' ^.^T 
 
 ' . i- ^ f^ ^"<^ 
 
 
 
 5 * 
 
 .j'A -^^ 
 
 

 
 V* ^ 
 
 
 ^'i%^"^ ^^-\^ ..>* - 
 ^^a 
 
 
 TSItllBI 
 
/ /^ ' '- L/ - \^ f 
 
 
 ELEMENTS 
 
 OP 
 
 DUTCH GRAMMAR 
 
 AFTER Ur. AHN'S method. 
 
 SECOND EDITION REVISED. 
 
 THE HAGUE, 
 MARTIJS^US NIJHOFF. 
 
 1871. 
 
P\5b 
 
 TABLE OF CONTENTS. 
 
 I. GRAMMAR. 
 
 Chapter I. The Letters. 
 
 I. The alphabet 1 
 
 II. On pronunciation 2 
 
 III. On spelling 7 
 
 Chapter II. The Article and the Substantive. 
 
 I. The article 11 
 
 II. The substantive; its gender, number and declension . 11 
 
 III. The compound substantives 20 
 
 IV, The formation of diminutives 20 
 
 V. Formation of the feminine of nouns 21 
 
 Chapter III. The Adjective. 
 
 I. Formation and derivation of adjectives 22 
 
 II. The declension of adjectives 23 
 
 III. Degrees of comparison 25 
 
 Chapter IV. The Pronoun. 
 
 I. Personal pronouns 27 
 
 II. Possessive pronouns 29 
 
 III. Interrogative pronouns 30 
 
 IV, Demonstrative pronouns 31 
 
 V. Relative pronouns 33 
 
 Chapter V. The Verb. 
 
 1. The auxiliary verbs 35 
 
 II. The assonant verbs 40 
 
 a. Formation of the tenses 41 
 
 b. The passive voice 44 
 
 ft'" 
 
page 
 
 III. Neuter verbs 45 
 
 IV. Reflective verbs 46 
 
 V. Impersonal verbs 46 
 
 Charter VI. The dissonant Verbs 47 
 
 1. First Class 48 
 
 II. Second Class 52 
 
 III. Third Class 53 
 
 IV. Irregular verbs 54 
 
 V. Verbs used interrogatively and negatively .... 55 
 
 VI. Compound verbs 56 
 
 Chaptkr VTI. The Numerals and the Adverbs. 
 
 I. The numerals • 57 
 
 TI. The adverbs 59 
 
 Chapter VIII. The Prepositions and Conjunctions. 
 
 I. The prepositions ^^ 
 
 II. The conjunctions 63 
 
 Chapter IX. The Construction of Sentences. 
 
 I The syntax 64 
 
 II. The grammatical signs 68 
 
 Chaptkr X. Exercises, 
 
 I. Exercises to be translated into English 69 
 
 II. Exercises to be translated into Dutch 76 
 
 III. Familiar phrases 85 
 
 IV. Proverbial phrases 88 
 
 V. Orthographical tables 90 
 
 II. CHRESTOMATHIE. 
 
 A. Prose. 
 
 1. Dushmanta. Torn Hemert 97 
 
 2. David and the prophet Nathan. Van der Palm ... 99 
 
 3. The Petersmountain near Maastricht. Van Meerten . . 101 
 
 4. Charles the Fifth. Stijl 105 
 
 5. Philip the Second. Stijl 107 
 
 6. Youth. Messchaert 110 
 
 7. The human body. Swart Ill 
 
 8. The retreat from Moscou. Ockerse 112 
 
 9. Godefroi de Bouillon or the Siege of Nicea. Schrant. 113 
 10. The Seasons. HuUhoff 115 
 
page. 
 
 11. The dying Boerhave to his friends. Kesteloot . . . .119 
 
 12. The present and former condition of Holland. Aleijer . 122 
 
 13. New outlets for trade. Fan Hogendorp 126 
 
 14. The Dutch Literature. Siegenbeek 128 
 
 15. The judgment of posterity. Van der Palm 133 
 
 B. Poetry. 
 
 1. The Present. Van Alphen 137 
 
 2. The plucked flower. Tollens 137 
 
 3. On the first tooth of my youngest Sou. 2'ollens . . .138 
 
 4. My birthday. Bellamy 140 
 
 5. The ivy. Cats 142 
 
 6. The Wayfarer and the dove. Nieuwland 143 
 
 7. Rural life. Pool 145 
 
 8. Matrimonial happiness. Vondel 148 
 
 9. God. Van Haren 149 
 
 10. The happiest moment of life. %)andaw 150 
 
 11. Holland, the abode of commerce. Uelmers 155 
 
 12. The Dutch language. T. de Kerkhoven 158 
 
 13. Volkslied. Tollens 159 
 
 14. The Grave. Feith 161 
 
CHAPTER I. 
 
 I. THE ALPHABET. 
 
 § 1. There are in the Dutch language only 22 letters : 
 «, h, d, e, f,ff, k, i (j), k, I, m., n, o, p, r, s, i, 
 n , V , IV J z. (*) 
 
 § 2. The J are divided into vowels (klinJeers) and 
 consonants (medeklinkers). The vowels are again divi- 
 ded into: 
 
 1. Simple vowels: a, e, i, o, ii; 
 
 2. Double vowels: aa ^ ee, ii or ij , oo, wi; 
 
 3. Short double vowels: an, ei, eu, ie, oe^ on, id; 
 
 4. Long double vowels: aau, eeu, ooi; or 
 5 Triphthongs: ieu, oei. 
 
 The consonants are divided , according to the organs 
 by which they are chiefly articulated, into: 
 
 1. Gutturals: ch, g, h, j, k; 
 
 2. Linguals: d, t, I, n, r ; 
 
 3. Labials: b, p, m, f, v, w, and 
 
 4. Dentals: s, z. 
 
 § 3. The c, q, X, y, are no real Dutch letters, and 
 are only found in words derived from foreign Ian- 
 
 \ 
 
 (*) For the pronunciation of these letters see § 4 — § 33. 
 
guages. I^he k is always aspirated at the beginning o^ 
 a syllable. 
 
 II. ON PRONUNCIATION. 
 
 1. On the Pronunciation of simple and 
 double vowels. 
 
 § 4. The vowels are pronounced lo7ig or short. In 
 Dutch a vowel is pronounced long at the end of a 
 syllable, or when it is doubled; it is pronounced short 
 when followed by a consonant, ending the syllable. 
 In the following paragraphs will be found the rules 
 for the pronunciation of the simple vowels. 
 
 § 5. A is short when followed in the same syllable 
 by one or more consonants; it is pronounced like a 
 in the English words hart^ hard. 
 
 hart J heart. hard, hard. 
 
 yuan, man. stad, town. 
 
 kam, , comb. plant , plant. 
 
 vat J barrel. kast, chest. 
 
 A is long, at the end of a syllable; 
 
 la-ten , to let ma-tig , moderate. 
 
 za-del , saddle ma-len, to grind. 
 
 Aa is always long and pronounced like the a in 
 the English word far. 
 
 slaap, sleep. maat, measure. 
 
 zaak , thing. taal, language. 
 
 § 6. E is short and pronounced like e in the En- 
 glish word nest, when followed by one or more con- 
 sonants. 
 
 belf bell. gek, fool. 
 
 vet, fat. melk, milk. 
 
 mes, knife. nest, nest. 
 
 E is long at the end of a syllable and pronounced 
 like ay in the English word day: 
 
gev)bn^ to give spreheti , to speak. 
 
 lezeu, to read. melm^ to measure. 
 
 At the end of polysyllabes e sounds like the e in 
 the English word begin. 
 
 wonde J wound. liefde, love. 
 
 hitte, heat. gave^ gift. 
 
 Ee is always pronounced long like ay in English. 
 veel , vavich.. tteken , sign. 
 
 steen, stone. deelen, to divide, 
 
 § 7. I is short in a syllable ending with one or 
 more consonants; it is pronounced like the i in the 
 English word tin. 
 
 blik , tin mildy mild. 
 
 lid J member. wind, wind. 
 
 wil, will. blifid, blind. 
 
 When forming a syllable by itself it is sounded 
 like e long in English. 
 
 i-vooTy ivory. I-ialie, Italy. 
 
 The double vowels ii , which are printed ij , are pro- 
 nounced like i in the English word mine. 
 
 mijn, mine. lijdenj to suffer. 
 
 wijnf wine. bijlen; to bite. 
 
 § 8. O is short in a syllable ending with one or 
 more consonants , and is pronounced like the o in the 
 English word lot: 
 
 stofy stuff. bom, bomb. 
 
 slot, castle. pond, pound. 
 
 volgen, to follow. donker , dark. 
 It is long at the end of a syllable, like the o in 
 the English word open. 
 
 lo-ven, to praise. o-ven, oven. 
 zo-mer, summer. o-pen, open. 
 
 Oo is always pronounced long like the o in the 
 English word bore. 
 
 boom , tree. toor , for. 
 
c^ 
 
 ioOTij son. stroomen^ streams. 
 
 § 9. U is short in a syllable ending with one or 
 more consonants and is something like the u in the 
 English but, but as short as possible. 
 
 dun, thin. burger, burgess. 
 
 bus, rifle. hulde, homage. 
 
 nut, use. zuster , sister. 
 
 It is long and sounded like the u in the French 
 word chiite , fall, when placed at the end of a syllable: 
 du-ren, to last. huren, to engage, to hire. 
 
 Uu is always long: 
 
 muur , wall. duur , dear, expensive. 
 
 zuur , sour. vuur , fire. 
 
 2. On two and three vowels coming together. 
 
 § 10. Au is sounded almost like the ou in the English 
 rouse : 
 
 pans, pope. klauteren, to climb. 
 
 In AAi the a is pronounced long and the i is scarcely 
 heard : 
 
 Jcraai, crow. fraai, beautiful. 
 
 § 11. Ei is pronounced almost like the ez in German, 
 or i long in English , but softer , or with more of the 
 e in it. 
 
 steil, steep. paleis, palace. 
 
 zeil, sail. reizen, to travel. 
 
 Eu is sounded like en in the French deux, 
 heuvel , hill. kleur , colour. 
 
 euvel, evil. reuk, smell. 
 
 In EEUW the e and u are pronounced longer: 
 
 leeuw , lion. sneeuio, snow. 
 
 § 12. Ie is like the English ee: 
 
 vlieg , fly. hier , here. 
 
 bier, beer. dier , animal. 
 
§ 13. Oe is pronounced like English oo in cool: 
 
 boek , book. roepen , 
 
 stoel, stool. onimoeten, to meet. 
 
 Ou is sounded like ou in the English word plough: 
 
 hout, wood. bomcen , to build. 
 
 kou, cold. vrouiVy woman. 
 
 § 14. Ui has no equivalent sound in English; the 
 German du comes the nearest to it: 
 
 muis , mouse. buit, booty. 
 
 huis, house. sluiten^ to shut. 
 
 § 15. Ieuw is formed of the sounds i and euw: 
 
 nieuw , new. kieuw, gills. 
 
 Oei is formed from oe and i: 
 
 bloeij bloom. groei, growth. (*) 
 
 3. The Consonants. 
 
 § 16. The consonants b, c, d,f, h, k, I, m, n^ p, 
 Sj Ij V and x in syllables, are sounded in Dutch as 
 in English. The consonants [/ , J and w have sounds 
 peculiar to the Dutch language :/ being sounded like the 
 y in English , whilst ff and w have no analogous sounds. 
 § 17. B, called ba?/ in the alphabet, sounds as in 
 English: as in 
 
 baard, beard. be-ker, cup. 
 
 bed, bed. boek, book. 
 
 § 18. C, called say, has two sounds: hard like k 
 before a , o , and ii ; soft before e , i and y : 
 Ca-t(T, Cato. ce-der , cedar, 
 
 cowim^-sam, commissary, ci-der, cider. 
 Cupi'do, Cupid. Cyr-us, Cyrus. 
 
 (*) The pronunciation of the vowels , and chiefly of the double and 
 triple vowels, can only be acquired by oral instruction. 
 
6 
 
 § 19. D, called day in the alphabet, is sounded as 
 in English: 
 
 dak^ roof. de-ken, blanket. 
 
 daady action. dood, death. 
 
 § 20. F has the same sound as in English : 
 wolf, wolf. ^^«/) grave. 
 
 graaf, earl. Jlu-weel, velvet. 
 
 § 21. Gr has a more guttural sound than the hard 
 English g, whilst the ch is still more guttural and 
 sommewhat sharper: 
 
 goed, good. chaos , chaos. 
 
 groot , great. schip , ship. 
 
 geel, yellow. dock, but. 
 
 begin, beginning. bescJirijven , to describe. 
 § 22. H called haa in the alphabet, sound as in 
 English : 
 
 hoed, hat. hemel , heaven. 
 
 helft, half. hatid, hand. 
 
 § 23. J, yay in the alphabet, has the sound of the 
 y in English wordt yacht; 
 
 Jan, John, juichen, to rejoice, be-jammeren , to lament. 
 ja, yes. be-jaard, aged. jdar , year. 
 
 § 24. K, kaa in the alphabet, has the same sound 
 as in English: 
 
 kat, cat. klank, sound. 
 
 kin, chin. keu-ken^ kitchen. 
 
 § 25. L, M and N have the same sound as in 
 English: 
 
 lang , long. mank , lame. naad , seam. 
 
 le-^en, to live, melk, milk. neen, no. 
 
 le-lie, lily. maar, but. nimmer , never. 
 
 § 26. P , pay in the alphabet , sounds as in English : 
 pik, pitch. pen, pen. 
 
 papier, paper. pap, pap. 
 
 § 27. Q sounds like the English ^; it is only met 
 
with in proper names and words derived from other 
 languages : 
 
 qua-liteit, quality. 
 quar-to, quarto. 
 qua-drant, quadrant. 
 § 28. R , called err , has always the hard sound of the 
 English r: rijk, rich. her-zien, to look over. 
 waary true. de-daard, sedate. 
 § 29. S has the sharp sound of the s in the English 
 word sin: 
 
 saaif serge. muis, mouse. 
 
 somtijdsy sometimes. lis, loop. 
 § 30. T , called ta^ in the alphabet , sounds like the i 
 in tille: 
 
 land, tooth. tien, ten. 
 
 ten-ger, tender, stotteren, to stutter. 
 
 § 31. y , vay in the alphabet, is sounded as in English, 
 but scarcely so hard. It is never doubled and never* 
 placed at the end of a syllable. 
 
 vet, fat. sto-ven, to stew. 
 
 vroo-lijk cheerful. ge-vaar , danger. 
 § 32. W has a sound between the English w and v, 
 half labial and half dental. 
 
 wel, well. wal, rampart. 
 
 wil-len to will. loer-ken, to work. 
 § 33. The Y is only met with in words derived 
 from other languages; the X and Z have the same 
 sound as in English. 
 
 Xe-nophon, Xenophon. zand , sand. 
 
 Alex-ander , Alexander. ziel, soul. 
 
 III. ON SPELLING. 
 
 § 34. g and ch at the end of a syllable have nearly 
 the same sound. Formerly they were used to distiu- 
 
8 
 
 guish homonyms; but a new system has been intro- 
 duced, by which the g has been generally supplanted 
 by ch. Thus the adj. Held ., was spelt ligt^ to distinguish 
 il from the subst. Held, light. Now both words, and 
 others of the same description are written with the ch. 
 § 35. In pronunciation the ij is sounded broader 
 than the ei. Observe that: 
 
 1. Most of the irregular verbs and many nouns 
 are written in Dutch with ij : 
 
 schrijven, to write. abdij ^ abbey. 
 
 blijven^ to remain. rooverij, robbery. 
 
 2. Most of the regular verbs and many nouns are 
 written in Dutch with ei. 
 
 arbeiden, to work. zeilen, to sail 
 
 icaarkeid, truth. /mde, heath. 
 
 The following words have a different meaning accord- 
 ing as they are written with ij or ei. 
 
 blij , glad. bleif bleak, a fish. 
 
 berijden, to ride. bereiden, to prepare. 
 
 hij f he. hei, heath. 
 
 lijden, to suffer. leiden, to conduct. 
 
 ymjden , to avoid. meiden , female servants. 
 
 mijf me. Mei, May. 
 
 nijgen, to bow neigen ^ to incline. 
 
 pijletij arrows. peilen, to fathom. 
 
 rijzen, to get up. reizen, to travel. 
 
 stijl, stile or style. steil, steep. 
 
 vijlen, to file. veilen, to sell. 
 
 wij , we. weiy whey. 
 
 wijden, to consecrate. ?<?e/fi?ew, to send to grass. 
 § 36. When a and u end a syllable they may not 
 be doubled. Therefore, vraag , a question, is written in 
 the singular with a«, but in the plural only with one 
 a , vragen , and not vraagen because the first syllable 
 ends in a. In the same way we write; 
 
zaak ^ a thing. za-ken, things. 
 
 muur , a wall. mu-ren, walls 
 
 ik slaap ^ I sleep. irij da-pan, we sleep. 
 
 ik stuur , I steer. wij stu-ren, we steer. 
 
 § 37. The same rule which is applicable to a and u , 
 should also, according to analogy, be applicable to e 
 and ; but this is only partly the case. Custom demands 
 that the e and o should be doubled in several words, 
 even when at the end of a syllable, as: bleeken , to 
 bleach, koopen^ to buy (*). But we write: 
 
 hre-ken, to break. ho-peuy to hope. 
 
 ge-ven, to give. lo-gen, falsehood. 
 
 The following words have a different meaning, ac- 
 cording as they are written e ov ee, o or oo. 
 
 geene, none. gene ^ those. 
 
 heelen, to heal. helen^ to conceal. 
 
 heeren, masters. Jieren, armies. 
 
 toonen^ to show. tonen, tones. 
 
 reede, the roads. rede^ speech. 
 
 steenen, stones. stenen, to groan. 
 
 weeken^ to soften. weken, weeks. 
 
 weezen, orphans. wezen, to be. 
 
 genooten, partners. genolen^ enjoyed. 
 
 Jioopen, heaps. Jiopen, to hope. 
 
 hooreiiy to hear. Jioren, horn. 
 
 nooteuy notes. noten, nuts. 
 
 pooten, paws. poten, to plant. 
 
 § 38. If the vowels, a, e, i, o, w, which are always 
 pronounced short before a consonant , retain that pro- 
 nunciation when a syllable is added beginning with a 
 vowel, then the consonant must be doubled, viz: 
 
 man. man. mannen. men. 
 
 (*) At the end of this grammer the student will find a list of 
 the most usual words, written with oo and ee. 
 
10 
 
 mes, knife. messen, knives. 
 
 jpil, pill. pillen, pills. 
 
 stokf stick. stokkeuj sticks. 
 
 kruk, crutch. krukken, crutches. 
 
 Long vowels, at the end of a syllable, must also 
 be doubled , if they are followed by a consonant ending 
 that syllable: 
 
 spe-len , to play. ik speel , I play. 
 
 vira-gen, to ask. ik vraag ^ I ask. 
 
 ho-perif to hope. ik Jioop , I hope. 
 
 stvHren, to steer. ik stuur , I steer. 
 
 § 39. If to a syllable ending in/ or s is added another 
 syllable beginning with a vowel, these letters, if not 
 doubled are changed , the / into v and the s into z : 
 
 korf, basket. korven^ baskets. 
 
 brief i letter. brieven, letters. 
 
 huis y house. huizen^ houses. 
 
 haas, hare. hazen, hares. (*) 
 
 § 40. Formerly if a syllable ending in i was followed 
 by another beginning with a vowel , a / was interpo- 
 lated, as ik draaiy I turn, wij draaijeuy we turn, — 
 now spelt draaien. 
 
 § 41. All nouns are written in Dutch without capitals, 
 except personal proper names and those of countries , 
 towns, rivers, sciences, dignity or office. 
 
 (*) Aa exception to this rule arc a few words ending in ts , in 
 which the s does not change in 9. z, hecause the soft z cannot 
 come after the hard t: spits, point; spifsen , points. 
 
11 
 CHAPTER 11. 
 
 THE ARTICLE AND THE SUBSTANTIVE. 
 
 I. The article. (Het lidwoord.) 
 
 § 42. The Dutch language has two articles: the 
 definite and indefinite; they are declined as follows: 
 
 
 1. The definite articl. 
 
 
 
 
 Singular. 
 
 
 
 Masculine. 
 
 Feminine. 
 
 Neuter. 
 
 Nom. 
 
 de , the 
 
 de, the 
 
 het, the 
 
 Gen. 
 
 des, van den 
 
 der , van de 
 
 des, van het 
 
 Dat. 
 
 deny aan den 
 
 der ^ aan de 
 
 den, aan het 
 
 Ace. 
 
 den. 
 
 de. 
 
 het. 
 
 
 PI 
 
 ural for all. 
 
 
 
 Nom. 
 
 de, the 
 
 
 
 Gen. 
 
 der , van de 
 
 
 
 Dat. 
 
 den, aan de (*) 
 
 
 
 Ace. 
 
 de 
 
 
 2. The indefinite article. 
 
 Masculine. Feminine. Neuter. 
 
 Nom. een, a, an eene, a or an. een, a or an. 
 
 Gen. eens, van eenen. eener, van eene. eens , van een. 
 
 eenen, aan eenen. eener, aan eene. eenen, aan een. 
 
 eenen eene. een. (§) 
 
 11. The Substantive (Het zelfstandig naam- 
 woord.) 
 
 § 43. Substantives have number, case and gender. 
 
 Dat. 
 Ace. 
 
 (*) In speaking the n is seldom heard. 
 
 (§) Most modern writers omit the terminations of the art. , as acQ, 
 een man, instead of eenen, &c. 
 
12 
 
 1. The Number. 
 
 § 44. There are in Dutch two numbers, the singular 
 and plural. The plural is formed by adding en to the 
 singular (*): 
 
 dier , animal. dieren, animals 
 
 meening , opinion. meenmgen, opinions. 
 
 straat, street. straten, streets. ( ^ o^^ 
 
 muur , wall. muren , walls. ^ 
 
 lip, lip. U'ppe7i, lips. \ ^ oo 
 
 stukj piece. stukken, pieces. j 
 
 toolf, wolf. wolven, wolves. j 
 
 dief, thief. dieven^ thieves. ! § 39. 
 
 huis, house. huizen, houses. ' 
 
 m, choir. reien, choirs. § 40. 
 
 § 45. Exceptions to this rule are: 
 
 1.) Substantives ending in e in the singular only 
 take n in the plural: 
 
 bode, messenger. boden, messengers. 
 gave\ gift. gaven, gifts. 
 
 2.) According to § 38 those nouns, of which the 
 vowel is pronounced short in the singular , must double 
 their final consonant to form their plural, as: 
 pen, pen. pennen, pens. 
 
 kat, cat. katten, cats. 
 
 From this rule must be excepted those nouns of 
 which the vowels, short in the singular, are pro- 
 nounced long in the plural: 
 
 bad, bath, baden. hoi, cavern, holen. 
 
 blad, leaf, bladen. lot, lot, lote7i. 
 
 dag, day, dagen. jjad , path, paden. 
 
 dak, roof, daken. rad, wheel, raden. 
 
 dal, valley, dalen. slag, battle, dagen. 
 
 gat, hole, gaten. slot, lock, sloten. 
 
 (*) Particular attention should be paid to the rules from $ 36 to $ 41. 
 
IS 
 
 glas, glass, glazen. staf, staff, stanen. 
 god J god, goden. spel, play, spelen. 
 
 graf, grave , graven. vat , tub , vaten. 
 3.) Nouns ending in el, er, aar en ier in the singular 
 take en or s in the plural : 
 
 regely riile. regelen, regels. 
 
 vader, father. vaderen, vaders. 
 
 dienaar , servant. dienaren, dienaars. 
 
 4.) Substantives ending in em and en, and all dimi- 
 nutives in je, form their plural in s. 
 
 bodem, bottem. bodems, bottems. 
 
 degen, sword. degens, swords. 
 
 brief je, note. brief jes, notes. 
 
 5.) Nouns ending in A^fc? change this ending into keden: 
 waarheid , truth, waarheden. 
 dwaaslieidy folly, dwaasheden. 
 Smid, blacksmith, has in the ]p\ura\ smeden, Hid, mem- 
 ber, leden, scMp , vessel, schepen and siad, town, steden. 
 6.) Those ending in man change man into lieden: 
 koopman, merchant, kooplieden. 
 krijgsman, warrior, krijgslieden. (*) 
 7.) Some nouns have a double and a few even a 
 triple plural : 
 
 hoen, fowl. hoenders, hoenderen. 
 
 volk , people. volkeren, volken. 
 
 kleed, dress. kleederen,diTeB^e^,kleeden,covGY». 
 
 kalf, calf. kalveren , kalven. 
 
 rad, wheel. raderen, raden. 
 
 blad, leaf. bladeren, leaves of a tree, 5Z«6?^« , leaves 
 
 of a book. 
 been, leg, bone, beenderen, bones, beenen. 
 
 (*) Except names of natives of certain countries , as : Franschman 
 Frenchman, pliir. Franschen; Engelschman Englishman, plur. En- 
 geUchen. 
 
14 
 
 2. Declension of Nouns, 
 
 § 46. All masculine and neuter nouns take in the 
 genitive singular an s; feminine nouns remain unchan- 
 ged in the singular; neuter nouns formerly took in 
 the dative an e. 
 
 TABLE OF THE DECLENSIONS. 
 
 a. MASCULINE. 
 
 Singular. 
 
 Nom. de imder , the father. 
 
 Gen. des vadcrs ^ van den vader^ of or from the father. 
 
 Dat. de7i vader , aan den vader ^ to the father. 
 
 Ace. den vader , the father. 
 
 Plurial. 
 
 Nom. de vaders, the fathers. 
 
 Gen. der vaders , van de vaders^ of or from the fathers. 
 
 Dat. den vaders ^ aan de vaders , to the fathers. 
 
 Ace. de vaders, the fathers. 
 
 b. EEMININE. 
 
 Singular. 
 
 Nom. de moeder, the mother. 
 
 Gen. der moeder , van de 7noeder , of or from the mother. 
 
 Dat. der moeder, aan de moeders, to the mother. 
 
 Ace. de moeder, the mother. 
 
 Plural. 
 
 Nom. de moeders, the mothers. 
 
 Gen. der moedera , van de moeders, of or from the mothers. 
 
 Dat. de moeders, aan de moeder, to the mo'hers. 
 
 Ace. de moedera, the mothers. 
 
15 
 
 C* K E U T E H. 
 
 Singular. 
 
 Nom. het boek, the book. 
 
 Gen. des hoeJcs, van het boek ^ of or from the book. 
 
 Dat. den boeke^^*) aan het boek , to the book. 
 
 Ace. het boek, the book. 
 
 Plural. 
 
 Nom. de boeken^ the books. 
 
 Gen. den boeken , van de boeken , of or from the books. 
 Dat. den boeken, aan de boeken^ to the books. 
 Ace. de boeken, the books. 
 
 § 47. When the noun takes in the plural 7^ or e/^ , it 
 retains this ending in all its cases. If it takes in the 
 plural 5, then masculine and neuter nouns take in the 
 dative plural en , but the feminine keep the s in all the 
 cases. 
 
 § 48. Some masculine and neuter nouns take for 
 the sake of euphony es in the genitive singular: 
 het huis, the house. des huizes , of the house. 
 het vleesch, the meat, des vleesches, of the meat. 
 het kruis, the cross. des kruises, of the cross, (f) 
 The following nouns take in the genitive, dative and 
 accusative singular en 
 
 de heer , the master, des heeren. 
 de mensch , the man, des menschen. 
 de graaf, the earl , des graven, 
 de vorst, the prince, des vorsten. 
 de reus, the giant, des reuzen. 
 het hart, the heart, des harten. 
 § 49. According to the above examples of declen- 
 siton we see that the Dutch language has two different 
 
 (*) Obsolete. 
 
 (t) Qjfiftjfw het hiiis, van het vleesch , van het kruis. 
 
 J 
 
16 
 
 ways of expi*essing the genitive and dative, viz. with 
 and without a preposition. The first is used colloquially 
 and in familiar writing, the second in poetry and in 
 the higher style. 
 
 § 50. Proper names form their declensions with the 
 prepositions van, of or from, and aan, to: 
 
 Nom. Pieter^ Peter. Louisa, Louisa. 
 
 Gen. van Pieter , of or from van Louisa , of or from 
 Peter. Louisa. 
 
 Dat. aan Pieter, to Peter, aan Louisa, to Louisa. 
 
 Ace. Pieter, Peter. Louisa, Louisa. 
 
 Sometimes however the genitive is formed simply by 
 adding an s: 
 
 Pieters boek, the book of Peter or Peter's book. 
 
 ff'lllems paard, the horse of William or William's horse. 
 
 If the proper name ends in a long vowel, '« is 
 used, as: 
 
 Attila's (load, the death of Attila, Nero's wreedheid, 
 the cruelty of Nero. 
 
 3. The gender. 
 
 There are three genders in Dutch ; the masculine , 
 the feminine and the neuter. 
 
 § 51. Masculine are: 
 
 1. Proper names of men, as: Jan, John, Jacobus, 
 James, Ilendrik , Henry. 
 
 2. Common nouns expressing the conditions of men, 
 as: tuinman, ga^rdener , Avopnan , merchant, ^wfc*///, man- 
 servant; except those nouns ending in wacht, watch, 
 as: schildwacJd sentinel, nacJUwacM watchman which are 
 feminine. 
 
 3. The names of precious stones, as: agaat, agate, 
 diamant, diamond. 
 
 4. Nouns ending in dom, expressing rank "^or condi- 
 tion, as: adeldom nobility, ouderdom. old age, rijkdom 
 wealth; these nouns are generally derived from verbs 
 
17 
 
 or adjectives. Het Jieiligdom, the sanctuary and het vor- 
 stendom^ the principality, are neuter. 
 
 5. Nouns ending in em^ sem , Im and n», as: adem 
 breath, haUem balsam, halm stalk, darm bowel. 
 
 6. Nouns ending in aar and er , generally derived 
 from verbs, as: leugenaar , liar, snuiter , snuffers. 
 
 7. The names of trees, because the word hoom , tree, 
 which is masculine is generally understood, as: eih , 
 eikenhooyn oak , oaktree ; except linde^ linden-tree , which 
 is feminine, but lindeboom is masculine. 
 
 § 52. Feminine are, 
 
 1. Proper names of females, as: Anna, Ann, Louisa, 
 Louisa; except all diminutives mje, which are neuter, 
 as: Jamje, Jane, Mietje , Mary. 
 
 2. Common nouns signifying a feminine state or 
 occupation, as: zuster , sister, naaister , seamstress, 
 except het wijf, the vulgar woman, and all diminutives 
 in ye, as: zustertje, little sister, which are neuter. 
 
 3. Nouns ending in schap , derived from adjectives , as : 
 blijdschap joy; also nouns, with the same ending im- 
 plying an association, as : priesterschap clergy, broederschap 
 fraternity. But when these nouns signify a dignity, an 
 office, they are neuter, as: het broederschap the brother- 
 hood, het priesterschap the T^v\e^t\\oodi , het siadhouder schap 
 the dignity of stadholder. Het gezelschap , the company , 
 and het genootschap , the association are also neuter. 
 
 4. Nouns ending in ing derived from verbs , as : be- 
 looning , reward, vermaning , reprimand. 
 
 5. Nouns ending in J/, as: hoovaardij, pride, dieverij^ 
 theft; except words beginning with ge, which are 
 neuter: het gerij , driving, het getij, the tide. 
 
 6. Nouns ending in is, as: gelijkenis , likeness, be- 
 grafenis, funeral, except het vonnis, the sentence, and 
 het vernis, the varnish, which are neuter. 
 
 7. All dissyllables ending in te , as^ duurte dearness, 
 / 2 
 
18 
 
 schaamte, stiame, and also many trissyllablos clerived 
 from verbs as: begeerte, desire, from 1^6'^^erm to desire , 
 gedacMe, remembrance, from denJcen to think. 
 
 8. All nouns ending in held, as: wljsheid wisdom, 
 domheid stupidity. 
 
 9. The letters of the alphabet and the figures, as: 
 eene A, an A; eene 3, a three. 
 
 10. Nouns ending in st^ as: dienst service, gu7ist 
 favour, 7oinst profit. 
 
 11. Derivatives in aadje, as: stellaadje a scaffolding, 
 from stellen to place , boschaadje a grove or copse , from 
 boscli a wood. 
 
 § 53. Neuter are: 
 
 1. Proper names of countries, cities and villages, 
 as : Holland , Amsterdam, except those which are preceded 
 by de or den, of which some are masculine, others 
 feminine; het Gooi is neuter. 
 
 2. Infinitives of verbs and adjectives used as nouns, as : 
 het eten, eating, hetdrinkeny drinking, hetkwade, the evil. 
 
 3 All diminutives of nouns in je, ke or sketi , as: 
 het meisje, the little girl, het boekje or boeksken, the 
 little book. 
 
 4. Nouns ending in sel , as : het voedsel food , een deksel 
 a lid, etc. 
 
 5. Many nouns beginning with ge derived from other 
 nouns, as: het gebergte, the mountain, het geboomte, 
 trees; and all nouns beginning with ge derived from 
 verbs, as: geschrei, the crying, from schreijen to cry. 
 
 6. Dissyllables beginning in be, ge , her, out or ver, 
 as: het bedrog , the deceit, het geloof, the belief, het 
 onislag , the dismissal, het verslag , the report; except 
 verkoop, sale, herdruk, reprint and vertoant. relation 
 which are masculine, and ontvangst, receipt, bekomst 
 fill, which are feminine. 
 
 7. The names of metals, as: het goud, gold, het 
 
19 
 
 ijzer, iron, liet koper , copper; also tbe names of many 
 productions when the species only is signified, as: 
 het lalcen the cloth , het papier the paper. 
 
 8. All words ending in dom^ signifying a body or 
 collection of persons, as: het priesterd 0711 ^ th.e -^Tie^thoodi^ 
 het Christendom , Christendom. 
 
 § 54. The following nouns remain unaltered in the 
 masculine and feminine. 
 
 weetniet, ignorant. 
 portier , porter. 
 gevangene, prisoner. 
 gidsj guide. 
 zieke, patient. 
 
 bediende, servant. 
 
 beschuldigde , accused. 
 
 vreemde, stranger. 
 
 vrome, pious person. 
 
 schijnheilige , hypocrite. 
 
 kennis, acquaintance. 
 
 bode, messenger. 
 
 getuige, witness, 
 also nouns of this nature ending in ing and noot, as: 
 vreemdeling ^ stranger echfrjenoot, husband or wife ; 
 
 though e is often added to form the feminine, as: 
 vreemdelinge a female stranger , echigenoote a wife. 
 
 § 55. There are some nouns in Dutch which take 
 only one gender for both sexes, as: 
 
 M asculi ue. 
 
 olifant, elephant. 
 
 reiger , heron. 
 
 struis, ostrich. 
 
 uil, owl. 
 
 sperwer, sparrow hawk, ekster, mag-pie. 
 
 Feminine. 
 
 arend, eagle. 
 haas , hare. 
 kameel J camel. 
 leeuwerik, lark. 
 ooijevaar, stork. 
 
 duif, pigeon. 
 hagedis , lizard. 
 kat, cat, 
 kraai, crow. 
 raafj raven. 
 
 valk, falcon. 
 vink, finch. 
 vos, fox. 
 kwartel, quail. 
 
 mouse. 
 
 , sparrow. 
 rat J rat. 
 slang, snake. 
 snip, snipe. 
 
 eend, duck. 
 gans, goose. 
 iortel, turtle. 
 wacM, guard. 
 zioahiw, swallow. 
 
20 
 
 Neuter. 
 
 kind^ child, paard^ horse. hoen^ fowl. 
 
 konijn, rabbit. schaap ^ sheep. 
 
 Jiert, stag. wichty infant. 
 
 4. Compound substantives. 
 
 § 56. There are different kinds of compound nouns 
 in Dutch 1.) Nouns formed from two substantives, as: 
 huisvader , father of a family, vruchtboom, fruittree. 2) 
 Nouns formed from a substantive and an adjective, 
 as: grootvader J grandfather, Jioogmoed, pride, literally 
 high courage- 3.) Nouns formed from a substantive 
 and a verb, as: drink g eld , drinkmoney. 4.) Nouns 
 formed from a substantive and a pronoun, as: zelf- 
 moord, selfmurder, suicide. 5.) Nouns formed from a 
 substantive and an adverb, as: welvaart, prosperity. 
 6.) Nouns formed from a substantive and a preposition , 
 as : tegenspoedy adversity. 
 
 § 57. In compound nouns formed of two substan- 
 tives both nouns remain sometimes unaltered, as: 
 huisvader^ father of a family, vruchtboum , fruittee; or 
 the first noun takes sometimes an 5 or ^, as: levem- 
 beschrijving , biography , pennemes , penknife. 
 
 5. The formation of diminutives. 
 
 § 58. In Dutch diminutives are formed by adding 
 je to the noun, whilst for the sake of euphony t or 
 p is often placed before the je , as: 
 
 draadj thread, draadje. 
 
 brief, letter, brief je. 
 
 vlieg , fly, vliegje. 
 
 dak, roof, dakje. 
 
 vischj fish, vischje. 
 
21 
 
 When the noun ends in a vowel or in one of the 
 consonants If n, r or w a, I is placed before Je , as : 
 
 koe , cow, koetje. 
 
 vogel , bird , vogeltje. 
 
 steen , stone , steentje. 
 
 kamer , room, kamertje. 
 
 vrouw, wife, vrouwtje. 
 When the noun ends in »» a j9 is placed before ye, as: 
 
 boom , tree , boompje. 
 
 bloeMf flower, bloempje. 
 Monosyllabic nouns having a short vowel before l^ 
 m or n place et, instead of t, before ye, and double 
 the consonant, as: 
 
 sckel , bell, schelletje. 
 
 man, man, mannetje. \ § 38. 
 
 kom, basin, kommetje. 
 
 6. Formation of the feminine of nouns. 
 
 § 59. In order to form the feminine of male persons 
 
 or male animals the ^ Dutch generally add in to the 
 
 masculine, as: 
 
 een keizer, an emperor, eene keizerin, an empress. 
 een herder, a shepherd, eene herderin , a shepherdess. 
 een graaf, an earl. eene gravin,B,Q,o\niteB&. \ 
 
 een wolf, a wolf. eenewolvin, a she-wolf. ( ^ 
 
 § 20. Most nouns, derived from verbs and ending 
 
 in er, form their feminine by changing er , into ster , as : 
 
 een bedrieger, a deceiver. eene bedriegster , a female de- 
 ceiver. 
 
 een inwoner , an inhabitant, eene inwoonster, a female in- 
 habitant. 
 
 een zanger , a singer. eene zangster ,?k^emB\emi\^er. 
 
 een vleier ^ a flatterer. erne r^e-^'^/er, a female flatterer. 
 
22 
 
 But the feminine of most nouns is formed by add- 
 ing es to the masculine , as : 
 
 een dienaar ^ a servant, eene dienares ^ a maid servant. 
 
 een lezer , a reader. eene lezeres, a female reader. 
 
 een baron, a baron. eene barones, a baroness. 
 
 een prof eet, a prophet eewejt?ro/e^e«, a prophetess (*) 
 
 The feminine of natives of countries takes vrouw 
 preceded by the adjective form of the country , as : 
 een Hollander , a Dutchman, eene hollandsche vrouw, a 
 
 Dutch woman. 
 een Franschman , a Frenchman , eene fransche vrouw , a 
 
 French woman. 
 
 Vrouw may be omitted and the adj. used as a noun: 
 Eene Fransche, a French woman. 
 
 Some nouns ending in man form their feminine by 
 changing man into vrouw , as : koopman , merchant , koop- 
 vrouw ; buurman, neighbour , buurvrouw. Irregular in the 
 formation of the feminine are abdis , abbess , from abt , 
 abbot; diefegge, female thief, from dief, thief. 
 
 CHAPTER III. 
 
 THE ADJECTIVE (hET BIJVOEGELIJK NAAMWOOED). 
 
 I. Formation and derivation of adjectives. 
 
 § 61. Adjectives are either original words , as : r^roo^ , 
 great, goed^ good, schoon, beautiful, or formed from 
 nouns , as : moedig , courageous , menschelijk , human , 
 or formed from other words by the addition of a 
 terminational particle, as: liefderijk, rich in love, 
 vrijwillig , voluntary. 
 
 (*) Observe that the accent in Dutch falls always on the syllables 
 es and t», as: godin, lezeres. 
 
23 
 
 § 62. The principal terminational particles of Dutch 
 adjectives are : haar , loo8 , lijk , zaam , en, ig ^ sch , haftig , 
 en achtig , as : 
 
 vruchtbaar , fertile. deugdzaam , virtuous. 
 
 eetbaar , eatable. leerzaam, studious. 
 
 blijkbaar, visible. hemelsch , heavenly, 
 
 gouden, golden. hollandsch, Dutch. 
 
 steenen, stone. ernsthaftig , serious. 
 
 moedig, courageous, heldhaftig, heroic. 
 
 levendlg , lively. 
 Loos and lijk are generally like the english less and 
 like J or ly , as: 
 
 vaderloos , fatherless goddelijk, godlike. 
 
 geldeloos, moneyless. doodelijk, deadly. 
 The termination en generally means: made of, as 
 gouden made of gold. 
 
 The termination achtig is sometimes the same as 
 aftig , and the accent falls then on the termination , 
 as: waar , true, waarachtig , truthful. But generally in 
 adjectives in achtig the accent falls on the jBrst syllable, as: 
 
 toit, white. steen, stone. 
 
 witachtig , whitish. steenachtig , stony. 
 
 II. The declension of adjectives. 
 
 § 63. The Dutch adjective has only two terminations 
 e or en; it takes e when the preceding article ends in 
 e OT er) it takes en when the preceding article ends in 
 en or es , as : 
 
 MASCULINE 
 Singular. Plural. 
 
 N. de goede man , the goodi m.2iTi. de goede mannen , the 
 
 good men. 
 Gr. des goeden mans , der goede mannen, 
 
 D. den goeden man, den goeden mannen, 
 
 A. den goeden man, de goede mannen. 
 
24 
 
 FEMININE. 
 
 N. de goede vrouw, the good woman. 
 
 Gr. der goede vrouw, 
 D. der goede vrouw, 
 A. de goede vrouw. 
 
 NEUTEE. 
 
 Singular. 
 
 N. het goede kind, the good child. 
 
 de goede vrouwen, 
 the good women. 
 der goede vrouwen. 
 der goede vrouwen. 
 de goede vrouwen. 
 
 Plural. 
 de goede kinderen, the 
 good children. 
 der goede kinderen. 
 den goeden kinderen. 
 de goede kinderen. 
 the same waj when 
 
 G. des goeden kinds. 
 D. aan het goede land. 
 A. het goede kind. 
 
 The adjective is declined in 
 preceded by the indefinite article or a possessive pronoun 
 mijn, zijn but it does not then take e in the nomi- 
 native or accusative neuter, as: ten goede man, eene 
 goede vrouw, but een goed kind. 
 
 § 64. The genitive and dative of the declension of ad- 
 jectives can also be made by the prepositions van and aan, 
 as: van den goeden man, aan den goeden man. The neuter 
 makes: van het goede kind, aan het goede kind; and in 
 the plural van de goede mannen, vrouwen, kinderen. 
 
 § 65. "When the adjective is used without an article 
 the declension is as follows : 
 
 Masculine. 
 N. goede wijn , good wine 
 G. van goeden wijn. 
 D. aan goeden wijn. 
 A. goeden wijn. 
 
 Neuter, 
 
 N. helder water, clear water. 
 
 G. van helder water. 
 
 D. aan helder water. 
 
 A. helder water. 
 
 Feminine. 
 toitte wol, white wool. 
 van witte wol. 
 aan witte wol. 
 witte wol. 
 
§36. 
 
 25 
 
 § 66. The rules given § 36 to § 41 are also to be 
 applied to the adjectives, as: 
 zwaar, heavy, de zicare arbeid , the heavy labour.f 
 zuur , sour, de zure vrucht, the sour fruit. ( ^ 
 
 snelj quick, een snelle vlucht^ a quick flight. ) 
 
 dik, thick. een dikke boom, a stout tree. ' 
 
 dor , withered. een dorre tak , a withered branch. I 
 wit^ white. witte tool, white wool. 
 
 lief, dear. lieve moeder ^ dear mother. 1 
 
 braaf, brave. brave vromo , brave woman. j § 39. 
 
 wijsj wise. de tcijze man, the wise man 1 
 
 lui, idle. de luie leerlinrj , the idle pupil, j ^ .^ 
 
 /rafli, beautiful, fraaiebloemen, beautiful flowers | 
 
 § 67. Adjectives denoting physical qualities or derived 
 from the names of towns, remain unaltered, as: 
 een houlen lei)el, a wooden spoon. 
 eerie wollen kous , a woollen stocking. 
 een Amsterdammer jood , an Amsterdam Jew. 
 § 68. If an adjective is used as a noun , it takes in 
 the genitive singular , n or en , the other cases remain 
 unaltered. 
 
 de (/eleerde, the learned man. 
 des geleerden, of the learned man. 
 den geleerde, to the learned man. 
 den (/eleerde, the learned man. 
 But if the adjective stands alone, and the noun is 
 understood, it follows the general rule, as: 
 
 De mensc/ien zijn alien Men are all mortal, the 
 sierfelijk, zoowel de rijken rich as well as the poor. 
 als de armen. 
 
 III. Degrees of comparison. 
 
 § 69. There are in Dutch, as in English, three 
 
 degrees of comparison: the positive, comparative and 
 
 superlative. The comparative is formed by adding er 
 
 and the superlative by adding st to the positive, as: 
 
26 
 
 lang long , langer longer , de langste the longest. In the 
 
 same manner; 
 
 groot^ great. grooter , de groolste. 
 
 zwak , weak. zwaJcker, de zwakste. § 38. 
 
 braaf, brave. braver, de braafste. \ r, ^^^ 
 
 boos, wicked. boozer, de boosste. j ^ S • • 
 
 mooi, handsome, mooier , de mooiste, § 39. 
 
 § 70. Adjectives with a double vowel , and ending in r, 
 take d before the termination of the comparative er, as: 
 zwaar , heavy. zwaarder , heavier. 
 
 duur , dear. duurder, dearer. 
 
 § 71. In Dutch the comparative is sometimes formed 
 by placing .the adverb meer, more, and the superlative 
 by placing meest, most, before the adjective, as: door- 
 drongen, penetrated, meer doordrongen, more penetrated , 
 meest doordrongen most penetrated. This is generally the 
 case with polysyllabic adjectives. 
 
 § 72. The following adjectives are irregular in the 
 formation of the comparative and superlative, in Dutch 
 as well as in English: 
 
 weinig , little, minder, minst. 
 goed, good, beter , best, 
 veel, much, meer, meest. 
 
 § 73. "With comparatives dan is used in the same 
 way as than in English, as: 
 
 De roos is schooner dan The rose is more beautiful 
 vele andere bloemen. than many other flowers. 
 
 Wie was welsprekender Who was more eloquent 
 dan Cicero? than Cicero? 
 
 The Dutch comparatives zoo, evenzoo, tiiet zoo are 
 translated in English by so, as, and not so, as: 
 
 Mijn vriend is zoo (even- Mij friend is as learned 
 zoo) geleerd als gij. as you. 
 
 Gij zijt niet zoo geleerd You are not so learned 
 als mijn vriend, as my friend. 
 
27 
 CHAPTER III. 
 
 THE PRONOUN. (hET VOORNAAMWOORD.) 
 
 § 74. There are in Dutch five sorts of pronouns ; 
 they are personal, possessive, interrogative, demon- 
 strative and relative. 
 
 I. Personal pronouns. 
 
 § 75. In Dutch as in English there are three persons 
 singular: ik, I; gij , thou; Jiij , he; zij ^ she; het, it, and 
 three persons plural: wij , we; gij , you, and-^i;, they. 
 These pronouns are declined as follows: 
 
 FIBST PERSON. 
 Singular. Plural. 
 
 Nom. ik, I. wij, we. 
 
 Gen. mijnsj van mij , mine. onzer , van ons , ours. 
 Dat. mij , aan mij , to me. ons , aan ons , to us. 
 Ace. mij, me. ons, us. 
 
 SECOND PERSON. 
 Singular. Plural. 
 
 N. ffij, thou. ffij, you. 
 
 G. uws, van u, thine. uwer, van u, yours. 
 
 D. u, aan u, to thee. u, aan u, to you. 
 
 A. u, thee. u, you. 
 
 THIED PERSON. 
 
 Masculine. 
 
 Singular. Plural. 
 
 N. hij, he. zij , they. 
 
 G. zijfis, van hem, his. hunner , van ken, theirs. 
 
 D. kem, aan hem, to him. hun, aan hen, to them. 
 A. hem, him. hen, them. ^i v 
 
 Feminine. 
 
 Singular. Plural. 
 
 N. zij, she. zij, they. 
 
 G. harer, van haar , her b. harer , van haar , theirs. 
 D. haar, aan haar, to her. haar, aan haar, to them, 
 A. haar, her. haar, them. ^. C* 
 
28 
 
 
 
 NEUTER. 
 
 
 Singular. 
 
 Plural. 
 
 N. 
 
 het, it. 
 
 zij , they. 
 
 G. 
 
 van het, its. 
 
 hunner y van hen, theirs. 
 
 D. 
 
 het^ aan het, 
 
 to it. hun, aan Jien , to them. 
 
 A. 
 
 het^ it. 
 
 hen, them. 
 
 The genitive , without a preposition , is seldom used. 
 Er van is often as a personal pronoun for van hem, van 
 haar, van het, when things and not persons are referred 
 to as : iJc heh mij met de zaak ingelaten ; ik kan er nu niet 
 van af (van haar), I have engaged myself in the matter; 
 now I cannot free myself from it. 
 
 § 76. Formerly they had in Dutch for the second 
 person singular du , dijns, dij , but this is quite obso- 
 lete, so that the second person plural gij is now also 
 used for the singular. In order to distinguish the plural 
 from the singular some times where the sense requires , 
 the word lieden, persons, as: gijlieden, ulieden, is ap- 
 pended to the pronoun. It is only by looking at the 
 context of a whole sentence that one can perceive if 
 gij stands for a singular or plural. In familiar conver- 
 sation gi^ alone is used. 
 
 § 77. Observe that the Dutch have two different 
 forms for the third person plural; one ^e/, ^wwwer, /«/</», 
 hen, for the masculine and neuter; another zij, hater, 
 haar, haar, for the feminine. In English they are all 
 the same. 
 
 § 78. In familiar conversation ze is always used in 
 the accusative instead of hen and hanr , as: 
 
 Waar zijn uwe broeders? Where are your brothers? 
 Ik toil ze roepen. I will call them. 
 
 Waar is uwe zuster? Where is your sister? 
 
 Ik heh ze niet gezien. I have not seen her. 
 
 § 79. Zelf, self, is often used with personal pronouns. 
 
29 
 
 In the singular it is declined as an adjective, in the 
 plural it takes en in all cases, as: 
 
 Ik zelf Jieb het gedaan. I myself have done it. 
 
 Zij zelve Jieeft het gezegd. She herself said so. 
 
 Wij zelven zullen het doen. "We ourselves will do it. 
 
 Hij is het zelf. It is he himself. 
 
 Zij is de f/oedheid zelve. She is goodness itself. 
 
 § 80. The adjective zelf must not be mistaken for 
 the adverb zelfs even, as: dit hun vooroordeel was zoo 
 diep gtworteld , dat zij een mensch , die geene kruJcJcen droeg , 
 met verdragen Jconden , ja zelfs mjandelijk behandelden ; their 
 prejudice was so deeply rooted, thab they could not 
 endure a man, who did not walk on crutches, nay, 
 they even treated him in a hostile manner. 
 
 II. Possessive pronouns. 
 
 § 81. The possessive pronouns are: 
 
 SINGULAR. 
 Masculine. Femiuiue. Neuter. 
 
 mijn, my. mijne, my. mijit, my. 
 
 uw, thy, your. uwe, thy, your. uw , thy, your. 
 
 zijn, his. zijne , his. zijn, his. 
 
 haar, her. hare, her. haar, (*) her. 
 
 onze, our. onze, our. ons, our. 
 
 hun, their. htinne, their. hun, their. 
 
 haar, their. hare, their. haar, their. 
 
 PLURAL FOR ALL GENDERS. 
 
 mijne, my. hare, her. 
 
 uwe, your. onze, our. 
 
 zijne, his. hunne , hare, their. 
 
 § 82. These pronouns are declined as follows : 
 
 (^*) In poetry hear is often written instead of haar. 
 
so 
 
 SINGTJLAB. 
 Masculine. Feminine. Neuter. 
 
 N. mijn, my. mijne, my. wijn , my. 
 
 G. mijns, van tnijn. mijner , van mijne. mijns^ ran mijn. 
 
 D. mijnen , aan rnijn. mijner , flaw mijne. mijn , ««» wi;V«. 
 
 A. mijn. mijne. mijn. 
 
 PLURAL FOR ALL GENDERS. 
 
 N. mijne, my, 
 G. mijner, van mijne. 
 D. mijnen, aan mijne (*). 
 A. mijne. 
 § 83. In Dutch there are two different ways of ex- 
 pressing the possessive pronoun their, Jmn for the 
 masculine and neuter, haar for the feminine, as: 
 
 I)e broeders hebben Jmn The brothers have sold 
 boek, hunne boekenverkocJU. their book, their books. 
 
 I)e zusters hebben haar The sisters have sold their 
 boek, hare boeken verkocht. book, their books. 
 
 This is also the case with the personal pronouns, 
 see § 77. 
 
 § 84. The possessive pronouns are also used without 
 a noun, are then preceded by an article and declined 
 as adjectives, as: 
 
 de mijne, mine. de onze, ours. 
 
 de uwe, thine, yours, de uwe, yours. 
 de zijne, his. de hunne, theirs. 
 
 de hare, hers. de hare, theirs. 
 
 III. Interrogative pronouns. 
 
 § 85. They are: «?e>who, masculine and feminine ; toat 
 what; icelke, welk which; hoedanige , hoedaniff , "whskt sort. 
 
 (*) In the dative feminine mijner is also used. 
 
31 
 
 t)ecteftsion of the inferrorjatwe pronouns WiE, WaT. 
 Masculine. Feminine. Neuter. 
 
 Nom. me who. wie who. wat what. 
 
 Gen. iciens , van wien. wier ^ van wie. waarvan, 
 Dat. wieny aan wien. aan wie. waaraan. (*) 
 
 Ace. wien. wie. wat. 
 
 § 86. Welke is deelined like the definite article and 
 hoedanige like an adjective. If welke and hoedanige 
 precede the indefinite article een they drop the final e 
 and remain unaltered in all genders and all cases, as: 
 welk een man was daar? wich man was there? hoedanig 
 een tuin zoudt gij verkiezen? what sort of a garden 
 should you prefer? 
 
 IV. Demonstrative pronouns. 
 
 § 87. The demonstrative pronouns are: deze ^ dit 
 this, and die, dat that, gene that, yonder. They are 
 declined as follows. 
 
 SINGULAR. 
 
 Masculine. Feminine. Neuter. 
 
 Nom. deze this. deze this. dit this. 
 
 (j|-en. dezes, van dezen. dezer , van deze. dezes, van dit. 
 
 Dat. dezen., aan dezen. dezer , aan deze. dezen, aan dit. 
 
 Ace. dezen. deze. dit. 
 
 PLURAL FOR ALL. 
 
 Nom. deze, these. 
 
 Gen. dezer y van deze. 
 
 Dat. dezen, fem. dezer , aan deze. 
 
 Ace. deze. 
 
 (*) The Genitive van wat and the Dative aan wat are quite ob- 
 solete; in their place waarvan of what, waaraan to what, are used. 
 In Dutch we use also: waardoor through what, waarin in what, 
 waaruit from what, waarmede with what, etc. 
 
32 
 
 Gene is used for al genders and declined like deze. 
 Die and dat are declined like the interrogative pronouns 
 wie and wat. 
 
 § 88. Deze, dit refer to the thing nearest; die, dat 
 refer to an object at a greater distance and gene refers 
 to an object at the greatest distance; they are always 
 followed by a noun expressed or understood, as: ik 
 bedoel dezen boom en niet dien , en even zoo min genen , I 
 speak of this tree, and not of that one, nor of that 
 one yonder. 
 
 § 89. There is in Dutch another kind of pronouns, 
 formed from gene and the definite article or the pro- 
 noun die; which are declined in a peculiar way. The 
 article or pronoun die is declined separately by and so 
 is gene, though both words form only one pronoun. 
 The declension is as follows: 
 
 SINGULAE. 
 
 Masculine. Feminine. 
 
 Nom. degene, he. degene , she. 
 
 Gen. desgenen, or van dengenen. dergene , ot van degene. 
 Dat. desgenen, or a an dengenen. dergene , ov aan dengene 
 Ace. dengenen,. degene. 
 
 Neuter. 
 
 Nom. Jietgene, hetgeen, it. 
 
 G-en. van hetgene. 
 
 Dat. aan hetgene. 
 
 Ace. hetgene. 
 
 PLUBAL FOE ALL. 
 
 Nom. degenen^ they. 
 Gen. dergenen, or van degenen. 
 Dat. dengenen , or aan degenen. 
 Ace. degenen. 
 Diegene, datgene are declined like degene , hetgene , Viiih. 
 
m 
 
 this difference tliat die and dat are declined like tlie 
 interrogative pronouns wie and ivat § 85. 
 
 § 90. Beffene, kett/ene, he, are less vague in pointing 
 out the thing referred to than diegene , datgene ^ that 
 one; but they must always be followed by a relative 
 pronoun, as: degene die, degene welke, that one who. 
 Hij die, he who, and zij die, she who, are very often 
 used for degene and diegene. 
 
 § 91. Bezelfde, lietzelfde , the same; dergelijke , soort- 
 gelijke, such like, are declined like degene, hetgene. 
 Of dusdanig een, zoodanig een , zulk een such a one, only 
 een is declined; if not used with een these pronouns 
 are also declined like degene, hetgene. 
 
 § 92. There is a difference in the use of dezelfde 
 and dezelve. (*) The first is used for: the same; the 
 latter when the repetition of the noun has to be 
 avoided, as: 
 
 Waar zijn tme zusters? Where are your sisters? 
 
 Ik heh dezelve (ze) niet I have not seen them. 
 gezien. 
 
 V. Eelative pronouns. 
 § 93. The relative pronouns are: 
 Masculine and J'eminine. Neuter. 
 
 die, who, which. dat, that, which. 
 
 wie, who, which. wat, that, which. 
 
 welke, who, which. welk, that, which. 
 
 They are declined like the interrogative pronouns 
 wie and welke. 
 
 § 94. Die is used generally only in the nominative , 
 wie in the genitive and dative, and die and wie in the 
 accusative, as: 
 
 Gij zijt de eerste die mij You are the first who 
 dit zegt. tells me so. 
 
 (*) la the last years dezdve is very seldom used. 
 
34 
 
 Hij is de man wiens vriend- He is the man, whose 
 schop mij dierdaar is. friendship is dear to me. 
 
 De man wien ik zoo veel The man , to whom I owe 
 te danken Jieb. so much. 
 
 Be man dien (wien) ik The man whom I esteem. 
 JioogacJit. 
 
 Bit is de vrouw , over wier That is the woman , whose 
 schoonheid rcij ons venoon- beauty astonishes us. 
 deren. 
 
 Het volk, welks geschie- The people, whose history 
 denis wij lezen. (*) we read. 
 
 Ik heb het boek gekocht, I have bought the book, 
 dat gij mij aangeprezen liebt, that you recommended to me. 
 
 fTijsheid endeugd zijnhet, It are wisdom and virtue 
 welke ons gelukkig maken. which make us happy. 
 
 Lie and wie are used more in familiar intercourse, 
 in more elevated style. 
 
 § 95. From the article de and the pronoun welke is 
 formed the relative pronoun dewelke, Jietwelk, which is 
 declined like dezelve^ but generally used only in the 
 neuter gender, as: 
 
 Het geld dat, or hetwelk The money, which he has 
 hij aan de armen gegeven given to the poor is not 
 heeft, is niet verloren. lost. 
 
 Zij spraken over deugd en They spoke about virtue 
 godswucht, hetwelk mij zeer and piety, which was very 
 aangenaam was. agreeable to me. 
 
 (*) Wat can only be used in the nomiDative and accusative. The 
 genitive of the neuter is welks and not wiens, as it is often written, 
 because wiens relates only to the masculine gender. 
 
35 
 CHAPTER V. 
 
 THE VERB. (HET WEEKWOORD). 
 
 § 96. "^erbs are divided into auxiliary verbs, active 
 verbs, passive verbs, reflective and impersonal verbs. 
 
 I. The auxiliary verbs. 
 
 There are in Dutch four auxiliary verbs: hehben, to 
 have ; zijn or wezen , to be ; zullen , shall or will and wordeM , 
 to become. The two first are used to form the compound 
 tenses of the transitive and intransitive verbs; zullen 
 is used to form the future and worden to form the 
 passive voice. They are conjugated as follows: 
 
 a.) ZULLEN, shall or will. 
 Present Indicative. 
 ih znl , I shall. wij zullen, we shall. 
 
 gij zult, thou wilt. gij zult, you will. 
 Jdj zal, he will. zij zullen, they will. 
 
 Imperfect. 
 iJc zoude or zou, I should. wij zouden, we should. 
 gif zoudet or zoudt, thou gij zoudet or zoudl, you 
 wouldst. would. 
 
 hij zoude or zou , he would, zij zouden, they would. 
 Present participle: zullende. 
 (The other tenses are wanting.) 
 b.) HEBBEN, to have. 
 Present participle: hebbende, having. 
 Past participle: gehad, had. 
 Indicative mood. 
 Present tense. 
 ik Jieb, I have. wij hebben, we have. 
 
 gij Jiebt, thou hast. gij hebt, you have. 
 
 he has. zij hebben,^ they have. 
 
Imperfect. 
 
 ik had, 1 had. wij hadden^ we had. 
 
 gij hadt, thou hadst. gij hadt, you had. 
 
 hij had, he had. zij hadden, they had. 
 
 Past indefinite. Pluperfect. 
 
 ik heb gehad, I have had. ik had gehad , I had had. 
 
 Puture. 
 ik zal hebberiy I shall have, wij zullenhebben,WQB\\2i\\\\2ive. 
 gij zult hebben, thou v^ilt have.^y zult hebben, you will have. 
 hij zal hebben, he will have, zij zullenhebben, they wiWhsiwe. 
 
 Future anterior. 
 ik zal gehad hebben, I shall have had. 
 
 Present conditional. 
 ik zou hebben, I should have. 
 gij zoudt hebben, thou wouldst have. 
 hij zou hebben, he would have. 
 wij zouden hebben ^ we should have. 
 gij zoudet hebben, you would have. 
 zij zouden hebben, they would have. 
 
 Past conditional. 
 
 ik zou gehad hebben, I should have had. 
 
 Imperative. 
 
 heb, have thou. 
 
 hebt, have ye. 
 
 Subjunctive mood. 
 Present tense. 
 dat ik hebbe, that I may have. 
 dat gij hebbet, that thou mayst have. 
 dat hij hebbe, that he may have. 
 dat wij hebben, that we may have. 
 dat gij hebbet , that you may have. 
 dat zij Jiebben, that they may have. 
 
87 
 
 Imperfect. 
 dat ik hadde, that I mio;ht have. 
 dat gij haddet , that thou mightest have. 
 dat hij hadde, that he might have. 
 dat wij hadden, that we might have. 
 dat gij haddet, that you might have. 
 dat zij hadden, that they might have. 
 Past indefinite. 
 Dat ik gehad hebbe , that I may have had. 
 
 Pluperfect. 
 
 Dat ik gehad hadde , that I migt have had. 
 
 c.) ziJN or WEZEN, to be. 
 
 Present participle: zijnde or wezende, being. 
 
 Past participle: geweest, been. 
 
 Indicative mood. 
 
 Present. 
 
 ik ben, I am. wij zijn, we are. 
 
 gij zijt, thou art. gij zijt, you are. 
 
 hij is, he is. zij zijn, they are. 
 
 Imperfect. 
 ik was, I was. wij waren, we were. 
 
 gij waart, thou wast, gij waart, you were. 
 hij was, he was. zij waren, they were. 
 
 Past indefinite. Pluperfect. 
 
 ik ben geweest, I have been, ik was geweest, I had been. 
 
 Future. Future anterior. 
 
 ik zal zijn , I shall be. ik zal geweest zijn , I shall have been. 
 
 Conditional present. Conditional past. 
 
 ik zoude zijn, I should be. ik zoude geweest zijn, I should 
 
 have been. 
 Imperative. 
 wees, be thou. 
 weest or zijt^ be ye, 
 
38 
 
 Subjunctive mood. 
 Present tense. 
 dat ik zij f that I may be, 
 
 dat gij zijtf that thou mayst be. 
 
 dat kij zijf that he may be. 
 
 dat wij zijuy that we may be. 
 dat gij zijt, that you may be. 
 
 dat zij zijn, that they may be. 
 
 Imperfect. 
 dat ik t€are, that I might be. 
 dat gij waret, that thou mii2;hst be. 
 dat Jdj ware, that he might be. 
 dat wij war en ^ that we might be. 
 dat gij waret, that you might be. 
 dat zij wareUy that they might be. 
 Past definite. 
 dat ik geweest zij, that I may have been. 
 
 Pluperfect. 
 dat ik geweest ware, that I might have been. 
 (Observe that the compound tenses of this verb are 
 formed in Dutch with zijn , to be , and not as in En- 
 glish with to have.) 
 
 d.) WORDEN , to become or to be. 
 Present parti c. wordende, becoming or being. 
 Past parti c. geworden, become or been. 
 Indicative mood. 
 Present tense. 
 ik word, I become or I am. 
 
 gij wordt, thou becomest or thou art. 
 hij wordt, he becomes or he is. 
 wij worden, we become or we are. 
 gij wordt, you become or you are. 
 zij worden, they become or they are. 
 
89 
 
 Imperfect. 
 ik werd, I became or I was. wij werden^ we became. 
 gij werdt, thou becamest. gij werdt, you became. 
 Jiij werd, he became. zij werden^ they became. 
 
 Past indefinite. 
 ik hen geworden, I have become. 
 
 Pluperfect. 
 ik was geworden, I had become. 
 
 Future. 
 ik zal warden, I shall become. 
 Future anterior. 
 ik zal geworden zijn, I shall have become. 
 Conditional. 
 ik zoude warden, I should become. 
 Conditional past. 
 ik zoude geworden zijn, I should have become. 
 
 Imperative. 
 word, become thou. 
 wordt, become ye. 
 Subjunctive mood. 
 Present. 
 dat ik worde , that I may become. 
 
 dai gij wordet, that thou mayst become. 
 dat hij worde, that he may become. 
 
 dat wij worden , that we may become 
 dat gij wordet, that you may become. 
 dat zij worden, that they may become. 
 
 Imperfect. 
 dat ik wierde, that I might become. 
 
 dat gij wierdet, that thou mightst become. 
 dat hij wierde, that he might become. 
 
 dat wij wierden, that we might become. 
 dat gij wierdet, that you might become. 
 dat zij wierden , (*) that they might become. 
 
 (*) Instead of wierd &c. werd is now more generally used. 
 
40 
 
 Past indefinite. 
 dat ik geworden zij , that I may have become. 
 
 Pluperfect. 
 dat ik geworden ware, that I might have become. 
 II. The assonant verbs. 
 § 97. A verb is called assonant when its root does 
 not undergo any alteration in conjugation, and when 
 the imperfect indicative ends in de or te , and the past 
 participle in d or t. 
 
 PAEADIGM OF AN ACTIVE OR TRANSITIVE VEEB. 
 
 Infinitive mood. 
 
 Present tense. 
 beminnen, to love. 
 Present partic. 
 beminnende , loving. 
 
 Past part. ' 
 
 bemind , loved. 
 
 Indicative mood. 
 
 Present. 
 
 ik bemin^ I love. toij beminnen, we love. 
 
 gij bemint, thou lovest. gij bemint, you love. 
 
 hij bemint, he loves. zij beminnen, they love. 
 
 Imperfect. 
 
 ik beminde, I loved. loij beminden, we loved. 
 
 gij bemindet, thoulovedst. gij bemindet, you loved. 
 
 hij beminde, he loved. zij beminden, they loved. 
 
 Past indefinite. Pluperfect. 
 
 ik heb bemind, I have loved, ik had bemind, I had loved. 
 
 Future. 
 
 ik zal beminnen, I shall love. 
 
 Future anterior. 
 
 ik zal bemind hebben , I shall have loved. 
 
41 
 
 Conditional. 
 ik zoude beminnen, I should love. 
 Conditional anterior. 
 ik zoude hemind hebben, I should have loved. 
 Imperative mood. 
 bemin, love thou. 
 bemint, love ye. 
 The third person singular and the first and third 
 persons plural of the imperative are formed in Dutch 
 as in English by the ^evhlaten, to let , and the present 
 infinitive of the verb to be conjugated, as: laat hem 
 beminnen, laat ons beminnen, let him love, let us love. 
 Subjunctive mood. 
 Present tense. 
 dat ik beminne, that I may love. 
 
 dat ffij beminnetf that thou mayst love. 
 dat hij beminne, that he may love. 
 dat wij beminneUf that we may love. 
 dat ffij beminnet, that you may love. 
 dat zij bemitmen, that they may love. 
 
 Imperfect. 
 dat ik beminde, that I might love. 
 
 dat ffij bemindetf that thou mightest love. 
 dat hij beminde f that he might love. 
 dat wij beminden, that we might love. 
 dat ffij bemindetf that you might love. 
 dat zij beminden, that they might love. 
 Past indefinite. 
 dat ik bemind hebbe, that I may have loved. 
 
 Pluperfect. 
 dat ik bemind hadde , that I might have loved. 
 Formation of the tenses. 
 § 98. The present infinitive of all Dutch verbs ends 
 
42 
 
 in en. By taking away this termination we get the 
 root or rather the radical vowel sound of the verb; 
 thus the root of leer en, to learn, is leer. In forming 
 the different tenses from this root particular attention 
 must be paid to the rules § 36 to § 41. 
 
 1.) The present of the indicative is the root or 
 rather the radical vowel sound of the verb, as: 
 
 hooren, to hear. 
 slot/pen i to sleep. 
 sturen, to steer. 
 beminnen, to love. 
 druJcken, to print. 
 leven, to live. 
 lezen, to read. 
 draaien, to turn. 
 
 ik hoor, I hear. 
 ik slaap , I sleep 
 ik stuur , I steer 
 ik bemin, I love. 
 ik drukj I print. 
 ik leef, I live. 
 ik lees, I read. 
 ik draai, I turn. 
 
 §38. 
 
 §39. 
 
 §40. 
 to the 
 
 The second person is formed by adding a 
 first, as: ik slaap, I sleep, gij slaapt, thou sleepest. 
 But if the first person ends already in a ^ there is 
 nothing added more in the second , as : ik zet , I place , 
 gij zet, thou placest. 
 
 2.) The present subjunctive is formed by adding an 
 e to the root, as: 
 
 koopen , to buy. dat ik koope , that I may buy. 
 
 leeren, to learn. dat ik leere , that I may learn. 
 
 3.) The imperfect indicative and subjunctive is for- 
 med by adding de to the radical vowel sound. But if 
 
 the last letter of the root iQ f , p , k, s 
 added instead of de (*) , as : 
 
 hooren, to hear. 
 
 beminnen^ to love. 
 
 sturen, to steer. 
 
 leven^ to live. 
 
 t or ch, te is 
 
 ik hoorde, I heard. 
 
 ik beminde, I loved. 
 
 ik duurde, I steered. 
 
 ik leefde, I lived. 
 
 (*) It is easy to remember these vowels as they are the harsh 
 ones: /, p, k, chy s, t; the soft ones are v, b, g, z, d. 
 
43 
 
 drukken, to print. ik drukte , I printed. 
 
 schaffen, to create. ik schafte, I created. 
 
 Jiopeu, to hope. ik hoopte ^ I hoped. 
 
 zetten, to place. ik zette , I placed. 
 
 to resolve. ik besliste, I resolved. 
 lachen, to laugh. ik lacJite, I laughed. 
 
 When the two last letters of the root are tt or dd , 
 eden was formerly, but now never added to the first 
 and third person plural, as: 
 
 zetten, to place. tvij or zij zetteden. 
 wedden, to lay a wager. wij or zij weddeden. 
 4.) The imperative is the radical vowel sound or 
 root , as : 
 
 loopen, to run. loop, run. 
 
 beminnen, to love. bemin, love. 
 zetten, to place. zet, place. 
 
 vragen, to ask. vraag , ask. 
 
 5.) The present participle is formed from the present 
 infinitive, by adding de, as: 
 
 leereuj to learn. leereride , learning. 
 
 lachen, to laugh. lachende , laughing. 
 
 6.) The past participle is formed by placing ge before 
 the root and adding d ov t (*), as: 
 
 kooren, to hear. ge/ioord, heard. 
 
 drukken, to print. gedrukt , printed. 
 acJiten, to esteem. geacht, esteemed. 
 Those verbs compounded of an initial particle or an 
 inseparable preposition do not take ge in the formation 
 of the past part, as : herdelUn^ to restore, hersteld, restored. 
 7.) The other tenses are formed from the past parti- 
 ciple or present infinitive and the auxiliary verbs heb- 
 be7t, zullen and zijn. 
 
 (*) A <5? is added to the past participles of verbs , which have de 
 in the imperfect indicative; a ^ to those participles the imperfect 
 ot which ends in ie. 
 
44 
 
 THE PASSIVE VOICE. 
 
 § 99. The Dutch language forms the passive voice 
 of a verb from the past participle of an active verb and 
 the auxiliary verb worden. 
 
 PARADIGM OF THE PASSIVE VOICE. 
 
 Infinitive mood. 
 Present tense. 
 bemind worden, to be loved. 
 Pres. participle. 
 bemind wordende, being loved. 
 
 Past participle. 
 bemind geworden, been loved. 
 Indicative mood. 
 Present tense. 
 ik word bemind, I am loved. 
 
 Imperfect. 
 
 ik werd bemind, I was loved. 
 
 Past indefinite 
 
 ik ben bemind geworden, I have been loved. 
 
 Pluperfect. 
 
 ik was bemind geworden, I had been loved. 
 
 Future. 
 
 ik zal bemind worden, I shall be loved. 
 
 Future anterior. 
 
 ik zal bemind geworden zijn, I shall have been loved. 
 
 Conditional. 
 
 ik zoude bemind worden, I should be loved. 
 
 Past Conditional. 
 
 ik zoude bemind geworden zijn , I should have been loved. 
 
 Imperative. 
 
 word bemind f be thou loved. 
 
 loordt bemind, be ye loved. 
 
4$ 
 
 Subjunctive mood. 
 
 Present. 
 
 dat ik bemind worde , that I may be loved. 
 
 Imperfect. 
 
 dat ik bemind werde , that I might be loved. 
 
 Past indefinite. 
 
 dat ik bemind geworden zij , that I may have been loved. 
 
 Pluperfect. 
 dat ik bemind geworden ware , that I might have been loved. 
 Warden is used for the passive voice, not only when 
 a passive voice is implied but also a progression. Zipi is 
 used in the passive voice when merely a passive state 
 is implied without reference to any collateral state. The 
 way in which those auxiliary verbs have to be applied 
 is shown in the following sentences: als ik mijne zes 
 jaren op de hoogeschool zal doorgebragt hebben ^ zal ik ge- 
 letrd zijn, when I have passed my six years at the 
 university I shall be learned; als ik vlijtig mijne zes 
 jaren op de hoogeschool doorbreng zal ik geleerd toorden^ 
 if I diligently pass my six years at the university I 
 shall become learned. 
 
 III. Neuter verbs. 
 § 100. Some neuter verbs are conjugated with hebben 
 and others with zijn; they are conjugated with zijn 
 when they express rather a state of existence or suffe- 
 ring than an action, as: blijven, to stay; sterven, to die; 
 ontwaken, to awake; zinken, to sink; they are conjugated 
 with hebben when an action is implied, as: brullen, to 
 roar; leven, to live; vluchten, to take flight; zwemmen, 
 to swim; etc. 
 
 Many neuter verbs signifying motion are sometimes 
 conjugated with zijn and other times with hebben. Zijn 
 is used when the place where the action occurred, is 
 designated ; hebben , when merely the motion is indicated, 
 
46 
 
 without allusion to the place, as: Jiij heeft veel geztcom- 
 men, he has swum much; hij is over de rivier gezwom- 
 men, he has (is) swum across the river. 
 IV. Eeflective verbs. 
 § 101. Eeflective verbs are conjugated witli the per- 
 sonal pronouns mij , ?/, ons and zich. 
 
 Conjugation of a reflective yerb. 
 ZICH SCHAMEN , to be ashained. 
 
 ik schaam wij , I am ashamed. 
 
 gij schaamt w, thou art ashamed. 
 
 hij schaamt zich, he is ashamed, 
 
 wij schamen ons, we are ashamed. 
 
 gij schaamt u, you are asliamed. 
 
 zij schamen zich , they are ashamed. 
 
 ik schaomde m.ij , I was ashamed. 
 
 ik heh mij geschaamd , I have been ashamed. 
 
 ih zal mij schamen, I shall be ashamed. 
 
 schaam u, be thou ashamed. 
 
 schaamt u, be ye ashamed. 
 
 There are in Dutch some verbs which are always 
 reflective , as : zich hezinnen , to recollect ; zich ondersiaan , 
 to venture; other reflective verbs are formed from 
 active verbs, as: zich wasschen, to wash one's self; zich 
 tereenigen, to unite. 
 
 y. Impersonal verbs. 
 § 102. Some neuter verbs expressing certain opera- 
 tions or state of the elements, and taking het for the 
 nominative, being used in the infinitive mood and 
 third person singular only, are called verbs imper- 
 sonal, as: 
 
 het kagelt, it hails. het dooit, it thaws. 
 
 het sneeuwt, it snows. het waait , it blows. 
 
 hetdondert, it thunders, het gebeurt, it happens. 
 
 het bliksemt, it lightens, het past ^ it beseems. 
 
47 
 
 CONJtJaATION OP AN IMPERSOlirAL VERB. 
 
 Indicative mood. 
 
 Jiet regent, 
 
 liet regende, 
 
 het lieeft geregend, 
 
 het had geregend, 
 
 het zal regenen, 
 
 het zal geregend hebben, 
 
 het zoude regenen, 
 
 het zoude geregend hebben , 
 
 it rains. 
 
 it rained. 
 
 it has rained. 
 
 it had rained. 
 
 it shall rain. 
 
 it will have rained. 
 
 it should rain. 
 
 it should have rained. 
 
 Subjunctive mood. 
 
 dat het regene , that it may rain. 
 
 dat het regende, that it might rain. 
 
 dat het geregend hebbe , that it may have rained. 
 
 dat het geregend hadde , that it might have rained. 
 
 § 103. Some active verbs are used in the impersonal 
 form, as: 
 
 het ergert mij , It worries me, etc. 
 
 § 104. In Dutch, like in English, daar , there, or 
 er are often used with an impersonal verb instead 
 of het, it, as: 
 
 Baar , or er is een groot There is a great diffe- 
 onderscheid tnsschen deze rence between these child- 
 Jcinderen. ren. 
 
 Daar , ov er zijn vele men- There are many people 
 '., die dat niet gelooven. who do not believe that. 
 
 CHAPTER VI. 
 
 DISSONANT VERBS. 
 
 § 105. A verb is called dissonant when the radical 
 vowel is changed in the imperfect, and the past par- 
 ticiple ends in en instead of c? or t, as: dripen, to 
 
m 
 
 drive, dree/, gedreeen. All the other tenses are conju- 
 gated, like those of the assonant verbs. 
 
 The dissonant verbs are divided into three classes: 
 
 1. Those, which take the same vowel in the imperfect 
 and past participle, as: dringen, drong, gedrongen. 
 
 2. Those, which change the radical vowel in the 
 imperfect, and retain it in the past participle, as: 
 vallen, viel, gevollen. 
 
 8. Those, which take different vowels in the imper- 
 fect and past participle, as: helpen, hielp^ geJiolpen. 
 
 FIRST CLASS. 
 
 Dissonant verbs which take the same vowel 
 in the imperfect and past participle. 
 
 1) Y in the present infinitive, long e in the im- 
 perfect and past participle. 
 
 Infinitive present. 
 
 Imperfect. 
 
 Past participle. 
 
 blijven, to remain, 
 
 dleef, 
 
 gehleven. 
 
 drijven, to drive. 
 
 dreef. 
 
 gedreven. 
 
 kijven, to quarrel, 
 
 keef, 
 
 gekeven. 
 
 rijven, to grate. 
 
 reef, 
 
 gereven. 
 
 sckrijven, to write. 
 
 schreef, 
 
 geschreven. 
 
 slijven, to stiffen, 
 
 steef, 
 
 gesteven. 
 
 wrijven, to rub, 
 
 wreef, 
 
 gewreven. 
 
 grijpen , to seize , 
 
 greep. 
 
 gegrepen. 
 
 nijpen, knijpen, to pinch, kneep , 
 
 geknepen. 
 
 slijpen, to grind. 
 
 sleep , 
 
 geslepen. 
 
 glijden, to glide, 
 
 gleedy 
 
 gegleden. 
 
 lijden, to suffer, 
 
 leed, 
 
 geleden. 
 
 mijden, to avoid, 
 
 meed. 
 
 gemeden. 
 
 rijden, to ride. 
 
 reed. 
 
 gereden. 
 
 schrijdeny to step. 
 
 schreed, 
 
 geschreden. 
 
 mijden, to cut, 
 
 sneed, 
 
 gesneden. 
 
 slrijden, to fight, 
 
 streed, 
 
 gestreden. 
 
 bijten, to bite, 
 
 beet. 
 
 gebelen. 
 
49 
 
 krijten^ to cry. 
 
 kreet^ 
 
 gekreien. 
 
 kwijten^ to acquit. 
 
 kweet , 
 
 gekweten. 
 
 rijten, to slit. 
 
 reet. 
 
 gereten. 
 
 smijten, to throw. 
 
 smeet , 
 
 gesmeten. 
 
 slijten, to wear. 
 
 sleet , 
 
 gesleien. 
 
 splijten, to split. 
 
 «/?/?ee^ , 
 
 gespleten. 
 
 wljten, to impute. 
 
 weei, 
 
 geweten. 
 
 rijzen, to mount. 
 
 rees, 
 
 gerezen. 
 
 prijzen, to commend. 
 
 prees , 
 
 geprezen. 
 
 wijzen, to show. 
 
 wees , 
 
 gewezen. 
 
 krijffm, to get. 
 
 ^r^e-^, 
 
 gekregen. 
 
 hijffen, to pant. 
 
 ^ee^ (MjgdeJ . 
 
 , yaiy<7<^. 
 
 nijgen^ to curtsy. 
 
 neeg. 
 
 genegen. 
 
 rijgen^ to lace. 
 
 reeg. 
 
 geregen. 
 
 stijgen, to mount. 
 
 steeg. 
 
 gestegen. 
 
 zijgen, to sink. 
 
 zeeg. 
 
 gezegen. 
 
 zwijgen^ to be silent. 
 
 zweeg, 
 
 gezwegm. 
 
 bezmjken, to faint. 
 
 bezweek , 
 
 bezweken 
 
 blijken^ to seem. 
 
 bleek, 
 
 gebleken. 
 
 lijken, gelijken, to like. 
 
 geleek , 
 
 geleken. 
 
 kijken^ to look. 
 
 keek. 
 
 gekeken. 
 
 strijken, to stroke. 
 
 streek , 
 
 gestreken. 
 
 wijken, to yield. 
 
 MJ6'e^- , 
 
 geweken. 
 
 schijnen, to appear. 
 
 «c/i^m , 
 
 geschenen. 
 
 verdwijnen, to disappear 
 
 . verdweeuy 
 
 verdwenen. 
 
 /(? or m in the present infinitive 
 
 , long in the 
 
 imperfect and past participle. 
 
 
 Present Infinitive. 
 
 Imperfect. 
 
 Past participle. 
 
 bieden, to offer. 
 
 bood , 
 
 geboden. 
 
 vlieden, to flow. 
 
 vlood, 
 
 gevloden. 
 
 zieden, to seeth. 
 
 zood (ziedde) 
 
 , gezoden. 
 
 gieten, to pour. 
 
 gooty 
 
 gegoten. 
 
 schieten, to shoot. 
 
 scJioot , 
 
 gesckoten. 
 
 fluiten, to whistle. 
 
 fioot. 
 
 gefloten. 
 
 verdrielen, to sadden. 
 
 verdroot , 
 
 verdroten. 
 
 4 
 
m 
 
 genieten, to enjoy. 
 bedriegen, to deceive. 
 liegen, to lie. 
 vliegen^ to fly. 
 rieken, to smell. 
 kiezen, to choose. 
 «<?6'<7e» (*) , to weigh. 
 scheren, to shave. 
 zwereuj to swear. 
 buigen, to bend. 
 zuigen, to suck. 
 luiken^ to close. 
 duiken, to duck. 
 druipen, to drip. 
 zuipen, to tipple. 
 kruipen, to creep. 
 sluipetif to sneak. 
 schuiven, to push. 
 snuiveUf to take snuff. 
 stuiveriy to raise dust. 
 schuilen, to shelter. 
 sluiten, to shut. 
 snuiten, to snufi'. 
 spruiten, to sprout. 
 
 genooi , 
 bedroog , 
 loog, 
 vloog , 
 rook ^ 
 koos, 
 woog ^ 
 schoor , 
 
 bedrogen. 
 
 gevlogen. 
 
 geroken. 
 
 gekozen. 
 
 gewogen. 
 
 gescJioren. 
 
 zwoor {zwoer) , gezworen. 
 
 ^^^9 > gabogen. 
 
 zoog , gezogen. 
 
 look , geloken. 
 
 dook , gedoken. 
 
 droop , gedropen. 
 
 zoop , gezopen. 
 
 kroop , gekropen. 
 
 sloop , geslopen. 
 
 schoof , geschoven. 
 
 snoof, gemoven. 
 
 stoof , gesloven. 
 
 school , gescholen. 
 
 sloot , gesloten. 
 
 moot , gesnoien. 
 
 sproot , gesproten. 
 
 3.) Short e or * in the present infinitive , o short in 
 the imperfect and past participle. 
 
 to bind. 
 winden, to wind. 
 vinden, to find. 
 verslinden, to devour. 
 dingen, to bargain. 
 dringeUf to press. 
 
 bond y 
 wond, 
 vend , 
 versloTid, 
 
 drong , 
 
 gehonden. 
 
 geiconden. 
 
 gevonden. 
 
 verslonden. 
 
 gedo7igen. 
 
 gedrotigen. 
 
 (*) Wegen, scheren and zweren have ^ instead of »<? in the 
 present Infinitive. 
 
Si 
 
 dwingen, to foi*ce. 
 
 fi?«6?o«/7 , 
 
 gedwongen. 
 
 spring en, to jump. 
 
 sprang , 
 
 gesprongen. 
 
 wringen, to wring. 
 
 «67rowy , 
 
 gewrongen. 
 
 zingen, to sing. 
 
 zong. 
 
 gezongen. 
 
 hlinhen, to shine. 
 
 blonk , 
 
 geblonken. 
 
 Jclinhen, to sound. 
 
 Monk , 
 
 geklonken. 
 
 drinhen, to drink. 
 
 </row^ , 
 
 gedronken. 
 
 stinken, to stink. 
 
 «^o»^ , 
 
 gestonken. 
 
 zinken, to sink. 
 
 2;ow^' , 
 
 gezonken. 
 
 beginnen, to begin. 
 
 ^^^o;? , 
 
 begonnen. 
 
 spinnen, to spin. 
 
 5/?o?^, 
 
 gesponnen. 
 
 zinnen, to think. 
 
 20W, 
 
 gezonnen. 
 
 winnen, to gain. 
 
 won. 
 
 gewonnen. 
 
 glimmen, to shine. 
 
 glom , 
 
 geglommen. 
 
 klimmen, to climb. 
 
 ^^»^, 
 
 geklommen. 
 
 krimpen, to crimp. 
 
 kromp, 
 
 gekrompen. 
 
 schenden, to spoil, 
 
 schond, 
 
 geschonden. 
 
 zenden, to send. 
 
 zond. 
 
 gezonden. 
 
 schenken, to pour 
 
 schonk , 
 
 geschonken. 
 
 zwemmen, to swim. 
 
 zwom , 
 
 gezwommen. 
 
 treffen, to hit. 
 
 trof. 
 
 getroffen. 
 
 trekken, to draw. 
 
 Irok, 
 
 getrokken. 
 
 zwellen, to swell. 
 
 zwol, 
 
 gezwollen. 
 
 gelden, to avail. 
 
 gold. 
 
 gegolden. 
 
 schelden, to chide. 
 
 schold, 
 
 gescliolden. 
 
 smelten, to melt. 
 
 smolt. 
 
 gesmolten. 
 
 zwelgen, to swallow. 
 
 zwolg , 
 
 gezwolgen. 
 
 bergen, to put away. 
 
 borg, 
 
 geborgen. 
 
 vecJiten, to fight. 
 
 vocht. 
 
 gevocJUen. 
 
 vlecMen, to plait. 
 
 vlockt, 
 
 gevlocJden. 
 
 bersten, to burst. 
 
 borst , 
 
 geborsten. 
 
 melken, to milk. 
 
 molk. 
 
 gemolken. 
 
 Melken is also conjugated as an assonant verb in the 
 imperfect, as ik melkte. Renncn to run, schrikken to be 
 
52 
 
 frightened, formerly dissonant, are now assonant verbs; 
 the past participle onverschrokken , undaunted, is still 
 used. 
 
 SECOND CLASS. 
 
 Dissonant verbs which change the radical vowel in 
 the imperfect, and not in the past participle. 
 
 1.) E long in the present infinitive and past par- 
 ticiple, a short in the imperfect. 
 
 Present infinitive. 
 
 Imperfect. Past participle. 
 
 meien, to measure. 
 
 mat , gemeten. 
 
 vergeten, to forget. 
 
 vergat , vergeten. 
 
 geven, to give. 
 
 gaf, gegeven. 
 
 treden, to step. 
 
 trad, getreden. 
 
 genezen, to cure. 
 
 genas , genezen. 
 
 lezen, to read. 
 
 las , gele.zen. 
 
 eten, to eat. 
 
 at , gegeten. 
 
 vreten, to devour. 
 
 vrat , gevreten. 
 
 hidden, (*) to pray. 
 
 bad, gebeden. 
 
 liggen, to lie. 
 
 lag , gelegen. 
 
 zitien, to sit. 
 
 zat , gezeten. 
 
 2.) J long or short 
 
 in the present infinitive and 
 
 past part., oe or ie in the imperfect. 
 
 Present infinitive. 
 
 Imperfect. Past participle. 
 
 dragen, to carry. 
 
 droeg , gedragen. 
 
 gravm, to dig. 
 
 groef, gegrai^en. 
 
 vareuy to navigate 
 
 voer , gevaren. 
 
 vrageriy to ask. 
 
 vroeg{vraagde), gevraagd (f). 
 
 jagen, to hunt. 
 
 peg , gejaagd. 
 
 blazen, to blow. 
 
 blies , geblazen. 
 
 braden^ to roast. 
 
 bried {braadde) , gebraden. 
 
 raden, to advise. 
 
 ried {raadde), geraden. 
 
 (*) Bidden, ligyen and zitten have i instead of e iu the present 
 infinitive. 
 
 (f) The past participle of vragen and jagen is regular. 
 
53 
 
 Inten, to let. 
 
 liet, 
 
 geloten. 
 
 slapen, to sleep. 
 
 sliep , 
 
 geslapen. 
 
 vallen , to fall. 
 
 viel , 
 
 gevallen. 
 
 wasscJien, to wash. 
 
 wiesch , 
 
 gewasschen. 
 
 wassen, to grow. 
 
 mes , 
 
 gewassen. 
 
 loopen (*), to run. 
 
 Hep , 
 
 geloopen. 
 
 stooten, to push. 
 
 5//e^ , 
 
 gestooten. 
 
 roepen, to call. 
 
 riep, 
 
 geroepen. 
 
 kanffen, to hang. 
 
 Ji'mg , 
 
 gehangen. 
 
 vangen, to catch. 
 
 ving, 
 
 gevangen. 
 
 THIRD CLASS. 
 
 Dissonant verbs which take different vowels in the 
 imperfect and past participle. 
 
 1.) E long in the present infinitive, a short in the 
 imperfect, o long in the past participle. 
 
 Present infinitive. 
 breken, to break. 
 wreken, to revenge. 
 spreken, to speak. 
 steken, to stab. 
 stelen, to steal. 
 bevelen, to command. 
 nemen, to take. 
 2.) E short in the present infinitive, ie in the 
 imperfect, o in the past participle. 
 
 Imperfect. 
 
 Past participle. 
 
 brak , 
 
 gebroken. 
 
 wreekte , 
 
 gewroken. 
 
 sprak , 
 
 gesproken. 
 
 stak. 
 
 gestoken. 
 
 stal^ 
 
 gestolen. 
 
 beval , 
 
 bevolen. 
 
 Present infinitive. 
 sterven, to die. 
 werven, to recruit. 
 zwerven, to stray. 
 bederven , to spoil, 
 to throw. 
 
 Imperfect. 
 stierf, 
 
 zwier/y 
 bedierf, 
 wierp , 
 
 Past participle. 
 gestorven. 
 geworven. 
 gezworven. 
 bedorve7i. 
 geworpen. 
 
 (*) Loopen and the four following verbs which are placed in 
 the list , take the radical vowel of the present infinitive in the past 
 participle. 
 
54 
 
 len, to help. Jiielp , geholpen. 
 
 scheppeuy to create i^). scJiiep , gescJiapen. 
 
 heffen, to lift. hief , geheven. 
 
 § 106. There are some dissonant verbs , of which the 
 imperfect formerly dissonant , is now assonant , but of 
 which the past participle is still irregular in its termi- 
 nation. They are: 
 
 Present infinitive. 
 
 Imperfect. 
 
 Past participle. 
 
 bakJcen, to bake. 
 
 bakte , 
 
 gebakken. 
 
 bannen^ to bannish. 
 
 bande , 
 
 gebannen. 
 
 spannerij to stretch. 
 
 spande , 
 
 gespannen. 
 
 malen, to grind. 
 
 maalde , 
 
 gemalen. 
 
 zouten^ to salt. 
 
 zoutte , 
 
 gezouten. 
 
 heeten, to be called. 
 
 heette , 
 
 geheeten. 
 
 lagchen^ to laugh. 
 
 lacJite , 
 
 gelagchen. 
 
 § 107. Those verbs, which besides the vowel, change 
 also the last letter of the root in the imperfect and 
 past part., are called irregular. They are: 
 
 Present infinitive. 
 
 Imi)erfect. 
 
 Past participle. 
 
 slaan, to fight. 
 
 sloeg , 
 
 gestagen. 
 
 staan, to stand. 
 
 stond , 
 
 gestaan. 
 
 gaan, to go. 
 
 ging , 
 
 gegaan. 
 
 zien, to see. 
 
 zag, 
 
 gezien. 
 
 doen, to do. 
 
 deed, 
 
 gedaan. 
 
 brengen^ to bring 
 
 bracM , 
 
 gebracht 
 
 denken, to think. 
 
 dacht, 
 
 gedacht. 
 
 dunken^ to be of opinion, mij dachty 
 
 gedacht. 
 
 koopen^ to buy. 
 
 kocht , 
 
 gekocht. 
 
 zoeken^ to seek. 
 
 zocht , 
 
 gezocht. 
 
 plegen, to use. 
 
 placht , 
 
 gepleegd. 
 
 willeriy to be willing. 
 
 wilde (jooii). 
 
 gewild. 
 
 durven, to dare. 
 
 dorat {durfde), gedtirfd. 
 
 (•) iScheppen, to bale water, is regular. 
 
55 
 
 gemocht. 
 gezeid {gezegd). 
 geleid (^gelegd) 
 gevroren. 
 verloren. 
 
 mogen, to be allowed. mocht, 
 
 zeggetij to say. zeide (zegde), 
 
 leg gen J to laj. leide {legde)y 
 
 vriezen, to freeze. vroor j 
 
 verliezen^ to loose. verloor , 
 
 komen, to come. kwam^ 
 
 weterii to know. wist^ 
 
 moeten, must. moest, gem.oeten. 
 
 kunnen, to be able. kondsy gekonnen. 
 
 The present indicative and subjunctive of the verbs 
 doeUy zien, kunnen and mogen is: 
 
 slaariy staan 
 
 Indicative. 
 ik sla , I fight. 
 ik sta, I stand. 
 ik doe, I do. 
 ik zie, I see. 
 ik kariy I am able. 
 ik mag ^ I am allowed 
 
 Subjunctive. 
 dat ik sla, that I may fight. 
 dat ik sta, that I may stand. 
 dat ik doe, that I may do. 
 dat ik zie , that I may see. 
 dat ik kariy that I may be able. 
 dat ik mag, that I may be allowed. 
 
 "When the imperfect of dissonant and singular verbs 
 ends in a consonant , the imperfect subjunctive is form- 
 ed by adding an e. See § 98, 3, as: 
 
 ik sloeg , I fought. dat ik sloege , that I might fight. 
 
 ik las, I read. dat ik laze, that I might read. 
 
 ik blies, I blew. dat ik blieze , that I might blow. 
 
 ik gaf, I gave. dat ik gave, that I might give. 
 
 VERBS USED INTEBBOGATIVELT AND NEGATIVELY. 
 
 § 108. All verbs when used interrogatively take the 
 nominative after the verb, as: leert gij , do you learn? 
 schrijven zij , do they write? In the compound tenses 
 of verbs the nominative is placed between the auxiliary 
 and the principal verb, as: heeft hij gelezen, has he 
 read? zullen wij gaan, shall we go? 
 
 § 109. Verbs when used negatively take the adverb 
 
56 
 
 niet y not, after theui, as: hij slnapt niel, lie does not 
 sleep; het regent niet, it does not rain. In the compound 
 tenses niet is placed between the auxiliary and the 
 principal verb , as : wij hebben niets gedaan , we have 
 done nothing. 
 
 § 110. In verbs used interrogatively and negatively 
 the nominative is placed after the verb and niet after 
 the nominative, as: eet Jiij niet^ does he not eat? In tbe 
 compound tenses the nominative and the adverb are 
 placed between the auxiliary and the verb, as: heb ik 
 niet geantwoord , have I not answered? 
 
 COMPOUNI> YERBS. 
 
 § 111. In the conjugation of compound verbs the ad- 
 junct is sometimes separated from the verb and some- 
 times not. 
 
 § 112. Verbs compounded of a noun and another 
 verb, are inseparable, as: beeldhomoen^ to carve; brand- 
 merken , to brand ; dagvoarden , to summon , etc. But the 
 compounds brnndsticMen , to put on fire ; Uouilmkken , to 
 hew wood ; woordkouden , to keep word , are separable 
 because the verbs, sticJden, to put; hakken, to hew; 
 houden, to keep, convey a distinct idea leading to a 
 comprehension of the compound idea. In the simple 
 tenses of the indicative of such verbs the noun is placed 
 last, as: ik sticJit brand, I set on fire; ik houd icoord, 
 I keep my word. In tenses compounded of the past 
 participle the noun is placed between the auxiliary and 
 the participle, as: ik heb brand g esticht , etc. 
 
 § 113. Most verbs compounded of an adjective or 
 adverb and a verb are separable, and follow the same 
 forms as those of the noun and verb, as: nadoen, to 
 imitate, ik heb nagedaan\ except Uefkozen, to caress; 
 weerlichten, to lighten, which are inseparable, as: gij 
 hebt geliefkoosd, you have caressed; het zal geweerlicht 
 hebben^ etc. 
 
57 
 
 § 114. The initial particles of verbs be, tr , ge , her, 
 mis, ont, ver never admit ge in the formation of the 
 past participle, and are always inseparable. 
 
 § 115. Verbs taking a preposition as an adjunct, are 
 sometimes separable and sometimes not ; they generally 
 begin with the prepositions door, mis, over, om, onder, 
 over and voor. The same may be said of verbs beginning 
 with the adverb weder. Practice alone can make the 
 student acquainted with the distinctions , but as a ge- 
 neral rule it may be said that when the preposition is 
 separable, the stress falls upon it. 
 
 CHAPTER VII. 
 
 THE NUMERAL AND THE ADVERB. 
 
 (het telwoord en HET BIJWOORD.) 
 
 The numerals. 
 
 § 116. Numerals are divided into two classes, definite 
 
 and indefinite numerals. The definite are subdivided 
 
 into cardinal and ordinal numbers. 
 
 1.) The Cardinal numbers, 
 
 em, one. deriien, thirteen. 
 
 twee, two. reertien, fourteen. 
 
 drie, three. vijftien, fifteen. 
 
 vier , four. zestien, sixteen. 
 
 vijf, five. zeventien, seventeen. 
 
 zes, six. achttien, eighteen. 
 
 zeven, seven. negentien, nineteen. 
 
 acht, eight. twintig , twenty. 
 
 negen , nine. een en twintig, twenty one. 
 
 tien , ten. negen en twintig, twenty nine. 
 
 elf, eleven. dertig , thirty. 
 
 twaalf, twelve, veertig , forty. 
 
58 
 
 vijftig , fifty. negentig ^ ninety. 
 
 zestig , sixty. honderdj hundred. 
 
 zevetdig , seventy. duizend ^ thousand. 
 tacJdig , eighty. 
 
 The numeral een is declined like the indefinite article 
 een All the other numerals are indeclinable, except 
 when used as nouns ; in that case they take en. 
 
 Bene zes^ one six. Drie zessen, three sixes. 
 
 3.) The ordinal numbers. 
 
 They are formed from the cardinal numbers by adding 
 de or ste , as : 
 
 de eerste, the first. de achtste, the eighth. 
 
 de tweede, the second. de negende, the ninth. 
 
 de derde, the third. de tiende , the tenth. 
 
 de vierde, the fourth. de /z^m^s^e, the twentieth. 
 
 de vijfde, the fifth. de tacktigste, the eightieth. 
 
 de zesde , the sixth. de honderdste , the hundreth. 
 
 de zevende, the seventh, de duizendste, the thousandth. 
 
 § 117. From the cardinal and ordinal numbers are 
 formed : 
 
 1.) "Words of repitition, as: eentnaal, one time or 
 once; tweemaal, twice; driemaal, thrice; tienmaal, ten 
 times, etc. 
 
 2.) "Words of division , as : e^ half^ a half; een derde^ a 
 third ; een vierde , a fourth ; een twaalfde^ a twelfth part etc. 
 
 3.) "Words of multiplication, as: duhheld, double; 
 drievoudig , threefold; zesvoudig, sixfold; tienvoudig , ten- 
 fold, etc. 
 
 4.) Appellative numbers, as: eenerlei, one sort; twee- 
 derleij two sorts; vijfderlei, five sorts; tienderlei, ten 
 sorts, etc. 
 
 § 118. The indefinite numerals are: al^ alle ^ all; 
 emge, ft fewj sommige^ some; veel, vele^ much, many; 
 
59 
 
 ieder , each ; elk , each , every one ; menif/ , many ; geen 
 none ; loeinig , little. 
 
 Al, alle is often substituted for ^awsc/^ , /^e/^e^^ , whole , 
 and is then only used in the singular, as: alle hoop op 
 herstel van mijn geluk is verdwenen , all hope of recovering 
 my happiness is lost ; al liet volk , the whole people ; al 
 de wereldj the whole world. If al is used as a noun it 
 takes in the plural en, as: alien zeggen Jiet, all say it. 
 
 Mk , ieder , each ; eenig , a few , menig, many, are decli- 
 ned like adjectives when connected with nouns; geen^ 
 none, is declined like een and must not be mistaken 
 for the pronoun gene. 
 
 Feel, much; weinig , little, remain unchanged as 
 adverbs, but when used as adjectives they are declined. 
 Used as nouns they take in the plural en, as: velen 
 willen dit, many desire it; weinigen gelooven het, few 
 believe it. 
 
 The Adverbs. 
 
 § 119. Adverbs are divided into original and derivative. 
 1.) The most usual original adverbs are: 
 
 wanneer, when. beneden, beneath. 
 
 gisteren, yesterday. langs, along. 
 
 heden, to day. dus, thus. 
 
 morgen, to morrow. ja, yes. 
 
 straks, immediately. neen, no. 
 
 weldra, soon. niet, not. 
 
 nimmer, never. immers, indeed, nay. 
 
 ooit, ever. gaarne, willingly. 
 
 nooit, never. alreede, alreeds, already. 
 
 nu, now. telkem, every time. 
 
 t/ians , now. misscMen , | , 
 
 ioen, then. wellickt, \ 
 
 ganw, quickly. scJiier , quite. 
 
 Jder , here. tevens^ at the same time. 
 
daar , there. 
 ergens, somewhere. 
 nergensj nowhere. 
 ginds, yonder. 
 elders, elsewhere. 
 binnen , within, 
 buiten, without. 
 boveny above. 
 
 60 
 
 iets, something. 
 niets, nothing. 
 hoe, how. 
 veel, much. 
 genoeg , enough. 
 meer , more. 
 weinig , little. 
 
 2.) The most usual derivative adverbs are: 
 
 terstond,, immediately. 
 dagelijks, daily. 
 somwijlen, sometimes. 
 altijd, always. 
 somtijds, sometimes. 
 dikwijls, often. 
 gedurig , continually 
 eertijdsy formerly. 
 namcelijks , hardly. 
 overaly everywhere. 
 
 geheel , wholly. 
 tamelijk, tolerably, 
 waarlijk, truly. 
 geenszinSj in no manner. 
 zeker , certainly. 
 scJiielijky quickly. 
 voor zeker , surely. 
 insgelijks , likewise. 
 allengskem^ by degrees. 
 naderhandy afterwards. 
 
 GHAPTEU vm. 
 
 PREPOSITIONS AND CONJUNCTIONS. 
 (UET VOORZETSEL EN HET VOEGWOOBD.) 
 
 I. The Prepositions. 
 
 § 120. All prepositions govern in Dutch the accu- 
 sative case; they are: 
 aan to, on, against, of, as: aan mij , to me; nan alle 
 
 kanten, on all sides; het hangt aan den muur , it hangs 
 
 against the wall; aan zijn geluk wanhopen, to despair 
 
 of one's fortune. 
 achter , behind , as : achter de kamer , behind the room. 
 
 ^177 ^^ / ri / ... l^^.^.t.W2^jt/ jL<^ 
 
61 
 
 hfiliahe , except , (*) as : behcdre de. Tdnderen , except the 
 children. 
 
 beneden y beneath, as: heneden mijne notitie , beneath my 
 notice. 
 
 henerens^ including, as: een huis be^ievens een tnin^ a 
 house with, or including a garden. 
 
 hinnen, within, as : hij is binnen bereik , he is within reach. 
 
 boven, above, as: niemand is boven de wet ^ no one is 
 above the law. 
 
 huilen, out of, as: wij zijn buiten de stad , we are out 
 of town. 
 
 bij , by, near, at, for, as: bij geluk , by chance; bij Jiet 
 paleis wonen, to live near the palace; hij tcoont 
 bij mijne moeder , he lives at my mother's; bij 
 gebrek aan geld, for want of money. 
 
 door , by , through , as : door mij , by me ; door de rivier 
 waden, to wade through the river. 
 
 in , in , into , as : in het boek , in the book ; in wanorde 
 komen, to fall into disorder. 
 
 jegensy towards, as: jegens mij, towards me. 
 
 met, with, by, as: ga met hem, go with him; met list, 
 by cunning. 
 
 na, after, as: na den maallijd, after dinner. 
 
 naar , to , according to , for , after , as : ik ga naar Louden, 
 I go to London; naar het nieuws , according to 
 the news ; hij zoekt tiaar zijn zoon , he looks for 
 his son ; naar het model schilderen , to paint after 
 the model. 
 
 naast, next, as: hij zit naast mij, he sits next to me. 
 
 om., for, round, in consequence of, upon, as: om 
 '5 Hemels wil , for Heaven's sake ; om de stad rij- 
 den, to ride round the town; om zijne misdaden , 
 
 (*) Behalve is also used as an adverb. 
 
6S 
 
 m cotisequence of his critries; Jnj viel Jiem om 
 
 den hah, he fell -upon his neck. 
 omtrenty about, as: het is omtrent acid uren , it is about 
 
 eight o' clock. 
 07ider , under, during, amongst, between, as: onder 
 
 het paard vallen , to fall under the horse; onder 
 
 den waaltijd, during dinner; onder mijtie brieven, 
 
 amongst my letters; wider ons gezegd, between 
 
 ourselves. 
 Oj» , on , upon , in , to , with , as : op de tafel , on the 
 
 table; leg het op de tafel, lay it upon the table; 
 
 op een ernstigen loon , in an earnest tone ; op een 
 
 maaltijd noodi.gen , to invite to a dinner; hij is 
 
 boos op u, he is angry with you. 
 over, over, as: over mij , over me. 
 rondom, roundabout, as: rondom het land, roundabout the 
 
 country. 
 
 since, as: sedert dien tijd , since that time. 
 smds \ 
 
 teg en , against, at, as: tegen den muur , against the wall; 
 tegen een gulden het pond , at a guilder the pound. 
 
 tot, to, for, as: van Brighton tot Parijs , from Brighton 
 to Paris; het is tot nw best, it is for your best. 
 
 tiisschen , between , as : tusschen twee gevoren , between 
 two dangers. 
 
 nit, out, by, on, with, from, as: hij komt nit het huis , 
 he comes out of the house ; uit ondervinding weten, 
 to know by experience; uit hoofde van, on ac- 
 count of; uit alle macht schreeuwen, to cry with 
 all force; ik zie uit uwe verzen, I see from your 
 verses. 
 
 van, from, of, by, as: van Engeland komen, to come 
 from England; van iemand spreken, to speak of 
 somebody; van btiiten leer en , to learn by heart. 
 
 voor , at, for, to, of, as: de hond is voor de deur ^ 
 
the dog is at the door; hij is roor ntten c/edorven , 
 he died for all; voor iem.and wijken^ to give way 
 to any one ; wacM u voor hem, , take care of him. 
 voorbij , past , as : hij ging voorbij mij , he went past me. 
 wegens , on account of, as: tcegeris zijne moeder , on ac- 
 count of his mother. 
 zonder, without, as : hij is zonder geld ^ he is without money. 
 § 121. There is a difference between na and naar ; 
 the latter is used in the sense of to^ as naar Amster- 
 dam; na is only used in the sense of after, as, na 
 hem, after him; naar can only be used in this sense 
 when we speak of painting or drawing after the model , 
 as : naar het model teekenen , to draw after the model. 
 
 § 122. Jegens and tegen are used, like towards and 
 against , as : hij is vriendelijk jegens mij , he is friendly 
 towards me; hij is trotsch en onbarmhartig tegen geringen 
 en behoeftigen , he is proud and merciless with (against) 
 inferior and poor people. 
 
 II. The Conjunctions. 
 § 123. The principal Conjunctions are: 
 
 en, and. 
 
 echter , however. 
 
 ook, also. 
 
 maar, but. 
 
 daarenboven, besides. 
 
 nochtans, yet. 
 
 noch, neither, nor. 
 
 toch, yet, still. 
 
 nog, yet, also. 
 
 of, or. 
 
 alzoo, thus. 
 
 schoon, though. 
 
 dat, that. 
 
 hoewel, though. 
 
 hoe meer , the more. 
 
 terwijl, as, while. 
 
 des te meer, so much the more. 
 
 inmiddels I in the mean 
 
 omdat, because. 
 
 intusschen \ while. 
 
 opdat, in order. 
 
 nadat, after. 
 
 verder, further. 
 
 indien, if. 
 
 namelijk , namely. 
 
 derhalve, therefore. 
 
 als^ as. 
 
 dewijl, because. 
 
64 
 
 doc}h^ but. tenzij ^ provided. 
 
 evenwel , nevertheless. 
 
 § 124. Dock and toch, have not the same meaning; 
 dock shows opposition , toch a certain connexion , as : 
 
 Ik zovde gaarne met u I should willingly walk 
 gaau wandele7i, dock ik kan with you, but it is impos- 
 heden volstrekt niet vanhuis. sible for me to leave the 
 
 house to day. 
 
 Ik hoop echter^ gij zidt tnij However I hope you will 
 dii toch ?det ten ktcade duiden. not take it amiss. 
 
 § 125. When noch is repeated in a phrase it must be 
 translated into English by neither — nor, as: hij is 
 noch geleerd noch wijs, he is neither learned nor wise. 
 For the sake of euphony the first noch is often omitted , 
 as: geleerd noch wijs, neither learned nor wise. Nog 
 with a, g is the English yet, as: het is nog niet het 
 rechte tijdpmt, it is not yet the right moment. 
 
 C II A P T K R IX. 
 
 1 Syntax. 
 
 § 12G. There is no great difference between English 
 and Dutch Syntax. We shall therefore only give the 
 rules in which these two languages differ. 
 
 1.) In Dutch the present participle is not used so 
 much as in English, as: Ik zeide hem dai ik het gedaan 
 hady I told him that I had done it, and never the 
 English construction : I told him of my having done it. 
 
 2.) The present participle is also used with the 
 auxiliary zijn instead of the present or imperfect. Like 
 in English the Dutch often say: ik ben slapende , ik 
 was slapende, but only when the action is continual. 
 
 3.) The present participle is often preceded by al as : 
 
65 
 
 Wij praten al wandelende. We talk whilst walking. 
 
 Hij ztide dit al lachende,^ He said this laughing. 
 
 4.) In Dutch, like in English, the past participle 
 is very often used, as: 
 
 Vargas, aan liet hoofd van dezen raad g est eld, kweet 
 zich als een waardig dienaar van zulk een heer , Vargas, 
 placed at the head of this council , acted like the worthy 
 servant of such a master. Had het mensclidom van deze 
 krijgsbedrijven en overwinningen met zooveel bloed gekocht , 
 maar eenige en duurzame vnicJiten geplukt , if humanity 
 had only reaped some lasting fruits from these warlike 
 deeds and conquests, bought with so much blood. 
 
 5.) "When there are two verbs in a sentence, the 
 verbs that has the most connexion with the subject, 
 has to be placed first, as: 
 
 Waar de onbezielde natuur scJdjnt te rusten, ontwikkelt 
 zij door hare rnstelooze kracht, in het verborgen eene nieuwe 
 wereld, where the physical forces of nature appear 
 to rest , there she develops with restless power , secretly 
 a new world. Het is de zwakheid der grooiste zielen, dat 
 hare onbepaalde begeerten beter kmmen uitgebluscht dan ge- 
 matigd worden, it is the weakness of the greatest souls 
 that their unlimited desires , can be easier extinguished 
 than moderated. 
 
 6.) The present infinitive is very much used in 
 Dutch, as: 
 
 De trek welke men ons verzekerde waar te zijn, is te 
 schoon om. dien met stilzwijgen voorbij te gaan, the act, 
 which they assured us to be true, is too noble than 
 that we could pass it over in silence. Het verschrikte 
 huisgezin stand verslagen en wist niet wat te doen , the 
 frightened household stood abashed and did not know 
 what to do. Indien gij niet zeidet dit alles gezien te hebben , 
 zoude ik het niet kunnen gelooven, if you had not said 
 you had seen everything I could not have believed it, 
 
 5 
 
^he present infinitive is always used after na and 
 before alvorens, as: 
 
 Na omtrent een jaar in Frankrijk doorgebradit te liebhen 
 werd de Groot bij de JioogesnJwol te Orleans tot Doctor in 
 de redden verheven , after having passed about a year 
 in France de Groot was made doctor of laws by the 
 University of Orleans. Eij wilde niets van het geval bekend 
 maken, alvorens den leeraar gesproken te hebben, he would 
 make nothing known of the circumstance before he 
 had spoken with the teacher. 
 
 7.) The preposition om is often placed in Dutch 
 before the present infinitive, as: 
 
 Alva nam dan het besluit om te Brussel den tienden pen- 
 ning met geweld te vorderen, Alva took then the reso- 
 lution, to demand by force at Brussels the tenth penny. 
 De man, zonder godsdienstig gevoel is in staat^ om zijne 
 Jiooge waarde als m.ensch te verzaken en zijne zoogeiiaartide 
 deugd grondt zich op niets anders , dan op een geiioel van 
 eer dot elk oogenblik in gevaar is, om door den storm, der 
 driften geschokt en verbrijzeld te tvorden, the man, without 
 religious principle, can forget his high dignity as a 
 man, and his so called virtue is based on nothing 
 but a sentiment of honour, which is every moment in 
 danger of being tossed and broken into a thousand 
 pieces by the storm of passions. 
 
 8.) Many other prepositions are also used in Dutch 
 before the present infinitive , as : 
 
 GelukUg Nederland , waar de vrijheid van schrijven zoo- 
 wel als van denken, door de grondwet van deti Staat ge- 
 heiligd is! Happy Netherlands, where the liberty to 
 write and to tliink, is rendered sacred by the funda- 
 mental laws of the State! Zou men God wel kunnen 
 vereeren door zich van alle men^chen of te zonderen? Can 
 one honour God by secluding (literally to seclude) 
 one's self from all men? Gij moet beginnen- met ncmuto- 
 
kenrig de rtaiuuf ie bestuderetiy en daarioe atte ttetenschappen 
 in den arm nem.en, die er u toe behulpzaam kmmen ziju. 
 You must begin by studying (to study) nature accurately, 
 and in order to do this you must use all sciences, 
 which can be of any assistance to you. 
 
 9.) When the verbs staan, to stand, zillen, to sit 
 and liggen, to lie down, are followed in English by 
 a present participle or another verb preceded by and, 
 the present infinitive has to be used in Dutch , pre- 
 ceded by te , as: 
 
 Hij stond te wacJden, he stood waiting. Zij zat te 
 scJtrijven, she sat writing. W^ij lagen te slapen, we lay 
 sleeping. Nu zit ik geheele dagen eenzaam in mijne eel te 
 zucJden en te weenen, now I sit whole days solitary in 
 my cell sighing and weeping. 
 
 10.) Waarop , daarvan or er van , waarin , daarvoor or 
 er voor, and many similar words are often separated 
 in a sentence, as: 
 
 Zij wisten niet waar liet op uitloopen zoude , they did 
 not know in what it would end. Be meesten ijverden voor 
 deze zoak alsof er liet welzijn van het gansche land van 
 afhing, the greatest number laboured for this afflair, as 
 if the welfare of the whole country depended on it. 
 Gelijk de vlietende heek door Jiaar helder water fien dorstigen 
 loandelaar verkwikt, zoo verandert het stilstaande water in 
 een stinkenden poel , waar bederf, verrotting en dood in 
 wonen, as a fleeting brook refreshes the thirsty wan- 
 derer, so stagnant water changes into an evil smelling 
 pool, wherein corruption, rottenness and death dwell. 
 Ik ben er zeer voor dat men regelen betrachte, alleen wil 
 ik dat men met de ziel van den regel doordrongen zij, en 
 hem niet werktuigelijk volge, it is my firm opinion that 
 one should observe rules, but I wish that the mind 
 should be penetrated by the rule, and not that it 
 should be followed mechanicallv. 
 
68 
 
 11.) El' is often used in Dutch only for the sake of 
 euphony , as : 
 
 Mj keerde dan terug , en nu teas er aan geene opUim- 
 ming meer te denken, he then returned, and there was 
 no thought more of promotion. Over het algew.een genomen 
 heerscM er onder de leeraars dezer dad nog weinig smaak. 
 In general there is very little taste among the teachers 
 of this town. 
 
 II. The grammatical signs. 
 
 § 127. In Dutch there are the following grammati- 
 cal signs: 
 
 1.) The Trema, which denotes that the vowel over 
 which it is placed, is to be pronounced distinctly from 
 the vowel preceding or following it, as: /w</zV, India; 
 geerfd J inherited; getnd , received. 
 
 2.) The circumflex accent, which is generally used 
 in the middle and at the end of words , to denote that 
 a letter has been left out, as: wecr in the place of 
 tceder , beneen for beneden, dadn for daden, mee for mede^ etc. 
 
 3.) The accent, to show where the tone of the voice 
 should fall on, as: een, one. 
 
 4.) The apostrophe marks the suppression of letters, 
 and sometimes of whole syllables, which are left out 
 for the sake of brevity , as : 
 
 '^, instead of ik^ I. H instead of het^xt. 
 
 's „ „ de8^ of the. V „ „ te ^ too. 
 
 Tot den or Jiet^ to the, is also contracted in ten^ 
 as ten kernel ^ to heaven. 
 
 Tot de, to the, is also contracted in ter ^ astereere, 
 in the honour of. 
 
69 
 
 CHAPTER X. 
 
 I. EXEECISES TO BE TEANSLATED INTO ENGLISH. 
 1. 
 
 De geheele t wereld is het werk eens eeni^en schep- 
 pers. — Vele laenschen doen uit gewoonte, watanderen 
 aan overleg toeschrijven. — Die zijne plichten ^ jegens 
 Grod, de inenschen en zich zelven betracht ^, behoeffc * 
 het tegenwoordige noch de toekomst te vreezen '. — 
 Bijkdommen en waardigheden " zijn niet te vergelijken 
 bij gezondheid , tevredenheid ' en een goed geweten. 
 
 1 whole. 2 duty. 3 to observe. 4 to have need. 5 to fear. 6 dig- 
 nity. 7 contentment. 
 
 2. 
 
 Het oude ' Belgie strekte zich veel verder * uit dan 
 het hedendaagsche ^ ; het bevatte * tevens een gedeelte * 
 van het tegenwoordige Frankriik. — De Nederlanden 
 waren een groot gedeelte huns rijkdoms aan hunne volk- 
 plantingen " in Oost- en West-Indie verschuldigd '. — 
 De bloei ® van den koophandel en van de zeevaart der 
 Yereenigde Nederlanden dagteekent ® van het bestuur ' " 
 van prins Maurits van Nassau, waardigen zoon en 
 opvolger van den eersten Willem. 
 
 1 ancient. 2 farther. 3 modern. 4 to contain. 5 a part. 6 colonies. 
 7 to owe. 8 growth 9 to date from. 10 the reign. 
 
 3. 
 
 De rijkdom all een is niet in staat den mensch gelukkig 
 te maken; want de grootste schatten reikeii somwijlen ^ 
 niet toe , om alle zijne behoeften ^ en wenschen te ver- 
 vullen. — Deugd -^ en kunde * overtreffen deze in alle 
 opzichten. — Een gezond verstand met een' goeden wil 
 gepaard, ruimt zelfs natuurlijke hinderpalen ' uit den 
 weg. — De ware godsdienst ^ ligt tusschen twee ui- 
 
70 
 
 tersten ^ , waarvan het eene tot ongeloof ^ , het andere 
 tot bijgeloof« leidt. 
 
 1 sometimes. 2 wants. 3 virtue. 4 knowledge. 5 obstructions. 
 6 religion. 7 extremes. 8 infidelity 9. superstition. 
 
 Diegenen , welke tot hooge eereposten geraken » , of, 
 na arm geweest te zijn, rijk worden, en hunner af- 
 komst of hun vroegeren stand niet gedachtig zijn , zijn 
 hun geluk onwaardig, en gelijk aan den ondankbaren 
 reiziger '^ , die ongevoelig de bron voorbijgaat , welker 
 water hem verkwikt heeft. — Even als ^ eene scha- 
 duw * voorbij snelt, en niets dan eene ledige plaats 
 achterlaat; even zoo ijlen de oogenblikken onzes levens 
 been, en voeren in hunne vlucht, het goede en kwade * 
 dezer wereld met zich. 
 
 1 to arrive. 2 traveller. 3 as. 4 shadow. 5 the bad. 
 
 5. 
 
 De menigvuldige wonderen der geheele natuur ge- 
 tuigen op de duidelijkste wijze de groote macht, de 
 diepe wijsheid en oueindige ' goedheid des eenigen, 
 boven alles verhevenen Scheppers , die als een teeder- 
 minnend '^ vader voor het bestendige welzijn van al 
 zijne kinderen, zonder het minste onderscheid, zorgt. — 
 Het geoefende ^ oog des wijzen, vlijtigen, onbevooroor- 
 deelden * onderzoekers ontdekt de sporen eens grooten 
 Makers in de eenvoudige en zamengestelde, openbare 
 en geheime , levende en levenlooze voortbrengsels * der 
 natuur en roept met een van verwondering opgetogen * 
 gemoed uit: hoe groot zijn uwe werken, o Heer! Gij 
 hebt ze alien met wijsheid gemaakt. 
 
 1 eternal. 2 loving. 3 practised. 4 without prejudice. 5 produc- 
 tions. 6 excited by. 
 
i 
 
 71 
 
 6. 
 
 Keizer Karel de Groote was een vorst, de bewondering 
 zijner tijdgenooten en der nakomelingschap waardig. 
 Goedertieren ' in den kring2 zijner onderdanen , doch 
 schrikverwekkend ^ onder zijne vijanden, werkzaam * om 
 misbruiken af te schafFen , onvermoeid in het daarstellen 
 van nuttige inrichtingen , was hij ver * boven zijne eeuw 
 verheven *'. Hij bezat inoeds genoeg om op den troon 
 het voorbeeld te geven , dat men nimmer te oud ' noch 
 te voornaam zijn kan , om nuttige kundigheden aan te 
 leeren. Jammer maar ^ , dat hij in zijn godsdienstijver 
 overdreven was, en, met het Evangelic in de eene, 
 en het oorlogszwaard ® in de andere hand, de hard- 
 ^nekkige Saksers bekeeren wilde. Zijne nakomelingen 
 waren raeestal zwak en dom; zij werden door hunne 
 eigene driften '" en die van anderen beheerscht, en 
 hunne volken bleven eeuwen achtereen ' ' onbeschaafd ' ^. 
 
 1 benevolent. 2 circle. 3 terrible, 4 active. 5 far. 6 superior to. 
 7 old. 8 It was a great pity. 9 sword of war. 10 passions. 11 
 during many. 12 uncivilised. 
 
 Keizer Karel de Vijfde, zijne oorlogen ' moede, en 
 het einde zijns levens in stilte willende doorbrengen, 
 legde zijne kroon neder, en benoemde '^ zijn zoon Filips 
 tot zijn opvolger en meester van zijne voornaamste be- 
 zittingen ^. Deze vorst , die noch zijns vaders moed noch 
 zijne deugden bezat, maakte zich weldra ** bij zijne ne- 
 derlandsche onderdanen gehaat. Zijne zuster Margaretha, 
 die hij tot voogdes ^ over hen aangesteld had , vestigde 
 den zetel " barer regering te Brussel. Aan het hoofd ' 
 van haren staatsraad was de kardinaal Granvelle be- 
 noemd , die veeleer hare daden bespieden ® dan wel 
 ondersteunen ^ moest. Het was onder haar bestuur, dat 
 
72 
 
 de edelen des lands eeu verbond aaris^ingeTi , ora hunne 
 rechten en vrijheden te haadhaven ; en difc was de eerste 
 stap ' ^ tot de onafhankelijkheid van een groot gedeelte 
 onzes lands. 
 
 1 war. 2 to name. 3 possessions. 4 soon. 5 regent. 6 seat. 7 head. 
 8 to be a spy on. 9 support. 10 step. 
 
 8. 
 
 Socrates was de wijsste onder de Grieken; hij werd 
 het slachtofFer van den nijd, en bleef een gehoorzaam 
 burger, die begreep den dood minder te moeten schro- 
 men ' dan de ongehoorxaamlieid jegens zijne overheid ^ 
 Zijne zedeleer scheen aan vele zijner medeburgers ge- 
 vaarlijke lessen voor de jeugd te behelzen ^ , omdat * hij 
 de vreugd en het genot des levens niet als ondeugden 
 beschouwde. Zijne leerlingen beminden * hem als een 
 vader en beschouwden zijn dood als het grootste on- 
 geluk; terwijl hij zelf dien slechts als een overgang tot 
 een beter leven aanzag. Eerst na y-ijn dood hadden de 
 Atheners berouw over hunne d waling " ; zij schaamden 
 zich daarover en herinnerden zich Socrates dikmaals '. 
 Men richtte hem een openbaar ® gedenkteeken " op , 
 en de algemeene verachting trof zijne vijanden. Zelf's 
 de geliefkoosde tooneeldichter '" Aristophanes, die den 
 deugdzamen wijsgeer ' ' in een zijner blijspelen '^ dwaas- 
 heden^"* deed zeggen, werd later daarvoor berispt '^. 
 
 1 to fear. 2 the constituted authorities. 3 to contain. 4 because. 
 5 to love. 6 error. 7 often. 8 public. 9 monument. 10 dramatic 
 poet. 11 philosopher. 12 comedy. 13 folly. 14 to blame. 
 
 9. 
 
 De trek' naar het verbodene. 
 
 Zekere ^ Jacob Morelli, een rijke koopman te Napels , 
 beroemde ' zich, zijne schatten ^ gewonnen te hebben, 
 zonder dat hij een voet * buiten ^ de poort ' gezet bad. 
 
73 
 
 En waarlijk, in acht en derfcig jaren had hij de stad niet 
 verlaten. De hertog van Ossuna, onderkoning van Na- 
 pels, van deze zonderlingheid ^ onderrichi, en dien 
 verderfelijken trek kennende, wilde met dezen bijzon- 
 deren man eece proef nemen " , om te zien , tot 
 hoever '" die hem wel zoude brent^en. Drie dagen na 
 zijne intrede in Napels zond ' ' hij een stadsbode bij 
 den koopman, en liet hem verbieden op verbeurte '"^ 
 van tien duizend kroonen , zich buiten het rijk te be- 
 geven. leder, die dithoorde, spotte met dit zonderlinge 
 verbod; men vond het zeer belachelijk '^ aan een man 
 van zulken ouderdom te verbieden, buiten het rijk te 
 gaan, daar hij in zoo vele jaren niet buiten de stad 
 was geweest. De koopman zelt' lachte daarover. Het 
 duurde '* echter niet lang, of '^ liij begon over dit 
 verbod na te denken en poogde ' " de redenen ' ' daar- 
 van uit te vorschen Hij wist ' ^ wel , dat de Hertog 
 niet dwaas ' ^ genoeg was , om zonder gewiehtige rede- 
 nen, zulk een zonderling verbod te doen. Van tijd tot 
 tijd was hij zwaarmoedig, zoo zelfs, dat hij niet kon 
 slapen, want dag en naeht hield dit geheimzinnige '^^ 
 verbod zijn geest bezig "^K Om een einde aan zijne 
 kwellingen ^'^ te maken, neemt hij eindelijk het be- 
 sliiit 2"', buiten het rijk te gaan, en de tien duizend 
 kroonen te verbeuren '■^*. Hij zendt het geld aan den 
 onderkoning, stapt ^* in eene koets ^"j rijdt naar de 
 eerste stad buiten het grondgebied van het rijk, en 
 keert den volgenden dag terug. De menschenkennis 
 en wijsheid van den Hertog bleken ^' nu allerdui- 
 delijkst. Hij toonde ^^ echter, dat zijn oogmerk ^^, 
 met dit verbod, geenszins ^^ was geweest zich zelven 
 te verrijken. De helft "'" der ontvangen som zond hij 
 aan het gasthuis ^'^ , en de andere helft gaf hij aan den 
 koopman terug, daarbij voegende : dat dit genoeg was, 
 om aan anderen te leeren, hoe men de grillen ^^ van 
 
74 
 
 dwazen ^* moet straiFen; en aan zijne hovelingen '^^ 
 zeide hij : „Het is mij aangenaam, gelegenheid te 
 hebben gevonden, om de waarheid van het gezegde ''" 
 te toonen : wij trachten naar hetgene ^' verboden is." 
 1 desire. 2 a certain. 3 to boast. 4 treasure. 5 foot. 6 out of. 
 7 the gates. 8 eccentricity. 9 make a trial. 10 far. 11 to send. 12 
 under pain of having to pay a penalty. 13 ridiculous. 14 to last. 
 15 or. 16 to endeavour. 17 the reasou. 18 to know. 19 foolish. 
 20 mysterious. 21 occupied. 22 trouble. 23 resolution. 24 to pay. 
 25 to jump. 26 coach. 27 to appear. 28 to show. 29 intention. 
 30 not. 31 half. 32 hospital. 33 eccentricity. 34 fool. 35 courtier. 
 36 proverb. 37 that which. 
 
 10. 
 
 Vastheid ' van karakter. 
 
 De kalif Mutewul verdacht '^ zijn geneesheer ^ , die 
 een christen was, dat deze zich, wellicht door den 
 griekschen keizer , had laten omkoopen ** , om hem , bij 
 de eene of andere gelegenheid, om het leven te breu- 
 gen. Ten einde zich dus ^ van de getrouwheid van 
 Honain — dit was de naam van den arts — te ver- 
 zekeren , besloot hij , diens deugd ^' op eene strenge 
 proef te stellen, en, op zekeren tijd, sprak hij tot 
 hem: „H.onain, ik heb een vijand , welken ik gaarne 
 heimelijk wilde gedood hebbeii: gij moet mij dus een 
 sterk vergif ' gereed maken « , waarvan hij , voor wien 
 het bestemd is, volstrekt niet ^ genezen kan." „Groote 
 beheerscher der Muzelmannen, antwoordde Honain, 
 ik heb alleen geleerd '^, nuttige '' geneesmiddelen '-^ 
 te bereiden , en ik kan mij niet verbeelden '^, dat 
 gij ooit '■* andere van mij zoudt begeeren. Wilt gij 
 echter dat ik u gehoorzame, vergun mij dan, dat ik 
 uw hof verlate, om in een ander land kundigheden '* 
 te verzamelen, welke ik, tot nu toe, niet bezit!" 
 Mutewul hornam '", dat hij zijn bevel dadelijk " wilde 
 volbracht hebben, en poogde, door belot'ten '^ en be- 
 
75 
 
 dreigingen '^j zijn geneesheer daarfcoe te overreden; 
 doch ziende, dat alles vruchteloos was, liet hij hem in 
 de gevangenis werpen, en een verspieder '^^ bij hem 
 zetten, die van alles, zelfs de geringste bedrijven ** 
 van Honain, verslag moest doen -'^. Honain, over- 
 tuigd , dat de schaude in de misdaad '^^, en niet in 
 de straf gelegen is, verduurde -* zijn kerker, welken 
 hij niet verdiend had, met standvastigheid, en bracht 
 zijn tijd, zonder verveling '^^ , in nuttigen letter- 
 arbeid'-^ door. Op deze wijze was een geheel jaar ver- 
 loopen , toen de Kalif hem voor zich liet roepen. Men 
 had, op eene tafel, goud "^^ diamanten en kostbare 
 stoffen gelegd, en, naast deze, geesselroeden en alle 
 andere werktuigen , tot de pijnbank behoorende. — ,,Gij 
 hebt tijd genoeg gehad, zeide Mutewul tot Honain, 
 om te overdenken ■-^. Ik geloof niet, dat gij zulk een 
 vijand van uzelven kunt zijn, om mij nog langer te 
 wederstreven. Kies 2^, of deze rijkdommen, die hier voor 
 u liggen, of uwe straf, waartoe gij de verschrikkelijk- 
 ste ^*^ toerustingen gemaakt ziet." — Ik heb u reeds 
 gezegd, antwoordde Honain met onverschrokkenheid, 
 dat ik slechts de middelen ken , welke dienen , om het 
 leven der menschen te verlengen; maar niet de zoo- 
 danigen, welke het kunnen verkorten. Beschik '* dus 
 over mijn lot; ik ben bereid mij volkomen te onder- 
 werpen. — „Wees gerust ^'^ — hernamnu de Kalif, de 
 gestrengheid afleggende, welke zich op zijn gelaat ^^ 
 vertoond had — men heeft uwe trouw bij mij in ver- 
 denking '''* gebracht, en deze tijd van beproeving ^•'* 
 was noodig, om die verdenking uit mijn hart te ver- 
 bannen. Ik geef u thans mijn geheel vertrouwen weder; 
 maar ik vorder van u, dat gij mij de beweegredenen 
 noemt, welke u tot ongehoorzaamheid jegens mij kon- 
 den brengen." — „Machligebeheerscher! antwoordde 
 Honain, ougaarne wederstreefde ik het bevel van den 
 
N 
 
 76 
 
 grootsten vorst der aarde; maar mijn godsdienst ^^ en 
 stand hebben mij daartoe verplicht. Het Christendom, 
 hetwelk beveelt, zelfs zijn vijand wel te doen, verbiedt 
 niet minder ernstig, diegenen te benadeelen, welke 
 ons verongelijkt ''' hebben; terwijl de gerieeskunst, die 
 goddelijke wetenschap, alleen tot het behoud ^^ der 
 menschen bestemd, niet tot hun verderf "^^ mag gebe- 
 zigd *" worden; en de geneesheeren , voor dat zij deze 
 verheven'*' kunst mogen oefenen *^, moeten zich, door 
 een plechtigen •*'"' eed, verbinden, nimmor eenige scha- 
 delijke middelen aan iemand te zullen toereiken, — 
 „Dit zijn schoone wetten"*^, zeide de Kalif , en ik kan 
 mijne bewondering niet weigeren "*•■* aan eene godsdienst 
 en aan eene kunst, welke op zulke wetten steunen *^." 
 
 1 firmness , decision. 2 to suspect. 3 physician. 4 to bribe. 5 Ten 
 einde dus ^ in order. 6 virtue. 7 poison. 8 to prepare. 9 by no 
 possibility. 10 to learii. 11 useful. 12 remedy. 13 to imagine. 
 14 ever. 15 knowledge. 16 to answer. 17 immediately. J 8 promise. 
 19 threat. 20 spy. 21 action. 22 to inform. 23 crime. 24 to bear. 
 25 weariness. 26 literary labour. 27 gold. 28 to think about it. 
 29 to choose 30 terrible. 31 to command. 32 without fear. 33 face. 
 34 suspicion. 35 trial. 36 religion. 37 to do injustice. 38 preser- 
 vation. 39 destruction. 40 used. 41 noble. 42 to practise. 43 solemn. 
 44 law. 45 to refuse. 46 to be based, 
 
 II. EXERCISES TO BE TRANSLATED INTO DUTCH. 
 
 11. 
 
 True ' friends are rare '^. — God is the creator ' of 
 the world * and the father of creatures *. — Friend- 
 ship " is one of the greatest treasures ^ of life ^. — The 
 honest® man does not alone justice '" to his friends, 
 but also to his enemies. — Riches and honour '^ are 
 nothing compared '"^ to virtue, '^ and a good con- 
 science ^*. — A clever '* man is more useful ^^ to 
 society '' than a man of fortune '^. 
 
77 
 
 1 getronw. 2 zeldzaam. 3 schepper. 4 wereld. 5 schepsel. 6 
 vriendschap. 7 schat. 8 leven. 9 rechtschapen. 10 gerechtigheid. 
 
 11 waardigheid (plur). 13 in vergelijking met. 13 deugd. 14 geweten. 
 15 van talent. 16 nuttig voor. 17 maatschappij. 18 fortain. 
 
 12. 
 
 Mythology' has for its object ' a knowledge •"* of the 
 heathen * gods. — Eussia is the largest ^ empire * in 
 Europe. — Mighty ^ Eome trembled ^ at the approach ** 
 of the great Hannibal, but feeble ^° Greece feared '* 
 nothing from the proud '"^ Xerxes. — Holland is the 
 native country of Boerhave. — Voltaire called ^ ^ Fre- 
 derick '* the Second the Solomon of the'Korth ^^ — 
 Pliny the elder, '" surnamed'' the naturalist, '^died 
 during the reign '® of Vespasian. 
 
 1 fabelleer. 2 voorwerp. 3 kenuis. 4 heidendora. n. 5 uitgestrekt. 
 6 rijk. -7 magtig. 8 sidderen. 9 bij het oaderen. 10 zwak. 11 vreezeu. 
 
 12 trots. 13 noemen. 14 Frederik. 15 noorden. n. 16 oude. 17bij- 
 genaarad, 18 natuurkundige. 19 regeering. 
 
 13. 
 
 The companions * of Columbus threatened ^ to kill ^ 
 him and to return * to Spain *, if in three days they 
 should not arrive^ in the new world, they were look- 
 ing for'. — King Codrus went ^ into the camp ^ of 
 the enemy , ' ^ disguised " as a peasant ' ^, and tried 
 to quarrel '"^ in order that he might be killed ^d that 
 his people should obtain ^* the victory '*, which the 
 oracle had promised '" him, under condition '' that 
 he, as leader '^, should be slain '" by the enemy. — 
 The ancient Greeks and Romans '^^ represented '^^ Time 
 as an old man, ^^ who held ^^ in one hand a scythe "^^ 
 and in the other an hourglass '^''. 
 
 1 reisgenoot. 2 dreigen. 3 dooden. 4 terugkeeren. 5 Spanje. 
 6 aankomen. 7 zoeken. 8 zich begeven. 9 leger. 10 vijandelijk. 
 
 \ 
 
?8 
 
 11 verlvleed. 12 boer. 13 twist. 14 behalen. l5 zege. 16 beloven. 
 17 laits. 18 aauvoerder. 19 ombrengen. 20 Griek, Komein. 21 ver- 
 beeldeu. 22 grijsaard. 23 boudeu partcip. 24 zeis. 25 zandlooper. 
 
 14. 
 
 King Canute. 
 
 Canute, King ^ of Danemark ^, walked ' one day * 
 along ^ the shore '' with some of his courtiers, who were 
 loud in extolling ' his power ^ and who said, among 
 other things ^ that the sea and .the land were obliged to 
 obey '" him. The king, who would shame ' ' these flatte- 
 rers, placed himself'-^ therefore'^ as close '^ to the 
 sea as he could , and spake : I command ' '^ thee , o 
 sea! not to approach '* and not to wet '^ mij feet '^. 
 However ''-^ the waves -" came rolling ■■^' towards him -'- 
 and quite wetted his feet. Then '^'^ he turned '^* to- 
 wards his courtiers and said: Flatterers! behold your 
 king whom, as ^^ you say, sea and land should obey; 
 at his command -® however the waves do not even -^ 
 keep back -^. No one is almighty but God and no one 
 deserves to be called"^" almighty but He ^", who has 
 created"*' all things and who maintains ^'-^ them'*'*. 
 
 1 koniug. 2 Denemarken. 3 waudeleii. 4 eens. 5 langs. 6 het 
 strand. 7 roemen. 8 macht. 9 zaak. 10 gelioorzamen. 11 bescbamen. 
 
 12 zich plaatsen. 13 te dieu einde, 14 nabij. 15 gebieden. 16 iia- 
 deren. 17 nat maken. 18 voet. 19 echter. 20 golf. 21 stroomen. 
 22 naar hem toe. 23 toen. 24 weaden. 25 zoo, als. 26 gebod. 
 27 niet eens. 28 afkeerea. 29 noemen. 30 Hij. 31 scheppen , 
 particip. 32 onderhouden. 33 ze. 
 
 15. 
 
 Exemplary ' firmness * of a judge •"*. 
 
 A favourite servant of prince Henry *, the son of 
 Henry IV, king of England *, accused of a crime **, 
 was brought before the Kings-Bench ^ and imprisoned ^ 
 
by order ^ ot this court '". When the yoiing prince 
 heard " this, he considered '- it an insult '•' against '* 
 himself, and in great passion '*, hastened ^^ to the 
 hall ^\ where the judges '^ were assembled '". He 
 commanded '^^ them immediately ^' to set his servant 
 at liberty '^'~. Every one ^'^ was astonished ■■^'* and ter- 
 rified "^^ by the passion of the prince, except '^^ the 
 chiefjustice -^^ Sir William Gascoigne. Without '-^^ show- 
 ing -^ any astonishment or fear ^" he yaid to the prince, 
 that he must obey -^^ the laws ^^ of the kingdom ^^; but 
 that, if he would do something •"''* for the prisoner, he 
 should throw ^^ himself at the king's feet, to beg '^^ 
 mercy ^' for the criminal ^®. This, he added •*^, is the 
 only *" way ^' to obtain ^'^ what you desire *•*, without 
 breaking '^^ the laws or without violating ^* justice **". 
 But this respectful *' language *^ made no impression "** 
 on the prince, who with the same impetuosity ^" de- 
 manded^', that the prisoner should be immediately 
 set at liberty, threatening *^ that he otherwise ^^ would 
 free^* him by force *^. The noble Lord then adressed 
 him with all the calmness*^ of a judge, penetrated ^~' 
 by the dignity ^^ of his office: ,, Prince" said he „by ^^ 
 that obedience ''^ which you owe *" the E-oyal power ^'^, 
 I command you, not to interfere ^^ with the prisoner, 
 and to leave ^* this hall, in order ^^ that you, by your 
 passion, may no longer prevent ^^ this court from 
 doing its duty ^'^. 
 
 1 voorbeeldig. 2 staudvastigheid. 3 rechter. 4 prins Hendrik. 
 5 Eugeland. 6 misdaad. 7 's Konings rechtbank. 8 ia hechtenis nerneu. 
 9 op last. 10 gerechtshof. 11 veriiernen. 12 beschouweu. 13 belee- 
 diging. 14 voor. 15 drift. 16 ijlen. 17 zaal. 18 rechter. 19 ver- 
 gaderen. 20 bevelen. 21 terstoud. 22 to set at liberty, te ontslaan. 
 23 een ieder. 24 verbaasd. 25 bevreesd voor. 26 uitgezonderd. 
 27 opperrechter. 28 zouder. 29 te bewijzeu. 30 outstelteois. 31 zich 
 onderwerpeii aan. 32 wet. 33 koninkrijk. 34 iets. 35 werpen. 36 
 smeeken. 37 geuade. 38 misdadiger. 39 daarbij voegeu. 40 ecnig. 
 
80 
 
 41 middel. 42 te verkrijgen. 43 verlan{z;en. 44 overtrcden. 45 ver- 
 krachtcn. 46 het recht. 47 eerbiedige. 48 taal. 49 indruk. 50 om- 
 standigheid. 51 eischen. 52 dreigen. 53 anders. 54 bevrijden. 55 door 
 geweld. 56 onverschrokkeuheid. 57 doordriugen. 58 waardigheid. 
 59 uit krachi. 60 gehoorzaamheid. 61 verschuldigd zijn. 62 gezag. 
 63 bemoeien. 64 verwijderen uit. 65 zoodat. 66 verhinderen. 67 plicht. 
 
 Conclusion. 
 
 At ' these words the prince became furious 2, drew ^ 
 his sword and ran towards the judge, as if he wislied 
 to kill* him, but the noble Lord remained calm'^, 
 and addressed the prince with his powerful ^ voice, in 
 the following words': „ Prince, remember^ that I 
 represent^ here your Lord'" and father, and that, 
 on account of these double connections ' ' you ought 
 to be doubly '^ obedient to me. Therefore '^ I com- 
 mand you in his name to abandon ' * your design ' * , 
 and henceforth '" to show '^ a better example '^ to 
 those '*•, who shall one day become your subjects'-*"; 
 and as a punishment '^^ for the disobedience "^^ and the 
 contempt '^^ you have shown •** for the laws, I order 
 you to go immediately to prison and to remain '^^ there 
 till "^^ the King, your father has made known liis wishes - ' 
 about it ^^." The words sounded like ^^ thunder ^" in 
 the ears of the prince: they made him reflect'^; he 
 gave one of his followers'*' the sword, which he had 
 drawn against the judge, made a deep bow'' to the 
 chiefjustice, and went voluntarily '"^ to prison. 
 
 They gave immediate notice '* of this affair ""' to the 
 King, and there were even courtiers enough who sought ' ' 
 to excite the monarch's anger '^ against sir William 
 Gascoigne. But, when this prince had been informed '® 
 of all the circumstances*", he raised his eyes'*' and 
 hands to heaven*^, and exclaimed*': Oh God! How 
 many thanks do I not owe you! You have given me 
 
81 
 
 a judge who exercises justice without '•'* fear, and a 
 son who knows how to subdue *^ his passions. 
 
 1 op. 2 woedend. 3 trekken. 4 doorsteken. 5 oiibewegelijk. 6 
 krachtig. 7 in the following words, in de volgende bewoordingen. 
 8 deuken. 9 de plaats bekleeden. 10 souverein. 11 van wege deze 
 beide betrekkingen. 12 dnbbel. 13 derhalve. 14 afzien. 15 vooruemen. 
 16 in het vervolg. 17 geven. 18 voorbeeld. 19 diegene. 20 onderdaan. 
 21 tot straf. 22 ongehoor/aamheid. 23 verachting. 24 toonen. 25 
 blijven. 26 tot dat. 27 wil. 28 hieromtrent. 29 klinken. 30 onweder. 
 31 nadenken. 32 gevolg. 33 buiging. 34 vrijwillig. 35 to give notice, 
 kennis geven. 36 gebeurtenis. 37 zoeken. 38 toorn. 39 to be 
 informed, vernemen. 40 omstaudigbeid. 41 oog. 42 hemel. 43 uit- 
 roepeu. 44 zonder. 45 bedwingen, 
 
 16. 
 
 Adventures ^ of Heemskerk and Barends 
 on Nova-Zembla. 
 
 These two seamen sailed from Amsterdam in May 
 1596 in order to find a North-West ^ passage, and 
 had arrived ■'', in a few weeks, at 74 degrees North 4. 
 There they came between ^ enormous ® blocks of ice ', 
 covered with snow, which they, in the distance « had 
 taken for swans. For a few days they sailed surrounded 
 by these blocks of ice , and discovered ^ on the 9th of 
 June the little ' ^ Bearislands. From that time ' ^ they 
 steered continually northwards, found nothing but 
 floating pieces of ice ' *, and reached the 19th of June 
 the coast of Spitzbergen, where they anchored '^. 
 Thence they sailed onwards, and discovered 17th of 
 July Nova-Zembla, to the Northern point of which 
 they steered. Here they were several times ^* visited '^ 
 by white bears , and were obliged often to stop near ' •"* 
 large fields of ice, in order to wait for a favourable 
 opportunity '' to continue their voyage '^. Besides, the 
 danger of being crushed ^® by floating blocks of ice 
 was often very imminent '**. On the 30th of August 
 
 6 
 
8^ 
 
 a sharp wind continually drove blocks of ice against 
 their ship. A great many *' heaped themselves up in 
 such a way ^ ^ against the vessel , that it was in danger 
 of being thrown "^^ on its side. But large blocks of ice 
 pressed '^* on the other side with so much force against 
 the ship, that she at last stood wholly upon the ice, 
 as if placed there by machinery '^^. Still '^^ the danger ^' 
 of losing the vessel was not past '^^. Large blocks of 
 ice pressed always against it, so that it crocked and 
 threatened to burst *^. A few days after ^° a large 
 hole ^' was made in it. The sloop and the boat had 
 already been placed '^'^ on the ice; they began to bring 
 the provisions on shore ^^ and made the more haste ^*, 
 as on the 5th of September the vessel had been 
 completely '* thrown on its side and would hardly be 
 able ^^ to resist ^' any longer the pressure of the ice. 
 
 ] lotgeval. 2 noordelijk. 3 bereiken, 4 noorderbreedte. 5 tusschen, 
 6 scbrikkelijk. 7 ijsschots. 8 op eenigen afstand. 9 ontdekken. 
 10 klein. 11 van toen af. 12 drijfijs. 13 het anker werpen. 14 her- 
 haaldelijk. 15 bezoeken. 16 aanleggen. 17 gelegenheid. 18 tocht. 
 19 verbrijzelen. 20 groot. 21 menigte. 22 zoodanig. 23 werpen. 
 24 dringen. 25 werktuig. 26 maar. 27 gevaar. 28 voorbij. 29 te 
 barsten. 30 later. 31 aanraerkelijke opening. 32 nitzetten. 33 to 
 bring on shore, aan land breugeu. 34 to make the more haste, 
 des te raeer spoed maken. 35 volkomen. 36 to be able, in staat 
 zijn. 37 tegenstand bieden. 
 
 Continuation. 
 
 They resolved ^ now to build ^ a hut, in order to 
 winter ' there, near a stream, two miles inland. Pour 
 weeks passed ^ in this labour », though ® there was 
 plenty of wood ' drifting near the coast. Towards the 
 end of September the cold became ^ very severe " and 
 made labour very difficult '^. Fourteen days were 
 required '^ to break a few planks from the vessel, 
 which was still " in the same position- These planks 
 
were to be used ^^ for the walls and the root*'* of 
 the hut. The cold became daily more intense '*,and 
 the dull ' ^ nights grew ' ' longer. On the 18th of 
 October the hut was so far ready '^ that the crew '* 
 could go and live in it. With very great difficulty '^^ 
 they had brought '^^ the sloop and the boat, on which 
 their hope of deliverance '■^^ rested near the hut. Al- 
 ready ^^ on the 4th of November the sun no longer 
 appeared ** above the horizon '^^, but the moon rose 
 and did not set ^" again It was continual ^^ night, 
 and the cold was so severe, that even the white bears, 
 against which they had often ^^ to fight, left ^* the 
 neighbourhood ^°. They were obliged " to make clothes 
 from the skins ^"^ of the white foxes, they caught in 
 traps •"'^j and of which they ate the meat •''*, and above 
 all to use these skins to cover '^ their feet. They were 
 under the necessity ^^ to have heated stones even ^' 
 in bed, and in. spite of all this ^^ they hardly ^^ felt "*" 
 any warmth. 
 
 1 besliiiten. 2 bouwen. 3 overwinteren. 4 voorbijgaan. 5 arbeid. 
 6 ofschoon. 7 overvloed van hout. 8 worden. 9 gestreng. 10 het 
 werk zeer moeielijk maken. 11 noodig. 12 nog. 13 te gebruiken. 
 14 wall, wand; roof, dak. 15 scherp. 16 droevig. 17 worden. 
 18 gereed. 19 manschappen. 20 ongeloofelijke moeite. 21 brengen. 
 22 redding. 23 reeds. 24 opkomen. 25 gezichteinder. m. 26 onder- 
 gaan. 27 steeds. 28 dikwerf. 29 verlaten. 30 deze streken. 31 ge- 
 noodzaakt. 32 huid. 33 in vallen vangen. 34 vleesch. n, 35 ter 
 bedekking. 36 verplicbt. 37 zelfs. 38 trots alle deze middelen. 39 
 nauwelijks. 40 voelen. 
 
 Conclusion. 
 
 Meanwhile ^ they struggled ^ manfully against every 
 misfortune ^. In January they perceived again some 
 difference * between day and night, and the cold began 
 to diminish * a little. In February the sun appeared " 
 again on te horizon , the foxes left them ' and the white 
 
84 
 
 bears came back ®. But now the cold Increased again 
 very much and continued ' until the first half of April. 
 Only with great difficulty they could keep the hut 
 warm • " , and they were obliged to dig the wood they 
 wanted ' ' out of the snow ' '■^. Towards the end of May 
 they dug also the sloop and the boat out of the snow , 
 buth with such great exertions '^, that their strength 
 was often completely exhausted ^*. Then they had to 
 clear a way ' * through the ice with pickaxes and hat- 
 chets '*, in order to get water •'. On the 14th of June 
 they ventured ' ^ at last to begin their return. The ice 
 often placed the two boats in great danger, and 
 finally ^ * they became so damaged '^ ^ that they had to 
 be drawn ■'^' on the ice to be repaired '^■'^. After four 
 days they could continue ^ ^ their road "^ * , but had still 
 incessantly to struggle against the same dangers. A 
 storm separated ^ ^ the two boats , but they soon met 
 again. At the same time they had continually to defend 
 themselves against bears and morses '^^. On the 3d of 
 August they arrived"^' at the southern part '^^ ofNova- 
 Zembla and after a voyage ^* as dangerous as it was 
 difficult, reached Kola in the middle of September, 
 whence ^" they sailed to Holland*" where they at last 
 happily landed. 
 
 1 ondertusscheu. 2 kampeu. 3 ongeliik. 4 eeuig verschil zieu. 
 5 vermioderen. 6 verscliijucu. 7 hun afscheid nemeu. 8 terug komen. 
 9 aanhoudeu. 10 to keep warm, verwarmen. 11 noodig hebben. 
 12 to dig out of the snow, vau oader de sneeuw opgraven. 13 ou- 
 beschrijfelijke raoeite. 14 uitputten. 15 een weg banen. 16 houweelen 
 en bijlen. 17 aan bet vaarwater komeii. 18 wagen. 19 ten laatste. 
 20 beschadigen. 21 they had to be drawn on the ice, zij moesten 
 op bet ijs getrokkeu worden. 22 de geledeue schade herstellen. 
 23 vervolgen. 24 vaart. 25 van elkander scbeiden. 26 walrus. 
 27 landen. 28 zuidelijken uithoek. m. 29 vaart. 30 van waar. 
 31 zich naar Holland inschepen. 
 
85 
 
 FAMILIAE PHKASES. 
 
 Wees zoo goed mij tezeggen. 
 Heb de goedheid mij te zeg- 
 
 gen. 
 Vergun mij op te merken. 
 Yergun mij dat ik TJ in de 
 
 reden val. 
 Ik heb een verzoek aan U. 
 Wiltgij mij eenedienstdoen? 
 Doe mij dit genoegen. 
 Bewijs mij deze vrienschap, 
 
 deze eer. 
 Ik bid er u om. 
 Gij zoudt mij zeer verplich- 
 
 ten. 
 Gij zoudt mij geen grooter 
 
 genoegen kunuen doen. 
 Reken op mijne erkentelijk- 
 
 heid. 
 Dank! grooten dank! 
 Wei verplicht. 
 Ik bedank u. 
 
 Ik neem het in dank aan. 
 Gij zijt wel goed. 
 Gij zijt al te goed. 
 Gij maakt mij beschaamd, 
 Ik ben u zeer dankbaarvoor 
 
 uwe goedheid. 
 Sta mij toe dat ik er u mijne 
 
 erkentelijkheid voor be- 
 
 tuige. 
 Ik weet niet, hoe ik zoo vele 
 
 beleefdheden beantwoor- 
 
 den zal. 
 
 Be so kind as to tell me. 
 Have the kindness to tell 
 
 me. 
 Allow me to observe. 
 Pardon me if I interrupt 
 
 you. 
 I want to ask you something. 
 Will you do me a favour? 
 Do me this pleasure. 
 Do me this kindness, this 
 
 honour. 
 I beg you. 
 You would much oblige me. 
 
 You could not do me a 
 greater favour. 
 
 Be convinced of my grati- 
 tude. 
 
 Thanks, many thanks. 
 
 Much obliged. 
 
 I thank you. 
 
 I accept it with many thanks. 
 
 You are very good. 
 
 You are too good. 
 
 You confuse me. 
 
 I thank you very much for 
 your kindness. 
 
 Allow me to offer you my 
 most sincere thanks. 
 
 I do not kwow how to repay 
 so much politeness. 
 
86 
 
 Dab is een nieuw bewijs 
 
 uwer vriendschap. 
 Geef mij de gelegenheid u 
 
 weder van di^nst te zijn. 
 Dat kan niet zijn. 
 Dat is mij onmogelijk. 
 Het spijt mij , doch ik kan 
 
 het niet doen. 
 Het hangt van mij niet at". 
 Dat gaat mij niet aan. 
 Ik bemoei mij niet met deze 
 
 zaken. 
 Daar komt niets van. 
 Het oogenblik is niet gun- 
 
 stig. 
 Op een anderen tijd. 
 Met den besten wil van de 
 
 wereld kan ik het niet 
 
 doen. 
 Het doet mij leed , dat ik u 
 
 hierin niet kan dienen. 
 Vergeef mij, mijnheer, neem 
 
 het mij niet kwalijk. 
 Duid het niet ten kwade. 
 "Wat zegt gij? 
 Wat belieft u? 
 Waarvan spreekt gij ? 
 "Wat verstaat gij daarmede ? 
 Wat dunkt u er van? 
 Wat raadt gij mij te doen ? 
 
 Hoe kan men dit weder goed 
 
 maken ? 
 Hoe denkt gij er over? 
 Wat kan ik daarbij doeu? 
 
 That is a new proof of your 
 
 friendship. 
 Grive me an opportunity of 
 
 being of service to you. 
 That cannot be. 
 That is impossible. 
 I am sorry I cannot do it. 
 
 That does not depend on me. 
 
 That is not my business. 
 
 I do not meddle with these 
 things. 
 
 Nothing will come of it. 
 
 The opportunity is not fa- 
 vourable. 
 
 Another time. 
 
 Much as I should like, I 
 cannot do it. 
 
 I am sorry I cannot be of 
 
 any service to you. 
 Pardon me , Sir , do not be 
 
 offended with me. 
 Do not take it amiss. 
 What do you say? • 
 What do you want? 
 Of what do you speak? 
 What do you mean by it? 
 What do you think about it? 
 What do you advise me 
 
 to do? 
 How can one make it all 
 
 right again? 
 What do you think of it? 
 What can I do? 
 
87 
 
 Wat zoudt gij in mijne 
 
 plaats doen? 
 Bedenk maar eens. 
 Hoe meer ik nadenk , hoe 
 
 meer ik overtuigd ben 
 
 dat ik ongelijk had. 
 Hoe is het weder? 
 Schijnt de zon? 
 Is het maanlicht? 
 Het is mooi weder. 
 Het is zacht weder. 
 Het is winderig 
 Ik vrees dat wij regen zul- 
 
 len krijgen. 
 Het regent zeer hard. 
 Laat ons schuilen. 
 Het is slechts een bui, hij 
 
 zal spoedig over zijn. 
 De wolken verdeelen zich, 
 
 het wordt helder. 
 Ik heb het zeer warm. 
 Ik ben geheel bezweet. 
 't Is eene drukkende hitte. 
 Er komt een onweder op. 
 Het is een hevige storm. 
 Het dondert, het weerlicht. 
 De hemel begint op te hel- 
 
 deren. 
 Het is morsig buiten. 
 Er waait een koude wind. 
 Wij komen den herfst nader. 
 De dagen nemen af. 
 Het is koud. 
 Het is zeer koud. 
 Het vriest, het ijzelt. 
 
 What would you do in my 
 
 place ? 
 Think for a moment. 
 The more I think about it 
 
 the more I am convinced 
 
 I was wrong. 
 How is the weather? 
 Does the sun shine? 
 Does the moon shine? 
 It is fine weather. 
 It is warm weather. 
 It blows. 
 I am afraid we'll have rain. 
 
 It rains very hard. 
 
 Let us take shelter. 
 
 It is only a shower, it will 
 
 soon be over. 
 The clouds divide, it clears 
 
 up. 
 I am very warm f 
 
 I am in a perspiration. 
 It is very oppressive. 
 A storm is gathering. 
 It is a terrible storm. 
 It thunders, it lightens. 
 It begins to clear up. 
 
 It is very dirty out of doors. 
 
 The wind is very cold. 
 
 We are near autumm. 
 
 The days begin to shorten. 
 
 It is cold. 
 
 It is very cold. 
 
 It freezes,there is a hoarfrost, 
 
88 
 
 Het sneeuwt, het dooifc. 
 
 De nevel verdwijnt. 
 
 De dagen worden langer. 
 
 De winter zal spoedig voor- 
 bij zijn. 
 
 Zonder komplimenten , 
 Mijnheer. 
 
 Laat ons maar geene kom- 
 plimenten maken. 
 
 Zonder omslag. 
 
 Maak niet zoo veel omslag;. 
 
 "Wees welkom, Mijnheer. 
 
 Hoe vaart gij? 
 
 Cm u te dienen. 
 
 Het verheugt mij u wel te 
 zien. 
 
 Ik wensch er u geluk mede. 
 
 Vaarwel, tot wederziens. 
 
 Ik heb de eer u te groeten. 
 
 Wees zoo vriendelijk en 
 maak mijne komplimen- 
 ten aan Mijnheer .... 
 
 Greet hem in mijn naam. 
 
 Verzeker hem van mijne 
 vriendschap. 
 
 Uw dienaar, Mijnheer, 
 Mevrouw, Mejufvrouw. 
 
 It snows, it thaws. 
 The fog clears up. 
 The days are lengthening. 
 Winter will soon be over. 
 
 Without compliments , Sir. 
 
 No compliments between 
 
 us. 
 No fuss. 
 
 Do not make so much fuss. 
 Welcome, Sir. 
 How do you do ? 
 At your service. 
 I am glad to see you well. 
 
 I wish you joy of it. 
 Farewell , till the pleasure 
 
 of meeting again. 
 I have the honour to bid you 
 
 good bye. 
 Be so kind as to give my 
 
 compliments to M . . . . 
 
 Give him my kind regards. 
 Assure him that I'll always 
 
 be his friend. 
 Your servant Sir, Madam, 
 
 Miss. 
 
 PEOVEEBIAL PHRASES. 
 
 Tand om tand. 
 lemand lets ongezoutens 
 zeggen. 
 
 To give one tit for tat. 
 To tell one a bit of one's 
 mind. 
 
89 
 
 Al het water van de zee kan 
 
 hem dat niet afwasschen. 
 Rijkdom baart zorgen. 
 Met vragen komt men naar 
 
 Rome. 
 Het is een heet ijzer om aan 
 
 te raken. 
 Als het kalf verdronken is, 
 
 wil men den put dempen. 
 Als niets komt totiets, kent 
 
 het zich zelven niet. 
 
 Praatjes vullen den buik 
 
 niet. 
 Eigen haard is goud waard. 
 De stad is ingenomen zon- 
 
 der slag of stoot. 
 Zoo als gij het gekookt hebt 
 
 moet gij het eten. 
 Een spiering uitgooien, om 
 
 een kabeljaauw te vangen. 
 Menweetnietofmenvleesch 
 
 of visch aan hem heeft 
 Zoo gezaaid, zoo gemaaid. 
 Dwalen is menschelijk. 
 De tering naar de nering 
 
 zetten. 
 Een gladde aal bij den staart 
 
 hebben. 
 Elke voorspoed heeft zijn 
 
 tegenspoed. 
 Een leelijk veulen wordt 
 
 somtijds een mooi paard. 
 
 Na regen schijnt de zon. 
 
 All the water of the sea 
 
 cannot clean him. 
 No riches without cares. 
 By asking many questions 
 
 one learns much. 
 It is a delicate matter to 
 
 undertake. 
 When the mare is stolen, 
 
 they'll lock the stable. 
 Put a beggar on horseback 
 
 and he'll ride to the 
 
 devil. 
 The proof of the pudding is 
 
 in the eating. 
 There is no place like home. 
 The town was taken without 
 
 offering any resistance. 
 "What you have cooked, 
 
 you must eat. 
 Risk a sprat to catch a 
 
 herring. 
 He is neither one thing nor 
 
 another. 
 As one sows one must reap. 
 It is human to err. 
 To live within one's income. 
 
 To have to do with a slip- 
 pery fellow. 
 Every medal has its reverse. 
 
 An ugly foal sometimes 
 grows up a handsome 
 horse. 
 
 After rain comes sunshine. 
 
90 
 
 Vele kleintjes maken een 
 groot. 
 
 Het geld dat stom is, maakt 
 regt wat krom is. 
 
 Kom ik over den bond dan 
 kom ik ook over den 
 staart. 
 
 Bij den eenen halen , om bij 
 den anderen te betalen. 
 
 Hoe meer baast boe min- 
 der speed. 
 
 Many pence make a pound. 
 
 Money that is dumb, makes 
 straight vrbat is crooked. 
 
 Tbe beginning is more diffi- 
 cult tban the end. 
 
 To tittletattle , — to carry 
 from one to another. 
 
 The greater haste the less 
 speed. 
 
 V. Orthographical tables. 
 
 1.) Some words, formerly written with a g now 
 according to the new spelling with ch: 
 
 berichtf advice. 
 heticliten, to accuse. 
 borgtocM, guarantee. 
 dicht, close. 
 eindracJd, union. 
 gedrocht^ monster. 
 gerecht , court of justice 
 gezichtt face. 
 jachtj hunt. 
 lichty easy. 
 macht, power. 
 
 order Held , instruction. 
 oprecht, sincere. 
 opzicht , superintendence. 
 plechtig y solemnly. 
 plicht , duty. 
 recfity right. 
 richten^ to judge. 
 slachteiiy to butcher. 
 vlucM^ flight. 
 wichty weight. 
 zichtbaar , visible. 
 
 2.) Words written with an i;, not to be found 
 
 under § 7. 
 azijn^ vinegar. 
 bij ^ bee. 
 bijbel, bible. 
 blijj rejoiced. 
 cg/ery cypher. 
 c^nsbaar, tributary. 
 
 ktoijnetif to languish. 
 lijriy line. 
 lijsty frame. 
 mijmereny to dote. 
 mijter y mitre. 
 paradijsj paradise. 
 
91 
 
 doziJ7i, dozen. 
 galery , gallery. 
 jasmijn, jessamine. 
 kijf, quarrel, 
 konijn , rabbit. 
 kronijkj chronicle. 
 
 3.) Words written with ei , not to be found under § 7. 
 
 prijken, to glitter. 
 spijker , nail. 
 stijly style. 
 tijger, tiger. 
 vermijdeni to avoid. 
 
 beleid, guidance. 
 breiuj brain. 
 eigen^ own. 
 eik, oak. 
 einde, end. 
 eisckeuy to demand. 
 feilen, to fail. 
 feitf deed. 
 fonteiuy fountain. 
 galei^ galley. 
 geit^ goat. 
 Jieiden, heathen. 
 kei, flintstone. 
 keizer , emperor. 
 lei J slate. 
 
 leiden, to guide. 
 majesteit , m aj esty . 
 mei, may. 
 meidj maid-servant. 
 paleiSf palace. 
 pleiuy plain. 
 pldster^ plaster. 
 porselein, porcelain, 
 m, chorus. 
 sprei, counterpane. 
 steigeTy scaffolding. 
 valleij vale. 
 weide, meadow. 
 weinig, little. 
 zeil, sail. 
 
 4.) "Words which are written with the oo. 
 
 bekooren, to belong. 
 belooneuj to reward. 
 bloode, timid. 
 blooJiartig , cowardly. 
 blootelijk^ only. 
 dooven, to extinguish. 
 droogen, to dry. 
 gedoogen^ to give in. 
 grootte , greatness, 
 hooger , higher. 
 hoorerij to hear. 
 
 loonen, to reward. 
 noodigen, to invite. 
 onnoozel, innocent 
 ontblooten^ to uncover. 
 poozen^ to take rest. 
 roodey rood ^ red. 
 schooney beautiful. 
 sloopen^ to destroy. 
 snoode, wicked. 
 stooten, to push. 
 strooken^ to agree with. 
 
92 
 
 hoovaardij , pride 
 knoopetiy to button. 
 kroonen, to crown. 
 loodeuj to cover with lead. 
 loomer , more lazy. 
 
 sfroopen, to skin. 
 toonen , to show. 
 versclwonen ^ to excuse. 
 200, so. 
 
 The following nouns written with oo in the singular 
 retain the oo for the plural. 
 
 boom^ a tree, boomen. 
 boon^ a bean, boonen. 
 boot, a boat, booten. 
 dood, a death , dooden. 
 doos, a box, doozen. 
 drooniy a dream, droomen. 
 geloof^ a belief, gelooven. 
 genoot , a partner , genooten. 
 hoop, a heap, hoopen. 
 Meinood, a trinket, kleinooden. 
 Moot, a ball, Moot en. 
 knoop , a button, knoopen. 
 kool, a cabbage, koolen. 
 poos, a pause, poozen. 
 sloop, a pillow-case, sloopen. 
 sloot, a ditch, slooten. 
 stoot , a push, stooten. 
 
 koon, a cheek, koonen. 
 lood, a lead, loodeu. 
 loon, a reward, looyien. 
 loop , a run , loopen. 
 loof, foliage, looven 
 moor, a moor, mooren. 
 moot, a slice of fish, mooten. 
 nood , need, nooden 
 noot, a nut, nooten. 
 oog , an eye, ooye/«. 
 00 w, an uncle, oomen 
 oor , a ear, oorm. 
 s^roo , a straw, strooijen. 
 loom, a bridle, toomen, 
 toon , a tone , toonen. 
 vloo , a flea, vlooijen. 
 zoom, a seam, zoomen. 
 
 5.) Words which are written with ee. 
 
 alreede, already. 
 begeeren, to desire. 
 beheeren, to master. 
 bezeeren, to hurt. 
 dweepen, to be an enthusiast. 
 gedwee, pliable. 
 geheele , whole. 
 geeuwen, to yawn. 
 
 scheef, crooked. 
 smeeketi, to beg. 
 teeder , tender. 
 vermeeren, to increase. 
 vreezen, to fear. 
 weekelijks, weekly. 
 wreeder , more cruel. 
 zweeten, to perspire. 
 
93 
 
 keeren, to turn. hveeken, to forster, 
 
 leemen, loamy, clayey. leelijk, ugly. 
 
 leeren, to learn. 
 
 The following nouns retain the ee in the plural. 
 
 abeel, a poplar, abeelen. 
 
 barbeel, a barbel, barbeelen. 
 
 been, a bone, beenen. 
 
 beer J a bear, beer en. 
 
 beeiy a beetroot, beeten. 
 
 bleeky a bleaching ground, bleeken. 
 
 deeg , dough, deegen. 
 
 deel, part, deelen. 
 
 eedj an oath, eeden. 
 
 eer y honour, eeren. 
 
 jilomeel ^ a nightingale, filomeelen. 
 
 fluweel^ velvet, fluweelen. 
 
 gareel, a trace, gareelen. 
 
 geepj stickleback, geepen. 
 
 geer, a gusset, geeren. 
 
 greelj a horsecollar, greelen. 
 
 heer, sir, heeren. 
 
 juweel, a jewel, juweelen. 
 
 kameel , a camel, kameelen, 
 
 kapiteel, a capital, kapiteelen. 
 
 kasteel , a castle , kasteelen. 
 keel, a long, narrow plank, keelen. 
 
 keer , a turn, keeren. 
 
 keet, a shed, keeten. 
 
 kleed, a dress, kleeden. 
 
 krakeel, a dispute, krakeelen. 
 
 leek, a layman, leeken. 
 
 leen, a fief, leenen. 
 
 makreel, mackrel, makreelen. 
 
 mees, a titmouse, meezen. 
 
94 
 
 nawee-y afterpains, 
 
 
 naiceeen. 
 
 wees^ an orphan, 
 
 
 weezen. 
 
 neet, a rivet, 
 
 
 neeten. 
 
 oordeel, judgment, 
 
 
 oordeelen. 
 
 paneel, a panel, 
 
 
 paneelen. 
 
 penseel , a painting-brush , 
 
 penseelen. 
 
 prieel, a bower, 
 
 
 prieelen. 
 
 ree, a roe, 
 
 
 reeen. 
 
 scheen, a shin, 
 
 
 scheenen. 
 
 slee^ a sloe. 
 
 
 sleeen. 
 
 snee^ a cut. 
 
 
 meeen. 
 
 sjoeeX:, a spoke. 
 
 
 speeken. 
 
 steen^ a stone, 
 
 
 steenen. 
 
 tafereel^ a scene, 
 
 
 tafereelen. 
 
 ^ee?«, a twig, 
 
 
 teenen. 
 
 thee, tea. 
 
 
 thee en. 
 
 tooneel, a stage. 
 
 
 tooneelen. 
 
 truweel, a trowel, 
 
 
 triiweelen. 
 
 ydew, a fen. 
 
 
 veenen. 
 
 wee, pain, 
 
 
 weeen. 
 
 «cee«, an orphan, 
 
 
 weezen. 
 
 wijsgeer, a philosopher. 
 
 wijsgeeren. 
 
 zee, the sea, 
 
 
 zeeen. 
 
 2eep, soap. 
 
 
 zeepen. 
 
 zweepy a whip. 
 
 
 zweepen. 
 
 6.) Words, which have a different meaniuGf, accor- 
 
 ding to their ending in d 
 
 or t. 
 
 
 blood, cowardly. Moot, naked. 
 
 moed. 
 
 courage, moet, must. 
 
 graad, degree, graat, fishbone. 
 
 mod. 
 
 necessity, noot, nut. 
 
 hard, hard, hart, heart. 
 
 pond. 
 
 pound, pont, ferry. 
 
 koud, cold, kout, talk. 
 
 rod, ' 
 
 vvheel. rat, rat. 
 
 mild, mild, milt, milt. 
 
 wandi 
 
 , wall, want , rigging. 
 
SELECTION 
 
 PROSE AND POETRY 
 
 FROM 
 
 THE BEST AUTHORS. 
 
1. PROSE. 
 
 1. DUSHMANTA. 
 
 Dusbmanta, de rijkste onder alle de koningen van Indie, 
 was langen tijd een vader over zijn volk geweest. Eindelijk 
 evenwel, terwijl zijne schatten nog, van jaar tot jaar, op 
 de verbazendste wijze toenamen , werd hij trotsch op zijnen 
 rijkdom. Zijn oog en hart begon hij nu geheel af te trekken 
 van bet geluk zijner onderdanen, en alleen te leven voor 
 zicb zelven, en voor de vleijende Grooten, die hem om- 
 ringden. 
 
 Een oude Bramin, die Dushmanta's leermeester, in vroe- 
 gere dagen , geweest was , boorde dit gerucbt , en bedroefde 
 zicb deswegen bartelijk. De eenzaambeid, aan welke zicb 
 deze oude man, sedert eenen geruimen tijd, bad overge- 
 geven , verliet bij , om zicb naar de hofstad te spoeden. 
 Daar gekomen zijnde , strooide bij stof op zijne grijze kruin, 
 en plaatste zicb aan eene der pracbtige poorten van bet 
 vorstelijke paleis, om door den Koning bemerkt te worden. 
 
 Het leed niet lang , of de Koning zag hem staan , en liet 
 hem tot zicb roepen. Waarom , o Oude , — zoo sprak Dusb- 
 manta — , verscbijnt gij bier , onder mijn oog , met teekenen 
 eener zoo diepe rouw;e? 
 
 Verhazeyid astonishiug, trotsch proud, Lautihty, geheel quite, 
 aftreJcken to withdraw, vleijend flattering, oud old, zich over g even 
 to give oneself up, zich spoeden to hasten, strooijen to scatter, 
 stof dust , grijs grey , kruin head , zich plaatsen to place oneself, 
 Ujden to last, to suffer, rouwe grief, mourning. 
 
 7 
 
08 
 
 Hoe zoude ik atiders, o Koning, zeide de grijsaard. 
 Toen ik U verliet, waart gij de rijkste van alle de vorsten, 
 die, van onheugelijke tijden af, immer op uwen troon heb- 
 ben gezeten. Brama had U rijkelijk gezegend met de beste 
 zegeningen. Het volk eerde en beminde U, als zijnen va- 
 der. Daarom verliet ik het huis mijns Heeren en Konings 
 met groote vreugde. Doch nu helaas! verneme ik, dat de 
 diepste armoede het lot mijns Vorsten geworden is. 
 
 Lagchende en verwonderd, zag de Koning zijn' voor- 
 maligen leermeester aan. Wie is , vroeg hij , de dwaas , die 
 U deze logen heeft wijs gemaakt? Aanschouw dit mijn 
 heerlijk paleis, en daar ginds mijne prachtige lusthoven, 
 met het verbazende getal mijner dienaren en slaven , en zeg, 
 of dit teekenen van armoede zijn. 
 
 De goede Bramin zuchtte, en herhaalde nog eenmaal, 
 zakelijk, dezelfde woorden. 
 
 Wie is, hernam de Koning, uw getuige, wien gij meer 
 schijnt te gelooven , dan mij zelven ? 
 
 Toen hief de grijsaard zijne stemme op, en weende. De 
 Zon, sprak hij, o Koning, de Zon, het zinnebeeld der waar- 
 heid, onder Brama's troon, de regenwolken boven onze 
 hoofden, en de vruchtboom, die voor mijne eenzame hut 
 staat; deze alien verkondigen mij de armoede mijns Konings. 
 
 Dushmanta verstomde; maar de grijsaard ging dus voort: 
 dat Brama, met eenen eeuwigen overvloed van licht en 
 warmte, de Koningin des Kernels voorzien heeft , dit leeren 
 mij de stralen, die overal, van haar aangezigt, op elken 
 koornhalm en op de hutten der armen zoo wel als op de 
 paleizen der Grooten afschitteren. De wolken, wanneer zij 
 vol zijn , zenden haren zegen naar beneden , en drenken de 
 
 grijsaard old man , onheugelijk iraraemorial , lot fate , dwaas fool , 
 /mj^^o/* pleasuregarden , getal unraber, zuchten to sigh, herhalen to 
 repeat, zakelijk summarily, hernemen to reply, to ti%k, getuige yi'xi- 
 uess, verstommen to be sileut, voortgaati to coutiuue, eeuwig eter- 
 nal, afschitteren to shiue. 
 
m 
 
 dorstende landen en het gebergte. Mijn vruchtbooln beigt 
 zijne reikgeladen takkeu naar de aarde. Zoo verkondigt de 
 gansche Natuur allerwegen , dat Brama haar met rijkdom 
 zegent ! Maar gij , mijn Vorst , wat doet gij , ten blijke van 
 
 den overvloed , welken gij zegt te bezitten ? Vraag de 
 
 tranen nwes volks; en beroem U dan, zoo gij kunt, voor 
 liet oog van Brama, over uwen rijkdom. 
 
 De kluizenaar keerde terug, en .liet den Koning over 
 aan zijne eigene overdenkingen. Dushmanta bekeerde zich , 
 en werd op nieuw een zegen voor zijn volk. 
 
 Op zekeren dag ging hij zijn' ouden leermeester opzoe- 
 ken, riep hem nit zijne hut, en zeide : nu durf ik weder- 
 om in de stralen van het zonlicht verschijnen , en uwen 
 met vrucht beladen boom zonder blozen aanschouwen. Maar 
 nog een ding , o vriend mijner jeugd , ontbreekt mij ! 
 
 Wat kan, antwoordde de Bramin, den Vorst ontbreken, 
 die de weldoener van zijn geheel volk is? 
 
 De wijslieid, zeide Dushmanta, om mijne dankbaarheid 
 behoorlijk aan Brama te bewijzen, die mij door U op den 
 regten weg, welken ik verlaten had, herleid heeft, en die 
 mij leert, dat het vrolijke gelaat des volks de ware rijkdom 
 zijns vorsten is. 
 
 Beiden weenden, zegenden en omhelsden elkander. 
 
 VAN Hemert. 
 
 2. David and the prophet Nathan, 
 David had zich met overspel en moord bezoedeld ; en zijn 
 geweten scheen in slaap gewiegd, misschien wel door het 
 denkbeeld: ik ben immers koning! Nathan wordt tot hem 
 
 tak braucL, ten blijke as a proof, zich heroemen to boast, over- 
 denking reflection, blozen to turn red, to feel ashamed, y^<!<^6^ youth, 
 ontbreken to be wanting, weldoener hene^dicior , behoorlijk in 2t.\)Xo\)&x 
 manner, herleiden to bring back, gelaat iiice, omhelzenio Gxnhx'ACQ, 
 overspel adultery, misschien perhaps, denkbeeld thought, immers 
 however. 
 
100 
 
 gezonden, om hem uit dien zoeten slaap verschrikkelijk 
 wakker te maken. Hij weet, dat hem regtstreeks aan te 
 tasten misschien het middel zijn zou, om den zondaar nog 
 dieper te doen vallen. Hij wil dus eerst zijn hart week en 
 gevoelig maken, ora hem op het juist geschikte oogenblik 
 den slag toe te brengen. Hij neemt hierom de verdichting 
 te baat, en stelt aan David de gelijkenis voor van een rijk 
 en een arm man : de een heeft alles wat hij begeert ; de andere 
 slechts eene geringe bezitting; deze laatste wordt hem door 
 den rijken wreedaardig ontroofd , die daarbij nog eene goede 
 en betamelijke bonding weet aan te nemen. Deze verdich- 
 ting, juist gepast op Davids omstandigheid , heeft echter 
 niets buitengemeens , doch alles komt aan op 't geen men 
 de omkleeding noemt, dat is op de welsprekendheid. Hij 
 teekent derhalve den armen zoo, dat hij het hoogste en 
 teederste belang inboezemt, zoo dat hij niet eens noodig 
 heeft zwarte en afschuwelijke verwen te bezigen, om voor 
 den rijken de diepste verachting in te boezemen. Doch 
 hooren wij de gelijkenis zelve, waarbij wij , in elken trek, 
 de kunst des sprekers moeten bewonderen. 
 
 „Er woonden twee menschen in eene zelfde stad. De 
 eene was rijk, en de andere was arm. De rijke had schapen 
 en runderen in groote raenigte. De arme had niets van dit 
 alles; niets dan een eenig klein ooilam, dat hij gekocht 
 had. Hij had het opgekweekt, en het was bij hem groot 
 geworden in het midden zijner kinderen. Het at van zijne 
 bete, het dronk uit zijnen beker, en sliep in zijn' schoot, 
 en het was hem als eene dochter. Eens gebeurde het, dat 
 de rijke man een gast kreeg. Om deze vreemdeliug te ont- 
 
 regtstreeks iu a direct way, te baat nemen to make use of, wreed- 
 aardig cruelly, hetamelijk respectable, buitenyemeen extraordiuary , 
 teekenen to draw, to paiut, teeder teuder, belang interest, afschu- 
 welijk horrible, verw colour, bezigen to use, ^//ir every, ^rt'A feature, 
 menigte profusion, ooilam ewe-lamb, koopen to buy, opkxoeeken to 
 briug up, at, from elen to eat, bete food, gebeuren to happeu. 
 
101 
 
 halen, nam hij niet van zijne eigene schapen en runderen: 
 maar hij nam het ooilam van dien armen man , en hij ont- 
 haalde zijnen vreemden gast daarop." 
 
 Welk een verhaal, vol uitdrukking, gevoel en kieschheid ! 
 Verwondert het u , dat David in verontwaardiging opstuift , 
 en zegt: „Zoo waarachtig als God leeffc, die rijke is een 
 man des doods !" Maar verbeeld u nu den Profeet, het 
 hart van den Koning voor regtvaardigheid en menschelijk- 
 heid geopend ziende , en na een oogenblik ernstig zwijgens 
 tot hem zeggende ; „Die man zijt gij !" 
 
 VAN DER Palm. 
 
 3. The Petejrsmountain at Maastricht. 
 
 Nadat wij de uitgestrekte vestingwerken doorgereden 
 waren, en dezelve als een bewijs van menschelijke schran- 
 derheid om zich op eene kunstraatige wijs te verdedigen, 
 bewonderd hadden, sloegen wij langzaam klimmende den 
 weg naar den St. Pietersberg in. Wij vonden hier reeds 
 gidsen, die met flambouwen bij zich, aanboden, ons in 
 het beroemde Peters hoi te geleiden. Een gedeelte van 
 het gezelschap, voor hetwelk deze toer niet meer nieuw 
 was, reed vooruit om ververschingen te bestellen, terwijl 
 wij ons tot de onderaardsche reis voorbereidden. Ik kan niet 
 ontkennen, dat het hart mij een weinig popelde toen de 
 duisternis van het hoi mij zoo onvriendelijk tegengrimde, 
 en dat ik mij liever met de verder rijdenden op het rijtuig 
 zou gezet hebben. Ik huiverde alsof ik in het hoi van Tro- 
 phonius moest afdalen. Maar al deze zoete bedenkingen 
 
 onthalen to treat , verhaal narrative , kieschheid delicacy , verontwaar- 
 diging indignation, opstuiven to break out, verheelden to imagine, 
 ultgesirekt extensive , schranderheid cleaverness , kunimagtig artificial , 
 gids guide, flamhouw torch, geleiden to conduct , gedeelte T^art , toer 
 trip, ververscfiing refreshment , ontkennen to deny, popelen to tremble, 
 tegmgrimmen to grim, to appear, rijtuig carriage , huiveren to shudder, 
 afdalen to descend, zoet sweet, agreeable, hedenking thought. 
 
102 
 
 hield ik maar voor mij zelve, en ik durf zeggen, dat nie- 
 mand der vreemden lets van mijnen angst vermoedde. Reeds 
 op een honderd stappen afstands gevoelt men de huivering- 
 verwekkende koude , die ons in het hoi tegenkomt. Wij waren 
 genoodzaakt, onze schawls digt te sluiten , de heeren knoopten 
 rok en jas toe , een eukele had zich zelfs van eenen mantel 
 voorzien. Langs den zacht glooijenden ingang dieper ge- 
 komen, hinderde ons de koude minder. 
 
 rk vond het inwendige van den berg minder akelig , maar 
 ook minder inposant, dan ik het mijzelve voorgesteld had. 
 Men ziet zoo terstond, dat het een werk van menschen- 
 handen is. Men is namelijk jaar nit jaar in bezig, met 
 hier groote vierkante blokken steen uit te houwen , van welke 
 men huizen bouwt. Van afstand tot afstand laat men dikke 
 pilaren van dezelfde stof staan, tot ondersteuning van 
 de oppervlakte des bergs, welke op sommige plaatsen wel 
 honderd voet dikte heeft, daar men altijd naar onderen 
 toe uitgraaft. De berg is naar alle rigtingen uitgehold en 
 zou over de 16000 gangen hebben. Ongelukkig, die hier 
 in verdwaalde; zijn dood ware onvermijdbaar. Met den gids 
 loopt men echter weinig of geen gevaar. De man verhaalde 
 ons, dat hij omtrent vijftig jaren dit bedrijf gevoerd en 
 menig groot en klein heer hier door geleid had. Hij heeft 
 nog een' broeder, die almede in den berg bekend is; aan 
 dezen zegt hij altijd den weg, welken hij ncmen wil, en 
 als hij niet op den gewonen tijd terug is, gaat de broeder 
 in den berg, om hem te zoeken. Wij hadden nog een' jongen 
 bij ons, die almede een flambouw droeg, hetgeen ook wel 
 noodig was, om de ongelijkheid van den grond, welke ons 
 ligt had kunnen doen vallen. Ik huiverde zoo dikwijls zij de 
 
 staj) feet, koude cold, noodzaken to oblige , */«i^^» to close , ^»oo;?e« 
 to button, /a* overcoat, enkel single one, zacht softly, ylooijen to 
 slope , akelig terrible , bezig busy , vierkani square , pilaar pillar onder- 
 steuning support, oppervlakte surface, uiiZ/olen to diy^ out ^ verdwalen 
 to lose one's way , vcrhalcn to tell , bedrijf profession , almede also. 
 
103 
 
 afgebrande einden hunner flambouwen tegen vooruitstekende 
 steenhoeken afsloegen , en beefde , dat wij ons in den donker 
 zouden bevinden. Evenwel, zij dragen altijd vuurslag met 
 zwavelstokken bij zich. 
 
 Daar men, gelijk ik zeide, altijd naar beneden uitgraaft, 
 en dan hoe langer hoe dieper komt, rijzen de namen der 
 vreemdelingen , welke zij, bij een bezoek, doorgaans in de 
 weeke muren snijden of op dezelve schrijven, natuurlijk meer 
 en meer, zoodat sommige bijna onbereikbaar voor het ge- 
 zigt waren. Bij een derzelve in zeer oud schrift stond het 
 jaartal 1030, aan welks echtheid onze heeren echter twij- 
 felden. Wij vonden hier vele naamteekeningen van bekenden , 
 ook van aanzienlijke personen , onder anderen van den voor- 
 maligen Keizer der Franschen en zijn' geheelen hofstoet, 
 van Wellington, van den Prins van Oranje enz. 
 
 Wij mogten den berg niet verlaten, zonder een van 
 deszelfs rariteiten gezien te hebben, namelijk het laatste 
 Oordeel. Een zekere Grady had namelijk de liefhebberij 
 gehad, in een' der zijgangen het verblijf der gezaligden en 
 dat der gedoemden in groteske figuren met zwart krijt af 
 te malen. Het was een woelig tafereel, met levensgroote 
 figuren en fiksch geteekend. Tot een proefje der ordonnantie 
 dient, dat een der engelen voor de dansende hemellingen 
 op den bas zat te spelen. 
 
 Nu vroeg de gids ons, of wij ook de fontein van den 
 negendrup wilden zien. Wij dames waren reeds voldaan 
 van onze onderaardsche wandeling, en verlangden op de 
 aarde terug te keeren, maar de heeren riepen uit eenen 
 mond, dat dit zoo bezienswaardig was, dat wij moesten 
 toegeven. Wij vonden hier een' steen, in welken welligt, 
 
 hoek corner, leven, to tremble, hoe the, rijzen to become higher, 
 doorgaans generally, hofstoet retinue, enz. for en zoo voort etc., 
 laatste oordeel the day of Judgment , zijgang side passage , rerblijf 
 abode , woelig fantastic , tafereel sketch , fiksch well , ordonnantie or- 
 donaance, hemellingen dwellers iu heaven, dru]^ drop, voldaan satisfied. 
 
104 
 
 gedurende eeuwen , omtrent alle 9 tellens een droppel kris- 
 talhelder water van boven uit den berg komt druipen, 
 hetgeen dan ook in den steen eene aanmerkelijke holligheid 
 heeft doen ontstaan. Een der werklieden uit den berg hield 
 een glas op, waarin hij het water opving, om het een der 
 heeren te laten proeven; hij vond het zeer lekker, en zette 
 ons aan om hetzelfde te doen ; het duurde echter zoo lang 
 eer het glas vol was, dat hij voorstelde, om maar uit den 
 steen zelven te scheppen, terwijl hij ons verzekerde, dat 
 de gele kleur, welke dat water had, niets nadeeligs aan 
 den smaak toebragt. Een der heeren had de oplettendheid 
 gehad zich van eenige orgeade glaasjes te voorzien. Men 
 bood mij een glas van dit geelachtig water aan; maar hoe 
 verrast was ik, toen ik, in plaats van water, den heer- 
 lijksten moeselwijn dronk ! Oogenblikkelijk haalde een der 
 heeren van onder zijnen mantel een trommeltje met be- 
 schuiten, een tweede een blikje met suiker, en een derde 
 lepeltjes te voorschijn. Even snel had men eenige vierkant 
 gehouwen steenen bij de bron geschoven, op welke wij ons 
 nederzetteden , bij het fakkellicht, met zooveel smaak onze 
 ververschingen gebruikende , als de blonde Ceres dit in het 
 onderaardsch verblijf kon doen, terwijl wij daarenboven voor 
 geene nijdige aanbrengers te vreezen hadden. 
 
 Deze aardige galanterie hadden wij aan onze vriendelijke 
 Maastrichtsche cavaliers te danken, die eene aangename 
 herinnering aan onze onderaardsche reis wilden verbinden. 
 Zij hadden vooraf den hoUen steen doen ledigen en reinigen, 
 en toen men ons hoorde aankomen , er eenige flesschen wijn 
 ingegoten. Mevrouw van Meerten. 
 
 gedurend during, eeuw age, alle 9 tellens as often as one counts 
 nine, druipen to drop, holligheid hollow, lekk:;r nice , aansei ten to 
 recommend, eer before, geel yellow, klet(r colour, smaak taste, 
 verrast surprised, te voorschijn halen to produce, trommeltje a With 
 box, besckuiten biscuits, blikje tin hox , lepeltje iGSi%\>oon , vreezen io 
 fear, hoi hollow, ledigen to empty. 
 
105 
 
 4. Charles the fifth. 
 Karel de V was inderdaad een groot man ; hij zou het 
 ook zonder zijnen verhevenen rang geweest zijn, omdat 
 zijne bekwaamheden natuurlijk waren. Zijne staatkunde 
 evenaarde zijnen oorlogsraoed ; zijne wakkerheid is onbe- 
 schrijflijk, en, lioe de fransche schrijvers dit ook trachten 
 te bewimpelen, liun koning Franfois de I was in de vor- 
 stelijke deugden geenszins met hem te vergelijken. Hij was 
 een Nederlander , en zijn levensloop kan ons overtuigen , 
 dat het nederlandsche karakter door zijne aangeborene be- 
 zadigdheid niets behoeft te verliezen van dat vuur , het- 
 welk tot de uitvoering der gewigtigste zaken vereischt 
 wordt. Het schittert bij vlugger geesten bevalliger aan alle 
 zijden uit, maar het blijft ook zwakker, omdat het in geen 
 brandpunt verzameld wordt. Onze keizer, die alle zijne be- 
 kwaamheden tot een niittig einde wist te vereenigen, was 
 dus alleen tegen Franpois I, Plendrik den VIII, den 
 kardinaal Wolsey, en den Pans te zamen opgewassen. De 
 heerschzucht , die altijd de zwakheid van groote vorsten is , 
 was ook de zijne , en het is zeker dat de nederlandsche pri- 
 vilegien daartegen een zwakke borstweer verstrekten; maar 
 zijne heerschappij viel, naar het schijnt, den onderzaten dra- 
 gelijker, omdat hij bekwaam was dezelve met wijsheid en acht- 
 baarheid te onderschragen. Hadden zijne wijduitgestrekte 
 oogmerken hem niet in zoo vele oorlogen inwikkeld, nu 
 tegen Frankrijk en Engeland, dan tegen den kerkelijken 
 staat in Italic, ja dikwijls tegen de Turken, mogelijk zou- 
 den de Nederlanders , die hij als zijne landslieden beminde , 
 onder zijn bestuur gelukkiger geweest zijn. Vele zijner 
 
 verheven high , hekwaamheid ability , evenaren to be equal to , oorlog 
 war , wakkerheid tirmaess , bewimpelen, to conceal , to excuse , hezadigd- 
 heid moderation, hehoeven to have need of, vereischen to demand, 
 uiischitteren to flash out, vlug quick, bevallig agreeable, borstweer 
 protection, onderzaat subject, achtbaarheid consideration, onder- 
 schragen to support, bestuur government. 
 
106 
 
 instellingen bewijzen dat hij de deugden en gebreken van 
 onzen landaard grondig kende, en gepaste maatregelen ten 
 algemeenen nutte wist te nemen. Maar hij werd te veel 
 afgetrokken, om op alles behoorlijk acht te geven, en, 
 niettegenstaande zijne onmetelijke rijkdommen , was het 
 steeds uit gebrek aan geld , dat hij zich genoodzaakt vond , 
 de hoUandsche en brabandsche steden door zware beden 
 uit te putten, ja, hetgeen nog erger was, den koophandel 
 aldaar, door schadelijke belastingen te stremmen. Men leest 
 met verontwaardiging dat de Staten, om dat juk eenigzins 
 verligt te zien, tot zijne ambtenaars, door vleijerijen en geschen- 
 ken, hunne toevlugt moesten nemen. Hadde hij nog, toen 
 hem de wisselvalligheid van het oorlogslot begon te vervelen, 
 zich kunnen vergeuoegen met het geruste bestuur van zijne 
 eigendommen; hadde hij moeds genoeg had, om zijn 
 verkregen geluk te geuieten , zijne uatuurlijke bezadigdheid, 
 zijne wijsheid, zijn geslepen oordeel, zouden hem te stade 
 gekomen zijn, om zich bij de late nakomelingschap , zoo 
 wel onder de beste vorsten als onder de roemruchtigste 
 overwinnaars , den eersten rang waardig te maken. De vrij- 
 heidlievende Nederlanders , hem boven anderen aangenaam , 
 zouden hem overtuigd hebben , dat de belangen van zulk 
 eenen vorst, als hij wenschte te zijn, nooit kunnen onder- 
 scheiden zijn van de belangen des volks, dewijl deze van 
 beide zijden op de algcmeene welvaart uitloopen. 
 
 Is het niet een verbazend voorbceld van dc nietigheid der 
 menscbelijke bedrijven, dat wij dezen keizer, zoodra het 
 tijd wordt, om zich daartoe te verledigen, eensklaps in 
 de duisternis van een klooster zien verdwijnen; dat hij na 
 ontelbare belegeringen , veldslagen, en triomfen, den luister 
 van zijnen troon niet meer kunnende verdragen, in zulk 
 
 landaard people, niettegenstaande nothwithstanding, ^^fl?<? entreaty , 
 tax, stremmen to rmn, jnk]6kG, vleijerij ^hiiery , wisselvalligheid \\yi% 
 and downs , belang interest , verbazend astonishini; , voorbeeld example , 
 bedrijf undertaking , zich verledigen to indulge in , eensklaps at once. 
 
107 
 
 een zwaarmoedig verblijf liever langzaam wenscht te sterven , 
 dan ten nutte van het raeuschelijk geslacht een nieuw 
 en gelukkig leven aan te vangen? Het is de zwakheid der 
 grootste zielen , dat hunne onbepaalde begeerten beter kunnen 
 uitgeblascht dan gematigd worden, en dat de goederen , 
 welke zij het vurigste nagejaagd hebben, door het eerste 
 genot zoo verachtelijk worden, als zij te voren bekoorlijk 
 schenen. Hoe het zij , keizer Karel moest niet alleen als 
 vorst, maar ook als vader zijne zorgvuldigheid verder uit- 
 gestrekt hebben. Viel het bestuur van zoo vele rijken en 
 staten hem lastig, het ware vooreerst genoeg geweest, het 
 keizerrijk aan zijnen breeder Ferdinand af te staan; dan 
 kon hij Spanje met de Nederlanden voor zich behouden 
 hebben, om zijnen zoon door dagelijksche voorbeelden van 
 billijkheid en deugd tot derzelver regering bekwaam te 
 maken. Hij was dezen zoon, dien hij beter moest gekend 
 hebben, zulke staatslessen verschuldigd , eer hij het waagde 
 hem tot dat gevaarlijk toppunt van opperheerschappij te 
 verheffen, hetwelk nu, dewijl het ontijdig geschied is, zoo 
 wel voor Filips als voor zijne onderdanen, eene reeks van 
 plagen na zich heeft gesleept. Stijl. 
 
 5. Philip the Second. 
 
 Filips de Ilde was de spaansche Tiberius. Uit alle zijne 
 handelingen zou men geoordeeld hebben , dat zij geen ander 
 einde bedoelden, dan te beproeven, wat er noodig ware 
 ora een allerzachtmoedigst volk tot ongeduld en wanhoop 
 te tergen. Maar hij , in de verwachting der magtigste monar- 
 chie, bij trotsche Spanjaarden opgevoed, laatdunkend en 
 arglistig van aard, verblind door het zwaarmoedigste 
 
 onhepaald unlimited, nithlusschen to extinguish, bekwaam fit, top- 
 punt pinnacle, reeks a SQr'xa^ , bedoeleti io ?d\n bX , zachtmoedig ^cwiX^ , 
 icanhoop despair, tergen te exc'ita , verwackting cx])ectiiiion , opvoeden 
 to educate, laatdunkend proud, zwaarmoedig gloomy, melancholy. 
 
108 
 
 bijgeloof, en uit alle deze oorzaken iot de uiterste wreed- 
 heden bekwaam, had niets, dat op de nederlandsche rondheid 
 pastte. Hij was volstrekt onkundig van de geaardheid der 
 Nederlanderen , en noch door de natuur, noch door de 
 opvoeding gevormd, oni er zich ooit een denkbeeld van te 
 niaken. Dus verbeelde hij zich ook die kennis als geheel 
 onnoodig , zonder te overwegen , wat zijn vader , hierdoor 
 alleen, had uitgewerkt. Deze had het onmogelijk geoordeeld 
 de nederlandsche provincien, door de natuur zelve zoo 
 verdeeld , door het verschil van taal , van wetten en zeden , 
 zelfs van maten en gewigten, zoo zeer onderscheiden , tot 
 de gelijkvormigheid van een vorstendom te brengen. De 
 zoon, op verre na zoo magtig niet, beelde zich in, dat 
 men tot dit groote oogmerk slechts alle wetten, keuren, 
 handvesten en instellingen den bodera hadde in te slaan , 
 en dat alles gemakkelijk moest volgen indien men geene 
 dwangmiddelen spaarde, hetgeen bij hem lafhartig zou 
 geweest zijn. Het scheen onbegrijpelijk, dat eenige handel- 
 drijvende gewesten een juk zouden afschudden, hetwelk 
 aan Napels, Milaan en Arragon , zonder moeile was opge- 
 legd. Hij was inderdaad een grootmagtig kouing, en had 
 de bestgeoefende krijgsbenden in dienst, die men toenmaals 
 in Europa kende; maar behalve dat hij te veel op deze 
 voordeelen steunde, was het ook door zijne eigene schuld , 
 dat zij hem bij vele gelcgenhcden zeer kwalijk dienden. 
 Aan schranderheid tot ingewikkclde ontwerpen ontbrak het 
 hem niet, veelmin aan loosheid om ze tot een bekwamen 
 tijd in den boezem te smoren. In nijd en achterdocht, om 
 op zijne staatsdienaars een wakend oog te houden, en 
 
 bijgeloof superstition , wreedheid cruelty , rondheid frankness, geaard- 
 heid character, denkbeeld idea, verschil difference, oj) verre na by 
 far, oogmerk purpose, keur statute, handvest jirivilejje, insielling 
 institutiou, lafhariigheid cowardice, gewesi province, 5^e?<»^» to cal- 
 culate , kwalijk badly , s>:hranderheid cleverness , ingewikkeld intricate , 
 ontwerp plan, loosheid cunning, smoren to conceal, achterdocht suspicion. 
 
109 
 
 zelfs tegen hunne deugden op zijne hoede te zljn, was liij 
 Tiberius gelijk; maar alle de kunstenarijen, waarin hij zich 
 dagelijks afsloofde, schoten te kort, om aan zijii oordeel 
 die juistlieid bij te zetten , zonder welke de verborgene kracht 
 van zoo vele te zamengestelde werktuigen nimmer tot 
 een gelukkig einde te besturen is. Het viel bovenal in 
 zijneu smaak, de gewigtigste zaken in afgezonderde eenzaam- 
 heid te ontwerpen, te overleggen, en met zijne verbeelding 
 nit te voeren, waarna hij zich in de verdere betrachting 
 op zijne dienaars verliet, niet uit vertrouwen, maar uit 
 werkeloosheid , of misschien uit hoogmoed , welke hem belette 
 te twijfelen aan het goede gevolg van zijne opgevatte be 
 grippen. Een iegelijk ziet, dat op deze wijze, door de 
 geringste vergissing van den stichter, het gansche gebouw 
 in een luchtkasteel verkeeren moest. Hij verschilde hierin 
 hemelsbreed van zijnen vader, die zich altijd bevlijtigde 
 om op de uitvoering der hagchelijke aanslagen met eigene 
 oogen toe te zien, en door overal tegenwoordig te zijn, 
 zich niet alleen geducliter maakte, maar ook eene ervarenis 
 verkreeg, die hem nooit verlegen liet. Onze schrijvers oor- 
 deelen dat Filips, indien hij met de krijgsmagt van Alva 
 zelf in de Nederlanden ware gekomen, zeer veel zou uit- 
 gewerkt hebben, om de beroerten te stillen; en dat aan den 
 anderen kant zijne gedurige afwezigheid de onnoemelijke 
 schatten , welke hij tot den nederlandschen oorlog vervolgens 
 besteedde, nutteloos heeft gemaakt. Een enkel voorbeeld 
 zij op deze plaats genoeg, om dit laatste te bevestigen. 
 Reijd verhaalt dat ten tijde van Parma, van tien dukaten 
 welke de koning uit Spanje overmaakte, gemeenlijk zeven 
 
 kunstenarij artifice , zich afslooven to exhaust , te kort schieten to 
 ioW, juistheid accuracy, verbeelding imagination, betrachting reflec- 
 tion, werkeloosheid inactivity, beletten not to ^Woyv , vergissing mh- 
 take, stichter originator, verschillen to differ, hagchelijk difficult 
 zich gedticht maken to make oneself feared, beroerte revolt, kan 
 side , voorbeeld example , bevestigen to confirm. 
 
110 
 
 on^er de batideli van zi'jne dienaars versmolten, en omtrent 
 drie tot betaling van het krijgsvolk kwamen, terwijl onder- 
 tusschen , wegens de slappe monstering welke men gewoon 
 was te houden, voor eenen man, die de wapenen droeg, 
 vier moesten betaald worden. Hij oordeelt dat men , zonder 
 deze misbruiken, ligtelijk twee legers in het veld hadde 
 kunnen brengen, om Frankrijk en de Nederlanden te ge- 
 lijk in vreeze te houden. Ziedaar hoe weinig gebruik Filips 
 de II. , met al zijn spitsvondig vernuft , van zijne vermogens 
 wist te maken. Mogelijfc zou men hem ten aanzien van 
 zijn verstand , zoo hij geen koning geweest ware, voor een 
 groot man gehouden hebben. Stijl. 
 
 6. Youth. 
 
 Weet , mijne jonge vrienden , dat uw leeftijd in mijn 
 oog eene onvergelijkelijke schoonheid en onberekenbare 
 waarde heeft. Ik beschouw u als den bloesem der mensch- 
 heid. Hoe bekoorlijk verschijnt gij met den frisschen dauw 
 der gezondheid op uw gelaat! Hoe onbewolkt schittert de 
 lust in het leven u uit de oogen! Wat menschelijk oog en 
 hart zoudt gij niet bekoren, met uwe fierheid, vlugheid 
 en kracht ! In uwe bloem zie ik reeds de vaster , de gezette 
 vrucht ten voorschijn komen, die zich dra tot voile rijp- 
 heid en grootte ontwikkelen zal. Maar welk eene teerheid 
 bij dien moed en die krachten ! Ach, hoe ligt, hoe ras 
 kan uw schoon bezoedeld , ja uwe vrucht zelve, in haar 
 eerst ontkiemen , door een' giftigen worm doorboord en ver- 
 nield worden ! 
 
 Jongelingen! gij zijt de hoop uwer ouderen en aanver- 
 
 slap lukewarm, inattentive, 7nonstering review, leger array, ver- 
 mogen power, waarde value, bloesem blossom, ^^^y«r//;^ charming, 
 gelaat countenance, schitieren to shine, bekoren to delight , ^^r^«rf 
 pride, vaster firmer, dra soon, ^^(?r^tfifl? delicacy, r^j quickly , soon, 
 ontkiemen budding, vernielen. io destroy, voonverjo object. 
 
Ill 
 
 wanten, het voorwerp der bekommerendste wenschen eil 
 pogingen van hen , aan wie gij uw leven en eerste op- 
 voeding verschuldigd zijt; of, hadt gij reeds het ongeluk, 
 van uwe ouderen te verliezen, van zorgdragende voogden, 
 die u om uwer ouderen wil beminnen, en hen in u zien 
 herleven. Wij ouderen van jaren, zijn den leeftijd, waarin 
 men luchtkasteelen voor zich zelven pleegt te bouwen, 
 reeds te boven : al onze wenschen , uitzigten , en plannen 
 voor het tegenwoordige leven bedoelen het welzijn en ge- 
 luk van een nageslacht, van kinderen, die wij als ons 
 zelve beminnen, in wie wij ons zien herleven, in welke 
 wij gevoelen, dat onze betrekking tot de wereld, onze 
 naam en ons bestaan zelf als voortduren. Voor hen zijn 
 onze zorgen en arbeid; voor hen, om hunnent wil dolen 
 onze gedachten nu en dan nog in de onzekere, maar door 
 de hoop in rozengewaad gekleede toekorast : de vorming van 
 hun karakter , de vestiging van hunnen stand en hun welzijn, 
 is het eenige, dat ons van aardsch geluk nog overblijft. 
 
 Messchaert. 
 
 7. The human body. 
 Waar is een kunststuk het menschelijk ligchaam evenarend ? 
 Daar staat hij , eener opgerigte zuil gelijk, het hoofd 
 pralende met waardigheid en bevalligheid , terwijl het 
 viervoetig gedierte, als eene onafgewerkte kolom, nog 
 rust op den toestel, het kapiteel los daarnevens hangend. 
 Zijne bewegingen zijn gemakkelijk , vatbaar voor de zaehtste 
 ronding, op duizenderlei wijze te vermenigvuldigen. AUerlei 
 standen, allerlei overgangen, allerlei uitdrukkingen zijn 
 daarvan het gevolg; eene even duidelijke als bevallige taal 
 
 bekommerend heartfelt, ;?o^m</ endeavour, opvoeding aAnc^iion , voogd 
 gnardian, bedoelen to aim at, betrekking relation, ^o^^m to wander, 
 kunststuk masterpiece, evenaren to be equal to , pralen to carry , be- 
 valligheid grace, onafgewerkt unfinished, kolom column, toestel 
 basis, kapiteel capital, vatbaar suitable. 
 
112 
 
 sprekende voor bet oog. Aanscliouw den luchtigen dans ! 
 Zie den worstelaar ! Vestig uwe oogen op de vlugge niraf 
 en den God , die haar vervolgt ! Zie de rnst van Hercules 
 nadat er geene monsters meer te bestrijden , geenerlei ge- 
 varen meer te vreezen zijn ! Sla het oog op den olympischen 
 Jupiter, wiens majesteit de aarde zwijgen, wiens hoofd- 
 schudding haar beven en daveren doet! Altijd nieuw, 
 altijd fraai en onnavolgbaar voor anderen is de menscbe- 
 lijke gestalte. De natuur heeft baar met eene buigzaambeid 
 uitgerust, met eene kunst zaamgesteld, waarvan riaauwelijks 
 een denkbeeld is te vormen. Terwijl zij op eenen onnoemelijk 
 kleinen gronslag rust, waarop zij door de volmaakste 
 evenredigbeid wordt staande gebouden; terwijl zij dezen 
 natuurlijken stand elk oogenblik verlaat, en steeds zonder 
 moeite een nieuw evenwigt vindt; terwijl ze zicb als in 
 allerlei bogten wringt , tot allerlei inspanningen laat brengen , 
 om allerlei werkzaambeden te verrigten, blijft de wonder- 
 bare gedaante, bij vereiscbt bestuur, altijd fraai, altijd 
 belangwekkend. ledere bonding is slecbts eene andere scboon- 
 beid, een ander beeld, gelijk bet de bloeijende menscbelijke 
 verbeelding, tot louter vermaak of aanduiding van eenige 
 eigenscbap, niet bad kunnen scbeppen. 
 
 Swart. 
 
 8. The retreat from moscou. 
 God! welk een terugtogt! bet kracbtigste penceel, de 
 stoutste dicbtgeest, is niet in staat, meer dan flaauwe 
 trekken te malen van dat alles, wat in veertig dagen tus- 
 scben Moskou en den Niemen is voorgevallen. Daar ligt 
 het gebeente van 300,000 fransche en aadere helden en 
 
 worstelaar gladiator, hoof dsch adding nod, daveren to shake, yVdiai 
 beautiful, grondslag foundation, volmaakl perfect, evenredlgheld pro- 
 portion, evenwigt balance, io^^ bending, ?^;7«^^« to writbe, to twist , 
 vereischt right, bestuur management, penseel pencil, stout bold, 
 flaauw faint, trek feature. 
 
11^ 
 
 roemrijke gelidteekende veteranen, gemengd onder dat van 
 zoo vele dappere reuzen , als in dien grooten worstelstrijd 
 gevallen zijn, gemengd ook onder de tallooze geraamten 
 van geslagte of door lionger en koude gesneuvelde paarden , 
 alles bcdolven onder de verspcrde brokken van in den 
 steek gebleven krijgs- en voertuig. Daar heeft de roeke- 
 looze barbaar eene zee van martelaarsbloed doen plengen, 
 waarvan de breede vlakten rookten en de rivieren rood 
 geverwd waren. Daar hebben steden, dorpen, hntten zelfs, 
 kortora, alle sporen van menschelijke bevolking, opgehouden 
 te bestaan. Daar giert tlians de noordewind als een hui- 
 lend spooksel henen over eene levenlooze wildernis, over 
 een onmetelijk, met bekkeneelen en riffen overdekt kerkbof. 
 Daar ligt de roem en trots van den geweldenaar , de glorie 
 zijner veldbeeren, de bloem van Frankrijks, Duitschlands , 
 Italie's, Hollands en Polens jongelingschap, en al deze 
 hecrlijkbeid van legcrs , twintig jaren lang gewoon te zege- 
 pralen, veracbtelijk begraven! Al wat de geschiedenis ver- 
 meldt van Farao's en Sanberibs en Xerxes nederlagen staat 
 bij dit tafereel in de schaduw geplaatst ; en het ellendig 
 overscbot van eene beerniagt, waarvoor de wereld even te 
 voren geknield en gesidderd bad, kwam terug als eene 
 bende naakte, uitgemergelde landloopers, de spot en 
 verguizing van bet laagste gemeen. 
 
 OCKERSE. 
 
 9. GoDEFROI DE BoUILLON OR THE SlEGE OF NiCEA. 
 
 Intusschen heeft zich eene groote magt bij die van God- 
 fried gevoegd; bet Christenleger trekt naar Nicea, en slaat 
 het beleg om die door natuur en kunst versterkte vesting. 
 
 gelldteekend scarred , worstelstrijd struggle, geraamte skeleton , sneu- 
 velen to perish, hedolven from hedelven to bury, steeh the rear, 
 plengen to shed , g'leren to howl , bekkeneelen en riffen slcnlls and 
 bones, tafereel sleet ch , verguizing laughing stock, het beleg slaan 
 to besiege. 
 
 8 
 
114 
 
 Daar daagt Sultan Kilidy Arslan , met een talrijk leger, op , 
 tot ontzet van zijne hoofdstad. Nooit vertoonden de vruclitbare 
 velden van Bithynie een grootscher en verschrikkelijker 
 gezigt. Beide legers staan tegen elkander over, gelijk twee 
 digte wouden , Europa tegen over Azie , om de groote 
 vraag : te beslissen wie de overhand zal hebben, of Christus 
 of Mahomed ? Had ik thans het penseel van den onsterfelijken 
 Tasso, hoe levendig zoude ik dit tafereel mnlen ! Wie toch 
 schilderde zoo als hij. Naauwelijks opent de dageraad aan 
 de zon de poort, of het trompetgeschal brengt alles in 
 beweging. Men grijpt naar de wapenen, en stelt zich in 
 rijen De banieren worden ontrold , en daartusschen prijkt 
 die van het zegevierende Kruis. De pluimen wapperen 
 op de helmen der helden ; kleederen , pansieren , schilden , 
 zwaarden , lansen , alles schittert. Godfried , op eenen vluggen 
 klepper gezeten, vliegt, met bliksemende oogen , al de 
 rijen door , dezen roera , genen buit , anderen de kroon der 
 martelaren belovende. Het vuur dat hem bezielt, bezielt 
 ook zijne benden, de raoedige rossen trappelen van onge- 
 duld den grond; van alle kanten hoort men de kreetrGod 
 wil het! Met een valt de vijandaan; hij wordt afgeslagen, 
 maar hervat den aanval, en dra is de strijd algemeen. 
 Duizende pijlen gonzen daar henen en vallen gelijk een 
 hagelbui neder. Schild tegen scliild , zwaard tegen zwaard , 
 ontmoeten de strijders elkander. De lucht weergalmt" van 
 hun geschreeuw, van het gekerm der gekwetsten, van het 
 gebriesch der paarden, van het geknars der lansen, en 
 het geklikklak der zwaarden en helmen. Dc grond is bedekt 
 met stukken van wapenen, schilden, pansieren, verminkte 
 
 opdagen to appear, ontzet delivrance, woiid forest , dat/eraad Hawq , 
 prijken to shine, zegevierend victorious, wapperen to wave, pan- 
 sier coat of mail, klepper stocA, bliksemejide ^Ashing, kreef cry , ^er- 
 vatten to renew, gonzen to whirl, bui shower, gekerm the groans, 
 gekwelsl woiuulotl, gebriesch neighing, geknars ih& rXn^Vxw^, geklik- 
 klak the clang, Vi'nninkt maimed 
 
115 
 
 leden en lijken. Ziet gij Godfried , hoe hij , met lossen 
 teugel, rent, te midden der vijandelijke drommen? Men 
 vindt hem steeds daar, waar het gevaar het meest dreigt, 
 overal dood en schrik verspreidende. Den eenen doorboort 
 hij met de lans , den anderen werpt hij van het paard : 
 terwijl liij zijne strijdmakkeis aanmoedigt tot het dooden 
 en vervolgen van den vijand. Deze, geheel geslagen, zoekt 
 in de vlugt zijn behoud. 
 
 j. m. schrant. 
 
 10. The Seasons. 
 
 Wij beginnen met de algemeene beschouwing van het 
 merkwaardige in een etmaal, den tijd welken wij verdeeld 
 vinden in vier en twintig uren. Biunen dit bestek zien wij 
 onze schaduwen omloopen, en bevinden ons, op dezelfde 
 plaats, eenmaal in den staat der grootste verlichting en 
 der grootste verduistering, volgende elkanderen langzaam , 
 door gepaste tussclienstanden Dit wordt overal te weeg 
 gebragt door middel van dezelfde zon, beschijnende altoos 
 den halven aardbodem, terwijl de andere helft in de 
 schaduwe is bedolven, en dus onvermoeid rondloopende , 
 zonder ooit hare stralen in te houden. Want terwijl de 
 zon voor ons opgaat , zien anderen haar wegzinken , en als 
 wij haar verliezen, wordt haar opgang aanschouwd van de 
 bewoners in het westen , zoodat de bron des lichts altijd 
 ergens gezien wordt op het aardrijk , in allerlei stand. 
 Altoos is het ergens tijd van opstaan, altoos is het ergens 
 tijd van middagmaal houden en van nederleggen , zoo 
 onophoudelijk als het geboren worden en sterven. Moet 
 deze bekende zaak ons niet merkwaardig voorkomen, als 
 wij eens nadenken , hoe het toch wezen zou, indien het 
 den schepper behaagd had, de geheele aarde overal bestendig 
 
 teugel bridle, drom crowd, etmaal one day, bestek period, staat 
 state, elkander each otlier, gepast suitable, altoos always , bedolven bid. 
 
116 
 
 te verllcbten , door verscheidene stilstaaude zonnen ! Wij 
 verblijden ous in de dagelijksclie verkiezing des Alniagtigen, 
 die het licht door de duisternis aldus laat vervangen; wij 
 verblijden ons te meer, dewijl dit niet zoo haastiggeschiedt, 
 dat onze bezigbeden ongevallig worden afgebroken, maar 
 in een bestek van tijd, bljzonder gcpast en afgemeten naar 
 de gesteldbeid en krachten van levende en groeijende scbep- 
 selen , om arbeid en ruste gevoegelijk te verpoozen. 
 
 De onderscheidene afdeelingen van dit tijdvak of etmaal 
 verdienen een naauwkeuriger overzigt. 
 
 Met bet naderen der zonne tot de pracbtige oostei-kim 
 wijkt allengskens de duisternis, en het aanzienlijke wordt ber- 
 scbapen. De nucbtere dageraad wordt reeds begroet door 
 't verbeugde pliiimgedierte, terwijl de dauw het bind naar 
 eene zee doet gelijken. Met bet oprijzen van bet levenwek- 
 kend licht, wordt de dag berboren, bet gelaat des aardrijks 
 vernieuwd, en duizend schitterende vonken vertoonen zich 
 op bet bepereld veldtapijt. Bij bet opkomen der zonne verschui- 
 len zich de wilde dieren, en bij de ontwakende scbepselen 
 herstelt zich nu de bewustheid van bunnen wezenlijken 
 tocstand. De landbewoners zijn reeds werkzaam ; rook stijgt 
 uit hunne daken, en de ruime staldeuren worden ontsloten, 
 terwijl de stedclingen nog rusten in de armen van den 
 slaap. Doch eerlang begint het gewemel hunner bezigbeden 
 benevens bet gedruisch der stemmen en werktuigen. 
 
 De zon naar bet zuiden opklinimeude, vermeerdert de 
 warmte op het niiddengedeelte van den dag. Haar scbijnsel 
 komt tusschen de woningen, de schaduwen krinipen in, en 
 alomme verspreidt zich een heldertintelend licht, wanneer 
 
 zich verblijden to rejoice, verkiezing choice, beziglteid h\\&\\xc^s ^ on- 
 gevallig unpleasantly, gesteldheid situation, verpoozen to change, 
 naauwkeurig accurate , k'uu horizon , nuchier yontliful . dageraad dawu, 
 verheugd joyUxl , pliiimgedierte feathered animals, schiiieretid hriWiant, 
 verschuilen to hide, zicJi /terstellen to rcinrn, dear door, eerlang aoou, 
 gedruisch noise , zich inkrimpen to become shorter , tinielen to sparkle. 
 
117 
 
 het niet onderschept wordt door benevelingen. Doch dik- 
 wijls wordt de glans gematigd door prachtige wolkgevaarten 
 opgehangen boven onze hoofden. Ontelbaar zijn de gedaanten 
 in de wolken des Heeren, gedaanten als van breede vach- 
 ten, van lange streepen of banken, van bergen en afge- 
 brokene klippen, die gediirig ongemerkt verschieten en 
 verdwijnen. Nu is er eene eeuparige graauwheid uitgespreid , 
 dan weder ziet men liier en daar blaauwc bovenlucht. Eenige 
 wolken zijn gezoomd met vuur; in andere is eene zachte 
 mengeling van licht en bruin. Somtijds ziet men lagen 
 van dezelve boven elkanderen , in verschillende bewegingen , 
 die het weder voorspellen. Op andere tijden schijnen ze 
 vastgehecht aan het zwerk of ook wel zoo snellijk voortge- 
 dreven dat ze breede schaduweu, nagejaagd van den zonne- 
 schijn, als vluchtige kleeden voortslepen over heuvelen en 
 velden. Dan hangen dikwijls de verslapte boombladeren ; 
 dan zoeken de verzaadde dieren naar de koelheid van den 
 liefelijken lommer, dan zijn de kiuderen der menschen in 
 de drukten der verstrooijing , door velerlei inspanningen 
 van geest of ligchaam, welke hen noodigen, om het gewoel 
 af te breken door het nuttigen van voedsel. 
 
 Deze helderheid neemt af tegen den avond, dewijl de 
 zon naar 't westen afdaalt, om het zigtbaar gedeelte van 
 haren loop te voltrekken Zij schiet allengskens achter eene 
 bank , en omboort de kleine wolken met een bevallig rood ; 
 of de groote zonneschijf raakt aan de kimmen , en ver- 
 liest zich bij gedeelten , tintelende nog op den vloed , doende. 
 de westelijke zijde der gebouwen glinsteren; en lange 
 
 onderscheppen to intercept, gevaarte accumulation , gedaante represen- 
 tation, vacht skin, fleece, streep stripe, verschieten to fade, toeder 
 again, weder weather, Doorspellen to \iXGdi\ct , gehechti-dBiGnaA, zwerk 
 firmament , the heavens , verzaad satiated , lommer shade , ver- 
 strooijing dispersion , amusement , inspanning exertion , ligchaam body , 
 nuttigen to take , voedsel food , afdalen to set , to go down , om- 
 boorden to fringe, raken to touch, glinsteren to appear brilliant. 
 
118 
 
 guldene strulen vliegeii in 't vcrmoeide ooy; cles veriukien 
 aanschouwers, hetwelk de verdonkerde afbeeldsels der 
 zoime achterua pleegt te herhalen. Daarop worden de kleuren 
 allezius onzeker, en gemengd tot een graauwend bruin; de 
 voorwerpen verwarren zicli; de gedaanten vloeijen zamen, 
 zoo dat men lucht , aarde en water in 't verscliiet naauwelijks 
 kan onderkennen. Langzaara worden de starren zigtbaar, 
 de bladeren zijn ingetrokken, om de teedere bloemen te 
 besluiten; het tamme vee begeeft zich tot de rust en de 
 wilde roofdieren treden bescliroomd uit de wouden. Ge- 
 durende deze stonden gevoelen de aandachtigen , in de 
 eenzaamheid, eene vertederende zwaarnioedigheid , daar 
 komt iets verlievens in hun bewogen hart; de avond- 
 schemering, na eenen welbesteedden dag, wekt godsdien- 
 stige aandoeningen , zoodat zij reeds bidden, voor dat zij 
 het besluit namen, ora zich tot den gebede te begeven. 
 Ook verneemt men dan duidelijk dat de verleden onlusten 
 ons niet onverschillig maken omtrent het bijzijn onzer 
 medemenschen ; hetzelve blijft aantrekkelijk. Door kunst 
 verlengt men den dag in zijne woningen, alwaar de vluchtige 
 schimmen op de wanden zweven over 't bewogen licht 
 der kaarsen , en wij gelegenheid vindeu , om onze afgebrokene 
 bezigheden ten einde te breugen. 
 
 De heer.-chappij van den nacht doet al het zigtbare 
 verdwijnen , zoo dat het denkbeeld van dood en vernietiging 
 ons bekruipt, wanneer wij onze oogen wenden naar de 
 dikke duisternis , en geen geluid vernemen. Het minste 
 
 verruH delighted, nfbecldsel image, herhalen to renew, allezins 
 quite, voorwerp object, verschiet distance, tam tame, gentle, be- 
 schroomd timid, afraid, verieederend softening, verheven to elevate, 
 bewogen moved, avondschemering \htt &\x'JiAc& oicvQwxu^ ,godsdienslig 
 pious, aandoening emotion, bidden to pray, ooor dat before, het 
 besluit nemen to resolve, verledeti \^^s.i , onlitsf sorrov,' , aantre/ckelijk 
 attractive, schim shadow, heerschafipij rule, bekruipen to come 
 upon, geluid noise. 
 
119 
 
 gerucht kliukt alom door de zwijgende velden, zelfs liet 
 ruischen van 't geboomte. In de woelige stad komt eenige 
 stilte. Men hoort er slechts het geluid van de klokken 
 der kerktorens, het geroep der wachters, of de stemme 
 der dronkenscliap op de straten. De bewoners zijn opge- 
 sloten in liunne huizen, zij zitteu vadzig neder, hun geest 
 is uitgeput, de leden zijn afgesloofd, de aandacht is ge- 
 weken, en de denkbeelden worden verzwakt, door de 
 aanvalleu der slaperigheid , welke hen noopt neder te liggen 
 om te vernachten in de schaduwe des Almagtigen. Onder- 
 tusschen prijkt het wijd vervrulf des hemels met tintelende 
 starren, of het uitspansel wordt verlicht door gestreepte 
 vlammen, opschietende nit het noorden. Hoe luisterrijk is 
 het verschijnsel der blinkende mane ! Haar bleek en koud 
 licht verbreidt over alles eene flaauwe eenparige grijsheid, 
 welke de onderscheiding der dingen onzeker maakt, ons 
 doet twijfelen, wat wij zien bewegen, en den eenzamen 
 wandelaar schichtig doet voorttreden. De deuglieveude op- 
 merker ziet uit over de ruimte, en gevoelt zich zelven 
 omringd door de godheid. Deze vertooning heeft iets eigens , 
 iets bijzonders en plegtigs , hetwelk geenszins bemind wordt 
 door hen, die ongaarne denken aan sterven, aan reken- 
 schap geven en de eeuwigheid, want het blaast hun vreemde 
 gedachten in, en roert hen, door ongewone gevoelens, zoo 
 dat eene heimelijke benaauwdheid hen doet haasten naar 
 licht, gerucht en tafel, om zich te verschuilen onder de 
 bedekking van den slaap. Hulshoff. 
 
 10. The dying Boekhaave to his friends. 
 
 Eindelijk naderde het uur van ontbinding van Boerhaave. 
 
 gerucht rumour, woelig busy, vadzig lazy, uitpuiten to exhaust , ^i</ 
 member, aandacht atteutiou, nopen to compel, verwulf vault, uit- 
 spansel tirmameat, luisterrijk splendid, mane for maan moon, een- 
 parig universal, schichtig timid, opmerker o\)SQV\'cr , uitzien io look, 
 ruimte expanse, vertooning scene, plegtig solemn, benaautoheid d>n\- 
 iety, haasten to hasten, ontbinding death. 
 
120 
 
 Leyden , welks iuwouers , eeiiiii;e jaren te voreii , de her- 
 stelling van 's mans gezondheid met algemeene vreugdetee- 
 kenen gevierd liadden, Leydeu stond uu in rouwe gedom- 
 peld te worden. 
 
 De beroemde van Swieten , dien hij gaarue tot zijn' op- 
 volger gewenscht had , Gaubius , de Gorter , de Haen , de 
 getrouwste zijner leerlingen , omringen zijne legerstede; 
 verslageuheid en weedom vervullcn hunne harten. Boerliaave 
 belioudt de kalmte, welke zijne deugd hem inboezemt: „Ik 
 gevoel het, zegt hij, mijne waarden ! ik heb aan mijne be- 
 stemming op aarde voldaan. Wat ik tot welzijn mijner me- 
 demenschen heb kunnen doeu, dit alles stelt zich thans 
 levendig voor mijnen geest. Mijn hart doet mij geene ver- 
 wijten; hoc zoet is mij deze overtuiging, hoe ver verheven 
 boven de ijdele goedkeuring der menschen ! Gij mijne leer- 
 lingen , maakt u zelven de achting en den dank van uwe 
 natuurgenooten waardig ; door ze u waardig te maken , zult 
 gij ze best ontberen kunnen , wanueer gij die niet vindt waar 
 gij ze verwacht had. Gewent u zelven, u boven den dank 
 der wereld te verheffen, want pligt zal dikwijls van u vor- 
 deren dat gij u niet stoort aan het gevoelen der menigte, 
 volgens hetwelk echter de gunsten worden uitgedeeld ; leert 
 dus u zelven altijd streng te beoordeelen; en dat tot dit 
 einde uw geweten steeds over u de wacht houde; schept 
 u een inwendig bestaan , onaf hankelljk van toejuichingen en 
 berispingen der menschen. Trekt u de ondaukbaarheid niet 
 te sterk aan : ook zij heeft een onbekend zoet ; want het 
 diepe gevoel, dat geen ondank in staat is om de zachte 
 aandoeningen der menschlievendheid in ons hart te verdel- 
 gen, is buiten bedenking hooger genoegen dan de onder- 
 
 rouwe mourning, gedompeld plnnged, vt^rslagcnheid Am\m\T , weedom 
 grief, kalmte peace, voldiian fulfilled, welzijn the good , ffoedkeurinff 
 applause, venoachien to expect, gevoelen opinion, menigte multi- 
 tude, berisping remark, aantrekken to take to heart, ondervinding 
 experience. 
 
121 
 
 vinding der erketitelijkheid. — Dat het leven van deii rijken 
 en magtigen in uwe oogen uooit meer waarde hebbe dan 
 dat van den anneu en geringen, — Zijt uiet tevreden met 
 zelve het goede te doen maar gebruikt ook al den invloed 
 van uw beroep, om auderen het goede te doen beminnen. 
 Wanneer pligt roept, dan weet een braaf geneesheer, den 
 haat, het gevaar, de besmetting, ja zelfs den dood te tarten. 
 Men beklaagt hem mogelijk? dan, als een edelmoedig man 
 vindt hij in de vervulling zijner pligten, en de opofferingen 
 er aan verknocht, zijn grootste en eenigste genoegen. De 
 ongevoelige* verdient hier medelijden; de ware arts is er ver 
 boven verheven; kortom, leeft zoo, dat, wanneer voor u 
 de tijd komt om den tol aan de natuur te betalen, en gij 
 terug ziet op de afgelegde loopbaan, gij dan nergens iets 
 ontmoet hetwelk uwe rust stoort; uwe laatste woorden zuUen 
 dan dankzeggingen zijn kunnen aan den Opperheer van leven 
 en dood, en trefFende uitdrukkingen eener deugdzame ge- 
 rustheid van gemoed" 
 
 Met deze gevoelens bezield, verliet de groote man alles 
 wat hem hier beneden dierbaar was. Kesteloot, 
 
 11. The present and former condition of Holland. ') 
 
 Heerlijk uitgerust, en met geeerbiedigden wimpel, gleed 
 onze staatshulk , sedert eeuwen lang , over de , nu eens 
 kalrae, dan weer onstuimige zee des levens. Met versterkte 
 huid en hooge boordeu , met stevige masten en digte blanke 
 zeilen, stevende zij , als een pronkstuk der volken, regt 
 door zee, naar de reine kaap. Volk en stuurlieden waren 
 vrolijk en vergenoegd; want wederkeerig vertrouwen en 
 
 ' This part of a lecture over den invloed der zeevaart op de Ne- 
 derlandsche taal proves the abimdauce of uaval terms in the Dutch 
 language. 
 
 geneesheer physician , besmetting infection , tarten to brave , hehlagen 
 to ])ity, mogelijk perhaps, gleed from glijden to glide, /^w/^ vessel, 
 hidd timbers, stevig strong, stevenen to steer. 
 
122 
 
 wederkeerige tevredenheid maakten de reis des le^rens tot 
 eene spclevaart. Alle vlaggen groetten onze Eendragt, en 
 bewonderden onze welvaart eu fierheid. 
 
 Eens echter, in eenen stikdonkeren nacht, na eenen al 
 te gunstigen wind en eene al te gladde zee, toeu volk en 
 stuurlieden half in slaap waren geschommeld , praaiden wij 
 een vaartuig, hetwelk, ongezien, met opgetogen zeilen en 
 met helsche wimpels prijkte. Het was de nijd, de verpester 
 van de zee des levens. Met voile handeu werd het zaad 
 der tweedragt op het verdek onzer Eendragt geworpen, 
 en met eene boosaardige vreugde vervolgde hij nu zijne 
 verderfelijke vaart. Waar schiet dit zaad geene wortels? 
 Het kiemde en groeide dus ook in onze staatshulk. 
 
 Het eerst begonnen kok en bottelier te kijven, en nu 
 meenden volk en stuurlieden te luisteren waar hun voedsel 
 gebleven was. Rampzalige twist ! Beiden hadden weldra een 
 gedeelte des volks en der vlagheeren op hunne zijde; beiden 
 wisten welhaast hun geschil tot de zaak der geheele man- 
 schap te maken. Vertrouwen en eenighcid waren nu van 
 boord gezweept. Een gedeelte des volks wilde naar deze 
 haven zeilen; eenige vlagvoerders naar gindsche kusten 
 stevenen ; andere matrozen wilden zeilen bijgezet hebben ; 
 audere gezaghebbers waren van oordeel, dat men zeilen 
 moest miuderen. AUe schepen , die men praaide, werden 
 om raad en hulp gevraagd, het eene door den kok, het 
 andere door den bottelier. „Regt door zee!" riep de eene; 
 „alle zeilen blank!" riep de andere. Aldus verloor men het 
 goede vaarwater, en geraakte op dwaalvaarten , even na- 
 deelig voor schip als volk. De woelige staatshulk werd door 
 nog woeliger stormen nu eens naar draaikolken gesleurd, 
 
 sckommelen to rock, praaijen to speak with, helsch infernal, nijd 
 etivy , bottelier steward , luisteren to listen , rampzalig unhappy, wel- 
 haast soon, geschil quarrel, zweepen to sweep, vlaghebher officer, 
 ginds yonder, gezagooerder officer, dwaalvaart wrong way, woeiig 
 boisterous, draaikolk whirlpool. 
 
123 
 
 waarin dezelve bijkans verslouden wcrd ; dau weder zoodanig 
 op klippen gestooten , dat weldra de eeue stuurmau na den 
 anderen over boord viel. 
 
 Een vreemdeling , die bij geweld en logen , de stuurmans- 
 kunst , en op de Acherontisclie stroomen de scheepvaart 
 had geleerd, droug naar liet roer, greep helzelve met zijn 
 ijzeren vuist , en liet zijne gehate wimpels liijsclien. Nu 
 lieten kok en bottelier wel de lippen hangen; maar, daar 
 men mee sclieep is, moet men mee varen. Weldra rees de 
 ellende ten top; onze jonge, flinke matrozen plaatste hij 
 op andere scliepen, en met zijne vniJe gezellen wilde hij ook 
 onze hulk besturen. Hij kende het maaksel van ons schip , 
 en den aard van het volk niet. Zijne taal was een wangeluid 
 in de ooren onzer zeelieden. Een gedeelte der manschap 
 zag den kok , het andere den bottelier aan , en zeide : „met 
 „dien vreemdeling kunnen wij niet langer varen , hij zal ons 
 „schip geheel doen vergaan. Wel aan ! verzoent u en draait 
 „elk wat bij ! Gij kok ! kunt u aan geene boter , en gij bot- 
 „telier! u aan geenen drank meer vergrijpen; want de lieve 
 „bootsgezellen van dien vreemden stuurman, die altijd op 
 „kaap Grijp varen, hebben ons niets overgelaten." Dit 
 woordje raakte grond; koks- en botteliersgezinden draaiden 
 elk wat bij , en hidden hunne oogen op de plecht gevestigd ; 
 en bij de eerste gunstige gelegenheid , toen een hevige storm 
 dreigde , riepen beide partijen : „ Vrienden ! staat vast ; het 
 zal er waaijen !" ligtten den vreemden stuurman geheel niet 
 zacht uit zijn kompas, en wierpen hem netjes over boord. 
 
 De kens eens nieuwen stuurmans was nooit twijfelachtig 
 geweest; maar om het roer aan te bieden, drong de een 
 den anderen; want die het eerst in de boot springt, heeft 
 keur van riemen. De vreemdelingen werden van het verdek 
 
 hijschen to hoist, rees from rijzeti to ascend, top summit, maaksel 
 make, wangeluid discord, grond raken to touch the bottom, drei- 
 gen to threaten, ligten to lift, keas choice, riem oar. 
 
124 
 
 gezwabberd , de eigen wimpel werd weder geheschen , en 
 de oiidc kabels en zeileu te voorschijn geliaald. Aan het 
 konipas, cchter, had men zoo vele miswijzingen opgemerkt. 
 dat hetzelve voor onbruikbaar verklaard en een nieuw ge- 
 maakt werd. Aldus pronkt nu het hervormde vaartuig weder 
 heerlijk op de baren; uitbundig bulderen de kartouwen, 
 en oude en nieuwe wimpels vletten door elkauder. De 
 stuurman, wetende dat hij een moeijelijk zeeschip te be- 
 handelen heeft , belooft een oog in het zeil te zullen houden. 
 Nu en dan korat er wel eens eene kink in den kabel, 
 maar wij laveren toch nog al het walletje langs. Eens 
 echter waren wij , door eenen plotselingen storm , zoo nabij 
 eene verschrikkelijke draaikolk geslingerd, dat, zoo uiet de 
 handige en moede wending van den stuurmansleerliug ons 
 weder in het goede vaarwater hadde gebragt, dan konden 
 wij onze kabels wel weder inpalmen, en onze wimpels in 
 de pekel leggen. 
 
 Gode zij dank echter! Wij drijven nog op ons eigen 
 water. Het volk vertrouwt op do stuurlieden, en de stuur- 
 lieden rekenen op de medewcrking van het volk. Vergeten 
 wij dus nimmer , wat er tot eene gelukkige en voorspoedige 
 zeevaart behoort. Willcn wij de gewenschte haven bereiken , 
 dan niogen wij niet altijd oplialen en bijzetten, er moet 
 soms gcreefd en geminderd worden. Houden wij ons verdek 
 schoon en de kinken nit de kabels dan zullen wij , zelfs met 
 een labberkoeltjc, voorspoedig en verrc gcnoeg, voortglijden. 
 Staan wij alien getrouw op onzen post, en slaan wij alien 
 de handen aan het werk , dan zal onze vaart wel vlot gaan : 
 
 zwabberen to wash off, miswijzlng dcviutioii , heroormen renew, baar 
 wave, uitbundig extravagantly, bulderen to thunder, kartouw shipsgnn, 
 vletien to fly, moeijelijk dillicnlt, kink knot, kabel cable, walletje 
 little wall, inpalmen to draw in, pekel jackle, in de pekel leggen 
 to j)ack up, voorspoedig prosperous, bijzetten to strtim , labberkoelte 
 gentle bree/e. 
 
125 
 
 dan zal elk, die onze geprezeiie zeevaart ziet, moeten uit- 
 roepen : „Zij zijn gelukkig door verdiensten !" ' ) 
 
 Meijer. 
 
 13. New outlets for trade since the 18^'' Century. 
 
 Ik zal u , mijne Heeren ! den Koophandel van Holland 
 in de zeventiende Eeuw, nocli dien van Brugge, Gend en 
 Antwerpen, in de vijftiende en zestiende Eeuwen herinneren. 
 Gij zijt te zeer bcdreven in de geschiedenis : gij kent de 
 grootheid en de magt, door den koophandel, bij oudere en 
 latere volken verkregen. Maar men zegt gediirig, dat onze 
 oude Koophandel voor altijd verloren is, sedert dat alle 
 andere nation hunnen eigenen handel drijven, en dat men 
 geene hersenschim moet najagen. Doch men draagt wel zorg 
 van lets niet te zeggen , hetwelk toch volkomen waar is, dat, na- 
 melijk, de massa der gocderen en koopmanschappen , die in 
 den Europeschen handel komen , ten minste het driedubbele 
 en misscliien het vijfdubbele bedraagt van diezelfde massa 
 in de zeventiende Eeuw. Zie hoe de wereld in onze dagen 
 vergroot is! Nieuwe nation ontstaan in Noord- en Zuid- 
 Amerika, in den Oceaan; ons eigen Koloniale gebied in 
 Azio opent deszelfs havens voor alle volken. Britsch Indie 
 gaat , op ons voorbeeld, zijne oude betrekkingen met den 
 Vreemdeling heropenen. Van alle die uitbreidingen zal ik 
 slechts een voorbeeld aanhalen. Ik heb, in mijne jeugd, 
 de Vereenigde Staten van Amerika bezocht; derzelver be- 
 volking bedroeg toen geene drie, en bedraagt thans tien 
 millioenen. Er waren zestien Vereenigde Staten, thans zal 
 het getal spoedig verdubbeld zijn. Men verhuisde toen naar 
 de oevers van den Ohio, die in den Mississipi valt; thans 
 
 ') Felix Meriiis, the name of the Society before which the dis- 
 course was held. 
 
 bedreven to be acquainted with, gedurig continually, hersenschim 
 idle faucy, hetrekkmg rehition, verhuizen to change one's abode, 
 oeoer shore, bank, 
 
126 
 
 zijn beide oevers van den Mississipi hevolkt; rnen hield 
 deze rivier half voor de sclieepvaart verloren, onidat men 
 dezelve niet kon opzeilen, thaus wordt zij met eene ver- 
 bazende snelheid door stoombooteu opgevaren. Dwars over 
 dat ruime vaste land been zijn de Amerikanen aan de 
 Westkiist, aan de Zuidzee gekomen, waar te voren eenige 
 wilde Horden ronddwaaldeu ; thans vestigen zich daar de 
 Amerikanen op eenigen afstand van de Russen, Spanjaarden 
 en Engelschen. Slaan wij van deze kust bet oog nog verder, 
 zoo bespeuren wij de Sandwicbs-eilanden, waar nog niet 
 lang geleden de beroemde Cook , derzelver ontdekker , door 
 de band der wilden werd vermoord, en tbans zijn dezen 
 reeds bescbaafd, en hunne koopvaardijschepen varen ge- 
 regeld op Cbina. Is bet te verwonderen , dat de staat des 
 Koopbandels op de gebeele wereld blijken draagt van zulke 
 groote veranderingen? In mijnen leeftijd beeft men den 
 eersten zak Bengaalscben suiker , de eerste baal Merinoswol 
 uit Saksen, bet eerste staaltje indigo uit Oostindie op de 
 markt van Amsterdam zien aankomen. De Java-kofRj was 
 weinig bekend, weinig geacbt; thans is de hoevcelheid 
 tienmaal zoo groot als te voren, en de Cheribon wordt 
 voor de beste van alle gehouden. Men had als eenen stel- 
 regel aangenomen , dat Koloniale goederen alleen door bet 
 zweet van Negers konden worden voortgebragt : de be- 
 kwame schrijver der gescliiedenis van den Indischen Archipel 
 bewijst thans, op rekenkundige gronden, dat diezelfde 
 goederen, op Java door vrije banden gekweekt, in Europa 
 minder duur zuUen te staan komen, dan de Westindische 
 prodnkten onder de slavernij. Doch, mijne beeren! een 
 aardrijks- en handelkundig vertoog komt bier niet te pas; 
 
 ronddwalen to wander about . nog niet lang geleden not a long time 
 ago, beschaafd civilised, blijken proofs, staaltje shva\>\ft , hoeveelheid 
 quantity, stelregel rule, kweeken to cultivate, vertoog lecture, te 
 
 nas komen to suit. 
 
127 
 
 ik lieb u slechts eenige denkbeelden, de eerste die inij 
 voor den geest kwamen, opgegeven, Ik wilde daaruit 
 slechts een besluit trekken, dat, namelijk, de handel zich 
 dagelijks uitbreidt, en dat, schoon wij er tbans een gering 
 aandeel in nemen, dit aandeel nog het aanzieulijke ge- 
 deelte kan te boven gaan, hetwelk wij in vorige eeuwen 
 daarvan genoten. Tot dat einde verzoek ik u niet ora zoo- 
 genaamde beschermende maatregelen. Anderen mogen 
 die vragen : de Koophandel heeft ze niet noodig. Laat 
 slechts aan de zaken haren natunrlijken loop. Beleniniert 
 onze markten door geene formaliteiten en inkomende reg- 
 ten. De markten bevelen zich zelve Europa en de beschaafde 
 wereld aan: wij hebben eene ligging in het midden van 
 dat werelddeel, zeekusten, fraaije havens, rivieren die ons 
 uit vreemde landen toestroomen , den Rijn, die Frankrijk 
 voorbij vloeit, en door Duitschland heenloopt: wij bezitten 
 even zoo wel zedelijke als natuurlijke voordeelen , de ge- 
 woonte van den grooten handel , goede trouw in onze 
 betrekkingen , en het vertrouwen der volken, Het onderhavig 
 ontwerp van wet, hetwelk grootendeels de belemmeringen 
 vernietigt, geene bekrompene inzigten kent, en door geene 
 plaatselijke belangen wordt ingeboezemd, geeft ons terug 
 aan ons zelven, en aan die gemeenschap onder de volken, 
 welke blijkbaar tot de bedoeling der Voorzienigheid met 
 het menschdom behoort, als welke noch dezelfde goederen 
 aan alle luchtstreken , noch dezelfde soorten van nijverheid 
 aan alle geslachten der volken verleent, en dus den koop- 
 handel tot eenen band onder de natien stelt , tot beschaving 
 der wereld. 
 
 VAN HOGENDORP. 
 
 besluit demonstration, belemmeren to check, onderhavig proposed, 
 ontwerp van wet law, bekrompen narrow, plaatselijk local, bclang 
 interest, bedoeling Hie end, luchtstreek climate , «2;><?r//^z«^ industry. 
 
128 
 
 Dutch Literature in the 17'^' Century. 
 
 Terwijl wij de Letterkunde , in de zestiende Eeuw , ter 
 naauwer nood in hare eerste ontluiking aantreffen , zien 
 wij dezelve tegen het laatst dier Eeuwe, niaar vooral in 
 de eerste lielft der zeventiende, tot een' zoo kraclitigen en 
 luisterrijken wasdom opgeschoten , als waarop latere tijd- 
 perken zicli niet beroemen niogen. De zestiende Eeuw was 
 wel in zoogcnaamde dichterlijke voortbrengselen gcenzins 
 cnvruchtbaar ; doch verre de meeste daarvan zijn van geur 
 en smaak ten eenenmale ontbloot. Niet alleen missen zij 
 datgene, waarin liet wezen der dichtkunst gelegen is, 
 stoutheid namelijk en verlievenlieid van gedaeliten, kracht 
 en levendiglieid van scliildering , zwier en beeldrijklieid van 
 uitdrukking, maar ook de mindere, ofschoon volstrekt on- 
 ontbeerlijke, vereischte van welluidendlieid, vloeibaarlieid 
 en gepaste verscheidenheid van maat doen zich daarin ge- 
 heel niet voor, terwijl eindelijk de taal, in wclke zij gesteld 
 zijn , ons een bont en wanstaltig zamenweefscl van neder- 
 duitsche en uitheenische woorden en uitdrukkingen .aanbiedt. 
 Tegen het einde dier Eeuwe zien wij daaraan door A 1 d e- 
 gonde, Coornhert, Visscher en bovenal door Spie- 
 gel, aan wien men niet ten onregte den naam van den 
 nederduitsche Ennius gegeven heeft, wel eene aan- 
 merkelijke verbetering toegebragt ; doch hunne kunstgewroch- 
 ten zijn , bij al het verdienstelijke , 't welk zij , en inzon- 
 derheid die des laatstgenoemden , in der daad bezitten, 
 nog te zeer met de gebreken hunner Eeuwe bezoedeld, dan 
 dat zij onze Letterkunde tot gelijken rang met die van 
 andere bcschaafde volkcren zouden verheffen kunnen. Doch, 
 toen , in het begin der zeventiende Eeuwe , onze onvergelijk- 
 
 eeuw century, ontluiking begimiiiig, krarJduj powerful, Inisterrijk 
 spUnulid, laat late, tijdperk period, voortbrengsel productioji, gear 
 flavour, stoutheid boldness, zwier graudiloquencc, vereischte requi- 
 site, wanstaltig niisschapeu , beschaafd civilised. 
 
129 
 
 lijke Ho oft mei zijne overfraaije Gedichten, in welke wij 
 beurtelings de zinrijkheid van Euripides, de statelijkheid van 
 Virgilius , de verhevene vliigt van Horatius , de bevalligheid 
 der Anacreontische en de teederheid der Petrarchische Zang- 
 godin zien uitblinken , toen hij met zijne bondige en scbilder- 
 achtige gescbiedverhalen , en bovenal met dat onnavolgbaar , 
 en bij al betgeen daarin met grond gewraakt wordt, in der 
 daad onwaardeerlijk werk der Ned er land so be Histo- 
 rien te voorscbijn trad, en in deze onderscbeidene kunst 
 gewrocbten de nederduitscbe taal, welke zich, in vroegere 
 scbriften , veelal in eene onbebagelijke en armoedige gestalte 
 vertoonde, als eene der rijkste, buigzaamste, kracbtigste en 
 beeldrijkste talen deed keunen, toen ook werd de vaderland- 
 scbe Letterkunde op eenmaal met eenen luister omkleed, 
 welke baar, in bet oog des onpartijdigen bescbouwers, niet 
 min beerlijk dan die van andere bescbaafde natien doet scbit- 
 teren. Gelijktijdig met of niet lange ua bem zien wij eene 
 reeks van uitmuntende vernuften te voorscbijn komen, die 
 deels met bem om den lauwerkrans wedijverden, deels zijn 
 voetspoor loffelijk natraden. Onder deze moeten in de eerste 
 plaats twee dicbters genoemd worden , die boezeer ook bunne 
 verdiensten in aard zeer verre uiteenloopen , echter beide in 
 den eersten rang verdienen geplaatst te worden. De eerste is 
 bij , die algemeen , zoo om de voortreffelijkbeid als bet aantal 
 zijner dicbterlijke kunstgewrocbten , als de vorst en vader der 
 nederduitscbe dicbteren begroet wordt , de vermaarde J o o s t 
 van Vondel. De verbeerlijking der nederlandscbe Dicbt- 
 kunst, met welker beoefening Ho oft, in een' meer gevor- 
 derden leeftijd, zicb naauwelijks auders dan ter verademing 
 
 overfraai too beautiful, beurtelings alternately, statelijkheid stateliness, 
 bevalligheid charm , teederheid tenderness , schilderachtig picturesque , 
 wraken to criticise, onwaardeerlijk invaluable, vertoonen to show, 
 luister splendour, onpartijdig impartial, schitteren to shine, reeks 
 series , uitmunlend first rate , vernaft mind , voetspoor footstep , tiit- 
 eenloopend to diffor, vermaard Xitnoy^wGdi , beoefening exercise, practice. 
 
180 
 
 van zijnen geschiedkundigen arbeid bezig hield, was het 
 groote voorwerp, waaraan hij zijne uitmuntende geestvermo 
 gens en een aanraerkelijk gedeelte van eenen meer dan negen- 
 tigjarigen leeftijd ten koste leide. Doch schijnt hij hierdoor, 
 bij eenen even gelukkigen aanleg der natuur, zijnen voor- 
 ganger en tijdgenoot in dichterlijken roem te hebben knn- 
 nen en moeten vooruitstreven ; hij zag zich daarentegen in 
 andere omstandigheden wederom hinderpalen in den weg 
 gesteld, welke alleen zijne voorbeeldelooze vlijt en onver- 
 doofbare kunstliefde , ofschoon uit den aard der zake slechts 
 gedeeltelijk , konden te boven komen. Niet alleen toch had 
 hij niet, even als Ho oft, in zijne jeugd het voordeel eener 
 geleerde opvoeding genoten, maar hij vond zich ook, naar 
 het uiterlijke, van die kommerlooze onafhankelijkheid ver- 
 stoken, welke den Muider Drost ten deele viel, en voor 
 den beoefenaar der fraaije letteren zoo uitnemend gunstig, 
 ja schier onontbeerlijk is. Dan, niettegenstaande deze groote 
 en naauwelijks overkoombare hinderpalen, wist Vond el 
 zich tot een' zoo hoogen trap van dichterlijke voortreffe- 
 lijkheid op te voeren , dat hem, ook thans nog, onder de 
 sieraden des Nederlandschen zangbergs met regt de eerste 
 plaats wordt toegekend. Het is waar, dat alle zijne kunst- 
 gewrochten geenzins van gelijke waarde te achten zijn ; het 
 is waar, dat er, na Vondel, heldendichten vervaardigd 
 zijn , welke naar de regelen der kunst beoordeeld , dien naam 
 veelmeer , dan , bij voorbeeld , zijn Joannes de Boet- 
 gezant, verdienen; dat er desgelijks tooneelstukken in het 
 licht verschenen, waarop, ten aanzien van de vinding, 
 schikking, karakterschildering en wat dies meer zij, verre 
 minder, dan op het volkomenste zijner treurspelen, te be- 
 
 verademing recreation , hezig houden to occupy , voorwerp object , ten 
 koste leygen to devote, hinderpalen InipedimeQt, onverdoofbaar 
 iuextingiiishable, unquenchable, versteken to deprive. Mulder from 
 the town Muiden, trap degree, tooneelstuk GQWXt^-^ , schikking ijA^w^ 
 
131 
 
 rispen valt; doch dit alles neemt met weg, dat Vondel, 
 in het wezenlijke der Dichtkunst tot hiertoe door niemand 
 geevenaard, veel minder overtrofFen werd. Immers is het 
 geenszins bet regelmatige in de liouding, scliikkiug en den 
 afloop der gedichten, het onberispelijke in de keuze en het 
 gebruik van beelden en figuren , waarin het wezen der Dicht- 
 kunst gelegen is ; neen , maar hetzelve bestaat veeleer in 
 sterkte en oorspronkelijkheid van vernuft, stoutheid en ver- 
 hevenheid van gedachten , vuur en levendigheid van ver- 
 beeldingskracht, welke aan alles leven en beweging weet 
 mede te deelen, in het verniogen eindelijk , om de taal ter 
 meest treffende en schilderachtige uitdrukking zijner voor- 
 stellingen te bezigen, dezelve naar den aard der onderwer- 
 pen te buigen en daaraan ondergeschikt te maken. Deze 
 vereischten en kenmerken nu des echten dichters doen zich 
 in de beste gedichten van Vondel op het heerlijkst voor, 
 en verspreiden zelfs in de gedeelten zijner werken, welker 
 kunstwaarde over 't geheel minder te achten is, bier en 
 daar de luisterrijkste stralen. Wat dan ook een strenge en 
 scherpzigtige critiek, zelfs op de voortreflFelijkste kunst- 
 gewrochten van den vader onzer dichtkunde moge te be- 
 rispen vinden, zoo lang het beweerde van een der schran- 
 derste en met echten smaak voor het schoone en verhevene 
 meest bedeelde kunstregteren der oudheid, den welspre- 
 kenden Longinus, waar blijft, dat het verhevene, door 
 gebreken bezoedeld, hooger te achten is, dan het geen 
 onberispelijk , maar tevens van verhevenheid ontbloot is 
 zoo lang ook is het onloochenbaar , dat, bij voorbeeld, de 
 Lucifer en Gijsbrecht van Amstel van Vondel bij 
 al het onvolkomene , 't welk daarin moge heerschen , in we 
 zenlijke voortreffelijkheid honderd treurspelen kunuen op 
 wegen, welke, aan alle regelen der kunst beantwoordende 
 
 berispen to remark, evenaren to be equal, kens selection, schrander 
 clever, onloochenbaar undeniable, 
 
132 
 
 tevens dat zieltreffende , stoute en verhevene missen 't welk 
 de genoemde meesterstukken door alien , die van echt kunst- 
 gevoel niet verstoken zijn, doet bewonderen en toejuichen. 
 De tweede dichter, wiens verdiensten wij boven zeiden, 
 schoon geheel ougelijksoortig , echter niet min wezenlijk en 
 groot te zijn, dan die van Von del, is, gelijk ieder geree- 
 delijk bevroeden zal, de eerbiedwaardige Regtsgeleerde en 
 Staatsraau, Jacob Cats. Ja gewisselijk ook dezeman,die 
 in alle zijne betrekkingen , als mensch, huisvader, geleerde 
 en staatsdienaar , op onze hoogacliting de regtmatigste aan 
 spraak niaakt, heeft even zeer, in zijne hoedanigheid van 
 dichter , het volste regt op onze bewondering. Wei is waar , 
 dat zijne gedichten geenszins die stoutheid , die verhevenlieid , 
 dat vuur van verbeeldingskracht , die sterkte van uitdrukking 
 bezitten , welke aan die van Hooft enYondel eigen zijn ; 
 niaar ook deze worden door den aard zijner onderwerpen 
 in geenen deele gevorderd. Daarentegen onderscheiden zij 
 zich op het voordeeligst door de weelderigheid en geestig- 
 heid van vernuft, de bevalligheid van schildering, de 
 waarheid en natuurlijkheid in de afbeelding der hartstogten , 
 bijzonderlijk van de zachtere aandoeningen der menschelijke 
 ziel , welke daarin allerwege uitblinken ; daarentegen hebben 
 zij eene eenvoudige en kunstelooze schoonheid, welke een' 
 ieder, wiens smaak onbedorven is, door eene onwederstaan- 
 bare bekoorlijkheid aan dezelve boeit, dragen alomme blij- 
 ken van eene menschenkennis , alleen verkrijgbaar door 
 ongemeene schranderheid van opmerking en rijkdom en 
 langdurigheid van ondervinding , en zijn vol van eene le 
 venswijsheid , welke door alle standen , betrekkingen en leef- 
 tijden hoogst leerrijk en weldadig is. Zoo groote en onwaar- 
 deerbare verdiensten en voortrefFelijkheden zijn gewisselijk 
 
 bevroeden to understand, hoedanigheid quality, weelderigheid rich- 
 ness, hartstogt passion, aandoening emotion, behoorlijkheid v\\^\\u , 
 langdurigheid length, betrekking position, relation, 
 
133 
 
 meer dan genoegzaam, om de onloochenbare gebreken van 
 eenvormigheid van maat, te groote uitvoerigheid van voor- 
 stelling, eene den goeden smaak somwijlen beleedigende 
 weelderigheid van vernuft; en wat men meer tegen Cats 
 met grond hebbe ingebragt, voor het oog des onpartijdigen 
 beoordelaars ganschelijk te verdonkeren. 
 
 SlEGENBEEK. 
 
 14. The judgment of posterity; an extract from 
 
 A lecture. 
 
 Het menschdom is slechts een geslacht, van deszelfs 
 eerste wording af tot den laatsten , die geboren zal worden. 
 Die leefde , die leeft , en die leven zal , zij zijn alien met een' 
 onverbreekbaren band aan elkander verbonden. De onver- 
 delgbaarheid van ons redelijk vermogen, de onsterfelijkheid 
 van den hemelschen geest, die in ons is, smelt voorleden , 
 tegenwoordig en toekomend voor ons in een , als leefden 
 wij alien, voorouders, tijdgenooten en nakomelingen in de- 
 zelfde maatschappij met elkander , gelijk wij met onze ouders , 
 met onze medegezellen , met onze kinderen en kindskinde- 
 ren, op deze wereld als een geslacht zamen leven! De vlijt 
 en het vernuft der voorvaderen kwamen ons te stade, de 
 onze moeten het doen aan de nakomelingen. Hoe kort is 
 het oogenblik van ons bestaan hier beneden ! De arbeid die 
 slechts tijdgenooten ten nutte strekt, waarvan alle vruchten 
 met ons in het graf bedolven worden, wat is die in verge- 
 lijking dier edele bemoeijingen, waarin eeuwen , door eeuwen 
 opgevolgd, zich verblijden! Als het geluk der staten be- 
 vestigd, de band der natien zamengestrengeld , de rust der 
 gewetens bevorderd wordt! Als heerlijke ontdekkingen het 
 gebied der menschelijke kcnnis met schatten verrijken, en 
 deszelfs grenzen uitbreiden, verder dan het oog die volgen 
 
 redelijk vermogen reasoning faculties, voorleden the past, ten mitt e 
 strekken to be of use , zamenstrengelen to connect more intimately. 
 
134 
 
 kan! Als nijverheid en schranderheid nieuwe bronnen van 
 welvaart openen , zeeeu en landen te eug zijn , om hare stoute 
 vaart te beperken ! Als kunsten en letteren hare schoonste 
 gaven ten toon spreiden, om hart en zinnen met onwecr- 
 staanbaar geweld te boeijen, ora het edelst levensgenot 
 met voile stroomen uit te gieten, om door den adem der 
 bevalligheid de stroeve deugd te bezielen, en de onwaar- 
 deerbare vruchten der beschaving van geslacht tot geslacht 
 over te planten! 
 
 En wanneer nu de namen van hen, die het menschdom 
 als zijne weldoeners eerbiedigt, op de lippen der dankbare 
 nakomelingschap zweven; als elk met verrukking stil staat 
 bij de vrucht van hunnen moed en ijver; van hunn' smaak 
 en gevoel, en aan hunne nagedachtenis de ongevraagde 
 schatting van zijnen lof, of een traan der erkentenis aan 
 hunne graftombe wijdt, hebben zij dan geen deel aan die 
 hulde? Is die schatting hunner verdiensten voor hen ver- 
 loren, omdat hun gebeente vermolmd, hun stof verwaaid 
 is, terwijl hun geest in vrijer kringen zweeft? Neenl de 
 lof der nakomelingschap is niet alleen de eenige ware, het 
 is ook de zoetste lof, die ingeoogst kan worden! Haar oor- 
 deel is meer dan dat der tijdgenooten , haar oordeel is 
 alles \/aard ! De zanger , de redenaar , de schilder , die 
 slechts zijn eeuw behagen wiL, verga met zijn kunstwerk! 
 Hij is gelijk den krijgsman, die met zijn vaderland in weelde 
 leven, niet voor hetzelve sterven wil! Hij is den onwaar- 
 digen regent gplijk , die zich een trotsch gevaarte sticht van 
 opgeblazen grootheid, dat met zijn dood in puin moot 
 storten! Doch wat noera ik hem zanger, redenaar, schil- 
 
 nijverheid industry , beperken to limit , ten toon spreiden to un fold , 
 boeijen. to enchain , stroef cross-grained , beschaving civilisation , 
 verrukking delight, schatting tribute, vermolmd toiicn , stof dust, ver- 
 waaijen to blow away, kring sphere, inoogsten to reap, schilder 
 painter, weelde luxury , een trotsch gevaarte a magnificent building, 
 in pain storten to fall in ruins. 
 
135 
 
 der! hij was het nooit! Wien slechts een enkele vonk van 
 het goddelijk kunstvuur in zijnen boezem gloeit, hij neemt 
 wel de hulde zijner tijdgenooten aan, maar zij is hem niet 
 genoeg ! Hij ziet eeuwen en geslachten voorbij ; hij plaatst 
 zich zelf in den strengen regterstoel der toekomst; en dan 
 eerst klopt zijn hart van vreugde, wanneer in de eenzaam- 
 heid, door niemand bespied, eene edele zelfbewustheid hem 
 influistert : gij zultleven! Toen Sostratrus van Cnidos , 
 op last van den egyptischen vorst, den beroemden vuur- 
 toren op het eiland Pharos had gesticht, die onder de 
 wereldwonderen zou geteld worden, toen graveerde hij 
 zijnen naam op eenen steen, en wijdde zijnen arbeid aan 
 de behoedende Godheden der zeevarenden toe; maar hij 
 overdekte dien steen met J)leister , waarop* des konings naam 
 in prachtige letteren prijkte. Hem gunde hij den lof der 
 tijdgenooten, misschien van geslachten en eeuwen daarna! 
 Djch eindelijk zou de brosse kalk het vaste marmer ver- 
 laten , en zoo voor den naam des konings dien des vergeten 
 kunstenaars doen te voorschijn komen, die den lof der 
 nakomelingschap zich zelf had voorbehouden ! 
 
 Door dit vooruitzigt alleen, niet door de hoop op winst^ 
 niet door het handgeklap der mehigte te bedelen, ontvangt 
 de kunst haren adel , en de voortbrengselen der kunst hunne 
 hoogste volkomenheid. Poogt gij slechts te behagen, te 
 schitteren, toejuiching te verwerven, ook zonder ze te ver- 
 dienen; welaan: schik u naar den smaak des tijds, vraag 
 niet, wat schoon is, maar wat voor schoon gehouden wordt , 
 spoor zorvuldig uit, wie het zijn, wier oordeel den alge- 
 meenen ioon bestemt; wat hun gevalt, gevalle ook u! 
 Verkracht uw eigen kunstgeweten : spreek, schrijf, maal, 
 wat gij zelf veroordeelt, en brengt tot verschooning van 
 
 bespied vfatched, injluisteren to whisper, o/? /ar^^ at the command of, 
 behoeden to protect, pleister plaster, bros brittle, uitsporen to dis- 
 cover, verkrachten to do violence. 
 
136 
 
 het onverschoonlijke bij : men wil het ook ! Verraad de 
 kunst; heul met hare vijanden, of maak een schandelijk 
 verdrag met hen ! Misschien wordt gij als de afgod uwer 
 eeuw geeerbiedigd , uw beeld, onder luid gesehater, een 
 Pantheon ingeleid ! Maar uit den tempel der onsterfelijk- 
 heid zijt gij uitgesloten , waar zij alleen hunne plaats bereid 
 vinden, die aan het onvergankelijk schoon eene onbevlekte 
 hulde bragten, aan den wansmaak huns tijds moedig het 
 hoofd boden , en den lof van een geslacht verachteden , 
 om dien van alle volgende te verwerven. 
 
 VAN DER Palm. 
 
 heulen to keep up a good understanding, gesehater laughter, wan- 
 smaak bad taste. 
 
II. POETRY. 
 
 (When in Dutch poetry one word ends with a vowel and 
 the next begins with one, only one vowel must be heard.) 
 
 1. The Present. 
 
 Moederlief zie daar een roosje 
 
 Van uw Koosje, 
 Wijl gij heden jarig zijt. 
 'k Heb van morgen al gesprongen 
 
 En gezongen, 
 Zoo verlangde ik naar dien tijd ! 
 
 Maar kan ik geen rijmpjes dichten, 
 Moet ik zwichten 
 Voor mijn broer in poezij , 
 Neem dan moeder slechts dit roosje 
 
 Van uw Koosje; 
 'k Heb u toch zoo lief als hij. 
 
 VAN Alphen. 
 
 2. The plucked flower. 
 
 Lieve bloem! waar is uw bios? 
 Welk een wreedaard reet u los 
 
 Koosje little Jacoba , heden to day , ik ben heden jarig to day is 
 my birthday , zwichten to give way , bios bloom , wreedaard cruel man. 
 
138 
 
 En versmeet u, na 't genieten? 
 Ziet gij wel die kleur verschieten? 
 
 Och, wat vlugt de schoonheid snel? 
 
 Lieve Lize! ziet gij 't wel? 
 
 Arme bloem! waar bleef uw gloor? 
 
 Gistren nog verguldde Auroor 
 Zorglijk uw fluweelen blaadjes, 
 Tlians verstrooit de storm uw zaadjes, 
 
 En verstuift uw dorren knop . . . 
 
 Lieve Lize! merk het op. 
 
 Arme bloem , verlept van fleur ! 
 
 Gistren trok uw balsemgeur 
 De aandacht naar uw gouden verwen: 
 Tlians vertrapt men u in 't sterven. 
 
 En geen Zeiier storfc een traan . . . 
 
 Lieve Lize! denk er aan. 
 
 Arme bloem, vertrapt in 't zand! 
 
 Och, eene enkle wulpsche hand 
 Reet uw tengren bloei aan stukken ! 
 Droeve vrucht van dartel plukken! 
 
 Bloempjes zijn zoo ras onttooid : 
 
 Lize! neen vergeet het nooit. 
 
 TOLLENS. 
 
 3. On the first tooth of my YOtmGEST Son. 
 
 Triomf, triomf! hef aan, mijn luit. 
 Want moeder zegt: de tand is uit! 
 
 kleur colour, gloor splendour, yf«?oee?/ velvet, t;tfr*^«it;«?« to blow away 
 like dust, knop bud, verlept faded, fleur bloom, geur odour, aan- 
 dacht attention , verw colour , vertrappen to be trodden upon , storten 
 to shed, totdpsch sensual, tenger tender, droef sad, dartel playful, 
 onitooijen to deprive of beauty, aanhe^en to begiu. 
 
139 
 
 Laafc dreunen uu de wanden ! 
 Eerst gaf Gods gunst liet lieve wicht 
 Den adem en het levensliclit ; 
 
 Nu geeft zij 't wichtje tanden. 
 
 Triomf! trioraf! God dank er voor, 
 Want moeder zegt: de taud is door! 
 
 Nu lof en lied verheven ! 
 Geluk nu, kind, met spel en zang! 
 Bestee het wel, bewaar het lang, 
 
 Wat u Gods gunst wil geven. 
 
 Bewaar het lang , bestee het wel : 
 Een goed gebruik i& Gods bevel: 
 
 Laat u dat voorschrift leiden; 
 Hou, u ten nut en hem ten dank, 
 De tandjes wit en 't zieltje blank; 
 
 Zoo knagen geen van beiden. 
 
 Groei op , groei op , word groot en goed ; 
 Win treflijk aan in kracht en moed 
 
 Om lot en leed te tergen , 
 En, wie u 't eerloos hoofd moog bien, 
 Laat, jongen, laat uw tanden zien, 
 
 Waar eer en pligt het vergen. 
 
 Groei op, word braaf, bekroon mijn doel: 
 Laat vroeg uw ziel van diep gevoel 
 
 Voor regt en waarheid branden ! 
 Belach der boozen wrok en wraak. 
 En neeni altoos der braven zaak 
 
 Manmoedig op uw tanden. 
 
 wicht little child, verheffen to raise, besteden to use, blank clean, 
 white, opgroeijen to grow, aamoinnen to increase, vergen to demand, 
 doel purpose, branden to glow, wrok Latred, wraak reveuge , 7«a;j. 
 moedig iiiaufully. 
 
MO 
 
 Groei op, word vroom, word rein in deugd; 
 Laat nooit mijn oog, dat weent van vreugd, 
 
 Om u van weemoed krijten; 
 En geve u God, tot aan den dood, 
 Een eerlijk stiikje daaglijksch brood, 
 
 Waarop uw tandjes bijten ! 
 
 TOLLENS. 
 
 4. My birthday. 
 
 Toen ik , op mijn geboortedag , 
 Nog naauwelijks in het wiegje lag, 
 Kwam 't dartel wicht, de looze Min, 
 Het kraamvertrek al lagchende in. 
 Het knaapje schaterde overluid : 
 „Veel heils met deze jonge spruit! 
 „Hij zal, zoo ik mij niet bedrieg," 
 Dit zeggend keek hij in de wieg, 
 „Hij zal nog aan mijn moeders kroon 
 „Een parel zijn van 't eerste schoon. 
 „Me dunkt dat op zijn kleen gelaat 
 „Alreeds een trek der liefde staat!" 
 Men zegt, als of ik 't laatste woord 
 Reeds met bewustheid had gehoord, 
 Dat ik met eenen lieven lach 
 Naar 't vrolijk minnegodje zag, 
 „Zie ! " sprak de dartle Jongen toen , 
 En gaf mijn kleene wang een zoen, 
 „Zie ! heb ik nu wel mis geraen ? 
 „Het kind ziet mij reeds lagchend aan! 
 „Gewis, mijn liefste kind, gij zijt 
 „0m mijne komst met regt verblijd: 
 
 toeenen to weep, krijten to weep aloud, loos roguish, min Cupid, 
 kraamvertrek the room of the new mother, sckateren to chatter, 
 virel pearl, gelaat face, trek feature, lach smile, zoen kiss, ver- 
 blijd delighted. 
 
141 
 
 „Ik zal u, in uw prille jeugd, 
 
 „Genieten doen de zoetste vreugd. 
 
 „Door mij zult gij de puik en de eer 
 
 „Der meisjes ... zie ! ... daar lacht hij weer ! 
 
 „Ja , Jongen ! wordt maar schielijk groot ! 
 
 „Dan schenk ik u een speelgenoot, 
 
 „Een meisje vol bevalligheen ! 
 
 „Uitniuntend schoon en juist van leen! 
 
 „Nu lacht gij , maar gij weet nog niet 
 
 „Wat gunsten u de liefde biedt. — 
 
 „Kom, nog een kusje, kleene knaap! 
 
 „En wieg den jongen nu in slaap !" 
 
 Zoo sprak de Min , en snelde voort , 
 
 De bengel hield aan mij zijn woord! 
 
 Mijn kindschheid was maar naauw voorbij. 
 
 Of hij was altoos aan mijn zij'. 
 
 Hij bragt mij vaak in 't lomrig bosch, 
 
 Daar zaten wij op 't groene mosch , 
 
 En hoorden hoe de nachtegaal 
 
 De ziel verteedert door zijn taal. 
 
 „Ik wil u, sprak het guile wicht, 
 
 „Ook leeren hoe men, in gedicht; 
 
 „De vreugden van het hart verheft, 
 
 „De ziel der jonge schoonen treft." 
 
 Toen schonk hij mij een elpen Her, 
 
 En leerde mij een lossen zwier. 
 
 Op allerhande trant en maat, 
 
 Hoe hij de zilv'ren koorden slaat, 
 
 Doch — schoon mij 't speeltuig helder klonk, 
 
 Toen hij mij schoone Eillis schonk, 
 
 2)ril earliest, puik the best, bevalligheid charm, mtmuniend emi- 
 nently , leen from leden members, juist van leen of graceful stature , 
 bengel rogue, vaak often, lomrig leafy, vertederen to soften, gul 
 freehearted, elpen ivory, los free, zwier grace, trant manner, 
 schoon though. 
 
142 
 
 Kreeg steeds mijn teedre Poczij 
 
 Een aangenamer melodij. 
 
 Nu zing, nu speel ik anders niet, 
 
 Dan 't zoet, 't geen mij de liefde biedt 
 
 En zijn eens door den ouderdom, 
 
 Mijn vlugge vingers strarn en krom , 
 
 Mijn lied, schoon kracht en jeugd verdwijn, 
 
 Zal immer van de liefde zijn ! 
 
 Bell AMU. 
 
 5. The ivy. 
 
 Wanneer bet klim de boom omvangt. 
 
 En om zijn guile takken bangt , 
 
 Of aan zijn groene schorse kleeft, 
 
 Het schijnt als waar het vrij beleefd; 
 
 Het schijnt, (na dat men buiten ziet) 
 
 Dat 't kruid den boom zijn liefde biedt; 
 
 Maar dat het ooge niet en gaat. 
 
 Daar schuilt, o vriend! daar ligt het kwaad. 
 
 Daar is het dat het dieper grijpt, 
 
 Daar is het dat het harder nijpt; 
 
 In voege dat het jeugdig bout 
 
 Wordt dor en voor zijn jaren oud. 
 
 Daar staat het dan; gelijk een stok, 
 
 Gelijk een levenlooze blok, 
 
 Bedrogen van een loozen vriend 
 
 Die nooit zoover geloofd en dient. 
 
 Gij die u in het groote woud, 
 Dat is, hier in de wereld houdt, 
 Weet, dat het niet al vrienden zijn 
 Die op u lagchen naar den schijn; 
 
 helder clear , vlug nimble , stram stiff, klim ivy , gul abundant , tak 
 \ix^\\c\\, schorse bark, vrij tolerably, beleefd \io\\iG , schuilen to hide, 
 in voege because, houi wood, woud forest. 
 
149 
 
 Maar houdt, dat onder zoet gelaat 
 Schuilt dikmaals niet dan eigenbaat, 
 Of dat ook onder zoete jok 
 Wei somtijds steekt een oude wrok. 
 Gij , daarom , geeft u liefde niet, 
 Aan ieder die u liefde biedt, 
 Maar eerst op alle zaken let, 
 Eer dat gij zucht of gunste zet; 
 Want die te ligt een' vriend verkiest, 
 Welligt zijn vriend en al verliest. 
 
 6. The wayfarer and the dove 
 (Imitated from Anacreon.) 
 
 The Wayfarer. 
 
 Van waar gij , lief duifje ? 
 
 Van waar zoo ter vlugt? 
 De geur van uw wiekjes 
 
 Bewierookt de lucht. 
 Wie schonk u dien balsem ? 
 
 Wie zijt ge? waarheen? . . . 
 
 The dove. 
 
 Anakreon zendt mij 
 
 Naar zijne Climeen', 
 Die thans alle harten 
 
 Beheersclit door haar sclioon. 
 Anakreon heeft mij 
 
 Gekocht van Dioon'; 
 Hij gaf haar een liedje 
 
 En kreeg mij ten loon. 
 
 Cats. 
 
 eigenbaat egoism, /o^ joke, leiten to pay attention, ^«^<?^i affection, 
 hewierooken to make odoriferous, schenken to make a present, ge- 
 kocht from koopen to buy. 
 
144 
 
 Nu dien ik mljn meester, 
 
 En heb hem zoo lief! 
 Gij ziet, ik bezorg nu 
 
 Voor hem dezen brief. 
 Dan laat ik , dus sprak hij , 
 
 Wei spoedig u vrij , 
 Doch, sehoon hij mij losliet, 
 
 Toch bleef ik hem bij. 
 
 Waarom zou ik zwerven 
 
 Door 't veld en in 't woud? 
 En eten in 't wilde ? 
 
 En schuilen in 't hout? 
 Neen! liever bewoon ik 
 
 Anakreons schoot, 
 En pik uii zijn vingers 
 
 De kruimeltjes brood. 
 En lep uit zijn' beker 
 
 Verkwikkfenden drank. 
 Dan spring ik en klapwiek 
 
 Uit vrolijken dank, 
 En sprei uit zijn schedel 
 
 Mijn vleugeltjes uit; 
 En , wil ik gaan slapen , 
 
 Ik rust op zijn luit. 
 Nu weet gij het alles, 
 
 't Is tijd om te gaan. 
 Geen raaf zou meer klappen, 
 
 Dan ik heb gedaan ! 
 
 NiEUWLAND. 
 
 schuilen 1o take shelter, hout wood, ^r«m^/ morsel of bread , /^jo^n 
 to sip, klapwieken to beat with the wings, uitspreiden to extend, 
 to spread, klappen to chatter. 
 
145 
 7. Rural life. 
 
 Hoe genoeglijk rolt het leven 
 Des gerusten landmans been , 
 Die zijn zalig lot, hoe kleen, 
 
 Om geen koningskroon zou geven ! 
 Lage rust braveert den lof 
 Van het hoogste koningshof. 
 
 Als een boer zijn hijgende ossen 
 't Glimpend kouter door de klont 
 Van zijn erfelijken grond, 
 
 In de luwt der hooge bosschen, 
 Voort ziet trekken , of zijn graan 
 't Vet der klaai met goud belaen; 
 
 Of zijn gladde molJekoeijen , 
 Even lustig, even blij, 
 Onder 't grazen, van ter zij', 
 
 In een bogtig dal hoort loeijen; 
 Toon mij dan, 6 arme stad, 
 Zulk een wellust, zulk een schat. 
 
 Welige akkers, groene boomen, 
 Malsche weiden, dartel vee: 
 Nieuwe boter, zoete mee, 
 
 Klare bronnen, koele stroomen, 
 Frische luchten: overvloed 
 Maakt het buitenleven zoet. 
 
 Laat een koopman koopmanswaren , 
 Huis en hof en kas en goud, 
 Wagen op het schuimend zout 
 
 Daar de witte zeilen varen , 
 
 gerust happy, laag lowly, humble, rust peace, hraveren to brave, 
 to defy, /o/ praise , hijgen to pant, ^/mjo^w to shine , ^ow^^r plough- 
 share, klont laad, graan corn, klaai clay, glad stout, hlij in good 
 humour, zij for zijde side, ^o_^^i^ winding, /o<?(;^w bellow, 2d'^/i<j' rich, 
 malsch fat, mee for mede megethliu, kas treasure, zout salt(water). 
 
 10 
 
146 
 
 Varen, maar met groot gevaar, 
 Veemans rijkdom blijft van daar. 
 Laat de drokke pleitzaal woelen , 
 Meenig vreezen dat de schaal 
 Van de vierschaar rijze of daal' 
 Voor de strenge regterstoelen ; 
 Veeman houdt zich bij zijn vee , 
 En daar blijft zijn zorreg mee. 
 Zaaijen, planten en verzetten 
 
 Geeft hem werk. Hij vischt en jaagt, 
 Dikwijls valt hem eer bet daagt 
 Yliegend wild in looze netten: 
 Dikwijls voert hij met zijn raden 
 
 Grazig zuivel steewaarts aan. 
 Appels enten, peeren plukken, 
 
 Maaijen, hooijen, schuur en tas 
 
 Stapelen vol veldgewas, 
 Schapescheeren, uijerdrukken ; 
 
 Zeven kinders en een wijf, 
 
 Zijn zijn daaglijks tijdverdrijf. 
 York en riek en schop en spade 
 
 Zetten zijne lusten pal, 
 
 't Zij de welgemeste stal, 
 't Zij de boomgaard hem verzade; 
 
 't Zij de kruiden niet te loom 
 
 Op zijn lage tafel koom. 
 Als de lente 't land beschildert, 
 
 Als de zomer zweet en gloeit, 
 
 Ploegt en spit hij onvermoeit. 
 
 droh busy, pleitzaal hall of justice, wr^^z^-w to fear, wt>rjcr^<7ar judges, 
 justice, rijzen to ascend, dalen to descend, zorreg for zorg care, 
 aanvoeren to lead, zuivel milk, steewaarts for stedewaarts towards 
 town, enten to graft, maaijen to mow, hooijen io rndkehtiy , schuur 
 barn , stapelen to heap up , uijer udder , vork pitchfork , riek rake , 
 schop spade , lusten desires , pal zetten to hmit , verzaden to satiate, 
 spitten to dig. 
 
147 
 
 Als de winter 't woud verwildert, 
 Houdt hij den berookten haard 
 Met zijn vrienden rond van aard. 
 
 't Herfstsaizoen, vooral te danken, 
 Snijdt hem druiven, perst hem most, 
 Most die slechts wat moeite kost: 
 
 Hemelwaarde wijngerdranken 
 Vullen dan met wijn zijn ton, 
 Onlangs schutten ze ook de zon: 
 
 Want des zomers, na veel zwieren, 
 Neemt hij om zich goed te doen 
 Onder 't loof een slaapje in 't groen, 
 
 Daar de vogels tierelieren, 
 Daar een levendige vliet 
 Van de stijle rotsen schiet. 
 
 ELS zijn liefste door het trouwen 
 Wiegt met zang hem daar hij slaapt, 
 Schoon ze vrij al wijder gaapt, 
 
 Dan de hofsche stadjongvrouwen ; 
 En hij kuscht er Elsje voor. 
 Dus brengt Melker 't leven door. 
 
 Zeg mij nu, 6 's Gravezande, 
 Die behalve meer ook weet 
 Hoe een boer zijn tijd besteedt; 
 
 Toon me, 6 Rechtslicht in den lande 
 (Zoo zij u raijn zang gewijd !) 
 Wie zijn leven zachter slijt? 
 
 PooT. 
 
 saizoen season, wijngaardranken viwes, zwieren io walk, vlief haook 
 rots rock, hofsck courtly, doorbrengen to pass. 
 
148 
 
 8. Matrimonial happiness, 
 
 From the Tragedy Gijsbrecht van Amstel. 
 
 Waar werd opregter trouw, 
 Dan tusschen man en vrouw 
 Ter wereld ooit gevonden ? 
 Twee zielen , gloende aan een gesmeed , 
 Of vast geschakeld en verbonden 
 In lief en leed, 
 
 De band, die 't harte bindt 
 Der moeder aan het kind. 
 Gebaard met wee en smarte, 
 Aan hare borst met melk gevoed, 
 Zoo lang gedrageu onder 't harte 
 Verbindt het bloed; 
 
 Nog sterker bindt de band 
 Van 't paar, door hand aan hand 
 Verknocht, om niet te scheiden 
 Na dat ze jaren lang gepaard 
 
 Een kuisch en vreedzaam leven leiden 
 Gelijk van aard. 
 
 Daar zoo de liefde viel, 
 Smolt liefde ziel met ziel. 
 En hart met hart te gader, 
 De liefde is sterker dan de dood, 
 Geen liefde komt Gods liefde nader, 
 Noch is zoo groot. 
 
 Geen water bluscht dit vuur, 
 Het edelst, dat uatuur 
 
 opregt sincere , gloende from gloeijen to glow , sckakelen to chain , 
 voeden to nourish, verknocht bound, leiden to lead, smolt frona 
 amelten to melt, te gader together, blusschen to extinguish. 
 
149 
 
 Ter wereld heeft ontsteken; 
 Dit is het krachtigste ciment, 
 
 Dat harten bindt, als muren breken 
 Tot puin in 't end. 
 
 Door deze liefde treurt 
 De tortelduif gescheurd 
 Van haar' beminden tortel. 
 Zij jammert op de dorre rank 
 
 Van eenen boom, verdroogt van wortel, 
 Haar leven laug. 
 
 Zoo treurt nu Amstels vrouw 
 En smelt als sneeiiw, van rouw, 
 Tot water en tot tranen. 
 Zij rekent Gijsbrecht nu al dood, 
 Die om zijn stad en onderdanen 
 Zich geeft te bloot. 
 
 God, verligt haar kruis, 
 Dat zij den held op 't huis. 
 Met blijdschap mag ontvangen , 
 Die tusschen hoop en vreeze drijft 
 En zucht, en uitziet met verlangen 
 Waar Amstel blijft. 
 
 VONDEL. 
 
 9. God. 
 
 Ver boven 't Firmament verheven 
 Geeft de Allerhoogste zijne wet; 
 De troon, die deze wet ziet geven, 
 Is boven lof, en zonder smet. 
 
 ontsteken to kindle, ciment cement, breken to crumble, puin rwm^ 
 scheuren to tear, rank branch, verdroogen to wither, rouw grief, 
 zich te bloot geven to expose oneself, verlichten to alleviate, blijd- 
 schaf joy, driven to float, zuchien to sigb, wet law, smei spot. 
 
160 
 
 Aldaar is alles rein en heilig, 
 
 Voor 't aardsche en voor 't bevlekte veilig ; 
 
 De deugden spelen om dien troon: 
 
 Zij offren zuivere gebeden , 
 
 Terwijl de zwakke menschelijkheden 
 
 Van verre bidden om verschoon. 
 
 Bij alle volkren aangebeden 
 
 Schoon geen van haar zijn wezen kent, 
 
 Word hij gezocht in plegtigheden , 
 
 Geleerd bij Koram , Vedam , Zend ! 
 
 De wilde eert hem in lucht en winden , 
 
 Elk tracht om zijne wet te vinden, 
 
 Elk zoekt een tempel in de smart! 
 
 6 Sterveling! in uw geweten 
 
 Is zijne vaste wet gezeten ; 
 
 Zijn Tempel is het deugdzaam hart ! 
 
 TIAN HaREN. 
 
 10. The happiest moment of life. 
 
 Teergevoelig man en vader 
 
 In 't bezit van vrouw en kind ! 
 Die in de altijd wellende ader 
 
 Van 't gevoel uw welliist vind; 
 Die, wat ziel en zinnen streelde, 
 Al het zoet van de aardsche weelde 
 
 Dankt aan liefde en aan natuur. — 
 Zeg mij , wat heeft in dit leven 
 U de reinste vreugd gegeven ? 
 
 Noem mij 't zaligst levensuur. 
 
 Was het, als in 't argloos harte 
 Blaakte een onbekende gloed, 
 
 veiliff safe from, gezocht from zoeken to seek , />/(?^/i^/«<?zrf solemnity. 
 teergevoeligheid tenderhearted, wellen to well, Hreclen to flatter, 
 weelde luxury, hlaken to burn. 
 
151 
 
 En een wonderzoete smarte 
 
 De onrust joeg door 't jongste bloed? 
 
 Toen ge, in veld en woud aan 't dwalen, 
 
 De Echo's van de stille dalen 
 
 Toevertrouwde uw liefde en leed? 
 
 En den naam van de uitverkoren 
 
 Bron en waterval deed hooren, 
 En in beak en berken sneedt? 
 
 Was het, als u vriendlijk vleide 
 
 't Blindend licht der zoetste hoop? 
 Toen een blik van 'fc meisje u zeide 
 
 Dat de liefde in 't hartje sloop? 
 Toen ze dartlend met u stoeide 
 't Keursje reeds en 't koontje gloeide, 
 
 Toen ze vlood, en gij haar zocht, 
 En haar vend, in 't lof verscholen, 
 't Eerste kusje, half gestolen 
 
 Half geschonken, smaken mogt? 
 
 Was 't, als bevende aan haar lippen, 
 
 't Woordje, dat zoo veel bevat, 
 't Zalig jawoord mogt ontglippen 
 
 En 't gevoel geen' wensch meer had? 
 Of, toen Hymen d' echtknoop snoerde, 
 Schaamrood in uwe armen voerde 
 
 Uw bekorelijke vrouw. 
 Of toen vreugd haar borst deed zwellen 
 En ze u staam'lend kwam vertellen, 
 
 Dat ze moeder worden zou? 
 
 „Ja 'k erken — spreekt dus uw harte — 
 Al 't genot van liefde en jeugd : 
 
 dwalen to wander , heuk beech , dartelend playful , storijen frolick, keurs 
 boddice , koon cheek , lof foliage , verscholen from verschuilen to con- 
 ceal, bevatten to contain, ontglippen to slid out, ^e^^^woow marriage 
 tie, snoeren to bind together, vertellen to tell. 
 
W2 
 
 Maar dat schrikkelijk uur van smarte, 
 
 En dat zalig uur van vreugd, 
 Toen het wee mijn gade griefde, 
 
 Toen ze de eerste vrucht van liefde, 
 En de liefste gift van God 
 
 Aan mijn vaderhart mogt geven . . . 
 Ja! dat heiligst uur van 'tleven 
 
 Schonk mij 't allerhoogst genot." 
 
 Ik versta u man en vader ! 
 
 Ook ik ken dat uur van schrik , 
 Angst, en vrees, en hoop te gader; 
 
 Ook dat zaligst oogenblik: 
 Maar wie kan de togten schild'ren 
 
 Die de borst des mans verwild'ren? 
 Wie zijn vreugd, die blinkt en beeft, 
 
 Gloeijend smelt in heil'ge akkoorden , 
 Als de rijkste taal geen woorden , 
 
 't Hoogst gevoel geen tolken heeft? 
 
 God ! barmhartig God ! wat smarte 
 
 Bij de worst'ling der natuur! 
 Man, uw teederminnend harte 
 
 Breekt in dit verschrikk'lijk uur : 
 't Klamme zweet rolt neer bij droppen, 
 Al uw polsen jagen, kloppen. 
 
 En oproerig bruist het bloed: 
 Al uw spieren zijn aan 't werken; 
 Niets kan troosten, niets kan sterken! 
 
 Daar het hart geen hoop meer voedt! 
 
 Zoekt ge een plekje, om 't wee te ontvlieden? 
 De aard, rampzaaPge biedt er geen; 
 
 ffade spouse , grieven to hurt , genot enjoyment , vrees fear , te gader to- 
 gether, iogt for haristogi passion, tolk interpreter, worsielen to strugj^le, 
 '< klamme zweet perspiration from anxiety, spier muscle, voeden to 
 nourish, plekje small spott, rampzalig miserable. 
 
153 
 
 De angsten , die u 't bloed doen zieden , 
 
 Jagen naar uw gade u been: 
 Weg is denken , weten , willen ; 
 Hoofd en zenuw schokken, trillen, 
 
 Raad- en red'loos zinkt gij neer . . . 
 Nog, nog smeekt gij d' Albehoeder . . . 
 „God ! — voor 't laatst . . beboud de moeder !" . . . 
 
 Acb! gij bidt voor 't kind niet meer. 
 
 Hoe! gij schijnt nog boop te voeden? 
 
 O ! 't gebed beeft veel gedaan , 
 Docb natuur slaat weer aan 't woeden, 
 
 En vertwijfling grijpt u aan . . . 
 Maar wat klagttoon doet zicb booren? 
 God! daar wordt een menscb geboren? 
 
 Man ! uw kind ! bet scbreit ... gij beeft ! 
 Juich! die klagt is 't reddingsteeken , 
 Angst en weeen zijn geweken ! 
 
 Juich, bet kind, de moeder leeft! 
 
 Man! uw kind wordt u gegeven! 
 
 Yoelt ge u zelven in dat uur? 
 O! zijn droeve groet in 't leven 
 
 Is een lofzang der natuur ; 
 Hoort gij niet haar beil'ge klanken? 
 Man en vader ! kunt gij danken? 
 
 Wordt reeds Gode uw lof gewijd? 
 Neen ! waar zooveel togten woelen , 
 Kan uw ziel alleen gevoelen 
 
 Dat ge man en vader zijt. 
 
 Rustende aan uw ega's barte, 
 
 Waar een kalmer vreugd u vleit, 
 
 zenuw sinew , schokken to shake, trillen to tremble , smeeken to entreat, 
 woeden to rage , heven to tremble , geweken from wijken to give way 
 droef sad, groet greeting, klank sound, egd spouse, kabti calm, 
 vleijen to flatter, 
 
154i 
 
 Voelt g'allengs, hoe 't vuur van smarte 
 
 VJoeide in 't uur der zaligheid; 
 Nu aanbidt gij Gods genade 
 In de redding van de gade, 
 
 Die gij meer dan 'tleven mint. 
 En , met stamelende klanken , 
 Moogt gij liemels goedheid danken 
 
 Voor de gift van 'tdierbaar kind. 
 
 Ja! gij knielt eerbiedig neder, 
 
 Bij de wond'ren der natuur; 
 Moeders hart, geroerd en teeder, 
 
 Spreekt door tranen in dit uur. 
 Welk een naam'loos wee haar griefde , 
 Zalig thans door moederliefde: 
 
 Biedt ze u 't heiligst pand der min, 
 Waarin beider bloed zich mengelt, 
 Dat uw liefde, uw' echt verengelt, 
 
 En gij treedt een' hemel in, 
 
 Dichters ! die ons idealen 
 
 In de schoonste beelden biedt, 
 Wat ge scheppen moogt of malen , 
 
 Neen! dit uur! gij raaalt het niet: 
 Aanstonds nog een hel van lijden; 
 Nu een hemel van verblijden ! 
 
 Straks een vrouw, in wee en smart, 
 Schier den dood ter prooi gegeven; 
 Nu het heerlijkst beeld van 'tleven, 
 
 Met een zuigling aan het hart! 
 
 O! dat schreijen van het wichtje! 
 O! die lach in moeders oog! 
 
 allengs by degrees , vloeijen to flow , minnen to love , dierbaar dear , 
 knielen to kneel, vercngelen to sanctify , scheppen to create, aanstorids 
 ft minute ago, prooi a prey, wichtje baby, lach smile. 
 
155 
 
 't. Laatste traant'je op 't lief gezigje, 
 
 Bij den eersten nektartoog ! 
 ! dat rein gevoel van vader ! 
 0! die rust in ziel en ader ! 
 
 O! die werking der natuur! 
 Ja! dit uur van geestvervoering , 
 Na die schrikk'lijk bange ontroering 
 
 Is het zaligst levensuur. Spandaw. 
 
 II. Holland, the abode of Commerce. 
 
 Neen , neen , 'k laat de eer mij niet ontwringen , 
 Voor mij is 't dat de dichtstroom vliet ! 
 
 Een ander nioge stouter zingen, 
 Doch overtreft me in zucht voor 't heilig Neerland niet. 
 
 Toen 'tland, nog onder 't nat bedolven, 
 
 Slechts naakte visschers op zijn golven. 
 In ranke booten drijven zag, 
 
 Sprak, zwevende over 't ruim der wateren, 
 
 Een God ! zijn stem was dondrend schateren 
 
 Der baren, die op stranden klateren: 
 „Sticht, Zeevaart! hier uw' troon; rijs hier in voUendag!' 
 
 De Zeevaart komt! de drassige aarde 
 
 Wordt land ; de steden rijzen op ! 
 't Gevoel van vrijheid, regt en waarde, 
 Bezielt het hollandsch hart, en voert zijn kracht in top. 
 De burgers worden heldenscharen ; 
 Een goudstroom ruischt zijn gouden baren , 
 
 Gelukkig Neerland, in uw* schoot; 
 
 laaist the last , (ooff draught , ontroering emotion , stout bold , zucht 
 love, toen when, nat water, bedolven from hedelven to cover, golf 
 w^ave , rank slender , stem voice , schateren to raise , baar wave , klateren 
 to break, stichten to found, oprijzen to arise, drassig marshy, top 
 summit. 
 
156 
 
 'k Zie 't goud der verre westerstranden , 
 De specerij der oosterlanden , 
 Zich storten in uw nijvre handen, 
 En door 't heelal uw' naam met dankbaarheid vergood. 
 
 Een God des Noordpools lieeft zijn zetel 
 Met bergen , eeuwig ijs , omschorst : 
 
 Waar was de stervling, zoo vermetel, 
 Die 't ontoeganklijk rijk des Gods betreden dorst? 
 
 De Brit verschijnt, wordt afgeslagen: 
 
 Slechts Neerlands Heemskerk durft het wagen , 
 Het nooit doorzochte rijk stoutmoedig in te treen, 
 
 Geen halfjaars nacht , geen vlotte rotsen , 
 
 Die krakend op elkander botsen, 
 
 Geen hardverbrijzlend golvenklotsen , 
 Weerhouden hem, den God in 't aangezigt te trotsen ; 
 
 Hij voert zijn waterbuit zeeghaftig met zich heen. 
 
 Wie zal door 't gloeijend Oosten spoeden 
 
 Naar oorden eeuwig ongezien ? 
 En worstlend daar met ongekende vloeden, 
 Den dood, en meer dan dood, den honger weerstand bien? 
 Juicht; voelt uw grootheid, Nederlanders ! 
 't Is Tasman, die het eerst uw standers 
 Daar vest, een werekldeel uw naam geschonken heeft. 
 Ja , Holland blijft u 't lot kastijden , 
 En wil (voorkom dit God!) de vloek der tijden, 
 
 Dat ge, als een plant, vergeten sneeft; 
 Hoe bij uw' val de hel zich moog' verblijden; 
 Een wereld voert uw' naam ! daar zijt ge , blijft ge , en leeft. 
 
 storten. to pour, nijver diligent, xr^/e/ abode, 07W5c/^or*g» to surround, 
 treen from treden to step , vlot floating , rots rock , botsen to clash , 
 verbrijzelen to crush, golf \<9.s% , klotsen to clash, weerhouden to 
 prevent, worstelen to struggle, j/<rwrft'r banner, flag, e>^j^<?» to plant, 
 kastijden to chastise, sneven to perish. 
 
157 
 
 Ja, Cook! ook ik kniel voor u neder! 
 
 U wordt mijn hulde ook toegebragt ! 
 Maar Neerlands zeeroem is een ceder, 
 Wiens onverwrik'bre kruin met storm en donders lacht. 
 Stort, stort vrij neder, bliksemslagen ! 
 Blijft, Denen ! Gaulers ! (wormen !) knagen 
 
 Aan d' eeuwgen stam , die zich verheft ; 
 Gij, die u thans 't gebied der vrije zee benadert, 
 
 Des aardrijks schat in uwen schoot vergadert, 
 Gij Brit ! gij schudt vergeefs den stam en 't dik gebladert ; 
 
 Geen volk dat Neerlands volk in zeeroem overtreft. 
 
 Hier stonden , Zeevaart ! uwe altaren ; 
 
 Hier had ge uw tempels, priesterdom ! 
 En thans! — ach ! 'k blijf vol weemoed staren ! 
 Thans is uw koor verdelgd! uw priesteren zijn stom ! 
 
 Thans in d' oneedlen band gekluisterd, 
 Met hangend hoofd, het oog ontluisterd, 
 
 Kwijnt, sterft gij aan 't verlaten strand; 
 En ik , uw dichter , nederzijgend , 
 Van weemoed bij uw grafterp zwijgend , 
 Naar ademtogt en laafnis hijgend. 
 Zing bij dat graf uw' lof naast dien van 't Vaderland. 
 
 Zoo werd bij 't hartverscheurend sneven 
 
 Eens helds, in Wodans heilig woud, 
 Der Barden loflied aangeheven , 
 En 't waardig heldenlijk der houtmijt toevertrouwd ! 
 's Helds schild en speer kraakte in de vlammen 
 Der opgehoopte beukenstammen , 
 
 onvertorikbaar unmoveable , kruin crown , stoHen to rush , bliksem 
 lightning , vergaderen to collect , schudden to shake , staren to look, ver- 
 delgen to destroy kluisteren to e\\c\i2t.m, kwijnen to \2iwg\\h\i, neder- 
 zijgen to sink down , ademtogt breath , laafnis comfort , hijgen to pant , 
 houtmijt stake. 
 
158 
 
 Bij 's vijands rijkversierden dos ; 
 En, bij de slepende ommegangen 
 Der Barden, werd zijn lof vervangen 
 Door vaderlandsche vrijheidszangen , 
 Terwijl de ziel des helds steeg naar 't verblijf zijns Gods. 
 
 Hoe, zeevaart! zoudt ge uw graf bier vinden? 
 
 O neen ! een God verkondigt mij : 
 Eens vliegt gij weer, op d' aam der winden, 
 Van Neerland door 't Heelal, verjongd en sterk en vrij. 
 Ja , 't doode strand zal weer berleven : 
 't Verdort plantsoen weer vruebten geven, 
 
 En Neerland wordt des aardrijks ree. 
 Gij, eeuwge Geest, die 't all' omvademt, 
 
 In en door wien de scbeppiug ademt, 
 
 Bestem , verboor des diebtersbee ! 
 
 1812. Helmebs. 
 
 12. The dutch language. 
 Solo. 
 
 Kent gij scbooner taal op aarde, 
 
 Dan de taal van Nederland , 
 Als ze in vaderlandscbe zangen 
 
 't Vaderlandscbe bart ontbrandt? 
 
 Treifend klinkt ze op minnaars lippen, 
 
 Als zij zacht daarhenen vloeit. 
 Als zijn mond met zoete woorden 
 
 Klaagt bet vuur dat bem doorgloeit. 
 
 Heerlijk als ze in reed'naars woorden 
 
 't Waar gevoel voor 't seboone ontbrandt; 
 
 dos dress; slepeii to trail, ommegang processiou, plantsoen green, 
 ree for rede harbour, omvademen to see and know everything, be- 
 stemmen to grant. 
 
150 
 
 Of door korte kracht'ge spreuken 
 0ns de deugd in 't harte plant. 
 
 Maar het kragtigst zal zij blijven, 
 Als ze 't neerlandsch hart ontbrandt; 
 
 En in voile stoute toonen 
 
 Klinkt voor vorst en Vaderland. 
 
 Koor. 
 
 Ja, wat ook de trotscLe vreemd'ling 
 
 In zijn onkunde op ons smaal' , 
 Zoet en krachtig, rijk en vloeijend 
 
 Is de uederlandsche taal! 
 
 T. d. K. 
 
 13. VOLKSLIED. 
 
 Wien Neerlands bloed door de aders vloeit, 
 
 Van vreemde smetten vrij; 
 Wiens hart voor Land en Koning gloeit, 
 
 Verheff' den zang, als wij : 
 Hij stemra' met ons, vereend van zin, 
 
 Met onbeklemde borst, 
 Het rond en hartig feestlied in, 
 
 Voor Vaderland en Vorsi. 
 
 De Godheid op haar' hemeltroon, 
 
 Bezongen en vereerd, 
 Houdt gunstig ook naar onzen toon 
 
 Het heilig oor gekeerd; 
 Zij geeft het eerst, na 'i zalig koor, 
 
 Dat hooger snaren spant, 
 Het rond en hartig lied gehoor 
 
 Voor Vorst en Vaderland. 
 
 Stort uit dan, Broeders ! eens van zin, 
 
 Dien hoog verhoorden kreet; 
 Hij telt bij God een deugd te min. 
 
 Die Land en Vorst vergeet; 
 
yt; 
 
 162 
 
 Hij gloeit voor mensch en broeder niet, 
 
 In de onbewogen burst, 
 Die koel blijft bij gebed en lied 
 
 Voor Vaderland en Vorst. 
 
 0ns klopt het hart, ons zwelt het bloed, 
 
 Bij 't rijzen van dien toon : 
 Geen ander klinkt ons vol gemoed, 
 
 Ons kloppend hart zoo schoon. 
 Hier smelt het eerst het dierst belang, 
 
 Voor alien staat en stand, 
 Tot een gevoel in d' eigen zang 
 
 Voor Vorst en Vaderland. 
 
 Bescherm, o God! bewaak den grond, 
 
 Waarop onze adem gaat, 
 De plek waar onze wieg op stond, 
 
 Waar eens ons graf op staat; 
 Wij smeeken van uw Vaderhand, 
 
 Met diepgeroerde borst, 
 Behoud voor 't lieve Vaderland, 
 
 Voor 't Vaderland en Vorst. 
 
 Bescherm hem , God ! bewaar zijn troon , 
 
 Op duurzaam regt gebouwd; 
 Blink' altoos in ons oog zijn kroon 
 
 Nog meer door deugd dan goud ! 
 Steun gij den schepter dien hij torscht, 
 
 Bestier hem in zijn hand , 
 Beziel, o God, bewaar den Vorst, 
 
 Den Vorst en 't Vaderland. 
 
 Van hier, van hier wat wenscheu smeedt 
 
 Voor een van twee alleen : 
 Voor ons gevoel , in lief en leed 
 
 Zijn Land en Koning een. 
 
161 
 
 Verhoor , o God ! zijn aanroep niet 
 
 Wie ooit het scheiden dorst, 
 Maar hoor het een en eigen lied 
 
 Yoor Vaderland en Vorst. 
 
 Dring luid van uit het feestgedruis , 
 
 Die bee uw hemel in; 
 Bewaar den vorst, bewaar zijn huis, 
 
 En ons zijn huisgezin ; 
 Doe ons, ons laatst, ons jongst gezang 
 
 Dien eigen wensch gestand: 
 Bewaar, o God! den Koning lang 
 
 En 't lieve Vaderland. 
 
 TOLLENS. 
 
 14. The Grave. 
 Oneindig, eeuwig God! deze eenzaamheid , dit duister. 
 Is mijn' ontroerden geest de weerglans van uw' luister. 
 Uw troon blinkt eenzaam, stil, geen Seraf rijst zoo hoog; 
 Het licht, dat u omstraalt, is nacht in 't eindig oog, 
 Ik weet het , waar ik dool , mijn voet staat op den drempel , 
 Gij, die 't al vervult! van uw gewijden tempel; 
 Gij zijt waar 't koeltje zuist, wanneer het lente wordt, 
 En in den donderstorm , die ceders nederstort! 
 Maar hier, hier waar de nacht zijn' zetel heeft verkoren, 
 Voor 't oog der wereld in uw schepping als verloren, 
 Omsloten door natuur, in voile majesteit, 
 Hier voelt mijn kloppend hart uw tegenwoordigheid ; 
 Het voelt ze en beeft terug. Diep, diep in 't stof gebogen, 
 Drijft heel mijn aanzijn op uw enkel mededogen. 
 Erbarmer ! spaar den vorm ! geen onschuld schraagt zijn treen; 
 Zijn deugd wijkt voor uw oog, gelijk een nevel been, 
 Als stof, dat door den voet des wandlaars opgeheven , 
 Door 't kleenste zuchtjen winds onmerkbaar wordt gedreven. 
 O Gij, voor wien de maan bezoedeld heenen vliedt. 
 Die in de aanbidding van Aartsengeln vlekken ziet ! 
 Uw liefde, goedheid, kome uw schepsel hier te stade ! 
 Juich, bevend hart! gij rijst op vleuglen van genade! 
 
 11 
 
162 
 
 Ik zie, ik zie de hand, die al uw schuld bedekt; 
 
 Zij werd voor u doorboord , voor u aan 't kruis gestrekt ; 
 
 En nu geen siddring meer ! — Mijn voet, treed veilignader, 
 Gij drukt ook hier den grond , 't gebied van uwen Vader ; 
 En Hij, bij wien de nacht gelijk de middag is, 
 Blijft uw onzichtbre gids in deze duisternis. 
 
 Het menschelijk geslacht valt doch als blaadren af; 
 Wij worden en vergaan, de wieg grenst aan het graf; 
 Daar tusschen speelt een droom een treurspel met het harte , 
 De smart wijkt voor de vreugd, de vreugd weer voor de smarte; 
 De koning klimt ten troon, de slaaf buigt voor hem neer, 
 De Dood blaast op het spel , en beiden zijn niet meer ! 
 Maar neen ! deez' schilderij verlaagt te veel uw Eden: 
 Gij eischt meer duurzaamheid en minder tegenheden. 
 Wei nu, dat louter vreugd den stervling hier bestraal'! 
 Dat hij den ouderdom van honderd jaren haal' ! 
 Een voorspoed zonder druk heeft ras zijn' glans verloren; 
 Het hart bezit hem naauw of 't wenscht weer als te voren. 
 De vreugd verteert zich zelv', de lust sterft bij 't genot, 
 Een slepend zelfverdriet blijft ons bestendig lot. 
 Hoe zwaar weegt dan de last van eindelooze jaren, 
 Die telkens door den dood eens vriends geteekend waren? 
 Beschouw dien Grijsaard, diep gebogen op zijn staf, 
 De tijd ontzag zijn kruin, maar nam hem alles afj 
 Zijne eeuw, zijn geest, zijn hart, *t is zamen heengevlogen, 
 Al wat hij minde, houdt de nacht des doods omtogen; 
 En nu, wat is zijn lot waar hij zoo eenzaam zwerft? 
 Hij treurt, verkwijnt zich, maalt, wordt wezenloos en sterft. 
 O heilloos jammerdal, o beuzelachtig leven. 
 Ware ons geen uitzicht op de onsterflijkheid gegeven! 
 O Stervling, wie ge ook zijt! van al het heil der aard' 
 Is dit alleen den wensch der eedle menschheid waard ; 
 Een leven, vrij van schand*, van wroegiug en van zorgen; 
 Een vrolijke avond en ecu slaap tot aan den morgen; 
 
163 
 
 Een doodbed , zaclit als dons , waar nog *t herdenkeu streelt ; 
 En waar de zielrust om de kalme sponde speelt; 
 Zie daar den besten schat , die de aarde ons aan kan bieden ; 
 Hij blijft ons eigendom, waar jeugd en voorspoed vlieden; 
 Wie hem alree bezit, heeft niet vergeefs geleefd 
 Gelukkig , die hem kent , en moedig naar hem streeft ! 
 
 Ja, stille graven! ja, gij blijft mij wijsheid leeren! 
 Hier kan ik 't best met God en met mij zelv' verkeeren, 
 Hier, waar de vrede woont, de zorg het hart niet knaagt, 
 De beek welluidend ruischt, de tortel troostrijk klaagt, 
 Een zoo, die de armoe dekt, en 't marmren eereteeken, 
 Die duurzaamheid en prijs van aardsche grootheid preeken. 
 't Gewormte kent geen schoon, geen glans, geen majesteit, 
 Het aast op vorst en slaaf met de eigen gretigheid; 
 't Verteert gevoelloos , stil , met de eigen scherpe tanden , 
 De zachte maagdenborst en 't hart van dwingelanden. 
 De dood verzorgt zijn' disch en zamelt prooi in 't graf; 
 De raauwe moederkreet dwingt hem geen zuigling af, 
 Hij scheurt den jongeling van 't gillend maagdenharte , 
 Bespot de vriendschap, en beschimpt de huwlijks-smarte. 
 Zijn adem blaast — rang, magt, goud, tijtel, aanzien zwicht; 
 De mensch wordt wat hij was bij 't eerste levenslicht. 
 Zijn adem blaast op nieuw — de schoonheid is verdwenen ! 
 Een nare afschuwlijkheid zweeft om den sehoonsten henen. 
 
 Zoo zag mijn oog u eens, volschoone Emilia! 
 De liefde zweefde u voor, de wellust daauwde u na. 
 *t Was lente, waar u oog zijn zachten gloed vertoonde, 
 De deugd werd aangebeen, als ze in uw lachje woonde; 
 Uw minste wenk schiep vreugd, uw kus was zaligheid. 
 't Frees al Emilia, en niemand had gevleid. 
 De roos wenschte aan uw' voet de moederstruik te derven , 
 Om in uw' golvend hair of op uw borst te sterven; 
 De diamant verwierf een teedrer flikkering 
 Als ze aan uw blanken hals of van uw lokken hing. 
 
164. 
 
 Emilia! uw vriend — helaas ! hij zag uw weder : 
 
 Gij laagt gevoelloos in een holle doodkist neder ; 
 
 Uw oog was diep gehuld , uw mond was blaauw als lobd , 
 
 Op heel uw aanschija zwom geen lieflijk maagdeurood ; 
 
 Een nare rimpel had uw' zoeten lach vervangen; 
 
 Geen zacht gedwongen lok speelde om uw diepe wangen; 
 
 Uw hair hing kunstloos neer, naar dat de nood het ried, 
 
 Geen parel leende 't glans en 't roosje golfde 'er niet. 
 
 Ik zag geen puikgesteente aan hoofd of vinger gloeijeny 
 
 Geen zachte zijde of kant om heup of boezem vloeijen, 
 
 Een aklig wit gewaad, een hulsel zonder glans, 
 
 Een woning luttel waard, was al uw rijkdom thans. 
 
 Ik weende , Emilia! de vriendschap schonk mij krachten. 
 
 Ik durfde u naken en den schrik des doods verachten. 
 
 Ik boog mij in uw kist , mijn mond zonk op uw mond, 
 
 Ik kuste u — ach! de lip, de steenen lip weerstond. 
 
 Haar koude, ijskoude druk deed al mijn moed bezwijken! 
 
 Eene ijzing greep mij aan en deed mij siddren, wijken! 
 
 Ach vruchtloos droomde ik u als eertijds aan mijn zij, 
 
 Vergeefs gloeide al het vuur der vriendschap nog in mij! 
 
 Een vlugtig oogenblik had ons van een gescheiden. 
 
 Ik zag een' afgrond — ach ! hij gaapte tusschen beiden ! 
 
 Daar vloog ik van uw kist, en zuchtte, half ontzind; 
 
 „Mijn God ! wat mint de mensch, die enkel schoonheid mint!" 
 
 Feith. 
 
:f!^^?y':^^-#^lP^'^>'*.:: '^^^^P^^ '-^^^^ 
 
 * r 
 
 14 DAY USE 
 
 
 RETURN TO DESK FROM WHICH BORROWED 
 
 LOAN DEPT. 
 
 '\ This book is due on the last date stamped below, or 
 • ,' on the date to which renewed. 
 
 ,1 Renewed books are subject to immediate recall. 
 
 f^ 
 
 J ! 
 
 .■-1 
 
 6i ur621>V- / 
 
 2 
 
 REC'D LD! 
 
 ''^• • At t'nhfi 
 
 REC'D LD 
 M191962|j»Nl2^5 
 
 ^■^t'63< d 
 
 imr 
 
 ^^^^^^t 
 
 ^)f%*E0U 
 
 -^^«r^ 
 
 'li s 
 
 JM 
 
 
 SEP191963 
 
 C. BERKFIEY 
 
 
 ffCC'OLD ^QM23 
 
 11AM 
 
 LD 21A-50to-3,'6J 
 (C7097sl0)476B 
 
 General Library 
 
 University of Californi 
 
 Berkeley 
 
YB -38840