LIBRARY ^ UNIVESSilV Of CALIfOSMA , SAM DIEGO Z-'J^^^ ^ *-^ c^ THE CHAETULARIES OF BALMERINO AND LINDORES NOW FIRST PRINTED FROM THE ORIGINAL MSS. IX THE LIBRARY OF THE FACULTY OF ADVOCATES "^^{Mi^V^ ^ofAj^Xti^ EDINBURGH PRINTED FOR THE ABBOTSFORD CLUB MDCCCXLI " Quliy hef ye wappit doun the Monasteriis, and principal policie of this Realme : and eounselis the rentis thairof, iniustlie to be appropriat to wtheris ? Of the quhilkis Monasteriis euery ane be a godlj- reforraatioun, besydes a cumpanie to waik on prayar, mieht haif bene a college of godly leirning, to the support of puir studentis ; and that to ye grete and necessar commoditie of this Realme : quhare now apperis schortlie to cum extreme ignorance, and thairby, be reiding of erro- neous Inglis buikis but ferther knawlege, confusioun of all errouris." — Ni:«ian Winzet, Bithe of Four Scoir Thre Questions, art. SO. At the Annual General Meeting of the Abbotsford Club, held on Monday the 1st February 1841. " The Secretary having placed at the disposal of the Club a Manu- script, made by him from the Chartulary of Balmerino, Mr De.vnis- TOUN moved, ' That the Meeting return their best thanks for this offer, and request that Mr Turnbull will undertake to edit that Chartulary, and to print it at the expense of the Club.' This was unanimously agreed to." At a Meeting of Council of the Abbotsford Club, held on 14th May 1841, " The Secretary reported to the Council, that the ' Chartulary of Balmerino,' (which, at the last Annual Meeting, was remitted to him as Editor, and ordered to the press,) was nearly ready ; and having sug- gested the propriety of uniting with it the ' Book of Lindores,' which was of a similar extent, the Council approved of the suggestion, and desired the Secretary to have it transcribed, and to proceed with it immediately." Extracted from the Minutes of Council, by \\. B. D. D. Turnbull, Secretary. THE ABBOTSFORD CLUB, SEPTEMBER, M.DCCC.XLI. JOHN HOPE, Esquire. Right Hon. The Earl of Aberdeen. Adam Anderson, Esquire. David Balfour, Esquire. 5 Charles Baxter, Esquire. Robert Bell, Esquire. Robert Blackwood, Esquire. BiNDON Blood, Esquire. Beriah Botfield, Esquire, M.P. 10 James Burn, Esquire. Hon. Henry Cockburn, Lord Cockburn. John Payne Collier, Esquire. Thomas Constable, Esquire. James Crossley, Esquire. 15 Jajies Dennistoun, Esquire. John Dunn, Esquire. Joseph Walter King Eyton, Esquire. Hon. John Hay Forbes, Lord Medwyn. John Black Gracie, Esquire. 20 David Irving, Esquire, LL.D. Hon. James Ivory, Lord Ivory. Hon. Francis Jeffrey, Lord Jeffrey. Alexander Johnston, Esquire. James Kinnear, Esquire. 25 George Ritchie Kinloch, Esquire. David Laing, Esquire. Henry Liddell, Esquire. William Hugh Logan, Esquire. James Lucas, Esquire. 30 John Whitefoord Mackenzie, Esquire. Hon. Alexander Maconochie, Lord Meadowbank. James Maidment, Esquire. Theodore Martin, Esquire. William Henry Miller, Esquire. 35 Rev. James Morton, B.D. Robert Nasmyth, Esquire. Edward Piper, Esquire. Robert Pitcairn, Esquire. Right Hon. The Earl of Powis. 40 John Robertson, Esquire. Andrew Rutuerfurd, Esquire, M.P. Erskine Douglas Sandford, Esquire. Andrew Shortrede, Esquire. John Smith, Esquire, LL.D. 45 Edward Vernon Utterson, Esquire. Patrick Warner, Esquire. Right Hon. Sir George Warrender, Bart. Crcasurrr, James Macknight, Esquire. ^rriftan), 49 William B. D. D. Turnbull, Esquire. WLihfv ^^ntU plartr EDINBURGI: MDCCCXLI. IJSTRODUCTION. The Abbey of Balmerino, dedicated to Our Lady and St Edward the Confessor, was founded by Alexander II. and his mother Queen Ermen- gard, widow of William the Lion,' in the year 1229.^ The foundation charter by Alexander, is dated 3d February 1230-1, and induces an inference that her Majesty was then dead, although the Chronicle of Melrose,^ as well as WyntowTi and Fordun,^ assign the year 1233 as the period of her demise. The Prior of Lochleven says,* " And fe yhere neyft foluaud, Ermygere, qiihylum of Scotland Qweyn, pe Kyng Willamys Wjf, Deyd, and endyd had liyr lyf. Of Balmwrynach in hyr day Of Mwnkis fcho fowndyt fe Abbay: ©are wes hyr body wyth honowre Enteryd in halowyd fepulture." " Anno Domini m.cc.xxix. facta est abbatia Sancti Edwardi de Balmorinac a rege Alex- andro et matre ejus; et miffiis ell illuc conventus de Melros, cum domino Alano Abbate fuo, in die fancte Lucie virginis," (Dec. 13.) — Chron. Mailros. p. l-il. Bannafyne Club edition. * Boece is pleased to assign the honour to this monarch — " King William foundit the Abbay of Balmernocht, bot it was dotat be Emengard, his wife." — Book xiii. c. 10. ' " Anno Domini, M.cc.xxxiij. obiit bone memorie Ermergerdis regina Wiilelmi regis Scocie, mater Alexandri regis, iij". idus Februarii (Feb. 11,) anno defponllicionis ejus xlvij", et fepulta eft in abbatia fancti Edwardi de Balmariuac, quam ipsa fundaverat." — p. 143. * Lib. ii. d[). edit. Goodal. * B. vii. c. ix. 1. 355. a ii INTRODUCTION. Whatever may have been the precise day of her death, Queen Ermen- "■ard lived long enough to prove a most generous benefactress to the abbey. She expended 1000 marks during her lifetime in the purchase of land, and left 200' more to be applied by her executors to a similar in- vestment. (Vide Charters, Nos. 5 and 7.) The abbey was supplied by a colony of monks of the Cistercian order from Melrose.^ Their first abbot, as appears from the Chronicle of that abbev, was — I. Alan. He ruled over the convent five years and a few months. His demise is recorded in the Chronicle of Melrose," suh " Anno M.CC.XXXVI. dompnus Alanus primus abbas fan6li Edvvardi de Balmurinach obiit in vigiha apollolorum Petri et Pauli, (Jun. 28,) cuifuc- cellit dompnus lladulphus ejusdem domus cellerarius." II. His successor Ralph, the cellarer, had a longer sway, as according to the same Chronicle,* he lived till 12.51. " Anno Domini M.CC.LI. obiit Radulfus abbas de San6lo Edwardo, cui fuccellit Johannes, ejusdem domus monachus et quondam prior de May." III. John, the third abbot, appears to have resigned office the year following his appointment thereto. " Anno Domini M.CC.LII. Jo- hannes abbas de Sandlo Edwardo fuo ceffit ofiicio, et dompnus Adam portarius de Melros ei fucceilit."* IV. The infirmities of age compelled Adam to resign in 12()0. " Anno ' Spotswood in his " Account of the Religious Houses," states, that Queen Emergarde was buried iu Balmerino, " ante magnum altare." This is probable enough — and Spots- wood may have seen the original deed wherein this event is narrated; but it does not appear from any document in the Liher de Bahnorinach. '^ See Note 1 on preceding page. ^ P. 147. * P. 178. * Chron. Mailr. p. 179. INTRODUCTION. iii Domini M.CC.LX. abbas A. de Balmur.inach regimen, quod pro infir- mitate diucius tenere non potuit, fucceffori fuo, fcilicet Ade ejufdem domi monacho, dereliquit.'" V. This Adam, according to Fordun,' died in I'^^yO- And we learn from the same authority that his successor was — VI. William de Perisbi. When he died, or who was his successor, cannot now be traced. Possibly William de Perisbi was the abbot of Balmerino who attended Margaret, daughter of Alexander III. to Nor- way, when about to be married to Eric, king of that country, and who, on his voyage homeward was, with Bernard de Monte-alto, and many others, unfortunately dromied.' VII. The next whom we find is William, who swears fealty to Edward I. at Berwick, 28th August 1296.* VIII. After William, no one occurs till Hugh, who witnesses a charter by Thomas Earl of Angus, ratified by David II. 10th March 1368. IX. John de Haylis, who next appears, is the only one that makes any prominent figure in the pages of history. In 1408, (10 Henry IV.) we find the following letter of safe conduct "Tanted to him on his return from France. " Sahiis condiictus pro abhate Bahnorenogh, e Francia redituro. R. p tras fuas patentes p idem tempus duratur' (usq^ primu diem Martii ' Chion. Mailr. p. 185. 2 Scotichro7iicon, ed. Gopdal, t. ii. p. 113. " Obiit Adam Abbas de Balmurynach ; Et dominus Willielraus de Perisbi eleetus est.'' 3 Ibid. ii. 125. • Bagman Bolls, p. 116. iv INTRODUCTION. px futur') iufcepit in falvu "t fecuru conductu fim ac in ptectocm tuitoem t defenfionom fuas f pales Johem Haylcs atJbem dc Balmorcnogh in Scotia ext» rcgnu Franc' p regnu i^ Angl vfus ptes Scotie p mare 't p tram ad voluntatem fuam una cum duodccim hoib3 e(iuitib3 in comitiva fua necnon equis bonis "t Rneliis fuis quibufcunq^ abfq^ alicjua pturbatoe live impetitoe i^ aut alicujus altius de dto regno R falvo t fecure veniendo et f^nfeundo. Provil'o I'cmp qd ipi \c. ^c. T. R. apud Weftm" xxv die Octobr. P bill" dcpriv^ fig".' On ':26th April 14lG, (4 Henrj- V.) another letter of safe conduct is granted to him, John Forester of Corstorfin, knight, and Walter de Ogilby, esquire, with forty horsemen, going to England as Commissioners to treat for the ransom of James I. King of Scotland.- On l6th September 14-23, (■2 Henry A I.) another letter of safe conduct is granted to him and other Commissioners, with fifty-four retainers going to London with reference to a similar transaction.^ Like letters are granted to him and others going to Durham, with a retinue of twenty attendants, 13th and '20th December same year. ^ And on 9th June 1425, another safe conduct is issued in favour of him and other ambassadors from King James to the court of Rome, with fifty attendants.^ An indenture between him and Henry, Bishop of St Andrews, as to the administration of the sacraments in the chapel of St Ali," forms No. IV. of the Appendix to this volume. X. John dc Haylis seems to have been succeeded by Richard, who witnesses a protestation by the abbot and monastery of Melrose, against appearing in the king's court for the lands of Kinross, 8th May 1441.' > Rutuli Scotia, vol. ii. 189. ^ ibid. ii. 217. ' Ibid. 239. * Ibid. 244, 245. ^ Ibid. 253. ^ The chapel of St Ali seems to have been situated to the north of the manor house of Balmeriuo. — Vide Precept of Sasine by Abbot Robert in favour of Thomas Wilson, 2d May 1551, of four oxgates of land near the said manor house, in Nauchtan charter chest. " Liber de Metros, 565. INTRODUCTION. v An agreement between him and Malcolm, Abbot of Arbroath, 2.5th Julv 1 1-59, is printed in the Appendix, No. V. XI. Nearly a century elapses ere we meet with Robert, who, with consent of the convent, grants various deeds connected with the lands of Cathillis to the Crichtons of Nauchtan, from lo3[) ' to 155.5.- He was the ' Father Hay in his Scotia Sacra says, that " William Bell, Abbot of Balmerino, is witness in the Chartulary of Arbroath." There is probably some mistake here, as I have in vain searched both registers for the fact. 2 To the politeness of Charles Baxter, Esq., I am indebted for the inspection of several of the old muniments preserved in the Nauchtan Charter Chest. I subjoin notes of a few of the deeds granted by Abbot Robert and two of the Commendators. NAUCHTAN CHARTERS. 1. Robert, Abbot of Balmerino, and Convent grant to Peter Crichtouu of Nauchtane, miles, in liferent, and to his son David Criehton, and his heirs whatsoever in fee. — " Omnes et (ingulas terras noftras de Cathillis; refervatis tameu nobis et fuccefforibus noftris omnibus pifcationibus five pifcariis, exceptis pifcariis per dictum Petrum occupatis tenore confec- tiouis prelentis precepti." — Dated 21st January la.39. 2. The same Abbot Robert and Convent grant to the same parties, the said lands of Ca- thiUis, — " Refervatis tamen omnibus pifcationibus sive piscariis et omnibus aliis piscibus cum omnibus afiamentls a fluxu aque usque ad refluxum cum omnibus asiamentis pertinen- tibus et spectantibus ad dictas piscarias libero introitu et cxitu." — " Reddendo annuatim — Octo marcarum usualis monete regni fcocie — unacum summa quatuor merearum monete predicte ratione augmentationis extendeS in toto ad summam duodecim merearum," at Whitsunday and Martinmas. " Necnon tres fectas ad tria placita capitalia baronie noftre de Balmui'inach." — Dated I6th October 15.39. 3. Precept by the said Abbot Robert and Convent in favour of the foresaid David Crieh- ton and Jonet Leslie, his spouse, and the heirs of their bodies, whom failing, to the heirs whatsoever of David, of all the fishings, " inter nigrum lapidem ad caput portus pifcariarum de Cathillis ad orientem et a dicto portu ab orienti abhinc tendeii linealiter ad occidentem ad Thornyflak et abhinc ufque ad refluxum maris fuper Dreuas pifcando feu prendendo non tranl'gredieudo limites de lie Mawrag portibus ab una et altera jacentes infra dominium noftrum de Balmerinath." — Dated loth June 151G. 4. Instrument of Seisin of the lands of Cathills by the same Abbot Robert to the same parties. — Dated 23d May 1.5.52. 5. Precept of Clare Constat by John Commendator of Balmerinoth, in favour of William Criehton, for infefting him in the lands of Cathills, as heir to David Criehton his brother, reserving the fishings. — Dated 2.5th June 1572. vi INTRODUCTION. last Abbot, and died in 1558, Bilhop Lesley briefly notices his death — " Thar doccifl'ed about the fame tymc, (August 1558,) the Abbot of Bamurinoche ; quhilk was gevin to Maister Johne Haye."' This John Hay, the first and last Gommendatori) Abbot of Balraeriuo, was Master of Requests to Queen Mary, and was probably a member of the family of Nauchtan.* How long he held the commendatorship, or who was his successor, does not immediately appear. In 1598, Sir James Elphinstone, Secretary of State to James I. had the lands of the abbey erected into a temporal lordship, in favour of him and his heirs male, by charter under the great seal,^ 20th February lGU3-4, and thereby took his seat in parliament as Lord Balmerinoch. His chequered fate is fami- liar to all who are intimate with the histoi'y of their country. The revenues of Balmerino in 156l, at the dissolution of the monas- teries, were in money £704, 2s. lO^d, — in grain of different kinds, 4-3 chal- ders, 6 bolls, 3 firlots, and 1 peck — and 763 heads of poultry.* The " Liber de Balmorinach," from which the subsequent pages are printed, is a small octavo volume preserved in the Library of the Faculty of Advocates. It consists of twenty-six leaves of parchment, and is cor- roborated bv a notandum in the handwriting of the early part of the 17th century : 6. Precept of Clare Constat by Henry Conimendator of Balmerinoth, in favour of Alex- ander Cricbton, of the lands of Cathills, as heir to bis father William. Dated lOtb January 1585. 7. Precept of Sasine by Henry Commendator of Balmuriuoche of tbe fishings — " de Kilbxiruis et Hehvieden (Holmden) in aqua de Taya,'' in favour of Alexander Crichton as heir to David his uncle. Dated 10th January 1585. ' Lesley's Hist, of Scotland, p. 267. — Bannatyne Clnh edition. 2 " Illustrations of the History of Scotland during the reign of Queen Mary," printed for the Maitland Club, p. 117. 3 Reg. Mag. Sig. L. xliv, No. I. ■» Grose's Anticpiities of Scotland, ii. 285. ^ INTRODUCTION. Vll " Sext Martij 1577- Tliis Buke contents ttcenti/sax levh and one half leif." The Colophon — in an auto .4W tA* ^ S w~ J ii- u 7 ^ Siiiri//, . ///»/■ f ■J fj//ii-// /■,////r////i/r//i:i' //'////>/ J 0/Y///f/ A ////i/// ////■ . /i/M'// . 0/iiN//{/-/^/f//. INTRODUCTION. xi Views, said to be, of Balmerino Abbey occur in Cardonnell's " Pictu- resque Antiquities," I788 ; in Grose's "Antiquities of Scotland," 1789-Dl ; and in Swan's " History of the County of Fife," 1840 ; but they are all mere fictions. The wiseacres have selected for illustration not the chapter- house — which, as above said, is in reality almost the only part of the old structure remaining, and which faces the visitor on his approach to the ruins pre- senting a beautifully picturesque vista — but the hack part of the compara- tively modern building, evidently patched up after the Deformation as a dwelling-house, or hunting seat, for the Elphinstone family, and altogether devoid of any style of ecclesiastic architecture. They might with equal fidelity have given a sketch of the West Kirk of Edinburgh, or any similar barn-like heap of stones, and called it the Cathedral of Lichfield ! As a tailpiece to the present introductory remarks, is a woodcut fac-simile of Balmerino as represented (! I) in a curious map of Scotland, contained in a MS. of Hardyng's Chronicle, in the Bodleian Library, Arch. Seld. B. 26, and which is engraved in Gough's " Anecdotes of British Topo- graphy," IL 579. Of the Common Seal of the abbey, a fac-simile — excellently executed in lithography by Mr Leith, from the original in my possession — is im- pressed on the title ; and, prefixed to the first page of the text, is that of one of the abbots — perchance of Alan — done by the same ingenious hand from the beautiful drawing by Howlett belonging to the BannatjTie Club ; for the use of which, and many other favours, I am indebted to my friend, David Laing, Esq. I cannot part from Balmerino without recording my sense of the gene- rous hospitality and kindness shown to me and my camerados, on a recent pilgrimage to that once hallowed spot, by the Rev. John Thomson, min- ister of the parish — a gentleman well qualified to represent the ancient abbots in the exercise of those social virtues commended by St Paul, and xn INTRODUCTION. possessed of many more important merits ; and whose only misfortune it is to be Minister of the Kirk instead of Lord of the Abbacy. W. B. D. D. T. Ebisbcbgb, 25, Great King Street, \ The Feast of Hoi-t Cross, 1841. j ^ — r— T-rTT LIBER SANCTE MARIE DE BALMORINACH. TABULA. 1. Carta donacionis Alexandri Regis torre de Cultrach in FyS, 1231. 2. Carta donacionis Regis Willelmi de Cultrach Henrico Reuel. 3. Confirmacio Regis Alexandri de Cultrach Uicardo Reuel. 4. Resignacio Ade de Stawel de Cultrach, 1225. 5. Convencio Ermengarde et Adanii de Stawel, 1225. 6. Quieta clamacio Ade de Stawel de mlUe niarcis. 7. Resignacio Laurencij de Abirnethy de Cultrach. 8. Carta Regis Alexandri de Balmurynach et Barry in libera foresta tenendis, 1234. 9 Resignacio Ecclesie de Barry per Abbatem de Abirbroth. 10. Carta donacionis terrarum de Petgornoc et de Drundol. 12. Carta donacionis Symonis de Kynner cujusdam terra in feudo de Kynner. 13. Carta alia donacionis Symonis de Kynner super eadem. 14. Carta tercia donacionis Symonis de Kynner. 15. Confirmacio Regis Alixandri de terris de Kynnei', 1226. 16. Donacio Symonis de Kynner sex acrarum in Kynner fratribus de hospitale Sancti Johannis. 17. Confirmacio Domini Johannis de Kynner super donacione Hugonis de Kilmanyn, 1286. 18. Donacio Hugonis de Kilmanyn. 19. Donacio Domini David de Lyndesay de Kerkou viginti solldorum. 20. Confirmacio Alexandri Regis viginti solidorum de Kerkou, 1233. 21. Donacio Walteri filii Alani senescalll Scocie terre bm-gagii in Perth Roberto filio Uttredi de Baltrod. 22. Donacio Ricardi de Leicestria cujusdam burgagli in Perth. 23. Donacio Walteri senescalll Scocie burgagii in Perth. 24. Confirmacio donacionis dicti burgagii per Alexandrum senescallum Scocie. 25. Vendicio dicte terre per Laurentium filium Guidonis. 26. Confirmacio Episcopi Duukeldensis de dicta terra, 1231. ii TABULA. 27. Resignacio Domini Johannis de Moravia de dicta terra, 1289. 28. Voiulicio Ilcnrici ct Ade uxoris ejus de quadam terra de Perth 29. Confirmacio Episcopi Dunkeldensis super predietam veudicionem 30. Quieta clamacio Henrici de dicta terra coram ballivis de Perth. 31. Donacio Johannis Comitis de Huntedon de quadam terra in Dunde. 32. Donacio Domini Henrici de Hastings de quodam burgagio in Dunde, 1268. 33. Convenciones inter Johannem de Rivulo et Henricum Hastings, 1281. 34. Conrenciones inter Abbatem de Balmurynach et Gregorium de Schiram, 1317. 35. Confirmacio Regis Alexandri de terris de Karel, 1234. 3G. Donacio Herveyi filii Humfridi Wllebeter de Forfar et Helewise sororis ejus. 37. De aqua de Mothtry per Malcolmum Comitem de Fyff. 38. De la Swanmire per Dominuni Rogerum Quency. > 39. Donacio Symonis de Kynner cujusdam terre que dicitur terra Reginald! in territorio Catholach. 40. Confirmacio Domini Regis donacionis de Cathloc, 1227> 41. Carta Regis Alexandri super Drumrawach concessa Waltero nuncio Domine Ermeu- garde Regine sue matris, 1233. 42. Resignacio de Drumrawac per Willelmum de Gallistona, 1278. 43. Carta terre de Drumrawac concesse Ade Marescallo a Johanne de Haya milite Domino de Balcolmy. 44. Donacio magistri Hervey de Dunde sue domus cum orto, 1286. 45. Donacio domini David de Berkeley de piscaria de la Cruch. 46. Donacio Hugonis de Nidi quarrarij sui de Nidyn. 47- Confirmacio Ricardi de Nidi de quarrario de Nidyn. 48. Carta donacionis viae antiquae per terrani de Burglyn ad dictum quarrarium de Nydyn per Willielmum de Burglyu 49. De terra de Aynstruthir per Henricum de Candela. 50. Donacio Ricardi de Nidy de quodam tofto. 51. Concessio Johannis de Haya domini de Athnauthan de Galuran. 52. De aqua de Dunberauch per dominum Johannem de Dundemor, 1331. 53. De protectione Regis et ut nuUus capiat namos, 1285. 54. Confirmacio cartarum de Balmurynach per dominum Regem Robertum, 1318. 55. Assedaclo cujusdum terre in burgo de Dunde facta Willielmo Welyeuyth et heredibus suis. 56. Carta de medietate terrarura de Balraurinach, 1234. 57- Carta Robert! Regis de piscaria de le Stoke, 1318. 58. Bulla domini Pape Innocencii nil" de Balmurynach cum pertinenciis. Originale. 59. Bulla Nicholai domini Pape ut nuUi nobis molestias inferant, seu bona nostra de- tineant. 60. Bulla domini Pape Innocentii IIII". Ne trahamur ad synodos vel ad conventus fo- renses, 1253. 61. Bulla domini Pape Innocentii IIII". De protectione Monachorum et bonorum suo- rum, 1246. TABULA. iii 62. Bulla domini Pape Innocentii IIIl''. Quod nullus Episcopus ;iut Ordlnarii exeoinrau- nicare poterint Cistercienses, 1253. 63. Bulla domini Pape Urbani II II" de Novalibus non dandis, 126.3. 64. Bulla domini Pape Nicolai de Absolutione Monachorum per Abbatem suum. 65. Bulla domini Pape Innocencii. Quod non debeant Cistercienses visitari nisi a suis, 125.3. 66. Bulla domini Pape Gregorii Deeimi de protectione Monachorum de Balmurynach, 1272. 67. Bulla domini Pape Nicolai IIII" Episcopo Dumblanensi pro debitis distringendis per censuram ecclesiasticam, 1291. 68. Dominorum Paparum Gregorii X""' Innocentii IIII" et Urbani IIII" Confirmacio privilegiorum per istos suprascriptos, 12C1. 69. Bulla domini Pape Innocencij IIII" de non examiaaudis monachos ad ordines per episoopos, 1253. APPENDIX. 70. Quietancia Monasterij de Abirbroth facta Monasterio de Balmurynach de XL. raarcis. 71. Carta Alexandri Regis de terra de Tarvajs, 25 Decembris, 1235. 72. Compositio inter Monasteria de Abirbroth et Balmurynach, 1230. 73. Indentura inter Henricum episcopum Sancte AnJree et Johannem de Haylis abbatem de Balmurinach, 8 Aprilis 14.35. 74. Concordia inter Abbates de Abirbroth et Bahnorynach super tenemento de Perth, 25 Julij 1459. 75. Concordia inter Abbates de Abirbroth et Balmurynoth penes Ecclesiam de Barry. 7 Aprilis 1464. 76. Obligation maid be the Abbat and Convent of Bamirinoth for keping in their Custodie ane Lettre of tack sett be them of the lands of Cruvi to Henrie Ramsay of Culluthy and Christian Kircaldie his spous, daitit 19 Nov. 1555. 77. Assidacione of y* Tendis off Estir Crowy to Mr David Carnegy for 19 zers, 28 January 1574. 78. Carta feudifirme pro Alisone Gagy et Joneta Bane domus et horti in Bodumcraig, 5 Augusti 1574. 79. Tack of y' Tendis off Eister Crevy be my Lord Balmerinoch, 4 July 1612. 80. Taxt Roll of the Abbacye of Balmerinoch ilk p"* free rent taxt to 1617. LIBER SANCTE MARIE DE BALMORINACH. I)e Balmurynach • 1 Alexander Dei graoia Rex Scottorum epifcopis • abbatibus • comitibus • baronibus • jufticiis • vicecomitibus • prepofitis • miniilris • ct omnibus probis liominibus tocius terrc fue clericis et laicis falutem • Sciant prefentes et futuri nos ad honorcm Dei et gloriose Virginis CDarie et fanftiHinii Regis Eduuardi et ad exaltacionem.fandle religionis • pro falute iioftra et omnium antecefforum et fuccefforum nollrorum • et pro animabus illullris Regis A\'illehin patris nortri et Ermengardis Regine matris noilre et omnium antecefforum ct fuccefforum noftrorum • quandam abbaciam Cil- tercienfis ordinis fundaffe apud Balmun-nach in Fyff • Nofque monacbis ipfius ordinis ibidem Deo I'eruientibus et in perpetuum fervituris dediffe et concelliffe ct hac carta nollra confirmaffc totam terram de Cultracb et Balmurynacb in Fyff cum omnibus pertinenciis fuis • fcilicet Ballindan et Ballindard ct Corbi • per fuas re6las divifas et cum omnibus aliis ad prc- di6las terras julle pertinentibus • Quas eciam Adam de Stawel frater et heres Ricardi Reuel nobis ad opus domine Ermengardis Regine matris noftrc in plena curia noilra apud Forfar (juietas clamavit et in manu nollra 4 LIBER SANCTE MARIE pro fe ct hcrcdibus fuis por fullum ct baculum rcfignavit • Conceflimus eciani prefatis monachis Ciftcrcienlis ordinis ad fuudacionem prcnominate abbacie Fctlimure in Anegus per fuas re6las divifas cum omnibus juftis pertinenciis fuis • Et nos ct hcrcdcs noftri manutcnebimus ct warantizabimus prcdi6lis monachis prcdi6las terras cum omnibus pertinenciis et libertatibus fuis in pcrpetuum contra omnes homines • Quarc volumus ut predict! monachi omnes predictas terras habeant et tcneant de nobis et fucceflbribus noftris in liberam puram quietam et perpetuam clemofmam in terris et aquis • in pratis et pafcuis • in moris ct marifiis • in ftangnis et molendinis • in viis et femitis • in falinis et pifcariis • et omnibus aliis aifiamcntis ad predictas terras julle pertinentibus • ita libere et quiete • plenarie et honorifice • licut aliqua clemolina liberius et quietius • plcnius et honorificencius • ab auxiliis • cxercitibuS'talliagiis-tolleniis- et omnibus exaccionibus-confuetudinibus-et ferviciis fecularibus in regno Scocie tenctur aut pollidctur • Ita (juod nichil horum omnino prcter folas orationes ab cijs per totum regnum Scocie poflit exigi • Teftibus Andrea epifcopo ODoravie • Waltero Cumin comite de Meninteh • Waltero Olyfard jufticiario Laodonie • Waltero filio Alani fenefcallo et juiliciario Scocie • comite Patricio • Henrico de Ballol • Thoma de Ilaya • Johanne et Waltero fratribus fuis • Thoma filio Randulfi • Gal- frido et Willelmo de Nithyn clericis nollris • Apud Clacmanan • tercia die Februarii • anno regni noilri feptimo dccimo • Donacio Regis Henrico Riuel de Cultrach • 2 Willelmus Dei gracia Rex Scottorum epifcopis • abbatibus • comitibus • baronibus • jufliciis • vicecomitibus • prepoiitis • minillris • et omnibus probis liominibus tocius terre fue clericis et laicis falutem • Sciant pre- fentes et futuri me dediffe et concefliife et hac carta mca confirmafle Henrico Reuel Cultrach per rectas divifas fuas • Tenendam fibi et heredibus fuis de me et heredibus meis in feudo et hereditatc • in bofco et piano • in terris ct aquis • in pratis et pafcuis • in molendinis et ftagnis • et omnibus juftis pertinenciis fuis • cum fara et focca • cum tol et tehm • ct Infangene thef • libere et quiete • plenarie et honorifice • per fervicium dimidii militis • Teftibus Waltero de Bidun cancellario • comite Duncano • Thoma de Mufchanq) • Ricardo Cumin • Patricio filio comitis Cofpatric • Malifio filio DE BALMORINACH. 5 comitis Fertcth • Willclmo dc Mortemer • Willelmo de Lindefei • Willelmo de Haia • Rogcro de Valloniis • Johanne de Lond' • Apud Clonin • Confirmacio Regis de Cultrach Ricardo Rieuel • 3 Alexander Dei gracia Rex Scottorum epifcopis • abbatibus • comitibus • baronibus • jiiiliciis • vicecomitibus • prcpofitis • niijiiitris • ct omnibus probis hominibus tocius tcrre fuc cloricis ct laicis falutem • Sciant prefentcs et futuri me concellifle et hac carta mea confirmaffe Ricardo Reuel Cul- tracb . Balmurvnach • et Balendarg • per rectas diuifas fuas et cum omni- bus juftis pcrtinenciis fuis ficut Henricus Reuel avunculus ejufdem Ricardi terras illas tenuit • Preterea concelFi eidem Ricardo Reuel Efterardint per re6las diuifas fuas quam dominus Rex Willelmus pater mens ei dedit • Tenendas libi et heredibus fuis de me et beredibus meis in feodo et here- ditate • in bofco et piano • in terris et aquis • in pratis et pafcuis • in moris et mariiiis • in llagnis et molendinis • per rectas divifas ])redictarum terra- rum et cum omnibus ad predictas terras judo pertinentibus • cum focco et facca • cum furca et fofla • cum thol ct them • et Infanganethef • libere et quiete • plenarie et honorifice • faciendo de predictis terris feruicium unius militis » 'J'eftibus Willelmo de Bofcho cancellario meo • comite ^Malcolm de Fife • Willelmo Cumin comite de Buchan jufticiario Scocie • Roberto capellano meo • Hcruic' de Kinros • Waltero Cumin • Jordano Cumin • Roberto dc Saincler • Apud Sconam • xxviij die Junii • Refignacio Ade de Stawel de Cultrach • 4 Omnibus Chrifti fidelibus hoc fcriptum vifuris vel audituris Adam de Stawelle frator ot heres Ricardi Reuel falutem in Domino • Noverit uni- verfitas veftra me in curia domini Regis Alexandri apud Forfar die domi- nica proxima poll feftum fancti Dionifii anno gracie ro^-cc'-xx^v"- refi %. EDINBUECxI: MDCCCXLI. POST IMPEESSUM. Since the Introductory matter was printed off, I find that at least one abbot must have intervened between Henry (XIII.) and the Bishop of Ross (XIV.) John, abbot of Lindores, was present at the condemnation of Sir John Berth wick for heresy, in May 154'0. ' He was appointed a member of the Parliamentary Committee for discussion of Domes, 15V2, again on the 3d December 1543,^ and elected Lord of the Articles, 7 th November 1544.^ In August 1560, he attended the parliament which established the deformed religion. This he embraced, and was then ap- pointed a Lord of the Articles as a reward for his sinful apostacy.^ 1 Keith, Hist. App. 6. « Act. Pari. ii. 411, 4:28. Ub. 446. " Keith, Hist. 487- TABULA. 1. Coufirmacio privilegiorum Novi Burgi, 24: Maij 1457. 2. Indentura per moduni Carte et Obligacionis inter Abbatem de Lundoris et suis burgen- sibus Novi Burgi, 4 Julij 14o7. 3. Concessio Regis Alexandi-i super libertate Novi Burgi, 4 Martij 12GC. 4. Carta Comitis David de Redinche. 5. Donacio David de Ilaya de piscaria in Tay. C. Donacio Regis Willelmi de toftis quibusdam. 7. Admissio Willelmi de Mydford ad Vicariam de Dunde, 8 Februarij 1252. 8. Concessio Regis Alexandri de libertate foreste de Fyntre, 20 Maij 1216. d. Concessio Regis Alexandri de libertate foreste de Lundoris, 14 Martii 1263. 10. Declaratio dissencionis quondam habite inter Abbatem et Conventum de Lundores et boniines suos Novi Burgi, 20 Februarij 1309. 11. Confirmacio Domini Pape de Vicaria Dunde, [Alex. IV, 17 Aprilis 1256.] 12. Carta Ysabelle de Brouss de Cragy. 13. Confirmacio Alpini Episcopi Brecbinensis super Vicaria de Dunde, 20 Septembris 1256. 14. Bulla Pape Alexandri Quarti ut Episcopus non sequestret fructus Rectoris Ecelesie de Dunde propter onera que Viearius supportare teuetur, 11 Februarij 1257. 15. Licencia Gregorii Episcopi Brecbinensis, 122—. 16. Confirmacio Domini Pape Gregorij Noni ecelesie de Dunde, 17 Martij 1239. 17. Sasina Regis Jacobi II. Foreste de Irnside, 20 Maij 1452. 18. Copia Assedacionis facte Dionisio Cameris et Willelmo ejus filio de quarterio ville de Grangia, 18 Maij 1479. 19. Copia Assedacionis ville de Eglismageill Georgie Muncrefe de Tyber-moUoch, 8 Aprilis 1476. 20. Litera Conveutus de Lundoris de XL solidis coneessis per Reverendum patrem J. R. A. L. 18 Maij 1474. 21. Carta Comitis David de (^larrario, (1178-1219.) 2 TABULA. 22. Bulla Papo Nicholai de bonnetls utcndis. 23. Obligacio Abbatis et Conventus dc Luudoris Andree Charters de Cuthilgurdi ia summa sexaginta librarum, &c., 17 Octobris 1502. 2-t. Obligacio Abbatis et Conventus de Lundoris Gilberto Menzes et aliis, 13 Maij 1502. 2.5. Obligacio Abbatis et Conventus de Lundoris Johanni Quitson burgensi de Perth, 20 Martii 1502. APPENDIX. 26. Carta fundacionis ecclesie et Monasterii de Lundoris, 1178. 27. Bulla Papse Innocentii IIL de confirmatione privilegiorum, 19 Aprilis 1198. 28. Confirmacio Regis Robert! de donacione Rogeri de Quency, (130G-1329.) 29. Carta Willelmi de Brethin de terra ecclesie de Rathniuryol, 30 Augusti 1345. 30. Confirmacio Regis David de donacione Duncani Comitis dc Fyffe, 31 July 1359. 31. Confirmacio Regis David de Carta David de Lyndesay de Crauford, 3d Augusti 1365. 32. Confirmacio Regis David de Carta Bertholomei de Loone, 3 Augusti 1365. 33. Confirmacio Regis David de Carta Regis Alexandri, 20 Septembris 1365. 34. Confirmacio Regis Roberti IIL David de Aberkedor, 3 Martij 1392. 35. Donacio Isabelle de Douglas domine de Mar et de Garviache de advocationis jure et patronatus ecclesie de Codilstane in la Mar, 8 Novembris 1402. ERRATUM. P. 11, 1.22, Pro triccsimo lege iiccenkuhut). INTRODUCTION. The Abbey of Lindores, dedicated to Our Lady and St Andrew the Apostle, was founded by David Earl of Huntingdon about II78, on his return from the Holy Land, after the capture of Ptolemais. Boetius in- forms us, that the terrors and dangers of his homeward voyage induced this act of grateful piety. His narrative, in the quaint vernacular of the Archdean of Moray, is as follows : " At last, quhen King Richard had distroyit this town of Achon, and was returnand in Italy, ane sudden tempest feverit his navy : throw quhilk he was destitute of fi-iendis, and finaly, be treasoun of certane evill cristin men, he was brocht to Hary, Emprioure. The fchip that Erie David was intil, be rageand tempest was fa brokin, that many of thaim quhilkis war in hir perist, and he narrowly eschapit with his life. Efter this he was tane be the inhabitantis of this land, and brocht to Alexandria, quhare he was haldin lang time in preson : quhill at last he was coft be marchandis of Venice and brocht to Constantinople. Nocht lang efter he was brocht to Venis, quhare he was redemit be merchandis of Ingland and brocht to Flanderis ; and thair he pullit up falis, to I'eturne in Scotland ; and, ii INTRODUCTION. quhen he was litill departit fra the land, he was drcvin be unmerciful! tempest nocht far fra Norroway and Scheitland, with incredibill dangeir. Finaly, quhen he had maid ane voit to big anc kirk in the honoure of the Virgine Mary gif he war fortunat to eschape the dangeir of seis, he arrivit in Tay, beside Dunde, not far fra Sanct Nicholas' Chapell, but ony rudder or taikill ; and gaif thankis to God and the Blissit Virgine for delivering of him fra sic extreme perill. The place quhare he arrivit was callit AUectum ; hot efter his cumming it changit name, and was callid Dunde, quhilk fignifyis in our langage, the gift of God. King William, heirand the returning of his brothir, quhome he belevit mony yeris afore deceillit, come with maist diligence to Dunde, and cmbrasit him ; sjTie gaif thankis to God and the Bliffit Virgine Mary, that deliverit his brothir fra fa mony dangeris. Efter this, he gart maik generall pro- ceffionis throw the realme, to geif thankis to God for the happy returning of his brothir. " Sic thingis done, ane conventioun was maid at Dunde, in the quhilk licence was gevin to Erie David to big ane Abbay in quhat place he plesit of Scotland, and to dotat it with landis and rentis at his pleseir. King William gaif mony priveleges to Dunde, quhilkis induris to thir dayis, David, nocht refusing the benevolence of his brothir, biggit ane Abbay, callit Lundoris, efter the ordour of St Benedict. Ane thing is thair richt mervellus : na man is hurt in that Abbay with eddaris. Thir eddaris lyis in the middis of ane vale, circulit with wod and rinnand watter : throw quhilk they burgeon vith mair plentuous nowmer than evir was sene in ony othir partis. Howbeit, na man gettis skaith thairof : for we have fene young barnis play amang thaim but dammage or hurt following."' This pleasant spot was supplied wdth monks from Kelso, of the ' Croniklis of Scotland, translated by Bellenden, Buke xiii. chap. 7. INTRODUCTION. iii TjTonensian order, holding under the reformed rule of St Benedict. Some 380 years later, we find the want of " eddaris " supplied by serpents of a more venomous and deadly nature ; demons assuming the human shape. The Abbots of Lindores, in so far as they can be traced, were, I. GuiDO. He died 17th June 1219. The event is thus recorded by Fordun : — " Quo die et anno," (die fcilicet Sancti Botulphi, a. d. MCCXIX. ') " obiit Guido primus Abbas de Londoris, cum ipsum locum a fundamentis conftruxiffet, et ofBcinas competentes maxima ex parte perfcciffet, et fere per viginti octo annos monasterium ftrenue rexiflet ; monachos viginti fex fuperftites relinquens, ordine et religione plcnarie informatos ; omnes fratres de caritate mutua exhortans, et a transgrelFioni- bus absolvens, et ab ipsis absolutus et ofculatus, inter verba collocutionis caput in manu fratris sibi affidentis reclinans, quasi dormiens, hilari vultu quievit in Domino. Cui fucceffit Johannes ejusdem domus mo- nachus."^ II. John, above mentioned. III. Thomas, " vir magnae fanctitatis," according to Fordun, died 1273.' He was succeeded by IV. John, the prior, who died the following year, and was interred at Kelso.* To him succeeded V. Nicholas, the cellarer. • " Quo die ecclesia ilia memoriam recolit." Dcmpstcri Hist. Ecchs. i. 330. Bannatyne Club edition. 2 ScoHchronicon, ed. Goodall, ad ann. ^ Ibid. ■• Ibid. ^ Ibid. iv INTRODUCTION. VI. John, Abbot of Lindores, swears fealty to King Edward I. at Lindores, 23d June 1291.' VII. Thomas, Abbot, also swears fealty to Edward, 28th August 1296.' VIII. Adam, is witness to a charter by John de Dundemor, 30th June 1331 ;' and one of David II. anno regni 13. (1342.)* IX. William de Angus, Abbot of Lundores, is referred to in a charter of confirmation by Robert III., anno 1392. p^ide page 48 of this volume. The next in order is X. John Steele, who previously held the office of Prior of Cold- inffham. ^ o XL Another John occurs in 1474. See Chartulary, No. 20. XII. Andrew, appears in the Chartulary^ from 1476 to 1502 : in this latter year, of date 3d May, while his successor XIII. Henry, in the same record, is mentioned on 20th March, also of 1502.' The apparent discrepancy arises from the erroneous computation of the Old Style, which was not departed from till I6OO. This Henry was probably the same who assisted at the condemnation of Patrick Hamilton, Abbot of Feme, in 1527. XIV. John Lesley, the historian, afterwards Bishop of Ross, was for a short time Abbot of Lindores. He obtained the mitre in 156G-7.* 1 Ear/man Rolls, p. 16. Ban. Club ed. ^ HjJj. p ng. 3 Chart, of Balmei-ino, p. 41. * Father Hay's Scotia Sacra, p. 520. ■* Scotichronicon. « Nos. 18, 19, 24. 7 No. 25. 8 Keith's Catal. INTRODUCTION. v XV. This imperfect series of dignitaries terminates with Patrick Lesley, second son of Andrew, 5th Earl of Rothes, on whom the Abbacy was bestowed in commendam, and subsequently created into a temporal lordship, 25th December I6OO. He was one of the King's suite at the Gowry conspiracy^ — an event which is as likely to have been directed by King James against the Earl of Gowrie, as by his lordship against the " British Solomon." The Abbey and circumjacent lands remained in the family of Lindores till 1741. It now belongs to that of the Hays of Leys. In the year 1218, an accident happened at Lindores, by which William prior of Durham eventually lost his life. He had gone into Scotland by order of the Pope's legate, Gualo, accompanied by Walter de Wisebech, archdeacon of the East Riding of Yorkshire, in order to absolve that country from the papal anathema. On their return from Aberdeen about the end of January, the bed-chamber wherein the prior and his monks slept took fire, owing to the carelessness of the butlers, and he, being nearly sufibcated, was so affected by the smoke, that he died at Coldingham on the 14th May following. - o In 12GS, the Prior of Lindores' and the Abbot of Dunfermline were sent into England as representatives from the clergy to attend the Council of Ottobonus, the Pope's legate.* ' Pitcairn's Criminal Trials, ii. 181. * Chron. de Mailros, 133. Bannatyne Club edition. 3 The following Priors of Lindores appear in the Register of the Priory of St Andrews : David, witnesses a Charter of Confirmation by Ralph, Bishop of Aberdeen, of the Church of Bourdin, 1210, die Sancti Eomani Episcopi, (23 October.) Robert, witnesses a grant by William Cumin, Earl of Buchan, of half a mark from Invernier, and a similar one by Margery his Countess, from Inverine. (Before 1240.) John, witnesses a Charter, by Richard, Bishop of Duukeld, of the Church of Dull. (Between 1255 and 1272.) * Fordun, x. 24. vi INTRODUCTION. In the Chamberlain Rolls of Scotland,' sub anno 1372, the follow- ing entry leads the memory back to royal revelries : — " Et dauid de belay locu teneti vie" de ffyiF. p debit" quond Reg" dauid de expnf fact ad quodd natale teni ap'' Londoris — vj ti. xiij s. iiij d." In 1402, the first created Duke in Scotland was interred at Lindores. This was David Duke of Rothsay, eldest son to King Robert III., whom chroniclers assert to have been starved to death at Falkland, by his uncle, the Duke of Albany. The tale is told with a fearful quaintness by old Hector Boece, in " Buke Sextene " of his Croniklis ; and we learn therein, that " His body wes beryit in Lundoris, and kithit miraklis monv yeris eftir : quhil, at last. King James the First began to punis his slayaris; and fra that time furth, the miraclis ceiffit." Far be it from me that infi- delity that scoffeth and makes light of the legendary lore of our ancestors ; but it does seem somewhat strange that his Grace's carcase should have possessed such miraculous properties ; as from the same veracious history we learn, that his life was spent otherwise than after the most approved sanctity. Boece says, that during his mother's lifetime, " he wes haldin in virtews and honest occupatioun : eftir hir deith, he began to rage in all maner of insolence ; and fulyeit virginis, matronis, and nunnis, be his unbriddellit lust." In 1488, James, the ninth and last Earl of Douglas, died and was buried at Lindores, where, for the space of four years, he had led a life of compulsory seclusion. ^ Whether he assumed the cowl or not, does not appear. There was one famous light connected with this Abbey. Laurence of Lindores, " rector ecclesie de Crcch,"^ and the pope's inquisitor in Scot- ' Printed for the Bannatyne Club, 1841. ^ Hume's History of the House of Douglas. ^ Registrura de Passelet, 338, 339. INTRODUCTION. vii land, is described by Fordun' as " solidissimus clericus et famosus theo- logus, vitae sanctitate quamplurimum collaudatus ;" and further'' " as one " qui nusquam infra regnum requiem dedit hsereticis vel Lolardis." This eximious ecclesiastic had his own share of combustibles, having presided on two occasions at the condemnation of Wicliffites. The first was in 1407, when James Resby, an English priest, was condemned by a council of Scotch clergy, and burned at Perth. The second was in 1433, when Paul Crawar, a Bohemian physician, was convicted and roasted at St Andrews for the same heresy. The arguments, by means of which Brother Laurence pro- cured the consummation in these instances, are given by Fordun loc. cit:^ This Laurence was a D. C. L. of St Andrews, and professor in that uni- versity. Dr Anderson, in his Statistical Account of the Parish of Neic- burgh, and his echo Mr Leighton, the fag for Mr Bookseller Swan, are pleased to enrol him in the list of Abbots of Lindores, For this assertion no proof exists ; and the very fact of his being a lecturer in the university altogether militates against such a supposition. In 1559, the Abbey of Lindores became a prey to the tender mercies of the Deformers. Its demolition is thus noticed by the archdemon Knox, in a letter to a married woman, with whom he appears to have been too familiar : — " The adversaries" (/. e. the Christians) " perceiving that neither threatening, flatterie, nor deceit, could break the bold constancie and • Scotichronicon, ii. 442. ^ Ibid. p. 495. 3 Boece thus commemorates the extinction of Dr Craio, as he is pleased to term him : — " Nocht lang efter, was tane in Sanct Andi-ois ane man of Beum, namit Paule Craw, preche- and new and vane superstitionis to the pepil ; specially aganis the sacrament of the alter, veneration of Sanctis, and confession to be maid to priestis. At last he was brocht afore the theologis, and al his opinlonis condampnit. And becaus he perseverit obstinatly to the end of his ploy, he was condampnit and brint. He confessit afore his deith, that he was send out of Beum to preiche to Scottis the herisyis of Hus and Wicleif. The king commendit mekil this punition ; and gaif the abbacy of Melros to Johne Fogo, for he wes principall convikar of this Paule." Hector here something detracts from the merits of Laurence. Vlll INTRODUCTION. godlic (!) purpose of the lords, barons, gentlemen, and commons, who were there assembled to the number of 3000 in on day's warning, they were content to tak assurance for eight days, permitting unto us fredom of religion in the mean time. In the whilk the Abbey of Lindores, a place of black monks, distant from St Andrewis twelve myles, we reformed ; their altars overthrew we ; their idols, vestments of idolatrie, and mass-books we burnt in their presence, and commanded them to cast away their monkish habits." » This was what the miscreant calls " freedom of rehgion !" In 1585, the magistrates of Edinburgh purchased the Abbey clock for fifty-five pounds Scots, and placed it in the steeple of St Giles' cathedral.^ The site of the Abbey of Lindores, like that of Balmerino, is beautiful, and commands a somewhat similar view, overlooking the fertile shores of the Tay. It was of old in the forest of Earnside, of which now not a trace remains. Sibbald calls it " a right sweet situation, and of a most rich soil : witness the vastly big old pear-trees there." Many of these remain to the present day, and produce large quantities of most exquisite fruit. ** Age cannot wither them ! " ^ The building is now a complete mass of ivy-grown ruins, which, till lately, supplied the commonalty of Newburgh with materials for the erec- tion and repair of their houses. Aiiathema sint ! No views of the spot are in existence. An alleged facsimile of the signature of Patrick, Commendator, and of • Life by M'Crie, Appendix. 2 Maitland's Edinburgh, 273. 3 The monks were highly versed in the horticultural and agricultural sciences, as indeed they were in all others. In the religious houses were preserved all those elements of civili- zation on which modern existence hinges. How have they been requited ? Le hon terns reviendra bienldt. INTRODUCTION. ix a broken seal of the Abbey, is engraved in that ridiculous work, Cordi- ner's Remarkable Ruins ofNortlt Brituhi," 4to, 1795. And in the Archce- ologia, xiii, p. I9G, is an engraving of another seal, &c. with a dissertation thereon by the Rev. John Brand. From the beautiful drawings by Howlett after the original seals in the Chapter House — now the property of the Bannatyne Club, facsimiles have been executed in lithography by Mr Leith. The common abbatial seal is placed on the title, and that of Abbot Thomas opposite page 1. For the use of these drawings I am indebted to Mr Laing. The tail-piece to the present remarks is from the same ancient map at Oxford mentioned in the observations on the Book of Balmerino. The " Liber Sancte ODarie de Lundoris," from which the following pages have been printed, is a small square duodecimo paper volume, containing thirty-one leaves, and is written in a very minute cramp hand.' It is, in the valuable and laboriously constructed (!) Catalogue of MSS. in the Advocates' Library, stated to have been " written about 1502." It is pleasant to see conjecture treading so closely on the heels of a date ! The foundation charter, oddly enough, is not copied in the Chartulary ; but it is supplied (Appendix, No. I.) from the original in the Collections of Sir James Balfour, now in the Faculty Library. The concluding pages of the " Liber " contain loose memoranda, dated 1530, of the various articles of linen and furniture at Lindores and Eglis- magirdell, where formerly was a church, and probably a seat belonging to the abbots. Unfortunately these intei'esting inventories are extremely defective, and nearly illegible. ' A copy, I believe, exists in the Library at Aucbinleck. b X INTRODUCTION. Eglismagirdell, or, as it is now called, Exmagirdell, lies in the parish of Dron, in Perthshire. It is thus noticed by the Rev. David Dow, in the former Statistical Accoutit of Scotland, ix. 481, under the head of " Antiquities : " — " There have been, in former times, two small chapels in this parish. One of these, which stood in the east comer of the parish, is now totally in ruins, no vestige of it remaining except some part of the foundation below ground, and human skulls and bones, which are sometimes dug up, or discovered in the face of a bank where the soil is washed away by the impetuous torrents of the Farg, on the verge of which it has stood, just at the place where it issues from the mountains into the plain. The other is in the west end of the parish, and still remains in a ruinous state ; the walls are tolerably entire, with an enclosed burial-ground around it, which is still the place of interment for many families in the parish and neigh- bourhood. This part of the parish, which is entirely separated from the rest by an interjacent part of the parish of Dunbarnie, bears the name of Ecclesiamagirdle, the origin of which is uncertain ; but probably has been given in honour of some saint. Some explain it to signify ' The Church of St Magdalen.' These chapels may probably have been places of worship, erected for the conveniency of the religious in this corner, who were dependants on the Abbey of Lindores." Mr Dow, with becoming propriety, confesses his own ignorance, and that of others, of the origin of the word Eglismagirdell — a point on which I regret my inability to throw any light. But my friend, the Rev. Dr Anderson of Newburgh, speaking as usual ea; cathedra, says, in reference to the Cross of Mugdrum, in the immediate vicinity, that " the term Mug- drum is obviously a corruption of Magridden, the saint in whose honour it may have been erected, and to whom the lands of Mugdrum were dedi- cated." This, of course, the doctor's ape — the Mr Leighton aforesaid — INTRODUCTION. XI duly approbates ; and further informs us, that to this, " the patron saint of the district, the church of Ecclesia Hagridden, or Exmagirdle, as it is now called, in Strathern, was also dedicated." 1 hope the reverend gentle- man knows more of geology than hagiology ; for in the calendar of no church is such a saint enrolled — certainly not in either that of Rome, Greece, or England. What beatified names the inveterated annals of the Kirk may embrace, I cannot say ! W. B. D. D. T. Edinburgh, 25, Great King Street, The Eve of St Bartholomew, Street, ( V, 1841. J y^M7iiB^<^ LIBER SANCTE MAIIIE DE LUNDORIS. LIBER SANCTE MARIE DE LUNDORIS. De Novo Burgo • 1 Univerfis San6le ODatris ecclelie filiis ad quorum noticias prefentes litere pervenerint Johannes permiflione divina abbas monafterii San6le ODarie de Lundoris ordinis beati Benedicti Sandli Andree diocelis et ejuldem loci conventus ialutem in omnium Salvatore • Et quia cartis et munimentis infeodacionis nollrorum burgenfmm Novi burgi per guerras • ignem • vel alia mundi difcrimina negligenter ditlructis et peremptis • Ideo continuis precibus et crebris inftantiis pro innovacione infeodacionis dicti burgi cartarumque i'uarum reformacione predicti burgenfes fepilllme et indefefle per fe ac per nonnuUos alios probos ac circumlpectos viros nobis tanquam eorum dominis I'uperioribus humiliter inllitcrunt et lupplicarunt • Nos vero prefati abbas ct conventus tandem attendentes et pie conliderantes iupplicationes eorum continuas fore jullas et racioni conibnas • capitulari tractatu confdioque maturo ac unanimi deliberacione prehabitis necnon commodo ct utilitate dicti noftri monallerii in omnibus prepenl'atis • dictis noilris burgenfibus et fuis heredibus innovacionem infeodacionis antedicte una cum cartarum et munimentorum fuorum reformacione meliori modo 4 LIBER SAXCTE MARIE quo poterimus de novo duximus concodendam • Noverit igitur univerfitas veftra nos prefatos abbatem et conventum unanimi confenfu et affenfu dediffe • et conceffiffe • et confirmaffe ac prefentis noftre carte tcnore dare • concedere • et confirmare dilectis et fidelibus noftris burgenfibus fuis here- dibus et fucceflbribus dictum Novum burgum inhabitantibus • habentibus • et poflidentibus et pro perpetuo inhabitaturis et pofleffuris ac temporibus profuturis legitime intrantibus et intraturis predictum Novum burgum et omnia et fmgula fua tenementa tam in fronte quam in cauda cum omnibus juftis fuis pertinenciis folitis et confuetis pure et fimpliciter in liberum burgum et forum in eodem cum libera et plenaria facultate emendi et vendendi victualia • vinum • ceram • pannos lineos et laneos • lanam • carnes • pifces • pelles • coria • ac illas et ilia frumiendi • pifcandi • bra- liandi • ballivos • feriandos • ac alios oflBciarios quofcunque creandi • elegendi • continuandi • deponendi • et in eorum locis alium vel alios fmgulis annis elegendi et ftatuendi • curias tencndi • leges burgales exercendi • flatuta racionabilia condendi • tranfgreffores debite puniendi • et 11 opus fuerit eofdem expellandi • amerciamenta levandi • mercimonia quecunque pro- pinandi • librandi • et menfurandi • ac omnia alia et fingula actus et officia de jure et confuetudine dictum burgum concernentia faciendi et exercendi • nundinas infra dictum burgum die Sancte Katerine virginis annuatim proclamandi et tenendi • efchaetas et amerciamenta exinde le- vandi • exigendi • et recipiendi • et delinquentes in eifdem debite puni- endi • cum omnibus aliis et fmgulis libertatibus • commoditatibus • et afiamentis prefato burgo de jure vel confuetudine pertinentibus • et quas nos poffideraus et illis concedere valemus fecundum formam et tenorem carte fereniffimi principis quondam bone memorie Regis Alexandri nobis et fucceflbribus noftris fuper dicto burgo caritatis intuitu graciofe concefle in noflrifque archivis confervate • Tenendum et habendum dictum noftrum Novum burgum cum omnibus fuis pertinenciis in liberum burgum et forum in eodem quolibet die ODartis fmgularum ebdomadarum cujuflibet anni et imperpetuum nofti'is predictis burgeniibus et fuis lieredibus ac fucceflbri- bus de nobis et fucceflbribus noftris in feodo et in hereditate imperpetuum • adeo libere • quiete • plenarie • hon orifice • bene et in pace • ficut nos et predecefl'ores noftri poflidemus et habuimus • per omnes et fingulas fuas antiquas metas rectas ac divifas et aliis fuis juftis pertinenciis quibufcunque dicto Novo burgo fpectantibus feu de jure fpectare valentibus quomodolibet DE LUXDORIS. 5 in futurum • Et tam libcrius et quiecius ficut aliquis burgus confimilis infra regnum Scocie datur • conceditur • feu quovifmodo poffidetur • Predicti vero burgcnfes fui heredes et fucceffores faciendo nobis et fuccefforibus noftris homagium et tres fectas curie in anno ad tres curias capitales apud dictum burgum tenendas • necnon et prefati burgenfes fui heredes et fucceffores Reddendo nobis et fuccefforibus noftris annuatim firmas bur- gales • videlicet fex denarios monete currentis pro virgata feu perticata terre • ad terrainos folitos et confuetos • Refervando nobis et fuccefforibus noftris omni anno itinera jufticiarie et camerarie unacum cuftumis in dicto burgo contingentibus • Item volumus quod nullus extraneus extra dictum burgum moram trahens • exceptis heredibus legittimis • in burgenfem reci- piatur feu admittatur • nifi prius ad hoc nofter confenfus expreffe requiratur et eciam optineatur • In cujus rei teftimonium figillum commune capituli noftri apud dictum noftrum monafterium hora capitulari vicefmio quarto die mentis CDaii • anno Domini millefimo quadringentefimo quinquagellmo feptimo • prefentibus eft appenfum • &c. Indentura inter Abbatem dc Lundoris et fuis burgenfibus Novi burgi • 'i UniverGs et fingulis ad quorum noticias prefens indentura per modum carte et obligacionis facta pervenerit Johannes permiflionc divina abbas monafterii Sancte CQarie de Lundoris ordinis beati Bencdicti Sancti An- dree [diocefis] et ejuidem loci conventus falutem in omnium Salvatore • Noveritis nos tractatu capitulari maturo concilio et deliberacione preha- bitis ac commodo utilitate et neceflitate noftri monafterii in omnibus pre- penfatis unanimi confenfu et affenfu dediffe • concefliffe • et confirmaffc • ac prei'enti indentura dare • concedere • et confirmare dilectis fidelibus noftris burgenfibus No%-i burgi et fuis heredibus terram noftram que dicitur Vodrufe et montem contigue ex parte auftrali dicte terre Vodrufe adja- centem cum fuis pertinenciis infra vicecomitatum de Fiffe jacentem • Tenendas et habcndas totas dictas terras de ^'odrufe et de monte cum fuis pertinenciis predictis noltris burgcniibus et fuis heredibus ad terram communem dicti Novi burgi de nobis et fuccefforibus noftris in feode- firma hereditate imperpetuum • adco quictc • libore • et plenarie • bene et in pace • ficut nos et predeceffores noftri dictas terras poflldemus et 6 LIBER SANCTE MARIE habuimus • per omnes fuas rectas metas ct divii'as • Videlicet incipiondo ad finem occidciitalem dicti Novi burgi ct afcendendo verfus aullrum per latus occidentale terre Sancte Katerine et per latus occidentale muri Silve • refervando nobis et fuccefforibus noftris cefpites capiendos ex parte occi- dentali dicti muri pro ipfius muri edificacione et reparacione • et afcendendo a fuperiore et occidentali coi*nu dicti muri ex parte occidentali cujufdam clivoli tramitis per certa figna lapeta ibi pro marchiis pofita ui'que ad magnum acervum lapideum pofitum ad comu occidentale et boreale in pede mentis de Blakarne • deinde vertendo ad occidentem circumeundo dictum montem per circlum lapideum fituatum in jugo dicti montis qui vulgariter dicitur Lerynge de Blakarne ufque ad quendam fontem ad radicem auftralem dicti montis qui ftat et verfus auftralem • et pro- cedendo per fcatebram dicti fontis ufque ad tori'entem de Lumbrin et exinde procedendo ex partibus auflrali et occidentali per mai-cbias ex- teriores doniinorum de Lumbeny juxta crag Kerpuly et Cluny • et ex l^arte boriali per fines auftrales terre noftre de Brodland ufque ad finem occidentalem dicti Novi burgi • in culturis • pafturis • aquis • altis • planis • cum omnibus et fingulis aliis libertatibus • commoditatibus • ayfiamentis • ac jullis fuis pertinenciis quibufcunque ad predictas terras de Vodrufe et de montc fpectantibus feu quo^ifmodo jufte fpectare valentibus in futurum • Predicti vero burgenfes et fui heredes faciendo nobis et fuccefforibus nollris predictis homagium et commune fervicium debitum et confuetum • Nec- non prefati burgenfes et fui heredes reddendo et perfolvendo nobis et fuc- cefforibus noftris quadraginta bollas boni et fuflicientis ordei menfure currentis ad terniinum Pafche ■ Et fi contingat dictos bui'genfes vel I'uos heredes in folucione dicte fumme quadraginta bollarum ordei ad terminum Pafche prius aflignatum deficere quod abfit obligant fe et omnia bona fua mobilia capienda • namanda • diftringcnda • abducenda • et li neceffe fuerit vendenda • ad votum et voluntatem noflram et fuccefforum noftrorum fine licencia cujufcunque judicis ecclefialHci vel fecularis aut juris mmillri • nuUo juris remedio vel beneficia canonici vel civilis proponendo in contra- rium obftante • donee et quoufque fatisfactum et perfolutum fuerit nobis et i'ucceflbribus noftris de predicta fumma ordei • lufuper fi contingat dictos burgenfes vel fuos heredes in folucione dicte fumme ordei per tres ter- minos continuos deficere quod abfit obligant fe et fuos heredes quod licitum erit nobis et fuccefforibus noftris dictas terras de Vodrufe et de DE LUNDORIS. 7 monte cum fuis pertinenciis in manibus noftris et fuccclTorum noftrorum recognofcere • appropriare • et poilldere • donee et quoufque prefata i'umma quadraginta boUarum ordei una cum dampnis • laboribus • expcnfis • et intereffe • fi que quos vel quas nos aut fucceffores noftri ob defectum folu- cionis hujufinodi faciamus vel fuftineamus • plenarie cum efFectu fuerit perfoluta • Item fi contingat aliquem vel aliquos predictorum burgenimm vel fuorum heredum minus juftc procurare prece vel precio aliquem no- bilem feu dominum in fomentum et auxilium opinionis eorum in contrarium et prejudicium libertatis et privilegii noltri et fuccefforum noftrorum • et ipfe et ipli hujufmodi enormia committens aut committentes perdet et perdent totum et quicquid tenet et tenent de nobis et fuccefforibus noftris tam in dicto Novo burgo quam in dictis terris de Vodrufe et de monte • Item nos refei'vamus nobis et fuccefforibus noftris tantum fpacium terre inter fines ortorum ex parte aufb-ali dicti Xovi burgi et filvam noftram quantum fuffieiet ad tranfitum unius bige cum focalibus vel granis noftris ducendis • Item dicti burg-enfes et heredes fui molent omnia ffrana • five de terris quas tenent vel habent de nobis et fuccefforibus noftris crefcentia • et eciam empta per inhabitantes dictum Novum burgura molenda • ad molen- dinum noflrum et iuccofforum noftrorum quod dicitur Cragmvll • videlicet multando fi'umentum ad decimum iextum granum • et braiium • ordeum • et farinam ad vicefimum unum granum • In quorum omnium et fingu- lorum teftimonium premifforum fidem et teftimonium veritatis parti bujus indenture nobifcum et noftris fuccefforibus remanfura figillum reve- rendi in Chrilto patris ac Domini domini Jacobi Dei et apoftolice fedis gracia epifcopi Sancti Andree per dictos burgenfes coram hiis teftibus • videlicet magift:ro Johanne Seras • domino Hugone vicario de CPonymele • Alexandre Kenedy • Jobanne de CDuncriefe • Jacobo Trayle • Henrico Straton • et Waltero Flemen • cum multis aliis • cum inftancia procuratum • una cum figillo dicti burgi funt appenfa • Et parti dicte edenture cum prefatis burgenfibus fuis heredibus et fuccefforibus pro perpetuo remanfure figillum commune capituli dicti noftri monafterii eft appenfum • quarto die mcnfis Julii • anno Domini millefimo quadringentefimo quinquagefimo feptimo • LIBER SANCTE MARIE Conceflio domini Regis fuper libertate Novi burgi • 3 Alexander Dei gracia Rex Scottorura omnibus probis hominibus tocius terre fue falutem • Sciatis nos caritatis intuitu dediffe • concefllffe • et hac prefenti carta noftra confirmafle religiofis viris abbati et conventui de Lundoris ut ipfi et eorum i'ucceflbres in perpetuum babeant villam eorum que dicitur Novus burgus juxta monafterium de Lundoris in liberum burgum et forum in eodem burgo quolibet die ODartis cum libertatibus burgi et fori • Salvis in omnibus burgorum noftrorum libertatibus • Tefti- bus Willelmo comite de CDar camerario • Johanne de Lambertoun • Johanne do Lyndes • Johanne de Hay • et Gillafcoppe Cambell • et WiUelmo Bifetht • Apud Strivelyn • quarto die OQercii • anno regni noftri feptimo decimo • Carta comitis David de Redinche • 4 Univerfis fancte matris ecclefie filiis et fidelibus comes David frater Reeris Scocie falutem • Sciant tam prefentes quam futuri me dediffe et conceffiffe • et hac carta mea confirmaffe • Deo et ecclefie Sancte ODarie et Sancti Andree de Lundoris et monachis ibidem Deo fervientibus et fervituris • totam infulam que vocatur Redinche et omnes pifcarias in Thei juxta prenominatam infulam preter unam pifcariam • meam fcilicet unam Jharam ad Colcrik • Tenebunt autem predictam infulam in puram et perpetuam elemofinam ita libere • quiete • plenarie • et honorifice • ficut alias terras fuas ex dono meo liberius • quiecius • plenius • et honorificencius • tenent et poffident • Hiis teftibus domino A- abbate de Dunfermline • comite Duncano • CQalifio comite Fertbeth • OPalcolmo filio comitis Duncani • Walkelino filio vStepbani • R- de Anas • Roberto Baffet • Johanne de Wiltun • VV- Oliphant • Radulpho de Cameis, &c. DE LUNDORIS. Pifcaria in Tay • 5 Omnibus fan6le matris ecclefie filiis et fidelibus prefentibus et futuris Uavid de Haya falutem • Sciatis me dediffe et conceffiffe et hac carta mea confirmaffe Deo et ecclefie San6le ODarie et ,San6le Andree de Lundoris et monachis ibidem Deo fer\nentibus in peipetuam et puram elemofinam • pro falute anime patris mei et matris mee • et pro falute anime mee et pro falute animarum uxorum mearum Ethine et Crue • et pro falute ani- marum fratrum et fororum mearum • antecelforum et fuccefforum meorum • terciam partem pifcbarie recium meorum trabencium fuper fabulum contra Colcrik falvis pifcariis meis ftantibus cum falo et fepe • Quare volo et concedo ut predi6li monachi de Lundoris habeant et poffideant terciam partem prenominatam pifcarie recium meorum trabencium fuper fabulum de Blalbannyn contra Colcrik in perpetuam et puram elemofinam ita quiete • libere • plenarie et bonorifice • licut aliqua abbacia in toto regno Scocie aliquam elemofinam in toto regno Scocie liberius et quiecius • ple- nius et bonorificentius • tenet et poffidet • Ita ut michi fuccedencium nuUus aliquis aliquas ab eis nifi folas oraciones ad anime falutem exigere prefumat • Hiis teftibus Gilberto filio meo • Roberto de Haya fratre meo • CDacolmo de Haya fratre meo • Thoma Gy an- * Patricio capellano • Rex fuper toftis burgorum • (J Willelmus Dei gracia Rex Scottorum omnibus probis hominibus tocius terre fue clericis et laicis falutem • Sciant prefentes et futuri me dediffe et conceffiffe et hac carta mea confirmaffe Deo et abbati de Lundoris et monacbis ibidem Deo fervientibus unum plcnarium tboftum in burgo meo de Berevic • et unum plenarium tboftum in burgo meo de Strivelin • et unum plenarium tboftum in burgo meo de Karel • et unum plenarium tboftum in burgo meo de Pertht • et unum plenarium tboftum in burgo meo de Forfare • et unum plenarium tboftum in burgo meo de ODunrofs • et unum plenarium tboftum in burgo meo de Aberdene • Tenendum in * Blotted in MS. TO LIBER SANCTE MARIE liberain et quietam et pcrpetuam elemofmam ita libere • quiete • plenarie • honorifice • ficut alia clcmofmarum fuarum libcrius • (|uiecius • plenius • et honorificencius tenent et ponidcnt • Tellibus comite David fratrc meo • Hugone cancellario nico • Willelmo de Lindifs • Roberto de London filio meo • Willelmo de Haya • Willelmo de Sumervill • Henrico de Brade marefcallo • Ricardo filio Hugonis • Apud Sclcchirche • Admiflio Willelmi de ODydford ad vicariam de Duude • 7 Omnibus Chrifti fidelibus prefentes literas vifuris vel audituris Albinus Dei gracia Brecbinenfis epifcopus eternam in Domino falutem • Noverit univerfitas veftra quod cum abbas et convcntus de Lundoris Willelmum Mydford ad vicariam ecclefie de Dunde vacantem ad fuam prefentacionem fpectantem nobis prefentaffent • salva nobis dicte vicarie taxacione • ipfum magiftrum Willelmum ad dominorum abbatis et conventus prefentationem ad dictam vicariam admilimus et aflignato pollmodum di6tis abbati et con- ventui et ipli magiftro Willelmo die ad taxacionem faciendam* die Lune videlicet proximo ante Carnifprivium anno Domini millefimo ducentefimo quinquagefimo fecundo • Ipfis coram nobis die ftatuto comparentibus • confi- deratis diligcnter di6te ecclefie facultatibus • de confilio proborum virorum dicSlam vicariam duximus fic taxandam • fententialiter ordinando in nomine Patris et Filii et Spiritus San6li quod didlus vicarius nomine vicarie percipiat totum alteragium • Reddendo indc fmgulis annis ad pafcha di6lis abbati et convcntui decern marcas fterlingorum • Et in hujus rei tettimonium prefentibus Uteris patentibus figillum noftrum appofuimus • Libertas Forefte de Fyntre • Alexander Dei gracia Rex Scottorum omnibus probis hominibus tocius terre fue falutem • Sciatis quod conceffimus abbati et conventui de Lun- doris ut habeant et teneant totum bofcum fuum in feodo de Fyntreth in liberam foreltam • Quare finniter prohibemus ne quis in dicto bofco line eorum licencia fecet aut venetur fuper nollram plenariam forisfa6luram decem librarum • Teftibus Gilberto de Haya • Johanne de Vallibus • et DE LUNDORIS. 11 Johanne de Hyrdmanftoun • Apud Kiiigome • vigefimo die CDaii • anno regni domini Regis fecundo • Libertas Forefte de Lundoris • 9 Alexander Dei gracia Rex Scottorum omnibus probis hominibus tocius terre fue falutem • Sciatis quod conceflimus abbati et conventui de Lun- doris ut habeant et teneant totum bofcum fuum cum terra de Lundoris in liberam forellam • Quare firmiter prohibemus ne quis fine eorum licencia in predi<5lo bofco fccet aut venctur fuper noftram plenariam forisfa6luram decem librarum • Tellibus Alexandre Cumyn comite de Buchane jufti- ciario Scocie • Willelmo comite de ODarr camerario • et Euftachio de Tur- ribus • Apud Lundoris • quarto decimo die ODercii • anno regni noftri fexto decimo • Declaratio diffencionis quondam habite inter Abbatem et Conventum de Lundoris et homines fuos Novi bursri • 'o' 10 COemorandum quod cum quedam diffenciones feu controverfia mota effent inter religiofos viros abbatem et conventum monafterii de Lundoris ex una parte • et homines Novi burgi de Lundoris ex altera • tandem conve- nerunt coram nobili viro domino Roberto de Keth marefcallo Scocie et jufticiario tunc temporis ab aqua de Forth ufque ad montes Scocie • et coram aliis quampluribus fide dignis in capitulo de Lundoris die Jovis proxima ante fefium cathedre beati Petri • anno gracie millefimo tricefimo nono • A quibus hominibus ejufdcm Novi burgi peciit didlus dominus Robertus in forma juris amicabiliter eorum infeodacionem per quam clamabant fe uti privilegio et libertate burgi • et infuper oftenderunt racionem per quain fubtraxerunt per quinquennium firmas abbatis et conventus didli monaf- terii de Lundoris • Quibus auditis Robertus de Perth et Willelmus piftor nomine omnium vicinorum di6li Novi burgi licenciam pecierant confulcndi et ad premilTa refponderc et licenciam optinuerunt • Habito ad invicem confilio de unanimi confonfu predi6li duo rcfponfum dederunt quod nul- 1am infeodacionem habuerunt de abbate et conventu didli monallerii nee 12 LIBER SANCTE MARIE aliquo alio attingentes • quod non confueverunt folvere illam firmam quam didli abbas et conventus exigunt ab eifdem • videlicet de qualibct bracina didli Novi burgi cum acra terre unam marcam per annum • nee folvere volunt in futuruni nifi poffet reperiri per fidelem et diligentem inquifi- cionem quod didli abbas et conventus predidlam marcam confueverunt percipere predi6la bracina et acra terre ut prcdidlum eft • Ad quam inqui- iicionem faciendam di6li homines Novi burgi fupplicaverunt per interpo- fitas perfonas predictis abbati et conventui et predicto domino Roberto de Keth quod ipU confentient • Quorum precibus devidli ut omnis llniftra fufpicio poterit removeri et eorum jufticia clarior luce appareret di6le inquificioni faciende unanimiter confenferunt • Tunc de mandato domini juiHciarii purgentibus quibufdam baronibus libcre tencntibus et aliis de Fvfe fidedignis • tam de villa predicta quam de aliis locis • ad didlam inqui- licionem • quibus ailantibus dixit dominus Robertus de Keth predi6tis illis de Novo burgo fi vellent confentire omnibus ad didlam inquificionem vocatis • quorum nomina funt hec • Johannes de Balfour • Thomas Judex • Keth de Kynrofs • COichael Scotus • Adam de Ramfay • Walterus Senef- callus • ODacolmus de Balmeharg • Galfridus de Freflay • Patricius de Crambeth • Willelmus Cocus • Patricius Scotus • Alanus OQarus de Stradinor- loch • CDauricius Scall • Patricius Fairhar • Nicolaus filius Rogeri • Wil- lelmus Syarpe • et Johannes filius Nicolai • aut ex certa caufa aliquos vellent expellere • quo audito approbarunt perfonas aftancium preter Adam Gray dicentes quod di6le inquilicionis flare non potuit pro eo • quod fuit fervus abbatis et conventus et frequenter ftetit in eorum fervicio • et repulfus per illam racionem • Aliis vero juratis et cum deliberatione confultis dixerunt in virtute facramenti quod a tempore quo non extat memoria abbas et conventus de Lundoris receperunt annuatim de qualibet bracina cum acra terre in di6lo Novo burgo unam marcam per annum quoufque ipfe qui nunc funt in di6lo burgo fubtraxerunt di6lam firmam per quinque annos proximo elapfos • Hec omnia fuperfcripta fuerunt in craftinum die Jovis • videlicet die Veneris • in predidlo capitulo de Lundoris recitata et perlecta vocatis dictis abbate et conventu una cum predictis hominibus in prefencia venerabilis patris domini Willelmi Dei gracia epifcopi Sancte Andree et nobilis viri Thome Ranulfi domini vallis de Keth et locumtenentis tunc temporis illuftris principis Scocie de Forth ufque Orchadiam • domini Bernardi tunc cancellarii Scocie • magiftri Willelmi de Eglifhame tunc DE LUXDORIS. 13 officialis curie Sancti Andree • domini OQichaelis de Wemyfs militis • et Johannes de Dondemorc • quorum flgilla una cum figillo dicti domini Roberti de Keth jufticiarii in fignum perpetui teftimonii prefentibus funt appenfa • C'onfirmacio domini Pape de Vicaria Dunde • 1 1 Alexander epifcopus fervus fervorum Dei dilectis filiis abbati et conventui monallerii de Lundoris ordinis Sancti Benedicti Sancti Andree dioce- lis falutem et apoftolicani benedictionem • Cum a nobis petitur quod juftum eft et honettum tarn vigor equitatis quam ordo exigit racionis ut id per foUicitudinem officii noftri ad debitum perducatur cffectum • Sane peticio veftra nobis exhibita continebat quod venerabilis frater nofter Brechineniis epifcopus in ecclefia Sancte OQarie de Dunde fue diocefis quam in proprios ufus habetis penfatis ejuidem ecclefie facultatibus taxavit perpetuam vica- riam affignata magiftro Willelmo iplius ecclelie perpetuo vicario de dicte ecclefie proventibus congrua porcione prout in ejufdem epifcopi Uteris confectis exinde plenius dicitur contineri • Et licet dictus vicarius ab eodem epifcopo in taxacione hujufmodi afferens fe gravatum ad fedem apoftolicani appellaret appellacionem tamen fuam non eft cum potuerit infra legitimum profequutus • Quare nobis humiliter fupplicailis ut taxa- cionem hujufmodi confirmare paterna follicitudine curaremus • Nos itaque veftris fupplicacionibus inclinati (juod i'uper hoc ab eodem epifcopo provide factum eft non obftante appellacione predicte ratum et gratum habentes id autoritate apoilolica confirmamus et prefentis fcripti patrocinio communi- mus • Nulli ergo omnino hominum liceat banc paginara noftre confirma- cionis infringere vel ei aufu teraerario contraire • Si quis autem hoc attemptare prefumpferit indignacionem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apoftolorum ejus fe noverit incurfurum • Datum Laterani • XV kalendas Aprilis • pontificatus noftri anno fecundo • 11 LIBER SANCTE MARIE Carta de Cragy • 12 Omnibus hoc fcriptum vifuris vel audit uris Yfabella de Broufs falutem in Domino • Sciatis me dediffe • concefliffe • et hac prefenti carta mea con- firmaffe Deo et ecclefie Sancte ODarie et Sancte Andree de Lundoris et monacliis ibidem Deo fervientibus et fervituris totum meffuagium meum de Cragyn juxta Dunde • cum tota terra ad me vel heredes meos perti- nente in eadem Cragyn et in villa que dicitur ODelneton et in \i\\a. Abrahe line aliquo retinemento • Tenendum fibi de me et heredibus meis in puram et perpetuam elemofinam ad fuflentacionem unius monachi qui in pre- didlo celebrabit miffam pro anima mea et pro animabus anteceflbrum et fucccHbrum meorum in perpetuum • quod ipli michi ad peticionem meam caritatis concefferunt • Et ego et heredes mei omnia predi6la predidlis monachis warantizabimus et acquietabimus de oraui fervicio feculari et exaccione • Teilibus dominis ^A'illelmo de Brechin • Willelmo de Lacu • Hugone de Braumis • CDichaele de OPuncur militibus • Alberto de Dunde . Nicholao filio Roberti • Herinuo Coks • Normanno de Callello bnrgenli- bus • cum multis aliis • Confirmacio Albini epifcopi Brechinenfis fuper \'icaria de Dunde • 13 Omnibus Chrifti fidclibus prefentes literas vifuris vel audituris Albinus Dei gracia Brechinenfis epifcopus falutem eternam in Domino • Noverit univerfitas veftra quod cum religiofi viri abbas et conventus de Lundoris raaeiilrum AVillelmum de OQvdforde clericum ad vicariam ecclefie de Dunde vacantem ad eorundem prefentacionem fpe6lantem nobis canonice pvefentaffent falva nobis didle vicarie taxacione • Nos ipfum Willelmum ad eorundem prefentacionem ad dictam vicariam admifimus ct inftituimus in eadem ipfamque vicariam confideratis dicte ecclefie facultatibus dili- genter fententialiter taxavimus in hunc modum • videlicet quod dictus vicarius percipiet alteragium didte ecclefie nomine vicarie folvendo inde di6lis abbati et conventui annuatim decem mercas Iterlingorum ad Pafcha • Cumque idem vicarius diftam porcionem decem marcarum eifdem abbati et conventui folvere non curaret licet a nobis et ab ipfis fepius effet admo- DE LUXDORIS. 15 nitus et requifitus • lidem contra cum fuper hoc ad priorem de CDav ordinis >San6li Beuedieli Sancle Andree diocelis et prepolitum ecclefie .San6te OQarie civitatis .San6li Andree apoftolice fedis litcras impetrarunt • ipfeque vicarius fuper eo quod dicli abbas et conventus tantura percipiubat de proventibus ipfius ecclelic quod non poterat de refiduo commode fulten- tari ad officialem Aberdonenfem ejufque coUegam cjufdem fedis literas reportavit • Et cum aliquantulum coram eis proceHilfet in didla caufa eidem fupercedit • dicti autem prior et prepofitus in caufa coram eis mota procedentes • et taxacionem noftram approbantes • pro eifdem abbate et con- ventu fententiam difEnitivam promulgarunt • fed idem vicarius afferens fe ab eifdem ex fufficienti gravimine appellaife fuper appellacione fua ad abbatem de Kynlofs Cifterciencis ordinis OOoravienfis diocefis ejufque collegas predicte fedis literas impetravit • Demum igitur pendente dicta appellacione coram judicibus fupradictis idem vicarius die Sabbati proxima poll fellum Exaltacionis fancte Crucis • anno gracie milleiimi ducenteiimi quinquagefimi fexto • in ecclefie fratrum predicatorum de Perth coram venerabili patre Dei gracia epifcopo Dunblanenfi et nobis aliifque prelatis et viris difcretis • amicabiliter et pro bono pacis taxacio- nem noftram fuper vicaria predicta fuum affenfum prebuit • et ad folu- cionem dicte porcionis decern mercarum faciendam dictis abbati et con- ventui de alteragio dicte ecclefie fingulis annis ad Pafcha prout in taxa- cione a nobis facta continetur exprefllus • necnon ad folucionem arrera- giorum preteriti temporis dictis abbati et conventui plenarie faciendam juramento corporali coram altari preftito firmiter fe aftrinxit • Supponens fe nichilominus omnino ordinacioni dicti domini epifcopi Dunblanenfi et noftri fuper dampnis expenfis et intereffe que vel quas dicti abbas et con- ventus incurrerant occafione dicte contencionis et poll ordinacionem factam gracia et voluntate dominorum abbatis et conventus fuper ipfa ordinacione • Et ad majorem hujus pacis et amicabilis compolitionis fecuritatem dictus abbas et pro conventu fuo • et idem vicarius pro fe et fucceiToribus fuis • omnibus litibus motis et movendis Uteris impetratis et impetrandis contra quofcunque occafione dicte contencionis expreffe renunciarunt • Nos igitur una cum venerabili in Domino patre epifcopo Dunblanenfi die Jovis proxi- ma poft dictum [fcstum] Exaltacionis fancte Crucis anni fupradicti in capitulo de Arbroth de confenfu parcium coram nobis comparencium fie ordinamus • videlicet quod falvis dictis abbati et conventui predicta annua porcione 16 LIBER SANXTE MARIE decern maroarum et arreragiis dicte porcionis ficut fuperius eft expreffum • idem vicarius pro dampnis expenfis et intereffe dictorum abbatis et con- ventus • que vel quas diligenter confideravimus de quinquaginta marcis Iterlingorum licet ad majorem fummam attingunt • abbati et conventui fatisfaciat competenter • Remittentes infuper ipfum ad dictos abbatem et conventum ut ipfa eidem fuper hoc graciam fpecialem faciant et curialem • In [cujus] rei teftimonium prefenti fcripto ad peticionem parcium una cum figillo dicti domini epifcopi Dunblanenfis figillum noftrum appofuimus • Ut Epifcopus non fequeftret fructus rectoris ecclefie de Dunde propter onera que vicarius fupportare tenetur • 14 Alexander epifcopus fervus fervorum Dei dilectis filiis abtati et conventui monafterii de Lundoris ordinis San6li Benedidli San61i Andree diocefis falutem et apoftolicam benedictionem • Significaftis nobis quod vos eccle- fiam de Dunde Brechinenfis diocefis in ufus proprios obtinetis in qua per- petua vicaria au6loritatc ordinaria eft taxata in ea perpetuo vicario ejuf- dem ecclefie de ipfius proventibus aflignata porcione ex qua commode luftentari poteft et tam epifcopalia quam alia ipfius ecclefie onera fup- portari • Nos veftris fupplicacionibus inclinati ne diocefanus vel archidia- conus loci occafione predictorum onerum que dictus vicarius fupportare tenetur aliquid de porcione quam vos in eadem ecclefia obtinetis exigere vel ipfam portionem fequeflrare prefumat autoritate precencium diftrictius inhibemus • Decernentes irritum et inane fi quid contra inhibicionis noftre tenorem ac quoquam contigerit acceptari • Nulli ergo omnino hominum liceat banc paginam noftre inhibicionis et conftitucionis infringere vel ei aufu temerario contraire • Si quis autem hoc attemptare prefumpferit indignacionem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apoftolorum ejus fe noverit incurfurum • Datum Laterani • iiij Idus Februarij • pon- tificatus noftri anno tercio • DE LUNDORIS. 17 Gregorius epifcopus Brechinenfis • 15 Univerfis Chrifli fidelibus ad quos prefens fcriptum pervenerit Gregorius Dei gracia Brechinenfis epiicopus eternam in Domino falutem • Ea que viris religiofis pia fidelium largicione funt coUata ne maloruni improbitate turbentur dignum eft epifcopalis au6loritatis niunimine roborare • Ea propter ad univerfitatem vellram volumus pervenire • Nos pie recordacionis predeccflbrum noftrorum Turpini • Kadulfi • Hugonis • veftigiis inherentes ratam et gratam habere donacionem illam quam iidem epifcopi caritatis intuitu fecerunt dilectis filiis noftris abbati et monachis de Lundoris de ecclefia de Dunde et capellis et terris et omnibus aliis ejus pertinenciis ficut in eorum autenticis continetur • Ut autem predictam ecclefiam abl'que ulla contradictione vel molei^ia pacifice poflideant imperpetuum ipfos de affenfu tocius capituli nollri in corporalem mifimus poirellionem liberam • eifdem conferentes adminiilrationem omnium ipfius ecclefie proventuum ut eos fine aliquo impedimento fuccefforum noftrorum vel ofiicialium in ufus proprios prout melius noverint pro fua voluntate convertant • Ita tamen quod cedentibus vicariis qui in ipfa ecclefia minifiraverunt licite preleutcnt quemcunque dignum duxcrint ad cui-am animarum • alfignando ei decern libras annuas llerlingorum ad fuftentacionem fuam ut miniilret competenter et ydonee in eadem ecclefia et refpondeat de omnibus epil'co- palibus tam cpiicopo quam omnibus fuis • Prefentatus autem admittetur fine aliqua contradictione vel cavillacione nifi ob manifeilam caufam fuerit reprobandus • Liceat quoque eis fcolas ejufdem ville circumquaque voluerit conferre • Ut autem hec omnia futuris temporibus firma permaneant et inconcuffa prefenti fcripta figilhmi noftrum appol'uimus • Teftibus domino G- abbate et conventu de Abirbrothot • domino ^\'• abbate et conventu de Scone • domino Alexandro abbate de Cupro • magillris H> et H- de Xor- ham et de ODunros • Andrea capeUano de Brechin • 00- priore Keledeorum de Brechin • et Johanne noftro clerico • cum multis aliis • 18 LIBER SANCTE MARIE Confirmacio domini Pape Grcgorii ecclefie de Dunde • 16 Gregorius epifcopus fervus fervorum Dei • dilectis filiis abbati et conventui monallerii de Lundoris ordinis San6li Bcnedidti Sanfti Andree diocefis falutem et apoftolicam bencdidlionem • Juftis petencium defideriis dignum eft nos facilem prebere conienlum et vota que a racionis tramite non dilcor- dant effectu prolequente complere • Ea propter dilecti in Domino filii veftris juftis peticionibus grato concurrentes affeniu • perfonas veilras et monafterium de Lundoris in quo divino vacatur obfequio cum omnibus bonis que in prefenciarum rationabiliter poflidet • aut in futurum juilis modis preftante Domino poterit adipifci • sub beati Petri et noftra protec- tione fufcepimus • Specialitcr autem ecclefiam de Dunde quam venerabilis frater nofter epifcopus Brecbinenlis fpectantem ad eam capituli fui acce- dente confenfu dicto monafterio pia et pronda liberalitate donavit • prout in ipforum Uteris confectis exinde dicitur contineri • necnon libertates et im- munitates fecularium exactionum a rogibus • comitibus • et baronibus Scocie aliifque Chrifti fidelibus pia vobis liberalitate conceffas • terras quoque • pof- feffiones et alia bona veftra • ficut ea omnia jufte ac pacidce obtinetis vobis et eidem monafterio per vos auctoritate apoftolica confirmamus et prefentis fcripti patrocinio communimus • Provifo ut de predicte eccleiie proventibus facerdoti perpetuo in ea Domino fervituro congrua porcio allignetur ex qua commode fuftentari valeat ac epifcopalia et omnia alia onera ecclefie fupportare • NuUi ergo omnino hominum liceat banc paginam noftre pro- tectionis et confirmacionis infringere vel ei aufu temerario contraire • 8i quis autem hie attemptare prefumpferit indignacionem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apollolorum ejus fe noverit incurfurum • Da- tum Laterani • decimo fexto kalendas ODarcii • pontificatus nottri anno duodecimo • Saiffma Regis Jacobi Eorefte de Irnfide • 17 Jacobus Dei gracia Rex Scotorum dilectis noftris Alexandro Napar nof- trorum computorum rotulatori et David Berclay de CuUefm et eorum alteri vicecomitibus noftris de Fyfe in hac parte fpecialiter deputatis falu- DE LUNDORIS. 19 tern • Quia concefliimis hereditarie dileclis oratoribus noftris vencrabili in Chrillo patri et religions Airis abbati et conventui monalterii noltri do Lundoris terras noilras de Parkhill cum pertinenciis jacentes infra vice- comitatum noftrum de Fyffe • ac eciam officium foreilarle lilve noftre de Irnfyde jacentis in teiTis de Parkhill fupradiclis infra vicecomitatum pre- diclum • proiit in carta nollra dictis abbati et conventui inde confecla ple- nius continetur • A'obis et veltrum alteri precipinius et mandamus qua- tenus di(?tis abbati et conventui vel eorum certo attornato latori prefen- cium faiinam diclarum terrarum et officii fupradidli cum pertinenciis fecundum tenorem di6le carte noftre quam inde habent jufte habere faciatis et fine dilacione • Et hoc nullo modo omittatis • Ad (juod facien- dum vobis et veftrum alteri conjun6tim feu divilim in hac parte noltram plenariam tenore prefencium committimus • Datam fub teflimonio magni ligilli noftri • Apud Edinburgh . ^-igefimo die menfis ODaii • anno regni noftri decimo quinto • Copia affedacionis facte Dionifio Cameris et Willelmo ejus filio de quar- terio ville de Grangia • 18 Univerfis pateat per prefentes nos Andream permilCone divina abbatem monaflerii San6le ODarie de Lundoris et ejufdem loci conventum unanimi confenfu et affenfu • prius utilitate et commodo noftri dicli monafierii in omnibus diligenter provifis et matura deliberacione conlideratis • aifedafle et ad firmam dimiHiffe • necnon prefencium per tenorem affedare et ad firmam dimittere dileClis et fpecialibus amicis nollris Dionifio Cameris et Willelmo ejus filio et herede feu cuilibet eorum divifim pro toto tempore vite ipforum unam integram o6lavam partem omnium terrarum ville nollre que dicitur Grangia in parochia de Ebdy et infra vicecomitatum de Fyffe jacentem • cum poteftate admittendi alias perfonas et recipiendi fub fe ad colendum • laborandum • et occupandum didlas terras in eorum abfencia tocies quocies opus fuerit et eis videbitur expedire durante termino fupra- di6lo • dummodo tamen hujufmodi perfone per fe admittende et recipiende equales aut minores in autoritate • poteftate • condicione et preeminencia iplis Uionilio et Willelmo antedi6tis exiftant • Tenendas et habendas omnes et fingulas terras cum earundem pertinenciis et diclas duas odlavas 20 LIBER SANCTE MARIE partes predidlis Dionifio et Willelmo divilim ut prefcribitur in arrenda ct affedacione pro toto tempore vite ipforum de nobis et fuccefforibus noftris cum omnibus et (ingulis libertatibus • commoditatibus et afiamentis • ac juftis I'uis pertinenciis quibuicunque ad di6las terras fpedlantibus feu jufte fpe6lare valentibus quomodolibet in futurum • Reddendo inde nobis et i'ucceflbribus ac oiBciariis noftris qui pro tempore fuerint di6li Dioniilus et Willelmus annuatim fexdecem libras trel'decem folidos et quatuor denarios ul'ualis monete regni Scocie ad duos anni terminos confuetos • videlicet ad fella Pentecofles et Sancti OPartini in yeme • divifim ac propor- cionaliter per equales medias porciones • et uuum porcum bene depaftum • et deficiente dicto porco ad feftum Pafche octo folidos • una cum duabus duo- denis caponura et duabus duodenis gallinarum annuatim • quibus caponibus et gallinis deficientibus pro unoquoque capone octo denarios et una- quaque gallina quatuor denarios monete fupradicte • cum omnibus aliis oneribus et ferviciis de dictis terris cum pertinenciis nobis annuatim de- bitis et confuetis • Infuper refervaraus nobis palluram pro fexaginta le vederis in terris in prefenti afledacione expreffatis annuatim pafcuendis • Eciam li in pofterum nobis placuerit et videbitur expediens ad feminandum mericas et bujufmodi polifias fovere et nutrire refervamus nobis de prefenti affedacione fex acras terrarum ubi minus poterit dictis noftris firmariis nocere dummodo tria alia quarteria dicte ville per nos in futurum equa- liter et proporcionaliter ad id allringantur • Ceterum refervamus libere voluntati et noilre difpolicioni tres toftas cum pertinenciis quas nunc inhabitant David Kernour • Andreas Hall-et Symon de granario noftro • durante tempore prefentis affedacionis • Eciam cum contingat Deo per- mittente (juod unus dictorum firmariorum ante alium premoriatur volu- mus extunc quod pars prefentis affedacionis que ad ipfum dum fuperftes erat pertinuit et fpectavit libere ad nos et difpoficionem noftram abfque quocunque obllaculo in continenti revertatur • Terminus vero introitus dictorum Dionifii et Willelmi ad prefentem affedacionem erit ad termi- num Pentecoftes datam prefencium proxime et immediate fequentem • Itaque fi contingat dictas terras cum pertinenciis indillringibiles effe fic quod in fundo earundem non fuerint bona pro noftra firma extunc volu- mus quod dicte terre cum pertinenciis in prefenti affedacione expreffate libere nobis et fuccefforibus noftris fine contradictione revertautur et dein- ceps prefens affedacio nullius fit roboris vel momenti • Et nos dicti abbas DE LUXDORIS. 21 et conventus ct fucceffores noftri prcfcntcni affcdacionem in omnibus fuis punclis ct articulis ut premiffum ell predielis Dioniiio et Willclmo et eorum cuilibet divifim durante tempore iplorum vite contra omnes mor- tales warantizabimus • acquietabimus • et juxta juris exigenciam poffe tenus defendemus • In cujus rei tellimonium ligillum capituli nollri apud nol- trum nionallerium antediclum die oclodecimo menlis ODaii • anno Domini millelimo quadringentelimo I'eptuageiimo nono • huic prefenti nollrc affeda- cioni eft appenfum • Copia affedacionis ville de Egiifmagwll Georgio Muncrefe • 1!) Univerfis pateat per prefentes Andream permifllone divina abbatcm monaftcrii San6le ODarie de Lundoris et ejufdem loci conventum unanimi confenfu et affenfu affedaffe et ad firmam dimittcre dilccto noftro Georgio ODuncrefe de Tybermolloke omnes et fingulas terras noftras de Egiifma- gwll cum fuis pertinenciis jacentes in comitatu de Stratherin et infra vice- comitatum de Perth • ac omnes decimas garbales cum alteraofiis ac deciniis minutis ecclefie parochialis ejufdem ■ necnon molendinoruin de EglifmagwUe cum fuis multuris et pertinenciis • pro toto tempore vite ipfius Georgii • In- trandoque idem Georgius ad dictas terras fructufque et decimas ecclelie et ad niolendinum antedictum cum fuis pertinenciis ad feftum Pentecoftes proxime future • Tenendas et habendas omnes et fingulas terras noftras antedictas de Eglifmagwl fructufque univerfos et decimas ecclelie ejufdem ac molendinorum cum fuis pertinenciis prefato Georgio in arrendacione five affedacione pro toto tempore vite fue de nobis et fuccefforibus noftris cum omnibus et fingulis libertatibus • commoditatibus et afiamentis . ac juftis fuis pertinenciis quibufcunque • cum libera potellate allignandi et affedandi di6las terras de Eulifniaffwl ac fructus et decimas ecclelie ejufdem molendinum cum fuis pertinenciis matri fue et fratribus fuis minoribus ac fubtenentibus • videlicet terrarum laboratoribus et colonis ipfo Georgio in poteftate minoribus exiftentibus • et nuUis aliis • ad bone- placitum fuum ablque licencia nolira five fuccelibrum noltrorum • Reddendo inde annuatim di6lus Georgius fuaque mater et fratres ejus minores ac fubtenentes antedicti nobis et fuccefforibus noftris feu noftris factoribi.s (luadraginta marcas ufualis monete regni Scocie ad duos anni tcrminos 22 LIBER SANCTE MARIE ufuales • videlicet Pentecoftes et Sancti OQartini in yeme • per porciones equalcs • et quatuor duodenas caponum piiiguium ct bene depaftoruui • alioquin duodecim denarios dicte monete pro quolibet dictorum caponum ad feila Nativitatis Domini et Pafche eciam per porciones equales • una cum oncribus ac ferviciis debitis et confuetis durante tempore vite dicti Gcor<:rii • Et fi contingat dictas terras noftras cum pertinenciis effe medio tempore indiilringibiles fie quod in fundo earundem non fuerint catalla pro noftra firma et caponibus antedictis capienda et diilringenda in ter- minis preallignatis • et prefatus Georgius fuique ailignati et iubtenentes antedicti fuerint tardi et diiferentes in folucione premiflbrum noftrorum debitorum • in hoc cafu volumus pro nobis et I'uccefforibus noftris quod dicte terre de Eglifmagwle et fructus ac decime univerfe ecclelie ejufdem- necnon dictum molendinum cum fuis pertinenciis • ad libitum feu arbitrium noftre difpofitionis et fuccefforum noftrorum abfque obftaculo revertantur et prefencium tenorem volumus effe nullius roboris vel momenti • Quas quidem terras de Eglifmagwle ac fructus et decimas garbales ecclefie ejufdem • una cum alteragiis et decimis minutis • necnon molendino et fuis pertinenciis • nos abbas et conventus antedicti fucceffores que noftri prefato Georgio fuifque allignatis et fubtenentibus antedictis in omnibus et per omnia ut premiffum contra omnes mortales warantizabimus • acquietabimus • et pro tempore vite ipfms Georgii juxta juris exigenciam firmiter et fide- liter defendem us • In cujus rei teftimonium figillum commune capituli apud noftrum monafterium antedictum octavo die mentis Aprilis • anno domini millefimo quadringentelimo feptuagefimo fexto • prefentibus eft appenfum • • A duplicate of No. 7 — De Vkaria de Dunde — occurs here in tiie original MS., and consequently is now omitted. DE LUNDORIS. 23 Litera Conventus de Lundoris de xl lolidis conccHis per reverendum patrem J-Il-A-L- 20 Univerfis fancte matris ecclefie filiis ad quorum noticias prefentes litere pervcncrint Johannes permillione divina abbas monalleril Sancte CDarie de Lundoris ordinis bcati Bcnedicti Sancti Andrec diocelis ct ejuidem loci conventus falutem in omnium Salvatore • Univerfitati veftre notum facimus per prefentes quomodo alias a temporibus retroactis per certos predecef- fores noftros abbates prout nobis conftat luculenter una certa funima • videlicet duarum librarum ufualis hujus regni nionete • cuilibet monacho in dicto noftro monafterio profeffo et in facerdotio conftituto in divinis oiBciis tam diurnis (juam nocturnis miniftranti et miniftraturo pro emp- cione fuftentacione et reformacione feu habitus et ornatus pertinentis ad fuam perfonam facultatibus loci tunc temporis coniideratis exftitit linii- tata et afllgnata de fructibus et redditibus dicti noilri monafterii uno certo tempore annuatim et realiter perfolvenda et deliberanda • nunc vero facultatibus dicti noftri monafterii habundancius exiftentibus et aliquali- ter • Deo laudes quibus folito augmentatis pietate connnoti uniformitcr et concorditer una cum confratribus noilris de conventu antedicto propen- fantefque et confiderantes predictam fumniam duarum librarum pro fup- portacione et fuftentacione decentis habitus et ornatus unius cujufque confratris noftri divina officia nocte dieque indefeffe celebrantis ac devote minittrantis et exercentis cum omnia fua neceffaria nunc exiftunt do caro foro nimis effe exiguam tenuem et exilem • Perpendentefquc quod os bovis triturantis ligari non debeat • et qui eligitur ad onus a mercede compe- tenti non eft; repellendus • et ut ait apoftolus qui altari defervit de altari vivere debet • hinc eft quod nos de confilio confenfu et ordinacione reverendi in Chriilo patris et Domini domini Patricii Dei et apoftolice fedis gracia epifcopi Sancte Andree ordinarii noftri tempore fue vifita- cionis pro nobis et fucceflbribus noftris ad predictas duas libras alias duas ejufdem monete annuatim augmentavimus • et tenore prefencium unanimi confenfu augmentamus • ut proinde dicti confratres noilri deinceps in habi- libus concedendis incedant proclivius -confurgant pfalmodiam lencius -legant et omnia officia divina tam diuturna quam nocturna libencius et ardenti deliderio devote pfallant et perfolvant • de communibus bonis et dicti noftri 24. LIBER SANCTE MARIE monafterii commodius optinendis ct importantis in pecunia prorata et numcrata dictas quatuor libras monete prcdicte cuilibet de predictis nol- tris confratribus jam prefentibus et futuris ialtem in facerdotio conllitutis • videlicet ad fefta Affumpcionis gloriofe Virginis ODaiie tres libras • et Sancti CDartini in yeme viginti folidos • dicte monete annuatim temporibus perpetuis profuturis abfque contradictione et obftaculo realiter deliberan- das et integralitcr perfolvendas liniitamus ordinamus et cum efFectu teno- rem per prefencium allignamus • In cujus rei teftimonium figillum auten- ticum reverendi patris ordinarii nollri et figillum monallei-ii noilris una cum figillo noilro abbaciali et officii noflri prefentibus pro perpctuo dura- turis feciraus apponi fimilitcr et appcndi • Apud noftrum monafterium antedictum decimo octavo die mcniis ODaii • anno Domini millelimo qua- dringentefimo feptuagefimo quarto • Carta Comitis David de quarrario • '-21 Omnibus hoc fcriptum vifuris vel audituris comes David frater Regis Scottorura falutem • Sciatis me dediffe et conccfliffe et hac carta mea con- firmaffe monachis meis de Lundoris ut capiant lapidem in quarrario meo in Hyrnefide quantum voluerint in perpetuum ubi melius eis vifum fuerit tam ad eccleliam fuam quam ad omnia alia edificia que fibi fuerint neceflaria conftruenda • Hiis teftibus Willelmo Wafcelin • Walkelino filio Stepliani • Roberto Baffet • Nicholao de Anefs • Waltero Olifart • Phi- lippo clerico • Henrico de Nuerifs • et aliis • De bonnetis utendis Bulla • 22 Nicholaus fervus fervorum Dei • diledlis filiis abbati et conventui monafte- rii de Lundoris ordinis San6li Benedidli San6ti Andree diocefis falutem et apoftolicam benedi6lionem • Favor veftri religionis expofcit et devo- cionis veftre merita nos inducunt ut vos fpecialis favoris gracia profe- quentes peticionibus veftris quantum cum Deo poffumus annuamus • fane ficut ex parte extra fuit prepofitum coram nobis in monalterio de longa confuetudine obfervatur quod singuli veftrum in fingulis feftivitatibus DE LUNDORIS. 25 follenipnibus tocius anni ad lionorem Dei et beati CParie Virginis matris ejus • ad cujus honorem et vocabulum ecclefia prcdi6li monailerii eft conftrucla • dum diviiia mifteria celebrantur et eciam in procelHonibus albis et capis fericis reveftiri fe capitibus nudis ftare tenentur • Sic quia in terra frigida eft^ regia Scoticana aliquorum monachorum dicli mo- nafterii capita tantum frigus invadit (juod nonnulli ex eis occalione hujus infirmitates longillimas incurrerunt et adhuc frequentur incurrunt • Quare nobis humiliter fupplicaftis ut cum in monailerio ipfe divinus culius a multis et in multis occafione hujufmodi minuatur providere vobis fupcr hoc paterna diligencia curaremus • Nos itaque quantum cum Deo jJolTunius omnem cauiam intendentes dimittere per quam idem cultus in pret'ato monafterio valeat impediri veftris fupplicationibus inclinati ut (juocies in aliquibus feilivitatibus et procellionibus vos reveftiri contigerit uti pileis ordiiii veftri congruentibus in divinis hujusmodi valeatis vobis au6loritate prcfencium indulgemus • Ita tamen c|Uod in le6lione evangelica ac in elevacione corporis Domini noftri Jefu Chrifti et omnibus aliis debita reverencia obfervetur • NuUi ergo omnino hominum liceat banc paginam noftri concelTionis infringere vel ei aufu temerario contraire • Si quis autem hoc attemptare prefumpferit indignacionem omnipotentis Dei et beatoruui Petri et Pauli apoftolorum ejus ie noverit incurfurum • Datum Rome • Apud Sanctam ClQariam OQajorem • Idus OPercii • pontificatus noftri anno fecundo • Obligacio Abbatis et Conventus de Lundoris Andree Charters de Cuthilgurdi • 23 Univerfis pateat per prefentes hos abbatem monafterii Sandle ODarie de Lundoris ordinis Sancti Benedicti Sancti Andree diocefis et ejui'dem loci conventum firmiter tenuifle et obligafle • necnon tenore preientium firmiter teneri et obligari venerabilibus difcretis et providis viris • videlicet Andree Charters de Cuthilgurdi in fumma fexaginta librarum ufualis monete rogni Scocie pro folucione viginti librarum grofforum moncte Flandree per dictum Andream aut fuos factores nobis et procuratoribus noftris folvendarum in Flandria vel Zelandia infra fex dies poft obligacionis ofl;enfionem dicto Andree et luis factoribus et mercatoribus ibi exiftenti- D 26 LIBER SANCTE MARIE bus • Quam quidem fummani fcxaginta librarum monete Scotie nos Andreas abbas et conventus pi'edicti firmiter obligamus nos in ftrictiori forma oblioacionis ad fatiffaciendum • i'olvendum • et deliberandum dictis Andres et fuis factoribus et procuratoribus infra quadraginta dies poil adventum acquittancic procuratorum aut factorum noftrorum de fumma viginti librarum grofforum predictorum • Nobis aut conventui noftro predictis fuerit intimata publicata et oftcnfa line ulteriore dilacione omni fraude et dolo remotis • Similiter obligamus nos et conventum noftrum predictum in trio^inta libris ufualis monete Scocie folvendis Alexandro Tyri burgenfi de Perth pro decern libris grofforum per eum nobis aut factoribus noftris [fol- vendis] in Flandria vel Zclandia infra fex dies poftquam obligacio dicti Alexandri fuerit intimata et oftenfa fuo procuratori aut factori ibi nunc exif- tenti . et infra quadraginta dies ut fupra poftquam ac(|uittancia procuratoris noftri de fumma decem librarum fuerit hie nobis oftenfa et publicata nos oblio'amus nos ut fupra fatiffacere folvere et deliberare fummam triginta librarum pro dictis decem libris grofforum antedictis • Ac etiam nos Andreas et conventus predictus obligamus nos in fumma triginta librarum provido viro Roberto Clerk alias Vobfter burgenfi de Perth pro decem libris grofforum monete Flandrie nobis aut procuratori noftri per dictum Robertum aut procuratores fuos in Flandria vel Zelandia infra quadra- ginta dies poft oftenfionem fue obligacionis defuper faciendam • Quam fummam triginta librarum monete Scocie firmiter obligamus nos et con- ventum noftrum et ad fingula alia fupra fcripta tenemur et obligamus nos et conventum noftrum et dictum noftrum monafterium et omnia bona noftra mobilia et immobilia infra quadraginta dies poftquam acquittancia procuratoris noftri de fumma decem librarum grofforum fuerit hie oftenfa nobis ct publicata quoufque fumme predicte hmiliter fingulis perfonis predictis fuerint fatiffacte et plenarie cum dampnis et expenfis • ft que seu quod ipfi feu eorum aliquis fuftinuerint feu fuftinuerit non foluta et pacata ficut de principali fumma • nullo juris rcmedio nobis defuper fuffraganti • In cujus rei telHmonium iigillum commune capituli noftri prefentibus eft appenfum • Apud Lundoris • decimo feptimo die menfis Octobris • anno domini millefimo quingentefimo fecundo • DE LUNDORIS. 27 Obligacio Abbatis ct Conventus dc Lundoris Gilberto CDenzes • Roberto Craig • Willelmo Suthal's • et Alexandre Gray • -*■ Univerfis pateat per prefentes nos Andream abbatem monafterii Sancte CParie de Lundoris ordinis Sancti Benedicti Sancti Andree diocefis et ejufdem loci conventual firmiter tenuiffe et obligaffe • necnon tenore prefen- cium firmiter teneri et obligari honorabilibus et difcretis viris • videlicet Gilberto ODenzes • Roberto Craig • Willelmo Suthas • et Alexandre Gray burfjenfibus de Aberdene in fumma ducentarum octuaginta trium libra- rum lex folidorum octo denariorum ufualis monete Scocie pro iblutione centum librarum grofforum monete Flandrie per dictos Gilbertum • Robertum • Willelmum • et Alexandrum • et fuos factores nobis et procu- ratori noftro Stephano Orme folvendarum et deliberandarum in Flandria feu Zelandia infra hunc et decimum diem menfis Augulle proxime futu- rum • Quam quidcm fummam nos Andreas abbas et conventus predicti firmiter obligamus nos in ftrictiori forma obligacionis ad fatiffaciendum folvendum et deliberandum dictis Gilberto • Roberto • ^^ illelmo • et Alexandre • et eorum factoribus feu procuratoribus ad terminos fub- fcriptos • videlicet ad decimum octavum diem menfis Augufti proxime futuram fummam ducentarum mercarum ufualis monete Scocie • et ad feftum Sancti ODartini in yeme proxime futurum vel eocirca fummam fexaginta quindecim librarum monete predicte Scotie • acquittancia noftri procuratoris aut factoris nobis aut conventui noftro predictis primitus intimata • publicata • et oftenfa fuper deliberacione et integra folucione fumme prefcripte centum librarum groflbrum monete Flandrie per dictos Gilbertum • Robertum • \\'illclmum • ct Alexandrum • aut fuos factores nobis et procuratori noilro predicto deliberatarum et folutarum in Flan- dria feu Zelandia ut prefertur • Ac eciam ad feftum Pentecoftes inde proxime fequens vel eocirca i'ummam fexaginta quindecim librarum monete prefate Scocie in plena et integra folucione predicte fumme centum librarum groflbrum monete Flandrie • Quam fummam ducentarum octua- jrinta trium librarum fex folidorum et octo denariorum monete Scocie firmiter obligamus nos conventum iioilrum et dictum uoftrum moiiafterium et omnia bona noftra mobilia et immobilia ad terminos prefcriptos • fine ulteriore dilacione folucionis omni fraude et dolo remotis • acquittancia 28 LIBER SANCTE MARIE noftri prcfati procuratoris feu fa6loris nobis oftenfa feu vifa ■ dc fumma centum librarum grofforum ut prcdicitur una cum dampnis et expenfis • l\ que vel quas ipli feu eorum aliquis fuftinuerint feu fullinuerit nou foluta et pacataficut de principal! fumma • nuUo juris remedio nobis defuper fuffra- ganti • In cujus rei teftimonium ligillum commune capituli nollri pre- fentibus eft appenfum • Apud Lundoris decimo tertio menfis CDaii • anno domini millelimo quingentclimo fecundo • Obligacio Abbatis et Conventus de Lundoris Johanni Quhitfum burgenfi de Perth • !2o Univerfis pateat per prefentes nos Henricum abbatcm monafterii Sancte CDarie de Lundoris ordinis Sancti Benedict! Sancti Andree diocelis et ejufdem loci conventum firmiter tenuiffe et obligaffe necnon tenore pre- fencium firmiter teneri et obligari provido viro Johanni Quhitfum bur- genfi de Perth fuis heredibus et aflignatis in fumma centum quinque librarum et decern folidorum monete Scocie pro folucione triginta librarum et trium folidorum et quatuor grofforum monete Flandrie • ac etiam decern librarum ufualis monete Scocie • per nos debitarum eidem Johanni pro aliis financiis per emadem nobis primitus factis per dictum Johannem aut fuos factores procurator! noflro OPagiftro Hugoni ODertini- rector! de Weym • aut fuis procuratoribus legitime fubflitutis folvendis et deliberandis • infra fex dies poft vifum feu oftencionem obligacionis dicto Johanni ejus procuratoribus feu factoribus de hujufmodi fumme delibera- cione • Quam quidem fummam nos Henricus abbas et conventus predict! firmiter obligamus nos in ftrictior! forma obligacionis ad fatiffaciendum folvendum et deliberandum prefato Johanni ej usque heredibus et aflig- natis ad fettum 8an6li Laurenci! proxime futurum vel eocirca fummam centum quinque librarum et decem folidos ufualis monete regiii Scocie • vifa nobis et oilenfa interim acquittancia predict! ODagiftx'i Hugonis ODer- tini aut ipfius procuratoi'is legitime ad hoc conilituti de receptione pre- fcripte fumme triginta librarum trium folidorum et quatuor grofforum monete Flandrie per ipfum ODagiftrum Hugonem aut fuos procuratores nomine noftro receptorum • Quam quidem fummam centum quinque librarum et decern folidorum monete Scocie firmiter obligamus nos DE LUNDORIS. / 29 conventum nottruni et dictum noilrum monafterium ac omnia bona iioHra mobilia ct immobilia ad terminum i'upral'criptum line ulteriori dilacionc folucionis omni f'raude et dolo remotis • acquittancia noltri prefati procura- toris feu ipiius lubilituti legitime conftituti nobis oftenfa et viia • dc lumma triginta librarum trium I'olidorum et quatuor groflbrum moncte Flandrie ut predicitur • una cum dampnis et expenlis fi que vel quas ipl'e ejus heres aut alfignatus luitinuerit leu I'ulUnuerint non iblutis et pacatis licut de principal! fumma • nullo juris remedio nobis defuper lufFraganti • In cujus rei telHmonium iigillum commune capituli noflri prel'entibus ell appenfum • Apud Lundoris • die vicefimo menlis CDercii • anno domini milloliino quingentollmo fecundo • 30 LIBER SANCTE MARIE Med", iij fynt iiij- cla*' for y" 1. brws '"t ij cla'^ forby iiij towalls t ane new for y" lord bruce • Ye xvj day of Aprill four fcoir vij zeirs • cherls warnit James betone, patrik leflie and all to remowe from y" lands of vodreflF befoir yir witnefs J hone Scott o" stewaird • David hunte • Jhone philpc • Alex"^ balfour • Gawin Adefone . Jhone pitbladdar • Med'"' tayn fra James Symfon ij pairs of aid Ichets ix luitors 't ane cas towell t gewyn to Jo Chat xij° Octobn. a" xxxj° / It • vj pair of fchets refait fra James Symfon of aid fchets pit i y' wardrop / Item refauit fra Ja. Symibn "t deliuit to Tho- liteljhon" wif for cadellwekis agan zoill vj burd cla" y'off ane to Jo- Carnis / It- ane pair of fchets iij copbwrd claths to Tho- Liteljhone" vpif y* famyn day / It- refauit fra Ja- Symfon ix pairs of fchets y'of mwre ane pair ij burdclat' "t iiij towalls / It- iiij aid burd clats gewyn to Jo- Cham - be Jo- Lowfone / It. tayn fra Ja- Syfon ij aid towalls t ij burd clat* t gifyn to Tho- liteljhon" wif / It- refauit fra a pag v mwchis iij hand towells ane ny' chwrch ane nek cwrch ane naipkyn ane pair of fchets / and to Tho- liteljhons wif iij pair of fchets vij aid burd cla'* qlk wes Jo" Wardrop" quhen a pag ent'is t ane hand towell. James Symfoun cowmpt of y' geir he hes in keipping of y' plate &c- Memoradowme the 3eyr of God Ane foi° v" "t xxx zers deliuit To James Symfon 30ung'^ . In y*" fyrlt Item iiij hayll claths for my lords bourd • Item V aid claths rewyne' for my lords bourd - Item vij hayll towelis "t ij rewjTie for my lords bourd • Item xxxij hayll feruatours^ by part of aid rewyne feruatours for my lords bourd - Item iiij cope bourd claths • 1 Torn. ' Table napkins. DE LUNDORIS. 31 Item ij gret claths of fync dorno' vvcrk wytht ij towels of ya famyne • Item ij fmallcr claths of dome werk wytht out towells • Item ane baffyng of fyluer wy' • ij lawuers • Item ij peflis wytht ane couer • Item ij gowblats "t ane fait fait • Item xij fyluor fpownis yarof ye Granetre has ane • Item ij payre of carwyng knyfs wytht ij forks of fyluer • Item in y'" chawmer nerreft y" 3et of y" new houfs iij bedds wy' iij bollrs • It' in y* chawmer nerefs y° bourin iij bedds wy* iij bollrs • It- in y" wycaris chawmer ij beddis wyt bollrs • Item in foaft W- chawmer ij beddis wy' bollrs • Item iiij bedds wy' yar boftrs in ye neddir chawmirs of y" new houfs • Item xiij payre of hayll fchets "t ane brokyne payre • Item xviij blancatis \ xij codis* wy' yar waris^ • It- V codds of y" fpper • Item xiiij arrefs werks \ wardours • Item in ij lang fet bourd claths • It- delii^it to James Symfon twa pairs of new schets xij" Septbr a° do' xxxj"- It- y' famyn day to him four new towells - It- to him a new burd clat for o"^ burd t vj new purp' anes • Item ij fchort fet bourd claths • Item in ij couyngs ane red ane o'' greyne batht aid • Item in y* ij chawmis quhar my lord wefs four bedds wy' yar bouftrs t iiij blankatis • CDemoradu of ye bedds in Exmag* by yis compt due of yis compt "t fvue diufs claths bat for bed and burd • It- iiij half gallonis ftoippifs / xj q't ftoippifs / iiiij poynt lloippifs / Item iiij gryt flawkonis and twa fmall of tyn / Item iiij wandit flawkonis vrof twa glafs \ ij laym^ / Item ane rownd flawkon of elUand burd^ It- ane treyn iloipv V5 a cj''t - It- deliuit to James fymfon y" x day of December fyf pairs of fchets new- • Linen cloth, having certain figures raised in the weaving, diaper. Vule Jamieson in voce "Domick.' * Pillows. 3 Corns; Codware, a pillowslip. * Ecelesia Magirdum ? 3 Latten y s Foreign wood. " Wooden stoup, or flagon. 32 LIBER SANCTE MARIE clat xij codwei's ane new b\vrth cla' to o' awin burd w' twa lang towcUs of iiij ells of le' t xij s*uitors / It. vij. s^'uitors of dornyth werk gif to hym 't ane towall of dornyth werk / It- to James fymfon ye vj day of niche, ane new cla' w' s'uitors of dornyth werk "t ane new cla' of bartan' cla' bo' de ye faniyn day / Item del'' vj pair of fchets t xvj s'uitors xxviij nicij • Johne ChalSis cowmpt of ye geir he hes in keippyng in o' chalni and war- drop xvij" Aug" Anno Do' ODilP v"^ xxx°- In ye firft yair is deliSit to Johne Chaliri fowir fyed gownis heirof ane lynit w* bwigUhre w' farg \ fay^ and ane rydyng gowin lynit w' blak gray / Item twa fwrrit IjTiyngs of gownis "t ane lyning of ane gowin of fay / Item ane cowill w' ane 111 trwk / Item ane fyed jacet lynit w' todds^ / It- ij fyed jaceits ane of ya of farg "t ye twy of say ba' lynit w' blak claith / Item ij fchort jaceitts of black claith ane of ya lynit w' qy' laikynis t ye twy' w' blak claith / Item thre dwiplats of dwbill weriat / Item thre pair of blak howifs wy' ane pair of blak foikks / Item ij fwit matills / It- twa blak Ihwis / Item thre hatts w' thre taffite typpats in ya and ane taffite tippat by ya y' is in ve hatts / It- thre cla' typpats / It- fower fyed Ikapulars 't twa fchort / It- ane rydyng hwed \ twa fylkyn belts / Item twa werfat belts / Item fyif banotts w' twa banot prei's / Item fewyn cowrthings of zaallow "t reid farg by ya y' hynggs at o' awyn bedds in ye chalm / It- ane cowrtyng of blew cla' / Item fyif matills / It- fyif plawes yrof ane greyn and ane wd greyn of o' dafk in ye kyrk / Item twa blankats / Item twa gryt tapets / Item twa fmall tapets of o"^ awyn twa bedds / Item x pair of fchets / Item thi'e half pair of fchets to lay abwyn o' bed / Item ix lynyng farks / It- v flane farks / It- thre cowntor claithis / Item ane frwntall to ane alt of bwrd alle f' / Item vj codds w' iiij codwaris / Item xxj neipkins 't breft cowrchis / Item thre nek cowrchis viij niwchis / It- fowir fchawyn cla" / It- vj ny' cowrchis / It- fyif hand towells / It- thre pair of bvvits w' twa pair of fpwris / It- ane pair of breichkyns / It- fyif pair of patonis* / thre pair of fchown / twa pair of taiiFvvnzoirs'^ / It- ane albe maid for ye kyrk / I Cloth of Bretagne ? Vide Jamiesonin voce. 2 Lamb's fur. ^ Silk. 4 Foxskin. ^ Slippers. ^ Taiffingowns ? Vide Jamieson in voce. DE LUNDORIS. 33 Item ane clairfchew' / It- twa gryt boifs^ / Item anc pair of carwyn knyfis w' ane caifs / Item thre gyltyn preikats v' y' caifs / It- anc roflyn fpreik / Item fovvir galds of yryn for y' hyngars of the bedds / Item twa fumis^ w' twa fadills t all wd graitli ganand for yam* / Item twa maillUs w yair peills / It- twa wythis of how / Item ane chaifer / Item ane fryin pa for ye bed / Item ij pairs of thabills'^ w' yair me / Item fyif rwndds "t ane brokyn / Item thre panalls of car w' werk / It- ane box / Item ane newrenall® / It- xiiij bwig fkyns / It- v qhyt cat fkyns w* diitfs furryngs of hwds and brok black cla'- / Item twa haly wait fatts w' cowferyngs gryt 't fmall / Item twa bowfs w' hare "t glw / Item ix Franch halberts / It- v] Scotts halberts / It- X akfis / It ix gedward" ftawis^ / It- xvij fpeirs \ ane tho bagaU heft / It- j boifs t ane pair of patonis fra y' aith / It- ane pair of blak cloiks / It- V ells qbyt lynyngs how Ccetera defunt' 1 A musical instrument resembling a harp. - A box or chest. ' 5o»ifr«, sumpter-horses. * And all other trapping-s belonging to them. 5 Chessboards. ^ Urinal. ' Jedburgh staves. APPENDIX. APPENDIX. No. I. Carta fundationis Ecclefis et ODonallerii de Londors in filvis de Iroiifyde infi'a vicecomitatum de Fyffe per Davidem comitem de Huntingdon fra- trem Regis Willelmi • [Original Charters, 29 Denmylne, Adv. Bibl. A. 3. 34.] Univerfis fan6le matris ecclefie filiis et fidelibus tarn prefentibus quam fu- turis comes David frater Regis Scocie falutem • Sciatis me fimdaffe quan- dam abbaciam apud Londors de ordine Kelchoenfi ad honorem Dei et ian6te Marie virginis et San6li Andree Apoftoli omniumque fanctorum • pro la- lute anime David Regis aui mei • et pro I'alute anime comitis Henrici patris mei et comitiffe Ade matris mee • et Malcolmi Regis fratris mei • et pro falute anime Regis Willelmi fratris mei et Regine Armegarde et omnium antecefforum meorum • et pro i'alute anime mee et Matildis comi- tiffe i'ponfe mee • et pro I'alute anime David filii mei et omnium I'uccef- forum meorum • et pro i'alute animarum fratrum et Ibrorum mearum • Con- 38 LIBER SANCTE MARIE cclli cciam et hac carta mea confirmaui predicte abbacic de Londors et ODo- nachis ibidem Deo fervientibus in libera m et puram et perpetuara elemofi- nam eccleliam de Londors cum omnibus pertiiienciis i'uis et terram ad pre- dictam eccleliam pertinentem in bofco et piano ficut eam'magifter Thomas tenuit et habuit • et ecclefiam de Dunde cum omnibus pertinenciis i'uis • et ecclefiam de Fintrith cum omnibus pertinenciis fuis • et eccleiiam de Inverurin cum Capella de ClQunkegin et cum omnibus aliis pertinenciis luis • et eccleiiam de Durnach • et ecclefiam de Frame • et ecclefiam de Rad- muriel • et ecclefiam de Inchemabanin • et ecclefiam de Culiamuel • et ecclefiam de Kelalcmund • cum capellis earumdem ecclefiarum et terris et decimis et omnibus aliis pertinenciis earum ad proprios ufus et iuftenta- tiones eorundem monacborum • Quare uolo et concedo ut predidle mona- cbi habeant et teneant in perpetuam et puram elemofinam predidlas eccle- fias cum capellis et terris et decimis et omnibus aliis pertinenciis fuis • fine omni feruicio et confuetudine et auxilio feculari et exactione • bene et in pace • libere • quiete • plenarie • intcgre • et honorifice • ficut aliqua abbacia uel domus religionis in toto Regno Scocie melius • liberius • quie- cius • plenius • et honorificentius • aliquas ecclefias vel aliquas alias ele- mofinas habet et poffidet • Has autem ecclefias prenominato monafterio de Londors et monachis ibidem Deo fcruientibus ita libere et pacifice jure per- petuo pollidenda conceiTi et confirmaui • ut mihi liiccedentium nullus ali- quid ab eis niii folas orationes ad anime falutem exigere prefumat • Hiis teftibus Willelmo Rege Scocie • Jobanne epii'copo Aberdonenfi • Radulfo epii'copo Brehinenli • Oflierto abbate Kelchoenfi • Henrico abbate de Aberbrudoc • Simone arcbidiacono de Aberdeen • Roberto decano de Aberdeen • Waltere oificiali • OQatheo de Aberdeen clerico demini Regis • Dauid do Lindefeia • Waltero Olifard • Roberto Baffet • Walkelino filio Stephani • Willelmo Wafcelin • Galfrido de Watervile • Xermano filio ODalcenii conftabulario de Innerurin • Henrico de Beuile • ODatheo falco- nario • Simone Flamang • cum aliis multis • DE LUNDORIS. 39 No. II. Bulla Papse Innocentii III- de confirmationc privilegiorum • [Ex Operis, edit. Baluzii, Parifiis, 1682, I. p. 337-] Guidoni abbati ODonafterii San6lai ODaria? de Lundoris ejufque fratribus tam praifentibus quam futuris regularem vitam profellis in perpetuum reli- giofam vitam eligentibus apoftolicum convenit adeffe praefidium • ne forte cujuflibct temeritatis incurfus aut eos a praipofito revocet • aut robur • quod abfit • iacrae religionis infringat • Ea propter dilecti in Domino filii vcliris poftulationibus clementer annuimus • et prsefatum monailerium in quo di- vino eftis obfequio mancipati fub beati Petri et noftra protectione fufcipi- mus • et praefentis fcripti privilegio communimus • In priniis liquidcm ftatuentes ut ordo CPonafticus qui fecundum Ueum et beati Benedicti regulam in eodem monailerio iniHtutus effe dignofcitur perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter obfervetur • Prseterea quafcunque poffelliones • qute- cunque bona • idem monailerium impra3fentiarum juile ac canonice poili- det . aut in futurum concefTionc pontificum • largitione regum vel principum ■ oblatione fidelium • feu aliis juftis modis preilante Domino poterit adipifci firma vobis veftrisque fucceflbribus et illibata pemianeant • In quibus hsec propriis duxiraus exprimenda vocabulis locum ipfum in quo pra^fatum monailerium a dilecto filio nobili viro David comite • fratre chariflimi in Chrifto filii noflri "Willelmi illuftris Scociae Regis conftructum eft • cum omnibus pertinenciis fuis • per fuas rectas divifas • et libcram curiam in terra veftra • et firmam pacem infra divifas ipfms villae de Lundoris • licut charta dicti comitis proteftatur • ecclefiam quoque ejufdem villse de Lundoris • cum omnibus pertinenciis fuis • fcilicet capellas de Bundamer * • et terram ad pra3dictam ecclefiam pertinentcm • per fuas rectas divifas • et alias terras in eadem villa • ficut in charta ejuldem comitis continetur . infulam quse vocatur Redinche • et pifcarias in Thay • juxta prajnominatam * Sed potius Dundemor. 40 LIBER SANCTE MARIE infulam • molendinum de Lundoris • cum omni se6la fua • et multura • ecclefiam quoque de Dunde • cum omnibus pertinenciis iuis • ct tcrram ad eandem eccleliam pcrtinentem et unum toftum in burgo de Dunde libcrum et quietum ab omni fervitio et exaccione • et unam carrucatam tcrrse in villa de Ncutile • et in villa de Pert • terram quae vocatur infula ultra OOineth Fintreth per fuas rectas divifas cum omnibus pertinenciis fuis • Ec- cleliam ejufdem villaj cum pertinenciis Iuis in Garvich • Lethgavel et Ma- lind cum omnibus pertinenciis fuis per fuas rectas divifas • eccleiiam de Ritcheth cum capellis fuis • fcilicet Inverurin et CDunchegin et aliis per- tinenciis fuis • ecclefiam de Durnab • ecclefiam de Frame • ecclefiam de Rathmuriel • ecclefiam de Incbemabanin • ecclefiam de Culsamuel • In epifcopatu Lincolnienfi ecclefiam de Cuningroue • ecclefiam de WilRnden • In epifcopatu de Stratheren • ecclefiam de ClQothel • ecclefiam de Cbelalc- mund • cum capellis praedictarum ecclcfiarum ct terris et decimis ac om- nibus earum pertinentiis ad proprios ufus monachorum conceilis • ct unum plenarium toftum in burgo de Inverurie liberum et quietum ab omni fer- vitio et exactione • Decimas omnes quas habetis in terra praedicti comitis • et extra • Ex donatione quoque Regis Scotise unum plenarium toftum in burgo de Beruic • et aliud plenarium toftum in burgo de Striuelin • plena- rium toftum in burgo de Carel • plenarium toftum in burgo de Fert • ple- narium toftum in burgo de Forfar • plenarium toftum in burgo de ODunros • et unum plenarium toftum in burgo de Aberden • et terram unam in villa de Fert • in libero burgagio . Sane novalium veftrorum qua? propriis mani- bus aut fumptibus colitis • five de veftrarum animalium nutrimentis • nul- lus a vobis decimas exigere vel extorquere pra?fumat • Liceat quoque vobis clericos vel laicos liberos et abfolutos e faeculo fugientes ad converfionem recipere • et cos abfque contradiccione aliqua retinere • Frohibemus infuper ut nuUus fratrum veftrorum post factam in monafterio prsedicto profeffionem fas fit fine abbatis fui licentia de eodem loco difcedere • difcendentem vero abfque communium litterarum veftrarum cautione nullus audeat retinere • Cum autem generale interdictum terra fuerit 'tc • Crifma vero tc • Sepultu- ram prjeterea ipfius loci liberam effe decernimus tc • Frohibemus infuper ut infra fines tc • Ad hsec etiam inhibemus ne quis in vos \c - Abeunte vero te nunc ejufdem loci abbate vel tuorum quolibet fuccefforum nullus ibi quali- bct furreptionis aftutia feu violentia praeponatur tc- Decernimus ergo ut nulli omnino hominorum liceat pra^fatam domum tenere • perturbare • aut DE LUNDORIS. 41 ejus pofleffionos auferre tc' sed omnia Integra conferventur to- salva sedis apoftolic;e authoritate et diocefani epifcopi canonica juftitia • Si qua igitur in futurum ecclefiaftica fecularisve peribna "tc • Datum Laterani per manum Rainaldi Domini Papa; notarii cancellarii vicem agentis XIII- kalendas Aprilis • indictione prima • Incarnationis Dominica; annus M-CXCVIII- Pontiticatus vero Domini Innocentii Papaj III- anno II • No. III. Confirmatio Regis lloberti I. donacionis Rogeri de Queney • [From Haddington's collection of Charters.] Robertus tc- Sciatis nos concefliffe et hac prefenti carta noftra confirmaffe donationem illam quam Rogerus de Queney Comes Wynton Conftabularius Scocie fecit Deo et Ecclefie Sandle Marie de Lundoris et monachis ibidem Deo fervientibus et in perpetuum fervituris intuitu caritatis - pro falute anime fue et pro falute animarum antccefforum et fucceflbrum fuorum - de ducentis carratis bruere in mora fua de Kindelouch annuatim in perpetuum percipiendis ad fullentacionem domus fue - et de tot petis fodiendis et perci- piendis annuatim in petaria ilia que vocatur CDenegre quot voluerint ad fuf- ficientiam fuftentationis fue • ita quod nullus alius in eadem petaria petas fodiat fine licentia et voluntate dictorum ODonachorum nee ipii dictam pe- teram dabunt nee vendent nee alienabunt nee convertent nil! in ufus pro- prios domus fue • et fimiliter de longitudine et latitudine unius acre terre in dicta terra eis annuatim affignand* proximo adjacente loco in quo dictas petas fuas fodient ad ipfas deliccandum et etiam de uno meffuagio proximo adjacente vado quod vocatur Efchewyn ex parte orientali in campo de Thorillon continente duas acras terre ad quod attractum fuum de petis fa- cient et bruera - Necnon communi paftura more fue de Kinlelouch ad decern oves et ad duas vaccas pafcentes in eadem mora ad opus cutlodis eorum qui prcdictum meifuagium et focale eorum quod illuc attrahant cullodiet (jui quicunque pro tempore fuerit et infupcr de libero cbeniinagio predictis monachis et eorum hominibus habendo cum bobus fuis et carris per rectum F 42 LIBER SANCTE MARIE iter verfus moram per bruera et per mediam moram pro petis cum com- tnuni pallura in dicta mora de Kindelouch habenda ad bovcs eorum cum predictum focale attrahentes a tempore quo inceperint ad trahendum ufque Nativitatem Beate ODarie Virginis annuatim • Tenendas et habendas eil- dem monachis et eorum fucceflbribus in pcrpetuum de predicto comite et heredibus i'uis cum omnibus fuis pertinenciis libertatibus et aifiamentis fu- perius nominatis adeo libere • quiete • plenaric et honorificc • ficut carta dicti comitis predictis monacbis inde confectaplenius jufte teltatur falvo fervitio noflro • Teilibus tc • No. IV. Carta Willelmi de Brethin facta ODonafterio de Lundoris de terra ecclefie de Rathmuryel • [Original Charters, 29 Denmylne, Adv. Bibl. A. 3. 34..] Omnibus Chrifti fidelibus hoc fcriptum dfuris vel audituris Willelmus de Brethin falutcm • Sciatis me pro amore Dei et anime mee falute dedilfe et quietam clamaffe Deo et OQonafterio de Lundoris terrain illam que peram- bulata fuit de terra ecclelie de Rathmuryel ad alteram Rathmuriel que eft terra mea et refignaffe pro me et heredibus meis in perpetuum totum jus et clameum quod nobis poffet accidere occafione illius perambulationis • Et ut terra ilia remaneat quieta et libera predicte ecclefie de Rathmuryel per eafdem divifas quas habui ante dictam perambulationera • I'cilicet per alteram viam que vadit de vado de Uri verfus Lellyn . Et in hujus rei teftimonium huic fcripto figillum meum appofui • Teilibus dominis Johanne de Haya • Willelmo de Haya de Balcolmy • Willelmo de Haya fratre Gilberti de Haya • Hugone de Beunis • Henrico de Dundemora • Johanne Wyfchard • CQichaele de ODuncur • David de Louthre militibus meis • et aliis • Apud Lundoris in craftino Decollationis San6li Johannis Baptifte • anno gracie millelimo trecentefimo quadragelimo quinto • DE LUNDORIS. 43 No. V. Confirmacio Regis David Carte Duncani Comitis de Fyfe • [From Haddington's Collection of Charters.] David tc- omnibus \c- Sciatis nos inspexiffe et veraciter intcUexiffe quan- dam cartam quondam Duncani comitis de FyfFe non rafam non abolitam non cancellatam nee in aliqua fua parte vitiatam rcligiofis viris Abbati et Conventui ODonafterii de Lundoris factam in hec verba • Chriili fidelibus univerlis ad quos prefentes litere pervenerint Duncanus Comes de Fyfe fa- lutem in Domino fempiternam • Cum inter vite hujus procellofa pericula fandlorum fuffulciamur fulFragiis eorumque prelidiis ad repromifla gaudia dirigamur • Sciant cundli quod cum fuper nos cum ceteris proceribus regni et magnatibus in bello prope Dunelmum commiflo fuiffemus capti ubi feva mors complures hollili prevalente mucrone fultulit de hac vita carcerique mancipati mifero unius pedis velligio evaferimus ipfam necem • In his om- nibus humano deftituti auxilio ad fan6lorum fubfidia confufiimus toto corde • Inter hec in noftra devenit interiori intuitu quanta Deus per fuam gene- tricem gloriofam et benedictum Andream ampliflimum apud OQonafterium de Lyndors in noftro comitatu fituatum lit operatus mirifica • eifque nos totaliter contulimus devoventes fidcliter • quod fi eorum precibus a prefa- tis liberaremur mortibus • predi<5lo loco beneficium pro perpetuo duratu- rum donaremus quo facto continuo fenfimus animos adverfariorum lenitate dementia emollitos in tantum ut jam libertate optata predictorum fandlo- rum patrociniis perfruamur • Hinc igitur ne videamur devocare fandlos et poll vota retractare promiffa in honorem Dei patris omnipotentis et matris ejus gloriose et beneditrti Andi'ec amplillimi et ad augmentationem cultus eorum apud monafterium fupradictum pro falute anime noftre et pro falute animarum patris noftri et matris nollre et pro animabus omnium anteceffo- rum et I'uccefforum noftrorum atque pro animabus omnium lidclium dcfunc- torum • damus et concedimus hacque prefenti carta noftra pro perpetuo confirmamus Deo et eccleiie Sau«Sle ODarie et San6li Andree amplillimi de 44 LIBER SANCTE MARIE Lundoris ac religiofis viris Domino abbati et conventui Deo fervientibus ibidem et in perpetuum fervituris totum jus patronatus quod nos • antecef- fores noftri • beredes live fuccefibres qualescunque • habemus babuimus vel ali(iuo tempore in futurum habere poterimus in ecclefiam de Uchtermukedy cum omni juris plenitudine nobis • anteceflbribus nollris • heredibus live fuc- cefforibus nollris qualitercunque pertinente • feu in pofterum quoquomodo pertinere valente • Tenendum et habendum dictis abbati et conventui et eorum iucceflbribus omnibus in puram et perpetuam elemofinam libere • quiete • bene • honorifice ct pacificc in perpetuum ficut aliquod jus patrona- tus cujufcunque ecclelie melius • liberius • quietiuset honorificencius in toto regno Scotie alicui religiofe domui feu pio ufui dari poterit et conccdi • In- fuper vohimus et concedimus per prefentes quod cedente vel deccdente OQagillro Alexandre de Cambeh rectore dicte ecclefie feu dicta ecclelia quovis alio modo vocante juridice liceat predictis religiofis et eorum fuc- cefforibus pro nobis heredibus et fuccefforibus noftris quemcunque volue- rint idoneum pro voluntate fua priufquam predictam ecclefiam in proprios ulus impetraverint • fi impetratio proprietatis in tantum deferri contigerit ad didlam ecclefiam vacantem diocefano epifcopo prefentare eodem jure et titulo quibus nos et anteceffores nollri aliquo tempore praefentavimus huiufque ac etiam predi6lam ecclefiam impetrare • libere intrare • pacifice poffidere • et in ufus proprios communicare • Et fi eandem ecclefiam in ufos proprios convertendam aliquo tempore Deo auctore impetrare valuerint nos hei'edes noftri five fucceffores feu clamii in dicta ecclefia faciemus nee aliquid a predictis monachis exigemus nili tantum orationes fandlas ad animarum pertinentes falutem • Nos vero beredes noftri et fucceffores pre- fentem donacionem noftram atque conceflionem ut predicitur cum terris annexis dicte ecclefie ex antiquo et omnibus aliis pertinentiis libertatibus et ayfiamentis ad dictara ecclefiam fpectantibus feu de jure fpectare valen- tibus quoquo modo prefatis monachis et eorum fuccefforibus contra omnes homines et feminas varantizabimus et in perpetuum defendemus • In cujus rei teftimonium ut hec prefens donatio noftra majorem vigorem firmitatis obtineat prefens fcriptum figilli nollri munimine duximus roborandum • Datum apud monafterium predictum decimo feptimo die OQartii anno gracie millefimo trecentefimo quinquagefimo • Hiis teftibus venerabili in Chrifto patre domino Willelmo Dei gracia epifcopo San6li Andree • domino Roberto Senefcallo Scocie tunc temporis regni cuftode • domino Johanne DE LUNDORIS. 45 Senefcallo fratrc ejus • domino Thoma de Fawfyd militibus • mafriftro Waltero do Wardlaw rectore ecclefie de Erole • domino Laurencio Bell pre- posito ecclefie collegiate de Abemethy • CDichaele de Botillero • Lauren- tio de • Thoma Sympill • Roberto de • Johanne clerico nollro • Johanne ODelvill • ct multis aliis • Quam quidem cartam donacionemque et conceilloncm in cadem contentam in omnibus punctis • articulis • condi- tionibus • modis ac circumftantiis fuis (juibufcunque • forma pariter et efFectu • in omnibus et per omnia approbamus • ratiticamus • et pro nobis et heredibus noilris dictis religiofis et eorum fucceflbribus in perpetuum confirmamus • In cujus rei teftimonium 'tc • TelUbus "tc • Apud Uunde ultima die Julii anno regni noftri tricelimo • No. VI. Confirmacio Regis David carte David de Lvndesav de Cravford • [Ex Reg. Mag. Sig. Scot. Lib. I.] Dauid dei gracia Rex Scottorum oinib) tc" clericis "t laicis falutem • Sciatis nos qda icriptum David de Lyndesay de Cra\-ford non rafum non abolit" "tc" vidiffe 'tc" tenorem que sequitur continent" • Oiriib3 hoc fcriptu vifurf vel auditurf / Dauid de Lvndesav dns de Cravford / etuam in dno falutem / XoUit vniufitas vra / me pro falute aie mee / 't ale dne Marie q'ndam uxoris mee t aTa^ oim anceffoT/ t fucceflbru nfo:y / dediffe conccHiffe 't hac pnti carta mea confirmaffe • Religiosis viris abbti t con'"' / de Londors fex pet'^^s cere ad inueniendu vnfi cercu ardentem in quadam pelue in choro pdce ecctie ad sepulcru nrm cotidie ad miffa de dna t q'ndo de eadm celebratur ad miflam / matutlas t vefpas eiufdm t omib3 aliis folempitatib3 q'^ndo fmt in cappis / \'olo t ordino / q dee fex petre cere integre foluant^ apud mo'^ftium pdcm ad feilum Pentecoiles fine vltiori dilacone p man" baHi mei vel firmarij de Camy / fine hedu meo^ ad cui^ cere inuccoem obligo duas marcas m^ anuati debit" de terra de pethfovr" iux"^ terram meam dc Carnv / Et fi dee due m"^rce ad hoc non fufficiut vel cau contingent" leuari non 46 LIBER SANCTE MARIE po?unt totali? dc firmis meis de Carny dca cera inueniat^ \ eifdm CDon'cli vt pdcm eft defuiatur fub pena uni9 libre cere foluend poft octo dies si ego vel hedcs mei in folucoc vt pdicit^ defecim'' • Et pdci religiosi fuftentacbm dci cerei in fe 't fucceffores fuos vt pmittit^ fufcepunt ft fili pc"^ andca fi a fuftentacoe dci cerei in fuo defcu qd ablit ceffaiiunt "t q liceat nob 't hedib3 iiris ad diet" fuftentacbem Rite compellere 1 de omiffione fatilTac'e • Ego v" ^ bedes mei numq"^ dcam tram alienabim^ n^ dca cera ialua pdcis mon^^cb beat^ t q ipi polllnt me bedes meos ac firmarios firos dee terre de Carny iufte copellere p bona ura "t fua qu^fq, ta de arreragiis fi q fuint q*^ de p^ncipali debits fex pet"^^ cere eilctm plenarie fuit fatiffact" • In cui9 Rei teftiom pns fcriptum in modu cirog'^ffi eft confect" cui9 vna ps figllo meo fig-nata penes dcos abbatem et couentu Reildet / alta vero ps fignata coi figiHo capitli fui penes me t bedes meos Remanet duratur" • Datu apud mon'^ftiu pdcm nonodecio die menfis nouembris Anno gracie millefimo trecentefimo qulq^gefimo quito Quod quidm fcriptum donacione q, 't conceiGonem "t c approbam'* tc • In cui'^ Rei 'tc-^ conf nre "tc" Teltib3 "tc" • Apud Lundors tcio die augufti Anno Regni firi tVefimo sexto. No. VII. Confirmacio Regis Dauid carte Bertholomei de Loone. [Ex Reg. Mag. Sig. Lib. I.] "o Dauid dei gracia rex Scottoru OiTiib, ^c" faltm Sciatis nos pro falute ale fire "t pro falute aia:; oim anteceff "t fuccefi' nroT^i Regu scocie / n^non "t pro falute aiai^ bertbolomei de Loone militis t pbilipe de Cl)ouibray fponfe fue fit "t bed quod pbpi de Cl)oubray militis "t ala^^ oim anceflbi; \ fucceffoTf eoT^dm t oim fideliu deJOPunctoT^ / dediffe concelfiffe 't bac pnti carta nra confirmaffe Religiosis viris abbati t coiientui Cl)oTtii de Londors / t eo-^ fucceflrorib3 ibid deo fuicntib3 "t inppet" fuitur" totam medietatem tre q dr est Cragy cu ptinen in baronia de parnbogatt infra vie" de Ed\ nburgcb • Q'^m quid medietatem tre pdce cum pt" pdicti DE LUXDORIS. 47 Bartholomeus \ philipa fponfa fua non \\ aut mctu ducti ncc crrore illapf • S5 mera et fpontanea voluntate fua nobis coram ptrib3 nri Kegni Cpaonat" • p fuftu "t bactm furfum Reddiderut ac totu Jus t clameu q in medietate predce t're huerut vol hre potuerut pro fe "t tiedib3 fuis 010 quietu clamauerut 't in ppet" ad infeodandu pdcm nionaftium • de oadm Tenend 't find predco monaft' de Ludors "t mon" ibid deo fuient "t in ppetuu fuitur in lib pur' "t ppet" elemof p ofnes rectas metas fuas "t diu~ in bofc" "t plan" p'V pafc" moris \ marrefiis in viis et femitis aquis llafiis t pifc- molend mult" "t eoT^ fequelis in fabrilib3 t bracinis aucupac" venae "t pifc" t cum oTodis aliis libtatib5 comod aviiament" "t juftis pt" I'uis quibufcuq, tam fub tra q'^m fupra tram tam non noTat' q'^m noiatis ad dcam medietate pdce tre fpectant" feu quoq^modo fp't" valcnt in futur~ adeo libe "t quiete • plena? • integre 't honor sicut pdci Bthtus "t Philipa dcam medietatem pdce tre de nob aii refignacocm fuam nob oxinde team libe quiete plene 't honorif"" tenuerut feu poiliderut Et ficut aliqua tra alicui loco pio infra Regnu nriTi libi9 1; quieci' concedit^ fme datur • Ita fn q dci monach t eo-;; fucceff quolib3 die una miffam in ecctia pdci mo'Ttii ad altare bi micblis pro falute oim aiaij. pdcai; faciant p vnu de fuis monacb celeb"^ri / n'' volum" q aliquod aliud a pdcis monach p dca tra p quecumq, aliqualit exigatur • In cui° Rei ^c' Teft tc' • Apud Lundors tcio die augufti Anno Regni nri Tricefimo Sexto. No. VIIL Confirmacio Regis Dauid carte Regis Alexandri. [Ex. Reg- Mag. Sig. Scot. Lib. I.] David dei gracia • Rex • scottorum Oinib3 tc" faltm Sciatis nos quam- dm cartam bone mcmorie dni alexi • Regis • scottoi/ pdecefforis nri / non Rafam non abolitara nee in aliqua fui pte viciatam / vidilfe tc"- tenorcm qui fequitur cotinentem • • Alexr dei gracia • • Rex • • scottoru Oinib3 probis homib3 tocius tre fue faltm • • Sciant pntes t futuri nos ab- bati et conventui de Londors / Conceffiffe vt habeant / t teneant in libam 48 LIBER SANCTE MARIE purarn t ppetuam elemofinam os terras fuas quas tenuerut 1; Ruerunt de prima fundacoe dom^ fue de Londors cu oniib3 Iit3tatib3 quib3 vti cofueue- rut "t q quieti fint de auxiliis excitib3 \ aliis forinfecis fuiciis de tris pdcis • Quare firmiter prohibem? / ne quis eos contra banc concefllonem nram iniufte vexare pfumat / fup iiram plenariam forisfacturam • TelHb3 WiHo fit alan fenefcaH Juftic" fcoc" VV iHmo Olif • • Juft Laod / benard fral Walt byfetb / iobne de Haya / Apud cattrum puella"!/ • xij° die nouembris Anno Regni dni Regis / t^ceiimo tcio / Quam quidm Cartam tc ap- probam^ Ratific" Et pro nobis "t bedib3 nris predcis Religiofis t eo-^ fuc- cefforib3 in ppetuu confirmam9 . Et volunv" q tre de Cragy de Milton"" de clavpottys % de Balmaw cum ptinenc" de quib3 dcm mo'TOum infeodatu fuit ail conceff dci pdeceffof iiri fup'^cam libe fint t quiete ab oiriib3 fui- ciis prout fupi^ eft expffum et q dctas tras teneant % poffideant iidm re- lio-iof adeo libe t quiete tam virtute dee conceflois diii pdecefforf iiri / q''m fire ficut alias ?ras fuas libe^ "t quieci' polfident at% tenet • • In cui^ Rei tc • Apud dunde • xx"" die septebf Anno Regni iiri tricefimo Sexto. No. IX. Confirmacio Regis Roberti III. carte Dauid de Aberkedor • [Ex Reg . Mag • Sig • Scot • Rot • X •] Robtus dei gra Rex ScottoT/ • Oinib3 pbis homib3 tocius tre fue clericf et laicf / Saltiu / Sciatf nos approbaffe ratificaffe et hac pnti carta fira con- firmaffe inpignoracbnem illam fcam Dauid de Abirkedor p Wittm de An- Sfus abbate monaf tii de Londoris et eiufdm loci couentu de confenfu tocius capitali eiufdm de feptem niarcf annuj redditus pdeo monaftio debitis in villa de dunde videlicet de tra paf cij scifforis et CDichEelis de mane viginti folidos • de tra Ricardi ctici viginti folidos • de tra dci Dauid de Abirke- dor viginti folidos / de tra quodam thome Warderon t'fdecim folidos et q"^tuor denar • Et de tra quodam ade bane viginti folidos p una eta fuma pecuie ad fuftentacoem nionaftij p manib3 pfoluta et in come comodu mo'ltij ccjuerfa Tened et Rnd pdcos anuos reddit^ cu pt eidm Dauid DE LUXDORIS. 49 hedibus't fuis allig'^tis a pdco abbate moTtio et fuis fuccefforibus imppctuu • Adeo lit)e (juiote tjn 't in pace q°ufc}5 quadraginta marce I'tlingoi/ monete fire scocie eidm dauid tiedibus vt allignatt fuis p ipni Abbate vt fucccffores fuos VTio die in eccia hte ODarie de dunde plene et fidelit fulint pfolut^ fine dolo vt fraude in oirub5 et p oiTiia ficut carta feu tre dcoT/ Abbatf "t mo- naftij fub eo^^ figillo coi capti fibi exinde confect" in fe pleni" iufte cOtinet et pportant Saluo iuicb nro • In cui'' rei teftim pnti carte fire jpfirmacbnis nrm pcepim^ apponi figillum Teftibj venablib3 in x° pat'bus • Walto \ matheo sciandr et glafg" • ecctia-^ epis • Roberto de ffyf et de CDeteth fre nro kiTio • archibaldo de douglas dno galwj-die pfang'neo nro coitib3 • Jaeobo de douglas dno de dalketh • thoma de Erfkvne cofang^ncis nris dilcis militib3 et Alexo de cokburne de langtoii cuftode magni figilli nri • Apud Perth vicefimo rcio die Marcij • Anno Regni nri Secundo • No. X. Donacio Ifabelle de Douglas domine de ODar et de Garnache de advoca- tionis jure et patronatus ecclefie de Codilftane in la ODar . [Original Charters, 29 Denmylne, Adv. Bibl. A. 3. 3+.] Univerfis fancte matris ecclefie filiis ad quos profentes littere pervenerint Ifabella de Douglas domina de ODar et de Garviach falutem in omnium falvatore. Noveritis nos in nostra pura et legittima viduitate pro falute anime noftre • et animarum omnium anteceflbrum et fuccefforum nollro- rum • ac pro falute omnium fidelium defunctorum • dediffe conceffiffe et hac prefenti carta noftra confirmaffe Deo et monaflerio Sancte ODarie et Sancti Andree apoiloli de Lundoris et monachis ibi Deo foruieutibus et in perpetuum feruituris jus patronatus et advocationis ecclesie de Codilftane in la ODar quod nobis jure hereditario pertinere dinofcitur • Tenendum et habendum dictis religiosis et eorum fuccefforibus in perpe- tuum a nobis hcredibus noftris et noftris aflignatis ita libere • quiete • plenarie et honorifice • licut aliquod monafterium vel aliqua domus elemofme intra regnum Scocie aliquod jus patronatus liberius • quiecius • G 50 LIBER SANCTE MARIE. plenius et honorificentius habet • tenet • vel poffidet • Ita quod cedente vel decedente domino Johanne Simonis nunc rectore ejufdem liceat pre- dictis abbati et monachis qui pro tempore fuerint et dictam ecclesiam ut fuara pacifice ingredi et in ufus fuos proprios convertere fi confirmacionem ejufdem aliquatenus valeant optinere et medio tempore licebit dictis abbati et conventui perfonam ydoneam prefentare ad eandem • Nos vero heredes et fucceffores noftri predictam donacionem juris advocationis predictis abbati et monachis et eorum fuccefforibus contra omnes mortales waranti- zabimus et in perpetuum defendemus • In cujus rei teftimonium ligillum noftrum prefentibus eft appenfum • Apud Kyndromi • octavo die menfis Novembris • anno Domini millelirao quadringentefimo I'ecundo • INDEX NOMINUM. Aberdeen, Matheus de, clericus Regis, 38. Aberdonenfis, archidiaconus Simon, 38. decanus, Robertus, 38. epifcopus, Johannes, 38. Abirbrothot, G. abbas de, 17. Henrieus, 38. Abirkedor, David de, 48. Adefone, Gawin, 30. Alexander III. rex, 3, 8. Papa, 13, 16. Anas, R. de, 8. Andreas, capellanus de Brechin, 17. Angus, Willelmus de. Abbas Lundoris, 48. Aniff, Nicholaus de, 25. Balfour, Alexander, 30. Johannes de, 12. Balmeharg, Maleolnius de, 12. Bane, Adam, 48. Barclay, David (de CuUefin), 18. BafFet, Robertus, 8, 25, 38. Bell, Laurencius, prcpofitus de Aberuethv, 41. Beunis, Hugo de, 42. Bernardus, cancellarius, 13. Betone, James, 30. Bevile, Henrieus de, 38. Bifetbt, Waltcrus, 4, 48. , Willelmus, 8. Botillero, Michael de, 45. Brade, Henrieus de, 10. Brauniis, Hugo de, 14. Brechin, M. prior Keledeorum de, 1 7. Brechin, Willelmus de, 14, 42. Brechinends epifcopus, Albinus, 14. , Gregorius, 17. , Hugo, 17. , Radulfus, 17, 38. , Turpin, 17. Brouss, Yfabella de, 14. Bruce, Lord, 30. Cambeh, Alexander de, rector ecclefie de Uchtermukedy, 44. Cambell, Gillafeoppus, 8. Camels, Radulphus de, 8. Cameris, Dionisius, 19. . , Willelmus, 19. Carnis, John, 30. Caflello, Normannus do, 14. Chalmers, .loline, 30, 32. Ciiarters, Andreas, 26. Clerk, alias Vobster, Robertus, 26. Craig, Robertus, burgenfis de Abirdene, 27. Crambeth, Patricias de, 12. Cocus, Willelmus, 12. Coks, Herinnus, 14. Cokburne de Laiigton, Alexander, cuftos niagni figilH, 40. CumjTi, Alexander, comes de Buchan, jus- ticiarius, 11. Cupro, Alexander, abbas de, 17- David, comes, 8, 10, 24, 37. Dundemora, Johannes de, 13. 52 INDEX NOMINUM. Dong;las, ArchibalJus de, dominus Gal- wydie, 49. , Jacobus de, dominus de Dalketh, 40. , Isabella de, domina de Mar et de Garviacbe, 49- Duncanus, conies, 8. Dunde, Albertus de, 14. Dundeniore, Henricus de, 42. Dunfermline, abbas de, A., 8. Eglishamc, Willelmus de, 13. Erskine, Thomas de, 49. Fairhar, Patrlcius, 12. Fawfjd, Tlionias de, 41. Fertlieth, Mulisius, comes, 8. Flemen, Walterus, 7, Flamang, Simon, 38. Frafer, Benard, [Bernard?] 48. Freilay, Galfridus de, 12. Fyff et Monteth, Robertus, comes de, 49. Glasguenfis Epifcopus, Matheus, 49- Gray, Adam, 12. , Alexander, burgenfis de Abirdene, 27. Gregorius, Papa, 18- Gyau, Thomas, 9- Hall, Andreas, 20. Haya, Crue de, 9. , David de, 9. , Davidis de, Gilbertus, filius, 9, 11. , Malcolmus, pater, 9. , Uobertus, frater, 9. , Etliina de, 9. , Willelmus d.', 10. , de Balcolmy, 42. -, frater Gilberti, 42. Hugo, cancellarius, 10. Hunte, David, 30. Hyrdmanstoun, Johannes de, 11. Jacobus, rex, 18. Innocentius IH. Papa, 39. Johannes, clerlcus, 17, 45. Johannes, filius Nicolai, 12. . , feuefcallus, 44. Kelchoenfis abbas, Osbertus, 38. Kenedy, Alexander, 7. Kernour, David, 20. Keth, Robertus de, marefcallus, 11, 12, 13. do Kinross, 12 Kynlop, abbas de, 15. Lacu, Willelmus de, 14. Lambertoun, Johannes de, 8. Laurencius de , 41. Leflic, Patrick, 30. Liteljhone, Thomas, 30. London, Robertus de, 10. Loone, Bertbolomeus de, 46. , Philippa de Moubray, uxor ejus, 46. Loutbre, David de, 42. Lowfone, John, 30. Lundoris, abbas de, Andreas, 19, 21. , Guido, 39. , Henricus, 28. , Johannes, 5, 23. ^—— , Willelmus de Angus, 48. Lyndefei, David de, 38. ^—^ , dominus de Craufurd, 46, -, Johannes de, 8. -, Willelmus de, 10. 8, Malcolmus, filius comitis Duncani, 8. Mane, Michael de, 48. Mar, Willelmus, comes de, camerarius 11. Marus, Alanus (de Strodingloch), 12. Matheus, falconarius, 38. May, prior de, 14. Melnll, Johannes, 43. Menzcs, Gilbei'tus, burgenfis de Abirdene, 27. Mertin, Hugo, rector de W'eym, 28. Monymele, Hugo, vicarius de, 7. Muucrefe, Georgius (de TybermoUoke), 21. , Johannes de, 7. Muncur, Michael de, 14, 42. Munrofs, magifter H. de, 17. Mydford, Willelmus de, vicarius, 10, 14. INDEX NOMINUM. 53 Nepar, Alexander, rotulator coiuputorum regis. 18. Neurifs, Henricus de, 2.5. Nicolaus, papa, 25. , filius Roberti, 14. ^— , Ilogeri, 12. Norharn, magifler H. de, 17. Normaimus, filius Malcolmi, constabularius de Innerurin, 38. Olifart, Walterus, 25, 38. Oliphaiit, W., 8. Orme, Stephanus, 27. Patricius, capellanus, 9. , sciffor, 48. Perth, Robertus de, 11, Philippus, clericus, 25. Phiipe, John, 30. Pitbladdar, .lohn, .30. Quency, Rogerus de, comes Wyntoni, 41. Quhitfum, Johannes (burgenfis de Perth), 28. Rainaldus, notarius domini Regis, 41. Ramfay, Adam de, 12. Ranulfus, Thomas, 12. Ricardus, filius Hugonis, 10. Robertus, fenefcallus Scocie, 44. Sancti Andree episeopus, Jacobus, 7. , Patricius, 24. , Walterus, 49. , Willelmus, 12, 44. Scall, Mauricius, 12. Scone, W., abbas de, 17. Scotus, Michael, 12. , Patricius, 12. Scott, John, 30. Seras, Johannes, 7. Simon, Johannis (rector ecclefie de Codil- ftane,) 50. Stratoii, Henricus, 7. Sumervill, Willelmus de, 10. Suthafs, Willelmus (burgenfis de Abirdene,) 27. Syarpe, Willelmus, 12. Symon, de granario, 20. Sympill, Thomas, 45. Symfon, James, 30. Trayle, Jacobus, 7. Turribus, Euflachius de, 11. Tyri, .Alexander (burgenfis de Perth), 26. Vallibus, Johannes de, 11. Walkelinus, filius Stephani, 8, 24, 38. Walterus, officialis, 38. , fenefi?allus, 12. Warderon, Thomas, 48. Wardlaw, Walterus de, rector de Erole, 45. Wardrop, John, .30. Wafcelin, Willelmus, 24, 38. Watervile, (lalfridus de, .38. Wemyfs, Michael de, miles, 1.3. Willelmus, filius Alani, fenefcallus Scocie, 48. , piftor, 11. Wiltun, Johannes de, 8, Wyfchurd, Johannes, 42. INDEX LOCORUM. Iberdene, 9, 40. \bernethy, ecclefia de, 45. Abraham, villa, 14. Balmaw, terra de, 48. Berevic, 9, 40. Blakarne, mons, 6. Blafbannyn, 9. Brodland, fi. Bundamer [Dundenior ?] capella de, 39. Carel, vel Karel, burgum de, 9, 40. Carny, terra de, 45, id. Caftrum Puellarum, 48. Claypottis, terra de, 48. Cluny, 6. Codilftane in la Mar, ecclefia de, 49. Colcrik, 8, 9. Cragmyll, 7. Cragy, 14, 48. Culfamuel, ecclefia de, 38, 40. Cuningroue, ecclefia de, 40. Cuthilgurdi, 26. Dunde, 10, 13, 14, 17, 48. , ecclefia de, 38, 49. Durnach, ecclefia de, 38, 40. Ebdy, 19. Edinburgh, 19, 40. Eglifmagwle, 21. Erole, ecclefia de, 45. Efijhewyn, vadum de, 41. Exinagirdil, 51, Fintreth (Fyntre), ecclefia de, 10, 38. Flandria, 26. Forfar, 9. Garvich, 40. Grangia, villa de, 19. Hyrnefide (Irnfyde), quarrarium de, 24. Inchemabanin, ecclefia de, 36, 40. Inverurin, ecclefia de, 38, 40. Irufyde, filva de, 19. Karel, 9, 40. Kelalcmund, ecclefia de, 38, 40. Kerpuly, 6. Kindelouch, mora de, 41. Kiiigorne, 11. Kyndromi, 50. Laodonia, 48. Laterauo, 18. Le ryiige de Blakarne, 6. INDEX LOCORUM. Lethgavel, 40. Lunibeny, 6. Lumbrin, torrens de, 6. lladmuriel, ecclefia de, 38, 40, 42. Iledinche, infula, 8, 39. Ritcheth, ecclefia de, 40. Roma, 23. Malind, 40. Melucton, 14. Mt'iiegre, petaria de, 41. Milton, terra de, 48. Miueth Fintreth, 40. Mothel, ecclefia de, 40. Munkegin, capella de, 38, 40. Munross, 9, 40. Novum Burgiim, 3, 11. Neutile, villa de, 40. Selechirche, 10. Strivelin, 9. Thoriflon, campus de, 41. TybermoUoke, 21. Uchterrauckedy, ecclefia de, 44. Vodrufe, 5, 6, 7. Parkhiil, 19. Parnbogall, baronia de, 46. Perth, vel Pert, 9, 40. Frame, ecclefia de, 38, 40. Wifsenden, ecclefia de, 40. Zelandia, 26. /'.'=' -.t»n«GfflnAU;B!^, 834 006 000 ^