- LIBRARY OF THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA Received ^-^^^<^^^'-...../c?c5'i^ A c cessions No^^^'^^^' Shelf No. # (py^M^C^d ^ ^ Digitized by the Internet Archive in 2008 with funding from IVIicrosoft Corporation http://www.archive.org/details/en'glishhawaiiandOOhitcrich AN ENGLISH-HAWAIIAN DICTIONARY; WITH VARIOUS USEFUI/ TABI^ESI PREPARED FOR THE USE OF HAWAIIAN-ENGIvISH SCHOOLS, BT H. R. HITCHCOCK^V 0" thb Pnnapal of the I^ahamaluna SemiMry ^ • • - ^^ '^ CUT ^IPOB."^ AUTHORIZED AND PUBLISHED BY THE BOARD OF EDUCATION San Francisco THE BANCROFT COMPANY, PRINTERS AND Publishers 1887 Entered according to Act of Congress, in the year 1887, BY H. R. HITCHCOCK, In the Office of the Librarian of Congress, at Washington, D. C. PREFACE. [N the latter part of the year 1882 the subscriber was authorized by the (?J Board of Education to prepare an English-Hawaiian Dictionary ior use in the Public Schools. The work has been in progress since that date, and is now placed before the public in its entirety. Its scope has been widened, so as to embrace the wants of the English speaking community in their intercourse with Hawaiians. Nearly sixteen thousand words have been defined; and over three thousand phrases illustrate the popular use of English and Hawaiian. More than three thousand synonyms give further scope to the Hawaiian in his use of English. Diacritical marks and marks of accent follow those in Websters's High School Dictionary, from which the vocabulary has been formed. Webster's Unabridged Dictionary has been used as the final authority in the preparation of this work. Definitions are numbered according to priority of usage. Hawaiian words are accented, whenever they do not come within the general rules laid down elsewhere for their pronunciation. The subscriber's grateful acknowledgements are due, 1st. To Revs. A. O. Forbes and L. Lyons for their revision of manu- script. 2nd. To Rev. W. B. Oleson for the Table of Prefixes and Suffixes. 3rd. To Hon. D. Kahaulelio, Police Justice of Lahaina, for valuable critical Hawaiian definitions. 4th. To Hon. A. Fornander for his valuable ''Chronological Table of Events in Hawaiian History," continuing down to the year 1854. 5th. To C. M. Hyde, D. D., for the continuation of that Table down to the present time. 6th. And to many others who have expressed marked interest in the progress of this work. H. R. HITCHCOCK. Lahainaluna, June, 1887. HINTS TO THE CORRECT PRONUNCIATION OF THE HAWAIIAN I^ANGUAGE. 1. The Hawaiian is a phonetic language, based upon the European pronunciation of its vowels. 2. The vowels have the following sounds: A, a, Italian, as in Arm; E, e, the sound of a long, as in obey; I, i, the sound of long e as in machine; O, o, its long sound, as in old; U, u, has the sound of oo in moon. 3. In pronouncing the digraphs (ai, ao, au, ei, eu, ou,) the stress of voice is given to the first letter; and the second is but lightly touched, 4. Words of two syllables are generally accented on the first. When this is not the case, words used in this book carry the accent mark. Thus : Po-ho is chalk, whilst po-ho' is loss; mama means chewed, and ma'ma' means swift, or spry; pu-a is & flower but pu-a' is a bundle, or herd, or flock. 5. In words of more than two syllables the accent generally falls on the penult. When this is not the case words in this book carry the accent mark; thus, kanaka is a man, whilst ka'naka signifies men. 6. Reduplicated words follow the accent of their primitives as ku'hiku'hi from ku'hi; hjo'loho'lo, from ho'lo; ha'kiha'kiirora haki ; the penult of the reduplicated word taking the primary accent. 7. The causative, hoo, prefixed to a verb does not change its accent, but receives, a secondary accent; thus, hoo'apo'no, hoo'ikai'ka, hoo' alo' halo' ha. 8. The sign of the passive voice, i-a, takes a secondary accent, as huna', huna'i'a. 9. According to the best usage of the present day the Hawaiian consonants have their unchangeable sounds. Thus "Ka-lo" is never pronounced ta-ro by educat- ed Hawaiians, nor is "Ka-pu" changed by them into ta-bu. 10. Words incorporated into the Hawaiian language from the English retain their English consonant sounds. Thus "Sabbath" becomes sabati in Hawaiian and is not spelled kapaki. "Book" is written 6u)ke and not puJfec; "Bible" is Baibala and not Paipala. SUOQESTIONS TO TEACHERS This book is intended to assist the Hawaiian pupil to acquire a practical knowledge of the English Language. But if it is placed in the hands of the pupils merely as a book of reference, its mission will not be fulfilled. It is intended to be used as a text-book in spelling and dictation , with this advantage in its favor — the pupil can comprehend the meaning of each word as he proceeds. It is also intended to be used in sentence- building. It is presumed that pupils using this book understand the signifiance of the parts of speech of the English Language, and that they also have a little knowledge of sentence-building. This being the case, whenever a spelling lesson is assigned to the class, let it be so short that each pupil may become acquainted with the use of each word, by building sentences. Let each word, as it is spelled, be incorporated into a simple sentence, the remaining essential words being furnished by the pupils. It is not necessary that the alphabetical order of the vocabulary be followed. Let the teacher give the class a list of words to be incor- porated into sentences, requiring each pupil to prepare the sentences be- forehand. Then, after the class has recited the lesson, and mistakes have been corrected, exercise it in the impromptu construction of sen- tences, thus forming habits of quick perception. The idiom of the Hawaiian language requires that the qualifying ad- jective should /oZZoiy its noun, and, that the predicate of a sentence should precede its subject. So the Hawaiian pupil will naturally say "A horse fine," "runs swiftly the horse fine," unless his attention is called to these differences between the idoms of the two languages. The Chronological Table, at the close of the book, may also be made a very interesting study to the pupil. Assign dates from the table to the class, and let each pupil cluster historical incidents around these dates, drawing them from all available sources. After the class has done its best in this line, let the teacher supplement class effort from his superior sources of information. KEY TO PRONUNCIATION. VOWKIvS. Long and Short Sounds. 4^, a, long, as in * :...j...Ale, Fiite, Gray A, a, short, as in .^Add, Fat, Kansoin T^, e, long, as in Five, Mete, Seisure E, e, short, as in End, Met, Leopard 1, i, long, asin ..Ice, Knife, Thrive tf i, short, asin Inch, Skin, Tribute 8, 6, long, asin se _, o, short, asin Odd^ S6d, Hi'irrid \J, u, long, asin ^ Use-ful, Tube IT, u, short, asin Under, Fun, Sftpper It, y, long, as in Fly, Simplify 1l% y» short, asin Hymn, Siuxply OCCASIONAL, SOUNDS. A A A, a, asin ...-Air, Fair, Snare .A, ii, Italian, asin ^ :Art, Fiitlier, Scar A, a, asin Ask, Grass, Dance ^, a, broad, as in A^l, Baulk, Talk A, a, like short o, as in What, Wander E, fe, like a, asin fjre. There, Heir E, e, like a, asin Eig^ht, Prey Obey Mf e, asin Ver-min, Er-mine j(, k", like e, asin J'ique, Machine X, i, like e, asin ..Irksome, Virgin O, 6, like fi, asin Other, Done, Son O, q, like long oo, as in Prove, Do, Move O, o, like short 00, as in Bosom, Woman Oi 6,jlike a, asin Ordj^r, Form, Storm OO, do, asin Moon, Food, Booty OO, o~b, asin Wot>lj, Gr>bd^ Fo^bt tJ, u, as in Urgre, Urchin U, u, preceded by r, asin Rule, Rumor tl, u, like ot>, as in Bull, '"Put, Bush ^i,'oi or Oy, oy, unmarked, as in Oil, Join, Oyster, Toy Ou, ou or Ow, ow, unmarked, as in Out, Hound, Owl, Vowel CONSONANTS. C» €» so/^ like sharp s, as in QeAe, Ac-cepf €, €, hard, like k, as in ~ Call, Concur Ch, ch, (unmarked) asin Child, Church Ch, ch, hard, like k, asin Chorus, Echo ^h, ch, soft, like sh, as in ^haise. Machine G, g, (unmarked), /lard, asin Gun, Tiger 6, g, soft, asin 6em, Engine S, s, sharp, (unmarked), asin Same, Rust f, vocal or flat, like 2, asin Has, Amuse Th, th, sharp, (unmarked), as in Thirtieth Th, th, vocat or ^af, asin Thither, Thou X, X, like gz, as in Ejact, Example Ph, ph, (unmarked), like/, as in Philanthropy Qu, qu, (unmarked), like kw, asin Quality Wh, wh, (unmarked), like hw, as in Why, When ACCENT. The principal accent is denoted by a heavy mark, (') and the secondary by a light mark, {'), as in Ex-am'i-na'tion, Im'mor-tftPi-ty. PREFIXES AND SUEEIXES. Prkparsd by RBV. W. B. OLBSON, PRINCIPAIv OF THE KAMEHAMEHA SCHOOL. English prefixes are syllables put before English words to change their meaning. Thus the word 'illegal' is composed of the prefix HV and the recognized EngUsh word "legal." But in such words as 'illustrate,' the HI' is not a proper English prefix, but merely an initial syllable. As a prefix, HI' means 'not;' whilst, as an initial syllable merely, It is not separ- able from the rest of the word. In the following tables the definitions are for the various syllables used as prefixes only. Some prefixes are sometimes merely Intensive or superfluous, and are largely obsolete; that is, not used. Ex. A-wake, A-rise, Be-dazzle, Be-gird, For-do, TABI.E OF COMMON £NGI.ISH PREFIXES. n- In- Im- Ir- Un- Non- I>i8- Dis- I>«- In. Non- Un- I>e- De- En- En- Be- Be- Fore- Miss- A- A- >■ as In < asm ' as in * Il-lib'er-al In'se-cure' lui-prdb'a-ble Ir-res^o-lute Un-true' Non'con-ta'gions I>is-h6n'est Dis'be-lieve' De-nat'u-ral-izo In-jfis'tice NtSn-res'i-dence Un-pack' I>e-cry' ^e-fame' ]gJn-rage' En-fee'blo Re- fresh.' Re-gain' Fore-t611' Mis-8p«l' A-8oak' A-shore' NOTE A. means not " means opposite to means liberal. secure. probable, resolute. true. contagious, honest. believe. naturalize, justice. residence. pack, cry down. to take from fame. to cause rage. to make \f^'i- gain again, tell before, spell wrong, soak in. on shore. Some prefixes are English words and define themselves. Full- Half- O-ver- O-ver- Out- Be- Coun-er- For- Self- Wlth- >' as In I as In " Full'grown H^irgrown O'ver-come' O'ver-grown' Out' grown Be-spat'ter C<»un'ter-march For-swear' Seiriove With-stand' NOTE B. <■ denotes " means < j>erfection. imperfection, superiority. excess. excess. over. opposite, from. own. againaL As initial syllables, the following occur in many English words, bat as proper English prefixes they occur but comparatively few times. PREFIXES AND SUFFIXES. Hem-i- Dem-i- Sem-i- Trans- Hy-per- Sii'per- Ex-tra- Co- Con- An-te- Pre- An-ti- Con-tra- Sub- In-ter- Post- Ex- Cir-cum- as lu as m Hem'i-spliere Dem'i-god Sem-i-cir-cl© Trans'plant/ Hy'per-crit'ic-al Su'per-nat'u-ral Ex'tra-ju-di'cial Co-e'qual Con-ge'ni-al An'te-room Pr©'ex-l8t' An'ti-sla'very Con'tra-dis-tinc'tion Sub-of fi-cer ^ f under. In'ter-is'land among. as in ■< Post-nup'tial > means < after. Ex-gov-er-nor former. Cir-cum-nav-i-gate J ^ around. I as in I I as in I I as in •! as in < ^ means Jialf. I means over. I means more than, I means with. I means before. > m^eans against. English snfSxes are syllables placed after English words to change their meaning. The same distinction needs to be made between suffixes and final syllables as be- tween prefixes and initial syllables. Thus: *'able,'^is a true suffix in '*val'u- able," but a final syllablemerely in the word "cap'able." In the latter word it is not separable from it, while in the former word it denotes" having value." Words ending in 'ness' and 'ship' denote 'quality' or 'being,' as 'goodTies*,' 'fellows/itp.' Words ending in 'some' denote 'emphasis,' as lone-some. Words ending in 'ist' denote attachment to a particular calling or profession; as 'iournal-tsi.' Words ending in 'age,* denote the condition of a person or thing; as 'vassal-age.' Several suffixes have nearly the same force in the words in which they are found. -1-ty -ment -i-on -a-tlon -ly -ance as in 'Re-aVi-ty Con-tenVment Con-tracVion Hefor-mii'tion Friend'ly Re-pent'ance r ► state of being ^ real. contented. contracted. re-formed. friends. repent-ant. The following table includes all the commoner suffixes not already noticed. -like -isli -y -er -or -al -a-ry -a-bl© -ful -iv© -ous -less -a-ble as in as in as in > as in as m States'man-like CliildHsh Diist'y Writ-er Ag'i-ta'for Edu-ca'tion-aZ Dic-tion-a-ry Tal'n-a-ble H6pe'/Mi Of-feii'sive J)3,u'ger-ou8 Honse'less JRea,d-a-ble means means means means < means resembling. \ one who. I relating to. having the. qualities of. without, that one may. ABBREVIATIONS Used in the Vocabulary. adj Adjective adv Adverb conj Conjunction / Feminine interj Interjection m Masculine n Noun pi Plnral prep Preposition p. p Participle past pron Pronoun Sing Singular Syn Synonym V Verb AN English-Hawaiian Dictionary A art. 1. Kekahi. A dog ran, holo kekahi ilio. 2. He. Jt is a dog, he ilio ia. A-baft', adv. Mahope, abaft the viain mast J Mahope o ke kia nui. Pili i na wahi maluna o ka mokn. A-ban'don, v. E haalele loa; e waiho loa'ku. He abandoned his evil habits. Waiho loa'ku la oia i kana mau hana ino. A-ban'doned, ad;. 1. Haalele loa la; Syn. forsakened. Tlie abandoned house, Ka hale i haalele loa ia. 2. Lilo loa i ka hewa; puni loa i ka he- wa. Syn. profligate. A-base', v. E hoohaahaa. Syn. degrade; humble; cast down. A-base'ment, n. Ka hoohaahaa ana. Syn. degradation. A-bash', E hoopilihua; e hoohilahila; e pilihua. Syn. confuse; disconcert; shame. Peter was abashed when his mas- ter looked at him. Pilihua o Petero i ka nana'na o kona Haku iaia. Do not con- fuse me with your talk. Mai hoopilihua mai ia'u me kou "vvalaau. A-bat'a-ble, adv. Hiki ke hooemiia. A-bate', v. E emi; e hooemi. Syn. de- crease ; subside ; lessen . The waters abate, ke emi nel na wai. The pain is lessened, ua hooemiia ka eha. Ab-bre'vl-ate, v. E hoopokole; e hoo- hapa mai. Syn. abridge. Abbreviate your speech, e hoopokole i kau haiolelo. Ab-bre'vl-a'tion, n. Ka hoopokole ana; ka hoohapa ana mai. Syn. abridge- ment. Ab'di-cate, v. 1. E haalele aku. Syn. vacate. Abdicate the throne, c haalele aku i ka noho alii. Vacate the chair, e haalele i ka noho 2. E waiho aku. Syn. resign. To resign the office. E waiho aku i ka oihana. Ab'dl-ca'tion, n. Ka haalele aku ana; ka waiho akii ana. Ab-do'zueu, 71. Kaopu; keahakahaka. ABJECT Ab-doin'I-nal, adj. Pili ana i ke kea hakahaka. Ab-dtict', V. E kai main' aku; c kaili. Syn. kidnap. He abducted the child, ka- ili aku la oia i ke keiki. Ab-dGe'tion, n. Ke kai malu' an'aku; ke kaili ana. Syn. kidnapping. Ab-dOe'tor, n. Ka mea nana e kai ma- lu' aku. A-beam', adv. Pa aoao mai. The wind is abeam, pa aoao mai ka makani. A -bed', aav. Maluna o ka moe; maka ^moe. Ab'er-ra'tion, n. 1. Ke kekee ana. 2. Ka haalele ana i ka pololei. 3. He opulepule o ka noonoo. A-bet', t'. 1 E kokua ma na meapono ole. Do not abet the thief, mai kokua i ka aihue. 2. E kokua malu'. Syn. connive at. Do not connive at evil, mai kokua malu' i ka hewa. A-bey'-an^e, n. Kahookauluaaname ka hooko ole. The work was in abey- ance, ua hookaulua ia ka hana. Ab-hor', v. Ehoopailua loa. Syn. loathe; abominate. Abhor evil, e hoopailua loa 1 ka hewa. Ab-h6r'rence, n. Ka hoopailua loa ana. Syn. loathing; detestation. Ab-hor'rent, adj. Ku i ka hoopailua ia. Syn. detestable. A-bide', r. 1. E noho iki; e hoomoana. Syn. stay. Abide over night, e noho a hala ka po. 2. E paa. I will abide bv your decision, e paa ana au ma kau olelo hooholo. A-bid'ingr-pla^e, n. He wahi noho paa. Syn. home. A-bll'i-ty, n. Ho mana hooko, Syn. „ capacity. Ab'Jeet, adj. 1. Haahaa loa. Syn. mean, vile. An abject man, he kanaka haahaa loa. 2. Hnukae; Paumacle. 3. Abject poverty, ilihune loa. I ABJECTLY 10 ABSTRUSE Ab-jeet'ly , adv. Me ka haukae loa; ma ke ano hoopilimeaai. Ab-jure', v. E haalele me ka hooMkiia. A-blaze', adv. Aa i ke ahi. Syn. on fire. A'ble, adj. 1. Makaukau. Syn. capable. An able man he kanaka makaukau. 2. Hiki. Syn. can. Are you able to do _this, hiki anei !a oe ke hana i keia? A'ble-bocl'ietl, adj. Kino ikaika; pui- _pui. A/bly, adv. Me keakamai; me ka ma- kaukau. Ab-lu'tion, n. 1. Ka holoi ana i ka ma- ka. 2. Ka holoi ana i ke kino okoa. 3. Ka auau aua. Ab-nor'mal, adj. Ano e; ku ole i ka rula. Syn. deformed. A-board', adv. Maluna o ka moku, a o ke kaa pah a. All aboard! pau mai ma- luna o ka moku, (a o ke kaa paha). A-bode', n. Wahi noho paa. Syn. abid- ing place. A-bdl'ish, V. Ehoopau; ehoonoa. Syn. abrogate. ^Abolish the law, e hoonoa i ke kanawai. Ab'o-li'tion, n. Ka hoopau ana; ka hoonoa ana. Syn. Abrogation. A-bdm'i-na-ble, adj. Inoloa; pelapela loa. A-bom'i-nate, v, E hoopailua loa. Syn. abhor; detest, A-bom'i-na'tion, n. He mea hoopai- „lua; mea pelapela. Ab'-o-rig'i-nal, adj. Mai kamuamai; maoli. The aboriginal inhabitants, na ^kupa maoli o ka aina. Ab'o-rig'-i-nes, n. Na kupa maoli o ka aina. A-bor'tion, n. Ka hanau e ana. Hee wale. A-bor'tive, &dj Makehewa; hoka. Abortive efforts, ka hooikaika makehe- wa. A-bound', v. E paapu. A-bout', prep. Aneane; kokoke. He is about to go, kokoke ia e hele. About a thousand, aneane he tausaui. Syn. near- ly. A-bouf, adv. 1. Ma kauwahi. Syn. near. Me is about the house, ala ia ma kauwahi o ka hale. 2. Ma; J am about my work, eia au ma ka'u hana. A-bove', prep, and adv. Kiekie ae; ma- luna'e. A-bove'board, adv. Ma ke akea; me ka huna' ole; me ka epa ole. A-bove'meii'tioned, adj. loleloiama- luna'e nei, A-bra'sion, n. Ke koli ana apohole. A-breast', adv. 1. Papa. Stand abreast, e ku papa mai. 2. Kupono i kekahi wahi, a mea paha. Abreast of the harbor, kupono i ke awa. A-bridp:e', v. E hoopokole; e hoohapa mai. Syn. abbreviate. A-bridge'ment, n. Ka hoopokole ana; ka hoohapa ana mai. A-broad', adv. 1. Laha. Death is abroad in the'land, lahaka make maka aina. 2. I na aina e. He went abroad, hele „oiai naaina e. Ab'ro-gate, v. E hoonoa. Syn. abolish. Ab-rtkpt', adj. 1. Kalakala. An abrupt speech, he olelo kalakala. 2. Ku; An abrupt precipice, he jtnli "ku. Ab-riipt'ly, adv. 1. Me ke kalakala. ^2. Ano pali ku. Ab's^ess, n. He mai palahee. Ab-seond', v. E mahuka; e holo malu'. Ab-scond'er, n. He mea mahuka. Ab'sen^e, n. Ke kaawale ana ma kahi Ab'sent, adj. Ma kahi e. Absent friends^ na hoa'loha ma kahi e. Ab-sent', v. E hookaawale aku. Do not absent yourself for a long time, mai hoo- „ kaawale aku oe no ka wa loihi. Ab'sen-tee', n. Ka mea kaawale aku. Ab'8o-lute,adj. 1. Loa. Absolute power, manaloa. Absolute perfection, hemolele loa. 2. Keakea ole la. Absolute promise, olelo paa i keakea ole ia. Syn. uncon- edition al. Ab'so-lute-ly, adv. 1. Me ke keakea ole ia. Govern absolutely, e hoomalu me ke keakea ole ia mai. 2. MaoU. Syn. truly. It is absolutely ^so, pela maoli no; oiaio maoli no. Ab'so-lu'tion, n. Ke kala ana i ka he- _ wa. Syn. pardon. Ab-8olve', V. E kala; e kala i ka hewa. Ab-sorb', v. 1. E omo. The thirsty soil absorbs water, ke omo nei ka lepo panoa 1 ka wai. Syn. drink in. 2. Lilo loa. He is absorbed in his books, lilo loa oia i kona mau buke. Ab-sorb'ent, w. Ka mea e omo ana. 2. Kekumui lilo loa aika man ao. Ab-s6rb'ing, adj. E hoolilo pau ana i ka noonoo. An absorbing thought, he manao e hoolilo pau ana i ka noonoo. Ab-s6rp'tion, n. 1. Ka omo ana. The absorption of moisture, ka omo ana i ka ma-u'. 2. Ka lilo loa ana. Absorption of mind, ka lilo loa ana i ka noonoo. Ab-8tain', v. E hookaawale aku; ehoo* kaaokoa'ku. Syn. refrain; forbear. Ab-ste'mi-ous, adj. 1. Pakiko. 2. E umi ana i ke kuko. Ab'8tl-nen?e, n. Ke kaaokoana'ku. Ab'8tra€t, n. Moolelo i kaomiia. SYN. epitome. Ab-stract% v. 1. E unuhi ae. 2. E kaili aku, Syn. purloin. Ab'stract, adj. Kuu kaawale; pili ole i kekahi mea. An abstract number, he helu ku kaawale, (e laa 10.) An abstract idea he manao kaawale, pili ole i ke- kahi mea i ike maka ia. Ab-8truso', adj. Pohihihi; maopopo ole. ABSURD 11 ACCUMULATE Ab-surd', adi. Lapuwale; ku I ka aka- aka; kaawale loa niai ka oiaio. Ab-surd'i-ty, «. He mea lapuwale ; he maiiao lapuwale. Ab-8urd'ly , adv. Me ke lapuwale. A-ban'dan^e, n. Ka lawa pono. A- b6n'dant, adj. Lawa pono; nuiwale. A-biise'jW. 1. Ka hana ino. Abuse of the body, ka hana ino i ke kino. 2. Ka noomainoino. A-buse' (a-buze), v. E hoomalnolno; e hana ino. A-bu'sive, adj. Hoomainoino; hana ino. A-but'ment, n. 1. Ka pill pu ana. 2. He kahua i kukuluia no ke alahaka. A-byss', n. He wahl kuhoho. Ae-a-deni'ie, ) adj. Pill i ke kula kie- Ae-a-deni'ie-al,i kic. An academical education, ka hoonaaua- oia o ke kula kiekie. A-ead'e-my, rt. 1. He kula kiekie. ^ 2. He ahahui imi naauao. Ae-^ede', v. E ae aku. Ae-^e'ler-ate, V. Ehoomama; ehoohi- ^kiwawe; e awiwi. Syn. hasten. Ae'^ent, n. Ke kalele ana o ka leo. Mark of accent, he kaha kalele leo. Ac-^env, v. E kalele leo. Ac-^ept', v. 1. Eae;elawe. Accept a report, e lawe i ka olelo hoike. Accept a proposition, e ae 1 ka manao. Ac-^ept'an^e, n, 1. Ka ae ana e lawe. 2. Ka lawe ana. The acceptance of the report, ka lawe ana i ka olelo hoike. Ae-^ept'a-ble, adj. Oluolu i ka manao, ku 1 ka niakemake. Ac-^ept'a-bly, adv. Me ke aponola, me ka maikai. Jt was done acceptably, ko . ia mea me ka maikai. Ac'^ess, n. Ke komo ana aku. Ac-^ess'i-ble, adj. 1. Hiki. Knowledge is accessible to all, he hiki i ka poe a pau ke loaa i ke ike. 2. Laulea; oluolu. The teacher is acces- sible to the scholar, oluolu ke kumu i ka haumaua Syn. friendly. Ac-?es'8o-ry, ?i. He kokua makahoo- haki kanawai; he kokua ma ka hewa. ^Syn. accomplice. Ac'^l-dent, n. He poino i ulia wale. Ac'^l-dent'al, adj. Ulia wale. Ac'^i-dent'al-ly, adv. Ma ke ano ulia wale. He was hurt accidentally, ua eha wale mai no ia. Ji.e-cla.iiu', Ae'-cla-ma'tlon, Ac-cli'mate, v. E hoomaamaa i ke kau o ka aina. Ac-cllv'i-ty, n. Hoopiina mauna. Ae-com'mo-date, v. E kokua; e hoo- lako. He accommodated me with a horse, ua kokua mai oia i lio no'u. Syn. as- sist. Ac-conri'mo-da'tlnpr, adj. Kokua; olu- olu. An accommodating man, he kanaka kokua. Syn. obliging. n. Hoo'ho mahalo. Ac-€^in'ino-da'tion> n. Ke kokua ana; ka hoolako ana. Ae-eom'mo-da'tlons, TO. «Z. Na lako, na pono o ka noho ana. Poor accommo- dations, heniahema na lako o ka noho ana. Ac-eom'pa-nl-ment, to. Mea kokua pu. Instrumental accompaniment, ke ko- kua pu ana o na mea kani i ka leo. Ae-com'pa-ny, r. Ehelepu; e ukali. Ac-€om'i)li^e, TO. He hoa ma ka hewa. Ae-com-plisli, v. E hooko. Syn. com- plete; perform. Ac-cdm'plished, adj. 1. Hookoia. Syn. completed. 2. Akamai; makaukau ma na mea na- auao. Ac-com'pllsh-inent, TO. Kahookoana. Syn. fulfilment. 2. A f till accomplishment, ipuui eo, Ac-cord', t'. E ku-like; elokahi.' Ac-cord'an^pe, n. Ku-like. I7i accord- ance with his ideas, ku-like me kona ma- nao. Ac-cord'ing to, prep. Mamuli o. Syn. in accordance with. Ac-cord'ing-ly, adv. Like. Syn. like- wise. Do accordingly, e hana like. 2. Nolaila; no ia mea hoi. Syn. there- fore; for that reason. Ac-cost', V. E kamailio mua aku. Ac-count', TO. 1. He moolelo. Syn. nar- rative. 2. He helu; helu aie. 3. Accounts, na helu. Public accounts, na buke helu o ke aupuni. Ac-counf, V. E hoike; e hoike lea. 1 cannot account for it, aole hiki ia'u ke hoike lea no ia mea. Ac-count'a-bil'i-ty, TO. 1. Ku i ka hoo- kolokoloia. Man's accountability to God, ke ku o ke kanaka i ka hookolokoloia imua o ke Akua. Man's responsibility to man, ka pono o ke kanaka i ke ka- naka. 2. Kail! ana. The responsibility of the work rests upon him, ill ka hana maluna on a. Ac-count'a-ble, adj. Ka noho anama- lalo o ka hooponopono ana o hai. 2. Hiki ke hoomaopopoia. 3. Kupono ke hoike nona iho. An id- iot is not responsible, kupono ole ka hu- po ke hoike nona iho. Ac-counfant, to. Mea malama buke helu Ac-cou'ter-ments, TO. 1. Na mea e ka- hiko ai ka lio 2. Na mea e kahiko al a nan! ke kino. Ac-cred-it, v. E hoapono ma ka pala- pala Ac-crue', v. E mahuahua mai. Ac-cu'mu-late, v. 1. E ho'ahu. Syn. amass. Accumulate wealth, ho'ahu wai- wai. 2. E hooililli;e hooakoakoa. Syn. col. lect. Collect stones, e hooiliili i na po- haku. ACCUMULATION 12 ADDRESS A€-€u'inu-la'tIon, n. Ka ho'ahu ana; „ ka hooiliili ana. Ae'eu-ra-^y, n. Pololei o ka liana, a olelo paha. Ac'cu-rate, adj. Pololei loa. Syn. ex- act.^ J^c-cnrs^ed, adj. Hooinoinoia. Ac'eu-sa'tion, n. Olelo hoohewa. 2. Ka hoopii ana no kekahi hewa. A€-€use', V. E hoopii no ka hewa; e hoohewa. Ac-eus'er, n. Ka mea nana e hoohewa. A€-€iis'-toin, v. E hoomaamaa; e hoo- walea. Ac-cfis'tomed, adj. Pakua'. Syn. us- ual; common. A common occurrence, he mea pakua' wale; mea maa wale. A-^erb'i-ty, n. Awahia; awahia o ka naau. Ache (ak), n. He eha; he hui. Syn. pain. A-chieve', v, E loaa mamuli o ka hoo- ikaika; e lauakila. Achieve success, eluo aku a, lanakila. A-chieve'nxent, w. 1. Kahanai lana- kila. „2. Hana nui i hookoia. A'^id, n. He mea awaawa. Ac-knowl'edge, v. 1. E ae i kapono, a hewa paha. Syn. admit; own. lac- knowledge I was wrong, ke ae nei au ua hewa wau. 2. E hooia. He acknowledged the con- tract, ua hooia oia i ka olelo ae-like. Ac-knowl'edgre-ment, n. 1. Ka ae ana'ku. Syn. admission; confession. 2. Ka hooia ana. Acknowledgement of the contract^ ka hooia ana i ka palapala ae-like. Ae'me, n. Ka wekiu; ka piko. 2. Acme of the disease, ka mahuahua loa mai o ka mai. A-€t>u'8tie8, n. Ka ike e pili anal ka leo; kekani; kahaalulu. Ac-quaint'an^e, n. 1. He hoalauna; kanaka ike pono ia. 2. Heike; nemaopopo. Ac'qui-es^e', v. E apono. 2. E ae i ka manao, a makemake o hai. Syn. submit; yield. I acquiesce in your decision, ke ae nei au i kau olelo hoo- holo. Ae-quire', V. E loaa. Syn. obtain; get. Ae'qui-si'tion, n. Ka loaa ana; ka mea loaa. Ae-qmt', v. E hookuu hala ole. Syn. to clear. Ae-quit'tal, w. Ka hookuu ana no ka „ hala ole. A'ere (a'ker), n. He eka; he 160 roda _kuea. A'ere-age, n. Ka nui o na eka. Syn. ^number of acres. Ae'rid, adj. Mulea; awahia; wela. Syn. „ pungent. A-c'ri-mo'ni-otks, adj. Kalae'a; aki. Ac'ri-mo-ny , n. He kalae'a o ka olelo, o ka leo. Ac'ro-bat, n. He kanaka e kea'ka ana me kona kino. A-€r6ss', prep, and adv. Mai kekahi aoao a i kekahi aoao. 2. To place one thing across another, e „ kau pea i kekahi mea maluna o kekanu Act, V. E hana; e hooko. 2. E hoike. Act the coward^ e hoike iaia ^iho he maka'u wale. Act, n. Ka hana. 2. Ka mea i hanala. ^3. He kanawai o ka ahaolelo. Ac'tion, n. 1. He hana. 2. He hoopii Imua o ke kanawai. 3. He kaua iwaena o na moku kaua, Syn. naval action. 4. A man of action, not of words, he ka- ^naka hooko, aole he kanaka olelo wale. Ae'tion-a-ble, adj. Ku i ka hoopiiia. Aet'lve, adj. Mama; miki ma ka hana ; makaala. Syn. wide awake. Ac-tiv'1-ty, n. Ka makaala; ka miki ma ka hana. Mental activity, ka maka- „ ala o ka noonoo. Acf or, n. 1. He kanaka kea'ka. 2. Ka mea e hana ana. Act'u-al, adj. See Real, Aet'u-al-ly, adv. Syn. really. It is act- ^xcally so, pela maoli no. Aefu-ate, v. 1. E hooeueu; e palpal. Syn. incite; arouse. 2. _E hoala. Syn. arouse. A-cu'inen,n. Ka makaala o ka noonoo; noeau. Syn. sagacity. A-cute', adj. 1. 01. Acute angle, huina oi. 2. Eha loa. Acute pain, he eha loa. 3. Maalea. Syn. shrewd. 4. Noeau. An acute reasoner, he kana- ka noonoo noeau. A-cute'ly, adt/. 1. Ehaehaloa. 2. Me ka noeau. Ad'a^e, n. He olelo ao; olelo maa mau. Syn. proverb. A-dapf, V. E hookupono; e hoopill- ^pono. Ad'ap-ta'tion, n. Ka pili pono ana; ^ke kupono ana. Add, V. 1. E hoouluulu. Add numbers, e hoouluulu i na helu. 2. E kui; epakui. Add another room to the house, e pakui hou mai i keena no ka hale. Ad-di'tion, n. 1. Ka hoouluulu. 2. Ke kui ana; ka pakui ana. Ad-di'tion-al, adj. Hou mai. Addi' tional expense, lilo hou maL Additional trouble, pilikia hou mai. Ad-dlct', V. E maa; e walea. Addicted ^to strong drink, maa i ka wai ona. Ad'dled, adi. Ho wai; huailo. Addle- pated, huailo ka noonoo. Ad-dress', v. E kamailio i kekahi aku. I address myself to you, ke kamailio aku nei au ia oe. 2. E kakauinoa ma ka palapala, Syn, direct. ADDRESS 10 o ADVERSE Ad-dress', n. L He haiolelo. Syn. lec- ture. 2. Kainoa i kakaiiia ma ka palapala, a iiknna paha. Syn. superseription. 3. Akamai; makaukau. Syn. dexter- ity; skill. A-dept',*n. He mea makaukau; mea akamai. An adept at lying ^ he mea ma- ^kaiikau i ka wahahee. Ad'e-qxiate, arf/. Lawa pono. Ad-here', v. 1. E kupaa, standfast. Adhere to the truth, e kujma 1 ka oiaio. 2. Epilipaa; epipili. Syn. stick. Glue adheres to wood, Bipili ke gelu' i ka laau. Ad-lier'ent, n. Mea kupaa. An adher- ent of the King, mea kupaa i ka Moi. Ad-her'ent, adj. Pilipu; pilipaa. Syn. clinginj?. Ad-lie'sive, a(f/. Pipill. Syn. sticky. 3fud is sticky, pipili ka lepo palolo. A-dieu', adv. He huaolelo e haawi ana i ke aloha kaawale. Syn. goodbye; fare- well. Ad-ja'^ent, adj. E waiho kokoke ana; ^pili pu ana. Syn. adjoining. Ad'Jee-tive, n. He hai ano. Ad-join'ing, adj. E pili pu ana. Ad-jo urn', v. E hoopanee i ka halawal. 2. Adjourn sine die, e hoopau loa i ka halawai. Ad-journ'ment, n. Ka hoopanee ana. The adjournment of legislature, ka hoo- ^panee ana i ka ahaolelo. Ad'junct, w. 1. Hua olelo pili pu. 2. Mea pilipu. Knowledge ts an adjunct to civilization, he mea pill pu ka ike i ka naauao o ka noho ana, Ad-jure', v. E koi mamuli o kahoohiki. Ad-jtisf, V. E hooponopono. Adjust ^the difficulty, e hooponopono i ka hinia. Ad'ju-tant, n. Helunakokua; he hope. Adjutant-General, he hope kenela. Ad-min'is-ter, v. 1. E lawelawe. Ad- minister public affairs, e lawelawe ma ka oihana aupuni. 2. E haawi. Administer reproof, e haa- wi i ka oleic ao. Administer relief, e haawi i ke kokua. 3. E hooponopono. Administer an es- tate, e hooponopono i ka waiwai. 4. Adminuter an oath, QhootdYi. Ad-min'is-tra'tion, n. 1. Ka lawe- lawe ana; ka hooko ana. 2- Na poo o ka oihana o ke aupuni. The present administration, na poo e la- welawe nei o ke aupuni. Ad-min'ls-tra'tor, n. 1. He mea e la- welawe ana ma kekahi oihana aupuni. 2, He luna hooponopono waiwai. Ad'mi-ra-ble» adj. Ku i ka mahalo nui. Ad'ml-ral, n. He adimarala; ke 'lii o ^ ke aumoku kaua o ke aupuni. Ad'ml-ra'tlon, n. Ka mahalo nui. Ad-mire', v. E mahalo nui; e apono maikai, Syn. esteem' Ad-mir'er, n. 1. Mea mahalo mai. 2. He ipo. Syn. lover. Ad-mls'sl-ble, adj. Kupono; kupono ke hookomoia. Ad-mit', V. 1. E hookomo aku. Admit the hearer, e hookomo aku i ka mea na- na keiailawe. 2. See acknowledge. He admits his mis- take, ke ae nei oia i kona lalau. Ad-mit'tan^eW „ 1. Ka ae ana. Ad- Ad-inis'sion, ) mission of guilt, ka ae anauahewa. 2. Ka hookomo ana. Admittance to the exhibition, ka hookomo ana i ka hoike- ike. Ad-mdn'lsli, v. E ao aku; e pa'pa"ku. Ad'ind-ni'tion, n. He olelo ao; oleic pa'pa'. Syn. reproof; counsel. A-do' (a-du), n. Pilikia. A-d6pf , V. 1. E hookama. 2. E apono. Adopt the report, e apono i ka olelo hoike. 3. E apo. Adopt the truth, e apo i ka oiaio. A-dop'tion, 71. 1. Ka hookama ana. 2. Ka apono ana. 8. Ke apo ana. The adoption of the sen- timent, ke apo ana i ka manao. A-dor'a-ble, adj. Ku 1 ka hoomanaia, A-dore', v. 1. E hoomana; e hoonani. 2. E hoohiwahiwa. A-dor'er, n. 1. Ka mea e hoomana ana. 2. Ka mea aloha nui. A-dorn', v. 1. E kahiko ananl. 2. E hoohanohano. He adorns his pro- fession, ke hoohanohano nei oia i kana oihana. A-droit', adj. Makaukau. Syn. expert; skilful. A-drlft', adj. Hookuu wale ia. The boat is adrift, ua hookuu wale ia ka waapa. A-dtilf , TO. He kanaka 00; he wahine 00. A-dikl'ter-ate, v. E kawili pu i ka mea waiwai me ka mea waiwai ole. A-dai'ter-y, TO. He moe kolohe. Ad-van^e', v. 1. E nee imua. Advance in knowledge, e nee imua ma ka iko. 2. E hookiekie. Advance in office, e hookiekie ae la ma ka oihana. Ad-vance'ment, TO. 1. Ka nee ana imua. 2. Ka hookiekie ana'e. Ad-van'tage, w. He pomaikai. Syn. ^benefit. Ad'van-ta'^eous, acf/. Pomaikai. Syn. beneficial. Ad-vent'ure, TO. Mea ulia. Ad-venf ur-er, to. He kuewa; he aea wale. Ad-vent'nr-oiis, adj. Aa; nahoa. Syn. ^bold; daring. Ad'verb. to. Halnalea. Ad'ver-sa'ry, n. He mea ku-e'; heen- emi. Ad-v€rse', adj. Ku-e. An adverse de- cision, he olelo hoohoio ku-e'. 2. In adverse circumstances^ pilikia ka uoho'ua. ADVERSITY 14 AGILITY Ad-ver'sl-ty, n. Ke kaii o ka poino; ^ke kau ana mai o na popilikia. Ad'ver-tise', v. E hoolaha ma ka nu- pepa; e hoolaha oihaua, Atl-ver'tise-ment, n. He hoolaha ma ka nupepa. Ad-vi^e', n. Olelo ao. Ad-vis'a-ble, adj. Kupono. Syn. ex- pedient; proper. Ad-vise', v. 1. E ao. 2. E kuka' pu. Ad-vise'ment, n. 1. Ke kukala'na. 2. Ka noonoo ana. The matter is under advisement, ke noonoo la nei la mea. Ad-vis'or, w. Mea ao; mea kuka' pu. ^2. He kakaolelo. Ad'vo-€ate, v. E kokua. Adz, Adze, J ^- Koikalai. A-e'ri-al, adj. E pill ana 1 ka lewa. _ Aerial flight, lele ana ma ka lewa. A'er-o-lite, n. He pohaku no ka lewa. A'er-o-naut', n. Ka mea e lewa ana _makabaluna. A-er-o-naut'ic8, n. Ka ike no ka hoo- lewa ana'ma ka baluna. Aes-thet'ie, / j. E pili ana i ka Aes-thet'ie-al, ) •'• maikai, a i ka nani o ka noho'na. Aes-thet'ics, n. Ka ike e pono ai ka maikai, me ka nani o ka noho'na. A-far', adv. Mamao aku; kaawale loa ^'ku; poiuiu. Af 'fa-ble, adj. Oluolu; laulea. Syn. po- lite. Af-fair', n. Hana. A disgraceful affair, . he hana hilahila. Af 'fee-ta'tion, n. Heanohaakei; ano hookohukohu. Af-feet'ing, adj. Manaonao. Syn. pa- thetic. Af-fee'tion, n. 1. He aloha. 2. He mai. Affection of the heart, he mai e pili ana i ka puuwai. Af-fee'tion-ate, ao;. Aloha. An affec- tionate disposition, he ano aloha. Af-fi'an^e, v. E hoopalau. Syn. be- ^ troth. Af fi-da'vit, n. Olelo hoike i kakauia, a i hoohikiia. Syn. deposition. Af-fll'i-ate, v. E launa pu; e hookama. Af-fin'i-ty, n. 1. Pili ma ka mare. 2. Ka pili ana o kekahi mea i kekahi mea. Af-firm', v. 1. E hooia, ^2. E hoike pololei. Syn. assert. Af fir-ma'tion, n. 1. He olelo hooia. 2. Ma ke kanawai, he olelo hoike i hoo- hiki ole ia. Af-f irm'a-tive, n. Ka aoao ae. Af-fix', V. t. 1. E pakui. 2. E kaksm mahope. Afflx a signature, e kakau inoa mahope. Af-tliet', V. t. E hoopilikia; e hoopai; e hooehaeha. Syn. to trouble; to pain. Af-flie'tion, n. He popilikia. Syn. dis- ^ tress. Af 'flii-ent, adj. Waiwai. Syn. wealthy. Af-fol•d^ V. 1. E haawi. Syn. give. Af- ford pleasure, e haawi i ka hauoli. 2. Hiki. I cannot afford to hmj, aole hiki ia'u ke kuai. The student cannot af- ford to waste his time, aole hiki i ka hau- mana ke mauna wale i kona manawa. Af-fray', w. Hehaunaele; he hakaka. Syn. tumult quarrel. Af-front', V. E hoonaukiuki. Syn. of- fend. 2. E hookokonoi'e; e hanawale. Syn. insult; provoke. A-fire', adv. A ia i ke ahi. Syn. on fire. A-float', adv. Lana ma ka wai. A-foot', adv. Hele wawae. A-fore'said, adj. I olelo ia mamua. A-fore'time, adv. I ka wa i hala. A- f raid', adj. Maka'u; hopohopo; pu- iwa. A-fresh', adv. Hou. Syn. again. Aft, adv. Ma ka hope o ka moku. Aft'er, prep, and adv. Mahope; ihope. Aft'er-noon', n. Auina la. Aft'er- thought, n. Manao 1 ala m.ai ^ mahope. Aft'er-wardg, adv. Mahope; i ka wa mahope. A-gain' (a-gen), adv. Hou. Do not do 80 again, mai hana hou pela. 2. Eiahou. Again; if this be true, etc. Eia hou; ina he oiaio keia, etc. A-gainstS prep. Ku-e'. Syn. versus. Agre, n. He au manawa. The age in which we live, ke au a kakou e noho nei. 2. Na makahiki o ke ola ana. What is _your agef ehia ou mau makahiki? A'ged, ad/. Kahiko; piha na makahiki, _ Syn. old; venerable. A'gen-^y, n. Ka oihana o ke agena. A'^ent, w. 1. He hope; he agena. 2. He kumu; he mana. Fire is an agent of heat, he kumu ke ahi no ka wela. Ag'grand-ize, v. E hoomahuahua. Syn. augment. Aggrandize power, e hoo- mahuahua i ka mana. Ag'gra-vate, v. 1. E hoonaukiuki; hoouluhua. He aggravated me, nana i hoonaukiuki mai la'u 2. E hoomahuahua ino. It aggravates the case, na ia mea e hoomahuahua ino mai. Ag'gra-vat'ing, adi. 1. Hoonaukiuki. An aggravating chad, he keiki hooua- ukiuki. 2. Hoomahuahua ino. Ag'gra-va'tion, 7t. 1. K a hoomahua- hua ino ana, 2. Ke kumu e ukiuki ai. Ag'gre-gate, n. Ka huina nui. Syn. sum. Ag-gres'sor, n. Ka mea i hewa mua. A-ghast', adv. Pioloke; ilihia. He stood aghast with fear, pioloke oia i ka mak'au. Ag'Ile, adj. Mama; kaukaulele. Syn, nimble. A-^il'i-ty, n. Ka mama o ke kiuo. AGITATE 15 ALIVE A^l-tate, V. 1. E hoopulwa, 2. E hooluliluli. 8. E hoala. To agitate the sv^ect^ e ho- ala i kc kumu noouoo. 4. E hoolalelale. Agr'-l-ta'tor, TO. 1. He mea hoolalelale; he in e a hoopuiwa. 2. He mea e hoala mau ana 1 ka naau o kanaka. A-go't adv. Liuliu i hala. Long ago, liuliu loa. Ag'o-nize, v. E kupaka ka naau. Agr'o-ny, n, Eha kukonukouu o ka na- au, a o ke kino paha. A-pree', v. 1. E ae like; ekuikahi; e lokahi. 2. E ku like; e kohu like. A-gree'a-l)le, adj. 1. Oluolu. An agreeable breeze, he makani oluolu; he koaniani. 2. Laulea; launa. A-grree'tnent, n. Olelo ae-like; pala- pala ae-like. Syn. contract. 2. Ke kulike ana; ka hookohu ana. Agr'rl-efil'tur-al, adj. E pili ana i ka oihaua mahiai. Agricultural Society, hui raahial. Aff'rl-ciilt'ure, n. Oihana mahiai. Ag'ri-ciil'tur-lst, to. Kanaka mahiai. Syn. farmer. A-ground', adv. Hi; mau. The ship is aground, ua ili ka moku. The boat is aground, ua mau ka waapa. A'giie (a'gu), to. Ka mai anu me ka wela. A-head', adv. He has gone ahead, aia oia imua. 2. Go ahead in your sttidies, e nee Imua ma kau mau haawina. 3. To forge ahead, e nee malie imua. The ship jorged ahead, nee malie ae la _ka moku imua. Aid, TO. Kokua, Syn. help; assistance. Ald'de-caiap (ad-de-kong), n. He _luna lawelawe no ke generala. Ail, V. 1. E omaimai; enawaliwall. 2. E hoopilikia. What ails the child f heaha ka mea e hoopilikia nei i ke kei- _ki? Syn. trouble; disturb. Aim, V. 1. E hoopololei ka nou ana; ke ki-pu' ana, 2. E hookupono i ka manao maluna o kekahi kumu noonoo. Aim high in the pursuit of knowledge, e kau aku a kie- _ Kle ka manao i ka imi ana I ka naauao. Aini'legs, adj. Luana wale ae; nanea Avale; noonoo ole. To live an aimless life, e noho nanea wale. To study in an aimless way, e iml xne ke noonoo ole; e ^ Imi wale. Air, TO. L He ea. 2. Ka leo wahlne o ka leo mele. Syn. soprano. 8. To put on airs, e hookapukapu; e ^haanou. Air, V. 1. E kaulal I ke ea. Air the bed clothes, e kaulai na lole moe 1 ke ea. 2. E wehe I ke ea. Air ififi room, e we- y^he ke keeuai ke ea, Syn, ventilate. Alr'punip, n. He pauma ea e pauina ^ana i ke ea noloko mai o kekahi mea. Air'sliaft, TO. Pukahookomo ea i ka lua .ell. ^^ir'tight, adj. Komo ole ke ea; paa. AXr'y, adi. L Hamamaikeea. 2. Lalelale. Syn. vivacious. Aisle (ile), n. He ala mawaena o na noho o ka luaklni, a hale e ae paha. A-jar', adv. Hamama iki; haraama ha- pa. The door is qjar, hamama iki ka puka. A-kln',acf/. 1. PIK koko. 2. A no like. A-lic'ri-ty, to. Ka raikioi ma ka hana. A-larin',n. Puiwa; hopohopo; maka'u. Syn. fear. A-larm'ing, adj. Hooweliweli; hoo- maka'u. A-larm.'elock, to. He wati kani hoopu- iwa. A'las', inter j. Auwe! Al-be'it, adv. Oiai nae. Syn. notwlth- ^ standing. Al'bum, TO. He buke malaraa i na mea milimill. Photographic album, he buke kii helehelena. Autograph album, he buke malama kakau lima. Stamp al- bum, he buke malama poo leta, me na ^hoailona pai e ae. Al'eo-hol, TO. He wai kulu; he aleko- holo; ke kumu o na wai ikaika a p.m. A-lert', adj. Makaala; hoihoi; miki. Syn. vigilant; prompt. To be on the alert, e anehe. A-lert'ness, n, Ka noho makaukau; „ ka makaala. Al-ge-bra, n. Hoallona helu. A'li-as, adv. Oia hoi; pili i ka lawe ana 1 ka Inoa kapakapa. Brown alias Smith, ^o Baraunu, oia hoi o Kamika. Al'i-bi, TO. Ma kahi e; he olelo no ke kanawai, e hoike ana aia ma kahi e ka mea i hopuia no ke karaima, i ka wa i _hana ia ke karaima. Al'ien, to. He kupa no ka aina e. Syn. foreigner. _2. HemaUhlnl. Al'ien-ate, v. 1. E hoolilo aku I keka- hi pono i kuleana na hai. 2. He hoomokuahana i ke aloha. 3. E hoohuli ku-e i ka manao. A-llght/, V. 1. E lele Halo; e lehel. Alight from the horse, e lehel mai ka lio. 2. E kau. The bird alights on the branch, ke kau nel ka manu ma ka lala A-lign'meiit, TO. Ka hooponopono ana o ka laina. 4^-1 ike', adv. Like a like. Al'i-mo-ny, n. He haawina waiwal na ka wahlne mare, ke okiia, a ke hooka- ^ waleia paha mai ke kane. Al'i-qiiot, od/. Mahele koena ole. A is an aliquot part of IS, o ka 4 he mahele koena ole la o ka 12. A-lxve% adj' Ola; e oia ana. •ft ALL 16 AMELIORATE ^11, adj. Pau loa; huina pau. Syn. to ^tal;_the whole. Al-lay', V. E hooemi; e maalill mai. Syn. mitigate. 2. E kena. Syn. quench. To allay thirst, e kena i ka make wai. 8. E hoona'; e akakuu. Syn. pacify; appease. Al-le'gi-ati^e, n. Ka pono o ka maka- ainana 1 kona aupuni. 2. Ka pono a ke Kanaka e hana'i. Al-le8:e'(al-lej'),r. Ehaipololei. Syn. ^affirm. Al'le-go-ry,n. Hekaaonanenane. Syn f arable. -le'vi-ate, v. E hoomama. To alle- ^viate distress, e hoomama i kaehakino. Al'ley, n. He alahele ololi iloko o ke kulanakauhale. Al-li'an^e, n. He kuikahi; kekuikahi ana. 2. He hui. Evangelical alliance, hul ^ Eiianelio. Al'11-ga-tor, n. He moo uui o na muli- wai o America Hema. Al-low', V. E ae. Syn. permit. Allow me to go, e ae la'u e hele. Al-low'an^e, n. He haawina; he ma- hele. Al-16y', w. Ka hui ana o na metala ano like Die. Al-lude', V. E kuhikuhi. Syn. refer. Al-lure', V. E hoowalewale; e onou. Syn. entice. Al-lur'lng, adj. Hoomalimali. Syn. enticing. Al-lu'sion, n. See Reference. Al-ly', n. He hoa; he kokua. Al'tna Ma'ter, w. Ke kula mil kahi i loaa i ka haumana ka ike. ^I'ma-nae, n. 1. He alemenaka, papa kuhikuhi la. 2. He buke hoike ana 1 na mea e pill ana i ka la, mahina, hoku, etc. 8. Nautical almanac, he alemenaka hooholomoku. 4. JHe(i icaZa^jnaTioc, he alemenaka ho- ike laaulapaau. ^l-might'y, adj. Mana loa. The Al- mighty, Ke Akua Mana Loa ^lm6gt% adv. Kokoke; aneane. Syn. ..very nearly. Alms, n. Na haawina manawalea. Alms'-house', n. Hale hookipa no ka foe i nele. Syn. poor-house. 6ft', adv. Iluna. Look aloft, e nana lluna. Pili i ka pii ana iluna o ke kia. A-lone', ad;. Oia hookahi ; mehameha. A-16ng', adv. 1. Come along, e hele mai. 2. 6o along, e hele pela. A-lting'side\ adv. Pili aoao. Along- side of the wharf, pili aoaoi ka uwapo. 4^-1 oud', adv. Me ka leo moakaka; me kaleonui. Al'ph.a-bet, n. Ka papa A. Al'plia-betMc-al-ly, adv. Hoonohono- hoia mamuli o ka papa A. Al'pine, adj. 1. E pili ana i na mauna Alepa. 2. Kiekle, e like me na mauna Alepa. Alpine hights, na wahi kiekie o na mau- na. ^1-read'y, adv. I keiamanawano; ano iho nei. Al'so, adv. and conj. No hoi. Do this also, e hana nohoi i keia. Al'tar, n. He kuahu; wahi mohal. Family altar, ka pule ohana. Al'ter, V. 1. E noololi; e hoo-ano e. Syn. change. 2. E poa; e kahe i ka laho, Al-ter-a'tion, n. Ka hoololi ana; ka hoo-ano e ana. Al't«r-a-tlve, n. He laau lapaau; e hoo-ano e ana i ke koko. Al-ter-ca'tion, n. Ka hoopaapaa ino ana. Syn. dispute; wrangle, Al-ter'nate-ly, adv. Pakahi; ma ke ano kike'. Al-t€r'na-tive, n. Ka mea i kohoiao na mea elua. Al-tiioug:li' (al-tho,), conj. Ina no pa- ^ha; oiai. Al'tl-tude, n. Ke kiekie. Syn. hight or height. Al'to, n. Ka lua o na leo mele kupono i ka wahine; leo aleto. ^I'to-getli'er, adv. 1. Pau pu; hui like. 2. Pakela loa. Altogether too much, oi pakela loa. A-lftm'nu8, n.p?. Alumni. He haumana i puka pono atu mai ke kula nui. ^Vwa,yH, adv. Ina manawaapau; man. A-man'u-en'sis, 7i. 1. Ka mea i kakau- lima no hai. 2. Karaeai kaknu i kaolelo ahai. A-mkaa', v. E hooahu. Syn. accumu- late. Am'a-tenr, n. Ka mea e hoomaamaa ana ma kekaht oihana. A-maz'ing, adj. Kupaianaha; luaole. Am-bas'sa-dor, 71. He elele i hoouna- iamai kekahi aupuni a i kekahi aupu- ni aku. Am'bi-dex'ter, n. He mea 1 makaukau like me kona mau lima elua. Am-big'u-ofiis, adj. Moakaka ole; ano lua; loli lua ke ano. An ambiguous sen- tence, he hoj>una,o\e\o ano lua.. An am- biguous thought, he manao lole lua. Am-bi'tion, n. Ke ake o ka uaau e lilo i pookela. ^2. He manao hooia; manao hook iekie. ^m'ble, V. E holo peke. Syn. pace. Am'bu-lan^e, n. He kaa halihali no ^kapoeiehal ke kaua. Am'bus-eade', n. He poe e hoohalua ^ ana i ka enemi; he poipo. Am'bush, n. He paliele; he wahi hoo- halua. A-me'li-o-rate, v. 1. E hooakea i ka noho ana. Syn. alleviate. Ameliorate the condition of the poor, e hooakea i ka uoho-aua o ka poe ilihune. AMENABLE 17 ANIM ATE^^-TFO R' 2. E hooluolu. Ameliorate pain, e ho- oluolu i ka eha. A-me'na-ble, adj. See Responsible. A-mend', v. 1. E hoololi. Amend the constitution, e hoololi i ke kumukana- wai. 2. E konini; e oioio; ehoomakamaie oluolu. 3. E hull mal ka hewa a i ka pono. A-mend'iuent, n. Ka hoololi ana. A-mends', n. 1. Kahulkala ana. 2. Ka mea i paniia no kekahi hana _lno. a olelo ino paha. Am'i-a-ble, adj. Ku i ke aloha; ano „ oluolu. Syn. lovely. Am'I-ca-ble, adj. Ano launa. Syn. friendly. A-mid' I prep. Iwaena; mawaena. Syn A-inidsti among. A-ml8s% adj. 1. Ku pono ole. ^2. Hele hewa; hu hewa. Am'i-ty. n. 1. Ka launa o ka manao. Syn. friendship. 2. Ke aloha hoalauna. Syn. good will. „ Ka manao maikai. Am'mu-ni'tioii, w. Nalakonakekipu. Am'nes-ty, n. Ke kala ana 1 ka poe i kipi i ke aupuni. Arn'o-rotis, adj. Kuko wahine. Syn. passionate. A-mount', 71. Ka huina. A-mount', v. E lilo. It am/mnted to a large sum,, lilo ia i huina nui. A^n-phib'I-oiis, adj Ola like iloko o ^ ka wai a ma ka aina. Am'phi-the'a-ter, n. 1. Hale keaka nui, ano poai, o ka wa kahiko. 2. Amphitheater of mountains, na mau- ^na e poai ana, i\in'ple, adj. Lawa pono; nui kupono. A3n'pH-fl-€a'tion, n. Kahooakeaana; ka hoomahuahua ana. Syn. enlarge- ^ment. Am'pli-f^, V. 1. E hoomahuahua; am- plify the dimensions, e hoomahuahua i na pale n a. 2. E wehewehe hou a nui. Amplify the analysis, e wehewehe hou a nui i ka olelo wehewehe. Am'ply, adv. Lawa kupono. Syn. suf- ^ficiently; bountifully. Am'pu-tate, v. E oki a moku loa. A-muse', V. E hoolealea; e hoohiolu; e paani pu. A-muse'ment, n, Helealea;hepaani. A-mus'ing, adj. Lea; lealea. A-nal'o-^y, 71. Na kumu hoohalike iwaenao na mea ano okoa; ka like a like o kekahi mau mea. Reason from analogy, e noonoo ma ka hoohalike. Anal'y-Rl8, 71. 1. Ka mahele liilii ana o kekahi mea kino a loaa kona muu kumu. 2. Ka wehewehe ana o kekahi manao, nanehui, a ninau pohihibi paha. 2 An'a-lyge, v. E wehewehe ano. 2. E nookaawale i na huna o kekahi ^ mea kino i loaa i kona man kumu. An'arch-y, n. 1. Ka malu ole o ka no- ho ana. 2. Ka noho ana kanawai ole. A-n&t'o-my, n. Anatomia. He wehe- ^ wehe ano no na mea kino ola. An'ces-tor, n. He kupuna o ka wa kahiko. An-^es'tral, adj. No na kupuna mai. „ Ancestral home, ka home o na kupuna. An'^es-try, n. Ke kuauhau. Syn. line- „age; birth. An'cbor, n. He heleuma. An'€lior-age, n. Wahi ku moku. An'^ient, adj. Kahiko. An'fients, n. Ka poe o ka wa kahiko. And, conj. 1. A. ^ndsot^ts, apelanoia. 2. A me. The dog and cat, ka ilio a me ka popokl. 3. He hua olelo e hoohui ana i na ma- mala olelo elua. John went a fishing, and James went to play, hele o Keoni i ka la- wa-i-a, a hele o Kimo i ka paani. An-dan'te, adj. Lolohi; malie; pili I „ ke mele ana. An'ec-dote, n. He wahi kaao iki. An'e-mStn'e-ter, n. He mikini ana 1 ka ikaika o ka makani. A-new', adv. Hou. Syn. again. ^n'grel, n. Anela. An'ger, n. Huhu; ukiuki; inaina. An'gle, 71. He huina. Riaht angle, hu- ina kupono. Acute angle, huina. oi. Ob- ^ tuse angle, huina peleleu. An'gle, V. E kamokoi. An'gler, 71. Kanaka kamokoi. An'gli-9ige, v. E hoolilo i ano Bereta- „nia. j\n'gllng, 71. Ke kamokoi ana. An'gling-rod, n. He aho kamokoi, ^Syn, fishing rod. An'gling-worm, n. He koe. An'gry, adj. Huhu. An'guish, n. Kupaka. An'gu-lar, adj. Mehe huina la. An'i-mal, n. He mea ola, aole nae he „uhane kanaka kona; he holoholona. An't-mal, adj. Holoholona. Animal instincts, ka noonoo holoholona. Ani- mal kingdom, ka mahele holoholona. Animal food, ka ai i-o holoholona. An- . imal spirits, ka hoihoi o na holoholona. An-i-marcule, n. Mea ola makalii loa, , ike ole ia ka maka maoli. An'i-mate* v. 1. E hookomo ke ola i ke kino. 2. E hooeueu ; e hoolalelale. Syn. en- ^ liven; stimulate. An'1-mate, adj. Ola. Animate bodies, ^ na kino ola. An'i-mat'ed, adj. 1. Ola. Animated na- ture, na mea ola a Ke Akua i haua'i; na mea ola o ke ao nei. 2. Miki; lalelale. ANIMATION 18 APERIENT An'i-ma'tion, n. JCa eleu; ka hoihoi. He spoke with animation, kamailio oia ^me ka hoihoi. An'i-mos'i-ty, n. Ka manao ku-e; ma- ^naoenemi. An'i-mfts, n. Ka manao. Syn. mind. ^ The animus was bad, ino ka manao. An'kle, n. Ka pnupuu wawae. An'nals, TO. Ka moolelo. Syn. history; chronicles. An-nex', r. E pakui; e hookui. Syn. ^append; join. An'nex-a'tion, n. Ka hoohui anamai; ^ ka hookuimai. An-ni'hi-late, v. E hoopau loa; e hoo- lilo i mea ole loa. Syn. to cause to cease ^•to be. An'ni-ver'sa-ry, w. 1. Lahoomanao. Birthday anniversary, la hoomanao no ka hanau. 2. Ka piha pono o ka makahiki. An-noun^e', v. E kukala; e hoolaha. Syn. proclaim; publish. An-nouii<;!e'ineiit, n. ke kukala'na; ka hoolaha'na. Syn. proclamation. An-noy', -y. E hoonaukiuki; e maha- oi; ehoouluhua. Syn. vex; tease; trou- ble. An-ndy'an^e, n. He kumu hoonaiiki- uki; kumu hoouluhua. Syn. disturb- ^ance; vexation. An'nu-al, n. 1. He mea kupu ae, a make aku iloko o ka makahiki hooka- hi. 2. He buke i paiia i kela me keia ma- kahiki. An'nu-al, adj. Kela me keia makahiki. An-nu'i-ty, n. He uku makiihiki. An-niiV,v. Ehoopau; e hoonoa. Syn. ^abolish; nullify; cancel. An'nu-larj adj. Mehe komo lima la. Annular space, ke kowa mawaena o na kaha poepoe elua, i kahaia kekahi ilo- ko ae o kekahi. Annular eclipse, ka hoo- pouli anaokala, akoehemalamalama ^ mehe komolima la. An'o-dyne, n. He laau lapaau hoopau eh a. A-noint', v. E hamo i ke kino; e poni. A-nom'a-ly, n. He mea mawaho ae o kaloinamau. A-non'y-inous, adj. Inoa ole. Anon- ymous letter, he palapala inoa ole. An-6th'er, adj. 1. Kekahi mea e; ke- kahi ae. 2. Mea hou ae. An'swer (an'ser), v. 1. E pane; e hai i ka haina. 2. E kupono. That will answer, e ku- „ pono ana kela. 4^n'8wer, n. He haina; he paneninau. An'swer-a-ble, arf;. 1. Hikikepane- ia. 2. You are answerable, maluna ou ka pilikia. Syn. accountable. Ant, n. He naonao; he nonanona. An-tag'o-nlst, n. 1. He enemi. 2. Heboapaio. Ant-arc'tie, adj. E moe ana ma ka „ welau Hema. An'te-^ed'ent, n. Ka mea e hele ana ^imua o kekahi mea e ae; ka mua. An'te-cham'ber,n. Kekeena mawaho. An'te-date, v. E kakau e mamua. An'te-di-lu'vi-an, adj. Mamua'e o ke ^ Kai-o-kahinalii. An'te-pe-nult', n. Ke kolu o na ma- mala o kekahi hua olelo. ^^n-te'ri-^or, adj. Mamua. Syn. before. An'te-robm, n. He keena mamua o ke ^keenanui. An-them, n. He leo mele hoolea; i ha- ^ kuia no na huaolelo o ka Baibala. An'thra-^ite, n. Nanahu pohaku. An'tic, n. Paani o na holoholona. An-tl^'i-pate, v. E manao lana. Syn. expect; nope for. 2. E kau nui ka manao maluna o ka pomaikai 1 manaoia e hiki mai ana. §. E noonoo e mamua; e hoomakaukau e mamua. Syn. foresee. An-tl^'i-pa'tion, n. Ka noonoo e ma- mua; ka hoomakaukau e ana o ka ma- ^nao. Syn. expectation. An'ti-dote, n. 1. He huikala. 2. He laau lapaau e huikala anair.a ino 1 loaa mamuli o na laau make, etc. An-tlp'a-thy, n. Naauku-e'; naauhoo- waha'waha'; naau mihimihi. An-tlp'o-des, n. Ka poe e noho ana ma kela aoao o ka honua. ^ 2. Na wahi ma kela aoao o ka honua. Aii'tl-qua'ri-an, adj. No ka wa k;ihi- ko. Antiquarian researches, ka huli ana „ no na mea o ka wa kahiko. An'tl-qua'ry, n. He kanaka i huli no ^ na mea o ka wa kahiko. An-tiq'ui-ty, n. Ka wa kahiko. 2. Ke kahiko. The antiquity of the . book, he kahiko o ka buke. An'ti-quafed, adj. No ka wa kahiko. Ant'ler, n. Ke kiwi o ke dia. ^n'vil, n. Ka hao kui o ke amara. Anx-i'e-ty, n. Kupikipiki-o' o ka na- ^ au. Pihoihoi o ka naau. Anx'loiis, adj. Hopohopo; pihoihoi. Anx'ioiks-ly, adv. Me ka nihoihoi. An'y (eny), adj. 1. Kekani. Any one of them, kekahi mea o lakou. 2. Any place, ke kau wahi. Syn. any where. An'y-how, adv. Ma kekahi ano. A-6r'ta, n. Ke aa-lele nui, e pauma ana i ke koko mai ka puuwai a iloko o i:a aa-koko nui. A-pfi^e', ady. Awiwi. Syn. hastily. A-part', adv. Kaawale; pakahi. Syn. separately. A-part'ment, n. He keena. Syn. room. Ap'a-thy, n. Palaka o ka manao; hoo- _maloka. Syn. indifference. Ape, V. E hana e like me ke keko. 2. E hoohalike aku ma ke ano hoopi- limeaai. A-pe'rl-ent, n. He laau hoonaha'. APERTURE 19 APPREHEND Ap'er-ture, n. He puka; he wahi ha- _mama, A'pex, 71, Kawelau; ka wekiu. A-phe'li-on, «. Kalil ma r.a alapoal o na hoku-hele i mamao loa'ku lakoii .mal kaLa'ku. A'pi-si'ry, n. Wahi malama nalo meli. i\.-ple?e', adv. Pakahi. Ap'o-gee, n. Kahi o ke alahele o ka mahina 1 kaawale loa'ku oia mai ka honua aku. A-pdl'o-|:ize, V. E haawi i ka olelo hoolaulea. 2. E mihiimuaokekahi. I apologize for my words, ke mihi nei au no ka'u mau olelo. A-p61'o-^y, n. He olelo hoolaulea. ^2. He oleic mihi. Syn. excuse. Ap'o-plex'y, n. He mai ku hewa. A-pds'ta-tize, v. E haalele i ka mana- oio a 1 ka hoomana paha. A-pfis'tle, n. He luna olelo, kekahi o na haumana he umikumamalua o ka Haku. A-pds'tro-phe, n. 1, He kaha (') e hoike ana ua haule kekahi hua olelo. 2. He kamailio pololei aku i kekahi mea iloko o ka haiolelo. An apostrophe to the ocean, he kamailio pololei i ka moana. A-potli'e-ca-ry, n. Kanaka kaawili a kuai i na laau lapaau. Ap-pall', V. E hooweliweli; ehooilihia. ^SYN.*'terrify. Ap'pa-ra'tus, w. Napaahana; nalako e pono ai kekahi oihana. Ap-par'el, n. Ka aahu; na lole komo. Syn. dress; raiment; clothes. Ap-par'ent, adj. Moakaka. Syn. evi- dent; clear. 2. Moakaka 1 ka ike maka. Syn. visi- ble. Ap-par'ent-ly, adv. I ka nana'ku. Appa-ri'tion, n. He uhane; he lapu; he kinowailua. Syn. ghost. Ap-peal, 71. 1. He palapala hoopii mai kekahi aha hookolokolo a i kekahi aha kiekie ae. 2. He olelo nonoi; olelo koi; olelo ao. Ap-peal', V. 1. E hoopii mai kekahi olelo hooholo. 2. E nonoi; e koi. Ap-pear', v. 1. E hoea mai. The ship appears in sight, ke hoea mai nei ka moku. 2. I ka nana'ku. It appears he did not go J i ka nana'ku aole ia i hele. Ap-pear'an^e, n. 1. Ka nanaina. The ship presented a beautiful appearance, nani ka nanaina o ka moku. 2. Ka hiki kino mai. To put in an appearance, e hiki kino mai. 8. He hiohiona. Appearances are a- gainst him, ku-e na hiohiona iaia. Ap-pease', v. E hoo-na; e hoolaulea; e malili. Ap-peaged', adj. Akakuu. Syn. calm- ed; quieted. His hunger was appeased, akakuu kona pololi. Ap-pcl'lant, n. Ka mea e hoopii ana ^ imua o ke kanawal. Ap'pel-la'tion, n. He inoa. Syn. name; title. Ap-pgnd', r. E pakui ; e hookui. Syn. annex. Ap-pend'a^e, n. Ka mea i pakuiia; ka mea i hookuiia. Ap-pen'dix, n. He olelo pakui, ma ka „ hope o ka buke. Ap'per-taln', v. Pili. Syn. relate to; „ belong to. Ap'pe-tite, n, 1. Ono ai. Withoiit ap- petite, kanea; kaea. 2. Kekuko. The appetites and passions, ^ na kuko. Ap'pe-tiz'er, n. Mea hoala i ka ono ai. Ap-plaud', V. E mahalo; e mahalo me ka pal lima. Ap-plause', n. Ka mahalo I hoikeia ^ ma ka pailima, a keehi wawae paha. Ap'ple, n. 1. He apala, hua ai. 2. Apple of the eye, ka onohi maka, Ap-pli'an^e, w. Ka mea e hiki ai ke- „kahi ban a. Ap'pli-€a-ble, adj. Ku pono ; pilipono. Ap'pli-€&nt, 71. Ka mea e noi ana. An applicant for ofjice, ka mea e noi ana i ^oihana. Ap'pli-ca'tion, TO. 1. Ka noi ana. 2. Ka pili paa ana i kekahi mea a ko aku la. 8. Kekupaaanaokamanao. 4. Ka hoopiliana. Ap-ply', V. 1. E hooplli: he applied the rule, ua boopili oia i ka rula. 2. E hoopaa. Apply your mind to your lesso7is, e hoopaa kou manao i kau iuau haawlna. 8. E hoopii. ffe applied to me for work, hoopii mai oia imua o'u i hana. Syn. ask, noi. ^p-point', V. E hookoho. Ap'point-ee', n. Ka mea i hookohoia. Ap-point'ment, n. Ka hookoho ana. Ap-por'tion, v. E mahele aku. Ap'po-slte, adj. Kupono loa. Syn. ^ very suitable. Ap'po-si'tion, n. Ke ku ana o kekahi haiinoa no kekahi haiinoa. Bill, Vie blacksmith, shod my horse, na Pila, ke amara, i kapili i na hao o kuu lio. Ap-prfiis'al, n. Ka hooholo ana no ka waiwaio kekahi mea, mamuli o ke kauoha. Ap-praise', V. E hooholo no kawaiwai o kekahi mea. Ap-^>rai8'er, n. Luiia hooholo no ka waiwai o kekahi mea. Ap-pre'^i-ate, v. E hoomaopopo me „Ka apono. Ap'pre-hdnd', v. 1. E hoomaopopo i ke ano. / apprehend the meaning, ke hoomaopopo nei au i ke ano. 2. E hopu, ma ke kauawai. The Sheriff APPREHENSION 20 ARDOR apprehends the thief, ke hopu nei ka ^ makai i ka aihue. Syn. arrest. Ap'pre-lien'sion, w. 1. Ka hopu ana. Syn. arrest. 2. Ka hoomaopopo ana. Syn. compre- hension. A man of dull apprehension, he kanaka hoomaopopo uuku. 3. Apprehension of mind, ka hopohopo ^okamanao. Syn. doubt; anxiety. Ap'pre-heii'sive, adj. Kanalua; hao- nao. Ap-pren'ti^e, n. Ka mea 1 hoopaaia ma ke kanawai, e ao i kekahi oihana hana lima. Ap-pren'ti?e-8hip, n. Ka manawa i noopaaia'i o kekahi no ke ao ana i ka oihana. Ap-prise', v. E hoakaka; e hai aku. SYN. inform. Ap-proach', n, 1. He ala e kai ana. The approach to the house, ke ala e kai ana i ka hale. 2. Ka hookokoke ana; kahoea ana mai. The approach of the enemy, ka hoea ana mai o ka enemi. Ap-proach', V. E hookokoke; e nee a ^ kokoke. Ap'pro-ba'tion, n. 1. Ka hoapono; ka apono. 77ie approbation of the teacher, ka apono o ke kumukula. Syn. ap- proval. 2. Ka maliu ana. Ap-pro'pri-ate, adj. Kupono. Syn. applicable; suitable. Ap-pro'pri-ate, v, E hookaawale; e hoolaa. Appropriate a sum of money, e hookaawale 1 puu dala. Appropriate to sacred uses, e hoolaa. Ap-pro'prl-a'tion, n. 1. He haawina; Appropriation bill, he bila haawiua. 2. He puu dala i hookaawaleia no ke- kahi hana. Ap-prove', v._ E apono; e hoapono. Ap-prox'i-mate, v. E hookokoke. Syn. approach. Ap-prox'i-mate, adj. Ano like; ane- ane pololei. An approximate result, he loaa aneane pololei. Syn. proximate. Ap-prox'l-ma'tion, n. Ka hookokoke ana. An approximation to the truth, ka hookokoke ana i ka oiaio. •Ap-pur'te-nan^e, n. Mea plli. Syn. .adjunct; appendage. A'pril, n. Aperila. Ka hao na mahina _o ka makahiki. A-pron, n. He epana; he pale lole no ke alo, e malama ana i ka maemae o ka , aahu. Apt, adj. 1. kupono. Syn. fit; suitable. An apt reply, he pane kupono. 2. Makaukau. Syn. ready; skillful. An apt workman, he kanaka hana ma- kaukau. 3. Maa; walea. Syn. accustomed. Apt ^ to become careless, maa i ka hauhili. .4pt'i-tude.j Ke kupono; kamakau- Apt/ness, \ kau. Syn. fitness; suit- ableness. A-qua'ri-um, n. He wahi e malama ai i na mea ola, a me na mea ulu o ka wai. A-quat'lc, adj. 1. O ka wai. An aqua- tic fowl, he manu o ka wai. Aquatic ^sports, na lealea o ka wai. Aq'ue-diict, w. He ha wai; he auwai. 4^r'ab, n. He kamaaiua no Arabia. 4^r'a-bi€, adj. No Arabia. Ar'a-ble, adj. Kupono ke mahi. Ar'bl-tra-ry, adj. 1. Mawaho o ko ka- nawai. 2, Hamuli o ka manao iho. An arbi- trary person, he kanaka e hooko ana .. mamuli o kona manao wale iho no. Ar'bi-trate, v. E hooholo i ka pono .. iwaena o na aoao elua; e uwao. Ar'bi-tra'tion, n. Ka hooholo ana o ka pono iwaena o na aoao elua; ka uwao .. ana. Ar'bi-tra'tor, n. Ka mea e hooholo ana no ka pono iwaena o na aoao elua; he .. uwao. Ar'bor, n. Wahi malumalu o na laau .. ulu. Arc, n. He pio. An arc of a circle, he .. pio o ka poai. Arch, adj. 1. Maalea. Syn. shrewd; mischievous. 2. Kiekie. Arch-angel, anela kiekie. .. Arch-bishop, bihopa kiekie. Arch, n. He pio; ne pao. Arch, V. E hoopio; e nolu. Ar'chaB-61'o-gy, 71, Ka ike e pill ana 1 ka noho ana o na kanaka o ka wa ..kahiko. Arch-bish'op, n. Bihopa Nui. Arch-en'e-my, n. 1. He enemi nul. ..2. Satana; ka diabolo'. Arch'er, n. He mea akamai i ka pan a .. pua. Arch'er-y, n. Ke akamai o ka pana .. pua. Ar-chi-pel'a-go, n. He pae moku. Ar'chi-tect, n. He kanaka kukulu ..hale. Ar'chi-tect'ure, n. Ke kukulu ana. Science of architecture, ka ike no ke ku- .. kulu ana. Ar'ehiA-es, n. 1. Na buke moolelo no na oihana aupuni. 2. Ka waihona buke moolelo o ke au- ..puni. Arch'ly, adv. Me ka maalea. Syn. ..roguishly; mischievously. Arc'tic, n. Na wahi o ka honua e hoo- puni ana i ka welau akau. 2. Arc-tic circle, ka poai anu akau. ,. Arc-tic weather, kau anu loa. Ar'dent, adj. 1. Wela loa. Ardent heat of the sun, ka wela loa o ka la. 2. Pumehana. Ardent love, aloha pu- .. mehana. Ar'dent-ly, adv. 1. Me ka wela nui. .. 2. Me ka pumehana loa. Ar'dor, n. 1. He wela. The ardor of the sun's rays, ka wela o na kukuna o ka la. ARDUOUS 21 AUTFUL 2. He pumehana, the ardor of love, ka pumehaua o ke aloha. 3. He iiiii nui o ka naau. He studies with ardor, ke imi nci oia me ka iini .. uui o kanaaii. Syn. eagerness; fervor. Ar'du-oiis, ad?'. Pilikia; paakiki. Syn. hard; difficult. An arduous work, he _ hana pilikia. A're-aj n. Hi. Syn. surface. Area of land, ili o ka aiua. A-re'na, n. Wahi akea, kahi i hooko- .. ia'i kela me keia hana akea. Ar'gue, V. E paiopu; e wehewehe ku- .. mumanao. Syn. debate, reason. Ar'gu-ment, n. Ka wehewehe ana. .. 2. Ke kumu manao; ka paio ana. Ar'gu-ment'a-tive, adj. 1. Pill i ka wehewehe ano. 2. Akamai 1 ka wehewehe ano. An ar- gumentative mind, he naau akamai i ka „ wehewehe ano. Ar'ld, adj. Panoa. Syn. sterile; bar- ren. A-right', adv. Me ka pono; me ka pololei. A-rise', v. 1. E ala. Questions will arise, e ala mai ana na ninau. ^2. E eu. Ar'is-toc'ra-^y, n. 1. He aupuni i hoomaluia e na 'lii me ka poe koikoi wale no. „2. Na makaainan a koikoi o ka aina. Ar'is-to-crat'ie, adj. Koikoi; hano- hano. A-ritli'me-tic, w. Nahelu; arimatika. Mental arithmetic, helu naau. Written arithmetic, helu kakau. A-rith'me-ti'^ian, n. Mea i akamai ..ma na helu. Ark, n. He pahu. Ark of the covenant, ka pahu benta. 2. Hale lana. Noah's Ark, ka hale lana .. a Noa. Arm, V. 1. E kahiko i na mea kaua. 2. E hoomakaukau i na lako no ke .. kaua. Arm'a-ment, n. Na lako no ke kaua. Arm'chair, n. Noho paipai lima. Arm'ful, n. Ka piha lima nui. Arm'hole, n. Ka puka no ka lima. Arm'i-sti^e, n. Ka hoomoe iki ana o .. ke kaua. Ar'mor, n. Ke kahiko kaua metala. Ar'mo-ry, n. Hale kahiko kaua. Arm'pit, n. Poaeae. Arms, w. Na pu, me na pahi kaua o ke- .. la a me keia ano. Arms'lcngth, n. 1. Hai lima. 2. kaawale. To keep at arms length, e .. hookaawale aku. Ar'my, n. He puall koa nui. Ar'my--w6rm, n. Ka peelua. ^-ro'ma, n. He ala. SYN. fragrance. Ar'o-inat'ic, adj. Aala. Syn. fragrant. A-rouncl', prep. A puni. All around, ma na wahi a pau e puni ana. A-rouse', V. Ehoala; e hooeu'eu'. Ar-ralgn' (ar-rane), v. E hoopii ku-e'. To arraign a motive, e hoopii ku-e i ke- kahi manao. To arraign at the bar unohu. Ascend as smoke, ke pukoo nei ka uahi. As-^end'eii-^y, n. Ka mana, Syn. power; control. J^»-qenV^n. Ka piina; hoopiina. As'^er-tain', v. E hoomaopopo lea. As-crihe', v. 1. E kapilij)ili. Ascribe false motives, e kapilipili i na manao ino. Syn. impute ; attribute. 2. E hoopili; e haawi. Ascribe power to God, e hoopili akuka man a i Ke Akua Ascriptions of praise, e haawi i ka hoo- nani. A- shamed', adj. Hilahila; palaJmaka. Ash'es, n. Na lehu ahi. A-shore', adv. Ma kahakai; ua ili. The ship is ashore, ua ili ka moku. 2. To go ashore, {from ship or boat),e lele iuka. 8. To go ashore, (as a boat), e pae iuka. Asli'y, ady. Mehe lehu la. A'si-at'ic, adj. No Asia. A-side', adv. Ma ka aoao; ma kahi ka- aAvale. Step aside, e nee aku ma ka aoao, e nee aku ma kahi kaawale. As'i— nine, adj. Ano kekake; ano nu- . nuha; paakiki. Ask, V. 1. E noi. Syn. request. 2. E ninau. Syn. to question. 3. Ask for information, e niele; e nle- niele. 4. Ask continuously, e niuaninau. As-kan^e', adv. To look askance, e awihi na maka. A-slant', adv. Hi-o'. A-sleep', adj. Hiamoe. As'peet, w. Hiohiona; he nanaina. As-per'l-ty, n. Ano huhu; okalakala. Syn. acrimony. As-perse', v. E paokee ; e akiaki. Syn. slander; defame. As-pir'ant, n. He hooikaika; mea iini nui. An aspirant for fame, he mea ^hooikaika nui i kaulana. i^s'pi-rate, n. He leo ha. As'pi-ra'tion, n. 1. Ka ha ana o ka waha. 2. Ka iini o ka naau e holo mua. As-pir'ing:, adj. Hooeueu; holomua. Syn. ambitious. A 8-pire', v. E iini me ka hooikaika pu. Ass, n. 1. He kakake. 2. He kanaka naaupo, paakiki. As-sail', v. E hakaka'; e ku-e. Syn. attack; assault. As-sail'ant, n. Mea hakaka; mea ku-e. 2. Mea hoomaka e hakaka'. As-sas'sin, n. He kanaka kawa' po. As-sas'sin-ate, v. E kawa' po; e kimo po. As-sanlf, r. E lima ikaika aku; e ha- kaka; epepehi. 2. Assault and battery, ka hakaka' me- me ka pepehi. As-say', n. Ka hoomaopopo ana i ka nui o ka metala ma kekahi rainerala. 2. Ka hoomaopopo ana i ka nui o ke kala, a gula paha, ma ke dala aupuni. As-sem'ble, v. E hooakoakoa. As-sem'bly, n. He aha; he anaina. Legislative Assembly, ahaolelo kau ka- nawai. Religious assembly, anaina hai- pule. As-sent', v. E ae, mamuli o kekahi o- lelo, a hana paha. Syn. consent. As-sert', v. E hooia. Syn. affirm. 2. E hai me ke kanalua ole. Syn. aver; declare. As-ser'tion, n. He olelo hooia; olelo hoomaopopo. Syn. declaration. 2. He olelo wale no. That is your as- sertion; prove it. Kau olelo wale no ia; e hooia mai. As-sess', V. E auhau; e helu. He is assessed for the school tax, auhauia (he- luia) oia no ka auhau kula. As-sess'a-ble, adj. Ku pono i ka au- hau. As-sess'ment, n. Ka helu ana no ka auhau. A8,-ses8'or, n. Luna helu no na auhau. As'sets, n. yi. Na pono kino a pau i ^ hiki ke kuaiia no ke dala. As'si-du'i-ty, n. Ka hooikaika; ka mi- kiala. Syn. dilligence. As-sid'u-oiis, adj. Mikiala; hooikaika. Syn. dilligent. ASSIGN 23 ATTEND A8-sigrn'> V. 1. E haawl. I assign this work to you, ke haawi nei au i keia hana ia oe. / assign no reason, aole au e ha- awl i kumu. 2. To assifjn a limit,, e kau I palena. 8. To assign a day, e kuhikuul 1 la. 4. To assign counsel to prisoner, e hoo- koho i kokua no ka lawehala. 5. To assign property, e waiho 1 ka wai- wai ma ka lima o hal. 6. To assign a portion, e mahele i haa- ^ wina. As'sign-ee', n. Ka haku malama wai- wai o ka mea i ale, no ka pouo o ka poe 1 aieia. As-aign'ment, n. Ka walho ana o ka waiwai o ka mea i aie, no ka pono o ka poe 1 aieia. As-sign'or, n. Ka mea nana i waiho i kona waiwai, no ka pono o ka poe nana la i hooaie. As-sim'i-late. v. E hoolike; e hoolike- like. As-sist', V. E kokua. Syn. aid; help. As-sist'an^e, n. Kokua. Syn. help. As-sist'ant, n. He kokoolua: he kokua. As-so'^i-ate, w. He hoa; he kokoolua. As-8o'^i-ate', v. E launa pu. As-s6'^i-a'tion, n. L Ka launa pu ana o na noonoo. • 2. He aha; ahahui. Association for the advancement of knowledge, he ahahui no ka hooholo mua ana o ka ike. Syn. society. As-sort', V. 1. E hookaawale ma na ano. 2. E ahu, i kela me keia ano. As-sort'ment, n. He ahu o kela me keia mea. As-suage', v. E hoomalili; e hooeml; e hooluolu. Assuage grief, e hooluolu i ka luuluu. Syn. mitigate; alleviate; lessen. As-sume', v. 1. E olelo wale me ka hooiaole. 2. E lawe. Assume power, e lawe i ka mana. Syn. take. 3. E hookamani. Assume a virtue, e hookamani mamuli o kekahi pono. As-sur'an^e, n. 1. Oni paa. Full as- surance of hope, ka oni paa o ka manao lana. 2. Mahaoi. Syn. impudence. 3. Pauai ola. See insurance. As-sure', v. 1. E hooia; e hai oiaio. 2. E panai ola. See insure. As-sur'ed-ly, adv. He oiaio. Syn. certainly. As'ter-Isk, n. He hoailona pal (*). A -stern', adv. 7 ^opg, o ka moku. Asth'ma, 71. Haanou; nae. Asth-mat'ic, adj. Mai 1 ka haanou. As-ton'ish, v. E haohao; e puiwa. As-ton'lsh-ing, adj. Kupanaha; ka- mahao. Syn. wonderful. As-tf'in'ish-ment, n. Haohao oka ma- nao. Syn. wonder. A-«tray', adv. Auwana; hewa. Tc go astray, e hele hewn; e hele auwana. A-stride', adj. Kihelei. A8-tr«>l'o-grer, n. He kilo hoku'. As-tron'o-mer, n. Kanaka ao-hoku'. As-trtJn'o-my, n. Ao-hoku', As-tute', adj. Noeau; maalea. Syh. shrewd; sagacious; wilv. A-siftn'der, adv. Kaawale. A-sy'lum, n. Hale hookipa no ka x)oe i luuluu i kekahi pilikia. Insane asy- ^ lum, hale hookipa no ka poe pupule. At, prep. 1. Ma. At first, mamua.; i ki- nohou. _2. I. Look at the child, e nana i kekeikl. A'the-ist, n. Kanaka hoole akua. Syn. ^infidel. A'the-ist'l€-al,a(y. Hoole akua. Ath-lete', n. Kanaka puipui, kanaka hooikaika kino. A.th-let'ic, acfj. Ikaika; puipui. Syn. lustv ; robust. Athletic sports, na lealea hooikaika kino. A-thwart', prep. Mawaena; raai kahi aoao a i kahi aoao. Athwartships, ma- waena o ka moku, mai kahi aoao a i ^ kahi aoao o ka moku. At'las, n. He buke palapala aina. At'mos-phere. n. Kalewa; ke ea. Atmos-pher'ic-al, adj. No ka lewa; no ke ea. A- toll', 71. He mokupuni akoakoa o ke kai, he ane poepoe me ka loko kai ma- -waena. At'om, n. Hepula; hu'na. A-tone', V, E kala i ka hala. A-tone'ment, n. Ke kalahala. A-tro'^iofis, adj. Hewa loa; lokoino loa. A-trd^'l-ty, 71. Ka mainoino nui; loko- ino loa. • At-tach', V. 1. E hoopili; e hoopaa. Attach a label, e hoopili i hoailona. Syn. affix; tie. 2. E pili aloha aku. Syn. en amor. 3. E nopu i ka waiwai, a kino paha, ^ no ka aie. Syn. sieze. Attache' (at-ta-sha'), n. He kakau- olelo no ka elele aupuni. At-tach'ment, n. 1. Ka hoopaa ana; hoopili ana. 2. Ka pili aloha. Syn. Affection. 3. Palapala hoopaa waiwai. At-taek', v. 1. E nakaka. Syn. assault. 2. E hoouka kaua. Syn. battle. At-taln', V. E loaa, mamuli o ka hoo- ikaika. Syn. arrive at. At-tain'a-ble, adj. Hiki ke loaa ma- muli o ka hooikaika. At-tain'ment, n. Ka loaa mamuli o ka hooikaika. At-tempt', n, Ka hoao ana. Syn. trial; effort Make an attempt, e hoao. At- tend', v. 1. E hoolohe. Syn. listen; hear. 2. Attevd service, e hele i ka halawai. 8. E lawelawe. To attend on the sick. ATTENDANCE 24 AUXILIARY e lawelawe no ka poe mai. Syn. wait on. At-tend'ance, n. 1. Ka hoolohe ana. Syn. regard. Attendance on instrvxAwn^ ka hoolohe ana i ka naauao. 2. Ka hele mau ana. Attendance at court, ka hele mau ana i ka aha hoo- kolokole. 3. Ka lawelawe ana. Syn. waiting upon. At-tend'ant, n. 1. He mea lawelawe. 2. He mea hele mau. An attendant at church, he mea hele mau i ka halawai. At-ten'tion, n. 1. Hoolohe. Syn. heed. 2. Noonoo. Attention to study, ka noo- noo no ke ao ana. 3. Maliu; hoolaulea. Syn. civility; respect. Attention to guests, ka maliu ana i na hoa aina. At-tent'ive, adj. 1. Hoolohe. An at- tentive child, he keiki hoolohe. Syn. heedful. 2. Maliu; laulea. At-tent'ive-ly, adj. 1. Listen attentive- ly, e haliu pono mai i na pepeiao; e ha- ka pono. At-ten'u-at-ed, adj. L Wiwi; olala. Syn. thin. 2. Lahilahi loa. 3. Makalii loa. At-test', V. E olelo hoike. Syn. wit- ^ness. At'tic, n. Kauwahi o ka hale malalo pono o ke kaupoko. At- tire', n. Na aahu; na lole komo. ^Syn. g;arments; raiment: clothes. At'tl-tude, 71. 1. Ke ano o ke ku ana, ka noho ana, ka moe ana. To stand in a lazy attitude, e ku ma ke ano loraalo- ma. To sit in an attitude of attention, e noho me ka haka pono. A reclining at- titude, he moe hillnai. 2. To assiime a threatening attitude, e noho (or ku) ma ke ano hooweliweli. At-tor'ney, n. He kokua ma ke kana- wai; he hope; heloio. At-traet', v. E ume. The sun attracts the earth, ume ka La i ka Honua. To at- tract attention, e ume i ka noonoo; or e ume i ka ike o ka maka. At-trac'tion, 7i. 1. K a ume ana. At- traction of gravitation, ka ume ana o ka honua i ke kaumaha. 2. He mea aulii ; mea mikioi ; he kumu onou. At-tract'Ive, ad/. Aulii; onou. An at- tractive woman, he wahine aulii. At- tractive vice, na lealea e onou ana. 4-t-trIb'ute, V- See Ascribe. Af tri-bute, n. He ano; he loina. ^uc'tion, n. Kudala. Auc'tion-eer', n. Kanaka kudala. ^u-da'^iotks, ad/. Nahoa; aa; mahaoi; Syn. bold. ^u-da-y'i-ty, n. Keanonahoa; aawale. ^u'di-ble, adj. Loheia. ^«'di-l>ly> o-dv. Maopopo i ka pepeiao. iVu'di-en^e, n. 1. Ka lohe ana. Syn. hearing. In the audience of the people, ma ka lohe ana o na kanaka. 2. He anaina. Syn. assembly. Speak before an audience, e kamilio imua o ke anaina. .^u'dit, V. E hooia i na helu, a i na buke helu paha. ^u'di-tor, n. 1. Luna hooia helu dala. 2. Ka mea e lohe ana. Au'ger, n. He will puka nui. ^ug-ment', v. E hoomahuahua'e. Syn. increase. ^u'gur, V. E kilokilo; e wanana. Syn. predict; forbode. iVu'gust, n. Ka mahina, Augate. '^n-giiaV, adj. Hanohano loa. Aunt, n. Kaikuahine o ka makua; ma- kua ma ka hanau'na. Ati-ric'u-lar, adj. E pili ana i ka pe- peiao. Au-ro'ra, n. Ke alaula. Au'8pl-?e8, n. Malu. Under the aus- pices of the King, malalo o ka malu o ka Moi. Au-spl'^iofts, adj. Kupono. Syn. pro- pitious. An auspicious day, he la ku- pono. Au-ster'l-ty, w. Ano oolea. Syn. se- verity. Au'top-sy, 71. KaimI ana i ke kumu make. Syn. Post mortem examination. Au-then'tic, adj. Oiaio, Syn. true; genuine. An authentic account, he kaao oiaio. Au-then'tl-cate v. E hooia. Syn. prove. Au'then-ti«:'i-ty, n. Ka oiaio maoll. Syn. genuineness. ^u'thor, n. 1. Ke kumu; ka mea 1 hookumu. He is the author of the troub- le, ke kumu oia o ka pilikia; or, nana i hookumu i ka pilikia. Syn. source. 2. The Great Author of life, ke Kumu Nui o ke ola. 3. Mea haku buke; haku mele, etc. Au-thor'i-ta-tlve, adj. Mana. An au- thoritative manner, he ano mana. ^u-thor'l-ty, n, Ka mana kauoha. Syn. power. By authority, ma ke ka- uoha. All in authority, ka" poe a pau la lakou ka mana kauoha. 2. He mea i hilinai la; he koo. He is an authority in lawj he mea oia i hilinai ia ma ke kanawai; or, he koo oia ma ke kanawai. Au'thor-ize, v. E kauoha; e haawi i ka mana. Au'to-bI-6gr'ra-phy, n. He moolelo a ke kanaka nona ino. Au-t6e'ra-^y, n. Ka mana hookahi. Au'to-crat, 71. Ka mea iaia ka mana hookahi; ka mana a pau. Au'to-grraph, n. Ke kakaulima. Syn. hand-writing; chirography. Au'tAmn, 71. Kau haule o na lau. Aux-il'ia-ry, n. 1 He kokoolua. Syn, assistant; ally. AVAIL 25 AZURE 2. An auxiliary verb, he hainn kokua. A-viiil', V. E kokuii. Syn. assist. Lyinq xoill not avail, o ka wahuhee he niea kokua ole la. A-vuils'» w. pi. Na loaa. Syn. profits. The avails of industry, na loaa niamuli o ka hooikaika. A-vail'a-ble, adj. Hiki ke loaa. Av'a-lanche, n. Ke kaa ana. An ava- lanche of earth, ke kaa ana o ka lepo, ^ (ma na pali o kuahiwl). Av'a-ri^e, n. Puniwaiwai; inakee wai- wai; alunu. Av-a-ri'^iotis, odj. Puniwaiwai ; nlunu. A-vcnge', v. E hoopai. Syn. punish; vindicate. A-ven'ger, n. Ka mea hoopai. Syn. vindicator. Av'e-nue, n. 1. He alanui akea iloko o ke kulanakauhale. A-ver', V. Syn. assert. Av'er-age, n. 1. Averika; ke kaulike. 2. Adj. Ikemauia. An average amount of rain, he u-aiikemau ia. An average degree of understanding, he noonoo i ike mau la, Syn. common. A-verse', v. Ku-e' ka mauao. A-ver'sion, n. Ke ku-e' o ka manao. Syn. antipathy; repugnance. A-vert', V. 1. E hoonuli ku-e' i na maka. 2. E pale aku. Avert the danger, e pale . aku i ka popilikia. A'vi-a-ry, n. He hale no na manu o ka lew a. A-vid'i-ty, n. Ka makemake nui. Syn. ^greediness. Av'o-ea'tion, n. He hana liilii. The avocations of life, na hana liilii o keia ola. A-void', V. E kaaokoa. A-vold'a-ble, adj. Hiki ke hookaao- ^koaia; hiki ke pale ia. Av'oir-du-pois', (av-er-du-poiz), a. Avoirdupois weight, ke ana kaumaha no na kino nui. A-v<5\v, V. E ae hoakaka pono. He a- vowed the crime, ua ae hoakaka mai oia nana I hana I ke karaima. An avowed intention, he manao paa 1 hoakaka po- no ia. A-vow'al, n. Ka ae hoakaka ana. Syn. admission. An avowal of crime, ka ae hoakaka ana no ke karaima. A- wait', V. E kakali; e kali. I await your pleasure, ke kali nei a'u i kou ma- kemake. A-wake', adj. Makaala. A-ivake', v. E ala; e makaala. A-wak'en, v, E hooala mni. A-wak'en-lng, w. Ka hooala ana mal. A-ward', n. He olelo hooholo. Syn. judgement; decision. A-ware', v, E ike; e maoiHjpo. Syn. know. A-way', adv. 1. Ma kahi e. Go away, e hele ma kahi e. 2. Aku. Throw it away, e kiola aku ia mea. Awe (aw), 71. Ka ilihia o ka naau; ka well well o ka naau. Aw'ful, adj. Weliweli; ilihia; eehia. A- while', adv. 1. Iki. Rest awhile, e hoomaha iki. 2. Liuliu iki. After a while, a liuliu iki. Awk'ward, aty. Hemahema; manuea; hauhili. Syn. blundering. Awl, n. He o. A wn'ing, n. He anini ; lole pale la. ^J® j n. Koilipi; koi. Ax'i-om, n. Akiuma, he oiaio maopo- ^po lea. Ax'i-o-mat'le, adj. Maopopolea. Axio- ^matic truth, he oiaio maopopolea. Ax'ls, n. He iho. Axis of the earth, ka . iho o ka Honua. Axalltree i ^- Paipaikomo. Aye, adv. 1. Ae. 2. Wa pau ole. Syn. ever. For ever ^and aye, no ka wa pau ole. Az'ure, adj, Uliuli, e like me na lani. BABBLE 26 BAND B Bab'ble, v. E walaau wale; e hau- walaau. Bab'bler, n. Mea walaau wale. Ba'l^ ( **• K^^ki kolo; keiki omo waiu. Bab-oon', n. Keko nui. Ba'by-hood, n. Ka wa keiki kolo. Ba'by-ish, adj. Ano keiki liilii. Bach'e-lor, n. Kanaka i mare ole. 2. Bachelor of arts., he inoa hanohano i haawiia 1 na liaumana i puka pono aku mai ke kula nui. Back, n. Kua. Back, adv. Ma ke kua. Syn. behind. Back of the hotise, ma ke kua o ka hale. 2. Mahope ae. Back, V. 1. E haawe; e waha. 2. E ce maluna. To back a horse, e ee malunao ka lio. 8. E hooemi hope; e emikua. Baek'bite, v. E nuku; e aki. Baek'bit-er, n. Kanaka akiaki. Back'bone, n, Iwi kuamoo. Back-door, n. Ka puka ma ke kua o ka hale. Back'side, 71. Aoao hope. Back-slide', v. E haalele i ka pono. Back-slid'er, n. Mea haalele i ka pono. Back'ward t adv. 1. I hope ae; emi- Baek'wardsi kua. 2. liOlohe, He is backward in his studies, lolohe oia ma kana irai ana. Back-woods'inan, n. He kuaaina; he kaikua. Ba'con, n. Aoao puaa, 1 kopiia a kau- laiia i ka uahi. Bad, adj. 1. Ino; hewa. 2. Pupuka. A bad thing, he mea pu- puka. ];ad^e, n. He hoailona. Syn. insignia. A badge of ojfice, he hoailona o ka oi- hana. Insignia of rank, na hoailona o ke kulana. Baffle, V. E hoohoka; e keakea. Syn. balk; frustrate. Baffling, adj. Hoolauwill wale. A baffling wind, he makani hoolauwili wale. l$ag, n. He eke; he hipuu. Bag'gage, n. Ukana pili kino. Bag'ging, n. Lole hana eke. Bail, n. Bela, ma ke kanawai he dala hoopaa kino. 2. He au bakeke. Ball, -y. 1. E bela; ehaawi 1 bela. To give bail, e haawi i bela. T> go bail, e lilo i hope no ka mea i bela ia. 2. E ka i ka liu. Bail'a-ble, adj. Hiki ke bela la. Bait, n. He maunu. Bait, V. 1. E kau i ka maunu ma kft makau. 2. E hanai ka ai i ka holoholona. Bake, v. E hoomoa ma ka imu. Bak'er, w. Kanaka puhi palaoa. Bak'er-y, n. Hale puhi palaoa; hale hoomoa mea ai. Bal'an^e, n. 1. He kaupaona kau like. 2. Ke koena i like. Bal'ance, -v. 1. E kaupaona like. 2. E noohalike. Balance accounts, e hoohalike i na aoao elua o ka mooaie. Bal'an^e-sheet, n. He pcpa hoike i ka like o na aoao elua o ka mooaie. » Bal'co-ny, n. He lanai uuku. Bald, adj. Ohule; niania; nia. B^l'der-dash, 71. Olelo lapuwale ; ano ole. Bald'ness, n. Ka ohule o ke poo. Bale, 71. 1. He ope nui; he puolo nui. 2. He pu-a. Bale hay, e pu-a i ka mauu maloo. Bale'ful, adj. Hoopoino; ino. Bi^lk, V. 1. E hoohoka. Syn. baffle. 2. E kuemi ihope, e like me ka lio nu- nuha. Balk'y, adj. Nuha. A balky horse, he iio nuha. Ball, n. 1, He aijaina hula, 2. He kini popo. 3. He poka. Cannon ball, poka puku- niahi. " 4. He popo. A ball of twine, he popo kuaina. Bal'lad, 71. He mele o ka lahui. Bal'last, 71. Ka mea hookaumaha mo- ku, a waapa paha. Bal-loon,' n. He baluna; he eke nui i hoopihaia i ke ea mama, i laua pono iloko o ka lewa. Bal,lot, n. He balota; he pepa koho. Bal'lot, V. E koho balota. Bal'lot-box, n. Pahu balota. Balm, 71. 1. Bama; he laau ala. 2. He laau hamo eha. BaPsam, n. He laau hoola eha. Bfil'ug-ter, n. He laau liilii o ka pa la- nai hale. BaJ'us-trade', n. He pa laau o ka la- nai, a alapii paha. Bam-boo', n. He ohe. Bam-bob'zle, v. E hoopuniwale. Syn. fool. Ba-na'na, n. Maia. Banana skin, he paaa'. Peel a banana, e paaa' i ka mala. Baud, n. 1. Kaei; apo. BAND 27 BASEMENT 2. Hehui; ahahui. Syn. society. 8. Hui puhi ohe. 4. Hi ktia pokakaa. 6. He poc. A band of robbers, he poe powa'. A band of soldiers, he poe koa. Band, v. E hui, no kekahi liana. Band'age, n. He wahi' no na eha o ke kino. Band 'box, 71. Pahu papale wahine. Bfin'dit, n. He powa. Syn. robber. Ban'dy, V. 1. ^andj/ t^ords, e kamailio aku kamailio mai. 2. E lioolei aku, hoolel mai. Bane' n. 1, Laau make. 2. Kumu hoopoino. Bane of existence, kumu o hoopoino ai ke ola. Bane'ful, adj. Hoopoino; hoopilikia. Syn. baleful. Bang:, n. 1. He kul. 2. He paui ikaika o ka puka. Syn. slam. Ban'ish, v. E kipaku mai ka one ha- uau. Ban'isIii'Uient, n. Ke kipaku ana i ka aina e. Ban'is-ter, n. See Balhister. Bank, 7t. 1. He kapa. Bank of a stream, he kapa kahawai. 2. He ahua. A bank of earth, he ahua lepo. 3. He ba'neko; hale malaraa dala. Bank, V. 1. E pale me ka lepo. 2. E hoomoe dala ma ka ba'neko. Bank'-ac-couut', n. Ka mooaie ma ka ba'neko. Bank'-blll, n. Dala pepa a ka ba'neko. Bank'er, n. Kanaka lavvelnwe ma ka oihana ba'neko; kanaka ba'neko. Bfink'ing-bus'i-ness, n. Ka oihana ba'neko. Bank'rupt, n. He banekarupa; mea i hoka ma kana oihana. Bank'rupt-^y, n. Ka lilo ana i bane- karupa. To go into bankruptcy, komo i ka banekarupa. Bank'-stoek, n. Na mahele o ke kumu paa o ka ba'neko. Ban'ner, n. He hae; he lepa. Sabbath school banner, hae kula sabati. Ban'quet, n. He ahaaina hanohano. Ban'ter, V. E hoonaukiuki; e hana wale; e hooaikola. Svn. tease. Bap'tism, n. Ka bapetiso au^. Bap-tize', v. E baptiso. ' Bar, n. 1. He pauku, A bar of iron, he pauku hao; he auka hao. 2. Pakaukau kuai waiona. 3. He pao ka liale hookolokolo. The prisoner at the bar, ka lawehala imua o ka pa o ka hale hookolokolo. 4. He pale o ka leo mele. 5. He wahi papau ma ka nuku o ka muliwai, a makahi komo o naawaku- moku. 6. He papa loio. 7. He wani hookolokolo. Appear be- {ore the bar of God, e ku imua o ke aha lookolokolo o Ke Akua. 8. He pale. A bar to further progress, he mea e pale ai ka holo mua. Bar, V. 1. E pani a paa. 2. E kau pale; o keakea. Bar-l>sVrI-an, n. Kanaka hihiu; hupo. Bar'bar-i.sin, n. Ka uoho hupo ana; ka noho hihiu ana. Bar'bar-otis, adj, 1. Hihiu; hupo. 2. Mainoiuo; lokoiuo. Syn. cruel. Bar'ber, n. Kanaka ako lauoho. Bard, n. He mea haku mele. Syn. poet. Hare, adj. Neo; neoneo; olohelohe. A bare reef, he kuaau; koho'la. Bare'fa^ed, adj. Hilahila ole. Syn. shameless. Bare'foot, adj. Kamaa ole; wawae olohelohe. Bare'head'ed, adj. Papale ole. Bare'ly, adv. 1. Wale no. Barely eS' caped, pakele wale no. Syn. merely. Bare-ness, w. Ka nele; ka neoneo; ka olohelohe. Biir'gain, n. Ke kuai ana. To make a bargain, e hooholo i ke kuai. A fair bargain,he kuai kaulike. A poor bargain, he kuai poho'. A shrewd bargain, he kuai apiki. Bar'gain, v. E hooholo i ke kuai. Barge, n. He waapa holoholo lealea. Bark, n. 1. Hi laau. 2. Aoaoa o ka ilio. 3. He moku kia kolu, nona ka pea nui wale no ma ke kia hope; he kiapa. Bark, v. 1. E aoaoa. 2. E maihi i ka ili o ka laau. 3. E hoopohole i ka ili. Bar'ley, n. Bale, he ano palaoa. Barn, n. Hale papaa. Bar'na-ele, n. He unaoa. Barn'yard, n. Ka pa o ka hale papaa. Ba-rom'e-ter, n. He barometa; mea ana i ke kaumaha o ke ea. Biar'racks, n. Hale noho no na koa o ke Aupuni. Bar'rel, n. Pahu barela. Bar'ren, adj. 1. Panoa. Syn. sterile. Barren land, aina panoa. 2. Koa. A barren tree, he laau koa. Bar'ri-cade', n. He pale kaua. Bar'ri-er, n. He paku; he mea keakea. Bar'ris-ter, n. He loio. Bar'ter, v. E kuai waiwal no ka wai- wai; e kuapo. Bar'y-tone, n. Leo pa-ko-li, mawaena o ka leo kane me ke tenore. Base, w. 1. Kahua. Syn. foundation. 2. Leo kane o ka leo mele. 8. ^oseZme, kahamoe. Base of a tri- angle, aoao moe o ka huina kolu. Base, adj. 1. Haahaa; haumia. Syn. mean; vile. 2. Pupuka. Syn. worthless. Buse'less, adj. Kumu ole. Base'ly, adv. Ino. Basely desert, haa- lele ino. Base'inent, n. Ko lalo loa o ka hale; ke keeua malalo. BASENESS 28 BED Base'ness, n. Ka haahaa; ka apiki; ka lapuwale. Syn. turpitude. Bash^ful, adj. 1. Palaimaka; maka Mlahila. Syn. shy; diffident. 2. Oheke. Syn. countrified. Bash'ful-ness, n. Maka hilahila wale. Ba'sin, n. 1. He pa tini. 2. He poho aina. 3. He loko wai iiuku. Ba'sis, n. Kahua; kumu. Syn. foun- dation. Bask, V. E lala; e moe nanea 1 ka la. Bas'ket, w. Hinai; i-e. Baste, V. 1. E omao. 2. E hili me ka laau. 3. E kopi' i ke kai maluna o ka i-o e pulehu ana. Bat, n. 1. Laau kinipopo. 2. He ope'ape'a. Batch, n. 1. Ka nui o ka ai i hoomo- aia i ka wa hookahi. 2. Nahanai hanaiai ka wa hookahi. 3. Na mea o kela me keia ano i waiho huikauia. Bath, n. He auau. Bath'-hrick, n. Pohaku anal pahi. Bathe, v. E auau. Bath'-house, n. Hale auau. Bath'-room, n. Keena auau. Bath'-tuh, n. Pahu auau. Batli'ing-dress, n. Lole auau. Bat-tal'ion, n. Puali koa. B after, n. Palaoa i kawiliia a lahilahl. Bat'ter-y, n. 1. He wahi pa kaua. 2. He huina o na pu nui o ka moku, a o ka pakaua paha. 3. He mikini e hana ana i kauwila. 4. Ke kui ana. Assault and battery, ke kul me ka hakaka'. Bat'tle, n. Hooukakaua. Bat'tle-ar-ray', w. Kulanakaua. Bawd'y, adj. Pelapela; haumia. Syn. obscene. Bawl, v. Euwa; e uwe nui. Bay, n. 1. He kaikuor.o. 2. SicJc bay, he wahi o ka moku manu- wa i hookaawaleia no na luina mai. Bay'o-net, n. He elau. Ba-zaar'l n. Ka makeke o na aina o Ba-zar' ) ka hikina. Be, V. He haina kokua. Be still, e noho malie. Beach, n. Kahakai one; kaha one. Bea'con, n. Lama kuhikuhi. Bead, n. He pupu lei aniani, a metala paha. Beak, n. Nuku manu. Syn. bill. Beam, n. 1. He kaola. Beam of wood, he kaola laau. 2. K e an a waena oka moku ; ka laula' o ka moku. 3. Na kaola o ka malamalama, beam of light. Beam, v, E malamalama mai. Syn. shine. Bean, n. He papapa. Bear, v. (past, bore; p. p. bom.) E ha- nau; e hoohua. Bear, v. (past, bore; p. p. borne.) 1. E haawe; ekoo. 2. E hoomanawanui; e ahouui. Bear'a-ble, adj. Hiki ke hoomanawa- nuiia. Beard, n. Umiumi. Beard'less, adj. Umiumi ole. Bear'lngr, n. 1. Ke ano. Syn. mien; behavior. His bearing was proud, haa- heo ae la kona ano. 2. Ka hoomaopopo ana kahi o ka mo- ku e holo ana. Ke kukulu o kekahi mea mai ka moku aku Bear'ish, adj. Me he bea la. Beast, n. He holoholona. Beast'ly, adj. 1. Kohu holoholona. 2. Haukae; pelapela. 3. Lokoino; mainoino. Syn. brutal. Beat, V. 1. E hahau; e pepehi. Syn. thump; pommel; strike. 2. E eo; e lanakila. Syn. vanquish. 3. E pana. Beat time, e pana i ka ma- nawa. 4. Beat to windward, hoopahua; hoo- piipii. Beat'ing^, n. Ka hahau ana; ka pepehi ana. Beau (bo), to. 1. He kanaka hookaha- kaha. 2. He hoa kane o ka wahine mare ole. Beau'ti-ful, adj. Nani; maikai; iioro- hea; onaona. A beautiful woman, he wahine nonohea; kalelei; upalu. Syn. graceful. Beautifully formed, auliiko- lomanu. A beautiful sight, he nauaina nani; nanaina maikai. Beau'ti-fy, v. 1. E kahiko a nani. Syn. adorn. 2. E hoohiehie. Beau'ty, n. Ka nani; o kela me keia ano; ke kulia. A beauty, he kulia; he ui. Be-calm', v. E hoolana malie; pohu. The vessel is becalmed, ua pohu ka moku* Be-cause, conj. 1. No ka mea. I gave to him because he was needy, ua manawa- lea a'u laia, no ka mea ua nele oia. Syn. inasmuch, 2. Oiai. You cannot go because you are sick, aole hiki ia oe ke hele, oiai ua mai oe. Syn. since. 2. No. We cannot go because of the rain, Aole hiki ia kakou ke hele, no ka u-a, Beck'on, v. E peahi me ka lima. Be-c6me' v. 1. eku; kupouo; kohu- pono. Syn. fit. 2. E lilo. The studious youth will be- come the wise man, e lilo ana ke keiki imi i kanaka naauao. Be-com'ing;, adj. Ku; kupono; kohu pono. The coat is becoming, kohu pono ke kuka. Syn. siiitable. Becoming con- duct, ka hana kupono. Syn. appropri- ate. Bed, TO. He moe; pela moe; wahi e hia- moe ai. 2. Wahi kanu. A bed of flowers, v^raM kanu pua. BEDAUB 29 BELLY-BAND 3. He kown. The bed of a river, ke ko- wn o ka muliwai. lJe-dj|ub', V. E hoohapala; hoohaukue. Byn. smear. Bc'd'biig:, w. Uku lio. Bod'chfim-ber, n. Keena moe. Syn. bedroom. Bed'elotheg, n. Na kapa moe. lie-deck', v. E kahiko. Syn. trim; or- nament. BCtl'ding, n. Na lako moe. Bed'fel'low, 71. Hoa moe pu. Bed-hang'in^s, n. Napaku moe. Be-dim', v. E hoopoweniwehi. Be-dim'med, ad^. Pinanaea. Bed'quilt, n. Kapa apana; kapa uM owahoo ka moe. Bed'rid-den, adj. Moe mau i ka moe, no ka mai. Bcd'side, n. Aoao o ka moe. Bed'stead, n. Hikiee moe; he moe. Bed'tiine, n. Hora moe. Bee, w, Nalomeli. Beef, n. I-o bipi. Beefsteak, n. I-o bipi koala. Bee'-hive, n. Hale nalo meli. Beer, w. Bia;meainu. Bees'wax, n. Kiikae nalo meli. Beet, n. He uala haole, ulaula ; he piki. Bee'tle, n. 1. He hamale laau. Syn. mallet. 2. He elelu'. Be-rall', V. E loohla mai. Be-fit', i;. Kupono. Syn. become. Be-fif ting, adj. Kupono; kohupono. Syn. becoming; suitable; proper. Be-fore', ©rep. 1. Imuaokealo. 2. adv. Mamua. Be-fore'hand, adv. Mamua'e o ka ma- nawa. Be-fore'-men'tioned, adv. Haiiama- mua. Be-fdre'tlme, adv. Mamua; i kinohi. Syn. formerly. Be-friend', v. E hookipa; e hoopuna- hele. Beg, V. E koi ikaika; e makilo; e noi wale. I beg of you to let drink alone, ke koi ikaika nei au ia oe e kaaokoa aku mai ka wai ona. Be-get', V. E hanau mai. 2. E hoohua mai. Beg'gar, w. He noi wale; he makilo; he kamapuka. Beg'gar-ly, adj. Nele loa; ilihune loa. Beg'gar-y, n. Ka nele o ka noho ana. lieduced to beggary, hooliloia a nele loa. Be-gin', v. 1. E hookumu. Syn. orig- inate. To begin an enterprise^ e hooku- mu i kekahi olhana. 2. E hoomaka. Syn. commence; enter upon ; set alwut. To begin a new term of school, e hoomaka i hapaha hou o ke kula. Be-gin'ner, n. 1. Mea nana e hooku- mu i kekahi mea. Syn. originator. 2. Ka mea e hoomaka ana. Be-gln'ning, n. 1. Ka hookumu ana- Syn. origin. In the beginning, i ka hoo- kumu ana; 1 kinohi. 2. Ke kumu; ka hoomaka ana; kino- hou. To make a beginning, e hoomaka. Be-g«5ne', inter j. E hele pela! Be-guile', r. 1. E hoowalewale; e hoo- halua. Syn. delude; insnare. 2. E hoonanea. Syn. amuse. E hoo- hala manawa. They benviled the time with stories, me na kaao lakou i hoonea wale ai. Be-half, n. 1. Ka pono a kekahi. Syn, sake. On your behalf, or, for your sake, no kou pono. 2. No. Syn. for. He was chosen speaker on behalf of {or for) the multitude, ua ko- hoia oia i kakaolelo no ka lehulehu. Be-have', v. 1. E noho pono, noho malie. He knows how to behave, ua ike oia i ka noho pono. 2. E noho a liana. Do not behave badly, mai noho a hana kolohe. Be-hav'lor, n. Ka noho ana o ke ka- naka; ka hana ana. Syn. conduct; de- Eortment. Good behavior, ka noho a ana pono. Be-head', v. E oki ke poo. Be-hind', prep. Mahope; ma ke kua. Behind the house, ma ke kua o ka hale; mahope o ka hale. 2. Aav. Ihope ae. He is behind, on the road, ihope ae nei oia ma ke alanui. Be-hind'hand, adv. Haule ihope; ha- kalia; lolohi. Be-hold', interj. Aia hoi! Aia la! Syn^Io! Be-hold'er, n. He mea ike maka. Syn. spectator. Be-hoove', v. E kupono. Be'ing, n. Kela mea oia, keia mea oia. Be-la'bor, v. E hahau ino. Be-lat'ed, adj. Hoohakaliaia; hoolo- loheia. Be-lay', v. Bile'; hooki ka huki anai ke kaula o ka pea. Be-lay'ing-pin, n. Pine hoopaa kaula pea. Belch, V. E uha'. Bel'fry, n. Puoa bele. Be-lie', v E alapahi; e hai hoopuni- puni. Be-lier, n. Manaoio. Be-liev'er, n. Ka mea e manaoio ana. Bell, n. Bele kani. Belle, (hel), n. He wahine ui; onaona. Bel-ll^'er-ent, w. Ka mea e kaua ana. IRel-U^'er-ent, adj. Anohakaka; ano kaua. Bell'man, n. Kanaka hookani bele. Syn. bell ringer. Bel'low, V. E uwo. me he bipi la Bel'lowg, n. Upa' makani; opi kani opu ma- Bel'ly, n. Opu. Uel'ly-ache, (fik) n. Nahu o ka opu. Bel'ly-band, n. Kaula opu; kaei opu. BELONG 30 BEWILDERMENT Be-15ng', v, 1, Pili la. The book belongs to him, pili iaia ka bake. 2. Na, or no. The book belongs to John, no Keoni ka buke. !Be-16v'ed, adj. Aloha nuiia; hiwahi- \va; halialia. Syn. cherished. Be-low', »rep. and adv. Malalo; mala- lo iho; ilalo ae. Belt, n. Kaei; ili apo; kaula apo, Syn. band. Be-moan', v. Ekanikan; e kaniuhu'. Syn. lament; bewail. Bench, n. 1. He noholoihi, kua ole. 2. He papa hana. Carpenter's bench, papa hana a ke kamena'. 3. Ka noho hookolokolo. 4. Ka papa lunakanawai. The Bench and Bar, na lunakanawai me na loio. Bend, v. 1. E pelu. Bend the back, e pelu i ke kua, 2. E hoo pelu; e hooholu; e hoopio. 3. E kakiwi; e luhe'. As withered plants. Syn. droop. 4. Holuholu; nape; napenape. Syn. to be flexible. 6. E kukuli, bend the knee. Syn. bow. 6. E kulou. Bend the neck or head, e kulou i ke poo. Bend, n. 1. Hepelu; heholu. 2. Hehipuu; nipuu. Syn. knot. Be-neath', prep. Malalo iho; ilalo ae. Ben'e-die'tion, n. Olelo hoomaikai. Syn. blessing. Ben'e-fae'tion, n. Hana hoopomai- kai. Ben'e-f&c'tor, n. Ka mea nana e hoo- Eomaikai; mea hana manawalea; mea okua. Be-neTi-^ent, adj. Manawalea; loko- maikai. Ben-e-fi'9ial, adj. Pomaiicai. Ben-e-fi'^i-a-ry, n. Ka mea nana ka pomaikai; ka mea i hoopomaikaiia. Ben'e-fit, n. He pono; he pomaikai. Be-nev'o-len^e, n. Manaolokomaikai. ka imi ana i ko hai pomaikai. Be-nev'o-lent, adj. Lokomaikai; ma- nawalea; kokua i ko hai nele. Be-nign', (nin), adj. Oluolu. Syn. kind; generous. Be-nig'nant, adj. Oluolu. Syn. kind; gracious. Bent, p. ^. Lakee. Syn. doubled over; 2. pelma. Bent, n. Ke ake o ka naau; ka make- make. Syn. inclination; bias. Be-numb', v. E hoo-maeele. Be-queatii', v. E hooilina waiwai. Be-quest', n. Waiwai hooilina. Be-reave', v. E hoonele. Me have ye bereaved of my children, ua hoonele keike mai oukou i'au. Bereft of his senses, hooneleia i ka noonoo. Be-reave'ment, n. 1. Ka hoonele ana. 2. Ke kau ana mai o ka popilikia. Syn. affliction. Bereaved, 0-a. Ber'ry, n. Hua ai liilii; like me ka ohelo. Berth, n. 1. Kahl i ku ai ka moku ma ka uwapo. 2. He wahi moe maluna o ka moku. 3. He hana; oihana. He has a good berth, he oihana maikai kona. Be-seech', v. E noi haahaa. Syn. suj)- plieate. Be-set', V, 1. Hoohei. Beset with dif- ficulties, hoohei i na pilikia. 2. E paapu; e hoopuni. Temptations beset me, paapu mai na hoowalewale ia'u. Be-set'ting, adj. Walea; maa mau. Besetting sin, hewa maa mau. Be-sides' i prep. 1. Mea e ae; mea Be-8ide' ) hou ae. 2. Halahu'. Beside the mark, halahu ka maka. 3. Nohoi. Syn. also. 4. To be beside one's self with anger, e pupuli no ka huhu. Be-sie^e', v. E hoopuni i ke kaua. Be-smear', v. E hoohapala; hoohau- kae. Syn. bedaub. Be-sdf ted, adj. Haahaa loa; haumia loa. 2. Ona mau. Be-speak', v. 1. E olelo e mamua, 2. E hoike e mai. Best, adj. Ka oi o ka maikai. Bes'tial, adj. Haahaa; haukae; pela- pela. Syn. beastly; vile; carnal. Be-stir', v. E hooeueu; e makaala; e ala'e. Be-sto-w', V. 1. E haawi aku. To bes- tow a blessing, e haawi i pomaikaL Syn. confer. 2. E hoahu. I have no place to bestow my goods, aohe o'u wahi e hoahu ai i ko'u waiwai. Bet, V. E pili waiwai. He won the bet, Eo oia ma ka pili waiwai, Be-tide', v. E loohia mai. Be-tiines', adi'. I ka wa kupono. Be-trsiy', v. E kumakaia. Be-tray'er, ». He mea kumakaia, Syn. traitor. Be-tr6th', v. E hoopalau. Be-tr6th'al, to. Ka hoopalau ana, Bet'terg, to. Ka poe ma ke kulana kie- kie ae. Syn. Superiors. Be-tween', prep. Mawaena o. Bev'el, TO. He kuea kunihi, no ke ka- mena'. Bev'er-a^e, to. Mea inn. Syn. drink, Bev'y, TO. Anna'. A bevy of birds, he auna' manu. Be- wail', v. E uwe kanikau; kuma- kena. Be-w&re', v. E kiai pono; e makaala, Syn. take care; be cautious. Be-wil'der, v. E hoopilihua: e hoopo- hihihi. Syn. puzzle; perplex. Be-wil'der-ment, to. Ka hoopohihihi ana o ka naau; ka hoopilihua ana. BEYOND 31 BLACKBOARD Be-y liilii. Bitcli, n. Ilio wahine. Bite, V. E nahu; e aki. Bi'ter, TO. Mea e nahu ana; e aki ana. Bit'ter, adj. 1. Mulea; awahia; mue- mue; malailena. Syn. acrid. 2. A bitter cold day, he la anuanu loa. 3. Uluhua. A bitter feeling of resent- ment, he manao uluhua, ku-e'. 4. Bitter poverty, bitter want, ilikole. Bi-v^lve, n. He opihi me na pani elua. Biv'ou-ac (blv-wak), v. E kiai a hala ka po, (pili i ka puali kaua.) Bi-week'ly, adj. Kela me keia lua he- bedoma. Blab, v. E hal ikameahuna'; e holo- holo olelo. Black, adj. Eleele; panopano; nele loa i ka malamalama. Black-board, n. Papa eleele. BLACKEN 32 BLOW Blaek'en, v. E hamo a eleele. Blacken the character, e hooino i ka inoa maikai. Biaek'guard (blag'gard), n. He mea kuamuamu; he waha haumia. Biack'lead, n, Kepau maloo eleele, pahee. Black'legr, n. He kanaka apnka. Syn. swindler; cheat. Blaek'ness, n. Eleele; pano. Blaek^sinitli, n. Amara; kanaka kui hao. Blad'der, n. Opu mimi; koana. Blade, n. 1. Lau o ka mauu, huita, me na mea ulu ola ano. 2. Maka. The blade of the knife, ka ma- kao kapahi. 3. Kahi palahalaha o ka hoe. Blam'a-ble, adj. Ku i ka ahewaia. Syn. culpable; faulty. Blame, v. E hewa; hoahewa. Syn. censure. Blame, n. 1. Ka ahewa i kau ia maluna kekahi. 2. Ka hewa. You are to blame, nau ka 1 ewa. Blame'lesg, adj. Hala ole; hewa ole. Blame'wor'tliy, adj. See Blamable. Bland, adj. Oluolu; nahenahe; palane- he; ano waipahe'. Syn. civil; courte- ous. Bland'ish-ment, n. Ano onou; hoo- malimali. Blank, n. Hehakahaka; pepa pai ha- kahakaia. Blank'et, n. Pale lole huluhulu. Blar'ney, n. Olelo hoomaliraali. Blas-pkeme', V. 1. E olelo ino i ka inoa o Ke Akua; e hailiili. 2. E hookae i na mea laa. Blas-phem'er, n. 1. Ka mea e olelo ino ana no Ke Akua; mea hailiili. 2. Mea hookae ana i na mea laa. Bla8'plie-my,7i. 1. Olelo hailiili; olelo kuamuamu. 2. Ka hookae ana i na mea laa. Blast, n. 1. Pa ino mai o ka makani. 2. Ka hooho ana o na pu. 3. Ka hoopa-hu ana, 4. Ka mae ana. Blast, V. E hoopa-hu'; e mae; e luhe'. Blaze, n. Lapalapa ahi. Blaze, V. E aa pono. Bleach, v. E hookeokeo. Bleak, adj. Oneanea. Syn. desolate; dreary. Blear, adj Piapia. Blear'-eyed, adj. Maka piapia; hapo- po. Bleat, V, E alala', like me ka hipa. Bllat'ingI "• K^ ^^^1^' <* ^* ^^P^ Bleed, v. E kahe koko. Blem'ish, n. He ki-na'. SYN. defect; flaw. Blend, r. E kawili pu; e hui pu. Syn. mix. Bless, V. 1. E hoomaikai; hoalohaloha. 2. E hoopomaikal. Bless'ed, adj. Pomaikal. Bless'ing, n. He pomaikai; hoalohalo- ha; hoomaikai. Blight, n. Kakani; ponalo. Blight, V. 1. E mae; e miraino. 2. E hoohoka. Blighted hope, manao lana i hoohokaia. Blind, adj. Makapo'; makapaa. Blind'fold, v. E uhi ka maka a paa. Bl ind'man's-b-sn), n. Luna malama i nalakomoku. Bd'y-guard, n. Kiai hoomalu kino. King's body guards, na koa hoomalu kiuoo ka Moi. Bod'y-ptil'I-tic, n. Ka Lahul. Syn. nation. B«))Er, n. Nenelu pobo; wahl pohopoho'. Boil, n. Mai heehee; he pnu. 3 Boll, V. 1. E lapalapa; e baila. 2, Blood boils with anger, pii ke kai o ka huhu'. Boil'er, n. 1. He ipu baila wai. 2. Ipu mahu. Bois'ter-otks, adj. 1. Uwau'wa; wa- laau; wahapaa. 2. Mahaoi. Syn. rough. Boisterous play, paani mahaoi. 3. He ino nui. A boisterous sea, he kai ino nui. Boisterous weather, kau maka- niino; makanipukiki. Bold, adj. Aa; koa; nahoa; wiwo ole. 2. Hueu. Bold in mischief, hueu i ke kolohe. Syn. daring. Bold-fa^ed', adj. Maka hilahila ole; mahaoi. Syn. impudent. Bold'ly, adv. Me ka wiwo ole; me ka mak'au ole. Bold'ness, n. Ke ano nahoa; aa; ma- k'au ole. Bol'ster, n. Uluna loihi. Bolt, n. He makia; hao hoopaa puka; he lou. Bolt, V. 1. E mahuka. The thief bolt- ed, mahuka aku nei ka aihue. 2. Bolt the door, e lou i ka puka. Bolt-iip'right, n. Ku pololei loa. Sit bolt upright, e noho pololei loa. Syn. perpendicular. Bomb, n. Poka'pahu'. Bom-bard', n. E kipu me na poka' pa- hu'. B6m-bard'ment, n. Ke kipu ana i po- ka' pahu'. Bond, n. 1. He mea liki a paa. 2. Bona; palapala hoopaa i ka olelo ae like. Bdnd'age, n. Ka noho ana kauwa kua- Saa, Syn. slavery. nd'maid, n. Kauwa wahine kua- paa. Bond'man, n. Kauwa kane. Bonds'man, n. He hope ma ka bona. Bdnd'-ser'vant, n. Kauwa kuapaa. Syn. slave. Bone, n. Iwi. Bon'f ire, n. He ahi nui i hoo-aia no ka lealea._ Bk, n. Buke; palapala i humuhumu- la. Bot>k'-bind'er, n. Kanaka humuhumu buke. Book'-ease, n. Pahu waiho buke. Bc>bk'-keep'er, n, Mea malama buke helu. Bo"bk'-keep'ing, n. Kakau buke helu. Bo"bk'-16arn'ing, n. Ka ike iloko o na buke. BOOK-MARK 34 BRAND-NEW Bk'-inark, w. Ka hoailonakuhiknhi wahi iloko o ka buke. Bobk'-rack, n. Mea paipai buke, i ka wa e waiho hamama ana. Bot>k'-8el'ler, n. Kanaka kuai buke. Bobk'store, 71. Hale kuai buke. Book'-trJicle, n. Oihana kuai buke. Bobk'-worm, n. 1. He mu ai buke. 2^ Kanaka lilo loa i ka imi buke. Boom, n. 1. Laau nui no ka pea o ka moku. 2. Ka haalulu ana o ka nalu, a o ka pu nui paha i kona kani ana. Boom, V. 1. E nei. Syn. rush 2^ E haalulu. Boor, n. He lopa'; he kuaaina. Syn. clown. Boor'ish, adj. Kuaaina; laueka; hoo- maniha. Syn. clownish. Boo'sy, adj. Ano ona; ona iki. Syn. tipsy. Boot, n. 1. Kamaa bute. 2. Mea manuahi ma ke kuai ana. Something to boot, he manuahi. Bobtli, n. Hale kamala Bobt'jack, n. Mea wehe kamaa bute. Bobt'less, adj. Waiwaiole; makehewa. Syn. fruitless; vain. Bobt'y, 71. Waiwaipio: waiwai i haoia. Syn. plunder; pillage. Bor'der, n. Kae; palena; mokuua; li- hi. Bore, V. 1. E will i puka. 2. E hoouluhua. Bor'row, v. E noii kekahi mea no ka wa p<)kole. B<>r'row-er, n. Mea noi pinepine i ka waiwai o hai no ka manawa iki. Bo'som, 71. Ka umauma; ka poll. Bo- som friend, he pili alo. Bdss, n. He haku hana: he luna haua. Boss, V. E hookikina; hoounauna. Bo-tan'ic-al, adj. No ka ike o na mea ulu ; no ka botania. Bot'a-nist, n. Kanaka naauaomaka botania. Bot'a-nize, V. E imi i ke ano o na mea ulu; a me ko lakou waiwai. B6t'a-ny, 71. Botania; ka ike no na mea ulu, a me ko lakou waiwai. Botch, 71. Hana i hookoia ma ke ano hemahema; kapulu. Both, adv. Na mea elua; laua i eina. Botii'er, 71. Mea hoopilikia wale. B^t'tle, 71. Heomole; huewai. Bot'tom, 71. Ko lalo loa; ka papa kn. Bot'tom-less, adj. Palena ole o lalo. Bou'y'an-cy, n. Ke ano lana. Buoy'anty adj. Lanalana. Burr> TO. Hua o ka puakala; kakalaioa Bur ) kikania. Bur'den, to. He haawe kaumaha; he ukana halihall. Bur'den-sdnie, adj. Kaumaha; hoo- luhi. _ Bu'reau (bu'ro), n. 1. Pahu nme. 2. He mahele nul o ka oihana aupuni. Bureau of Education, oihana boon aau- ao. Bureau of Customs, oihana dute. Bur'elar, n. He wawahi hale i ka po me ka manao hewa; mea kipo hale 1 kapo. Bur'gla-ry, to. Ke karaima o ka wawa- hi hale i ka po. Bu'ri-al (ber'ry-al), n. Kanu kupa- pau. Syn. funeral. Bur-lesque' (bur-lesk'), adj. Hooala ikaakaaka; mea e hu ai ka akaaka. Syn. ludicrous. Bur'ly, adj. Kino nui ikaika. Burn, 17. 1. E a; ehoo-a. The fire bums, ke a nei ke ahi. 2. E kuni; e hoowela. I burnt my fin- ger, ua hoowela wau i kuu manamana lima. 3. E papaa. The cake is burnt, papaa ka berena ono. 4. E puhi i ke ahi; e kuni. The house was burnt, ua kuniia ka hale i ke ahi. Burn, TO. He palapu ahi. Burn'er, to. Keleawe hoopaa uwiki. Burn'ing, adj. Wewela Burn'ing-gflass, to. Aniani hoo-a ahi, mamuli o na kukuna wela o ka la. Bur'nish, V. E hoohulali; e anal a hi' nuhinu. Burst, V. E pahu'* e poha'. Bur'y (ber'ry), v. E kanu ma ka lepo. Bur'y-ing-ground', to. Pa kanu kupa- pau. Bush., TO. Laalaau. Busli'el, TO. Busela, he ana no na mea ma loo. Bus'i-ly (biz'i-ly), adv. Paa loa i ka hana; lilo loa i ka hana. Bus'i-ness (blz'ness), to. Oihana; ka hana i lawelawe ia. Syn. employment ; occupation. B6st, TO. He kii o ke poo me ka umau- ma wale no. Btks'tle, V. E awiwi; e makaala. Bus'y (biz'y), adj. Paa i ka hana. Bui'y-bod'y,TO. Heholoholoolelo; e-le- pl. B tit, prep. 1. Aka. I called but he had gone, kahea aku la wau, aka ua hala e oia. 2. Aka hoi; aka nae; eia nae. I did nx)t see him, but I heard his voice, aole a'u i ike maka iaia. aka nae ua lobe a'u i kona leo. Syn. nevertheless. 8. Koe nae. All went but John, ua hele lakou a pau, koe nae o Keoni. BUTCHER 38 CALUMNIATOR Bntch'er, n. Kanaka loli bipi, kao, hi- pa, etc. But- end', n. Ka welau nui. 77ie hut- end of the log, ka welau nui o ka pauku laau. Butt, 71. He mea i hoohenehene nui ia. 2. He pahu ana me ke poo. 3. He pahu nunui. But'ter, 7i._ Waiu bata. Biit'ter-fly, n. Pnlelehua. But'ter-mllk, n. Ka waiu o ka waiu bata. But'toek, n. Okole. But'ton, n. Pi hi lole. BJit'ton, V. £ piM, Bfit'ton-liole, n. Puka pihi. Bux'om, adj. Onaona; ui. Buy (by), v. E kuai lilo mai. Buy'er, n. Ka mea e loaa ana mamuli oke kuai. B^zz, V. Kamumumu. By, prep. Ma; mahope; mao. By-and- 5?/, mamuli; kokoke. By-law, n. Rula. By'way^j ^- He alanui pipa. By'stand-er, n. Mea e ku kokoke ana. By'word, n. 1. Olelo i wawa wale ia. 2. Kumu hoohenehene; mea i hoowa- hawahaia. Cab, n. Kaa Ho me ka uhi oluna. Syn. buggy. Cab'bagcn. Kapiki; mea ai. Cab'in, n. 1. Ke keena mahope o ka moku. 2. He hale pupupu. Cab'I-net, n. 1. Pahu waiho buke; waiho mea milimili. 2. Papa kuhina. Cabinet council, aha kuhina, Cab'i-net-mak'er, n. Kamena' hana pahu, noho, papa, me na lako hale e ae. Ca'ble, n. 1. Kaula hao heleuma. 2. Kaula nunui no ka moku. 3. Telegraph cable, uea telegarapa i hoomoeia malalo o ka moana. €a'ble, v. E hooili i olelo ma ka uia telegarapa moana. €a-bobse', n. Hale kuke oluna o ka moku. Cache, (kash), n. He ahu ai i hunaia. €a€k'le, v. E pukaka; e pukoko. Cae'tus, n. Pabipi; panini. Ca-dav'er-otis, adj, Hakea, mehe ku- papau la. Ca-det, n. Haumana no ke kula koa. Ca'di, n. He luuakanawai ma Tureke. Cag^e, n. 1. Hale hoopaa holoholona. A bird cage, hale manu. €a-jole', V. E hoomalimali hoopuni- puni. Cake, n. Palaoa ono. Cal'a-basli, ?t. He umeke. Water cala- bash, hue wai. Ca-lam'i-ty, n. He popilikia; poino, pilikia nut. Syn. disaster; misfortune. Cai-€u-late, V. E helu; e irai ma na helu. Syn. compute; reckon. Cal'cu-la'tion, n. Ka Imi ana ma na helu; ka haina o ka iml ana, Syn. computation. Cai'cu-la'tor, n. Mea imi helu. Cal'dron, n. Ipu hao nui mea baila. €al'en-dar, n. He alemenaka. Syn. almanac. Calf, (kaf), n. 1. Bipi keiki. 2. Oloolo wawae. Cal'i-bre, (bur), n. 1. Ke ana waena o ka waha o ka pukuniahl me na pu kani e ae. 2. Mental calibre, ka ikaika o ka noo- noo. Cal'i-co, n. Lole kalikoa. Cal'is-then'ies, n. Hana hoomaamaa, hooikaika kino. Cal'i-pers, n. Upa' ana poepoe. Calk, V. E okomo moku. Calk'er, n. Kanaka okomo moku. Call, v. 1. E kahea. Ca22 /im, e kahea laia. 2. E kapa'ku. 3. E kipa launa. C^ll, n. 1. Ka hea ana; leo kahea. *2. Ke kipa launa ana. Cal-lig'ra-phy, n. Ke kakaulima mai- kai. Cal'ling, n. Oihana i maa ai. Syn. occupation; business; employment. Cal'loCks, adj. Oolea; maeele; leho. 2. Callous spots, leho ; leholeho. Calm, adj. Malie ; lai ; pohu. Calm, V. E hoomalielie; ehoomaalili; e hoonana. Syn. quiet. Calm'ly, adv. Me ka malie; malielie. Calm'ness, n. Ka malu; ka lulu; ka malie. Syn. quietness; tranquility, Cal-6r'ic, n. Wela. Syn. heat, Ca-lftm'ni-ate, v. E hooino wale 1 ka inoa, e niania; e akiaki. Syn. slander. Ca-lum'ni-a'tor, n. Kanaka niania; he paokee. Syn. slanderer. CALUMNY 39 CARDINAL Cai'nm-ny, n. Alapahl* olelo niania; olelo akiuki. Syn. slander; detraction. Ciilve, V. E hanau ka bipi. Ca'lyx, n. Ka wahi' owaho okapua. ram' el, n. Kamelo. Camp, n. Wahi hoomoana. Military camp, wahl hoomoana o na puali koa, €an, V. Hiki. 2. To canjruit, e hookomo 1 na hua ai mana tini. Can, n. He apu; he pahu metala. Tin can, pahu tini. Ca-nal', n. He auwai. Ca-na'ry, Manu kanari. Can'^el, v. 1. E kapae helu. Cancel eqnal factors, e kapae i na helu hana like. 2. E hoopau. Cancel an agreement, e hoopau i ka olelo ae like. Can'^el-la'tion, n. Ka hoopau ana; ke kapae ana. Can'<^er, n. He mai aai. CanMid, adj. Oiaio; epa ole. Syn. frank; truthful. CanMi-tlate, n, L Mea e imi ana i ke- kahi oihana. 2. Mea i manaoia no kekahi oihana. Can'did-ly, adv. Me ka oiaio. Syn. frankly. CanMle, n. Ihoiho; kukui aila. Can'dle-stick, 71. Ihoiho kukui. Can'dor, n. Ka oiaio; ke kaulike. Syn. truth; fairness; justice. Can'dy, n. Ko omoomo. Cane, n. Kookoo. Syn. walking stick. Cane'brake, n. Wahi paapu o na ohe. Ca-niue', adj. Ano ilio. Can'nis-ter, n. Pahu tini poepoe. Can'ni-l)al, n. Kanaka ai kanaka. Can'ni-l>al-ism, n. Ka ai kanaka. Can'non, n. Pukuniahi; pu nui. Can'non-ade', n. Ke ki ana i na pu nui. Can'non-ball, n. Poka' no ka pu nui. Syn. cannon shot. Can'non-ier', n. Mea lawelawe i ka pu nui. Can'not, v. Aole hiki. Ca-noe', (ka-nii'), n. Waa maoli. Can'o-py , n. He uhi maluna'e o ke poo. Cant, V. E huli iki ma ka aoao. Cin'ta-loupe, w. He ipu ala. Can-teen', n. Huewai tini. Can'ter, v. E holo kainepu, e like me ka lio. Syn. gallop. Can'vas, n. 1. Lole ie; lole hana pea. 2. Na pea o ka moku. Can'vasSf v. 1. E nol. Canvass for funds, e noi i dala no kekahi hana. 2. E paipai. Canvass for votes, e paipai no ko kono balota. C&1 €t Ca'pa-ble, adj. Makaukau; kupono. Syn. able; efficient; competert. Ca-pa'vl<>ti8» arfj. Akca; iiunui. A ca- pacious house, he hale akea. !!ftp, n. Papale kapu. 5a'pa-b!l'i-ty, n. Ka makaukau. €a-p*'ti-vate, v. E lawe pio i ka manao. Cap'tive, n. He pio. Cap-tiv'i-ty, n. Ka noho pio ana. Cap'tor, n. Ka mea nana e lawe pio. Cap'ture, n. Ka lawe pio ana. Car, n. Kaa alanui hao. Car'at, n. He ana kaumaha, eha' huna; he kaupaona no na momi^ a no ke gula. Car'a-van, n. He huakai hele ma na aina o ka Hikina. Car'a-van'sa-ry, n. Hale hookipa ma ka Hikina. Ciir'bine, n. He pu pokole ki poohiwi. Car'bon, n. Ka i-O O ka nanaliu, a me na mea a i ke ahi. Car-bon'ie, adj. Pili i ke carbon. Car'cass, n. Heana; kino make o ka holoholona. Card, n. He pepa manoanoa. 2. Pepa paani. 8. Palapala hoolaha pokole, i paila. 4. Pepa inoa. Visiting card, pepa inoa no ka makaikal launa ana. 5. He paa laau-kahi no ke kahi ana i ka huluhulu, puUipulu. Card, v. E kahi huluhulu, pulupulu. Card'er, n. Ka mea e kahi ana. Card'ease, n. He wahi' no na pepa lii- lii. Car'dl-ac, adj. Pill ana I ka puuwal. Ciir'di-nal, adj. Ka mea nui; kamua. Cardinal jmints of the compass, na wele- lau nui oka panana. Cardinal virtues, na pono uui. CARDINAL 40 CATECHISM €ar'di-nal, n. He kahunapule mil o ka ekalesia Roma. Care, n. 1. Manao nui e kaumaha'i. 2. Ka malama ana; ke kiai ana. 3. Take care, e akahele; e malama. Ca-reer', w. Ka noho'na i keia ola. Syn course of life. Ca-reer'ing, p. p. E holo mama ana. The ship is careering over the waves, ke holo mama nei ka moku maluna o na ale. Care'ful, adj. Akahele; malama pono. €are'ful-ly, adv. Me ke akahele. Care'less, adj. Lalau; kapulu; nahili. Care'less-ly, adj. Me ke akahele ole. €a-ress', v. E pulike; e milimili aloha. Ca'ret, w. PuumanaT'^). Ciir'go, n. Ka ukana nooili o ka moku. Byn. freight. Car'i-ca-ture, n. Kii hoomnkeaka. Car'i-ca-tur-ist, n. Mea kaha kii hoo- make aka. Car'nage, n. Ka hookahe koko; ka lu- ku ana. Syn. slaughter; massacre. C a r'n al, ady. Pili 1 ke kino; pili i na kukookekino. Syn. sensual. €ar'nal-ly, adv. 1. Ma ke ano kino. 2. Me ke kuko hewa. Ciir-niv'o-rous, adj. Ai i-oholoholona. Car'ol.TO. Leo mele hauon. Ca-rot'id, n. Kekahi o na aakoko nui elua ma ka a-i. Ca-rous'al, n. Ahaaina uhauha. Ca-rouse', v. 1. E lealea uhauha. 2. E inu pu a ona. •Car'pen-ter, n. He kamena'. Car'pen-try, n. Oihana kamena'. Ciir'pet, n. Moena lole huluhulu. Car'riage (car'rlj), n. Kaa holoholo lealea. Car'ri-er, n. Mea lawe; mea halihaU. A letter carrier, he lawe leta. €ar'ri-on, n. I-o pilau. Car'rot, w. Karoke; meaulu. Car'ry, v. 1. E lawe; e hali; e halihali. 2. E amo. To carry on the shoulder. 3. To carry on the back, e waha; e haa- we. Cart, w. Kaa lawe ukana; kaa kauo. €art, V. E hali ma ke kaa. €art-ai:e, n. 1. Ka hali ana ma ke kaa 2. Uku kaa. CJirt'er, n. Kanaka hookelc kaa ukana. Ciir'ti-lage, n. Kumukumu; ka pilali iwi o na ami. Ciir'trldgre, n. Wahi' metala e hoopaa pu ana ka pauda me ka poka'. Car'tridge-box, n. He pahu ill liilii waiho poka'. Cart'-wright, n. Kanaka hana kaa. Carve, v. 1. E okioki i-o. 2. E kalai laau, pohaku, etc. Ciirv'er, n. 1. Mea okioki i-o. 2. Mea kalai lar.u, pohaku, etc. 3. Pahi nui, oki i-o. Syn. carving knife. Cas-cade', n. Wai kahe; wailele. Syn. waterfall; cataract. Case, n. Hejpahu; he wahi'. 2. He hoopn; he hihia. 3. A case jor the doctor, he mea na ke kauka e lapaau, 4. A hard case, he mea paakiki; he ka- naka oolea, paakiki. Case'knife, n. Pahi aina. Cash, w. Dalaike maka; dalapaa. Cash, t;. E uku koke; e uku i ke dala paa. Cash'bot>k, n. Buke helu no na lilo me na loaa ma na dala paa. Cash-ier', n. Ka malama dala o ka ba'- ncko, a o kekahi hui paha. Cask, n. Pahu barela nui. Cas'ket, n. 1. Pahu liilii waiho momL Syn. jewel box. 2. Pahu kupapau metala. Cast, r. 1. EkIoIh; hoolei; e nou. Cast stones, e hoolei 1 na ])ohaku. 2. E nooheehee metala, no na mea me- tala. Cast/a-way', n. Mea haaleleia i ka po- ino. Caste, TO. Ke kulana Iwaena o kanaka Cas'ter, w. Pie pokakaa liilii mahilo ae o na wawae o na pahuume, etc. Cas'ti-gate, v. E hoopai ma ka hahau ana. Syn. chastise. Cas'ti-ga'tion, to. Ka hoopai hahau ana, a hili ana paha. Syn. chastise- ment. Cast'lne, n. He mea metala i hanaia ma ka nooheehee mua ana i ka metala. Cast'ing-vote, n. Ka balota e hooholo ana 1 ka pono iwaena o na aoao elua, ke like a like na balota e ae. Cas'tle, TO. Hale nui, kohu pa kaua la. Cas'tor-oil, TO. Ailakolii. Cas'triite, V. Epoa;ekahe. Cas'u-al, adj. IJlia wale. Syn. acci- dental. Cas'u-al-ty, to. Mea ulia wale. Syn. accident. Cat, TO. Popoki; owao. Cat'a-€omb, TO. He ana waiho kupapa'u. Cat'a-lep-sy, TO. He maule; mai ku- hewa. Cat'a-16gue, (16g), to. Papa kuhikuhi inoa; papa hoike. Cat'a-logue, v. E kakau papa. Cafa-moimt, to. He popuki nui ahiu. Cat'a-ract, to. 1. He Avai lele nui. 2. He mai iloko o ka maka. Ca-tarrh', (ka-tar'), to. He mai ma ke poo me ke Kahe o ka hupe'. Ca-tas'tro-phe, to. He poino nui. Syn. disaster; calamity. Catch, V. E hopu; e hoopaa; e apo. Syn. seize. 2. Catch a cold, e loaa i ke kunu. Catch'er, TO. Mea nana e hopu. Catch'ing, adj. Lele. Infectious disease. mai lele wale. Contagious disease, mai lele ma ka pill ana, Cat'e-€hise, (kiz), v. E ui; e ninanl- nau. Cat'e-€hi§in, (kizm), to. He buke ui. CATEGORY 41 CERTAIN €ftt'e-go-ry, n. Kulana. Syn. state; condition. Ca'ter, v. E hoolako 1 na mea ai. €a'ter-er, n. Ka mea hoolako i na mea al. €at'er-pll'lar, n. He peelua. €a'ter-wiiul, v. E uwo e like me ka popoki. ** , , , €a-thar'tl€, n. Laau hoonana'. €a-tlie'dral, n. Luakini bihopn. €ath'o-li€, adj. Akea wale; pill laula. €ftts'paw, n. He mea 1 hookonokonoia ehanakolohe; heweawea. 2. He onini ma ka Hi o ke kai. eat'tle, n. Na holoholona laka o ke kula. 2. Na bipi. . , , Cat'tle-range, n. He aina kula no na l^ipi. Cau'ctis, n. He halawai ku i ka wa. €iiu8e, n. 1. Kumu. The cause of all 'things, ke kumu o na mea a pau. 2. Hihia ma ke kanawai. Syn. case. eause'less, adv. Me ke kumu ole. €au8e'way, n. Alanui i hookiekieia mawaena o kahi pohopoho. €au'ter-ize, v. E kuni me ka hao wela; e kuni me ka laau lapaau wela. Cau'tion, n. 1. Ke akahele; kanoonoo pono. Syn. prudence; care. 2. Heoleloao; olelopapa. €au'tion, v. E ao aku; e papa'ku. Cau'tiofis, oty. Noonoo; akahele. Syn. prudent. €au'tioti8-ly, adv. Me ka noonoo; me ke akahele. Syn. prudently. Cav'al-cade', n. Huakai hooholo lio. Cav'a-lier', ad/. 1. Aa; koa; wiwo ole. 2. Haanou; hookano. €av'al-rv, ». Na koa lio. ^^"^^f I n. He ana iloko o ka honua. €av'il, V. E imi hala; e hoohalahala. Cav'il-ler, n. Ka mea imi hala. €av'i-ty, n. He hakahaka; wahi po'ho. Cease, v. E oki; hooki; e hoopau. Syn. desist; forbear. Qease'less, adj. Pau ole; mau. Syn. incessant. Ce'dar, n. Laau kedera. Cede, V. E hoolilo ia hai. Ce-diPla, n. He kaha malalo iho o ka huapalapala C (C) e hoakaka ana ua pili laia Ka leo o S. ^eil, V. E kapili papa ma na aoao a maluna o ke keena. CeiPing^, n. 1. Ko luna o ke keena. 2. Na papa kapili iloko o ka hale. ^el'e-brate, v. E hookaulana; e hoo- nani; e kulaia. Cel'e-brat'ed, adj. Kaulana. ^el'e-hra'tlon, n. Ka hookulala ana; ka hookaulana ana. Qe-leb'rl-ty, n. Kahanohano; ke kau- lana. , , ^^, ^e-ler'l-ty, n. Ka mama; ka hikiwa- we. Syn. swiftness. ^e-les'tial, acf/. 1. No ka lanl. Celestiai being, mea e noho ana ma ka laiii. 2. Celestial Empire, he inoa no ke au- puni o Kina. Celestials, ka poe o Kina. gel-I-ba-^y, adj. Ka noho ana me ka mare ole. <2«*11, n. 1. Keena liilii. Prison cell, keena liilii o ka hale paahao. 2. Na pukapuka o ke kukae nalo mell. 3. Na pukapuka ma na mea ulu, ^el'lar, n. Ka lua malalo o ka hale. <2el'lu-lar, adj. Pukapuka; paapuina puka liilii. Qem'ent, n. 1. Puna pohaku. 2. He pilali. ^e-ment', v. E hoopili paa aku. E hoo- pipili. ^em'e-ter'y, n. Pa ilina kupapau. Cen'ser, n. Ipu kuni mea ala. <2en-8o'ri-otis, adj. Imi hala; hoahewa wale. Cen'8ur-a-ble, adj. Ku i ka ahewaia. ^en'sure, n. Olelo hoahewa. Syn. rebuke. ^en'sus, n. Papa helu lahui. €en'su8-blaiik', n. Pepa paihakahaka " no ka helu lahui, Cen'sus-tak'er, w. Luna helu lahui. ^ent, n. Keneta. gen'taur, w. He kupua o ka wakahiko, ""nona ke kino i oleloia he hapa kanaka hapa lio. ^en-ten'ni-al, n. Ka haneri o na ma- kahiki. ^en'ter, n. Ko waenakonu ; kikowaena. %^'^',\\-^V\ w- He kanapi. Cen'ti-pe-d ) ^ Cen'tral, adj. Waena kouu. Cen'tral-i-za'tion, n. Ka hoohui ana " i kahi hookahi. ^en'tral-ize, v. E hoohui i kahi hoo- kahi. <2en-trif u-gal, adj. Ka nee ana mai ke kikowaena aku. Centrifugal motion, ka motio mai ke kiko waena'ku. ^en-trif'u-gal, n. Mikini hoomaloo " ko paa. Cen-trip'e-tal, adj. Ka nee ana i ke kiko waena. Centripetal motion, ka mo- tio e imi ana i ke kiko waena. Cen-tu'rl-on, n. Luna haneri. ^en'tu-ry, n. Haneri makahiki. Ce-phal'ie, adj. Pili i ke poo. ger'e-bel'lum, n. Ka hapa o ka lolo ma ka hope o ke poo. Cer'e-bral, adj. Pili i ka lolo. ^er'e-brum, n. Ka mahele nui o ka lolo. ger'e-mo'ni-otis, adj. Hookahakaha. rgr'e-mo'ny, w. He loina; he hana hoonohonono; hana hookapukapu ; ha- na pili i ka hoomana. Ceremony of laying the comer stone, hana hoonoho- uoho pohaku kumu o ke kihi. ggr'tain, adj. Maopopo loa; oiaio loa. Syn. sure. CERTAINLY 42 CHASTISE ^er'tain-ly, adv. 1. lo. It will cer- " tainly come to pass, e ko io ana ia mea. 1. Ae no paha. Please do me a favor f t— Certainly, e oluolu oe e kokua iau ? — Ae no paha. 3. Pel a. Do you understand f — Certain- ly, ke hoomaopopo anei oe ? — Pela. Cer'tain-ty, n. Xa mea maopopo lea. Cer-tif i-cate, n. Palapala hooia. Cer'ti-fl-er, n. Mea nana e hooia. ^er'ti-fy, v. E hooia ma ke kakau lima. Ce-ru'le-an, acy.Uliuli, like me ke aouli ^es-sa'tion, n. Ka pau ana; ka oki ana. Cessation of hostilities, ka pau ana o ke kaua. Ces'sion, n. Ka hoolilo ana ia hai. Chafe, V. 1. E ukiuki; hoonaukiuki. Syn. fret. 2. Maoa. Syn. rub sore. ChaflF, n. He opala, <21ia-grlii', n. Manao ukiuki. Syn. vexation. Chain, n. Kaula apo. Iron chain, kaula hao. Chain, v. E hoopaa me ke kaula hao. Chair, n, 1. He noho maoli. 2. Ka mea e noho ana ma ka noho. 8. He lala o ka oihana hoonaauao. Chair of Mathematics, ka oihana ao ma- timatika. Chair'man, n. Lunahoomalu. ^liaise j n. Kaa huila elua, me ka uhi "oluna. Chal'dron, n. He ana; 36 busela. Chalk, n. Po'ho. ChSl'len^e, v. E aa aku ia hal. Chal'lengr-er, n. Ka mea e aa aku ana. Cham'ber, n. 1. Keeua maluna; kee- na moe. 2. He ahahui. Chamber of Commerce, ahahuikalepa. 3. He aha Icaukanawai. Chamber of Deputies, ahakaukanavvai o na luna makaainana. Cliam'ber-lain, n. Luna nui o na keena. Lord Chamberlain, luna nui o ka ohana o ka Moi. Cham'ber-maid, w. Wahine malama keena moe. Cliamp, V. E nau, e naunau. Cham'pi-on. n. 1. He kanaka koa. 2. Ka pookela; ka mua. Change, n. 1. Manawa kupono. Syn. opportunity. 2. Mea ulia wale. Chan'^el-lor, w. 1. Ka Lunakanawai kiekie o ke Aupuni. 2. He puuku. Chancellor of the Ex- chequer, ka Puuku o ka Waihona dala. Chan'^el-lor-shlp, n. Oihana o ke Chancellor. ghan'del-ier, n. Manamana huhui kukui. Chan'dler, n. Ship chandler, he kanaka kuai i na lako moku. Change, n. 1. He loll; he lull; he hoo- ano e. 2. Na hapa dala. Change, v. E loll; e hoololi ; hoo-ano e. Change m^ney, e hoololi dala; e wawahi dala. Change'a-ble, adj. Loli lua; kaamola; olewa; kapekepe. Syn. fickle. 2. Lauwili. A changeable wind, he ma- kani lauwili. Syn. variable. Change'a-ble-ness, n. Ano loli wale. Change'less, adj. Loli ole; oni paa. Clian'nel, w. Auwaha; kowa'. Chant, V. E oil. Chant'er, 71. Mea nana e oli. Chant'i-cleer', n. Moa kane. Syn. cock. Cha'os, n. Ka waiho ana huikau; hoo- pouoponoole. Cha-6t'ic, ad^'. Huikau; hnunaele. Chap, 7i. Keiki kane; kanaka opio. Chap'el, n. Hale halawai hoomana. Char'ae-ter, n. 1. Ke ano o ke kana- ka; inoa iwaena o kanaka. Syn. repu- tation. 2. Ano. Syn. quality. The character of the enterprise, ke ano o ka hana. Char'ae-ter-is'tic, adj. Ku i ke ano. Characteristic of the man, ku i ke ano o ke kanaka. €har'ac-ter-ize, v. E kuhikuhi ano. Char-ad e', n. He nanenane hoomai- "keike i kekahi hua olelo i hunaia. Chiir'coal, n. Nanahu wahie. Cliiirge, v. 1. E kauoha; e haawi i ke kauoba. Syn. exhort. 2. E hoopii no ke karaima, Syn. accuse. 3. E kakau hooaie. 4. E boopiha i ka p\i. 5. E hoouka i ke kaua. Chorge'a-ble, adj. Kupono ke hoopiia kupono ke aubauia. Char'ger, n. 1. Lio holo kaua, 2. Pa aina nui, Char'1-ot, n. Kaa holo kaua ; kaa kaua. Char'i-ot-eer', n. He bookele kaa kaua. Cliar'i-ta-hle, adj. Manawalea; loko- maikai. Syn. benevolent. Char'i-ty, n. Aloha; manawalea; lo- komaikai. Syn. love; benevolence. ^har'la-tan, n. Mea akena wale i kona ike. Syn. quack. Charm, v. E hoolealea; hoohoihoi. Syn. please. Chiirm'ing, adj. Nani; aulii. Chart, w. 1. Palapala aina holo moana. 2. Palapala hoike. Chiir'ter, n. L Palapala hookohu hui, a ke Aupuni. 2._ Palapala hoblimalim a moku. Chase, V. E alualu; e hahai. The chase, ka alualu holobolona. Chasm, n. Mawae hobonu. Chaste, arfj. Makamae; maemae;pau- maele ole. Syn. pure. Chas'ten, v. E boopai. 2. E boomaemae. Chas-tise', v. E bahau; e bill; e hoo- pai. Syn. punish; castigate. CHASTISEMENT 43 CHOOSER Ch&s'tiHe-ment, n. Iva hoopai ana; ka hili ana. Syn. punishment. Chas'tl-ty, n. Ka haumia ole 1 na ku- koo ke kino; niaemae o ka n\anao ma ka noho anu o ke kane a o ka wahiuo puha. Chat, n. Kamailio hoonanea. ^hat-ean' (shat-o), 71. Hale noho ha- nohano maloko ka aina. Cliat'tel, n. Waiwai lewa. Syn. per- Bonal property, Chat/ter, n. Walaau wale. Chat'ter-box, ?t. Mea walaau wale i na waapau. Clieap, adj. Kumukuai haahaa; ma- kepono. Cheap'ness, n. Ka haahaa o ke kumu- kuai; ka makepono. Cheat, n. 1. He mea apuka wale, 2._ He hana hoopunipuni ; hana apuka. Cheat, V. E hoopunipuni; e hana apu- ka; e epa. Check, t'. 1, E keakea; ekaohi. 2. E kaha. Check baggage, e kaha i ka ukana; e hoailonaika ukana. Check off names, e kaha'ku i na inoa. Check, n. 1. He kumu keakea. 2. He kaha; he hoailona. 8. Bila kikoo dala. Cheek'er, v._ Kikokikol. Chock'er-hoard, n. He papa mu. Chcek'er^, ru, Paani papa mu. Chcek'mate, v. E hoohoka loa. Cheek, n, 1. Papalina. 2. Ano honekoa. Cheer, v. 1. E hoohoihoi; hooeueu; hoolalelale. 2. E hoolana i ka manao. 3. E haawi i ka huro. Cheer, 7t. 1. Hauoli; lea; hoihoi. 2. He huro, 8. Good cheer, na mea ai me na mea inu maikai, Cheer'ful, adj. Hoihoi ; oluolu ; hauoli, Cheer'ful-ness, n. Ka hauoli o ka na- au; ka oluolu oka manao. Cheer'less, adj. Kaumaha; luuluu. Cheese, n. Waiu paa, Cheege'press, n. He kaomi no ka waiu paa. Chcm'ie-al, adj. E pili ana i ke c/iem- istry. ^he-mise' (she-meez'), a. Lole muu- muu. Chcin'ist, n. He kanaka i akamai ma ke chemistry. CliiJm'is-try, n. Ka ike e iml ana i na mole a mo na kumu o na mea a pan, a me ka hoohui ana o ia mau mole me na kumu, i loaa na kino o kela me keia ano. Cher'lgh, v. Emalamaloa; e hoomili- laili. Chttst, n. 1. Pahu nul waiho lole, wai- ho mea hana. 2. Ke keapaa; kaumauma. Chew (chu), V. 1. E nau; o mama. 2. Chew the cud, e hoolualuai. Chl-can'er-y, n. Hana maalea; hana hoohalua; nana epa. Syn. trickery. cMck'eni^- Moakeikl. Chick'en-heart'ed, adj. Maka'u wale; hopohopo wale. Syn. timid. Chick'en-pux, n. Mai. puupuu liilii, ano like me ka mai hebera. Chide, V. E papa'ku; e ao aku. Chief, n. He alii; kiaaina. Chief, adj. Ka mua; ke poo o ka hana; ka mea nui. Chiefly, adv. Ma ka nui. Chieftain, n. He kapena; he alakai. Child, w. Hekeiki; kama; pokii. Child'l)irth, n. Hanau keiki. Child'hobd, n. Wa keiki, Child'ish, r'€urn-9i8e, v. E oki poepoe. <2ir-€iim'fer-en^e, n. Ke ana puni. ^ir'euin-lo-eu'tlon, n. Kamaillo kua- wili. ^ir'cum-nav'l-gate, v. E kaapuni ma ka holo moku. ^ir'cum-uav'i-gra'tion, n. Ke kaapuni ** ana ma ka moku. ^ir'cum-nav'i-ga-tor, n. Kanaka ho- lo moku a puni ka honua. gir'eum-po'lar, adj. A puni na welau o ka honua. <2ir'€um-8eribe, v. E hoohaiki; e kau palenaapuni. Syn. limit. ^ir'eum-spect, adj. Kuoo; kiai. Syn. prudent. ^ir'eum-spect'ly, adv. Me ke akahe- le; me ka noonoo. Syn. watchfully; pruaently. Cir'cum-stan^e, n. Mea. ^ir'euin-vent', v. E hoohalua; e hoo- punipuni. Syn. to deceive. <2ir'eu8, n. Keaka lio. ^is-al'pine, adj. Ma ka hema'ku o na mauna Alepe. Cis'tern, n. Lua wai pao ia. ^it'a-del, n. He pa kaua o ke kulana- kauhale. ^i-ta'tion, to. 1. He palapala kli. 2. He olelo i unuhiia uoloko mai o ke- kahi olelo. Syn. quotation. ^ite, V. 1. E kena e hele kino mai. Syn. summons. 2. E unuhi olelo. Syn. quote. 42it'i-zen, n, Makaainana; kupa o ka aina. CITIZENSHIP 45 CLERKSHIP tM-zen-ship, 71. Kulanamakaainana. it'ron, n. Lemona nui. it'y, 71. Kulanakauhale nui. Iv'il, ad;l 1. Pili i na pouo makaaina- na; kiwiia. Civil law, tanawai kivvila. 2. Anooluolu; ano keonimana. ^i-vlPian, n. He makaainana pili ole i ka oihana koa. ^-vil'i-ty, 71. Ke ano oluolu. Syn. po- liteness; courtesy. ^iv'il-i-za'tion, n. Ke ano naauao o ka noho ana. ^iv'il-ize, V. E hoonaauao i ka poe na- aupo. Civ'il-ized, adj. Hoonaauaoia. Clv'il-ly, adv. Mekaohioln. Clad, p. p. Hooaahuia; kahikoia. Claim, V. E koi. Claim, 71. He kuleana. Claim'ant, n. 1. Mea nana ke kuleana. 2. Mea e koi ana. Clam, n. He ano opai. Clam'ber, v. E pii kokolo aku. Clam'my, adj. Koo'u; pipili; olikalika, Clam'or, n. IJwa nui. Clam'or-o6s, ad/. Walaau nui; waha- kole; wahapaa. Clamp, 71. He hao upiki. Clan, n. Ka ohana holookoa mai na ku- puna a i na mamo. Syn. tribe. Clan-des'tlne, adj. Malu'; hunala. Clandestine correspondence, kakau leta malu'. Clang, V. E kanike'. Syn. ring. Clang'or, n. Ke kanikani o na mea me- tala ke kui kahi 1 kekalii. Clank, 71. Nakeke; leokani. Clap, V. 1. E pai. Clap hands, e pai lima. 2. Clap of thunder, he kui hekili. Clap'board (klab'burd), n. Papa ke- pa. Clap'per, n. 1. He mea kui. 2. Clapper of bell, or tongue of bell, haku ka bele. Clap'trap, n. Hana hooakamai wale Cla'ret, n. He waina o Farani. Clar'l-fl-ca'tion, n. Kahoomaemae ana 1 na mea wai; ka hooaiai ana. Clar'i-fy, v. E hoomaemae; hooaiai. Clar'i-net' i Heohepuhi, auolike Clar'i-o-net'i jae'kti flute. Clash, V. 1. E hookui me ka nakeke. 2. Ku-e' kekahi i kekahi. Interests clash, ku-e' kekahi pono i kekahi pono. Clash'inff, ii. 1. Ke kui ana. Clashing ofarms.\e kui ana o na mea kaua. 2. Ke ku-e' ana The clasning of inter- ests, ke ku-e' ana iwaena o na pono. Clagp, 71. E apo. The clasp of the hand, ke apo ana o ka lima. Clasp, V. 1. E apo. Clasp hands, e apo lima. 2. E pulikl. Syn. embrace. Clasp'kuife, n. Pahi pelu. Class, 71. He papa; he kulana; namea a pau o ke ano nookahi. Clas'si-fl-ea'tion, n. Ka hoonoho ana ma na papa; na ano; na kulaua. Clas'sl-fy, V. E hoonohonoho papa; hoonohonoho ano; hoonoho kulana. Class'mate, n. Hoa papa kuhi. Clat'ter, n. 1. He nakulukulu. Clat- ter of rain drops, ka nakulukulu o na paka u-a. 2. Kamumu. CZafter o/«Aoes, kekamu- mu o na kamaa. Clat'ter-ing, n. 1. Ka nakulukulu ana; ke kamumu ana. Clause, n. 1. He pauku olelo. Syn. par- agraph. 2. He maraala o ka hopuna olelo okoa. Cl^w, 71. Maiuu; maiao. Clay, 71. Lepo palolo. Clean, v. 1. E hoomaemae. 2. E kaheu. Clean out weeds. Clean, adj. Maemae. Clean'li-uess, 7i. Ka maemae; ke au- lii. Cleanse, v. E huikala; hoomaemae. Cleans'er, ti. Ka mea e hoomaemae ana. Clear, adj. 1. Moakaka; maopopo. 2. Huaka; aiai. Clear water , wai hu- aka. 3. Laelae. A clear day, he la laelae. 4. Kalae. A clear atmosphere, he ea kalae Clear, V. 1. E hoopakele; e hookuu. To clear a prisoner, e hookuu i ka paahao. 2. E wehe. To clear up a difficulty, e wehei kahihia. 2. The weather begins to clear, ke hoo- maka mai nei ka malie. 4. Clear out a house, e hookaawale i ka hale. 5. Clear out! e hele pelal Clear'an^e, 71. He palapala hookuu mo- ku e holo, i haawiiae ka luna dute. Clear'ing, n. 1. Ka hookuu ana; ka wehe ana. 2. He kipuka; ainci i hoomakaukauia no ke kanu. Clear'ly, adv. Me ka maopopo; me ka moakaka. Clear-sight'ed, adj. Ike moakaka. Cleat, 71. He pine laau hoopaa kaula. Cleave, v. 1. E pili paa aku. 2. E pipili paa. 3. E kaka'; e wawahi me ke koi. Syn. split. Cleav'er, n. Pahi nui oki bipi. Clef, 71. He hoailona no ka leo mele. Cleft, n. He owa'; he mauae. Clem'en-^y, n. Ke ahonui; ke aloha; ka oluolu. Syn. mildness ; tenderness ; kindness. Clem'ent, adj. Oluolu; ahonui. Syn. mild; gentle. Cler'gy, 7i. Na kahuna pule. Cler'gry-man, 71. He kahuna pule. Cler'i-cal, adj. 1. E pili ana i ka oi- hana kahuna pule. 2. Pili i ka oihana kakau olelo, a ku- pakako paha. Clerk, 71. 1. Kakauolelo. Syn. secretary. 2. He kupakako. Syn. salesman. Clark'ship, n. Oihana kakauolelo; oi- hana kupakako. CLEVER 46 COBWEB Clev'er, acZ/. Loea; akaniai;noeau. Syn. skillful; ingenious. Clev'ls, n. Ka hao ma ke poo o ka laau kolo o ke kaa, a oopalau paha. Clew, n. 1. Ke kihi o ka pea. 2. He mooa. Syn. trace. Cli'ent, n. Ka mea i hoolimalima 1 ka loio; ko ka loio mua. €llff, n. He pali. Syn. precipice. Cli'mate, n. Ke kau o kauwahi. Cli'max, n. Ka piinana a hiki i ka nui loa. Climb, V. E pii iluna, me ^a luM. Climb'er, n. 1. Ka mea e pii ana» 2. Mea ulu hlhi. Clime, n. Aina. Every clime, na aina a pau. Clinch, V. 1. E puili aku ma ke ano huhu. 2. E pelu a paa ke kui iloko o kekahi mea. Clingy, V. Syn. cleave. Clink, n. Ke kani nakeke o na mea me- tala. Cllnk'er, n. Ke aa pele. Clip, V. E oki me ka upa'; e oki pokole. Clip'per, n. He raoku holo loa. Clip'ping, n. Ka mea i okiia me ka upa'. Cloak, n. He kapa uhi; he koloka. Cloak, V. E uhi; e huna'. Clock, w. Wati nui. Clock'work, n. Na huila o ka wati. Clod, n. Puu lepo. C16cl'hop-per, n. Kanaka lomalomu» hemahema; he kaikua.. Clog, n. 1. Mea keakea. Syn. hindrance. 2. Kamaalaau; kamaa kaumaha. Close, V. 1. E pani. Close the door, e pani ka puka, 2. E hooki ; e hoopau. Close a speech, 6 hooki i ka haioleio. 3. E poi. Ciose a ftoofc, e poi i ka buke. 4. E nooholo. To close with an offer, e hooholo i ka olelo, a hana paha. Close, arf?'. L Pi; alunu. Syn. stingy. 2. Ane like. A close vote, he koho ane like. 8. Paa; komo ole ke ea, 4. Ikiiki. Syn. sultry. A close, hot day, he la ikiiki. Close-f ist'ed, adj. Lima ana; pi; mau-a. Syn. close. Close'ly, adv. Kokoke loa, Clos'et, n. Keena liilii. Clos'ing, 71. Ka pau ana. Closing of school, Ka pau ana o ke kula. 2. Ka pani ana. 3. Ka pel ana, etc. Cloth, n. Lole. Clothe, u E hookomolole; e hooaahu. Syn. dress. Clotlies, n. Lole komo; kapa komo; aahu. Syn. garments. Cloth'ier, «. Kanaka kuai lole; kanaka hana lole. Cloth'ing, n. Lole komo; aahu. Cloud, n. He ao. Cloud, V. E hoopouli i na ao; ehooma- lumalu. Cloud'eap't, adj. Uhiia i na ao. Cloud'less, adj. Olino; molaelae. Cloud'y, ad/. Malumalu. A cloudy day, he la malumalu. Clo'ven-fdot'ed ) ,. Wawaeholoho- Clo'ven-hoofed, ^ ""•/• lonai maheleia Clown, 71. He kuaaiua; kanaka hehena. Clown'ish, adj. Kuaaina; ano kama- niha. Cloy, V. E ai a liliha; e kena. Club, n. He newa. Club'-fdbt'ed, adj. Wawae muumuu. Cluek, V. E ko-u'ko-u'. Clump, n. He mau laau e ulu pu ana. Clfim'sy, adj. Hemahema; hawawa, Syn. awkward. CI us'ter, n. He huhui. Clutch, V. E apo me ka maiuu. CI lifter, n. Huikau; mea waiho wale la. Coach, n. He kaa lio nui i uhiia. Cuach'man, n. Kanaka hookele kaa lio. Co'ad-ju'tor, n. Hoa hana. Co-ag'u-iate, V. E hoolilo ka mea wai 1 mea paa. Coal, 71. Nanahu; lanahu. Co'a-lesce', v. E hui na kino okoa a li- lo i kino hookahi. Salt and water will coalesce, e lilo ana ka paakai me ka wai i kino hookahi ke hui laua. Co'a-ll'tion, n. 1. Ka hui ana. The coalition of nations, ka hui ana o na au- puni. 2. Ka hui ana o na mana. The coali- tion of forces keeps the world in motion, o ka hui'na o na mana ka mea e kakaa ai ka honua. C6al'mine| Lua ell nanahu. Ciial'pit ) Lua puhi nanahu. Coarse, adj. Manoanoa; pakapaka. 2. Ano mahaoi; kamaniha; pawaa*, kuaaina. Coast, n, Kahakal. Coast, V. 1. E holo "pili aina. 2. E hee hoolua maluna o ka hau. Coast'er, n. Moku holo pili aina, • Coat, n. 1. He ku'ka. 2. A coat of paint, hookahi hamo ana i kapena. 2. Coat of arms, he hoailona no ke ku- lana o ke kanaka. Coat'ing, n. Hamo ana. A coating of paint, ka hamo ana i ka pena. Coax, r. E hoomalimali; e koi. Coax'er, n. ^ Ka mea koi ikaika me ka hoomalimali. Cob, 71. 1. Iwi kurina. 2. He wahi lio. Cob'ble, V. E kapili hou i na kamaa ka- hiko. Cob'bler, n. Kanaka humuhumu kamaa kahiko. Cob'ble-stone, n. Pohaku iliili. Cob'web. 71. Funawelewele. COCK 47 COLLOQUY CSelCf n. Moa kane. Cock, V. E hoomakaukau e ki pu. €oek-ade', n. He hipuu lipine no ka papale. Cock'f ip^ht, n. He hakaka iwaena o na moa kane. Cock'pit, 11. 1. Wahi e hoohakaka i na moa kane. 2. Lua malalo o ka oneki o ka moku manuwa, kahi e lapaau ai i ka poe i eha 1 ka hoouka. €6ck'roach, n. Elelu'. Cin'inen-ta'ry, n, Buke wehewehe olelo. Conx'men-ta'tor, n. He mea wehewe- he olelo. Com'merce, w. Oihana kalepa. Syn. trade; traflilc. Com-mer'cial, adj. Pili i ka oihana kalepa. Com-mlng'le, v. E hui pu; e kawlli pu. Syn. mix. Cum'mi-nu'ted, adj. Moka. Syn. brok- en fine. Com-mls'er-ate, v. E menemene. Syn. pity; sympathise. Com-mls'er-a'tlon, n. Ke aloha me- nemene. Syn. sympathy; pity; com- passion. Com'mis-sa-ry, n. Ka luna nana ka oihana hoolako ai, me na pouo e ae, no na koa. Commissary department, ka oi- hana hoolako i na pono e ola ai na koa. Com-niis'sion, w. 1. Palapala hooko- ho no ka oihana. 2. Uku no ke kuai ana i ka waiwal. Com-mls'sion, r. L E hookoho. 2. E haawi i kamana; e hooili mana. Syn. authorize; empower. Com-mis'sion-er, n. 1. He elele au- puni; komislna. 2. He Luna Aupuni. COMMIT 49 COMPLAISANT I Gom-mit', V. 1. E hana, Syn. do; perform. Commit a crime, e hana i ke karaima. 2. E hooill. Syn. send. Commit to vrison, e hooili i ka hale paahao. S. E waiho; Commit to one's care^ e waiho malalo o ka malu o mea. 4. E hoopaa. To commit to m^moryy e hoopaa naau. Coui-uxifiuent, n, L Palapala hoo- paa. 2. Ka hana ana; ke ko ana. 8. "Waiho ana'ku. The commitment of the cause to the jury, ka waiho ana'ku o ka hihia imua o ke jury. Com-inlt'tee, n. He komite. A stand- ing committee, he komite mau. A select committee, he komite wae. Committee of the whole, komite o ka Hale. A joint committee^ he komite kukn'. C:^in-iii6'di-oiis, adj. Akea; oluolu i ka noho ana. A commodious house, he hale akea. €oin-in6d'i-ty, n. He mea liilil kuai. €6in'ino-dore> 7U Luna nul o kekahi au moku. Cfim'mon, adj. 1. Pill like. Common divisor, helu "komo pili like. Common good, pono piii like. 2. Laulaha. A common report, he olelo laulaha; mea i wawa wale ia. 8. A common sight, he mea i ike mau la, A common man, he kanaka no ka lehulehu. Common school, kula maoli. Common sense, noonoo. Gfiiu'nion-ly, adv. Mea mau. Com- monly known, mea ike mau ia. Com- monly reported, lono akea ia. Cdm'mon-place, adj. Maa. Common- place remark, olelo maa. €om'mon- wealth., n. Ke Aupuni. Com-mo'tion, n. He nauwewe. Com-mune'y v. E kamailio pu; e ku- ka' pu._ Com-mu'ni-cant, n, Hoahanau; mea ai i ka ahaaina a ka Haku. €om-inu'nl-ty, n. 1. He poe e noho ana ma kauwahi. The Hawaiian com- munity, ka poe Hawaii. Living in the community, e noho ana mawaena o ke- kahi poe. 2. Community of interest, he pono pili like i kekahi poe. €6ui'inu-ta'tion, n. Ka loll panai ana. Commutation of punishment, ka loll ana o ka hqopai i noopai e ae. Com-mute', v. E hoololi. To commute a punishment, e hoololi 1 ka hoopai, i hoopai e ae. Coin-pact', adj. Paa; paapu. Cum' pact, n. He olelo ae like. Syn. agreement. €om-p&n'ion» n. He hoa. Syn. com- nide; mate. €dni-paii'l<»n-a-ble, adj. Oluolu; lau- na; kupono i hoa, Syn. sociable. Cdm'pa-ny, n. 1. He mau hoa, 2. He mau ohua. I have company at 4 my house, he mau ohua ko'u ma ka hale. 3. He hul; he ahahui. 4. He pualL A great company, he puall nui. €<)in'par-a»ble, adj. Hiki ke hoohali- keia. Com-par'a-tive, adj. 1. Ma ka hoo- halike. 2. Iki. Comparative comfort, he oluolu iki. Com-pftre', v. E hoohalike. €om-par'l-son, n, Ka hoohalike ana. CJom-part'ment, n. He mahele. Com'pass, n. 1. He panana. A ship's compass, he panana hooholo moku. 2. Surveyor's compass, panana ana aina. 8. He kaapunL Fetch a compass, e holo kaapuni. Cona'pass, v. 1. E kaapuni; e hoopu- ni. Syn. surround. 2. E loaa. Syn. obtain; bring about. To compass a design, e loaa i ka make make. E ko i ka makemake. Com-pas'sion, n. adj. Aloha mene- mene. Syn. sympathy; fellow-feeling. €oin-pas'sion-ate, adj. Aloha. Syn. sympathizing. Com-pat'i-ble, adj, Kupono. Syn. consistent. €Join-pat'ri-ot, n. Hoa makee aupuni. €om-pel', V. E kaohi. Syn. oblige; necessitate. CJom-jpen'di-um, n. He olelo i hoopo- koleia. Syn. abridgement. €dm'pen-sate, v. 1. E pani i ka po- ho. Syn. recompense. 2. E uku. Syn. remunerate. €6iii'pen-sa'tlon, w, Ka uku ana. SYN. recompense; remuneration. €oin-pete', v. E paio pu no ka lana- kila, €6ni'pe-tence ) „ Ka lawa pono o €6m'pe-ten-cyi kaloaa, €6in'pe-tent7 adj. Kupono; makau- kau. ^ compcteTii man, he kanaka ma- kaukau. €dnx'pe-ti'tion, n. Ka paio ana no ka lanakila, Syn. emulation. Ciom-pefi-tor, n, Hoa paio. €om-pet'i-tiTe, adj. No ka paio lana- kila, A competitive examination he ho- ikepaio no ka lanakila. €fiin^i-la'tioii, «. He buke i kakauia ma ka wae ana. €oin-pile', v. E hoomakaukau i buke ma ka wae ana, €om-pla'cent, adj. Maliu; oluolu. Coin-plain', v. E ohumu; e hai mau i ka pilikia. Com-plainf , n. 1. Leo ohumu. 2. He mni, Syn. sickness; disease. 8. He kumu hoopii. To entertain a complaint, e waiho aku i kumu hoopii. Com-plaiu'ant, w. Mea hoopii. Syn. Jlaintiff. _ ux'i>lai-gant, adj. Oluolu; laulea. COMPLEMENT 50 CONCERN Cdna'ple-ment, n. Ka piha pono ana. Complement of an angle, ka huinapilia o ka huina kupoBO. Com-plete', adj. Pan pono ; piha pono. ko pono ia. Complete divisor, heluko- mo piha pono. Syn. whole. Com-plete', v. E hooko pono; e paa pouo. The work is completed, ua hoo- ko pono ia ka hana. Syn. accom- plish; fulfill. Com-plete'ly, adv. Pauloa;loa. Com- pletely exhausted, naenae loa. Complete- ly at a loss, maopopo ole loa. Com-ple'tion, n. Ke ko ana; Ka pau pono ana, Syn. fulfillment; accom- plishment. Com-plex', adj. 1. Pohihihi. 2. Complex fraction, hakina huikau. Com-plex'ion, n. Ka hooluu ana o ka ili o ke kino kanaka. Light complex- ion, ili keokeo. Dark complexion, hauli- TilL Com-pli'ant, adj. Ae wale aku; kua- pelu. Com'pli-cate, v. Ehoohihia; hoohui- kau; hoopohihihi. Com-pli-ea'tion, n. Ka hoohuikau ana; ka hoopohihihi ana. Com'pli-ment, v. E olelo hoomalima- li; e olelo mahalo. Coin'j)li-mien'ta-ry , adj. Ano hoomali- mali; ano mahalo. Com-ply', V. E ae aku i ka hai make- make, a kauoha paha, Syn. assent. I comply with your wishes, ke ae nei au i kou makemake. Com-po'ueut) n. He hapa o ka mea okoa. Com-poae', v. 1. E kakau; e haku To compose a song, e haku i mele, 2. E hoomaalili; hoomalielie. 8. E kaawili; e hoohui. 4. E kukulu 1 na kepau hua palapala nokepai ana. adv. Makaukau; pi- Mea haku mele, me Com-pos'ed-ly, hoihoi ble. Com-pos'er, n. nameae ae. Cdm'po-si'tiouy n, L He manao i kakau ia. Com-pos'i-tor, n. Mea hoonohonoho 1 na hua kepau no ka pai palapala. Cdm'pound, «. He kino nui. Coin-pound', v. 1. E hoohui 1 na mea okoa a lilo i kino hookahi. 2. E kaawili pu. Compound a prepara- tion.e kaawili pu i ka laau lapaau. 8. Compound a felony, e kala 1 ke ka- raima me ka hoopai ole o ke kanawai, no ka pono e loaa mai ana. Com'pound, adj. Ano hui. Compound fraction, hakina ano hui. Com'pre-liend', v, E hoomaopopo. Syn. understand. Cdm'pre-hen'sion, n. Ka hoomaopo- po ana, Syn. understanding. Com'pre-lien'sive^ac^'. Laulaha; akea. SYN. extensive. Corn-press', v. E kaomi iho. Com-press'i-bil'i-ty, n. Ke ano Mki ke kaomiia. Com-pres'sion, n. Ke kaomi ana. Com-prisc', v. E hui. Syn. Include; consist of. The school comprises boys and girls. E hui ana nakeikikanea me na kaikamahine ma ke kula. Com'pro-mise. t', E kuikahi; e hoo- holo ma ka ae like. Comp-trol'ler, n. Imusl hooia helu. €om.-pal'sion, n. Koina; ke kaohi ana, Com-pnne'tlon, n. Ka hoopai ana o kanaau. Syn. remorse. Compunctions of conscience, ka hoopai ana o ka luna- ike hala. €6m'pu-ta'tion, n. Ka helu ana. €oni-pute', v. E helu. €oni-put'er, n. Mea nana e helu. Cdm'rade, n. Hehoa. Syn. companion. Cdn'cave, adj. Poopoo; pio. €on-ceal', v. 1, E nuna. Syn. hide; Becrete. Conceal the truth, e huna i ka oiaio. 2. E pee. Conceal one's self, e pee. Con-ceal'ment, w. Ka huna ana. Place of concealment, kahi i hunaia ai; kahi ipee ai. Con-cede', v. E ae i ko hai. Syn. ad- mitf grant; allow. Con-ceit', w. Lanahaakel o ka manao ka h'ooioi ; ka manao nui iaia iho. Con-ceit'ed, adj. Hooioi ; hookela- kela'j akena; haanou. Syn. egotistical; opinionated. Con-ceiv'a-ble, adj. Hiki i ka noonoo ke a'po. €on-ceive', v. 1. E hapai keiki. 2. E hooulu i ka noonoo. Syn. devise. 8, E hoomaopopo. Syn. understand; comprehend; suppose. Con'cen-trate, v. 1. E hooakoakoa matahi hookahi. Syn. combine. 2. E kau nui aku. Concentrate your thoughts, e kau nui aku i kou noonoo. Con'cen-tra'tion. n. 1. Ka hooakoa- koa"ana ma kahi hookahi. Syn. com- bining. 2. Ke kan nui ana. Concentration of thought, ke kau nui ana oka noonoo. Con-cep'tion, n. 1. Ka hapai keikl. 2. S:a noonoo o ka naau. Syn. idea; thought. 8. Ka apo ana o ka naau i kela me keia kuniu noonoo. Con-cern', v. L E pili. It does not concern me, aole pili ia mea ia'u, or aohe o'u kuleana ma ia mea. 2. Pilihua, Syn. anxious. 8. E komo pu. Syn. engaged in. He was concerned in the difficulty, ua komo pu oia iloko o ka hihia. Con-cern', w. 1. Kuleana; pono. Syn; interest. 2. Oihana, Syn. business. 8. Pilihua o ka manao. Syn. anxiety. CONCERNING 51 CONFINE Con-cem'lngr, prep, E pill ana; no; SynT about; in regard to. €on-oert', v. E kuka' pu. CcSn'cert, «. 1. Ahamele. 2. Zietin concert, e pualullke maka hana. Syn. Act together. Con-ces'sion, n. 1. He palapala ae. 2. Ita mea i ae ia. Coneh. (konk), n. He pupu nni o ke kai. Con-ehdl'o-grist, n. Kanaka imi no na pupu. Con-€h61'o-^y, n. Ka ike e pili ana 1 na pupu. Con-cil'i-ate, v. E hoolaulea; e hoo- luolu. Syn. propitiation. Con-cil'i-ii'tion, n. Ka hoolaulea ana; ka hboluolu ana. Con-cise', adj. Pokole, io nui nae. SynT terse; succint. A concise state- ment, he haina pokole i-o nui nae. Con-cise'ly, aav. Me ka pokole a me kai<)iiui. Syn. succintly; briefly. Con-elude', v. 1. E hooki. Syn. close. To conclvde a speech, e hooki 1 ka hai olelo. 2. E hooholo ma ka manao. Syn. infer. 8. E hooholo; To conclude a treaty, e hooholo i ke kuikahi. Con-clii'sion, n. 1. Ka hopena; pan ana, Sy'n. end. 2. Ka mea i hooholoia; Syn. decision; deduction. Con-€lu'slTe, adj. Lawa pono; hiki ole ke hoole ia. Syn. final. Conclusive evidence. Olelo hoike lawa pono. Con-€dcf , v. E imi; enoonoo. Syn. devise ; scheme; plan. To coTicoct a lie, e imi i wahahee. Cdn'corcl, n. Ka manao lokalii. Con-eord'ance, n. Buke kuhikuhi ole- lo. Cdn'course, n. He analna nui. Con'eu-binc, n. He haiawahine. Con-cu'pis-cence, n. Kuko hewa. Syn. lust. Con-eur', v. E kokua i ka manao. E apono i ka m.anao. Syn. approve. Con-€ur'rence, n. 1. Ke kokua ana; ka apono ana, Syn. approval. 2. Ka halawai pu ana. Syn. union. 8. Concurrent jurisdiction, mana like o ka hookolokolo. Con-cAs'sion, ik Ke koi ana. Syn. shock. Con-demn', v. E hoahewa i ka hoopai. Syn. sentence. Cfin'dem-na'tion, w. Ka ahewa ana; ka hoopai ana. Con'den-sa/tion, n. Ke kaomi iho anaipaa. Con-dense', v. E kaomi iho. Con-dens'er, n. He mea e kaomi ana. €6n'de-8cend', v. E maliu mai. Cftn'de-scenslon, n. Ka maliu ana. Cfin-diRrn"', (kon-din') arf;'. Kupono. Condifjn pwmhment, noopai kupono. Syn. iaented. Con'di-ment, n. Inai; mea mikomiko. Con-di'tlon, n. 1. Ano. Condition of life, ano o ka noho ana. Condition of the house, ke ano o ka hale. Syn. state. 2. Loina. The conditions of the problem, na loina o ka nanehai. C6n-di'tion-al, adj. Mamuliona loina. Con-di'tion-al-ly, adv. Mamuliona na loina, C6n-dole', v. E kaumaha pu; e uwe pu. Con-do'lence, n. Ke aloha menemene. Syn. sympathy. Con-duce', v. E kokua. Syn. con- tribute'to. Industry conduces to happi- ness, ke kokua nei ka hooikaika 1 ka hauoli. Con-du-cive, adj. E alakai ana 1 ke ola kino"; e kokua ana i ke ola kino. Con'duet, n. Ke ano o ka hana ana; ka noho ana. Syn. behavior. Con-diief , v. E alakai; Syn. lead. Con-diicf or, n. L He alakai; Syn. director. 2. A good conductor of heat, he mea paa pono 1 ka wela; mea hoolaha pono i ka wela. 2. A non-conductor of heat, he mea hoo- laha ole i ka wela; hoomohala ole i ka wela, C6n'-duit (dit), n. He hawai; ohe wai: auwai. Cone, n. Puuoa. Con-fec'-tion-er, n. Kanaka hana mea ono. Confee'-tion-er-y, n, Na mea ono i hanaia o kela me keia ano. Con-fed'-er-a'-tion, n. Ke kuikahi ana iwaena o na aupuni, e kokua ko- kahi i kekahi, Syn. alliance; league. Con-fer', v. 1. E haawi. Syn. bestow. 2. E kuka' pu. Syn. advise. Con'fer-ence, w. L Ke kuka' pu ana. 2. Heaha'kuka'. Con-fess', v. E hai akaka, Syn. \o acknowledge. To confess a fault, e hai akaka mai no ka hewa, Con-fes'sion, n. Ka hai akaka ana. Syn. avowal. The confession of guilt, ka hai akaka ana ua hewa, Con'fi-dant', n. m.\ ^ -nnnahplp Cdu'fl-dante', n. f.S^^ pnnaneie. Con-fide', v. E paulele, e hilinai. Syn. trust; rely. Con'fl-dence, n. Ka paulele; ka hili- nai. Syn. 'reliance; faith. Con'fl-dent, adj. Manao paulele; manao paa. C6n'fl-den'tial, adj. 1. Paulele ia; hilinai ia, Syn. trustworthy. 2. M alu '. ^ confident ia I com in unicatio n, he palapala hoike main'. Syn. secret. CtJn'fl-dent-ly, adv. Me ke kanalua ole. Syn. positively. Con-fine', v. E hoopaa. Syn. restrict To confine in a roorn^ e hoopaa iloko o ke keena. CONFINE 52 CONSEQUENCE Con'fine, n. Palena; mokuna; pea, Syn. botyids. The confines of the landy Ba pea o ka aina. Ccn-fine'ment, n. 1. Ka hoopaa ana. 2. Kawa hanau keiki. Con-firm', v. 1. E hooia. Syn. verify, To confirm a stoUement, e hooia i ka oleic hoike. 2. E hookupaa. Syn. strengthen. To confirm in the truths e hookupaa ma ka oiaio. Con'fir-ma'tion, n. Ka hooia ana; Ka hookupaa ana. Con-fis'cate, v. E kaili; e lawe ma ke ano hoopai. Con'fis-ca'tion, w. Ka lawe ana o ke aupuni i ka waiwai, ma ke ano hoopai. C6n'fla-grra/tion, n. He ahiweliweli; ahl nui. Con'fliet, TO. He kaua; hakaka; paio. Con'flu-ence, n. L Ka hui ana o ke kahe. 2. Kahi e hui al o ke kahe ana. Con-form', v. E hookulike; kulike. CSon-form'l-ty, TC. Ke kulike ; ka hoo- h alike ana. Con-found', v. Hookahull. Con- front', v. 1. E ku he alo healo. 2, Eku-e'. Con-fuse', v. E hoopihoihoi; hoopuiwa hoopowehiwehi. Syn. distract, dis- concert, C6n-fus'ed-ly, adv. pioloke. Confus- edly answered^ pane la me ka pioloke. Con-fu'sion, n. 1. Ka huikau o ka waiho ana. Syn. disorder. 2. Pioloke o ka n aau. Syn. distraction. 8. Haunacle. Syn. tumult. The meet- ing broke up in confusion, hoopauia ka halawai iloko o ka haunaele. Con-fute', V. E pale i ka olelo. Con-greal', V. E paa 1 ke anu. Syn. freeze. Con-^eal'ment, n. Ka paa ana o ka mea wai i ke anu. Syn. freezing. Con-gre'ni-al, adj. Kulike ke ano. Congenial companions y nahoa pili. Con-ges'tion, w. Kapiha kupono ole anao kauwahi o ke kinoi ke koko. Congestion of the lungs, ka piha pono ole o ke ako mama i ke koko. Con-grat'u-late, v. E haawi i ka ma- halo; ehauolipu. Syn. felicitate. Con-grat'u-la'tion, n. Ka hoohauoli ana ia hai_; ka hauoli pn ana me hai. Con-graf u-la-to'ry, adj. E haawl anal ka hauoli. C«>n'gre-gate, V. Eakoakoapu. Syn. assemble. Con'gre-ga'tion, n. He anaina pule. Con'gress, w. 1. Ka aha kau kanawai O Amerika Huipuia. 2. He anaina kuka'. A congress of nations, ke anaina kuka o na lahul. Con-gres'sion-al, adj. Pill 1 ka aha kaukanawai o AmeriKa Huipuia, Con'lc, adj. Pili i ka puuoa. Gmic sectionSf na kaha okl o ka puuoa. Con-Jecf ure, n. Manao koho walew Syn. surmise; guess. Con-join', r. E hui. Syn. xmite. Con-joinfly, adv. Ma ke ano huL Syn unitedly. Cdn'Jn-gal, adj. Pill 1 ka mare. Syn. marital. Conjugal relaiions, na pono o ka mare. Con-ju-ga'tion, n. Aui ana o kahaina. Con-Jftne'tion, w. L He hua olelo hoo- hui mamala olelo. 2. K a pili pu ana. Conjunction of planetSy ka pifi pu ana o na hoku heie, ikanana'na. Con'jure, v. E kilokilo. Con'j ur-er,w. Kanaka kilokilo. Con-nect', v. E hoopili pu; pili pu, Syn. join. Con-nec'tion. 1. Ka pill ana. 2. He pili kino. Con-nec'tive, n. Ka mea e hoohui ana i na mea kaawale. Con-niv'ance, 71. Ke kokua malu' ana i ka mea pono ole. Syn. collusion. Con-nive', v. E kokua malu' i kahewa. Con'nols-sefir' (kdn-nis-stir), n. He kanaka akeakamau Con-nu'bi-al, adj. Pill 1 ka mare; Syn. conjugal, Con'quer, v. E lanakila; e lawepia €on'quer-or, n. Ka mea lanakila. CtSn'qnest, n. 1. Kahoopioana. 2. Kameaijawepioia, C6n'san-guin'i-ty, n. Ka pill koko; kapili hauauna. Syn. relationship. Can of consequence, he kanaka koikoL Syn, importance. CONSEQUENT 53 CONSUME €on'-8e-quent, n. L Ka mahele hope O kft TdttO 2. He hopena. Syn. result; effect. C«>n'se-quen'tlal, adj. Hookano; hoo- kiokie. Syn. pompous. Cdn'se-quent-ly, adv. Nolaila, no la hoi, no ia mea. Byh. therefore; for the reason. , ,, ^ , , Con-s5rv'a-tIve, adv. Makee 1 ke ano mau, ke ano kahiko. Con-serv'a-to-ry, n. Halo hooulu i nameaulu. €6n'serve, n. Mea ono i hana ia me na hua ai. Syn. preserve. ^ Con- serve', r. 1. E hoomoa i na hua aL 2. E malama i ke ano man. Con-sid'er, v. E noonoo akahele, e poouoo. Syn. reflect. , Con-sid'er-a-ble, adj. Mahuahuaiki. Con-sid'er-ate, adj. 1. Maliu i ka manaoohaL Syn. thoughtful. 2. Akahele ma ka noonoo. Con-sld'er-a'tion, n. 1. Ka maliu ana. Consideration for the Jeelings of others^ ka maliu ana i ko hai manao. 2. He uku. Work for a consideration, ehananokauku. Con-sign', v. E waiho ma ka lima o hai. Consign goods for sale, e waiho i ka waiwai ma ka lima o mea e kuaL Syn. assign. -, , , €, n. Hu'na mea ai. Crumb of bread, hu'na berena. Crum'ble, v. E helelei liilii. Crftp'per, n. Kaula huelo. Crash, V. E hoo-pe'; e pe'pe'. Crtks'tl-ly, adv. Huhu; naaukeemoa. Crfis'ty, adj'. Nainai. Syn. crabbed. Crfitch. n. Kookoo palpai. Cry, V. 1. E uwe; e hookahe waima- ka. Syn. shed tears. 2. E kahea. Crys'tal,w. 1. Pohaku aial. 2. Aniani aial. Watch crystal, he anl- ani no ka wati. Crys'tal, adj'. Moakaka; aial ; huaka. Crys'tal-i-za'tion, n. Ka lilo anao ke- kahi mea i kino aini. €&b, n. Na keiki o kekahl mauholoho- lona. Lion's cub, keiki liona. Bear's cub, bea keiki. Cube, n. He paailiono. Cii'bii', adj. Paailiono. Cu'bit, n. Hckubita. Cu'«um-ber, n. Kaukama, Ctid'dle, V. E moe pili. Ctld, n. Lualuai. Cud'gel, n. He newa. Syn. club. Cue, n. 2. Laau pahupahu. 2. Kumu hoalamanao. C6flf, V. E paime ka lima. Cu'li-na-ry, adj. Pilii kaoihanakuke. Culinary utensils, namea kuke. €1111,1;. Eohi;ewae. Cul'uii-nate, v. Hiki i ka wekiu. Ciil'pa-ble, adj. Hewa; kuikahoa- hewaia. Culpable ignorance, niuiupo ku i ka hoahewaia; naaupo kumu ole. CWpa-bil'l-ty, n. Ka newa. Syn. guilt CM'pa-bly, adv. Culpably ianorant, naaupo kumu ole; naaupo i anewaia. Cai'prit, n. Mea hana hewa; mea hanakolohe. Cartl-vate, V. 1. E mahi. Cultivate the landj e mahi i ka aina. 2. Cultivate a friendship, e launa pu. 8. Cultivate the mind, e hoopiha ka naaui ka ike. Cul ti-va'tlon, n. Ka mahi ana. Cul'ti-va'tor, n. 1. Kanaka mahlai. 2. He oo palau liilii mea mahi. Cult'ure, n. 1. Ka mahi ana. 2. Ka huao kanaauao. Ciiin'ber, v. E hoopilikia wale; e hoo- kaumaha wale. Cfiin'ber-souie, ad/. Hoopilikia wale; hookaumaha wale. Cfin'ning, adj. Maalea. Syn. crafty; artful. Ciin'ning-ly, acfv, Me ka maalea. Syn. craftily. 2. Me ka mikioi. Ciip, n. He apu ; he kiaha. Cup'board, (kfib'urd) n. Hale pa. Cu-pid'i-ty, n. Puniwaiwai. Syn. avarice. Cur, n. Ilio lapuwale. Cur'a-ble, adj. Hiki ke lapaauia a ola. Cur'a-tlve, a(y. Hoola. Curative powers, na mana hoola. Cu-ra'tor, n. He kahu malama. Curb, V. E uumi. Curd, w. Waiu paa awaawa. Curd'le, v. E paa. The milk is curdled. paa ka walu. Cure, z/. 1. E hoola, mamuli o ka lapaau, 2. E hoopau. Cure laziness, e hoopau i ka molowa. Syn. put an end to. Cu'ri-os'i-ty, n. 1. Ke ake nui e Ike. 2. He mea ano e; mea milimili. 8. He ano mahaoi. Cu'rl-otks, adj. 1. Ake e ike. lam curious to know, e ake au e iko. 2. Ano e. A curious thing, he mea ano e. 8. Mahaoi. Syn. inquisitive. Cu'rl-ous-ly, adv. 1. Ma ke ano nie- nicle. 2. Aulii;eleu. Curl, z/. E milo. A curl of hair, he milo lauoho. CURLY 60 DAMAGE Curly, adj. Piipii. Cur-mud'geon, 7i. Kanaka pi ;paakiki, Cur'ren-cy, n. L He dala ma ke kana- wai. 2. Ka hoolaha ana. Cur'rent, ad/. 1. E hele nei. The cur- rent year^ ka makahiki e hele nei. 2. Lonoia. Current report, ka lono i lonoia. Cur'rent, n. He au. The current of time, ke au o ka manawa. €ur'rent-ly, adv. Syn. commonly. €ur'ri-er, n. Kanaka hooluu ili. Cur'ry, V. 1. E hooluu ili holoholona. 2. E kahi ikahuluokalio. 8. Curry favor, ehoolaulea. Cur'ry-comb, n, Kahi no kallo. Curse, V. E hailiili; e kuamuamu, Cur'so-ry, adj. Pupuahulu. Cur- tail', r. E hoohaiki; e hoopokole. Cur'tain, n. Paku' lole. Mosquito cur- tain, paku inakika. Curve, w. He pio; kahapio. Curve, V. E pio; epelu. Cush'lon (koosh-un), n. Pela noho; pela punee. C&s't^rd, n. Waiu ono i hoomoaia. Cus-to'dian, n. Kahu malama. Cfis'to-dy, 71. 1. Ka hoopaahao ana. To takeinto custody, e hov^paahao. 2. Ka malama aua. The custody of wealth, ka malama ana i ka waiwai. Cus'tom, 71. 1. Ka mea maa mau. 2. Ke kual mau ana ma kahi hookahi. Custom made, hanaia no ke kuai akea ana. Ciis'tomg, n. Ka dute maluna o ka wai\vai.~_SYN. duties. Cfts'tom-a'ry, adj. Maa mau. CJis'tom-er, n. O ka mea kuai. Reg- ular customer, mea kuai mau ma keka^ hi hale kuai. Cus'tom-hduse', n. Hale dute o ke au- puni. Cut, v. 1. E oki. Cut with a knife, e oki me ka pahi. 2. E okioki. To c^it up in small pieces, e okioki liilii. 3. E kua. To cut down the tree, e kua i ka laau. 4. E moku. Cut a finger, emoi^u. i ka manamana lima. 5. Cut into short pieces, e pohe. Cu-ta'ne-ous, adj. Pili i ka ili. Cuta- neous disease, mai ma ka ili. Cu'ti-ele, n. Ka ili lahilahi owaho loa o ke kino. Cilt'lass, 71. Pahi kaua palahalaha, Cut'ler, n. Kanaka hana mea oki. Cut'ler-y, n. Na mea oki. Cut'let, n. Apanai-o koala. Cut'throat, n. He kanaka pepehi ka- naka. Cufting, n. He mea i okiia; he okina. C fit' worm, 71. He peelua. 42y'€le, n. Hewa; ne au o ka manawa. ^yl'in-der, 71. He j)auku poepoe. Cyl-in'dri-cal, adj. Poepoe Joiln. ^ym'bal, 71. Pakeleawe; hookani ku- meba'la. ^yn'ic, 71. Kanaka opukopekope; ka- naka opuino. Cyn'ie-al, adj. Opu inol naaukeemoa. ^y'press, n. Laau kupero. ^ztir (ziir), n. He inoa no ka Emepera o Rusia, ^za-r'i'na (zar-e'na), n. He inoa no "ka Emepera wahiue o Rusia. ^zjir'o-witz (zar-o-w!t3), n. He Inoa no ka hooiliua Moi o Rusia; D Daft, adj. Pupule; ulala, Syn. in- sane. l^^gr'ger, 71. Pahi oi lua. I>a-guerre'o-type, n. He kii i paiia i ka la ma ke pa keleawe i hoomakau- kauia me ka wai dala. Dai'ly, adj. Kela me keia la. A daily newspaper, he nupepa puka la. iDfiin'ti-ly, adv. Me he ono ole la. Dain'ty, adj. 1. Ono. A dainty dish, he ai ono. 2. Aulii; maikai. A dainty dress, he kapa komo aulii. 3. Ono ole. A dainty child, he keiki ono ole 1 ka ai. Diii'ry, n. Hale waiho waiu; hana wa- iu bata, etc. Dai'ry-maid, n. Wahine malama hale waiu. Bale, n. He kahawai uuku. Dal'li-ance.Ti. Ka hoonanea ana; hoo- milimiliana. Dal'ly, V. E hoonanea; e hoohala ma- nawa. Dam, 71. 1. He kumulau. 2. Hepalewai; paku wai. Dam'agre, n. Poho; poino. Syn. Injiiry. Bepair damages, e kapili hon i ka mea poino. Fay damages, uku i ka poho'. DAMAGE 61 DEB Dam'agre, v. E hoopoino; e hoopoho'. Syn. injure. Dame, n. He wahine i mare i ke kane. I>aixui, V. 1. E hoahewa; e hoopai mau loa, Dam'na-ble, adj. Oki loa. Syn. odious. Dam-na'tion, n. Hoopai mau loa. Damp, adj. Ma-u' iki; Koekoe; kawau; kawakawau. Syn. moist. Damp'er, n. Pani ea no ke kapuahi hao. Damp'ness, n. Kawau. Syn. moist- ure; humidity. Dam'sel, n. Kaikamahine opio. Dance, v. E hula; e haa. Danc'er, n. Moa hulahula; mea haa, DanMle, v. E hooniilimili. Dan'druff, n. Kcpia. Dan'dy, n. Kanaka hookahakaha; ka- naka hoopulelehua. Dan'di-fied, adj. Hookahakahaia. Dan'ger, n. Pilikia. Dan'ger-oiis, adj. Pilikia; poino. dangerous place, he wahi poino. Dan'gle, v. E lewa wale. Dap'per, adj. Uuku, mikioi nae. A dapper man, he kanaka uuku, mikioi. Dap'ple, adj. Kikokiko. Syn. spotted. Dare, v. E aa; e kuoo. Dar'ing, adj. Kuoo; aa; maka'u ole. Syn. fearless; brave. Dark, adj. Poeleele; pouli. Dark'en, v. 1. E hoopouli; e hoopoe- leele. To darken the roomy e hoopo- eleele i ke kcena. 2. E poeleele mai; e pouliull mai, Dark'ly, adv. Me ka powchiwehi. Diirk-ness, n. Ka poeleele; ka pouli. Diir'ling, a^'. Hiwahiwa; makamae. Diirn, v. E po'ho. Dam stockings, e po'hokakini. iDjirt, n. He ihe. Diirt, V. 1. E anapu. The lightning darts, ke anapu nei ka uila. 2. E lele mama. Dash, z/. 1. E paki'. Das A to the ground, epiiki ikalepo. 2. E poi ; popoi. Waves dash on the shore, popol na nalu ma kahakai. 8. E holo ino. Dash madly on, holo ino aku. 4. E kakau hikiwawe. Dash off a sermon, e kakau hikiwawe i ka haiao. 6. Dash to pieces, e wawahi liilii. Dash, n. 1. Kaha maha. 2. He kui ana o na kino elua. Syn. crash. 8. He lele hikiwawe; holo hikiwawe. Syn. onset. To cut a dash, e hookaha- kaha. Dash'board, n. Ka papa pali omua o ke kaa lio. Dash'er, n. Laau kui. A butter dfisher, laau kui waiubata. Das'tard, n. He maka'u wale; he mea liolowale; meahaahaa loa. Syn. pol- troon. Da'ta, n. pi. Na loina 1 ae like ia. Date, 1. Ka manawa. Syn. time. The date of the coronation, ka manawa o ka poni alii ana. 2. He hua loulu. Daub, V. E hapala; hoohapala. Syn. smear. Daub'er, n. Ka m.ea hapala. Daugh'ter (da\ir-ter), n. Kaikama- hine. Daugh'ter-in-law, n. Hunonawa- hine. Diiunt, V. E hoomaka'u; hoopuiwa; hoomake i ka manaolana. Syn. dis- hearten; dismay. Diiuut'less, adj. Kuoo; wiwo ole. Syn. bold; fearless. Da'vit, w. Manamanahao maka aoao o ka moku, mea huki waapa, Daw'dle, v. E hoopau wale i ka mar n'awa; e hoomaunauna manawa. Dawn, w. Ke alaula; ka moku ana o iapawa. Syn. daybreak. Day, n. La. Day'btfbk, n. Buke kakau mooaieo kala. Day'break, n. Syn. dayspring; dawn. Day'light, n. He ao; malamalama o kala. Day'star, n. Hoku ao. Syn. morning star. Daz'zle, v. E ohewahewa ka makai ka malamalama; e olinolino. Daz'zling, adj. Olehaleha ; wa'ka- wa'ka; hulili; anapanapa. Dea'eon, w. Puukuekalesia; diakono. Dead, adj. Make loa.. The dead, ka poe make. Dead'en, v. E hoomake; e hoopau. To deaden pain, e hoopau i ka eha. Dcad'ly,aa/. 1. Make. Deadly poison, laau make. 2. Imi ola. Deadly enemy, enemi imi ola. Deaf, adj. Kuli; lohe ole. Deafen, V. E hookuli; kulikuli. Deaf miite, n. Kanaka a'a', a kuli no- hoi. Deafness, n. Ke kuli o ka pepeiao. Deal, n. He haawina; he mahele. Deal, v. 1. Ekalepa;e kuai. 2. E hana. Deal kindly with all, e hana aloha aku i na mea a pau. Deal'er, n. Kanaka kalepa. Dear, adj. 1. Hiwahiwa; punahele; makamae. 2. Pii o ke kumukual. Dear'ly, adv. 1. Mo ke aloha nul. 2. Mekanuiokalilo. Dearth (durth), n. Ka wi; ka nele. Syn. scarcity. Death, n. Kamake. Death'bed, n. Ka moe o ka make. Dcath'less, adj. Make ole; ola mau loa. Doath'\ri|r'rant, n. Palapala kauoha hoomake. De-biir', V. E pale ; e keakea. DEBASE 62 DECRY De-lmse', V. 1. E hoohaahaa. To de- base one's self, e hoohaahaa kekahi laia iho. 2. E hooemi i ka waiwai. Debase the currency, e hooemi i ka waiwai o ke dala. I>e-bate', v. E hoopaapaa; e palo. De-bat'er, n. Mea hoopaapaa; mea paioolelo. De-baucli% w. He uhauha; lie inu a on a. I>e-bauch%v. Ehoohaumia; ehoohau- kae. Deb'au-cliee', w. Kanakaona; kanaka haumiaT Syn. drunkard; libertine. D«-bauch'er-y, n; Ka ona; ka hau- mia ; ka uhauna. De-bll'i-tate, v. E hoonawaliwali. Syn. enfeeble. De-biVi-ty, n. Nawaliwall. Deb' it, n. Ka aoao aie. To debit, e ka- kau ma ka aoao aie. De-bris' (da-bree'), n. Lepo opala; opala. Debt (det), n. Aie. Debt'or, n._ Kanaka aie. De-but' (da-bu'), n. Ka makamua o ka hooikeike ana ma ke keaka, a m.am.ua o ka lehulehu paha. Dee'ade, n. He anahulu. De-ca'dence, n. 1. Ka emi ana. The decadence of nations^ ka emi ana ona laliui. 2. K a helelei ana ; ka popo ana. Dec'a-gon, n. Kii huina umi. Dec'a-logue, n. Na kanawai he umi o Ke Akua. De-camp', V. 1. E haalele i kahi hoo- moana. 2. E mahuka. Syn. abscond. De-cant', v. E ninini akahele. De-can'ter, n. He omole aniani mea inu. De-cap'i-tate, v. E oki i ke poo. De-cap'i-ta'tion, n. Ke oki ana i ke poo^ De-cay', n. 1. Ka emi ana; ka na- waliwall ana. 2. Ka popo. De-cay', v. E popo. De-^eased, aaj. Make. De-ceit', n. Epa; hana hoopunlpuni, Syn. fraud. De-ceit'ful, adj. Epa; hoopunlpuni. Syn. fraudulent. De-ceit'ful-ly, adv. Me ka epa; me ka^hoopunipuni. Syn. fraudulently. De-ceive', V. E hoopunlpuni. De-ceiv'er, n. Mea uoopunipuni. De-cem'ber, n. Dekemaba. De'cen-cy, w. Ka mea kupono. Syn. propriety. De'cent, adj. Kupono; koh upon o; aka- hal. Syn. fit; proper; becoming. De'cent-ly, adv. Me ke kupono. Syn. properly; becomingly. De-cep'tion, n. Syn. deceit. De-cept'ive, adj. 1. Syn. deceitful. ' 2. Maopopo ole. A deceptive appear- ance, he nanaina maopopo ole. De-cide', v. E hooholo manao; e ma- nao paa. De-cid'ed, adj. 1. Kupaa, A decided man, he kanaka kupaa. 2. Hooholoia. It is decided, hooho- loia. A decided question, he ninau i hooholoia. De-cid'ed-ly, adv. 1. I'o. Decidedly so, pela io. 2. Me ka manao paa. To talk de- cidedly, e kamailio me ka manao paa. De'ci-mal, adj. Dekimala; pa-umi. Decimal fraction, hakina pa-umi. De-ci'pher, v. E wehewehe i na hua- olelo i kakau ia ma ke ano huna'. De-ci'sion, n. 1. Ke kupaa o ka ma- nao. Syn. firmness. 2. Ka olelo hooholo. Syn. judge- ment. De-cis'ive, adj. Lanakila, Deck, V. E kahiko a naui. Syn. adorn. Deck, w. Oueki;papa hele o ka moku. De-claim', v. E naiolelo. Dee'la-ma'tion, n. He haiolelo i hoo- paanaau ia. Dec'la-ra'tion, n. He hoolaha. Syn. announcement. De-clare', v. E hoolaha; e hai. Syn. affirm; announce. De-clen'sion, n. 1» Ka hoole ana. Syn. refusal. 2. Ka emi ana. Syn. decrease. De-€line% v. E hoole. Syn. refuse. 2. E aui. The sun is declining, ke aui nei ka la. 3. E emi; e nawaliwali. De-cline', n. Ka emi ana; ka nawali- wali ana. Decline of strength, ka emi ana o ka ikaika. He is on a decline, ke nawaliwali mai nei oia. De-cliv'i-ty, n. He kualapa; lapa; he iho'na. De-c6c'tion, n. He wai miko ma ka baila ana i kekahi mea. De'com-pose', v. E popopo; e palaho, De-c6m'po-gi'tion, n. Ka popopo; ka palaho. Dec'o-rate, n. E kahiko a nani. Syn. deck; adorn. Dec'o-ra'tion, n. 1. Ke kahiko ana a maikai. Syn. ornamentation. 2. He hoailona o ke kulana hanohano. Dec'o-rolis, adj. Kupono; akahai. Syn. becoming; befitting; seemly. De-co'rum, n. Ka noho pono ana. Syn. dignity. De-c6y', t;. E hoohalua; e hoopunihei. De-c6y', n. He halua; he pahele. De-crease', n. Ka emi ana. De-cree', n. Kauoha; kanawai. Syn. edict. De-crep'it, adj. Kolopupu; palalau- hala._ De-cry', v. E hoohalahala. Syn. dis- parage; depreciate. DEDICATE 63 DELETERIOUS Ded'i-ijate, v. E hoolaa. Ded-i-€a'tion, n. Ka hoolaa ana. Ded'1-ca-to-ry, adj. Hoolaa. Dedica- tory services, na haua hoolaa. De-duce', v. E hoomaopopo mamuli o ka noonoo. Syn. infer. De-diet', V. E hoolawe; hookoe; De- duct from the amount, e hoolawe mai ka huina. Syn. subtract. De-dGc'tion, n. 1. Ka hookoe ana. 2. Ka mea i maopopo. A deduction from reasoning, he mea i maopopo ma *ka noonoo ana. Deed, n. 1. Ka meal hanaia. Syn. act. 2. Palapala hoolilo waiwai. Deem, v. E manao. Syn. think. Deep, adj. 1. Hohonu; lipolipo. The deep sea, kai hohonu. The deep blue sea, ke kai lipolipo. 2. Poopoo. A deep hole, lua poopoo. Deep'en, v. E eli a hohonu ae. Deer, n. He dia. De-face', v. E hana ino; e hana kolohe. Syn." mar. To deface a book, e kolohe i ka buke. Def'a-ina'tion, n. Alapahi; paokee. Syn_. slander: calumny. De-fame', v. E alapahi; e akiaki. Syn. slander; calumniate. De-fault', V. 1. Ke ko ole; ka haule wale ana. 2. Ka hiki kino ole ana imua o ka aha hookolokolo. De-fault'er, n. Kanaka apuka dala. De-feat', v. E hoopio; hooauhuli; hoo- auhee. Syn. rout; discomfit. De-feet', n. He kina'. De-fetjt'lve, adj. 1. Kina; hemahema. Defective work,nsLna. hemahema. 2. Popo; popopo. A defective tooth, he niho popo. De-fend', v. E pale i ka ino; e hoo- malu. Syn. protect. De-fend'ant, n. Ka mea ma ka aoao pale ma ka hookolokolo. De-fend'er, n. Ka mea e pale ana i ka ino. De-f6nRe', n. 1. He pale; he pakaua. 2. Olelo pale. Make his defense, e hai i kana olelo pale. De-fen se'l ess, adj. 1. Waiho wale me ka hoomalu ole ia. 2. Lako ole no ke kaua. De-fer', v. 1. E hoopanee. Syn. post- pone. 2. E mnliu; e haliu 1 ka pepeiao. To defer to one, e maliu aku i kekahi, Derer-ence, n. 1. Ka maliu ana. Syn. respect. 2. Ka haawi ana i ka mahalo, De-fi'ance, n. Ke ku-e' akena; kaaa ana. De-fl'cien-cy, n. Ka nele. Make good the deficiency, e hoolako mai 1 ka nele. Syn. want. De-fi'clent, adj. Nele; lako pono ole. Deficient in sense, nele i ka noonoo. Byn. wanting. Deri-clt, n. Nele. A deficit in the treas- ury, fie nele ma ka waihona dala. De-file', V. 1. E hoohaumia; hoohau- kae. Syn. corrupt; pollute. 2. E hele lalani aku. De-file', n. 1. He alanui haiki; kahi e hele pakahi ai ka poo hole. De-fil'er, w. Kanaka hoohaumia. Syn. corrupter; polluter. De-file'ment, n. Ka hoohaumia ana. Syn. pollution. Ka mea haumia. De-fine', v. 1. E hoomaopopo. Define boundaries, e hoomaopopo i na paler. a. 2. E wehewehe. Define a word, e we- hewehe i ka hua olelo. Deri-nite, adj. Maopopo. Syn exact. Deri-nite-ly, adv. Maopopo. Tell me definitely, e hai maopopo mai ia'u. Def-i-ni'tion, n. Ka wehewehe ana o ka hua olelo. De-fleet', v. E aui ae mai ka pololei. De-flec'tion, n. Ka aui ana mai ka po- lolei. De- formed', adj. Hapakue. Syn. crii>- pled. De-fraud', v. E apuka. Syn. cheat. De-fraud'er, n. Kanaka apuka. Syn. defaulter. De-fray', v. E hookaa. Defray ex- penses, e hookaa i na lilo. De-ffinet', adj. Make loa. Syn. dead. De-fy', V. E aa aku. De-^en'er-a-cy, n. Ka hoi ana ihope. De-^en'er-ate, adj. Hoi hope. A de- generate race, he lahui hoi hoi>e. Deg'ra-da'tion, n. Ka hoohaahaa ana. De-grade', v. E. hoohaahaa i ke ku- lana, De-grad'ed, adj. Haahaa loa. De-gree', n. 1. Ke kulana hanohano i haawiia mai ke kula nui. De'i-fy, v. E hoo-Akua. Deign (dane), v. E maliu; e ae. De'i-ty, n. Akua. The Deity, Ke Akua. De-jeet'ed, adj. 1. Poho'ka manao ;pau ke aho; pilihua. Syn. discouraged; cast down. 2. Paumako. Syn. down-hearted; blue. De-jee'tion, n. Poho' o ka manao; pau- mako. Syn. sadness; melancholy. De-lay', v. E hoohakalia. Syn. pro- crastinate. De-lay', n. Hakalla; lolohe. De-lee'ta-l)le, adj. Onoono; mikomi- ko. Syn. delicious. Del'e-gate, v. E hoolli la hai. To dele- gate authority, e hooiiiia hai ka man a. Del'e-gate, w. 1. Kameaiwaeia; ka me i haawiia ka mana. 2. Lunamakaainana. Del'e-ga'tion, n. Ka poe I kohoia. The Hilo delegation, ka poe i kohoia no Hilo. Syn. deputation. D61'e-te'rl-oe-lib'er-ate-ly, adv. Akahele; me ka noonoo. De-lib'er-a'tlon, n. 1. Noonoo aka- hele. Del'i-cate, adj. Palupalu. De-liVioiis, adj. Ono loa; mikomiko. De-light', n. Ka hauoli; ka olioli ka lea. De-light'ful, adj. Hauoli piha; lea maoli. De-lin'e-ate, v. 1. E kahakaha. Syn. portray. 2. E hoike lea. To portray before you, e hoike lea imua ou. De-lin'e-a'tion, n. L Ke kahakaha ana. 2. Ka hoike lea ana. I>e-lin'e-a-tor, n. Mea nana e kaha- kaha. De-lin'quen-cy, n. Ka nele 1 ka hooko. De-lin'quentr n. Mea e ko ole ana i kona mau pono. De-lir'i-ou8, adj. Auwana o ka noo- noo; pupxile. De-llr-i-um, n. Ka auwana hewa o ka noonoo. De-lir'um tre'mens, n. Ka mal pu- pule no ka ona. De-liv'er, v. 1. E hoopakele. Syn. save. 2. E haawi iloko o ka lima. To deliver up to the laxu, e haawi iloko o ka lima o ke kanawai. 8. E hnawi. To deliver a speech^ e ha- awi i haiolelo. l>e-liv'er-ance, n. Ka hoopakele ana, Syn. freedom. De-ll v'er-er, n. Mea nana e hoopakele. I>e-liv'er-y, n. 1. Ka hoopakele ana. 2. Ka haawi ana. Delivery of letters, ka haawi ana i na palapala. I>ell,n. Kahawai uuku. Syn. dale. Del'ta, n. Aina mawaena o na nuku o ka muliwai. I>e-lude', V. E alakai hewa; e hoopu- niwale. Syn. mislead. Del'ugre, n. He wal nui. The Deluge, ke Kai-a-kahinalii. DePuge, V. 1. E kahe nui. 2. E paapu loa mai. Deluged with . work, paapu loa mai ka hana. I)e-lu'sioii, n. He mea alakai hewa i ka noonoo; manao kuhi hewa. De-lu'sive, arfj. Alakai hewa. Delve, V. E eli me ka oo; me ke kopala. De-mand', v. E kaohi; e koi; e kauoha. De'mar-ka'tion, n. Line of demarka- tion, palena. De-mean'or, n. Ke ano o ka noho ana. Syn. deportment; behavior. De-mSnt-ed, adj. Pupule. Syn. crazy. D6m'l-john, n. He i-e aniani nui. De-mcic'ra-cy, n. Lahui; aupuni o ka lahui. De-ni6Pisli, v. E hoohiolo; e kulai; e wawahi. Dem'o-li'tion, n. Ka hoohiolo ana; ka wawahi ana. De'raon, n. Daimonio. De-mo'ni-ac, n. Mea i uluhia i ka daimonio. Dem'on-strate, V. 1. Ewehewehe;e hoomoakaka. Dern'on-stra'tion, n. 1. Ka wehe- wehe ana. 2. Ka hoakaka ana. A public demon- stration, ka hooakaka ana ma ke akea, Dem'on-stra'tor, n, Ka mea nana e wehewehe. De-mur'al-1-za'tion, n. Ka auhuli ana o ka noho kuonoono. De-mor'al-ize, v. 1. E hooauhuli i ke kuonoono. 2. E hoopilihua; hoopuiwa. De-mur, v. L E kanalua; e haohao. Syn. hesitate. 2. E anoni; anoninonl. De-mure', adj. Ano noho malie. Den, n. Lua holoholona. De-ni'al, n. He hoole. Den'i-zen, 7i. He haole i hooku'pala. De-nom'i-na'tion, n. 1. Inoa. 2. Aoao hoomana. Syn. sect. De-noin'i-nji'tor, n. Ka mahele o ka hakina. Common denominator, mahe- le pili like. Least common denomina' tor, mahele pili like emi loa. De-note', v. E hoike. Syn. indicate; signify. De-nounce, v. E hoopii; e hoahewa. Dense, acij. Paa; paapu. Syn. com- pact. Den'si-ty, n. Ke ano paa o kekahimea. Dent, n. He kuma. Den'tal, adj. Pili i ka niho. Den'ti-frice, n. Lepo anae niho. Den'tist, n. Kanaka hana niho. Den'tist-ry, n. Ka oihana hana niho. De-nude', v. E hoonele. De-ny', v. E hoole. De-part', v. E hele aku. De-piirt'ment, n. He mahele. A de- partment of business, he mahele o ka oihana. Primary department, ka ma- hele kumumuao kekula. De-part'ure, n. Ka hele an'aku; ka haalele ana. De-pend', r. 1; E kalele; e hilinal. Syn. rely. Depend on yourself, e hili- nai oe iaoe iho. 2. E kali. It depends on the truth of the statement, ke kali nei kela no ka oiaio o ka haina. De-pend'ence, TO. Kahilinai; kapau- lele. Syn. reliance. De-pend'ent, adj. Hilinai. De-plct', v. 1. Syn. delineate; portray. 2. E hoike lea mai. Depict a scene; portray a scene, e hoike lea mai no ke- kahi nan aina. De-pl6r'a-ble, adj. Oki loa. A de- plorable state of affairs, oki loa ka hana. Syn. lamentable. DEPLORE 65 DESIRE De-pl6re', v. 1. E kumakena. Syn. lament. 2. E minamina. De-po'nent, n. He hoike ma ke ka- kau ana. I>e-p6p'u-late, v. E hooneoneo ka ainai kanaka. De-port'ment, n. Ke ano o ka noho ana. Syn. behavior. De-pose', -y. L E hoopau; hooliemo; waiho. Depose from office, e hoohemo m.ai kaoihana. 2. E hoohiki ma ka palapala. De-p6s-it', V. 1. E noomoe. Deposit money vi the bank, e hoomoe dala ma ka baneko. 2. E waiho. Deposit money with you, e waiho i dala me oe. Dep'o-si'tion, n. 1 Ka hoohemo ana mai ka oihana. 2. Ka olelo hoike i kakauia a hoohi- kiia. Syn. affidavit. De-pds'l-to-ry, n. He waihona. A book depository, he wainona buke. De-pot' (de-po'), n. Hale waiho uka- na. Bail road depot, hale waiho ukana o ke alanui hao. De-praved, adj. Haumia loa; lilo loa i ka hewa. Syn. corrupt. De-prav'i-ty, n. Ka haumia; ka ho- honu o ka hewa. Syn. corruption. Dtip're-cate, v. 1. E pule hoopale. 2. E minamina. Syn. regret. De-pre'ci-ate, v. 1 E hooemi i ka waiwai. 2. E hoowaha'waha'. Dcp're-da'tion, 71. 1. Ka hao ana. 2. Ke komo hewa ana. Depredations of cattle, ke komo hewa ana o na bipi, De^press', v. 1. E hookaumaha i ka manao. 2. E hooemi; e hoohaahaa. De-pres'sion, n. 1. Kaumaha o ka manao. 2. Wahi poopoo iki. Dep'ri-vii'tion, n. 1. Ka hoonele ana. 2. Ka nele. De-prive', v. E hoonele. Depth, n. Hohonu; poopoo. Dep-u-ta'tlon, n. He poe i waeia no kekahi hana. Syn. delegation. De-pute', n. E koho; e wae; e hoonoho i hope. Dep'u-ty, n. He hope. Deputy Sheriff, Hope makai nui. De-T'An^e', 9. 1. E hoohuikau. . 2. E hoolilo i pupule. De-rang^ed', adj. L Pupule. Syn. crazy. 2. Hoohuikau. De-ran^e'ment, n. 1. Ka huikau. 2. Ka lilo ana i pupule. Syn. insanity. Der-e-lic'tion, n. Ka haalele loa. Syn. abandonment. De-ride', V. Eloiloi; akaaka henehene. Syn. ridicule; taunt. De-rls'ion, n. Loiloi; henehene. Syn. ridicule. 5 De-ri'slve, adj. Henehene. Derisive laughter, akaaka henehene. Der'i-va'tion, n. Ka hookumu ana. Derivation of a word, ka hookumu ana o ka olelo. De-rive', v. 1. E loaa. Derive benefit, e loaa i ka pomaikai. 2. Mai. Syn. from. Hawaiian words de- rived from the English, na hua olelo Ha- waii mai ka olelo Beritania mai. De-rog'a-to-ry, adj. Kupono ole; ku-e'. Der'riek, n. Mikmi hapai mea kau- maha. De-scend', v. E iho. De-scend'ant, n. He mamo. De-scent', n. 1. K3 iho'ua. 2. &/ Hawaiian descent, no ke kuauhau Hawaii. De-scribe', v. E hoike ano; e kuhi- kuhi. De-scrip'tion, n. He hoike ano. De-script'ive, adj. Kuhikuhi ano. A descriptive catalogue, he papa kuhikuhi ano. De-scry,ji;. E ike ma kahi mamao aku. Des'e-crate, v. E hoohaumia i na mea laa. Des'e-cra'tion, n. Ka hoohaumia ana i na mea laa. Desecration of the Sabbath, ka hoohaumia ana i ka la Sabati. De-serf, v. E haalele wale; e mahuka. Syn. abandon; forsake. De-serf, n. Ka hua o ka hana. He will get his deserts, e loaa ana iaia na hua o kana hana. Des'ert n,. He waoakua; aina neoneo. De-serfer, n. Mea mahuka. A deserter from the army, he koa mahuka. De-ser'tion, n. Ka mahuka ana; ka haalele wale ana. De-serve', v. E pouo ke loaa. De-serv'ing, adj. Ku pono ke loaa. De-sid'e-ra'tum, n. Ka mea kupono loa. De-slgnn'» V. 1. E noonoo e mamua; e manao. Syn. intend. 2. E kaha i kii mea hoike ano. De-sign', n. 1. He noonoo; he manao. Syn. intention. Evil designs, na noo- noo ino. 2. He kii hoike ano. Des'ig-nate, v. E kuhikuhi. Syn. point out; indicate. Des'igr-na'tion, n. Ke kuhikuhi ana. De-sign'ed-ly, adv. Me ka noonoo e mamua. De-8ign'er, n. 1. Mea noonoo a kakau i kii o ka mea 1 manaoia. 2. A designer of evil, kanaka i noonoo i ka mea kewa. De-sign'ing, adj'. Maalea. A designing man, he kanaka maalea; he kanaka noonoo i na mea hewa. De-slr'a-ble, adj. Ku i ka makemake; kupono. De-8ire', v. 1. E makemake. Syn. wish. 2. To desire greatly, e ake nui ; e iini. DESIRE 6G DEVISE l>e-sire', n. Ka makemake ; ke kuko. 2. Evil desires, ua kuko ino. Syn. evil passions. De-sir'oiis, adj. Ak« nui; iinl. Syn. eager. I>e-sisf , V. U'oki; e hooti; e hoopau. Desk, n. Pahu palapala. l>es'o-late, adj. Neoneo; mehameha. Des'o-la'tlon, n. Ka hooueauea ana. Des-pair., n. Ka pio ana o ka manao lana. Des-patcn', v. 1. E hooko me ka ma- ma. See dispatch. 2. E hoou'na. Des'per-a'do, n. He kanaka hebena. Syn. madman. I>es'per-ate, adj. 1. Poho' loa. A des- perate state of affairs, poho' loa o ka no- no ana. 2. Make ka manaolana. A desperate man, he kanaka i make kona mamio lana. 8. Aa makehewa. Syn. rash; head- long. I>es'per-a/tion, n. Ka jwho' loa ana o ka manao. Driven to desperation, kao- hiia a poho' loa ka manao. Dos'pi-ca-ble, adj. Pupuka; haahaa loa. Syn. contemptible. De-spise', v. E hoowaha'waha'; e hoo- pailua ma ka naau. Syn. disdain. Dos-poil% V. E hao wale; e pakaha wale; e powa'. Syn. rob. De-spdnd', v. E pau ke aho; e make ka manao I>e-sp6nd'en-cy, »i, Ka make o ka ma- nao. De-spond'ent, adj. Manao poho'. Des'pot, n. Mea e ko ana me ke kana- waiolo; alii lokoino. Syn. tyrant. Dcs'pot-ism, n. Ka mana o ka lima ikaika. I>es-sert', n. Na mea ono 1 kau hope ia ma ka papa aina, no ka aina awakea. I>6s'ti-nu'tlon, n. Wahi e hele al. Des'ti-ny, n. Ka hopena. Mankind have a common destiny, he hopena like ko ka- n aka. Des'tine, v. 1. E wae; e koho. 2. E hookaawale. Destined to learn a trade, hookaawaleia e ao i kekahi oi- hana. Des'ti-tute, adj. Nele; hune. Des'ti-tu'tion, n. Ka nele; ka hune. De-stroy', v. t. E luku; e hoopoino. De-stroy'er, n. Ka mea nana e Inka. l>e-8trxic'tion, n. He make; hepoino; he luku. Das'ul-to-ry, adj. Kumu ole; lele wa- le. A desultory remark, he olelo kumu ole. Desultory reading, heluhelu lele wale 1 o ianei. X)e tach', n. E hookaawale ae; e wehe ia. Syn. separate. De-tach'ment, n. 1. He mahele. A detachment of soldiers, he mahele o ka puali koa. 2. Ka hookaawale ana. De-tuil', r. 1. Ekuhikuhl; ekoho. To detail boys to sweep, e koho i man keiki e pulumi. 2. E hal mm mal. De'tails, n. pi. Ka mea mm. To give the details, e hai mai i na mea miii. De-tain, 1). E own; e keakea; e kaohi. My father detained me, aua kuu makua- kane ia'u. De-toct, V. 1. E hoomohala i ka hewa. 2. E hoomohala i k.i nica i huua'ia. De-tec'tion, n. Ku hoomaka'kiu ana. De-tect/Ive, n. He makai hoomaka'kiu. D«-ten'tion, n, Ka aua ana; ka hoopaa ana; ke kaohi ana. D^-tgr*, V. K kaohi; e keakea. Deterred from coming, keakea ia ka hele ana mai. Syn. hinder. De-te'rl-o-rate, r. Eemi. To deteriorate in value, e emi ma ka waiwai. Syn. de- preciate. De-ter'ml-na'tlon, n. 1. Ka manao paa, 2. Ka hooholo ana. Syn. establish- ment. Establishment of boundaries, ka hooholo ana 1 na palena aina. De-ter'inine, v. 1. E manao paa. Syn. resolve; decide. De-ter'niined, adj. Onipaa; wiwo ole. A determined stannfor the truth, ku oni- paa no ka oiaio. De-test, V. E hoopailua ma ka naau. Sy'n. abhor. De-te»t'a-ble, adj. Hoopailuaia. Syn. abominable. Dc'tos-tu'tlon, n. Ka hoopailua ma ka naau. Syn. abhorrence. De-throne', v. E kipaku mai ka noho alii. De- tract', v. 1. E hooemi. Detract from the value of a thing, e hooemi i ka wai- wai o kekahi mea, 2. E hoohaahaa. Detract from the char- acter, e hoohaahaa i ke kulana. De-trft«'tion, n. Alapahi; paokee. Det'ri-ment, n. He kumu poho; kumu keakea. A detriment to progress, he ku- mu keakea no ka holo mua. Det'ri-menl/al, ad]. Keakea, DeT'as-tate, v. E hoonea; hooneoneo Dev'ae-ta'tion, n. Ka hoonea ana; ka luku ana, De-vdl'op, V. E homohaia. To develop the intellect, e hoomohala i ka noonoo. De-Tel^op-ment, n. Kahoomohalaana. De'Ti-ate, v. E aui ae; e hull ao. De'Ti-a'tion, n. Ka aui ana; ka hull ana. De-vipe', n. He mea i noonooia. Syn. contrivance. Dev'il, n. He diabolo. Dev'il-ish, adj. Auo lokoino loa; ano diabolo. Syn. diabolical; fiendish. De'vi-ofis, adj. Pakaawili; kuawili; keekee. Syn. crooked. De-vise, v. 1. E hana mamuli o ka noonoo. 2. E hooilina waiwai. DEVISEE 67 DILATORY Dgv-ls-ee', n. Kahooilina. Syn. leg- atee. De-vis'or, n, Ka mea nana e hooilina waiwai. I>e-T6id', adj. Nele. Devoid of reason, nele i ka noonoo. De-vdlve', v. 1. E ili. It devolves on m€, ke ill nei ia mea maluna o'u. 2. E hooili. De-Tote', V. E hoolilo. To devote time, e hoolilo i manawa. To devote one's self to study, e hoolilo kekahi iaia iho i ka imi naauao. I>e-v6f ed, adj. PiU aloha. I>e-To'tlon, n. L Ka hoolaa ana; hoo- lilo loa ana. Syn. consecration. 2. He aloha nui. Syn. affection. 8. Ka pill aloha ana aku. I>e-Tour, V. L E hoonuu. Devour food, e hoonuu al. 2. E luku. To devour tTie land, e luku i ka aina. Syn. devastate. Dii-x ont, adj. Haipule; pono; akahfli; Syn. pious; reverent. Dew, n. Hau; kehatt. Dex-ter'i-ty, n. Ke akamai o ka lima. Syn. skill. I>ex'ter-oii«, acfi. Akamai; noeau ma na hana o ka lima. Syn. skilful; ex- pert. Di'a-b61'i«-al, ndj. Syn. devilish. Di'a-dem, w. Lei alii; kaei poo. Di-aer'e-si8, n He hoailona (* •) i kau ia 1 mea e hookaawale i na leo o kekahi mau hua palapala. Di'agf-nu'sis, n. Ka iml ana no ke ano o ka mai. Di-ag'o-nal, n. He kaha hi-o'. Di-ag/o-nal-ly, adv. Lepe; panaiiki. Di'a-gram, n. He kii matematika. Di'al, n. Pa kuhikuhi hora. Sun dial, he pa kuhikuhi hora no ka la. Di'a-leet, n. Ke ano o ka olelo ma kau wahi o ka aina, i ano e mai ke kau wa- hl aku. I>i'a-logue, n. He olelo kike'. Di-ara'e-ter, n. Anawaena. Dia-mond, n. He daimana; hemoml. Di'ap-er, n. He pale no ke keiki. Di'a-plxragfm (fram), n. 1. He pale mawaena o ka op\i. 2. He pale puka iloko o ka ohe na'na'. Di'ar-rne'a, n. He hi. Di'a-ry, n. Buke kakaxi la. DIc'tate, V. 1. E hfll waha a na hal e ka- kau. 2. E kauoha; ekaohi. Syn. command. 8. Hie dictates of reason, na kauoha o ka noonoo. I>lc-ta'tion, n. 1. Ka hai ana o ka waha. 2. He kauoha. Dic-ta'tor, n. Ho poo aupunl nana ka man a a pau loa. Bic-ta'tor-shipy n. Ka oihana o ka dictator. Die'tlon-a'ry, n. Buke unuhl huaolelo. Die, V. £ make. Di'et, n. Ka ai o ke kanaka. To diet, « pakiko al. Dirfer, V. 1. E like ole kela me keia» 2. E okoa. His thought differs from mine, he okoa kona manao i ko'u. Dif fer-ence, n. Like ole. Dif fer-ent, adj. 1. Okoa; ano e. 2. Kela ano keia ano. Syn. various. Dirfer-ent-ly, adv. Ma ke ano e. Dlffi-eult, adj. 1. Oolea; paakiki. A difficult question, he ninau paakiki, 2. Pilikia. A difficult place, he wahi pilikia. Dif'fl-eM-ty, n. Pilikia. Diffi-dence, n. Ke kanalua o kekahi nona iho;"ka hopohopo. Dif-fl-dent, adj. Hopohopo. Syn. bashful. Diffuse, V. E hoolaha; e hohola. Syn. disseminate. Spread abroad; to diffuse knowledge, e hohola i ka ike. Dlf-fu'sion, n. Ka hoolaha ana; ka hohola ana. Syn. dissemination. Dig:, V. E ell; e kohi. Di-gest', V. 1. E hoowali i ka ai iloko o ka opu. 2. E noonoo pono ma ka naau. To di- gest a thought, e noo pono i ka manao; e poonoo. Di'grest, n. He huina nui o na mea i noonooia. Syn. compendium; sum- mary. A digest of the laws, he buk^ hu- ina nui o na kanawai. Di-gest/i-ble, adj. Hiki ke hoowaliia. Di-^68'tIon, n Ka hoowali ana o ka ai iloko a ka opu. Di?'it, n. 1. He ana; ekolu hapaha o ka iniha. 2. kekahi o na hua heltt. 3. He hapa-12 o ka ana waena o ka iLa, a o ka mahina. Digf'ni-fled, adj. Hanohano; hiehie; ihiihi. Di^'ni-f^, V. E hoohanohano; e hoo- hiehie. DIg'ni-ta'ry, n. He kanaka ma ke kuJ- lanakiekie; kulana hanohano. DIgf'ni-ty, n. He hanohano; hiehle. Di'grrapu (di'grraf), n. Elua huapala* pala me hookahi nae leo; e laa, ea ma nead, Di-grresis', r. E auWana; e aui ae. Syn. deviate; wander from. To digress from the subject, e auwana aku mtti ke kumii manao. Di-grcs'sion' n. Ka aul ana; ka huU ana mai ka pololci. Syn. deviation. Dike, n. 1. He auwaha. Syn. ditch. 2. Ho ahua lepo; paku lepo. Di-iap'i-dat'ed, adj. Helelel. Syn. tumble down. A dilapidated house, ho hale hololei. Dl-lftp'i-d:Vtlon, n. Ka helelel ana o ka mea i kukuluia. Di-lato', V. 1. E hoomahuahua olelo. 2. E kaakaa i ka maka. Dll'a-to-ry, adj. Lolohi; loiele; haka- lia. DILEMMA 68 DISBURSE Di-lem'ma, n. Na pilikia elua. To be in a dilemma, e ku mawaena o na pili- kia elua. I>f I'i-gence, n. 1. Ka makaala; ka hoo- ikaika. 2. Kaa lawe ohua ma Farani. Dil'1-gent, adj. Hooikaika; makaala. Dil'i-gent-ly, adv. Me ka hooikaika. Di-lute', V. 1. E kakale'; e kaawili a lahilahi. Syn. to thin. 2. E kaawili me ka wai, i emi ka ikaika. Dl-lut'ed, adj. Kakale'. Thinpoi,^oi kakale'. 2. Kaawiliia i emi ka ikaika. Dim, adj. Powehiwehi; molehulehu. Dim, V. E hoopowehiwehi. Dime, n. He dime; he kenikeni. Di-men'sions, n. pi. Ke ana owaho o kekahi kino." Syn. size. Di-min'ish, v. E hooemi; e kanahae. Syn. decrease; lessen. Dim'i-nu'tion, n. Ka emi ana. Syn. decrease. Di-min'u-tive, adj. Poupou; a'a'; 111- lii. Dim'ly, adv. Powehiwehi; akakaole. Dim'ple, n. Mino. Din, n.He nakeke: nakulukulu; kamu- mu. Syn. clangor. Dine, v. 1. E ai i ka aina awakea. 2. E haaAvl i ka aina awakea. Din'gy, adj. Paele; ekaeka, Din'ner, n. Aina awakea; ka aina nal kala. Di'o-cese, n. Ke kihapai o ka bihopa. Dip, V, 1. E kioe. Dip up water, e kioe wai. 2. E hoo-u'. Dip into water, e hoo-u' iloko o ka wai. 8. E hoo-o'. To place in water, e hoo-o' Iloko o ka waL 4, E komo. To dip the oar into the wa- ter, e komo ka hoe iloko o ka wai. 5. To dip the colors, e huki ilalo a iluna 1 ka hae, ma ke ano e hoohanohano. Diph-the'ri-a, n. He mal weliwell o ka pun. Diph'thong, n. Leo hui o na leo kumu elua._ Di-plo'ma, n. L Palapala hoohanoha- no. 2. Palapala apono, mal ke kula nul mal._ Di-plo'ma-cy, n. Ke kuka' ana ma- waena o na'aupuni; oihana kuka' au- punl. Diplo-maf ic, adj. No ke kuka' ana o na aupuni. Di-pl6'ma-tist, n. Kanaka akamai ma ka oihana kuka' me na aupuni. Dip/per, d. He apu kioe. Dire, adj. Weliwell. Syn. dreadful. Di-reet', adj. Moe pololei. The direct road, kc alanui moe pololei. Di-rect, r. E kuhikuhi; e hoopololei. Di-ree'tion, n. 1. Ka moe ana. An eastern direction, e moe ana i ka hiklna. 2. Ka hooponopono ana. To take the direction of affairs, e hapal 1 ka hoopo- nopono ana o na hana. 3. Loina; kuhikuhi ana. According to directions, e like me ke kuhikuhi ana. Di-reet'ly, adv. A no' Syn. imme- diately. To go directly, e hele a no'. Di-rect'or, w. Luna hooponopono. Di-ree'to-ry, n. h. Buke kuhikuhi 1 kela me keia mea. 2. He poe luna hooponopono. Dirge, n. Kanikau. Dirk, n. He pahi hou aku. Dirt, n. Lepo, Dirt'y, n. Lepo; paele; paumaele. Dis'a-bil'i-ty, n. Ka hiki ole. Dis-a'ble, v. E hoonele 1 ka hiki. Dis'a-buge', r. E hoopololei 1 ke kuhi- hewa. Dis'ad-Tan'tag^e, n. 1. Mea pomaikal ole. 2. To take at a disadvantage, e loaa Ilo- ko o ka pilikia. Dis'af-fecfed, adj. Ohumu wale; ano kipi. Dis'a-gree', v. L Kulike ole ka ma- nao. 2. Kuponoole. The food disagrees with him, kupono ole ka ai iaia. Di8'a-gree'a-ble, adj. Kohu ole; olu- olu ole. Disagreeable day, he la oluolu ole. 2. Malallena. Syn, unpalatable. Dis'a-gree'ment, n. L Ka lokahi ole; ka mokuahana. 2. Ke kupono ole. Dis'al-low', V. E. ae ole; e hoole. Dis'ap-pear', v. E nalo aku. Dis'ap-pear'ance, n. Ka nalo ana'ku. Dis'ap-point', iZ E hoohoka 1 ka ma- nao. Dis'ap-poinfment, v Ka hoka o ka manao. Dis-ap'pro-ba'tion, n. Ka manao apo- no ole. Dis-ap-proT'al, n. Ka apono ole; ka ahewa ana. Dis'ap-prove', v. E hoahewa. Dis-arm','v. E hoonele 1 na mea e eha ai. " 2, E waiho 1 na mea kaua. Dis'ar-range', v. E waiho huikau; e hoohuikau i ka hoonoho ana. Syn. dis- place. Dis'ar-range'ment, n. Ka huikau o ka waiho ana. Dis-as'ter, n. Popillkia; polno. Syn. calamity. Dis-as' trons adj. Poino. Dis'a-vow', n. E hoole pale; ka hoole; e ae ole. Syn. disallow. He disavows the theft, ke hoole pale nel ola i ka ai- hue ana. Dis-band', v. E hookuu loa. To dis- band an army, e hookuu loa i ka pua- 11 koa. Dis-bikrse', r. E mahele aku; ehaawi. Syn. distribute; dispense. To disburse charities, e mahele aku i na manawalea. DISBURSEMENT 69 DISINCLINATION Dis-burse'ment, n. Ka mahelean'aku. Dis-card', v. 1. E haalele loa. To dis- card strong drink, e haalele loa 1 ka wai ona. 2. E kiola aku. To discard bad fruit, e kiola aku i na hua ai palaho'. Dis-cern', v. E hoomaopopo; e noo- noo pono. Syn. discriminate. Dis-cern'ingr, adj. Noonoo pono. Syn. discriminating; sagacious. Dis-cern'ment, n. Noonoo; ka noo- nookaupaona like. Syn. judgement; sagacity. Dis-charge', v. E hookuu loa. To dis- charge a workmauy e hookuu loa i ka paanana. 2. E hoolei ukuna. To discharge a ship, e hoolei i ka ukana o ka moku. 3. Ekipu. Syn. fire; shoot. 4. E hookaa. To discharge a debt, e hookaa 1 ka aie. 5. E hooko. To discharge a duty, e hooko i kekahi pono. Syn. fulfil. 6. E hookah e. To discharge water, e hookahe wai. Dis-ci'ple, n. He haumana. Syn. fol- lower. Dis'ci-plin-a'rl-an, n. Mea hoomalu pono. Dis'ci-pllne, n. Ka malu pono. Dis-clalm', v. E hoole; e noole me ka haaleje. Dis-close', V. E hoike akea; e wehe ae. Syn. re~veal. I>Is-€61'or, V. E hoo-ano e i ka wai hoo- luu. Dis-com'fort, n. Ka Inea o ka noho ana; ka haiki o ka noho'na. Dis'eoin-mode', v. E hoopilikia. Dls'eom-pose', v. E hoopihoihoi; e hoohoponopo, Dis'eon-cert', v. E hoopilihua; hoo- pihoihoi. Dis'con-nect', v. E hookaawale; e hoo- hemo; e kala. Dls-cfin'so-late, adj. Mehameha ma ka naau; kanmfiha; maha ole makanaau. Dls'eon-tent'ed, adj. Maha ole; ohu- mu wale. Dls'eon-tin'ue, v. E kapai ae; e hoo- pau. Dis'cord, n. Huahua'; hakaka; aume- urae. Syn. dissention; strife. Dis'eount, n. Uku hooemi. Di8-coun'te-n&nce, r. E maliu ole; e hooiiewa. Syn. 3isapprove. I>i8-€otir'a^e, v. E hoomake manao; e paupauaho; e manaka'. Dis-€oftr'a^e-ment, n. Ka manaka'; paupauaho; ka make o ka manao. DIs'eourse, n. He kamailio; he haio- lelo. Dls-cottr'te-otks, adj. Niha; keemoa; nainai. Syn. uncivil. Dis-c6v'er, v. E ike mua; e loaa ma- muli o ka noonoo. Dis-eov'er-er, n. Ka mea ike raua. Dis-cov'er-y, n. Ka ike mua ana. Dis-cred'it, n. 1. Hilahila. Idleness is a discredit, he mea hilahila ka molo- wa, Syn. disgrace. 2. Manaoio ole. Dis-cred'it-a-ble, adj. 1. Ku ole i ka oiaio. 2. Kupono ole. Discreditable compan- ions, na hoa kupono ole. Dis-creet', adj. Noeau; noonoo; aka- hele. Syn. cautious. l>is-crep'aii-cy , n. Ka like ole o na ole- ic elua. Dis-cre'tion, n. Noonoo akahele. Syn. prudence. Dis-crim'i-nate, v. E noonoo pono no kola me keia. Syn. discern; distin- guish. Dis-crim'i-na'tion, n. Ka noonoo kau- ?aona like. Syn. discernment. 8-€iiss', V. E noonoo pu. Syn. debate. Dis-eus'sion, n. Ka noonoo pu ana; he paio._ I>ls-dain^ n. Haaheo; hookano. &)Ui. arrogance. I>is-ease% n. Mai. Dis'eiu-bark', v. E hoopae'; e lele iu- ka. Dis'en-eiim'ber, v. E kiola i ke kau- maha; e kala i ke kumu keakea. Dis'en-gage', v. E kala i ka hihia; e wehe i ka hihia. Syn. extricate. Dls'en-gag-ed', adj. 1. Kaawale. The house is disengaged, ua kaawale ka hale. Syn. vacant. 2. Kaawale; hana ole. Syn. at leisure. DIs-en-tan'gle, v. E wehe i ka hihia. Dis-fa'vor, n. Maliu ole; ku-e' ka ma- nao. Dis-flg'ure, v. E hoinoino. Syn. mar. Dis-fran'cliise, v. E lawe i na pono makaainana. Dis-grace', n. Hilahila; inoa ino. Syn. shame ;" ignominy. Dis-grrace'ful, adj. Hilahila maoli; haukae'loa. Syn. shameful; ignomini- ous. Dis-guise', v. Ehooaano; e hoo-ano e. Dis-giist', n. Hoopailua o ka manao. I>is-giist-ing, adj. Pelapela loa; hau- mia loa, Dish, 71. He pa. To dish up, e hao ka ai iloko o ke pa. Dis-heiirt'en, v. E hoomake manao. Syn. discourage. Dis-heart'en-ing, adj. Hoomake ma- nao. Dis-hdn'est, adj. Epa; hoopono ole; apiki. Dis-li6n'e8-ty, n. Hana kupono ole; hana apiki. Dls-hon'or, v. 1. E hoino. 2, E hoole. To dishonor a bill, e hoole i ka bila dala. Dis-hon'or-a-ble, adj. Kupono ole i kainoamaikai; haahaa; apiki. Di8h.''--\va'ter, n. Wai holoi pa. Dls-In'cli-uu'tion, n. Hull ku-e' o ka manao. DISINFECT 7-0 DISQUALIFIED Dis'ln-fecf , v. E hoomaemae 1 te ea iuo. Dis'in-fec'tion, n. Ka hoomaemae aoa i ke ea inc. Pis'in-gen'u-oiis, adj. Nele i ka oiaio; apiki. Syn. deceitful; artful. Dis'in-her'it, v. E kapai mai ka hoo- ilina ana. Dis-in'te-grafed, p. p. Hooliloia a ae- ae. Dis'in-ter', v. E hual. Dis-in'ter-est-ed, adj. Ewaewa ole; kaulike o ka noonoo. Biis'in-ter'ment, n. Ka huai ana o ke kupapau. Disk, 71. He Hi palahalaha poepoe. Suit's disk, ka ili o ka La. Dis-like', V. E makemake ole. Dis'lo-cate, v. E hemo i ka Iwl mai kona ami, Syn. displace. Dislo-eii'tlon, n. Ka hemo ana o ka Iwi mai kona ami. Dis-lodge', V. E hookuke mai kahi no- ho. Dis-loy'al, adj. Manao kipi; ku-e' au- puui. Dis'mal, adj. 1. Poullull. A dismal day, he la pouliuli. 2. Kaumaha. A dismal countenance, he helehelena kaumaha. Dis-man'tle, v. E hoouele I na lako. Dismantle a ship, e hoonele ka moku i na lako. Dis-mast'ed, ad4. Lilo na kia. Dis-may', n. Pilihua; puiwa nui. Bis-mlss', V. E hookuu. Kis-miss'al j Ka hookuu ana. Dis-mountS v. E lele ilalo. Dismount from a horse, e lele ilalo mai ka lio. Dis'o-be'di-ence, n. Hookuli ; hoolohe ole. Dis'o-be'dl-ent, adj. Konia; hookuli; kue' i ke kauoha. gls'o-hey', V. E hookuli; hoolohe ole. is'6-bli^'ing, adj. Oluolu ole ; kokua ole; nanau. Dis-dr'der, n. 1. Huikau; haunaele. 2. He mai. Uis-or'der-ly, adj. 1. Kuonoono ole. 2. Hoohaunaele. Syn. lawless. Bls-or'saii-ized, adj. Hooauhuli ia; hoohuikau ia. Dis-own', V. E hoole loa. To disown an action, e hoole loa i kekahl hana. Syn. disclaim. Dis-par'age, «. E manao liilii aku; e ano hoahewa. Syn. depreciate. Dis-par'i-ty, w. K a like ole iwaenao nameaelua. Dis-^as'sion-ate, adj. Me ka huhu ole; noonoo ponoia. Dis-patcli', V. 1. E hookiklna. To dispatch a messenger, e hookikina 1 ka elele. 2. E pepehi a make. Syn. slay; kill. Dis-patcli', n. 1. Hikiwawe; wikiwiki. With dispatch, me ka hikiwawe. 2. Palapala i hooiliia me ka awiwi. Telegraphic dispatch, he palapala tele- garapa. I>i9-pel'^ V. E hoopuehu. To dispel a doubt, e hoopuehu i ka manao kana- lua. Dis-pen'sa-ry, n. Wahi e haawi i na laau lapaau. Dis'pen-sa'tion, n. 1. He haawina. A dispensation of Providence, he haa* wina no ke Akua mai. 2. He oihaTia. The Christian dispensa- tion, ka oihaua Euanelio. Dis-pense', v. 1. E haawi; e mahele aku. Syn. dishurse. Dispense charities, e haawi i na mauawalea. 2. E hoole. To dispense with one'B ser- vices, e hoole 1 ke kokua ia mai o ke< kahi. Dls-pens'er, w. Ka mea e haawi ana. A dispenser of charities, ka mea e haawi ana 1 na manawalea. Dls-perse', v. E hooauhee; e hoopu- ehu. Syn. scatter. Dis-per'sion, w. Ka hoopuehu ana. I>ig-plr'it-ed, adj. Make ka m^inao. Syn. discouraged. Dis-plaoe', V. E hoonee; ekapal ae. Dis-place'ment, n. Ka hoonee ana; ke kiipaiana. Dis-pluy', V. 1. E hoikelke. To dis- play goods, e hoikeike i na waiwai. 2. E hoike. To display courage, e hoike i ka manao wiwo ole. Syn. show. Dls-pleage', v. E hoonaukiuki. Dis-pleas'ure, n. He ukiuki; huhu; inaina. Dis-port', V. E hoolealea; e paanl lea- lea. I>i8-pog'al, n. Ka hoolilo ana. I>is-poee', V. 1. E hoolilo aku. To dispose of wealth, e hoolilo aku i ka wai- wai. 2. E maliu mai. Disposed to take ad- vice, maliu mai i ka olelo ao. Dis-p6sed', adj. Hull ia ka manao. Disposed to grant a request, hull la ka manao e ae aku i ka noi. Dis'po-si'tion, w. 1. Ano. Amilddis- position, he ano oluolu. 2. Ka hoolilo ana. Syn. disposal. 3. Kahoonohonohoana. The disposi- tion of things in a room, ka hoouohouoho ana o na mea iloko o ke keena. Dis'pog-gess', V. E hoohemo ae. Dls-prpve', v. E hooia 1 ka wahahee o kekah'i mea; e hoike 1 ka oiaio ole o kekahi aono. Syn. confute. Dis'pu-ta-ble, adj. Hiki ke hoopaa- paala. I>i8'pu-tant, n. Mea e hoopaapaa ana. Dis'pu-ta'tiotis, adj. Ake nui i ka hoo- ?aapaa. s-pute', V. E hoopaapaa. I)is-qual'i-fl-€a'tioii, n. Ke kumu i kuponoole ai. Dis-quiil'i-fied, adj. Kupono ole; ho- ole ia no kekahi kumu. DISQUALIFY 7X DIVER Dls-qual'i-fy, v. E hoole. Theft dis- qualifies a man for public office, o Va ai- nue ka mea e hoole ai i ke i^anaka uo ka oihana aupuni. Dls're-gard', v. Ehooloheole; e hoo- mae'ao'a. DLs-rel'isli, n. Ka makemake ole. I>is-rep'u-ta-bl«, adj Kaulanaina Dis're-pute', n. Ke kaulana no kaino. Dis're-speet', n. Hoowaha'waha'. Dls're-speot'ful, ad^. Ano hoowalia'- waba'. Dls-robe', v. E wehe i ka lole. Syn. unrobe; undress. Dis-sat'is-fac'tion, n. Ke ko ole o ka makemake. Dis-sat'is-fied, adj. Oluolu ole; ko ole o ka makemake. Dis-sect', V. E okioki liilii. Dis-see'tion, n. Ka okioki liilii ana. Dis-sein'ble, v. E hookamani. Dis-seiu'bler, n. Mea hookamani. Syn. hypocrite. I>is-8em'i-nate, v. E lulu; e hoolaha. Disseminate knowledge, e hoolaha i ka ike. Syn. sow. Dis-sem'i-na'tor, n. Ka mea nana e hoolaha. Dis-sen'sion, n. Huahua'; mokua- hana. Syn. contention. Dis-senf, v. E manao ku-e'. Dis'ser-ta'tion, n. He haiao. Syn. discourse. Dis-sim'i-lar, adj. Like ole. Syn. un- like. Dis-sim'u-la'tlon, n. Hookamani. Syn. hypocrisy. J>i8'si-pate, V. 1. E hoopuehu. Syn. dispel; scatter. 2. E uhauha. Syn. squander. Dis'si-pat'ed, ckfj. Uhauha; ona;hau- kae. Syn. dissolute. Dis-si-pa'tion, w. 1. Ka hoopuehu ana. 2. Ka uhauha ana. Dls'so-lute, adj. Uhauha; haukae. I>i8-8o-lu'tion, w, 1. Ka hopena o ka make. 2. Kahooheehee ana; kahoopauana. I>i8-sdlve', V. 1. E hooheehee i ka waf. 2. Ehoopau. To dissolve a partnership, e hoopau i ka hui. r>i8-861v'ent, n Ka mea e hooheehee ai. I>l8-8uade', i>. E na'pa' 'ku. I>i8-8ua'8ioii, n. Ka pa'pa' 'na. Dis-sylla-ble, 7i. He hua olelo me na mamalii elua. Dis'tance, n. Ka mamao. Dis'tant, adj. 1. Ma o loa. 2. Distant in manner, kapukapulani. Bis-taste'ful, adj. 1. Ono ole;malai- lena. 2. Ku ole i ka makemake. Syn. nauseous. Dls-tem'per, n. 1. Heanomai. Syn. disease. 2. He ano penai hoomakaukau ia no ka pena kii; a pena hale paha. Dis-tSnd'j E hoo-pehu; c pehu. I>is-tlll', V. 1. E hookulu; e kahe lii- lii. Syn. droy); flow gently. 2. E puhi wai ona. Dis'tll-la'tion, w. 1. Ke kulu ana. Ka puhi anai ka wai ona. Dis-til'ler, n. Mea puhi wai ona. Dis-til'ler^y, n. Kahi e hanaia'i o ko. wai ona. Dis-tincf , acf/. 1. Kaawale; okoa loa. Syn separate. 2. Moakaka. Syn. clear. Dis-tine'tion, n. Ano okoa. 2. Kaulana. A man of dUitinction, he kanaka kaulana. See distinguished. Dis-tinet'ly, adv. Moakaka; maopo- polea; Syn. clearly. Dis-tin'guish, v. 1. E hoomaopopo. Syn. discriminate. 2. E hookaulana. To distinguish oTie's self, e hookaulana kekahi iaiaiho. Dis-tin'guislied (g^wisbt), adj. Kau- lana. Syn. renowned. Dis-tort', V. E hoolauwili; e pakaa- wili. Dis-tr^cf , V. 1. E kaili i ka noonoo. Distract the mind from the lesso7i, e kaiU i ka noonoo mai kahaawina. 2. E hoopilihua. Dis-trae'tion, n. Ke kaili o ka noonoo. 2. Pilihua. Di8-tre«s', v. E hooehaeha. Syn. pain. I>is-tre8s', n. 1. Eha. Syn. pain. 2. Pilikia; popilikia. Syn. difliculty; peril; danger. A ship in distress, he moku iloko o ka popilikia. Di8-tres8'ing, n. Eha; pilikia. Dis-trlb'ute, v. E mahele; e puunaue. Syn. disburse. I>is'tri-bu'tion, n. Ka mahele an' aku. Dis'triet, n. Apana. District of Kona, apana o Kona. Di8-triist% v. E haohr.o; e kanalui^. Syn. suspect. E kuipehi. Dis-triist% n. Kuipeni; haohao. Di8-tri8-turb'er," n. 1. Mea hookonokono hakaka. 2. Mea hoopilikia wale. I>i8'u-nit«', V. E hookaawale i na men i hoohuiia. Dis-use', 71. Kawaiho wale ana o ke- kalil mea. X>itch> n. Auwai; auwaha. Dit'to, n. Ia mea hookahi no. Syn. the same. I>it'ty, n. Mele pa-ko-li, l>i-ur'naJ, adj. I kela rao keia la. Syk. daily. Dive, V. E luu ika wai. Dive headlong. e luu kimo; c kiihoonoo. Di'ver, n. Mea luu i Ka wai. DIVERGE 72 DOUBLE-DEALING Di-verg-e', v. E manamana; e ka ana. Di-ver'gence, n. Ke ka ana; ka mana- mana ana. Di'verg, adj. Kekahi mau. Syn. sev- eral. Di-verse', adj. Ano e; okoa. Syn. different. Dl-ver'si-fy, v. E hooano e. Di-ver'glon, n. Lealea. Syn. amuse- ment. Di-vers'i-ty, n. Like ole. Dl-vert', V. 1. E aui ae. Syn. turn aside. 2. E hoolealea. 8. E alakai aku i ka manao mai ke- kahi noonoo a i kekahi aku. I>i-vert'ing, adj. Lealea. Syn. amus- ing. Bi-vest', V. 1. E hoonele. Divest of property, e hoonele i ka waiwai. Syn. dispossess. 2. ^ wehe ae; e hoohemo. Di- vide', V. E mahele ; e putinaue. Di-vide', 7i. He kualapa mawaena o na muliwai elua. Syn. watershed. I5iv'l-d«nd, n. 1. Kumu puunaue. 2. Puu dala maheleia, Ui-vid'ers, n. Upa ana. I>i-vine', adj. Ano Akua. _ A divine, he kahunapule. Di-vin'i-ty, n. Ke Akua. 2. Hoike Akua. Syn. theology. I>i-vis'i-l>le, adj Hike ke maheleia. I>l-vis'lon, n. 1. Puunaue; mahele. A division of property, he mahele o ka waiwai. 2. Mokuahana. A division in the fam- ily, he mokuahana ma ka ohana. I>l-vis'or, n. Helu korao. Common di- visor, helu komo pili like. Greatest commx)n divisor, helu komo pili like oi loa. Dl-vorce', n. E oki mare. Di-vulge', V. E kuailo. Diz'zl-ness, n. Kaihi; poniuniu. Diz'zy, fid;'. Kaihi; poniuniu. Do (du), V. 1. E hana; e hooko. Syn. perform. 2. He haina e kokua ana i na haina e ae. Did you seef ua ike anei oe? 3. How ao you dof pehea oe? Do'cile, adj. Hoolohe; akahai. Syn. tractable. I>o-cil'l-ty, n. Ke ano hoolohe; aka- hai. Dogr-inal/ie, adj. 1. Hamuli o ka lo- iria. 2. Paakiki ma kona manao iho; haa- nou. I>d€k, n. 1. Wahi e hookomo moku, i kapili hou ia. 2. Wahi e ku ai o ka lawehala iloko o ke keena hookolokolo. Dock, V. 1, E hoopokole; e poko. 2, E hooemi. To dock the wages, e hoo- emi i ka uku. Doek'et, n. Ka papa o na hihia Imua o ka aha hookolokolo. Dock'yard, n. Wahi e hooahu ai i na lako no na moku aupuni. Doe'tor, n. L Kahuna lapaau; kauka. 2. Doctor of Divinity, he kahuna aka- mai ma na mea o ka Baibala. Doe'trine, n. 1. Kameaiaoia. 2. Christian doctrine, na loina kristiano. Ddc'u-ment, n. Palapala hoike. Do-dee'a-gon, n. Kii matematika; hu- inal2. Dodg^e, V. E aloalo'; hooalo. Doff, V. E wehe. To doff a hat, e wehe i ka papale. Dog, n. Ilio. Dog, V. E hahai; e alualu. Ddg'ged, adj. Nunuha; opukopekope; nainai. Syn. sullen; morose. Dog'ma, n. He loina. Dog'trot, TO. Kaholo mau oka ilio. Do'lngs, TO. pi. Na hana. The day's do- ings, na hana o ka la. Dole'ful, adj. Kaumaha ma ka manao; piba i ke kaumaha. Doll, ?i. Hebe'be'kii. Dol'lar, n. He dala; lOOkeneta. Dol'or-otis, adj. Ehaeha; kaumaha. Ddl'phin, n. He i-a nui, nani. Do'maiii, n. Alna. The King's domain^ ka aina a ka Moi i hoomalu ai. Syn. dominion. Do-mes'tic, adj. 1. Pili 1 ka ohana. Domestic duties, na pono ohana. 2. Kuloko. Domestic news, nuhou ku- loko. Do-mes'tic, w. He ohua no ka ohana. Do-mes'ti-eate, v. E hoolakalaka. Ddm'i-cile, TO. Wahi noho mau; home. Ddm'i-neer', v. E hookiekie maluna'e o kekahi; e kauoha hookiekie. Do-min'ion, to. Ka mana; ke aupuni. Do'nate, v. E makana aku, e haawi wale_. Syn. give; present. Do-na'tion, to. Makana; kokua; mana- walea. Syn. gift; present. Do-nee', to. Ka mea e loaa ana i ka ma- kana. Don'key, to. Kekake; hoki. Do^nor, w. Ka mea e makana ana. Doom, n. Ka hoopai. Dtfbms'day, to. La hoopai. Ka la hoo- kolokolo nui. Syn judgment day. Door, n Puka komo, Door'-keep'er, n. Kiai puka. Dor'mant, adj. E waibo moe ana. Dor- mant passions, na kuko e waibo moe ana. Dor'iner-"win'dow, v. He puka ma- kani ma ke kaupako o ka hale. Dor'mi-to-ry, TO. He hale moe; keena moe. Dose, n. He mahele laau inu. Dose, V. E hoohainu i ka laau. Dot, TO. Kiko. Do'tage, n. Wa palalauhala. Do'tard, to. He palalauhala. Do&b'le, adj. Pa-lua; papalua. Dotib'le-deal'ing, w. Hana paewaewa. DOUBT 73 DROOP Doiibt', V. 1. E kanalua. Syn. uncer- tain. 2. Anoni; anoninoni. Syn. suspense as to result', hesitation. Doubt'ful, adj. Kanalua; anoninoni. Doubt/less, adv. Me ke kanalua ole. Dough (do), n. Berena maka. Dougli'ty (dow-ty), adj. Koa; kaula- na no ku ikaika. Douse, (dowse), v. E lu kino iloko o ka wai. Dove (dfiv,) n. Manu nunu. Dove'cot, n. Halo manu uunu. Dove'tail, v E oleole papa. Dow'er, n. Ka mahele waiwai o ka wa- hine mare, a wahine kane make paha. Down', prep. Lalo; ilalo. Down'cast, adj. Kaumaha ka manao. Syn. down-hearted. Dow'dy, n. Wahine i pono ole kona kapa Komo. Down' fall, n. Ka haule ana; ka poino. DoTirn-lieart'ed, adj. Kaumaha ma ka manao; paumako. Down'hill, adj. Iho'na; makal. Down'riglit, adj. Maopopo lea. Down'ward, adj 1. Ilio ana. The downward path, ke alanui e iho ana. 2. I lalo. Dox-dl'o-|:y, n. Himeni hoomaikai. Doze, V. Kulihiamoe; kuluhiamoe. D6z-en, adj. He kakini, na mea okoa he 12. Dr^ft, n. 1. Palapala kikoo dala. 2. Ka pa ana o ka makani mawaena o na puka elua. 3. Ke kakau ana; he kope. 4. Ka wae ana. Draft for the army, ka wae ana i poe koa no ka puali koa. Drag, n. E kauo. Drag, n. He hao kahi lepo; he papa kauo pohaku, lepo, etc. Drain, n. 1. He auwaha e hookahe aku ai i ka wai mai ka aina. 2. Ka hookahe aku ana. Drain'age, n. Ka wai i hookaheia aku. Drake, n. Manu kaka' kane. Dram , n. 1. He ana kaumaha. 2. Hookahi inu ana o ka wai ona. Dra'ma, n. Olelo kike' no ke keaka. Dram'a-tlst, n. Kanaka kakau olelo kike' no ke keaka Drape, V. E hoouhl i ke kapa. Drap'er-y, n. Kapa uhi. Draught (draft,) n. L Hookahi Inu ana. 2. Ka hohonu o ke komo ana o ka mo- ku i ka wai. 3. Uulu i-a iloko o ka upena. Draughts'inan, n. Kanaka kahakaha kii ; kanaka kakau kope. Drftw, V. 1. E huki; e kauo. 2. * E kakau kii. 3. E ume. Syn. attract. Draw'back, n. 1. Kumii kcakea. Syn. hindrance. 2. Ka auhau dute i hoihoiia. 8. He poino ; he poho. Draw'brid^e, n. Alahaka i hukila ilu- na. Draw'er, n. He holowaa no ka pahu; no ka papa paha. Draw'ing, n. 1. He kii i kahaia. 2. Ka hookahe ana. Drawing off oil from a barrel, e hookahe ana i ka aila mai ka barela. 3. Ka ume ana. Syn. attraction. Draw'ing- knife, n. Pahi paauma. Draw'ing-robm, n. Keena hookipa. See parlor. Drawl, n. Leo kauo. Drawn, adj. Paiwale, hula. A drawn battle, he hoouka kaua paiwale. Dray'man, n. Kahu kaa ukana. Dread, n. Weliweli; eehia. Dread'ful, adj. Weliweli; eehia. Dream', 7i. He moe; he moeuhane. Dream'er, n. Mea moeuhane. Drear'y, adj. Neanea; oneanea. Dregs, n. Maku, Drench, v. Pulu; hoopulu. Dress, v. 1. E hookomo lole. Syn. clothe. 2. E hoomakaukau. Syn. prepare. To dress food, e hoomakaukaii i ai. 3. E wahi'. Syn. bind up. To dress a wound, e wahi' i ka eh a. 4. To dress a line of soldiers, e hoopolo- lei i ka lalani koa. Dress, n. 1. Lole komo. Syn. clothes. 2. Holoku'. 3. He uhi no kela me keia mea. Syn. covering. Dress'ing, n. 1. Ka laau i kau ia ma- luna oka eha. 2. He mea kipulu aina. 3. Mea i hookomoia. Syn. stuffing. Dres'sing-room, «. Keena hookomo lole. Drift, V. E lana wale io ia nei. Drift, n. He piha wale. A snow drift, piha wale mai o ka hau. Drift'w^ood, n. Pihea'. Drill, n. 1. Will puka liilii. 2. Paikau. Syn military drill. Drink, v, E inu. Drip, V, E kulu. Drive, v. 1. E hoo-a'. Drive cattle, 6 hoo-a bipi. 2. E hooeueu, hooklkina. To drive work, e hooeueu i ka hana. 8. To drive a hard bargain^ e hoopaa- kiki ma ke kuai ana. 4. Drive with the wind, e kaalelewa. Wind driven clouds, na ao kaalelewa. Driv'er, n. 1. Kanaka hookele kaa. 2. Kanaka hoo-a' holoholona. 3. Kanaka hookikina. 4. Kanaka hooeueu. Drlz'zle, n. Noe; kilihau. Droll, adj. Ku i ka aka Syn. funny. Drdm'e-da'ry, n. Kamelo puu hookahi. Drone, n. 1. Nnlo meli kane. 2. Jle makahiamoe; he mea loma wale. Droop. V. Loha, mae; luhe'. DROP 74 DYSPEPTIC Dr6p, TO. 1. He kulu. A drop of water, he kulu wai. '2. Paka. A drop of rain, he paka u-a. Drop, V. E haule; e hoohaule. Drop'sy, 71. Mnipehu. Dross, w. Opala o ka metala i hoohee- hceia. Di-outh, n. 1. Ka paa ana o ka u-a 2. Ka maloo ana o ka aina; ka wi. Drove, n. Pu-a holoholona. Drov'er, n. Kanaka hoo-a holoholona. Drdwn, V. E make ikawai; e lumai. Drdw'sy, adj. Makahiamoe, Driil)'bing, TO. 1. Ka hahau ana me ka laau. 2. Ke kui ana me ka puu lima. Drtkdge, n. He kauwa kuapaa. Driidg'er-y, TO, Hana inea; hana luhi. Driig, TO. 1. Laau mea lapaau. 2. Kela me keia waiwai i lohi ma ka lilo ana. A drug in the market, he wai- wai 1 hiki ole ke hooliloia ma ka ma- keke. Drug'gist, TO. Kanaka kuai laau lapaau. Drftm, 71. Pahu kani. Drtkm'mer, n. 1. Mea hookani pahu. 2. He picle waiwai. Drdm'stick, to. Laau hookani j>ahu. Drunk, adj Ona. Syn. intoxicated. Drtlnk'ard, TO. Kanaka ona mau. Driink'en, adj. Ona. DrOnk'en-ness, n. Kaona. Dry, adj 1. Maloo. Dry clothes, lole maloo. 2. Koele; koeleele. J>ry ground, aina koele. 3. Panoa. Syn. barren. 4. Makewai. Syn. thirsty. Dry, V. E hoomaloo. Dry'g«>t>ds, TO. Na lole kuai o kela me kcia ano. Dry'ness, to Ke ano maloo; ano koele. Dry'sliod, adj. Pulu ole o ka wawae. Du'al, adj. Pa-lua. Du'bi-oiis, adj. Maopopo ole. Syn. doubtful. Duch'ess, TO. Ka wahine juaxe o ie Duke. Dtkek, TO. He kaka'; he koloa. Dtiek, V. E luu iloko o ka wai. Duck'ing:, n. Ka luu ana, iloko o ka wai. Dfie'tile, adj. Hikl ke hooloihi ia. Duds, 11. Lole komo kahiko. Due, adj. Aie; kupono. Dae time, wa kupono. Du'el, TO. Hakaka' o na mea elua. Du'el-ist, 71. Kanaka maa i ka haka- ka' me ka hoa. Du-et', TO. Mele me na leo elua. Duke, TO. He 'lii kiekie ma Europa. Duke'dom, to. Ke kulana o ke Duke, a me kona aina. Dtil'cet, adj. Nahenahe. jy till, adj. 1. Oiole; pihipihi; kumumu. 2. Loiele. Syn. slow; stupid. D61'lard, to. He mea kolo o ka ike; he lolo ma ka naau. Du'ly, adv. Pono, Cavne duly to hand, hikl pono mai i ka lima. Dlirab, adj. Aa; mumule. Dfimp'y, adj. Poupou. Diin, adj. Ahinahina, Diin, TO. Ke koi 'na no ka aie. Dfince, TO. He haumanaimi ole; loiele. Dung, n. Kukae. D&n'geon, n. Hale pouli. Du'o-de'num, n. Ka mua o na naau liiUi. Dupe, TO. Mea hoopunihei wale ia. Du'pll-cate, to. Lua like, he kope. Du-plic'1-ty, n. Ano epa; wahahee. Sy'n. deceit; Ij'lng. Du'ra-biPi-ty, n. Ano paa; ano mau. Du'ra-ble, adj. Paa; mau. Dur'ance, n Ka hoopaahao ana. Syn. duress' imprisonment. Du-ra'tlon, n. Ka mau o ka manawa. Du'ress, TO. Ka hoopaaia'uii o ke kino. Dur'ing, prep. Oini; 1 ka wa. DAsk, TO. Liula'; molehulehu. Syn. twi- light. Dusk'y, adj. L Moolehulehu. Syn. shady. 2. Hauliuli. D&st, TO. Lepo aeae. Dust, v. E kahili i ka lepo. Dus'ter, n. 1. Kahili no ka lepo. 2. He kuka pale lepo. Dust'y, adj Lepo: paapu i ka lepo. Du'ti-a-bie, adj. Ku i ka auhau dute, Du'tl-ful, adj. Hoolohe. Syn. obedi' ent. Du'ty, TO. L Pono. 2. He dute waiwai; auhau waiwai. Dwtjrf, 71. Hekeko; kanaka a-a; kana« ka poupou. Dwell, V. E noho mau. Syn. reside; live. Dwel'ler, to. Kamaaina. Dwell'ing, n. Wahi noho. Syn. habi- tation; residence. Dwin'dle, v. 1. E mae. Syn. droop. 2. E emi liilii. Dye (di), v. E hooluu lole; e kupena. l>ye'ing, to. Ka hooluu ana i kalole, Dy'er, TO. Kanaka kupena lole; kanaka hooluu lole. Dy-nam'ics, to. Ka mana e nee aku ai. Dy'nas-ty, 7i. Kuauhau Moi, o ka oha- na hookahi. Dys'en-ter'y, ». Mai hi koko. Dys-pep'sia, «. Mai o ka opu hoowale ai. Dys-pep'tj€, adj. Wale ole o ka ai ma- loko o ka opu. EACH 75 . EEL B Each, adj. Pakahl. Each one of you, oukou pakahi. Ra'ger, adj. Ake uui; llnl. Kag'er-ly, adv. Me ka lini nui. Ea'gle, n. Aeto. Ear, n. 1. Pepeiao. 2. Huhui. An ear of com, he huhui ^kurina. Ear'ly, adv. Me ka makaala; me ka wi- «kie. Earn, (urn), v. E loaa mamuli o ka ^haua. Earn'est, adj. Ikaika ma ka manao. Earn'est-ly, adv. Me ka mauao ikaika. Earn'lngs, n. Na loaa mamuli o ka _ hana. Ear'ring, n. Komo pepeiao. Ear'sliot, n. Ka lohe o ka pepeiao Within earshot, ma ka lohe o ka pe- ^peiao. Earth, n. 1. Ka Honua Nei. 2. Lepo. Fall to the earth, haule 1 ka ^lepo, or, haule i ka honua. Earth'en, adj. Hauaia mai ka lepo pa- ~ lolo. Earth'quake, n. He olai; nauwewe. Ease (ez), n. 1. Maha; olu. Syn. comfort. 2. Ano hiki wale no. _ 3. Ano palaka. Eas'i-ly, adv. Hiki wale no. East, n. Hikina. East'er, n. Ka la hoomanao no ko _ Kristo ala hou ana. East'er-ly, adv. or adj. I ka hikina'ku; _ raoe aku 1 ka hikina. East'ern, adj No ka hikina. Easfward, adv. I ka hikina' ku. Eag'y, ad/. 1. Hiki wale ; moakaka. _2. Maha; pohala. Eat, V. £ af ; e pai'na. Eat'a-ble, adj. Kupono ke ai Eaves, n. Na umalu o ka hale. Eaves'drfip'per, n. He mea hakllo. il^aves'drop'piug, n. Ka hakilo ana. Ebb, n. Ka emi ana. Ebb of the tide, ka ^ emi ana o ke kai. l^h^on-y, n. Laau paa, eleele. E>>'ul-1 lotion, n. 1. Ku lapalapa ana. o ka wui. 2. Ka hoee ana. Ebullition of temper, ka hoee ana o ka huhu. ifce-cen'tric, adj. 1. Ka aul ana mai ke kiko waena. 2. Ano e; like ole me kanaka e. Ec'cen-tri'cl-ty, n. Ke ano like ole me .k(rkHnaka"e, Ec-cle'si-as'tic, n. Kahunapule. Ee-cle'ii-as'tic-al, adj. Pili i ka Eka- ^lesia. Ech'o (ek'o), n. He kupinai; e-ko. E-cliit' (ek-lii), »t. Ka mahalo nui; ke kaulana. E-clipse', n. He pouli o ka La, ka ma- hina. E-clip'tlc, n. Ke ala hele o ka La. E-co-nom'ic-al, adj. Malama pono; u'hau'ha ole. E-eon'o-mist, n. Kanaka jnalama pono. E-con'o-mise, v. E malama pono. Economise time, e malama pono i ka ma- nawa; e kalai pono. E-€6n'o-my, n. 1. Ka malama pono; ke kalai pono ana. Political economy, kalai aina. 2. Na rula me na loina no kela me keia mea. The economy of nature, na rula ^me na loina o ke ao nei. ]pe'sta-sy, n. Hauoli piha. Edge, 11. 1. Kae. Syn. brim or brink. Edge of a precipice, ke kae o ka pali. 2. Kumu. edge of a tool, kumu o ka mea paahana. 3. Lihi. Edge of cloth, lihi lole. Edge of forest, lihi o ka ulu laau. Syn. border ^ 4. Niao. Edge of board, niao papa. Edged, (ejd). adj. Me ke kumu; oi. ]^d^'ing^7i. Lihilihi lole ]|;dge' tool', n. Mea oi t;dge-wige, adv. Kunihi; lihi. Ed'i-ble, adj. Syn eatable. E'diet, n. Kanawai i hoolahaia. Syn. ^ decree. Ed'i-fi-ca'tion, n. Ka hoouaauao ana. JEd'i-flee, n. Hale uunui. l^d'i-fff V. E hoonaauao. Ed'it, V. E hooponopono nupepa, a bu- ke paha. E-di'tion, n. Ka nui o na nupepa, a buke paha i paiia i ka wa hookahi. Ed'l-tor, n. Luna hooponopono nupepa ^ a buke paha. Ed'i-to'ri-al, n. Manao hoopuka a ka . luna hooponopono. Ed'l-t^ kekahi mea. Es'ti-ina'tion, n. 1. Ka noonoo ana. Syn. computation. 2. Ka mahalo. A high estimation, he mahalo nui. Es-tran^e', v. E hoohuli ku-e'. Syn. alienate. Es-tran^e'ment, n. Ka hoohuli ku-e' ^ ana o ka manao. Syn. alienation. Es-tray', n. He holoholona hele hewa^ E-ter'nal, adj. Mai kinohi a mau loa aku. The Eternal, Ke Akua Mau Loa. E-ter'ni-ty, n. Ke Ao pau ole. Eth'ics, n, K& ike e pili ana i ka hoike uhane. Eth-n61'o-^y, n. Ka olelo e pili ana i ^ kela me keia lahui, ma kona ano. Et'i-quette (et'i-ket) n. Na rula no ^ ka launa pono aoa. Et'y-mdl'o-gist, n. Kanaka imi i ke ^ ano o na hua olelo. Et'y-mol'o-gy. 7i. Ka ike i imi i ke ku« mu o kela me keia hua olelo. Eu'lo-grize, V. E mahalo nui ma ka olelo. Eu'lo-gy, n. He haiolelo e haawi ana i ka mahalo. Syn. encomium. Eu'pho-ny, n. Ke kani pono o ka leo ma ka puana leo. Eu'ro-pe'an, adj. No Europa. E-va€'u-ate, v. 1. E haalele. Syn. quit; vacate. 2. E hoonaha' laau lapaau. E-vac'u-a'tion, n. 1. Ka haalele ana. 2. Ka hoonaha' ana. 3. Hana lepo. E-vade, n. E alo ae; e huli ae. Syn. avoid; elude. EVANESCENT 81 EXCHANGE Ev'a-nds'cent, adj. Pau wale; lele koke; hee wale; mahani. The thought has escaped me, inahani aku nei ka ^manao. Ev'an-gel'ie-al, adj. Kulike me ka euauelio. Syn. orthodox. E-van'gel-ist, n. He haiolelo. XI-van'g:el-ize> a. E hoohuli mamuli o ka euanelio. E-vap'o-rate, v. E omo wai 1 ka wela. E-va^>'o-ra'tion, n. Ka omo ana o ka wai 1 ka wela. E-vas'ive, adj. Lauwili; pololei ole. _ An evasive answer, he haina lauwili. Eve, n. Ahiahi. Syn. evening. E'ven, adj. 1. Laumania. An even sur- face, ill laumania, 2. Kau-like. An even number, helu kau-like. _ 8. ( Adv.) Even so, pela i'o no. Ev'en-lne:, n. Ka na-po' ana o ka la; ke _ ahiahi; kaliula'. Ev'en-ly, arfv. Like a like. To divide evenly, e mahele like a like. E-vent', w. 1. He hananui; he ouli. _2. Kameaikoia. E - ven t' f ul, acy. Paapu i na hananui. E'ven-tlde, n. Syn. evening. Ev'er, adv. 1. Kekahi wa, 2. Mau. Forever and ever, mau, a mau; la ao aku. ia ao aku. E v'er-glade, n. Aina i uhiia i ka wai a ^meke mauu. Ij^v'er-green, n. Laauuliuli mau. Ev'er-last'ing, adj. Mau loa, Syn. .eternal. Ev'er-y, adj. Pau loa. Each and every ^ one, pau loa, kela me keia. Ev'er-v-where, adv. Ma na wahl a pau; null moku. E-vIct', V. E kipaku. Syn. eject. E-vic'tlon, n. Ke kipaku ana. Syn. ^ejection. Ev'i-dence, n. Olelohoike. Syn. testi- „mony. Ev'i -dent, ad/. Moakaka; maopopolea. E v'i-dent-ly, adv. Maopopo lea. E'vil, n. 1. He ino. Svn. sin; hewa. 2. Poino. Syn. disaster. E-vince', v. E hoike. Syn. show. To evince determination, e hoike i ka manao paa. E-voke', a. 1. E kahea. To evoke assist- ance, e kahea i kokua. Syn. call forth. 2. E hoike. To evoke the powers of the mind, e hoike mai i na mana o ka noo- ^noo. Ev'o-lu'tion, n. Ka hoomohala ana, mal ke kumu mai. E-vdlve', V. E hoomohala no loko mai; e unuhi ae no loko mal. Ewe (yu), n. Hipa wnhine. Ew'er (yuer,) 71. Pikawai. Ex-&ct', adj. Like loa. Syn. precise. Ex- Act', V. E koi. Exact tribute, e kol I ka auhau. Es-ftct'ing:, adj. Paaklkl; oolea. An exacting man, he kanaka paaklkl. E3-&c'tion, n. 1, Ke kol ana me ka mana o ke kanawai. 2. Ka meal koi ia. E J- aet/ly, adv. 1. Pela i'o. Exactly so, pela i'o no. Syn. precisely. 2. Like loa. Ex-ag'grer-ate, V. Ehoonuiae; e haar nui. Ex-ag'ger-at-ed, adj. Oi ae i ko ka oiaio. Ex-ag'ger-a'tlon, n. Ka hoonui ana mamuaoka mea oiaio: kahaanuiana. Ex-alt', V. 1. E hookJekie ae. Right- eousness exalteth a nation, hookiekie ae la ka pono i ka lahui. , 2. E noano. Syn. laud; praise. Ex'al -taction, 71. 1. Ka hookiekie ana. 2. Ka hoano ana. Ex-al fed, adj. 1. Kiekie. Syn. high. 2. "Hookiekieia'e. Syn. elevated. Ex-am'i-iia'tion, n. 1. Ka imi ana; ka hull ana. Syn. investigation. 2. He hoike. A school examination, he hoike kula. Ex-am'ine, v. 1. E mill. Syn. look into carefully. 2. Ninaninaii. Examine a witness, e ui- naninau i ka hoike. 8. E hoike. Examine a school, e hoike kula. Es-am'in-er, w. Mea nana e mill ; na- na e hoike, etc, Ex-am'ple, n. 1. He ninau hoomaa- maa. 2. He kumu hoohalike. Syn. pattern. Ex-as'per-ate, v. E hoonaukiuki. Ijlx-as'per-a'tlon, n, Ka ukiuki ino. Ex'ea-vate, V. Ekohi;eeli. Svn. dig. Ex'ea-va'tion, n. Ka lua i eliia. Ex-ceed' v. E oi aku; e pakela'ku. Syn. surpass; transcend. Ex-ceed'ing-ly, adv. Loa. Exceeding- ly small, makalii loa. Exceedingly great, nunui loa. Ex-ceP, V. E kela. Syn. surpass; exceed. Ex'cel-lence. n. Ka maikai oi. Ex'cel-len-cy, n. luoa hanohano no ke , kiaaina, a tuhina aupuni jjaha. Ex'cel-lent, adj. Maikai oi; kilohana, Ex-cept', V. 1. E hoohalahala; e ku-e' i ka olelo. Syn. object. 2. E hookoe. Syn. exclude. Ex-cept'. prep. 1. Koe. Syn. not In- cluding. 2. Ke ole. Syn. unless. Ex-c^pt'ing^, prep. Koe;koenae. Ex-cep'tioii, n. 1. Ke ku-e' ana 1 k& olelo. 2. Ka mea pill ole; ka mea i koe. Ex-c6p'tion-a-ble, adj. Kupono olej ku'i ka hoohalahala ia. Ex-cess', 71. 1. Ka meakaulele; kaoL. 2. "Kau'ha-u'ha. Syn. dissipation. Ex-ces'slve, a<^'. Kaulele; oi pakela. Ex-chan^e', V. Ehaawipanai; epanai. Ex-chan^e', n. Kahi e kuka'ai o kapoe kalepa. Merchants' exchange^ hui kuJta' o ka poe kalepa. EXCHEQUER 82 EXPECTORATE Ex-cheq'uer (eks-chek-er), n, Wal- . houa dala o ke aupuni. Ex'cise, n. Ka dute waiwai. Syn. duty. Ex-cit'a-ble, adj. Pihoihol wale; pu- iwa ; kapallli wale ka houpo. Ex-cite', v. 1. E hoohoihoi ; e hoopUioi- 01. 2. E hooeueu; ehoolalelale. Syn. in- cite. 3. E hoala. Excite a disturhance^ e ho- ala i ka haunaele. Ex-cifing,^. a. Hoopihoihoi; hoopili- hua. Exciting titnes, wa hoopilihuaai ^ka manao. Ex-cite'ment, n. 1. Ka pihoihol. 2. "Ka hoihoi o ka naau. 8. Uluao'a; haunaele. Syn. disturb- ance. Ex-claiin% v. E kahea nui; e hooTio. Ex'ela-ma'tion, ?t. He kahea nui; he, ^hoo'holeo. Ex'ela-ma'tion point, n. Kiko pu- iwa (!). Ex-el am'a-to-ry, adj.. Ano hoo'ho; ano puiwa o ka leo. Ex-elude', v. E panl aku; e pale aku iwaho. Syn. debar. Ex-elu'slve, adj 1. Heluoleia. Syn. excepting. 2. laiihi; nohokaawale; launa ole. Ex-elu'sive-ly, adv. Wale no. Yours ^exclusively, nou. wale no. Ex'cotn-mu'Tii-eate, v. E okiaku. Ex-eres'cence, n. He puu ulu wtile mal. Ex-eru'cl-at-ing, adj. Mahuahua loa oka eha^ Ex-eftl'pate, v. E kaaokoa i ka hewa. Syn. exonerate. Ex-eur'sion, n Ka hele makaikai i kau wahi. Ex-eiis'a-ble, adj. Kupono ke kalaia, Ex-euse, (ex-kuz'), v. E kala. Ex-cuse' (ex-kus'), n. He olelo apono. . Syn. apology. Ex'e-era-ble, ac(j. Ino loa. Syn. de- testable. Ex'e-erate, v. B hooino; e olelo ino. ^Syn. curse. Ex'e-eute, v. 1. E hooko'. Syn. per- form. _ 2. E hoomake, mamuli o ke kanawai. Ex'e-eu'tion, n. 1. Ka hooko' ana, Syn. performance. 2. Ka hoomake ana. Ex'e-eu'tion-er, n. Kanaka hoomake mamuli o ke kanawai. Ex-ee'u-tive, n Mana, a poe paha, hooko kanawai. Ej-ce'u-tor, n. Kahu hooko kauoha no ka waiwai hooilina. Ex-ee'u-trix, n. Kahu wahiue hooko' ^ kaiioha. Ex-em'pla-ry, adj. Kupono ke hoo- halike ia. Ex-em'pli-fy, v. E hoikeike hoomaa- maa. Ex-empt', adi. Hookuuia. Exemptfrom taxation, hookuuia mai ka auhau. Ex-empt', V. E hookuu ; e hookaawale. Ej-emiVtion, n. Ka hookuu ana. Ex' eruption from taxes, ka hookuu ana mai na auhau. Ex'er-cise, n. 1. Ka hooikaika kino, ^ 2. He haawina hoomaamaa. Ex'er-cise, v. 1. E hooikaika kino, 2. E fioohana. Syn. employ; use. Es-ert', V. 1. Ehoo-eu'eu; hoolalelale. 2. E hooikaika. Syn. put forth ett'ort. Ex-Hr'tion, n. Ka hooikaika ana. Syn. eifort. Great exertion, ka hooikaika nui. Ex-hale', t;. E moani; e mohala. Syn. emit. Es-hausf , V. 1. E hoopau. Syn, spend. 2. E paupauaho. Syn. weary. 3. E nooraaluhiluhi loa. Syn. tire out. Ex-liau8'tioii, n. 1. Ka paupauaho. 2. Maluhiluhi; naenae. Syn. weari- ness. 8. Ka hoopau loa ana. Ex-hau8t'le88, adv. Pau ole. Syn. unliVnited. Ej-hib'it, -». Ehoike; e hoikeike. Syn. show; display. To exhibit goods, e ^ hoikeike i ua waiwaL Ex'hi-bi'tion, n. 1. He hoikeike. Li- ternational exhibition, he hoikeike o na lahui nui. 2. He hoike hai olelo. A school exhibit _ tion, hoike haiolelo no ke kula. Ex-hil'a-rate, v. E hoo-eu'eu'; hoo- hoihoi. Syn. cheer; enliven. Ex-hil'a-ra/tlon, n. Ka hoihoi o ka ma- nao. Syn. animation. Ex-liorf , V. E paipai; e kauleo. Syn. , counsel. Ex'hor-ta'tlon, n. Olelo paipai. Ex-hort'er, Ti. Mea paipai. i^JxL-hume, v. E huaf. Syn. disinter. Ex'i-gen-cy, n. Pilikia kuhewa; pilf- ^kiakuilca wa. Syn. necessity. Ex-ile, n. He kuewa. Ej-on'er-ate, v, E kaaokoa i ka hewa. Syn. exculpate. Ej-di/bi-tant, adj. Kaulele; pakela loa, Syn. excessive. Ex-6r'cise, v. E mahiki. Ex-6t'ic, n, Mea ulu malihini maka aina, Ex-pand', 17. 1. E hoomohala. Syn, bloom. 2. E moana. Syn. spread out. Ex-panse', Ti. Ke akea. The expanse of tJie heavens, ke akea o na lani. ^ Ex-pan'sion, n. 1. Ka mohala ana* 2. Kahooakeaana. Ex-pa'ti-ate, v. E hooakea i ka olelo; e kamailio akea, Ex-pa'tri-ate, v. E wailana. Syn. banish. ]|:x-peet, V. E kakalL £x'i>ee-ta'tiou, n. 1. Ke kali ana o ka manao. 2. Makemake. Syn. desire. Ex-pec'to-rant, Ti, Laau kunu. Ex-peeto-rate, v. E kuha. EXPEDIENCY S3 EXTENSIVE Ifcx-peMl-en-cy, n. Ke kiipono. SYiT. desirableness' Ex-pe'di-ent, adj. Kupono. Syn. de- ^ sirable. Ex'pe-d1t«, V. E hoohiklwawe. Syn. ^hasten; accelerate. Ex'pe-di'tion, n. 1. Ka hikiwawe; ka wikiwiki. ^2. Hehananui. Ex'pe-di'tlotisf, adj. HiklTVawe; wiki- wiki. Ex-pel', V. E hookuke; e kipaku. Ex-pend', v. E tioolilo. SYN. spend. Ex-pend'i-ture, n. Ka hoolilo ana. Ex-pense^ n. Lila. SYN. cost. Ex-pen'sive, adj .Nui o ka lilo; kuinu kuai nui. Ex-pe'ri-ence, n. Ka ike i loaa mamull o kahana; He ike iiio. Ex-pe'ri-enced, adj. Makaukau ma- muli o ka il£e iho. An experienced man, he kanaka i ike nona Iho. Ex-per'i-ment, n. Hana hoao. Ex-perf , ad/. Noeau; akamai. Syn. skilful; handy. ^x'pi-ate, V. E huikala. Syn. atone. Ex'pi-a'tion, n. Ka huikala ana. Syn. ^ atonement. Ex-pire', r. 1. E make. SyN. die. 2. E pio. Syn. go out The fire expires^ ke pio nei ke ahi. 3. Pau. TAe fime expires, kepau nei ka manawa. Ex-plain', T. B -vrehewehe; e kuailo. ^Syn. expound. Ex'pla^na'tion, n. Kawetiewehe ana. Ex-plan'a-to-ry, adj. Hoakaka ana; ^weheweheana. Ex'^>li-€a-ble, adi. Hiki ke wehewe- heia. SYN. explainable. Ex-pHc'it, odj. Moakaka. SYlf. plain; clear. Ex-piiide', a. BTpahti'; e poha'. SYii. ^ burst. fix'ploit, n. Hana hookaulana, Ex'plo-ra'tion, n. Ka imi ana i na wa- hi, me na mea i ike ole ia. Ex-plore', v. E makaikai i na mea, me ^na wahlhou. Ex-pl5'sion, n. Ka pahu' ana; ka po- ha' ana~. Syn. bursting. Ex-po'nent, n. 1. Hoailona kuhikuhl mana, X2=x, mana elua. 2. Hoailona hoike. Syn. index. An exponent of the mind^ he hoailona hoike .manao. Ex-port', V. E boolll waiwal I na aina e. Ex'por-ta'tioa, 7w Ka' hooill aua i ka walwai. Ex-p6rfer, n. Mea hooill waiwal 1 ka- ^hie. Ex'ports, n. ITa waiwal o ka alna i hoo- iliia'ku. Ex-pose', V. 1. E hoike akcrt. Expose falsehood, e hoike akea i ka wahahee. 2. E waiho wale. Exposed to the rain, waiho wale ia i ka u'-a. I ix-po-sT^tion, n. I. BTa wehewehe ana, Syn. expounding; interpretation. 2. Ka hoikeike ana. Syk. exhibition. Ex-pds'i-tor, n. He wehewehe olelo. Syn. expounder, Ex-p^st'u-lfite, V. E papa' ikaika. Syn. remonstrate. * Ex-pog'ure, n. L Ka hoike akea ana. 2. Ka waiho wale ana. Exposure to the sun, ka waiho wale ana i ka la. Ex-pound', V. E wehewehe, Syn". ex- plain. Ex-press', v. 1. E hoakaka; e hai aku. Syn. utter; declare; intimate. 2. E hoike. SYN'. indicate; signify. Ex-press', adj. 1. Ano hookahi. The express image of his father, ke ano hoo- kahi no me kona makua kane. 2. Express purpose^ ia kumu hooka- hi no. Ex-pr#S8', n. L Express messenger, he kanaka kukini. 2. Exjyress company, he hui e hoohikl- wawe i ka hooili aua i ka ukana. 3. Kaa halihali ohua. Ex-pres'slon, n. 1. He olelo. Syn. phrase. 2. Ka hoakaka ana. Syn. intimating. 3. Ke ano. A pleasing expression of countenance, ke ano oluolu o ka helehe- lena. Ex-press'ive, adj. 1. Ano nui. An ex- cessive phrase, he olelo ano nui, olelo hohonu. Ex-pres«'ly, adv. 1, Pololef loa. He told me so expressly, hai pololei loa mai oia ia'u pela. 2. Wale no. Expressly for you, nou wale no. Ex-ptil'slon, rf. Ka htJokuke ana; ke kipaku ana. Ex-ptinire', v. IS kapal; e holoi aku. Expunge front the l&ws, e kapai mai na kanawai. Ex-qnis'ite, adj. Eleu; aulii; nanl. Bx-tftiit% adj. E noho nei; e waiho' nei. Extant writings, na palapala e waiho nei. Ex-tem'po-re, adv. Noonoo ole ia ma- mua; ku i ka wa. An extempore speech, haiolelo ku i ka wa. Syn. off hand. Ex-tem'po-riie, v. E haku wale i ka olelo. Ex-tdnd', V. 1. E hoo-akea; hoo-moa- na; e hoopalahalaha. Extend his do- million, e hoo-akea i kona aupuni. 2. E kikoo; e o mai. Syn. stretch forth. 3. E hooloihi. Syn; lengthen. Extend the time, e hooloihi i ka manawa. 4t. E hoolaha. SYN. publish. To extend notice, o hoolaha i ka olelo hoolaha. 5. E hohola; o uhola. Svn. stretch. Extend the auminff yehoholii i ke anini. Extend help, e haawi i ke kokua; or, e kokua. Ex-ten'slve, adj. 1. Laulaha; akea; moana. Syn. broad; expansive. EXTENSIVELY 84 FACILITATE 2. Nui. Extensive preparations, hooma- kaukau nui. Extensive fire, he ahi liui. Ex-ten'give-ly, adu. Laulaha; akea. Ex-tent', 71. 1. Ke akea. Syx. expanse. 2. Palena. The extent of the law, ka pa- lena o ke kanawai. Syn; bounds. Ex-ten'u-ate, !♦ E pale i ka hewa. Syn. palliate. Ex-te'ri-or, n. Ko ■vraho. Syn. outside. Ex-ter'mi-nate, v. E luku loa; e hoo- pio loa, Syn. extirpate. Ex-ter'nal, adj. No "waho; mawaho. Syn. outside. Ex-ter'nal-ly, adv. Ma ko waho. Ex-ter'nals, n. Na nauaina o waho. Ex-tincf, a.dj. Pio; nalo; nalowale. An extinct crater, he luapele 1 pio. Ex-tinc'tion, n. Ka pio ana; ka nalo ana. The extinction of the race, ka pio ana o ka lahui. Ex tin'guish, v. 1. E hoopio. Ex- tinguish the race, e hoopio i ka lahui. Extinguish the fire, e hoopio i ke ahi. 2. E kinai. Ex-tir'pate, v. 1, E uhukl loa. Extirpate weeds, o uhuki loa i na uahelehele. Syn. eradicate; exterminate. 2. E hoopau loa. Ex-tol', V. E hoolea; e hoonanL Syn. praise. Ex-tort', V. 1. E alunu. Extort money, e alunu dala; e pakaha. 2. E kaohi. To extort a confession, e kaohi i olelo ae. Ex-tor'tion-er, n. Kanaka alunu. Ex'tract, 71. 1. He mahele oka olelo. 2. Ka i'-o o kekahi mea. Ex- tract', v. E unuhi ae; e wehe ae. Ex-trae'tion, ». 1. Ka unuhi ana; ka wehe ana. 2. Hekuauhau; he kumu. Of Hawaiian extraction, no ke kumu Hawaii. Ex'tra-dl'tion, n. Ka hoihoi kuikahl ana o na lawehala Iwaena o na aupuni. Ex'tra-or'di-ua-ryf adj, Kupaiauaha. Ex-trav'a-gance, n. U'hau'ha wai' wai. Syn. prodigality. Ex-trSv'a-gant, adj. 1. U'hau'ha wale k a wai wai. 2. Oiaioole. Syn. exaggerated. Ex-trewie', n. 1. Ka mua me ka ha o na kuauiti o ke kau-kolu. 2, Ka welau ; ka hope loa. Ex-treme', adj. 1. Extreme punish' meat, ka hoopai nui loa. 2. Extreme measures, na hana oolea loa. Ex-tremely, adv. Loa. Extremely slow, lohi loa. Ex-trem'l-ty, n. 1. Ka hox>e loa; ka welau. 2. The extremity of pain, ka nui loa ana „ o ka^hui. Ex'tr'-eate, v. E hoohemo mai ka pill- kia. Ejc-u'^ber-anoe, n. Ka piha oi. Exu- berance of joy, ka piha oi o ka hauoli. Ex-u'ber-ant, ad;. Pihaoi. Exuberant joy, hauoli piha, £x-ude', V. E kulu mai; e kahe mai. Es-«lt', r. E hauoli; e olioll. Sy'n. re- joice. Es'ul-ta'tion, n. Hauoli nui. Syn. joy. Eye(i),n. Maka. EyeM>all,n. Onohi maka. Eye'brow, n. Kuekue maka. Eye'g:Ias8, n. Maka aniani; anlanl maka. Eye'lid, Eye'lash, Eye'less, adj. n. Lihilihl maka. Maka ole. Ef e'serv'ant, n. Kauwahoomaka'kiu. Eye'serv'ice, Hana hoomaka'kiu. Eye'sight,"?!. Ka ike o ka maka. Eye'sore, n. Mea eha i ka maka. Eye'tobth', n. Ka niho malalo pono o ka maka. Eye'wa'ter, n. Wai hamo maka. Eye-wlt'negg, 7i. Mea ike maka; he ike maka. F Fa'hle, n. Olelo nane; e hoike ana no kekahi kumu oiaio. Fab'ric, n. 1. Mea i hana ia, like me ka hale, uapo, etc. 2. Mea I hana ia, like me ka lolei. Fab'ri-eate, a. 1. E hana lima. Syn. manufacture. 2. E kukulu. Fabricate a lie, e kukulu i wahahee. Fab'u-lot^s, adj. Oiaio ole. Face, TO. 1. Helehelena; maka. 2." Alo. Syn. front. Face of a buildingf ke alo o ka hale. Face, V. E ku he alo he alo. 2." E alo. Fa^e opposition, e alo i ke ku-e'iamai. Fa-ce'tiois, adj. Lealea. Fa-cil'-i-tate, v. E hoowiwi; e hoohi" kiwawe. Sy>. expedite. FACILITY S5 faste:n' Fa-cll'l-ty, n. Hikiwale; hikiwa-vve. Syn. ease. Fac-sim'i-le, n. Kalualike. Fact, n. He oiaio; mea i hookola. Fac'tor, n. 1. Helu hana. 2. Heagena; he hope. Fac'to-ry, n. Hale oihana hana lima. S YN. m auuf actory. Fae-to'tum, n. Kauwa lawelawe akea. Fac'ul-ty, n. 1. Ka mana. Syx. power. Faculty ojf speech, Via. mana e kamailio. 2. He poe kumuao o ke kula nui. Fade, v. 1. E mae; e luhe'; e loha Syn. droop; wilt. 2. E akeakea. Syn. bleach. Fad'ed, adj. Ahiahia. Sy'n. bleached. Fad'ing, adi. Mae; lube'. Fag, V. 1. E hooluhi wale. 2. Completely Jagged out, maluhiluhi loa, Fapf'end, n. Koena waiwai ole. Fag'ot, n. Laolao laau. Fail, V. 1. E haule. To fail in alesson, o haule ma ka haawina. 2. E poho. To fail in business, e poho ma ka oihana. 3. E nawaliwali. To fail in health, e nawaliwali ma ke ola kino. Fail'ure, w. 1. Ka haule ana. 2. Poho ma ka oihana. 8. Ka nawaliwali o ke kino. Faint, adj, Naenae; nawaliwali. Faint, v. E ma-u'le. Faint'-heart'ed, adj. Puiwa wale; ma- ka'u wale. Syn. timid. Faintly, adv. 1. Nawaliwali. Speak faintly, kamailio nawaliwali. 2. Powehiwehi. See faintly, e ike po- wehiwehi. Fair, adj. 1. Pono; kaulike. 2. Onaona; upalu. A fair woman, he wahineonaona. 3. Maikai. Fair weather, vr a. Ta^sdk&i. Fair, n. He fea. Syn. exhibition. Fair'ly, adv. Me ke kaulike; me ka pololel. Fair'ness, n. 1. Ka pono; ke kaulike. 2. Ka maikai o ke kino, a heleheleua paha. Fair'y, n. He kupua. Faith', n. He paulele; manaoio. Faith'ful, adj. Kupaa; oiaio. Syn. steadfast. Faitli'ful-ly, adv. Me ka oiaio. Faitli'le88, adj. 1. Manaoio ole; hoo- maloka. 2. Ano kumakaia. F^U, V. 1. E haule. Syn. drop. 2. E hinallalo. Syn. tumble down (of men or animals). 3. E hiolo. Syn. tumble (of buildings). liall, n. 1. Ka haule ana; hiolo ana; hina ana. 2. Wailele. Syn. waterfall. 8. Kau haule lau. Syn. Autumn. Fal-la'cioCks, arfj. Wahahee; oiaio ole. Faria-cy, 71. Ka wahahee; ka oiaio ole. Syn. falsity. Fal'li-ble, adj. Hikiwawe I ka lalau; ke kuihee. FalFlng-star, n. Hoku lele. Syn. shooting-star; meteor. Fal'low, adj. Mahakea. False, adj. Wahahee. False''hood, n. He wahahee; hehoo- punipuni. Fal'si-ty, V. E hoopunipuni. To /alsif>j accounts, e kakau hoopunipuni i na helu. Fal'tcr, V. E haalulu; e kulanalana. Syn. tremble; hesitate. Ffjl'ter-lng, adj. Kulanalana. Syk. hesitating. 2. Haalulu, faltering accents, leo haa- lulu. Fame, n. Ka lono; ke kaulana. Sy'N. celebrity; renown. Famed, adj. Kaulana. Syn. renown; celebrated. Fa-mil'iar, adj. Maa; walea; ike lea ia. Fa-mil'iar-ise, v. E hoomaamaa; e walea. Fa-mil-iar'i-ty, n. Ano maa; walea. Fa-mil'iar-ly, adv. Me ka walea. Fam'i-ly, n. Ghana; mamo. Fam'ine, n. \Vi. Fam'isli, v. E make 1 ka pololL Syn. starve. Fa'mojis, adj. Kaulana, Fan, n. He peahi. Fa-nafic, n. Kanaka manaoio me ka noonoo ole. Fan'cy, n. Manao ulia wale. Fan'cy, v. E manao wale. Syn. un- agine. Fang, n. Niho holoholona. Far, adj. Mamao; ma-o' loa. Farce, n. Hana hoo-akaaka. Fare, 71. Uku moku; uku kaa. 2. He ai. Syn. food. Good fare, ai maikai. Fare'well, interjec. Aloha; no ke k€ia- wale ana. Syn. good-by. Farm, n. He mahina al. Farm, v. E mahi-ai. Fiirm'er, n. Kanaka mahl ai. Fiirm'ing, n. Ka mahi ana i ka aina. Fftr'ri-er, n. 1. Kanaka kapili wawae hao. 2. Kanaka lapaau lio. ?ar'«.:r:j «^-' ^I^o^ku. Far'tiiing, n. He palekini. Ffts'ci-njite, v. E hoohoihoi I ka ma- naoT Syn. captivate. Fash'lon, 71. Ka meal hoomahuiia, 2. 2. Ke ano mau. Fftsh'ion, V. E hana. Syn. make. Fasl»Mon-a-ble, adj. Hoomahuiia. Fast, V. E hooke' ai. Fist, adj. 1. Paa, Syn. tight. 2. Ma'ma'. Syn. swift. 8. Uhauha. Syn. dissipated. F&Ht/day, n. La hooke' ai. Fkst'eu, V. 1. E hoopaa; e makla; o kakia. Fasten slightly, maulihilihi. FASTENING 86 FELONY TitaVen-ing, n, Mea hoopaa; he ma- kia. Fas-tid'i-oiis, adj. Palawaiki; aulii Pat, n. Kelekele; aila holoholona. Fat, adj. Momona; puipui. Fa'tal, adj. Make. Syn. deadly. Fa- tal sickness, mai make. Fii'tal-ly, adv. E make ai. Injured fa- tally, eha e make ai. Fsite, n. Hopena. Fji'tiier, n. Makuakane To father, e bookama. Fii'ther-land, n. Aina makua. Fii'ther-less, adj. Makuakane ole. Fa'ther-ly, adv. Me he makuakane Ja. Syn. paternal. Fatli'om, n. Anana. Fatli'om, V. E ana i ka hohonu. Fatii'om-less, adj. X. Hohonu palena ole. 2. Lipolipo. The fathomless ocean, Jca moana lipolipo. Fa-tii^ue' (fateeg'), n. Luhi; maloe- loe; maluhiluhi. 2. Mao'pao'pa. Syn. fatigue through walking. Fat'ten, v. E hanai i momona. Fau'cet, n. Mea ukuhi wai, Faull, n. 1. Hewa. ^'. Kina'. Syn. blemish. Fault'less, adj. I. Hewa ole. Syn. perfect. 2. Kina' ole. Syn. unblemished. Fanlt'y, adj. Hewa; pono ole. riiii'iia, n. Na mea ola a pan o ka aIna. Fa'vor, n. 1. Lokomaikai. Syn. kind- ness. 2. He kokua. To do a favor, e kokua lokomaikai. Ffi'vor, V. 1. E kokua lokomaikai. 2. E maliu. Fa'vor-»-ble, adj. 1. Kupono. A favorable wind, he makani pa pono mai. 2. Maliu; oluolu. Favorable to the cause, maliu i ka aoao; or, oluolu i ka aoao. Ffi'Tor-a-bly, adv. Apono. To think favorably of a thing, e manao apono aku i kekahi mea. Fa'vor-ite, n. He milimili; he puna- hele. FiVvor-it-ism, n. Ewaewa o ka haua. Fawn, V. E hoopilimeaai. Foar, n. Maka'u; puiwa; well well. Fear, v. E maka'u; e puiwa. Syn. dread. Fear'fuJ, adj. h Puiwa; maka'u. Syn, afraid. 2. Weliweli; eehia, Syn. dreadful; terrible. Fear'less, ad/. Maka'u ole; wi wo ole; Syn. bold. Fear'less-ly, adv. Makoanie ka ma- ka'u ole. Fear'less-ness^ n. Ke ano wiwoole. Syn. boldness. Feaf-i-ble, adj. Hiki ke hookoia; hlki wale no. Syn. practicable. M!'eikBtf n, Ahaaiua, Feast, V. 1. E ai a nul. 2. E kukulu i abaaina. Feat, n. He hana kupaianaha. Feath'er, n. Hulu manu. Feat'xire, n. 1. 2. Hiobiona. Feb'ri-fuge, n. F<^b'ru-a-ry, n. Fed'er-al, adj. Helehelena. Laau lapaau mai wela, Peberuari. , Hui. Federal govern- ment, aupunihul. Fee, n. 1. Na koina o ke kanawai. 2. Uku o ka loio. Fee'ble, adj. Uawallwali; palupalu. Fee'ble-ness, n. 1. Ka palupalu. 2. Ka nawJiliwalL Feed, v. E hanaJL Feed, n. Ai na na holoholona. Feel, V. 1. E ha'ha'. Syn. touch 2. E miinaouao. SYN. pity; sjTnpa- thize. 3. Syn. to be. To feel happy; or to be happy, e olioli; ua oluolu. 4. Syn. think. How do you feel about it; or, what do you think about it, ■pah.nsi kou manao no ia mea ? Feel'lng, n. 1. Ka ha'ha' ana. Syn. touch. 2. Manao. An angry feeling, he manao huhu. 3. Ka hoomaopoi)0 ana. Syn. ^ense. A feeling of pain; or, a sense of pain, ka hoomaopopo ana 1 ka eha. Feel'Ing-ly, adv. Me ka hoomaopopo. 2. Mencmene. Fee-sim'ple, adj. Alodio. Fee simple title, he palapala alodio. Feign (fane), 1. Aano. 2. Hoomala-e'. Syn. to put on appear- ances. 3. E ake. Feign to eat. e ake e ai. Syn. desire. Feint, n. Hana hookamanl. Fe-lic'i-tate, v. E haawi i ka hauoli. SYNr congratulate. To offer congralulo' tions, e haawi i ka hauoli. Fe-lic'i-totis, adj. Kupono loa. Syn. happy. A felicitous expression, he olelo kupono loa. Fe-llc'i-ty, n. Ka hauoli nui. Syn. bliss. Fe'line, n. ano poiK)ki. Fell, V. 1. E kua. Syn. cut down. Fell a tree, e kua i ka laau. 2. E kulai. Syn. knock down. Fell, adj. Lokoino; mainoino. Syn. cruel. Fel'low, n. He hoa; he kokoolua. Fellow-crea'turo, n. Hoa kana'ka. Fel'low-feel'ing, 71. Launa o ka ma- nao. Fel'ldw-sWp, n. Ka launa ana. Syn. society; intercourse. Ffil'ly, n, Laau po-ai o ka huila kaa. Fel'on, n. 1. Kanaka i hoahewaia i ke karaimanui. 2 He puha' ma ka lima. F61'o-ny, n. Karaima nul. Syn. fel* oni. FEMALE 87 S*e-iuale, n, and adj, Wahine. ygm'i-nine, adj. Ano wahine. S'«'iuur, n, Iwi u-ha'. fence, n. He pa laau. Fence, v. E ka'ka'pahl. renc'ing, n. 1. Na lako kukulu pa. 2* 'Kakapahi. Fend, V. E pale aku. Syn. ward off. I'end'er, n. He hao hoopaa ahi iloko o ke kapuahi. JFer'ment, n. 1. He haunaele; uluao'a. 2. Ka hu ana. Wer-mertVy v. 1. E hoo-hu'ae. 2. E hoo-awaawa. Fer'men-ta'tion, ». 1. Kahooliu' ana. 2. Ka lilo ana i awaawa. Fern, n. He laau i ikeia kona man ano- ano malalo iho o na lau; e like me ka palapalai; ke axnauu; ka iwaiwa. F«-r6'ciok, n. He buke kakau no ke ana aina. Fi«] d'-mar'fihal, lu Alihikaua nui o kapualikoanui. Field'-df fi-cer, n. He mekia; luka- nela; kenola kaua. Fiend, 7i. He diablo; uhane ino. Fierce, adj. Ahiu; hae. Syn. ferocious. Fierce'ness, »i. L Ka welao kahuhu. 2. "kno hae; ahiu. Syn. ferocity. Fi'er-y, adj. Wela; enaena. 2. Fiery tempered, hikiwawe o kahuhu. Fife,,n. Ohe puhl uuku. F If- teen', adj. Umikumamalima. Fifth, adj. 1. Ka Kma; ka mahele eli- ma. 2. He hapa-lima. Firti-eth, adj. Ke kanalima o. The fiftieth year, ke kanalimao na makahiki, 2. He napa-kaualima. Fifty, adj. Kanalima. Fig, n. Eiku. Fight, TO. 1. He hakaka'. Syn. brawL 2. He hoouka kaua. Syn. battle. Fight, V. E hakaka; e kaua. Fight'er, n. Kanaka hakaka; kanaka kaua. Fig'ur-a-tlTe, adj, Hoohalike. Syn. typical. Fig^ii-ra-tive-ly, adv. Ma ka nane anai ma ka hoohalike ana. Fig'ure, n. L He kino. Syn. shape. 2. He hiohiona. Syn. appearance. 5. Kii. 4. Hua helu. FIGURE 88 FIT Fig'ure, v. 1. E kakau heku Syn. cypher. 2. E kaulaua. Syn. to be distingruished. Fil'a-ment, n. He maawe makalii loa. Filch, V. E aihue. Syn. steal; pilfer. File, n. 1. He apuapu. 2. He lalani. A file of soldiers^ he la- lani koa. 3. He puolo pepa. File, V. 1. E nookala me ka apuapu. 2. E huakal lalani. 8. E hookomo pa ma ka puolo pepa. 4. E waiho kekahi palapala imua o ka aha hookolokolo. Fil'ial, adj. Pili i ka pono ana keikl i na makua. Filial obedience, ka hoolohe e na keiki i na makua. Fil'ings, n. Na huuahuna hookala. Fill.v. E hoopiha. Fil'li-btts'ter, n. He powa ; kanaka ho- ala hauuaele. Fil'ly, n, Lio wahine opiopio. Film, V. He ill lahilahi. Fil'ter, n. He mea kanana wai. Fil'ter, v. E hoo-kulu hoomaemae i ka wai. Filth, n. He mea pilau; opala pilau. Filtli'y, adj. Paele; penopeno; haukae. Fil-tra'tion, n. 1. Ke kulu ana. 2. Ka hoomaemae ana i ka wai. Fin, n. Pekekeu. Back fin, kuala. Side fin, pewapewa; Fin'a-ble, adj. Ku I ka uku hoopai. Fi'nal, adj. Hope loa. Syn. ultimate. Fi'nal-ly, adv. I ka hope loa. Syn. ultimately. Fi'nance, n. Ka oihana malama dala. Fi'nanc-es, w. Na loaa o ke aupuni. Syn. revenue. Fi-nan'cial, adj. Pili i ka oihana dala. Financial difficulty, pihkia o ka waiho- na; nele o ka waihona. Fi'nan-cle'r, n. Kanaka akamai ma ka oihana wai wai. Find, V. 1. E loaa mamuli o ka imi. 2. Ike. Syn. see. I find I cannot come, maopopo i'au aole au e hiki ana. Fine, n. Uku hoopai. Fine, adj. 1. Makalii, nawele. Fine thread, lopi nawele. 2. Aeae. Fine dust, lepo aeae. 3. Nani; aulii; maikai. Fine, v. E kau i ka uku hoopai. Fine'ly, adv. Nani; aulii; maikai. Fine'ness, w. Ka makalii; ka aeae. Fin'er-y, n. Na kahiko e nani ai ke kino. Fi-nesse', n. Ano maalea. Fin'ger, n. Mauamana lima. Fr'nis, w. Kapauaua; ka hopena. Syn. end. Fin'igh, v. 1. E hoopau pono. Syn. complete. 2. E hooko. Syn. perform. Fln'ish, n. Hana hoohinuhinu; hana e hoo-nani ai. Fin'ished, adj. 1. Hoopau pono ia. A finished piece of work, he hana i hoopau pono ia. 2. A finished education, hoonaauao nui ia. 3. Maikai loa. A finished composition, he haku manao maikai loa. Fin'ish-ing; toach'es, n. Na hana lii- lii i koe. Fi'nite, adj. Kau palena ia. The finite mind, ka noonoo ikau palena ia. Fire, w. Ahi. To prepare a ^re, e kuku- lu i ahi. To kindle a fire, e hooa' i k© ahi. To extinguish a fire, e kiuai i ke ahi. To fafce^^re, e a i ke ahi. Fire, v. 1. E hoo-a' i ke ahi. 2. E ki. JYre a gun, e ki pu. 3. E hoo-ala i ka huhu. Fire'armi, n. Na pu ki o kela me keia ano. Fire'brand, n. Momoku ahi; mokii ahi. Fire-en'gine, n. EnikinI kinai ahi. Fire'man, n. 1. Kanaka kinai ahi. 2. Kanaka puhi ahi o ka euikini. Fire'place, n. Kapuahi. Fire'plug, n. Ohe wai kinai ahi. Fire'proof, adj. Pau ole i ke ahi. Fire'side, n. Ke kapuahi o ka ohana. Fire-ward'en, n. Luna kiai ahi. Fire'-wot»d, n. Wahie. Fire'works, n. Na ahi kaolele. Firm, arfj. 1. Paa. Syn. compact; stable. 2. Kupaa; oni paa. Syn. constant; resolute. Firm, n. He hul kalepa. Fir'ma-ntient, n. Ka lanipaa; ka papa- lani; ke aouli. Syn. heavens; sky. Firm'ly, adv. 1. Me ka paa. 'Syn. solidly. 2. Me ka wiwo ole; me ka lauwili ole, Syn. resolutely. First, adj. 1. Ka mua; ka makamua. 2. Ka pookela. Syn. chief. First'born, n. Ka makahiapo; ka ha- nau mua. First'fruits, v. Na hua mua. First'rate, adj. Keumaoli; maikai loa. Fis'cal, adj. Pili i ka waihona waiwat o ke aupuni. Fiscal year, makahiki ha- awina dala'. Fish, n. He i'-a. Fish, v, 1. E lawa-i'-a. 2. Fish with rod and line, e kamokol. Fish'er-man, 7i. Kanaka lawa-i'-a. Fish'er-y, n. 1. Oihana lawa-i'-a. 2. He wahi lawa-i'-a. Figh'hook, n. He makau. Fish'mong'er, n. Kanaka kual I'-a. Fish'y. adi. 1. Kohu I'-a la. 2. Wahanee paha. Fis'sure, n. He mawae; he owa'. Syn, cleft. Fist, n. Puulima. Fist'l-cufl's, n, Ke kui ana me na puu lima. Fit, w. 1. He mai. * 2. Ka pilipono. A perfect fit, he aaha pili pono loa i ke kino puliki. FIT 89 FLOURISH nt, V. 1. E hoo-ku-ku lole. 2. E hoo-kupono, Flt'ness, n. Ke kupono. Syn. adapta- tion; propriety. Fit'ting, adj. Kupono. Syn. proper; adapted. Five, adj. Elima. Five-fold', adj. Pa-lima. Fix, V. 1. E hoopaa. Syn. fasten. 2. E hooholo. Syn. settle; determine. To fix boundarieSt e hooholo i na palena aiua. 8. E kapili hou. Syn. mend. 4. E hookupaa. Syn. establish. Fix, n. He pilikia. Syn. dilemma; pre- dicament. Flx'ture, n. He mea paa. I'iz'zle, V. E hoka. Flz'zle, n. 1, He hoka. 2. He kanapi o ka pauda. Flab'by, adj. Alualu; peheu. Syn. flaccid. Flag, V. E onawaliwali;ehoopalaleha. Flag, n. He lepa; he hae. Flag-el-late, v. E hili me ke kaula. Flag-dm-cer, n. Ke kapena uui o ke aumoku naanuwa'. Flag'on, n. He hue no ka wai ona. Fla'grant, adj. Hewa loa. Flag'ship, n. Ka moku o ke ademi- rala. Flag'staflf, n. Kia hae; pahu hae. Flag'stuue, n, Pohaku uui, palaha- laha. ' Flame, n. Lapalapa ahi. Flamming, adj. 1. Ka lapalapa ana. 2. Wakawaka. Syn. glittering. Flam- ing sword, pahi kaua wakawaka. Flange, n. Ke kae o ka huila kaa ahl. Flank, n. Aoao. To march by Jlank,G huakai pill aoao. Flaii'nel, n. Lole hulu hipa. Flap, v, 1. E upoi ; e kapalili. Toflap the wings, e upoi i na eheu. 2. E welowelo; e kilepalepa. Toflap as a flag or sail. Flare, v. E ana'pa. Fld,sh, V. 1. E anapu ; e huila. 2. E kanapi. Flash in the pan. Fl^sh'y, adj. 1. Anapanapa. 2. Hookahakaha wale. Flask, n. He hue nuku loloa. Flat, adj. 1. Palahalaha; malaelae; omalio. 2. Palanal. A flat dish, he pa palanai. Syn. shallow. Fl&t'ten, V, E hoo-pe'pe'; hoopalaha- laha. Fl after, V. E hoomallmall. Flat'ter-er, n. Mea hoomallmall. Flat'ter-y, a. He hoomalimali. Flaunt, V E hookeha; e haanou. Pla'vor, n. Ka miko. Fl^w, n. 1. He kiua. 2*. He puahiohio. flaw of wind, he puahionio. Fl&x, n. Laauolona'; laau lilina. Flay, V. E lole. Syn. skin. Flea, n. Uku lele. Flee, V. E holo liee ; e auhee ; e mahuka. Fleece, n. Hulu o ka hipa. Fleece, v. E pakaha. Fleet, adj. Mama; ki'ki'. Syn. swift. Fleet, n. He aumoku; ulumoku. Fleet'ing, adj. Hee ana; p.iu wale; mau ole. Syn. swiftly passing. Flesh, n. 1. I'-o. 2. Ka'naka. All flesh, kanaka a pau. Syn. All mankind. Flesli'-brusli, n. Hulu balaki mea ho- loi kino. Flesh-eol'or, n. Ka hooluu o ka i-'o. Flesh'ly, adj. Pill i na mea o ke kino. Syn. carnal. Flesh'y, adj. Puipui. Syn. corpulent" Flex'i-ble, ac^j. 1. Napenape; holU' holu; pa'he 2. le. Flexible as cloth. Flex'i-bil'i-ty, n. Ano holuholu; pahe. Fliek'er, v. Pi'-pi' The light flickers, ke pipi nei kekukui. Flight, n. 1. Ka lele ana. Flight oj birds, ka lele ana o na manu. 2. Ka hee ana. Flight of the enemy, ka hee ana o ka enemi. 3. -4 //(7 /t8:'sry» adJ Paapu i ka o-hu. Fo'gy, n. Kanaka hahai i ke ano o ka wa kahiko. Foinble, i;. He kina o ka manao. Foil, V. E hoka; e hoohoka. Syn. frus- Fold, n. 1. He opi ; he pelu. 2. He pa. Sheep fold, pa-hipa. Four- fold, pa-ha'. Fold, V. E opiopi; e pelu ae. Fold'er, n. Mea opiopi. F6'li>asc, n. Na lau o na laau. Foll-o, n. Hookahi opi o ke kalana. Folk, J Poe. Our folks, ko kakoa Folks,! * poe; komakou poe. Follow, V. Ehaihai mahope; e ukali. 2. It follows therefore, nolaila ua aka'- ka. 3. In the following manner, i)cnei. Syn. thus. F61'low-er, 7i. 1. He haumana. Syh. disciple. 2. He mea ukali. F611y, n. He lapuwale; he naaupo. Fo-ment', v. E hookonokono. SYN. incite; instigate. Fo'men-ta'tion, n. He men hamo eha. Fo-ment'er, n. He mea hoala hakaka'; hoala mokuahana, etc. Fdnd, adj. 1. Makemake; ake. 2. Ono. Fond of food, ono i ka ai. 3. Aloha. Fdn^le, v. E hooaumoe; e hlipol; e hoomilimili. Fond'ly, adv. Me ke aloha pumehana. Syn. lovingly. Food, n. Ai. Syn. provisions. Fo_ol, n. He ai-a'; he kanaka lapuwale. Fool, V. E epa; e hoopuuiwale. Fool'har'dy, aJj. Aa wale. Fool'lsh, adj. Naaupo; lapuwale. Fool'ish-ness, n. Kuaupo. Syn. folly. Fools'eap, n. Kalana uuuui. Foot, n. He wawae. 2. He kapuai ; 12 iniha. 8. Kumu. Syn. base. Ibot of a moun- tain, kumu o ka mauna. Fobt, V. 1, E hehi ; e hele wawae. 2. E hookaa. Syn. pay. To foot a bill, e hookaa i ka bila. 3. E hoouluulu. Syn. run up; add. Foot up an amount, e hoouluulu i ka hu- ina. Fo'bt'ball, «. Kinlpopo keeTii wawae. Fo^bt'fiVll, n. Ka hehf ana o ka wawae. Fo^t'libld, n. Wahi e ku ai ku wawae. Foot'path, n. Alanui hele wawae. Fot)t'priiit, 71. He meheu. Foot'step, n. Kapuai wawae. Fo'bt'stool, n. Kehina wawae. Fop, n. Kanaka hoopuahi. Syn. cox- comb. Fdp'plsh, adr. Hookelakela wale ; hoo- kahakaha. For, prep, 'iso; na; conj. no ka mea. Syn. because. For'age, n. Ai i hoomakaukau ia no na holoholona. For'ai-mftch', adv. Oiai. Stn. since. For-bear', v. 1. E hoo'ki. Syn. cease. 2. E ahonui; ehoomanawanui. Syn. have patience. For-bear'ange, n. AJtonui; hoomana- wanui. For-bld', V. E pa'pa' aku. E hoole. For-bid'dlng, adj. Inoino; kohu ole. Force, n, Ikaika; mana. Force, v. 1. E kaohi maoli. 2. 'E lima ikaika aku. Force'meat, n, I'o i kuiia a wale. FORCEPS 91 FOSTER For'ccps, v. TJ-pa' upiki o ke kauka. Tor'ci-ble, adj. 1. Mana; ikaika •2. koikoi. A forcible thought, he ma- nao koikoi. F6r'ci-bly, adr. 1. Me ka lima ikaika. 2. "^The thought strikes me Jorcibly, ku ikaika mai ku mauao ia'u. Ford, n. Wahi hele wawae o ka muli- wai; kekahawai. Ford'able, adj. Hiki ke hele wawae ia. Fore'arm, v. E lolii. Fore'cas-tle (fo-kasl), w. Wahi noho o na luina moku. Fore'close', v. E hooko i ka palapala moraki. Fore'fatli'er, u. He kupuna o Jca wa kahiko. Fore'fin'ger, n. Manamanalima mua. Fore'front, n. Ke alo; imua loa. Syh. van. F6re-g6', v. E haalele aku. A foregone coiiclmion, olelo hooholo e mamua. Fore'ground, n. Ke alo o ke kii. Fore'lxand'ed, adj. Lako; kuonoono. Syn. well off. Ffire'head (for'ed), n. Ka lae. Fdr'cig^n (for'in), adj. Haole; no na aina e. F6r'eign-er, n. He haole; kanaka no na aiua e maL Fore-know', V. E ike e mamua. Fore-kndwl'ed^e, n. Ka ike e no aa mea e hiki nxai ana. Fore'lock, n. Hili lauoho ma ka lae. Fore'man, n. He luna haua. Fore'most, adj. 1. Ka mua loa. 2. The foremast boy in school^ ke keiki pookela o ke kula. Fore'noon, n. Mamua iho o ke awakea. Fore'or-dain', v. E wae e mamua. Fore'part, n. Ka hapa omua. Fore'riin-ner, n. He elele i hoouna muaia. Fore-see', v. E ike e mamua. Fore-shown', p. p. Hoike e ia. Fore'sight, n. Ka ike e hoomakaukau e ana mamua. For'est, n. He ulu laau. Fore-stall', v. See anticipate. E maka- ala e mamua. Fore'tfiste, 7i. E wanana. Syn. predict. Fore'tiiouglit,?*. Kanoonooe mamua. For-ev'er, adv. Mau loa; no ke ao pau ole ; mau a mau. Fore-warn', v. E ao e mamua. For'feit, v. 1. E ukn hoopai. 2. E hoonelo i kekahi pono. Forge, n. Ke kapualii no k© amara. Forge, V. 1. E kui hao. 2. E apuka. Syn. counterfeit. 8. E neenee iki imua. The ship forges ahead, ke neenee iki nei ka moku unua. Forf «r-y, n. Apuka. For-get', V. E poina; ehoo-poina. For-get'ful, orf/. Poina wale. For-give', V. E kala; e huikala. Syu. pardon. For-give'ne88,n . Ke kala an*. For-glv'lng, adj. Manao kala. Fdrk, n. 1. He o. 2. Kahi e mauamaua ai. TheforJc of a river, kahi e mauamana ai ka muliwaij or, he manamana o ka muliwai. Ffirk'ed, adj. Manamana. For-lorn', adj. Oki loa; mehameha; neoneo. Form, n. L Kii; kino. Syn. figure; hody. 2. Jn some form or other, ma kekahi ano. Form, V. 1. E lilo. Syn. become. It forms a part, lilo ia i h.aj)a. 2. E kukulu i hul. Fdrm'al, adj Ku 1 na rula; like me na loin a. SYN. precise For-mal'i-ty, n. Ke ko ana mamuli o na loina. For-ma'tion, «. Kahanaana; ke ku- kulu ana. For'mer, adj. 1. Mua. The former, Iha mua. 2. Mamua. J^brmeritmeSjnawa mamua. For'mer-ly, adv, Mamua; ika wa ma- mua. For'ml-da-ble, adj. Weliweli. A for- midable obstacle, he kumu keakea weli- weli. F6r'mu-la, n. He loina. For'ni-ca'tion, n. Hookamakama. For-sake', v E hsialele. Syn, ahandoxu For-sak'en, adj. Haaleleia. For-scSoth, adv. He oiaio. Syn. in truth; indeed. For-swear' v. 1. E haalele me ka ho* hiki. Syn abjure. 2. E hoohlki wahahee. Fort, « Pa-kaua; papu'. Syn. fortress; fortification. Forte, n. Ka hana i pookela ai kekahi. Mathematics are his forte, pookela oia ma na helu. Forth-eom'ing, adj. Hoea mai ana; kokoke mai ana. Forth'witti', adi;. Ano; koke. Syk. now; immediately. For'ti-fy, v. 1. E kukulu i pa-kaua. 2. E hooikaika; hookupaa. feJfN. strengthen. For'tl-tude, n. Ke kupaa o ka manao; hoomanawanui. Syk. endurance ; firm- ness. Fort'night, n. Elua hebedoma. Fort'u-iiate, adj. Pomaikai. Fort'une, n. L Waiwai nm; lako nui. 2. Good VorfM^e, pomaikai. 8. Bad fortune, poino. Forfiine- teller, 71. Meakilokilo. For'ty, adj. Kanaha'; he kaau. For'ward, adj. Mahaoi; huo-a-ano. 2. I mua. F68'8il,w. Hemeaulu, a he kino ho- loholona paha, Ihooliloiai poliaku.a 1 eliia noloko mai o ka honua. Fds'ter, v. 1. £ hanai. Syii. nourish. 2. Ehii. Syn. cherish. 8. £ malama. Syn. to promote; care for. FOSTER-CHILD 92 FRESHMAN" Ftis'ter-chilcT, n. Keiki hanai. Fos'ter-pa'rent, n. Makua hanai. Foul, adj. 1. Haumia; pelapela. 2. Kolohe. Syn. villainous. Foun-da'tion, n. He kumu; he kahua. Foun'der, n. 1. Ka mea nana e hoo- kumu. 2. Kanaka hoo-hee' metala. Found'er, v. E piholo; e palemo. Syn. sink. Found'ry, n. Wahi hoo-hee' metala. An iron foundry, wahi hoo-hee' hao. Found'ling, n. Keiki i haaleleia e na makua. FoSSt'ainJ ^' Waipuai. Fount'ain-hdad', n. He poowai. Syn. source. Four, adj. E ha'; hekauna, Four'fold, adj. Pa-ha'. Four'fo~i>t'ed, adj. Wawae e-ha'. Four'score, adj. Kanawalu; eha' iwa- kalua. Four'squftre, adj. Huina-ha-like. Fourth, adj. 1. Ka ha. 2. He hapa- ha'. Fowl, n. He manii. Fowl'er, n. Kanaka ki manu; kanaka kawllimanu. F6wl'ing-piece, n. Pu-ki-manu. FcSx, n. He alopeke. Fra'cas, n. Hakaka'. Syn. fight; quarrel. Frac'tion, n. He hakina; he hapa. Common fraction f hakina maoli. Proper fraction, hakina pili. Complex fraction, nakinaano huikau. Compound fraction, hakina o ka hakina. Improper fraction, hakina kuokoa, Frac'tioiis, adj. Hookuli; nunuha. Syn. stubborn; obstinate. Frae'tiire, n. He haki. Syn. break. Fra^'lle, adj. Hakiwale; palupalu. frail; brittle. Frag'ment. 1. Apana. A fragment of cloth, he apana lole. 2. He huna. A fragment of food, he huna ai. 3. Lihiiki. Fra'grance, n. He ala. Fra'grant, adj. Aala; ala. Too fragrant, alapakui. Frail, adj. 1. Nawaliwali; palupalu. 2. Ae wale i ka hewa. Frail'ty, n. 1. Ano nawaliwali; palu- palu. 2. Ka manao ae wale i ka hewa. Frame, v. E kapili; e kukulu. Frame a Imv, e kukxilu i kanawai. Frame, n. He mea hoopaa. A picture frame, he laau hoopaa kii ; or, mea hoo- paa kii. Franae'-work, n. Naiwi. Framework of a house, na iwi o ka hale. Frank, adj. Anohuna'ole; oiaio. Syn. honest; candid. Frank'ly, adv. Me ka oiaio maoli. Syn. honestly; candidly. Fran'tic, acf/. Pioloke loa; uluhualoa. Fra-ter'nal, adj. Hoahanau. Syn. brotherly. Fraternal love, aloha hoa- hanau. Fra-ter'nl-ty, n. Hui hoahanau. Syn. brotherhood. Fra'ter-nize, v. E hui ma ke ano hoa- hanau. Frafrl-cide, n. Mea pepehi hoahanau. Fraud, ?i. Hana apuka; hana epa. Fraud'u-lent, adj. Apuka; epa. Fraught (frawt), adj. Paapu. Fraught with danger, paapu i na popilikia. Syn. full. Fray, v. E weluwelu. Freak, n. Manao ulu wale. Freck'le, n. Kiko ma ke kino. Free, adj. 1. Kuokoa. A free man, ka- naka kuokoa. 2. Mama; holo. .4 /ree ^or«e, he lio ho- le. 3. A free wind, makaui mahope mal. Free, v. 1. E hookuu. 2. To free the mind, e hai pau loa i ka manao. 3. To be free and easy, e luana; e hoo- nanea. Free'-born, adj. Kupa. Free'dom, n. Kuokoa; ku 1 ka wa, Free'hold, n. Aina alodio; aina kule- ana, Free'hold-er, n. Haku kuleana. Free'ly, ad_y. Me ka aua ole. Free'-sehool , n. Kula uku ole. Free-thlnk'er, w. Heaia'; he hooma- loka; he hoomalau. Free-will', n. Ka mana e hooko ma- mulio kamakemake. Of his own free will, mamuli o kona makemake iho. Freeze, v. E make i ke anu. 2. E paa i ke anu. Syn. congeal. Freight, w. Ukanamoku. Freight, V. E hoopihamoku; e hooill ukana maluna o ka moku. Freight'-list, n. Papa iielu ukana. French, adj. Farani. French language^ oleic Farani. Fre-quent', v. 1. E makaikai pinepine; 2. E hele mau. Fre'quent, adj. Pinepine. Syn. com- mon. Fre-quent'er, n. Mea makaikai pine- pine; mea hele mau. Fre'quent-ly, adv. Pinepine. Syn. of- ten. Fresh, adj. 1. Hou. Fresh goods, na waiwai hou. Syn. new. 2. Maka. Syn. raw. 3. Ikaika, Feel fresh, e ikaika hou. Syn. strong. 4. Huihui. Fresh water, wai huihui. Syn. cold. Fresh'et, n. Hewaimanini; wai nui. Fresh'ly, adv. Hou. 2. Oluolu. The wind blew freshly, pa oluolu mai ka makani. Fresh'man, n. Haumana o ka papa komo o ke kula nui. FRET 93 FURTHERMORE yret, V. E ne; e ohumu wale. Fret'ful, i „^i Ne; uaole. A fretful Fret'ting, ( ""•?• child, he keiki ne. Syn. peevish. Fri'a-ble, adj. Hakihaki wale; pai'na wale. Syn. brittle. Frie'tlon, n. Ka anai ana. Fri'day, n. Po-alima. FriencI, w. Hoa'loha; hoalauna. Friend'less, ad/. Hoalauna ole; meha- meha. " Friend'ly, adj. Oluolu; launa. Friend'sliip, n. Aloha hoalauna. Frig'ate, n. Moku manuwa nui. Fright, 71. Puiwa. Syn. alarm; terror. Fright'en, v. E hoopuiwa. Syn. scare. Fright'ful, adj. Eehia; weliweli. Frig'id, adj. 1. Auuanu. Syn. cold. 2. Frigid zone, kaei anu. Frigr'id-ly, adj. Puanuanu. Syn. coldly. Fringe, n. Lihilihi lole. Frisk, V. E lelelele; e haa. Frisk'y, adj. Lelelele, me he hipa kei- ki la. Frlt'ter, v. To fritter away the time, e hoohala wale i ka manawa. Fri-v61'i-ty, n. He lealea noonoo ole. Frlv'o-loiis, adj. Lealea noonoo ole. Fro, adv. I-o'. To and fro, i-o' ia nei. Frdek, n. Lole palaka. A frock coat, puapuamoa. Frog, 11. He ra'na. Frol'ie, n. He paani lealea. Syn. sport. Frol'ie-some, adj. Lealea 1 ka paani. From, »rej3. Mai. Fr07n Honolulu, mal Honolulu mai. From Honolulu to Rilo, mai Honolulu aku i Hilo. Front, n. L Ke alo. 2. Imua. Frontpage, n, Ke alo o ka pa, a hale paha. Fron-tier, n. Mokuna aina; pea. Syn. boundary. Front'is-plece, n. Ke kii ma ka aoao mua loa o ka buke. Frfist, n. Kehau anu. Frdth, n. Hu'a; huwa . Fro'ward, adj. Haakei. Frown, n. He hookue maka. Frown, v. E hoomaku'e. Fru'gal, adj. 1. Pakiko. Syn. eco- . nbmical. 2. Uuku o ka lilo. Fr^it, n. 1. Hua. 2. * Hua ai. Frult'f ul, acy. Hua nui; momona. Syn. fertile. Fruit'fal-ness, n. 1. Ka hua nui ana mai. Syn. productiveness. 2. Ka momona o ka lepo. Syn. fertility. Fru-i'tion, n. Ke ko ana. Friiit'legs, vdj. 1. Hua ole. A fruit- leas tree, he laau hua ole. 2. Ko ole; makehewa. A fruitless ef- fort, he hoao makehewa. Fruit'tree, n. Laau hua, Frii gyrate, v. £ boohoka. Syn. de- feat. Frfts'tum, n. He okina o ke kino paa. Frustum of a cone, he okina o ka puou Fry, V. E parai. Fry'ing-pan, n. Pa-parai. Fu'el, n. 1. Wahie no ke ahi. 2. Kela mea, keia mea i a i ke ahi. Fu'gri-tive, w. He kuewa; kanaka aU' wana; kanaka mahuka. Ffil'crum, n. He unu; he koo. Ful-fill', V. E hooko'. Syn. accomplish. Ful-fill'ment, n. Ka hooko' ana. Syn. accomplishment. Full, adj. Piha. Full'ness, n. Ka piha ana. Full'y, adj. Lea. Fully understand, maopopo lea. Fftm'ble, v. E ha'ha' wale aku. Fumes, n. pi. 1. Uahi. Syn. smoke. 1. Ka mahu o na mea baila; ke ala o na mea e a ana. Fu'mi-gate, v. E hoopuhi 1 ka u-ahi. Fu'mi-ga'tlon, n. Ka hoopuhi ana i ka u-ahi. Ffin, 71. Paani lealea. Fiine'tion, v. Hana. Ftine'tion-a-ry, n. Luna oihana. Ftind, 71. He waihona. Fxin'da-ment'al, adj. Kumu. Funda- mental principle, he loina hookumu. Fu'ner-al, n. Halawai hoolewa kupa- pau. Fu-ne're-al, adj. Ano kanikau. Ftin'gus, 71. Pepeiao laau. Ftin'nel, n. 1. Puka u-ahi no ka eniki- ni. Syn. smoke stack. 2. Puka hookomo ea i ka opu o ka mo^ ku. 8. Tini ukuhi wai. Ftkn'ny, adj. Lealea; mea akaaka. Fur, n. Hulu palupalu, like me koka popoki. Fur'bisli, v. E anai; e hoohinuhinu. Syn. scour. Fu'rl-otis, adj. 1. Weliweli o ka huhu. 2. Ikaikaloa; pukiki. A furious wind, makani pukiki. Furl, V. E opiopi. E opiopi i ka pea. Fur'Iong, ». He setadia; hapawaluo ka mile. Fur'lough (fur'lo), n. Palapala hoc- kuu koa no ka wa pokole. Fur'na^e, n. L Kapuahi hooheehee metala. 2. Kapuahi hoomehana. Fur'nish, v. E hoolako. Syn. supply. Fur'nl-ture, n. Na lako. Household furniture, na lako hale. Fur'row, n. Auwahao ke o'palau. Fur'tlier, adv. Oi ae ; ma o aku. Fur'thier, v. E kokua. Syn. assist; pro mote. To further the undertaking. e kokua mamuli o ka hana. Fur'tlier-ance, n. KoKUa; koo. In furtherance of the object, i kokua no ka manao. Fur'tlier-more, adv. Eia hou. Syn. moreover. FURTHEST ^ GARRISON VvirthfeBt, adj. Ma-d, adj. 1. Maikai; pono. Syn. righteous. 2. Kina'ole; paa. Syn. without flaw. 3. Pololei. Syn. correct. Go^d-by', 71. Aloha hookaawale. Syn. adieu. G<>bd'ly, adv. 1. Mahuahua. A goodly number oj persons, he poe mahuahua no. 2. Aulii; mikioi. A goodly appearance, he nanaina aulii. G<>t>d'nes8, 71. Ke ano maikai; ka pono. Go~bds, n. Na waiwai liilii o kela me keia ano. Dry-goods, na lole kuai o na ano apau. Good-will', n. Manao lokomaikai; ma- nao oluolu. Goose, 71. Manu ne'ne'. Gobse'flesh, (on account of cold). Anu- henuhea. Gore, 71. 1. Koko i hookahe ia, 2. Apana huinakolu o ka lole, a aina pah a. Gore, V. E hou aku me ke kiwi. G6r'di-an KnOt, n. He pilikiapohi- hihi. To cut the Gordian knot, e hoopau i ka pilikia me ka lima ikaika. Syn. inextricable difficulty. G6Tge, 71. 1. Ka pu a-i. 2. Wahi kuhoho iwaena o na kua- hiwi. Gdr'^eoiis, adj. Nani loa; kamahao. Go-ril'la, n. Keko kanaka o Aferika. Gor'mand-ize, v. E no'u. Gor'mand'lz-er, n. He wa'hauhau'ha, Go'ry, adj. Paele i ke koko. GcSs'ling, 71. Manu nene opiopio. Gos'pel, 71. Euanelio. Gds'sip, n. Holoholo olelo; lonolonoa'. Gouge, 71. Kila o-o'ma. Gouge, V. 1. E poalo. Gouge out the eye, e poalo i ka maka. 2. E kalai me ke kila oo'ma. Gourd, 71. Ipu awa. Gout, n. Ka mai pehu o na ami. Gov'ern, v E hoomalu i kanaka. Gov'ern-ess. 71. 1. Kahu wahine no na keikio kaonana. 2. Kiaaina wahine. Gdv'ern-ment, n. Aupuni. Gov'ern-ment'al, adj. No ke aupuni. G6v'ern-or, v. 1. Kiaaina. 2. Kahu hoomalu. 8. Mikini hooponopono ana i ka eni- kini mahu. Gown, n. He holoku'. Gr&b, I'. E kaili ino; e apo ino aku» GRACE 98 GREAT Grace, n. 1. Lokomaikai. Syn. kind- ness. 2. Nani. Syn. beauty. Grace'ful, adj. 1. Lokomaikai 2. 'Nani; aulii; upalu; eleu. Grace'ful-ly, adv. 1. Mekalokomal- kaf. 2._ Me ka mikioi. Gra'cious, adj. Lokomaikai. Gra'ciou8-ly, adv. Me ka oluolu. Grad'e, w. \. He kulana; he papa. 2. Kamoeanaokealanui. Levelgrade, moe iliwai. Grade, v. 1. E hoonoho kulana; e hoo- noho papa. 2. E noomoe i alanui. Grad'u-al, adj. 1. Malie. A gradiml ascentj he pii'na malie. 2. Liilii. Gradual diminution, he hoo- emi Ijilii. Grad'u-al-ly, adv. Ma ka noii; me ka malie. Grad'u-ate, v. 1. E loaa ka palapala apono maike kula nui mai. 2. E kaha i na degere maluna o kekahi mea. Grad'u-a'tion, n. Ka hookuu ana me ka palapala apouo. Graft, n. He opuu i pakufla i kehahi laau e ae. Grain, n. 1. Na hua palaoa o na ano a pau. 2. He huna. A grain of sand, he huna one. Grain, v. E pena kohu hooluu laau la. Gram'l-nlv'o-rofts, adj. E ai ana i ke maun; al mauu. Gram'mar, n. Hoike olelo. Gram-ma'rian, n. Kanaka makaukau ma ka hoike olelo. Gram-mat'ie-al-ly, adv. Like me na rula o ka hoike olelo. Gran'a-ry, n. Waihona no na hua pa- laoa. Grand, adj. Nani; kamahao. Grand-child, n. He moopuna. Grand'eur, n. Ka nani; ke kamahao. GrandTatti'erJ K-nmmft Tfanp Grand'sire, \ ^- Jvupuna icane. Grand-jii'iy, n. Ke jure nui, e iaal e anaina hihia karaima, mamua o ka hookolokolo ana.. Grand'moth'er, n. Kupuna wahine. Grant, n. Hehaawinaokelamekeia ano waiwai. Grant, r. E ae; e haawi. Grant-ee', n. Ka mea e loaa ana. Grant'or, n. Ka mea nana e haawi. Gran'u-late, v. E hoolilo kekahi mau mea wai 1 mau huna paa. Granulate cane juice, e hoolilo ka wal o ke ko i niau huna ko paa. Grape, n. 1. Hua waina. 2. Poka' nui i hoopihaia i na poka' liilii. Grape'vine, n. Kumu waina. Gra^tU'le, adj. Moakaka ke kakau ana. Graph'ite, n. Kepan mea hana penl- kila. Grap'ple, v. 1. E aumeume. 2. E apo aku. Grasp, V. E apo. Grasp, n. 1. He apo lima. 2. The grasp of thought, ke apo ana i ka manao. Grasp'ing, adj. Alunu; puniwaiwai. Grass, 71. Mauu; weuweu, Grass'hop-jper, n. He uhini. Grass'y.ad;. Uliuli i ke mauu; uhiia 1 ke mauu. Grate, r. L E olo; e kolikoli. 2. E oe; oeoe. Grate, n. Hao manamana o ke kapu- ahi. Grate'ful, adj. 1. Aloha aku no ke ko- kuaia mai. Syn. thankful. * 2. Oluolu. Syn. pleasant. Grate'ful-ly, adv. 1. Me ke aloha no na pono i loaa mai. 2. Me ka oluolu. Syn. pleasantly. Grafer.?i. Mea olo; mea kolikoli. Grat'i-n-ca'tion. n. 1. Ka oluolu o ka manao. Syn. satisfaction. 2. Ke ko ana o ka makemake. Grafi-fy, V. L E hooluolu; e hoolau- lea, 2. E ko I ka makemake. Grat/ing, n. Hao manamana. Grat'ing, adj. Oeoe. Griit'is, adv. Makana wale. Grat'i-tude, n. Ke aloha no ke kokua- iamai. Syn. thankfulness. Gra-tu'l-toiis, adj. Manawalea; uku ole. Gratuitous aid, kokua manawalea. Gra-tti'1-totts-ly, adv. ManaAvalea wa- le. Gra'tu'1-ty, n. He makana. Syn. gift. Grave, n. Lua kupapau. Grave, adj. Koikoi. A grave thought, he manao koikoi. Grave, v. E kahakaha. Grav'el, n. Iliili. Grave'ly, adv. Me ke koikoi o ka ma» nao. Grav'er, n. Mea kahakaha. Grave'-st6ne,n. Pohakuhoomanao, no ka ilina. Grave'-yard, «. Pa kupapau; ilina. Grav'i-tate, v; E umexaumaha. Grav'i-ta'tion, n. Ka ume kaumaha. Grav'i-ty, n. 1. Ke kaumaha; ke koi- koi. 2. Ke koikoi o ka manao. Gra'vy, n, Kai o na i'o i hoomoaia. Grevi ^^' ^^i^siina; hina. Grdy'beard, w. Kanaka poohina. Graze, v. E ai mauu. 2. E aneane pili; e pohole iki. Gra'zier, w. Kanaka hanaiholoholona. Grease, n. Ailaharao. Grease,!;. Eharao i ka aila. Greas'y, adj. Paele i ka aila hamo. 2. A greasy fluid, 'kai "likoiiko. Great, adj. Nui; hanohano. GREATLY 99 GUEST Greatly, adv. Nuiloa;loa. Greatly be- loved, aloha nui loa ia. Great'nesB, n. Ke ano nui; ka hano- liaiio. Gre'^ian, n. No Helene. Greed'1-ly, adv. Me ke alunu. Greed'i-ness, n. Alunu; he uha wale. Greed'y, adj. Alunu; uha wale. Green, a^'. 1. Omaomao; uliuU. 2. Maka. Syn. unripe. Green -gro'cer, n. Kanaka kual mea ai maka. Green'horn, n. Kanaka hemahema; kanaka hawa'wa'. Green'liouse, n. Hale hoo-ulu mea uhi. Greens, n. pi. Na ai i like me ka luaii, ha'ha', lirauetc. Green'sward, n. Mauu uliuli. Greet, v 'E aloha aku; Syn. salute. Greet'ing, n. Ke aloha i ka halawai pu ana. Syn. salutation. Gre-ga,'Ti-oii». adj. Anolauna; maa i ka hole pu ma na pua'. Grey-hound, n. He ilio nunui, wawae lolba. Grid'dle, n. Pa parai palaoa. Grid'iron, n. Hao manamana. Grief, n. Kaumaha; ehaeha; uhu' Griev'an^^e, n. Kumu kaumaha; ku- mupilikia. Grieve, v. E uwe; e kaniuhu' Griev'oiks, adj. Kaumaha; ehaeha. Gri-mace', n. Haikaika. Syn. grin. Grim, adj. Keemoa; kuemaka. Grim'ly, adv. Keemoa. Grin, n. Haikaika. Grind, V. E hookala. Syn. sharpen. 2. E wili. Grind sugar cane, e wili ls.o. 8. E hookaumaha. Syn. oppress. Grind'er, n. Niho nui. Grind'stone, n. Hoana kaa. Grip, V. E apo ikaika. Syn. grasp. Gripe, n. Nahu; umii'. 2. Gripe of poverty, ka lokoino o ka uele. Gris'tle, n. Kumukumu. Syn. carti- lage. Grist, n. Na hua palaoa 1 willla. Grlst'nalll, w. He wili palaoa. Grit, n. 1. Ho o'ne. 2. He hoomanawanui; manao kupaa. Syn. spunk. Griz'zly. adj. Hlna. Grizzly hair^ hliia kalauono. Groan, v. E uhu'; e nu. Griian'lng:, n. Ka uhu ajia o ka leo. Gro'cer, n. Kanaka kiial i na mea ai. Gro'cer-ieg, n. pi. Kela me keia ano mea ai. Gro'ger-y, n. Hale kuai o na mea ai. Grdg, n. Wai ona i kawill pu ia me ka waT. Grfie'shop, ?^. Hale kual wai ona. Groin, n. ruhaka. Groom, w. 1. Kane akahi no a mare. Syn. bridegroom. 2. _Kahu malama lio. Groove, n. He ho'le. Grope, V. E huha aku me he makapo la. Gross, w. 12 Kakini. Gross, adj. 1. Nunui i)ono ole. 2. Haumia; pelapela. Gross'ness, n. 1. Ka nui kupono ole. 2._ Ka haumia; ka pelapela. Gross'lyj adv. I kana ole, launa ole. Grossly ignorant^ naaupo launa ole. Grdt%o,[«- He ana. Gro-tesque, adj. Ku i ka akaaka. Syn. fantastic. Ground, n. Lepo; honua. 2. Kahua. Syn. foundation. Ground, v. Hi; mau. The boat has grounded, ua ill ka waapa. Ground-floor, n. Ka papa hele o lalo loa o ka hale. Ground'less, adj. Kumu ole; kahua ole. Groundless fear, maka'u kumu ole, or, maka'u wale. Ground 'plan, n. Kii o ke kahua-hale. Ground'plot, n. Kahua o ka hale. Ground'rent, n. Uku hoolimalima no ke kahua hale. Ground'-work, n. Ka hana hoo-kahujv. 2. Groundwork of knowledge, na kumu mua o ka ike. Group, w. He pu-a. Syn. collection. 2." Huhui. Syn. cluster. A cluster of stars, he huhui ho-ku' Grove, n. He wahi ululaau uuku. Grdv'eljV. 1. E kokolo maluna o ka honua. 2. E hoohaahaa a i ka lepo. Gr6v'el-er, n. Mea haanaa loa; mea kolo ma ka lepo. GroTV, V. 1. E kupu; e ulu ae; e hoo- ulu. 2. E lilo. Syn. become. Groio rich, or become rich, e lilo i waiwal. Growl, V. E uwo; e kekc. Growth, n. Ka ulu ana; ka mahuahua ana. Grib, TO. 1. He enuhe. 2, Ai. GrAd^e, v. E aua. Grudge, n. He hoomauhala. Gru'el, n. He pudiua lahilahi. Grftff, adj. Kalakala; nihauiha. Grono o ke kino, a o ka naau paha. Health'ful, adj. Ku i ke ola o ke kino. Health'i-ness, n, Ke kupono i ke ola kino. Health'y, adj. Mai ole; ui; ola pono; puipui. Heap, 71. He ahua; he puu. Heap, V. Ehoo-ahu. Hear, v. E lohe; e hoolohe. Hear'er, ii. Mea elohe ana, Hear'ing, n. Ka lohe ana. Heark'en (hark-en), v. E hoolohe; e haliu mai ka pepeiao. Hearse, 71. Kaanalihali kupapau. Hear'say, n. Lono; lonolono-a'. Syn. rumor; report. Heart, 71. Puuwai;naau. Heart'ache, n. 1. Eha ma ka puuwai. 2. Luuluu o ka naau. Heart'burn, 71. Umaumanaha'; hahoa Heart'felt, adj. Pumeuana. Hear^elt thanks, aloha pumehana. Hearth, n. Kapuahi. HEARTILY 103 HERMITAGE HeHrt'l-ly, adv 1. Me ka naau apau; me ka ikaikn. Syn. vigorously. 2. Nui. J^t heartily, ai a nui. Syn. freely. Bedrt'less, adj. Menemene ole; aloha ole; opukopekope. Heart'rend'ing, adj. Kupaka; wala- uia. Heiirt'sick, adj. Poho' ka manao. Syn. disheartened. Heart'y, adj. 1. Oiaio. Syn. true. 2. Puipui. Syn. strong; healthy. 3. Manao ikaika. Heat, n. Wela. Hea'then, n. He pegana, Hea'tiieii-ish, adj. Pegana. Hea'tiien-isin, n. Ka noho ana o ka pegana. Heave, V. 1. E hoolei Syn. throw. 2. Naenae. Syn. pant, Heav'en, n. Lani. Heavens, na aouli. Heav'en-ly, adj. Lani. Syn. celestial. Heav'i-ly, adv. 1. Kaumaha. Heavily in debt^ kaumaha i ka aie. 2. Nui loa. Rain heavily, u'-a nui loa. HeavM-ness, v. Ke kaumaha. 2. Luuluu. Heav'y, adj. Kaumaha; koikoi. He'brew, v. He ludaio. Mec'tor, v. E hoonaukiuki. Syn. bully; tease. Hedg:e, n. Pa laau e ulu ana. Hedgre, v. 1. E hoopuni i ka pa, 2. E hoopuni. Syn. surround. Heed, V. E hoolohe; e malama. Heed'] ess, adj. Hoolohe ole; malama ole. Syn. careless. Heed'les8-ly, adv. Me ka hoolohe ole. Syn. carelessly. Heed'less-ness, n. Ke ano malama ole; hoolohe ole. Syn. carel-essness. Heel, n. Kuekue wawae. Heft, «. Kaumaha. Syn. weight. He-gi'ra, n. Ka hee ana o Mahometa mui Mecca aku, July 16, A. D. 622. Heifer, n. Bipi wahine opio. Height,; Kiekie. Grand mountain Hisrht, i "• hight, kilakila. Height'en,; E hoomahuahua, Hjghten, ) ^' E hookiekie ae. Heiu'oiks, adj. Hewa loa. Syn. atro- cious. Heir (ar), n. Hoollina. Heirless, «. Hooilina wahine. Heir'ldom, v. Waiwai i hooiliUala lAai kahi hanauna a i kahi hauauna. Heir'ship, n. Ke kulana hooilina. H6'll-o-trope, n. 1. He pua. 2. He mea o hoopaft ana 1 na kukuna malamalama o ka la, a e hoolei ana ia lakou ma kahi i makemakeia. Hell, w. Gehena; ka luaahi. HePlish, adj. Kohu luaahi la; hewa lua ole. HAlm, n. Hoeull. Syn. rudder. Hf'lm'et, n. Mahlole. Help, V. E kokua. Syn. assist; aid. Help'er, n. He mea kokua; kokoolua. Syn. assista-nt. Help'ful, adj. Makaukau i ke kokua; kokua. Help'less, adj. Hiki ole ke kokua iaia iho; Hiki ole ke kokua. Help'less-ness, n. Ka hiki ole ana. Syn. inability. Help'meet, n. 1. Kokoolua. Syn. as- sistant. 2. W ahine mare. Syn. wife. HePter-skel'ter, adv. Huikau. Helve, n. Au koi. Hem, n. Lepa. Hem, V. E humu pelu. Hem'i-spliere, «. Hapa poepoe. Hem'or-rliJige (raj), n. Luai koko. Hemp, n. He oloua' ma na aina haole. Hen, n. Moa wahine. Hence, adv. 1. Mai nei aku. 2. Nolaila; noia mea. Syn. therefore. Hgnce- forth', i adv. Mai keia wa Hence-for'vi^ard, ) aku. Hep'ta-gdn, n. Huina-lehulehu-aoao- ehiku. Her, pron. Koua; ^aniinoa no ka wa- hine. Her'ald, v- E kukala e mamua. Her'ald, n. He elele. Herb ^'firb), n- Mea ulu palupalu. Her-ba'ceotis, adj. Ano palupalu. Herb'age, n. 1. Na mea ulu palupalu. 2. He mauu. Her-ba'ri-iim, n. Buke malama lau, me na mea ulu. Her-biv'o-rofis, adj. Ai i na mea ulu. Her-€u-le-an, adj. Ka ikaika o Hercu- les, ke akua o ka ikaika o ka poe He- lene; nolaila, he ikaika lua ole. Herd, n. He pu-a holoholona nunui. A herd of cattle, he pu-a bipi. Herd, v. E ho-akoakoa mau i na holo- holona; e hoo-pu-a. Herds'man, n. Kanaka hoo-pu-a holo- holona. Here, adv. Eia; maanei; nei. Here'a-bouts', adv. Ma kauwahi o nei. Here-aft'er, adv. Mai keia mua aku; mahope aku. Here-by' adv. Ma keia, mamuli o keia. He-red'l-ta-ry, adj. Kuu-na'. Here-in', adv. Ma keia; maloko o keia. Herein specified, i hoikeia maloko o ke- ia, or maloko ae nei. Here-up-dn', adv. No keia mea; ma- muli o keia mea. Her-e-sy, n. Kuhihewa o ka manaoio. H6r'e-tic, n. He kanaka kue ma ka manaoio; heretiko. Here'to-fore, adv. Mamua iho nei. Here-wlth', adv. Me keia, Her'it-age, n. Waiwai hooilina. Syn. inheritance. Her-maph'ro-dite, n. He mahu'. Her-met'le-al-ly, adv. Paa loa; komo ole ke ea. Hfir'mit, n. Kanaka noho mehameha. H€r'mit-a^e, n. Wahi noho mehameha. HERO 104 HOLIDAY He'ro, M. Kanaka aa nui i na pilikia; kanaka koa. He-ro'lc, adj. Koa; aa nui; wiwo ole. Her'o-ine, n. He wahine koa. Her'o-ism, n. Ke ano koa. Her-self , pron. Oia iho; iaia ilio, (pili i ka wahine). Hes'i-tan-cy, n. 1. Kanalua; kuipehi. Syn. doubt; uncertainty, 2. Uu o kaleo. Syn. hesitancy of speech. Hes'i-tate, v. 1. E kanalua; e kulana- lana. Syn. falter; wr.ver. 2. E uu. Syn. stammer. Hes'i-ta'tion, n. Syn. hesitancy. Het'er-o-dox, adj. Kulike ole i ke ku- lanai kukuluia. Hew (hn), v. 1. E kalai. Syn. shape. 2. E kua. Syn. hew down. 3. Okioki. Syn. hew in pieces. He-w'er, w. Kanaka kalai; kanaka kua- laau. Hex'a-gon, n. Huina-lehulehu-aoao- eono. Hi-a'tu8, n. 1. He kowa kaawale. 2. He manao i naiowale. Hie'cough (hic'up), n. Mauliawa. Hid'denJ ^- ^- H^^^i^- Hide, V. 1. E huna'. Syn. conceal; secrete. 2. E pee. Syn. hide one's self. Hide, 71. Hi holoholona uul. Hide and seek, «. Haupeepee; pee- pee-akua. Hid'e-ofts, adj, Weliwell ka ino o ka nanaina. High, adj. 1. Kiekie. 2. Leoleo; leolani. Syn. tall; lofty. A tall mast, he kia leoleo, or leolani. 3. Ikaika. A high wind, he makani ikaika. 4. A high surf, he okaikai. 5. High words, na huaolelo hoonauki- uki. Higlx'land, n. Ainakuahiwi. High'land-er, n. Kanaka i noho ma kuahiwi. High'ly, adv. Nui. To praise highly, e mahalo 1. Naau hoopono. nui aku. High-mind'ed, adj. Syn. honorable. 2. Hookiekie. Syn. proud. High'ness, n. 1. Ke kiekie. Syn. al- titude. 2. Inoa hanohano. Sis highness, ka mea kiekie. High'-priest, ti. Kahuna Nui. High'-prin'ci-pled, adj. Kupaamaka pono. Higli-sSund^iiig, adj. Hoo-haaheo. High-spir'it-ed, adj. 1. Haaheo; pi- hoihoi; puiwa. 2. Koa. High'w.ay, n. 1. He alanui i hele mau la. 2. Alanui aup\xnl. High-way'inan, n. He powa'. SYN. robber. Hl-lar'i-ty, n. Lealea; hauoli. Syn. gaiety; mirth; laughter. Hill, 71. 1. He puu. 2. Pue. A hilt of potatoes, he -puenalai. Hlll'y, adj. Apuupuu. Hilt, 71. Au o ka pahikaua. Him-seir, pron. m. Oia iho. Hind'er, adj. Ko hope. Hin'der, v. E keakea; hoololohi; e hoo- hakalia, Syn. retard; check. HIn'der-aiice| Kumu keakea. Syn. Hindrance' ) obstacle ; obstruction, Hind'er-mogtJ ^ j. -tt „ i^ Hind'most i "^^- ^^P^ ^''^^ HIn-doo', n, Kamaaina no Inia. Hin^e, 71. Amipuka. Hint, V. E kuhikuhi iki. Hip, 71. Kikala; papa kole. Hire, 71. Ukuhoolimalima. Syn. wages. Hire'ling, n. Kauwa i hoolimalimaia. Hiss, r. E pio. His-to'rl-an, n. Kanaka kakau moolelo o ka wa kahiko. His-tdr'lc ( adi Pili i ka wa kahiko His-tor'ie-alJ ^* me kona moolelo. His'to-ry, n. Moolelo o ka wa i hala. His'tri-fin'ic, adj. Pili i ke keaka. Syn, theatrical. Hit, V. E ku; e ki aku, a ku. Hitch, r. 1. E hikii. 2. E anee. Syn. hitch along, Hith'er, adv. Ja nei, Hith'er-to', adv. A hikl i keia wa. Syn. heretofore. Hitfe'er-ward, adv. la nei ae; ia nei mai. Hive, n. Hale nalo meli. Hive, r. E hookomo i na nalo meli ilo- ko o ka hale nalo meli. Hoar ( ^^.' Hina. Hoary head, poo« Hoar'yl ^^■J' hina. Hoard, v. E hooahu. Syn. amass. Hoarse, adj. Leo ha; hanupilo. Hoarse'ly, adv. Papala. Hoax, ?i. He hana epa, i mea paani. Hdb'lile, V. E hele cpa'. Syn. limp. Hdb'by, n. He kumu i noonoo nui ia, aole nac i maopopo kona waiwai. Hdb'by-liorse, n. Lio laau, mea paani no kamalii. Hod. 71. Pahu halihali puna, a pohaku ula paha. H6dge'-p6dgej ,. Tjiiikau Hdtch'-potcb J "°J- ^i^'^a^- Hoe, n. He ho; o-o kope. Hog, n. Puaa nui. H6g'gish, adj. Ano puaa; alunu; aua. Hog.s'head, n. Poo; 63 galaui. Hoi'den, 71. He kaikamahiue mahaoi. Hoist, V. E huki iluna. Hold, V. E apo a paa; e hoopaa. Hold, 71. L Kaluawaiho ukana o k£( moku. 2. Ke apo ana a paa. 3. He kuleana. Syn. claim- Hole, 71. He puka; he lua. Hole'y, ocf?. Pukapuka; huhu'ku. Hdl'i-day, n. La kulaia. t HOLINESS 105 HOSIER Ho'li-ness, n. Ano hemolele; maka- mae. Syn. purity. HoFlow, adj. 1. Hakahaka. 2. Oiaio ole; hookamani. Syn. vain; false. Hol'low, n. He wahi polio iki. The hol- low of the haiul, ka po'ho lima. Hoi'low -cheeked', adi. Homa. Hdl'low-heitrt'ed, adj. Hookamani. Syn. insincere. H jl'gter, n. Eke pu panapana no ka noho lio. Ho'ly, adj. Hemolele; ihiihi; hoano. Holy-day, n. La hemolele; la hoauo. Hdm'a^e, n. 1. Mahalo. Syn. praise; respect. 2. Hoano. Syn. worship; reverence. Home, n. Wahi noho o ka ohana; ho'- me. Home'less, adj. Ohana ole; ho'me ole; kuewa. Home'ly, adj. 1. Pili i ka ho'me. 2. Elcku'; eleeleku'; pou'hu. Home'-inade, adj. Hauaia ma ka oha- na; hanaia ma ka ho'me. Ho'me-op'a-thy, n. He ano lapaau, ma ka haawi liilii ana i ka laau. HOmc'siek, a4j. Manaonao i ka ho'me ihaaleleia. Home'ctcad, 71. Kekuleana oka ho'me. II6m.e''w'drd, adv. 1 o ka ho'me la. Htim-i-cid'al, adj. Pcpehi kanaka. Homic^alintent, manao pepehi kana- ka. Hoiu'i-cide, n. 1. Mea pepehi kanaka. 2. Ka'pepehi kanaka. Justifiable hom- icide, pepehi kanaka aponoia. H6i2i'i-ly, n. Haiolclo naipule. H6m'l-ny, n. Kurinaj i kuiia. Ho-mo-g^e'ne-oiis, adj. Kulikeloa; ano like. Hone, n. Pohaku hookala. Syn. •whet- stone. Hon'est (6n'est), adj. Hoopono; oiaio. Syn. true. HtXn'est-ly, adv. Me ka hoopono; me ka oiaio. Syn. truly. Hon'est-y, n. Ke ano oiaio; ano hoopo- no. Syn. trath. H6n'ey, n. Mell. Honey comb, pilali mell. Eon'eyed (hfin'nid), a^j, Mallmali. Syn. flattering. Hon'ey-comb, n. Pilali mell. H6n'ey-inoon, n. Ka mahina mua o ka noho mare ana. Hon'or, n. 1. Ke ano hoopono. A man of honor, he kanaka hoopono. 2. Han oh ano. Ilia Honor, ka mea ha- nohano. 8. I have the honor, ill ia'u ka hano- haao. Hon'or (dn'or), v. 1. E haawi 1 ka ha- noliauo; e hoo-hanohano. 2. E malama. Syn. obey. HtSn'or-a-ble, adj. Ku i ka hoopono; ku i ka oiaio. 2. Hanohano. H6n'or-a-bly, adv. 1. Me ka aponoia. Honorably discharged, hookuuia me ka apouo. 2. Me ka hoopono. Hdn'or-a'ry, adj. Hanohano. Honor- ary member, lala hanohano; or, hoa ha- nohano. Hot>d, n. Kapa uhi poo. Ho'bd'wink, v. E noopunihei. Syn. deceive. Hoof, n. Kapuai holoholona. Hobk, n. He lou; kilou. Hoop, n. He apo. Hoop'ing-cough (kof), n. Kunukalea. Hoot, n. Ka Ico o ka puueo. 2. Leo hoohenehene. Hdp, V. E lelelele ma ka wawae hoo- kahi. 2. E lehelehei, me he manu la. Hope, 11. Manaolana. Hope'ful, adj. Piha i ka manaolana; lana ka manao. Hope'ful-ly, adv. Me ka lana o ka ma- nao. Hope'less, adj. Make ka manaolana; piolckc. Hope'les8-ly, adv. Me ka pioloke o ka naau; me ka lana ole o ka manao. Hop'per, n. Pahu hoopaa hua no ka wili. Horde, n. He mamo auwana wale. Hs-til'i-tie8, n. Kaua. Hos'tler, n. Kahu lio. Hot, adj. 1. Wela. A hot day, he la wela. 2. Enaena. A hot fire, he ahi enaeua. Ho-tel' n. Hotelc; hale hookipa. Hot-liead'ed, adj. Hikiwawe i ka hu- hu. Hot'house, 71. Hale mahana; wahi e hoo-ulu ai i na mea ulu ma na aina auu. Hound, n. Ilio hahai holoholona. Hour, n. Hora; mahele maiiawa. Hour'glass, n. Aniani kuhikuhi hora. Hour'ly, adv. Kela me keia hora. House, a. Hnle. House (howz), v. E hookomo maka malu oka hale. House'break'er, 7^. Kanaka "wawahi hale. Syn. burglar. House'break'ing, n. Wawahi hale. Syn. burglary. House'hold, %. Na ohua o ka hale. House'hold-er, n. Ka ona o ka hale; ke poo o ka oh an a. House'keep-er, n Kahu malama hale. House'keep-ing, 71. Oihana malama hale. Hause'maid, n. Wahine hooponopono hale. House'-wife, n. 1. Haku wahine o ka ohana. 2. He eke i hoolakoia i na mea hu- muhumu. House'wife-ry, n. Oihana malama hale. Hov'el, 71. Hale pupiipu. Hov'er, v. 1. E upaipai i na eheu, 2. E lahai ; lalahai. KoTv, adv. Pehea; ma ke ano hea. How-be'lt, arfv. Akanae. Syn% never- theless; yet. Ho-wi, 1;, E noaoa. Hiib, n. Ka laau waenakonu o ka bulla. Syn. nave. Hub'biib, n. Haunaele; hauwalaau. Hfid'dle, V. E puuluulu. Hilff, 71. Huhu; ukiuki. Syn. fit of an- ger. Hue, 71. 1. Hooluu. Syn. color. 2. Wawa nui. Syn. clamor. Efiff, V. 1. Ehii; epullki. 2. Hug a shore, e holo p^ii aina. Huge, adj. Nunui lea. Hulk, 71. Kino popopo o ka moku ka- hiko. Hull, 71. 1 Okapalaoa. 2. Kino o ka nioku hou. HQm, v. E hamur.iu. Eu'mr.n, adj. Ano kanaka. Hu-mane', adj. Menemene; lokomai- kai. Hu-manely, adv. Me ka menemene. Eu-man'i-ty, 71. 1. Ka'naka o ke ao nei. 2. Ke ano kanaTca. Hu'mazi-ize, v. E hoolakalaka; hoona- auao. Syn. civilize, Hii'inan-kind', n. Ka'naka. Huiu'l>le, adj. Haaha.i; akahjii. Hum'bly, adv. Haahr.a. Hum'bug, 71. Mea hoka wale. Hu'inid,arf/. Kawnu. Svu. damp. Ke ano mau'; ano E hoohaahaa; hoohi- 7t. Ka hoohaahaa Hu-mid'l-ty, n. kockoe. Hu-mil'i-ate, v. lahila. Hu-mil'l-a'ti«n, ana. Hu-mil'1-ty, 71. Ke ano akahai; ano haahaa. Hu'mcr, V. E hoolaulea; e ae i ka ma- kemakc. Hii'mor-ofts, adj. Ku I ka aka. Hikmp, n. He piiu. Syn. hunch. Hftmp'back, f Kuanuu HiinchM>ack,i ^'" ^^^^puu. Htkn'dred, adj. Haneri. HJkn'dredth, n. Ka hapa haneri; ka haneri. Hiin'Rer, n. Pololi. Hiin'ger, v. 1. E pololi. 2. lini nui : ake nui. H6n'gry, adj. Pololi. Hilnt, V. 1. E hahai holoholona. 2. E iml. Syn. search. Hftnt'et, 71. Kanaka hahai holoholona. Hurl, V. 1. E kiolaikaik.'i; e nou ino. 2. Hurl to the ground, e kulai ilalo. Hur'ly-bur'ly, n, Haunaele. Syn. hub* bub. Hur-rah' I interj. Huro ! Hur'ri-eane, n. Maknni pukiki. Hur'ry, 1. v. E awiwi; e lalelale. 2. E hookikina. Hurt, 71. Eha; poino. Syn. injury; harm« Hurt'ful, adj. Hooeha; poino. Syn. Injurious. Hus'band, n. Kane mare. Hus'band, r. E malama pono. Syn. economise. Htks'band-tnan, n. Kanaka mahial. Syn. farmer; cultivator of the soil. Htksh, V. 1. E na; e hoomalielie. 2. Kulikuli. Syn. hush up. Hfish'mon'ey, n. Dala ki-pe', Syn. bribe. Hiisk, n. Aa; ihi. Hiksk, V. E ihi; e maihi. HUSKY 107 ILL Hfisk'y, adj. Papala. Stn. hoarse. Hut, n. Hale pupupu. Syn. hovel. Hy'brid, n. He manu'. Hy'drant, 7^ Kiowai. Hy-draul'ics, n. Lala o ka Ike e pili ana i*ka nee ana o na wai. Hy'dro-gen, n. He ea mama. Kekahi o na kumu o ka wai. Hy-drog'ra-pher, n. Kanaka kaha kii o na kai, kaikuono, muliwai, etc. Hy-drog'ra-ph.y, n. Ke kakau kii o na kai, etc. H^-dr6m'e-ter, n. Mea ana wai, ana 1 kona kaumaha, etc. Hy-drop'a-thist, n. Mea lapaau me ka wai wale no. Hy-dr6p'a-thy, n. Ka lapaau ana me ka wai. Hy'dro-pho'bi-a, to. Maka'u i ka wai; he raai weliweli loa iwaina o na ilio ma na aina nnu. Hy-dr6-8tat'ic8, n. Ka lala o ka ike e hoakaka ana no na wai. Hy'grl-ene, n. Ka ike e pili ana i ke ola maikai o ke kino. Hy-grrom'e-ter, n. Mikini e ana ana i ka ma-u' o ke ea. Hy-me'ne-al, adj. Pili i ka mare. Syn. marital. Hymn, n. Himeni. Hy'phen, n. Kiko moe (-). Hy'po-elion'dri-a, n, Ka luuluu mau o ka naau. Hy-ptic'ri-sy, n. Ka hookamani. Hyp'o-€rite, n. He hookamani. Hyp'o-€rit'l~cal, adj. Hookamani. H^-p6t'e-nuse, n. Aoao hi-o' o ka hU' ina-kolu kupono. Hy-p6tli'e-cate, v. E panai waiwai no ka aie'. Hy-p6tli'e-sis, n. Kumu manao kahua. Hys'sop, n. Husopa; mea ala. Hys-ter'ica, n. He ano mai pihoihol, pili i na wahine; he akaaka, a he uwe T pers. pron. An; owan. Ice, n. Hau paa. Ice^bere, he moku hau paa; e lana ana 'ma ke kai. f ce'eream, n. Waiu I paa I ka hau. ice'house, n. Hale hooahu hau paa. Ice'man, n. Kanaka kuai hau paa. ieh'thy-fil'o-g^ist, n. Kanaka ike no _ ra i-'a. Ich'thy-dl'o-^y, n. Ka ike e pili ana i na i'-a. I>l-€le, n. He kulu hau paa. I-c6n'o-clft8t, TO. L Mea wawahi kii hoomana. 2. Mea hoike akea 1 na ano wahahee. T'oy, adj. Me he hau la ke anu. I-de'a, TO. Manao. Syn. notion; thought. I-or-ta'tion, n. 1. Ka hookomo wai- wai i ka aina. 2. Ka waiwai i hookomo ia i ka aina. Recent importations, na waiwai hou i hookomoia. Im-port'er, to. Mea hookomo waiwai. Im-porf u-niite, adj.E noi ikaika a noi ^ mau. Im'por-tune', v. E koi ikaika a e koi ^ mau. Im'por-tu'nl-ty, to. He noi mau. Im-pose', V. 1. E kau. Syn. put on. 2. E punihei; e epa; e hana apiki. Im-pos'lne:, adj. Kamahao. iin'i>o-si'tron, TO. 1. Ke kau ana. Syn. laying~on. Imposition of hands, ke kau ana o na lima. 2. Ka hana apiki; hana epa. Im-pds'sl-bil'i-ty, n. Mea hiki ole. Waste time on impossibilities, e hoopau mauawa wale ma na mea hiki ole. Im-pus^si-ble, adv. Ole loa e hiki. im'pdst, TO. He dute waiwai. Syn. duty. Im-pds'tor, TO. He hookamani; kanaka epa. Im-p«Sst'ure, to. Wahahee. Syn. de- „ ceplion; lying. Tiu'po-teuce, TO. Ikaika ole; ano lolo. im'po-tenC, adj. Lolo. Iin-pdY'er-lsh, v. 1. E hooilihune. 2. E hoolilo i panoa; e hoopanoa. Im-pr^c'ti-ca-Dil'l-ty, n. Ke hiki ole o ka hooko'. im-prae'ti-ea-ble, adj. Hiki ole. im'pre-«a'tlon, to. Olelo hailiili. Syn. curse. IMPREGNABLE 110 INCAPACITATE Im-pregr'na-ble, ad^. Hikl ole ke hoopioia._ Syn. invincible. Im-preg'nate, v. E miko; e hoo-u. Im-press', v. 1. E pai paa aku. Impress on. ress, n. He hoailona pai; hoailona. Im-pres'si-ble, adj. Lauwili. An im- pressible youth, he ul lauwili wale. Im-pres'sion, w. L Kapaianamena hua kepau. 2. Ke ku ana i ka manao. A good im- pression, kupono i ka manao. Im-pres'sive, adj. Koikoi. Art imr pressive speech, he haiolelo koikoi. Iin-print', v. 1. E pai. To imprint on the mind, e pai paa loa ma ka naau. Im-pris'on, v. E hoo-paahao. lin-pri§'on-ment, n. Ka hoopaahao ana. Im-prdb'a-ble, adj. 1. Paha. It is improbable, aole paha pela. It is not improbable, aole no he paha. 2. Aole oiaio paha. An improbable story, he olelo oiaio ole paha. Im-promp'tu, adv. Ku i ka wa; noonoo ole ia mamua. Syn. off hand; ex- tempore. I:n-pr6p'er, adj. Kupono ole; kohu ole. Syn. unbecoming. T:n-prdp'er-ly, adv. Me ke kupono ole. Im'pro-pri'e-ty, a Ke auo kupono ole. Im-i)rpve, v. 1. E hoto miia. 2. E noopaa pono. Improve the time, e hoopaa pono i ka manawa. 3. E apo. Improve the opportunity, e apo i ka wa kupono. Syn. seize. 4. E kcla aku i ka maikai. Im-prove'ment, n. 1. Ka hoo-oi ana. 2. Ka hana hou ana a maikai ae. 3. Im^rovemeiits, na hana hou i mea e maikai ai. Im-i)r6v'i-dent, adj. Hoomaunauna; ^ uhauha; malama ole. Syn. wasteful. lox'pro-vise', v. E haku wale mai. Im-pru'dence, n. Ka noonoo ole i mea e pono ai. "Syn. indiscretion. Im-pr undent, adj. Noonoo pono ole. Syn. indiscreet. Im-pru'dent-ly, adv. Me ka noonoo ^ ole. Syn. indiscreetly. Im'pu-dent, adj. Hilahila ole; hone- ^ koa. Im'pulse, n. 1. Impulse of the moment, mamuli o ka manao ulu wale mai; ma- nao pukiki. 2. He mauao ulu wale mai. Governed by impulse rather than by reason, e hoo- ko ana mamuli o ka manao ulu wale, aole mamuli o ka noonoo. Im-piil'sive, adj. An impulsive man, he kanaka e hooko ana mamuli o ka ma- nao ulu wale mai; pukiki. Im-pu'ni-ty, n. Ka hoopai ole; ka pa- kele i ka hoopai. Maemae ole;paumaele; Ka maemae ole; ka Im-pure', adj. pelapela. Im-pu'ri-ty, n. ^ haukae. Im'pu-ta'tion, n. Ka hoopili ana; ka hooili ana. Imputation of evil, ka hoo- pili ana o ka hewa. Im-pute', V. E hoopili; e hooili. Syn. charge. In, prep. 1. Iloko. In the house, iloko o ka hale. 2. Maloko. „ 3. Ma. In the place of, ma kahi o. In'a-bll'1-ty, n. Ka hiki ole. In'ae-sess'l-ble, adj. Hiki ole ke hoo- kokoke aku. In-ftc'cu-ra-cy, n. Ka pololei ole. Tn-ae'eu-rate, adj. Pololei ole. In-ac'tion, a. Ka noho ana hana ole. In-ae'tive, adj. Noho wale; hana ole; nanea; loma. In-ad'e-qua-cy, n. Kalawapono ole. In-ad'e-quate, adj. I.awa pono ole. in'ad-mls'si-ble, adj. H.ki ole ko hookomo ia; hiki ole ke lawe ia. I - admissible evidence, olele hoike 1 hiki ^ ole ke lawe ia. In'ad-vert'ence, n. Ka palaka o ka ^ manao. Syn. forgetfulness. In'ad- vert'ent-ly» adv. Me ka palaka; akahele ole. In-al'ien-a-ble, adj. Pill paa loa ; hiki ole ke hoolilo ia aku. In-an'i-iuate, adj. Nele i keola; make. In-ap'pli-ca-ble) adj Pili ole. Syn. inappropriate. jfn'ap-pro'prl-ate, adj. Ku pono ole. Syn. unsuitable. In-ajit', adj. Makaukau ole; ku ole. An inapt expression, he olelo ku ole. Syn. unsuitable. in'ar-tic'u-late, adj. Maopopoole oka leo. in'as-mucli', adv. Oiai. Syn. since. in'at-ten'tiou, a. Ka hoolohe ole. In'at-tent'ive, adj. Hoolohe ole. In-3,u'di-ble, adj. Lohe ole ia, In-au'di-bly, adv. Mo ka lohe ole ia. In-au'gu-ral, adj. Hookumu. Inaug- ural address, haiolelo hookumu. In-au'gu-rate, v. 1. E hookomo i ka ol- hana. 2. E hoomaka; hookumu. Syn. to be- gin. In-au'gti-ra'tion, n. Ka hookomo ana ^ i k'ekahi ma ka oihana. in't^u-spl'cio&s, adj. Kupono ole na ^ ouli. In' born, adj. Noho ana iloko. Inborn passions, na kuko e noho ana iloko. In-€al'€u-la-ble, adj. Hiki ole ke he- ^ luia; manomano. in'cmn-ta'tion, n. Pule hoomanamana; pule anaana. In-ea'pa-ble, adj. Maukaukau ole ; he- ^ mahema. In'ca-pac'i-tate, v. E hoonele i ka hiku INCAPACITY in INCREASE fn'ca-pao'i-ty, n. Ka nele o ka hiki. In-ciir'cer-ate, v. E hoo-paahao. Syn. imprison, In-eiir'cer-a'tlon, n, Ka hoopaahao ana. In-ciir'nate, adj. E ndho ana ma ke kino. The incarnate Son of God, o ke Keiki a Ke Akua e noho ana ma ke kino. In-ca n'tious, ac//. Akahele ole. Syn. hee'clless. In-cen'di-a-rism, n. Ka puhi kolohe an'a i ke ahi. In-cen'di-a-ry, n. Mea puhi kolohe i ke ahi. In'cense, n. Ala kuni. In-€ense',v. E hoohuhu; hoonaukiukl. In-cen'tiTe, n. Kumu hoo-hoihoi; ku- mu hoolalelale. In-cep'tion, n. Ka hoomaka ana. Syn. beginning. In-ces'sant, adj. Mau; hoo'ki ole. Syn. unceasing. In-ces'sant-ly, adv. Me ka hoo'ki ole. ^ Syn. unceasingly. In'cest, n. Ka moekolohe me ka hoa hanau. In-cest'u-otis, adj. Moekolohe pill ko- „ ko. Inch, u. Iniha. in'ci-dence, n. Ka haule ana o ke ku- kuna raaTamalama maluua o kekahi iU. In'oi-dent, n. Mea e pili ana. in'ci-dent'al, adj. E pili ana. Inciden- tal expenses, na lilo e pili ana. In'ci-dent'als, n. Na lilo o kela me keia ano e pili ana. In-cln'er'ate, v. E kuni I ke ahi a lilo i lehu. Syn. burn to ashes. In-clp'i-ent ad/. Ka hoomaka ana; ka makamua. Incipient light of day, ka hoomaka ana o ka malaraalama. In-cis-ion, n. He oki iloko o ke kino. Syn. cut; gash. In-cite', V. 1. E hookonokono. '2. ' E hooeueu; hoolalelale. In-cite'ment, n. Kumu hooeueu, Syn. incentive. In'cl-viPi-ty, n. Ke ano mahaoi. Syn. disrespect. In-elein'ent, adj. Ino; oluoluole. Syn. boisterous; stormy, inclement weather, waino. Jtn'cll-na'tlon, n. 1. Ka hl-o' ana. 2. Ka hilinai anao ka naau. Syn. dis- position In-cline', v. 1. E hi-o'. 2. E hilinai. In-elose', v. 1. E hoopuni, Syn. sur- round. 2. E hookomo. Syn. to put within. In-el6g'ure, n. 1. Wahi 1 hoopuniia, 2. Mea i hookomoia. In-€lude', V. E helu pu. In-clii'8lve, adj. Helu pu ia. In-edg-ni-to, adv. Hooaano. in'cc lie'rent, adj. Namunamu wale; pili ole. fn'c6-he'rent-ly, adv, Namunamu ^ wale. In'€oiu-btts'tl>l)le, adj. Pau ole i ke ^ ahi. Iu'«6me, n. Na loaa, Syn. revenue. ^ Annual income, na loaa makahiki. In'com-mode', v. Ehoopilikia; e hoo- haiki i ka pono o ka noho ana. Syn. inconvenience. In-cdm'par-a-ble, adj. Lua ole. in'com-pat'i-l»le, adj. Ku like ole. Syn. inconsistent. Tn-edm'pe-tence, ) Hiki ole. Syn. In-eoin'pe-ten-cy,) ' inability. In-eom'pe-tent, adj. Hiki ole; hema- ^ hema, Syn. unable. Iii'coin-plete', adj. Paa hapa; paa po- „ no ole. Syn. unfinished. In-e6in'pre-hen'8i-hle, adj. Hiki ole i ka naau ke apo aku. Syn. inconceiv- ^ able. In'con-ceiv'a-ble, adj, Mawaho ae o ^ ka noonqo. Tn'eon-clu'sive, adj. Maopopo ole ka ^ oiaio. In'eon-gfru'i-ty, n. Ke kulike ole. Syn. impropriety. In-cdn'gru-otis, adj. Kulike ole. Sy^n. inappropriate. In'con-sld'er-a-ble, adj. Mea uuku wale no; mea ole; aole noonoo ia. In'eon-sid'er-ate, adj. Noonoo ole. „ Syn. thoughtless; heedless. In'con-sist'ent, adj. Ewaewa; kuli- ke ole. in'€on-sol'a-ble, adj. Na ole; hiki ole kehooluolu ia. In-cdn'stan-cy, n. Lauwili wale. Syn. fickleness. In-cdn'stant, adj. Muhee ; palai-e ; ka- pekepeke; lauwili. Syn. changeable; ^ fickle. In'con-test'1-ble, adj. Hiki ole ke ku-e' ia; paa. Syn. unquestionable. In-cdn'ti-nent, adj. Makaleho; umi olekekuko. Syn. unchaste. In-cdn'tro-vert'i-ble, adj. Paa loa; hiki ole ke hoohuli ia. An incontro- vertible argument, he olelo paa loa; he ^ manao i hiki ole ke hoohuliia. In'eon-ven'ience, n. Mea hoopllikia. in'e^n-ven'ient, adj. Kupono ole. An inconvenient time, wa kupono ole. In-eor'po-rate, v. E hui, a lilo i kino ■:ani. Pololei ole; hewa. ^ hook J In'cor-reet', adj. Syn. Inaccurate. In'eor-reet'ly, adv. Hewa; me ka po- lolei ole; kunapa. In-edr'rl^-l-ble, adj. Paakiki ma ka naau; hiki ole ke hoohuli ia. In'eor-raptM-ble, adj. 1. Mae ole, Syn. unfading; not corruptible. 2. Hoopono; ewaewa ole. Syn. in- flexibly just; not tx) be bribed. In-crease', v. 1. E hoomahuahua; e uul ae. INCREASE 112 INDISPUTABLE 2. Kawowo; kaioio. Syn. germinate ^ rapidly. In'crease, n. Ka hua; ka nui ana mai; ka mahuahua ana. In-crcd'i-bil'1-ty, n. Oiaio ole; hala ka palena o ka manaoio. In-cred'i-ble, adj. Iliki ole ke manao- ioia. Syn. not to be believed; beyond ^ bolief. JTn'ere-du'li-ty, n. Manaoio ole; hoo- malau; hoomaloka. Syn. unbelief. In-cred'u-lous, adj. Hoomaloka; ma- naoio ole. Syn. unbelieving. In-eriist', v. E papaa. Incrusted with ^ mud, papaa i ka lepo. In'erus-ta'tion, n. Ka papaa aua i ke- ^ kahi mea. I:i'cu-biite, v. E hoomoe hua. in'cu-bus, 71. 1. He moe hewa. Syn. nightmare. 2. Kela me keia mea e hookaumaha'i. I:i-€iil'cate, v. E ao. Syn. teach. la-cul'pate, v. E hoopii pu no ka he*wa. In-ctkm'ben-cy, n. Ka noho ana ma ka oihana. In-€iim'bent, n. Ka mea e noho ana ma ka oihana. I:i-cuin'bent, adj. He mea pono. la-eum'brance, n. He kurau keakea; haawe kaumaha. Syn. burden. Ill-cur', V. E halawai. Incur displeas- ure, e halawai me ka huhu. Incur peril, e halawai me ka popilikia. In-cur'a-ble, adj. 1. Ola ole. An in- curable disease, he mai ola ole. 2. Pau ole. Incurable laziness, m.olo- wa pau ole. In-ciir'sion, a. Ke komo ana. In- cursion of the enemy, 'k.e'k.OTO.o ana o ka enemi. Syn. invasion. In-debt'ed, adj. Aie. In-debt'ed-nes8, n. Ka ale. In-de'cen-cy, n. Ano hilahila ole; ano haumla; ano haukae. Syn. immodest. In-de'cent, adj. Haumia; pelapela. 3^n-de'cent-ly,"adt;. Ma ke ano haukae. fa'de-cis'ion, n. Lolilua o ka manao. In-de€"'o-rou8, adl. Kupono ole, hila- hila. Syn. unbecoming. Tn-deed', adv. Pela i'-o. Syn. verily. in'de-fat'i-ga-ble, adj. Paupauaho ^ole; hoomauawanui. Syn. unwearied. in'de-fen'si-ble, adj. Hiki ole ke ko- kuaia. A bad cause is indefensible^ hiki ole ke kokuaia ka aoao ino. in'de-fin'a-ble, adj. Hiki ole ke hoo- maopopoia, In-deri-nite, adv. 1. Maopopo ole; hoakakaole ia. 2. Loa, Indefinite postponement, hoo- panee loa ia. In-del'i-ble, acf/. Paa loa; hiki ole ke holoi ia. In-del'i-cate, adj; Hilahila. Syn. in- decent. In-dem'ni-fy, v. E pani i ka poho'. Syn. reimburse. In-dent', V. E kumumu. in'den-ta'tion, n. He kumumu. In-dent'ure, n. Olelo ae-like i kakau ia. In-denf ure, v. E hoopaa ma ka olelo ^ ae-like. in'de-pen'dence, n. Ke kuokoa o ka ^ noho'na. In'de-pend'ent, adj. Kuokoa. in'de-serib'a-ble, adj. Hiki ole ke hal ia. in'de-strtkct'i-ble, adj. Hiki ole ke lu- kuia; hiki ole ke hoopoino ia. in'dex, 1. Lima kuhi (>e®=-). 2. Papa kuhikuhi. ^3. Hehoailona. Syn. indication; sign. In'di-an, n. He inikini. in'dia-rfib'ber, n. Laho lio; mea ho- ^ loi kaha. in'di-cate, v. E kuhikuhi. Syn. show; ^ point out. in'di-ca'tion, n. 1. He hoailona. Syn. sign.' 2. He cull. Syn. omen. in'di-ca'tor, n. Mea kuhikuhi. In-dicf (in-dite), v. E hoopii ma ka palapala hopu. In-dict'a-ble (indite-able), adj. Ku i ka hoopiia. In-dict'inent, n. Palapala hopu. In-dif fer-en-ce, n. Iv a palaleha; hoo- maloka; manao ole aku. In-dlffer-ent, adj. Hoomaloka; mo- ^ Iowa ma ka naau ; palalelia. in'di-gence, n. He ilihune; nele. Syn. poverty. " lu-digr'e-nofis, adj. Kamaaina i ka ^ lepo o ka aina. Jn'ai-^ent, adj. Ilihune; llikole; nele. ^ Syn. poor; destitute. In'di-grest'i-ble, adj. Wali ole ke ai ia. in'di-ges'tion, n. Ka wali ole o ka ai iloko o ka opu'. In-dig'nant, adj. Ukiuki; huhu. Syn. ^ angry. In'dlg-na'tion, n. Huhu hoowaha'- waha'. In-dig'ni-ty, n. He hana hoowaha'- ^ waha'. in'di-rect', adj. 1. Pili pono ole. ^ 2. Lauwili. In'dls-creet', adj. Noonoo pono ole ia. ^ Syn. injudicious; imprudent. in'dis-cre'tion, n. Ka noonoo pono ^ ole. Syn. imprudence. jfn'dis-crim'i-nate, adj. Huikau;koho ^ pono ole; noonoo ole ia. In'dis-pen'sa-ble, adj. Hiki ole ke ^ hoonele ia; pili pono loa. in'dis-posed', oo/. 1. Nawaliwali iki; omaimai. 2. Makemake ole. Indisposed to help, makemake ole ke kokua. In-dis'po-8l'tion, n, L Ka nawali- wali iki o ke kino. 2. Ka makemake ole o ka manao. In'dis-put'a-ble, adj. Hiki ole kehoole ia, Syn. unquestionable. INDISTINCT 11 O INFATUATED In'dls-tlnct', adj. 1. Powebiwehi. SYn. obscure. Indutinct vision, ike powehi- wehi. 2. Nonoa'; koliuliu; laulahea. Indis- tinct as to sound. In-dite', t'. 1. E haku. Syn. com- pose; write. 2. E haku, a na hai e kakau. Syn. dictate. In'di-vld'u-al, n. 1. Mea hookahi; mea. ^ 2. ad}. Pakahl. In'di-vid'u-al-ize, v. E kuhikuhi pa- kahi. in'di-vid'u-al-ly, adv. Pakahi. Syn. singly. In'di-vis'i-ble, adj. Hiki ole ke ma- heleia. In'do-lence, n. Ke ano lomaloma; lu- ana; noho wale. Syn. sloth. in'do-lent, adj. Luana wale; molowa. Syn. slothful. In-ddin'i-ta-ble, adj. Pio ole; lana- klla. Syn. unconquerable. In-ddrse% v. 1. E kakau inoa ma ke kua o ka bila dala. 2. E apono ma ke kakau lima. 3. E kakau i ke ano oloko o kekahi pa- lapalama konakua. In-dors'er, n. Ka mea kakau inoa ma kekahi pepa, ma ke ano apono. In-dorse'ment, n. 1. Ke kau ana o ka inoa ma kekahi pepa, ma ke ano apono. 2, Ka apono ana. In-du'bl-ta-ble, adj. Kanalua ole ia ; maqpopo lea. In-duce', v. E koi, e kono. Syn. lead on; urge. In-duce'ment, n. Kumu e koi ai. In-dtkct', V, E hookomo. Induct to of- fice, e hookomo ma ka oihana. In-d61^e', V. E ae mamuli o ka make- make; e oluolu. Syn. gratifj'. In-dul'g^ence, n. Ke ko ana i ka make- make. Syn. gratification. In-d(kl'4re!nt, adj. Oluolu; ae wale i ka makemake. In-dds'tri-oiis, adj. Hooikaika; ma- kaala; hanamau. Syn. diligent. In'du8-try, n. 1. He hooikaika; he hana ranu. 2. He oihana hanalima. In-dwell'ing, adj. E noho ana nuiloko. Indwelling sin, ka hewa e noho ana ma- lokoo kanaau. In-e'bri-ate, n. Kanaka ona. SyiI. drunkard. In'e-bn'e-ty, n. Ka ona. SYN. drunk- enness. in-cf'fa-ble, adj. Hiki ole ke haila! naniloa; kamahao. TTie ineffable Jous of heaven^ na hauoli o ka lani i hikf ole ke haiia. In'ef-face'a-ble, adj. Hiki ole ke ho- loila; p'aa loa. In'ef-fec'tii-al, adj. Makehewa; ko ole. Syn. vain; useless. 8 In-^rfl-ca-cy, ) „ . - .^1 n. Ka lawa ole; ma- na ole. Hemahema; hawa- In'ef-fi'cleu-cy , f n'ef-fi'cientr adj. wa. In-el'e-gant, acy. Maikai ole; kohuole. In-el'i-gi-ble, adj. Kupono ole. Inel- igible to office, kupono ole ke kohoia no ^ ka oihana. In'e-qug,l'i-ty, n. Ka like ole. In-ert', adj. 1. Loma; molowa. Syn. inactive ; sluggish. 2. Oni ole; make. Syn. lifeless. In-er'tia, n. Ke ano o kela me keia ki- no e moe malie ina e nee ole ana, a ina hoi e nee ana e hoomau kona nee ana. In-es'tl-ma-ble, adj. 1. Hiki ole ke ana ia. 2. Makamae. Inestimable priznlege, he pono makamae. 3. Lua ole. Inestimable worth, waiwai lua ole. In-ev'i-ta-ble, adj. Hiki ole ke pale ia; maopopo loa. ,., , In-ev'i-ta-bly, adv. Me ka maopopo loa; mau. Punishment inevitably follows sin, e hahai mau ana ka hoopai i ka ha- na hewa. In' ex-€us'a-ble, adj. Hiki ole ke kala „ ia. In'ex-baust'i-ble, adj. Pau ole; mau. In-dx'or-a-ble, adj. Maliu ole; hiki ^ ole ke pale ia. Syn. inevitable. in'ex-pe'di-ent, adj. Kupono ole. in'ex-pe'ri-enced, adj. Walea ole; maaole; akahiakahi. In-ex'pli-€a-ble, adj. Hiki ole ke we- hewehe ia; pohihihi. In'ex- press'i-ble, adv. Hiki ole ke hai ^ ia. In'ex-tin'guisli-a-ble, adj. Hiki ole ke kinaiia. Syn. unquenchable. In-ex'tri-ca-ble, adv. Hiki ole ke we- he ia. Inextricable tangle, hihia hiki ole ke wehe ia. In-f&l'll-bii'i-ty, n. Kuhihewa ole; pono loa. In-fal'li-ble, adj. Hiki ole ke kuhihe- wa. In-f&l'li-bly, adj. 1. Me ke kuhihewa ole. 2. Mau. Syn. invariably. In'fa-motis, adj. Kaulana ino. f n'fa-my, n. Ke kaulana no ke ino. in'fan-cy, ?». 1. Ka wa kolo. 2. Ka'wahookumu; ka hoomaka ana, Syn. beginning. 3. Ka wa oo ole ma ke kanawai. Syn. minority. , - Iii'f'ant, n. 1. Keike ai waiu, Syn. babe. 2. Keike oo ole ma ke kanawai. Syn. minor. |n-f.in'ti-^ide, n. Umi keike. in'fiiiit-ile, adj. Ano keiki kolo. ta'f.'int-ry, n. Poe koa kelo wawae; koa kani wawae. In-fat'u-at'ed, adj. Punilea. INFATUATION 114 INHUMANITY In-fat'u-a'tion, n. Ka punilea i kekahl mea. In-fee'tion, n. 1, Ka lele ana o ka mai. 2. Mai lele. In-fee'tio68, adj. Lele. Infectious dis- ease., mai lele. in'fe-lic'i-ty, n. Oluolu ole. Syn. un- happiness. In-fer', v. E ohi i kamanao. lu'fer-ence, n. He manao ohi, In-fe'ri-6r, adj. Haahaa iho; emi ino. In-fe'ri-cir'l-ty, n. Ka haahaa iho; ka emi iho. , , , , In-fer'nal, adj. No Gehena. Infernal regions, Gehena. In-ifest', V. E paapuu ino mai. in'fl-tlel, w. Heaia'; hoomaloka. Syn. atheist. in'fi-del'l-ty, n. Hoomaloka; hooma- lau. 2. Kolohe me hai o ka poe mare. in'fl-nlte, adj. Palenaole; aohekumu, aohe welau. In-fin'i-ty, n. Ke akea palena ole; ke ao palena ole. In-firm', adj. Nawaliwali; palupalu; omaimai. , -. In-firm'a-ry, n. He hale mai. Syn. hospital. In-firm'i-ty, n. He nawaliwali ; kumu palupalu. , . , -r In-flr»me', v. 1. E hoowela; ho-a'. Inr flame the passions, e ho-a' i na kuko. 2. E pehu. Syn. swell. In-flam'a-ble, adj. Pau wale i ke ahi. Syn. combustible. in'flam-ma'tion, n. He pehu; he wela ma ke kino. ., , , , , In-flate', v. 1. E hoopiha i ka makanl. 2. Inflated with pride, piha i ka haaheo. In-fle€t% V. E kalele leo. _ In-flec'tion, n. Ke kalele ana i ka leo. Iii-flex'i-ble,ad/. Peluole;kupaa. Syk. unbending. In-fliet', V. E kau aku. Syn. impow. Inflict punishment, e kau i ka hoopai. In-flic'tion, n. 1. Hoopai. Syn. punish- ment. , , , , 2. Ke kau ana i ka hoopai. in'flu-ence, n. Mana hoohuli manao; mana kol manao. in'flu-ence, v. E kaohi i ka manao; e hoohuli ika manao. , in'flu-en'tial, arfj. Koikoi; ikaika ma ka hoohuli manao ; hilinai nui ia. in'flu-en'za, n. He wela, a anu; he ku- nu, a nalulu. , ., , in'flux, n. 1. Ke kahe ana iloko. 2. Ke komo ana mai. Influx of strartr qers, ke komo ana mai o na malihini. n-form', v. 1. E hai. Syn. tell. In Syn. »c- 2. E imi; e hoomaopopo. quaint. , -u i x. • 3. A well informed man, he kansLk*} makaukau ma kela me keia ike. In-form'al, adj. L Hookiekie ole ; Uu- na oluolu. 2. Kupono ole i na rula. tn'for-mal'i-ty, n. Ke ku like ole me na rula. In-form'ant; 1. Mea nana e hai. In-form'er i "' 2. He kiu. Syn. spy. in'for-ma'tion, n. 1. Ike. Syn. knowl" edge. General information, ike akea, 2. Nu hou. Syn. news. In-frac'tlon, n. Ka haki ana. Infrac- tion of the law, ka haki ana o ke kana- wai. In-fre'quent, adj. Kakaikahi. Syn. seldom. In-fringe', v. 1. E haki. Infringe on the contract, e haki i ka olelo ae-like. 2 E komo hewa. Syn. trespass. Inr- fringe on the rights of others, e komo he- wa ma na pono a hai. In-fringe'ment, n. 1. Ka haki ana. 2. Ke komo hewa ana. In-fuse', V. 1. E hoo-u'. Syn. steep. 2. E hookomo. Syn. instill. Infuse hope, e hookomo i ka manaolana. In-fu'sion, n. 1. He wai i hoo-u ia me kekahi mea. 2. Ka hookomo ana. Syn. instilling. In-j^en'i-o68, adj. Noeau; akamai. Syn. skilful. In'gfe-nu'i-ty, n. Loea; hailea; aka- mai. Syn. skill. In-gen'u-otis, adj. Oiaio. Syn. truth- ful; frank. In-glo'ri-otis, adj. Haahaa; hanohano ole; hilahila. Syn. ignominious. f n'go-ing, adj. Ke komo ana iloko. in'got, n. Auka' metala. An ingot of gold, he auka gula. in'grate, n. Mea aloha ole; mea loko- ino. In-grftt'i-tude, n. He lokoino. In-gre'di-ent, n. Kekahi mea o ke kino hui. in'grress, n. 1. Kahi e komo ai. Syn. entrance. 2. Ke komo ana. In-gulf, V. E palemo. Syn. overhelm. In-hab'it, v. E noho. Syn. live. In-hab'it-ant, n. Kamaaina. inlia-la'tion, n. 1. Ka hanu ana; ka upa' ana o ke ake mama. In-hale, v. E hanu; e omo i ke ea. ^ Syn. breathe. in'h.ar-ino'ni-oii8, adj. Syn. discordant. 2. Kani like ole. In-he'rent, adj. Mau maloko. Syn. innate; inborn. 2. Hanau pu ia. In-her'it, v. E loaa ma ka hooilina. In-ber'it-anve, n. Waiwai hooilina. Tn-lier'it-or, n. He hooilina. In-hib'it, n. E pa'pa'. Syn. prohibit. In-li6s'pi-ta-ble, adj. Kipaole; kee- moa. In-hu'man, adj. Lokoino; mainoino. Syn criiGl. in'hu-man'i-ty, n. Ano mainoino. SYN. cruelty. 1. Lokahi ole. INIMICAL 115 INSINUATION In-Im'l-«al, adj. Ku-e'; mihimilxi. Syt^. hostile; opposed to. In-im'it-a-ble, ad;'. Aole o kona like; lua ole ; pookela. In-iq-ui-toiis, adj. Hewa. Syn. wicked; nefarious. ^ _ In-iq'ui-ty, n. Hewa; ino. Syn. wickedness; crime. In-i'tial, n. 1. Hua mua. 2. Ka mua. Initial letter, ka hua pala- pala mua o ka huaolelo. In-i'ti-ate, v. 1. E ao ma na kumu mua. 2. E hookumu. Syn. begin. In-i'ti-a'tion, n. 1. Ka ao mua ana. 2. Ke komo mua ana. 3. Ka hookumu ana. Syn. beginning. In-i'ti-a-tlve (ish'i), adj. or n. Hoo- kumu. To take the initiative, e hookumu. In-jeet', v. E hahano; e pakeld In-jee'tion, n. He pakelo. fn'ju-di'cioiis, adj. Noonoo pono ole ia. Syn". unwise; indiscreet. In-Jiine'tion, 71. Kauoha; olelopa'pa'; Syn. command. in'jure, v. E hooeha; hoopoino. In-ju'ri-otks, adj. Poino; ehaeha;mea e eha ai. Syn. nurtful. In'ju-ry, n. He poino; he eha. In-jtis'tlce, n. He hana paewaewa. Ink, n. luika. f nkling, n. He wahi ike ikl. ink'stand, n. Ipu inika. inland, adj. Maloko o ka aina; iuka inaet, 71. 1. He kowa'. 2. He muliwai e kahe ana iloko o ka ^ loko. , ^ , In'mate, n. He ohua hale. f nn, 71. Hale hookipa. lu-nate', Syn. inherent. f n'ner-mogt, adj. Maloko loa. tn'no-cence, | Hala ole; maemae o In'no-cen-cy,) ka naau. in'no-cent, adj. 1. Hewa ole; hala ole- 2. irakaraae. .471 innocent child, he keiki makamae. In-nde'u-otis, adj. Ehaeha ole; poino ole. Syn. harmless. in'no-va'tlon, n. L Ke ano hou i ku-e i ke ano kahiko. 2. Ka hoala ana i ka mea hou. in'no-va'tor, n. Ka mea e hoala ana 1 na mea hou. ln'uu-«n'do, 71. Olelo kapilipili. Syn. insinuation. In-niVmer-a-ble, adj. Manomano; ki- nikini; lehulehu. in'nu-trrclotis, adj. Pono ole ke ai. In-dc'u-late, v. E o palaheehee no ke- kahi mai. in'of-fen'slTe, adj. Hewa ole; noho pono. in'of-n'clal, adj. Aole mamull o ke kauohaT Syn. unofficial. In-6i>'por-tune', ad;. Ku ole i ka ma- uawa. Syn. unseasonable. in-or'di-nate, adj. Oi i ka mea ku' pono; kela i ka mea kupono. Syn* immoderate. in'or-gan'ic, adj. Nele i ke kino ola. in'quest, n. He nieniele mamuli o ke kanawai. In-quire', v. 1. • E imi. Syn. seek after. 2. E ninau. Syn. ask. In-quir'er, n. Mea imi. Syn. searcher; seeker. in'qui-ry, n. I. He ninau. Syn. question. 2. Ka imi ana. Syn. search. In-quis'i-tlve, adj. 1. Nieniele wale. 2. Lilo loa i ka imi ; ano kiu. In-quis'i-tive-ness, n. Ke ano nieni- ele wale; ano kiu. in'road, n. Ke komo ino ana; komo nui ana. Syn. encroachment. in'ga-lu'bri-ty, n. Ano omaimai o ke kau o ka aina. Syn. unhealthiness. In- sane', a^'. Pupule. Syn. crazy; de* mented. In-san'i-ty, n. Pupule. In-sa'tl-a-ble, adj. 1. Lawa ole. 2. Maona ole. In- scribe', v. 1. E kakau. 2. E kaha. In-serip'tion, n. Na hua i kakauia. In-seru'ta-ble, adj. Hiki ole ke hoo- maopopoia. Syn. unsearchable. f n'sect, n. Mea kolo liilii. in's^e-tlv'o-roiis, adj. Ai i na mea ^ kolo. I'n-se-cnre', adj. Paa ole; malu ole; kaulei. in'se-cure'ly, adv. Me ka paa ole; paa hemahema. in'se-eur'i-ty, n, Ka malu ole; ka paa ole. In-sen'sate, adj. Nele i ka ike; naaupo. In-sen'si-ble, adj. 1. Maule; ike ole. 2. Hoomaloka; maliu ole. In-sen'si-bly, adj. Noii; ma ka liilii. Syn. little bj' little. In-sep'a-ra-ble, adj. Pili paa loa. In-sep'a-ra-bly, adv. Pili paa, In-sert', v. E hookomo. In-s€r'tion, n. 1. Ka hookomo ana. 2. He ano lole lihilihi. In-8iru-ble, adj. Hui ole me ka wai. Ia-8ol'ven-cy, n. Ke komohia ana i ka aie. Syn. bankruptcy. In-861'vent, adj. Komohia iloko o ka aie. In-som'nl-a, n. Ke ano hiaa; hlki ole ke hiamoe. Syn. sleeplessness. In'so-mdcli', adv. No ia hoi; nolaila hoi. In-speef, v. E nana hooponopono. Syn. examine. In-spee'tion, n. Ka nana hooponopono, In-speet'or, n. Luna nana hooponopo' no. 2. Inspector General of schools, Kahu Kula Nui. In'spi-ra'tioii, n. 1. Ka hanu ana; omo anai ke ea. 2. Noonoo mai a Ke Akua mai. In-spire', v. 1. E hooeueu; hoolale- lele. ^ 2. Aoia e ka Uhane Hemolele. In'sta-bil'i-ty, n. Ke ano loll walel ano muhee. In-st{|ll', V. 1. E hookomo ma ka ol- hana. 2. E hoolaa no ka oihana. 8. E waiho ma kahi 1 hoomakaukauia. In-stall'ment, n. 1. He mahele. Syn. part. 2, Loaa hou. A fresh installment of goods, ka loaauia. An insuperable objection, he pi- ikia i hiki ole ke hoopauia. Syn. lu- ^ surmountable. In'sftp-porfa-ble, adj. Syn. Insuf- ferable. In-sur'ange, n. Ka panal dala. Life tnsiirance, panai ola. In-»ure', v. E panai dala. In-sur'^ent, aAj. Kipi. in'sur-rec'tion, n. He kipi aupuni, Syn. rebellion. In-tAn'^i-ble, adj. Maopopo ole i ka ^ ike. In'te-i^jrer, n. Mea okoa; helu okoa. In-teg'ri-ty, n. Ano hoopono; ano ol- aio. Syn. honesty; truthfulness. In-tegr'u-ment, n. Hi. Syn. skin. in'tel-lect, n. Ka noonoo; ka uhane. Syn. mind; soul. In'tel-leet'u-al, adj. Noonoo; naauao. An intellectual countenance, he helehe- lena noonoo. INTELLIGENT 117 INTERROGATIVE In-tel'li-^ent, adj. 1. Noonoo; naau- ao; ike. 2. Aoia, An intelliaent animal, he ho- loholona I aoia; he noloholona ike. In-tel'll-gent'ly, adv. Me ka noonoo: pool 1 CO. In-tel'li-gi-bl«, adj. Maopopo; akaka. Syn. plain. iH-tel'll-gi-bly, adv. Me ka moakaka; me ka maopopo. In'tem'i^er-ance, n. 1, Kaona. Syn. drunkenness. 2. Uhauha; pakiko ole. In-tem'per-ate, adj. Ona; pakela inu waina, 2. Uhauha. 3. Huhu; noonoo oleia. Syn. hasty. Intemperate words, na hua oleic i noo- noo ole ia. In-fcend', v. E manao. Syn. purpose. In-tend'ed, «. Mea i hoopalauia. Syn. betrothed. In-tense', adj. Nui loa. Intense heat, welanui loa. In-tense1^, adv. Ikaika loa; nui loa. To suffer tnlensely, e ehaeha nui loa, In-teu'si-fy, v. E hoomahuahua mai. Intensify the evil, e hoomahuahua mail kaino. In -tent', adj. Lilo loa; hoomalhaiha. In- tent upon learning, lilo loa i ka imi na- auao. In-tent, i Manao; manao e ma- in- t^n'tlon, i mua. In-ten'tion-al-ly, adv. Me ka manao emamua. Syn. purposely. In-tent'ly, adv. Me ka lilo loa o ka ma- nao; me ka paa o ka manao. Syn. earnestly. 2. Listen intently, e hoolohe pono. In-ter', v. E kanu. In'ter-cede', v. E uwao. in'ter-cept', V, E hopu; e kaili e. in'ter-ces'sor, ?i. Mea uwao. Syn. medialor. In 'ter- change', v. E panai like; e ha- ^ awi aku e haawi mai. In'ter-change'a-ble, adj. Kupono ke pauai ia. In'ter-coni-niun'i-€a.'tlon, n. Ka la- una aku launa mai. fn'ter-eonrse, n. Ka launa ana. in'ter-dl€t', v. E pa'pa' aku. Syn. forbid. In'ter-est, n, 1. Uku kuala; uku pa- nee. 2. Ka lilo o ka manao. 8. Kuleana, Syn. claim. in'ter-est, v. 1. E hooala I ka manao. 2. E kokua. Syn. assist. in'ter-est-ed, arfj. Komo kuleana. An interested parly, he poe i komo kuleana ma kekahi hinla. In'ter-est-lng, adj. Syn. pleasing. in'ter-fere', v. 1. E komo kuleana ole. Syn. intermeddle. 2. E komo mawaena. Interfere to pre- vent a quarrel, e komo mawaena i ole al ^ e h akaka'. In'ter-fer'ence, n. Ke komo ana ku- „ lean a ole. in'ter-jee'tion, n. He huaolelo hoopu- „iwa; hoomaka'u, etc. In'ter-im, v. Kowa manawa. Syn. mean time. In-te'ri-or, n. 1. Ko loko. Interior of the earth, ko loko o ka honua. Syn in- side. 2. I loko. Interior of the country, iloko o ka aina. 3. Kuloko. Jnfertor a^atr«, na oihana kuloko. 4. Minister of the Interior, Kuhina Kar ^ lai Aina. in 'ter- lace'; v. E ulana; owili pu. in'ter-line', v. E kakau mawaena o na ^ lalaui 1 kakauia. In'ter-lin'e-a'tion, n. Ke kakau ana _ mawaena. Inter-lude, w. 1. He hookani pila po- kole mawaena o na pauku o ke mele. ^ 2. He keaka iki, in'ter-lop'er, iu Mea komo wale ma ^ ko hal pono. Syn. intruder. In'ter-mar'rlage, n. Ka mare ana nia- ^ waena o kekahi mau ohana, in'ter-med'dle, v. Syn. interfere. In'ter-nied'dler> n. Mea hookeakea „ wale i ko hai pono. In-ter-me'di-ate, adj. Moe ana ma- waena. In-ter'ment, n. Ke kanu ana. Syn. burying. In-ter'mi-na-ble, adj. Hopena ole. „ Syn. without end. In'ter-min'gle, v. L H launa pu. Syn. asociate. ^2. E kawili pu; e huipu. in'ter-inls'sion, n. Wa hoomaha; wa ^ kaawale. in'ter-mit'tent, adj. Kaulele. In-ter'nal, adj. Kiiloko; iloko. in'ter-na'tion-al, adj. Mawaena o na ^ aupuni. In-ter'po-la'tion, n. He olelo i hoo- ^ komo hewaia. in'ter-pose', v. Syn. interfere. 2. E wai'ho mai. Interpose obstacles, e wniho mai i mau kumu keakea. In-tcM-'pret, v. 1. E mahele olelo. 2. E hoike ano. In-tfir'pret-er, n. He mahele oleic; mea wehewehe ano. fn'ter-reg'num, n. Ka manawa i wni- ho kaawale ia o ka noho alii. In-ter'ro-gate, v. E ninaninau. Syn. question. In-t6r'ro-ga'tion, n. NInau. LUer- rogation point, kikouintLU. Syn. ques- tion. in'ter-rdg'a-tlve, adj. Ninau. Inter- rogative pronoun, pauiinoa nlnau. INTERRUPT 118 INVESTIGATE tn'ter-rfipt', v. 1. E keakea. Inter- rupt conversation^ e hookeakea i ke ka- mailio. 2. E hoopilikia wale. Interrupt the worky e hoopilikia i ka hana. iJv'tcr-riip'tioii, n. Ke keakea ana; ka ^ hoopilikia wale. Tn'ter-seet'^ v. E oki kekahi i kekahi. in'ter-sSc'tion, n. Ka oki like ana- ^ Point oj intersection, kiko oki. In'ter-sperse', v. 1. E hoohelelei i-o' ianei. 2. E hookau liilii ; e hookomo liilli io' ianei. In'ter-stice, n. Kowakaawale mawa- ^ ena. Syn. empty space between. In'ter-twine', v. E owili pu; e hili. fn'ter-val, n. He wa; kowa manawa. in'ter-vene', r. L E komomawaena; Syn. interfere. 2. E hala mawaena, Syn. come be- ^ tween. In'ter-vfin'tlon, n. 1. Ke komo aua mawaena. Syn. interposition. ^2. E komo aku ma ke auo kokua. Iii'ter-Tiew, v. E halawai pvi. In-te»'tate, adj. Kauoha ole. Died intestate, ua make kauoha ole. In-t^a'tine, adj. Knloko. Intestine di^iculties, na pillkia kuloko. Syn. in- ternal; domestic. In-t€s'tlnes, n. Na naau liilii. f n'ti-ma-cy, n. Ka launa loa ana, In'tl-mate, v. E kuhikuhi. Syn. point ^ out. In'tl-mate, adj. Launa loa. in'ti-mate-ly, adv. Pono loa. Inti- mately acquainted, ike pono loa. 2.. Launa nui. Intimately acquainted ^ with one, launa nui me kekahi. In'tl-m&'tion, n. Ke kuhikuhi ana.; ka hai anaj hoakaka ana. In-tita'i-date, v. E hoomaka'u; hoo- puiwa. Syn. frighten ; cause to fear. In-tlm'I-da'tion, 7i. Ka hoopuiwa ana. in'to, prep. Iloko. In-tfll'er-a-Lle, adj. Hiki ole ke hoo- manawanui ia. Sy*. insufferable. In-tdl'er-ant, adj. Ae ole i ka manao o hai. In'to-ti4'tlort, n. Ke kani ana o ka leo. In-tdne', v. E kauo leo. In-tdi('l-«ate, v. E hoolilo i ona. Syn. to make drunk. In-td«:'l-«il'*ioii, n. Ka ona. Syn. drunkenness. In-tFA«t/a-1>le, adj. Nunuha; hoolohe ole; paakiki. Syn. obstinate; unruly. In-tV^acli'ment, n. 1. Pa kaua. Syn. field works. 2. Ke komo hewa ana ma ka pono o hai. In-fjoiefy'ld, adi. Aa; maka'u ole; wiwo ole. BVN. bold; fearless. Iii'tf>0-pld'i-ty, n. Ke anokoa; maka'u olo. Syn. valor; courage. fn'tri-cate, adj. Pohihihi; lauwili. In-trigue' (in-treeg), n. Hana hoo- punihei. In-trigu'er, n. Kanaka hana maalea, In-trin'sie, adj. I'-o; maoli. Intrinsic worth, waiwai maoli. Intrinsic good- ^ ness, pono i-o. Syn. real ; genuine. in'tro-duce', v. 1. E hookomo. In- traduce a bill^ e hookomo i bila kana- wai. Syn. bring in. ^ 2. E hoike. Syn. acquaint in'tro-duc'er, n. Ka mea nana e hoo- ^ komo; mea nana e hoikeike. Tn'tro-dAe'tion, n. 1. Ka hookomo ana. 2. Olelo mua. ^ 3. Hoike malihini. in'tro-spec'tion, n. Ka huli ana e nana iloko. In-trude', v. E komo hewa; e komo wale me ka ae ole ia. In-tru'sion, n. Ke komo hewa ana. In-trii'sive, adj. E mahaei i ke komo- wale." In-trtkst', V. E waiho. To intrust pro- perty to the care of any one, e waiho i ka waiwai ma ka lima o kekahi. in'tu-i'tion, n. Ka ike wale; kaikei noqnoo ole ia e mamua. In-tu'I-tive, adv. I noonoo ole ia. In- tuitive perception, ka ike i noonoo ole ia mamua; ka Ike iloko iho, aole no waho mai. In-tin'date, v. E halana; e manini. In-ure', v. E hoomaamaa. In-vade', v. E komo hewa; e komo ka- ua. In-vad'er, n. Mea komo hewa; mea ^ komo kaua. in'va-lid, n. Mea nawaliwali; mea omaimai. Tn-val'id, adj. Mana ole; waiwai ole. In-val'u-a-ble, adj. Makamae. In-va'rl-a-ble, adj. Loli ole ; mau. In-va'ri-a-bly, adj. Invariably so, pela mau. In-va'gion, n. Ke komo ino ana; ke komo kaua ana. In-vee'tlve, v. Olelo hooino. In-veigh' (in-Tay'), v. E olelo hooino. In-vel'gle (in-Te'gl), v. E hoohalua; hoowalewale. Syn. entice. In-vent', v. 1. E loaa mamuli o ka noonoo ana. 2. E noonoo a hana. In-Ten'tion, n. He hana hou. He mea i hanaia mamuli o ka nooneo. In-vdnfive, adj. Imi mea hou; poo- noo. In-vent'or, n. Kanaka poonoo. in'ven-to'ry, n. Papa helu waiwai. In-verse'ly, adv. Ma ka hoololi ana. In-vert', v. E hoololi; hookahuli. In-vest', V. 1. E hoomoe dala. 2. E hoopuui. Syn. surround. 3. E kahiko. Syn. clothe. In-ves'ti-gate, v. L E imi a maopopo. 2. E ninaninau. INVESTIGATION 119 ISLET In-ves'ti-ga'tion, n. Ka imi hooma- opopo. In-ves'ti-ga'tor, n. Me a imi a loaa i ka oiaio. In-vest'ment, V. Ka hoomoe dala, 2. Ka hoopuni ana. 8. Ka hookahiko ana. Syn. clothing. In-vet'er-ate, adj. 1. Maa loa. Syn. confirmed. Inveterate habit, hana maa loa. 2. Man. Syn. long established. Im- veterate enemy, he enemi man. In-vld'i-oiis, adj. E kono ana i ka lili. lu-vig'o-rate, v. E hooikaika. Syn. strengthen. 2, E hooeueu; hoolalelale. In-vin'ci-ble, adj. Pio ole. Syn. un- conquerable. In-vi'o-la-ble, adj. 1. Hiki ole ke ha- ki. 2. Kupaa. Inviolable truth, oiaio ku- paa. In-vi'o-late, adj. Kina' ole; makamae. In-vis'i-ble, adj. Ike maka ole la. in'vi-ta'tion, n. Ke kono ana; ke kau- ohaana. Invitation to a feast,he kau- oha no ka ahaaina. In-vlte/ v. E kono; e kauoha. In-vit'ing, adj. Aulii; mikioi; eleu. Jn' voice, 7i. 1, Bila kumu lilo no kela me keia waiwai. 2. Bila waiwai, In-voke', v. E pule. Syn. supplicate. In-vdl'«n-ta'ri-ly, adv. Wale; me ke kokuaole o ka makemake. Invol'un-ta'ry, adj. Wale. Involun- tary acta, na hana i hana wale ia. fn'vo-lu'tion, n. Ka hoonui mana. In-vdlve', v. 1. Komo hia; owili pn. War involves misery, komo hia ka popi- likianie ke kaua. 2. Hihia; maopopo ole. Raise to a power, e imi i na mana o na kuanite. In-vul'ner-a-ble, v. Hiki ole ke hooe- ^ haia. In'w ard, adj. Oloko. Adv. Iloko. In' wards, n. Na naau liilii. Syn. in- testines. T-o'ta, n. Lihi iki. Syn. jot; tittle. I-ras'ci-ble, adj. Huhu wale. Syn. ir- ritable. Ire, w. Huhu; inaina. Syn. wrath ; an- w ger. Ir'i-d£s'cent, ad^. E like me ka wai- . anuenue. Irk'some, adj. Luhi. S'ron (i'urn), n' Hao. S'ron-clad, n. He moku manuwa hao. l-rdn'l-cal, adj. Henohene; loiloi. I'ron-mong'er, n. Kanaka kuai mea hao. I'ron-y, n. Olelo henehene. Ir-ra'di-ate, v. E hoomalamalama. ir-ra'tion-al, adj. Ku ole i ka noonoo. Syn. unreasonable. ir're-€laim'a-ble, adj. 1. Lilo loa. 2. Tx>aa ole hou. 3. Hiki ole ke hoihoiia ka poho'. Ir-ree'on-cil'a-b)e, adi. 1. Hiki ole ke hoolaulea ia. Syn. implacable. 2. Hiki ole ke hookulike ia. Syn. in- ^ compatible. Ir're-c6v'er-a-ble, adj. 1. Hiki ole ke loaa hou; lilo loa. 2. Ola ole. Irrecoverable disease, mai ola ole. Ir-rerra-ga-ble, adj. Hiki ole ke hoole ia; hiki ole ke pani ia. Syn. unanswer- able. Ir-reg'u-lar, adj. 1. Pololei ole. 2. Kupono ole. Irregular habits, na hana kupono ole. 3. Anoe; like ole me ka mea mau. Ir-reg'u-lar'i-ty, n. 1. Ka mea ma- waho ae o ka mea mau. 2. Ka mea kupono ole. Ir-rel'e-vant, adj. Pili ole. Syn. not ^ applicable. Ir're-ll'gioiis, adj. Hoomaloka; aia'. Ir-rep-a-ra-ble, adj. 1. Hiki ole ke pauiia. 2. Hiki ole ke hana hou ia. ^ 3. Poho loa. ir're-pres'i-ble, adj. Hiki ole ke umi ^ ia. Ir're-proacli'a-ble, adj. Kina' ole; ^ hewa ole. Ir're-sist'i-ble, adj. Hiki ole ke pale ia. Ir-reg'o-lute, adj. Lauwili; kapekepe- ke, Ir-ref'o-lu'tion, n. Ke kapekepeke o ka manao. ii-'re-speet'ive, adj. Manao ole akn. Syn. regardless. Irrespective of conse- quences, me ka manao ole aku i ka ho- ^ pen a. ir' re-spdn'si-ble, adj. Ku ole i ka ho- ^ okolokoloia. ir're-triev'able, adj. Syn. irreclaim- able. Ir-rcY'er-ence, n. Ka hoowahawaha i ^ na mea laa; noohenehene. ir're-vers'i-ble, adj. Hiki ole ke hoo- ^ loli; paa. Ir'reT'o-ca-ble, adj. Syn. irreversible. ir'rl-g&te, v. E ka wai; e hookahe wai. Syn. water. Ir'rI-ga'tion, n. Ka hookahe ana i ka ^ wai. Syn. watering. ir'ri-ta-ble, adj. Ukiuki wale. Syn. cross. f r'rl-tate, v. 1. E hoonaukiukl. Syn. vex. 2. E tioopehu. Irritate a wound, e hoo- pehu i ka eha. Ir'ri-t&'tlon, v. 1. Ukiuki. 2. Kahoopehu ana. Ir-rfip'tlon, n. He komo ino. Syn. ^ invasion ; inroad. Is'lam-ism, n. Hoomana Mahometa. 'Syn. Mahometanism. Is'land (1-land), n. Mokupuni. Isle (ile), Is-let (i-let),| I 71. Mokupuni liilii. ISOLATE 120 JOINT-INTEREST is'o-late, r. Ehookaawale; e hoonoho ^ mehameha. is'o-la'tion, n. Ke ano mehameha; ano _ neoneo. I-8d»'ce-le8, adj. Elua aoao like. Isos- _ celes triangle, huina-kolu aoao-lua like. I'so-ther'mal, adj. Wela like. is'ra-el-ite, n. He mamo na Iseraela. Is'sue, V. E puka mai. is'sue, n. 1. Na keiki ponoi; na ma- mo! ^ 2. Ka hopena. Syn. result Isth'mus, n. Aina puali. It, pron. la; ia mea. I-tal'ian, adj. No Italia. i-tal'1-cise, v. E pai hua Italia. itch, n. Eakio; meau. itch' V. E maueo. i't^m, n. Itamu ; huna olelo. I-tln'er-ant, n. Kanaka helewale; he kuewa. Syn. journeyman. It-seir, pro». lameano. For itself , no' na iho. i'vo-ry, n. Nihopalaoa. Jab'ber, v. E walaau wale; e namu- iiamu. tJack'ass, n. Kekake kane. Jack'boots, n. Kamaabute loihi. Jack'et, n. He pili lakeke. Jack'knife, 7i. Pahi pelu. Jaek'o'lan'terii, n. Ahi koll. Jaek'plane, n. Koi kahi pokole. Jack'serew, n. He wiU nui, mea ha- pai. J^g^ged, adj. Kumumu. Jail, n. Hale paahao. Syn. prison Jail'bird, n. He paahao. Jail'er, n. Luna hale paahao. Jam, n. 1. He hua ai maka i baila pu ia me ke ko. 2. Ke kupiliki ana. Jam, V. 1. E hoopepe. 2. E kupiliki. Jamb, 71. Kikihi; lapauila. Jan'gle, n. He walaau uluaoa. Jan'i-tor, n. He kiai puka. Jan'u-a-ry, n. Januari. Jar, n. He ipu pohaku; ipu lepo. 2. Henaueue; hooluliluli. 8. He mokuahana. Family jars, na mokuahanaiwaenao kaohana. Jar, V. 1. E hoonaueue ; e hooluliluli. 2. E hookue'i kamanao. Syn. clash. Jar'gon, n. Walaau maopopo ole; na- munamu wale. Jaunt, 11. He hele makaikai. Syn. ex- cursion. Jav'e-lin, n. Ihe au pokole. J^w, n. Iwi a. Jaw, V. E nuku; e olelo huhu. Jgal'ofis, adj. Lili; kekeue. Jeal'otks-y, n, Hoohuoi ; lili ; hu wa. Jeer, r. E loiloi ; e hoohenehene. Je-ho'vah, n.' lehova; Ke Akua. Jel'Iy, n. Ka wai o na hua ai i bailaia me Ice ko paa. Jeop'ard-ize, v. E hoopilikia. Syn. hazard; imperil. Jeop'ard-y, it. Pilikia. JIfrk, n. E huki ino. Jent, n. He haua hoomake aka; he ole- lo akaaka. Jet, n. 1. Pohaku eleele; hinuhinu. 2. Kapuai ana. Jew, n. He Hebera. Jew^'el, n. He momi. Jew'el-er, n. Mea hana a kuai i n^ momi. Jew'el-ry, n. Na momi o kela me keia ano. Jew'ess, n. Wahine Hebera. Jew'lsh, adj. Hebera. Jewg'harp, n. Ukeke. Jib, n._ Pea ihu. Jib-boom', n. Ka laau o ka pea ihu. Jin'gle, V. 1. E nakeke; e kauikani, 2. E hookani. Jcib, n. He pauku hana; he uku pau. Job work, hana ukupau. Jdck'ey, n 1. Kanaka malama a kuai lio. 2. Kanaka kukini lio. Jo-cose', adj. Ku 1 ka aka. Syn. laugh- able. Jdc'tind, adj. Lealea. Syn. merry. Jdg, V. 1. E hoo-ke'; e hookuekue. Syn. jostle. 2. E maalo malie aku. Join, V. 1, E hui; e hoohui. 2. E pakul; e hookui. Join'er, n. He kamena'; mea hookui papa. Joint, n. 1. Kahi i hookuiia. 2. He pona. Joint of sugar cane, pona ko. 3. Ami. Joints of the body, na ami o ke kino. Joiut-In'ter-est, n. Kuleaua like. «v«- xs, JOINT-STOCK 121 JU\^ Jolnt'stftck, n. Walwai piH like. Jdint'ure, n. Waiwai i hoopaaianoka wahine mare. J6ist,n, Aiikalaau. Joke, n. Olelo akaaka. Syn. jest. Jol'ly, adj. Lealea. Jolt, n. E hooluliluli. Jds'tle, V. Syn. iolt. Jdt down. E kakau iho. Syn. make a note of. Jour'nal, n. 1. Moolelo o ua hana o ka la. 2. Kahi i kaa ai na pokakaa. 8.^ He nupepa. Jour'nal-ism, n. Oihana kakau nu- pepa. Jour'nal-ist, n. Mea hoopouopono nu- 1. E kakau ma ka pep a. Jour'nal-ize, n. buke helu. 2.^ E kakau nupepa. Joar'ney, n. Huakai hele la. Jour'ney-man, n. Kanaka hoollma- lima la. Jo'vi-al, adj. Syn. jolly. Joy, 71. Hauoli; oil; olloli. Joy'ful, adj. Olioli; lealea; piha i ka hauoli. Joy'ful -ly, adv. Me ka hauoli. Joy'ful-ness, n. Ke ano hauoli. Joy'less, adi. Nele i ka hauoli; luuluu. Syn. cheerless. Joy'ofis, adj. Syn. joyful. Ju'bi-lant, adj. Syn. joyfuL Ju'bl-lee, n. lubile. judge, n. 1. LunakanawaL 2. Luna nana. Judge of elections, Inna. nana koho balota. 3. Mea akamai i ke koho. Jiidke, V. 1. E hookolokolo. 2. E hooholo i ka pono. Jikd^e'ment, n. 1. Ka olelo hooholo a ka lunakanawai. 2. Noonoo; poouoo. 8. Dau ofjuaQcment,, la hookolokolo. Ju-di'cial, af//. E pili i ka ahahooko- lokolo; pili 1 ka lunakanawai, a kana- wai paha. Judicial opinion, manao o ka lunakanawai. jQ-di'cl-a-ry, n, Ka papa luuakana- W4i« Ju-dt'cioiis, adj. Noonoo pono; kau- paouapouo. Fyn. prudent; discreet. " Ju-di'ciotis-ly, adv. Me ka noonoo pono." Syn. wisely. Jiig, n. Omole pohaku. Jiig'gler, n. Kanaka kllokilo; kanaka haua akamai. Jug'gler-y, n. Na hana kilokilo. Ju'gu-lar, adj. No ka puu o ka a-i. Juice (jus), ?j. Ka wai o ua bua al. Ju-Iy', n. lulai. Jtimp, V. E lele. Jump up and down, elelele; lelelele. Jiinc'tion, n. Kahi i hui ai; ka huiua. Railroad junction, huina o ua alanui hao. June, n. lune, ka ouo o na mahiua. JAn'gle, n. Waouahele. Jun'ior, adi. 1. Opio ae. 2. Papa ekolu o ke kula nui. Ju'pi-ter, 7i. 1. lupita, ke akua uul o ko Helene poe mamua. 2. Ka iuoa o kekahi o na hoku hele. Ju'ris-dic'tion, n. Ka maua o ka aha- hookolokolo. Ju'ris-pru'dence, n. Ka ike e pili ana i na kauawai. Ju'rist, 71. Mea ike ma na kanawai; he loio naauao ma kana oihana. Ju'ror, I n. Lala o ke jure. Ju'ry-man Ju'ry, n. He jure. Ju'ry-mast, n. Kia moku, ku i ka wa pilikia. Just, adi. Kaulike; hoopono. Jtkst, adv. Akahi no a. Just arrived, a kahi no a hiki mai. Jtist'ice, n. 1, Ke kaulike; ka hoopono. 2. Lunakanawai. Chief Justice, Lu- nakanawai Kiekie. 3. Police Justice, Lunakanawai Hoo- malu. Jtks-ti-fi'a-ble, adj. Aponoia. J6s'ti-fl-ea'tion, n. Ka apouo ana. Just'ti-fy, V. E apouo; e hoapouo, Jtist'ly , adv, Pono ; me ka hoopono. JAsfness, n. Ka pono. The justness of his case, ka pono o kona aoao. JbtfV. E ohuku. Syn. prQject. Ju've-nlle, 7». He poe opio. Syn. youth. ju'Y©-ttU©i adj' Opiopio. Syn. young. KEDGE 122 KORAN K K edgre, n. He heleuma liilii. Keel, n. Iwikaele. Keen, adj. 1. Oi. Syn. sharp. 2. Akamai; noeau. A keen reply, he pane akamai. Keen'ly, adv. Me ka ehaeha nui. Keep, V. 1. E malama. Syn. preserve. 2. Keep on, e hoomau. Keep out of, e hookaaokoa. Keep still, e uoho malie. Keep'er, n. Mea nana e malama; mea nana e kiai. Door keeper, he kiai puka. Keep'ing, a. Ka malama ana. Keep'sake, n. He pa'a lo'ha; paumau- noonoo. Keg, n. Barela liilii. Ken, n. Ka nanaina o ka maka. Ken-nel, n. Hale ilio. Ker'cliief, w. Hainaka*. Ker'nel, ?i. 1. Hua kuriua; hua palaoa. 2. Kai-oo nahuapaakiki. 3. Evvai. Syn. lump in the flesh. Ket'tle, n. Ipu hao baila wai. Tea kettle, ipu ti. Ket'tle-drftm, n. Pahu kani liilii ke- leawe. Key, n 1. Ki puka. 2. Papa kuhikuhi haina. 8. Leo kumu o ka leo mele. Key'note, n. Leo hookumu mele. Key'stone, n. Ka pohaku ivraenakouu o ka pio; pohaku hoopaa. Kick, V. E peku ; e keehi. Kld,n. Kao keiki. Kld'nap, v. E kaili kanaka. Kid'nap-er, 71. Mea kaili kanaka. Kld'ney, n. Ka puupaa. Kill, V. E pepehi a make. Syn. slay; murder. Kiln (kil), n. He imu. Lime kiln, imu hoomoa puna. Klln^ry (kil'dry), v. E hoomaloo ma kaimu. Kin, n. Hoahanau; pllikoko. Syn. re- IfttiVG Kind, 'adj. Oluolu; lokomaikal. Syn. benevolent. Kind,n. Ano. Syn. sort. Kin'dle, v. Ea;hoo-a'; e kuni. Kind'ly, adv. Me ka oluolu, Kind'ness, w. Kalokomaikai; ka olu- olu. Syk. benevolence. Kin'dred, n. Poe hoahanau; poe pili koko. King, n. Moi'. King'donri, n. Aupuni moi'. Ktng'ly, adv. Ma ke ano moi'. King'post, n. He pou e koo ana i ke kaupoko hale. , , , Kings-e'vil, n. Ka mal alaala. Syn. scrofula. Kink, n. He wahi kekee; wahi hihia. Kink in a chain, he wahi hihia ma ke kaula hao. Kins'folks, n. Poe hoahanau; poe ma- kamaka. Klns'man, n. Hoahanau kane. Kins'wo-man, 7i. Hoahanau wahiue. Kiss, 71. He honi waha. Kit, n. 1. He pahu poepoe liilii. 2. He pahu waiho mea hana, Kitch'en, n. Keeua hoomakaukau ai. Kite, 71. Lupe. Kit'teu, 71. Popoki keiki. Knack (nak), ti. Ano mikioi; ano ma- kaukau. Syn. skill. Knap'saek (n&p), n. Eke lawe ukaua o ke koa. Knave (nav), n. Kanaka apuka. Knfiv'er-y (nav'er-y), 7i, Hanaapuka. Knav'ish (nav'ish), adj. Apuka. Knead (need), V. E lomilomi. Knead dough, e lomilomi palaoa. Knee (nee), n. Ke kuli. Kneel (neel), v. E kukuli; e kulou. Knee'-pan (nee'-pan), n. Iwi kuli. Knell (nel), n. Bele kanikau. Knlck'-knack (nlk'-n&k), n. Kela me keia mea paani a kamalii. Knife (nif), 71. Pahi. Knight (nit), n. Inoa o kekahi kulana hanohano; naita. Knight'h<>bd, 71. Ke kulana okanaita^ Knit (nit), V. L E haua lihilihi: hana kakini. 2. Knit the eyebrows, e hookuekue maka. 3. E hui; e kui. Knit'tlng-need'le, n. Kui haua ka- kini. Kndb (ndb), n. Poka'. Door knob, poka' puka. Kndek (ndk), V. 1. Ekikeke; e olou. 2. E kui ; e kulai. Knock down, e ku- lal. Knock'er, n. Hamale kikeke. Knot (not), n. He nipuu; hipuu. Hy- meneal knot, berita mare. Knot'ted i _^,. 1. Paapu i na hipuu. Kn6t'y i -'' 2. Pohihihi. A knotty point in law, he mea pohihihi ma ke ka- nawai. Kndut (nowt), n. Laau hili weliweh o ke aupuni Rusia. Know (no), v. E ikemakanaau; ehoo- maopopo. Know'a-ble, adj. Hiki ke hoomaopo- poia. Kndwl'ed^e (nill'ej), v. Ike. Knuek'le (nfik'l), n. Puupuu lima. Ko'ran, 7i. Ka baibala o ka poe Maho- meta. LABEL 123 LARGE L La'bel, n. Mea hoailona ukana; hoai- loua omole.etc. L.a'bl-al, n. Hua puanaia me na lehele- he, like me b, p. Lisi'bor, n. 1. Hana. Syn. work. 2. Luhi. Syn. toil. L,ab'o-ra-to-ry, n. Keena hana laau lapaau, a me na mea e ae oia ano. liU'bor-er, n. Kanaka hana; paahana; paaua. Syn. workman. I.a-bo'ri-otk8, ad/. 1. Hooikaika mau. 2. Luhi. Syn. toilsome. Lia-bo'ri-ofis-ly, adv. Me ka luhi. r.ab'y-rinth, n. Wahi i pakaawili o na ala hele. Lace, w. Lihilihi. r,ac'er-ate, v. E haehae. Syn. rend; wound. li&c-er-a'tion, n. Ka haehae ana. L.aeh'ry-mal, adj. Pili i ka wai maka. Lachrymal duct, luaohane. Ijack, n. He nele ; he hemahema. Syn. destitution. L,a-€ n. Kaa ana o ka aina pali. Land, V. E hoopae iuka; e lele luka; e pae. Land'breeze, n. Kehau. Land'ed, adj. Ma ka aina. Landed interest, na pono ma ka aina. Land'hold-er, n. Konohiki. Land'ing, n. Wahl pae waapa. Land'la-dy, n. Haku aina wahine. Land'less, adj. Kaaawe. Land^loek-ed, adj. Hoopuniia i ka aina. Iiand'lord, n. 1. Haku aina. 2. Haku hale hookipa. Liand'marky n. 1. He kihi aina;mo- kuna aina. 2. He mea i ike maopopoia ma ka aina. liand'of'flce, n. Keena oihana kuai aina. Land'-own'er, n. Haku aina. Land'seape, n. Hiohiona aina; na- naina. Land'slide, i Liand'sli]), Lands'iuan, n. Kanaka noho ma ka aina. Lane, n. He alanui ololi iwaena o na pa elua. Lan'gua^e, n. Olelo. Lan'guid, adj. 1, Nipo; nipoa. listless. 2. Onawaliwali. Lan'guisb, v. E mae; e loha; luhe. Syn. droop; wilt. Lan'guor, n. Nipoa. Syn. dullness. Lank, acy. Wiwi;olala. Syn. lean. Lan'tern, n. 1. Kukui hele po. 2. Keena kukui o ka hale lama. Lap, n. L Kahi o ka aahu e uhi ana 1 na kuli. 2. Uha'. T,&^, V. 1. E hookau kekahl maluna iki o kekahi. 2. E palu. L&p'i-aa'ry, n. Kanaka kalai pohaku momi. Lapse (l&ps), n. Ka nee ana. Lapse of time, ka nee ana o ka manawa. L&p'stune, n. Pohaku kui o ka humu- humu kamaa. Lar'board, n. Ka aoao hema o ka moku ke nana imua. Liir'se-ny, n. Aihue. Syn. theft. L&rd, n. Allapuaa. Lard'er, n. Keena waiho al. Large, adj. 1. Akea. Syn. extensive. 2. Nui; nuuui. Syn. LARGELY 124 LEAP 3. Lokomaikal. A large hearted man, he kauaka lokomaikal. Liarg-e'ly, adv. Ma ka nul. L.ar'y:ess, n. Makana; manawalea. present; bounty. liar'i-at, n. Kaula hoohei. Syn. lasso. Liark, n. 1. He manu mele. 2. Paani; lealea. L,ar'ynx, n. Ko luna o ke kania-i. L.as-?iv'i-oti8, adj. Makaleho; kukoino. L.asli, V. Kaula Hill, liass, n. Kaikamahine. Syn. girl. lias'si-tude, n. Syjj. languor. Lias'so^ n. Kaula hoohei. L.a8t, n. 1. Ka hope loa. 2. Laau kamaa. Last, V. E mau; e paa. Syn. endure. Lasfing, adj. Mau; paa. Liast'ly, adi\ Hope loa. Latch, n. Hao pani puka. liute, adj. Iho nei. Late legislature, ka ahaolelo iho nei. L.ate, adv. 1, Hope; lohi; lOlohl. 2. Komo loa. Late into the night, ko- mo loa i ka po. liate'ly, adv. Iho nei. Syn. recently. The ship lately arrived, ka moku i ku iho nei. Lia'tent, adj. Waiho huna ana. Latent heat, ka wela e waiho huua ana. Lat'er-al, adj. Aoao. Lateral motion, nee aoao aku. L.at'er-al-ly, adv. Ma ka aoao. Latb, n. Pili hamo puna. Latlie, n. Mikiui wili mea poepoe. Iiatti'er, n. Huwa; hua' o ke sopa me ka wai. Liat-in, adj. Latina. Latin language, Olelo Latina. Liat'i-tude, n. 1. Latitu. 2. Latitude of speech, ke kuokoa o ke kamailio. Syn. freedom. Liat'ter, adj. and n. Ka hope o na mea elua. Liat'ter-ly, adv. Manawa iho nei. Lat'tice, n. Olepelepe. Laud, 'v. E hoolea; e hoonani. Syn. praise. L.aud'a-ble, adj. Ku i ka mahaloia. SYN. praiseworthy. Laugh (laf), v. E akaaka. Laugh'ing-stdek, n. Kumu hoohene- hene. Laugh'ter, n. Akaaka. Launch, v. 1. E hoolana moku; a waa- pa paha. 2. Hoolei. Syn. throw. Launch a spear, 6 hoolei i ka ihe. 3. E komo loa. Syn. enter deeply. Launch otU into a subject, e komo loa ilo- ko o ke kumu manao. Launch* n. Ka waapa nui loa o ka mo- ku. Laun'dress, n. Wahine holoi lole. Laun'dry, n. Hale holoi lole. La'va, 71. Pohakupele; a-a' Lav'a-to-ry, n. Wahi holoi kino. Syn. hath. Lave, V. E auau ; e holoi. Syn. bathe. Lav'er, n. Pa holoi. Lav'ish, adj. Pakela; mauna; mau- nauna. Syn. prodigal; wasteful. Lav'ish-ly, adv. Maunauua wale. Law, n. Kanawai. Law'break'er, n. Mea hoohaki kana- wai. Liiw'ful, adj. Ku i ke kanawai. Syn. legal. Law'ful-ly, adv. Ma o ke kanawai la; mamuli o ke kanawai. Syn. legally. Lftw-giv'er, 7i. Mea haawi kanawai. Syn. legislator. Law'less, adj. Manao ole i ke kanawai; kanawai ole. Law'less-ly, adv. Me ke kanawai ole. Lawn, n. Pahale i uhiia i ke mauu. Ljiw'suit, n. He hoopii kanawai. Law'yer, n. He loio; he kokua ma ke kanawai. Lax, adj. Palaleha. Lax'a-tive, n. Laau hoonaha'. Lax'l-ty, n. Auo palaka; hookuu wale. Laxity of principle, palaka ma ka noho ana. Lay, V. L E waiho, Syn. place. Lay on the table, e waiho ma ka papa. 2. E hooraoe. Lay brick, e noomoe po- haku ula. 3. E hanau hua. 4. Lay off and on, e kalewa. Lay to, e poholua. Lay in wait, e halua ; e ha- luapo; e hoomahua- Lay out land for a house, e kuene; hookuene. Lay, n. 1. He mele. 2. Mahele uku ma ka moku o kohola'. L&y'er, n. He kuluna. Layer of boards, kulaua papa laau. Lay'man, n. He kanaka aole kahuna pule. La'«i-ly, adv. Me ka molowa; loma lo- ma ; nanea wale. La'zl-ness, n. Palaualelo; molowa mau, La'zy, adj. Molowa; palaualelo. Lim'bo, w. Wahi hoopaa; hale paahao. Lead, n. Kepau. Lead, v. E kai; e alakai. Lead'en, adj. 1. Kepau. 2. A leaden sky, he aouli koho u'-ala. Lead'er, n. He alakai. Leaf, 71. He lau. Leafless, adj. Lau ole. Leaflet, n. Lau hou. Leafy, adj. Uliuli i nalau; paapu I na lau. Leagtie (leeg), n. 1. Setadia; e kolu mile. 2. He kuikahi. Syn. confederacy. Leak, n. 1. He wahi kulu. 2. Wahi e komo ai ka liu. Leak'age, 71. Mea kulu; he liu. Leak'y, adj. Kulu; liu. A leaky hoxise, he hale kulu. A leaky ship, he moku liu. Lean, n. or adj. Wiwi; clala; kaha ole. Lean, r. E hi-o'; e hilinai; e kalele. Leap, V. E lele. LEAP-YEAR 125 LIABILITY teap'year, n. Makahiki lele. l,eaiii, V. E ao; e imi naauao. Learu'ed, adj. Naauao; iwaiwa* Learu'er, n. Mea imi naauao. Ijearn'iiigf, n. Ka uaauao i loaa ma- muli o ka imi. liease, n. Palapala hoolimalima aina etc. Lease, v. E hoolimalima aina. Lease'liolcl, /t. Ka waiwai i paa ma ka hoolimalima. lieash, n. Kaula hoopaa ilio. Least, adj. Uuku loa. liCaHi'er, n. Hi hooluia. Leatii'ern, adj. Ili. Leathern girdle, kaei ili. Leave, n. Ka ae. Syn. permission. 2. Ka hele aku. He took hifi leave^ ua hele aku oia. Syn. departure. Leave, v. 1. E haalele. Syn. depart. 2. E hooilina. Syn. to will property. Leav'en, n. Hu bereua. Leave'tilk'ing, n. Ka haawi ana i ke aloha hookaawale. Leav'ing^s, n. pi. Nakoenaikoe; na koena i haalele ia. Leeh'er, n. Kanaka makaleho. Lech'er-6u8, adj. Makaleho. Lec'ture, n. He haiao. Lec'tur-er, n. Mea haawi i haiao. Ledgre, n. Pali pohaku; auuu. Lecl'ger, n. Buke uui o na helu kalepa. Led'ger-line', n. Oa pokole. Lee, n. Aoao malalo o ka makaui. Leer, v. E mio. Syn. lay back the ears. Lees, 7J. Oka waina. Lee'shore, n. Kahakai malalo o ka makani. Lee'ward, n. Malalo. Lee'way, n. Holo hope. Left, adj. Hema. Left'hand'ed. adj. Maa i ka lima hema, Leg, n. Wawae. Leg'a-cy, n. Waiwai i hooilina ia. Le'gair adj. Ku i ke kanawai. Le'gal-ize, v. 1. E haawi ka mana o ke kauawai. 2. E apono mamuli o ke kauawai. Le'gal-ly. adv. Mamuli o ke kauawai. Syn. lawfully. Leg-a-tee', n. Nana ka waiwai i hooi- linala. Le-ga'tlon, n. 1. Elele aupunl me ko- ua poe ukall. 2. Kecuaoihann o ka elele aupunl. Leg'bHll, 71. Kamahukaana. To give leg bail, e mahuka. Syn. llif?ht. Le'^end, n. 1. He olelo o ka wa kahiko. 2. He olelo pokole i kakau ia. L6-^en'da-ry, adj. 1. Maoxwpo ole no ka wa knhiko. 2. Akaka ole o ka oiaio. Leg'i-ble, adj. Maopopo i ka heluhelu. Lefi-bly, adv. Me ka moakaka i ka he- luhelu. Le^Ms-Iute, v. E kau i kanawai; e hoo- holo kauawai. Le^'is-la'tlon, v. Ke kau ana i kana- wai. Leg'is-la'tive, adj. Kau kanawai. Leg- islative assembly, aha kau kanawai. Leg'is-la'tor, n. Kanaka hana kaua- wai; lalaoka ahaolelo kau kanawai. Leg'is-la'ture, n' Aha Olelo Kau Ka- nawai. Le-git'i-mate, adj. Ku i ke kanawai. Leis'ure, ?i. Wa kaawale. Leis'ure-ly, adv. Malie. Lem'on, n. Hua lemona. Lem'on-ade', n. Wai lemona. Lend, V. 1. E haawi lilo ole. 2. E kokua. To lend a hand, e kokua. Lend'er, 71. 1. Mea haawi. 2. Money lender, mea hoolimalima dala. Length, n. Loihi; loa. Length'en, v. E hoololhl. Length'wise, adv. Ma ka loa. Length'y, adj. Loihi. Syn. long. Len'i-en-cy, n. Ke ahonui. Syn. for- bearancer Len'i-eut, adj. Ahonui. Syn. forbear- ing. Len-l-ty, n. Ahonui. Syn. mercy. Lens, n. Aniaui hooakoakoa kukuna malamalama. Magnifying lens. Le'o-nine, adj. Mehe lioua la. Lep'er, n. He lepera. L6p'ro-sy, n. Mai lepera; mai pake; mai alii. LSp'rods, adj. Pili ka mai pake. Less, adj. Emi iho. Les-see', n. Mea hoolimalima aiua, a hale paha. Less'en, v. E hooemi iho. Lgs'son, n. 1. He haawina. 2. Olelo ao. L€st, conj. O, Let, V. 1. I. Let there be light, I mala- malama. 2. O. Let us play, O, kakou i ka paaui. 8. E ae. Syn. permit. 4. Ina. Let us go, ina kakou e hele. 5. E. Let us pray, e pule kakou. Letli'ar-gy, n. Ano hiamoe. Syn. dull- ness. Lfit'ter, n. 1. Hua palapala. Le-vant', n. Na aiua o ka hikina e pi- li ana ma ke Kaiwaenahouua. L^v'ee, n. 1. Anaina hoolauna o ka poe hanohauo. 2. Pale wai. Lev'el, avj. Iliwai; .aumauia; palaha- laha. Lev'er, n. Hekoo;heune. 2. Jj€verfor heavy articles, lohai. Le'vlte, V. He Levi. Lev'l-ty, n. Lealea pono ole. Lev'y, V. E hookupu. Lewd, adj. Haukae; paumaele. L6x'i-c6g'ra-pher, n. Kanaka hana bnke unuhiolelo. Lex'i-eon, n. Buke hai 1 ke ano o na huaolelo. Li'a-bil'1-ty, 7?. Ku. Liability to sick- ness, ku i ka mai. LIABILITIES 126 LIMPID ti'a-Ml'l-ties, n. Na al-e'. L.i'a-ble, adj. Ku. Lii'ar, n. Mea wahahee. l.i'bel, n. Libela; olelo hooino i ka- kauia. lii'bel-lant, n. Ka mea e hoopii ana no ka libela. L.i'bel-ler, n. Mea kakau olelo hooino. l,i'bel-lotig, adj. Olelo kakau hooino. liib'er-al, adj. Manawalea; lokomai- kai. Syn. generous; bountiful. liib'er-al'i-ty, n. Ka maaawalea. Syn. generosity. liib'er-al-ly, adj. Me ka aua ole. I,ib'er-ate, v. E hookuu; hoohemo. Syn. free. I^lb'er-a'tor, n. Mea nana e hookuu, Lilb'er-tine, v. He hooipoipo. Mea hooko 1 na kuko ino. liib'er-ty, n. 1. Ke kuokoa. Syn. freedom. 2. Ka kookuu ana. Liberty to go, ka hookuu ana e hele. Iii-bid'i-noti8, adj. Kuko Ino; hooka- makama. L.i-bra'ri-an, n. Mea malama walhona buke. lii'bra-ry, n. He walhona buke. Liice, n. pi. IJku poo. Lii'cense, w. 1. LaikinI; palapala ae. 2." Ke ko ana mamuli o na kuko ino. Iji'cense, v. E haawi i laikini; e haawl i "palapala ae. L.i-cen'ti-ate, n. Ka mea nana ka pala- pala ae e lawelawe mamuli o kekahi o na oihana naauao. I.i-cen'tiotk8, adj. Kuko ino; hooka- makama. Lil-^en'tlotts-negg, n. Ka hooko ana 1 na kuko ino. lilck, t/. E palu. Lid, n. Ke poi; ke panl. Syn. cover. L,ie, n. He wahahee; he olelo hoopunl- puni. Sy'n. untruth. liie, V. E wahahee; e hoopunipuni. L.ie V. E moe. Iji'en, n. He kuleana ma ka waiwai • hai , no ka aie' ; he kuleana ma ka mo- L.ieu-ten'ant, n, Lutanela; luna koa. Life, n. Ola. L.ife'bl6od, n. Ke koko o ke ola, L.ife'boat, n. Waapa hoopakele ola. L,ife'guard, n. Koa kiai ola. Life'Iess, adj. Ola ole; make. Liife'long, adj. A hala ke ola. X.ife'pre-gerT'er, n. Mea hoopakele ola. L-ife'time, n. Wa o keia ola; wa ola. Lift, V. E hoala; e hapai ae. Lift. n. 1. He kokua. To give a lift, e kokua. 2. Ka hapai ana. A heavy lift, he ha- pai kaumaha. Lig'a-tiire, ?i. Hemeanakii; mea na- kinaki pu a paa Light, n. He ao; he malamalama. Llg^ht, adj. 1. Mama. 2. Ikl. A light rain, he u'-a iki. Syn. slight. 3. Light minded, puni lealea. 4. Palupalu. Light soil, lepo palupaln. 5. Light weight, paona mama. Lig^ht, V. L E hoo-a'; e kuni. 2. E hoomalamalama. 8. E loaa wale. To light upon or to happen to find, e loaa wale. 4. E hookau aku; e kau aku. Syn. alight. Ligrht'en, v. 1. E hoomalamalama. 2. E hoo-mama. 8. E hoolalelnle; hoo-eueu. Light'er, n. Waapa nui, halihali uka- na. LiKht-head'ed, adj. L Poniuniu; hiki ole ke noonoo. 2. Ulala; anopupule. Ligrht-heart'ea, adj. Lea ka naau. Light'house, n. Hale lama. Liglit-iii'fan-try, 71. Na koa hele wa- wae i makaukau no ka hele mama. Lighfly, adv. 1. Malie. Tread lightly, e hehi malie. Syn. softly. 2. To talk lightly, e kamailio ano ole. 8. To think lightly of, e manao ole aku. Light'mind'ed, adi. Puni lealea. Liglit'ning, n. UiJa. Like, adj. Like, pe; penei. Like, n. Ka like. Like, V. 1. Ono. Syn. fond of. 2. Makemake. Syn. wish, Likeai-hobd, n. He paha. No likeli- hood of rain, aole paha he u'a. Syn. probability. Like'ly, adj. 1. Paha. Not likely, aole paha. 2. Hoopono; kuonoono. A likely boy, he keiki kuonoono. Like'inind'ed, adj. Lokahi ka manao. Lik'en, v. E hoohalike. Like'ness, n. Kohu like; kii kohu like. Syn. resemblance. Like' wise, adv. No hoi; pela. Syn. also. Lik-ing, n. Makemake. Li-li-puaian, adj. Aa; iii. Syn. small in size. Lil-y, n. Pua lilla. Limb (llm), n. Lala'. Lim'ber, adj. Pelu wale; napenape. Syn. flexible. Llm'bo, n. Wahi hoopaa; halepaahao; Lime, n. 1. He puna. 2. Hua lemi. Lime'kilu, n. Imu hoomoa puna. Lime'stone, n. Pohaku puna. Lim'it, n. Palena; mokuna. Liin'lt, i;. E kau palena, e hoohaiki. Llm'l-ta'tion, n. Ke kau palena ana; ka palena. Lim'it-less, adj. Palena ole. Limp » v. Ehookuoi; e opa' ma ka hele. Limp, adj. Napenape; palupalu; alualu. Lim'pid, adj. Aiai. Syn. clear. LINCHPIN 127 LOBE tlnch'pln, TO. Hao hoopaa huila i ka paipaikomo o ke kaa. liine, n. 1. He kali a (Geom.) 2. Kaula. Syn. rope. 3. Aho. Syn. fishing line. 4. Lalani; rank. Line of soldiers, la- lani koa. 4. Line of poetry, lalani mele. 6. Ano. Line of goods, he ano walwai kuai. 7. He hapa-12 o ka iniha. 8. Palapala pokolc. Write a line, ka- kau i ijalapala pokole, or kakau i wahi 9. Ka Poaiwaena-honua. Syn. Equator. "Line, v. E uhi oloko. liiu'e-a^e, w. Knauhau. I4in'e-al, adj. Ma ke kuauhau pololei. Ijin'e-a-naeut, n. Helehelena kanaka. Syn. feature. tin'e-ar, adj. Loa. Linear measuret ana loa. r.in'en, n. Lole lilina; lilina. liin'ger v, E kakali; e lolohi; kawele. Liln'ger-lng, adj. loihi; kawele. Lin- gering sickness, "he mai loihi; mai ka- wele. liin'gtial, TO. 1. He hua palapala i pm- anaia e ke alelo. 2. adj. No ke alelo. liln'guist, TO. Mea akamai ma na olelo. L>In'i-iiient, n. Laau hamo. Llt'i-ga'tion, n. Hoopii kanawai. Link, n. He pauku kaulahao; pauku. lilnk, V. E hoohui; e hookui pu. Syn. join. liint, n, Pulupulu lilina, mea lapaau eha. lii'on, TO. He liona. Lii'on-ess, n. Liona wahine. L.i'on-ize, v. E hoo-hanohano. liip, TO. 1. Lehelehe. 2. He kae. Syn. edge. L.iq'ui-fy, v. E hooheehee. L.iq'uicl, TO. Meahee; heehee. Liq'ul-date, V. 1. E hoo-hee. 2. E hookaa. Syn. settle, pay. lilq'ui-d action, to. Ka hookaa ana. Syn. payment. L.Iq'uor (lik-er), to. 1. Na wai ona. 2. Kela me keia ano wai. I^isp, V. £ puana hemahema i na hua olelo. lilst, TO. 1. He papahelu. List of names, ftapa helu o na inoa. Syn. roll; cata- ogue; register. 2. He wahi i hookaawale la no ke ku- kini, a paio, a hakaka paha. To enter the lists, e komo i ke kukini. liist'en (lis'n), v. £ hoolohe; e haka pono. lilst'en-er, «. 1. Ho mea e lohe ana. 2. He hakilo; kiu. Syn. eaves-dropper. Iy, 71. 1. Ke keena mawaho ae o ke keena ahaolelo. Ldb'by, V.' E paipai bila kanawai. Lobe, TO. Ko lalo o ka pepeiao. LOBSTER 128 LOVELY I.db'ster, n. He u]a. Lio'cal, adj. No kauwahi. L,o-cal'i-ty, n. Kauwahi. Lio'cate, v. E hoonoho. liO-ca'tlon, n. 1. Wahi. Syn. place. 2. K a hoonoho aua. Iioeh, n. 1. He loko. Syn. lake. 2. He kaikuono. Syn, bay. Liuck, n. 1. Laka. Door lock, laka jmka. 2. Owili lauoho. Syn. lock of hair 3. Loko hoopaa wal ma ka auwai nui. liock, V. 1. E ki a paa. 2. Lock arms, e hookui pu i na lima. liock'er, n. Iiolowaa 1 ki ia. Iioek'et, n. Mea milimili, walho kli. Luek'-smltli, n. Kanaka hana laka. Li3ek'-up, n. Halewal. Lo'eo-mo'tlon, n. Ka hele ana ma na kauwahi. liji'eo-mo'tive, n. Enikini kaa mahn. l,6d^e, n. 1. Halenoholkl. 2. Hale halawai o na aha malu'. liddgre, n. 1. £ noho iki; nohonoka wa pokole. 2. E ku. Syn. strike; hit. 3. Lodge a complainty e waiho mal i kn- mu hoopii. liodg'er, 71. Ohuahale; meaenohoana. liudg'ings, 71. pi. Wahi noho. lioft, n. Keena oluna. Sail lojl, keena humuhumu pea. tarty, adj. 1. Klekle. Syn. elevated. 2. Hookano; haakei. Syn. proud. l,6g, n. Pauku laau. Log'a-rltliin, 71. Huhtii helH. Lug'-bobk, n. Buke moolelo no ka hoo- holo moku. Liog'-hoiise, w. Hale 1 kuknlnla me na pauku laau. Log'ic, n. Ka ike o ke kukulu manao. Lo§'ic-al, adj. Kukulu manao. Lo-g^I'clan, n. Mea akamai i ke kukulu manao. Loin, 71. Puhaka. Loi'ter, v. E hoololohi; nahiU; mana- ka'. Loi'ter-er, n. He nahill; mea hooha- kalia wale. li($ll, V. E hoonanea: e luana wale. Lone'll-ness, n. Mehameha o ka noho ana. T ^^«fl^V«« i c"*i- Mehameha. L.dng, adj. Loa; loloa; loihi. Long, v. E iini. Lon-gev'I-ty, n. Ka loihi o ke ola. Long-liead'ed, adj. Akamai i ka noo- uoo e mamua; poonoo. Syn. shrewd; discerning. Long'ing, n. Ka Iini o ka naatl. Lon'gi-tude, n. Lonitu. L6n'gi-tu'di-nal, adj. Loa. Ldnj^lived, adj. Ola loihi. Lilng-sTirfer-ing, adj. Ahonul; hoo- manawanui. Syn. patient. l.cing-'wlnd'ed, adj. 1. Mau ke aho. 2. Loihi a hooliihi. A lonq winded speech, he haiolelo loihi a hooluhi. Lo'bk, V. 1. E nana. Syn. see. 2. Look for, e imi; e hull. L.o'bk, n. Ka nana ana o ka maka. Ldbk^ing-glass, 11. He aniani nana. Liobk'out, 71. L He wahi nana; wahi kiai; he aleo. 2. To he on the lookout, e hakilo; e kiai: emakaala. Loom, V. E hoea mai ma kahi mamao. Loom, n. Mikini hana lole. Loose, V. L E wehe ae ; e hoohemo. 2^ E kala; e hookuu. Loose, adj. 1. Oluolu; alualu. Syn. not tight. 2. Hemo. Syn. not fast. 3. Ino; pono ole. Loose habits, na ha- na maa ino. A loose life, he noho'ua pono ole. Loose'ly, adv. Kapulu. To do work loosely, e hana kapulu 1 ka hana. Loos'en, V. 1. E hooluolu ; hooalualu. Loosen the jib sheet, e hoo alualu i ke kaula pea inu. 2. E noopalupalu. Loosen the soil, e hoopalupalu i xa lepo. 8. E liemo; o wehe ae. Lo-qua'cioGs, adj. Walaau mau. Lo-quac^i-ty, ti. Ka walaau mau. Ldrd, 7i7 1. Haku. 2. Inoa hanohano. Lord, V. E hookiekie. Lord'Iy, adj. Haaheo; hookano; hoo- kiekie. Lord'ship, n. Inoa hanohano. Lore, 71. Naauao; ike. Syn. learning. Lose. V. 1. E nalowale: e lllo. '± E poho'. 8. E naule. Los'er, n. 1. Ka mea nana ka poho'. 2. Ka mea nana ka mea i Iiaule. Ldss, n. L Ka nalowale aua; ka haule ana. 2. Ka poho'; ka poino. Lot, 71. 1. He pa. 2. He mahele; haawina. 3. He hoailona. Ldth, adj. Hoowaha'waha'; makemake ole. Lo'tion, n. Laau wai hamo. L6t'ter-y, n. Kekahi ano pili waiwal. Loud, adj. Nui kaleo; kani nui. Loud'ly, adi'. Aaina; me ke kani nui. Lounge, n. He puuee. Lounge, v. 1. E hiolani; e luana wale. 2. E aea wale. Syn. loaf. Loun^'er, 71. 1. Mea hoonanea wale. 2. Mea noho wale; he aea haukae. Syn. loafer. Louse, 71. He uku poo. Lous'y, adj. Paapu i na uku. Lout, 71. Kanaka hemahema; he kua- alna. Lov'a-ble, adj. Kn I ke aloha la. Love, 71. Aloha. Syn. affection Love'lct'ter n. Palapala hooipoipo; palapala alona, Love'Il-ness, n. Ano ku i ke aloha. Love'ly, adj. Onaoua; ku i ke aloha. LOVER 129 LYKE Ij6v'er, n, Mea aloha; heipo. liove'-sdngr. n. Mele o ka puuwal. I jv'ingr, adj. Aloha. Xiov'ing-kind'ness, n. LokomaikaL lidw.acO*. !• Haahaa, 2. ilaumia; pelapela. Syn. vile. IiOTr'bom, adj. Ilanauia ma ke kulana haahaa. Syn. baseborn. liow'bred, adj. Kuaaina; naaupo. I^oAv'er, V. E hoohaahaa; e hookuu iho. Low'er, V. 1. E pouli mai. 2. E hakumakuma. Syn. frown. r.6w'er-y, adj. Pouliuli; hakumakuma. liow'land, n. Aina haahaa. liow'li-ness, n. Akahai; haahaa o ka naau, I^ow'ly, adj. Akahai; haahaa, Syn. II16Clc« liow'spir'it-ed, adj. 1. Luuluu; kau- mahakanaau. Syn. depressed. 2. Apiki. Syn. mean. I^oy'al, adj. Kupaa. r,6y'al-ty, n. Ka manao kupaa. 'Ltox'en^e, n. 1. Mea ono kopaa. 2. Huina-ha-like, like ole nae na aoao. Syn. rhomb. r.ab'ber, n. Kanaka puipui a molowa; kanaka hawawa. liilb'ber-ly, adj. Kapulu; hemahema; lomaloma. Syn. awkward. Iju'bri-€ate, V. £ hamo i pahee. liU'cid, adj. 1. Molaelae; moakaka; aiai. Syn. clear; bright. 2. Lucid interval, wa noonoo pono o ka mea pupule. Syn. sane. JLtiek, n. Mea ulia wale; laki. Good luck, he pomaikai 1 ulia wale. Bad luck, he poino i ulia wale; laki ole. ttick'y, adj. Pomaikai; laki. I^iiek'l-ly, adv. Pomaikai maoll. Lu'cra-tive, adj. Puka; nui mai o ke dala. liU'cre, n. Dala puka; waiwai puka. Lu'di-croGs, adj. Lea; ku i ka akaaka, Syn. laughable. lidff, V. E hoopii i ka raakani. Litkg, r. E halihali me ke kaumaha, Liijg'Ka^e, n. Ukana pili kino. Syn. bugKHge. lau-gu'brl-otig, adj. Haloilol; kuma- kena. Syn. mournful. I.uke'w}|rm, adj. Malili; pumahana. L.A11, V. E hoo-na'. Syn. cjuiet. 2. E malie mai. The vnnd has lulled, ua malie mai ka makani. 3. E hoomalielie. Syn. calm. 9 I.iil'a-by, n. Mele hoo-na keiki liilil. I^um-ba'go, n. He hui ma ka puhaka. liiiin'ber, n. Kela me keia ano papa laau. liiim'ber-rdbiii, n. Keena waihoukana^ Liu'mi-na'ry, n. Mea hoomalamalama; he lama. liU'mi-nofis, adj. Malamalama; aial, Syn. bright. Liump. w. Hepuu. L.ump'y, adj. Puupuu; hakuhaku, L,u'na-cy, n. Pupule. Syn. insanity. liun'arr adj. Pill no ka mahina. Liu'na-tie, n. He pupule. launch, n. He wahi pain a iki. liuncb'eon, n. Ka ai o ka paina iki. L.ungr> n. Ake mama. liurch, n. L Ka hull kuhewa o ka mo- ku ma kona aoao. 2. Ka haalele wale ana iloko o ka pi- likia. To leave in the lurch, e haalele iloko o ka pilikia. liure, V, E onou; e hoohalua; e hoowa- lewale. Syn. entice. liU'rid, adj. Pouliuli; panopano. liurk, V. E hoomakakiu ; e pee. Liurk'ing- place, n. Wahi e pee ai; wa- hi e hoom.akaldu. liiks'ciotis, adj. Onoloa; mikomiko. L.iist7 n. Kuko hewa; makaleho. Liist'ful, adj. Piha i na kuko hewa; makaleho. I^iist/ i-ly, adv. 1. Ikaika. To work lustily, e hana ikaika. 2. Nui. To shout lustily, e hooho nui. liis'trous, adj. Alohilohi; hinuhinu; anapanapa. liiist'rum, n. Hewa; elima makahiki, T.iisVy,adj. Ikaika; puipui. Syn. strong. Liux-u'ri-ance, n. Nui o ka ulu. Liux-u'ri-ant, adj. 1. Kawowo. ittx- urant growth, kawowo ka ulu ana. 2. Ikaika ma ka ulu ana ; ulu a nui. liux-u'ri-ate, v. L E hoo-oluolu; e hoonanea, 2. E hauolinui. liux-u'rl-ofis.adj. 1. Pakela aL Syn. luxurious living. 2. Hoohiehie. liux'u-ry, n. Mea e hoohiehie ai ka no- ho ana. lL.y-ce'uin, n. L Ahahul Ilnl Kaauao 2. "Hale o ka ahahui Imi Naauao. r.yo (li), n. Wai lehu ahi. Lyre, n. Lira hookani. Syn. harp. MACADAJMIZE 130 MAKE M Mac-ad'am-ize, n. E kaplll alanui i na pohuku iliili, M.a€li'i-na'tion (mak-l-na'tion), n. Hana malu' kui)onoole. Syn. intrigue; Btratagem. Ma-chine', ^ma-sheen'), n. Mikini; mea kokua i ka hana a ka lima. Ma-cliin'er-y, n. Na mikini o kelam.e keia ano. Ma-chin'ist, n. Kanaka hana mikini. Mad^ adj. 1. Huhuloa. 2. Pupule. Mad'am, n. Inoa kahea no ka wahine. Mad'house, n. Hale pupule. Syn. in- sane asylum. Mad'ly, adv. Me ka ino loa. Syn. in- sanely. Pupule. M ad'ness , n. Ano pupule ; ano hehena ; ulala. Syn. insanity. Mag'a-zine', n, L Hale hoo-ahu. Syn. storehouse. ' *■• 2. Buke i paiia 1 kela me keia mana- "wa, buke hooiliili kumu manao. Mag'got, n. Ke ilo. Mag'eot-y, adj. Paapu I na ilo. Ma'gi, w. Ka poe Magoi o ka Hlklna. Mag'ie, TO. Hana kilokilo. Ma-gi'eian, n. Kanaka kilokilo. Mag'is-te'ri-al, adj. 1. Piii 1 ka oi- liana lunakanawai. 2. Haaheo; hookiekie. Syn. arrogant. Magr'is-tra-cy, n. L Oihana lunaka- nawai. 2. Ka papa lunakanawai. Magr'is-trate, n. Luna hooko kanawai. Mag'na-Cliar'ta, n. He kumu kanawai aupuni. Mag'na-nlm'i-ty, n. Ano lokomaikai. Syn. generosity. Mag-nan'i-mous, adj. Lokomaikai. Syn. generous. Mag-nan'l-moTis-ly, adv. Me ka loko- maikai. Syn. generously. Mag'nate, n. Kanaka hanohano; kana- ka koikoi. Mag'net, n. Pohaku ume hao. Mag-net'ic, adjf. Manaume. Mag'net-isni, n. Ka mana ume. Mag'net-ize, v. E hookomo i ka ma- na ume; e ume. Mag-nif i-cence, n. Ke kamahao. Mag-nif 1-cent, adj. Kamahao. Mag'ni-fi-er, n. Aniani hoomahuahua ike. Mag'ni-f^, v. 1. E hoomahuahua i ka ike o ka maka. 2. E hoolea; hoonani. Syn. praise; exalt. MSg'ni-tud©, n. Ka nui, Syn. bulk; greatness. Magnitude of the undertaking, ka nui o kahana. Ma-hog'a-ny, n. He kumu laau ane like me ke kou. Ma-hdm'et-an, n. He Mahometa. MMd'en '( ^' Wahine opio mare ole. Maid'en-hair, n. He iwaiwa. Mail, w, 1. Pale umauma metala. 2. Eke leta. Mail, V. £ hookomo ma ke eke leta. Syn. post. MaiPa-ble, adj. Kupono ke halihali ia ma ke eke leta. Maim, v. E moku na lala; e hana ino i ke kino. Syn. mutilate. Main, ad). 1. Nui. Syn. mighty. 2. Ano nui; hapa nui. Byn, chiefly; ►rincipally. Mainly devoted to agricul- lure, lilo nui i ka m'ahiai. Mfiin'mast, n. Ke kia nui o ka moku. Main'sJiil, n. Ka pea hope; ka ])ea nui. Main-tain', V. L E malama mau. Syn. sustain. 2. E hoolako. Syn. support, lulain- tain a family, e hoolako i ka ohaua. Miiin'te-naiice, n. 1. Ka hoolako ana FJ i na mea e pono ai ke ola. Maize, TO. Kurina. Syn. Indian com. Ma-Jes'tic, adj'. Ihiihi; kamahao. Maj'es-ty, TO. Hanohano nui : he kama- hao. £ti3 Majesty, the King, ka mea ka- mahao, ka Moi. MJi'jor, w. Mekia; luna koa. Ma-j6r'i-ty, n. 1. Ka hapa nui. 2. Ka wa oo ma ke kanawai. Make, v. 1. E hana; e kukulu. Syn. construct. 2. E kaohi. Syn. compel. 3. E loaa. Syn. earn; gain. Make money, e loaa i dala. 4. To make a complaint, e waiho mai i kumu hoopii. 5. To make a calculation, e helu; e noo- noo helu. 6. To make known, e hooakaka; e hoola- ha. 7. Lilo. Syn. become. A good boy will make a good man, e lilo ana ke keiki mai- kai i kanaka maikai. 8. Make choice of, G\ioho. Syn. choose. 9. Make free with, e lawewale. 10. Make good, (a) E hooko. Make good a promise, e hooko i kaolelo. (6.) Make good a loss, e hoihoi i ka poho. 11. Make light of, e manao ole aku, Syn. to b© indifferent to. MAKER 131 MANUFACTURE 12. Make much of, e manao nui aku. Syn. to esteem hignly. 13. Make oat, e noomaopopo; akaka. Syn. understand. To make out the mean- ing^ e hoomaopopo i ke ano. 14. Make out a case-, e hooia i ka aoao hoopii. 15. Make over property, e hoolilo wai- wai. Syn. to deed property ; to convey. 16. Make saily e huki i na pea. 17. Make up, (a) e hoolaulca. Syn. reconcile. (&) E hoo-puolo. Syn. make up a bundle, (c) Make up a deficit, e hooponopono mai i ka mea i koe. (d) Make up accounts, e hooponopono i na helu. 18. Make water ^ (a) e Uu. Syn. leak; (&) mimi. Syn. urinate. Mak'er, n. Mea nana e hana. Make'sliift, w. He mea ku i ka wa. Mal'ad-inln'is-tra'tion, n. Ke ko po- no olo aua i na hana o ka oihana. MaPa-dy» n. He mai. Syn. sickness^ Ma-la'rI-a, n. Ea ino nana mai ka mai. Mal'eon-tent', n, Mea ohumu mau. Male, n. He kane. Mal'e-dl€'tion, n. Olelo hailiili; olelo hooino. Mal'e-fae'tor, n. Kanaka hoohaki ka- nawai. Ma-lev'o-lent, adj, Manao ino; naau keemoa; opu ino. Mal-fea'sance, n, Ka hana pono ole. Malfeasance in office^ ka hana pono ole ma k a oihana. Mal'ice, n. Ka manao ino; opu ino. Ma-ll'oiofis, adj. Syn. malevolent. Ma-li'cious-ly, adv. Me ka manao ino. Ma-lign' (ma-line), r. Eakiaki;eni- ania. Syn. traduce; slander. Ma-liff'nant, adj. 1. Akiaki; niania. 2. Hoopilikia Ola; ino loa, A vialig- na«i disease, he mai ino loa. Syn. viru- lent. M a-lig'ni-ty, n. L Niania; opu ino. Syn. malice. Ke ano make. Syn. virulence. Mal'le-a-ble, adj. Hiki ke kuila a la- hilahi. Mal'let, n. Hamale laau. Mal-prae'tldj' Lima. Manual labor, hana lima. Man'u-al, n. Buke liilil, paa lima. Mkn'u-fae'to-ry, «. Hale oihana hana lima. Man'u-fa^'tnre, v. E hana, Ina me ka lima, a inikini paha. Man'ii-fae'ture, n. Ka mea i hauaia o ka lima, a mikini paha. MANUFACTURER 132 MATTER Man'u-fae'tur-er, n. Kanaka hana i kela me keia mea. Man'u-mit', v. E hookuu mai ka noho ana kuapaa. Syn. free. Ma-nure', n. Mea hoomomona lepo; kukae. Man'u-script, n. Pepa i kakau lima ia. Ma'ny (me-ny), adj. Lehulehu; ma- kena; nuiwale. Map, n. Palapala aina. 3Iar, V. Ehooki-na'; e hana inoike- kahi mea. Ma-raud'er, n. He powa'; kanaka pa- kaha. Syn. robber. Miir'ble, n. Pohaku mabela. March, n. 1. Maraki. 2. Huakai o na koa. Mare, «. Lio wahine. Mar'cin, n. He kae; lie llhi. Syn. border. Ma-rine', adj. 1. O ke kaL A marine view, ke nanaina o ke kai. 2. Marine hospital, hale mai no naluina. Ma-rine', n. Na moku. Merchant marine, na moku kalepa. 2. He koa o ka moku manuwa. Mar'i-ner, n. Kanaka holo moana; se- la; luina. Syn. seaman; sailor. Mar'i-tal, adj. No ke kane mare. Mar'i-time, adj. Pili 1 ka moana; pill 1 ke kai. Syn. nautical. Maritime na- tions, na lahui hooholo moana. Mark, n. 1. He hoailona; he kaha. 2. He mea kaulana. Syn. distinction. A man of mark, he kanaka kaulana, Mark, v. 1. E kaha; e hoailona. 2. E haka pono; e noonoo pono. Syn. heed; observe. Miir'ket, n. 1. Hale makeke. 2. Makeke; he kuai akea; oihana ka- lepa. Mar'ket-man, n. Kanaka o ka makeke. Mar'ket-ing, n. Ke kuai ana ma ka makeke. Marks'man, n. Kanaka kl pu. Mar'ma-lade, n. Mea ono i hanaia me na hua ai. Mar'riage, n. Ka mare. Syn. matri- mony; wedlock. Mar'riage-a-ble, adj. Kuponokemare. Mar'row, n. Ka lolo o ka iwi. Mar'ry, v. E mare. 3rarsh, n. Aina poTio-poho'. Mar'slial, n. 1. Ilamuku. 2. He alakai nui o ka huakai. 8. Alihi kaua nui, ma Europa. Mar'shal, v. E hoonohonoho pono. Marshal troops, e hoonohonoho pono i na puali kaua. Marsh'y, adj. Po'ho-poho'. Mart, n. Syn. market. Miir'tial, adj. Koa. Alar'tyr, n. Mea hoike no ka oiaio, a i ka make. Mar't^r-dom, n. Ka hoomake ana no ka oiaio. Mfir'vel, v. E haohao. Mar'vel-otks, adj. Kupaianaha. Mas'eu-line, adj. Kane. Syn. male. Mash, r. 1. E hoo-pe ; e kui a aeae. Mask, 71. He uhi no ka maka; he uhi. 3Ia'8on, n. Kanaka hamo puna. Ma'son-ry, n. L Ka mea i kukuluia me ka puna. 2. Oihana hamo puna. Mass, n. 1. He ahu; he ahua. The masses, ka lehulehu. 2. He pule o ka hoomana Roma, Mas'sa-cre, a' E luku wale. Mass'ive, adj. 1. Paa; ikaika. 2. Nunui. Syn. bulky. Mast, n. Kia moku. Mas'ter, n. Kumu; haku. Mas'ter, V. E lanakila; e hoopio. Syn. conquer. Master a difficulty, e lanakila maluna o ka nilikia. Mas'ter-ly, aa/. Mikioi; akamai. In a masterly manner, ma ke ano akamai. Mas'ter-piece, n. Hana i oi; hana poo- kela. Mas'ter-y, n. Ka lanakila. 3Ias'ti-cate, v, E nau a wall. Syn, chew. Mas'ti'ff, n. He iUo nui. Mat, n. Moena. Match, n. 1. He kukaepele hoo-a ahi. 2. He lua like. 8. He mare. 4. He paio. Syn. contest. Match, V. 4. E Imi i ka like. 2. E aumeume ma ka paio. Mdtch'less, adj. Lua ole. Syn. peer- less; unequaled. Match'iuak'er, n. L Mea hana kukae- pele. 2. Mea hookonokono mare. 3Ifttch'plane, n. Koi hole papa. Mate, 71. 1. He hoa; kokoolua. Syn. companion. 2. Hulipahu. Ma-te'ri-al, n. Mea; materia. Ma-ter'ual, adj. Makuahiue. Maiemal love, aloha makuahine. Ma-ter'nl-ty, n. Kulana makuahine. Math'e-mat'ie-al, adj. Pili i na helu. Math'e-mat/ic-al-ly, adv. Mamuli o na helu. Math'e-ma-ti'clan, n. Mea akamai ma na helu. Math'e-mat'ics, n. Na helu. Ma'tins, n. pi. Pule kakahiaka. Mat'ri-cide, n. Mea hoomake makua- hine. Ma-tric'u-late, v. E kakau inoa ma ka papa inoa o ke kula nui, a ahahui paha. Marri-mo'ni-al, adj. Mare. Syn. con- nubial. Mat'ri-mo-ny, n. Ka mare. Syn. mar- riage. Ma'tron, n. 1. Wahine mare. 2. Luna wahine hooponopono. Maf ter, n, 1. Mea kino. Syn. mater- laL 2. Pilau o kahi eha. Syn. pus. 8. Pilikia. Syn. difficulty. 4. No matter, mea ole. MATTING 133 MENAGERIE Mat'ting, n. Moena; na lako hana mo- ena. Mat'tock, 7*. He kipikua. Mat'tress, to. Pela moe. Ma-ture', adj. 1. Oo. Syn. ripe. 2. Mature reflection, noonoo pono. Ma-tu'ri-ty, n. 1. Wa oo. 2. Ka piha o ka manawa, 8. The maturity of a note, ka wa hookaa o ka bila aie. Mau'so-le'um, n. Hale kupapau nani. Maw, n. Opu holoholona. Mikx'iiu, n. Olelo naauao. Syn. pro- verb. Max'i-mtun, adj. Ka nui loa. May, n. Mahiua o Mei. May, V. 1. Aeia. Syn. to be permitted. 2. Malia; paha. He may have gone, malia ua hala oia. May'or (mar), n. Ke poo o ke kulana- kaiihale. Maze, n. He wabi pakaawili ; mea eehia. Ma'zy, adj, Pakaawili. Me, pron. la'u. Mead'ow, n. Aina kula i paa i ka mauu. Mea'ger, adj. 1. Wiwi; olala, 2. lawa ole; kupono ole. Mea'ger-ly, adv. Kupono ole. Meal, n. 1. Palaoao icelame keia ano. 2. He pa-i'na. Meal'y, adj. Maha'ba', Mean, adj. 1 Haahaa; pi; naboa. 2. Iwaeuakonu. Mean point, kiko wa- ena konu. Mean, v. E manao. Means, n. pi. Kumu. Means of instruc- fian, kumu o ka boonaauao. Me-an'der, v. E kabe i-o ia nei. Mean'lng, n. Ke ano. Mean'ness, n. Apiki; ano naboa; Ino. Mean'time, > . Ia wa no; ia ma- Mean'while, ] ""^- nawa. Mea'sles. n.pl. Mai ula. Meas'nr-a-ble, adj. Hiki ke anaia. Mcas'ure, n. Ana. To take measures, e hoomakaukau. Meas'ure-legg, adj. Palenaole. Syn. boundless. M<^ai'ure-nient, n. Ke ana ana. Meat, adj. I'o. 2. He ai o kela me keia ano. Meat and drink, na mea ai me na mea inu. Me-clian'ic, n. He kanaka lawelawe ma kekabi o na oihana bana lima. Me-chan'Ic-al, adi. Hana lima. Me- chanical skillf akamai ma ka bana li- ma. Me-chan'ic-al-ly, adv. Mebe mikini la; me ke komo pu ole o ka noonoo. Me-cli&n'ics, n. pi. Ka ike no ka mana motio. Meeh'an-lsm, n. 1. Na bakina mikini. 2. Ke kukulu ana o ka mikini. Med'al, n. He medala; bo metala boo- manao, booapouo. Med'dle, v. £ lalama; e lalau wale i ko bai. Med'dler, n. Mea apa; mea lalauwale. Syn. busybody. Med'dle-some, adj. Lalama; apa; la- lau wale. Me'di-a'tion, n. Ka uwao ana. Me'di-a'tor, n. Mea uwao. Me'di-a-to'ri-al, adj. Uwao. Media- torial office, oibana uwao. Med'i-eal, adj. Lapaau. Medical pro- fession, oibana lapaau. Me-dic'1-nal, adj. Ano laau lapaau. Med'i-'clne, n. Laau lapaau; kela me ke- la mea e ola ai ke kino. Me'di-de'ri-ty, n. Kulana iwaena. Med'i-tate, v. E noonoo; e mumule. Syn. contemplate. Med'i-ta'tion. n. Ka noonoo nui ana. Me'di-una, n. 1. He kumu. Syn. means. 2. Ka mea mawaena. Syn. middle. Meed, n. Uku. Syn. reward. Meed of praise, uku mabalo. Meek, adj. Akahai; baabaamakanaau. Meek'ly, adv. Me ke akabai. Meek'ness, n. Ka baabaa o ka naau; ke akabai. Meet, V. E balawai pu. Meet, adj. Kupono; kobu; Syn. fit^ suitable. Meet'ing, n. He balawai. Meet'ing-house, n. Hale balawai. Mel'an-ehol'y, adj. Luuluu. Mel-liflu-otis, adj. Nabenabe; kolo- nabe^ Mel'loTv, adj. 1. Pala. Syn. ripe. 2. Oneae. Syn. ligbt. Light soil, le- po oneae. 8. Nabenabe; unabe. Syn. melliflu- ous. 4. Konane; konale. Syn. soft; soft moonligbt. Me-ld'dioiis. Syn. mellifluous. Mel'o-dy, n. He leo mele; mele olioli. Mel'on, n. Ipu ai maka. Melt, V. E boo-beebee. Mem'ber, n. Hoa; la'la'. Mem'ber-sliip, n. Ka nobo'na boa, a la'la' paba. Mcm'brane, n. Hi labilabi. Me-men'to, n. Mea boomanao. Me'moir, n. Moolelo boomanao. Mem'o-ra-ble, adj. Ku pono ke hoo- manaoia; kaxilana. Mem'o-ran'dum, ». Kakau lima boo- manao. Me-mo'ri-al, n. 1. He mea boala manao ; be palpal manao. 2. Palapala boopii no ka pomaikai. Me-mo'ri-al-jze, v. E kakau i pala- pala boopii. Syn. petition. Mem'o-rize, v. E boopaa naau. Syn. commit to memory. Mem'o-ry, n. Ka mana boomanao. Men'ace, v. E booweliweli. Syn. threaten. Men-ag'e-rie (men-azh'e-ry), n. 1. He hoikeike o na holoholona bibiu. Hale no ua bolobolona bibiu. MEND 134 MILCH Mend, v. 1. E hana hou; kapili hou. 2. E ola hou. Men-da'cious, adj. Wahahee ; hoopuBi- puiii. Syn. lying; false. BIeii-dac'1-ty, 7i. Ano Wahahee; maa i ka hoopunipuni. Men'di-cant, n. Kanaka noi wale; he makilo. Syn. beggar. Me'ni-al, acZj. Haahaa; kohu ole. 3fe- vial employmerit, hana kohu ole. Me'ni-al, n. Kauwa. Syn. servant. Mt'ii'su-rfi'tion, n. Ke ana ana. Men'tal, adj. Okanoonoo. Mental pur- suits, na hana o ka naau. Men'tial-ly , adv. Ma ka naau. Meii'tioUj-y. E hai. ]>Ieu'tor, n. !Meaaoaku;he kakaolelo. Me-phif ic, adj. Ino; kue i ke ola kino. Mephitic air, e&ino; eahoomake. Syn. foul. Mer'can-tile, adj. Kalepa. Mercantile community, ka poe kalepa. Syn. com- mercial. Mer'oe-na-ry, adj. Alunu; puniwai- wair Syn. avaricious. Mer'chan-dise, n. Waiwai kalepa, Mer'cliant, n. He kalepa; kanaka ka- lepa. Mer'chant-a-ble, adj. Kupono i ke ka- lepa; hiki ke kuai. Mer'chant-man, n. Moku kalepa. Mer'ci-ful, adj. Ahonui; lokomaikal. Mer'ci-ful-ly, adv. Me ke ahonui. Mer'ci-less, adf. I>okoino. Mer'€u-ry, n. 1. "Wai dala. Syn quick- Bilver. 2. Inoa o kekahi o na hoku hele. Mer'cy,w. Ahonui ; lokomaikal. Mer'cy-seat, n. Noho aloha. Mere', adj. Wale no. Mere pretense, he hookamani wale no. Mere'ly, arfj. Wale no. Merely want to knoic, niakemake wale no e ike. Me-rid'i-an, n. Awakea; kaha awa- kca. Mer'it, n. Kumu mahalo. Mor'it, V. E pono ke loaa. I\Ier'i-t6'ri-ou8, adj. Mahaloia. Mer'ri-ly, adv. Me ka olioli. Syn. gaily. 3Ier'ri-inent, n. Lealea kupono; olioli. Syn. gaiety. Mer'ry, adj. Olioli; lealea. Syn. gay. M e sh , »t. He ra a k a upena. Mess, n. 1. Mahele ai. 2. Poe o ka papaaina hookahi. Mes'sage, n. Oielo hoou'na. Mes'sen-ger, n. Mea i hoounaia;he elele. Mes-si'ah, n. Ka Mesia; Kristo. Mrss'mate, n. Hoa papa aina. Met'al.n. Metala. Me-tal'lic, adj. Metala. Metallic lustre, hinuhinu o ka metala. Met'al-lifer-ous, adj. Paapu i ka metala. Me-tai'lur-gry, n. Oihana hookaawale metala. Met'a-mor'phose, v. E hoo-aana SYN. transformation. Met'a-phor, n. Olelo hoohalike. Met'a-phor'Ic-al, adj. Ma ke ano hoo- halike. Met'a-phy-si'clan, n. Poe imi no ka naau a me kona ano. Met'a-phys'ies, n. Hull naau; ka ike e pili ana 1 ka naau. Mete, V. E mahele aku; e ana aku. Mete, n. 1. He mahele. 2. Mokunaaina; palena. 3Ie'te-or, 7i. Hoku lele. Me'te-or-61'o-^y, n. Ka ike e pili ana 1 ka lewa; ke ea; me ko laila mau hio- hiona. Me'ter, n. He ana. Syn. measure. Me-thinks', v. impers. Mauao au. Meth'od, n. Ka noonohonoho mikiol. Me-th6d'ic-al, adj. Ano mikioi; ma- muli o na'rula. Me-th6d'ic-al-ly, adv. Me ka mikioi; like me karula. Me-trop'o-lis, n. Kulanakauhale nui. Met'ro-p61'i-tan, adj. No ke kulana- kauhale nui. Met'tle, «. Aa nui; pihoihol. Syn. spirit. Met'tle-Bome, adj. Aa nui: hookano. Syn. spirited. A mettlesome horse, he lio hookano. Mew, V. E owao, me he popoki la. Mi-as'ma, «?. Mi-as'ma-ta, n. Na hu- na ino e lana ana iloko o ke ea; mea hoomake^ Mi'cro-scope, n. Ohe nana mea maka- lii. Mi'cro-sefip'Ie, adj. Makalii loa; na ka ohe e hoike mai. Mid'day, n. Awakea. Syn. noon. Mid'dle.w. Ko waenakonu. Mid'dle-agfed, adj. Iwaena o ka wa ul me ka wa elemakule. Muddling, adj. Mawaena o kamaikai me ka ino, etc. Mid'njglit, n. Ke aumoe. Mld'ship-man, n. Luina opio o ka ma- nuwa'. Mid'sliips, n. Iwaena o ka moku. Midst, n. Ko waenakonu. Mid'siim'mer, n. Iwaenakonu o ke kau. Mid'way, n. Mawacnakonu. Mid'wife, n. Hepalekeiki. Mid'-n in'ter, n. Iwaena o ka hooilo. Mien, n. Helehelena. Syk. countenance. Lofty mien, helehelena haaheo. Mift', n. He ukiuki pan koke. Might, n. Mana; ikaika. Syn. i>ower. 3Iight'i-ly, adv. Me ka mana nui. Miglit'y, ad . Mana; Ikaika; nui. Syn. powerful. Mi'grate, V. E hele mai kahi aina a i kahi aina e noho ai. Mi'gra-to'ry, adj. Kuewa wale. Milch, adj. Waiu. Milch cow, bipi haawi waiu. MILD 135 MISCHIEF Iffild, adj, Olnoln; nahcnnhe; palupa- lu; abe. Syn. geutle; placid. MiPclew, n. Ponalo. Mild'ly, adv. Oluolu; unhenahe. Mild'ness, 71. 1. Ka oluolu. Syn. clem- ency. 2. Akahni. Syn. gentleness. Mile, n. He mile. Mile'age, «. 1. Ka helu o na mile. 2. Ukumile. Mil e'post, n. Kia kuhikuhl mile. Mile'stone, n. Pohaku kuhikuhi mile. Mil'i - ta-ry, affj. Koa. Mil'i-ta-ry, n. Na papa koa o kela me k eiaano. Mil'i-tute, V. E ku-e'. Syn. conflict. Ml-li'tia, n. Na koa ku i ka wa. Milk, n. Wain. Milk, 17. Euwiwaiu. Milk'mairo». No'u; na'u; ko'u; ka'u. Mine, n. Lua ell waiwai. Oold mine, lua cli gula. Min'er, n. Kanaka ell waiwaL Min'er-al, n. Minerala; pohaku metala. Min'er-ai'o-^ist, w. Kanaka ike ma na minerala. Mln'er-ai'o-g:y, n. Ka ike no namlne- / rala. , . Min-grle, V. E kaawlll pu: o hul pu, Mln'1-a-ture, n. 1. Kii makaliii pe- nala. 2. Meamakalil, ano like. Mln'i-muni, n. Haawiua emi loa; ha- pa uuku loa. Min'is-ler, 71. 1. Kauwa, Syn. servant. 2. Kahunapule, Syn. clergyman. 8. KuhinaAupuni. 4. Kuhina elele. Mln'is-ter, V. E lawelawe; ehoolako. Min'is-te'ri-al, adj. 1. Oihana kahu- napule. 2. Oihana kuhina. Min'is-tra'tion, v. Ka lawelawe ana. Min'is-try, 71. 1. Oihana kahunapule. 2. Papa o na kuhina. Mi'nor, n. He keiki ma kc kanawai. Mi'nor, adj. Emi iho; uuku iho. Mi-n6r'i-ty, n. 1. Wa keiki ma ke kanawai. 2. Ka hapa uuku. Min'strel, 71. Mea hookani pila. Min'strel-sy, n. Hookani pila; mele; poe mele. Mint, n 1. Hale hana dala o ke aupuni. 2. He laau ala. Min'u-end, n. Helu hoolawe. Mi'nus, adj. Emi. Minus sign, kaha emi. Min'ute (min-it), n. 1. He minute. 2. Moolelo halawai. Mi-niite', adj. Uuku loa; makalii. Min'ute-gun, n. Pu kanikau. Mi-nute'ly, adv. No na mea liilii. Mi-nii'ti-ae, n. pi. Na mea liilii. Minx, 71. Kaikamahine mahaoi. Mir'a-ele, n. Hana mana. Mi-rae'u-loiis, adj. Mana kupaianaha. Mire, 71. Lepo kelekele; nenelu. Mir'ror, «. Aniani nana; he kilo. Sy^n. looking glass. Mirth, n. Lealea; olioli. Syn. merri- ment; hilarity. Mirth'ful, a_ 1. Lepomomona. Mould, ^ "• 2. Punahclu. 3. He ana, no ka hooheehee metala. Moldy I 1. E hana. Syn. make. Mould, i 2. E hana metala ma ka hooheehee ana. 3. E popo. Syn. decay. Mold-y, adj. Punahelu. Mo-lesf, V. E hoo-mea; hoopilikia. Mdl'es-ta'tion, n. Ko keakea ana; hoo- pilikia ana. Mol'i-fy, V. E hooluolu; hoo-maalili. Syn. appease. Md'ment, n. 1. Wa pokole loa 2. Ano nni. Syn. importance. Mo'ment-a'ri-ly, adv. I keia wa koke no. Mo'mcnt-a'ry, adj. Kuhewa; no ka wa pokole. Mo-ment'oiks, adj. Ano nui; koikoi. Syn. important. Mo-ment'um, n. Kanee ana. Mfin'arch, n. He Moi. Syn. sovereign. Mo-ntirch'ic-al, adj. ^Moi. Monarchi- cal government, aupuni moi. M5n'arch-y, n. 1. Ohaua moi. 2. Aupuni moL Mon'as-ter'y, n. Hale o ka poe moue- ka. M6nMay,n. Monede; ^oakahl. Mon'e-ta'ry, adj. Pili l ke dala. Mon'ey, n. Dala. Monkeyed (iniknad), adj. 1. Lako i na dala. 2. Lala. Moneyed interests, ua pomai- ■ kai dala. Mon'ey-less, adj. Dala ole. Syn. penni- less. Mou'ey-mat'ter, n. Mea pili i ke dala. Mon'ey-or'der, n. Palapala kikoo dala. M6n'i-tor, n. Kumu-ao. Monk, 71. Kanaka haipule, noho meha- meha; moneka. Mon'key, 7i. He keko. Mon'o-chro-mat'ie, adj. Waihooluu hookahi. Mo-nog'a-my, n. Ka hiki ana ke mare i hookahi wale no wahine. Mon'o-gram, n. Na hua mua o ka inoa i kuawili pu ia. Mon'o-ma'ni-a, n. Ke ano noonoo pupule ma ke kumu hookahi wale no, polo lei ka noonoo ma na mea e. Mon'o-ma'ni-ae, n. Mea i pupule ma kekahimea. Mo-nop'o-lize, v. E lawe pan loa. Mo-nop'o-ly, n. Ka pono a i)au o ke- kahi mea, a waiwai paha. Mon'o-syl'la-ble, n. Hua olelo mama- la hookahi. Mon'o-tlie'ism, n. Ka manaoio ike akua hookahi. Mon'o-tone, n. Leo kahi; leo kauo. Mo-not'o-noiis, adj. Luhi, no ka hana mau. _ Mon-soon', n. He makani ma ka mo- ana Inia. MtSn'ster, 71. Mea weliweli. A monster of iniquity, lie mea weliweli ma ka hana hewa. Mon'stroiis, adj. Weliweli. Month, n. He mahina; malama. Month'ly, adv. Keia me keia mahina. Mfin'u-ment, 71. Kiahoomanao. Mood, n. Ano. Pleasant vMOd, ano olu- olu. Mood'y, adj. Nuuuha. Syn. sullen. Moon, 71. Mahina. Moon'light, ) Malamalama o ka Moon-shine,^ mahina. Moor, V. E hoopaa mftku i ka uwapo. Mobr'ings, n. Na lako lioopaa moku. Moot, V. Epaio. Syn. debate. Mop, n. Welu holoi papa. Mop'board, n. Papa i)ale o ke keena. Moi)e, V. E nolio wale; e loma. Syn. to idle. Mtir'al, n. Olelo ao. Mor'al, adj. Hoopono; noho pono. Mo-ral'i-ty, n. Ka noho pono; ka hoo- pono. M6r'al-ize, V E hoopuka i olelo ao. M6th'er-\vlt, n. Noili; maielo. M.6r'a,ls, n. pi. Na auo hoopono o keia noho'na. Mo-rass', n. Aina po'hopoho'. Syn. marsh. Mor'bid, adj. Mai. Morbid state of mind, mal ma ka uaau. Mor«-6'ver, adv. Eia hoi; eia hou. Syn. furthermore. M6ru'ingJ ^ Kakahiaka. MOROSE 138 MULTIPLICITY Mo-rose', adj. Nainai; nunuha. Syn. sullen ; crabbed. Mo-rose'ness, n. Ano nunuha; ano nainai. Mor'row, n. Apopo. Mor'sel, n. Hu'na; wahi hakiua iki. Mor'tal, adj. E make ana; e make ai. A mortal wound, he eha e make ai, Mor'tal, 71. He kanaka. Mor-tal'i-ty, n. Ka make ana. M6r'tal-ly, adv. E make ai. Syn. fatally. Mor'tar, n. 1. Puna hamo. 2. Ipu kui laau lapaau. 3. Pu ki poka'pahu'. Mort'gago (mortgage), n. Moraki; palapala hoopaa waiwai. Morfga-gee', n. Ka mea nana ka moraki. M6rt'ga-ger, n. Mea moraki waiwai. M6r'ti-fl-ea'tion, n. PalaLo. 2. Hilahila. Syn. shame. Mor'ti-fy, v. 1. E palaho. 2. E hoohilahila. Syn. put to shame. Mor'tlse, n. He puka hole. Mo8-qui'to (mus-ke'to), n. Makika, Moss, n, Limu. Moss'y, adj. Paa i ka limu. Mote, w. ilepula. Moth, n. He mu. Motli'er, n. 1. Mahuahine. 2. Linalina vinika. Motli'er-less, adj. Makuahine ole., M6th'er-ly, adj. Makuahine. Mother- ly love, aloha makuahine. Motli'er-wit, n. Noili; maiele. Md'tion, 71. 1. Motio; kaneeana. 2. notion of wings, kapaliU ana o na eheu. 3. Motion of the blood, ka pana ana o ke koko. 4. He manao. To make a motion, e waiho mai i manao. To second a mo- tion, & kokua i ka manao. 6. Motion of the hands^ ka paipai ana o na lima. Mo'tion-less, adj. Oniole; malle, Mo'tive, 71. Ke kumu e hana ai. Mo'tive-pow'er, n. Ka mana hoo-nee. Mo'tor, 71. Ka mana e nee ai. Mot'to, 71. Olelo hoopili. Moxintl, 71. Hepuu; he ahua. Mount, V. 1. E pii. 2. E ee. Mount a horse, ee maluna o ka lio. 3. Mount a picture, e hookomo ke kii ma kona pahu. 4. Mount guard, e hoonoho i kiaL Mountain, n. Mauna; kuahiwi. ]\Iouiit'aiii-eer', n. Kanaka o kuahiwi. Mount'ain-eer'ing, n, Ka maa i ka pii kuahiwi. M6unt'ain-oti8, adj. Mauna. Mount'ain-top, n. Wekiu o ka mauna; piko o ka mauna; kualouo. Mount'e-bauk, n. Poe akena wale. Syn. quack. Mourn, v. E kanikau ; e kaniuhu ; uwe. Mourn'er, ti. Mea kanikau. Mdurn'ful, adj. Luuluu; kaumaha. Mourn'ing, n. 1. Uwe; kanikau; ku- makena. 2. Lole kanikau. Mouse, 71. loleliilii. Mous'er, n. Mea hopu iole; Popoki. Motis-taclie' (m&s-tash'), n. Lmiumi o ka lehelehe. Mouth, n. 1. Waha. 2. Nuku. Mouth of a river, ]i.a nuku o ka muliwal. Mouth'ful, 71. Hepiha waha; he olopu. Mouth'piece, n. 1. He wahaolelo. Syn. spokesman. 2. Mea paa i ka waha. Mpv'a-ble, adj. Hiki ke hoonee ia. Move, V. 1. E nee; hoo-nee. 2. E manao. Move an adjownment, e manao e hoopanee. 3. E hoolalelale. Syn. stir up. Move'uient, n. 1. Ka nee ana. 2.* Ka hana ana. 3. Ka naha ana okalaau. Mqv'er, n. 1. Ka mea e nee ana. 2.' Mea hapai manao, a olelo hooholo paha. The mover of a resolution, ka mea e hapai ana i ka olelo hooliolo. MovMng, adj. 1. E nee ana. A mov- ing body, he kino nee. 2. Hooala manao. A moving speech, he haiolelo hooala manao. Mow, V. E oki me ka pahi mauu; e oki me ka mikini. Mow'er, 71. Mea oki mauu; mikini oki mauu. M&ch, adv. or adA. Nui; makena. Mu'cl-lage, n, Wai hooplpili. Muck, 71. Opala pilau. Mu'cus, 71. Wale; hupe'. Mjkd, 71. Kelekele. Miid'dle, n. Kuawili o ka noonoo. Mfid'dy, adj'. 1. Paele i ka lepo. Mud- dy shoes, kamaa paele i ka lepo. 2. Kelekele. Muddy roads, alanui ke- lekele. Mtkff, 71. Huluhulu hoopumehanai na lima. Muffler, 71. Kaei hoomahana i ke poo me ka a-i. Milg, 71, Kiaha pohaku. Mu-lat'to, 7i. Hehapauika. Mul'ber-ry, 7i. Laau lau lole; laau si- lika. Mulct, V. E kau i ka uku hoopai. Syn. fine. Mule, 71. Hoki. Mulet-eer', n. Kahu hoki. Mul'ish, adj Oolea; nunuha. Syn. stubborn. Mul'let, 71. He I'-a; ke anae; amaama. Mul'ti-fa'ri-otis, adj. Lehulehu o na ano. Mul'ti-ple, 71. Helu komo ia. Mtil'ti-pli-cand', 7t. Heluhuonui ia. MGl'ti-pli-ca'tion, n. Ka hoonui. Mul'tl-plic'i-ty, 71. Ka lehulehu ona ano. MULTIPLIER 139 NAP Miil'ti-pli'er, n, Helu hoonul. MAl'ti-ply, V. E hoonui; e hoomahua- hua. MAPti-tude, n. Heluna nui; ka lehu- lehu. Mam, adj. Mumule. Mum'ble, v. E nokenoke. AIAinps, n. Mai pehu ma ka papalina. WOnch, V. E naunau. MOii'dane, adj. No ka honua. Mu-nlc'i-pal, adj. Pili i ke kulana- kauhale. Municipal government, ka hoomalu ana o ke kula'nakauhale. Mu-nlc'i-pal'l-ty, n. Kau wahi o ke kulanakaiihale. 3Iu-nif'i-cent, adj. Manawalea; loko- maikai. 'Syn. liberal ; bountiful. Mu-ni'tion, n. Lako kaua, Mur'der, n. Pepehi kanaka me ka ma- nao inc. Mur'der-er, n. Kanaka pepehi kanaka. Mur'der-o6s, adj. Make. Murderous weapon, mea e make ai. Murk'y, adj. PouliuU. Mar'mur, v. L E ohumu; e hoohala- hala. 2. E oeoe. MiisVle, n. I'-o; i'-o huki. Mus'€u-lar, adj. Puipui; ikaika. Syn. strong. Muse, -y. E naluiho; e mumuU. Syn. meditate. Mu-se'um, n. Waihonameahoikeike; museuma. Mu'sic, n. Mele; memele; leomele. Mu'sic-al, adj. 1. Mele ; hookani. Musi- cal instruments, mea hookani. 2. Ake mele. A musical mind, he naau ake mele. Mu-8l'?ian, n. 1. Mea hookani pila. 2. Mea haku mele. Syn. composer. 3rus'ket, n, Pu ki-poohiwi. Mus'ket-eer', n. Koa halihali pu ki- poohiwi. Mas'ket-ry, n. Na pU ki-poohlwi o ke- la mo keia auo. Miisk'mel'on, n. Ipu ala. Mtks'lin, n. Lole makaleua. Mtks'sul-man, n. He Mahometa. Syn. Mahommedan. M6st, aux. V. He mea pono. Mtis'tard, n. Hua makeke. Mtis'ter, v._ E hoakoakoa. Syn. collect. Mus'ter-roll, n. Papa inoa o ka puali koa. Miist'j^, adj. Paa i ka punahelu; pou'- kiu'ki. Mu'ta-bil'i-ty, n. Ano hee; ano pau wale ; loli wale. Mu'ta-ble, adj. LoUwale; muhee. Syn. changeable. Mu-ta'tion, n. Ka loli ana. Syn. change. Mute, adj. Aa; kuli; leo ole. Syn. dumb. Mu'ti-late, V. E oki ino; e hoomumu- ku. Mu'ti-la'tlon, n. Ka oki ino ana. Mu'ti-neer', n. Koa kipi; luina hoole hana. Mu'ti-noiis, ad^*. Kipi; hoole hana. Mu'ti-ny, n. Ke kipi o na koa, a o na luina paha. Mfit-ter, V. E ohumu; e namunamu. Miit'ton, n. I'-o hipa. Mu'tu-al, ad^. Like; kaulike. Mutual love, aloha like. Mutual benefit, pomai- kai kaulike. Mu'tu-al-ly, adv. Like. Mutually ben- efited^ pomaikai like. MAz'zle, n, Nuku. Muzzle of the ox. ka nuku o ka bipi kauo M6z-zle, V. E hoa i ka nuku, a ihu pa- ha. Myr'i-ad, n. Manomano; lehulehn. My-self, pron. Owau no. Mys-te'ri-otks, adj. Eehia; nalo; po- hihihi. Mys'te-ry. n. Meapohihihi; mea eehia. Mys'ti-fy, v. E hoopohihihi wale. Myth, n. He kaao o ka wa kahiko. My-thcil'o-^y, n. Na kaao e pili anal ua akua o ka wa kahiko. N Nftb, V. E hopn. Syn. sleze. To nab a thief, e hopu i ka aihue. Na'bob, n. 1. He kiaaina ma Inla. 2. Kanaka waiwai koikoL N&g:, n. He lio. Nail, n. 1. Kui kakia. 2. Maiuu; mikiau. Nail, V. E kakia kui. Nail'brusli, n. Balaki hoomacmao mi- kiau. Na'ked, adj. Olohelohe; kohana. Niyked-nes8, n. He olohelohe; kohana. Name, n. He inoa. To make a name, e hookaulaua ai i ka inoa. Name, v E hai i ka inoa; e kahea inoa; e haawl i inoa. Name'less, adj. Inoa ole. Namely, adv. Oia hoi. Name'sake, n. He poe Inoa like. Nap, n. Kuluhiamoe; hiamoe ikt NAPE 140 NEGOTIATE Nape, n. Ke ami o ka a-i'. Nap'kin, n. Kawele lima no ka papa- aiaa. Nar-eot'ie, n. Laau hoohiamoe. Nar-rate', v. E hai; e haku; e olelo. Syn. relate. Nar'ra-tlve, n. Kaao; moolelo. Syn. story. Nar-ra'tor, n. He haku kaao ; mea na- na e hai. Nar'ro w, adj. Ololi ; haiki ; pilikia. Nar'row-ly, adv. 1. Maiiuuehune. Narrowly escaped, pakele mahunehune. Syn. barely. 2. Pono loa. Syn. closely. Narrowly watched, kiai pono loa ia. Nar'rows, n. He kowa. Syn. strait. Na'sal, adj. No ka ihu. Nasal tones, leo kani no ka ihu. Nas'cent, adj. Hoomaka ulu ; hoomaka ola." Nas'ty, ad^. Pelapela; haukae. Na'tal, adj. Hauau. Natal day, la ha- nau. Na'tion, n. Lahui; aupuni. Na'tion-al, adj. No ke aupuni. Na- tional holiday, la kulaia o ke aupuni. Na'tioii-al'i-ty, n. Lahui. Of what nationality f No ka lahui hea. Na-tive, adj. Maoli. A native man, he kanaka maoli. 2. Native land, one hanau. Na-tiv'i-ty, n. Ka hauau ana. Land of his nativity, one hanau. Nat'u-ral, adj. 1. Maoli; honu'a. 2. Kupono 1 ke ano mau. Nat'u-ral-ist, n. Kanaka imi ma ke ano o na mea ulu me ua hololiolona. Nat'u-ral-ize, v. E hoo-ku'pa. Nat'u-ral-ly, adv. Maoli. Naturally so, pela maolo no. Nat'ure, n. 1. Ke ao nei. Nature's God, Ke Akua o ke ao nei. 2. Na hana o Ke Akua. 3. Ano maoli. 4. In a state of nature, like me ka wa 1 hanauia. 5. According to nature's laws, e like me na kanawai maoli. Naught (uawt), He ole. Navij;ht'y, ad/ Kolohe;ino. Nau'se-a, n. Poluea; liliha; polo'na. Niiu'se-ate, v. E poluea. Nau'se-ofis, adj. Hoopailua; liliha. Niiu'ti-eal, adj. Pili i ka hooholomoku. Nau'ti-lus, n. Auwaalalua. Na'val, adj. Pili i na moku; naval af- fairs, na oihana moku. Na'vel, n. Ka piko o ka opu, Nav'i-ga-ble, adj. Hiki Jte hooholoia na moku. Nav'i-gate, v. E hooholo moku. Nav'i-ga'tion, n. Ka hooholo moku. Head of navigaiion, ka.palena o ka hiki ke hooholo moku. Nav'i-ga'tor, n. Mea hooholo moku. Nil'vy, n. Au-moku; ulumoku; na mo- ku o ke aupuni. Neap'tide, n. Kai make. Near, adj. Kokoke ; kokoke loa. Near'ly, adv. Aueane. Near-sight'ed, adj. Ike powehiwehl. Neat, adj. Mikioi; aulii; paiawaiki. Neb'u-la, n. Hutiui hoku mehe ao la i ka ike o kamaka. Nec'es-sa-ries, n. pi. Na lako ku i ke Ola kino. Nec'es-sa-ry, adj. Ku pono i ke olg, kfno. Syn. indispensable. 2. Kupono. Ne-ce8'8i-tate, v. E kono; e kaohi. Syn. compel. Ne-ces'si-ty, n. 1. Ka nele. Syn. want. 2. Ka mea e pono ai. Air is a neces- sity, he meae pono ai ke ea. 8. Ka mea i hookauia. Necessity is laid upon me, ua hookauia keia nialuua o'u. Neck, n. A-i'. Neck'er-chicf, n. Hainaka' a-i'. Neek'lace, n. Lei a-i'. Ne-croPo-gy, n. Papa inoa o ka poe I make. Nec'ro-man'cer, n. Kanaka kilokilo; kahuna hoomanamaua. Syn. con- jurer; sorcerer. Need, n. He nele; he mea e ponoai. Syn. necessity. Need, v. Pilikia no ka nele; e nele. Need'ful, ad/. E pono ai. Needful sup- plies, na lako e pono ai. Syn. neces- sary. Nee'dle, n, Kuikele; kui humuhumu. Need'less, adj. Makehewa; waiwai ole. Needless expense, lilo makehewa. Syn. useless. ISeed'y, adj. Nele; hune; kohana. Syn. destitute. Needs, 71. Na nele; na mea e ponoai. Syn. necessities. Ne-fa'ri-ous, adj. Hewa loa. Neg'a-tive, adj. Emi. A negative quantity, he kuanite emi. Syn. minus. 2. Negative answer, he x»ane hoole. Neg'a-tive, n. 1. He hoole. The nega- tive, ka aoao hoole. 2. He aniani pai kii pepa. Ne^-lect', V. 1. E waino wale. Syn. slight. 2. E haalele wale me ke kokua ole. Neglect the family, e haalele wale i ka ohana me ke kokua ole. Neg-lect'ful, adj. Malama ole; haa- lele wale. Neg'li-gence, n. Ke ano malama ole; waiho wale. Neg'li-gent, adj. Kapulu. Syn. neg- lectful. Neg'li-gent-ly, adv. Me ke kapulu; malama ole. Ne-go'ti-a-ble, adj. Hikike hooliloia. Ne-go'ti-ate, v. 1. E hooholo. Nego- tiate a treaty, e hooholo i olelo kuikani. 2. E hoolilo. NEGOTIATION 141 NON-ATTENDANCE Ne-go'ti-a'tlon, Ka hooholo ana. SyNc transaction. 2. Ka haua i hooholoia, 3. Ka hoolilo ana. Ne'grress, n. He wahine nika. Ne'gro, n. He nika; nege'ro. Neigh (nay), E Ihihi'. Neigh'bor, n. He hoalauna; hoanoho. Neigh'bor-hot>d, n. Kauhale; kahi kokoke. Neigli'bor-ing, adj. E kokoke ana. Neigh'bor-ly, adj. Launa. Neith'er, conj, Aole kela, aole keia; aole hoi. Neph'ew (nefu), n. Keikikane o ka hoahanau. Nerve, n. Aalolo. A man of nerve, he kanaka wiwo ole. A nervous man, he kanaka pihoihoi. Nerve, v. E aa; e hookomo i ka ikaika o ka manao; hooikaika i ka manao. Nerve'less, adj. Ikaika ole. Nerv'ofis, adj. Pihoihoi wale; kapalili wale. Nerv'otks-ness, n. Ke ano pihoihoi wale. Nest, n. Punana hua. Nest'egg, n. Ka hua i koe ma ka pu- nana. Nest'le, V. E moe pill pu; e hoopipili ma ka moe ana. Net, n. 1. He upena. 2. He ko'ko'. Net. adj. Puka. Net gain, walwaipuka. Net, V. E puka. Syn. gain. Neu-ral'gi-a, n. Hui mana aa lolo. Neu'ter, ) .. Kaaokoa ; aole no kela Neu'tral, ( ''' aole no keia. Neu-tral'i-ty, n. Ke kaaokoa ana. Neu'tral-ize, v. E hoolilo i mea ole. Nev'er, adv. Aole loa. Nev'er-the-less', adv. Aka nae; aka hoi. Syn. yet; however. New, acy. Hou. Syn. novel; fresh. New-eom'er, a. He mea i hiki hou mai. New-fan'gled, adj. Ano hou. New- fangled notions, na mea ano hou. New'ly, adv. Akahi no, Newly arrived, a kahi no a hiki mai. Syn. recently. NewB, n. Nu hou. News'boy, n. Keiki kuai nupepa. News'mong'er, n. Kanaka kuai nu- hou; kuai nupepa. News'pa-per, n. He nu-pepa. Newi'st&nd, n. Wahi kuai nupepa. Next, adj. Kekahi ae. Nib, n. Maka kila. Nlb'ble, V. E nalinall; e namunamu. Nice, adj. Aulii; mikioi; hiehie. Syn. neat. Ni^e'ly, adv. Hiehie; eleu. Niek, n. 1. He kumumu. 2, Nick of time, wa kupono. Syn. the right time. Nlck'el, n. 1. He metala keokeo, ane like me ke kaln. 2. He apana dala; ellma keneta. Nick'n&eks, n. Kela mea keia mea liilii ano milimili. Nfck'name, n. Inoa kapakapa. Niece, n. Ke kaikamahine o K^a hoaha- nau. NIg'gard, n. Kanaka pi; kanaka ii. Syn. miser. Nig'gard-ly, adj. Ii. Syn. stingy. Nigh (ni), adj. Kokoke. Night, n. Po. Night'eap, n. Uhi poo no ka po. Night' fall, n. Ka uhi mai ana o ka po; ahiahi. Night'gown, n. Lole moe. Night'ly, adv. I kela po i keia po. Night'mare, n. Moe newa; moe ino. Night' watch, v. 1. Kiai po. 2. Hora kiai o ka po. NIm'ble, adj. Kaukaulele; mama. Nim'bly, adv. Mama; kaukaulele. Nim'bus, n. Luakalai. Syn. halo. Nine, adj. Eiwa. Nine'fold, adj. Pa-iwa. Nine'teen, adj. Umikumamaiwa. Nine'ty, adj. Kanaiwa. NIn'ny. n Kanaka ike ole. Ninth, adj. Hapa-iwa; ka iwa. Nip, V. E iniki; e umiki. Syn. pinch. Nlp'pers, n. Upa' umiki. Nip'ple, n. 1. Maka wai-u. 2. 6un nipple, maka o ka pu. No, adv. Aole. No-bil'1-ty, n. 1. Na 'Hi. 2. Ano koikoi. Nobility of intellect, ke ano koikoi o ka naau. No'ble, n. He alii No'ble, adj. Hanohano; mahaloia; hoopono. Syn. illustrious; honorable. No'ble-man, n. Syn. noble. No'ble-ness, n. Ke ano hanohano; ano hoopono. No'bly, adv. Maikaimaoli; me ka lo- komaikai nui. No'bod-y, n. Mea ole; aohe mea. Noe-tur'nal, adj. Ma ka po. Ndd, v. E kunou; e kimoke poo. Noise, n. Walaau; karaumu. Noise'less, adj. Malie; palanehe. Nois'i-ly, adv. Halulu; Icamumu; wa- laau. Nol'some, adj. Pilau; hauna. Syn. offensive. Nois'y, adj, Walaau. Nd'iuad, n. Kanaka kuewa wale. No-m&d'ic, adj. Noho paa ole; kuewa. No'men-clat'ftre, to. Ke kulana o ke hoo-kau inoa. Ndm'i-nal, adj. Ma ka Inoa wale no. Ndm'i-nal-ly, adv. Ma ka inoa wale no. He is nominally the owner, he ona no oia ma ka inoa wale no. Ndin'1-nate, v. E koho inoa; ehookoho. Ndm'i-na'tion, n. Ke kohoia'na. Ndm'l-nee', n. Ka inoa i kohoia. N«5n'ai^e, n. Oo ole ma ka kanawal. Ndn'at-tend'ance, n. Ka hele ole mai. NONCHALANCE 142 NUNNERY Non-chal-ance (nong'shal'longs), n. Auo mahaoi. Non'eou-diiet'or, w. Meakaiole. Non- conductor of heat, mea kai ole i ka wela. N6n'€on-f6rtn'i-ty, n. Ke kulike ole; ka hana like ole. NSn'tle- script, w. Mea i akaka ole ia kona ano. None (nun), pron. Aole hookah!; aohe, Non-en'ti-ty, n. Mea ole loa. Syn. a nobody. Ndn'es-sen'tial, n. He mea ano ole; aole ano nui. None'sGch, n. Mea aohe kona lua. Non'ex-lst'ence, n. Ka ole loa no. Ncin fai-fill'nient, n. Ke ko ole ana. Non'ob-serv'ance, n; Ke ko ole ana; ka malama ole. ' Non-pay'ment, 71. Kaukuole; hoo- kaa ole. Non'plus, V. E hoo-hoka. Non-res'i-dent, n. Mea noho paa ole ma kona wahi. Non're-sist'ange, n. Ke ku-e' ole. Non'sense, 71. Olelo ano ole; olelo la- puwale. Non-sen'sle-al, adj. Lapuwale; ano ole. Noii'suit, n. Hoopau ana o ka hoopii. Nobtl'le, n. Kanaka kaialile; naaupo. Ncjbk, n. 1. He kuono. 2^ Kahinalo. Noon, n. Awakea. Nobn'day ) Awabpa No-on'tidei ^' AwaKea. Noon'ing, n. Ka hora hoomaha ma ke awakea. Noose, n. Hepahele; hele; nipuu. Nor, conj. Aole hoi. Nor'mal, adj. 1. Kulike me na rula; na loina. 2. Ao kumu. Normal school, kula ao kumu. North, n. Akau. Nortii-east', 11. Hikina Akau. North'er'ly, adj. Ma ka akau aku. Nortii'ern, adj. Akau. Nortii'^ward, adv. I ka Akau aku. He went northward, hele Akau aku nei oia. Nortii-west, n. 1. Ke Komohana Akau. 2. North-west lumber, papa noweki. Nose, n. Ihu. Nose'gay, n. He pu-a' pua. Nos'tril, n. Puka ihu. N6t, adv. Aole. No'ta-ble, adj. Kaulana. N6'ta-ry, n. Luna hooia palapala. No-ta'tion, n. Ke kakau nelu. Notch, n. 1. He kumumu; nihomole; Syn. nick. 2. He mawae hohonu mawaena na kuahiwi. Syn. gap. Note, n. 1. He leta pokole. 2. Olelo wehewehe ; olelo hoomanao. Note, r. 1. E kakau hoomanao. 2. E noonoo pono. Syn. mark. Note'-bot>k, n. Buke kakau hoomanao. Not'ed, adj. Kaulana, Noth'ing, adv. Aohe no ; mea ole. No'tice, n. 1. He olelo hoakaka; olelo hoofaha. 2. E ike. To take no notice, aole no e ike. No'tice, V. E nana. Syn. look at. No'tice-a-hle, adj. Maopopo i ka ike. No'ti-fi-ca'tion, n. Ka noolaha ana; ke kukala ana. No'ti'fy, V. E kukala. No'tion,7i. Manao ulu wale. Syn. fancy. No'tion-al, adj. Piha i na manao ulu wale. No'to-ri'e-ty, n. Ke kaulana ino. No-to'ri-oiis, odj. Kaulana ino; wawa ino. No-to'ri-oiis-ly, adv. Wawaia. N6t'with-stand'ing, conj. Aka nae. Syn. stiU. Noun, n. He hai-inoa. Noftr'ish, v. E hanai; e hoo-ulu. Noiir'lsh-nient, n. Ai mea e ulu ai. Ndv'el, adj. Hon. Syn. new. Nov'el, n. Kaao, Ndv'el-ist, n. Mea haku kaao. Ndv'el-ty, n. Ke ano hou; kekahi mea hou. No-vena'ber, n. Novemaba. Ndv'Ice, n. Mea maa ole. Now, "adv. A no la; i keia wa. Now'a-days, adv. 1 keia mau la. No'where, adv. Wahi ole. No'wise, adv. Aole loa. '^ There shall in nowise enter tJierein," aole loa e komo malaila. Syn. by no means. N6x'io&8 (ndk'shus), adj. Poino ai ke ola. Noz'zle, n. Nuku o ka ohewai. Nu'cle-tis, n. Ke kikowaena kahl e uluulu ai na mea e. Nude, adj. Olohelohe; kapa ole. Syn. nakea. Nu'di-ty,n. Ka hune ; olohelohe. Syn. nakedness. Nu'ga-to-ry, adj. Mana ole. Nfig'get, n. Pohaku metala. Nui'sance, n. He ino haukae; mea hoo- pilikiaVale. Null and void, w. Noa. Nfil'li-fy, V. E hoo-noa; e lllo i mea ole. N&mb, adj. Maeele; lolo. Niina'ber, n. He helu. Nfina'ber-less, adj. Lehulehu wale; nui wale. Nfimb'ness, n. Ka maeele o ke kino. Nu'me-ral, n. Hua helu. Nu'mer-a'tion, n. Ka helu ana; kanu- mera. Nu'mer-a'tor, n. Hoohelu. Nu-mer'ic-al, adj. Pili i na helu. Nu'mer-oiis, adj. Lehulehu: nui. Nu'mis-mat'ics, n. Ka ike no na ano dala maoli i hoopukaia. Nfim'skull, n. Mea naaupo; ike ole. Nun, n. He virikini ma ka hoomana Roma. Ntin'uer-y, n. Hale noho no na virikini. NUPTIAL 143 OBSTREPEROUS Nftp'tial, n. Mare. Nuptial day, Is, m&re. Nup'tials, n. pi. Ka mare ana. Syn. wedding. Nurse, n. 1. Kahu hanai. 2. Mea lawelawe no ka poe mal. Nikrse, v. 1. E hanai. 2. E malama i ka poe mai. 3, Nurse wrath, e hoomauhala. Nurs'er-y, n. 1. Keena no kamalii. 2. Kihapai hoo-ulu mea kanu. Nurt'ure, v. E malama; e hanai; e hoouaauao. NQt, n. Hua paakiki. Niit'-crack'er, n. Upa wawahi hua paa- kiki. NOt'meg, n. Hua ala. Nu'tri-ment, n. At e pono ai ke ola kino. Syn. nourishment. Nu-trl'tiotis, adj. Hooikaika. Nutri- tious food, ai hooikaika kino. O Oar, n. Hoe waapa. Steering oar hoe hookele. 6'a>si8» n. Wahi uliuli ma ka wao-one. 6at» n, Hua oka. Qathy n. Olelo hoohiki. Oat'meal, n. Palaoa o ka hua oka. Ob'du-ra-cy, n. Ano paakiki o ka naau. Ob'du-rate, adj. Paakiki. Syn. hard; callous. O-be'di-ence, n. Ka hoolohe ; malama kauoha. O-be'di-ent, adj. Hoolohe; malama. O-bei'sance, n. Ke kulou ana. Syn. bow. O-bese', adj. Puipui loa. Syn. cor- pulent. O-bes'i-ty, n. Ka puipui loa o ke kino. O-bey', V. E hoolohe; e malama. O-blt'u-a-ry, n. Olelo hoike make. db'Jeet, n. 1. Mea ike maka la. 2. Mea i kau ia ai ka manao; ke kumu. E ku-e e hoohalahala; Kumu ku-e; kumu Kupono ole; Ob-J6ct', V. kuipehi. Ob-Jec'tlon, n. hoohalahala. Ob-jec'tl<»n-a-ble, adj. hoohalahalaia. Ob-la'tion, n. He mohai. dbli-ga'tlon, n. 1. Ale'. Syn. debt. 2. Pono. Parental obligation, ka pono a ka makua 1 ke keiki. Ob-lig'a-to-ry, adj. Hi ka pono: he J)OUO. The payment of debts is obliga- ory, he pono ke hookaa i na aie. O-bfi^e', V. 1. E kaohi; ©kouo. Syn. conit)el. 2. E oluolu. Syn. please. 8. E kokua, Syn. assist Oblige me with a loan, e kokua mai i wahi dala. O-hli^'ing, adj. Oluolu; kokua. Ob-lique' (ob-like), adj. Hio'. 06- lique line, kaha hi-o'. Ob-liq'ui-ty, w. Ka aui ana mai ka pololei. Ob-Hf er-at©, V. Eholoiaku; e anai aku. Syn. efface; erase. Ob-liv'i-oiis, adj. Ike ole mai; poina wale. Syn. forgetful. Ob'long, adj. Huina-ha-loa. Ob'lo-quy, n. Olelo hoomaewa; olelo akiaki. Syn. reproach; calumny. Ob-nox'ious, adj. Kuoleika make- make; hoowahawahaia. Ob-scene', acy. Pelapela; haumia. Ob-s^en'i-ty, n. Olelo haumia; oleic pelapela. Ob-scure', ad^. L Powehiwehi; mao- popo ole. 2. Haahaa; kaulana ole; ike ole ia. Ob-seure'ly, adv. Me ka powehiwehi. Ob-seikr'i-ty, n. 1. He powehiwehi; molehulehu. 2. Ka haahaa o ka noho ana; ka ike ^oleia'ku. Ob'se-quies, n. Na hana o kahoolewa kino kupapau. Syn. funeral rites. Ob-se'qul-ofis, adj. Hoopilimeaai ; kuapelu wale. Ob-serv'a-ble, ac^. Noonooia; ikeia. Ob-serv'ance, n. Ka malama ana. Syn. the keeping of. Ob'ser-va'tlon, n. 1. Noonoo pono; haka pono. A man of observation, he kanaka haka pono. 2. He olelo. Syn. remark. Ob-serv'a-to-ry, n. Hale nana hoku; ao-hoku, etc. Ob-serve', v. 1. E hakapono; e hakilo. Syn. watch narrowly. 2. E olelo. Syn. remark. Ob-serv'er, n. Mea haka pono; mea hakilo. Ob'so-lete', adj. No ka wa 1 hala. db'sta-ele, n, Kumu keakca; kumu alalai. Ob'sti-nate, adj. Hoaano; paakiki; a-1 oolea. Ob-strfip-er-otks, adj. Wahakole; wa- hapaa; waha ukele. OBSTRUCT 144 OLIVE Ob-strftet', v. E keakea; e alalai. Syn. hinder. Ob-8trae'tion, n. Kumu keakea; ku- mu alalai. Syn. hindrance. Ob-tain', v. E lofia. Syn. get. Ob-taln'a-ble, adj. Hiki ke loaa. Ob-tu8e', adj. 1. Paakiki ma ka noo- noo. Syn. dull. 2. Obtuse angle, huina peleleu. Ob-tiise'ness, n. 1. Ka paakiki o ka noonoo. 2. Ka oi ole. Ob'Ti-ate, v. E hookaaokoa aku; e hoo- ^ kaawale ae. Ob'vl-otks, adj. Maopopolea;moakaka. ^Syn. evident. Ob'vl-ou8-ly, adv. Heoialo; he moa- kaka. Syn. clearly; evidently. Oe-csi'sion, n. 1. Wa. A suitable oc- casion, he wa kupouo. Syn. oppor- tunity. 2. Kumu. Give occasion, haawi 1 kumu. 0€-€a'sion-al, adj. I kekahi wa;ka- walawala. Oc-ea'sion-al-ly, adv. I kekahi wa. ^Syn. sometimes. Oc'^i-dent, n. Ke komohana. Syn. west. Oe'ei-piit, n. Panepoo. Oc-€iilt', adj. Pohihihi; hunala. Oc'eul-ta'tion, n. Ka nalo ana o ke- kahi ao o ka lani i kekahi ao. Oe'cu-pan'^y, Ka noho paa ana Oe'eu-pant, n. Mea e noho ana. Oe'cu-pa'tion, n. Hana; oihana. Syn. employment. Oe'€u-py , 1. E noho ; e komo. Occupy a house, e komo i ka hale. 2. E ko pono; hoopaa pono. Occupy the time, ke ko pono i ka manawa. 8. E paa i ka hana. I am occupied, paa wau i ka hana. Oc-cur', V. 1. Ikeia; Syn. happen. 2. Ala mai. The;thought occured to me, ala mai la ka manao iloko o'u. Oe-€ur'rence He ulia. Syn. inci- _ dent. 0'*;ea.TL (o'shuny, n. Ka moana, O-ce-an'ie, aaj. Moana. 6c'ta-gon, n. Huina lehulehu, aoao ^ewalu. Oe-tag'o-nal, adj. Huina ewaln. Oe'tave, n. Na leo ewalu o ke mele. 0€-ta'vo, n. He buke nona na opi eko- lu i ke kalana hookahi. Oc-to'ber, n. Okatoba. Oe'to-^e-na'ri-an, n. Kane a wahine , paha 1 kanawalu ai na makahiki. 6e'u-lar, adj. Maka. Ocular demonstra- tion, ike maka. C c'u-list, n. Kanaka lapaau maka. Odd, adj. 1. Like ole ; kaupaewa. ^2. Ano e ; ku i ka aka. Odd'i-ty , n. Mca ano e ; ano e. Odd'ly, adv. Ano e, Syn. singularly. _ Oddly enough, eia ka mea ano e. Odds, n. pi. Ka oi o ka pomaikai. O'di-ofts, adj. Inainaia; pelapela; hoo _ pailua. O'di-um, n. Inaina; huahua. Syn. .hatred; reproach. O'dor, n. 1. He ala. Syn. fragrance. _2. Hauna; pilau. Syn. offensive odor. O'dor-irer-ousJ „,. 1. Ala. Syn. O'dor-otks, ) ""J" fragrant. ^ 2. Pilau, hauna. Of, prep. O; a. OS, adv. Aku. Of"fl"Ie'',i ^- 0^6^"' liana kolohe. Of-fend', V. 1. E ku-e. Offend against the laws, e kue i na kanawai. 2. E hoohuhu; hoonaukiuki. Of-fend'er, n. Lawehala. Of-fen'8lve, adj. 1. Ku-e. 2. Pilau; ino; hauna. ^3. n. Ka aoao hoouka. Orfer, V. E makaukau e haawl. Orfer, TO. Haawiua. orfer-ing, n. Haawina; mohal. Ofl'hand, adv. Me ka makaukau ole e mamua. Orfice, TO. Oihana; keena oihana. 6rfl-cer, TO. He luna; luna oihana. Of-fl'cial, adj. Me ka mana o ka oihana. Of-fl'cial, TO. Luna. Of-fl'ci-ate, v. E hooko mamuli o ka oihai'a. Of-fl'cions, adj. Mahaoi; komo wale ma ko hai pouo. Syn. meddlesome. Oll^ing, TO. Mawaho ae o ka moana. Oflfscdur-ing, TO. Opala; mea hoowa- hawahaia. Oft'8et, V. E pale. Offset a bill, Q ^sHq i ka bila ale. 2. E hoo-kaulike. Oflf spring, TO. Na keiki; na mamo Ojt'ln-timesj ^^^- ^^^^V^^^- Og'le, V. E awihi. Syn. look askance; Oh! tracer/. Auwe! Oil, TO. Alia. Oil, V. E kahinu; e hamo me ka alia. Oil'cloth, TO. Lole hooma-uia i ka alia, Oil'eol-or, n. Hooluu i kaawiliia me ka aila. Oil'y , adj. Me he aila la; paapu i ka aila. Oint'ment, to. Laau hamo; aila poni. Old, adj. 1. Kahiko. 2. Apulu. Syn. worn out, (spoken of things only). 3. Old man, kanaka elemakule. 4. Old woman, luwahiue. 6ld-fash'ioned, adj. No ka wakahi- _ko. 0'le-&ir'in-ous, adj. Syn. oily. Ol-fae'to-ry, adj. No ka honi. Ol'ive, TO. He oliva. OMEGA 145 OKDER O-m^'gra, n. Hua palapala hope o ka olelo Heleue. Oiu'e-let, n. Hua moakaawiliia a hoo- _inoaia. O'men, n. He ouli; he hoailona. 6iu'i-no6s, adj. 1. E hoailona ana i ka pomaikai. 2. E hoailona ana i ka poino. O-mit', V. E kapai, e waiho. Syn. leave out Om'ni-bus, n. Kaa nui halihali ohua. Om-nip'o-tence, n. Mea mana loa. Cm-nip'o-tent, adj. Mana loa. Om'ni-preg'ent, o^j- Ma na wahi a pau. Om-nis'^ient, a(ij. Ike i na mea a pau. Om-niv'o-i'ofts, adj. Ai i na mea a pau. On, prep. L Maluna. 0^(A«^stfima- luna o ka lia 2. Ma. 071 the road ,ma ke alanui. 8. No. On this account, no keia mea. 4. I. On hearing this, i ka lohe ana 1 keia. On, adv. Imua. Move on, e nee imua. Syn. forward. Ou|^ (wuns), adv. 1. I kekahi wa. 2. Koke ; a no. 6o at orice, e hele koke. One ( wun) , adj. Hookahi ; kekahi. One'ness, w. Kalokahi. On'er-otis, adj. Luhi; kaumaha. Syn. heavy; burdensome. One-sid'ed, adj. Kapakahl; ewaewa. On'lon (un'yun), n. Akaakai. On'ly, a4j' Wale no. On'set, n. Ka hoouka. Syn. assault. O'nus, 71. Kaumaha. Syn. hurden. On' ward, adv. Imua. Ooze (uze), n. Lepo kelekele lahilahi, Ooze, V. E kulu malie; e kahe liilii. O-pJique' (o-pak), adj. Paa; hiki ole _ i ka malamalama ke komo. O'pen, v. 1. E hamama: e wehe. 2. E mohala. Syn. unfold. 8. E raakili. To open the mind, e hoo- _makili i ka naau. O'peu-ingf, 71. L. Poka; wahi hama- ma. 2. Wahi e komo al. _8. Opening in thev}ood8,'ki^uk9k» O'pen-ly, adv. Akea. dp'er-ate, v. 1. E hana. Byv, work. 2. E iijiha, medical. Op'er-a'tion, n. 1, Ka hana ana. 2. Ka naha' o ka laau. Op'er-a-tor, to. Mea lawelawe; moa nana. oiih-IL'Sy?'! »■ Hemalokamak.. O'pi-ate, 71. Laau hoo-hlamoe. O-p^ne', V. Manao. Syn. think. O-pin'lon, 71. Ho manao. Syn. thought^ O-pln'ion-a'ted, adj. Paakikl ma koua _ manao iho. O'pi-uiu, iu Opiumfk 10 Op-po'nent, n. Mea alai; mea ku-e. Op'por-tune', ad/. Ku;kupon6. Syn. ^timely. Op'por-tune'ly, adv. I ka wa kupono. dp'por-tu'nl-ty, n. Wa kupono. Op-pose', v. E ku-e'; e keakea; e alai. Op-pog'er, 71. Mea ku-e'; mea keakta. Op'po-site, adj. Kupono i ke alo; ku-e. Opposite side, aoae kue; keia aoco. Op^po-sl'tlon, 71. 1. Ke ku-e; ke kea- kea. 2. The opposition, ka aoao ku-e'. Op-press', V. E hookaumaha; e hoo- luhi. Op-pr^s'sion, n. 1. Hookaumaha; hooluhi hewa. 2. Luuluu; hoil. Op-pres'sive, adj. 1. Kaumaha; luhi; luuluu. Syn. burdensome. 2. Oppressive weather, wa wela. Op-pres'sor, n. Mea nana e hooluhi. Op-pro'bri-oiis, adj. Ino. Opprobrious language, olelo ino. Op-pro'bri-um, Ti, Hoowahawaha. ^Syn. disgrace. Qp'tie, t ,. Ko ka maka. Optical Op'ti€-al,J ^J' delusion, he hftiioo ka maka. Op-ti'cian, n. Kanaka hana i na mea ^nokamaka. Op'ties, n. Ka ike e pill ana 1 na maka. ^p'tion, n. Mana koho. Syn. choice. 6p'tion-al, adj. Mamuli o ka manao. 6p'u-len$e, n. Waiwai nui. Syn. ^wealth. Op'u-lent, adj. Waiwai loa, Syn. ^ wealthy. Or. co7ii. Paha; i ole. Or'a-ele, n. 1. Olelo kuhihewa ole; olelopaa. 2. Kanaka kuhihewa ole; pololel mau. 8. The oracles of God, na olelo oiaio o _KeAkua. O'ral, adj. Waha. Oral instructioin, ao waha. Oi/an^e, n. Alani. O-ra'tiou, 71. Hai-olelo. dr a-tdr'ic-al, adj. Hai-olelo. Or'a-to-ry, 71. Ka hai-olelo. Orb, 71. Kinopoepoe. Syn. globe. Or'blt, 71. 1, Ke ala hele o na hoktt. 2. Ka lua no na maka. Or'chard, n. Kihapai laau hua. Or'ch6s-tra, n. Papa puhi ohe. Or-dain% v. L E Jcauoha. Syn. de- cree. 2. £ hookahuna. Or-de'al, u. He hoao. Syn. trial. Or'der, Ti. L He kauoha. Syn. com- mand. 2. Ka hoonohonoho pono. 8. Kulana; papa. 4. Bila kikoo dala. Syn. check; draft; ORDER 146 OUTRIDER Or'der, V. E kono; e kena; ekauoli*. Or'der-ly, n. He koa lawelawe no ka ^ luna koa. Or''der'ly, adv. Ano pono; ano maikai. Or'di-nance, n. Rula; kauoha; kana- r. wai. Or'di-na-rl-ly, adv. Ma ke ano man, Or'di-na-rv, adj. Ano mau; maa. ^Syn. usual; common. Or'dl-na'tion, n. Ka hookahuna ana. Ordinance, n. Na pu-kaua nui. Oie,w. Pohaku metala. Or'gan, n. L Pila hookani ; ogana. 2. Nupepa waha. Government organ, nupepa waha o ke aupunl. 3. He lala. An organ of the body, he lala o ke kino. Or-gan'ic, adj. Pill i ka lala. Or'gan-ist» n. Mea nana e hookanl ^ ogana. Or'gan-i-za'tion, n. He hui; ka hoo- ^hui ana. Or'gan-ize, v. Ehui; ekukuluihui. Or'gles, n. pL Na hana uOiau'ha. O'ri-ent, n. Ka Hikina. Syn. east. 0'ri-enfal,ad/. No ka Hikina. Syn. _ eastern. O'ri-en'tal-ist, n. Kanaka i akamai ^ ma na olelo o ka Hikina. Or'1-fice, n, Puka hookahe. ^r-i-grln, 71. Ke kumu. O-rig'in-al, adj. 1. Mua; kino hou. 2. Nona iho. Original tho^ight, noo- noo nona iho. O-rigr'i-nal'i-ty, n, Ano hou; ano ma- kamua. O-rig'i-nate, V. E hookumu. O-rig'i-na-tor, w. Mea nana i hooku- ^mu. Or'na-ment, n. Mea e kahiko ai« dr'na-ment, v, E kahiko. Or'na^-nienf al, adj. Kahiko ananl. Or-nate', adj. Nani; aulii. Or'ni-thdPo-gist, n. Kanaka ike no ^na manu. 0r'ni-tlx61'o-gy, n. Ka ike no na ma- ^nu. Or'plian, w. Keiki makua ole. Or'tho-dox, ac^*. Pono ma ka manaoio. Or'tho-dox-y, n. Ka pono o ka mana- ^oio. Or'tho-e-py, n. Ka puana pololei i na hua olelo. Or-thdg'ra-py, n. Ke pela ana i na ^ huaolelo. Os'cil-late, v. E lewalewa; e kapallli, „ Syn. vibrate. Os'9il-a-to-ry, adj. Lewa; lull; lulilu- li. Syn. vibratory. Os'cu-late, V. E honi, Syn. kiss. Os'se-ous, adj. Me he i\n la. gTjr. bony. 6s'si-fi-€a'tion, n. Ka lilo ana i iwi Os'si-fy, V. E lilo i iwi. Os-ten'si-ble, adj. Hoakakaia; hoi- keia. The ostensible reason, ke kumu i hoakakaia. Os'ten-ta'tious, adj. Hookahakaha ^ wale. Os'tra-cise, v. E kipaku. Syn. banish. Oth'erj'ad/. 1. E;eae. 2. Ka lua. The one — the other, ka mua, . ka lua. Otii'er-wise, adv. 1. I ole la. Syn. or else. 2. Ma kekahi ano e ae. Syn. some other way. Ought (awt), V. imp. E pono; kupono. Ours \P^(^' Kokakou; komakou. Our-selres', pron. Kakou iho. Oust, V. E hookuke; e kipaku. Syn. eject. Out, adv. 1. Iwaho. Out of the house, iwaho o ka hale. Out-bid', V. E koho kiekie ae. Outbreak, v. L Ka pahu' ana. Syn. eruption. 2. Puupuu ana. Syn. eruption on the body. 3. Ke klpi. Syn. insurrection, Out'burst, n. Ka poha' ana. Out'cast, 71. He kuewa; aca haukae, Out'ery, n. Uwa; wawa nui. Out-do', V. E kehu Syn. exceL Out'er-most, adj. Ko waho loa; ma- waho loa. Oufflt, n. Nalakoe pono ai; na mea makaukau. Out'go, n. Ka lilo, Out'go-ing, Puka ana iwaho. Out-grow', V. E ulu ae, a haalele. Outgrow childish habits, e ulu ae, a haa- lele i na hana kamalii. Out-Her'od, T. E kela loa ma ka loko- ino. Out-Herod Herod himself, e kela imua o Herode ma ka lokoino. Ouf house, 71, Hale liilii. Out-land'ish, adj. Lalau; hawawa. Out-lasf, V, Eoi ka paa; e mau aku. Ouf law, n. Kanaka mawaho o ka ma- in o ke kanawai. Ouf lay, n. Ka lilo. Ouf let, n. Wahi hookahe aktu Ouf line, n. Ke kaha owaho. Out-live', V. E oi ke ola Out-nttm'ber, v. E oi ka nml; oi ka heluna. Ouf post, n. Kahua kiai. Ouf pour, V. E niniui; e hookahe. Out' rage, v. E powa; e lima ikaika; e hana mainoino. Ouf rage, n. He hana mainoino. Out-ra'geoiis, adj. Mainoino loa; he- wa loa. Out-ride', V. E mama ae ma kaholo ana. Ouf I'id-er, n. Poe ukali. OUTRIGHT 147 OVERTURE Oufright, adv. A no; koke. Killed outright, pepeM koke ia. Syn. immedi- ately. Out-rin', v. E mama oi. Out-8siil', V. E oi ma ka holo. Out'set, n Kinohoii; kahoomaka ana. Out-shine', v. 1. E alohilohi a oi. 2. E oi i ke akamai. Syn. excel, sur- pass. Out'side, adv. Mawaho; iwaho. The outside, ko waho. Out-stand'ing:, adj. Kaa ole. Syn. unpaid. Out-stretch', v. L E kikoo aku. 2. E uhola; e hoohola. Out-strip', V. E haalele ihope. Syn. out-run. Out-talk', V. Kela 1 ke kamailio. O ut- vote', V. Epuka ma ka balota. Out-walk', V, E haalele ihope ma ka hele wawae. Ouf ward, adv. 1. Mawaho; iwaho. 2. Aku. Outward bound vessels, na moku e hele aku ana. Out'ward-ly, adv. Ma ko waho. Out-wear', v. Oi i ka lawelawe ana. Out-weigh', V. E kaumaha ae. Out-wit', V. E hoopuni me ka maalea. O'val, adj. Hualala. OT'en, TO. Imu; oma; nmu. O'ver, prep. 1. Maluna'e. Syn. above. 2. Ma o ae; ma kela aoao. Syn. across. _ Over and over, kaaihe. O'ver-alls, n. Na lole wawae hana. 0'v«r-anx'ious, adj. Pihoihoi pono _ole. O'ver-awe', V. E hooweliweli; e hoo- _maka'uka'u. O'ver-bal'ance, v. I kaumaha jwno ole. O'ver-bear'iiig, adj. Hookiekie; hoo- _ kaumaha. O'ver-board', adv. Iloko o ko kai. To _Jall overboard, e haule iloko o ke kai. O'ver-bui/den, v. E hookaumaha po- _ no ole. O'ver-c&st', 17. 1. Epoullinaao. _2. E humuhumu, O'ver-chiirge, v. E hoo-uku pono ole. O'Ter-coat, to. Kuka nui. O'ver-edme', V. 1. E lanaklla; e hoo- pio. Syn. conquer. _2. E plo. Syn. conquered. O'ver-do', v. E hana a oi 1 ka mea ku- pono. bk', v. L E kiai; e hoopono- pono. Syn. oversee. _2. E waiho me ka hoopai ole. O'ver-match', v. E ikaika ae maluna. O'ver-Might', adv. A hala ka po. 6'ver-per-suad.e', v. E kauo i ka ma- _kemake. O'ver-plils', TO. Kekoena i koe. Syn. .surplus. O'ver-pdw'er, v. E hoopio; e pio. _Syn. overcome. O'ver-rate', v. E manao nui kupono ole; ekohonul kuponoole. He over- rates^ his strength, koho nui kupono ole oia i kona ikaika. He overrates his abilities, manao nui kupono ole oia i _ kona akamai. O'ver-reach', v. E hoopuni wale. O'ver-rule', 1. E hooholo ku-e'. _2. E hoomalu. O'ver-rtin', v. E uhi paapu; e hooholo _nul. O'ver-see', v. E hooponopono. O'ver-seer', to. Luna; luna hoopono- _pono. O'ver-sef , v. E kahuli; e hanini. 6'ver-shad'o-«r, v. E kau mai ka ma- . _lumalu. _ O'ver-shoot', v. 1. E hala ka maka ma ke ki ana; halahi. _2. E kela imua o ka mea kupono O'ver-sight, n. 1. Palaka. _2. Ka hooponopono ana. O'ver-sleep', v. E hiamoe loa. 6'ver-spread', v. E uhi; e uhola; ho- _hola. O'ver-step', v. E hoohala i ka mea ku- _nono. O'ver-stdck', v. E hoopiha loa a pono _ole. 0'ver-8traln',v. Ehooikaikaino. Syn. .overtask. 6-vSrf, adj. Akea. Syn. open to view. 6'ver-take', v. E hahai a loaa. O'ver-task', v E hooluhi pono ole. O'vert-ure, n. 1. E waiho mai i ma- nao. Syn. proposal ; oflter. 2. Ho mclo hoomaka. OVERTURN 148 PALL O'reivtum.', v, E hooauhuli; hooka- _huli. 0'ver--weeii'ingf, adj. 1. Niii pono ole. Overweening ambition, ake Bui pono ole o ka naau. _2. Hookano. Syn. arrogant. O'ver- whelm', v. E popoi. Troubles overwhelm, popoi mai na popilikia. 2. Pauhia. Overwhelmed with work, pau- hia 1 ka hana. 3. E piho; palemo. Overwhelmed in _ the sea, palemo ma ka moana O'ver-work', n. Hana luhi loa. O'ver-wroughf (rawt), p p. Oi ku- pono ole ma ka hana, a ma ka noonoo Eaha. Overwrought imagination, lie hi- io pono ole o ka uoonoo. 0\«-e(o), V. £ aie. Ow'ing: to, p. a. No. On account of; owing to various reasons, no na kumu ne nui. Owl, n. Puneo. Owl'ish, adj. Me he puueo la. Own, adj. Ponoi'. Own, t;. L E loaa. To own a horse, Q loaa i lio. _2. E ae. Syn. confess. Own'er, n. Ka mea nona. The oroner of the horse, ka mea nona ka lio. 6x, w. Bipikauo. Ox'en, 71. pL Na bipi kauo. t'ic, adj. Manaonao; menemene. Pa-thol'6-gy,' n. Ka ike no na mai. Pa'thos, n. Mea ho-ala i ka manaonao. Path'way, n. Alanui; kuamoo. Pa'tience (sheus), n. Ahonul; hoo- mauawanui. PATIENT 151 PENDANT Pii'tlent, n, Mea I lapaauia. Pa'tient, adj. Ahonui; hoomanawa- nui. Pa'tient-ly, adv. Me ke ahonui. Pa'tri-arch, n. He poo ohana o ka wa kahiko. Pa-tri'cian, n. He alii. Syn. noble. Pat'ri-mo'ny, n. Waiwai o ka makua 1 hooilinaia i ke keiki. Pafri-ot, n. Kanaka makee aupuni. Pat'ri-dfic, adj. Aloha aina; makee aupuni. Pat'ri-ot-ism, n. Ke aloha aina. Pa-trol', n. He kiai kaahele. Paf ron, n. Mea kokua; mea hoopo- maikfii. Pat'ron-age, n. Ke kokua ana; ka hoopomaikai ana. Pat/ron-ize, v. E kokua; e hoopomai- kai. P after, r. L E nakulukulu. Syn. patter as rain. 2, Kamumu; nakeke. Syn. patter of feet. Pat'tern, Ti. Aiiahoohalike;kumu hoo- halike. Pau'ci-ty, n. He kakaikahi; he uuku. Pau'per, n. Mea ilihune. Pjiu'per-ism, n. Ka nele; ka hune. SvN. indigence. P^use, n. 1. Kiko hoomaha leo. 2. Hemahaiki; wahi ku. P^use,i;. 1. E uoki;e ku a nana iki. 2. E maha iki. Pave, r. E kipapa. Pave'nient, n. He kipapa pohaku. Pa-viPlon, n. Hale lewa; hale lole. Paw, n. Wawae o ka ilio ; popoke ; a me iia holoholona o ia auo. Pawn, V. E panai kekahi waiwai liilii no ke dala. Pawn'bro'ker, n. Kanaka panai wai- wai. Pay, V. 1. E UkU. 2. Puka. The Imsiness pays, puka ka oihaua. Pay'day, n. La kikoo; la hookupu. Pay'mas-ter, n. Luna uku dala. Pay'ment, n. Ka uku ana; ka hookaa ana. Pea(pe),w. Hepi;huaai. Peace, w. Maluhia; kuikahl. Peace'a-ble, adj. Oluolu; kuikahi. Peace'a-hly, adv. Me ka oluolu. Peace'ful, adj. L Oluolu; mallu; malie. 2. Kuapapa. Peace'iuak'er, n. Mea uwao. Peace'orii-cer, n. He makai. Peach, n. Ilua piki. Pea'jaek-et, n. Pili lakeke. Peak, n. 1. Wekiu mauua; piko mauna. 2. Laau oluna o ka pea hope. Peal, n. Leo haalulu. Peal, V. E haalulu. Pea'nut, n. Pinaki. Pearl, n. He momi. Pearl'y, 71. Me he momi la. Pfttts'ant, n. He makaainana. Peas'ant-ry, n. Na makaainana, Peb'ble, n. Iliili; paiwi. Pee'ca-dil'lo, n. Hewa liiUi; kina'. Syn. fault. Peek, n. Peka; hapa-ha o ka busela. Peek, V. E kiko. Pec'u-late, v. E aihue ; e apuka. Syn. embezzle. Pe-€ul'lar, adj. L Ano e. Syn. sin- gular. 2. Kupono. Syn. appropriate. 3. Pill i ka mea hookahi ; papa paha: ano paha. Peculiar to the class, pili i kela papa wale no. Pe-€ul'lar'i-ty, n. He mea ano e. Pe-€un'ia-ry, adj. Dala. Pecuniary assistance, kokua dala. Pecuniary mat- ters, na mea pili i ke dala. Ped'a-gdgue, n. Kumu kula. Syn. teacher. Pcd'aiit, n. Mea e akena ana i kona ike. Pe-dant'ie, adj. Hookelakela i ka Ike. Ped'dle, v. E piele; e maau'auwa'. Ped'dler, n. He piele ; m ea maauauwa. Ped'es-tal, n. Kahua no ke kia hoo- manao; kii kalaiia, etc. Pe-des'tri-an. 7i. Kanaka hele wawae. Pe-des'tri-an-ism', n. Ka hele wa- wae ana. Ped'i-gree, n. He kuauhau. Peel, n. Ka ili o ke kahi mau hua ai. Peel, -y. E ihi; e maihi. Peep. V. 1. E kiei; e halo'; e haei. 2. E piopio; ioio. Syn. peep as chick- ens. 3. Peep of day, ke alaula. Peer, n. He hoa. 2. Peer of the realm, he 'lii o ke aupuni. Peer'age, n. Kulana alii ; papa al;i. Peer'less, acfj; Luaole; pookela. Syn. matchless; unequaled. Peev'lsh, adj. Nainai; na ole; huhu wale. Syn. irritable; cross. Peg, n. Pine laau. Pell-mell', n. and adv. Huikau. Pel-lu'cld, adj. Moakaka; aiai. Syn. transparent. Pelt, n. Ili holoholona. Pelt, V. E kipehi. Pen, V. 1. E Jcakau. 2. E hoopaa iloko o ka pa. Pen, 7t. 1. Peni kaknu. Steel pen, uior ka kiia. Quill pen, poni hulu. 2. Pa. Pig pen, pa puaa. Pe'nal, adj. Hoopal. Penal servitude, hana hoopal. P«n'al-ty, n. Hoopai. Pen'ange, n. Hoopai huikala, pln^nies \ ^- ^^ P^^^ ^*^^*- PenVil,"7i. Peni. Slate pencil, -peni-po- haku. Lead pencil, peni kepau; peni- kila. 2. Huhul kukuna malamalama. Pdn'daut, n. Mea e lewa ana. PENDING 152 PERMANENCY PSnd'ing:, adj. and prep. E waiho nei. A pending suit, ka hihia e waiho nei. Pending the decision, e kali aua i ka olelo hooholo. Pend'u-lofts, adj. Lewa wale; lewa- lewa Pend'u-ltim, n. Hao lewa o ka wati. Pen'e-trate, v. E komohia lloko. Pen'e-tra'tion, n. 1. Ke komo loa'ua. 2. Noeau, Syn. sagacity. Pen'hold-er, n. Au o ka penl. Pen-in'su-la, n. Ane-moku. Pen'i-tence, n. Mihi; walania. Pen'i-tent, Mea mihi. Pen'i-ten'ti-a-ry, n. Hale paahao. Pen'i-tent-ly, adv. Me ka mihi oiaio. Pen'knife, n. Pahi koli peni. Pen-man, n. Mea kakan lima. Pen-man-ship, n. Kakau lima. pISSSSfi ^- Hae ololi, loloa. Pen'ni-less, adj. Dala ole. Pen'ny , n. He peni ; dala Uritania. Pen'ny-a-lin'er, n. L Mea haku no ka nupepa. 2. Mea naku manao lapuwale. Pen'slon, n, 1. Kokua makahiki mai ke aupuni. 2. Kula hanai ma Farani. Pen'slon-er, n. Mea i kokua mau ia. Pen'sive. adj. Poouoo; mumule; nalu. Pen'ta-gron. n. Huina aoao clima. Pen'ta-teucli(pen'ta-tuke),n. Nabu- kemuaeliinao ka Baibala. Pe'nftlt, n. Ka mamala e pili ana i ka mamala hua-olelo hope lea. Pe-nu'ri-ous, adj. Aua; pi. Syn. parsimonious. Pen'u-ry, n. Ka nele; hxine. Syn. poverty; want. Peo'ple, n. L Lahui. The people, ka lahui. 2. Poe. Some people, kckahi poe. Peo'ple, r. E hooulu lahui. Pep'per, n. He laau nioi; he pepa mea hoomiko. Pep'per-com, n, Ka hua o kekahi ano pepa. Pep'per-y,ololei loa; pono loa. Per-fid'i-otls, adj. Maalea; hoopuni- hei. Syn. treacherous. Per-fld'i-ous-ly, n. Me ka maalea; anohoohalua. Syn. treacherously. Per'fi-dy, n. Maalea; ano puuihei. Syn. treachery, Per'fo-rate, v. E hou i puka; e will i puka. Per'fo-ra'tlon, n. 1. Ka puka i hou ia,etc. 2. Ka hon ana; ka will ana Per-form, v. E hooko. Syn. achieve. Per-form'ance, n. L Ka hooko ana. 2. Hana. Per-form'er, n, 1. Mea e hooko ana. 2. Mea keaka; hookani pila, etc. Per'fume, 71. Mea ala; he ala. Per-fume', v, E hoo-pe', Per-fum'er-y, n. Kela me kela mea ala. Per-hftps', adv. Paha; malia paha; anoai. Per'i-caWdi-tim, n. Ka ili lahilahi e hoopuni ana 1 ka puuwai. Per'i-gee, w. Kahookoke loa'na o ka mahina i ka honua ma kona ala hele. Per'i-lic'li-on, n. Ke kokoke loa'na o ka hoku hele i ka la, ma kona ala hele. Per'il, n. Popilikia. Per'il-otis, adj. Pilikia; paapu i na popilikia. Pe-rim'e-ter, n. Ke ana puui o kekahi mea, Pe'ri-od, n. L Kiko-kahi. 2. He wa. Pe'rl-6d'lc-al, n. He palapala 1 pal manaAva ia. Pe'ri-6d'ie-al, adj. Kela me keia ma- nawa. Pe'ri-6d'ic-al-ly, adv. I kela me keia wa. Pe-riph'ar-y, n. Ke ana-puui o ka poai. Per'isli, V. E make. Per'ish-a-ble, adj. Mae wale; pope wale. Per'jure, v. E hoohiki wnhahee. Per'jiir-er, w. Mea hoohiki wahahee. Per'ju-ry, n. Ka hoohiki wahahee. ~ ' Ka paa; ke ano Per'ina-nence^ ) Per'ma-nen-cy, ] n. mau. PERMANENT 153 PHARMACY Per'ma-nent, adj. Paa; mau. Syn. lasting. Per'ma-nent-ly, adv. Paa; mau. Stay permanently, e noho paa. Per'me-a-ble, adl. Hiki ke komoia; hiki ke hoo-u'ia. Per'me-ate, v. E hoo-u; e komo. Per-mis'si-ble, a(//. Ae ia. Per-mis'sion, n. ka ae. Syn. consent. Per-mlt', v, E ae. Syn. allow. Per'mit, n. He palapala ae. Syn. li- cense. Per-ni'ciotis, adj. Ino; hooeha; poino. Syn. iTurtful. Per-o-ra'tlon, n. Na olelo hope o ka hai olelo. Per'pen-di€'u-lar, adj. Kupono; ku- pololei. Per'pen-dic'u-14r'i-ty, n. Ke kupo- no; ku pololei. Per'pe-trate, v. E hoo-ko ma kekahi mea ino. Perpetrate a crime, e hana i karaima. Per'pe-tra'tor, n. Ka mea nana e hana. The perpetrator of the theft, ka mea nana e aihue. Per-pef u-al, adj. Mau loa. Syn. ever- lasting. Per-pet'u-ate, v. E hoomau. Per'pe-tu'i-ty, n. Ka mau ana. Per-plex', v. E hoopillhua; hookua- wili. Per-plex'ingr, adj. Hookuawili; anoni- noni ; pioo. Per-plex'i-ty, a. Mea hoolauwili ai. Per'qui-iite, w. Koina. Per'se-cute, v. E hooino; hoomaau'. Per'se-eu'tlon, n. Ka hoomaau'; ho- oino. Per'se-cu-tor, n. Mea hoomaau'; mea hooino. _ Per'se-ver'ance, n. Hoomanawanui. Per'se-vere', v. E hoomanawanui. P#r'se-ver'ing-ly, adv. Me ka hooma- nawanui. Per-slst', V. E hoomau. Syn. continue. Per-8lst'ence, n. Ka hoomau ana. Syn. perseverance. Per-8i8t'ent, adj. Kupaa, Pgr'son, n. 1. Ke kino. 2. Mea. Some person, kekahi mea. First person, ka mea e kamailio ana. Second person, ka mea i kamailio ia. Third person, ke kumu o ke kamailio. Per'son-age, Ti. 1. Mea hanohano. 2. Foe. Per'son-al, a^. Pill kino. Per'«on-al'i-ty, n. 1. Ho ano ku okoa. 2. He olelo pili kino. Per'son-al-ly, adv. Iho. Personally responsible, maluna ihoo'u ka haawe. Per'son-ate, v. E ku no kekahi mea e. Syn. represent. The lawyer personates his client^ ke ku nei ka loio no kona mua. Per-spec'tive, n. Kananalna. Per'spi-cu'l-ty, n. Moakaka. Me kapakike'. 1. E hoopihoihoi; e ho- Per-spi€'u-otls, adj. Moakaka. Syn. plain. Per'spi-ra'tlon, v. Hou. SYN. sweat. Per-spire', n. E kahe ka hou. Per-suade', v. E koi; e kono. Per-sua'sion, n. Ke koi ana. Per-sua'sive, adj. Mana i ka hoohuli manao. Pert, adj. Pakike'. Per- tain', v. E pili. Syn. belong. Per'ti-na'cioiis, adj. Mahaoi; paaklki. Syn. stubborn. Per'ti-nac'i-ty,n. Ke ano mahaoi; ku- paa ma Jfekahi mea. Per'ti-nent, adj. Pili pono. Syn. ap- propriate. Pert/lj, adv. Per-turb', v. pohopo. 2. E noolauwili. Per'tur-bu'tion, TO. 1. Hopohopo; pili- hua. 2. Ka lauwili ana. Pe-ru'sal, n. Ka heluhelu noonoo. Pe-ru|e', v. E heluhelu noonoo. Per-Tade', v. E puni. Per- verse', adj. Kekee; oolea. Per-ver'sion, n. Ka hoo-kekee ana. Per-ver'si-ty, n. Ke ano kekee; ano oolea. Per-verf , V. E hoohuli mai kapono; mai ka pololei. Pes'si-mist, «. Mea manao ino wale. Pest, n. He ahulau. Pes'ter, v. E hoonaukiuki; e hana- wale ; e hoo-mea. Pest'-house, n. Hale mai no na mai laha. Pes'ti-lence, n. Mai ahulau. ^Is'tl'-Wtiall «^-?- Ino;haukae. Pes'tle, n. Pohaku kui. Pel, n. 1. He milimili; punahele; po- kii. 2. Nunuha. Syn. poUt. Pe-ti'tioM, n. Henoi; palapala noi. 2. Palapala hoopii. Pe-ti'tlon-er, n. Meailoi; mea hoopii no ka pomaikai. Pet'ri-ffte'tlon, n. Mea I lilo i pohaku. Pefri-fy, v. E lilo i pohaku. Pe-tto'le-um, n. Aila houua. Pet'ti-eoat, 7i. He pa-u'. Pet'ti-fog'ger, n. Loio hawawa. Pef tish, adj. Nunuha; nainai. Pet'ty, adj. Liilii; mea ole. Pet'u-lance, n. Nainai; nunuha, Pet'u-lanl, a*^'. Nainai; naole;ohii- mu wale. Syn. peevish ; cross. Pe^V, n. He noho ma ka luakinL Pew'ter, 7t. Piula; piuta. Phan'tasm, n. He ouli ; he hihio, Phan'tom, n. Helapu; he akua. Phar'i-see.n. He Paresaio. Phiir'nia-eo'poe-Ia, 7i. Buke hoike no ka liana ana i na laau lanaau. Phar'ma-cy, n, Oihaua noomakaukau laau lapaau. PHASE 154 PIN-MONEY Phase, 71. Nanafna; ano. Syn. ap- pearance. Phe-ndm-i-non, n. He ouli;meaanoe. Phial, n. Omole liilii. Syn. viaL Phil'an-throp'ic, adj. Alohai kanaka; manawalea; ano kokua. Syn. benev- olent. Phi-lan'thro-pist, n. He mea i aloha i kanaka; mea i kokua aloha aku. Plii-lan'tliro-py, n. Ke aloha i ka- naka. Phi-ldl'o-gist, n. Mea akamai i ka hull olelo. Phi-lol'o-gry, n. HuU olelo. Phi-los'o-pher, n. Kanaka ake-aka- mai. Phil'o-soph'ic, adj. Akeakamal. Phi-lds'o-pliize, v. E noonoo no k© kumu o kela me keia mea. Phi-16s'o-pliy, n. Akeakamal. Pliiz, 71. Helehelena. Phlegrm (flem), n. Wale. Pho-iiet'ic, adj. Pili i na leo hma pa- lapala. Pho-net'ics, n. Ka ike e pill ana i ka leo kanaka. Pho-ndg'ra-phy, n. Kakau hoailona leo. Plids'pho-rtks, n. Laau hoomalama- lama. Pho'to-errapli, n, Kil i paiia. Pho-tdg'ra-phy, n. Oihana pal kli. Pho-tdm'e-ter, n. Mea ana malama- lama. Phrase, n. Mamala olelo. Phra'se-61'o-gy, 71. Ke ano o ka olelo. Phre-n61'o-gy, n. Ka ike e pili ana i ka lo'lo. Phren'sy, n. Pupule. Syn. madness. Phtlils'ic (tiz'ik), n. Naenae. Phys'ie, n. Laau lapaau. Pliys'ie-al, adj. 1. Kino. Physical pain, eha kino. 2. No na helehelena. Physical geogra- phy, he hoike no na helehelena o ka honua. Phy-si'cian, n. Kauka lapaau. Syn. doctor." Phys'ies, n. pi. Ka ike e pili ana no na mea kino a pau. Phys'i-og'no-my, n. 1. Ka helehe- lena. 2. Ka hoakaka ana i ke ano o ke ka- naka mai kona mau helehelena. Phys'i o-16g'i€-al, adj. Pili i ke ola kino. Phys'i-dl'o-gist, n. Mea imi i na loma no ke ola kino. Phys'l-dl'o-gy, n. Ka ike no ke ola kino. Pi-an'ist, n. Mea hookani plana. pii:it;Solforte',| ^- He plana. Pi-az'za, n. Lanai hale. Syn. verandah. Pick, V. 1. E ohi. Pick fruit, e ohi i na hua. 2. E wae. Syn. choose. S. E wehe. Pick a lock, e wehe i ka laka. Pick, n. Mea i wae ia; ka mea oi o ka maikai. Pick'ax, n. Kipikua. Pick'et, n. 1. Koa kiai ma ke kaua. 2. Laau pa. Pick'le, n. 1. He kal. 2. Hua ai i hoomikoia i ka vinika. Pick'pdck'et, 71. Kailipakeke; aihue pakeke. Pic'nle, n, Ahaaina hoonanea, Pic-to'ri-al, 7i. Buke kii; nnpepa kii. Picfure, n. He kii. Picf ure, V. E noonoo mehe kii la. Pie-tur-esque', adj. Me he kii la. Pie, n. He pai; mea ono. Piece, n. 1. He apana. 2. "Haiolelo: kumumanao. 3. He apa'. Piece of cloth, apa' lole. Plece'meal, adj. Pjiuku. Piece'work, n. Ukupau. Pier, 71. Kahua uapo; he uapo moku. Pierce, v. E hou. Pi'e-ty, 71. 1. Aloha. Filial piety, alo- ha o ke keiki 1 ka makua. 2. Haipule. Pig, 71. 1. Puaa keiki. 2. Aukametala. Pig'eon, 71. Manu nunu. Pig'eon-hole, 71. Holowaa waiho pepa. Pike, 71. 1. He ihe. 2. Inoa o kekahi i-a. Pile, n. 1. He ahua. 2. Hepouloihi. Pile, V. E hooahu; e hooiliili; e paila. Piles, 71. He mai. Pll'fer, V. E aa'ma; aihue i na mea liilii. Pil'fer-er, n. Mea aama. Syn. petty thief. Pil-garlic, n. He kuewa. Syn. vaga- bond. Pil'grlm, 71. Mea hele malihini. Pll'grim-ag'e, n. Ka hele malihini ana- Pill, n. Hua ale. Pil'lage, V. E hao wale. Syn. plunder, Pil'lar, 71. He kia; he pou. Pil'low, n. Uluna. Pil'lo-w-ease, 71. Eke uluna. PI'lot, n. Pailoka; alakai. Pi'lot-age, 71. 1. Uku pailoka. 2. Ke alakai ana. Pimp, 71. Weawea. Pim'ple, n. Puupuu liilii ma ka ili. Pin, n. Kui pine. Pin, V. E hoopaa me ke kui pine. Pin'cers, I „ rr^o'iiTnii Pinclx'ers, i "' ^P* '^'^'^^ Pinch, v. 1. Einiki; eumiki. 2. E mio. Pin'cush'ion, n. Uluna kui pine, Pine.'n. Laau paina. Pine, 71. E hookii. Pine'-ap'ple, n. Hala kahiki. Pin'ion, n. 1. Eheu. Syn. wing. 2, Niho pokakaa. Pin'-mou'ey, n. Dala no ka wahiue. PINNACLE 155 PLEDGE PJn'na-cle, n. Wahl oioi. Pinnacle of the temple, wahi oioi o ka luakiui. Pint, n, Paina; hapaha kuata. Pi'o-neer', n. Kanaka komo mua ma ka aina, a hana paha. Pi'ous, adj. HaipuJe. Pipe, n. Ohe; one puhi. Water pipe, one wai. 2. Tobacco pipe, ipu baka. 3. Pu makani. Piq'uant (pi'kant), adj. Awahia; mm- lea. Pique (peek), n. Hoomauhala, opu iuo. Syn. grudge. Pi'ra-cy, tu Powa moku. Pi'rate, n. He powa moku. Pi-rat'i€-al, adj. Powa. A piratical craft, he moku powa. Pis'tol, n, Pu panapana. Pit, 71. He lua. Pit'a-pat, ady. Kapalili. Myheartgoes pitapat, kapalili kuu puuwai, or kapa- lili kuu houpo. Pitch, n. 1, ICepau hamo. 2. Ka loli ana o ka leo. A high pitch of voice, he leo kiekie. Pitch, V. L E hoolei; e kiola. Syn. toss. 2. E kukulu. 8. E hoopi'nana. Syn. pitch, as a ves- sel in a storm. 4. Pitch a tune, e hoomaka 1 ka leo mele. Pitch'er, n. 1. He pika. 2. Mea hoolei kin ipopo. Pitch'fork, n. O kiola mauu. Pit-e'otks, adj. Kaumaha; kumakena. Pif fall, n, Lua pahele. Pith, 71. 1. Iho. 2. i'o. The pith of the remark, ka i-o o ka olelo. Pith-y, acy. Noeau; i-o. Pit'i-a-ble, adi. Ku i ka hoomae-ele. Plfi-a-hle, adj. 1. Ano hoo-mae-ele. 2. Haahaa. Syn. low; mean. Pit'i-less, adj. Aloha ole; menemene ole. Pit'saw, 71. Pahiolo lua. Pit'tance, n. Loaauuku: loaalawaole. Pit-y, n. Aloha hoomae-ele; aloha me- nemene. Syn. compassion ; sympathy. Piv'ot, 7i. He pine mea e kaaai. Pla'ca-ble, adj. Hiki ke hoolauleaia. Pla-ciird', n. Palapala hoolaha. Pla'eate, t;. Ehoomalielle; hoolaulea. Syn. appease. Place, 71. Wahi. Place, V. E hoonoho; e waiho. Plac'id, adj. Malie; oluolu; na. Syn. calm. Plac'ld-ly, adv. Me ka malle. Syn. cafmly. Pla'^la-rlflm, n. Ka lawe wale ana I ka olelo a hai i kakau ai. Pla')?ia-ri8t, n. Mea lawe wale 1 ka olelo a hai i kakau. Plague, 71. 1. Mai ahulau. 2. Mea hoopilikia wale. Pljiin, n. Aina papu; aina malaelae. Plain, adj. Akaka. Syn. evident. Plain'ly, adv. Moakaka. Plain'tiff', n. Aoao nana ka hoopii ka- nawai. Plaint'ive, adj. Uhu; kaniuhu. Syn. mournful. Plait, V. E ulana. Syn. braid. Plan, n, Kii hoike ano. 2. He manao hoo-ko. Plane, 71. 1. Hi laumania. 2. Koi kahi. Plan'et, n. Hoku hele. Plan'et-a-ry, adj. Pili i na hoku hele. Plank, 71. Papa manoanoa. Plant, n, Mea kanu; mea ulu. Plant, V. E kanu. PI an fain, n. Maia popolu. Plan-ta'tion, 7?. Mahina ai. Sugar plantation, mahi ko. Plant'er, 71. Kanaka mahiai. Plas'ter, 71. Puna hamo; laau hamo. Plas'ter-er, n. Kanaka hamo puna. Plate, n. 1. Pa. 2. Timber plate, lohelan. Pla-teau' (pla-to'), ti. Aina papa kie- kie. Plate'ful, n. Piha pa. Plafform, n. 1. He awai. 2. Palapala hoike manao hooholo. PlaVter, n. Pa palahalaha, Plaud^'it, 71. Manalo; leo hoano. Plau'gi-ble, adj. Pono i ka nana'ku. Play, 7j. 1. Paani; lealea; hoonanea. Syn. sport. 2. Hana keaka. 3, He akea. Syn. scope. Give full play, ehoakea. Play'-act'or, 71. Kanaka keaka. Play'-bill, n. Palapala hoolaha keaka. Play'-fel'low, n. Hoa paani. Syn. playmate. Play'ful, adj. Piha i ka paani. Syn. sportive. Play'mate, n. Hoa paani. Play'thing, ti. Mea paani. Play'ivright, n. Mea haku kike' keaka. Plea, 71. Olelopale. Plead, t;. 1, Enoi haahaa; o koi. 2. E pale olelo. Plead'er, n. 1. He loio. Syn. advo- cate. 2. Mea koi ikaika. Pleag'ant, adj. Oluolu; malie; kalae- lae. Pleas'ant-ly, adv. Me ka oluolu. Pleas'ant-ry, 7i. Hana hoolealea; olelo hoo-oluolu. Please, v. E oluolu; e hoo-oluolu. Pleas'injf. ad;. Oluolu; lea. Pleas'ure, Ti. Lealea; olioli. Ple-be'ian, adj. Kuaaina, Syn. vul- gar. Pledge, n. Mea panai. Pledge, V. 1. E waiho ma ke ano pa- nai. 2. Ehoohiki. PLENIPOTENTIARY 156 POLLUTE Plen-i-po-ten'ti-a-ry, n. Heeleleme ka maua akea. . Plen'i-tude, w. Ka piha; kanui. Stn. fullness. Plen'te-oiisW „^i Lawa; mahuahua; Plen'ti-ful, S •^* lako. Plen'ty, n. Ka lawa pono; ka lako pono. Pleu'rl-sy, n. Mai umii. Pli'a-ble, adj. 1. Nolunolu. Syk. flex- ible. 2. Lauwlli. Pli'ant, adj. Hoolohe. Plight, V. E haawi i ka olelo ae. Plight, n. Ka noho'im. Syn. condition. A sorry plight y inoino ka nolio'ua. P16d,v. 1. E maalo ae me ka luhi. 2. E hoomau me ka hoomanawanui. Pldt, n. 1. Hanakipi; hana hoohalua. 2. Apana, Plot of ground, a-pAua. Sima^ Plot, V. 1. E kipi nialu'. 2. E kahakaha i kii o ka aina. Pldt'ter, n. Kanaka kipi; kanaka hoo- halua. Plo'ver, n Manu kolea. Plough! »*• Oo-palau. ?JmTgUWnJ ^- Kanaka P«^^^ a^^a- Plow'share i Ka hao o ka oo-pa- Plough'sharei ^- lau. Plftek, V. 1. E ohi. Syn. pick. 2. E uhuki. Syn. pull. Pltkek, n. Aa; koa. Syn. courage. 2. Ake paa. Pliig, n. 1. He umoki. 2. Pepee. Plug of tobacco, pepee baka. Plflg, V. E hoopaa me ka umoki. Plii'mage, n. Na hulu manu. Plfimb, V. E hookupono; ehoo-kupo- lolei. Plftmb'er, n. Kanaka hana ma na mea kepau, etc. Pliimb'line, n. He kaula me ka poka' mea hoo-kupono. Plume, n. Hulu no ka papale; hulH manu. Plftrn'met, n. Syn. plumb line. Plump, adj. L Momona; puipui; ne- munemu. 2. Huake; kaekae. Pliin'der, n. Waiwai i hao ia. Plun'der, v. E hao; e pakaha. Plun'der-er, n. He pakaha; powa. Plunge, r. 1, Elu;ekimo. 2. E hoo-u'. Plu'ral, adj. Oi i ka hookahi; lehulehu. Plu-r&l'i-ty, w. Ka lehulehu; ka oi. Pltks. Hui ; hoailoua o ka hoouluulu. Pneu-mat'ics (nu), n. Ka ike no ke ea me kona ano. Pneu-mo'ni-a, n. He wela ma ke ake mama. Poach, V. 1. E hoomoa hua moa ma ka hoo-naha' ana iloko o ka wai baila. 2. E aihue i na holoholona liilii ma ka aina o hai. Pdck'et, 7J. Ekemakalole komo; he pakeke. Poek'et-bcJbk, n. Bukc lawe pakeke. Pdck'et-knife, n. Pahi pelu. Syn. jack knife. Pod, n. Aa: wahi' o kekahi mau hua, Po'em, n. He mele. Po'et, n. He haku-mele. Po'et-ess, n. Wahiue haku mele. Polft^lelal,! <^J' Memele. Po'et-ry, n. Mele. Syn. verse. Polgn'ant (poin), adj. Nui loa. Poign- ant grief, ehaeha nui loa o ka naau. Point, n. 1, He piko; welau. 2. Kumu-manao. Syn. subject matter. 8 He lae. Po'int, V. E kuhikuhl. Point'blank', adj. Kokoke loa; kupo- no 1 ke alo. To\nVed,adj. 1. Oi; winiwini. Syn. sharp. 2. Pili pono. A pointed remark, he olelo pill pono. Point'er, n. 1. Laau kuhikuhl. 2. Iliohahai holoholona. Point'ing, 7U Ke kau pono ana 1 na kiko. Pois'on, n. Laau make; akua hanai. Poig'on-er, n. Mea hanai laau make. Poig'on-oiis, adj. Make. Poke, V. E hou. Po'ker, n. Hao hoala ahl. Po'lar, adj. Pili i na welau o ka honua. Polar regions, na wahi ma na welau. Pole, n. 1. Heoa;aho, 2. He pahu. Flag pole, pahu hae. 3. He ana. 4. He Welau. North Pole, Welau Akatu Pole'star, n. Ka Hoku-paa. Syn, North Star. Po-lice' (po-lees'), n. Na makai. Po-lice'man, w. He makai. P6I'i-cv» w. 1. He manao hooko. 2. Palapalapanai ola. Pdl'Ish, n. 1. Lepo anal. 2. He hinuhinu. 3. Ano hoohiehie; ano keonimana. Po-llte', ad/. Anooluolu; ano keoni- mana; pihalula. Po-lite'ne88» «. Ke ano oluolu o ka manao. Po-litely, adv. Pihalula. P61'i-tie, ad?. Kupono; noeau. Syn. prudent, Po-llt'ie-al, adj. Pili 1 ka oihana au- fmni ; kalai aina. Political economy, ka- ai aina. Pdl'i-tl'cian, n. Kanaka makee oihana aupuni." Pdl'i-tics, n. Ka ike e pili ana i ka oihana aupuni. Poll, n. Ke poo. Poll tax, auhau kino. Polls, n, pi. Papa inoa o ka poe koho balota. At the polls, ma ke kahua koho. Pol-lute', TO. E hoohaumia. Syn, defile; corrupt. POLLUTION 167 POSTMISTRESS Pol-lu'tion, TO, Hammla; paumaele. Syn. corruption. Pol-troon', n. He maka'uwale haukae. Po-lygr'a-mist, ». Mea mare lehulehu. Po-lyg'ii-my, n. Mare lehulehu. POl'y-gan, n. Huina lehulehu. Pol'y-no'ml-al, ?4. Kuanite mahele lehulehu. Pol'y-syFla-"bl©, 71, Hua-olelo ma- mala lehulehu. Pol'y-the'ism, n, Manaoio i na akua he lehulehu. Po'-Sa'lumJ ^' A^l^ 1^»^« 1»^«^«- Pom'mel, «. Omuku noho Ho. Pom-mel, v. E kui. Syn. pound. Po-mdl'o-sy, «. Ka ike e pili ana I na hua o ka aina me ka hooulu ana. Pdmpf n. Hoohiehie; hookahakaha. P<5inp'otk8, adj. Hookeha. P ond , n. He kiowai ; loko wai uuku. Pdn'der, v, E nalu; e poonoo. Syk. consider. Pon'der-otis, n, n, Ka hoomakaukau e. To take the precaution, e hoomakaukau e. Pre-cede', v. E hele mamua. Pre-ced'ence, f ^ t^-^ i,,,i„»,„ ^* Pre-ced'en--cy,l ^- ^'^ ^"^*^°* «^' Prec'^e-dent, n. He ana hoohalike. Pre-ced'ing, adj. Mamna'e. Pre'cept, n. Kauoha; olelo ao. Syn. maxim. Pre-cept'or, 71. Kumu-ao. Syn. teacher. Pre'cinet, n. 1. Palena; mokuna. Syn. boundary. 2. He kauwahl. Pre'ciotis, 71. Makamae; hiwahiwa. Prec'i-pice, n. Pali. Pre-cip'1-tan-cy, 71. Pupuahulu; kikl. Pre-cIp'I-tate.'v. 1. E kiola iho. Syn. cast'down. 2. E pupuahulu. 8. E noohikilele. Pre-cip'i-ta'tion, n. Ka hoohikilele auaT Pre-clp'i-tofi8, adj. PaUpali. Pre-cise', adj. Kupono loa; pololel loa." Pre-cige'ly, adv. Like loa; ku like madli. Precisely so, pela maoli no. Pre-cis'ion, n. Ke kupono loa; polo- lei loa. Pre-clude', v. E hoo-ke'; hookaaokoa. Pre-co'ciofts, adj. Ulu wawe o ka noonoo. Pre-eoc'l-ty, n. Ka ulu wawe o ka noo- noo. Pre'con-ceive', v. E iooholo e ma ka manao. * Pre'con-cerf, v. E noonoo, a hooholo e m'amua. Pre-cfir'sor, n. 1. He elele. Syn. forerunner. 2. He ouli. Syn. harbinger. PREDATORY 159 PRESIDENT Pred'a-to-ry, ac^. Powa; pakaha. Syn. plundering. Pred'e-ces'sor, n. Mea noho mua. Pre- decessor in office, mea noho mua ma ka oihana. Pre-des'tl-nateJ E wae e mamua, Pre-des'tine, \ Syn. foreordain, Pre'de-ter'inlne, v. E hooholo e ma- mua. Pre-dlc'a-ment, n. Pilikia. Pre-dict', V. E wanana; hai e mamua. Syn. foretelL Pre-die'tion, n. He wanana. Syn. prophesy. Pre'di-lec'tlon, n. Ka huli e o ka ma- nao. Syn. partiality. Pre'dls-pose', v. E hilinai e ka manao. Pre-dis'po-si'tion, w. He hilinai e. Pre-doniM-nant, adj. Pookela; oi 1- mua o na mea e. Pre-d6in'l-nate, V. E kela; e ol. Pre-em'i-nence, n. Ka noho pookela ana. Pre-em'i-nent, adj. Pookela. Pre-empt', v. E loaa i ka pono o ke kuai mun. Pre-emp'tioii, n. Ka pono o ke kuai mua. Pre'en-ga^e', v. E hoopaa e; e lilo e. Pre'en-gfiffe'inent, n. Ka hoopaa e ana; lilo e ana. Pre'ex-ist', v. E ola e; e waiho e. Pre'ex-isf ent, adj. Ola ana mamua; e waiho ana mamua. Prerace, n, Olelo hoakaka mua. Pre-fer', v. E aho. Prerer-a-ble. adj. Aho ia. Prefer-ance, n. Ke koho ana; ka oi ma ke koho. Pre-fer'ment, n. Ka hookiekie an'ae maka oihana. Pre-flg'ure, v. E hoike e ma na hoai- lona, Pre-flx', V. E kakau mamua iho. Preg'nan-cy, n. Hapui keiki. Preg:'nant7 adf. 1. Hapai. 2. Paapu; piha. Syn. full. Pre-Jtidge', v. E hooholo e mamua o ka lohe ana. Pr6j'u-dice, n. Manao ino; manao kue. PrdJ'u-dl'gial, adj. Kue 1 ka pono. Prel'ate, n. Kahuna kiekie o ka eka- lesia Roma. Pre-llm'i-na-ry, adj. Mua; hooma- kaukau. Syn. preparatory. Pre'lude, n. 1. lie melo hoomaka aha mele. 2. Hanahoomakaukau; olelo mua. Pre'ma-ture', adj. Mamua o kawa kunono. Pre'ma-turely, adv. Mamua'e o ka manawa. Pre-med'l-tate, v. E noonoo e ma- mua. Pre-mcd'i-tat'ed, adj. Noonoo e la. Pre'mler, n. Kuhina nui ; ka mua. Prdui'is-es, n. Ka halo me koua pa. Pre'ml-um, n. 1. Makana apono. Syn. reward; prize. 2. Uku makahikl no ka panai ola. Pre'mo-ni'tlon, n. He halia; he liihio no na mea e hiki mai ana. Pre-oc'eu-py, v. 1. E lilo e; e hoopaa e. 2. E komo e. Prep'a-ra'tion, n. Ka hoomakaukau ana. Pre-par'a-to-ry, adj. Hoomakaukau Pre-pare', v. E hoomakaukau; e lo- lii; e liuliu. Pre-pay', v. E uku e. Pre-pon'der-ate, v. E kaumaha oi; e koikoi oi aku. Syn. outweigh. Prep'o-sl'tion, n. Inaleo. Pre'pds-sess'lng, adj. Onaona; nakui. Pre-pos'ter-otls, adj. Lapuwale. Syn. absurd. Pre-req'ui-site, n. He mea e pono ai. Pre-rog'a-tive, n. Pono pili paa. Royal prerogative, pono pili paa i ka Moi. Pre-sa^e', v. E hoike e mai; e wanana. Pres'by-ter-y, n. Aha luna kahiko. Pre'sci-ence, n. Ka ike no na mea e hiki"mai ana. Syn. foresight. Pre-scribe', v. 1. E hoonoho i kana- wai; arulapaha. 2. E haawi i laau lapaau. Pre-scrip'tion, n. Olelo kuhikuhi laau lapaau. Pre-serip'tlve, adj. Mai kahiko mai. Prescriptive right, pono mai kahiko mai. Pres'ence, w. L Ke alo. Royal presence, alo MoiT 2. Presence of mind, makaukau o ka noonoo; pillhuaole. Pres'ent, n. L He makana. 2. The present, ke au e hele nei. Pres'ent, adv. Eia; maanei; ke noho nef. Pre-senf , v. 1. E haawi. Syn. give. 2. E hoike. Syn. show. Pre-sent'a-ble, adj. Kohupono; ku- pono ke ku imua. Pre'sen-ta'tlon, n. Ka haawi ana; ka hoike ana. Pre-sen'ti-ment, n. He halia. Syn. premonition. Pres'ent-ly, adv. Kokoke. Syn. soon; shortly. PreH'er-Ta'tlon, n. Kaboomalu ana; ka malama ana. Pre-serve', v. 1. E malama. 2. E hoomoa 1 mea ouo mai na hua ai. Pre-serve', n. Mea ono i hoomoaia mai na hua ai. Pre-sSrv'er, n. Kahu malama; mea nana e hoopakele. Pre-gide', v. E noho i poo. Pr6g'l-den-cy, n. 1. Hoomalu peresi- dena. 2. Ka oihana peresidena. Under the presidency of, malalo o ka hoomalu peresidena ana o. Preg'i-dent, n. Peresidena. PRESIDENTIAL 160 PRIZE Pres'i-den'tial, adj. Pili i ka oihana peresidena. Press, tj. 1. E kaomi; eiiwi. Syn. squeeze. 2. E boo-ke'. Syn. crowd. 3. E kono ikaika. Syn. urge. 4. E hii; hiipoi. Syn. embrace. Press, n. 1. Mikini kaomi. 2. He pai palapala. 3. Na palapala i paiia o na ano a pau. 4. Puuluulu o kanaka. Syn. crowd. Press'ing, adj. E kono ana; e kftohi ana. Press'ure, w, Ke kaomi ana; ^e k^^lii ana. Pres-tige', n. Ke kaulana. Pres'to, adv. Emoole. Pre-sume', v. 1. Emanaowale. Syn. suppose. 2. E mahaoi; elalau; ho-aa'no. Pre-§iiiiap'tion, n. 1. Ka manao wale. Syn. supposition. Pre-siiinp'tu-otks, adj. Ho-aa'no. Pre-tencl', v. E hookamani. 8y$i, f^ign. Pre-tense', n. Hoopobala. Pre-teni'sion, w. Manao wale; manao bookamani. Pre'ter-nat'u-ral, adj. Eehia; kupai- anaba. Syn. supernatural. Pre'text, n. Kumu hoopobala. Syn. pretense. Pret'ty, adj. 1. Maikai; hoonu'anu'a. 2. Pretty good, maikai iki. Pretty bad, ino no. Pre-vail', r. E laha; e lanakila. Pre-vail'ing, adj. 1. Lanakila; laha. 2. Mau. Prevailing wind, makani man. Prev'a-lence, n. Ka laha ana. Prev'a-lent, adj. Laha. Prevalent sick- ness, mai laha. Pre-var'i-cate, v. E hauhili ma ka olelo. Pre-var'i-ca'tion, n. Olelo hauhili. Pre-vent', v. E keakea; e pale. Pre-ven'tion, n. Ke keakea ana; ka pale ana. Pre-vent'ive, n. Kama keakea; kumu pale. Pre'vi-oiis, ady. Mua. Move the previ- oits question, e ninau a no. Pre'vi-ous-ly, adv. Mamua iho. Prey, n, Waiwai pio; mea pio. Prey, v. E hao; e pakaba. Beast of prey, holoholona ai holoholona. Price, n. Kumukuai. Price, v. E ninau i ke kumukuai. Price-ciir'rent, n. Kumukuai o ka Prlce'less, adj. Makamae. Syn. pre- cious. Prick, V. E hou me ka mea oioi. Prick'er, n. Mea oioi. Syn. brier. Prick'ly-pear', n. Panini ; pa-bipi. Pride, 71. Haabeo;hookiekie. Priest, n. Kahuna pule. Priesfcraft, n. Hoomana hookamani. Priest/ htfiid, ». Oihaua kahunapule. Priest-rid'den, adj. Malalo loa o ka mana o ke kahuna pule. Prig:, n. Mea akena wale. Prlg'gisli, adj. Akena wale. Pri'ma-ry, adj. Mua; kumu mua. Prime, acy. 1. Mua; nui. Prime cause, kumu nui; kumu mua. Syn. chief. 2. Oi o ka maikai. 8. Prime of life, wa oo; wa ikaika. Prlm'er, 7i, Buke A ; kumumua. Pri-me'val, adj. No kinohi. Priim'lng, n. L Pauda kl pu. 2. Ka hamo mua ana o ka pena. Prim'i-tlve, adj. Kinobou. Prim'ness, ». Ano hookiekie. Pri'mo-gen'i-tor, n. Kupuua mua. Pri'mo-gren'i-ture, n. Ka pono o ka hauau mua. Syn. birthright. Prince, n. Keiki moi; he alii. Prince'ly, adj. 1. Me he moi la. 2. Kamahao; nani. A princely giftj, he makaua nani. Prin'eess, n. He alii wahine. Prin'ci-pal, adj. Nui. Mua. Syn. chief. Prin'ci-pal, n. 1. Ke poo o ke kula nui. 2. l^umupaa. Prin'ci-ple, n. Loina; oiaio; mole. A man'of principle, he kanaka kupaa ma ka oiaio. Prink, v. E kahiko i ke kino a nani. Print, V. E i>ai. Print, n. 1. He meheu. 2. Lole kalakoa. 3. He kii. Prlnt'er, n. Kanaka pai palapala. Print'ing, n. Ke pai ana. Print'ing-df'fice, n. Hale pai palapa- la. Prinf ing-pa'per, n. Pepa pai palapa- la, Pript/ing-press', n. Mikini pai pala- pala. Pri'or, adv. Mamua ae. Syn. previous. Pri-6r'i-ty, n. Ka mua. Priority of birth, ka mua ma ka hanam ana. Prism, n. Kinopaa aoao likelua, ili lau- mania. Pris'on, n. Hale paahao. Pris'on-er, n. He pjaabao. Pris'tine, adj. No kinohi, Syn. prime- val. Pri'va-cy, n. Kahi mehameha; kahi malu'.' Pri'vate, adj. Mehameha; malu'; hu- naia. Pri'vate, n. He koa maoli. Pri'vate-ly, adv. Ma kahi malu'. Pri-va'tion, n. He nele. Priv'i-lege, n. He pono; he pomaikai. Priv'i-ly, adj. Malu'. Syn. secretly. Priv'y, w Hale liilii. Priv'y, adj. 1. Malu'. Privy council. Aha kuka' malu'. 2. Ike malu'; ae malu'. Prize, n. Uku makana no ka ol. Prize, v. E manao nui aku; e kau nui ka mauao. PRIZE-FIGHTER 161 PROLIFIC Prize'-figlit'er, n. Mea hakaka, aume- ume paha, uo ka makana. Pro aud con. Kokua a kue. Pr6b'a-bll'i-ty, n. Ka oiaio paha. Prdb'a-ble, adj. Oiaio paha; oiaio i ka nana 'ku. PrOb'a-bly, adv. Pela paha; oiaio pa- ha. Pro'bate, n. Ka hooia ana i na pala- pala hooilina. Probate court, aha hooia palapala hooilina. Pro-ba'tion, n. 1. He wa hoao. 2. Ho hoao; hooia. Pro-ba'tion-a-ry, adj. Hoao; hooia. Probe, n. He kui-hou a ke kauka. Probe, V. E hookomo i ke kui hou. Pr6b'l-ty, n. Oiaio; hoopono. Syn. honesty. Pr6b'lein, n. Manaohai; nanehai. Prob'lem-at'ic, adj Maopopo ole. Pro-b68'ci8, n. He nuku loloa. Pro-ced'ure, n. Ka holo anao ka hana. Pro-ceed', v. 1. E hele imua; maalo ae. 2. Proceed from, e puka mai no loko ae. Pro-ceed'lng, n. Ka hana. Pro'ceeds, n. Na loaa. Syn. avails. PrCc'ess, n. 1, He hana. A legal pro- cess, he hana o ke kanawai. 2. Process of time, ka nee ana o ka manawa. 8. Process of thought, ka holo ana o ka noonoo. Pro-ces'sion, n. He huakai hele. Pro-claim', v. E hoolaha. Syn. pub- lish. Procla-ma'tion, n. He olelo hoolaha; oleic kukala. Pro-ellv'i-ty, ». Ka hilinai ana. Syn. propensity. Pro-cras'ti-nate, v. E hookaulua. SynI put off; delay. Pro-cras'ti-na'tion, n. Ka hookaulua ana. _ Pro-cur'a-ble, adj, Hiki ke loaa; loaa no. Pro-cure', V. E loaa. Syn. obtain. Prfifl'i-gal, adj, Uhauha; maunauna. Prdd'l-jc&l'i-ty, n. Ka uhauha; ka pa- kela. Syn. profusion; extravagance. Pro-dl'^ious, arf;. Nuilaunaole. Pr<>d'l-i^y, n. Mea kupaianaha. Pro-diic'e', V. 1. E hoohua mai. 2. E waiho mai. SvN. bring forward. Prdd'uce, n. 1. Na hua. Syn. fruit. Pro-duc'er, n. Mea nana e hoohua. Prdd'uct, n. 1. Hua. Syn. fruit. 2. Hnaloaa. Pro-dAc'tion, n. L Hua; ka hoohua ana. 2. Ka waiho ana mai. Pro-d6ct'lve, adj. Hua nul. Pruf'a-na'tion, n. Ka hana iuo ana i na mea laa. Pro-fane', v. 1. E hana Inc. 2. E hana ino 1 na mea laa. 8. E hoohaumia. 11 Pro-fane', adj. 1. Laa ole. Syn. secular. 2. Kuamuamu. Pro-fan'l-ty, n. 1. Ka lawe ino ana i ka inoa o Ke Akua. 2. Ka hoohaumia ana i na mea laa. Pro-fess', V. E hooia me ka waha. Pro-fes'slon, n. 1. Ka hooia ana me ka waha. 2. He oihana naauao. Pro-fes'sion-al, adj. Pili oihana. Pto- fessional services, Kokua pili oihana. Pro-fes'sor, n. 1. Mea e hooia ana. 2. Kumu-ao no nalalakiekie o ka ike. Pro-fes'sor-ship, n. Oihana kumu-ao ma ke kula nui. Prdrfer, v. E haawi. Pro-fi'cien-cy, n. Ka makaukau. A great cLegree' of proficiency, makaukau maoli. Pro-fi'cient, adj. Makaukau; akamaL Pro'file, n. He kaha helehelena. Prfint, V. E ao; e puka. Prdnt, n. Puka; waiwai; pomaikai. Prdrit-a-ble, adj. Waiwai; make- pono ; pomaikai. Prdf'it-a-bly, adv. Me ka makepono. Prdfll-ga-^y, n. Ano uhauha. Prfifli-gate, adj. Uhauha. Pro-found', adj. Hohonu, Pro-found'ly, adv. 1. Loa. Profoundly sorrowful, kaumaha loa, 2. Hohonu. Profoundly wise, hohonu ka ike. Profoundly skilled, hohonu ke akamai. Pro-f(in'dl-ty, n. Ka hohonu. Syn. depth. Pro-fuse', adj. Pakela loa; makena wale^ Syn. lavish. Pro-fu'sion, n. Paapu wale; makena loa. Pro-gen-l-tor, n. He kupuna Pr6gr'e-ny, n. Na keiki. Syn. offspring: Prog-nt)s'ti-cate, v. E hoike e ma- mua. Syn. foretell. Prog-nds'ti-ca'tion, n. Ka wanana ana. Pro'gram, ) Papa hoike uo na Pro'gramme, \ hana. Prdg'resa, n. 1, Ka holomua. 2. Ka nee ana imua. Pro-gress', v. E nee imua. Prorgres'sion, n. Ka nee ana imnai. Pro-gres'slve, adj. Holomua. Pro-hlb'It, V. E pa'pa'; e hookapn. Pro'hI-bi'tlon, n. Ka papa ana; ka hookapn ana. Pro-hib'l-to-ry, adj. Hookapu. Pro-j6ct', V. 1. E kikooiwaho;e kiola. 2. E hoomakaukau hana. Syn. to plan. PrdJ'ect, n. Hana i noonoo ia. Syic. plan. Pro-Jec'tlle, n, Mea lele. Pro-Ject'ing, adj. E o aua iwaho. Pro-J^c'tion, n. 1. Mea e o ana Iwaho. 2. Ka hoolele ana. Syn. throwing forward. Pro-liflc, ad)'. Haa uul; hana nui. PROLIX IM PROTEST Pro'Hx, adj. Lonil a luhl. Ero-16ng','r. E hooloihi; hookaulua* Pro'lon-ga'tlon, 71. Ka hoolpihi ana. Prdm'e-nade', r. E holoholo. Prom'i-nence, «. Ka hookiekie ana'e. Prom'i-nent, adj. Kiekie; ohuku. A prominent man, he 'k.a.u&k.sL kiekie; ka- naka koikoi. Prdm'i-nent-ly, adv. Me ka maopopo lea. To bring prominently /orwofd, e^ • hoike maopopo lea mai. Pro-mis'cu-otis, adj. Huikau. Prom'ise, n. He olelo paa. Pr6m'is-8o-ry Note, n. Blla hooaie'. Prom'on-to-ry, n. Lae kiekie. Pro-mote', v. 1. E kokua; e hooikaika. 2. E hookiekie ae ma ka oihana. Pro-mofer, n. Mea e kokua aua. Pro-mo'tion, n. Ka hookiekie ana'e. Prdmpt, adj. Makaukau; kuoo. Svn. ready. Prompt, V. E paipai. Prompt'i-tutle, n. Ke ano kuoo; ma- kaukau. Prompt'ly, adv. Me ka hakalia ole. Pro-mOl'gate, v. E hoolaha. Syn. . proclaim. Pro'inul'-ga'tion, n. Ka hoolaha ana. Prone, adj. 1. Moe alo ilalo. 2. Maa; walea. Prdng, n. Mauaraana. Pro'noun, w. Paniiuoa. Pro-nounce', v. E puanaleo. P-po-nounced', arf/. Ike lea ia. A pro- nounced liar, he kanaka wahahee i ike lea la. Pro-ntin'ci-a'tion, n. Ka p.uana leo. Fr«>bf, w. "l. Olelo hooia; ka hooia aua. 2, He pai mua, i mea hooponoponoia. Proof, adj. Paa. Waterproof, paa 1 ko- mo ole ai ka wai. Prdbrsheet, n. He pepa 1 pai mua la no ka hoopouopono aua. Prdp, n. He koo; he uuu;makia. Syn. support. Prdp'a-gate, v. E hoolaha. Syn. dis- seminate. Prfip'a-ga'tioTi, n. Ka hoolaha ana. Pro-pel', V. E hoonee iraua. Pro-pel'ler, n. 1. Mta e hoonee imua. 2. Mokumahu me ka huila kaa ma- hope. Pro-pen'sl-ty, n. Ka hiHual ana. Pro- pensity to evil, kahilinai ana 1 ka hewa. Prdp'er, adj. Kupono. SYn. suitable; fit. 2. Proper noun, inoa pill kino; inoa maoli. Pr6p'er-ly, adv. Kupono. Prop'er-ty, n. 1. Waiwai. Pergonal property, waiwai pili kino. 2. Ano. Syn. quality. Pr6ph'e-ejr, ». Olelo wanana. Syn. prediction. Prrtph'e-sy, v. E wanana. Syn. pre- dict. P-riVph'et, n. He kanla. J'ro-phief ic, adj. Wduanja la. Pro-pin'qui-ty, n. Kekokoke. Syn. neighborliood. Pro-pi'ti-ate, v. E hoolaulea, Pro-pi'ti-a'tion, n. He kalahala. Pro-pi'tiofts, adj. Laulea; oluolu. Pro-por'tion, n. 1. Kaukolu. 2. Ka hookaulike. Pro-por'tion-al, adj. Hookaulike. Pro-por'tion-ate, adj. Kaulike. A proportionate quantity, he kuauite kau like. Pro-pos'al, n. He manao e hai aku: he noi e mare. Pro-p6§e', V. E hai manao; e noi. Propose marriage, e noi e mare. Prdp'o-gi'tion, 7i. Manaohai. Pro-pound', v. E waiho mai, Pro-pri'e-tor, n. He haku ; he ona. Pro-pri'e-tor.-8liip, u. l\a nolio ha- ku ana. Pro-pri'e-ty, 71. Ka pono; ka mea ku pono. Pro'ro-ga'tion, n. Ka hoopaa am. Prorogation of Legislature, ka hoopau aua o ka Ahaolelo. Pro-rogue', r. E hoopau. Prorogue Legislature, e hoopau i ka Ahaolelo. Pro-scribe', v. E hoahewa e make; e kipaku mawaho ae o ka mana oi ke ka- nawai. Prose, n. Kela me keia ano olelo, koe ke'mele. Prds'e-cute, v. 1. E hoopii kanawai. 2. E hoomau ma ka hooikaika. Prdg'e-cu'tlon, n. 1. Ka hoopii ana^ 2. Ka aoao hoopii. 8. Ka hooikaika ana. PrtJs'e-lyte, v. E kaana. Prds'pect, n. Nauaiua. Pro-spe«t'ive, adj. Pili i ka wa e hiki mai ana. Pro-spec'tug, n. He olelo hoakaka mua no kekaJii hana. Prds'per, v. E holomua; e kuonoono. Pro8-per'i-ty, n. Pomaikai; kuouoouo. Pros'per-oiis, adj. Kuouoouo; pomai- kai. Prds'tl-tute* n. Waliine hookama- kama. Pros'ti-tute, v. 1. E hookamakama. 2. E hoohaahaa; hoohaumia, Prds'trate, adj' 1- Hina ilalo; kulai ia. 2. Luuluu. Prfi^'trate, r. E kulon; e kulai iho. Pros-tra'tion, n. 1. Luuluu, 2. Ke kulai ana; moe ana make alo. Pros'y, adj. Luhi ma ka olelo; ma ke kakau paha. Pro-tect', r. E hoomalu; e malama. Pro-tec'tlon, n. Mea e main ai; kumu hoomalu ; ka hoomalu ana. Pro-teet'or, ii. Kahu malama. Pro-teet'or-ate, n. Ka hoomalu ana. Pro'te-ge' (pro'tay-zhay), n. Keiki hanai ; punahele. Pro-test', 71. He olelo hoohalahala; he olelo hoole. PROTEST 163 PULVERIZATION Pro*te8t', t». E hoohalahala; e hoole. Prdt'est-ant, n. Mea ku-e' i ka ekale- sia o Roma; ho hoole pope. Prdt'est-ant-igm, n. Hooie pope. Prot'es-ta'tioM, n. Ka hoole hoohlki. Pro'to-€ol, n, Ke kakau mua o ke kui- kahi. Pro-tr&ot', V, E hoomau aku a loihl. Pro-trude', v. L E hoo-o' iwaho; e ohuku. 2. E lewalewa. Syn. hang out. Pro-tu'ber-anye, n. He puu; mea ol iwaho Prdud, Off;'. Hookano; haanui. Prflud'ly, adv. Me ka hookano; ka hookiekie. Prove, V. E hooia; ehoao. Priiv'en-der, n. Ai iia na holoholona. Prdv'erb, n. Olelo ao. Pro-ver'bi-al, adj. Olelo nui la; wa- waia. Pro-vide', v. E hoomakaukau; hoo- lako;elolii. Syn. prepare. Pro-vid'ed, conj. Ina nae. Syn. on condition: with the understanding. Prdv'I-dence, n. Ka lima o Ke Akna. Prdv'l-dent, adj, Hoomakaukau e mamua. Prdv'l-den'tial, adj. Na ka lima o Ke Akua. Pro-vid'er, n. Mea hoomakaukau; hoolako. Prdv'ince, n. 1. He mahele o ke au- £uni i mamao aku mai ke poo oihana. He mahele o ka oihana. 8. He panalaau. Pro-vin'cial-isin, n. Olelo kuaaina. Pro-vlg'fbn, n. 1. He ai i hoomakau- kau! a. 2. Ka hoomakaukau ana. Pro-vis'Ion-al, adj. Ku i ka wa. Pro-vi'so, n. He olelo ku i ka wa. Prdv'o-ca'tlou, n. Kumu hoonauki- uki. Pio-voke', V, L E hoonaukiukl; e hoohuhu. 2. E hooeueu; hoolalelale, Syn. in- cite. ' P.ro-volcMiig, p. a, Ukiuki. Prfiv'ost-mar'slial, 7t. Luna hopu koa mahuka. Prow, n. Ka ihu o ka moku. Syn. bow. Prow'egs, n. Koa. Syn. valor. Prowl, V. E kokolo me he holoholona hihiu la. Prdx'l-mate, ad;. Kokoke; ane. Prox-lm'l-ty, n. Kahi kokoke. Syn. vicinity. Prdx'l-mo, n. Kelamahina'e. Prdx'y, n. Hehope; he aj?ena. PruMence, n. Noonoo akahele. Syn. discretion. Prji'dent, adj. Akahele ma ka noo- n6o;noeau. Tt \i'dent-ly, adv. Me ke akahele; me ka noonoo. Syn. discreetly. Prune, v. £ oki i ua lala. Syn. trim. Pry, V. 1. E hoomakakiu. 2. E ohiki ; e mahiki ; e unu. Psftlin (sfim), w. Halelu. Psjilni'ist, n. Mea haku halelu. Pgal'ter (sawl'ter), n. Ka buke o na Halelu. Pshaw, interi. Kal Kahahal Psy-chdl'o-gy, n. Ka ike e plli ana l_ka uhane o kanaka. Pu'ber-ty,w. "Waoo. Pftb'lie, w. Kalahui; keakea. Public interest, na pono o ka lahui. In public, ma ke akea. Pftb'li-can, n. 1. Kanaka kuai wai- ona. 2. He luna auhau, ma ka baihala. Pfib'li-ca'tion, n. 1. Kela me kela palapala. 2. Ka hoolaha ana. 8. Mea i hoolahaia. Pub-lic'i-ty, 7i. Kahoo-akea ana; ka laulaha. Pftb'lie-ly, adv. Make akea; imna o ka lehulehu. Ptib'lie-splr'lt-ed, adj. Makee i ka pono o ka lehulehu. PCib'lisli, V. 1. E hoolaha; e kukala. Syn. proclaim. 2. E noopuka. Pftb'lisli-er, n. Mea hoopuka pala- pala. Pfick'er, V. B mio; minoi; muki. P\id'ding, n. He pudina; meaai. Pfid'dle, n. Kiowai. Pu'er-ile, adj, Kohu kamalii. Syn. childish. P6ff, V. E puhi; e punoho. 2. E haanou. Syn. brag. Pftff, n. 1. He olelo hoomalimali. 2. Puahiohio. POgr, n. Keko; illo liilii me ka ihu pe'- pe. Pu'^il-lsui, n. Mokomoko. Pu'gil-ist, n. Mea akamai i ka moko- moko. P iie-na'cio &S, adj. Hikiwawe i ka ha- kaka wale. Pu-Is'sant, adj. Ikaika; mana. Syn. mighty; powerful. Puke, V. E luai; hoolualuai. Syn. vomit. Pull, i>. 1. Ehnki; e uhuki. 2. E hoe. Syn. row. 3. Pull fruit from a tree, e loulu. Pul'let, n. Moa wahine opio. Pul'ley, n. He pokakaa; he balaka. 6yn. block. Pfil'ino-na-ry, adj. Pill i ke ake ma- ma. Ptklp, n. 1. Kal-o onahua al. 2. Kela me kela mea palupalu. Pul'pit, n. He awai luakinl. Pai'sate, V. 1. E pana. Syn. beat. 2. Koni. Syn. throb. Pul-sa'tlon, n. He pana; he koni. PAlse, n. Kapana. Pikl'ver-l-zji'tlon, n. Ka hooaeae ana o na mea kluo paa. PULVERIZE 164 PYROTECHNIST Piil-ver-ize, v. E aokaoka. Pum'ice, n. Pohaku pele lana ma ka wai. Pfimp, n. He panma. Fump, V. 1. E pauma. 2. E nietiiele maalea. Pump'kln, 71. Ipu pu. Pun, n. Olelo ano lua. Punch, n. 1. He hao hou puka- 2. He kui. P finch, V. Ehou. Syn. poke. Punct'u-al, adj. Kuoo; makaala; kui ka manawa. Pfinct'u-al'i-ty, n. Ka makaala i ka wa kupono. Pfinet'u-ate, v. E hookorao i na kiko. Punet'u-a'tion, n. Ke kiko ana. Punct'uie, n. He pukapuka. Pun'gent, adj. Awahia. Pun'lsh, r. Ehoopai; ehili; e hahau. Syn. chastise ; correct. Pfin'ish-a-hle, adj. Ku i ka hoopai. Pfin'ish-ment, n. Ka hoopai. Pu'ny, adj, Aa; wiwi; nawaiiwali. £^P, In. Hiokeiki. Pfip'py) Pu'pil, TO. 1. Haumana, 2. Onohi maka. Purr, t). Enunulu. Pur'chase, V. E kuai; eloaa ma ke ku- ai ana. Syn. buy. Pur'chase, n. Ke kuai ana. Pur'chas-er, n. Mea nana e kuai. Syn. buyer. Pure, adj. Maemae; makamae. Pure'ly, adv. 1. Me ka maemae. 2. Wale no. Syn. merely. Pur'ga-tive, n. Laau hoo-naha'. Purge, V. 1. E hoomaemae; e kala. 2. E naha'; hoo naha'. Pu'ri-fl-ca'tion, n. Ka hoomaemae ana. Pu'ri-fl'er, n. Mea hoomaemae. Pu'rl-fy, V. E hoomaemae; e hiuwai. Pu'rl-ty, n. Ka maemae. Pur-loin', V. E kaili; e aihue. Syn. pilfer. , .,. Pur-loin'er, n. Mea kaili wale. Pur'ple, n. Lole makue: poni; uliuli. Pur'ple, adj. Poni. Pur'port, n. Aug. Syn. meaning. Pur'pose (pns), n. Manao paa. Syn. intention. Pur'pose, V. E manao paa. Syn. in- tend. Pur'pose-ly, adv. Me ka manao e ma- mua. Syn. intentionally. Purse, n. Aa moni ; eke dala. Purse'proud, adj. Hookiekie mamu- li o ka waiwai. Purs'er, n. Luna uku dala moku. Pur-8u'ant, adj. Mamuli o. Syn. con- formably. Pur-su'er, n. Mea hahai; mea alualu. Pur-sue', V. 1. E hahai; e alualu. 2. To pursue study, e hahai mamuli o ka ike. Pur-suit', w. 1. Ka hahai ana; ka alu- alu ana. 2. He oihana. Syn. calling; occupa- tion. Pur-vey', v. E hoolako i ai. Pur-vey'or, TO. Kuene; mea hoolako i kela me keia mea e pono ai. Syn. steward. P6s, n. Palahehe. Push, r. Ekoo;epahu. Push'in^, adj. Makaala; mikiala. Syn. energetic. Pu'sil-la-nlm'I-ty, n. Maka'u wale. Syn. cowardice. Pu'sil-lan'i-mo&s, adj. Maka'u wale. Syn. cowardly. Puss, n. Popoki; owao. Syn. cat Ptks'tule.TO. Puupuuliilii. Syn. pimple. P^t, V. E waiho. Pu'tre-fae'tlon, n. He palaho'. Pu'tre-fy, v. E palaho'. Pu'trid, adj. Palaho'. P fifty, TO. He pati ; mea hoopaa aniani. Pfiz'zle, V. E hoohuahualau; e hoopo- hihihi. Pfiz'zling, adj. Pohihihi; hoohuahua- lau. Pyg-my, n. He keko; mea iii. Pyr'a-mid, n. Puuoa; piramida. Py-ronn'e-ter, to. Mea ana wela nui. Pyr'o-tech'ny, to. Oihana hana ahika- olele. Pyr'o-teeh'nist, n. Kanaka hana i na ftliikaolele. QUACK 165 QUICKSAND Q Qn&ck, n. 1, Leo o ka manu ka'ka'. 2. Kauka hemahema. Qua,ck'er-y, n. Ka akena wale maka ke lapaau. Quad'ran-gle, n. He hulna-ha. Quad'rant, n. L Ka hapaha' o ka poai. 2. Mea ana kiekie. Quad-raf ie, adj. Pili i ka huinaha' like. Quad-r&t'ic e-qua'tion, n. Hooha- like mana elua. Quad'ri-lat'er-al, n. Ill aoao eha'. ^ua-drllle', n. He hula pa-ha'. Quad-rin'ion, n. Kuaderillona. Qu^d-roon', n. Hehapanika. Qu^d-ru'ma-notks, n. Lima eha'. Quad'ru-ped, n. Holoholona wawae eha'. Quad-ru'ple, adj. Pa-ha'. ^uaff, V. E iuu a nuL Quafir'mire, n. Nenelu poho'. Syn. bog. Quaint, fufj. 1. Alio e; ano hoakaaka. A quaint expression, he olelo ano e. Syn. odd; whimsicaL 2. Kahiko; no ka wa kahiko. Syn. antique. Quake, V. E haalulu; e naueue. Syn. tremble. Quak'er, n. He ano hoomana. Syn. Friend. Qu^l'I-fl-ca'tlon, n. 1. Ka makaukau. 2. Kahoo-koe; hoohaike. QuaPl-fi-er, n. h Hua olelo hooku- pouo. 2. Mea e hoomakaukau ana. Qual'i-fy, V. 1. E hoomakaukau ma- mull okaimi. 2. Ehoohaiki; ehookupono. Qu^l'i-ty, n. 1. Auo. A good qtiality, he ano maikai. 2. Kulana kiekie. Qualm, n. 1. Poluea. Syn. nausea. 2, Qiiabns of conscience, k A hoo^&i o ka. lunaikehula. Qualm'ish, acjj. Poluea. Syn. sick at the stomach. Quan'da-ry, n. He pilikia no ka mao- popo ole. Qag,n'tl-ty, n. 1. Kanui. 2. He kuanite. Quar'an-tine, w. Kahoomalu ana, no kamaiahulau. auar'rel, r. Hohakaka; kiimu ku-e', ufltr'rel-soiue, adj. Hakaka; huhu wale. Qu^r'ry, n. 1. Lua kalal pohaku. 2. Ka loaa ma ke kl holoholona. Quart, n, Hapaha galani ; kuata. Quar'ter, n. 1. Hapaha, 2. Kau-wahi. 3. He ahonui i ka enemi ma ke kaua. Qua-ter'ni-on, n. Eha'; he kauiut. Quaternion of soldiers, eha' poe koa. Quar'ters, n. Wahi uoho. Qujjr'ter-day, w. La hookaa aie. Quar'ter-deck', n. Oneki o hope o ka moku, no na 'lii moku. Quar'ter-ly, adj. Kela me keia hapa- ha. Quar'ter-ly, n. Buke i paiia ma kela me keia ha]^a-ha. Quar'ter-mas'ter, n. Luna hoomakau- kau, hoolako, no ka puali koa. Quar-tette'^ „ Leo mele me na leo Quar-tet' | ^' eha'. Quar'to, n. He buke me na lau eha i ke kalana. Quash, V. E hoopau. Qtcash an indict- vient, e hoopau i ka hoopii. Qua'ver, n. 1. He haalulu o ka leo. 2. He leo mele. Quay (ke), n. Uapo ku moku. Syn. wharf. Queen, n. Moi wahlne. Queen dcSw'a-ger, n. Alii wahine, kane make. Queer, adj. Ano e. Syn. odd ; singular. Quell, V. E hoopio. Qteell an insurrec- tion, e hoopio i ke kipi. Quench, v. 1. E kena. Syn. satisfy. 2. E kinai. Quench fire, e kinai 1 ke ahi me ka wai. Quench'a-ble, adj. Hiki ke kinaiia. Quer'ist, n. Mea nieniele. Quer'u-lotks, adj. Nainai; na ole. Syn. complaining. Que'ry, n. He niele; he ninau. Quest, w. Kaimiana. Syn. search, Ques'tion, n. 1. He ninau. 2. Kumu kanalua; kumupaio. Ques'tlon-a-ble, adj. Kanalua la. Ques'tlon-er, n. Meaninaninau. Quib'ble, 71. He olelo hauhili. Qulb'bler, n. Mea hauhili ma kana olelo. Quick, a. I akula; wahl. Quoth Ae, wahi aiia. Quo'Cieut, n. Helu puka. R R ab'bet, v. E hole 1 ka papa. liab'bit, n. Lapika; iole kahiki. Habibie, n. He puulu kanaka ; ultiaoa. Kab'bid, adj. Hehena; haehae. Race, w. 1. He kukini; heihei. 2." He mamo. The five races of man- kind, 11 a mamoellma o kanaka. K ace'eourse, n. Kahua heihei. Rack,!'. E kupaka. Racked with pain, kupaka i ka ena. Rack'et, n. Kamumu nui; walaau nui. Rji'di-ance, n. Malamalama alohilohi. Ra'di-ant, adj. L Huali; olinolino; alohilohi. 2, Radiant with delight, alohilohi ka maka i ka hauoli. Ra'di-ate, v. £ kaa; e hohola. Ra'di-a'tion, -n. Ke kaa ana; ka ho- hola ana. Ra'dl-a'tor, n. Mea hohola i ka mala- malama, a wela paha. Rad'i-cal, adj. Mai ke kumii mai. Radical change, he hoololi mai ke ku- mu mai. Bad'i-cal, n. He kumu. Syn. root. Rftd'i-cal-ly, adv. Mai ke kumu mai. Radically wrong, hewa mai ke kumu mai. Ra'di-As, n. Kaha hanai, Rarfle, 71. He ano piliwaiwai. S&ft, n. He huina laau hoolana ma ka wai; he laua laau. Raft'er, n. He oa hale. R*gr, n. Welu. Rag'a-marfin, n. Mea pupuka ino. Rag^e, n. 1. Huhunui; keeo. 2. Kupikipiki-o'. The ocean's rage, ke kupikipikio o ke kai. Rag-ged, adj. Weluwelu; haehaeia. Rag'man, n. Kanaka kuai welu. Raid, V. £ pakaha; e komo ma ke ano enemi. Rail, n. He kaola. Iron rail, kaola hao. Rail'ler-y, n. Olelo loiloi; olelo paani. Syn. banter. RailMng, ?;. 1. Paku' laau; he pa. 2. Olelo kuamuamu. Rail'road,| Alanui hao. Syn. tram- Rail'way, i "' way. Rai'ment, n. Lole komo. Syn. cloth- ing; garments. Rain, n. IT '-a. Ralu'bow, n, Anuenue. HAIN-GAUGE m "PvAZOH Jlfiin'-gatigre, n. He apti ana i ka nui o ka ii-a. Raiii'y, adj. U'-a, Kaln'y-sea'fon, n. Knaua. Kfiise, V. 1. E hoala; e hapai ae. Syn. lift 2. E ulu; hoo-ulu, 8. E leha'e. Jiaise the ef/is, e lelia'e i iia maka. Huis'ln, n. Hua waina malbb. Hake, 71. 1. Iliipuku; kahi opaltu 2. Kanaka nhaithiu Ilal'ly, V. E alu mai; e eu; ie hbo- eueu. 2. Hooheneherte; loiloi. Ham, n. 1. Hipa kune. He luikn hao no ka mbku k'au'a. 8. Kekulii ano panma. 'Ram, V. Ehon;epahu. Ivam'ble, n. E holoholo; e naakaikai. Syn. strolL Hana'bler, w. Mea holoholo; mea ma- kaikai. Kam'bllng, n. 1. Ka holoholo pna, 2. A raiiMiiig thou'gftt, he iuahao au- wana wale, pill ole. Ram'part, n. Ka pa o ka pa-kaua. Kain'rod, n. Hao noopiha pu. Ilanch, n. Wahl hanai holoholbna, Ran'cid, ai-pld'i-ty, n. Ka mama; ka hikiwa- we. RSp'id-ly, adv. Mama; wawe; hikl- wawe. Rap'lne, n. Ka hao wale ana; ka powlfc ana. _ Rapt'ure, n. HaUoli nui. Rapt'ur-otks, ttrf/. Piha i kakftuoli, Rar©, ac^. 1. Ike plnepineole ia; ml- limili. Syn. chblce. 2. Moaiki. Syn. underdone. Rar'e-fac'tiou, n. Ka hoo-mahi'a ah^p ke ea. Rar'e-^, v. E hoolilo a taama. Rare'ly, adv. Kakaikahi lua. Rar'i-ty, ?*. 1. He mea Ike plriepJidfe oleia; meamilimili. 2. Ke arbihama; anolahilahi. Ras'cal, ii. Kanaka kolohe; kanaka apiki. Ras-eal'i-ty, n. Hana kolohe; hana apiki. Rash, adj. Hoaano. Syn. foolhardy. R^sh'ly, adv. Me ka noonoo ole. Hasp, n. He apuapu nui. Rasp'ber-ry, n. He akala. R&ip'ing:, adj. Okalakala. Rat, 71. lole nui. Rate, n. 1. Kumukuai. Syn. price. 2. Ka holo ana; ka nee aua. SYlr, movement 3. Ratio; kulana. Rath'er, adv. 1. E nho. 2. Iki. Rather small, uuku iki. R&t'i-fi-ea'tioJi, n. Kaaponoana. Rat'i-fy, v._ E apono ma ke kakau Hina. Ra'tio (sho), n. Ke kaullke; rati'o. Ra'tlon, n. He mahele ai. Ha'tlon-al, adj. Noonoo ; ku i kk liOb- uoo. Ra'tion-al-ly, adv. Me ka noonoo. Kat'line* n. Kaula liilii o ka Lklni mokiu Rat- toon', n. Oha'ko. Rat'tle, n. Meapaani hbonakeke. Rav'agre, r>. E luku;ehooneoneo. SV^. devastate. Rav'a-ger, n. Mea luku. Syn. plun- derer. Rave, v. E pupul'e Iba; e kamailiopu- pule. Ra'ven, n. MaTiu kofaka. Rav'en-ojks, adj. 1. Hae. Syn. vora- cious. 2. Ravenously hungry, pololi loa. Ra-v'ine', n. Kahawai. Rav'lng^, adj. Hehena, Rav'ish, v. , 1, E pne; e lima Ikafkft. 2. Ravished with delight, pilia i ka ha- noli. Raw, adj. 1. Maka; kole. 2. Raw material, ua lako m'rtoll. 3. Anuanu;oplli. Syn. blustering. Raw'boned, oto'. Olala. Raw'hide, H. Ill maka; laau hill. Ray, w, Kukuna. RftyleHs, adj. Tonlf ; poeleele. Raze, v. E hooauhuli; huohiolo. SYk. demolish. Ra'zor, n. Pfehl unrfuml. KAZOR-STROP 168 RECIPE Ba'zor-strdp, n. Hi hoo-kala pahi- umiumi. Reach, f. 1. E kikoo; e o aku. 2, E homai. 3. E hohola. Reach far and wide, e hoholo ma o a maanei, Keach, n. 1. Ma kahi e hiki ai. Within reach o/ the ana, ma kahi e hiki ai ka lima. 2. Ma kahi kokoke. Re-Sct', r. E ili hou; e hoi hou. Re-ac'tion, n. K a hoi hou ihope. Read,t;. E heluhelu. Read'a-ble, adj. Kupono ke helu he- hiia. Readier, n. 1. Mea heluhelu. 2. Buke heluhelu. Read'i-ly, adv. Me ka hikiwawe; me ka makaukau. Read'i-nesi», n. Ka makaukau; ka hi- kiwawe. Readying, n. He mea heluhelu; ka he- luhelu aua. Re'ad-just', d. E hooponopono hou. Re'ad-J&st'ment, n. Ka hooponopono hou ana. Re'ad-mis'sion, n. Ka hookomo hou ana. Re'ad-mlt', v. E hookomo hou. Read'y, adv. Makaukau; lolii; mio. Re'af-firm', v. E hai hou ; c 1 hou. JHe-Sil, adj. Oiaio;maoli. Syn. genuine. Re-al'i-ty, n. Ka oiaio. Syn. truth; fact. Re'al-l-za'tion, n. Ke ko ana. Re'al-ize, r. 1. E ko. Svn. accom- plish. 2. E loaa. Syn. find. 3. E hooraaopopo. Syn. appreciate. 4. E puka. Syn. gain. Re'al-ly, adv. He oiaio. Syn. verily; truly. Realm, n. AupunI moi. Ream, n. He puolo pepa, 90 quires. Ream'er, n. He will e hana a nui ka puka. Re-an'i-mate, v. 1. E hoihoi mai i ke ola. 2. E hoohoihoi. Reap, 1/. E ohi. Reap'er» n. Mea ohi; mikini okl pa- laoa. Re'ap-pear', v. E hoeahou mai. Re'ap-pear'anre, n. Ka hoea hom ana mai. Re'ap-point', v. E koho hou no ka oihana. Rear, n. 1. Ko hope. Rear of the house, ko hope o ka hale. 2. Hear of an arviy, huuapaa. 3. Ke kua. Rear, v. 1. E hanal. Syn. raise. 2. E ao. Syn. Itach. 8. E hoala; e kukulu. Syn. raise; elevate. 4. E ku ma na wawae hope. Re'as-ceud', v. E pii hou ae. Rea'scn, n. 1. Ka noonoo kanaka. • 2. He kumu. Syn. motive. Rea'son.r. E noonoo pu; e ao aku. Kea'son-a-ble, adj. Kuponu; ku i ka noonoo. Rea'son-a-ble-ness, n. Ke kupono; ku Ika noonoo. Rea'f on-a-bly, adv. Ma ka mea ku- pono. Rea'gon-er, n. Mea alakai i ka noo- noo. Rea'son-lng, n. Ke alakai ar.a i ka noonoo. Re'as-sem'ble, v. E akoakoahou. Re'aM-serf, v. E hai hou. Syn. reaf- firm. Re'as-sume', V. Ehapaihou; e lawe hou. Syn. resume. Re'as-sure', v. E hoopau i ke kaualua; e hoopau 1 ka pihoihoi. Re'at-tempf , v. E hoao hou. Re-bate\ n. Kahooemi ana. Hehate on duties,' ka hooemi aua mai ka auhau dute. Re-bel', v. E kipi. Keb'el, n. He kipL Re-bel Pi on, n. Ke kipl I ka aupuni. Re-bell'iou8, ac?/. Kipi; liookuli. Re-bound', v. 1. E lele hou inaL 2. E kupiubi. Re-btkfl', «. Kumu keakea. Re-build', V. E kukulu hou. Re-buke', i;. E ao; e papa'ku. Re-bAt,, V. E pale i ka olelo hoike, Re-«gll', V. 1. E kahea hou luai. 2. E hoihoi mai. 3. Ehoomanao. Syn. recall to mind. Re-e&nt/, v. 1. E hoihoi mai i ka lua- nao. Syn. retract. 2. E haalele i ka manaoio. Re'ean-ta'tion, n. Ka haalele aua i ka manao. Re'ea-pit'a-late, v. E helu hou mai ka mua mai. Re'ea^plt'u-la'tion, n. Ka heluna nul. Re-cap'ture, v. E hopu hou. Re-cede', v. E ku emi ihupe; e hoi ihope. Re-ceipt', n. 1. PalapaTa hookaa. 2. "Ka loaa ana. Syn. recejitiou. 3. He rula no kekahi mau Luna. 4. Kahi e hoo-kaa ai. Re-ceiv'a-ble, adi. Loaa mai. BiUt receivable, na bila loaa mai. Re-ceive', t'. E loaa. Re-ceiv'er, n. Mea e loaa ana; mea malama. Re'cent, adj. Iho nei. Kecent arrival, ke'ku ana iho nei. Re'cent-ly, adv. A no iho nef. Re-cep'ta-cle, n. Wuhi Loahu. Re-cep'tion, n. 1. Ka loua aua. 2. "Ke kipaana. Re-cess', n. 1. Wa hoomaha pokole. 2. "He kuono iloko o ke keen a. Rec'i-pe, n. Rula wehewehe no kekahi m'auhana. Becipe for cooking, t\x\& uo ke kuke ana. KECIPIENT IGO r.EDOUBLE Be-clp'I-ent, n. Mea nana e loaa. Be-cip'ro-cute, v. E haawi aku ha- awl rani; e pauai like. Re-cit'al, n. Kahai waha ana. Bec-i-tsi'tion, n. Ka hai ana. Be-cite', v. E hai waha; e hai paa naau. Syn. repeat. Beck'less, ady. Noonooole. Syn. rash. Beck'less-ly, adv. Me ka noonoo ole. Syn. rashly. Beck'on, v. E noonoo; e helu. Beck'on-ing:, /i. 1. Ka hooponopono anai ka helu. 2. Ka helu ana; helu. Be-elaiIn^ v. 1. E hoohuli mai. 2. E loaa hou. Syn. recover. 3. Reclaim poor land, e hoomomona i ka aina panoa. Be-claim'a-ble, adj. HikI ke hoohu- liia. Be-cline', v. E hilinai aku; e moe iho. Be-clin'ing:, n. Ka hilinai ana; ka moe iho ana. Be-eluse, n. Kanaka noho mehameha. Bec'oc-nl'tion, n. Ka hoomaopopo ana; K.aike ana. Be-cdg^'ni-zance, n. Ano hona i ka- kauia. Bec'og-nize, v. E hoomaopopo; e ike aku. Be-coil', V. E kuemi ihope. Bec'ol-lect', v. E hoomanao. Syn. remember. Bec'ol-lecHion, n. Ka hoomanao ana. Be'com-mence', v. E hoomakahou. Bec'om-mencl', v. E apono. Bec'om-men-da'tion, n. Ka apono aua. Letter of recommendation, palapa- la apono. Be^com-mit', v. 1. E hoihoi hou. Re- covimit a bill, e hoihoi hou i ka bila. 2. E hana hou. Bee'om-pense, n. He uku hana. Syn. reward. Bec'on-cile, v. E hookuikahi; hoo- laulea." Bec'on-«gil'i-a'tlon, n. Ka hookuikahi ana. B£c'on>dite, adj. 1. Pohihihi; mao- popo ole. 2. Huna'ia mai ka noonoo. Syn. abstruse. Be'con-dfiet', v. E kai hou; e alakai hou. Be-c6n'nol8-8ance, n. Ke kiu ana i ka aina. Be'con-noi'tre, v. L E kiu; hooma- kakiu. 2. E hakilo. Be-cdn'quer (kon'ker), v. E hoopio hou. Be'con-gld'er, v. E noonoo hou. Be'eon-sld'er-a'tlon, n. Ka noonoo hon ana. Be-cord', v. E kakau ma ke ano moo- lelo. Bfic'ord, n. He moolelo kakau. Court of record, aha kakau. Record of evi- dence, moohihia. Be-c6rd'er, n. Luna kakau palapala. Re-count', v. E hai liilii mai. Be-course', n. Wahi launa. Syn. resort. Recourse to books, e launa me na buke. Be-eov'er, v. 1. E loaa hou ka mea i lilo. 2. E ola hou; konakonea. Syn. get well. Be-c6v'er-y, n. 1. Ka loaa hou ana o ka meai lilo. 2. Ke ola hou ana. Bee're-ant, adj. Hull hoi ihope; ku- makaia. Recreant to a trust, kumakaia i kekahl pono. Bee're-ate, i;. E hoo-oluolu; e hoona- nea. E paanl. Bee're-a'tion, n. Ka hoo-oluolu ana; ka paani ana. Be-criin'i-nate, v. E nuku aku nuku mai. Be-crim'i-na'tlon, n. Ka nuku aku nuku mai. Be-cross', v. E hele hou i kela aoao. Be-crult', v. 1. E hooikaika hou i ke kino. 2. E kepa. Be-crult', n. He koa hou ; mea kepa hou. Be-eruits', n. pi. Kela lako keia lako. Beet'an-gle, n. Huina kupono. Beet-an'gu-lar, adj. Huina kupono. Bec'tl-fl-ca'tion, n. Ka hooponopono ana; ka hoopololei ana. Bee'ti-fy, r. 1. E hooponopono. Syn. correct. 2. E hoopololei. Syn. straighten. 8. E hoomaemae; hoo-aiai. Syn. clarify. Bec'ti-lin'e-ar, adj. Kaha pololei. Bec'ti-tude, n. Ka hoopouo. Syn. uprightness. Bee'tor, n. 1. He kahu ekalesla. 2. Puuku nui o ke kula nui. Be-cAm'bent, adj. Moe hilinai. Syn. reclining. Be-cu'per-ate, v. E hooikaika hou. Be-ciir', v. 1. E hoihou. Reei'.r to a subject, e hoi hou i ke kumumauao. 2. E ike hou ia. Be-cur'rence, n. Ka ike hou; hoi hou. Bed, adj. Ulaula. Bed'den, v. E ha'ulaula. Bed 'dl fell, adj. Haulaula, Be-deem', V. 1. E hoola panai. 2. E uku panai. 8. Redeem a pledge, e hooko i ka olelo hoohiki. Be-deem'er, n. Ka Hoola. Be-demp'tion, 7t. 1. Ke Ola, 2. Ka uku panai aua. 8. Ka hooko aua. B«^d'h6t, adj. Enaena. B6d'iiesH, n. Ka ulaula. B^d'o-lent, adj. Moanlanl. Be-dotkb'le, v. E i>apalua. EEDOUBT 170 REGICIDE Ke-doubf (dowt), n. He papu iloko o kekahi pakaua, Kc-dound', v. E kokiia marauli o ke- kahi mea. Redound to his glory, e ko- kua mamuli o kona nani. He-dress', v. E hooponopono i na pi- likia. He-dress', n. Ka hoihoi ana o kapoino. Ile-duce', v. 1. E hbo-emi. 2. E hoopio. Byn. conquer. Ile-due'tion, ?i. 1. Ka lioo-eini. 2. Ka lawe pio nua. He-diin'diaut, adj. Piakela; ketu Heed, n. 1. He ohe; ohu kani. 2. He naku; akaakai. Syn. rush. Heef, V. E li. Reef the sail, e li ka pea. Ileef, w. Ae-kai; kuanalu. IJeek, V. E punohu. Heel, V. 1. E hele hikaka; e kunewa- newa. 2. Reel from weakness, e kaalele. 3. E wiii. Syn. wind. Heel, n. He pokakaa will. He'e-leet', v. E koho hou. He'em-biirk', v. E ee hou maluna o ka moku. He'en-aet', v. E hana hou; hooholo hou. He'en-force', v. 1. E hooikaika hou. 2. E hoopiha hou mai. H-haiiau hou. Re-gen'er-a'tion, n. Kahanaa hou. Re'gent, n. Hope moi. R"^'i-cide, n. Pepehi al.'I; meapepehl moi. " KEGIME 171 X., '^ 'Re'^ivae'f (ra-zheem') n. Ke ano O ka hoomalu ana. rRe^'i-vaen, n. Ka noho'na i loaa ka ikaika kupono o ke kino. Re^'i-mi^nt, 11. He regimana koa. Ke^'i-nient'als, w. Na aahu koa. Ke'grion, n. Wahi. Region of country, wahi o ka aina. Beg'l8-ter, w. 1. He papa kuhikuhi. 8yn. catalogue. 2. Kapuahi hoomahanahale. 8. He pani ea no ke kapuahi hao. 4. He Duke kakau. Marriage register, buke kakau mare. 5. Kahiki anaokaleomaikahttallaa loa a i ke kiekie loa. Keg'is-ter, v. E kakau. Syn. record. Keg'Is-trar, n. Luna kakau; puuku. Registrar of public accounts, puuKU nui o ka waihona aupuni. Re^'is-tra'tion, n. Ke kakau ana. Syn. recording. Reg'is-try, n. He buke no ke kakau ana 1 kela me keia mea. Kegr'nant, adj. E noho alii ana. Be-gret', n. Mamlna; minamina; me- nemene. Re-ffret'ful-ly, adv. Me ka minamina. Reg'u-lar, adj. Man; walea. Regular proceedings, na hana ku man. Reg'u-lar'i-ty, n. Ke ano mau; ma ke ano i maa. Reg'u-liir-ljr, adv. Ma ke ano mau; ma ke ano 1 maa. Resr^u-late, v. E hooponopOno. Syn. adjust. Reg'u-la'tion, n. 1. Ka hooponopo- no ana. Syn. adjustment. 2. He rula. Syn. rule. Regr'u-la'tor, n. Mea hooponopono. Bo'ha-bll'l-tate, v. E hoinoi hou i na pono i lawe la'ku. Re-hers'al, n. 1. He hai hoomakau- kau. 2. E hai. Syn. recite. Reli^n, n. Ka noho alii ank. ReMin-burse', v. E hoihoi i ka poho. Syn. repay. Re'im-burse'ment, n. Ka hoihoi ana i ka poho. Rein, n. Hekaulawaha. Togivereirii to, e hooko mamuli o ke kuko. To take the reins, e alakai. Re'ln-force', v. See re-enforce. Reins, «. Ka puhaka. Re'in-s^irt', v. E hookomo hou. Re 'in-state', E hoihoi hou ma ka oiha- na. Re'in-v«8t', V. Hoomoe hou I kawai- wai. Reinvest money, e hoomoe hou i Re-it'er-ate, v. E hai plnepine; e ku- kaiolelo. Re-it'er-a'tlon, n. He plnepine ka hai ana. Re-ject', V. E hoole; e hoowaha'waha'. Re-J6c'ti<»n, n. Ka hoole ana ; ka hoo- wahawaha. Re-J6ice, v. E hauoli. Re-j-hiaa. Res'to-ra'tion, n. Ka hoihoi hou ana. Re-8tor'a-tive,7?. Laau hooikaikakino. Re-store', v. 1. E hoihoi. Syn. return. 2. Restore to health, e haawi hou i ka ikaika kino. Re-stor'er, 71. Mea nana e hoihoi. Re-straiu', v. E kaohi; e hoopaa; e keakea. Re-straint', n, Ke kaohi ana; ke hoo- paa ana. Re-striet, v. E hoohaiki. Syn. limit. Re-strlc'tion, n. Ka hoohaiki una. Syn. limitation. Re-sftlt', n. Hojpena. Re-sume', v. E hapai hou. Resume work, e hapai hou i ka hana. Re-s6iup'tion, n. Ka hai»ai hou ana. Res'ur-ree'tion, n. 1. Ke ala hou luia mai ka make mai. 2. Ka boala hou ana. Re-8tks'ci-tate« v. Ehoolahou. Re-s&sVl-ta'tion, 71. Ka hoola hou ana. Re-tail', v. 1. E kuai liilii aku. 2. Retail gossip, e holoholo olelo. Re'tail, n. Ke kuai liilii. Re-tail'er, n. 1. Kalepa kuai liilii. 2. Retailer of gossip, he holoholo olelo. Re-tain', v. E hookpe; e hoopaa. Re-tain'er, n. 1. He ohua; he poe ukali. 2. Uku hoopaa loio. Re-tfike^, v. E hopu hou; e lawe hou. Re-tal'i-ate, v. E hana aku hana mui. Re-t&l'i-a'tion, n. Ka hana aku hana mai. Re-tiird', v. E hoohakalia; e hoololohi. Re-ten'tion, n. Ka hookoe ana; ka hoopaa ana. Re-ten'tive, adj. Hoopaa; apo. A re- tentive mind, ha naau apo; uaau hoo- paa. R6t'i-cence, n. Ke ano mumule; ka- mailio ofe. Ret'i-cent, adj. Koho njalie; kamaillo ole. Ret'1-eule, n. Eke lawe mea humu- humu. Ret'i-na» n. He mea ano upena ma ka maka._ Ret'i-uue, n. He poe ukali njahope o ke'lii. Re- tire', v. 1. E hele aku, Syk- de- part. 2. Hele i ka hiamoe. 3. E haalele. Retire from business, e baalele i ka oihana. Re-tire'ntient, n. 1. Kahi mehameha. 2. Ka haalele ana Re-tir'ing, adj. Akahai; noho malie; mahaoi ole. Re-tort', n. 1. Pane huhu. 2. Ipu hooheehee metala. RETRACE 175 RICHES Re-trace', v. E hoi hou ihope, Ke-traet', v. E hoihoi niai i ka olelo. Be-tr&€'tlon, n. Ka lawe hou aua i ka olelo. Re-treaf, v. E hee; e auhee. Be-treat', n. Wahi malu; wahilulu; hepuuhonua. Syn. asylum. Re-trench', v. E hooemi i na lilo. Ke-trendi'ment, w. Ka hooemi an% i na lilo^ Rfit'ri-bu'tion, n. Ka hoopai ; ka uku. Ke-trib'u-tive, adj. Uku e like me ka hana. Jtetrihutive justice, k© kaulike e uku ana e like me ka hana. Be-trieve', r. E loaa hou. Retrieve a reputation, e loaa hou i ka moa maikai. Re-triev'er, n. He illo i aoia e ki a hoihoi mai i na manu i ki ia. Bet'ro-grade, v. E ku-enxi ihope; e hoi ihope. Bet'ro-ffres'sion, n. Ke kueml ana; ka hoi ana ihope. Bet'ro-spect, n. Ka nanaina o ka wa i hala. Bet'ro-specfive, adj. No ka wa 1 hala. Be- turn', v, 1. E huli; e hoi hou. Syn. come back. 2. E hoihoi. Syn. bring back; fetch hack. Be-tarn§, n. pi. He papa hoike. Election returns^ ka papa hoxke np ke koho ba- lota, Be'u-nite', v. E hui hou; e hoohui hou. Be- veal', V. E hoike i na meahuna'. Syn. divulge. Bev'el, 11. He anaina uhauha. Syn. carouse. Rev'e-la'tlon, n. He hoike ana. Rev'el-ry, 71. Uhauha. Re-vene^e', n. He hoopai ino. Be-v<;ns:e'ful, adj. Manao Inaina; man ao hoopai ino. Be v'e-nue, n. Na loaa o ke aupunl. Be-ver'ber-ate, v. E kupinai. Syn. echo. Be-verT>er-a'tIoxi, n. Ke kupinai ana; kekani ana. Be-vere', v. E hoomaikai. R6v'er-ence, n. He manao hoomaikai. B6v'er-end, n. Hapa-ha' o ka eka. Roof, n. Hale oluna; kaiipoko. Roof, V. E kiakulu i ke kaupoko. Rooriess, adj. 1. Kaupoko ole. 2^ Nele i ka hale ole. Room, n. 1. He keena; luml. 2. Wahiakea; wahi kaawale. Make room, e hooakea; e hookaawale. Room'y, adj. Akea; kaawale. Syn. spacious. Roost, V. E kau mehe moa la. Roost'er, w. Moa kane. Syn. cock. Root, n. He aa; he kumu. Root. V. 1. E hookumu. • 2. E eku. Rope, n. Kaula. Rope'mak'er, n. Mea hana kaula. Rope'walk, n. Hale hana kaula. Rope'yiirn, n. Pulupulu hana kaula. Rose, n. He pua rose. Ro'se-ate, adj. 1. Ulaula, mehe rose. 2. Omeomeo. Rose'bush, n. Kumu rose. Ros'ter, n. Papa inoa o ua lii koa. Ros'trum, 7U He awai hai-olelo. Ros'yt adj. Omeomeo. Syn. roseate. Rot, n. Palaho'. Syn. putrefaction. Ra^falto-'ry, | «^/- ^aa; kakaa. Ro'tate, V. E kaa ma ka iho. Ro-ta'tion, n. 1. Ke kaa ana. 2. Head in rotation, e heluhelu kaahele. Rote, n. 1. Ka hoopaa naau; hai paa- naau. Head by rote, e heluhelu paanaau. Rot'ten, adj. 1. Palaho; popopo; pa- lakahuki. 2. Rotlcn egg, hua aelo. Rut'ten-stone, v. Pohaku palupalu mea anai. Bo-tAnd', adj. Nemunemu. Ro-tund'i-ty, n. Ke auo poepoe. Rou-e', 71. Kanaka hoohaumia. Roi^grh (rtif), adi. 1. Okalakala. A rough voice, leo okalakala. 2. Apuupuu; malualua. A rough country, he aina malualua. 3. Kupikipiki-o'. 4. Keemoa; niha; kamaniha. Syn. surly; crabbed. Rotkgh, n. Kanaka hakaka wale. RoAf^h, V. To rough it e noho e like me ka nihi; e noho hemahema. Robgh'hew (r&f;, v. E kalal mua. 12 Roftg^ily, adj. ala 1. Me kalimaoolea. 2. Okalakala. To answer roughly, e pane okalakala. Rotigh'ness, n. Ke ano okalakala; ma- lualua, etc. Roiigh'shod, adj. 1. Kamaa oolea. 2. ano oolea; paakiki. To ride rough- shod, e hooko me ka manao ole aku i ka enaehao hai. Round, adj. Poepoe. Round, n. 1. He puni. 2' Laau poepoe OKe alapii. Round, V. E noo-popo; e hana a poe- poe. To round off comers, e pohe ; e po- huku. Round'a-bout', adj. Pololeiole; pae- waewa. Round'ed, p. p. Poheoheo. Round'ly, adv. Akea; me ka wiwo ole. Syn. openly; boldly. Rduse', V. 1. E ala'e; e lalelale; e eu. 2. E hoo-ala; e hoo-eueu. Rout, V. Ehoo-auhee. Syn. vanquish. Route (rute), n. He ala e hele ai. Rou-tine', n. Ke ano mau o ka hana. Daily routine, na hana mau o ka la. Syn. round. Rove, V. E hele auwana. Syn. roam. Rov'er, n. Mea hele auwana; he ku- heleloa. R6w, n. Hehannaele; uluaoa. Syn. riot. Row, n. Lalani. Row, V. E hoe waapa. Rdw'el, n. Ke kui o ke kepa'. Rdy'al, adj. Alii. Rdy'al-ly, adv. Me he moi la. R6y'al-ty, n. 1. Kekulauamoi. 2. He mahele no ka mea nona ka pono. Rub, V. E anai; hookalakala. Sy*j. scour. Rftb'bisli, n. Opala. Ru'bi-cund, adi. Ulaula. A rubicund visage, he helehelena ulaula. Ru'by, n. Pohaku momi. Riid'der, w. Hoeuli. Rfid'dy, adj. Ehu. Rude, adj. 1, Mahaoi; niha. 2. Kuaaina. Syn. uncultivated. Rude'ly, adv. 1. Mahaoi; niha. 2. Hemahema. Mudely constructed, 'ku- kulu hemahema ia. Rude'ness, n, Ano kamaniha; ano mahaoi. Ru'di-ntent, n. He mole; kumumua. Rudiments of knowledge, na kumumua o ka ike. Rue, V. E mlhi; e mamina. Syn. re- gret. Riie'ful, adj. Kaumaha; luuluu. RCirfl-an, n. Kanaka lokoiuo; he pepe- hi kanaka. Rtkrfle, v. 1. E hoouluhua. Syn. vex. 2. E pihapiha lole. 3. E onini mai la i ke kai. RCkjCi n. 1. Moenawawae. 2 Pelamoe. Rdg'ged, adj. 1. Apuupuu; malualua. 2. Puipui. RUIN 178 SAFE-CONDUCT Ru'in, n. 1. Poino loa. 2. Kahua hale i helelei. KiiMn-oAs, adj. 1. Poino, Syn. disas- trous. 2. Helelei. Jn a ruinrnw condtiion, hele- lei wale. Bule, n. He loina; nila. Syn. regula- tion. Kule, V. 1. E noho aupuni; noho alii. 2. E lanakila. Syn. triumph, 8. E kaha lalani. 4. E hoomalu. Syn. govern. Hul'er, n. 1. He poo aupuni; he luna. 2. He rula laau. Hum, n. Rama; wai ona. Rikm'ble, v. E haalulu; e nakuln. Rfim'bling, ad/. Manunu'nu; nakulu. Bii'mi-nate, v. E hoolualuai. Syn. chew the cud. Bu'mor, n. He lono wale. Rfiimp, 71. Ke kikala. lium'ple, V. E hoo-mimind. Jli&n, V. 1. E holo ; e holo mama. 2. E kahe. Syn. flow. Kikn, n. He holo. 2. He wahi kahawai uukn. 3. He kikoo nuii ke dala makabane- ko mamuli o ka maka'u. 4. Ke kau mau ana. A run of good luck, ke kau mau ana o ka pomnikai, 5. Ka hahai mau ana. Bun of had luck, ka hahai mau aua o ka poino. Rttn'a-way, n. Meamahuka. Ban'ner, n. 1. Kanaka kukini. 2. He holua. Bu-pee', n. Dala o Inia, 46 keneta. Rikpt'ure, «. 1. He mokuahana. 2. He puu-lele. Syn. hernia. R6pt/ure, v. E mokuahana; e moku. Ru'ral, acf/. Nokuaaina. Rural districts, na wahi o kuaaina. £u8e» n. Haua hoohalua; hana maalea. Syn. artifice; stratagem. Rjksh, n. 1. Naku; kaluha;akaakai. 2. He holo nui. Rdsli, V. E nei. Riis'sian, n. Kamaaina no Rusia. Riist, n. He popo. Iron rust, kukae- hao. Rus'tic, n. He kanaka no kuaaina. RAs'ti-eate, v. E hoonanea ma kua- aina. Ru8-tic'i-ty, n. Ke ano kuaaina. RiisHle, V. E nehe; nakulukulu. Rdst'y, arfj. 1. Popo;popopo. 2. Poina wale; poina loa. RQt, n. Hemawaema ke alanui. To {allow in a rut, e hooko man ma ke an-i> :ahiko (mehea'la e hahai auai kama- wae o ke alanui.) Ruth'less, ad). Menemeneole; loko- Ino. Syn, pitiless. • S Qab'batli, n. La Sabati. la^'bre:!"- Hepahikaua. Sii'ble, adj. Eleele rpouli. Sac'eba-rlne, adj. Ono, me he ko la. Sa'cer-do'tal, adj. Pili i ka oihana kahuna pule. Sack, 71. 1. Eke. Syn. bag. 2. He ku'ka. Sack, V. E luku; e powa. Syn. plunder; ravage. Sack'ingr. w. Lole hana eke. Sac'ra-nient, n. Ahaaina a ka Haku. ga'«red, adj. \. Hoano; hemolele. Stn, holy. 2. Laa; kapB. Syn. dedicated; eon- secrated. 8a'€red-«es8, n. Ke ano laa; ano kapn. Sac'ri-flce, n. 1. He mohai. 2. He poho'. To sell at, a sacrifice, e iuai pono'. Si€'rl-nc«, tr. E mohai; e hoopoino; hoo-poho'. Sac'rI-legre, n. Ka hoohaumia ana i na mea hoano. Sac'ri-le'gious, acf?*. " Manao hoino i na mea hoano. Syn. impious. Sad, adj. Kaumaha; luufun; ehaeha. >Sad'den, v. E hookaumaha i ka naau. Sad'dle, n. Noho tio. Sad'dler-y, n, Na lako no ka hoa ana i ka lio. Sad'dle-tree, n. Laau noho lio. Sadly, adv. Me ke kaumaha o ka naau. Sad'ness* n. Kaumaha; luuluu; mo- kuahua; mokumokuahiia, Safe« adj. 1. Malu; maluhia; lulu; palekana. 2. FiUkia ole. Sdfe, n. 1. Pahu waiho dala. 2. He pa waiho ai. Sftfe'-edn'dact, n. Palapala hoomalu kino ma ka hele huakai ana iloko o ka aina o ka euem.i. SAFEGUARD X79 SATIRICAL Safe'grtiilrd, n. He pale no ka poino. Safe'ly, adv. Maluhia; palekaua. Safe'ty, n. Maluhia; malu; lulu. Safe'ty-lamp, n. Kukui hoomalu ola, no ke komo ana ma na lua ell. Safe'ty-Talve', n. Paul hookuu mahu. Sag, V. E alu; e alualu. 6s-ga'cio&8, adj. Noeftu; uaauao. Syn. wise. Sa-gftc'I-ty, n. Noeau; naauao. Syn. wisdom. 8a§^e, n. 1. He kanaka naauao. 2. He laau ala, mea hoomiko ai. 8ai:e, adj. Naauao. Sail, n. 1. He pea. 2. He hooholo ma ke kal a wai e ae paha. Sail, V. E hooholo; e holo. Sail for pleasure, e kakele waa. Sail'cloth, n. Lole hana pea. Sall'ldft, 71. Keen a hana p.ea. Sail'mak'ery n. Mea hana pea. Sail'or, n. He hooholo moku; Iftina. Saint, n. He mea hemolejle. Sainfly, adv. Hemolele. Sake, n. Pono. For the sake of the people^ no ka pono o ka lahui. SaFa-ble, adj. Lilo koke ke kuai la. Sal'ad, n. He ai mikomiko. Sal'a-rled, adj. Uku paaia. Annual salary, uku paa o ka raakahiki. S&l'a-ry, n. Uku paa; uku makahikl. Sale, TO. He kuai lilo. On sale, waiho ana no ke kuai. Sales'man, n. Kanakakual; kupakako. Sa'line, adj. 1. Paakai. Saline parti- cles, t\& hu'napaakai. 2. Miko 1 ka paakai. Sa-li'va, n. Wale. Sal'i-vat'ed, n. Hookaheia ka wale. Sal'low, adj. Olenalena. Sal'ly, V. 1. E puka aku mawaho. 2. E hooukR kaua. Sal'ly-port, n. Puka komo p ^a pa- kaua. S&l'nioB (8&in'on)j n. Kamano. 8a-loon' n. Keeua ajjcea. A drinking saloon, keena Inu wai-ona. Gambling saloon, keena pili-waiwal. Photographic saloon; keena pai-kii. 8f(lt, TO. Paakai. Sj^lt, V. E ko-pi' 1 ka paakai. Salt'cel'lar, to. Ipu paakai. Sa-lu'brl-oaH, adj. Oluoln. Syn. healthy. A salubrtotis climate, he kau oluolu. Sa-lu'bri-ty, n. Anooluolu; kupono i ke ola kino. S&l'n-ta-ry, adj. Maluhia; kupoiio. Syn. beneficial; useful; wholesome. 8&l'-«-ta'tlon, n. Uwe aloha; ole>o aloha. Syn. gteetiujr. Bal-ft'ta-to'ry, n. E haawi ana 1 ke aloha. Sa-Iute', V. £ haawi ana 1 ka mahalo; E aloha aku; e uwe aloha. Sftl'va^e, n. Ka uku no ka hoopakele ana i ka moku a ukaua moku paha. Sal-va'tion, n. Ola; Ola Mau Loa. Salve (siiv), n. Laau hamo eha. Sal'ver, n. Pa metala. Sal'vo, TO. Ke kaui like ana o kekahi mau pu. Same, adj. la mea hookah! no; mea like. Same'neaus, n. Ka like; ka lokahi. Sam'ple, n. Ana hoohalike. San'a-to-ry, adj. Ku i ke ola kino. Syn. sanitary. Sanc'ti-fl-ea'tion, to. Ka hoo-laa ana. Sane'ti-fy, «;. E hoo-laa; e hoano. Sane'ti-mo'ni-oiks, to. Hoomana hoo- kamani. Sane'tion, v. E apono. Syn. approve. Sane'ti-ty, TO. Ke ajio hemolele; auo hoano. Sanc'tu-a'ry, n. Wahi hoano; luaklni. Sane'tum, n. Keena malu'. Sand, TO. O'ne. Sand'al, TO. Kamaahawele. San'dal-wcfbd, to. Iliahi. Sand' stone, to. Pohaku oneone; he pa- paakea. Sand'wich, to. He mau apana berena me ka i'o mawaeua. Sand'wich, v. E hookomo mawaena o na mea elua. San'dv, adj. 1. Oneone. 2. Ehu. Sandy hair, lauoho ehu. Sane, adj. Lalau ole ka manao. San'gui-na-ry, adj. Puni koko; hoo- kahe koko. Syn. bloody. San-jBTuine, adj. Naau hoihoi. San'i-ta-ry, adj. No ke ola kino. San'i-ty, TO. Ka pololei o ka noouoo. Sap, TO. Ka wai o nameaulu. Sap, V. E kohl malaloiho; e eli malalo iho. Syn. undermine. Sa'pi-ent, adj. Naauao. Syn. wise. Sap'ling:, TO. Kumu laau opio. Sar'casm, TO. Olelo loiloi. Syn. satire. Sar-cas'tic, adj. Loiloi; hwhenehene. Syn. satirical; caustic. Sar-cdpli'a-gus, to. Pahu-pohaku ku- papau. Sar'di-us, n. Pohaku momi; snredio. Sar-don'ie, adj. Henehene hookama- ni. Sardonic laugh, akaaka hookamuui. S&sh, TO. 1. Kaei puhaka. 2. Laau aniani no ka pukamakanL Sa'tan, n. Satana; Diabolo. Syn. the DeviL Sa-tanMc, adj. Ano Satana; Ino loa. Satcli'el, n. Eke buke. Siit'el-lite, w. 1. He hoku' liilii e poai ana i ka hoku' nui. 2. He hoopilimeaai. Sa'tl-ate, V. E hoo-lawa; e ke'na; mao- na. S«-ti'e-ty, TO. Ka lawa pono; kapiha pono. S&t'ln, TO. Kilika pahoehoe. Sat'ire, to. Olelo luiloi no na hana kti- pouo olo. 8a-tlr'lc-al, adj. Hoehenehene aaai ku hewa. SATISFACTION 180 SCHEME Sat'is-fac'tion, n. 1. Ka oluolu o ka manao. 2. Ke ko anao kamakemake. Sat'i<}-fac'to-ri-ly, adv. Aponoia. Sat'is-fac'to-ry, adj. 1. Kupono; pono. A satisfactory answer, he haina pono. 2. Ku i ka makemake. Sat'is-fy, v. 1. E hooko i ka makema- ke. 2. E hooia. Syn. prove. 3. E hoo-kaa. Satisfy a claim, e hoo- kaa i ka aie, also hoo-na'. 4. Satisfy thirst, e ken a i ka makewai. 5. Satisfy hunger, e hoopau 1 ka pololi. 6. Satisfy the wants of a child, e hoo-na i ke keiki. Sat'rap, n. He kiaaina ma Peresia. Sat'u-rate, v. E hoo-ma-u'. Sat'u-rat'ed, adj. H«o-u'ia. Sat'ur-day, n. La hoomalolo; Poaono. Sat'ur-na'li-a, n. pi. Ahaaina uhauha. Sat'ur-nine, adj. Nanau. Sauce, n. Kai ono no ka mea ono. Sauce, V. E pakike'; e honekca. Siiuce'box, n. Keiki puoke' ; keiki maliaoi. Sau'cer, n. Pa kiaha. Siiu'cy, ady. Pakike', honekoa; mahaoi. Siiun'ter, v. E holobolo hoonauea. Sau'sage, n. I'o kaki. Sav'age, n. He kanaka hihiu; kanaka hupo. SvN. barbarian. Sav'age, adj. Hihiu; lokoino. Syn. barbarous ; cruel. S^v'age-ly, adv. Me ka lokoino loa. Sa-T&n'na, n. Aina papu; aina malai- lai. SVN. prairie; pampas. Sa-vant' (sa-vong), n. Kanaka naau- ao. Save, V. 1. E malama. Syn. take care of. 2. E hoopakele. Syn. rescue. 3. E hooIa. Syn. redeem. Siiv'ingr, adj. 2. Hoomakaulii. 2. A saving clause, he olelo e pakele ai. Silv'ing, prep. Koe. Syn. except. Sfiv'ings, n. Na loaa i hoiliili ia. Siv'lor ^ „ 1. Ka Hoola;Iesu Kristo. Siiv'iouri 2. Mea e hoopakele ana. Sav'or, n. 1. Liu. The savor of salt, ka liu o ka pnakai. 2. He mea &i&. SiVvo-ry, adj. Ono; mikomiko. Saw, n. 1. He pahiolo. 2. Olelo naauao. Syn. proverb. Saw'dugt, okaoka papa. Sjiw'pit. n. He lua olo papa. Saw'yer, n. Kanaka olo papa, Siiy, V. E olelo; e i ; e hai. Say'ing, n. He olelo. Scab, n. He papaa ma ka Hi. Seab'bard, n. Wahi' pahikaua. Syn. sheath. Scaffold, n. He amana. Syn. gallows; gibbet. Scaf'fold-ing, n. Wahi e ku ai o ka poe kukulu. Sc^ld, V. E wela i ka wai, a mahu paha. Scald, n. 1. He wela ma ka ili no ka wai wela, a mahu paha. 2. He mai ma ka iwi poo. Scale, n. 1. He ana. Sy'n. measure. 2. Na leo pa-ko-li. 3. Unahi. Syn. fish-scale. 4. He papa ana kumukuai; ana uku. 5^ He anuu. Scale, V. 1. E pii iluna. Syn. mount; ascend. 2. E wehe i na unahi. 3. £ ana. Sca-len<-', adj. Like ole o na aoao me na huina. Scales, n. Ana kaupaona. Scalp, n. Iwi poo. Scalp'el, n. Pahi oki a ke kauka. Scai'y, adj. Paa i na unahi. Scamp, n. Mea hana apiki. Syn. knave. Scam'per, v. E holo ki'ki'. Scamp'ish, adj. Apiki. Scan, V. E hakilo; e kiai pono. Scan'dal, n. He olelo, a he hana, hoo- haumia. Scan'dal-ofts, adj. Haumia;hoohihia. Scaii'dal-mong'er, n. He wahaohi. SclSt%,!«^i- Lawaole. Scant'ling:, n. Lnau kua. Scape'goat, n. Mea i hoopaiia no na hewa o hai. Scfipe'grace, n. Mea apiki maoli. Scap'u-la,'n. Ke kipoohiwi. Scar, n. Linalina; moali. Scar from burning, kalakala wela. Scarce, adj. Kakaikahi; ike pinepine oleia. Scarce'ly, adv. Aneane hiki ole. Scar'ci-ty, n. Ka lawa ole; ka nele. Scare, v. E hoopuiAva. To scare away animals, e hoohemu. Scare'crow, «. He mea hoohema manu. Scarf, n. Lole hawele a-i'. Scar'let, adj. Ulaula. Scar 'let fe'ver, n. He fiva; fivaula. Scatheless, adj. Poino ole. Syn. with- out harm. Scat'ter, v. 1. E hoohelelei. Syn. strew. 2. Hoopuehu. Syn. disperse. Sc^t'ter-ing, adj. Helelei liilii. S€av'en-g:er, n. Mea hoomaemae ala- nui kulanakauhale. Scene, n. He nanaina. Scen'er-y, n. He nanaina ma ka aina. Scent, n. 1. He ala; ka honi o ka ihu. 2. He meheu. A foul scent, he pilo. Scent, V. 1. E moauL Syn. perfume. 2. E honi. Scent'less, adj. Ala ole. Scep'ter, n. Kookoo alii. Sched'ule, n. Papa hoike; papa kuhi- kuhi. A schedule of prices, papa kuhi- kuhi kumukuai. Scheme (skeme), n. He kumu hana; hana i noonooia. ^ SCHEME 181 SCRUPULOUS Scheme, V. E poonoo; e noonoo hana. Syn. plan. Schism (slzm), n. Hemokuahana. Schis-inat'ic, adj. Mokuahana. SchoFar, n. 1. Hauinaua kula. Syn. pupil. 2. Kanaka makaukau ma ka ike. Sch61'ar-ly, adj. Makaukau ma ka ike. Syn. learned. SchdI'ar-ship, n. 1. Ka makaukau o ka ike. 2. He kulana kokua ma ke kula. Scho'li-um, n. Manao pili o ka manao hai^ _ School (skool), n. Hekulaao. School, V. E ao. School'fellov*-, n. He hoa kula. Syn. Bchool-mate. Sehool'house, n. Hale kula. School-ing, n. Ke ao ana ma ke kula. School'-ma'am, n. Kumu kula wa- ll in^. School'-mas'ter, n. Kumu kula. Syn. school teacher, SchcTbl'teach'in^, n. Oihana ao kula. SchcTbn'er, 1. Kialua. 2. Kiaha nui, mea inu bia. Sci'ence, ». L, Ike; ike i hoonohonoho ponola. 2. Akeakamai. Sci'en-tirie, adj. Akeakamai. Sci'en-tiric-al-ly, adv. Mamuli o na ^oina o ke akamail Sci'ent-lst, n. Kanaka akeakamai. Scin-til'la, n. He huna; lihi iki. Scln'til-late, v. E imoimo mehe hoku la; e anapanapa. Syn. twinkle. Sci'on, w. Mamo;la'la'. Scis'sors, n. pi. Upa' oki. Se6ff, v. E oleic haakei: e kuamuamu. Scdrfer, n. Kanaka haakei. Scold, a. Enuku; hookikina; wahapaa. Scolcl'ing, n. Heolelohuhu; olelo nu- ku. Sconce, n. He poo. Scoop, n. He kioe. Scoop, V. E kioe ; e poo. Scoop'net, n. He upena liilii paa lima. Scope, n. 1. Ke kumu. Syn. design. 2. The scope of the eye, ka nanaina o ka maka. 3. He palena o ke kumumanao. Scorch, V. E papua i ka wela; e hoo- wela; paawela. Score, n. 1. Iwakalua. Three-score and ten, ekolu iwakalua me ka umi. 2. He papa kakau kaha. 3. To pay up old scores, e hookaa i na aie kaliiko; e hopu no na hala kahi- ko. Score, V. 1. E kakau kaha. To score a game, e eo ma na kaha. 2. To score up against one, e hoomau- hala. Sc6'rl-a, n A'a' pele. Scorn, V. £ hoohenehene; e hoowaha'- waha'. * Scorn'er, n. He kanaka haakei. Scorn'ful, adj. Haakei. Sc6r'pi-on, n. Moo niho-awa. Scotch, V. E paipai ka huilai kaaole. Scotch'man, n. Kaniaaina no Sekotia. Scot'free, adj, Hookuia me ka ukuole. Seoun'drel, n. He mea i lilo loa i ka hewa. Scour, V. 1. E anai; e hoohinuhinu. 2. E holo a puni me ka imi ana. Scour the country for food, e holo a puni ka aina e imi ana i ai. Scourge (skurge), «. 1. He kaula hili. 2. He mai ahulau, \ 3. He hoopai. Scout, n. He kiu no ka puali koa. Scout, V. E loiloi; e hoohenehene. Syn. ridicule. Sc6tf, n. He kao; waapa nui halihali ukana. Scowl, n. Hookuekue maka. Scram'ble, v. E kokolo ma na kuli. 2. E hopuhopu aku. Scrap, n. Apana liilii; hakina; huna, A scrap of news, hunahuna nuhou. Scrap'b«>ok, n. Buke hooiliili huna- huna olelo. Scrape, v. 1. E koli; e kolikoli. 2. E wao; wauwau. Syn. scratch. 3. E koekoe. Scrape, n. Hihia, Scrap'er, n. Mea koekoe; mea kolikoli. Scratch, v. 1. E wao; e wauwau. 2, E helu. Syn. scratch as a hen. Scr&tch, n. He kaha wale. Scrawl, V. E kakau me ka pupuahulu. Scraw'ny , adj. lika ; iii. Scream, v. E uwa'; e uwe nui. Screech, n. He kani okalakala. Screen, v. 1. E pale; e huna'. Syn. shelter; hide. 2. E kanana. Syn. sift Screw (skru), n. 1. Kui nao; wili nao. 2. Screio of a steam ship, wili kakaa o o ka mokuahi. Screw, V. E uma; e wili. Screw'driv'er, n. Wili-kui-nao. Screw'pine, n. Puhala. Syn. pandanus. Scrlb'ble, v. E kakau wale aku. Scrib'bler, n. Mea kakau wale. Scribe, n. Kakauolelo. Scrimp, V. E hoohaiki ma ka hoolako ana Scrip, n. Palapala hoike no na mahele walwal. Script, n. Hua kepau ano kakau lima. Script' ur-al, adj. Ku like me ka olclo o ka Baibala. Scrlpt'ure, n. Baibala, ScrcSf'u-li, n Kaalaala. Scrdfu-louH, adj. Alaala. Scroll, 71. He owill pcpa. Scroll'saw, n. Pahiolo oki kuawili. Scrub, v. E holoi ikaika. Scrfib'by, adj. Kupu ole; ii. Scru'ple, n. L Haohao o ka manao; kanalua, 2. He ana no ka laau lapaau. Scru'pu-lotks, adj. Akahele loa. SCRUTINIZE 182 SEDUCTION Scru'ti-nize, v. E kiai pono; e hakilo; e kiei. S«ru'ti-ny, n. Ke kiai pono ana; ka hakilo ana. Seud,i>. 1. E holo imua o ka makani; e kalewa. 2. E holo hee aku. Seikf fie, n. He aumeume. Sctill, n. He hoe pokole. Scull'er, n. Kanaka hoe pa-lua itia hoe. Seul'ler-y, n. Wahi e waiho ai na mea o ka hale kuke. Setilpt'or, n. Mea kalai kii. Seulpt'ure.n. Kalai kii. Sciim, n. Hu'a; huwa'. Scup'per, n. He puka hookahe wai no kaoneki raoku. Scur'ril-otis, adj. Amuamu; haillili. Sciir-rllM-ty, n. Olelo kuamuamu. Scut'tle, V. 1. E hoo-piho' i ka moku. 2. E holo kiki. Scyttie (sithe), n. Pahi oki mauu. Sea, n. Kai. Sea'board, n. Kahakai. Syn. seacoast. Sea'breeze, n. Makani ahe. Seabreeze at Lahaina, maaa. Seabreeze at Ecma, eka. Seabreeze at Hilo, malua. Sea'eoast, j Kahakai. Syn. sea- Sea'side, ) shore. Sea'far-ing, adj. Holo moana. Seal, n. 1. Ilio o ke kai. 2. He sila ; hoailona pal. Seal, V. E sila. Seal'ing-wax, n. Kepau sila palapala. Seam, n. Kuina. Sea'man, n. Kanaka holo moana. He luina. Syn. sailor. Sea'man-shlp, n. Ke akamai maka hooholo moku. Seam'stress, n. Wahine humnhumu. Sea'port, 7J. Awa ku moku. Sear, v. E kuni i ke ahi. Search, v. E imi;ehull. Syn. seek; look for. Search'er, n. He mea imi; mea hull; haumana. Syn. inquirer. Search'war'rant, n. Palapala imI. Sja'rdoniVn. Ke akea o ka moana. S«a'sliell, n. He p\ipu o kai. Sea'sliore, n. Kahakai; kaha one. Syn. seaside. Sea'sick, adj. Poluea;luai-tnoku. Sea'son, n. 1, Kau. Growing season, laaulu, Out of season, laawela. 2. Wa kupono. Seas'on, v. 1. E hoomiko ai. 2. ~E hoomaloo. Season lumber, e hoo- maloo papa. S ja'8on-a-l>le, adi*. Kupono i ka wa. Soa'son-ing, n. He inai. Syn. con- diment. Seat, 71. 1. He noho. Syn. chair. 2. Ke kikala. 8. Kahua. A seal of learning, kahua hoonaauao. S^r/Avard, adv. I kai; makai. Sea'weed, 7i. Limu. Sea'w6rtii-y, adj. Kupono ke holo moana. Se'eant, ti. Kaha oki. Se-cede', V. L E hoo-kaaokoa aku ; e olti. 2. E haalele. Se-ces'sion, n. Ka hookaawale ana; ke'kaaokoa ana. Se-clude', v. E hookaawale makahi malu'. Se-clu'sion, n. 1. Kahi mehameha. 2. Ka hoo-Dfcehameha ana. S^e'ond, 71. He sekona. See'ond, adj. Lua. The second day, ka lua o na la. See'ond, v. E kokua. Second the motion, e kokua i ka manao. See'ond -a'ry, adj. Emi mai. 0/ seor ondary importance, emi ka walwai. See'ond -hand', adj. Aole hou loa. Sec'ond-rate', adj. Aole maikai loa; emi ka maikai. Se'ere-cy, n. Ano malu'; hai ole ia. Sworn'to secrecy, hoohikiia no ka hai ole. Se'cret, n. Olelo huna'; iliea huna'. Se'cret, adj. Malu'. Sec're-ta'ry, n. 1. Kakau-olelo. 2. Pahu kakau palapala. 3. Kuhina aupuni. Se-erete', r. I. E huna'. Syn. hide; conceal. 2. Secrete one's self, e pee. Syn. hide. Se'eret-ly, adv. Malu'. Sect, r». Aoao hoomana. Sec-ta'ri-an, adj. Pili i ka aoao hoo^ mana. Sec'tion, n. 1. He mahele. Syn. di- vision. 2. He hakina; apana i okiia. Sect'or, 71. Haklua poai e moe ana ma- waena o na hanai elua me ko laua pio, S^c'u-lar, adj. No ke kino. Secular affairs, na liana e pili i ke kino. Se-cure', adj. 1. Paa. 2. Malu; lulu. Se-cure'ly, adv. Paa. Se-cur'1-ty, n. 1. Maluhia; ka hoo- paa ana. 2. Wai wai hoopaa; palapala hoopaa. Se-date', adj. Jsoho malie; pihoihoi ole. Se-dately, adv. Malie. Scd'a-tive, n. Laau hooluolu eha; mea hoomalielie. Sed'en-ta'ry, adj. Noho malie; noho i ka hale. Sedentary occupation, na haua c hoopaa ana i ka hale. Sed'i-ment, n. Oka; maku. SyN. dregs. Se-di'tion, n. Kipi. Syn. insurrection. Se-di'tiotks, adj. Kipi; hoala kipi. Se-duce', v. 1. E hoowalewale; e alakai hewaT 2. E onou; luahele. Syn. entice. Se-duc'er, n. Mea hoowalewale; mea onouT Se-due'tlon, n. Hoowalewale; onou; ka hoohaumia ana. SEDUCTIVE 183 SENSATIONAL Se-dGc'tU-e.ad'f. Onou. Si"'. Ses'8lon,n. Kanohonna. School session, ka noho ana o ke kula. Session of Leg- islature, ka noho ana o ka Ahaolelo. Sess'pool, n. He nenelu. Set, v. 1. E hoonoho. Set brick, e hoo- noho pohakuula. 2. E napoo'. The sun sets, ke napoo' nei ka la. Set, adj. 1. Paa. Syn. established. Set principles, na loina paa. 2. Paakiki. Syn. determined. Set, n. He kulana. Set on edge, hooma« nia. Set-tee', n.. Noho koki'. Syn. sofa. Seftle, V. 1. E hooponopono. Settle accounts, e hooponopono i na helu. Settled in mind, alcaku'. 2. E noho; enoho paa. Settle in a pla^fte noho paa ma kauwahi. Settle down to business, e noho paa i ka hana. 3. E hooaiai i ka maku a i ka lepo paha. 4. E emi iho ke kahua. The house is settling, ke emi iho nei ke kahua o ka hale. Set'tle-ment, n. 1. Ka hooponopono ana. 2. Ka hoonoho ana i ka aina hou. 3. He panalaau; he kauhale. Set'tler, n. Mea noho paa ma ka aina hou. SETTLINGS 1C5 SIIEEX Set'tlinGTR, Yi. He maku; he oka. Syn. dregs; sediment. Set'to, n. He mokomoko; akoakoa. Sev'en, adj. E hikii. Sev'en-foid, adj. Pa-hiku. gev'enth, arf/. Kahiku; he hnpahiku. Sev'eu-teen/ adj. Umikumamahiku. Sev'en-ty, adj. Kanahiku. Sev'er, v. E oki a kaawale; e moku loa; poorauku. Scv'er-al, adj. He mau; kekahi raau. Sev'er-al-ly, adv. Pakahi; okoa. Se-vere', adj. Oolea'. A severe man, ho kanaka oolea. 2. Ikaika;uui. A severe cold, he launvL ikaika. 8. Ino; anuauu loa. Severe weather, wa iuo, wa anuauu loa. Se-vere'ly, adv. Me ka oolea; me ka paakiki. 2. Loa. Feel the cold severely, anuaau loa; opili loa i ke anu. Se-ver'i-ty, n. 1. Ke ano oolea; ano paakiki. 2. Severity of cold or heat, Ikaika o ke anu ; a wela tjaha. Sew (so), n. E humuhumu; e omau. Sew'er (so-er), n Mea humuhumu, Sew'er (su-er), n. He auwai hookahe aku i ka ino o ke kulanakauhale. i^'^Ktl'^^ i n. Ka ino i hookaheia'ku. Sew'ine (so'ing), n. Kela meakeiamea humuhumu. Sex, n. Ano kanea wahine paha. Male sex, kane. Female sex, wahiue. Sex-en'ni-al, adj. Kela me keia ono makahiki. Sex'tant, n. 1. He hapa-ono o ka poai. 2. Mea anal na huina. Sex'ton. n. Luna malama luakini. 2. Mea hookaui bele o ka luakini. Sex-tik'pl*;, adj. Pa-ono. Sex'u-al, adj Ano kane a wahine. Shab'bi-ly, adv. Kohu ole. Shabbily dressed, koh\i ole ka aahu. 2, Apiki. TVeaf 8/ia66i7i/ e hana apiki. Sh&b'by, ad/. Kohu ole; weluwelu. 2. Apiki. A shabby fellow, he kanaka apiki. Sh&ck'les, n. pi. Kupee no ka hoopaa- hao. Shade, n. 1. He malumalu. 2. Uhimaka; mea pale malamalama. Shade, v. E hoo-uhi. Sh&d'ow, n. A'ka. Shad'y, adv. Malumalu, Sh^ft, n. 1. He pua. 2. Au no ke kaa lio. 8. Iho hookakHa huila. 4. Puka e komo ai i ka lua ell waiwal. Sbagr'gy, adj. Huluhulu. Sliiib, n. irioa moi no Peresln. Shake, v. E hooluliluli; e hoonaueue; e naue. Shak-y, adj. Naueue; naka. ShalMow, adj. 1. Papa'u. Syn. shoal. 2. llapapu. Shallow soil, Icpo hapa'pa. Sham, n. Mea hookamani ; mea i-o ole. Sham-bles, n. W'ahi loli bipi; hale kuai bipi. Shfime, ?i. Hilahila; mea hilahila. Shaine-fac'ed, adj. Maka hilahila; palaimaka. Shame'ful, adj. Hilahila. Shame'ful-ly, adv. Hilahila ole. Shame'less, adj. Hilahila ole. Shame'less-lyj adv. Me ka hilahila ole. Sham-poo', v. E lomilomi. Shan'ty, n. Hale pupupu. Shape, n. Ke ano o ke kino; hioua. Shape, V. E hooponopono i ke kii o ke- kahi mea. 2. To shape a course, e hoopololei i ka hele ana. 3. Shape a course of reading, e hoopo- nopono i na mea e heluhelu. Shape'less, ad/. Hionaole;ano ole o ke kii. Shape'ly, adj. Aulii; maikai. Syk. comely. Share, n. He mahele; haawina. Share'hold-er, n. Ka mea nona na mahele. Shar'er, n. He hoa i komo pu ma ka mahele ana. Shark, n. Ma-no'. Sharp, adj. 1. Oi. Sharp pointed^ wana. 2. Awaawa. Syn. acid; pungent. 8. Huhu. Speak sharp words, e olelo huhu. 4. Akamai. Syn. keen; maalea. Sharp'en, v. E hookala; e liuua a oi. Shiirp'er, n. Kanaka maalea. Sharp'ly, adv. 1. Me ka huhu. 2. Sle ka Ikaika. Rebuke sharply, e ao ikaika aku. Sharp-set', adj. Pololi loa. Syn. very hungry. SUat'ter, V. E nahaha liilii;e wawahi liilii. Shave, v. 1. E kahi umiumi. 2. Koli ; e kolikoli. Shav-er, n. Keikikane. Syn. boy. Shav'ing, n. Pulupulu laau; mea ikoli- ia. Shawl, n. Kihei poohiwi. She, pron. la; oia (ano wahine). Sh^af, n. Pua' palaoa. Shear, v. E ako. Shear'er, n. Mea ako. Shears, n. 1. Upa' nul. 2. He mau koo ekolu, mea hapai i na kino kaumaha. Sheath, n. He wahi'. Sheathe, v. E hookomo i ka wahi.' Sheath-ing^, n. Mea hoo-uhi i ko laloo ka moku. Shed, 7t. 1. Hale malumalu; hale ka> mala. •2. He lanai. Shdd, V. 1. E hookahe. Shed rain, e hoo- kahe aku i ka u'-a 2. E pale. Sheen, n. Wakawaka; hulali. SHEEP 186 SHOW Sheep, n. Hipa.* Sheep'fold, n. Pahipa. Syn. sheep-pen. Sheei>'ish, adj. Maka hilabila. Slieep'shear'er, n. Meaakoliipa, Sheep'skin, 11. Hi hipa. 2. Palapala hookuu o ke kula nui. Sheet, w. I. He kihei moe ; kapa moe. 2. Apana pepa; kalana, 3. Kaula pea moku. Sheet'ing, n. Lole kihei moe. Sheet-light'ning, n. Uwila e anapa ana mai oao. Sheik (shake), n. He poo mamo o Arabia. Shelf, n. Holowaa; papa waiho mea liilii. Shell, n. 1. He pupu. Land shell, ^u-pn kanioe. 2, He poka' pahu'; Syn. bomb. Shell, V. 1. E olaiki; e poalo. 2. E ki-pu i na poka' pahu'. Shell-Tish, n. Meaolaokekai me ba iwi mawaho; e laa ka opihi, papal, ula. Shel'ter, n. Wahi malu; wani lulu. Shel'ter, v. E hoomahi. Shel'ter-less, adj. Malu ole. Shelve, v. 1. E waiho ma ka holowaa. 2. E moe hi-o'; waiho kapakahi. Shep'herd, n. He kahuhipa. Shep^herd-ess, n. He kahuhipa wa- hine. Sher'Hf, n. Makal nui. Shield, n. He pale ; pale kaua. Shield, V. E hoomalu; e pale. Shift, V. 1. E hoololi. Syn. change. 2. Shift the responsibility, e hooili ka pono maluna o hai. Shift, n. He palule wahine; mumuku. 2. Mahele wahana. ShXft'less, adj. Loli wale; hawawa. Shilling, 11. ' Silina. Shil'ly-shal'ly, adv. Ano kanalua mau; lauwili wale. Shlm'mer, v. E hulali; anapanapa. Shin, n. Lapa wawae. Shine, v. IS, malamalama. Shin'gle, n. 1. Pili laau. 2. Iliili o kahakai. Ship, n. Moku; moku kiakolu. Ship, v. C E hooili ukana maluna o ka moku. 2. Ship a sea, e popoi ke kai maluna o ka oneki moku. 3. E kepa; hoolimalimakumakahiki. Ship'board, adv. Maluna o ka moku. Ship-'mas'ter, n. Kapena moku. Syn. captain. Ship'ment, n. 1. Hooili ukana, 2. Ukana i hooiliia. Ship'ping, n. 1. Kela me keia ano moku. 2. Shipping news, nuhou no na moku. Ship'shape, adj. Kohu pono. Syn. in good order. Ship'wreck (reck), n. 1. Moku 1 make i ka moana. 2. Shipwreck of character, poino ka iuoa maikai. ShJp'wright (rit), n. Kanaka kapill moku. Shirk, V. E hoopalaleha; e imi i kumu e haalele hana. Shirt, n. Palule. Shiv'er, v. 1. E wawahi liilii, Syn. shatter. 2. E kuu-lulu; huhulu-ii'. E opili. Shoal, n. 1. Wahi papa'u o ke kai. 2. Shoal offish, uulu I'a. Shock, V. E hooilihia. Shock, n. He naueue. Shock of earth- quake, naueue o ke olai. ShtSck'iug, adj. llihia;eehia; weliw^li. Shoe, 71. Kamaa. Shoe, V. E kapili wawae hao. Shoe'black, n. Mea balaki kamaa. Shoe'black'ing, 7i, Inika kamaa. Shoe'mak'er, n. Humuhumu kamaa. Sho^'string, n. Kaula kamaa. Shoot, V. 1. E ki. Shoot from a gun, ki pu. 2. E nana. Syn. shoot from a bow. 3. E Kunu. Shoot out of the ground, e kupu ae la. Shoot, n. He oha'; pohuli. Syn. sucker. Shoot^ing-star', n. Hoku lele. Shdp, n. 1. Hale oihana. Carpenter shop, hale kamena. 2. Hale kuai. Sh^p'-keep'er, n. Kanaka malama hale kuai. Shop^lift'er, n, Mea aihue i koka hale- kuai, Shdp'ping, n. He makaikal kuai. Shore, n. 1. Kahakai ; kapakai. Syn. coast. 2. He koo. Syn. prop. Shore, V. E koo. Syn. prop. Short, adj. Pokole. Too short, ekekei'. Short'en, V. 1. E hoopokole ; e hooha- iki. 2. Shorten sail, e hookuu i ka pea, Short'hand, n. Kakau lima hoopoko- le. Syn. stenography. Short'hand'ed, adj. Lawa ole na lima hana. Short-lived', adj. Ola pokole. Short'ly, adv. Koke; kokoke. Short-sighf ed, adj. 1. Ike powehi- wehi. 2. Noonoo ole. Shdt, n. Poka' pukuniahi. 2. Lu. . 3. Ke ki ana i ka pu; ka pana ana i ka pua. Shote, n. Puaa liilii. Syn. pig. Shot'-tow'er, 71. Hale pakui kahi e ha- na ai i na lu. Should'er, n. Poohiwi. Should'er, V. 1. E auamo ; e haawe ; e kaupoohiwi. 2. E hoo-ke'. Should'er-blade, n. Iwi hoehoe. Shout, V. E hooho; e kahea leo nui. Shove, V. E pa'hn; e koomahope. Shov'el, 71. Kop«la. Shr>w, n. He hoikeike. To show off, e hookelakela. SHOW-BILL 187 SIMPLETON Show'-bill, n. Palapala hoolaha i pai ia. Slio-n-'case, 71. Pahu aniani; mea hoi- keike i na waiwal liilii ma ka hale kuai. Shdw'er, n. Kuau'-a; naulu. ShoAv'er, v. E u'-a; e uinini wal. U'-a, A showery day, Hookahakaha; hoo- Sh6w'er-y, adj. he la u'-a. Show'i-ly, adv. hiehle. Show'man, n. Kanaka holkeike mea hou. Show'y, adj. Hookelakela; hiehie. Shred, 7t. Apana lole weluweiu. Tom into s/ireds, naehaeia a weluweiu. Shrew (shru), n. Wahine pakakeu. Shrewd, adj. Akamai; ike; maalea. Syn. sagacious. Shrewd'ly, adv. Me ke akamai; me ka maalea. Shriek, 71. He uwa'; uwe nui. Syn. scream. Shrill, adj. Oioi; winiwini. Shrimp, n. Opae. Shrink, v. 1. Eeke;kUpau. 2. Shrink as in washing, pauneinei. Shriv'el, v. E mimino. Shrdud, n. Lole kupapau. Shrdudi, n. Na kaula puueo. Shr6b, n. Laau hihi , laalaau, ShrCib'ber-y, n. Na laa laau. Shiid'der, V. E haalulu. 8YN. treimble. Shiin, r. E haliu aku; e alo'. Shut, V. E pani. ShGt'ter, n. Pani puka. Shy, adj. Hopohopo; wiwo wale; palai- maka. Syn, timid. Shy'ly, adv. Me ka hopohopo. Syn. timidly. Sick, adj. 1. Mai. Sick at the stomach, uneunea. 2. Molowa. Sick of such talk, raolowa no ia ano olelo. Siek'en, v. E mai. Sick'ish, adj. Liliha; poluea. Stck'le, 71. He pahi kakiwi. Sick'ly, adj. Onawaliwali; omaimai. Sick'ness, n. He mai; he nawaliwali. Side, 71. Aoao. Side of head, hua-po6. Side, V. E ku ma ka aoao; e kokua. Sid«'b6ard, n. He papa waiho pa, Sule'glance, n. Awiha. Si-de're-al, adj. Syn. starry. The si- derial heavens, na lani o na hoku'. Side'g&d'dle, n. Noho wahine noka lio. Side'TTife, arfv. Ma ka aoao. Si'dle, V. E nenee pili aoao. Sle^e; 71, E hoopuui i ke kulanakau- halo ma ke kaua. Si-eg'ta, 71. He wahi hiamoe Ikl. Sieve (siv) 71. He kanana. 81ft, 71. E kanana. Sigh (si), 71. Leo uhn'. Sight, n. L Ka ike o ka maka. To sight or aim, e lena. 2. He nanaina; hiohioua. Sight'less, adj. Makapo; makapaa. Syn. blind. Sight'ly, adj. Nani i ka nanaina. Sign (sin), n. He hoailona; oull. Sign, V. 1. E kakau inoa. 2. E kuhikuhi lima aku; epeahi, Sig'nal, 71. He hoailona; hae hoailona. Pilot signal, hae pailota. Slg'nal, V. E peahi hoailona; e hoailona. Sig'nal, adj. Kupanaha. Syn. remark- able. Sig'na-ture, n. 1. Ka inoa I kakauia. 2. Ka leo ki o ka leo mele. Sign'board, n. Papa inoa mawaho o ka hale kuai. Sign'er, n. Mea kakau inoa. Sig'net, n. Hoailona pai. Syn. seal. Sig-nif'i-can-cyl Ke ano nui. Syn. Sig-nlf i-cance ( * meaning; import. Ano nui. Syn. Ke ano. Syn. Sig-niri-cant, adj. important^ Slg'nl-fi-ea'tion, n. meaning. Sig'ni-fy, v. E hoike. Signify a desire. e hoike i ka makemake. Syn. show; make known. Si^n-man'u-al, n. Ke kakau ana O ka lima. Sigu'post, n. Kia kuhikuhi. Si'lence, n. Neo; leo ole. Si'lence, v. E hamau; e hoo-neo; e hoo-ihalie. Si'lent, adj. Neo. Be silent, e hamau. Si'lent-ly, adv. Palanehe; palanehe ole. Silk, 71. He silika. SllkVn I ^ ,. 1. Palupalu me he siU- Sllk'y i ""^- ka la. 2. Silika. Silk'worm, n, Enuhe silika. Sill, 71. Paepae puka; laau kahua o ka hale. Sil'ly, adj. Lapuwale; naaupo. Syn. foolish. Sll'ver, 71. Kala'. Sll'ver-smith, n. Kanaka hana mea kala'. SU'ver-y, adj. Mehe kala' la. 2. Silvery tones, na leo iiahenahe. Slm'i-lar, adj. Ano like. Sim'i-lar'i-ty, n. Ke ano like. Syn. resemblance. Slm'i-lar-ly, adv. Like; ano like. SlmM-le, 71. Olelo hoohalikelike. St-mll'i-tude, v. Ka like; ke ano like. Syn. likeness; resemblance. Sim'mer, v. £ lapalapa ikl ma ka baila ana._ Sl-moon', 7*. Makani wela o Arabia. Sim'ner, v. E akaaka ano ole; akaaka wale. Slm'ple, adj. 1. Maopopo; aknka. 2. Akahai. To live in a simple manner, e noho akahai. 8. Naaupo. Syn. ignorant. Siin'ple-ton, 7t. Mea ike ole; mea na- aupo. SIMPLICITY 188 SKIXNY Slm-pllc'l-ty.w. T. Akahai o ka naau. 2. Ke ano moakaka, 3. Naaupo. Syn. ignorance. Sim'pli-fy, v. E hoomoakaka. Sim'ply, adv. Wale no. Syn. merely; only. The truth simply, ka oiaio wale no. Sim'u-late, v. £ kookamani; e epa. Syn. feign. Sim'u-la'tion, n. Kn hookamani ana. Si'mul-ta'ne-oug, adj. 1. Like. A si- multaneous shotit, he hoo'ho like. 2. Wa hookahi. Si'mul-ta'ne-ous-ly, adj. Ikawahoo- kahi. Sin, n. Hewa; hala. Since, conj. Oiai. Since, adv. Mahope mal. Sin-cere', adj. Oiaio; hookamani ole. Sin-cere'ly, adv. Me ka oiaio. SYN, truly. Sin-cer'i-ty, n. Oiaio. Syn. truth. Sine", n. He kaha i kaha kupono ia mai kehahi poo o ka pio, a i ka nanai e pili ana i kekahi poo; he koo. Si'ne-cure, n. He oihana i ukuia, aohe nae he hana. Sin'ew, n. Olona'. Sin'ew-y, adj. Ikaika; puipui. Syn. strong. Sin'ful, adj. Hewa. Sin'ful-ness, v. Kahewa. Sing, V. E mele; memele; e pa-ko-lL Birds sing, memele na manu. Sing by note, e pa-ko-li. Sln^e, V. E kuni ko waho i ke ahl. Sing'er, n. Meamele; niea memele. Singling, w. Ka pa-ko-li; ke mele ana. Sing'injtj-bo&k, n. Buke pa-ko-li. Sing'ing-uias'ter, n. Kumuao pa-ko-li. Sing'ing-schobl, n. Kula pa-ko-li. Sin'gle, adj. L Hookahi. 2. Mare ole. 3. Lokahi. Syn. united. Sin'gle, V. E wae. Syn. select. Sin'gle-h.aner-ly, adv. Me ke kuoo; me ke akaaka ole. So'ber-mind'ed, adj. Kuoo. So-bri'e-ty, n. 1. Ke ano kuoo. 2. Kaobaole. So'bri-quet (8oT[>re-ka'), n. Inoa ka- pakapa. 'Syn. nickname. 8o'ci-a-bll-i-ty, n. Ke ano launa pu. So'ol-a-ble^ „-,. t- S«'ci-al 1 °^J- La^^a. So'ci-al-ly, ndn). Ma ke ano launa. So-oi'e-ty, n. L Ka noho pu ana o kanaka. 2. Ka launa ana. 8. He liui. A literamj society, he hui imi uaauao o na buke. SAck, n. He kakini. ScJek'et, n. Kumu« Socket of the eye. makalua. Sdd, n. Papaamatm. Syn. turf. So'fa, n. He noho koki. Sdft, adj. Palupalu; pepe; wall; uouo'. SAft'en, V. E palu])alu; e hoopepe. Sofyness, n. Ke ano palupalu. Soil, n. Lepo. Soil, V. E paele I ka lepo. Sol-ree', (swii-ra'), n. He anaina hoo- nanca ma ke ahiahi. So'joum, V. E noho malihinl. S6'Journ-«r, n. Mea noho malihlni. S«l'ao«, TO. E hooluoln; hoo-na'. Gyn- cheer. So'lar, adj. No ka La. Solar heat, we- la o ka La. Sol'der, n. _ Kepau kapili metala. Sol'dier (sol-jer), n. He koa. Sol'dier-ly, adj. Ano koa. Sole, n. Poll wawae. Sole, adj. Hookahi wale no. Sole sur^ vivor, ka mea hookahi wale no i pakele- Sdl'e-cism, n. He hewa ma ka oleic. Syn. Darbarism. Sole'ly, adv. Wale no. Solely for your benefit, no kou pono wale no. SoVemn, adj. Eehia; hoano. So-lem'ni-ty, n. He hana eehia; ho ano eehia. Sol'em-nize, n. 1. E hooko i na ha- na ku i ka hoomana. 2. Solemnize a marriage, e hooko i ka oihana mare. 3. Solemnize the mind, e hookomo i ka eehia i ka naau. Sol'enin-ly, adv. Me ka eehia o ka naau. So-lic'it, V. 1. E kono; e hookonokono. Syn. entice. 2. E noi ; e koi. Syn. request. So-lic'1-ta'tlon, n. I. Ka hookonoko- no a'na. 2. Ke koi ana. So-lic'lt-or, n. He loio. So-llc'it-ofls, adj. Pihoihoi; iini nul. So-llc'i-tude, n. Iini nui o ka mauao. StU'id, n. He kino paa; he paa, S61'id, adj. Paa. So-lid'i-f^, TO. E lilo i kino paa. SoPid-ly, adr. 1. Me ka paa loa. 2. Me Jca lokahi. Syn. unanimouslv. So-lil'o-qnize, v. E nalu. / said to myself, nalu Iho au. So-Iil'o-quy, Tu Kanahiana. S'l>ed, adj. Kumukumu. Stftb'blc, 71. 1. Na kumukumu. 2. Opala. Syn. trash. Stftb'born, ady. 1. Paakiki; nuha. 2. Huakeeo. 8yn. stubborn in wick- edness. Sttkb'bom-ness, n. Ka paakiki o ka naau. St&d, n. 1. Laau ku na ka hale. 2. Pi he paluie. 8. He poe lio hoolaha. 4. Lio kea. Syn. stallion. Stu'df^nt, n. Mea iini uuauao. Btu'di-o, n. Keena haua kii. StuMi-oAM, adj. Imi. A studious boy, he keiki imi. StCid'y.t;. E imi naauao. Stad'y, n. 1. Imi naauao. 2. keena palapala. StbiT, n. 1. Waiwai okelame keiaano. 2. Opala. Hyn. trash. 8. Staff and nonsense, olelo lapuwale. St&ff, V. E hoonuu ai. Syn. eat greedily 2. E kupalu. Syn. fatten. 3. E hoopiha, StOflf'ing, 7t. Mea i hookomoia. St61'ti-fy, V. E hoike i ka naaupo; e haua mamuli o ka naaupo. Stfiui'ble, V. E okupe; e hina wale. StGm'bler, n. Mea okupe wale. Stum'bling-bloeky n. Mea e hina ai; kumu hoohihia. St Amp, 71. Kumu i koe. Stepeiao; ekullkuU. Stjknt, V. E keakea ka ulu ana. Stunt'ed, adj. A-a'; i-i'i. Stii'pe-fae'tion, n. Ka maeele ana o ke kino, o ka noouoo paha. Stu'pe-fy. V. 1. E hoomaeele. 2. E kaili i ka noonoo. Stu-pen'doiis, adj. Nui weliweli. Stu'pid, adj. Unea; naaupo; lo'lo'. Stu-pid'ly , n. A no unea; kualala. Stu'por, n. Maeele; unea. Stur'dy, adj. Ikaika; puipui. Syn. ro- bust. StatHer, V. E olelo u-u'. Syn. stam- mer. Stiit'te»-er, n. Mea leo u-u'. Syn. stammerer. Sty, n. 1. Pa puaa. 2. Uleule maka. Style, 7i. Ano, Style of speaking, ano o ke kamailio. Style, V. E kapa'ku, Syn. call. StyPish, adj. Hiehle; hookahakaha. Sua'sion. »Sec Persuasion. Moral suasion, ka haawi ana i ka olelo ao. Suav'i-ty (suav-lty), n. Ano oluolu; akahai. Sub-altem, n. Luna malalo iho. Sftb'di-vide', v. E maheJe hou i ka mahele. Sftb'di-vig'ion, v. He mahele o ka mahele. Sub-due', v. 1. E hoopiol hoolaka'aka. 2. Kumu manao; kumu. Sfib'Jeet, adj. Malalo o ka malu; malalo. Sub'jeet, n. 1. He makaainana. 2. Kumu manao; kumu. Sub-ject', V. E hoopio;waiho malalo. Sub-Jec'tion, n. Ka noho ana malalo iho. Subjection to law, ka noho ana malalo iho o ke kanawai. Sub-Joined% p, p. I pakuiia mahope. Sftb'ju-gate, v. E lawe pio. Syn. subdue. Sfib'Ju-gation, n. Ka lawe pio ana. Sftb-let', V. E hoolimalima hou malalo iho o ka hoolimalima mua. Sab-Iiine% adj. Nani; kamahao. Syn. grand. Sub-lim'i-ty, n. Kanani. Syn. grand- eur. S&b'lu-na-ry, adj. No ka honua nel. Byn. terrestrial. Sftb'ma-rine', adj. Malalo o ke kai. Sub-merge', v. 1. E komo. Syn. sink. 2. E hookomo malalo o ka waL SUBMISSION 200 SUFFHAGE Bnb-mls'sion, n. Ka aeanaikohai; ka hoolohe. Sub-mis'siTe, adj. Akahai; hoolohe. Sub-mlf, V. E ae i ko hai; e hoolohe. Sub-or'di-nate, adj. Malalo iho iS«6- ordinate position, he kulana malalo iho. Sub-orn', v. E kono i ka holke wahahee. Sub'or-na'tion, 71. E hookouokono no ka hoohiki wahahee. iSb:5oe"na.i ^' Palapala kena hoike. Sub-scribe', v. 1. E kakau inoa ma- lalo iho, 2. Subscribe for a newspaper, e lawe nu- pepa. Siib-scrib'er, n. Mea kakau inoa; mea lawe nupepa. Sub-scrip'tion, n. 1. Dala lawe nn- pepa. 2. Kakau inoa ana no kekahi mea. Subscription paper, palapala noi dala. Sub'se-quent, adj. Mahope mai. Sub- sequent events, na hana manope mai. Sub'se-q«ent-ly, adv. Mahope iho. Sub-serv'i-ent, adj. Kupono; hoolohe. Sub-side', v. E emi iho. E paholo. Sub'si-deuce, v. Ka emi ana iho. Sab'si-dize, n. V. E kokua me ke dala. Sub'si-dy, n. Uku kokua. Sub-slst/, v. E ola. Syn. live. Sub-sist'ence, n. Ke ola ana; na lako no ke ola. S&b'soll, n. Lepo paa malalo iho o ka lepo oluna. 86b'8tance, n. 1. Na lako kino. A man of substance, he kanaka lako. 2. I-o. The substance of the remark, ka i-o o ka olelo. 3. Mea. Another substance, Taea. e. Sub-stan'tial, n. 1. Koikoi. A sub- stantial man, he kanaka koikoi. 2. Paa. Sub-stan'tial-ly, adv. 1. Paa. Sub- stantially built, paa ke kukulu ana. 2. I'o. Substantially the same, like i'o no. Sub-stan'ti-ate, v. E hooia. Syn. prove; verify. Sub'stan-tive, n. Haiinoa. Syn. noun. Sftb'sti-tute, n. Panihakahaka;hope. Sab'sti-tute, v. E pani. Sub- tend', v. E kaha aku. Syn. pro- duce. Sikb'ter-fu^e, n. Hana epa; hana hoo- punipuni. Sab'ter-ra'ne-an, adj. Maloko o ka honua. Sabf le (satl), adj. Maalea. Syn. sly. Sabt'le-ty (sutl-ty), n. Ano maalea; ano epa. Sub-tract', v. E unuhi; e hoolawe. Sub-trac'tion, n. He hoolawe; he unu- hi. Sab'tra-hend, n. Kumu hoolawe. gub-ur'ban, adj. Mawaho ae o ke ku- lanakauhale. SaVurbs, n. Ka hooauhuli ana. Sub- vert, v. E hookahuli. Syn. over- throw. Sue-ceed', v. 1. E ko. 2. E noho i hope; e noho i pani. 3. E hahai. Day succeeds night, e ha- hai ana ke ao i ka po. Suc-cess', n. Ke ko ana; ke kuonoono. Syn. prosperity. Suc-cess'ful, adj. 1. Ko: lanakila. 2. "kuonoono. Syn. prosperous. Sue-cess'ful-ly, adv. Lauakila. Sue-ces'sion, n. 1. Ka hahai ana. Succession of events ka hahai ana o ke- kahi hana 1 kekahi hana. 2. Hooilina. Sriccession to the throne, ka hooilina ana o ka noho alii. Suc-ces'sive, adj. Kekahi mahope mai o kekahi. Suc-ces'sor, n. He hope mai. Successor in office, he hope mai ma ka oihaua. Suc-clnet, adj. Pokole; ano uui. Syn. concise. Suc-cincf ly, adv. Me ka pokole. Syn. concisely ; briefly. Sae'cor, V. E kokua hoopakele. Sat'cu-lent, adj. Momoua. Syn. juicy Suc-cAmV, V. 1. E make. Succumb' to sickness, make i ka mai. Syn. yield. 2. E ae aku mamuli o ke koiia'ua. Sach, adj. 1. O ia ano. 2. Like me. sack, V. E omo. Sack'er, n. He oha'; pohuli. Sack'le, V. E hanai wai-u'; e omo wa- i-u'. Sack'ling^, n. Keiki omo waiu. Suc'tion, «. Ka omo ana. Sad'den, adj. Emoole; kuhewa; hiki- lele. Sad'den-ly, adv. Emo ole. Su'dor-irlc, 71. Laau hookahe hou. Sads, n. Wai sopa. Sue, V. 1. E hoopii kanawai. 2. E nonoi haahaa. Su'et, n. Ka aila e hoopuni ana i na puupaa. SAffer, v; 1. E hoomanawanui 1 ka eha. 2. E ae mamuli o ke koi ana. Syn. permit. Sarfer-ance, n. 1. HoomanawanuL 2. Ka ae ana. Syn. pernu.ssion. Sarfer-er, n. Ka mea i eha; kameai poino. Sarfer-ing, w. n. 1. Eha; poino. 2. Ka hoomanawauui ana. Saf-fice', V. E lawa. Suf-fi'cien-cy, n. Ka lawa kupono. Syn. competency. Suf-fi'cient, adj. Lawa. Syn. enough. sarfix, n. Mamala pakui mahope o ka huaolelo. Saf fo-cate, V. E kalea; uumi; puua. Saffo-ca'tion, n. Ka paa ana o ka ha- nu. Sarfra^e, n. Ka pono koho balota. SUFFUSE 201 SUPINE Suf-fuse', V. 1. E uhi. Cheeks suffused with blushes, na papalina i uhi ia i ka ula. 2. Haloiloi. Eyes suffused with tears, na maka i haloiloi 1 na wai maka. Sugr'ar (shoog-ar), n. Ko paa. Sug'ar-cane, n. Ko ulu. Sug-ar'inill, n. He will ko. Hug-^esV, V. E hoopuka manao; e ku- hikuhi. Sug-ges'tion, n. Manao kuhikuhi. Syn. hint. Sug-gest'ive, ad;. Hoala manao. Su'i-cide, n. Mea lawe i kona ola iho. Suit.'w. 1. Paa. Suit of clothes, paa lole komo. 2. Hihia hookolokolo. 3. He imi mare. To press a suit, e koi e mare. Suit, v. Ku; kupono. Suit'a-ble, adj. Kupono. Syn. appro- priate; fit. Suite (sweet), n. L He poe ukali. 2. He mau keena pill pu. Suit'or, n. 1. Mea e noi ana e mare. 2. Mea e hoopii ana ma ke kanawai. Saiks, n. Ano nunuha. Sulk'y, adj. Nunuha. S'Olli'y, n. Kaa lio no ka mea hookahi. S61'len, adj. Keemoa; kaki; hooka- nanuha. Sftl'len-ly, adv. Mumule; nuha. S&l'ly, V. E paumaele. Syn. tarnish. E hooemi i ka nani. Stkl'pliur, n. Luaipele; kukaepele. Syn. brimstone. 861'tan, n. Inoa moi no Tureke. S61-ta'ua, n. Inoa moi wahine no Tureke. Sckl'try, adj. Wela; welawela; koe'- haeha. Stim, n. Hulna pan. 2. Ninau helu. SAm'ma-ri-ly, adv. Koke. Summarily dismissed, hookuu koke ia; hookuke ia. Sftm'ma-ry, n. 1. Ka hoouluulu ana. 2. Ka i-o o ka olelo. S6m'ma-ry, adj. Koke; hakulia ole. Summary punishment, hoopai koke. SQin'mer, n. v. Kau wela. SAm'mit, n. Ka wekiu; ka piko. Syn. top. Sum'mon, v. E kena aku; e kahea. Sbin'^inong, n, Palapala kil; palapala keua. 8ump'ta-oA8» a(^. Hiehie; kabikoia a nani. SAn, n. La. S6n, V. E kaulai i ka la. Sfkn'bcam, n, Kukuua o ka La. San'burnt, adj. Wela i ka La; mala; no'no. SftnMay, n. La Sabatl. Syn. sabbath. Sun'der, v. E oki a kaawale; e hooka- awale. S&n'di'al, n. Pa kuhikuhi hora ma- muli o ke aka o ka La. SAn'drles, n. pi. Kela me keia mea lii- lii. SCkii'dry, adj. Kekahi mau. Syn. sev- eral. S&n'light, n. Malamalama o ka La. San-ny, adj. Laelae. Sikn'rise, ) Ka puka ana o ka Siin'ris-lng, i "• La- Sfin'set, n. Ka na-poo' ana o ka La. San'shine, n. Laelae o kt La. Sftn'shin-y, adj. Laelae. Svn. sunn v. San'strokc, n. Poniuniu ku hewa mai no ka wela o ka La. Sfip, V. E omo iki. Syn. sip. Su'per-a-biiii'dance, n. Kaoipakela. Su'per-an'nu-at-ed, adj. Kolopupu. Su-perb', adj. Maikai loa; hiehie; nani. Su'per-car'go, n, Kupakako. Su'per-cil'i-oiis, adj. Haakei; haaheo; Syn. haughty. Su'per-ex'cel-lent, adj. 01 ka mai- kai. Su'per-fi'cial, adj. 1. Papau. Superficial knowledge, ike papau. 2. Pupuahulu. Su'per-fi'cies, n. He ili; he akea. Syn. area. Su'per-fine, adj. Oi loa ka maikai. Su'per-flu'1-ty, n. Mea i oi i ka mea kupono. Su-per'flu-ofis, adj. Waiwai ole; ma- kehewa. Su'per-hu'man, adj. 1. Weliwell; eehia. 2. Mawaho ae o ke ano kanaka. Su-per-in-tend', v. E hooponoporo. Su'per-in-tend'ent, n. Luna hoopono- pono. Su-pe'ri-or, adj. Maluna'e; oi ae; kle- kie ae. Su-pe'ri-or, n. Mea kiekie ae. Su-pe'ri-6r'i-ty, ?i. Ka oi. Su-per'la-tive, adj. Oi loa; pookela. Su-per'nal, adj. Noluna;no ka lani* Syn. celestiaL Su'per-nat'u-ral, adj. Eehia; aole DO ka honua nei. Su'per-seribe', v. E kakau mawaho o ka palapala. Su'per-sede', v. E noho mai ma ka hakahaka. Su'per-sti'tion, n. 1. Hoomanakil. 2. Ka manaoio i na lapu, na'kua; na ouli, etc. Su'per-stl'tloils, adj. Maka'u i na lapu, etc. Su'per-strikct'ure, n. Ka mea 1 kuku- luia maluna o ke kahua. Su'per-vise', v, E hooponopono. Syn. oversee. Su'per-vls'ion, n. Ka hooponopono ana. Under his supervision, malalo iho o kana hooponopono. Su'per-viH'or, n. Luna hooponopono. Syn. overseer. Su-pine', adj. 1, Kua hance. 2. Molowa; palaluha. SUPPER 202 SWAMP Sflp'per, n, Aina ahiahl. Sup-plant', V. E kaili i ko hai pono. Sup'ple (pi), adj. Alu; loeloe; nape- Bape. Sup'ple-ment, n. 1. Olelo pakui. 2. Kapihaana. Supplement of an an- gle, ka piha ana o na huina Kupono elua. Sup'ple-ment'a-ry, adj. E hoopiha ana; pani hakahaka. iajllfc^iti »■ Meanolana. Sap'pll-cate, V. E noi; e pule; e kalo- kalo. Sup-pli-ca'tion, n. Henonoi; he pule. Sup-ply', ^. Ehoolako; e hoopihamai i ka nele. Sup-ply', n. Lako ; ka piha ana o ka nele. Sup- port', n. 1. He Koo. 2. He kokua ola. Sup-port', r. L E paepae; e koo. Syn. stay, 2. E hoolako pono no ka noho ana. Syn. nourish. 3. E kokua. Support the motion, e ko- kua 1 ka manao. 4. E hooia. Stcpport the charge, e hooia 1 kekumu hoopii, Syn. substantiate. 5. Support the pain, e hoomanawanui 1 kaeha. Syn. bear. Sup-port'er, n. 1. Hekoo; makia. 2. Mea nana e kokua 1 ke ola; mea malama i ke ola. Sup-pose', V. 1. E manao wale. 2. Ina paha. Suppose it should rain, ina paha e u-a ana. Sup'po-si'tion, n. Ka manao wale. Syn. hypothesis. Sup-press', v. 1. E kinni; e hoopau. 2. E umi. Suppress emotion, e umi i ka iini. Sup-pres'sion, n. Ke kinai ana; ka hoopau ana. Siip'pur-ate, v. E hookahe palahehee. Su-i>rein'a-cy, n. Ka mana kiekie. Su-preme', adj. Mana kiekie; kiekie loa, Su-preme' Be'ing, n. Ka Mea Kiekie Loa. Sur-charge', v. E hoopiha pono ole. Sur'cin-gle, n. Kaula apo no waho ae o ka noho lio. Surd, n. He kuaniti i hiki ole ke hoo- maopopo pono ia. Sure, aaj. 1. Oiaio loa; maox)opo loa, Syn. certain. 2. Paa loa, Syn. secure. Sure'ly, adv. Oiaio; maopopo. Syn. certainly. Sure'ty, n. 1. Mea hoohiki panai no kekani. 2. Waiwai panai. Sure'ty -sliii>, n. Hoohiki panai. Surf, n. Nalu; kai nalu. Sur'face, n. Hi. Surface of the sea, ka ili o k'amoana. Snr'feit, n. Ka oi pakela o kaai.kainu. Surgre, n. Ale nui. Surge, r. E aleale ; ooloku'. Sur'geon, w. Kaukaoki. Sur'ger-y, n. Oihuna lapaau ma ka okl. Sur'ly, adj. Opukopekope; keu; kee- moa. Sur-mise', V. E hoohuoi. Syn. suspect. Sur-mount', v. E lanakila maluna'e. Sur'name, n. Inoa ohana. Sur-pass', v. E kela; e oi imua. Syn. excel ; out do. Sur'plus, n. Ke keu; ka mea i oi par kela. Sur-prise', n. Haohao; kahaTia'. mea i iki ole ia e mamua. Sur-prif'ing, adj. Kamahao; haohao. Sur-ren'der, v. 1. E haawi pio. 2. E haawi lilo. Sur-ren'der, ?j. Ka haawi pio ana. 2. Ka haawi lilo ana. Sur'rep-ti'tious, n. Maju'; maalea. Syn. underhanded. Sur-round', v. E hoopuni; e poai a puni. Sur-vey', v. 1. E ana aina. 2. E nana pono. Survey the landscape, e nana pono i na hiuna o ka aiua. Sur-vey'ing, n. Ana aina. Sur-vey'or, n. 1. Mea ana aina. 2. Port surveyor, luna kiai awa. S. Luna kiai; luna nana. Sur-vive', v. E ola. Survive an injury, e ola mai ka eha. Sur-viv'or, n. Ka mea i koe ke ola. Su8-cep'ti-l>le, adj. I alakai ia ka noonoo. Syn. impressible. Sus-pect', V. E manao hoohuoi. Sus-pend', r. L E kaulai. Syn. hang out. 2. E kaawe; e li. Syn. hang by the neck. 3. E kapai iki. Suspend judgment, e kapai iki ka olelo hooholo. Sus-pend'ers, n. Kaula kaawe. Sus-pense', n. Anoninoni; manao pi- lihua. Sus-pen'sion, n. 1. Ke kapai ana. 2. Ke kaulai ana; kaawe ana. Sus-pl'clon, 71. Manao hoohuoi; ma- nao kanalua. Syn. doubt; distrust. Sus-pi'cio&s, adj. Haohaoia; kanalua ia; hoohuoi. A suspicious man, he kar naka hoohuoi. Sus-tain', v. 1. E koo. Syn. support. 2. Sustain life, e pono ai ke ola. Sus'te-nan^e, n. Ai e pono ai ke ola kino. Sut'ler, n. Mea kalepa iwaena o na koa. Sut'ure, n. 1. Kahi e pili pu ai na iwi- poo. 2. Ka humuliumu ana o na wahi mo- ku o ka ili. Swab, n. Welu holoi papa. Syn. mop. Swag'ger, v. 1. E kikoo moau aku. 2. E akena wale; e hannou. Swal'low, V. E ale; e moni. Swamp, n. Aina pohopoho' Swg,nip, v. E kumo. The boat is swamped, SWAMPY 203 SYSTEMATIZE ua komo ka waapa. Sm sjmp'y, adj Pohopoho'. Swap, V. E panai waiwal; e kuapo. Syn. barter. Sward, n. Aina mauu. Swiirm, n. Huhui. Swarm of bees, hu- hiii nalo meli. Swartli'y, adj. Haull; hauliuli. A swarthy complexion, hauliuli ka ill. Sway, n. Ka noho aupuniana; ka ho- omalu ana. Swiiy, V. 1. E hoomalu. 2. Sway to and fro, c polewa; e luliluli. Swear, v. E hoohiki. 2. E hoohiki ino i ka iuoa o Ke Akua. Swear'er, n. Mea hoohiki ino; mea kuamuamu. Swear'ing, n. 1 He hoohiki. Syn. taking the oath. 2. Olelo kuamuamu. Syn. profanity. Swdat, n. Hou. S weat'y, adj. Ma-u' i ka hou. Sweep, V. 1. E pulumi; e kahili. 2. E hoonea. Pestilence sweeps the land, ke hoonea nei ka ahulau i ka aina. 3. E nei. To sweep by, e nei aku. Sweep'ings, n. Opala i pulumi la. Sweet, adj. 1. Ouo. 2, N ahenahe ; polinahe. 8. Oluolu; akahai. Sweet'en, v. 1. E hookomo i ke ko. 2. Sweeten life's troubles, e hooluolu i na pilikia o keia noho ana. Sweet'heart, n. He ipo. Syn. lover. Sweet'ly, adv. Oluolu; nahenahe; unahe. 6 weet'meat, n. Na hua ai i hookomoia ke kopaa. Sweet'ness, n. Ono; akahai. Sweet-scent'ed, adj. Ala. SavcII, v' E pehu; e haanou. Swell, n. 1. Aleha'ha' o ke kai. 2. Kanaka hookahakaha. Swdl'ling, n. He j)uu; he pehu. Swel'tei , V. E raaule i ka wela. Swel'ter-ing, p. p. Koehaeha; ikikl. Swerve, v. E aui ae mai ka pololei. Swift, adj. Mamaloa; kiki. Syn. fleet. Swift'ly, adv. Awiwi loa; mamaloa. Swift'ness, n. Ka awiwi o ka hole; ka mama o ka holo. Swig, V. E Inu a nui. Swill, n. Ai kawiliia na ka pnaa. Swill, V. E hoouuu inu. Swim, V. 1. E au. 2. E poniuniu. My head swims, ponl- uniu Kuu poo. SM'iiu'iner, n. Mea ike 1 ke au. Swlrn'minff-ly, adv. To get on swim- ingly, e holo pono Imua. Swin'dle, v. E apuka; e pakaha wale. Syn. cheat. Swin'dler, n. Kanaka apuka. Syn. cheat. Swine, n. Puaa. Swinolierd, n. Kahn hanal puaa. Swing, n. He lelekoali. Swing, V. Ekauiluna; elcle; e lewa; e lewalewa; e lelekoali. Swin'ish, adj. Like me ka puaa. Syn. hoggish. Switcli, n. 1. Laau hili. Syn. whip. 2. Hao alakai no ke alanui liao: mea alakai i na kaa ma kekahi alanui e ae. 3. Owili lauoho. Switch, V. 1. Ehili. Syn. whip. 2. E kai i na kaa ahi mai kekani ala- nu^ a i kekahi aku. Swoon, V. E maule. Syn. faint. Swoop, V, E poi; e popoi. Sword (sdrd), n. Pahi kaua. Sword-arm (sord), n. Lima lalau pa.hi kaua. Sword'belt, n. Kaei pahi kaua. Sye'o-phant, n. He noopilimeaai; he kuapelu. Syl'la-ble, TO. Mamala hua olelo. Syl'van, adj, No na ulu laau. Syn. rustic. Sym'bol,TO. Aka; ouli; hoailona. Syn. type; emblem. Syin-b61'ie-al, adj. Hoailona. Sym'bol-ize, v. E hoailona. Syn. rep- resent. Sym-met'ri-«al, adj. Kohu pono mai mua a hope. Sym'me-try, n. Kekulike; ke kohu po- no. Sym'pa-thet'i€» adj. Aloha me'ne- meue. Sym'pa-thize, adj. E aloha mene- mene; e uwe pu. Sym'pa-thy, v. He aloha menemene. Sy m'pho-ny , n. 1. Ke kani like o na leo. 2. Leo mele no na ohe puhi. Symp'tom, n. He ouli. Syn. sign. 2. Symptom of sickness, 'hnlifi Syn'a-gogue (gdg), n. Hale halawai o ka poe ludaio. Syn'eo-pate, v. E hoopokole ma ke kapai ana. Syn'eo-pe, n. Ke kapai ana o kekahi mau hua palapala. 2. He maule. Syn'od, n. Aha kuka' ekalesia. Syn'o-nym, n. Hua olelo ano like. Syn-6n'y-motk8, adj. Like ma ke ano. Syn-op'sis, n. Ke ano nui; ka i-o o ka olelo. Syn. epitome. Syntax, n. Ke kakau pololei ana 1 ka olelo. Sypli'i-lis, n. Mai kaokao. Syr'inge, n. He hahano. Syg-tem, n. 1. Ka lioouohonoho pono ana. 2. The human system, ke kino kanaka me na kanawai e hoopono ana. 8. The solar system, ka la me kona mau hoku hele me ko lakou mau kanawai ho()i)ono])ono. Sys'toin-at'ie, adj. Hoonohonoho po- no ia. Sy8'tcin>a-tize, v. E hoonohonoho po- no. Systematize the work, e hoonohono- ho pono i ka hana. TABERNACLE 204 TALKATIVE T ab'er-na-ele, n. Halelewa. Ta'ble, n. 1. Papa. Multiplication ta- ble, papa hoonui. 2. Dining table, -psLpa, Siina,; papa kau- kau. 3. Writing table, papa kakau. Ta'ble, v. E waiho ma ka papa. Table a bill, e waiho ka bila ma ka papa. Tab'leau (tab'lo), n. He hoikeike o ka poe ola me he mau kii la. Ta'ble-land, 7i. Aiua papa. Ta'ble-si obn, n. Puna nui. Tab'let, n. Papa liilii, mea kakau. Ta'ble-talk, n. Ke kamailio ma ka papa aina. Ta'ble-turn'ing, n. Ka hoonaue la ana o na papaaiua e na uhaue lapu, wahi_a kekani poe. Ta-bob', n. He kapu. Tab'u-lar, adj. Papa. A tabular view, he hoike papa. Tab'u-late, v. E hoonohonoho papa. Tac'it, adj. Ekemu ole. Tacit consent, ae ekemu ole. Tac'it-ly, adv. Me ka ekemu ole. Tac'l-Curn, adj. Ekemu ole; mumule. Syn. silent. Tack, n. 1. Kui liilii kakia moena. 2. Kaula hoopaa pea. 3. Hoopii moku. Taek'ie,«. 1. Ka likini me na jwno e ae o ka moku. 2. Fishing tackle, na lako no ka lawai'a. 3. Kaula huki o ka palaka. Tack'le, v. 1. E hookomolio i ke kaa. 2. E apo; e lalau lima aku; e hoopaa. Tact, n. Noeau; maiau. Tae'ties, n. Ka ike e pili ana i ke kaua. Tag, n. 1. He hoailona kau mawaho o ka ukana. 2. Dog tag, hoailona ilio. Tag, V. E hahai koke mahope. Tail, n. 1. Tail of a fish, he hivL. 2. Tail of an animal, he huelo. 3. Tail of a cock, koola; puapua, 4. Tail of a kite, kakaiapola. Tail, V. Tail on or tail after^ e hahai mai mahope. Tuil'or, n. He tela; mea hmnuhumu lole. Taint, TC. He kina' ; he hauna. Taint, n. E hoohaumia; e hauna. Syn. corrupt. Take, v. 1. E lawe ; e hopu ; e hoopaa. 2. Take airily e hoopololei i ka pu. To take breath, e hanu; e hoomaha. To take care, e akahele; e malama. To take doitm, e hoohaahaa. Syn. write down, e kakau iho. Take down pride, e hoo- haahaa i ka haaheo. Takedown a house, e wawahi i ka hale. To take effect as a law, e lilo i kanawai. To tale effect as medicine, e naha'. To take hcr.rt, e hoo- lana i ka manao. To take heed, e uoo- noo pono. To fate tn, e hoopuuihei; e hoopuni. To take in sail, e li ka pea. To take in the meaning, e hoomacp«.,po. To take in ha7id, e hoao e hana. lo take leave of, e haawi i ke aloha hooka;> wale. To take notice, e nana mai. To take off J e wehe. To take on one's self, e hapai i ke kaumaha. To take offence, e hunu. To take out a stain, e holoi i ka ?aele. To take part with, e kokua pu. 'o take place, e ko. To take root, e hoo- kumu. To take advantage of, e apo i ka pomaikai; e hana maaka. To take the air, e hele i ka holoholo. To take to heart, e hookomo ma ka naau. To take up, e hapai ae. To take up the time, e hoopiha i ka manawa. To take up arms, e hoomakaukau no ke k;;ua. To take time, e lawe 1 manawa kupono. To tale up residence, e nohopaa. To take uj) a thief t e hopu i ka ainue. To take up room, e hoopiha wale. To take up a note, e hookaa i ka bllu aie. Take'ln, n. He hoopuniwale; he halua. Taking, adj. Onou. Syn. allurinj?. A taking way, he ano onou; hoomali- mali. Take'off, n. He hana e hoohenehene. Tale, TO. 1. Kaao; moolelo. Syn. story. 2. Heheluna. Syn. number; count. Tale'bear-er, n. Holoholo olelo. Tal'ent, to. 1. Talena. 2. Noeau; akamai. Syn. ability. Tal'ent-ed, adj. Noeau; makaukau Syn. able. Tales'man, to. Panihakahaka ma ke jure. T£|lk, TO. Kamailio. Ixmd talk, walaau. T^lk, V. 1. Talk quietly, e kamailio. Syn. converse. 2. Talk altogether, e hoo-uwauwa; e hauwalaau. Syn. gabble. 3. Talk foolishly, hoohauhili; kualau- wiU. Talk'a-tlve, adj. Walaau wale. Syn. ibquacious. TALL 205 TEDIUM Tail, a4j. Klekle. Tall and slender, puhio. Tal'low.n. Ailabipl;ailahipa. Tal'ly, V. E ku-like. Syn. agree. Keep tally f e malama i ka helu. TaPly-man, n. Kanaka malama helu. Tal'on, n. Ka maiuu o ka manu. Tam'a-ble, adj. Hike ke hoolakalaka la. Tatn'a-rlnd, n. Kalaau wi; hua wi. Tiinie, adj. 1. Laka. 2. Hoih'oi ole. Syn. dull. Tame, v. E hoolakalaka. Tame'ly, adv. Tamely submit to insult, e ae molowa aku i ka hoinola mai. Tame'ness, n. Ke ano laka. Tani'per, v. 1. E lalau wale. Syn. medale. 2. E kipe. Syn. bribe. Tan, V. 1. E hoo-lu ill. 2. E hauli i ka la. Tan'grent, 7i. Kahapill. Tan'gri-hle, adj. Ike maka ia. Stn. palx>able. Tan'gle, v. E kahihi ; e hihia. Tank, n. Lua wai iiui. Syn. cistern. Tan'ner, n. Kanaka hoo-lu ill. Tan'ner-y, n. Hale hoo-lu ili. Tan'ta-lize, v. E hoala makehewa i ka manaolaua; e hooeha maau. Tan'ta-mount', adj. Like a like. Syn. equivalent. Tap, V. 1. E kike; e konl. 2. £ hou aku i kahe mai. Tape, n. Lipine. Ta'per, n. Ihoiho kukui. Ta'per, v. E hele a winiwinl. Tapering toapoinf, lipilipi; miomio. Tap'root, n. Ka mole o ka mea ulu. Tar, n. Ta; kepau. 2. Inoa no ke sela. Tar'di-ly, adv. Me ka lolohi; me ka ha- kalia; hookaulua. Tar'di-ness, n. Kapuka hope; kahoo- lohi. Tiir'dy, o-i€, adj. Telescopic star, he hoku 1 ike la me ka telescope wale . no. Tell, V. E hai; e heln. Tel'ler, TO. 1. Mea hai. 8 yn. narrator. 2. Mea helu. Bvn. counter. 8. Luna helu dala ma ka baneko. Tell'tale, n. He holoholo olelo. Te-mer'i-ty, n. Hooaano. Syn. pre- sumption. Tem'per, n. 1. Ke ano o ka naau. Good temper, ano oluolu. Bad temper, ano huhu wale. 2. Ke degere oka paaki ki o ka metala. Tem'per-a-inent, n. Ano. A nervous terperament, ano pihoihoi A sanguine temperament, ano noihoi. A phlegmatic temperament, ano maUe; poonoo. A : bilious temperament, he ano hikiwawe 1 ka huhu. Tem'per-ance, n. Ano pakiko. Tem'per-ate, adj. Pakiko. Tena'per-a-ture, n. 1. Ka wela me ke anu. 2. A high temperature, nui ka wela. A low temperature, nui ke anu. Tem'pest, n. He ino; makani ino me ka u'a. Tem-pest'u-otts, adj. 1. Ino; Inoino. A tempestuous day, he la ino. 2. A tempestuous sea, kai ooluku'. Tem'ple, n. 1. Luakiui. 2. Maha poo. Tetn'po-ra,l, adj 1. No keia ao. Tem- poral good, he pomalkai no keia ao. 2. Pili i ka maha poo. Tem'po-ra-ri-ly, adv. No ka wa po- kole; iki. Tein'po-ra-ry, a(^'. No ka wa pokole ; ku 1 ka wa. Syn. transient; transitory. Tem'po-rize, v. E ae no ka wa pokole. Tempt, V. E hoowalewale; e hoao. Temp-ta'ticn, n. He hoowalewale; kumu onou. Tempt' *r, n. Mea hoowalewale. Tempt'ing-ly, ady. Make ano onou; hoomalimalL Ten, adj. Umi. Tcn'-a-ble, adj. Hiki ke hookupaa la ke hooku-e ia. Te-nji'cious, adj. 1. Pili; piplli; pili- paa. 2. Tenacious memory, ike poina ole. mea hoo- Te-n&c'l-ty, n. Ke ano pili paa. Ten'ant, n. 1. Hoa aina; me limalima hale. 2. Lopa. Syn. serf. Ten'ant-ry, n. Na hoa-aina. Tend, V. 1. Ekiai; malama;lawelawe. 2. E nee. Ten'den-cy, n. 1. An. Tendency of time, ke au o ka manawa. 2. He hilinai. Tendency to evil, ka hi- linai i ka hewa. Ten'der, n. 1. Moku lawelawe no ka moku nui. 2. Kaa la we wahie me ka wai no ka enikini mahu. 3. Legal tender, dala ma ke kanawai. 4. Kahaawi ana. Tender of service, ka haawi anai ke kokua.* 5. Palapala koho no kekahi hana, etc. Ten'der, v. E haawi. Syn offer. Ten'der, adj. 1. Palupalu; eha koke; nolu. 2. Ahonui. Syn. compassionate. 3. Puloku. , Syn. delicate. Ten'der-heart'ed, adj. Ahonui; naau menemene. Tdn'der-ly, adj. Ahonui ; menemene. Ten'der-ne98, n. 1. Ano eha koke; ano palupalu. 2. Menemene; ahonui. T^n'don, n. Oloua'. Ten'e-ment, n. Hale noho. Ten'et, n. Loina. Syn. principle. Ten'fold, adj. Pa-umi. Ten'on, n. tjle papa. Ten'or, n. 1. Leo tenora. 2. Ano nui . The tenor of the remark, ke ano nui o ka olelo. Tense, adj. Liolio; lina. Syn. taut. Tense, n. He wa. Present tense, keia wa. Past tense, wa i hala. Ten'slon, w. Lio; lina; linalina. Syn. strain. Tdnt, n. Hale lole ; hale lewa. Tenth, n. Hapa-umi; ka umi. To-nu'1-ty, n. Ano lahilahi ; ano Avlni- wiui. Tep'id, adj. Pumahana. Term, n. 1. Mahele manawa; wa. 2. He olelo; hua olelo. 8. He mahele o ke kuaniti hoailona helu. Term, v, E kapa. Syn. designate; call. Ter'ma-gant, n. Wahinenuku; wahi- nepakakeu. Syn. scold; shrew. Ter'mi-na-ble, aaj. Hiki ke hoopau ia; kaupalenaia. Ter'mi-nsite, r. 1. E hoopau ; hoo'kL 2. E kau palena. Ter'mi-na'tion, n Ka pau ana; ka hope loa; ka palena. Syn. end. Ter'mi-nus, n. 1. Ke poo me ka pau ana o ke alanui. 2. Palena ;mokuna; pea. Ter'race, n. Honua papa, Ter'ra-pln, n. Honu; ea. Ter-res'tri-al, adj. No ka honua TERRIBLE 207 THINKING Tfir^i-ble, a<^'. Weliwell; eehia. Syk. awful. . T6r-rlf'ic, adj. Weliwell. Ter'ri-fy, v. E hooweliweli. Ter'ri-to-ry, n. 1. Aina. T6r'ror, n. Kumu hooweliweli; well- 'Wcli * 66Ili£l T#rse'adj. Mikioi; olelo inlkioi. Syn. conciBe. A terse expression. T<>st, n. 1. Mea hoao. Test question, ninan hoao. 2. He ana. Syn. standard. T6st/a-Tnent, n. 1. Kauoha. New Testament, Kauoha Hou. 2. Pahipala hooillna. Syn. will. Test'a-ment'a-ry, adj. Pili i ka pala- pala hooilina. Te8-ta'tor, n. Ka mea nona ke kauoha hope. Tes'ter, n. Uhl oluna o ka moe. Tes'ta-ele, n. Laho; opea. Tes'ti-fy , v. E boike ; olelo hoike. Tes'ti-ly,adv. Me ka huhu. Tes'ti-mo'ni-al, n. 1. Palapala apono. 2. Mea hoike aloha, mahalo, etc. Tes'ti-mo-ny, n. Olelo hoike. Syn. witness; evidence. Tes'ty, adj: Nanau. Syn. peevish; crabbed. Tete'a-tete' (tat-a-tat), n. Knmailio hoonanea iwaena o na mea elua. Tctii'er, v. E hoopaa i ke kaula. Teth'er, n. Kaula hoopaa holoholona. Text, TO. 1. Poo olelo; icumumanao. 2. Olelo i pai ia. T6xt'bo"bk, ». Bukeao. Tex'tile, adj. Ulana ia. Text/are, n. 1. Ke ano o ka ulana ana. 2. Texture of the skin ke ano o ka III. Thank, v. E aloha aku no ka pomai- kai i loaa mai. Thaiik^ful, adj. Piha i ke aloha. Syn. grateful. Tliank'ful-ly, adv. Me ke aloha. Syn. gratefully. TIiaiik'ful-ne88, n. Ke aloha no ka boopomaikai ia mai. Syn. gratitude. Til an k'less, adj. Aloha ole. Syn, un- grateful. Thanks, n. pi. Aloha. Thanks'glT'ing^, n. Ka hoaloha'loha ana. That, pron. Kela; ia; oia; ua mea la. Th&t, conj. I. That you may kiiow, i ike oe. Thatch, n. Mea ulu ako hale. Thatch, v. E ako hale. Thaw, n. Ka hooheehee ana o ka hau. The, def. art. Ka; ke. The'a-tcr,( Hale kcaka. The'a-tre.i ^- *i»^^t. Kcasa. The-at'ri-cal, adj. Pili i ke keaka. The-at'ri-eals, n. pZ. Nahana keaka. Theft, n. Aihue ana. Thgir, pron. (dual) Ko laua; (pi.) ko lakou. Theme, n. Kumu olelo; kumumanao. Them-selveg'. pron. Lakou iho; laua iho. Then, adv. 1. Ia wa: ia manawa. 2. Conj. Alalia. Thgnce, adv. Mai laila aku. Thence-forth, } , Mai ia mana- Thence-for'ward.i '"*^* wa'ku. The-^d'o-lite, n. Panana' ana aina. The'o-16'g:i-an, n. Mea hull Akua. The'o-ldgMc-al, adj. Pili no Ke Akua. The-dPo-gry, 71. HullAkua. The'o-rem, w. Manaohai; nanehai. The'o-rize, v. E kukulu i manao. The'o-ry, n. Manao i kukulu ia. There, adv. 1. Malaila; ma-o'; i-o'. 2. Aiala! There'a-bonts', adv. Ma kauwahl malaila. There-aft'er, adv. Mai ia hope msii. There-by', adv. Mamuli o ia. There-for', adv. No ia. There'fore, adv. Nolaila; no ia mea. There-in' adv. Iloko; maloko; mala mea. There-or, adv. No la mea. To give no- tice thereof, e kukala no ia mea. There-dn', adv. Maluna iho. There'up-dn', adv. No ia mea; nolaila, There-with', adv. Meiamea. Ther-mdm'e-ter, n. Mea ana wela. The'sis, w. Kumu paio; iwiao. Syn. theme. Th e y , pron, Lak ou ; laua. Thick, adj. 1. Manoanoa. 2. Thick, as fluid, kuhu-a'. 8. Thick, as a cloud or darkness, pano- pano. 4. Thick, as a crowd, paapu. Thick'en, v. 1. E hana a manoanoa, 2. E paapu. Dangers thicken, paapu mai na popilikia. 8. E pouli mai. The weather thickens, ke pouli mai nei ka ino. Thickset, n. Wahi paapu o ka nahele- hele; wahi hihi o na mea ulu. '^hick'ly, adv. Paapu. Thlck'ness, n. Ka manoanoa. Thick'set, adJ. L Poupou. Syn. burly. 2. Kanupill. Thick'- skinned > ., Kolo O ka noo- Thlck'-skulled i "*^- noo. Thief, n. He aihue. Thieve, v. E aihue. Syn. steaL Thiev'lsh, adJ; Aihue. Thiev'ish-ness, n. Ke ano aihue. Thigh (thi), n. U-ha'. Thills, n. Na au o ke kaa IJo. Thim'ble, n. Komo humuhumu. Thin, adj. 1. I^ahilahl. (Of fluids.) 2. Thin in flesh, homa; wiwi; haka- nele. Thine, n. Mea. Thi^k, V. 1. E manao. 2. Enoonoo; poonoo. Syn. reflect. 8. Think to one's self, e halalo. Think'er, n. Mea iioonoo nui. Think'ingr, n. Noouoo; poonoouoo. THINLY 208 TIGER Thln'ly, adv. L Kawalawala. Syn. sparsely. 2. Lahilahi. Thin'-skiuned, adj. Huhuwale; liu- hu koke. Third, adj. Ke kolu; hapa-kolu. Thirst, n. Makewai. Thirst'y, adj. Makewai. Thir-teen', adj. Umikumamakolu. Thir'ty.adj, Kanakolu. This, pron. Keia. This'tle, n. Puakala. Thith'er, adv. I-o'. Hither and thither, i-o' & ift 1161 Thlth'er-ward, adv. I-o' la, i na wahi la. Thole'-pln, n. Pine hoe waapa. Thorn, n. Mea oioi ; kakalaioa. Thorn'y, adj. Oioi; wanawana. Thor'ough, adj. Olahonua; hooma- kaulii; paa pouo. Thor'ough-fare (thtkr'o), n. Alanui Thor'ough-ly (thftr'6-ly), adi. Ola- honua; paa pouo. Though (tho), adv. and conj. lua paha; oiai nae. Thought, n. Manao; noonoo. Though t'ful, adj. Noonoo; poonoo- noo; mikolelehua. Thdughff ul-ly (thftwt), adv. Mikole- lehua; noonoo. Though t'less, adj. Noonoo ole. Syn. heedlessly. Thought'less-ness, n. Ka noonoo ole. Syn. hedlessness. Thou'sand, adj. Kausanl; tausanl. ThralPdom, n. Ka noho ana kauwa kuapaa. Syn. slavery. Thrash, V. E hahau ; e hili. Thread, n. He lopi. 2. Thread of the discourse, ke kumu noonoo o ka haiao. Thread, v. 1. E hookomo ka lopi ma ka maka o ke kuikele. 2. E hele akahele ma kahi ololi; kahi pilikia. Thread'bare, adj. Kohu ole no ke ka- hiko loa. Threat, n. Olelo hooweliweli. Threat'en, v. E hooweliweli. Threat'en-ing, adj. 1. Hooweliweli. Threatening language, olelo hooweli- weli. 2. E kau weliweli mai ana. A threat- ening evil, popilikia e kau weliweli mai ana. Three, aj. E kolu. Three'fold, adj. Pa-kolu. Three'seore, adj. Kanaono. Thresh, v. E hahau hua palaoa. Ihresh'old, n. Paepae puka. Thrlft'y, adj. Hoomakaulii; kuonoono. Thrill, V. 1. E kapalili ka houpo. 2, E hoopiha 1 ka oli; a i ka maka'u paha. Thrive, v. 1. E noho kuonoono. 2. E ulu ae. Thriv'ing, ac^. Hoomakaulii; kuono- ono. Syn. prosperous. A thriving business, he oihaua kuonoono. Throat, n. Ka puu. Thrdb, v. E koni; e pana; e kapalili. Throne, n. Noho alii. Throng, n* Puuluulu kanaka. Thrdng, v; E kupipi; e akoakoa nul mai. Thrfit'tle, v. E umi; e puna. Syn. choke. Through (thru), adv. and prep. 1. Through the garden, mawaena o ke ki- hapai. 2. Through the country, mai kahi pea a i kekahi pea o ka aina. 3. Pau. Through eating, pau ka ai ana. Through-out', adv. Mai o a o. Throw, V. E kiola; e hoolei ; e nou. Thrfist', V. E hou ; e o. ThAmb, n. Ka manamana nul o ka li- ma. Th5mp, v. Ekul. Thtkn'der, n. Hekill. Thftn'der-bolt, n. Uila i kul mai. ThOn'der-clap, n. He kui hekili. Thiin'der-eloud, n. He ao nona mai ke hekeli me ka uila. Thiin^der-shdw'er, n. Naulu me ke hekili. ThAn'der-strfiek, adj. Pilihua; pu- iwa loa. Thurs'day, n. Poaha*. Th 6 8, adr. Pe;penei. Thwack, v. E hahau me ka mea nul. Thwart, v. E keakea; e hoohoka. Tick',*w. 1. Ke koele ana o ka watl. 2. He aie. To get things on tick, e komo i ka aie. 3. He uku hipa. Tick'et, n. 1. Balota. Syn. ballot. 2. Hepepauku moku; uku kaa. etc. Tick'le, V. 1. E iniiniki; hoomaneo- neo. 2. E hoomalimali; hoolealea. TIck'lish, adj. Maneoneo wale. Tid'al, adj. No ke kai. Tidal wsjve, kai hooee; kai mimiki. Tide, n. Kai. High tide, kai nul. Lou) tide, kai maloo. Ehh tide, kai emi. The tide flows, ke pii nei ke kai. Tlde'wait'er, n. Luna kiai ukana ma- luna o ka moku, i ku i ke dute. Tide'wa'ter, n. Kai. Tid'ingf§, n. Na lono; na nuhou. Syn. news. Ti'dy, adj. Aulii; maiau; hiehie. Syn. neat. Tie, V. E nakinaki; hikii; nakii. Tie, n. 1. He nipuu. Syn. knot. 2. A tie vote, koho like iwaena o na aoao elua. 3. He pili. A family tie, he pili ohana. Tier, n. Lalani. A tier of boxes, he lalani pahu. Tlir, n. He wahl nuku iki ma ka olelo. Ti'ger, n. He tiga. TIGHT 209 TOOTHLESS Tigrht, adj. 1. Paa. Air-tight^ paa,l komo ole ke ea. 2. Ona ikl. 8. Oolea. Tiprht'en, V. £ nakll a paa; e hnkla maloeloe. Tile, n. He uwinihepa. Till, n. Pahu liilii waiho dala. Till, V. E mahi i ka aina. Syn. cultivate. Till, adv. A hiki ikamanawa. Syn. until. Tlll'age, n. Ka mahi ana i ka aina. Tlll'er, n. 1. He kanaka mahiai. 2. Ke au o ka hoeuli o ka waapa. Tlm'ber, n. Laau kukulu hale, etc. Tiine, n. 1. Manawa; wa. 2. Keia ao. Time, v. E haawi i manawa; e kakau I ka manawa. Time'keep'er,) Mea kuhikuhima- Time'piece, S ' nawa. Time'ly, ad/. I ka wa kupono. Syn. opportune. Time'serv'er, n. Mea lolelua o ka ma- nao; he hoopilimeaai. Time'-worn, adj. Kahiko; lawelawe nui ia, Syn. old. Tim'id, adj Pihoihoi; hopohopo; pu- iwa. Tim-id'l-ty, n. Ano pihoihoi ; ano pu- iwa wale. Tim'id-ly, adv. Me ka pihoihoi. Tim'o-rofts, adj. Maka'u wale. Syn. timid. Tin, w. Tinl. Tinet'ure, n. He wail miko me kekahi mea e ai. Tin'der, ni Pulupulu ho-a' ahl. Tln'der-b6x, n. Pahu pohaku paea, mea ho-a' ahi. Tin'gle, v. E kanl. Ears tingle, kani na pepeiao. Tin k'er, n. Kanaka kapili hou i na mea metal a. Tink'er-lng, n. Ka oihana o ke tinker, Tin'kle, n. E kani ooi. Tln'man, n. Kanaka hana mea tini. Tint, n. He hooluu ili. Ti'ny, adj. Uuku loa. Tip, n. 1. Piko; wekiu. 2. Tip of the tongue, lau-alelo. Tip'ple, V. E imi man i na mea ona. Tip' pier, n. Mea inu man 1 na mea ona. Tip'sy, adj. Onaiki. Tire, n. Apo hao no na huila. Tired, adj. Lnhi; maloeloe. Tire'some, adj. Maluhiluhi. Tit'bit, n. Huna mea ono. Tithe, n. lie hapaumi. TIt'il-late, v. E hoomaneoneo. Syn. tickle. Ti'tle, n. 1. He Inoa harohano. 2. He poo. Title of a bill, ke poo o ka bila. Ti'tled, adj. Haawiia ka inoa hanoha- no. Ti'tle-deed, »i. Palapala alodio. Ti'tie-pu^e, n. Ka aoao poo o ka buke. 14 Tif ter ) „ He aka ikl. Syn. glg- Tit'ter-lngrJ "* gle. To, prep. I. Goto Honolulu, e hele i Ho- nolulu. 2. Ia. Give to them, e haawi ia lakou. 3. lo. Go to him, e hele io na la. Toad'y, n. He hoopilimeaai. Toast, n. 1. Berena papaa. 2. He inu hoo-ra ahalo. Toast, V. 1. E koala. 2. E inu hoo-mahalo. To-bac'eo, n. Baka. To-bac'co-nist, n. Mea hana a kual baka. To-bac'eo-plpe, w. Ipu baka. To-day', n. Keia la. Tod'dle, V. E hele ku'ku'. Tdd'dler, n. Keiki liilii akahi no a hele. Toe, n. Manamana wawae. To-gretli'er, adv. Pu. Go togetheVy e hele pu. Toll,r. Ekamauhana. Toil'et, n. Ka aahu me ka hoopono- pono kino. Toil'some, adj. Luhi; kaumaha. To'ken, n. He hoailona. Syn. symbol; sign. Tdl'er-a-ble, adj. Aho iki. T61'er-a-bly, adv. Aho iki. T61'er-ant, ad/. Ahonui ; laulea. Syn. indulgent. T61'er-ate, v. E ahonui; e hoomana- wanui. T61'er-a-tion, w. Ahonui; laulea. Toll, 91. He mahele; he auhau. Toll, v E hookani i ka bele kanikau. Toll'bridge, n. Alahaka i hoo-uku ia no ka hele ana maluna. Toll'gjite, n. Puka komo 1 hoouku ia. Toll'gath'er-er, n. Kiai ohi auhau. Tom'a-hawk, n. Koi kaua o na ini- kini. *• To-nia'to, n. Ohia haole. Tomb (turn), n. Ilina; hale kupapau. Tpmb'stone, n. Pohaku ilina. To-m<5r'r6w, n. Apo'po'. Ton (ttkn), n. He tona, elua tausani pa- ona. Tone, n. 1. Ke kani o ka leo. 2. Anuu. Semi-tone, anuu-hapa. Tdngrs, n. Upa' ahi. Tongue (tung), n. 1. Alelo; elelo. 2. Olelo. A foreign tongue, he oleic haole. Tongue'tied, n. 1. Elelo hepa. 2. Cart-tongue, ka ihu o ke kaa. T6n'ic, n. Laau hooikaika kino. T«-night', n. I keia j)o; keia po. Ton'na^e (t6n-ej), n. Ka helu o na tona. Too, adv. 1. Nohoi, Syn. also. 2^ Loa. Too much, mii loa. Tool, n. Mea hana; paahana. Tooth, n. Niho. Tooth'nche, n. Eha o ka niho; pakoni oka niho. Tocth'lesg, 04/. Niho ole. TOOTH-PICK 210 TRAIN Tooth'-pick, TO. niho. Tootii'soine, od?. Ono;iniko. T6p, n. 1. Ko luna loa; welau; wekiu; piko. 2. He hn. To'per, n. Kanaka ona man. Top'ie, n. Kumumanao; kumu noo- noo. Tdp'm&st, TO. Ke kia oluna. Top'most, adj. Oluna loa. To-pdg'ra-plier, n. Mea kahakii aina. To-p6g'ra-phy, n. Kaha kii aina. Top'ple, V. E kulanalana; e hiolo mal. Top'sy-tur'vy, acy. Huikau; ilaloilu- na. Torch, TO. Lama; lamaku'. Torch'llglit, TO. Malamalama o ka la- maku. Tor'ment, n. 1. Eha nul. 2. Mea hoopilikia nui. Tor-ment', v. E hoomaaa; e hoopili- kia; e hana ino. Tor-ment'or, to. L Mea hooehaeha wale. 2 Mea hoonaukiuki. Tor-na'do, to. He mumuku; makaul ikaika ino. Syn. hurricane. Tor-pe'do, to. Mikini hoo-pahu'. Tor'pid, adj. Hiamoe wale; maeele. Syn. sluggish. Tor'por, n. Ano hiamoe wale; ano maeele. Tor'rent, to. Wai kahe nui; wal nul. Tdr'rld, adj. Wela; papaa. Torrid zone, kaei wela. Tor'toise (tis), n. He honu; ea. T6r'tu-o68, adj. Pakaawili; kuawili. Tort-ure, n. Eha nui. Tdss, V. 1. E kiola; e hoolel. 2. To toss about in bed, e onioni maluna o ka moe. 3. Toss up the nose, auku ka ihu. To'tal, adj. Pau loa. Total loss, poino loa. Sum total, huina pau loa T6'tal-ly, adv. Loa; pau loa. Syn. wholly. Tote, r. Ehalihall;ehaaw€. Syn. carry. Tdt'ter, v. E hika'ka'; e kulanalana. Toticli, V. 1. E paa aku; e pili. 2. E lalau aku. 8. E ku. To touch at a port, e ku ma kekahi awa. 4. E noonoo iki. Syn. to touch on a subject. Toiich, TO. Ka ha'ha' ana; ka pili ana. Toflcli'ing, adj. Manaonao. Touch'y, adj. Huhu koke. Syn. irrit- able, Totigh (tuf), odA. Oolea; uaua. a uaua. Totkgh'en, v. E hana i oolea; e hoolilo Tour, 71. Hehuakaikaapuni. Syn. cir- cuit. Tour'ist, TO. Kanaka huakai kaapuni. Tour'na-ment, TO. Lealea kau ho o ka wa kahiko. Tow, n. 1. Kekahi ano olona'. 2. Hookolo moku. Tow, V. E hookolo moku. To'ward (to-ard), ) „ t »^ To'ward8(to.ardz),;^^^P- ^J ^O' ^^' Tciw'el, TO. Kawele. Tow'er TO. Hale pakui. T6w'er-ing, adj. Kiekie loa, me he hale pakui la. ^dwlia^ej ^- Kaula hookolo. T w. Huina-ha elua aoao like ole. Trap'e-zoid» n. Huina-ha elua aoao moe like. ' Trap'pings, n. Na mea e kahiko ai. Trash, n. Opala. Trash'y, adj. Opala; I'o ole; waiwai ole. Trftv'ail, n. 1. Hana oolea; hana luhi, 2. Haakokohi. Trav'el, V. E huakai ; e kaahele. Trav'el-er, 71. He mea huakai hele. Trav'erse, v. E auwana hele. Tray, n. Pa palahalaha; mea lawe pa. TrSach'er-ofts, adj. Kumakaia; hoo- halua; kipi. Treach'er-y , n. Ke kumakaia ; kipi. Trdad,r. 1. E hehi. 2. To tread water, hoopinana. Trea'son, n. Kipi i ke aupuni. Trea'son-a-ble, adj. Kipi. Treas-ure, n. Waiwai. Trfias'ure, v. 1. E hoo-ahu. 2. E hoomanao; e malama loa. Treas'ur-er, n. Puukii dala. . Trcag'ur-y, n. Ho waihoua rlala. TREAT 212 TROPICAL Treat, v. 1. "B hana. Treat me weU^ e hana pono mai ia'u. 2. E lapaau. Syn. to doctor. 3. E wehewehe kumumanao. 4. E hoohoihoL Syn. to give pleas- ure. Treat, n. Mea e hoihoi al ka naan. Treat'ise, n. He buke; manao i ha- kuia. Treatment, w. 1. Ka hana ana. Good treatment, hana lokomaikai. 2. Ka lapaau ana. 3. Treatment of a subject, ke ano o ka noonoo ana no ke kumuman.io. Treat'y, n. He kuikahi. Reciprocity treaty, kuikahi panai like. Treb'le, n. Leo wahine. Syn. soprano Treb'le, adj. Pa-kolu. Syn. three-fold' Tree, n. Kumu laau. Tree, v. E hahai a pii i ke kumulaau. Trem'Me, v. E haalulu. Tre-men'd oil 8, ad/. Weliwell ka nui. Tre'mor, n. He haalulu. Trem'u-lofts, adj. Haalulu; kapalili; luliluli. Trench, n. Awaa; auwaha. TrencU'er, n. 1. Mea eli auwaha. 2. Pa laau palahalaha; mea lawe ai. Trend, n. Ka hull ana; ka aui ana. The trend of the coast, ka hull ana o ke kahakai, Trep-i-da'tion, n. Kapalili o ka hou- po; hopohopo nui. Tres'pass, v. E komo hewa. Tresspass, n. 1. Hewa; hala. 2. Korao hewa. Tres'pass-er, n. 1. Mea komo hewa. 2. Kanaka hewa. Tress, n. Owili lauoho. Tres'tle, n. He mea laau palpal. A trestle bridge, he alahaka i paipaiia ma- lunaonakoo laau. Tri'al, n. 1. He hoao. 2. He popilikia. Trials of life, na po- pillkia o keia ola. 8. He hookolokolo. Tri'ang-le, n. Huina kolu. Right- angled triangle, huina kolu kupono. Obtuse-angled triangle, huina kolu pe- leleu. Isosceles triangle, huina-kolu- aoao like-lua. Tri-an'gu-lar, adj. Huina kolu. Tribe, n. Mamo; Ghana. Trib'u-la'tion, n. Popilikia. Tri-bu'nal, n. Aha hookolokolo. Trib'une, n. Lunakanawai o Koma 1 ka wa kahiko. Trib'u-ta-ry, n. Muliwai lala'; he la'- la'. Trlb'n-ta-ry, adj. Auhauia. Trlb'ute, n. Auhau. Trice, n. Manawa ole. Syn. moment. Trick, n. 1. Hana akamai. Syn. jug- tle; sleight. . Hana apikl; hana maalea. Syn. cheat. 8. Ano. Syn. trait. Trick'isb, adj- Maalea; apikL. Trickle, r. E kulu; e kahe lolohi. Tri'dent, n. He ihe me na manamana ekolu. Tri-en'ni-al, adj. Kela me keia kolu makahiki. Tri'fle, n. Mea liilii. Tri'fle, v. E paani wale. Tri'fler, n. Mea lauwili wale, noonoo ole; he puni lealea. Tri'fling, adj. Mea ole; mealiilii. Syn. triviaL Of trifling importance, he mea ole. Trig'grer, n. Ke ki o ka pu. Trlg'o-nom'e-try, n. Ana huinakolu. Trill, n. Ka haalulu o ka leo ma ke mele. Tril'lion, adj. Teriliona. Trim, adj, Aulii; mikioi; maikai. Syn, neat. Trim, V. 1. E paipai. Trim a tree, e pal- pal i ke kumulaau. 2. E hooponopono. Trim sail, e hoo- ponopono i na pea. Tiim'mer, n. 1. Mea paipai. 2. Hoopilimeaai. Trim'ining, w. Mea kahiko lole. Trln'i-ty, n. Ke Kahikolu; Ke Akua. Trink^et, n. Mea liilii milimili. Tri-no'mi-al, n. Kuaniti mahele ekolu. Trio, n. 1. Mele leo ekolu. 2. Ekolu mea. Trip, V. 1. E hele mikioi. Syn. trip along. 2. E okupe. Syn. trip up. 8. E hoonina; e kulai. Trip, n. Huakai makaikai. Syn. ex- cursion. Tri-piirt'ite, adj. Mahele pa-kolu. Trip'-ham'mer, n. Hamale mikini. Trip'le, adj. Pa-kolu. Syn. three- fold. Trip'li-cate, adj. Pa-kolu. Tri'pod, n. Laau kukulu panana. Tri-sect', v. E oki pa-kolu. Tri-sec'tion, n. Ka oki pa-kolu ana. Tri-syl'la-ble, n. Hua olelo mamala ekolu. Trite, adj. Kahiko. Syn. old; com- mon. A trite saying, he olelo kahiko. Trit'u-rate, v. E wili a aeae loa; e kui a aeae. Syn. pulverise. Tri'umpli,v. i. E lanakila. 2. E hauoli nui. Tri-6mph'ant, adj. Lanakila. Tri-um'vi-rate, n. Ke aupuni o na 'lil ekolu. Triv'i-al, adj. Mea liilii wale no. Syn, trifling. Trdm'bone, n. Kekahi ano ohe puhi. Troop, n. He puali koa; puali. Troop'er, n. Koa lio. Tro'phy, w. Hoailona no ka lanakila. Trophic, n. Poai. Tropic of Cancer, ¥o&i Olu Akau. Tropic of Capricorn, Poai Olu Heraa. Tr6p'ic-al, adj. No na wahi mahana. Tropical verdure, ka uliuli o na wahi maaana. I TROT 213 TWILIGHT TrCt, V. E holokuku; eholo peki. To pace, e hoolailal. Trot'ter, n. Lio holo kuku. Tr6u!)'le, n. Pilikia. Trdub'le-some, adj. 1. Hoopilikia wa- le. 2. Koe-a'. Trdub'lofiis, adj. Popilikia. Troublous times, na wa popilikia. Trough (trawf), ». Holowaa hanai holoholona*.* 2. The trough of the sea, ka poll o na ale. Trdu'stTs, «. Paa lole wawae. Syn. pantaloons. Trous'seau (tru'-so), n. Na kahiko rniare no ka wahine. Trdw'el, n. Mea hamo pnna. Tru'an-cy, n. Ka haalele ana i ke kula. Trii'antr n. Reiki haalele kula. Triice, n. Kuikahi ku i ka wa. Triiek, n. 1. Kaaliilii halihali ukana. 2. Kela me keia mea liilii kuai. Trfic'u-lent, adj. Lokoino; hihiu. Syn. fierce. Tr udge, v. E maalo ae. True, adj. Oiaio. True'heart/ed, adj. Naau oiaio; ku- paa, Tru'ism, n. He oiaio maopopo lea. SYN.axiom. Tru'ly, adv. Oiaio; me ka oiaio. Triimp, v. A trumped up charge, he hoo- pii imihala. Triinap'et, n. Pu kani memele. TrOmp'et-er, %. Meahookani pu. Triin'dle, v. E olokaa. Triiiik, n. 1. Pahu lole. 2. Ihu o ka elepaui. 3. He alauui hao loihi nona na lala'. 4. Ke kumu o ka laau, Trtkst, n. 1. Paulele. 2. Hoo-aie'. Tru«-tee', n. Puuku. Trus'ty ( .. Trust'wor-tiiyi "**•'• Truth, n. Oiaio. Truth'ful, adj. Oiaio. Try, V. E hoao. Try'ingr.ac/. Pilikia. A trying occasion, he niauawa pilikia. Tub, n. He tabu. Tube, n. Ohe. Tii'bu-lar, ad;. Me he ohe la; ohe. A tubular boiler, he ipu hao piha i na ohe. Tikck, n. He pelu ma ka aahu. Tues'day, n' Poalua. T Q f t, n. E ka Tuft of hair, eka' lauoho. T6g, n. Moku maliu nookolo moku. Tiig, V. 2. E huki ikaika. 2. E hookolo moku. Tu-I'tion, n. Ke ao ana. Tuition fees, ka uku no ke ao ana. Tfim'ble, v. 1. E kaa. Syn. roll. 2. Tumble down, e hiolo; e hina. 8. E kulai: ehoohiua. Tftm'bler, n. Kiahaaniani. Tu'mor, n. Puu; mai pehu. Tu'mult, n. Haunaele; uluao'a Panleleia. Tn-miklt/u-oas, adj. 1. Uluaoa; hauna- ele. 2. Tumultuous waves, na ale kupiki- piki-o'. Tu'iuu-lus, n. He ahua lepo. Tune, n. Leo mele. Tune, v. E hoomakaukau 1 na mea kani. Tftn'nel, n. 1. Tini ukuhi. 2. He alanui iloko o ka honua. Tur'ban, n. Kaei poo. Tur'bid, adj. Lepo. Turbid water, wai lepo. Tur'bu-lent, adj. 1. Hoohaunaele; uluaoa. Syn. noisy. 2. Ooloku. Turbulent waters, na ale ooloku'. Tu-reen', n. Ipu kai. Tui f, n. Puupuu mauu, Syn. sod. Turnkey, n. He palahu'. Tur'moil, n. Wawa; haunaele. Syn. tumult. Turn . V. 1. E hull. Turn to the right, e hull i ka pono. 2. E aui. To turn on hinges, e olepe. 3. E will. 4. E avvaawa. The milk has turned, ua awaawa ka waiu. Turn, n. 1. Ka hull ana, 2. He wa. Your turn , kon wb.. Turn'coat, n. Kanaka loli lua o ka manao. Turn'er, n. Kanaka will poepoe. Turn'ing, 1. Oihana will poepoe. 2. Ka hull ana; ka aui ana. Turn'ing-lathe, n. Mikini wili poepoe. Turn'key , n. Kahu malama ki o ka hale paahao. Turn'pike, n. Puka komo no ke ala- nui 1 auhauia. Turn'stile, n. Puka kakaa ma ka pa, Tur'pen-tine, n. Wai hoomaloo peiia. Tur'i)i-tude, n. Ano haahaa iuo. Syn. baseness. Tftr'ret, n. 1. He hale pakui. 2. Paku no ka pu nui o ka moku ma- nuwa. Tikr'tle, n. He ea; honu. Tur'tle-dove, n. Manu nunu. TCisk, n. Niho nui loloa. Tfts'sle, n. He aumeume. Syn. scuffle. Tu'tor,n. Kumu-ao. Twad'dle, n. He walaau wale. Twain, adj. Elua. Twang, 71. Ke kani ana o ka pana; a ukeke paha. Tweak, v. E inikl. Syn. pinch. Tweez'ers, 7t. Upa'umiki. Twelfth, adj. Hapa-umikumamalua. Twelve, adj. Umikumamalua. Twelve'month, n. Makahiki. Sy'N. year. Twenty, adj. Iwakalua. Twice, adj. Pa-lua. Twig, n. Laalaau. Twi'light, n. Morning twilight, alaula; ftawa. Evening twilight, liula'. Momr ng or evening twilight, molehulehu. TWIN 214 UNBEND TttIh, n. MahofC. TVine, n. Lopi kuaina. Twine, v. 1. E milo; e hili. 2. Twine about {as vines), e hoohlhi. 8. Twine the arms, e puliki. Twinge, n. He umii. T wink'le, v. E imo; e imoimo. Twirl, v. E will ; e kaa. Twist, V. E hilo; hili; milo. Twit, V. E loiloi; e nuku. Twitch, V. E huki ino; e kailiino. Syn. jerk. Twit'ter, n. Ka walaau o ka manu. Two (too), adj. Elua. Two'-eclged, adj. Oi elua. TMo'fold, adj. Pa-lua. Tyjie, n. 1. Hua kepau. 2. Hoailona. Syn. emblem. Ty'pliojd (ty'foid), n. He fiva Bui. Ty'phoon (ty-foon'), n. Makani pu- kiki ma ke kai o Kina. Typ'i-€al, adj. Hoailonaia. Syn. em Dlematic. Typ'i-fy, v. E hoailoua. Ty-pdg'ra-pher, n. Mea paipalapala. SYN. printer. Ty-pdpr'ra-pliy, n. Paipalapala. Syn. prfnUng. Ty-ran'nic-al, adj. Hookaumaha wale. Tyr'an-nize, v. E hookaumaha wale. Tyr'an-ny, n. Ka hookaumaha wale. Ty'rant, yt. Mea hookaumaha wale. Tf'ro, n. Mea hou wale no ma ka ike. U Ublq'nl-toiig, adj. Ma na wahl a pau. Syn. everywhere. Ud'der, n. Ka u o na holoholona. Ug'li-nesB, n. Ino; inoino. t'g'ly, adj. Inoino; pou'hu. Ul'cer, n. Mai puha' ; aal. Ul'cer-ofis, adj. Aai. IJl-te'ri-or, adj. Hope; mahope. t'l'ti-mate, ad/. Hope loa. Syn. final. Ul'ti-mate-ly, adv. Mahope; mahope „ loa. Syn. finally. X,l'ti-nia'tuna, n. Olelo hope loa. ri'tra, adj. Hala loa. Syn, extreme. Um'brage, n. Huhu; ukiuki. Syn. oflFense. Um-bra'geoiis, adj. Malumalu. Syn. shady. Fm-brel'la, n. Mamalu; lou'lu. Um'pire, n. Mea nana e hooholo i ka pono iwaena o na aoao elua. Un. He mamala hua olelo e hoike mai- ana 1 ka nele. Fn-a'ble, adj. Hiki ole. Un'ae-cept'a-ble, adj. Makemake ole ^ ia. ' T'n'ac-com'plislied, adj. Hooko ole la. Un'ac-€6unt'a-ble, adj. Pohihihi;ma- ^ opopo ole. ITu^ae-quainf ed, ad). Ike ole. rn'ad-vis'a-ble, adj. Kupono ole. Syn. inexpedient, Un'ad-vis'ed-ly, adv. Me ka noonoo Un,':a.f-feefed, adj. 1. Ano maolL Syn. natural 2. Hookamaui ole, ^n'al-ldyed', adj. Makamae. Syn. pure. Un-^l'ter-a-ble, adj. Loll ole; onipaa. Syn. unchangeable. Un-a'mi-a-ble, adj. Kaki; keemoa, _Syn. cross. U'na-nlm'i-ty, n. Lokahi o ka ma- nao. U-nan-i-mo&s, adj. Lokahi. U-nan'i-moJis-Iy, adv. Me ka lokahi, Un-&n'swer-a-ble, adj. Hiki ole ke paniia; oiaio. Un-an'swer-a-bly, adv. Hiki ole ke ^hooleia. Un'as-sum'ing:, adj. Akahai; hookie- ^ kie ole, Un'a-Tail'lng, adj. 1. Makehewa; wai- wai ole. 2. Inea. Unavailing labor, hana inea. ^ Syn. ineffectuaL Un'a-vdid-a-ble, adj. Hiki ole ke pale ^ia, Syn. inevitable. Un'a-ware', adj. Ike ole; manao ole. Un 'a- wares,' adv. Hikilele; manao ole la 'ku. Syn. suddenly. Un-bal'aneed, adj. 1. Kaulike ole. ^ 2. Noonoo kupono ole. C^nTbe-com'ing, adj. Kupono ole. Syn. ^ unsmtable. Un'be-lief, n. Naau hoomaloka, Syn. ^ infidelity. Un'be-liev'er, n. He aia'; hoomaloka; ^hoomalau. Un'be-liev'ing, a4j. Manaoio ole: hoo- maloka, Un-bend', v. 1. E hoo-alualn. 2. E hoolauna;e launaoluolu. UNBENDING 215 UNDERSELL Oolea; paakiki. Syn. Ewaewa ole. Syn. Kahea ole ia. Syn. Un-bend'lng, aclj. inflexible. Un-bi'ased, adj. unprejudiced. Un-bid'den, a4j. uninvited. Un-l>ind, V. E wehe ae; e wehe i ka nakii. Un-blem'isliied, adj. Kina' ole. Un- blest, adj. Hoopomaikai ole ia. Un-blAgh'ing, adj. Honekoa. Syn. im- pudent. XJn-born, adj. Hanau ole ia. Un-bo'soiin, v. E hai pau loa. Syn. kanalua; kula- Luli ole; loli Aloha ole; lau- Un-bo6nd'ed, adj. Palena ole. Un-brok'en, adj. Wa'hi ole ia. entire. Un-bGckle, v. E wehe I ka plhipihi. Un-bur'ied, adj. 1. Kanuoleia. 2, Hoolewa ole ia. Un-bur'den, v. 1. E kala i ka haawe. 2. E hai pau mai 1 ke kaumaha o ka naau. Un-btki'ton, V, E hemo mai ka pihi. Un-cea8'iiig, adj. 1. Pau ole; na ole. 2. 'Mau. Syn. unending; ceaseless. Un-cer'tain, adj. Maopopo ole; kana- luaia. Syn. doubtful. Uu-cer'tain-ty, n. He naTana. Syn. doubt. Un-ch.anl^e'a-ble, adj. ole. Un-eh&r'i-ta-ble, adj. lea ole. Un-chaste', adj. Maemae ole; haumia. Syn. impure. Un-ehrlst'ian, adj. Ku-e' i ke ano kristiano. Uu-civ'll, adj. Makoe-a'; kamaniha. Syn. impolite. Un-civ'il-ized, adj. Naaupo; kuaaina. Un-civ'il-ly, adv. Makoe-a'. Syn. im- politely; rudely. "Un-cle, n. Makuakane ma ka hanauna. Un -clean', adj. Maemae ole; paele; paumaele. Un-elean^uegg, n. Paumaele; haukae. Un-cloud'ed, ad,?- Alaneo. Un-clo8e', V. E wehe ae. Un-coii', V. E ko-a'. Un-come'ly, adj. Nanl ole; pou'hu. Un-c6m'fort-a-ble, adj. Oluolu ole. Un-cdrn'moii, adj. 1. Kakaikahi. Syn. rare. 2. Anoe. SYN.unusuaL Un-cdm'mon-ly, adv. 1. Loa. Un- commonly bad weather, he wa ino loa. tjn-eoxu-mu'ni-ca-tive, adj. Ekemu ole. Un-cdm'pro-mif'iiig, adj. 1. Laana ole; lauleaole. 2. Ouipaa. Syn. firm Un'con-cern', n. Unea; hoomalau. Syn. indiffbrence. tJn'con-cern'ed-ly, adt>. Wnle. To look unconcernedly on, e nana wale aku no. 2. Me ke ala ole mai o ka mauao. Un'-€Oii-dI'-tion-al, adj. Pau loa; koe ole. Un-ccin'quer-a-ble, adj. Pioole. Syn. invincible. Vn-edn'sciotks, adj. Noonoo ole; lilo ka noonoo. Un-€6n'8ciofis-ly, adv. Me ka noonoo ole e mamua. Un-edn'sciotis-ness, n. Lele o ka noo- noo* ka noonoo ole. Un-con'sti-tu'tion-al, adj. Ku-e' i ke kumu kanawai. Un-edn'sti-tu'tion-al'i-ty, »i. Keku-e' ^anai ke kumukanawai. Un'€on-tr61'la-ble, adj. 1. Hiki ole ke hoolakalaka ia. 2. Hiki ole ke uumi ia. Syn. ungov- ^ernable. Ila'eon-vert/ed, adj. Hoohuli ole ia. Un-eofip'le, v. E hookuu. Un-€our'te-o n. Kanaka hoolewa ku- ^papau. Un'der-tak'ing, n. He hana; oihana. ^ Syn. enterprise. IJn'der-tone, n. He leo haahaa; leo ha- ^ wauawana. Un'der-tow, n. Ka au malalo iho o ka ^ilikai, e holo ku-e' i ka au oluna. tjn'der-val'ue, r. JSee underrate. Un'der-writ'er, n. Kanaka kakau inoa no ka panai waiwai. lyn'de-serv'ing, adj. Pono ole. Un'de-ter'mined, adj. HoomaoiMjpo ^oleia. Un-de'vi-a'tinpr, adj. Pololei loa; aul ^ ole. Syn. straight. Vn'di-Tid'edy adj. Okoa; mahele ole ia. Un-do', V. 1. E wehe hou ae. 2. E hookahuli i ka mea i hana ia. Un-done', p. p. 1. Koole ia; waiho wale ia. 2. Poino. Un-doubt'ed, adj. Akaka lea. Syn. indubitable. Uii-d<)u])t'ed-ly, adv. Pela io no. Un-dress', v. E wehe i ke kapa. Un'dress, n. Kapa komo wale. ijn'du-late, v. 1. E aleale; kapalill; hulili. Syn. vibrate. 2. Undulating, (as ground,) malualua. Syn. uneven. tJn'du-la-to'ry, adj. Aleale; kapalill. Un-due', adj. Pono ole. Un-du'ly, adv. Pono ole; loa. Syn. im- properly. Unduly excited, pihoihoi loa. Unduly inflxienced, hoohuli pono ole ia ka manao. Un-dy'ing, adj. Make ole ; mae ole. Un-eartli', v. E huai. Un-eartli'ly, adj. Eehia. Un-eas'y, adj. Pihoihoi; maha ole. Syn. restless. Un-end'ing, adj. Mau loa; pau ole. Sy'n. everlasting. Un-e'qual, adj. 1. Like ole. 2. Ewaewa. Syn. unjust. Un-e'qual-ly, adv. Like ole. Un'e-quiv'o-cal, adj. Ewaewa ole; oiaio. Sy'N. straightforward. Un-err'ing, adj. Kuhihewa ole; po- lolei loa. Un-e'ven, adj. Malualua; apuupuu; puaali. XJn'ex-am'pled, adj. Lua ole. Un'ex-cep'tion-a-ble, adj. Kina' ole. Un'ex-pect'ed, adj. Hikilele; manao ole ia mamua. Syn. unlooked for. Un'ex-pect'ed-ly, adv. Manao ole la; lohe ole ia. He arrived unexpectedly , kumaioiame ka lohe ole ia; or, me ka manao ole ia. Un-fail'ing, adj. Mau; pau ole. Un-fair', adj. Paewaewa; kapakahi. Un-fair'nes8, n. Ewaewa; kapakahi o ka hana. Un-faith'ful, adj. Malama pono ole. Un-fash'ion-a-ble, adj. Kuaaina; ku ole i ka mea mau. Un-fast'en, v. E wehe. Un-fatli'oin-a-ble, acZj. Hohonu loa; lipolipo. Un-fav'or-a-ble, adj. 1. Kuponoole; maikai ole. Unfavorable weather, wa kupono ole. 2. Oluolu ole ; maliu ole ; ku-e. Un-fav'or-a-bly, adv. Ku-e. Report unfavorably, e hoike kue. Un-feel'ing, adj. Lokoino; naau paa- kiki; menemene ole. Syn hard-hearted. Un-felgnedS adj. Oiaio; hookamani ole. Un-fcTiced', adj. Paa ole i ka pa. lln-f il'fal, adj. Aloha ole i ka makua. Un-fin'ished, adj. Paa ole;kohapa. Syn. incomplete. Un-flf, adj. Kupono ole; makaukau ole. Un-f6Id,v. 1. Eweheikaopi. ^2. E hohola; e uhola. Vn'for-giv'en, adj. Huikala ole ia. Un'for-giv'ing, adj. Hoomauhala. Un-fort'u-nate, adj. Pilikia; poino. 1Ju-found'ed» adj. Kahua ole; oiaio ole. Un'fre-quenfed, adj. Hele pinepine ole ia. Un-fre'quent-ly,a<^'. Kakaikahi; pine- pine ole. TJn-friend'ly, adj. Launa ole; enemi. Un-fruit/ful, ad;. Hua ole; panoa. Un-furl', v. E wehe. Un-fur'nislied, adj. 1. Hoolako ole ia; kulekule. 2. Olohelohe. An unfurnished room, he keena olohelohe. Un-gain'ly, adj. Hemahema; ma- nuea. Syn. blundering; ungraceful. Un-gen'er-otks, adj. Pi; a'ua. Syn. illiberal. Un-g6d'ly, adj. Ala'; hewa; hooma- loka. Un-gov'em-a-ble, adj. Hiki ole ke hoolakalaka ia; hoomalu ole ia, 2. Hiki ole ke uumi ia. An ungovern- able temper, he huhu i hiki ole ke uami ia. Un-grace'ful, adj. Mikioi ole : papalale. Un-gra'cious, adj. Oluolu ole; loko- maikai'ole. tin-grate- fnl, adj. Aloha ole. Un-bal 'lowed, adj. Hewa. Unhallowed pleasures, na lealeahewa. Syn. unholy; impure. Un-hand'some-ly, adv. Me ka pololei ole. UNHANDY 217 UNPROFITABLE Un-hftnd'y, adj. Hemahema ma ka hana; makaukau ole. Syn. awkward. Un-hap'py, adj. Oluolu ole; kaumiiha. Un-Tiiir'ness, v. E wehe i ka lei o ka lio. Un-health'y, adj. Omairaai; kupouo ole i ke ola kino. Syn. sickly. Un-heard', adj. Lohe ole la. Unheard of, rnea hou; kupaianaha. Un-hes'i-ta-tiiig:, adj. Kanalua ole. Unhesitating obedience, ka hoololie kana- lua ole. Un-hes'i-ta'tlng-ly, adv. Me ke kana- lua ole. Un-hinge', v. E wehe mai kona ami. Un-hitch', v. E wehe 1 ka iiikii. Un-ho'ly, adj. Aia'; hemolele ole. Un-ho'bk', v. E wehe i ka lou. Un-horse, v. E kiola mai ka lio. lln-hurt', adj. Eha ole; poino ole. U'Mi-form, ad/. Like; ano like. fj'ni-form, n. Lole koa; lole kahiko _like. U'ni-form'-i-ty, n. Ke ano like. y-iii'-form-ly, adj. Mau. Un'lm-peach'a-ble, adj. 1. Hiki ole ke hooleia. ^2. Kina'ole. Syn. blameless. C^ii'in-tel'li-g:i-ble,adj.l. Maopopoole. ^ 2. Namuuamu wale ia. Un-in'ter-est-ed, adj. Molowa ma ka naau. Un-in'ter-est-lng, adj. Hoohoihoi ole; eleu ole. An uninteresting speech, he haiolelo hoohoihoi ole. fjn'ion, n. 1. He hui. 2. Ka hoohui ana. 8. Ke auo lokahi. Syn. unity. 4. Tht Union, Amerika Huipuia. C'-nique' (u-neek',) adj. Lua ole; ano _e loa. U'n i - son , a. Like ; lokahi . Read in uni- son, e heluheiu like. 2. Pualu. U'nlt, w. Mea hookahi. U-nite', V. E hoohui; e hookuikul. U-nit'ed-Iy, adv. Alu pu. To work ^unitedly, e alu pu ma ka hana. IJ'nl-ty, n. 1. Lokahi. 2. Mea hookahi. tl'nl-vers'al, adj. Mai o a o; a pau loa. U'nl-vers'al-ism, n. Ka manaoio e ola mau loa'na kanaka a pau ma ka lani. fl'ni-vers'al-ly, aJi'. Maioao. y'ni-verse, n. Na an a \)i\\\. U'nl-vers'ity, w. Kula uui; kahi i ao- la'i na ike a pau. Un-Jftst', adj. Pono ole; paewaewa; hoopono ole. Un-kind', adj. Lokomaikai ole; lokoi- no. Un-kind'ly, adv. Lokoino. IJn-knowMng-ly, adv. Me ka ike ole; me ka naaupo. Un-known, adj. Ike ole ia. Vn-lade', v. E hoolei ukana, Un-law'ful, adj. Ku-e' 1 ke kanawai. Syn". illegal. Un-lj^w'f ul-ly, adv. Me ke kanawai ole. Un-learn', v. E hoopoina. Un-learned', adi. Ike ole ; naaupo. Un-less', conj. Ke ole. Un-let'terecl, adj. Ike ole i ka palapa- la. Syn. illiterate. Un-like', adj. Like ole. Un-like'ly, ad/. 1. Aole paha. 2. An unlikely story, he kaao oiaio ole paha. Syn. improbable. Un-lim'it-ed, adj. Palena ole. Syn. boundless. Un-load', v. E hoolei ukana. Unload a ship, e hoolei ka ukana o ka moku. Un-ldck', V. E ki a wehe. Un-16ve'ly, adj. Maikaiole; aloha ole ia, Un-ltick'y, adj. Inea; kuonoono ole. Un-man', v. E hoopilihua; hoopauma- ko. Syn. unnerve. Un-man'ly, adj. Ku ole i ka hoo-ka- naka. Un-man'ner-ly, adj. Kamaniha; pa- waa. TJn-mean'ing, adj. Ano ole. Un-mer'ci-ful, adj. Lokoino; makona. Syn. cruel. IJn-mer'ci-ful-ly, adv. Me ka lokoino. C'n'mis-tak'a-ble, adj. Maopopolea; ^ akaka lea. Un-nat'ur-al, adj. 1. Aloha ole. An unnatural parent, he makua aloha ole. ^ 2. Kue i ke ano mau. Un-nec'es-sa'ry, adj. Make hewa; wai- ^ wai ole. Un-neigh'bor-ly, adj. Launa ole; uaa- „naa. Un-nerve', n. Syn. unman. Un-ntim'bered, adj. Heui ole ia; lehu- „lehu wale. Syn. numberless. Un'6b-8tr&€t'eono ole i kamanao. Un-sa'vo-ry, acy. Mikoole. Un-serew', V. 1. E wehe i ka meal will ia. 2. E wehe i ke kul nao. Un-scru'pu-loiis, adj. Manao ole i ka pono; mahiehie. Syn. unprincipled. TJn-seal', v. E Avehe i ka sila. Un-search'a-ble, adj. Loaa ole ma ka imi. Syn. inscrutable. Un-sea'son-a-ble, adj. Wakuponoole. Syn. untimely. Un-geaf, v. E kapal mai ka noho. IJn-sea'wortli-y, adj. Kupono ole ke holo moaua. Un-seem'ly , adj. Hilahila; kupono ole. Un-seen', adj. Ike maka ole ia. Syn. Invisible. TJn-set'tled, ac^'. 1. Lewawale; kule- kule. 2. Kalewa; pualewa. TJn-shak'en, adj. Oni paa; naue ole. Un-sheatbe', r. E ununi ae; e wehe ae la mai ka wahi'. He unsheathed his sword, unuhi ae la oia i kana pahi-kaua. Un-sigbtly, adj. Kohu ole i ka Ike o ka maka; inoino. Un-skill'ful, adj. Akamai ole. Syn. clunasy. ■Un-so'ci-a-ble,adj. Naanaa; launaole. Un'so-phig'ti-cat-ed, adj. Hookamani ole; oiaio; maalea ole. Vn-s6unii', adj. 1. Popopo. Syn. de- cayed. 2. Oiaio ole. Syn. insincere. 8. Paa ole. Syn. defective. Un-spar'lng adj. Ana ole. With an unsparing hand, me ka lima ana ole Un-speak'a-ble adj. Hiki ole ke oleic la; hiki olekehaiia. Syn. unutterable. Un-speak'a-bly, adv. Piha; hikl ole ke hai ia. Unspeakably happy, hauoli pi- ha. Syn. unutterably. Un-sp6t/ted, adj. Paele ole; maemae. Un-sta'ble, adj. Lauwili wale; loli wale. Syn. inconstant. Un-8tead'y, adj. OuionI; luliluli. Un-strfing', adj. 1. Uluhua, Nerves unstrung, uluhua ka manao. 2. Alualu. Un'sftc-cegg'ful, adj. Hoka; kulea ole; lanakila ole. I7n-guit/a-ble,a<^'. Kupono ole. Syn. unfit. Un-tam'a-ble, adj. Hiki ole ke hoola- Un-thank'ful, adj. Aloha ole. Syn. ungrateful. Un-tblnk'ing, adj. Noonoo ole. Un-thrlft'y. adj. Syn. shiftless. Un-tie', V. E wehe i ka nipuu. Un-til', prep. 1. A. Wait until night, e kali a po. 2. A hiki. Until it is time, a hiki i ka manawa. Un-time'ly, adj. Wa kupono ole. Syn. unseasonable. Un-tir'ing, adj. Luhi ole. Untiring ^ industry, makaala luhi ole. JJn'to, prep. I;ia. Syn. to. Un-told', adj. I hai ole ia. Untold suf- fering, popilikia i hai ole ia. Un-to^ward, adj. 1. Popilikia. Unto- ward events, naouli popilikia. 2. Ino; kolohe. An untaward man, he kanaka kolohe. Syn. perverse. Un-trav'el-ed( ^. Hele ole ia_ Un-tr6d'den \ °^^' ""^^^ ^^^ ^^ Un-true', adj. Oiaio ole. Syn. false. Un-trutli', n. He wahahee. Syn. false- hood. TJn-truth'ful, adj. Wahahee. Ua-twlst', V. E mola. Un-uged'. adj. L Lawelawe ole ia; waiho wale ia, 2. Maa ole. Syn. unaccustomed. 3 Walea ole Un-ug'u-al, adj. Hon; ike piuepine ole ia. Un-var'nlglied, adj. 1. Pera ole ia I ka vauiki. 2. Unvarnished truth, oiaio maoli. UNVEIL 219 UXORIOUS Un-Teil', V. E wehe i ka uhi. Un-wftr'rant-ed, adj. Kauoha ole la; apono ole ia. Ua-wjl'ry, adj. Maaleaole; puiii wale. Un-wea'ried, adj. Luhi ole; maha ole. Syn. untiring. ,^ ,, Un-well', adj. Omaimai: nawaliwali. Syn. ailing. rn-wh61e's6me,a(7J. Kupono Ole. Un- xvholesomejood, ai kupono ole. tTn-wlelcl'ly, adj. Nui kupono ole. Un-wll'ling, acy. Makemakeole; aua. Un-wil'ling-ly, adv. Ahu'ahu'; me ka makemake ole. Un-wiiid', V. E wehe i ka mea i wili ia. Unwind the rope, e wehe i ka owilikaula. Un-wise', adj. Naaupo. Un-wlt'ting-ly, adv. Me ka ike ole; me ka naaupo. Syn. ignorantly. Un-\v6nt'ed, adj. Maaole; walea ole. Un-wor'thi-ly, adv. Me ke kupono ole. Un-wor'tlii-ness, n. Ano kupono ole. Un-wor'tiiy, adj. Kupono ole. ITn-writ'ten, adj. Kakau ole ia. Un-yleld'ing, adj. 1. Paakiki; oolea. 2. Maliu ole. Un-yoke', v. E wehe i ka auamo; e wehe ika lei bipi. Up, adv. Iluna; maluna. Up-braid', v. E hoohewa. Up-heav'al, n. Ke kiola ana iluna. Up-heave', v. E kiola iluna. Up-hill', adj. 1. luka. '2. Uphill work, hana inea; hana oolea Up-hold', V. 1. E kokua. 2. E koo. Uphold the power, e koo i ka mana. Up-hol'ster-er, n. Kanaka hana 1 na lako hale. Up-liol'ster-y, n. Na lako oloko o ka ^nale. Up'land, n. 1. AinakuahiwI;ainaouka. 2. Upland taro, kalo o ka aiua maloo. Up-lift', V. E hapai iluna. Up-6n', prep. 1. Ma; maluna. ^2. I. t/po/i arrtvai, i kahiki ana'aku. tjp'per, adi. Maluna. Upper room, keeua maluna. Up'per-hand', n. Ka lanaklla; ka mana oi. Syn. ascendency. Up'per-most, adj. Maluna loa. tlp-ralse', v. E hoala iluua; e paipai iluna. tlp'right, adj. 1. Kupono; kupololei. SYN. perpendicular. 2. Hoopono. Syn. honest. <^p'right-ne88, n. Kuonoono o ka II oho ana; hoopono. l(jp'ris-lng, n Ke ala ana mai. Up'roar, n. tie haunaele; uluaoa. Up-robf, V. E hehu. Up-s^f, V. 1. E hookahuli. Syn. over- turn. 2. E hoohaninl. tv'Hliot, n. He hopena. Syn. final issue. Up'start, n. He mea 1 lele mai ka 111- kole a i ka waiwai uuL l&p'ward, adj. Iluna'e. Up'wards, adv. 1. Keu aku. 2. Iluna' ku. ©r-bane, adj. Laulea; oluolu. Syn. polite. tjr-ban'l-ty, n. Ke ano laulea; ano oluolu. Syn. i>oliteness. ^r'chin, n. Keiki liilii. Urge, V. E koi; e kaohi; e kono. Syn. „ importune. Ur'gent, adj. Koi ana; kaohi ana. An ^urgent necessity, he nele e koi ana. U'rin-ate, v. E mimi. \J'rine, n. Mimi. Urn, n. He ipu. Us, pron. pi. Kakou; {dual) maua; kaua. _Syn. youand I. Us'age, n. He hana maa; hana walea. _Syn. custom. Use, n. 1. Waiwai. 2. Ka lawelawe ana. _3. Pomaikai. Use, V. E lawelawe; e lawe a e hoohana. _Syn. employ. Use'ful, adj. 1. Waiwai; makepono. 2. Kokua. A useful boy, keiki kokua. _Syn. helpful. Use'ful -ly, adv. Makepono. Usefully _ employed, e hooikaika makepono. Use'ful-ness, w. 1. Ka makepono ; ka waiwai. _2. Ke ano kokua. Use'less, adj. Makehewa; waiwai ole. tjse'less-ly, adv. Poho'; makehewa. Ush'er, n. 1. Luna hoonoho i ka poe o ke anaina. ^ 2. He kokua kumu. Ush'er, v. 1. E hookomo; e kai. Ushered into a room, kai ia iloko o ke keen a. _ 2. _ Usher in the day, e wehe i ke alaula. U'su-al, adj. Mea mau; mea i maa. U'su-al-ly, adv. He mea mau. tj'su-rer, n. Kanaka hoopukapuka da- la. U-su'ri-otks, adj. Hoopukapuka ino. U-8urp', V. E kaili hewa; e lawe wale. _ Usurp authority, e lawe wale i ka mana. U'sur-pa'tion, v. Ka lawe hewa ana. U-surp'er, n. Mea i lawe wale i ka po- _no o hai. U'su-ry, n. Hoopukapuka ino i kedala. U-ten'sil, n. Mea hana; mea lawelawe. U-tll'i-ty, n. Pomaikai. Ut'inost, adj. Hope loa: loa. U-to'pi-an, "adj. Makehewa; io ole Syn. ^ useless. Ut'ter, a4j. Loa. Utter destitution, nele ^loa. (Jt'ter, V. Eekemu;ehai. Ut'ter-ance, n. Olelo; kahai ana. Ut'ter-ly, adv. Loa. Utterly miserable, oki loa. Ut'ter-most, adj. Loa. Save to the ut- termost, e hoopakele loa. Ux-o'ri-oAs, adj. Pili loa i ka wahino mare. VACANCY 220 VEGETABLE V Va'can-cy, n. He hakahaka; wahi kaawaie. Va'cant, adj. 1. Kaawaie; kawaha. 2. A vacant place, kahi koo ; kahi kaa- waie. 3. A vacant expression of countenance, he helehelena neie i ka hoihoi. Va'eate, v. 1. E waiho kaawaie. 2. E waiho aku. Vacate an office, e wai- ho aku i ka oihaiia. Va-cfi'tion, n. Wa hoomaha. Vac'ci-nate, v. E o lima. Vae'cine vi'rus, n. Pahiheehee o lima. Vac'il-late, v. E kulanalana; e loli wale. Syn. waver. Vac'il-la'ting, adj. Kulanalana; lau- wlli^ Va-cu'i-tyl He hakakaka; kahikaa- Vac'u-um J * wale; wahi ole o loko. Va'de-me'eum, n. Mea lawe pu. Vag'a-bond, n. Aea haukae; he hoo- malau. Va'ga-ry, n. Noonoo ulu wale; noonoo kupono ole. Va'gran-cy, n. Ka aea wale; noho wale. Va'grant, n. See vagabond. Vague (vag), adj. Powehiwehi. Syn. indefinite. Tail; „ 1. Hepaku'. A^eili "• 2. Heuhimnka. Vain, adj. 1. Makehewa, waiwai ole. Syn. useless. 2. Hookiekie; haakei. Vain-gld'ri-o68, adj. Hookiekie; haa- nui. Vaiu'ly, adv. Makehewa. Val'ance, n. Lole paku' no lalo a me luna ©"ka moe. Vale, n. Awawa. Val'e-die-to'ri-an, n. Haumana o ke kula nui i haawi i kahaiolelo hope loa. Val'e-die'to-ry, n. Haiolelo hope loa. Val'et, n. Kauwa lawelawe kino. Val'iant, adj. Koa; aa. Syn. brave. Val'id. ad/. Pouo; kupono. Syn. pood; sufficient. A valid excuse, he kumu ku- pono. Va-lld'i-ty, n. Ka pono; ke kupono. Validity of a will, ke kupono o ka pala- pala hooilina i ke kanawai. Va-lise', n. Pahu ili liilii. Val'ley, n. Kahawai; awawa. Val'or, n. Ano koa. Syn. bravery Val'or-ofts, arf?". iSpe valiant. Val'u-a-ble, akj. Waiwai. V&l'u-a'tiou, n. Ka hoonohonoho wal wai. Val'ue, n. Kumu lilo; waiwai. Val'ue, v. 1. E manao. Value highly, e manao nui aku. Value slightly, e ma- nao liilii aku. 2. E hooholo i kekumukuai; ehooho- lo 1 ka waiwai. Valve, n. He pan!. Van, «. 1. Hunalewa. 2. Kaahalihali ukana. Vane, n. Ane makani. Van'-guard, n. Ke kulana mua oka puali koa ma ka huakai; hunalewa. Van'ish, v. E nalo koke aku. Syn. disaj)pear. Van'i-ty, n. Kilohi; haakei. Van'quish, v. E hooauhee; hoopio. Syn. conquer. Van'tage-ground, n. 1. Ke kulana mua. 2. Ka oi o ka pomaikal. Va-por, w. 1. Vapor of steam, mahu. 2. Ohu. Syn. fog. Va'ri-a-ble, adi. Lauwili; loli wale. Syn. changeable. 2. Variable as wind, pahili ; lauwili. Va'ri-ance, n. Auoku-e; mokuahana. Va'rl-a'ti«;n, n. Ka loli ana; aui ana. Va'ri-e-gat'ed, n. Kiokio; ponapoua. Va-ri'e-ty, n. Kela me keia ano. Va'rl-o-loid, 71. Kekahi ano o ka mai puupuu liilii. Va'ri-ofts, adj. Kela me keia, Var'nish, 7i Vaniki; wai lioohinuhinu. Var'nish, v. E hamo i ka vaniki. Va'ry, v. E loli ae; e hoo-nno e. Vase, 71. Heipuloloa. Vase for flowers, ipu no na pua. Vas'sal, n. Kauwa kuapaa. Syn. slave. Vas'sal-age, n. Ka noho ana kauwa kuapaa. Syn. slavery. Vast, adj. 1. Nui loa. 2. Palena ole. The vast universe, ke ao palena ole. Vast-ness, n. Ka nui loa. Vat, n. He tabu nui. Vault, V. E lele. Syk. jump. Vault, n. He lua. Syn. cellar. Vaunt, V. E kaena wale. Syn. boast. Veal, n. I'o bipi keiki. Veer, V. E aui ae; e hull ae. Veg'e-ta-ble, n. Hua o ka honua; mea ulu. The vegetable world, ka ma- hele o ua mea ulu. VEGETATE 221 VEXATION Vegr'e-tate, v. E ulu wale me he mea kuuu la. Veg'e-ta'tlon, n. Kela me keia mea ulu. Ve'he-mence, n. Ikaika nui. Syn. fervor. Te'he-ment-ly, adv. Me ka ikaika loa. Ve'hi-ele, n. h Kela me keia auo kaa. 2. Mea halihali. Tell (vale), n. He uhi; uhi no ka maka. Veil, V. E uhi. Vein, n. 1. Aa koko. 2. He au metala; a minerala paha maloko o ka honua. Veined, adj. Paapu i na aa. Ve-l6c'i-ty, n. Ka mama; ka wikiwiki. Vel'vet, n. Lole veleveta. Vend, V. E kuai aku. Syn. sell. Vend'er| Kanaka kuai aku; he ma- Vend'orJ au'auwa'. Ven'due, n. Kuai kudala. Syn. auc- tion. Ve-neer', n. Papa lahilahi, mea kapili maluna o ka papa e ae. Ven'er-a-ble, adj. Ku i ka mahaloia. Ven'er-ate, v. E haawi i ka mahalo; e hoomaikai. Ven'er-a'tion, n. Mahalo; hoomaikai. Venge'ance, n. Ka hoopai huhu. Ve'ni-al, adj. Hiki ke kalaia. Ven'om, n. Mea make. Ven'om-otis, adj. Awaawa e make ai. Ve'nofts, adj. iSo na aa-koko. Vent, n. 1. Pukahookahe; kahi e hemo ai. 2. Ka hoopuka ana. To give vent to feelings, e hoopuka manao. Vent'-hole, n. Puka hookomo ea. Veu'ti-late, v. 1. E hookomo pono i keea. 2. E hoolaha; hoo-akea. To ventilate an opinion, e hoolaha manao 3. To ventilate a subject, e hooakea i ke- kahi mea. Ven'ti-la'tion, n. Ka hookomo pono ana i ke ea. Vcn'ti-la'tor, n. Mea hookomo i ke ea maikai. Vent'ure, v. 1. E hoao. Syn. risk. 2. £ aa. Vent/ur-86me, adj. Aa; koa; maka'u ole. Syn. bold. Ve-ra'eioftg, adj. Oiaio. Syn. truthful. Ve-riitpi-ty, n. Ano oiaio. Syn. truth- ful uelss. Ve-ran'd&, n. Lanai hale. Verb, n. Haina. Vgrb'al, adj. Hal vraha; olelo waha. Syn. oral. V€rb'al-ly, adv. Waha; me ka waha. Syn. orally Ver-ba'tim, adv. Like loa ma ka olelo. Ver-bose', adj. Makena olelo, Ver-bos'i-ty, n. Ka nui pono ole o ka olelo. Ver'dan-cy, n. 1. Ke ano uliull. 2. Auo hou; maaole. Ver'-dant, n. 1. Uliuli. 2. Hou; maaole. Ver'diet, n. 1. Olelo hooholo a ke jure. 2. Olelo hooholo. Verd'ure, n. Ka uliuli o na mea ulu. Verge, v. E hookokoke aku. Ver^e, n. Ke kae; ka lihi. Ver-i-fi-ea'tion.w. Kahooiaana. Syn. confirmation. Ver'i-fy, r. E hooia; e hooiaio. Syn. confirm. Ver'i-ly, adv. He oiaio. Syn. truly. Ver'i-ta-ble, adj. Oiaio maoli. Syn. true. Ver'i-ty, n. Ke ano oiaio. Ver-mie'u-Iar, adj. Me he enuhe la. Ver'mi-fuge, n. Laau hoo-naha no na mea ola iloko o ka opu. Ver-mil'ion, n. He nooluu ulaula. Ver'mln, n. Mea kolo liilii. Ver-nac'u-lar, adj. Maoli. Syn. na- tive. Ver'nal, adj. No ke kau kupulau. Ver'sa-tile, adj. Makaukuu ma na mea he nui. Ver'sa-til'i-ty, n. Ke ano makaukau ma kela me keia mea. Verse, n. 1. Pauku himeni. 2. Pauku olelo. Versed, adj. Makaukau; akamai. Ver'si-fl-ea'tion, n. Haku mele. Ver'sion, n. Ke ano o ka olelo. Ver'te-bra, n. Pauku iwi o ka iwi ku- amoo. Ver'tex, n. 1. Ka piko; ka wekiu. 2. Kiko hui o ka huiua. Ver'ti-eal, adj. Kupono. Syn. per- pendicular. Ver'ti-go, n. Nenewa; poniuniu. V6r'y, adv. Loa. Very great, nui loa, Ves'per, adj. Ahiahi. Vesper bell, bele pule ahiahi. Ves'pers, n. Halawai haipule ahiahi. Ves'sel, n. 1. Moku. 2. Ipu ; apu. Vest, 71. Puliki. Vest'ed, adj. Pill paa. Vested rights, pono pili paa. Ves'ti-bule, n. Ipuka. Ves'tl^e, n. He meheu; lihi iki. Syn. trace. Ves'try, n. 1. Keena halawai no na luna ekalesia. 2. Aha luna ekalesia. Vest'ure, 7t. Lole komo; aahu. Syn. raiment. Vet'er-an, n. 1. Koa kahiko. 2. Mea i maa; mea i walea. V6t'er-i-na-ry, adj. Pili i ka lapaan holoholona. Ve'to, V. E hoole. To veto a hill, e hoole i ka bila. Vex, V. E hoonaukiuki; hoouluhua. SvN. tease. Vex-a'tion, n. Mea luhi wale; mea hoopilikia. VEXATIOUS 222 VISIT Tex-a'tlotts, ac^. Luhl wale ; hoo-ulu- hua. Via, adv. Ma o. Syn. by way of. Via Honolulu, ma o Honolulu la. Vi'a-duct, n. He alahaka no ke ala- nui hao. Vi'al, n. Omole lillii. Vi'ands, n. Kela me keia mea ai. Syn. victuals. Ti'brate, v. L E lewa; e mahiki. Syn. oscillate. 2. Ehulili. Vi-bra'tion, n. 1. Ka mahiki ana. 2. Kahulili ana. Yibrations of light, hulili o na kukuna malamalama. Ti'bra-to-ry, adv. Mahikihiki. Vi-ca'rl-cfts, adj. Panai; panihaka- haka. Tice, n. 1. Hewa ; hala ; inc. 27 He uma. Tice, prep. Ma ka hakahaka. Vice-edn'sul, n. He hope kanikele. Tlce'pres'i-dent, n. Hope peresidena. Vice-roy"', n. Hope moi. Vi-cln'i-ty, n. Kahi kokoke. Syn. neighbornood. Vl'clotls, adj. 1. Puni 1 ka ino; hau- mla. 2. Inojhuhu. Aviciotta horse, he lio huhu. Vi-ci8'sl-tude, n. Lull; loll. Syn. clTange. Vicissitudes of life, na loli ana o keia ola. Vie'tim, n. 1. He pio. 2. Mea hoopunihei ia. Vlc'tim-ize, v. E hoopunihei. Vie'tor, n. Ka mea i lanakila. Syn. conqueror. Ti€-t6'rl-o. L E lima ikaika aku; e pue. 2. Ehanaku-e aku; e haki. Violate his promise, e haki i kana olelo ae. Ti'o-la'tion, n. L Ka pue ana. Syn. rape. 2. Ka hoohaki ana. Syn. non-ob- servance. Ti'o-la'tor, n. 1. Kanaka pue wahine. 2. Mea hoohaki. Ti'o-lence, n. 1. Ka hao wale; lima ikaika." 2. Ikaika o ka ino. Violence of the storm, ka ikaika o ka ino. Ti'o-lent, adj. 1. Ino. A violent wind, makani ino. 2. A violent man, he kanaka hikiwawe i ka huhu. Ti'o-lin, n. He pila; violina. Ti'per, n. Nahesa niho awa. Tl-ra'go, 71. Wahine nuku wale; wa- hine mahaoi. Tir'gin, n. Wahine puupaa. Tir-gln'I-ty, n, Ka noho ana wahino puupaa. Vi'rile, adj. Ano kane. Tir'tu-al-ly, adj. Aneane; mehe mea la. Tir'tue, n. 1. Pono. 2. Mana. Syn. power. Tir'tu-otis, adj. Pono; noho pololei. Tir'u-lent, ad?'. 1. Awahia loa. A viru- lent poison, he laau make, laau awahia. 2. Manao enemi loa. Syn. malignant. Ti'rus, n. Palaheehee. Vis'age, n. Helehelena. Syn. counte- nance. TIs-a-vl9 (viz'a-ve'), 71. Healohealo; mea imua o ke alo. Tls'ce-ra, n. Na naau. Vis'cid, adj. Pipili. Syn. sticky. Vise", 71. He uma. Syn. vice. Vii'i-ble, adj. Ike maka ia. Syn. aj)- parent. Tis'i-bly, adv. I ka ike o ka maka. Vls'ion, 71. 1. Ka ike o ka maka. Syn. eyesight. 2. He hihio. Vis'ion-a-ry, adj. Hihio wale. Tis'it, V. 1. E launa. Visit persons, e launa me kekahi poe. 2. E makaikai. Visit places, e makai- kai ma na kauwahi. VISITATION 223 VULTURE Vls'it-a'tion, n. 1. Ka launa ana; ka hele ana e ike. 2. Ke kau ana mai. Visitation of Di- vine Providence, ke kau ana mai o ka lima o Ke Akua. Vis'lt-or, n. He hoalauna; he makai- kai. Vis'ta, TO. 1. He nanaina iwaena o ke alanui, na ululaau, ua awawapaha. 2. Down the vista of ages, 1 ke kuamoo o na au i hala. V^ls'u-al, adj' No na maka. Vi'tal, aiij. 1. Kupono i ke ola. 2. A vital necessity, he mea e pono loa ai. 8. Of vital importance, waiwai pono; ano nui. Vi-tal'i-ty, to. 1. Ka ikaika o ke ola. 2. Anoeueu; lalelale. 3. Sviall vitality, ano nawaliwali. Vi'tals, TO. pi. Na lala o ke kino e pili loa ana ike ola. Vl'ti-ate, V. 1. E hoolilo i mea ole. Vi- tiaie a bargain, e hoolilo ka ae-like i mea ole. Tlt're-oiis, adj. Me he aniani la. Vit'ri-fy, v_. E hoolilo i aniani. Vi-tu'per-ate, V. Eolelonuku; olelo aki_. Vi-tu'per-a'-tion, n. Olelo nuku; olelo aki. Vi-tu'per-a-tive, adj. Nuku wale; aki. Vl-va'cio&s, adj. Hoihoi; lalelale. Syn. animated. Ti-vac'i-ty, n. Ke ano hoihoi; ano lalelale. Viv'id, adj. 1. Moakaka. 2. Olinolino; hulali. Tlv'id-ly, adv. 1. Me ka moakaka. 2. Me ka hulili. Tlx'en, TO. He wahine nuku wale. Syn. Bcold. Viz'ier (Vlz-yer), to. Luna kiekie o ke aupuni o Tureke. Vo-eab'u-la-ry, to. Buke unuhi olelo. Vo'cal, adh Pili i ka leo. Vocal music, leo pa-ko-li. Vo'cal-lst, to. Mea akamai i ka pa-ko-li. Vo-ca'tion, to. Oihana. Syn. calling; business. Vo-clf er-a'tlon, to. Hauwalaau; wa- wanui. Vo-cirer-oiis, adj. Waltiaunui; wawa. Voice, TO. Leo. Volce'less, adj. Leo ole. Void, adj. 1. Ole loa. Null and void, Kio i mea ole. 2. Akea; kaawale. AvoidpUice,yrK\xi kaawale. V6I'a-tlle, aty. L Pau koke; puehu wale. 2. Puni lealea, Syn. gay. 8. Loli wale. Syn. changeable. Tol-ca'no, TO. 1. Mauna pele; luapele. 2. Ahiaihonua (old). Vo-li'tion, ?i. Ka makemake; ka ma- nao. Syn, will. V61'ley, TO. 1. Kekanilike o napu. 2. A volley of words, ka nui mai o na hua olelo. V61'u-bil'l-ty, TO. Ka makaukau ma ka olelo. V61'u-ble, adj. Makaukau ma ka olelo; palolo. Vol'wme, TO. 1. He buke. 2. Volume of smoke, he punohu uahl. 8. yolume of water, mahele o ka wai. Vo-lu'mi-notls, ad^. 1. Nui wale o na buke. A voluminous author, he mea i kakau buke he nui wale. 2. Kakau nui. A voluminous corre- spondence, he kakau nui i na palapala. V61'un-ta-ri-ly, adv. Mamuli o ka makemake. Vdl'un-ta-ry, adj. No ka makemake mai. V61'un-teer', to. Mea e kokua ana mamuli o kona makemake. Vfil'un-teer', V. 1. E kokua mamuli o ka makemake. 2. E kokua wale. Vo-ltkpfu-a-ry, to. Mea puni lealea. Vo-ltipt'u-oiis, adj. Kuko nui ia. Vdm'it, V. E luai. "Vo-ra'cioiis, adj. Hoonuu; pakela ai. Vo-rac'i-ty, TO. Hoonuu ai. V6r'te'x,TO. Mimilo; lua mimilo. Syn. whirlpool. Vo'ta-ry, to. Mea lilo loa i kekahi hana. A votary of science, mea lilo loa i ke akeakamai. A votary of pleasure, mea lilo loa i ka lealea. Vote, V. E koho; e balota. Vote, TO. He koho; he balota. Syn, ballot. Vot'er, TO. Mea koho balota. Vo'tlve, adj. Hoolaaia. A votive offer* ing, he monai i hoolaa ia. Vouch, V. E olelo hoohiki. Vouch'er, to. Palapala hoike no na lilo. Vouch-safe', v. E oluolu e pane mai. Vow, V. E hoohiki imua o Ke Akua. Vow'el, TO. Huapalapala leo-kahi. Vdy'age, w. 1. He holo moana. 2. He hole ma kela me keia mahele wai. 8. He holo ma ka baluna. Vdy'a-grer, to. Mea holo maluna o ke kai ; maluna o ka wai. Vfil'gar, adj. 1. Kuaaina. 2. Haahaa; pelapela. Vul-gftr'i-ty, TO. Ano haumia; ano pe- lapela. Vtkrner-a-ble, ad^. Hikl ke hooehaia. * Vtklfure, n. Yuletura; manu ai mea pilau. WABBLE 224 WARRANT w W ^b'ble, V. E onioni; e naue. W ^d , n. Umokl i>n. Wade, V. E hele iloko o ka wai. Wa'fer, n. 1. Wepa, mea hoopaa pala- pala. 2. He papaa berena liilii. "Waft, V. 1, Epeahi;eani. 2. E halihali. TV'ag, n. Kanaka hooakaaka. "Wag, V. E onioni; e luliluli. AVage, V. Wage war, e hoouka kana. "Wa'ger, v. E pili waiwai. Syn. bet. AVa'ges, w. Uku hana. Wag'ger-y, n. Ano hooakaaka; olelo hooakaaka. "Wag'on, n. Kaa lio. "Wag'on-er, n. Mea hookele kaa. Wail, n. Leokaniuhu'; uwe; leopihe' W^aist, n. Ka puhaka. Waist'band, n. Kaei puhaka. Waist'coat, n. Puliki. Syn. vest. Wait, V. 1. E kali; e kakali. 2. E lawelawe. To wait on the t&hle, e lawelawe ma ka papa aina. "Wait'er, ». 1. Mea lawelawe ma ka papa aina; he kuene. 2. He pa palahalaha mea lawe at. Wait'ingr-maid, n. Wahine lawelawe. Wait'ress, n. Kuene Avahine. Waive, v. E haalele; e waiho. Syn. relinquish. Walte, V. E ala mai. Wake, n. Ka aweawe kai o ka moku. Walie'ful, adj. Hiaa; makaala. Wa'ken, v. E hoo-ala mai ka hiamoe. Walk, V. 1. E hele wawae. 2!* Walk stealthily, e araio. Walk, w. Ka hele malie ana ma ka wawae. 2. He ala mawaena o ke kihapai. 3. He holoholo. Walk'er, n. Mea hele wawae. Wall, n. 1. Pa. adj. 1. Ilakeakea. Syn. pale. ^5. Maka'uwale. Syn. cowardly. Whifen, v. E hana a keokeo. White'ness, n. Keokeo. White'-wash, n. Wai puna, mea hamo, White'w9,sh, v. E palaina; e hamo puna. Whlth'er, adv. 1. I hea? Whither away, 1 hea aku nei. 2. Ma kahi. Whither I go, ma kahi au e hele ai. Whlth'er-so-ev'er, adv. Ma kahi; ma kauwahi. Whithersoever the pilot listeth, ma kahi a ka pailaka e makemake ai. Whit'ing, 71. Poho aeae. Whlt'tle, V. E kolikoli me kapahi. Whiz, V. Eoeoe; me hepokala i kona lele ana. Who (hu), pron. 1. Ka mea. 2. "Owai? Who-e v'er, pron. Ka poe ; ka mea. Whole, adj. 1. Okoa. A whole number, he helu okoa. 2. Pau loa. Take the whole, e lawe Sau loa. Ola. The whole need not a physician, aole no ka poe ola ke kahuna lapaau. W^hole'sale, n. Kuai nui. Whole'sale, adj. Nui loa. Wholesale destruction, luku nui loa. ■Whole-some, adj. 1. Kupono i ai; ono. 2. Kupono. Wholesome advice, olelo ao kupono. Whol'ly, adv. Loa. Wholly given to study, iilo loa i ka imi naauao. Whoop, 71. Hoo'ho hoohenehene. Whoop'lng-cough (hobp'ing-kawf), n. Kuuu kalea. Whore, n. Wahine hookamakama. Whose, pron. Ka mea nana; nawai? ka'wai? Who's^a-'ev'er i ^^^^- ^^ ^^^' ^^ P^^' Why, adv. No ke aha. W^ick, n Uwiki. Wick'ecl, adj. Hewa; ino. Syn. sinful. WIck'ed-ness, n. Hewa; ino. Syn. iniquity. W^ick'et, n. Puka komo haiki. Wide, adj. Laula'; akea. Syn. broad; extensive. Wide'ly, adv. Akea. Syn. extensive- ly. Widely known, ike akea ia. Wid'en, v. E hoO-akea; e hoopalaha- laha. Wid'ow, n. Wahihe karte make. Wid'ow-er, n. Kane wahine make. "Wid'oTv-hotid, n. Ka noho ana he wahine kane make. Width, 71. Ka laula'; ke akea. Wield, V. 1. E lawe. Wield the power, e lawe i ka man a. 2. E lalau. Wield a club, e lalau i ka newa. Wield'y, adj. Hiki ke hooponopouoia. Syn. manageable. Wife, 71. Wahine mare. Wife'ly, adj. Pili i ka wahine mare. Wlff, 71. He uhi lauoho uo ke poo. WIg'gle, V. E laumilo. Syn. squirm. WIGWAM 228 WOE Wig'Tvam, n. Hale lewa o na Inikini. T^iltl, adi. 1. Hihiu; ahiu; laka ole. 2. Wild country, aina i noho oleia e kanaka. 3, Wild honey, meli i loaawale. Wll'der-ness, n. Wao-akua; waona- hele. Wild'ly, adv. 1. Ano hihiu. 2. Me ka noonoo ole. Syn. heedlessly. Wild^ness, n. 1. Ke ano hihiu. 2. Ke ano wao-akua. Wile, n. Haua hoohalua; hanamaalea "Will, n. 1. Kamakeraake; kamanae koho kekahi nona iho. < 2. Kauoha; palapala hooilina. 3. Manao. Wil'ful, adj. Nunuha; paakiki. Syn. stubborn. Wiriiiig, adj. Makemake; oluolu; ano ae aku. Wil'ling-ly, adv. Me ka manao oluolu; me ka ae o ka manao. "Wilt, V. E mae; luhe'; e mimino; lo'ha. Wi'ly, adj. ^Maalea. Win, V. 1. Win at cards, e eo. 2. Epuka. 3. Tf7Ai a wife, e loaa i wahine mare. Wince, V. Eeke. Syn. shrink. Wind, n. Makani. AgainB,t the wind, manai. To raise the wind, e loaa 1 ke dala. To get wind, e lohe ; e laha. The story got wind, ua laha ka olelo. Wind, V. 1. E will; e owlli. 2. E hoa. Wind'bound, adj. Holo ole no ka ma- kani ino. Wind'fall, n. Hua haule wale mai ke kumu iaau. 2. Pomaikai kau wale mal. Wind'ing-slieet, n. Lole kupapau. Wind'lass, n. Pokakaa huki heleuma, me na mea kaumaha e ae. Wind'mill, n. Will makani. Win'dow, n. Puka makani. Win'dow-blind, n. Olepelepe no ka puka makani. Win'dow-franae, n. Lapauila o ka pu- ka makani; kikihi puka makani. Win'dow-sasli, n. Na aniani o ka pu- ka makani. Win'dow-sliade, n. He uhi no ka puka makani. Win'dow-sliiit'ter, n. Pani puka ma- kani. Win'dow-sill, n. Paepae o ka puka makani. Wind'pipe, n. Kani a-i'. Wind'ward, n. Manai. W^ind'y, adj. Makani. A windy day, he la makani. Wine, n. Waina. Wine'-blb'ber, n. Mea hoonuu waina. W^lne'-ea.Kk, n. Pahu hoopaa waina. Wine'-glass, n. Kiaha in\i waina. Wine'- vault, n, Keena lua, wahi wai- ho waina. Wing, n. 1. Eheu; pekekeu. Syn. pin- ion. 2. Hale i pakuiia i kekahi hale. 3. He mahele o ka puali koa. Bight wing, ka puali ma ka akau. Wing, V. E lele. "Wink, V. E imo; awihi. Win'ner, n. Mea e puka ana; ka mea i eo. TVin'ning, adj. Oluolu. Win'now, v. E peahi i ka opala. Win'ter, n. Kau hooilo. Win'ter, v. E noho a hala ke kau hooilo. Win'ter-quar'ters, n. Wahi e noho ai no ka hooilo. Win'try Meatb'er. Wa anu. Wipe, V. E kawele a maloo; e holoi. Wip'er, n. Mea kawele; mea holoi. Wire, 71. Uwea. Wire'-pull'er, n. Mea hookonokono malu'; inea kokua main. Syn. intrig- uer. Wir'y, adj. Meheuweala; uau'a; oo- lea. Wls'dom, 71. Naauao; noeau; noonoo. Syn. sagacity-. Wise, adj. Naauao; noeau. Syn. sa- gacious. Wise'a-cre, n. Mea e akena wale ana I kana ike. Wise'ly, adv. Me ka naauao. Syn. sa- gaciously. Wish, V. E makemake; e ake. Syn. desire. Wisp, n. Pu-a uuku o ka mauu maloo. Wist'ful, arfj. Ake nui. Syn. desirous. Wist'ful-ly, adv. Me ka iini nui. AVit, 71. 1. Olelo akamai; olelo noeau. Sy'N. humor. 2. Noonoo; akamai. Syn. ingenuity. At his wit's end, lilo ka noonoo. Witch, 7?. Hekupua; wahine kilokilo. AViteh'eraft, 7?. Hana kilokilo; anaana. Witli, prep. Me; pu. With-draw', V. 1. Elawehou. With- draw a motion, e lawe hou 1 ka manao. 2. E haalele. Withdrawal from the com- pany, e haalele i ka hui. Witii'er, v. E luhe'; e loha. Syn. wilt. Witii-hold', V. E aua. With-in', prep. Iloko; maloko. AVlth-out', adv. 1. Mawaho. 2. Me ole. Without assistance, me ke kokua ole. With-stand', V. Ekeakea; e ku-e'; e hoo-ke'. Wit'less, adj. Noonoo ole; nele ka noo- noo. Wit'ness, n. Mea ike maka; he hoike. Wit'ness, v. 1. E ike maka. 2. E hoike. Wit'ti-cism, n. Olelo hoomakeaka, ■\Vit'ti-ly, adv. Me ke akamai. Wit'ty, adj. Hoomakeaka. Wiz'zard,' n. He kilokilo. Syn. ma- gician. Woe, 71. He popilikia nui kaiunahanui. UNIYERSIT WOE-BEGONE 229 WRETCHED "Woe'be-gdne', adj. Kupaka; pioloke; luuluu. "WoCful, adj. Kaumaha; walohia. "Wolf, n. Ilio-hae. "Wolfish, adj. Mehe ilio-hae la. "Wom'an, n._ Wahine. "Woin'an-hood, n. Ke kulana waliine. Wom'an-ish, adj. Mehe wahine la. Wom'an-ly, adj. Kupono no ka wa- hine. "Womb, n. Kapuao; kaopu. "Won'der, n. Mea kupaianaha; meaka- mahao. "Woii'der, v. E haohao, "Won'der-ful, t adj, Kupaianaha; ka- "Won'drotis, \ mahao. "Woii'der-ful-ly, / adv. Me ke kama- "Won'drofts-ly, ) hao; kupaianaha. "Wont, V. E hoomaamaa; e walea. "Wont'ed, adj. Maa mau; walea. Woo, V. E imi ma ka mare. Syn. court. 2. E kol oluolu. "Wtfbd, n. Laau. Wahie. Syn. firewood. 3. Drift wood, piha-a'. Wot>d'cat, n. Kii 1 kahakahaia ma ka laau. "Wo"bd'ed, a. Uhiia i na ulu-laau. Wobd'en, adj. Laau. Wooden house, hale laau. Wo'bd'house, n. Hale waiho wahie. "Wo^bd'land, n. Aina Ulu-laau. Wo~bd'inan, n. Kanaka kua laau; mea oki wahie. "Woods, n. Ululaau. "Woo'er, n. Kanaka imi wahine mare. "Woof, n. Maawe pokopoko. "WcJbl, n. Hulu; hulu hipa. "U'otjl'en, adj. Huluhulu. Wool'ly, adj. Piipii. Wooly hair, hulu piipii. "Word, n. Olelo; hua-olelo. 2. The Word, ka Logon. Wording, n. Ke ano o ke pal ana; ka- kau ana. 2. Na hua-olelo I kakauia. "Word'y, adj. Paapu na olelo. Syn. verbose. Work, n. Hana. 2. Hana i hoikeia ma ka buke; he buke. Work, V. E hana. 2. E awaawa raal. Work'er, n. Mea hooikaika hana. Work'house, n. Hale oihana. Work'Ing, n. Ke ko ana. The working of the law, ke ko ana o ke kanawai. Work'man, n. Kanaka akamai i ka hana. "Work'maii-like, n. Ano akamai o ka hana. "Work'man-ship, n. Ke ano o ka hana. "Works, n. L Hale oihana. 2. N a buke. "Work'shop, n. Hale oihana. "World, n. Ao. This, world, keia ao. The world, ka Honua Nei. The next world, kela ao. All worlds, na ao a pau. "World'li-ness, n. Ka lini nui no ko keia ao. "World'ly, adj. No keia ao. Worldly minded, manao nui i ko keia ao. "Worm, n. Enuhe. Army worm, peelua. Worm of corruption, ilo. Cloth eating worm, hu'hu. "Worm'-eat'en, adj. HuHiu; huhu'- hu. "Worm'y, adj. 1. Kakani. Wormy po- tatoe, uala kakani. 2. Iloilo. "Worn'-out, adj. 1. Maluhiluhi. Syn. tired. 2. Apu'lu. Syn. useless. "Wor'ri-some, ad^'. Uwemau; na ole. "Wor'ry, n. Pihoihoi o ka naau. "Worse, adj. 1. Ino oi aku. 2. Nui mai o ka mai. "Wor'ship, n. E hoomana. Wor'ship'er, n. Mea e hoomana ana. Worst, adj. Ino loa. Worth, adj. 1. Ka waiwai io o kekahi mea. 2. Moral worth, pono maoll. Wor'thi-ly, adv. Kupono. Worth'less, adj. Waiwai ole; pono ole; lapuwale. A worthless fellow, he mea lapuwale. Wor'thy, adj. Pono; kupono. Wor'thy, n. Kanaka kaulana no kona pono. _ Wound (woond or -wownd), n. Eha; palapu'. Wound, V. E hoo-eha. W^ov'en, p. p. Ulanaia. Wran'gle, v. E hoopaapaa. Wrap, V. 1. He uhi. 2. Kihei. 3. Mea opiopi. Wrap'per, n. 1. Mea opiopi; kipola. 2. A morning wrapper, he holoku no ke kakahiaka. Wriith, n; Heinaina; huhu weliweli. Wrath'ful^ „^^. Wriith'y J "'"'>^* ^^^^^^ ^^^' Wreak, v. E hooko i ka hoopai. Wreath, n. Lei. Syn. garland. Wreath for the neck, wehi. Wreathe, v. E kau i ka lei; e hoo-lei. Wreck, n. 1. Moku poino. 2. Kela me keia mea 1 hoopoinoia. Tne wreck of a man, kanaka poino loa. Wreck, v. E ili a uaha'; e poino loa. Wreck'er, n. Mea hoopakele waiwai pcino o ka moku. "Wrench, w. Hao will. Wrench, v. 1. E kaili Ino mai ka lima. 2. E okupe. Syn. sprain. Wr«8t, V. E kaili ino. Wrest'le, v. E hakookoo. Wrest'ler, n. Mea hakookoo. Wr^st'lingr, n. Hakookoo. Wrfitch, n. Kanaka ino. "Wrfitch'ed, adj. 1. Kaumaha; luuluu. Syn. miserable. 2. Inoino. A wretched reader, mea heluheluinoino. WEETCHEDNESS 230 YOLK 3. Makehewa# A wretched business^ he hana makehewa. 4. Pauraaele. A wretched sinner, he kanaka paumaele. ■Wretcli'ed-iiess, n. 1. Ka nele loa, Syn. sq^ualor; misery. 2. Inoino; poiuo o ka noho ana. Wrig'gle, V. E pakaawili. Syn. squirm. Wring, V. E uwi'. Wring dry, e uwi a maloo. "Wring^er, n. Mikini uwi lole. Wrink'le, n. Minomino. Wrink'led, adj. Pukapuka. T; rist, n Ka pu-lima. Wrist'band, 7i. Lihi no ka lima lole. Writ, n. Palapala o ke kauawai. 2. Holy Writ, Palapala Hemolele. Write, V. £ kakau lima; e kakau. Writ'er, n. Mea kakau; mea haku manao. Writiie, v. E kupaka; e laumilo. Writ'ing, n. He palapala. 2. Ka meai kakauia. Writ'ing-bc>bk, n. Buke kakau lima. W^rit'ing-desk, n. Pahu kakau pala- pala. Writ'ing-mas'ter, n. Kumu ao ka- kauliraa. Writ'ing-pa'per, n. Kalana. Writ'ing-school, n. Kula kakau lima. Writ'ten, adj. Kakaulima ia; kakauia. Wrong, adj. Hewa; pouo ole. Wrftng'ful, adj. Pono ole; ewaewa. Wr6ng'liead-ed, adj, Noouoo hewa. W^rought, adj. Kuiia. Wrought iron, hao kuiia. Wry, adj. Nukee'. X X e'hec (ze-bek), n. He moku liilil kiakolu e holo ana ma ke Kaiwae- nahonua. Xy'lo-graph (zi'lo-graf), n. hakaha ia ma ka laau. Kil i ka- Xy-I6g'ra»pher (zi-log'ra-fer), n. Mea kahakaha kii ma ka laau. Xy-16g'ra-phy (zi-l<>g'ra-fy), n. Oi- hana kahakana kii ma ka laau. X'mas, n. Syn. .Christmas. La hanaa o lesu. Yacht (yot), n. Moku hooholo lea- lea. Yacht'ing, (yot'ing), n. Hooholo lea- lea. Tarn, n. He uhi. Yan'kee, n. Kamaaina o Nu Enelani. 2. The Yankee Nation, ka Lahui o Ame- rlka Hui. Yard, w. 1. He iwilei; i-a'. 2. Pa. House yard, pa-hale. Yard'stick, n. He laau ana iwilei. Y^arn, n. Lopi huluhulu mea kui ka- kini. ete. 2. Kaao o na luina moku. Yaw, V, E aui ae mai ka holo pololei. Yawn, V. E hamama waha no ka ma- kahiamoe. Syk. gape. 2. A yawning abyss, ae mawae e waiho hamama ana. Ye, pron. Oukon. Syn. you. Year, n. Makahiki. Y'ear'ling, n. Makahiki hookahi, o na holoholona. Year'ly, adv. Kela me keia makahiki. Yearn, r. E iini. Syn. long for. 2. Mokumokuahua. Yearn'ing, n. Iini o ka naau. Syn. longing. Yeast, n. Hu berena. i^^ii * t n. Ka oleualena o ka hua moa. Yolk, S YELL 231 ZOOLOGY Yell, V. E uwa': e hooho. Yel'low, adj. Melemele; olenalena. Yelp, V. E aoaoa. Yes, adv. Ae; u; e. Yes'ter-day, n. Inehinei. Yes'ter-night, n. Ka po nel. Syn. last night. Yet, adv. 1. Akanae. Syn. nevertheless. 2. Not yet, aole i keia \va. Remaining^ yet, ke waiho nei; ke koe nei a hiki i keia wa. Yield, V. 1. E hoohua mai. 2. E ae mamuli o ka makemake. Yield, n. Hua loaa. Yoke, n. Lei bipi; auamo. Yoke, V. E kau i ka lei bipi. Yoke-fePlow, n. Hoa haua. Syn. associate; fellow laborer. Yon'der, adv. I o'; mao'. Yore, adv. Wakahiko,. You, pron. Sing^ oe. Ihial, olua. PZ., cukou. Yotkng, adj. Opiopio; hou; ui. 2. Young fruit, hua maka; oo ole. 8. Young animals, holoholona opiopio. 4. Yoking children, keiki hou; keiki opiopio. 5. Young persons, poe u'i. Yotkng'er, adj. Manope mai; muli mai, hou ae. Yoiing'ster, n. Keiki kane opio. Your, pron. Sing, kou; kau. PI., ko oukou ; ka oukou. Yourself jprori. Oe iho no. For your- self, nou iho. Youth, n. He ui; he opio. 2." Ka wa ui ; ka wa opiopio. Youth'ful, arfj. Ui; opio; hou. Super- latively fine looking, kilakila. Yoi}tli'ful-ness, n, Ano ui; ano opio. ^eal, n. Manao ikaika. ZeaFotis, adj. Ikaika ma ka manao. Syn. earnest. Zeal'ous-ly, adv. Me ka ikaika o ka mauao. Ze'nith, n. Tx>lopna. Zeph'yr (zerer),n. He onini makani. Ze'ro, n. He ole. Syn. naught; cipher. Zest, n. Hoihoi ; makemake nui. Zig-zag, adj. lo'ianei; keekee; kikee- kee. Zine> n. Kepau keokeo. Zd'dl-ae, to. 1. Ke ala hele o ka La. 2. He uraikumamalua huhui hoku e waiho ana ma ke ala hele o ka La. Zone, n. He kaei. Syn. belt. Torrid Zone, Kaei Wela. North Temperate Zone, Kaei Olu Akau. South Frigid Zone, Kaei AnuHema. Z6'o-16g'i-cal, adj. Pill i ke ano o na holoholona. Zo-fil'o-gist, TO. Kanaka imi no ke ano o na holoholona. Zo-61'o-gy, TO. Ka ike e pili ana i ke ano o na noloholona. TAB IvH — OF — ABBRKVIATIONS in CONIJMON XJSK @. or a. (Ad.) To or at. I, ma, no. A. B. C. F. M. American Board of Commisssoners for Foreig'n Mis- sions. Ka Papa Misionari ma Bose- tona. Abp. Archbishop. Bihopa nui. Ace, or Act., or a/c. Account. Helu. A. D. (Anno Domini.) In the year of our Iiord. Ma ka makahiki o ko ka- kou Haku. Ad lib. (Ad libitum.) At pleasure. Ai i ka makeraake. Adin. Admiral. Adimarala. Admr. Administrator. Luna hoo- ponopono waiwai. Admx. Administratrix. Luuawahine hooponopono waiwai. M. or ^t. (^tatis.) Of age; ag^ed. Helu o na makahiki. Agt. Agrent. Egena;Agena. Ala. Alabama. A. M. 1. (Artium Magister.) Master of Arts. Hoao na o'ihana naauao. 2. (Ante Meridiem.) Before Noon. Mamua o ke awakea. Amer. American. No Amerika. Am't. Amount. Kahuina. Anon. Anonymous. Inoa ole. Ans. Answer. Haina. Apr. April. Aperila. Ark. Arkansas, (Ar'kan-sstw^.) Ass't. Assistant. Kokoolua; kokna. A. U. C. (Ab Urbe Condita.) In the year from the building of Rome. Mai ka makahiki aku o ke kukulu- ia'na o Roma. Aug. August. Augate. Av. Avenue* Alahele. B B. Born. Hanauia. B. A. 1. British America. Amerika Beritania. 2. Bachelor of Arts. Haumana o ka Naauao. Bbl. Barrel. Barela. B.C. Before Christ. Mamua o Kristo. Bd« Board, Bond. Papa, Bona. Bd. of Ed. Board of Education. Papa Hoonaauao. Bd. of Im. Board of Immigration. Papa Hoopae Lima Hana. Benj. Benjamin. Benlamiua. Bp. Bishop. Bihopa. Br., Bro. Brother. Hoahanau. Brig. Gen. Brigadier General. Brit. Britain, British. Beritania. C Cal. California. Capt. Captain. Kapena. C. E. Civil Engineer. Mea ana aina. Cent. (Ceritum.) A hundred. C. H. 1. Court House. HaleHookolo- kolo. 2. Custom House. Hale Dute. Ch., Chapt. Chapter. Mokuna. Chron. Chronicles. C. J. Chief Justice. Lunakauawai Kiekie. C> M. Common Meter. Co. 1. Company. Hui. 2. County. Mokuna Aina. C. O. D. Cash (or Collect) on Delivery. £ uku i ka loaa'na ma ka lima. Col. 1. Colonel. Kenela. 2. Colossians. Kolose. Conn, or Ct. Connecticut. Const. 1. Constitution. Kumu- kanawai. 2. Constable. Makai; Kaiko. Cor. Corinthians. Korlneto. Cor. Sec. Corresponding Secre- tary. Kakau Olelo no ke kakau pala- pala. Cos. Cosine. Cr. Credit, Creditor. Hooaie; nana e hooaie. Crim. Con. Criminal Conversation, Adultery. Moekolohe. Ct. Cent, Court, Connecticut. Keneta; Ahahookolokolo. Cts. Cents. Na keneta. Cwt. (Centum and Weight.) A hun- dred weight. Na paonahe haneri. ABBREVIATIONS 233 I>. C. 1. District of Columbia. 2. (Da Capo.) Agrain; from tliebe- ginniug. Hoi hou; mai ka hooma- ka'na. D. C. L.. Doctor of Civil Law. Poo- noo ma ke kanawai kiwi la. D. D. Doctor of Divinity. Poonoo ma ka Hoike Akua. Dea. Deacon. Diakono. Dec. December. Dekemaba Dft., Deft. Defendant. Aoao pale. Del. 1. Delaware, Delegate. Elele, 2. {Delineavit.) He — or She — drew it. Nana 1 knha; pakulia i ka inoa o ka mea uaiia i kana. Dep't. Department. KeenaOihana, oinana. Deut. Deuteronomy. Kanawaielua. Diet. Dictionary. Buke UnuhiOlelo. Do. (Ditto.) The same. lameahooka- hino. Dols. Dollars. Na dala. Doz. Dozen. Kakini, 12. Dr. 1. Debtor. Mea ale. 2. Doctor. Kauka. 3. Dram. Mahele inu. B E. East. Hikina. Eccles. £cclesiastes. Kekahuna. Ed. Editor, Edition. Luna hoopo- nopouo nupepa: helu o ua nupepa i hoopukaia. E. £. Errors excepted. Koe na hewa. e.g. (exempli gratia.) For example. I nane; e laa. E. Lion. East liongitude. Lonitu Hikina. Eng. England, English. Enelani; Beritania. Esq. Esquire, et al. (et alii.) And others. Me ka poe e ae. And so forth. A pela'ku. And the lil(e. A me ia like. et seq. (et seauentes, et senuentia.) And the following. A me keia iho. Ex. 1. Example. E nane. 2. Exodus. Pukaana. Exec, Exr. Executor. Luna hooko palapala hoolliua. Fahr. Fahrenheit. Kekahlonamea ana wela. Feb. February. Feberuari. Fee. (Fecit.) He — or Slie — did it. Nana ia I hana. Flor. Florida. Fr. France, French. Faranl. F. R. G. S. Fell«»w of the Royal Geographical Society. Hoa o ka Ahahui Imi Hoikehonua. Frl. Friday. Poalima. Ft. 1. Foot, feet. Kapuai. 2. Fort. Papu. Fur. Furlong. Setadia. G Ga. Georgia. Gal. 1. Gallon. Galani. 2. Galatians. Galatia. G. B. Great Britain. Beritania. Gen. 1. General. Kenela or Gen- erala. 2. Genesis. Kinohi. Gent. Gentleman. Keonimana. Geo. George. Keoki. Geog. Geography. Hoikehonua. Gov. Governor. Kiaaina. Gr. 1. Grain. Huna. 2. Gross. 12 kakini. 3. Greek. Helene. H., h. Hour, hours. Hora. H. B. M. Her Britannic Majesty. Ka Mea kiekie ka Moi Wahine o Beri- tania. H. H. M. His Ha-w^aiian Majesty. Ka Mea kiekie, ka Moi o ko Hawaii Aupuni. Hebr. Hebrew, Hebrews. Hhd. Hogsliead. Poo. Hdkf. Handkerchief. Hainaka. H. I. M. His — or Her — Imperial Highness. Ke 'Lii. H. M. S. His— or Her Majesty's— Steamer, Ship or Service. Ka Mo- kuahi, ka Moku, ka Oihana o ka M.-i. Hon. Honorable. Mea Hauohano; Honolulu. H. K. H. His— or Her— Royal High- ness. Ka Mea kiekie, Ke 'Lii. Hund. Hundred. Ia. Indiana. lb. Ibid. In the same place. Ma ia waiii bookahi no. Id. (Idem.) The same. Ia mea no. I.e. (Id est.) That is. Oia hoi. I. H. S. (Jesus Hominum Salvator.) Jesus Savior of Men. lesukaHoola o Kanaka. 111. Illinois. In. Inch, inches. Iniha. Ind. Indiana. Incog. (Incognito.) Unltnown. Ikeoleia, Int. Interest. Uku panee. Inst. Instant. A no, keia mahina. Ins. Gen. Inspector General. Luna Nui. I. O. O. F. Independent Order of Odd Fellows. I. O. U. I Owe you. Aie wau ia oe. Is., Isa. Isaiah. Isaia. Is., Isl. Island. Mokupuni. It., Ital. Italian, italic. Italia. 234 ABBREVIATIONS tlT. Judge. Lunakanawal. Jan. January. lauuari. Jnoo John. loane Jos. Josepli. losepa. Josbo Joshua. losua. J. Fo Justice of the Peace. Lunaka- uawai Hoomalu. Jzo,Jun, Junlore Opio. Kan. KansaSo Keno Kentucky. Knt.» Kt. Knight. Naita.: Ky. Kentucky. lb., ft). {Libra.) Apound, InTvelght. Hookani paona kaumaha. Li., 1., £o A pound Sterling. Hookahi paona dala. Lia. liOuisiana. Lat. 1. liatin. Latina* 2. Latitude. Latitu. " Ld. Liord, lady. Lea. League. Ekolu mile. Lev. Leviticus. Kanawai. L.I. Long Island. Lieut., Lt. Lieutenant. Lutanela. L.O L. D. (Legum Doctor.) iJoctor of La-ws. Lon., Long. Longitude. Lonitu. Lou., La. Louisiana. L. S. (Locus SiqilH.) Place of the Seal. WahiokeSila. M., nx. Mile, Monslenr. Mag. Magazines Maj. Major. Mekia. Maj. Gen. Major General* Mar. March. Maraki. Mass. Ms. Massachusetts. Matt. Matthew. Mataio. M. C. Member of Congress. Luna- makaainana. Md. Maryland. M. I>. Doctor of Medicine. Kauka lapaau. .... . i Mdlle., Mile. Mademoiselle. Wa- hine ui, mare ole. Me. Maine. M. !E. 3Ietliodist Episcopal. Mem. Memorandum. Mea hooma- nao. Messrs. Gentleman, Sirs. Ano ka- kau leta. Mich. Michigan. Min., min. Minute, minutes. Minute. Miss. Mississippi. Mme. Madame. Wahine i mare. Mo., moo Month. Mahina. Mon. aionday, Monede. Poakahi. Mons. Monsieur, Sir. Mos. 31ontli8. Na mahiua M. P. Member of Parliament. Lala o ka Aliaolelo o Beritania. Mr. Master, Mister. Mrs. Mistress, Misses. Wahine mare. Ms. Manuscript. Pepa i kakaulima la. Mss. Manuscripts. Na pepa i kakau- lima la. Mt., Mts. Mountain, Mountains. Mauna. N. North. Akau. N., orn. Noun. Haiinoa; neuter. N. A. North America. AmerikaAkau. Naut. Nautical. No ka moaua. N. U. 1. (Xotaliene.) Note well, or take notice. E noonoo pono. -t 2. New Brunswick. N. C. North Carolina. N. E. New England, North-East. Hikina-Akau. Nel>. Nebraska. Nem.Con. {Nemine Contradiscente.) No one contradicting, unanimously. Me ka lokahi. Neut. Neuter. N. F. Newfoundland. N. H. New Hampshire. N.J. New Jersey. No. (Numero.) Number. HelU- Nog. Numbers. Na hulu. Nov. November. Novemaba. N. P. Notary Public. Luna Hooia palapala. N. T. New Testament. Kauoha Hon. N. W. North-West. Komohaua Akau. N. Y. New York. O O. Ohio. Obt., Obdt. Obedient. Oct. October. Or. Oregon. O. S. Old Style. Mamua iho o 1752, O. T. Old Testament. Kauoha Kahiko. Oz. Ounce, ounces. Auneki P., p. Page. Aoao Pa. Pennsylvania. Pd. Paid. Hookaaia; ukuia, Penn. Pennsylvania. Pef. an. (Per annum.) By the year. Ma ka makahiki. Per. Cent, or per. ct. (Per centum.) By the hundred. Ma ka haneri. Pliila. Philadelphia. Plflf. Plaintift". Ka' mea — or aoao— hoopii. P. M. 1. Post Master. Luna leta. " (Post Meridiem.) 2. Afternoon. Auina la. ABBREVIATIONS 235 P. M. G. Pogt blaster General. Luna Leta Nui. P.O. Fust Office. Hale Leta. pp. Papes. Na aoao. Pres. President. Peresidena. Prof, Professor. Kumu Ao. Pro. tem. (Pro tempore.) For the time being:. No ia manawa. Prov. Proverbs. Na Olelo Ao o SoJomona. Prox. (Proximo.) Next Month. Keia mahina ae. P. S. (Pout Scriptum.) Postscript. Kakau hope. Ps. Psalms. Na HalelUo Q Q, Question. Ninau. Q. C. Queen's Couuselo Loio kickie ma Beritania. Q. E. D. (Quod Erat Demonstrandum.) Wliich. was to be demonstrated. Ka mea e wehewehe ia'na. Q. M. G. Quartei Master General. Luna Nui no na lako koa. Qt., qt. Quart, Quantity. Kuata; kuaniti. q. V. (Quod vide.) "Wh-ich see. E nana ia mea. Qy. Query. Ninau. B Bo A. Koyal Academy, Boyal Aca- demician. Kec'd. Received. Loaa mai. Kec'pt. Receipt. Palapala hookaa. Kec. Sec. Recording Secretary. Kakauolelo o ka moolelo. Reg^t. Regiment. Kegimana koa. Rep. 1. Representative. Luna- makaainana. 2. Republic. Aupuni makaainana. 3. Report. Olelo noike. Rev., Rev'd. Reverend. Inoa kapa kahunapule. R. I. Rhode Island. R. N. Royal Navy. Aumoku o ke Aupuni. Rob't. Robert. Lopaka. Rom. Roman, Romans. Roma. Rom. Cath. Roman Catholic. Hoo- mnua Katolika. R. R. 1. Railroad. Alanul hao. 2. Right Reverend. R. S. y. p. Answer, if you please. E oluolu oe pane mal. Rt. Hon. Right Honorable Ka Mea Hauohano. S. 1. South. Tlema, 2. Sunday. Sabati. 8. Saturcfay. Poaono 4. Sign. Iloailona. Senior. Sepetemaba. following. S.A. South America. Amerika Hema. Sam., Sam'l. Samuel. Samuela. Sat. Saturday. Satude, Poaono. Sc, sc. (Scilicet.) To wit, namely. Oia hoi. Sch. (Scholium.) A note. Olelo ho- akaka. Sch., Schr. Schooner. Moku kialua. Sci. Science. Ike. Script. Scripture. Palapala Hemolele. Sculp. Sculpture. Kalai kii. S. E. South-East. Hikiua-Hema. Seco 1. Secretary. Kakauolelo. 2. Second. Kekona. ' '" 3 Section. Apaua. Sen. Senate, Senator, Sep., Sept. September. Seq. (Sequentes.) The Keia mea ae. Serv., Serv't. Servant. Kauwa, Sh., sh. Shilling. Silina. Sing., sing. Singular. Meahookahi. S. Lat. South Xiatitude. Latitu Hema. S. M. Short Meter. Soc. Society. Hui. S. of Sol. Songs of Solomon. Na Mele o Solomon a. ' Sq. Square. Huina-ha-like. Sq. ft. Square feet. Kapuai kuea. Sq. Iri. Square inches. Inlha ku'fea. Sq.yds. Square yards. Iwileikuea, S. S. Sunday School. Kula Sabati. ' St. Saint. Street. Alanui. Strait. Kowa. Sup't. Superintendent. Luna hoo- ponopono. Surg. Surgeon, Surgery. Surv. Gen. Surveyor General. Luna Nui o ka Ana Aina. S. W. South-West. Komohana-Hema. Syn. syn. Synonym, Synonymous. Like ine. Synop. Synopsis. Wehewehe. T., t. 1. Town. Taona. Territory. 2. Ton. Tona. Ten., Tenn. Tennessee. Tex. Texas. Th., Thur. Thursday. Poaha. Theol. Theology, iloike Akua. Tlieol. Sem. Theological Seminary, Kula Kahunapule. Thess. Thessalonians. Tesalouia. Topog. Topography. Tr. 1. Translation. UnuhJ. 2. Transpose. Hoololi. 8. Treasurer. Puuku dala. 4. TruMtee. Kahu malaiua. Trans. Transactions. Na oihana. 2. Translator. Mea unuhi. Trav. Travels. Huakai hele. Tu., Tues. Tuesday. Poalua. 236 ABBKEVIATIONS • V 17. C. Upper Canada. Ult. (Ultimo.) Liast, last month. K& mahina i hala iho nei. U.S. United States. America Hui. U. S. A. United States of America. U. S. M. United States 3Iail. Eke Letao America Hui. U. S. N. United States Navy. Au- moku o America Hui. U. S. S. United States Ship or Steamero Moku mauuwa o America Hui. U. T. Utah Territory. Panalaau o UtOc v., V. Verbo Haina, (Vide.) See. E nana. Vs., vs. (Versus.) Against. Ku-e'. v. a. Verb Active. Va. Virginia. Ver. Vermont, verse. Pauku. Vice Pre 8. Vice President. Hope- Peresidena. Vid. (Vide.) See. E nana. Viz. Namely. To wito Oialioio. Vol. Volume. Buke. VolSe Volumes. Na buke. V. R. (Victoria Eegina.) Queen Vic- toria. Vitoria; ka Moi wahine o Ben- tania, V. t. Verb transitive, VT W. 1. "West. Komohana. 2. Wednesday. Poakolu. Wed. W^ednesday. Whf. Wharf. Uapo moku. Wit., wk. Week. Hebedoma. W. I. West India. Inia Komohana. W. Lion. West Liongitude. Wm. William. Wilama, Wiliama. W. T. Wasliington Territory. Pa- nalaau o Wasiuetoua. wt. weight. Pauna kaumaha. W. Va. West Virginia. X. Christ. Kristo. Xmas. Christmas. Karikimoko. Yr. Year. MakahikL Yd. Yard. Iwilei, Y'ds. Yards. Na iwilei. Y. M. C. A. Young Hen's Christian Association. Ahahui Kristiauo o ka poe ui. Yrs. Yours. Nau. VOCABULARY OF COIVINION ENGLISH CHRISTIAN NAMES — AND THEIIR — Ha.wa.iie.ra Equ.ivalents. L NAMES OF MEN. A.-a-ron« (Ar'un), Aarona. Kiekie; _hiehie. A'bel, Abela. Hanu: mahani. A-bl'Jah, Aoaia. O Ke Akua ka Ma- ^kua. Ab'ner, Abenera. Makua o ka Ma- _lamalama. A'bra-bain, Aberebama. Makua o ^ka lehulehu. Ad-am, Adamu. Lepo ulaula. Al'bert, Alapaki. Kaulaua; alohilohi. Al'ex-au'der, Alekanadero. Ke koa ^o ka'naka. Al'fred, Alapai. Kakaolelo naauao. A'mos, Amosa. Ikaika; koa. An'drew, Aneru or Anelu. Hooka- „naka. An'tho-ny, Akonl. Makamae. Ar'cbi-bald, Aki. Koa maoli. Ar'thur, Aka. Hanohauo. A'sa, Aka. Kauka ; kahuna lapaau. ^ug'tin* Ansetlna. No Augusetina. ^u-gr^s'tus, Aug^seto. Kiekie; alii. B^ld'wln, Balanlna. Hoa wiwo ole. liar'na-bas, Barcuaba. Bar-thdl'o-mew, Baretolomeo. Koiki koa. Ben'ja-niin, Benlamlna. Keiki o ka lima akau. Cee'sar, Kaisaro, uliuli. Ca^eb, Kalepa. He ilio. €&l'vin, Kalawina. Obule. Huluhulu;inaka ge'cil, Kikila or Kekila. Maka po' wehiwehi. ^e'phas, Kepa. Pohaku. Charles, Kale. Manao koa. Chris'tian, Kristiano. ollSde'-"" i Kalandlo. Oop,. Clem'ent, Kelemenete. Ahonui. €or-ne'li-ii8, BLorenelio. QfrvLSf Kuro. Ka La. D I>an, Dana. Lunakanawai. Daii'i-el, Daniela. Luuakanawai lanl. Da-ri'us, Dario. Mea hoopakele. Da'vid, Davida. Punahele. i^d'gar, Eka or Ega. Ed'mund, Ekeniana, or, Ailnene. ^ ICoa malama waiwai. Ed'ward, Aikue', or Ailuene. Kahu ^ malama waiwai. Ed'win, Ewinl, or Edewinl. Mea _ hoiliili waiwai. E'li, Eli. Keiki hanai. E-li'ab, Eliaba. Ke Akua koua ma- kua. E-li'as, Ellsai. Ke Akua ko'u Akua. Eli'Jah, Ella. E'noch, Enoka. Laa. E'phra-iin, Eparaima. Hua uuL Eu-^ene, Eugene. Alii. Ez'ra, Ezera or Ekela. Kokua. FSr'di-nand, Ferdinana. Koa. Fr&n'4gi8, Faranl. Hookuuia; kuokoa. Fr&nk, Farani. Fr^d'er-le, j Pele. Alii o ka malu- Fr«d'er-lck, j bia. 238 ENGLISH CHRISTIAN NAMES « Ga'bri-el, Gaberiela. Kanaka o ke . Akua. Georgre, Keoki. Konohiki; kanaka mahiai. Ger'ald, Gerala. Ikaika me ka ihe. Ger'shom, Kelekoma. Kuewa. Gid'e-on, Gideona. Mea luku. Gil'bert, Kilipaki. Kaulana. Har'old, Hare or Harola. Alihikaua. Hen'ry, Heneri, or Hale. Poo O ka ohana. Her'bert, Haba. Ka nani o ka puali koa. Her'man, Hama. He koa. Hez-e-ki'ah, Hezekia. Ka ikaika o lehova. Hi'ram, Hairama. Pookela o ka ha- nohano. Ho-se'a, Hosea. Ke ola. Ha'go, I '^ero. Uhane: naau. I'saac, Isaaka or Alkake. I-sa'i-ah, Isaia. Hoola o lehova. ig'ra-el, Iseraela. Koa o lehova. Ja'cob, Jakobo or Jakoba. Kaill I ko hal pono. James, Jacobo or Kiinb. Ja'pbet, lapeta. Hooakea aiijEi. Ja'red, lared or Kere. Kuauhau. Jer'e-mi'ah, leremia. Hookiakiaia e Jehova. Jes'se, leke or, lese. Waiwai; lako. Job, loba. Hoomaauia. Jo'el, loela. O lehova no Ke Akua. JiSi !«'*'*• Manununu. J6n'a-than, lonatana. Makana o le- hova. Jo'seph, losepa. E hookui hou mai. J6sh'u-a, losua. Ke Akua o ke Ola. Jo'tham, lokaina. Pono o Ke Akua. Ju'dah, luda. Mahaloia. Ju'li-an| lule or, Iu)io. Lanoho pa- Ju'Ii-us ) lupalu. Liaw'rence, liOwene. Kau lei ia, L.ein'u-el, Leiuuela. Jsa Ke Akua i hana. Lieon'ard, Lieonara. Koa, mehe liona la. lie'o-pold, r>eopolo. Aa no ka lehu- lehu. Le'vi, Ijevi. Pilipaa. L„u/|g I -Ltii. Koawiwoole. Lior'rin, liolena. Lot, Lota. Kapa uhi. Luke, Lnka. Malamalama. Lu'ther, Lutera. Koa kaulana. M Ma-n&s'geliy Manage. Poinawale. Man'n-el, Manuela. Mark, * ( MCareko. He hamale. Mar'tin, 3Iakini. Koa. Mat'thew, Mataio. Makana o Jehova. Max'i-mil'i-an, Makimilio. Mi'eah, Maika, or Mika. Owai i like me Jehova ? Mo'ses, Moge, or Moke. Laweia no loko mal o ka wai. N Na'than, Xatana. He makana. Na-thaii'a-el, I Nataiiiela. Ka ma- Na-than'i-el, ) kana o ke Akua. Nich'o-las, Nikolo. Lanakila o ka lahui. No'ah, Noa. Maha. No-el, Noela. Hanania ma ka la kari- kimaka. O'ba-di'ah.Obadia. KauwaokaHaku. 6'bed, Obeda. Hooko aua mamuli o ^ke Akua. Ql'i-ver, Oliva. Kurau ollva. Os'ear, Oka. Koa lelelele. Ow'en, Owena. Koa opio. Paul, Paulo. Liilil. Pe'ter, Petero. He pohaku. PhiPip, Pllipo. Makeelio. Pbiu'e-as, Pliiiliasa. Waha keleawe. R Ralph, Rala. Raph'a-el, Rapaela. Ka hoola ana mai a Ke Akua raai. Reu'beli, Reubena. Aia hoi I he keiki kaue. Rich'ard, Likeke. Mana; ko'koi. Rob'ei't, Lopaka. Alohilohi ka haul. Rd^r'er, Lokeke. Kaulana me ka ihe. Ru'fus, Lupe. Ehu, lauoho ehu. S ilmp'goL, I Samesona, hauoli nui. Sam'u-el, Samuela. Noiia; Noialoha. Saul, Saulo. Noi ia. Se-re'no, Sereno. Lai; malie. ENGLISll CHRISTIAN NAMES 239 Seth, Seta. Hookohoin. Si'las, Slla. Noho ma ka ululaau. Sim'e-on, i Simeona, Simona. Hoo- Si'mon, i lohe pono ia. S(Sl'o-mon, Solomona. Malu; kua- papa. Ste'phen, Setepano. He lei alii. Th&d'de-u8, Tadalo. Ka mea naauao. The'o-dore, Teo, or Teodore. Ma- kana o ke Akua. Ti'tus, Tito. W Wftl-ter, "Wala. E hoomalu ana i ka puali. William, Wilama or Uilama. Pa- kaua II. NAMES OF WOMEN. Ab'l-gail, Abegraila. Ka hanoli 6 kuu makuakane. 4*I'/*'}-"^' i Adallna. AUiwahine. Ad'e-line, ) Allciai Alika or Alisa. AUi wahine. Al-mi'ra, Alainira. Kiekle. Al-the-a, Alatea. Mea hoola. A-me-li-a, Amelia. Makaala; hoihol. A-my, £ma. Halialia. An'na, i An'ne, ( Ana, Ane. Onaona; puloku. Ann, ^ Ar-a-bel'la, Arabela. WaWne no ylrabia. ^u-gfis'ta, Aiiguseta. Alll. Bar'ba-ra, Babara. Ano e; haole. Ber'tba, Beke. Mlklala. €&r'o-line, Kalolina, or Karolaina; wahitie koa. €ftth'a-rlne, Katalina, or Kakarina. Makamae. ^e-oll'i-a, Kikllia, or Kekila. (hiirlotte, Kaloka. Naau koa. €l«r;1;.,i, JKalara. Alohilohi. €6-ra. Kora. Kaikamahlne; wahineui. Cor-ne'li-a, Kureuella. I>db'o-rah, T>ebora, Nalo meli. De^i-a, I>elia. Di-an'a, Diana, or Kina. Akua wa* hine. Di'nah, Kina. Hookolokoloia. Do'ra, Dora. Ka makana o Ke Akua, Dor'eas, Doreka. He dia. Dfir'o-the'a, ) Doreka. Ka makana o Dor'o-thy, j Ke Akua. E £'dith, Edi. Hauoll; makana maka- ,mae. El'e-a-nor, Elianora. Malamalama. E-lis'a-beth, Elisabeta. Hoomaua i Ke Akua. E-li'za, Elisa. Hoolaa ia na Ke Akua. EPla, Ela. Malamalama. EPlen, Elena. El-vi'ra, Elevira. Keokeo. Em'e-line, \ Emelina. Hoihoi; Em'me-line, J miki. Em'i-ly, Emella, or Emalla. Ma- Em'ma, Ema. Miki. ^^ Es'tlier, Eseta, or Esetera. Pomal- ^kai. Eth'el, Etela. Hanohano. Eu'uice, Eunika. Lanakila hauoll. E-va, Ewa. Ola. ^ E-van'g:e-line, Euanelia. Lawe ana I ka olelo maikai. Ev'l-irny*,' ! Ewalina. Like me Ewa. Fanl. Hookuu la. Fftn'ny, Fran'ceg, Fi-de'li-4, Fidelia. Kupaa. Flo'ra, Felora. Na pua. FlOr^en^e, Felorena. Omeomeo. 240 ENGLISH CHRISTIAN NAMES H I Hana. Puloku. ^ ^a, i Helena. Han'nah, An-na, Har'ri-et, Hariaka. Ke poo wahine o ka Ghana. Hel-S"~~ ^ Helena. Malamalama. Hen'rl-et'ta, Henerieta. No Heneri. Hes'ter, !Eseta. IMa, Ida. Me he Akua la. I-re'ne, Irene. Lai; malu. Is-a-bel, ) Isabel a. Ano like me Is-a-bel'lar» J Elisabeta. Jane, Kina. Ano like me John, Jean-nette', Kina. Ano like me Jane. Jo'se-phine, Kepina. E pakui hou mai. Jul'i-a, lulia. Juli-an-a, luliana. ^S:51:ir''i »»»»• liau'ra, I^ala. Le'o-no'ra, Leonora* l,il'i-an, ) til'ly, \ liilia. Pua lilla. Lil-y, > Iio'is, liOika. MaikaL I.ou-ii'8a, \ X „iv« Lou-ise', i I'^lka. 1/ tu-cln'da, j i^^^j^ ^ Iiil'cy, S Liyd-i-a, Lidia, or liilia* M Ma'bel, Mabela. Punahele. Mad'e-line, Madelina. Mar'ga-ret, Makaleka. He momi. Ma-ri'a, Maraea. Hoku o ke kai. Ma'rl-oQ) Mariana. Farani no Mary. Mar'tha, Mareka. Ke poo o ka ohana. 3Ia'ry, Mere, or Maria. Hoku o ke kai. May, Mahina o Mei, or Mary. Mi'ri-am, Miriama. Ano like mo Mere. N Nan'cy, Ane. Aulil. No'rah, Nora, Malamalama. 0.nv^l.&,j«"^*a- HeoUva. PHuInne? i Pa'^lina. Uuku. PhL'aTe, i Po'pe'- Makamae; huUli. ^ Pftl'ly, Poli. Like me Mere. Pris-clPla, Perisila. Kaliiko iki. R Ka'chel, Raliela, or Liahela. Hipa keiki. Re-bec'ca, ) Iiepeka, or Rebeka» Re-bek'afaL» \ Onaona; puloku. Rhonda, Roda. Pua rose. Rose, Rose. Pua rose. Ro'sa-bdl'la, Rogabela. Pua rose nani. Ro-sa-lie'. Pua rosa mohala. Ruth, Iiuka, or Ruta. Nani. Sa'ra, ) Sarai, or Sara. Alii wa- Sa'rah, ) hine. Se-li'na, Selina. Mahina. So-phi'a, Sopia. Naauao. Su'san, Suke, or Suae. He lilia. Su-8an'na, Susana. Lilia. » TaVi-tli4, Kapika. He dia. V Vic-to'ri-i, Vitoria. Lanakila, *'' CHRONOLOGICAL TABLE — OF — EVENTS IN HAWAIIAN HISTORY. PREPARED BY ABRAHAM FORNANDBR. Every people, possessed of some civilization, attempts te preserve a record of its past, whether that record be handed down orally or by some sort of writing. With the Hawaiians, as with their Polynesian congeners everywhere, such records were passed down orally from father to child, or from master to disciple, within the pro fessional circle of those to whom immemorial usage had consigned the preservation of them. But history, or a record of the past, would become unintelligible and rank confusion unless set forth, or arranged, upon some system of Chronology. Some peo- ples counted time by the number of generations from some common ancestor; some counted by the length of reign of each successive king or chief; some counted eacn individual year within a, by them, generally adopted era. The Hawaiians counted by generations of their principal Chiefs or Kings. They started from Wakea as a common ancestor of all the Chiefs on all the islands of the Hawaiian group; but for convenience or clearness sake, time was counted by either of the reigning families on the four principal islands— Kauai, Oahu, Maui, or Hawaii. Thus an event worthy of being preserved on the national records, was said to have occurred "in the time of" (i ke au o), such and such a prominent chief of this or that island; and, in order to ascertain the when, generations were counted, either down from Wakea, or, more generally up (back) from the then present generation. Thus Hawaiian chronology was not very exact, it must be admitted, but to a people who depended entirely upon the faithful memory of their Bards and Priests, it was sufficiently approximate to bring order and sequence in their unwritten records of the past. To us, of a later and more developed civilization, the exactitude of dates is the very essence of history, or at least one of its most necessary elements, but an approximation to truth satisfied the ancient Hawaiian. In my work, " An Account of the Polynesian Race; its Or- igin and Migrations," vol. i, p. 166, 1 have approximately fixed the period of Wakea at about 190 A. D., and the length of a generation, for the purposes of historical compilation at thirty years. Counting fifteen generations after Wakea we arrive at Nana-ulu, in whose time the Hawaiian group was undoubtedly occupied by the Hawaiian branch of the Polynesian Race, say 500 A. D. Continuing on the Geneal- ogical line of Nana-ulu, as the safest and most correct, we arrive after fifteen more generations, or 450 years, at the period of Maweke, say 1030 A. D., when that remarkable intermigratory movement between the Southern and Northern Polyne- sian groups, of which their legends and chants give so ample evidence, had already 16 242 CHRONOLOGICAL TABLE commenced. From Maweke down, therefore, Hawaiian chronology may be com- puted irom any of the leading genealogies, counting Maweke as No. 29, Paumakua as No. 30, and Pilikaeaea as No. ol from Wakea. Thus, to take a few genealogies out of many we get the following approximate chronological lists, viz: HAWAII. Ko. A. D. 51. Pilikaeaea 1090 32. Kukohau - 1120 S3. Kaniuhi 1150 34. Kauipahu 1180 35. Kalapana 1210 36. Kahaimoelea 1240 37. KalauuuJohua 1270 38. Kuaiwa 1300 39. Kahoukapu .- 1330 40. Kauholanuiraahu 1360 41. Kiha nui lulu moku 1390 42. Liloa 1420 43. Umi a Liloa 1450 44. Kealiiokaloa ~ 1480 45. Kukailani - 1510 46. Kaikilani, (w) 1540 47. Keakealanikane ~ 1570 48. Keakamahana, (w) 1600 49. Keakealani, (w) 1630 50. Kalanikauleleiaiwi, (w) 1660 61. Keawepoepoe 1690 52. Kameeiamoku 1720 53. Kepookalani 1750 54. Aikanaka 1780 55. Keohokalole, (to) 1810 56. Kalakaua, born..,,— ^-mm»mm-tm 1836 BIAUI. No. A. D. 80. Paumakua... 1060 31. Haho 1090 32. Palena 1120 33. Hunalaa 1150 34. Mauiloa ^^ 1180 35. Alo 1210 36. Kuhimana.- 1240 37. Kamaloohua 1270 88. Loe 1300 39. Kaulahea 1 1330 40. Kakae 1360 41. KahekiU 1 1390 42. Kawaokaohele 1420 43 Piilani 1450 44 Kiha a Piilani 1480 45. Kamalalawalu 1510 46. Kauhi a Kama 1540 47. Kalanikaumakaowakea 1570 48. Lonohonuakini 1600 49. Kaakaualani (w) 1630 50. Mopua 1660 61. KalahuimokuII 1690 52. Kahikikala (w) 1720 53. Kalokuokamaile« 1750 54. Kaohelelani (w) 1780 55. Laanui... 1800 56. E. Kekaaniau (w) 1834 OAHU. No. . p, 29. Maweke 1030 30. Mulielealii 1060 31. Moikeha 109J 32. Hookamalii 1120 33. Kahai ,1150 34. Kuolono 1180 35. Maela, (w) and Lauli a Laa 1219 36. Laulihewa 1240 37. Kahuoi 1270 38. Pua a Kahuoi 1300 39. Kukaaliaililani 1330 40. Mailikukahi 13C0 41. Kalonaiki 13.0 42. Piliwale _ 14'_0 43. Kukaniloko, (w) 14iiO 44. Kalaimanuia, (w) 1480 45. Kaihikapu a Manuia ICIO 46. Kakuhihewa 1,:43 47. Kaihikapu a Kakuhihewa. 1C70 48. Kahoowahaokalani IGCO 49. Kauakahi a Kahoowaha 1C30 50. Kualil ICGO 51. Peleioholani ICCO 52. Kumahana 1720 53. Kaneoneo 1750 54. Kapuaamohu, (w) 1774 55. Kinoike, (w) 18'^4 56. Kapiolani, (w) bom. 1834 OAHU. No. A. D. 30. Paumakua lOuO 31. Kumakalia 10.0 82. Luahiwa 1120 33. Ahukaiy 1150 34. Laa mai Kahiki 1180 KAUAI. No. A. D. 35. Ahukini a Laa.« 1210 36. Kamahano 1240 37. Luanu.u I270 38. Kukona 13OO 39. Manokalanipoo 1330 40. Kaumakaraauo 1360 41. Kehakuakane 13.0 42. Kuwalupaukamoku 1410 43. Kahakumakapaweo... 1450 44. Kalauikukuma 1480 45. Ilihiwalani 151^ 46. Kauhi a Hiwa 1540 47. Kawelomahamahaia. 1570 48. Kawelomakualua 1600 49. Kawelo Peekoa 1630 50. Kau a Kaweloaikanaka (w) 1660 51. Kukalanihoouluae 16C0 52. Kaiakea 1720 53. Kekuelike-nui 1750 54. Kaena Ku Kalili 1780 55. Alanakaku Pionao (to) 1824 56. C. Kaonohiulaokalanl (w) 1840 CHRONOLOGICAL TABLE 243 1S27— November. Arrival of shipwrecked Spaaiardo at Keei, S. Koua, Ha- waii, in the tiiao of Kcaliio- kaloa. Probably survivors from one of the three vessels under the command of Don Alvaso de Saavedra, bound from New Spain, to the Molucca Islands. 1555 — The Hawaiian Islands discovered by Juan de Gaytan, on a voyage from New Spain to the Moluc- cas. The islands were called in Spanish, " Los Majos." 17d&— November. Kekaulike, King of Maui, died and was succeeded by his son, Kamehameha-nui. " — November. Kamehameha I, af- terwards the famous consolida- tor of the Hawaiian group un- der one government, was born at Kokoike, N. Kohala, Hawaii. 1737— Early in the year the battle at Ka- wela, Molokai, between Ala- pai-nui. King of Hawaii, and Kapiiohokalanl, King of Oahu, in which the latter was de- feated and slain. •* —After the battle of Kawela Ala- pai-nui invaded Oahu, but to- wards the end of the summer concluded peace with Peleio- kolani, then King of Oahu, at Naone-a-Laa, in Kaneohe, Koo- laupoko, Oahu. *' — Rebellion on Maui by Kauhiai- moku-a-Kama^ against his bro- ther Kamehameha-nui. 1738 — Battle of Keawawa (between Black Rock and Lahaina), be- tween Alapai-nui and Kameha- meha-nui on the one side, and Peleioholani and Kauhiaimoku- a-Kama on the other side. Kau- hiaimoku was killed. Kameha- meha-nui assumed the government of Maui and Alapai-nui returned to Hawaii. 1752 — Keoua Kalanikupua-paikalani-nui, the father of Kamehameha. I, and nephew of Alapai-nui, died at Piopio, Hilo. " — Revolt of Kalaniopuu, son of Kalaninui-amamxio against J.Zapat- nui. 1754 — Alapai-nui died at Kikiakoi, S. Konala, Hawaii. •' — Battle (between Keel and Honau- nau, S. Kona. Hawaii), between Keaiveopala^ the son and suc- cessor of Alapainui and Ka- laniopuu. Keaweqpala was defeated and killed and Kalaniopuu as- sumed the sovereignty of Hawaii. 1759 — Kalaniopuu invades Maui and occupies the districts of Hana and Kipahulu. 1765 — Kamehameha-nui, King of Maul, died and was succeeded by his brother Kahekili. 1768 — KaahumanUj daughter of Keeaur mokupapaiaaheahe and Namahana, was born at Kauwiki, Hana, Maui. V770— Peleioholani, King of Oahu, died. 1773 — Kumahana, son and successor of Peleioholani, deposed from the sovereignty of Oahu and Kahaha- na elected King in his place. 1775— War renewed between Hawaii and Maui. Kalaniopuu was de- feated at the battle called " Ka- laehohoa" and at " Kalae-a-Kai- lio," in Kaupo. 1776— Battle called "Ahulau ka piipii i Kakanilua" fought near Waikapu Band hills, Maui, between Kalani- opuu and Kahekili. Kalaniopim's famous regiment Alapa, compris- ing 800 picked men of the Ha- waiian nobility, annihilated with the exception of two. 1777 — Kalaniopuu again invades Maui. Repulsed at Lahaina, he invades Lanai; successful at Lanai, he in- vades Hamakualoa, Maui; defeat- ed there, he retreats to Koolau, Maui. 111%— January 18. Capt. J. Cook, in com- mand of H. B. M. ships " Resolu- tion" and " Discovery," sights the islands of Oahu and Kauai. " — January £0. Cook landed at Wai- mea, Kauai. ** —January ^0. Cook anchored off west point of Niihau. " — February g. Cook leaves Niihau and proceeds to the N. W. coast of America and Behring's Straits. " —November ^6. On his return from the North, Cook sights Maui. On November SO, Cook being off Wai- lua, Koolau, Maui, Kalaniopuu, Kamehameha, and other chiefs came on board of Cook's ships, 1779 — January 17. Cook anchored at Ke- alakcakua Bay, Kona, Hawaii. " — January ^h. Kalaniopuu returns to Kealakeakua from Maui. '* — February h. Cook leaves Kealake- akua Bay, but returned on Febru- ary 11th, to repair damages sus- tained in a gale of wind on the 8th. " —February IL Capt. Cook killed in an affray with the natives at Ke- alakeakua. 1781— Kahekili reconquers the East Maui districts and the fort at Kauv»iki, at Hana. This was called the Avar of " Kaumupikao," 244 CHRONOLOGICAL TABLE 1782— January. Ralaniopmi, King of Ha- waii, died at Kailikii, in Waio- ahukini, Kau, Hawaii. •' —July. Battle of " Mokuohai," be- tween Kamehameha I and Kiwa- lao, son and successor of Kalani- opmi. Kiwalao slain. 1783— January. KahekiU invades Oahu; conquers Kahahana in the battle at Kaheiki and assumes tlie sov- ereignty of Oahu. ** —War between Kamehameha I and Keaxoemauhili, of Hilo, at Puaa- loa, near Panaewa. Kamehameha I defeated and retreats to Laupa- hoehoe. The war called " Kaua- awa." 1784r—Kekuhaupio, the famous warrior chief of Keei, died at Napoopoo, Kona, Hawaii. 17So— Kahahana betrayed by his brother- in-law, Kekuamanoha, and killed. " —The conspiracy and revolt against Kahekih, on Oahu, called " Wai- pio-Kimopo," suppressed. " — War between Kamehameha I and Keawemauhili and Keoiia Kuahu- ula, of Kau. Desultory fighting; no result. Kamehameha /returns to Kohala. This war was called " Hapuu." 1783 — Kamehameha I sends his brother Kalanimalokuloku - Keliimaikai to retake the districts of Haua and Kipahulu, on Maui. At the bat- tle of Maulili, in Kipahulu, the Hawaiian expedition was defeat- ed and driven out of the island. " —The first foreign vessels since Capt. Cook's death, arrive at the Ha- waiian Islands. On May 26th, the "King George" and "Queen Char- lotte" from I^ndon, under Capts. Portlock and Dixon, touched at Kealakeakua Bay. " —May 28. La Perouse, commanding a French exploring expedition, anchored near Lahaina, Maui. 17S7—Auaust. Capt Meares, in the En- glish ship "Nootka," and Capt. Douglas m the "Iphigenia" ar- rived at the Hawaiian islands. Kaiana-a-Ahuula goes with Capt. Meares from Kauai to China. 17?&— Kaiana-a-Ahuula returns in the "Iphigenia" from Canton, China, to Kauai, and 1789— January, arrives at Kealakeakua, Hawaii, and is received by Kame- hameha I. 17Z^y— February. Massacre of natives at Olowalu, Maui, by American ship "Eleanor," Capt. Metcalf. , 1/90— Jifarc/i 17. The "Fair America," tender to the ship "Eleanor" was cut off at Kaupulehu, N. Kona, Hawaii, by Kameeiamoku, and all the crew was killed except Isaac Davis, an Englishman. •• —March 17. John Young, an English- man, boatswain of the ship ♦•Eleanor," was kidnapped by order of Kamehameha I, and de- tained. *" —In the summer months Kameha- meha I invades Maui, lands at Hana; proceeds through the Koo- lau District to Hamakualoa, and between Halehaku and Kokomo a battle was fought against the Maui forces. Kamehameha I vic- torious. " —Battle of " lao " or " Kepaniwai " fought between Kamehameha I and Kalanikupule, the son of Ka- hekiU. Kalanirkupule beaten and fled to Oahu. " —Kalola, widow of Kalaniopuu and mother of Kiwalao, died at Kala- maula, Molokai. " —Keou— April 16. Richard Charlton, English Consul, arrives at Honolulu. " —May U. English frigate " Blonde," Lord Byron, Captain, arrives at Lahaina with the corpses and coffins of Liholiho and Kameha- malu. Arrived at Honolulu on the 6. Tune 6. Kauikeax)uli is publicly pro- claimed king, as Kamehameha III, in succession to his brother Liholiho. Kaahtimanu is declared Regent during the Minority. The Chiefs' lands declared inalienable in their families. " —October. The crew of the British whale ship " Daniel," Captain Buckle, attack the house of Rev. Mr. Richards, in Lahaina, but are repulsed. CHRONOLOGICAL TABLE 247 1826— The U. S. schooner "Dolphin," Lieut. John Percival, command- er, arrived at Honolulu. " —February 26. The crew of the "Dol- phin" attack the houses of Kalai- viokn and Rev. Mr. Bingham, but are repulsed. " — April. Kafialaia son of Kalaima- mahu, and nephew of Kamehame- ha I, died. •' — Septeviber 27 . The church at Kailua, Kona, Hawaii, finished and dedi- cated. " —October. The U. S. ship " Peacock," Capt. np Catesby Jones, arrives at Honolulu. 1827 — Februarys. Kalaimoku, son of Ke- kuamanoha and Kanakahukilani, (w), died at Kailua, Kona, Ha- waii, and Boki, his brother, ap- pointed Governor of Oahu, and guardian of the young King. July 7. The ship " Comet," Captain Plaisard, from Bordeaux, arrives at Honolulu with the first Catho- lic Missionaries, Rev'd Messrs. Bachelot and Short. uly Ik. First Catholic Mass cele- brated in Honolulu. *' — October. Marriage of Kinau, daugh- ter of Kamehameha J, and Kahei- heimalie, with M. Kekuanaoa. 1828 — September lU. Cornerstone of Wai- nee church, in Lahaina, laid. 1829 — December 2, Governor Boki and his company, in the brig " Kameha- meha" and schooner '"Becket," leave Honolulu for a voyage to the South Pacific. *' — Namahana Kekuai Piia, sister of Ka- ahumanu, and wife of Laanui, died. 1830 — March. Kaahumanu makes circuit of Oahu ; also, during the year, circuit of Maui and Hawaii. " — August 3. The schooner " Becket" returns to Honolulu from the South Pacific expedition and re- ports the brig ^'Kamehameha" lost and Boki dead. " — Disturbances in Honolulu by the party of Liliha, widow of Boki, and daughter of Iloapilikane. Ku- akini, brother of Kanhnvianu, ap- pointed Governor of Oahu; order restored. ISSl— September. The Lahalnaluna High School opened. '* December 2L The Catholic priests sent out of- the country on board the brig " Waverly," by order of Ka- ahnmann and landed at San Pedro, California. 1^1— December 29. Naihe, son of Keawe-a~ Heulu, died, and Kuakini up- pointed Governor of Hawaii. 1832 — Kaafmmanu makes her second cir- cuit of Maui and Hawaii. " — June 5. Kaahumanu died. Kinau succeeds her as Premier ( " Kuhi- na-nui.") " —August. U. S. frigate *' Potomac," Commodore Downes, arrives at Honolulu. " — September. The disorderly conduct of Kaomi commences. 1833 — March. Kaurkeaouli, Kamehameha III assumes the Government. Revocation of most of the laws imposed by Kaahumanu. " —The Bethel Church built at Hono- lulu. ** — Kaomi died. 1834 — February lU. First newspaper prin- ted in Hawaiian at Lahainaluiiay called the " Lama Hawaii." " — June. Kamanele, daughter of Kuor kini, died. *' — The newspaper "Kumu Hawaii" commenced at Honolulu. 1835 — First Hawaiian Almanac printed. " — Nahienaena, sister of the king, married to Leleiohoku, son of Ka- laimoku. *' — December 16. John Young dies in Honolulu. 1^&— September SO— Robert Walsh, Catho- lic Priest, lands at Honolulu. " — The newspaper (English) "Sand- wich Island Gazette" commenced, Honolulu. " — December 30. Nahienaena died at Lahaina. 1837 — April 17. Bachelot and Short return to Honolulu on the brigantine " Clementine." " — May 20.— Mr. Dudoit, owner of the " Clementine," hauls down her flag and surrenders the vessel to the Hawaiian Government under protest. " —July 7. English surveying ship " Sulphur," Capt. Belcher, and on Jwij/ iO, French frigate "Venus," Capt. dus Petit Thouars, arrive at Houohilu. — November 2. Mr. L. Maigret, Catho- lic Pro-Vicar, arrived at Honolulu in the ship " Europa." " — Nov. 7. Extraordinary Tidal-wave sweeping the coasts of the Ha- waiian group. " — November 23, — Messrs. Maigret and Bachelot, Catholic Priesis, leave Honolulu by order of Govern- ment. 248 CHRONOLOGICAL TABLE 1837 — Aikanaka, son of Keohohiwa (w), and Kipookalani, and grandson of £6- awe-a-Heulu, died. •• —The streets in Honolulu, as now existing, laid put. 1838— J. C. Jones, American Consul at Honolulu, superseded, and P. A. Brinsmade appointed in his place. 1839 — April L Kinau, daughter of Kame- hameha T, and Kaheiheimalie, wife of Governor Kekuanaoa and Pre- mier of the kingdom, dies. The next day the King appoints his cousin Kekauluohi as Premier (Kuhina Nui). *' — April 10. Kaikioewa, Governor of Kauai, dies. " — May 10. Hawaiian Bible, first edi- tion, finished printing at the Mis- sion Press. 'line 17. — The King, in Council, is- sues orders from Lahaina that no more punishments should be in- flicted on Catholics for religious differences. uly 10. French frigate "Arte- mise," Capt. La Place, arrived at Honolulu. " —-July lU. Kekauluohi and Kekuanaoa sign the treaty with Capt. La Place and pay $20,000 to France. •* — August 95. Liliha, widow of Gover- nor Boki and daughter of Hoapi- likane, died. 1840 — January. Hoapilikane, Governor of Maui, son of Kameeiamoku, dies. ** — May. Mr. Maigret returns to Hono- lulu. •• —The Royal School for Chiefs in Ho- nolulu commenced under Mr. and Mrs. Cooke. -Kawaiahao Church, Honolulu, commenced. *• — August S. Mr. Bingham and family return to the United States of America. " — Aiigust 6. Corner stone of Roman Catholic Church in Honolulu laid. " — September. Arrival of the U. S. Ex- ploring Expedition under Com- « modore Wilkes. — October 8. First written Constitu- tion granted by Kamehameha III. ** — October 20. Kaman-awa and accom- plice publicly executed for crime; the murder of Kamanawa's wife Kamokuiki. 1£fl— May. Kapiolani wife of Naihe^ and daughter of Keawemauhili, dies. •* — ^The School at Punahou commenced. 1842 — January. Kahieheimalie Hoapiliwa- hine, sister of Kaahumanu and mother of Kinau and Kekauluohi, died. " — July 8. Haalilio and Mr. Richards as Commissioners, sail for the United States and Europe to se- cure the recognition of Hawaiian Independence. " —July. Doctor G. P. Judd takes ser- vice under the Hawaiian Govern- ment and is appointed to fill the place of Mr. Richards. " — September. Mr. Charlton, English Consul, goes to England via Maz- atlan and is there removed from office. Before leaving, Charlton appointed Mr. Alexander Simp- son as the Consul, whom the King declined to receive. " —December 19. The United States acknowledge the Independence of the Hawaiian Kingdom. the 1843 — January 18. First number of "Friend" printed. " — January 90. Eruption on Mauna Loa Hawaii. '* —February 10. H. B. M. Ship "Carys- fort," Lord George Pamet, Capt. arrived at Honolulu. " —February 17. Lord George Paulet makes his demands on the Ha- waiian Government. " — February 95. The King under pres- sure from Lord Geo. Paulet and the English Consul, Mr. Simpson, cedes the islands provisioually to Great Britain and the English flag is hoisted on the Fort in Ho- nolulu. *' "-March IL Mr. Simpson leaves with dispatches from Lord Geo. Paulet for England, and J F. B, Marshall on behalf of the King, leaves in the same vessel. " —July 6. U. S. S. "Constellation", Commodore Kearney, arrives at Honolulu. Tuly S6. H. B. M. Ship "Dublin" Rear-Admiral Thomas, arrives at Honolulu. uly 31. Admiral Thomas restores the sovereignty of the islands to the King; Hawaiian flag re-hoist- ed and saluted. -August 25. Gen'l Wm. Miller aj)- pointed English Consul General at Hawaiian Islands. -November 28. The independence of the Hawaiian Kingdom recog- nized jointly by England and France. -The Masonic Order established in Honolulu. CHRONOLOGICAL TABLE 249 1844— First silk (197 pounds) exported from these islands. Raised on Kauai by Ch. Titeomb. *' — July 6. The U. S. Government for- mally recognizes the indepen- dence of Hawaiian Islands. *• — July. Thone\vspnpcr"I*olynesian" established iu Honolulu. " —December S. HanliUo, one of the Hawaiian Commissioners to Eng- land and France, dies on his pas- sage home. 1845— Jfarc^ SS. Mr. Richards returns to Honolulu with the remains of JSaalilio. (( — May 20. The first Legislative Assem- bly, under the Constitution of 1840, opened by the King in Ho- nolulu. " —June 7. Kekauluohif the Premier (Kuhina-nui), dies. " — June. John Young, son of John Young, Sr. and Kaoanaeha, ap- pointed Premier. *' —First Coffee (248 pounds) exported from Honolulu. 1846 — February 11. Commissioners ap- pointed to settle land-claims. " — Oahn Temperance Society formed. J. F. B. Marshall, first President. *' —March 26. French frigate "Virgi- nie," Admiral Hamelin, arrives at Honohilu and restores the 120,000 exacted by Capt. La Place in 1839. The French Consul Gen- eral, Mr. Perrin, arrived in the frigate. *' —March 26. Treaty with France ne- gotiated. " —March 26. Treaty with England negotiated. *♦ —June 9. U. S. frigate " Congress," Commodore Stockton, arrives at Honolulu with the U. S. Commis- sioner A. Ten Eyck as successor of Mr. Brown, recalled. «< —October 29. The Danish frigate "Galathea" Capt. Steen Bille, negotiates the treaty between Denmark and Hawaii. «» —December 10. Excelsior Lodge L O. O. F. instituted in Honolulu. 1847 — June 2. Keahikuni Kekanonohi, wife of L. Haalelea and daughter of Kahoanokukinau and Kahaknhakoi w. and grand daughter of Kame- hameha J, died in Honolulu. «' —September 11. The first theatre in Honolulu, the " Tespian," opened, corner of Maunakea ana King strcGts ♦« —November. Mr. Richards. Minister of Public Instruction, died. Wis,— January 8. Treaty with Hamburg negotiated. " — February 1. The French Consul, E. Dillon, arived in the French ship "Sarcelle." " — June 17. Royal Hawaiian Theatre opened, corner of Hotel and Ala- kea streets. ♦* — The Measles raging through the islands. Commenced in the full of 1847. " — W. P. Leleiohoku, Governor of Ha- waii, son of Kalaimoku and Ku- wahine, (w), died. " — Gold discovered in California, and in August the first party of Ha- waiian s. native and foreigners, started for the gold diggings. 1849 — Beef first exported from the islands by Mr. French — 158 barrels. " — Admiral Tromelin, of the French frigate "Poursuivante," lands his forces and seizes the fort in Ho- nolulu and the King's yacht "Ka- mehameha." '* — G. P. Judd, Minister of Interior, sent to U nited States, Engl an d an a France on a diplomatic mission. He is accompanied by the Princes Lot and Alexander. " — December 20. Treaty with the Unit- ed States negotiated. 1850— Return of G. P. Judd and the Ha- waiian Princes. " — Junes. W. C. Parke appointed Mar- shal of Hawaiian Islands. " — December. Rowe's "Olympian Cir- cus," the first of the kind, arrived at Honolulu. " — December 20. Honolulu Post-office established. 1^1— January 11. Election of Represen- tatives. " —June. Court-house in Honolulu built, now Hackfeld &Co.'s store. " —July 10. Treaty with England ne- gotiated. " — August 7. Treaty with Bremen ne- gotiated. " —December. Sailor riot in Honolulu. 1852— Jamiary 25. The first consignment of Cninese coolies arrive from Hongkong. '* — February 10. Eruption of Mauna- Loa, Hawaii, flow of lava reach ing within seven miles of Hilo. " —June 7. " Stranger's Friend Society" organized in Honolulu. «• —July 1. Treaty with Sweden and Norway negotiated. <« -December 6. Hawaiian Constitution granted by Kamehameha III, and proclaimed. 250 CHRONOLOGICAL TABLE 1852— December 17. First Hawaiian Cav- alry organized in Honolulu. " — ^Fungus first exported. 1853— itfarc/i. Beginning of Small-pox epidemic, which swept over all tne islands of the group and only abated in October. «« —April ^8. Arrival of Mormon mis- sionaries. *' September 13. Variety Theater opened in Honolulu, *' -Resignation of Dr. G. P. Judd from the Administration ; E. H. Allen appointed in his place. " — November lU. Arrival of steamer " S. H. Wheeler", afterwards named the "Akamai," from San Francisco; enrolled in the coast- ing trade. «< —December 20. First regular Census of Hawaiian Islands taken. 1854r-Jwwe 1. Fort atLahaina demolished by order of Government. '• — June 1. Honolulu Steam Flouring Mill Co. started. «' — October Ih. Steamer "Sea-Bird" ar- rives from San Francisco and is enrolled in the coasting trade. " —October 2A. Steamer "West Point" arrived from San Francisco and is enrolled in the coasting trade under name of "Kalaana." «* — December 15. Kauikeaouli Kamha- meha III died, and Alexander Liholiho, nephew of the late King proclaimed as Kamehameha IV, I'S&b-^anuary 10. Funeral of Kameham,e- ha III. " —June IS, A Paki, son of KaXanihele- mailunUf and grandson of Kamc' hameha Nui, King of Maui, dies in Honolulu. " —July 7. Varieties Theatre in King street, Honolulu, burnt down. 1855— Augtist Rev. H. R. Hitchcock died at Kaluaaha, Molokai, aged c5 years. 185&— June 19. Kamehameha IV married Emma Rooke. " —Jun^ 22. ;Mormons arrived en route for San Francisco. 1857— The Fort at Honolulu was demo- lished. " — Eonia, widow of A. PaH, died. " — May 29. Victoria Kamamalu was appointed Premier. • —July 18. John Young (Keoni Ana), the Premier, died. 18o7— David Halo, the celebrated Ha- waiian historian, died, and was buried on the summit of Mt. Ball, back of the Lahainaluna Semi- The Prince of Hawaii was nary. 1858— if ay 20. borru 1859— ^priZ 20. J. Piikoi died. " —July. The Civil Code of the King- dom was promulgated. " — Juiy 23— The Post Ofl&ce Department was established. " — Sept. 9. W. P. Kinau, son of Leleio- hoku and R Keelikolani, died. 1S60— February. The Custom House build- ing was begun. '* — July 17. The corner stone of the Queen's Hospital was laid. •* — August 29. Lot Kamehameha visited San Francisco. 1860— 5epi. 5. The steamer "Kilauea" arrived, to run between the is- lands. " —Sept. 23. Rev. R. Armstrong, D. D. President of the Board of Educa- tion, died. 18id2— April. The island of Palmyra be- came a dependency of the Ha- waiian Kingdom. " —August 27. The Prince of Hawaii died. " —The Lahainaluna Seminary buil- ding was destroyed by fire. " — October 11. Bishop Stayley and the Church of England Mission ar- rived. 1863 — November SO. Kamehameha IV died, aged 29 years, and Lot Kamehame- ha succeeded to the throne, as Kamehameha V. l^Mr-July 7. The Constitutional Con- vention, called by Kamehameha V, convened, to frame a new Consti- tution. " — August S. The King dissolved the Constitutional Convention. «« — August 20. The King proclaimed a new Constitution. " — Levi Haalelea died. 1865— ifay 6. Queen Emma left Honolulu on board of H. B. M, S. "Clio," for a visit to England. «» —October 19. R. C. Wyllie. Minister of Foreign Affairs, died aged o7 years. •« —November SO. The remains of the Kings were transferred from their old tomb to the Royal Mausoleum. 1866— Jtfaj/ 29. H. R. H. Victoria Kamama- lu, Premier of the Kingdom, and heir apparent to the throne, died. CHRONOLOGICAL TABLE 1866 — October 3S. Queen Emma returned to Honolulu from her visit to England. 1867 — March 5. The corner stone of the Pro-Cathedral of the English Church was laid. 1868 — April i. Great earthquake at Kau, followed by a burst of mud from a mountain side and a tidal wave which, together, caused great de- struction of life and property. • — Great earthquake felt severely all over Hawaii. " — Lava flow at Kahuku. " — October ID. Kaona, the false prophet, incited an insurrection at Koiia. " — November 2U. H. H. M. Kekuannoa, Governor of Oahu, and father of Kamehameha IV and V, died, aged 75 years. Wo9—July 21. The Duke of Edinburgh arrived at Honolulu. " — August 2. The lighthouse in the har- bor of Honolulu was lighted for the first time. 1870— -4pn7 A. Jubilee of the American Mission to the Hawaiian Islands. •' — April 19. The "Wongawonga," first China steamer, arrived from Syd- ney. *' — September 20. Queen Kalama, widow of Kamehameha III, died, aged 53 years. 1871 — March 18. The new Post-oflSce was opened for business. " — September lU. Thirty-three whale- ships were abandoned in the ice, in the Arctic. 1872 — March 1. The Hawaiian Hotel was opened to the public. " — March 20. The comer-stone of the new Government House {AUiolani Hale) was laid. " — Kamehameha Fdied, aged 43 years. 1873 — H. R. H. W. C. Lunalilo was elected King by the Legislature. 1^1^— January 9th. The King took the oath to support the Constitution in the Kawaiahao church. " —July 12. G. P. Judd, M. D. died, aged 70 years. " — September 7. The great mutiny at the Barracks occurred. 1874— FeftrMary S. H. M. Lunalilo died, aged 39 years. " — February 12. David Kalakaua was chosen King by the Legislature. " — A great riot in Honolulu, during which the Court House and Legis- lative Hall were sacked by the mob, and several members .of Legislature were fatally injured. I87i— February IS. The King, Kalakaua, took the oath to support the Con- stitution. " — February IL H. R. H. W. P. Leleio- hoku, was proclaimed heir-ap- parent to the throne. " —Nov. 17. The King departed for San Francisco, on a visit to the United States, on board the U. S. S. "Be- nicia." ** —December 8. The Transit of Venus was observed at Honolulu. 1875— February W. His Majesty Kalakaua returned to his Kingdom on board of U. S. S. "Pensacola." " —October 16. H. R. H. Kaiulani was born. '• —Nov. 23. The remains of King ittwaZito were placed in the Royal Mausoleum expressly constructed to receive them in the Kawaiahao church yard. 187&— February. The Government sent forward an exhibit to the Phila- delphia Centennial Exhibition. " —Aug. 15. The Reciprocity Treaty was ratified. 1877— May 10. A great tidal disturbance at Hilo occurred, which lasted all day, and did great damage along the shore. " —July 23. The first telegraph and telephone line was constructed on Maui, connecting Haiku with Lahaina. " —Dec. 2k. A destructive fire occurred on the esplanade, Honolulu. 1878— Jfarc^ 13. H. H. C. Kanaina, father of King Lunalilo, died. " — The inter-island steamer "Like- like" arrived at Honolulu. " — Sept. 8. W. L. Moehonua, former Minister of Interior, died 1879-The Kahului railroad, reaching from Kahului to Paia, was opened. '* —The first Steam Fire Engine was imported. " — December 31. The comer-stone of the Palace was laid. 1880— The first Artesian well was bored in Honolulu. •' — ^The system of telephonic commun- ication was established in Hono- lulu. 1881— Janwan/ 9. The Chinese Church building was dedicated. " — January 20. King Kalakaua set out on his journey around the world. •' —April 9. The Corner-stone of the ^'Lunalilo Home" was laid. 252 CHRONOLOGICAL TABLE 1881— Small Pox spread on Oahu ; 789 cases and 289 deaths. *' — June. Jubilee exercises were held at Lahainaluna, in commemora- tion of the Sptn Anniversary of the establishraent of the Semina- ry. '♦ —October ^9. King ^aiaAiawa returned from his journey around the world. " — November. Great lava flow which reached Halai Hill, Hilo before it stopped. 1882— January 1. Postage stampe for the Postal Union were first issued in Honolulu. " —December 1. Rev. Titus Coan, for many years Pastor of the Haili Church, Hilo, died. \9S&— January 1. The Marine Railway was opened for business. «« —February 12. The Coronation of King Kalakaua took place. «« ^April n. The Y. M. C. A. building was dedicated. " —May ZU. H. R. H, Ruth Keelikolani, formerly Governess of Hawaii, died, aged 65 years. •' October. The O. S. S. "Alameda" arrived on her first voyage be- tween San Francisco and Hono- lulu. «« —November 1. The inter -island steamer " Kinau " arrived. i« —December 16.— The first instalment of " Kalakaua" currency arrived. 1S84— January 1. Postal notes were is- sued. '• —March. Foundation laid of the Hall of Records (Kapuiwa Hale). *• — June IS. Portuguese immigrants (917) arrived at Honolulu. " —August 11. Rev. W. P. Alexander, for many years Principal of the Lahainaluna Seminary, aied at Oakland, Cal. *• — October h. Rev. D. B. Lyman, founder of the Hilo Boys' Board- ding School, died at Hilo. 1884 — October 16. Princess Pauahi, Hon. Mrs. C. R. Bishop, died. 1885 — Februarys. The foundations of the new Police Station (Kalakaua Hale), were laid. " —April 25. Queen Emma, widow of Kamelameha IV, died. " — November 10. P. Kanoa, formerly Governor of Kauai, died. 188&— April 18. Great fire in Honolulu, which destroyed a million and a half of property. " —July 10. Postal Savings Bank was established. " —September SI. Ocean Island became a dependency of the Hawaiian Kingdom. " —October. Rev. L. Lyons, for 54 years missionary at Waimea, Hawaii, died, aged 79 years. •' — Nov. 15. The Jubilee Anniversary of King Kalakaua' s birth was cele- brated. 18S7— January 16-SO. Severe earthquakes occurred in the district of Kau. " —February i. H. R. H. Miriam Like- like (Mrs. Cleghorn) died, aged 36. •• — April IS. Queen Kapiolani set out on her visit to England. 'une SO. A great political mass meeting was held in Honolulu. uly 7. The new Constitution was promulgated. •* — September 13. General elections to the first Legislature under the New Constitution were held. «' —October 20. Supplementary conven- tion between the United States of America and His Majesty the King of the Hawaiian Islands, to limit the duration of the conven- tion respecting Commercial Reci- procity concluded January SOth, 1875, ratified by the King, and November 9, proclaimed by Pres- ident Cleveland. «• —November S. The first Legislative Assembly under the new Consti- tution meets at Honolulu. COMMON PHRASES FROM THE GREEK, THE LATIN, AND MODERN LANGUAGES, Rendered into Hawaiian. NOTE.— L. I.ATIN, FR. FRENCH, IT. ITAI.IAN. A la Francaige, Fr. After the French mode, mamuli o ke ano Farani. A la mode, Fr. In fashion, e like me ke ano mau. A priore, L. From the caune to the effect, mai ke kumu a i kona hoopena. A vinculo matrimonii, L. From the tie of marriage, mai ka berita mare. Ab initio, L. From the beginning, mai ka hookumu ana. Ad infinitum, L. To infinity, i ka mau a mau loa aku. Ad interim, L. In the meanwhile, ia wa no. Ad libitum, L. At pleasure, ai i ka ma- kemake. Ad nauseam, L. To disgust, a i ke po- luea. Allons, Fr. Let us go, ina kakou. Alma mater, L. A cherishing mother, he makuahine hanai. Alter ego, L. Another self, ko'u lua. Amende honorable, Fr. A satisfactory apoloay, olelo Hoolaulea i aponoia. Au fait, Fr. Skillful; well instructed, akamai. Au re voir, Fr. Adieu until we meet again, aloha a hui hou kaua (or ka- kou). Bean monde, Fr. The gay world, ka pee puui lealea. Bete noir, Fr. A buabear, mea eehla. Billet doux, Fr. A love letter, he pala- pala i ka Ipo. Bona fide, L. In good faith, me kama- nao pono. Bon Jour, Fr. Good day, aloha hookaa- wale. Bon soir, Fr. Good enening, aloha o ke ahiahi. Brusque, Fr. Rude; blunt, kamauiha. O Cacoethes scribendi, L. An itch for scribbling, ake e haku manao. Cseteris paribus, L, Other things being equal, ke like na mea e ae. Casus belli, L. ^ cawse /or war, he ku- mu no ke kaua. Chef-d'oeuvre, Fr. A masterpiece, he hana i pookela. Comme il faut, Fr. As it should be, ka pono maoli no ia. Con amore, L. Withlove; earnestly, me ka manao hoi hoi. Cui bono ? L. For whose benefit f uo ka pono owai la ? Cum grano sails, L. With a grain of salt; with some allowance, me ka hao- hao o ka manao. D De Jure, L. By right, mamuli o ka po- no paa. I>e mortuis, nil nisi bonum, L. Say nothing but good of the dead, e hai i na mea maikai wale no no ka poe i make; De novo, L. Anew. Hou. De Profundls, L. Out of the depths, mailoko o ka popilikia lipolipo. Dei gratia, L. By the grace of God, ma ka lokomaikai o Ke Akua. Demi-monde, Fr. Abandoned women, na wahine hookamakama. Denouement, Fr. Catastrophe ka haule mai ana o ka poino. Deo volente, I. God willing; ke oluolu o Ke Akua. Dernier ressort, Fr. A last resource, he kokua hope loa. Dies ir»e, L. Day of wrath, la hoopal. Dieu et mon droit, Fr. God and my right, Ke Akua a me ko'u pono pna. Dolce far niente. It. Sweet idleness, luanawale; hlolani. Dominus vobiscum, L. The Lord be with you, Ka Haku pu me oe. 254 COMMON PHRASES AND PROVERBS Douceur, Fr. A bribe, he kipe'. Dramatis personae, L. Persons repre- sented in the drama, ka poe i hoikeia ma ke kike' keaka. Dulce et decorum est pro patria mori, L. Jt is sweet and honorable to die for one's country, he nani a he hano- hano ke lilo ke ola no ka one-hanau. Dum vivimus, vivamus, L. Let us live while we live, e eu a e hoihoi i ko kakou wa ola. i: JEau de vie, Fr. Water of life; brandy, barani. El ite, Fr. A select body of persons, he poe hanohano. Employe', Fr. One who is employed, mea i hoolimalimaia e hana; he paahaua. En passant, Fr. By the way, a eia keia. En route, Fr. On the way, make alanui; ke hele mai nei. Ennui, Fr. Weariness; disgust, molowa ka manao. Ensemble, Fr. T^ew^oZe, kahulnapan. Entente cordial e, Fr, Evidevces of good will, ka loknhl o ka manao. Entre nous, Fr. Between ourselves, iwae- na o kaua wale no. Entree, Fr. 1. Entry, ke komo ana. 2. First course at table, ka ai i kau mua ia ma ka papa aina. Entrepot, Fr. 1. A bonded warehouse, he hale hooahu no na waiwai i bona ia. 2. A free port, he awa ku moku i auhau ole ia na moku. E pluribus unum, L. One composed of many, lokahi o ka lehulehu; or hooka- hi, ka huiJia o ka lehulehu. Ergo, L. Therefore, nolaila. Esprit de corps, Fr. The animating spirit of a collective body, ka manao hoi- hoi like o ka hui, a papa paha. Esto perpetua, L. Let it be perpetual, e mau loa'ku no ia mea. Et id genus omni, L. And everything of the sort, a me na mea a pan o ia ano. Eureka, Gr. I have found it, ua loaa ia'u. Ex officio, L. By virtue of his office, ma- muli o ka mana o kana oihana. Ex parte, L. On one side only, ma kahi aoao wale no; paewaewa. Ex post facto, L. After the deed is done, mahope o ke ko ana. Excelsior, L. Higher, iluna'e. Exuent omnes, L. All go oui, pau i ka hele iwaho. Expose', Fr. An exposition, he wehe- wehe. F Faux pas, Fr. A false step, he hana kn- hihewa. Festina lente, L. Make haste slowly, e hoohikiwawe me ke akahele nae. Fete champetre, Fr. A rural festival, he anaiua hoolealea ma kuaaina. Flagrante delicto, L. In commission of the crime, i ke ko ana o ke karaima. Fusillade, Fr. A simultaneous discharge of firearms, ke kani like o na pu kipoo- hiwi. O Garden, Pr. A boy, or waiter, he kieki- kane, he kuene. Gens d'armes, Fr. Armed police, na makai i hoolakoia me na mea kaua. Hie Jacet, L. Here lies, ke moe nei ma- anei. Hie labor, hoc opus est, L. This is labor, this is work, he luhi keia, he hana keia. Hoc age, L. Do this, e hooko i keia. Honi soit qui mal y pense, Fr. Evilbe to him who thinks evil. E poi mai ka ino i ka mea i manao ino. Hors de combat. Fr. Out of condition to fight, hiki ole ke hakaka. Hiimanum est errare, L. To err is human, ku i ke ano kanaka ke lalau. Id est, L. That is, oia hoi. In artlculo mortis, L. At the point of death, i ka ipuka o ka make. In esse, I^. In being, ke waiho nei. In extremis, L. At the point of death. In flagrante delicto, L. Taken in the act, hopuia oiai e hooko ana. In loco, L. In the proper place, ma kahi kupono. In loco parentis, L. In the place of a parent, ma kahi o ka mukua. In medias res, L. Into the midst of things, mawaena konu o na hana. In memoriam, L. In memory, mea hoo- manaonao. In perpetuum, L. Forever, mau a mau loa'ku. In posse, L. In possible existence, e hiki ana paha. In propria persona, L. In person, kino. In puris naturalibus, L. Quite naked, kohana, olohelohe. In re, L. In the matter of, no ka hihia. In situ, L. In its original situation, ma kona wahl 1 kinohou. In statu quo, L. Inthe former state, ma ke kulana mua. In toto, L. Entirely; wholly, a pau loa. In transitu, L. On the passage, 1 ka nee ana. _ . ^ .1, • In vino verltas, L. There is truth m wine, komo ka wainapuka mai ka oiaio. Labor omnia vincit, L. Labor con^ guers everything, lanakila loa ka hooi- kaika. COMMON PHRASES AND PROVERBS 255 liapsns ling^nae, L. A slip of the tonguey ha lalau o ke alelo. Liapsus peiinae, L. A slip ojthepen^ he lalau o kn pent. L.ex non 8crij>ta, L. The unwritten law, ke kanawai i kakau ole ia. liocum teneng, L. A substitute; aproxy, he hope; he panihakahaka. liusus naturae^. L. A freak ofnature,he xuea ano e loa. M Magrnatn opus, L. A great work, he haua nui. Maitre, d'hotel, Fr. A house steward, he kuene nui. Mai a propos» Pr. Ill timed, ku ole no ia wa. Malum in se, L. Bad in itself, ino iloko iho on a. M61ee, Fr. A riot, he haunaele; uluaoa. Memento mori, L. Remember death, e hoomauao i ka make. Memorabilia, L. Things to be remem- bered, ua huna mea hoomanao. Mens Sana in sano corpore, L. A sound mind in a sotind body, he noonoo makaukau iloko o ke kino ikaika. Meum et tuum, L. Mine and thine, ko'u a me kau. Mirabile dictu, L. Wonderfulto be told, kupaianaka ke haiia'ku. Mittimus, L. We send, ke hoouna nei makou. He palapala hoopaa i ka lawe- hala ma ka hale paahao. Modus operandi, L. Manner of opera- tion, ke ano o ka hana. Multuin in parvo, L. Mtich in little^ ka mahuahua o ka mea iki. K Ne plus ultra, L. Nothing further, i ka hopena loa; aole mea i koe. Nemine contra discente, L. No one speaking against, aole meai kamailio kue. Nil flesperandum, L. Never despair, mai paupauaho; mai make ka manao. N'iniporte, Fr. Jt mxitters not; never mind, he mea ole ia. Nolens volens, L. Whether he will or not, ke ae oia a ke ae ole paha. Noli me tangere, L. Don't totich me. mai lalau mai ia'u. Nolle prosequi, L. To be unwilling to proceed, e hoole ana e htwpii (ma ka aoaooke aupunl). Nom de plume, Fr. A pen name, he inoa kapakapa no ke kakau. Non compos mentis, L. Not sound in mind, lalau ma ka noonoo. Non est inventus, L. He cannot be found, ua nalowale loa. Non sequitur, L. Jt does not follow, aole no laila. Nota bene, L. Mark weU, e noonoo po- no. Nous verrons, Fr. We shall see, e Ike ana kakou. Nunc aut nunquam, L. Now or never, aole loa ke ole a no. O Obiit, L. He, or she, died. Ua make oia. Omnia vincit labor, L. Labor conquers everything. Lanakila loa ka hooikaika. On dit, Fr. Flying rumor, lono Avale ia. Onus probandi, L. The burden of prov- ing, ka haawe o ka hooiaio ana. Otium cum digrnitate, L. Dignified leisure, hiehie a kuapapa ka nono'na; or kuapapa a kuonoono. Par example, Fr. For example, e nane; e laa. Par excellence, Fr. By way of eminence, Pookela, kilohana. Pari passu, L. With equal pace, me ka hehi like. Par nobile fratrum, L. A noble pair of brothers; two just alike, he paa hoahan- au nani; na kokoolua like. Parole d'honneur, Fr. Word of honor, olelo paa oiaio. Particeps criminis, L. An accomplice, he kokoolua ma ka hewa. Parvenu, Fr. An upstart. (See Diet. upstart.) Paterfamilias, L. The father of a fam- ily, ka makuakane o ka ohana. Pater patriae, L. Father of his country, ka makua o kona aupuni, or ka makua o kona lahui. Peccavi, L. I have sinned, ua hewa wau. Penchant, Fr. Inclination; liking, ka hilinai o ka manao; ke koho o ka ma- nao. Per contra, L. Confrartmse, ma ka ao- ao ku-e'. Per se, L. By itself considered, i noonoo kaawaleia. Personnel, Fr. Body of persons employed in some public service, i.A papa (or ku- lana) o ka poe e lawelawe ana kekaui hana akea. Poco a poco. It. Little by little, va&'k.a, liiiii. Poeta nascitur, non fit, L. The poet is born, not made, ua hauauia he haku mele, aole i aoia. Pons asinorum, L. Bridge of asses, ke alahaka no na kekake; oia ka raanao- hai o ke Anahonua e pili ana no na ao- ao ekolu o ka huina-kolu-kur.ono. Post mortem, L. After death., mahope o ka make. Prima facie, I^. On the first view, i ki- no hou o ka naua'na. Principia, non homines, L. Princi- ples, not men, na mole o ka pono, aole na kanaka. Pro bono publico, L. For the public good, no ka pono o ka lahui. 256 COMMON PHRASES AND PROVERBS Pro et con, L. For and against, lie ko- Pro rata, L. in proportion, ma ke kau- like. o Quantum snffloit, L. A sufficient quan- tity, he nui kupono. Quid pro quo, L. One thing for anoth- er, kela no keia. Qui trangtulit, sustinet, L. Re who transplants will sustain, na ka mea i hehu e koo. Qui Vive ? Fr. Who goes theref On the Quod'erat demonstrandum. Which was to be demonstrated, ka mea e we- hewehe ia'na. B Keg:nant populi, L. The people rule, e noho aupuni ana ka lahui. Requiescat in pace, L. May he rest in peace, e maha oia me ka maluhia. Resurgam, L. I shall rise again, e ala hou ana wau. Revenous a nos moutong, Fr. Let us return to our sheep ; that is, let us return to our subject, e hoinou kakou i ko kakou mau hipa ; oia hoi, e hoi hou kakou i ko kakou kumu manao. Ruse de guerre, Fr. A stratagem of war, he pahele o ke kaua. S Salus populi suprema est lex, L. The welfare of the people is the Supreme Law. o ka pomaikai o ka lahui ka makia ia o na kanavvai. Sanctum Sanctorum, L. The holy of holies, wahi hemolele loa. Sans ceremonie, Fr. Without ceremony, me ka hookahakaha ole. Sans peur et sansreproche,Fr, With- out fear and without reproach^ he wiwo ole a he makamae. Savoir faire, Fr. Ability, makaukau. Secundem artem, L. According to rule, mamuli o ka loina. Semper felix, L. Always fortunate, po- maikai mau. Semper fldelis, L. Always faithful, ku- paa mau. Semper idem, L. Always the same, oia mau. Semper paratus, L. Always ready, lo- lii mau. Sic itur ad astra, L. Such is the way to immortality, oia ke ala i ke oia mau loa. Sic transit gloria mundi,L. Sopasses away the world's glory, pela e mahani aku ai ka nani o keia ao. Sicut patribus, sit Deus nobis, L. God be with us, as he was with our fathers, o Ke Akua pu me kakou, me ia i noho pu me ko kakou poe kupuna. Similia similibus curantur, L. Like cures like, na ka like e hoola i kona like. Sine die, L. Without appointing a day, me ke koho ole i ka la. Sine qua non, L. An indispensible con- dition, he mea hiki ole ke hoole ia. Soi-dissant, Fr. Self styled, kapaiaiaia iho. Stet, L Let it stand, pela iho. Suaviter in modo, fortiter in re, L. Gentle in manners, but resolute in deed, me ke ano akahai e onipaa ke hooko. Sub Judice, L. Under cansideration, ke noonoo ia nei. Sub rosa, L. Under the rose; privately, malu'. Sui generis, L. Of its own fcind, okona like maoli iho no. Summnm bonum, L. The chief good, ka pookela o ka pomaikai. Suum cuique, L. Let each havehisovm, e lawe kela me keia i kona iho. Tempora mutantur, et nos muta- mur in illis, L. Times are changed and ws change with them, huli ke au o ka manawa, a hull pu hoi kakou. ■ Tempus fugit, L. Time flies, k.Qva&hojA aku nei ka manawa. Terra firma, L. The solid earth, ka hon- ua paa. Terra incognita, L. An unknown counr try, he aina i ike ole ia. Tout ensemble, Fr. The whole taken to- gether, ka huina nui okoa. U Ultima ratio regum, L. The last resort of Kings — war, ke koo hope loa o na'lii — ke kaua. Ultima Thule, L. The utmost limit, ka palena hope loa. Utile dulci, L. The useful with the pleas- ant, ka waiwai me ka nani. Vade mecum, L. Go with me; a constant companion; he hoa pilimau; hoahele mau. , , , Vale,L. Farewell, me oe ke aloha; me oukou (or oe) ka pomaikai. Veni, vidi, vici, L. I came, I saw, I con- quered, hiki aku wau, ike aku wau, lanakila aku wau. „r ^ j^ Verbatim et literatim, L. Word for word, and letter for letter, like na huao- lelo, like hoi na hua palapala. Vi et armis, L. By main force, mamuli o ka limaikaika; me ka lima kakauha. Vincit omnia Veritas, L. Truth con- Quers all things. Lanakila loa ka oiaio. Viva voce, L. With the voice, me ka leo. Vox populi, vox Dei. L The voice of the people is the voice of God, ka leo o ka lahui ka leo ia o Ke Akua. .i?i^^: UNIVERSITY OF CALIFORNIA LIBRARY BERKELEY Return to desk from which borrowed. This book is DUE on the last date stamped below. t^ 4'4#f c^Ki' ^52KF ^U6 2 1959 4- fPSBl^ ^W^ U^^^^^ •3 37-4FfA - . >-i * *^ LD 21-100m-9,'48XB399sl6)476 -^ THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA UBRARY