fmh m ill ■ n ;« m m& m m ma wzn.sh r«-' >'T;^-f 0, tdfl j— rl B iLtber Cartarum S>ancte Cruets MUNIMENTA ECCLESIE SANCTE CRUCIS DE EDWINESBURG ro *> =«« lMTHESSUM EDINBURG1 M-DCCCXL- PRESENTED TO THE BANNATYNE CLUB BY LORD FRANCIS EGERTON. far. THE BANNATYNE CLUB. APRIL, M.DCCC.XLI. THOMAS THOMSON, ESQ. PRESIDENT. THE EARL OF ABERDEEN. THE EARL OF ASHBURNHAM. LORD BELHAVEN AND HAMILTON. ROBERT BELL, ESQ. WILLIAM BELL, ESQ. WILLIAM BLAIR, ESQ. REVEREND PHILIP BLISS, D.C.L. JOHN BORTHWICK, ESQ. 10 BERIAH BOTFIELD, ESQ. THE MARQUESS OF BREADALBANE. SIR THOMAS MAKDOUGALL BRISBANE, BART. GEORGE BRODIE, ESQ. CHARLES DASHWOOD BRUCE, ESQ. O. TYNDALL BRUCE, ESQ. THE DUKE OF BUCCLEUCH AND QUEENSBERKY. THE DUKE OF BUCKINGHAM AND CHANDOS. JAMES CAMPBELL, ESQ. SIR GEORGE CLERK, BART. 20 WILLIAM CLERK, ESQ. THE BANNATYNE CLUB. HON. II. COCKBURN, LORD COCKBURX, VICE-PRESIDENT. DAVID CONSTABLE, ESQ. ANDREW COVENTRY, ESQ. JAMES T. GIBSON CRAIG, ESQ., TREASURER. WILLIAM GIBSON CRAIG, ESQ. (.I.Mkdi-; CRANSTOUN, ESQ. JAMES DENNISTOUN, ESQ. GEORGE DUNDAS, ESQ. RIGHT HON. WILLIAM DUNDAS, LORD CLERK REGISTER. 30 LORD FRANCIS EGERTON. SIR CHARLES DALRYMPLE FERGUSSON, BART. GENERAL SIR RONALD CRAUFURD FERGUSON. COUNT MERCER DE FLAIIAULT. HON. J. FULLERTON, LORD FULLERTON. WILLIAM GOTT, ESQ. ROBERT GRAHAM, ESQ. LORD GRAY. RIGHT HON. THOMAS GRENVILLE. THE EARL OF HADDINGTON. 40 THE DUKE OF HAMILTON AND BRANDON. EDWARD W. DRIMMOND HAY, ESQ. SIR THOMAS BUCIIAX HEPBURN, BART. JAMES MAITLAND HOG, ESQ. JOHN HOPE, ESQ., DEAN OF THE FACULTY OF ADVOCA1 ES COSMO INNES, ESQ. DAVID IRVING, LL.D. lloN. J. IVORY, LORD IVORY. THE BANNATYNE CLUB. SIR HENRY JARDINE. HON. F. JEFFREY, LORD JEFFREY. 50 JOHN GARDINER KINNEAR, ESQ. THE EARL OF KINNOULL. DAVID LAING, ESQ., SECRETARY. THE EARL OF LAUDERDALE. REVEREND JOHN LEE, D.D., PRINCIPAL OF THE UNIVERSITY OF EDINBURGH. ALEXANDER WELLESLEY LEITH, ESQ. LORD LINDSAY. JAMES LOCH, ESQ. LORD LOVAT. THE MARQUESS OF LOTHIAN. CO ALEXANDER MACDONALD, ESQ. HON. J. EL MACKENZIE, LORD MACKENZIE. . JAMES MACKENZIE, ESQ. JOHN WHITEFOORD MACKENZIE, ESQ. WILLIAM FORBES MACKENZIE, ESQ. JAMES MAIDMENT, ESQ. THOMAS MAITLAND, ESQ., SOLICITOR-GENERAL. HON. A. MACONOCHIE, LORD MEADOWBANK. VISCOUNT MELVILLE. THE HON. WILLIAM LESLIE MELVILLE. 70 WILLIAM HENRY MILLER, ESQ. THE EARL OF MINTO. HON. SIR J. W. MONCREIFF, BART., LORD MONCKEIFF. HON. SIR JOHN A. MURRAY, LORD MURRAY. THE BANNATYNE CLUB. WILLIAM MURRAY, ESQ. MACVEY NAPIER, ESQ. SIR FRANCIS PALGRAVE. LORD PANMURE. HENRY PETRIE, ESQ. SIR THOMAS PIIILLIPPS, BART. 80 EDWARD PIPER, ESQ. ROBERT PITCAIRN, ESQ. ALEXANDER PRINGLE, ESQ. JOHN RICHARDSON, ESQ. THE EARL OF ROSEBERY. THE DUKE OF ROXBURGHE. RIGHT HON. A. RUTHERFURD, LORD ADVOCATE. THE EARL OF SELKIRK. JAMES SKENE, ESQ. WILLIAM SMYTIIE, ESQ. 90 THE EARL SPENCER. JOHN" SPOTTISWOODE, ESQ. EDWARD STANLEY, ESQ. THE HON. CHARLES FRANCIS STUART. THE DUKE OF SUTHERLAND. ALEXANDER THOMSON, ESQ. WALTER CALVERLEY TREVELVAN, ESQ. DAWSON TURNER, ESQ. ADAM URQUHART, ESQ. RIGHT HON. SIR GEORGE WARRENDER, BART. 100 REVEREND I KANds WRANGHAM. A.M. PREFACE. The events which have thrown over the Palace of Holyrood an historical and romantic interest beyond what attaches to any other royal residence in Britain, have almost obliterated in the popular mind the memory of the old religious house. No Register of the charters and possessions of the Abbey has been preserved, if any were ever formed, and we owe to chance the pre- servation of the materials of this imperfect collection of its muniments. The slight knowledge we possess of its history is gathered from these documents, together with the collections of a few Antiquaries of the last century, one of whom felt a peculiar interest in the Abbey and its possessions. This was Father Richard Augustin Hay, Canon of St. Genevieve at Paris, who hoped, but for the untoward events of the Revolution, he might himself have been Abbot of Holyrood. Like all that reverend Father's labours, his collections for the history of our Abbey are x PREFACE. • always ill arranged and often inaccurate ; but the autho- rities he has referred to, corrected by the authentic muni- ments of the Abbey, and compared with similar notes of Crawford, and the more accurate copies made by Macfar- lane, have furnished the greater part of the following meagre outline of the history of the Abbey and its suc- cessive Abbots ; in which the frequent liberties taken with Father Hay's collections and notes will be most readily pardoned by those best acquainted with his writings. The Abbey founded by David I. in honour of the Holy Cross, and the Virgin Mary, and All Saints, and endowed for Canons Regular of the rule of St. Augustin, brought, it is said, from St. Andrews, was begun to be built in its present situation in the year 1128. (1) The convent is said to have been placed at first within the fortress of Edinburgh Castle, which was then, and probably for some time before, a royal residence ; (2) and some of the earliest possessions bestowed by the saintly founder on his new Monastery were the church of the Castle, and the church of St. Cuthberts, under the Castle wall, with all their dependencies and pertinents, among which one CI Anno 1128 crj.it fimdari tcdtria Saudi " ] Margaret, Saint David's more saintly Cruris <<■ Edmeburch Chron. dc Mailros mother, resided and died there. Clirnn. S. Crucis. PREFACE. xi plot of land that had very recently before been given by the King to the latter church, is meted by " the foun- tain which rises near the corner of the King's garden, on the road leading to Saint Cuthbert's Church." This history of the first situation of the Monastery is at variance with the well known legend which connects its present position with the spot where David had his miraculous escape from the enraged stag, by the interven- tion of the Holy Cross. That legend, however, has al- ready^ ) been proved to be not the mere modern invention Lord Hailes supposed it/ 2) The old ritual book of the Abbey, which is our earliest authority for it, can scarcely have been its origin ; and yet some circumstances would lead us to fix its introduction nearly to the same era. This book, which is, without doubt, the Martyrologhun cited by Father Hay, appears, by a prayer written in the same character with the oldest parts of the volume, to have been compiled or begun in the reign of James I., perhaps during his captivity in England. Now it is re- markable that the earlier seals of the Abbot and Convent have nothing in allusion to the story ; while the stag with the cross between its horns ornamenting the chapter seal i' 1 Bannatjne Miscellany, vol. ii. p. 11. <-> Annals, Dav. I. xii PREFACE. used in the reign of James I., (1) shews that the legend of the miraculous foundation was then received; and the allusion is repeated in all the subsequent seals of the Con- v ent. Thus, although undoubtedly more remote than the days of Boece, the legend may not have extended so early beyond the Abbey walls as to reach the ears of that historian, who would not otherwise have failed to chronicle the miracle as his translator has done : (2) — " How kyng Dauid past to the huntis on the Croce day in heruest. How he was doung fra his hors be ane wyld hart. And how he foundit the abbay of Halyrudhous be myracle of the holy Croce. In the fourt yeir of his regne this nobill prince come to visie the madin castell of Edinburgh. At this tyme all the boundis of Scotland wer ml of woddis, lesouris, and medois. For the cuntre wes more geuin to store of bes- tiall than ony production of cornys. And about this castell wes ane gret forest full of hartis, hyndis, toddis, and siclike maner of beistis. Now wes the Rude day cumyn callit the Exaltation of the Croce. And becaus the samyn wes ane hie solempne day, the king past to his contem- Bepresented l'l.iiii. I'. 1. from ;i charter of M Bcllcndcn, printed edition. IS. x:i. e. xvi. AI>bot Patrick, 143."', No. 111. The best .MSS. have nut the passage. PREFACE. xiii plation. Eftir that the messis wer done with maist so- lempnitie and reuerence, comperit afore him mony young and insolent baronis of Scotland, rycht desyrous to haif sum pleisir and solace be chace of hundis in the said forest. At this tyme wes with the kyng ane man of sin- gulare and deuoit lyfe namyt Alkwine, channon eftir the ordour of Sanct Augustyne, quhilk wes lang tyme confes- soure afore to kyng Dauid in Ingland, the tyme that he wes erle of Huntingtoun and Northumbirland. This reli- gious man dissuadit the kyng be mony reasonis to pas to thys huntis. And allegit the day wes so solempne be reuerence of the holy Croce, that he suld gif hym erar for that day to contemplation than ony othir exercition. Nochtheles his dissuasionis lityll aualit, for the Kyng wes finalie so pruokit be inoportune solicitatioun of his baronis, that he past nochtwithstandyng the solempnite of thys day to his hountis. At last quhen he wes cumyn throw the vail that lyis to the gret eist fra the said castell quhare now lyis the Cannogait the staill past throw the wod with sic noyis and dyn of rachis and bugillis, that all the bestis wer raisit fra thair dennys. Now wes the kyng cumyn to the fute of the crag, and all his nobillis seuerit heir and thair fra hym at thair game and solace, quhen suddanlie apperit to his sycht the farest hart that euir xiv PREFACE. wes sene afore with leuand creatour. The noyis and dyn of thys hart rynnand (as apperit) with auful and braid tyndis maid the kyngs hors so efFrayit that na renyeis mycht hald hym, bot ran per force ouir myre and mossis away with the kyng. Nochtheles the hart followit so fast, that he dang baith the kyng and his hors to the ground. Than the kyng kest abak his handis betuix the tyndis of this hart to haif sauit him fra the strak thairof, and the haly Croce slaid incontinent in his handis. The hart fled away witli gret violence and euanist in the same place quhare now springis the Rude well. The pepyll richt affrayitly returnit to hym out of all partis of the wod to comfort hym efter his trubyll, and fell on kneis dewotly adoryng the haly Croce. For it was not cumyn but sum heuinly prouydence, as weill apperis. For thair is na man can schaw of quhat mater it is of, metal or tre. Sone eftir the Kyng returnit to his castel. And in the nicht following, he was admonist be ane vision in his sleip, to big ane Abbay of channonis regular in the same place quhare he gat the Croce. Als sone as he was awalkinnit he schew his vision to Alkwine his confessour. And he na thing suspendit his gud mind, bot erar inflammit him with maist feruent deuotion thairto. The kyng inconti- nent send his traist seruandis in France and Flanderis, PREFACE. xv and brocht rycht crafty masonis to big this Abbay, syne dedicat it in the honour of this haly Croce. This croce re- manit continewally in the said Abbay to the tyme of kyng Dauid Bruce, quhilk was unhappely tane with it at Durame, quhare it is halden yit in gret veneration." The Rood well is not now known by that name. But at no great distance from the Abbey, is one which bears the marks of ancient reverence, and which is yet some- times visited by a pilgrim of the old religion. This is St. Margaret's Well, which still flows as clear as in the days of Saint David. If ■IlMi '■--■ .iw* HI xvi PREFACE. The Canons must have soon found the Castle, however desirable as a place of security, a narrow and inconvenient residence. There is no reason to doubt that the year 1128, was the date of the commencement of the building of the Abbey on its present site. Dipl. 293. Coenobium regium Sanetae Crucis ad niuros Edinburgh longe magnificen- tissimum excitavit David Malcoini tertii filius, anno 1 1 28 juxta clironicon de Mailros et codicem M. S. dc Cupro:! 1 ) quod et loci opportunitate et operis magnificentia et censuum copia et reliquarum rerum commoditate ])rimas Europae ecelesias et monasteria, si non vincit, facile tameu adaequat. In humili planitie, uliginosa, atque ex viciui montis impedimento minus pervia ventis, ponitur, eoque ad salutem minus apta, at Sancti olim quae- sivisse viderentur virtutem acquirendam ex institute, sed in infirmitate per- ficiendam. Templam augustum in tres partes erat divisum ; Sanctuarium ad quod gradibus ascendebatur, in eujus medio sacra mensa; Chorum qui clero deputatus, cui pulpitum herebat, ex quo epistolae et evangelia recitari solita; Nartheceni sen navim, in qua populo praelinitus orandi locus. Chorum a navi separabat porta media seu speciosa. Populus a clero semotus divina mysteria per elathros suspiciebat. Templum claudebanl valvar majores, quas ferreia fasciis cinxrranl it laminis aereis ad majorem decorem et ornatnm, tutioremque ecclesiae custodiam et securitatem, Vestibolum columnia sus- teiitatum. et i-apellis minoribus distinctum. Pervia per gyrum navis, et retro altare majus. In narthece rota seu corona, ex acre elegantissime eora- posita, forti catena sustentata dependebat : accensi cerei imponebantor in precipuis festivitatibus. Arbor ante altare atabat niiro artificis opere fabri- This MS. "I' Ilav's, of which he was very Library ; ami was collated lor GoodaU'i edition proud, is a copy of I'ordun, transcribed for the of the ScOtichronicOIL Abbe; of Cupar. It is now in the Advocates PREFACE. xvii eata, ex aere, nee magis conspicua superpositis lucernis quam suis gemmis. Eo loci sylva olim creditur fuisse, ubi David rex, dum fugientem cervum acrius uro-eret, crucis imagiuem manu apprehensam cepit, ut narrat illius loci Marty rologium. Sunt qui ex allata ex Anglia cruce nomen inditum cre- dunt ; siquidem Boetliius haec habet ;— " Sub id temporis venere ex Anglia complura ad Edgarum vasa celata magno artificio, partim argentea, partim attulerunt aurea. Sanctas quoque reliquias quasdam, inter quas pretiosissima ilia crux nigra quam postea Rex David coenobio suis impensis in Laudonia aedificato donavit : unde et nomen Sanctae Crucis obtinet. 1 ^ 1 ) Ibi praeter indices Sanctorum in quibus descriptos liabebant natales sane- Dipl. 280. torum martyrum, calendaria bina servabant, multorum religiosorum cura a primis temporibus incepta et perpetua serie deducta ; in quibus digesta erant nomina fratrum et benefactorum, diesque notati quibus memoria eorum an- niversario cultu celebraretur. Whether the Convent had been moved to its final situ- ation in the year now assigned or not, it would appear that it must have been settled there previous to the great charter ol* the founder, (2) placed first in this collection, which, in permitting the Canons to found a burgh between their Church and the King's Burgh, (3) points distinctly to 111 Father Hay, Diplomatum colkciio, I. p. the year of the birth of William, afterwards King. 293. Advoc. Libr. 34. 1.10. All the extracts and 1 1 47, the date of the death of John Bishop of in this type are from the same authority, except Glasgow, two of its witnesses. There were pro- where another is quoted. But Hay's references bably earlier grants to the Monastery, which, are here verified, his facts arranged chronologi- being superseded by it, have disappeared. It is cally, and, so far as found possible, his inaccu- of course subsequent in date to the charter in racies corrected. favour of St. Cuthbert's church, No. 3. 121 No. 1. This though called the foundation l31 Concedo etiam cis herberyure quoddam bur- charter, is of no earlier date than between 1143, yum inter eundem ecclesiam et meum buryum ; — XV111 PREFACE. the present position of the Abbey, which was afterwards, in consequence of that permission, united to the city of Edinburgh by the Abbot's burgh of regality of Canongait. From this time forward, the monastery was styled the Abbey of the Holy Cross, or Holyrood, near Edinburgh, and sometimes the Abbey of Edinburgh, and by Fordun, Monasterium Sanctae Cruris de Crag, from its situation at the foot of Salisbury Crags. The first Abbot of Holyrood was Alwik, who resigned the Abbacy in 1 150, (1) and is said to have died in 1 155 : (2) — Dipl. 280. Axewtnus, Saiicti David regis confessor: scripsit is houiilias pias lib. i. These words have been the fruitful source of much curious blundering, which, taking its origin in the mistake of some monkish lawyer, has been perpetuated by scholars and lawyers down to the present day. It might be permitted to the Abbot of the loth century to allege, that ■ ire culd not find in Latine sic ane word as har- bargary to be ane verb, and thairfor apperandlie the saidis boundis now callit the Cannogait wes foil callit Harbargary ;" but it astonishes iu to find a scholar like Dempster falling into the same error " Die 1 4 Sept* mliris; Miracu- losa S. Crucis monastcrii Edinburgcnsis fun- datio et canonicorum regularium ibi collocatio. Nam dum Rex S. David eo die Sanctae cruci ferto renatum pergit, in densissima siha ccrvuni babct obviuni, qui feroci incursu eum cquo dis- jeetum vulnenit ; et dum ferae cornti rex eom- prehendit, sacram Crucis imaginem non cornu manu videt. In cujus rei memoriam, S. Alwino confessore et secretario suo suadente, eodem illo loco quo vulneratus erat, nobilissimum coenobium erexit et S. Alwino concessit ; priori nomine Ahergaire abolito, S. Crucis monas- terium vocavit, ibicjuc Angeli admonitu sacram earn crucem quam crnn. in manu reliquit, filix venator, devote collocavit." Menologium hist, quatdam. Maitland, the respectable His- torian of Edinburgh, has repeated this curious blunder, (p. 144, 148.) which was corrected by Amot, (p. 4.) but still appears in the Appendix to a popular little account of the palace and sanctuary, printed in 18.11, (p. 178. 183.) I" Cbron. S. Crucis. <*> Chalmers Caled. PREFACE. xix epistolas ad diversoa lib. i. Dempst. Cultu publico fato functus venerabatur. populi frequentia, beneficia nee frustra postulantis, invocato etiam in litaniis ejus auxilio. Ejus meminit liber diplomatuin de Newbotle, ad pag. 257, ubi Alwynus dicitur. Communi acclamatione totius populi censetur Sanctorum albo ascriptus. Excitatum super corpus ejus altare, qui mos canonizandi Sanctorum turn erat receptus, nondum edita Alexandri III. constitutione. Eo vivo, Rex utensilibus Fanum locupletavit ; alii donaria et redditus contu- lerunt. Dempsterus tradit coelestium contemplatione abreptum, curae re- uunciasse, anno 1141. The second Abbot was Osbert, who died 15 Kal. Dec. 1150 ^ Anno sequenti (1142) Alcuuinus abbas de Edinburgh curae renunciavit ; cui successit Osbertus, et eodem anno obiit; cui successit WillelmusA 2 ) Secundus Abbas memoratur a Dempstero Osbertus. Juxta Dempsterum, DipL 281. Alcwino curae pastorali renunciante, mentis in diem crescentibus, in Abba- tern assumptus est. Scripsit is acta Sancti Davidis fundatoris, lib. i. Funus ejus solemn! et digna pompa deductum : ante majus altare sepultus est, ubi in pavimento piano lapidem babuit. Protraxit prefecturae suae tempus ad annum .... quo febri periisse tabulae produnt. Reliquit is gloriosam sui memoriam in multis edificiis, in vestibus et vasis pretiosis ad cultum templi, inter quae emicuit Deiparae imago ex nimio argenti pondere. Eeliqnias item argentea effigie inclusit. Et virtutibus plcnus, migravit ad Dominum, conjunctus coetibus sanctorum. William succeeded in 1152.( 3) He is a frequent HI Chron. S. Cruris. m Chron. S. Cruris, is) Fordun, ad an. Osbert is not in the list of Abbots in the old Ritual Book. \\ PREFACE. witness to charters during the reigns of Malcolm and William.' 1 * Dipl. 281. Willelmds ;«l>l>as Sanctae Crucis memoratur in diplomate Makolmi quarti regis( 2 ) et in chart a Galfridi de Mallevile.t 3 ) Is cum propter corporis infirmitatem ad onus non Biifficeret, rovit Deo ut singulis diebus psalterium ex integro legeret. Monasterium muro firmo atque stabili etiam ad versus impetus hostiles quadrato nempe lapide eiuxit. Dipl. 290. Willelmus abbas Sanctae Crucis is wittness to a chartour of Richard bishop of Saint Andrews, confirming to Paslay the churches of Innerwick and Ligerwood, cum pertinentiis.( 4 ) Wilelmus tertius Abbas, rexit monasterium per octodecim annos.t 5 ) Dipl. 280. Primordia domus non parum illustrarunt Fergusius Gallovidiae regulus, ijui post Ucthredum lilium suum Malcohno quarto obsidem datum, ibi mona- sticae ritae genus excoluit. Dipl. Jin. Our Histories till, ad annum 1160, what follows: — Externum bellum exceperunt domesticae contentiones al> Angusi ntra Malcolmum excitatae ; qui a Gilchristo Eractus, omnibus roluptatibus ijuilms mens Qlius antea de- vim-ta erat repudiatis, penitusque convulsis, reliqnum aetatis suae eursum inter Regulares quos vm-ant Canouicos Sanctae Crucis, ipse canonicus, Edin- burgi pie confi oil , Angusius Gallovidianus a Gilchristo Angusiano proelio victus in Candi- dam fugit Casam. Id il>i asylum est Divo Niniano sacrum; quern Mal- colmus quartos, loci religionem violare veritus, undequaque circumsederi summa cura fecit. Quare defatigato tandem longa obsidione Augusio. re- busque desperatis in deditionem venit. Bex, accepto filio ejus obside, ipsum abire liberum, plurima tamen agri parte mulctatum permisit. Qui ubi se HI Liber do Metros., Regist. Morav. &e. <«' Regist. de Passclet, p. 116. No. 16. M Ritual Book. W App. II. No. 2. PREFACE. xx i pristina non modo authoritate dignitateque excidissc sed prope omnibus oruamentis privatum videret, raso capite eanonicus Sanctae Crucis Edin- burgi reliquam aetatem transegit. Buch. Lib. 7, Pag. 226. Initium rebellandi factum est ab Angusio seuDipl. 291. potius iEnea Gallovidiano, homine quidem potente, sod qui spei plus tamen in Regis ignavia quam suis viribus colloearet. Advcrsus hunc missus Gil- ehristus, tribus proelijs victum, in coenobij Candidae Casae asylum eum compulit. Unde cum abstrahendi jus non csset, omnium rerum inopia, ex diuturna obsidioue, ad paciscendum est coactus : ipse agrorum parte est mulctatus, et filius obses datus. Hanc imminutionem prioris magnitudinis cum elatus animus non ferret, rasus in coenobium Edimburgo propinquum se a conspectu et ludibrio hominum abdidit.O) Anno 1160, Fergus princeps Galwaiae babitum canonicalem in Ecclesia Sanctae crucis de Ednesburch suscepit ; et eis villam quae dicitur Dunroden dedit.(2) Eorum Regulus qui Fergusius dicebatur, militaribus renuncians, Uchtre- dum filium suum beredem obsidem Regi dimisit et apud Sanctam Crucem de Edinburgh habitum canonicalem suscepit. ( 3 ) Robert is said to have been Abbot about the time of William the Lion. Robertus abbas de Sancta cruce legitur in charta confirmatoria Willelmi Dipi. 289. de Haya circa tempora Willelmi Regis. John was Abbot of Holyrood in the year 1173. (4) John Abbot of Holyrudhouse is witness to a charter of Richard bischop Dipi. 283. in Buchanan lias written Angusius for Fergus. W Fordun, adan. ci Chron. S. Crucis. «) Liber de Melros, 52. xxii PREFACE. of Saint Andrews, granting to his canons the church of Hadington, cum terra de Clerkynton, per rectas divisas ; his charter is confirmed by King William, testibus Hugone Episcopo Sancti Andreae, Jocclino Episcopo Glas- guensi, Andrea Episcopo Catanensi, Johanne abbate de Kelchowe. Dipi. 292. Anno 1176, Vibianua titulo sancti Stephani in Goelio monte presbyter Cardinalis, apostolicae sedis Legatus venit in Scotiam, et anno 1177, ex Hibernia in Scotiam redux, apud Castrum puellarum prelatos regni Scotiae convocavit, ct plurima renovans antiquorum decreta, et nova insuper statuens, concilium Kaleudis Augusti solemne eelebravit.O Att which time the Monastery of Holyroodhouse was as yet seated in the Castle of Edinburgh, and their Canons were in possession of the buildings of the Nuns, who gave to the Castle the name of Castellum Puellarum. These Nuns had been thrust out of the Castle by Saint David, and in their place the Canons had been introduced be the Pope's dispense, as fitter to live amongst souldiers, they continued in the Castle dureing Malcolm the Fourth his reign ; upon which account we have several] charters of that King, granted apud Monasterium Sanctae Crueis de Castello Puellarum. Under Kino; William, who was a great benefactor to Holyroodhouse, i fancie the Canons retired to the place which is now called theAbbay; and upon the first fundation which was made in honour of the Holy Cross, they retaind their first denomination of Holyroodhouse. Dipl. 281. Anno primo Ricardi Regis, antequam passa^ium ngaivderetur, totius regni Scotorum prelati ecclesiarumque rectores, comites etiam ae proceres, domini sui jussu et eorum mero coneensu, apud monasterium Sanctae Crueis de Edinburgh congregati, summam pecuniae, uempe quinque millia marcarum, quam Rex Willelmus pro honeribus suis ct libertate regni sui Regi Anglo- rum pactus fuerat, ad acquittandum susceperunt, solutione inter eos partita. licet non sine dispendio et rerum suarum jactura lieret. I" Foniun. PREFACE. xxiii The Abbot of Holyrood in 1206, was William. Johannes item Carididae casae Episcopus habitum religionis ibidem bus- Di P 1.280. eepit a Willelmo Abbate, anno 1206. Johannes, item Oandidae casae episcopus, qui cum Democrito rerum humanarum rideret levitatem, cum Heraclito incredibilem defleret incon- stantiam, canonicum induit apud Sanctam Crucem, Willelmo Abbate ; sepul- tusque est in capitulo. Tumulo lapis superpositus sepulti nomen manifesta- bat et dignitatem. Anno 1206, Johannes Candidae casae Episcopus, abjecta sindone curae pastoralis ut expedites mundum fugeret, apud Sanctam Crucem juxta Oastrum puellarum, habitum religionis suscepit a domino Willelmo ejusdem ecclesiae abbate, Deo in ipsa ecclesia strenue militans.O) Walter succeeded in 1210; and died in 1217. Walterus prior Sancti Columbae factus est Abbas Sanctae Crucis.(«> D i P l. 282. Anno 1217, Walterus abbas Sanctae Crucis, quondam prior de Aemona insula Sancti Columbae obiit, secundo Idus Januarii.W Insignem fecere virum doctrina et pietas : utriusque non levia monumenta extant hoc aevo ex opusculis quae scripsisse traditur. William was the next Abbot/ 4 ' of whom nothing is recorded but his retirement. His successor also was named William. Anno 1227, Willelmus abbas de Sancta Grace, adquiescente conventu, a legato in Scotia, Jacobo canonico Sancti Victoria, a cura pastoralis officii absolutus est. Cui successit, Willelmus filius Ovini, vix in omnibus commendabilis ; quia a primaevo inconstantiae vitio laboravit. Anno 1227, senilem aetatem allegans, onus (.) Fordun. ,3 ' Ibid - ...Ibid. (4,No - 68 - xxiv PREFACK. rirgae pastoralis in manu ordinarii sui resignavit ; et statiui post resigna- tionem, insulam dc Keth intravit, dcsiderans ultra modum vitam Heremitieam ducere. Cum autem spatium novem liebdomadarum ibi eomplesset, et cor- poris sui tenuitatem comperisset, ad domuin Sanctae Crucis undo exiit non puduit remeare. A quo cum peteretur cur erenram reliquit, rcspondit, sicut quidam scholaris olim necessitatue ait; Quid faciam cum nudus earn ; jam praeterit aestas ; Ad patriam remeare meam me cogit egestas.!') Nec multo post sancte obdormivit. Dipl. 290. Willelmns abbas de Edinburgh legitur iu charta coufirmatoria Alexandri secundi regis, terrarum de Neubotle, 24 die Juuii anno regni domini Regis decimo. (1224.) Helias succeeded to William : — Dipl. 283. Illi successit Helias filius Nicholai sacerdotis, vir iu superna solationo solicitus, et jocundus, devotus et afiabilis sermone( 2 ) qui et obiit anno . . . et in sacello sanctae Mariac retro altare majus sepultus est. Is subterraneos meatus aquis fecit, quae domum infestabant ; opus egregium, ex quo salu- brior habitatio: et cemeterium muro c lapide coctili per ambitum cinxit. Henry was probably the next Abbot, who was made Bishop of* Galloway in 1253 : — 1253; Obiit dominus (Jillcbertus cpisropus Caudide case, posl quern electus est dominus Henricus abbas de Sancta Grace, el de Sancta Cruce factus est abbas dominus Ram:lfus ejusdem domus canonicua/ 8 ) Hac aestate moritur dominos Gilbertns Candidal' Casae episcopus, et facta electione, promotus est dominus Henricus, abbas de Sancta Grace de Kdonburgh, vir discretus, sanctus, suae domui ac parochiae providus ; Bed <»> Fordun. i« Fordun. "i Chron. de Mailroi PREFACE. xxv hoc facto dominus Johannes de Balliolo qui seniorem sororem de iiliabus Alani Jomini quondam Galweyae duxerat, obtendit contra electionem tan- quam irrite factam et in antiquae libertatis suorum prejudicium. Sed Rege patronatum et factum defendente, licet dilatio consecrationi interesset, tamen ad consecrationem Electi clerus ecclesiae processerunt.O) 1255; Sedatis igitur eontraversiis habitis inter Regern Scottorum et dominum Johaunem de Balliolo, super patronatu ut predicitur Candidae Casae, tarn Electus Karliolensis quam Candidae Casae, dictus dominus Henricus, 7 Idas Februarii, apud Sanctam Agatham juxta Richemundiam, ab Episcopo Dunelmensi consecrati sunt.C 2 ) Ralf was appointed Abbot, on the removal of Henry to the Bishoprick of Galloway : — Radulphus legitur abbas Sanctae Crucis, qui particulam terrae in feodo de Dipi. 285. Pittendrych monachis concessit de Newbotle. During the wars of the succession, the Abbot of our monastery was Adam, an adherent of the English party ; though zealous Scotch writers have claimed him as a sufferer in the cause of Bruce, and singing his praises. We find Adam, Abbot of Holyrood, doing homage to Edward, 8th July 1291 ; and in the following month, employed in the custody of the national records, which engaged so much of that prince's cai-e. In the month of August 1296, Adam abbe de Seinte Croiz de Edenburgh et le couent de mesme le lu, again did homage to Edward. CI Cliron. de Lanercost, ad an. <» Ibidem. xxvi PREFACE. It was probably in his favour that the orders were granted for restitution of the Abbey lands, 2d September 1296 ; and of certain corns and cattle taken from the lands of the Carse, for the supply of Edinburgh and Stirling Castles, and the peel of Linlithgow, 8th April 1310. (1) Dipl. 283. Anno 1296, Adam abbas Sanctao crucis legitur, qui fidem Edwardo Anglo poUicitus est 1292. Ejusdem mentio tit in charta Willelmi de Lyndesay, ad annum 1 293. Dipl. 280. At.EXANDER Montgomerius abbas Sanctae Crucis: — qui ab Edwardo I. Anglo, regno et monasterio climinatus, in Gallias abiit ; et post victoriam ad Bannackburn ad sua rediens, scripsit versu encomium Roberti Brussei Reeis.( 2 ) - Ei.ias must have been the next Abbot : — Dipl. 283. Ei.ias abbas Sanctae Crucis legitur in diplomate Willelmi de Lamber- tone fani Andree episcopi ad annum 1316; qui compositionem facit 16 die Julij apud Berwike cum Gervasio abbate de Newbotle super salinas de carso. Holyrood felt the rage of the disappointed army of Kdward, after his unsuccessful invasion in 1322 : — Spoliatis in reditu Anglorum et praedatis monasteriia Sanctae Crucis de Kdinburgli et de Melros, atque ad magnam desolationem perductis.( 3 ) Symon was Abbot of Holyrood on the vigil of St. Bar- i" Rotul. Scot, and Ragmnn Rolls. ster may hare written Alexander for Adam. 181 Dempster. It is not improbable that Dcmp- But if so, the rest ol" his history is imaginary. < 3 > Fordun. PREFACE. xxvii nabas the Apostle, 1326 ; (1) without doubt, the Svnion de Wedale, whom we find Abbot there about the same period/ 2 ' The next Abbot who is known is John : — ■ Johannes abbas Sanetae Crucis legitur ad annum 1338, in charta Will- Dipl. -289. elmi de Oreighton. Et in charta Willelmi de Livingstone militis, ad annum 1338. Et in charta Henrici de Brade, die 25 Maij anno 1338. Bartholomew was Abbot in 1312. (3) He was succeeded by Thomas : — Venerabilis in Christo pater dominus Thomas Dei gratia abbas Sanetae Crucis de Edinburgh, is witness to a charter of William de Douglas dominus ejusdem, Jacobo de Sandilandys et dominae Elionorae de Bruys, of the landis of Wester Caldour. The same Thomas abbas Sanetae Crucis is witness to a charter of confirmation made by David Alius Walteri, "Deo et sancto Servano et vicario ecclesiae de Kynhale de dimidia parte totius nemoris de Akydone," granted to the said vicar by his mother. His charter is dated at Edinburgh "anno gratiae 1347 in festo beati Thomae apostoli." The monuments of Durham speaking of the Battle of Durham, fought Dipl. 294. the seventeenth October 1346, and gained by the means of John Fosser, Prior of Durham, whom he alledges to have had a vision, commanding him to take the holy Corporax cloath, wherewith Saint Cuthbert did cover the Chalice when he used to say Mess, and put the same into a banner cloath, upon a spear, and repair to a place upon the west part of the city of Dur- ham, and their remain till the end of the battle, telleth us, that the Scots <» Regist. de Soltra MS., No. 14. Liber de Melros, 475. 121 Ibid., No. 10. xxviii PREFACE. wcif overthrown by Ralph Lord Nevill, and John Novill his sone ; that David Brace was taken in the battle, being wounded, and with him the Bishop of Saint Andrews, one other Bishop, fower Earls, and with them many excellent Jewells and monuments which were brought from Scotland, — all which were offered to the shrine of Saint Cuthbert, amongst which he reckons the black Rood or cross of Scotland, with Marie and John made of silver, which were set up in the pillar next Saint Cuthbertfs shrine in the sowth Alley of the Abbay. The author named J. Davies, relats, that this holy Cross taken in the battle, was brought from Holyroodhouse in Scotland bv King David, and that it was recorded to have come to David his prede- eessor most miraculously, by credible and ancient authors, whereof the storie runs thus: — David the first, sone to Malcolm Canmore, hunting the Wild Hart in a forrest near Edinburgh, upon Holyrood Day, commonly caUed The Exaltation of the Holy Cross, and being separated from his coiu- panv, their appeared suddenly unto him as it seemed a most {aire Hart, running towards him in a full and speedy course, which so affrighted him, and his horse, that the last run violently away, — the Hart followed swiftly, and bore both the King and his horse to the ground. The Bang mutch dis- mayed therat, did east back his hands betwixt the tynes of the said Hart to stay himself, att which time a Cross wonderously slipt into the Kinu'~ hands, att the view wherof the Hart immediatly vanished away, and was never seen after; nor did any man know certainly what mettle or wood the cross was made of. In the place where the miracle was wrought doth now spring a well calld Hood well, which I take to be Saint Anthony's Will in the Park. The next night after the Cross had fallen into his hands, the Bang was wamed in his sleep by a vision, to build an Abbay in the same place, which he most diligently observed as a true message from the Al- mighty God, and so did send lor workemen into France and Flanders, who, att their comeing, were retined, and did erect and build the said Abbay ac- cordingly ; which the King caused to be fumishd with Canon Regulars, and dedicated the same in honour of tin Cms-, and placed the said Cross most PREFACE. xxix sumptuously and riehely in the said Abbay, there to remain as a most renowned monument. And it so there remained, till King David Bruce, sometime before he entered England, was in a dream admonished to take alongst that relick, which was lost att Durham, with seven Earles, main- Lords, and to the number of fifteen thousand Scots ; who were slain in the battle. Anno 1370, David Brois obijt apud Castrum Puellarum sepultusque est Dipl. 296. apud Sanetam Crucem. John was Abbot of Holyrood 11th January 1372. (1) David was Abbot 18th January, the 13th year of the reign of Robert II. (2) Dene John of Leith was Abbot of Holyrood 8th May 1386. (3) The last transaction in which he appears, is the indenture of lease of the Canonmills to the Burgh of Edinburgh, dated 12th September 1423. < 4 > John abbot of Holyrudhouse is mentioned in a donation made by David Dipl. 285. Fleming of Biggar of ten pound made to that Abbay, 1392, and in a confir- mation of 20 marks sterling granted to the said Abbay by the said David, and confirmed by the King, 1399. I take him to have bin John of Leith. who obtained a confirmation of the original charter of the fuudation from King Robert the 3d. John abbot of Halyrudhouse — Sanctae Crucis de Edinburgh, is witness Dipl. 289. to a charter of Robert, Duke of Albany at Perth 1415, gubernat. an. 10, die 15 Junij. He grants thereby to John Earl of Buchan the barony of Kyn- l« No. 101. '=» No. 104. (»1 No. 102. W No. 113. xxx PREFACE. ■ dward, upon the resignation of Euphemia Lcsly, daughter to Alexander Lesly, Earl of Rosse, designed earissima neptis nostra. Dipl. 295. Anno 142.9, Alexander insularum dominus, comes Eossensis, pridie ante festum sancti Augustini doetoris, coram magno altari Sanctae crucis de Edinburgh, camisia et femoralibus tunc contectus, obtulit Jacobo prima regi gladiam nudum. Patrick was abbot 5th September, 1435. (1) Anno 14-30, post aliquot dies in negotiis reipublicae firmandis con- sumptos, Jacobus filiua e castro ad coenobium Sanctae Crucis ducitur ingenti triumpho dum nobilitas honoris causa praecedet, plebs amoris ergo subse- quitur ; alii acclamatione pium, alii vultus hilaritate comem, plurimi voce tanquam augurio fortem, omnes gratulationo Begem, quasi divino beneficio ad illos coelitus delapsum prosequuntur ; quem regio honoreet diademate in monasterio decoratum, tres regni ordines probant excipiuntque communi ap- plausu lai'tissimi.(-) Anno 1449. Maria Arnaldi ducis Geldriae filia, Jacobi Secundi uxor, in Scotiam venirns, anno eodcm, inense Julio, in fano Sanctae crucis Edinburgi mronata est. — Allegatur in Scotiam comitatu perhonorifico stipata : illi cniiii aderant Principes Vere et Renistein, Gomes Nassau, Epiacopi Camera- cenais et Leodieneis, aliique permulti summa nobilitate viri. Nuptiae honestatae maxima cclebritate et triumphi specie amplissima ; ubi nee ad palatum deliniendum eibi exquisitissimi iique multi ; nee ad oculos pascendum ludi amplissimi iique artificiosi ; nee ad aures mulcendas musici omnia generis iique suaTisaimi defnerunt.(') in No. 114. M Led. Uhi l.esl. Hist. PREFACE. xxxi James was Abbot of Holy rood, 26th April 1450. (1) Anno 1460. Corpus Regis ad Monasterium Sanctae Crucis prope Edin- burgum defertur.(-) Archibald Crawfurd was the next Abbot. He was employed as commissioner in the numerous truces and treaties with England, between 1459 and 1474. (3) Archibaldus de Crawford legitur Abbas Sanctae Crucis, ad annum 1457. Dipl. 285. He was a son of Sir William Crawfurd of Haining in the barony of Maxwell ; he was first prior of Halyrudhouse, then Abbot. In 1459 he was one of the commissioners sent to treat with the English at Coventry about the prorogation of a truce. In 1474, a treaty being set on foot, in virtue of a marriage betwixt James Duke of Rothesay, Earle of Carrik and Lord Cunningham, and Princesse Cecile, 3d daughter of King Edward the 4th of England, Abbot Crawfurd was one of the Commissioners ap- pointed for Scotland. In 1474 he was made Lord high Thresaurer. In 1476, the last day of January, he is impowrd by King James to receive in the Church of St. Giles of Edinburgh, the 3d day of February next, the soume of 2000 marks Inglish money, owing by King Edward the same day, as a part of payment of 20,000 marks, because of matrimony be- twixt his only son and heir, and Princess Cecile. He died in the beginning of 1483, (and was succeeded by Robert Ballantin of the house of Achinoul, a very worthy man) he build the abbay church from the ground. He built the Abbey church that now stands, about 1460, or thereby. Upon it we see his arms ingraven above thirty times.( 4 ) "> No. 124. (a) Rotul. Scot. He is called Andrew, by mi* ( £ ) Leal. Hist. takeof the recorder, in 14C0. Vol. ii. p. 400, a. W Crawfurd. xxxii PREFACE. Dipl. 295. Anno vero 1468, nuptiae inter Margaretam Christierni Daniae regis filiam ut Jacolmm tcrtium in aede Sanctae Crucis prope Edinburguni decimo Julij summa omnium gratulatione eclebratae fuerunt.C 1 ) The successor of Abbot Archibald was Robert Bellen- den, whose virtues are celebrated by his namesake the Archdean of Moray and translator of Boece. He was one of the commissioners for settling a truce with Eng- land, I486 ; (L>) and he was still Abbot, 13th September, 1498. (3) Dipl. 285. Dean Robert Hallentyn was sixteen years Abbat of Holyroodhouse, ac- cording to the traductor of Boetius. He dolt ilke owlk four bowis of wheit, and fortic shilling of silver aniang pure houshaldaris, and indigent pepil; lie broclit hame the gret bellis, the gret brasin fownt, twintie fowr capis of gold and silk ; lie maid ane chalice of fine gold, ane eucharist, with sindry chalicis of silver; he thcikkit the kirk with leid; he biggit ane brig of Leith, ane othir ouir Glide; with moiiy othir gude workis, qwhilkis ware ouir prolixt to schaw. Nochttheles he wes sa invyit be sindry othir prelatis, beeaus he was not gevin to lust and insolence, efter thair maner, that he left the Abbay, and deit ane Chartour-nionk.( 4 ) He was Abbot the 18 July 1 t93. Dipl. 222. His diebus Pontifex Maximus Julius secundus legatum ad Begem de- crevit, qui ilium quod lieresi a suis linibus arcendae gnaviter operam daret. Christ ianae lidci protectorem deolararet. In cujua rei signum misit ad ilium purpnreum diadema, anreis floribua intextum, ac gladium vagina atqne mannbrio aureis insignein. geinmisque egregie stellatum; ijuao quod "i Crawfurd. I« U. Append. 26. <»> Rotul. Set. <«> BeUenden. XII. c. iti. PREFACE. xxxiii ecclcsiae propugnatae monumenta erant, in ecolesia Sanctae Cracis a Legato el Abbate Dumfermelingensi, frequentissima nobilitate, Regi donata sunt.C) George Crichtoun was Abbot in 1515 ; and Lord Privy Seal. He was promoted to the See of Dunkeld in 1522. ( -> William Douglas, p.ior of Coldingham, was the next Abbot of Holyrood. Anno 1524, Georgio Crichtonio ad episcopatum Caledoniae translato, Dipl. 283. coenobium Sanctae Crucifl suburbanum ab eo relictum Douglassius Gul- Lelmo fratri donavit, qui Coldingamiam ad sex a Bervico millia passuum, jam quintum annum, a eaede Robert! Blacateri postremi Abbatis, per vim tenuerat.C 3 ) Wilielmus Abbas Monastery nostri Sanctae Crucis prope Edinbrugh Dipl. 284. memoratur in charta Jacobi Regis ad annum 1527, 17 Decembris, quae extat in diplomat ibus Roslinensibus. William Douglas, prior of Coldingham, obit 1528.W The next Abbot was Robert Cairncross, provost of the collegiate church of Corstorphin, and chaplain to King James V.— High Treasurer, September 1528— soon after Abbot of Holyrood. He was turned out of the Treasurer's office in the beginning of the year 1529— recovered it, 1537 — a^ain lost the office, 24 March 1538. In 1538 or 1539, he vacated his Abbey of Holyrood, on being appointed to <') Lesl. Hist. |3 ' Buchanan. Hist. (21 Crawfurd. |41 Crawfurd. xxxiv PREFACE. the Bishoprick of Ross, which he held in conjunction with the Abbacy of Feme till his death, 31 November, I545.W Paueis post diebus, alter Comitis frater, Gulielmus, Abbas coenobii Sane- tae crucis, morbo simul et animi anxietate et rerum presentium taedio est extinctus. Sacerdotium ejus Robertis Carnicrucius, homo humili loco natus sed pecuniosus, a Rege turn a pecuniis inopi redemit, novo genere fraudis, elusa lege ambitus quae sacerdotia venire vetat, sponsione scilicet victus qua, magna pecunia deposita, conteuderat Regem non eum proximo sacerdotio vacuo donaturum. Is favore erga Douglassios suspectus, ab aula semotus, 1528.( 2 ) Dipi. 298. In Robebttjm Carxk ricum Sanetae Cruris abbatem, Georgii Ruchanani epigramma. — Dat titulos, dat opes, dat Crux niihi nomina gentis ; Addictusque cruci cum patrc frater erat. Crux fueram cunctis; mihi ne crux undique desit, Membra mea en moriens do crucianda cruci. In eundern, — Corpore cum foedo species sit foedior oris, Focdum pectus liabet, foedius ingenium. A cruce Parca dedit'nomen praesaga futuri, Haud alia hoc dignum morte cadaver erat. Dipt 206. Anno 1537, Magdalena Jacobi V. uxor, febris vehementia 6 Idus Julii confecta obijt ; pauloque post in aede Sanetae Crucis solemni pompa fuit tuniulata.t 3 ) Magdalexae ValesIae Reginae Scotorum, 16 aetatis anno extinctae. I'l Keitli : and the Ferae calendar. '" Lesl. Hist. i»> Buchanan. Hist, ad an. 1527-28. PREFACE. xxxv tumulus, authore Georgio Buclianano. Sepulta est in aede Sanetae Cruris, juxta Jacobura quintum Regem. — Regia eram cnnjux et Regia filia, neptis Regia, spe et votis Regia mater eram. Sed ne transgrederer mortalis culmen honoris, Invida mors hie me eondidit ante diem. Ejusdem tumulus eodem authore. — In me certarunt totas expromere vires Natura et Virtus, Gloria, Morsque suas. Esse bonam tribuit Virtus, Natura decoram ; Esse brevis vitae mors inimica dedit. Vivida perpetuum sed gloria floret in aevum, Vt penset vitam perpete laude brevem. Ejusdem tumulus eodem authore. — Nata bis octonos Valesia Magdalis annos. Hie immaturo funere rapta jacet, Quam rapta invitis, lachrymis miserabile vulgus, Moestitia proceres, vir pietate probat. Jacobus item V. 19 Kalendas Jamiarii ad Falcolandiam occubuit, et Edinburgi non multo post in Sanetae Crucis aede, eodem tumulo quo Mag- dalenae dulcissimae suae conjugis corpus conditum est, tegebatur.t 1 ) Robert, the natural son of James V., by Eupham Elphinstone, had a grant of the Abbacy while yet an infant. He embraced the reformation in 1559 ; married in 1561 ; had a grant from his sister, Queen Mary, of the Crown lands of Orkney and Zetland, 1565; a large grant I" Buchanan. Hist. xxxvi PREFACE. out of the Queen's third of the Ahbacy of Holyrood, 1566. In 1569 he exchanged his Abbacy with Adam, Bishop of Orkney, for the temporalities of that Bishop- rick ; and his lands in Orkney and Zetland were erected into an Earldom in his favour 28th October 1581. Robert Stuart, son to King James V., was made commendntor in 1539. he being then but seven years old. Alexander, commendator of Cambus- kenneth, was administrator for him " tarn in spiritualibus quam in benefi- cialibus." He embraced the reformation and turned Protestant. He re- signed the Abbacy to Adam, Bishop of Orkney, in 1570.0) Dipl. 284. Robert, Lord Holyroodhouse, chases the French out of the Canongate 1559, about tin- beginning of Novembre. Is publicis regni comitiis interfnit lob'O, — wherein the Confession of faith was approven. Dipl. 295. Spotiswood, ad annum 1~>(>7 says; — Some two days after the Queen was committed to Lough-Leven, the Earle of Glencairne, with his domesticks, demolished the altare of Holyroodhouse. breaking the pictures and deface- ing the ornaments within the same. Adam Bothwell, who acquired the Abbacy of Holyrood by this strange transaction, did not find his new benefice in a less stormy position than his old Orcadian territory. His life and character form an important part of the his- tory of that troubled period. Of the articles presented "i Crnwfurd. PREFACE. xxxvii against him in the General Assembly 1570, the fifth was, — All the said kirkis, (the twenty-seven churches of the Abbey,) for the maist part, wherein Christie evangell may be preachit, are decayit, and made, some sheep-falds, and some sa ruinous that nane dare enter into them for fear of falling, specially Halyrudhous ; althocht the Bischop of Sanct Androws, in time of Papistry, sequestrat the hail rentis of the said abbacy, becaus only the glassen windows war not halden up and re- pairit : — To which article the Bishop answered, — " He wes bot of late come to the benefice, and the maist part of thir kirkis war pullit doun be sum greedie personis at the first beginning of the Reformation, quhilk hath never been helpit or repairit sensyne ; and few of thame may be repairit be his small portion of the living ; but specially the Abbay kirk of Haly- rudhous, quhilk hath been thir twintie yeris bygane ruinous through de- cay of twa principal pillars, sa that nane war assurit under it ; and twa thousand pounds bestowit upon it wald not be sufficient to ease men to the hearing of the word and ministration of sacraments. Bot with thair consent, and help of ane established authoritie, he wes purposed to provide the means that the superfluous ruinous pairts, to wit the queir and eroce kirk, micht be disposed be faithfull men to repaire the remanent sufficently ; and that he had alsua repairit the kirks of Sanct Cuthbert and Libberton. that thai war not in sa good case thir twintie yeris bygane. And farcler, that ther wes ane order to be usit for reparation of kirkis, whereunto the parochinera war oblidged as weil as he ; and whan thai concurrit, his sup- port suld not be inlaiking/'C) The Bishop appears to have resigned his abbacy in favour of his son before 1581. He died in 1593. ") The Book of the lviik, ad an. xxxviii PREFACE. Adam Bothwell, bishop of Orkney, abbot of Horyrudehousc alter Robert Steward, base son to King James the lift by Euphem Elphin- stone: who was created Earle of Orkeney and Lord Shetland by King Jam. a the Sixth, 1581 . This Adam was a younger brother to Sir Richard Bothwell, provost of Edinbrugh in Queen Maries time, and a second sone to Sir Francis Bothwell, lord of the Session in King James the fifts time and was begotten upon Anna Livingstone, daughter to the Lord Living- stone, lie married Margaret Murray, and begote upon her John, Francis, William, and George Bothwells, and a daughter named Anna, who. by In r nurses deceit, fell with child to a son of the Earle of Mar. Many offenses were layd to his charge, as symoniaeall exchange of his hishoprikc of Orkni y with Holyrudehouse ; his retaining the title of Bishop, and the name of reverend father in Cod; his desisting from preaching; his accepting of a place of a Lord of the Session. He was deprived of all function in the ministry for solemnizing the marriage betwixt the Queen and the Earle of Bothwell; he was also delated for occupying a room of a Lord of the S sion; and in the year 1563, it was ordained in a generall meeting, att s e convenient time he should confess, upon the Lords day, att the .nd of the sermon, in the Kirk of Holyrudehonse, his offense for solem- nizing the marriage between tb Queen and the Earle of Bothwell. Mr. Knox, Craig, and Lindsey were appointed, 1570, to try his answers in the General! Assembly. Dip] This Bishop is interred in tie- church of the Holy Cross of Edinburgh ; his epitaph is ingraven upon a rough stone, which is seen upon the second pillar on tin' South side, and hath the following words in gilded letters: — Hie reconditus jacet nobilisvir !». Adamus Bothwell Episcopus Orcadum et Zetlandiae, commendatarius monastery Sanctae Crucis, Senator et Con- ciliarius Regius, qui obijt anno aetatis suae 72, tertio die mensis Augusti anno Domini 1593. PREFACE. xxxix Upon the same stone ther are some verses that contains but Title sense. 0) And above the precedent words is his scutchen so represented :('-) the sup- porter an Angell at the back of the scutchen, holding it with his two hands, displayed the motto, Obdura adeersus insurgentia. Att the foot of the stone the following Letters — M. R. John Bothwell, the Bishop's eldest son, had a provision to the Abbacy of Holyrood under the Great Seal, 24th February, 1581. He succeeded his father as a Lord of Session, in 1593. He accompanied King James to Eng- land. In 1607, the lands of Dunrod and Kirklands in Kirkcudbright, Alhammer or Whitekirk in Haddington, part of the Abbey property, together with the Monastery of Holyrood itself, were erected into the temporal lord- ship of Holyroodhouse, in favour of him and his heirs, with the place and dignity of a Lord of Parliament, by the title of Lord Holyroodhouse. John Lord Bothwell succeeded his father in the Abbay ; he died without Dip]. •_'!<;. heirs male ; so since his death we hear of none that carried the title of Abbot. A part of the lands fell into the hands of the Earle of Rox- burgh. King Charles the first urged that Earle to surrender the supe- riority of the Canongate and Bruchton, which belonged of old to that Abbay. The Earle granted with much difficulty what the King required. <■) This inscription is given at length in Mon- w His arms are here rudely given, as on his teith's Theater of Mortality, Edin. 1704, p. 52. seal, pl.IV. fig. ?,. xl PREFACE. yet retained the rents thereof till such time that he was to receive 211.000 merks for the same Dipi. ■_"'(). Scot] in culm numinis nudi sunt, aperti et simpliees, omni ornatu ceremoniarum vclut veste detract". Jacobus VI. Rex organa musics, in sacello Sanctae Crucis collocari solemni ceremonia jussit, 1C17; quod factum homines plebei indignissime tuleruut, quasi sanctitatem et religio- nem loci pontifieiis purgamentis polluisset, maculaque affecisset ; rumorque percrebuit, in templa tranferendas aras et vestes saeras.U) Dipl.288. Bong James tin seventh intended to bestow that place upon our Canons of Saint Genoveves. For that effect I began to trait with the Earle of Perth, the 29th of May ln'S7. att seven of the clock att night, and con- tinued the 31 of May. the 2, 4, 13, 16 days of June. Tewsday the 11th of July, the keys of the church were given to my Lord Chancellor, who delivered them next morning to the Provost, and gave him fourteen days to take away the sets, the bedlar had care thcrof. The Sunday following. the Aliliav parish was transferred to the Lady Yester's church, and the minister thcrof preached therin. King James designed likewise to make that Church the meeting-place of the Knights of Saint Andrew; and for that effect caused build a curious work therein, which was ruined, when almost finished, by the moab of F.dinburgh 1 6S8, upon Munday the 10 December; who destroyed likewise his Majestic's privet' chapel] in the Palace, pillaged the Jeswit's colledge, which stood in tin Chancellour's appartments, and plundered severall other dwellings belonging to the Roman Oatholicks, both in the city and countrey. Part of this house is become the Palace of our kings, and the church, of late, the burial place of our nobility. Upon Sunday, the 22 of January oi Joliiistoni Ili-t. PREFACE. xli 1688, I buried the body of Agnas Irwine, spouse to Captaine Charters in that church, betwixt five and six of the clock at night ; the Earle of Perth, Chancellor, Duke of Gordon, and severall other persons of all ranks present. I was in my habit, with surplice and aulmuss : the ceremony was performed after the rites of Rome. She was the first persone since the pretended reformation that was interred publicly after that manner. And so ended Father Hay's hopes, and his history of Holyrood. It was not for want of industry, nor, as we have seen, of interest in the subject, that the information he has gathered is so slender. In his time, as now, the materials were wanting. Some, doubtless, perished in the rude shock of the Reformation ; but there is good reason to believe that the collections of the l'eligious houses of Scotland, whether for the general history of the country, or their own annals, have been much over-rated. The Chronicle commenced by the Canons of Holyrood, (1) and which promised to be so valuable to the historian, unfor- tunately breaks off at the time of their third abbot ; and even the Indices Sanctorum, and the " two Calendars of Benefactors and Brethren, begun from the earliest times and continued by the care of numerous monks," may, when due allowance is made for the magniloquent style of the recorder, mean nothing more than the united Hi Ciromcon Sandae Cruris, first published by Club. The part which has been preserved Wharton, and re-printed for the Bannatyne ccmes down only to 1163. / xlii PREFACE. calendar, martyrology, and ritual book, which is fortu- nately still preserved.' 1 ' It has already been mentioned that no evidence is found of anv Chartulary of grants in favour of the Abbey having ever been formed. When, however, the period of dilapi- dation arrived, a register became necessary of the grants by the Abbey ; and we have still extant fragments of it, recording feu-charters and leases of lands and tithes, from 1545 to 1567. ( ' 2) These have been used for the present work, though their contents have furnished little that was interesting. They arc valuable asformularia in the history of conveyancing ; and they may be useful to the local his- torian and antiquary to illustrate the transmission of pro- perty. He will not fail to remark how many families now owe their consequence to the possession of property which they held at the time of the Reformation, as rentallers or kindly tenants and vassals of the Church. The extent of the ancient possessions of this great Abbey ma\ be gathered from the charters and gifts collected in the present volume, though many writs have undoubtedly been lost, and others, recording transactions with the neighbouring Abbey of Newbottle, are still to be sought \ pntt) minute description of this volume -' Preserved ui the General Register [louse. a in the \ppendu to the Preface. PREFACE. xliii in its unpublished Register. To ascertain what part of its old property remained at the era of the Reformation, is now almost impossible. Some information, however, may be derived from the imperfect Register of feu-charters already mentioned ; and additional assistance is afforded by a series of Stent Rolls, or computations for enabling the nominal holder of the benefice after the Reformation, to operate his relief in general taxations, against the real owners of the property/ 1 * The accident which drove the first of the great lords of Galloway to seek refuge in Holyrood, and to conciliate the Royal favour by enriching the new foundation, has given to the charters of the Abbey an additional import- ance, as forming the most ancient records of the tenure of property in that interesting but obscure district. For the ecclesiastical antiquary, they furnish notices of an ancient division of the Rishoprick of Galloway into three deane- ries, corresponding apparently with natural divisions of the country, though only one of these is popularly known at the present day. (2) The acquisition by Holyrood of the four churches in Galloway, quae ad jus Abbaciae de Hii <" Two of these are printed at the end of the Rinnes. The other two are Desnes and Far- Preface, nes, which are yet to be explained by the local The deanery of the known district of the antiquary. I\'o. -10, &c. xliv PREFACE. Columchille pertinent^ may afford room for much specu- lation. Were these the property of Iona, and if so, how could the Sovereign assume the right to dispose of them ( Or had the Cluniac monks, introduced there hy King William, scruples ahout holding benefices cum cura anima- ni/nS 2) while the other great monastery of that order was rapidly acquiring churches all over Scotland ? Or, lastly, is this a vestige, and the only remaining one, of that au- thority exercised by the Abbots of Iona over the churches of a wide district ? (3) It is probable that the more ancient cells and dependencies of Holyrood in the Hebrides, (4) were at first the property of the venerable abbey of Iona, and that they changed owners at the same time with these Galloway possessions, though we have no record of their acquisition. The chief territories of the Abbey, however, lay nearer (,t No. 51. rtuin in cunctiipene eepteniriouaUum Scottorutn, et "> Spotiswood, without quoting his authority, omnium Pictorum monasttriis, non parvo tempore savs, the Cluniac monks of Icolnikill, in the nn-'m tenelul, reycndivjtic eorum }>npi//i> j>raeerat. of King William, lost all their benefices Ilultr.' avtem nlM ipta itmla reetorem ssi rtinm cpiscopi, online inueUaio debt Benedictines not being allowed by their consti- ant ene tubjedi Bkdak Hist. Eccl. III. 3, 4. tutions to perform the duties and functions of a <*> Crusav and Oronsay, both foundations of curate, — an insufficient reason at least for part- St. Columba ; the other houses of Rowadil and ing with property which might lawfully be held Colonsay, were natural offsets of Holyrood. even by laymen. after it had acquired a footing and influence "' Insula quae mxatur Hit . . . aijus monustr- among the Islanders. PREFACE. xlv home. In the carse of Falkirk, round their churches of Erth, Kineil, and Falkirk ; (1) in Livingston/ 2 ' Bathgate, Ogleface, and Kareden, they had possessions of immense extent, and now of immense value. On the other side, they had large grants in Preston, Tranent, and Bolton ; and the whole territory of Hamer, the name of which has now merged in the more popular one of Whitekirk ; (3) while, in the closer vicinity, the Abbey had, from the earliest times, the Burgh of Canongait, the Baronies of Broughtoun and Inverleith, Sauchton and Sauchtonhall, with lai-ge estates, latterly held by their vassals, in Merchinstoun, Libberton, and Craigmillar. With such an extent of territory in the fairest dis- tricts of Scotland, joined to the tithes of their numerous churches, it is astonishing to find the revenue of Holy- rood, as given up at the period of the Reformation, amounting only to £2926, 8s. 6d. of money, with 116 chalders of victual. After all allowance for the imperfect cultivation and scanty produce of the soil, and for the HI Egletbryth quae hodie mh« capeUa nuncn- < 3 l Album fanum, sacellum allium, alba eedesia, patur. Falkirk is said to be a translation of a chapel, and afterwards a parish church, dedi- variacapi'llti. All three appellations, would seem cated to the Virgin, deriving its epithet from at least to have some reference to some pecu- the colour of the stone, like Candida casa. It liarity in the colours and appearance of the was celebrated for the miracles wrought by the church. image of its patron, and was much frequented t 2 ' Villa Leving. by pilgrims. xlvi PREFACE. admitted liberality of the Catholic churchmen towards their tenants, with the knowledge of the rapid dilapida- tions which preceded the Reformation, it is still difficult to conjecture how the revenue of their actual possessions of the Abbey can have been estimated so low. The privilege granted by the foundation charter to the Abbot, towhich the burgh of Canongait owes its origin, gave rise in after times to hot disputes between the city and the burgh of the Abbot. The proceedings in one suit between them, regarding the privileges of the burgh of regality of Canongait, have been pointed out, and in part printed, as illustrating the curious interpretation put upon the word hcrbergareS l) But as the pleadings afford some informa- tion regarding the jurisdiction and exemptions claimed and exercised by the burgh and its superior, at the period immediately preceding the Reformation, and arc, besides, very curious specimens of old Scotch pleadings, it has been thought allowable to append them at length to the Preface. There are two subjects of great interest on which no information will be found in this collection of the Muni- ments of Holyrood, — there is no allusion to the privileges 1 DannstTqe Miscellany, Vol. II. p. 27. PREFACE. xlvii of the Abbey as a Sanctuary : nor do we find any deed referring to the early occupation of the Abbey as a Royal Palace. With regard to the Sanctuary, notwithstanding the refuge and protection afforded to criminals flying to Holy Church, and in spite of the arguments that have been founded on the peculiar terms of the great charter of King David, as if the Abbey's privileges of Sanctuary derived their origin from them; (1) it will be the more admitted the more the subject is investigated, that the Sanctuary for debtors is of comparatively modern origin, and is founded on the privi leges attached by usage to the Royal residence, unconnected with the ancient protection U) In the case of Campbell 1714, where it was necessary to argue that Edinburgh Castle was a Sanctuary for debtors, it was distinguished from Ilolyrood, " since its being a Sanctuary is only the remains of the privileges belonging to the religious houses. 1 ' In the case of the Earl of Strathmore, lli'23, the argument for the privilege of the Abbey was founded on the terms of King David's charter, — prohibeo ue aliouis capiat pandum super terram Sanctas cruris, nisi Abbas ejusdem loci rectum ei jus fun re recusavcrU; — terms which seem to re- fer to the process of taking caution for the ap- pearance of a party in a competent court, and have nothing to do with arresting the party. In the same case, in the house of Lords, ('2'2d Feb. 1826,) the learned lord, who led the judg- ment of the House, is reported to have said, " Your Lordships thus see that there remains in Scotland the privilege which formerly belong- ed to Abbeys," — a great tribute to the ingemiitv of the appellant's pleadings, but certainly a mis- take. A notice of an old case, adopting the same argument in matters of Sanctuary for criminals is appended to the preface. Perhaps the earliest notice of the Abbey as an asylum for debtors, is the commencement of the story of John Scot, as told by Buchanan, who " cum in lite quadam succubuisset, nee judicatum solveret, in ast/lo Coeiwbii Sanatae Cruris aliuuatnmuitos dies sine cibo et potu se continuit." — Hist, ad an. 1531. xlviii PREFACE. which the Abbey, like other churches, afforded to cri- minals. Notwithstanding its dangerous neighbourhood to Eng- land, we find the Abbey of Holyrood, at an early period, capable of receiving the retinue of princes ; and though frequently a prey to the savage wars of the Borders, each time quickly repaired, and perhaps each time on a better scale. Some notices of its various fortunes have already been given among Father Hay's collections. A few more will serve to mark the gradual rising of the city of Edin- burgh into importance, and the increase of Royal favour for the neighbouring monastery as a residence, until it became at length the chief of the Royal Palaces of Scotland. Its neighbourhood to England was perhaps the induce- ment to the Baliols to prefer Edinburgh as the seat of their precarious government. In 1295, John Baliol held a Parliament there. (1) In 1333, his son Edward held a Parliament, or rather a Council of the disinherited Lords, in the Abbey chapel.' 2 ' John of Gaunt was hospitably entertained in the Abbey when obliged to seek refuge from the turbulent commons in 1381.< 8 ' I'l Chron. tie Lanercost. <" Rymer. * Fordim. PREFACE. xlix Richard II. in his predatory incursion in 1385, burnt Holyrood. (1 > Yet the Abbey seems to have been restored and inha- bited in 1400, when Henry IV. spared it in his general devastation, because his father had refuge there. Robert III. seems sometimes to have made Holyrood his residence. James I. occasionally kept his Court there ; and in the Abbey his queen was delivered of twin princes, on the 16th October 1416. The Parliament held at Edin- burgh by this Sovereign in 1426, is among the first symp- toms of the encreased consideration and security of the city, which soon led to its taking its place as the acknow- ledged capital and seat of government. James II. was born, crowned, and married in the Abbey of Holyrood ; and his remains were carried from the dis- astrous scene of his death to be interred in its chapel in 1460. (2) Of his coronation and marriage an account has been quoted above from the rhetorical historian of Scot- land. The former ceremony is more simply recorded by a contemporary chronicler: — •" 1436, wes the coronacioun of king James the secund with the red scheik, callit James I') Fordun. Mary of Guise, Darnley, King David II., Rizio, ll Father Hay in enumerating the tombs in and James II., — states that the last is interred Holyrood, — of which he only mentions those of "insubtirhio artremo ad orientem verso in aedt .Tames V., Queen Magdalen, the two sons of Sunctac Cruets."— .Scotia Sacra, M.S. 9 I PREFACE. with the fyr in the face, he beand hot sax yer aid and ane half, in the abbay of Halyrudhous, quhar now his banys lvis." (1) A description of his nuptials, as they appeared to one accustomed to the manners of France and the wealth of Flanders and Burgundy, may not be without interest. — Durant ce temps de 1* an 1449, fat traitte le mariage du Roy d 1 Escosse, d' une part, auec la fille du Due dc Gueldres qui estoit niece du Due Philippe de Bourgongne, lequel luiiu' temps auparavant P avoit aourrie et esleve'e en son Hostel: Et pour la conduire au Royaume d' Escosse, il fat advise qu 1 on n" y pouvoit mieux commettre que la personne du Seigneur de la Vere qui estoit du pays rser ;U) car le vin et antres boissons n 1 y estoient espargnez non plus que 1' eau de la iner. Le pared se faisoit a la table dee chevaliers et escuyers dudit pays. Ce diner dura de ipiatre a cinq lieures, pendant lequel on fut servv de tort grand nombre de nuts, comme dit est cy-dessus. Apres le disner on ne dansa ny ne soupa- fc'-on point pour ce jour. Le lenderuain et les autres jours ensuivans on con- tinua de t'aire bonne cbere a leur usage et a leur mode, qui est, selon la rela- tion de ceux qui y furent, assez rude et estrange au regard de ce qui Be pratique en France. En apres, cinq ou six jours s' estant passez en ces cheres et festins, iceux Seigneurs de la Vere et de Brezay, avec ceux qui avoient mene ladite Reyne, tant liommes comme fenmies, prirent conge du Roy et d 1 elle pour s 1 en retourner en leur pays ; lequel Roy, en les remer- I'iant du bon service qu" ils luy avoient fait, fut content de leur depart, et leur fit present d' aucuns dons. Quant a ladite Reyne, elle cut au coeur tresgrande tristesse quand ils prirent conge d 1 elle, et en pleura tendre- nieiit. Si demenra avec elle Ysabeau de Lalain et deux ou trois feinmes, comme aussi deux ou trois honimes, pour la servir. Apres lequel conge* ob- tiiiu, les dessusdits en peu de jours Be retirerent au lieu ou ils avoient Iaisse leur navire sus mentionne. dans lequel ils f entrerent. Puis an bout de six jours on environ, sans avoir aucune inauvaise fortune ils retournerent a T Esclnse en toute sauvetc. estans bien joyeux il" avoir ainsi paraehevc heureuseineiit leur voyage sans aucun doinniagc, einpeseheinent ny traverse, quoy que pour lors il y east grand trouble sur la iner entre les Anglois et les gi'ii- du Due de Bourgongne.(-) 1 II rent dire pcut-estre, outre mefure, ou Je Chattel VII., de Dcnys Godefroy, a Paris "Hire hard — Nole of the French editor. 1661. From a passage quoted above, it is cer- // is igobl I or cap, We should find no tain that De Coucy did not accompany Alary to difficulty in translating the passage in Scotch. Scotland, as Pinkcrton supposed, hut gathered <•> Cromqva rfi Mahi ■ aV Etcovchj/ homme lay. his account from those who did. resvtant en la ritte de Peronne. Dans Vhittoirt PREFACE. iv James III. resided much at Holyrood ; and in the Ahbey were solemnised, on the 13th July 1469, his nup- tials with Margaret of Denmark, and the coronation of the young queen, " in gret dignite." (1) Edinburgh — " ditissimum oppidum"^ — had now be- come the acknowledged capital of the kingdom ; and the preceding notices show that the adjoining monastery was, even before the reign of James IV. the usual residence of the Scottish sovereigns. At what period a royal dwelling- was added, distinct from the monastic buildings, it is impossible to ascertain. From the well known taste of James III. we naturally look to him as the probable architect, but, it must be confessed, without sufficient evidence. It is possible the palace of Holyrood owed its origin to his more princely and splendid successor. It is well known that the treaty of marriage between James IV. and Margaret of England was concluded four years (3) before the marriage itself took place. The inter- mediate time was apparently employed in preparing a palace fit for the reception of the English princess. The accounts of the High Treasurer of Scotland for the years preceding 1501 have unfortunately perished, but the re- el Chronicle at the end of Winton M.S. ™ C'ont. Ann. Croyland, ad an. 1482, ™ Autumn 1499. Ivi PREFACE. cords of the following years afford evidence of the active progress of these preparations. A few entries from the Treasurer's hooks may be sufficient for this purpose. " 1501-2. Item, the ferd day of March, to Maister Leo- nard Logy, to the fnrnissing of the werk in Haly- rudehous, ...... xx lib. Item, the vij day of JMerch, to the said Maister Leonard Logy to the said werk, vj li. xiij s. iiij d. Other entries, in the same terms, follow till September 8d, 1502, amounting in all to .£319, 9s. 2d.; and similar payments, but of larger sums, to Logy are contained in the accounts for the years 1502, 1503, and 1504. The following entries show that during the same period other artisans were employed on the building or embellishing of Holyrood. " 1502, Oct. 20. Item, to Walter Merlioun, mason, in part payment of his task of the foirweik and the new hall in Halvrndhous, xl lib. 1502-3, Jan. 2. Item, to William Tnrnbull, mason, in part of his task of the gal lory and boss windocs in Haly- rudhous, .... ix lib. vj s. viij d. 1502-3, March 15. Item, to John Brown, mason, his quar- ter lee for himself and his man, quhen he com fra Faukland to wirk in Halvrndhons, . x lib. PREFACE. lvii 1503, July 15. Item, for vij punschionis of plaister to the turatis of the foryet in Halyrudhous, ilk punscheon x iiij s Summa iiij lib. xviij s." The " foir-werk," or " for-yet" was perhaps the long vaulted gateway leading from the place in front of the Palace to the Canongait, described by Father Hay. (1) It existed, though in a dismantled state, in the middle of the last century, when it was engraved for Arnot's History. Ci "Areaante palatium suburbanum est. Et portae imponitur versus vicum qui a Canouicis miles in fornice oblongo et paulo obscuriore nomen habet, The Canongate. — Scotia Sacra, 286. hiii PREFACE. In the Register of the Privy Seal, under date 10 Sep- tember, 1504, we find — "A precept maid to Maister Leo- narde Logy for his gude and thankfull service done and to be done to the Kingis hienes, and specialie for his diligent and grete lauboure maid be him in the bigging of the palace beside the Abbay of the Haly croce, of the soume of fourty poundis of the usuale money of the llealme, to be pait to him of the Kingis eofferis yerlie for all the dayis of his life, or quhil he be benefitit of ane hundreth merkis." (1) And again, in the Treasurer's books, — 1501, Nov. 17. Item, to Jolme Yorkstoun, mason, in his task of the aiding and topping of the ehimmais of Halyrudhous, at tua diners tymes, xxj lib. vij s. 1505, July 18. Item, to Walter Merlion, mason, in part of payment of his task for completing of the Toure in Halyrudhous, ..... xl lib. Nov. 13. Item, payit to Walter Merlion, in com- pleit payment of ij* merkis, for the compleiting of the Tour in Halyrudhous, xxvj li. xiij s. iiij d., and sa all payit therfor. Before the last of these payments had been made, the gates of the Palace were thrown open for the reception (2> of the English princess and her royal train of English I" Privy Stal Keg, tl ' •-' In August, 1S03 PREFACE. lix nobles, with all that was gay and gallant in the Court of her chivalrous bridegroom. The account of her " fyan- cells " and marriage, told with ail simplicity by an at- tendant^ of Margaret, gives a more lively picture of the courtly life of that age than many dissertations. The princess travelled by easy stages through England, chiefly on horseback, "mounted on a faire palfrey," with another led " palfrey vary richly drest;" but with a "rych lytere borne by two faire coursers varey nobly drest," and also a char or coach, in attendance for her use. " Trompetts in disployed banneres," announced her ap- proach ; and she had in her train " menstrills of music," with more than one company of jonglours or players. She was entertained and escorted all through England with the reverence paid to Royalty. The great lords came out to meet her, " well horsed upon fayre coursers," with dresses rich beyond our comprehension, and " maid gambads plaisant for to see." She killed a buck with her bow in the Earl's park at Alnwick; was honoured with shot of ordnance at Berwick, "the which was fayr I" John Young?. Somerset IIera!d, who at- to day as the events passed, with the accuracy tended the Queen on her journey, and wrote of an eye witness, and the zeal for pomps and his minute account of her progress, reception, festivals befitting a Herald. It is printed in and nuptial ceremonies, apparently from day Leland, Col. edit. 1774, vol. iv. p. 258. lx PREFACE. tor to here;" and she was met by the Scotch lords, " a thousand persons in company, five hundred mounted on horses of gret prece and well appoynted," at Lamberton kerke, where her train were entertained in pavilions. Her stages in Scotland were Fast Castle, Haddington, and Dalkeith. " Half a mile ny to the said towne, sche appoynted hyr rychly, and byr ladyes and lordes did the same;" and the Princess was nobly entertained in the Castle of Dalkeith by the Count of Morton ; and there met her bridegroom. " The Kynge cam arayd of a jakette of cramsyn velvet borded with cloth of gold. Hys leure behinde hys bake, hys beerde somthynge long," with a train of lords to the number of 60 horses. " The King was conveyd to the Quene's chamber, wher she mett hym at her grett chamber dore right honorable accompanyed. At the mettynge he and she maid grett reverences the one to the tother, his hed being bare ; and they kyssed togeder, and in lykwys kyssed the ladyes and others also. And he in espcciall welcomed the Erie of Surrey varey hertly. " Then the Quene and he went asyd and commoned togeder by long space. She held good manere, and he bare heded during the tym, and many courteysyes passed. Incontynent was the bord sett and served. They wasched PREFACE. Ixi their haunds in humble reverences, and after, sett them downe togeder, wher many good devyses war rehersed. "After the soupper they wasched ageyn, with the reve- rences ; mynstrells begonne to blowe, wher daunced the Quene, accompanyed of my Lady of Surrey. This doon, the Kyng took licence of hyr, for yt was latte, and he went to his bed at Edinborg, varey well countent of so fayr meetyng." Margaret remained four days between Dalkeith and the Abbey of Newbottle, during which the King visited her daily, and excited the admiration of the English herald by his feats of horsemanship, and entertained his bride with playing on the clarycordes and the lute, — " wiche pleasyd hyr varey much, and she had grett plaisur to here hym ;" while She danced a basse dance with the Countess of Surrey, or played " at the cardes," or passed the time "at games and in commonyng." On the 7th day of August, in the morning, the Prin- cess, setting out for Edinburgh, was placed in her " litere varey rychly enorned, and had on a rych gowne of cloth of gold, with a purfill of black velvet, and a rich coller of perle and stone." -" Half of the way, the Kyng cam to mett hyr, mounted apon a bay horse, rennynge as he wolde renne after the Jxii PREFACE. I i;i vie." His horse was covered with trappings of gold. " The kynge ware a jakett lyke to the trappure. The lystes were of pourple velvett fourred with fyne blak bougy, his doublet of violet satin, his hossys of scarlatt, hys schert bonnde abouffe of fyn pierrery and pedes, hys spourrys gvlt and long. At the commyng towardes the Queue, he maid hyr varey humble obeyssance in lepynge ilowne from hys horse, and kyssed hyr in hyr litere." The King first tried a courser of his own, — " his harnays of cloth of gold and cramsyn velvett, interlassed all about of whytt and red," — to assay if he would carry double ; but the horse not being accustomed to this load, he mounted on the Queen's palfrey, " and the said Queue behinde hym, and so rode towards the said towne of Edenburgh." On the way, there were prepared for their entertain- ment, a course of a stag with a greyhound ; and the repre- sentation of a simple romance of chivalry, — a distressed damsel carried off by violence, claimed by her true knight, who follows to her rescue, and does battle with the ravisher. The royal company were received in the City with great rejoicing, processions, and pageants, with strange mingling of" Paris and the thre deessys," — the salutation of the Angel Gabriel to the Virgin, — and "the four Vir- PREFACE. lxiii tues, Justice, Force, Temperance, and Prudence ;" (1) while at the Cross was a fountain " castynge forth of wyn, and ychon drank that wold. The houses and wyndowes haunged with tapissery, war full of lordes, ladyes, gentylwomen and gentylmen, and in the streyts war soe grett multitude of people without n ombre, that it was a fayr thynge to see. " Then the noble company passed out of the said towne to the church of the Holy Crosse . . . Ychon lept off hys horse, and in fayr order went after the processyon to the Church, and in the entry ng of that sam, the Kyng and the Quene light downe, and after he take the Quene by the body, doynge humble reverence, and led hyr to the grett avvter, wher was a place ordonned for them to knele apon two cuschyons of cloth of gold. Bot the Kyng wold never knell downe first, bot both togeder." " After all reverences doon at the Church, in ordre as before, the Kyng transported himself to the Pallais, thorough the clostre, holdynge allwayes the Quene by the body, and hys hed bare, tyll he had brought hyr within her chammer." After the Queen had kissed all the ladies, " the Kyng kyssed her for hyr labor ; and so tuke "The Herald notices, that "under was a rose entrelassed," perhaps there is some omis- licorne (unicorn) and a greyhound that held a sioii by tlie transcriber, of the arms so dift'e- difterence of one cliardon florysched anil a red renced. Ixiv PREFACE. hyr ageyn with low cortesay and bare hed, and brought her to her second chammer, and kyssed her ageyn, taking his leve right humble." " The eighth day of the said monneth, every man apoynted hymselfe rychly for the honor of the noble maryage. Betuix 8 and 9 O the clock, everychon was rady, nobly apperyld, and the ladyes came rychly arayd, sum in gownys of cloth of gold, others of cremsyn velvet and blak, others of satyn and of tynsell, of damaske and of chamlet, of many colours ; hoods, chaynnes, and collers apon ther neks ; accompanyed of ther gentylwomen arayd honnestly after ther gyse, for to hold company to the said Quene." The Archbishop of York, and the Bishop of Durham, with the Earl of Surrey, and the other Lords of England, were conducted into the presence of the King, — " the wiche was within his grett chammer, apon hys feet : and at the commyng of the said Lordes, maid reverence to every man, hys bonnet allway in hys haunde." . . The Kynge sat in a chayre of cramsyn velvett, the pannells of that same gylte, under hys cloth of astat of blew velvet fygured of gold." . . " It was a noble thynge to se the sayd chammer so nobly fournyshed." The Queen was brought by the Lords from her chamber PREFACE. lxv to the Church, "arayd in a rich robe, borded of eramsyn velvet, and lyned of the self, with a varey riche coller of gold, of pyerrery, and perles round her neck, . . crouned with a varey ryche croune of gold, garnished with pierrery and perles, her hayre hangyng ;" accompanied by many ladies, two of England and two of Scotland in each row ; her train borne by the Countess of Surrey. " Then the Kynge was brought by a varey fayre com- pany, . . . rychly and honnestly arayd . . . The King was in a gowne of whit damaske, figured with gold and lynned with sarsenet. He had on a jakette with slyfFs of eram- syn satyn, the lists of blak velvett. Under that sam a dowblet of cloth of gold, and a payre of scarlatte hosys ; hys shurt broded with thred of gold ; his bonnet blak, with a ryche balay, (1) and hys swerd about him." " Then the Kyng commyn neere to the Quene, maid reverence, and she to hym varey humbly." " Then the noble maryage was performed by the said Archbyschop of Glasco." " Thys doon, the trompetts blew for joy ; and the King, being bareheded, and holdyng her by the right haund, was conveyd through the said company to the High Awter, before the wich was drest a place for them Ci Rubv. lxvi PREFACE. two to knell apon ryche cuschyns of cloth of gold." The King would not kneel first, " paying her the most grett humilitie and reverence as possible might be." After the litany, a mass, and the gospel, " they maid their offryng, and before the saunt canon, she was anoynted. After wich the Kynge gaffe hyr the septre in hyr haund." Then Te Deum was sung, and " that and all the cere- monyes accomplysched, ther was brought by the lordes, bred and wyn in ryche potts and ryche cupps." They dined separately, — " At dynner the Quene was served before the Kyng, with all th' onner that myght be doon . . . The chammer in which she dyned was rychly drest, and the cloth of astat wher she satt was of clothe of gold varey riche. At the first course, sche was served of a wyld borres lied gylt, within a favr platter ; then with a fayr pece of brane ; and in the thyrd place with a gambon ; which wer followed by divers other dyshys, to the nombre ofxii, of many sortes, in fayre and ryche vessellc." " After this, the Kyng was served in vesselle gylt, as the Quene . . The Archbyschops of Saunt Andrew (1) and of York, the Bischop of Durhame and the Erie of Surrey dyned with hym. The chammer was haunged of red and J;imes Duke of Ross nnd Archbishop of Si. Andrews, the King's brother. He died the same year. PREFACE. lxvii of blew, and in it was a cyll of astate of cloth of gold, bot the Kyng was not under it for that sam day. Ther wer also in the sam chammer a riche bed of astat, and a riche dressor, after the guyse of the countre ; and the Lord Grays the father served the King with water for to wash ; and the Erie of Huntlye berred the towaylle." Largesse was cried three times, — in the King's chamber, — in the Great Chamber, and in the Hall of the King and Queen : " bot he would not have his largesse cryed ne intituled, saying, that it soufFysed to cry hers." The lords and ladies of England and Scotland, were served in four chambers — The Great Chamber, of which the hangings " represented the ystory of Troy towne ; and in the glassyn wyndowes wer the armes of Scotland and of England byperted, with the difference before sayd, to which a chardon and a rose interlassed through a crowne, was added ;" (1) — The Kings Great Chamber, " the wich was haunged about with the story of Hercules, togeder with other ystorys ;" — The Kings Hall, which " was haunged of th' ystory of the old Troy ;"— " The Hall wher the Quene's company wer satt in lyke as in the other . . was haunged of the history of Hercules." In the last two, "' It is pity the Herald was lint more precise port might have set at rest a vehement and ini- in liis blazoning. He little thought that his re- portant controversy ! ixvin PREFACE. were " haunged grett syerges of wax for to lyght at even," and were placed ryeh dressors, good chere, and good wyn." " After dynnar, the Mynstrells played, and the Kynge and the Quene, the ladyes, knyghts, gentylmen, and gen- tylwomen daunced. Also some good bodys maid games of passe passe, and dyd varey well." " The mynstrells of many sortes, and Johannes and his company, did their devoir for that day, and also on the dayes following." " The tenth day of the sayd moneth, . . . the masse doon, the Kynge, for the luffe of the present Quene and hyr ladyes, did make xli knyghts. After the othe sworne and taken, the Erie Both well chaussed them the gylt spourreys, and the Kynge gaffe them the stroke of his swerde which was born before hvm. This doon, he sayed to the Quene and ladyes, — ' These are your knyghts ;' and, taking hyr by the haund, led hyr to the doore of hyr chammer, when they war well and honnestly served, as was also all the felischyp, with plenty of ypocras. After the dynnar begon, Jousts war apoynted in the basse courte before the wyndowes. The place was without harreres, and only the ty lit. The challengers war my Lord of Kylmars and my Lord Creithoun. Ther aids wer Syr Alexandre Seytoun, the Maister of Mewgumery, Syr Patryk Hamylton, and Syr John of Cieyton, to all PREFACE. lxix the comers during the Jousts. The deffenders for that day wer my Lord of Hamilton, cosin of the Kynge, dressed in red satyn, my Lord Roos, Syre Davy Hume, William of Cokbwrn of Langtown, Patryck Synklars, in jackets horded of blak velvett, and Henry Brws. Ychon of them tuke a corse of a spere and a swerde with the poynte broken. Sum brak speres, the others not. At the wyndowes was the Kynge, accompanyed of th' Arche- byschops of Saunt Andrew and York, and of the Byschop of Durham, and of other Prelatts, the said windowes being well apoynted. The Queue was at the windowes of hyr Grett ehammer, accompanyed of hyr ladyes and of the others of the reyme, with my Lord hyr chyf Cham- berlaine. The said wyndowes wer arayd in like wise, and more rychly. Ageynst them was a scarfawld, whereon was my Lord of Surrey and the Erie Bothwell only." The English attendants of the Queen now began to take leave, but the festivities were not at an end. On the 11th of the month, the King and Queen " daunced togeder and past the tym merveillously in mirthe and gladnesse. The sam day, war sum jousts, as the day before, performed by six persons, the wiche brake many speares at theyr plaisur." " After soupper, the Kynge and Quene being togeder lxx PREFACE. in hyr Grett chamber, John Inglish and hys companyons playd, and tlien ichon went his way." On the 12th, Jousts were again held. On the 13th, being Sunday, the Conrt went to church in magnificent array and clothing. After the offering, three lords were made Earls ; and the King " gyrdled them with the swerd abouffe their schoulder;" and " Marchemount Herauld, with his companions cryed Largesse." "After dynnar, a moralitie was played by the said Master Inglishe and hys companions, in the presence of the Kyng and Quene ; and then daunces war daunced. " At the hour customed, the Kyng .... went to even song : and sum knights, to the nombre of xxvi, should have been maid; bot for that the Quene was not there, they wer put off to the next day for the luffe of hyr." " The even song sayd, the King was brought ageyn into his chambre, and was served at the soupper. And that doon, euery man went his way." The pageant passes by like a strain of distant music. It is painful to return to the realities of life, and to think of the next meeting of James and Surrey at Flodden, and of the errors and misfortunes that obscured the latter days of the royal Bride. PREFACE. Ixxi Thus built or enlarged for the auspicious occasion of his marriage, the Palace of Holyrood continued to be the chief residence of James IV., and he still expended sums of money upon " this werk," till near the disastrous ter- mination of his life, in 1513. Two years later, when John Duke of Albany arrived in Scotland, he also resided in Holyrood, and continued the enlargement of " the Kingis Palice of Holyroodhous," as appears from entries in the Treasurer's Accounts for the year 1515. An old annalist towards the close of the 16th Century, states, that " In the yeir of God 1514, [1515] the said Johne Duck of Albaney, Governour of Scotland, tooke the Lord Houme, then Chamerlane therof, aud wardit him in the auld touer of Holyrudhouss, which wes foundit by the said Ducke, &c." (1) In May 151G, we find the following notices of the expense of a staircase in the Palace : — " 1516, May 8. Item, to Maister Thomas Hammiltoun and James Barroun, for certane gestis and burdis deliuerit be thame to my Lord Governouris seruitouris, for the makin of ane turnpek in the Palis of the Abbay Halyrud- hous, be my Lord Governouris command, xxij li. xvj s. Item, the samin day, to Maister Johnne Carpentar, wricht, 111 Marjoreybanks's Annals. Ixxii PREFACE. to pay certane werkmen for the bigin of the said turnpek, be my Lord Govcrnouris precept, . xviij li. ij s. xj d." At that time, Sir John Scharp, one of the chaplains, was keeper of the Palace, with the annual salary of ten merits, and an occasional grant of money for a gown at Christmas ; which he continued to receive for more than twenty years, during the reign of James the Fifth. Holyrood was only an occasional place of residence to James the Fifth; yet, after assuming the reins of govern- ment, he authorised various sums of money to be paid, for " reparatiouns of the Kingis Palace besyde Haly- rudehouse," or as it is more frequently termed, for " the new werk in the Abbey of Halyrudehouse," under the direction of Mr. John Skrymgeour, who was then " Mas- ter of Works." This officer's Accounts from 1529 to 1541, which are in part preserved, would of themselves show that the Palace was not erected anew by that monarch. (1) Although it may not be possible to ascer- tain what portions of the building belonged to his reign, it is probable that his " new work" consisted of the towers which still remain at the north-west corner of the Mull in. I says " King James V. about which is the present tower at the north-west 152(1, erected a house (to reside in at his coming corner of the Palace," — p. 152. The histo- to Edinburgh,) near the south-west comer of the rian was not aware that a palace existed prc- church, with a circular turret at each angle, Piously. PREFACE. lxxiii Palace, and on which the words — Sac. ©. te? gtatatum, could lately be traced, at the bottom of a niche. The remaining history of Holyrood is very well known. In the Earl of Hertford's invasion, the English army " brent the abbey called Holy rode house, and the pallice adjonynge to the same." (1) Whether the destruction was not complete, or the buildings had been immediately repaired, we find the Abbey at least effectually demolished again, only three years later, in the expedition of the protector Somerset in 1547 : — " Thear stode South westward, about a quarter of a mile from our campe, a monasterie : they call it Holly roode abbey. Sir Water Bonham and Edward Chamber- layne gat lycense to suppresse it ; whearupon these com- missioners, makyng first theyr visitacion thear, they found the moonks all gone, but the church and mooch parte of the house well covered with leade. Soon after, thei pluct (» The late Ejpedicion in Scotland It was in modest inscription on it has been preserved: — this expedition that the "master of the pioneers" "Cum Lethia, oppidum apud Scotus nonince- Sir Henry Lee, knight, carried off among his hire, et Edinliurytt$,iirimaria. apud cos civitos.in- share of the spoil a remarkable brazen font, pro- cetidin couflagrarent , Richard us L.ats Eq. auratui bably the one erected by Abbot Robert Bellen- mcflammis ertpttm ad Anglos jierduxit. Ilnjus den. He afterwards set it up in the Abbey church ego tauti henefieU memor, mm nisi Rotitm libem of St. Albans, and although it has disappeared, or, hivaic aolUus t nunc meant operant eliant injimis as the chronicler says, " hath been washed away Anglorwn libentcr condixi. Letts victor sic roluit. itself with the late deluge of sacrilegious avarice," vale. Anno Dont. MDXLA1L. et an. reyni Hen- during the civil wars or commonwealth, the rid Octari xxicvi. — Stavelev, p. 219. lxxiv PREFACE. of the leade, and had down the bels, which wear but two ; and, according to the Statute, did somewhat hearby dis- grace the hous. As touching the moonkes, bicaus they wear gone, thei put them to their pencions at large." (1) It is difficult to understand how the Abbey survived so much burning and suppressing. Those were not times when either monasteries or palaces were eagerly re-edified, and vet we are told by Lesly that the reformers once more spoiled the Abbey and damaged the Palace on the 29th June, 1559. We know for certain that Mary made the Palace her residence in 1561 ; (2) and there, took place, in rapid suc- cession, the chief scenes of her tragedy. The Queen was married to Darnley in the church of the Abbey, 29th July, 1566. There, in the following year, Rizio was murdered while clinging to her robe for protection. 53 ' There, she heard the tumult that proclaimed 111 Patten** Etptdkim to Scotlandt A con- of Scotland and the Dowglas." — Was the re- temporary but incorrect and imperfect note on cording Canon interrupted by the torches of the the fly leaf of the old Ritual Book records this English F invasion: — "Memorandum, vii Scptembris a.d. <•> l&th April. xlvij, the Erie Hartfurdc (Somerset) led ane '*' Buchanan tells us of his burial: — " Re- army of x.\ M. men be land, with xiij M. be gjna . . . cadaver Davidis, quod ante fores tern- see, and thair intendit for plane conques. pli sepultum erat, curavit de noctc transfercn- liuhilk come the samyn day to Hadingtoun, dum, ac in sepulchro proximi Regis et liberomm and on Gladsmur wes feildit be the Governor ejus collocandum." — But, lib. 1". PREFACE. lxxv the destruction of her husband. In the Hall of the Palace, on the 15th May, 1567, she was married to Both- well ; and on the 6th of June, she left it, never to return. On the 1 8th June, 1567, two days after the Queen's imprisonment, Glencairne and the Lords of the Congre- gation spoiled the Chapel of Holyrood. The next information we have, of the state of the Chapel, is from the proceedings in the General Assembly of 1570. (1) In the Palace were celebrated the nuptials of James VI. in 1589 ; and in the following year, the coronation of Anne of Denmark, his queen. In 1617, King James VI. ordered the Chapel to be repaired, and sent workmen from London, with directions for setting up pictures of the Apostles and other decora- tions, which threatened to excite a popular commotion ; and the design was abandoned. The Palace probably remained without alteration or much repair, from the departure of James VI. to England, down to the period of the great civil war. (2) Cromwell 01 See the Bishop of Orkney's account of it, of Rothiemay. There are two contemporary above, p. xxxvii. engravings of that view, both evidently executed < 21 It was during this period, probably in 1 646, in Holland. A fac-aimile of one was inserted in or 1647, that a drawing was made, of the West the first volume of the Bannatyne Miscellany, front of the Palace, by James Gordon, parson The same plate, with a few additions from the I xxvi PREFACE. appears to have added some building within the court, which was afterwards removed. But after the Restoration, the Palace was repaired and almost rebuilt by Charles IL, several of whose warrants and letters to the Commissioners of the Treasury, on the subject, show that the King took a personal interest and direction in the plans. (1) Sir William Bruce of Kinross, an architect of consider- able reputation in Scotland at that period, was the de- signer of the new palace, and also the surveyor of the work ; but the King and Lauderdale gave the minutest directions for the disposition of each floor, staircase, and apartment of the new buildings. Of the outward fabric, " his Majesty liked the front very well as it was designed, provided the gate where the King's coach is to come in, be large enough ; as also, he liked the taking doune of that narrow upper parte which was built in Cromwell's time." On the economy and arrangement of the rest, the King was still more minute, even directing "chimneys in the corners of rooms where it is not so convenient to set them in any of the sides."'^ other engraving, is given here, and must be re- '" In the General Register House, Eilin- garded with interest as the only representation burgh. Some of these are subjoined to the that has come down to us, of the Palace as it Preface, was occupied by Queen Man. I!1 Instructions 3d June 1671, in Appendix. v. 'O z *> 4 \— de ■ Q [J 3 W p >§ (J s £ B >?h o $ ** r4 p o V a «8 "J > •e ■V) < r- a r j < fa- *§ PREFACE. Ixxvii In 1676, Charles II. granted his warrant (I) for payment of ,£1734 sterling, as the estimated expense of the work necessary for completing the Palace and gardens, and bringing in water to the house. The church seems also to have been repaired by that King, who appointed it to be the Chapel Royal, and no longer to be used as the Parish Church of the Canongait. (2) King James VII. appointed the great room in the Palace, designed by his brother for a council chamber, to be fitted up as his private Chapel ; (3) and ordered <£ 100 sterling yearly, for the persons employed for the service of the music there. (4) In the same year, the King, grown bolder in the support of his religion, gave directions for fitting up the Abbey Church as a Catholic chapel, and W 21st Feb. 1675-6, in Appendix. Privy Councill, doe ilesigne sett apart and ap- <•' " Apud Halirudehouse decimo tertio die propriat the said Church for the ends and uses Septembris 1672. aforsaides; And doe declare the same to be his Act ancnt tlie Cltapel Royall. Majesteis Chappell Royeall in all tymes come- Whereas it is necessary and suteing to his ing: Discharging heirby the Magistrates of Edin- Majesties pious and religious dispositioun, that burgh or C'annongate to use the same hereafter some convenient place be designed and sett as aneParoch church; and that, notwithstanding apairt, wherein his Majesty and these of his of any former tolleration or possession they family at his Palace of Halirudhouse may wor- may pretend in and to the said church." ship God and perform all publick religious 1'rivy Council liet/ister. dueties; and that the Abbay church doeth ly lal Warrant to the Lords Commissioners of the contigue to the said Palace, and is at his Ma- Treasury, 25th Sep. 1 C116, in the Register House, jesties disposeall ; Therefore the Lord Commis- '*' Warrant, 19th May 1687. Ibid, sioner his Grace, and Lords of his Majesties lxxviii PREFACE. as the chapel of the Knights of the Thistle.' 1 ] Within a year from the date of that order, the last King of the Stuarts had abdicated the kingdoms of his fathers. At the Revolution, the populace of Edinburgh attacked the Church of Holyrood as a place polluted by the rites of Popery, and despoiled the interior ornaments, leaving nothing but the bare walls. They even broke into the vaults in which lay the bodies of King James V., of Mag- dalene of France, his first Queen, of the Earl of Darnley, and others of the monarchs and royal family of Scotland. They broke open the .lead coffins, carried off the lids, but left the rest. ( -» In 1758, the Chapel was repaired at the expense of the Exchequer, but the roof, injudiciously covered with stone, proved too heavy, and fell in, ten years afterwards. That was the last attempt to restore the Chapel of Holyrood. The ruins seem to have been cleared away in 1776, when, we are told, the bodies of James V. and some others, were still to be seen in their leaden coffins, and that the head of Queen Magdalene was then entire, and even beautiful.^ The same author tells us, the coffins, " Warrant M December lb'87, printed in corner of the church, on the 24th January Appendix 1G83 DalytlVs Scottish Poems, p. 26, Note. I»l Arnot p. 253. Sir It. Sibhald hail seen a > Arnot, p. 255. those coffins entire in a vault in the South-east PREFACE. lxxix and also the head of Magdalene of France, and the skull of Darnley, were stolen, when he visited the vaults again in 1779. This Preface has extended to an unexpected and incon- venient length ; and by some, the details relative to the Palace may be considered quite out of place. But it seemed not unfit to connect together the chief religious family of the Saintly David, with some notice of the Palace of his descendants, which succeeded to their Monas- tery. A parallel might even be found between the fate of the old religionists, blind to the signs of the times, anil the downfall of the Stuarts, amid the clouds and darkness that could not warn them. But in truth, it is in vain for a Scotchman, writing of Holyrood, to resist the religion of the place. Whatever be our creed or our opinions, the Palace of our old Kings is to us the the scene of the tragedies of a noble and a doomed race : — " these ancient mines ; We never tread upon tliem but we set our tout Upon some reverend historie." lxxx PREFACE. With regard to the materials of the present volume, the Charters composing the body of the text have been printed from the originals in the possession of the Lord Panmure, with the exception of the foundation charter,' 1 ) and two others/ 25 which are in the archives of the City of Edinburgh ; and two which have been printed from copies in the Register House, of charters in the possession of the Marquess of Lothian at Newbattle, (3) and the Earl of Stair at Oxenford. (4) The Bulls which form the first Appendix, are printed from the originals/ 61 preserved in the General Register House at Edinburgh. The second Appendix is selected from the copies of Father Hay, and Macfarlane, in the Advocates' Library. Unfortunately, we have seldom the means of ascertaining where the originals existed, or are now to be found. Of the illustrations, only a few words will be necessary. The first plate of seals, gives those of two generations W No. 1. |5) Except, of course, the transunipt placed hi No. 1" and 95. first in the collection, which is among the Fan- (»» No. 7. mure writs. W No. 7J. PREFACE. Ixxxi ot* the great family of De Quinci, Earls of Winchester, and Constables of Scotland. (1) Plate II. contains two seals, not attached to charters in this collection, but preserved among the homages to Edward I. in the Chapter House, Westminster. The first is the seal of Abbot Adam ; the other, the common seal of the convent of Holyrood, of that time. Beneath them, is the seal of Robert Stuart, commendator of the Abbey at the Reformation/' 2 ' Plate III. consists of three seals of Holyrood. The first is attached to a charter of Abbot John in 1377. (3) The second is the seal of Abbot Archibald, appended to a deed of 1477, in the General Register House. The third is the common seal of the convent used in 1568. (4) Plate IV. exhibits impressions of three common seals of the Convent of Holyrood. The first is attached to No. 114. The second is from a detached seal in the Museum of the Antiquarian Society of Scotland, from the style and workmanship, not very distant in time from the fol- lowing, which is appended to a charter in the charter-chest of Lord Napiei*, of date, 1591. I" Attached to No. 37 and 79. operant Uteris dabut ut in virum tali miuisteiiu 121 Appended to numerous charters in this eol- dujnum rratlrret, p. 277. lection. The Latin of the Seal-cutter must not ' 3I No. 14 of Appendix II. be attributed to the Commendator, — qui Parisiis w Appended to No. 133. lxxxii PREFACE. Plate V. gives two Royal seals ; the first, the privy seal of James I. ; (1) the second, the beautiful seal of Mary of Gueldres, (2) the coat impaling Scotland and Gueldres. The plates inserted in the work are fac-similes of — 1. A charter of Livingstun, by Robert, Bishop of Saint Andrews, styled on his seal, Bishop of Scots, who held the See of Saint Andrews from 1 128 till 1158. (No. 10.) 2. A charter of Christian, who was consecrated Bishop of Galloway in 1154, and died in 1186. (No. 25.) 3. A charter of William de Vipont, of the tithe of his coal-work of Kareddin, and the tenth penny of all vessels landing on his territory of Blackness. (No. 41.) 4. A taxation by Walter, Bishop of Glasgow, of the vicarages payable by Holyrood, for its churches in his Diocese. (No. 69.) The seal of the Burgh of Canongait, at the end of the volume, is from a stamp which was lately found in the neighbourhood of Leith. The wood-cuts of St. Margaret's Well, and the old gate-way of Holyrood, as well as the fac-simile of the old "' Appended to No. 116. Jnmes II. used a our heraldry, in the reigns of James IV. and V. similar privy seal, with Lions for supporters. The Unicorn is first used as an ornament on thu The Unicorns were not the old supporters of coins of James III. It does not appear in the the Scotch arms. They were introduced, to- heraldry of the Great Seal till the reign of probablj with the chivalrous system, the Mary, romantic names of our Herald?, and much of - attached to No. 126. PREFACE. lxxxiii engraving of the Palace after Gordon's drawing, have been already explained. Below, is St. Anthony's Chapel on Arthurs seat, with the Palace underneath. APPENDIX No. I. DEFENSIS FOR THE PARTE OF THE PROVOST, BAILLIES, COUNSALL, AND COMMUNITIE OF THE BURGH OF EDIN- BURGH, IN THE ACTIOUN AND CAUS PERSEWIT CONTRA THAME BE ANE VENERABLE FADER, ROBERT, COMMEN- DATAR OF HALIERUDHOUS, AND CONVENT THAIROF, QUHAIRBY ABSOLVITOR SULD BE GEVIN UPOUN THE SUMMONDIS LIBELLAT THAIRUPOUN, AS EFTIR FOL- LOWIS. Imprimis hauand consideratioun that upoun the narrative specefeit in thair sum- mondis, berand that thay wer infeft be gift of our Soverane Ladeis maist nobill pre- deeessouris in ane burgh callit the burgh of Harbargarie now callit the Cannogait, with commoun power to the burgessis thairof to sell and by all gudis als frelie as the propir burgessis of her graces predeeessouris rnycht do, with inhibitioun to all personis to tak be force breid aill claith or uther guddis within the said burgh by the will of the burgessis thairof; grantand alswa the said burgessis to be frie of all eustoraes baith to land or burgh owir all the realme off all guddis that thai said happin to by or sell : and siclik that the saidis progenitouris be infeftment disponit to the saidis abbot and convent and thair successouris the landis of Inuerleyth, ordinand tharae and thair men to be frie of all customes throw all the realme, with inhibitioun that na persone tak or poind within the landis pertening to the said Abbay, nor distribull nor tak ony of the said Abbot and Conventis men within thair landis or in thair passing in ony parte within the realme, ffor ony causses except thil't and effusioun of bluid, unto the tyme the Abbot and Convent had bein requirit to done thame Justice and re ... . Erectand and infeftand alswa the said Abbot and Conventis landis In fre regality, as frie to be haldin as the Bishop of Sanct- lxx.wi PREFACE. [Appendix. androis or the Abbot of Dumfermling hes thair landis : Inferrand tbairupoun thre nianer of actiones ; that is to say ane for allegit molesting and trubling of thame and thair burgessis for thair allegit possessioun previlege and libertie for selling of wines within the Cannogait in the moneth of November Anno &c liiij" ; and secundlie for the allegit causing and compelling of Johnne Harte and ntheris in- habitaris of the allegit burgh of Ilarbargarie to pay custome within the toun of Leith at the tynies specefeit in the saidis summondis ; and thridlie for the allegit taking of James Home furth of Leith to the burgh of Edinburgh in the moneth of October Anno &c 1° ; as at mair lenth is contenit iu the saidis summondis ; absolvitor suld be geviu v . . . cverie ane of the saidis pairtis ffor the caussis particularlie following. First becaus the first actioun pcrsewit for the allegit molesting of thame to brouk previlege of merchandice in the moneth of November Anno &c liiij ; the tytill producit be thame sa far as may appeir be the copy delyverit to us thairof, be the command subscrivit be thair advocat conforme to your ordinance, to the effect that we mycht considder quhow mekle of the charter producit be thame thai wald . . . fur thair titulis in the said caus, and that we mycht object and mak defens thairintill, on na wayis agreeis with thair narrative proponit for the furderance of thair caus, nor in na wayis contenis as is specefeit in the said narratioun and funda- ment, bot is far discrepant and disconforme thairto in sindrie partis. First the .said fundament contenis that the Quenis grace progenitouris infeft and gave to the Abbot and convent of the said abbay ane burgh eallit Harbargary iiuhilk is now allegit to be eallit the Cannogait; thair saidis tytillis on na wayis contenand that ony burgh wer disponit to thame nother Ilarbargarie nor uthcris, uoilit grantand that Ilarbargarie wes ane burgh, nor yit in cace Harbargary had lulu ane burgh, or rather gif ony village or pepill wes eallit Ilarbargarie, nocht grantand the samyn, yit it was nocht eallit the Cannogait in the titill producit to us ; bot allanerlie the titill tueching thir purposis oontenia thir wordis, eftir mony uthir dispositioncs, — Concedo eciam eis harbargary quoddam burgum inter candem ec- cleriam at meum burgum ; — quhairin na specificatiouu is maid that Harbargary wes ane burgh or wes ordanil to be erectit in ane burgh ; nee hec sonant aut voluni ■ rba in art. i porita, bot erar that licence wes grantit to big sum burgh quoniom dicta Herbargary illic porita potiut rhletur esse verbum licet barbarwm rignifkan* Appendix.] PREFACE. l*xxvii crcdibWter id quod edificare, quam nomen signijicans urban oppidum vel burgum ; quia si nomen esset, verba et dispositio aliter texerentur viz,-Concedo ers burgum deHerbargary, vd burgum quod harbor* appellator vel appellabatur inter eandem ecclesiam et meum burgum; quhairfor sen Harbargary in the said infeftment can nocht be tane as ane propir name of ane toun, nor yit can be understanding be the sauiyn that Harbary is now callit the Cannogait in cais it had bene ane burgh; the titill na wayis verefeis that part of the narrative and fundiment that thai ar ,n- feft in ane bnrgh callit Harbargary and now the Cannogait. In fortificatioun of the premissis it is notourlie knawin be the inspectioun of historeis that thair wes na bi^gingis about the said kirk of Haliruidhons the tyme of the granting of the said infeftment nor yit in that rowme quhilk is now callit the Cannogait, but allanerhe woddis and wildernes. Thairfor in the infeftment it is vdi-concedo ecuvn ers quoddam burgum-no^t expremand the certane name of the toun, for gif Harbary had bein ane propir name of ane toun this dictioun quoddam had nocht bein adnuttit to it -que dictio solet apponi designate ad res certam appellationem non habentes. And als the boundis now callit the Cannogait hes ay broukit that name past memor of man, and ay continwallie sen the foundatioun of the said abbay, and nevir callit with this name Harbargarie, nor nevir knawin as ane frie burgh broukand that name. Secundue incaise Harbargary had bene the name of ane village or sory toun at the tyme of the making of the said infeftment, and than erectit in burgh ; it is nocht certane be that parte of the said infeftment quhilk is extracted and gevin to us for titill, quhair the samyn lyis; the wordis thairof allanerlie berand harbargary quoddam burgum inter eandem ecelesiam et meum burgum. And sen tha.r is sindne kirkis and townis nemmit of befoir in the said infeftment viz. Sanct cuthbert kirk, Corstorphin, Libertoun, Ahaninier, the townis of Perth, StriueHng, Berwick, Ren- frew, Edwenesburgh; it is uncertane betuix quhilk of the saidis burghis and kirk the said allegit toun of Harbargary suld ly ; and thairfoir the titill producit vere- feis nocht Harbargarie to be that rowme quhilk is now callit the Cannogait. In respect alswa befoir the moving of this pley the said Cannogait wes nevir callit be sic ane name as Harbargary, quhilk gif ony sic had bene, wald have bein specifeit in sum bukis euidentis contractis or sum vthir writtingis, or by the com- lxxxviii PREFACE. [Appendix. monn voce and fame of peopill and auteutik men, and wald have kepit ay the auld propir name gif ony sic had bene, lik as the burgh of Sanct Johnnestoun kepis the auld name of Perth ; considering the principal! names of townis being at the fun- dationes thairof usis aocht nor can nocht be changit without ane greitt solempnitie and consent of the prince ; and thairfor the narrative of the saidis summondis being differing fra the said titill producit, thair audit ane ahsoluitor to be gevin &c. TiiniDi.ir. the said fondiment and narrative differris fra the saidis titillis in sa far as the narratioun beris that full and commotio power wes gevin to the burgessis thairof to sell and by all guddis als frclie but trubill or exactioun as ony of the Quenis grace maist nobill predecessouris propir burgessis mycht than do ; the said titill 01 at the leist the extract thairof gevin to us on na wayis coutenand the samyn, at the leist sa lang as is libellat, bot allanerlie tweching that purpois that grant wes maid as fullowis viz. Concedo lit burgenses eorum habeant communionem vendendi et emendi res suae cenales in foro meo libere absque calumnia et consite- tudine sieut met proprij burgenses ; — be the quhilk the fredomes is grantit to the said allcgit burgessis to by or sell but exactiones in foro regis quhilk is the princes fair, and nocht in all partis as the said libel] proportis : and swa the said titill is different fra the libel! becaus the titill is astrictit to ane ccrtane place, the libell lieand generall in that parte pretendand fredome in all partis and at all tyrne. In respect of the quhilk ane absolvitor suld be gevin. FerDLIE the said narrative is different fra the titill, insofar as the said narrative l>eris ordinand the saidis burgessis to be frie and esouerit of all customes and exac- tionea baith to land and burgh throw all the realm of all maner of guddis qnhilk the saidis burgessis happiunit to by or sell ; the titill benuad thir wordis as followis tweching the said purpois viz. Concedo eliam canonicos esse quietos de thelonco et . il ',11111' corunetudiru <» ojnnibus burgis et per totam terrain meam scilicet de omnibu* rebut quae gmewt vel vendentj na mentions being maid thairintill that the saidis preteudit burgessis awcht to be frie in inauer libellat, bot allanerlie the ckanonifi of thair propir guddis. And thairfor &C. Fiiti.ii: under protestatioun that all the defensis precedent and subsequent be dis- cussit in thair ordour as thaj ar proponit, and that be proponing of ony ane of thamc we pas nocht fra vthcris, nor yit grantis ony proponit libellat ; we except as eftir Appendix.] PREFACE. lxxxix followis ; first that na proces suld be led vpoun the summondis intentit aganis us quhill our actioun intentit aganis thame be first discussit, becaus this actioun iu- tentit be thame is preiudiciall to our clams first proponit be us aganis thame super aadern re, as maybe considderit be inspeetioun of our said clame and this libell pre- sent : quhairfor vnto the tyme oure libell be discussit, thair aucht na proces to be led vpon this summondis. Sextlie the said pretendit libell is on na wayis reliuant as it is consauit in the first actioun; in respect of the said fundiment quhairupon it is inferrit that the per- sewaris be vertew of thair infeftment and thair burgessis of harbargary hes bein in continwall possessioun in all tymes bipast, at the leist preceding the moneth of Nbuember anno &c liiij", and that in the said moneth Archibald Dowglas &c kest down the senyies sett furth befoir the lugeingis of patrik Archar and Hanis Tod Ducheman than induellaris in the said Cannogait, on na wayis expremand that the saidis Patrik and Hanis wer burgessis, lik as aucht to have bein allegit and sub- suinit -vpon the forsaid fundiment anent the fredome allegit grantit to thame bur- gessis of the Cannogait, in the quhilk thaj allege nocht sic priuilege grantit to all inhabitaris thairof. And thairfor absolvitor awcht to be gevin as is libellat. Sevintlie gevand and nocht grantaud that the personis foirsaidis wer burgessis, yit the said fundiment libellat can exceid na ferder than the titillis deliuerit to us apecifeis, in the quhilkis allanerlie sic purpois is twicht, that the burgessis of the said pretendit burgh suld have power and communitie to sell and by in the Kingis faris allanerlie, and nocht to have full power to sell wynes and vther stapill guddis in the Cannogait nor in siclyk rownies Hand adiacent to Edinburgh and within the boundis thairof, quhilk followis na way of the wordis contenit in the titill : and thairfoir son the samyn contenis na ferder fredome hot towart bying and selling at faris, thaj can nocht pretend to have had possessioun be vertew of thair titill, of seUing of wyne or sic merchandice in the Cannogait, to the quhilk thair titill producit exteudis nocht. And thairfoir absolvitor awcht to be gevin as is libellat. Auchtlie under protestatioun foirsaid, we aucht to be simpliciter absolvit fra the first parte of the said summondis, and nocht decernit to have done wrang in the trubling and molesting of the said commendatar convent and thair burgessis in thair possessiones of liberteis and freedomes, in bying and selling within thair allegit m xc PREFACE. [Appendix. burgh of Harbargarie, bccaus lang bcfoir the said moneth of aonembei libellat anno &c. liiij , and befoir the ten yeiris libellat precedant the said moneth of november, wo Provest baillies connsaU and commnnitie of the burgh of Edinburgh and oure predicessouris wer and lies bene continwally be the space past meinorof man, at the leist bo the space of xl zeris with the mair, be verteu of infeftment and preuilegis grantit to us be the Quenis grace maist nobill predicessouris in use and possessioun of breaking of all preuilegis liberteis and fredomes pertening to frie burrowis within the boundis of the burgh of Edinburgh and vtheris adiacent to it within the space of fyve at the leist fouro mylis round about the samyn as pertening to the fredome of the said burgh, and in special! of bying and selling of wyne walx and vther stappill guddis and stopping of all vnfre men and all vtheris duelland outwith the aid burgh quhatsumeuir within the boundis aibirspecifeit to vent wyne or sick guddis, sett furth senyeis or vse ony vthir takin peitening to ane frie burgh. And in special! quhen the inhabitaria of the said Caunogait attemptit or maid thame to usurp sidling of wyne or balding of mercattis in publict, or opinly vsouiid vther libcrtio or fredome pertening to ane frie burgh within the space of twentie or ten yeiris libellat, interruptioun wea maid to thame and the vsarie thairof stoppit lie the saidis provest and baillies and thaii predicessouris, and the saidis inhabitaria restand and acquiescand thairto, thaii senyeis being pullit doun and thair skaffaltis and buildie sett furth for selling of Schone and claith bene inlikwayis put of the gait and nocht sufferit t< > remane thairon, lik as in special] is contenit in the elaine goviti in be u- contrar tin' saidis inhabitaria of the Cannogail befoir your L. And thairfoir in the said moneth el' Nouember we the saidis Provest and baillies did na wrung in the pulling doun of the senyeis, libellat bot allauerlie vsit and defendit our auld possessioun : and insafar as may appeil that within the ten yeris libellat and befoir the said moneth of Nouember the inhabitaria of the Caunogait had ony vse or possessioun of selliug of wyne, (he samyn wes through the oceasionn of the frenche men of weir qnha oft resortit to that partis, to quheni gudlie we mycht nocht resist and qnha wald nocht want sic prooisioun reddy beside thame scllis. And thairfoir we raid lie assolzeit. XvNTi.ii: incaiss the persewaris and thair predicessouris hais hail grantit to thame rycht preuilege and fredome of burgh, nocht grantand the samyn, yit on na wayis Appendix.] PREFACE. xci thaj may pretend now ouy rycht or preuilege, because continwallio be the space past niemor of man or at the leist xl zeris and mair precedent the ten yeris libellat thaj have tint thair preuilege and thair libertie expirit in nocht veing of the samyn nor of na libertie nor fredome or takin of preuilege pertening to ane frie burgh, tmhairthrow gif ony titill of rycht of frie burgh wes ewir grantit to thame, be nocht vsing the samyn thaj slipped fra it, insafar as thaj nevir in tymes bigane or at the leist be the space of xl zeris afoir mentionat wes callit or repute burgessis, nor the samyn wes nevir callit haldin nor repute for ane frie burgh nor nevir namit as ane frie burgh befoir the moving of this pley, nor na commissionar of the inhabitaris of the samyn nevir resauit in parliament nor conventiones of frie burrowis to voit, nor nevir stentit with vther frie burrowis, havand na set merkat day nor fre fair, nocht haldand thair land frie fra nonentries and vthir charge, nocht enterand the aris of them that deceiss be thair baillies and precept of thair lord lik as is vsit in all frie burrowis within tins realme. And thairfoir, sen the said preuilege gif ony had bein grantit wes takin away be disuse befoir the said moneth of Nouember, according to the disposition of the commoun law, we did na wrang in stopping thame the tyme libellat. Tentlie the parteis complenaris allegis na peceabill possessioun nor possessioun of liborteis and fredomes pertening to ane frie burgh, nor for vther fundiment and titill proponis nocht that cwir thair pretendit burgh Harbargary now callit the Cannogait was creat or erectit in ane frie burgh, bot allanerlie foundis thame vpoun generall wordis quhilkis ryndis mair to ane licence grantit to big ane littill burgage nor to creat and erect ane frie burgh : becaus granting ane permissioun . . . princes of frie burgh is nocht compleia verlis tarn nudis general 'ilnts el incertis, bot expremand all and sindrie previlegis and liberteis in special vsit to be grantit to ane frie burgh ; and suppois the Prince had concedit licence to the Abbot of halyrud- hous and his successouris to big and erect ane burgh sine alio adiuncto, yit that is nocht sufficient to pretend that rycht of ane frie burgh, except that eftir the erectioun of it the preuilege of frie burghis be speciallie grantit to it and the samyn confirmit be the princes grantand and resignand certane landis and speciall preuilege to the samyn, lik as is on na wayis allegit in the fundiment of the complinaris. And gevand and nocht grantand that the prince had gevin ony priuilege of frie burrowis to the xcn PREFACE. [Appendix. pretendit Harbargary now callit the Cannogait Hand adiaeent to the burgh of Edinburgh contigue with the samyn, the quhilk lang of befoir wcs erectit with all liberteis freilomes and preuilegis that the Prince mycht geve as to the maist principal] of his burghis, yit niycht nocht the Prince on na wayis grant ony rycht to tho said burgh of Harbargary Hand within the boundis of the fredome of Edinburgh, in preiudice hurtc and diminvtioun of the said burgh and preuilegis grantit abefoir. without manifest oppressioun and derogatioun of the samyn. Nor it is nocht trew lik that the prince wald have put hard togidder twa frie burghis of equall priuilegis and liberteis, takand away the boundis and liberteis grantit and vsit be the tane to geve to the vthir, in manifest diminuiioun of the first, contiar all lawis equitie and ressoun ; ye the prince havand denudit his haudis in granting thaj preuilegis anis to the burgh of Edinburgh, niycht nocht conceid the samyn to ony vthir burgh in preiudice of it. In respect of the quhilk aud vtheris resones abone specifeit ane absolvitour suld be gevin &c. THE ANSUERIS AND DEFEXSIS TO THE SECUN1) PARTE AND ACTIOUN CONTENIT IN THE SUMMONDIS. Secundlie to the secund parte and actions contenit in the clame of the said com- mendatar and convent, bering in effect and begiunand at thir wordis — And siclik the said commendatar and convent and thair predicessouris burgessis of Harbargary now callit the Caunogait with all men and tcnnentis duelland vpoun thair landis of [nnerleith of baith the ane and vther sydis of the wattcr wes be verteu of thair infeftmentis libellat in all tymes past nicmor of man at the leist be the space of ten yeris next precedent the moneth of februar Anno &c xlvj to frie and exonerit of all customes and exactiones of all guddis iubrocht bocht and saidd be thame in ony parte within the realme and vso and wont to by and sell all maucr of guddis within the boundis libellat fro but custonie Nochtthelcs &c — as it is contenit at mail lentil in the said siMnniondis. To the quhilk we ansuer that absolvitor suld be gevin thairvpoun, in respect of the titillis libellat extractit and deliuerit to us attoure the boundis of tho quhilk Appendix.] PREFACE. xciii titill deliuerit to us we aucht nocht to ansuer nor na proces audit to be led bot cou- fornie tbairto. Absolvitor suld be gevin be ressoun that tliair is na mentioun maid in the samyn titill deliuerit to us of the landis of Innerleith nor na wayis contenit thairintill that the samyn landis pertenit to the persewaris nor yit is contenit in the titill deliuerit to us that tliair burgessis suld be frie in ony soirt of payment of customes for thair guddis in ony partis owder Innerleith or vlheris ; bot allanerlie the titill producit to us contenis the channonis to be frie of all guddis that thaj by or sell in all borrowis throwout this realme. And sua sen the said titill specifeis on na wayis sic fredome gevin to thair allegit burgessis nor to the induellaris of Inner- leith, vpoun the quhilk titill thair allegit posscssiouu is fundit to have bene be verteu of the samyn, and it on na wayis inakand mentioun thairof bot allanerlie grantand fredome to the channonis, absolvitor suld be gevin simpliciter fra the said actioun intentit contra us for taking of customes fra tliair allegit burgessis, nochtwithstand- ing ony assertioun and appreving contenit in twa allegit cbarteris maid be Robert erll of Fyffe and duke of Albany contenand thair ane clause — the said channoues and thair men ar frie fra paying of customes of all the Kingis landis within the realme — becaus in that assertioun thair is na specificatioun maid of ony fredome grantit to the pretendit burgessis of Harbargarie or to ony induellaris of Innerleith bot allanerlie to the channones and thair men quhilk ar to be vnderstandit houshald men and familiar seruandis : ffor oftymes and be the dispositioun of the commoun law the seruandis broukis the preuilegis and humanitie of the maisteris quhem thaj serve ; ffor it followis na maner of way — the channones of halyrudhous aud thair men suld be frie fra custome — ergo the pretendit burgessis of Harbargarie and induellaris of Innerleith suld be frie fra the samyri. Alsua the saidis charteris ar relative to the charter maid be King Dauid fuudator foirsaid, quhilk charter of King Dauid is pro- ducit and on na wayis specifeis that the channonis men suld be frie, sed tantum ipsos eanunicos esse quietos ; and swa the saidis vtheris charteris ar bot ane attestatioun be relatioun to the principall, berand vthir pointis nor is contenit in the principall, quhilkis insafar as thaj ar relative to the principall can nocht on na wayis mak ex- tentioun of fredomes grantit the channonis allanerlie in the principall ; and namelie sen the saidis charteris wer nocht maid be the Kingis of this realm, bot allanerlie be the Duke of Albany : And thairfoir absolvitor suld be gevin. xciv PREFACE. [Appendix. Secundliis incais the foirsaidis titillis wer aggreand with the foirsaid secund parte of the libell and verifeit the fundimcnt and major thairof, as on na wayis is grantit, we except and alleges that suppois we had tane up custome and dcweteis of gudia pertening to the inhabitaris of the Cannogait or Innerleith, or of vthir personis libellat inbrocht forth of vthir oontreis to the poirt of Leith, or that wer to pas to vthir partis forth of Leith, we did na wrang becaos we have the said poirt of Leith pertening to os heretabill. like as we bad of lang tyuie befoir the yeris libellat in the said secund parte, and infeft with customes and havin silver thairof to be vptakin of the goddis of quhatsumevir personis alsweill frie as of strangearis and vtheris that ar inbrocht at the said poirte or that ar to pas furth of the samyn : As alsua albeit the gudis of the saidis inhabitaris had sumtyme bene ouersene be slewth and negli- gence be the space of the ten yeris libellat, we in the yeir iramediatlie preceding wes in vse and possessioun of the vptaking of customes and exactiones of the guddis of quhatsumeuir personis inbrocht or to pas furth of the said havin be the space past memor of man immediatlie abefoir, as dewetie pertening to this burgh and preuilege thairof pertening thairto be the forsaid space lik as we ar yit continwallio sensyne in the samyn possessioun ; and thairfoir continwand the samyn did na wrang, and thairfoir audit nocht to desist and ceis thairfra nor yit to refound and pay our deweteis vptakin be us fra the personis libellat to the complenaris ; anent the quhilk desire to restoir ony customes to the persones libellat thaj nocht beand complenaris the libell is inept : And thairfoir absolvitor suld be gevin. TnniDLiE we did na wrang in the vptaking of the customes libellat and suld nocht now be compellit to restoir the samyn becaus in the moncth of Februar the yeir of god &c. xl yeris the lordis of articulis counsale and sessioun fand be cognitioun taken that the toun of Edinburgh and inhabitaris thairof wer in continwall possessioon of ancoraL r e and small oostomes in all the partis of the havin of Leith be vertew of thair titillis fredomes and prei ilegia grantit to thame be \ mquhill our souerane lordis pro- genitouris than schawin and prodocit befoir the saidis lordis, quhilk decrcit standand unreducit, we audit nocht to be decemit to have done wrang in the vptaking of the custumes fra the personis libellat in the xxxvj yeir of god libellat, and thairfoir suld be assoilyeit thairfra. FiiODLiE in the conclosioun of the said libell iuferrit baith vpoun the first and Appendix.] PREFACE. xcv secund pairtis thairof, it is desirit in effect that we suld desist and ceis fra making of impediment to the burgessis of Harbargario to by and sell all maner of gudis within the boundis of Edinburgh and Cannogait or within ony vther partis, and fra all compelling of thame thair burgessis and all thair men and tcnentis of thair landis to pay ony custumes of ony thair guddis lioclit within the boundis of Edinburgh or ony vthir parte, and to suffir the saidis burgessis brouk and joyis preuilegis and liberteis in bying and selling of quhatsumeuir guidis &c. quhilk on na wayis can follow vpoun the premissis according to thair titillis deliuerit to us as said is for the ressones afoir writtin; and speciale insafar as thaj desire that thair burgessis men and tennentis brouk sic preuilege within Edinburgh and sic places subiect thairto anent bying and selling to be fre of all customes in Edinburgh nochtwithstanding that thair infeftmentis and titillis mycht extend thairto, becaus the burgh of Edin- burgh wes ane frie burgh with libortie of burgh lang befoir the pretendit infeftment allegit maid to the persewaris be King Dauid thair fundatour, quhairthrow he be making thairof mycht na wayis hurt nor preiudge the fredome of this burgh lik as grantit the inhabitaris of the Cannogait and vther places within the boundis of the fredome of this burgh to vse the fredome of the samyn viz. to sell and by all soirt of guddis within the samyn, and to be frie of all deweteis pertening to the libertie and fredome of the burgh, sic as paying of pitty customes and havin siluer, in lifting of the quhilkis we and our predicessouris hes bene in vse and possessioun fra all personis nocht inhabitaris and fremen thairof, and namelie fra vnfremen as the in- habitaris of the Cannogait are vni're, contiuwallie sen the erectioun of oure burgh, and sua has bein commoniie haldin and repute anent thair vnfredome and anent our uplifting and possessioun of the saidis deweteis continwallie in all tymes bipast past memor of man ; nor zit suld we ceis in stopping of thame in bying and selling in the Cannogait of wine and vtbir merchandice and stappill guddis and vtheris quhilk pertenis to the fredome of ane burgh, becaus we haue bene in use and possessioun be vertew of the preuilege of our burgh to mak impediment to all personis that wald vse pretend the fredome of burgh be hying and selling of sic gudis in all partis nixt adiacent to our burgh be the space of foure mylis, in speciall in the partis of the Cannogait Leith and Newbottill as partis vufrie and subject, to our fredome, sua that within the samyn boundis na preuilege mycht be grantit be princes to erect ane frie xcvi PREFACE. [Appendix. burgh in diniinutiouu or to the hurte and preiudice of the said burgh of Edinburgh, it being than and laug tyme abefoir the fundatioun of the said abbay ane of the foure principall burghis within this realme as may be considerit be the quenis g. register and kingis lawis insert in the Maiestie. And insafar as be the fundatioun of the .said abbay may appeir that King Dauid fundatour thairof gaif and grantit to the abbot and conuent thairof and thair allegit burgessis ony priuilege or fredome Ira exactiones and customes, the samyn can be na ferther extendit nor thaj customes quhilkis the tyme of the grant maid wes in the kingis propirtie, and can nocht ap- prehend the rycht and fredome grantit of befoir to vtheris burrowis in hurte and preuidice of thame and thair preuilegiis quhilk thaj vsit abefoir. And thairfoir we for defence and confirmatioun of our saidis preuilegis and possessioun thairof contin- irallie joisit be us mycht lefullie mak impediment to the saidis inhabitaris of the • 'annogait to vse the fredome of merchandice nocht onlie in Edinburgh bot als in the Cannogait Leith and vther partis foirsaid subiect to our burgh as partis and pendicnlis of the fredome thairof; speciallie in consideratioun that the said Cannogait wea nevir creat nor erectit in ane frie burgh, nevir liavand grantit to it speciall clausis and concessiones of fredomes vsit to be expremit in erecting of frie burglns as all vtheris burrowis within this realme hes, nocht the inhabitaris thairof vseand thame selfis as men of ane frie burgh be voitiug in parliament, paving of extent nor vther takynnis pertening to frie burrowis, specifeit of befoir in the exceptiones maid to the first parte of the libell, nor yit swa denominat repute and haldin as said is. Qttore n supra. THE ANSUERIS TO THE THRID PARTE OF THE LIBELL. Item to the thrid parte of the said libell beginnaud thair And sielik Frances Ten- iiant &e. contenand in efi'ect that the said Frances provest for the tyme with the baillies and eommnnitie of Edinburgh in October anno &c. 1° tuik James Home furth of his dwelling hous within the boundis of lnnerleith and led him to the tol- buith of Eklinbnrgh and imprisonat him thairiu, na complaint being maid be thame of befoir to the said conimendatar and convent, and iustioe refusit, contrar the ten- aonr of the persewaris allegit preuilege and infeftmentis libellat&o. conolndand and Appendix.] PREFACE. xcvii desirand thairvpoun the said Frances proveat and baillies for the tyme and \vs to desist and ceis &c. We ansuer that we sold be assoilyeit fra that parte in respect of the titillis deliuerit to us, in the quhilkia na nieutioun is maid of ony fredorue grantit to the induellaris of Innerleith, as is ressonit in the first exceptioun maid agania the aecund parte of the summondis, and als that thair is na inhihitioun contenit in the said titill maid to us to tak ony personia within the boundia of Innerleith or vther laudis perteuing to the said abbay in maner libellat, hot allanerlie thair is apperand prohibitioun maid that nane tuik poindia within thair landis without iustice be re- quirit of the abbot and convent and refuait, as apperia in thir wordis contenit in thair charter viz. Et prohibeone aliquis capiat pandum super terris sancte cruris nisi abbas eiusdem loci rectum et jus facere recusauerit ; and aua sic fredomes and liberteis nocht being contenit in thair infeftment and titill thaj can nocht infer thair- vpoun that we have done wrang, or that we have cumin in the contrar of thair infeftment or preuilege contenit thairintill. And thairfoir suld be aaaolyeit. Secundlie thair wes na wrang done be the aaid provest baillies and communitie for the tyme in taking of the aaid James furth of his hous the tvme libellat and bringing of him to the tolbuith of Edinburgh, becaua immediatlie of befoir the tak- ing of the aaid James, Francea Johnneatoun being apprehendit be the said provest and his cumpany within the aey merk and bavin of Leith and fredome of thia burgh, for certane offences than inatantlie done be him within the boundia of the aaid fre- dome, and chargit to paa to the tolbuith of Edinburgh to vnderly the ordour of law thairintill for hia offence couforme to the previlege and vae of the said burgh, as he wes paaaand langia the brig of Leith in cumpany with the said provest in purpois as «ea belevit to have obeyit the said charge, he maisterfullie eschewit the said cumpany and fled to the aaid James Home houa, deforaand thairthrow the aaid pro- veat, quhair the said James nocht onlie reasavit the said trespassour eachewand fra the handia of iuatice bot als malitiouslie with injurious wordis refusit to deliuer him to the said provest, and attour in hie contemptioun of the quenis and his auctorite atruik the aaid proveat with his filte he being in executioun of his office and hat fute followand the offendar to the said James hous ; and sua the aaid proveat at that tyme takand the aaid Francea and Jamea and bringand of thame to this tolbuith of Edinburgh did na wrang, bot did that thing quhilk wes lefull to thame to have done n xcviii PREFACE. [Appendix. to ony man trespaasand within thair fredome eschewand frn thame oftir that he wes apprehendit within thosamyn, thaj followand vpon him hat fntc, (jiihome thaj myeht have apprehendit in quhatsomeuir boundie he jiast to, and siclik thame <[uha maid the impediment in executioun of iustiee be ane iniurious manor as said is, partiei- pand and assistand to the said cryme : quliilk James and Frances Johnnestoun for the cryme-s committit be thame the said tyme come in will of thair awin fre consent to the connsall of Edinburgh and ressavit punissioun thairfoir. Quhairfoir absolvitor -iild bo gevin. Tiiridlik the said James Home duelling houB furth of the .\ V ENT A< i A N IS TI 1 E SAIDIS PROVOST BAILLIES COUNSALL AND COMMUNITIE FOR Appendix.] PREFACE. xcix THE ALLEGIT TROUBLING OF THE SAIDIS COMMENDA- TAR AND CONVENT AND TIIAIR TENNENTIS OF THE CANNOGAIT IN THAIR POSSESSION OF CERTANE PRIVI- LEGIS WITHIN THE BURGH OF THE CANNOGAIT AS THE SAID SUMMONDIS BERIS. Item in the first, ansuerand to the first pretendit exceptioun objectit aganis the first parte of the said summondis, tueching the molestatioun done to the inhabitaris of the said burgh of the Cannogait lie stopping of tliame to use the privilegis quali- fiit in the saidis summondis, Sayis that the first parte of the said first exceptioun foundit npoun the siguificatioun of Harbargary item the maner of ane grammatical disputatiouu quhidder Harbargary be ane verb or ane nowne substantive, quhilk we reckin to be ane nowne substantive and sumtyme to be ane propir name in auhl dayis of the boundis now callit the Cannogait ; for we culd not find in latine sick ane word as Harbargary to be ane verb, and thairfoir apperandlie the saidis boundis now callit the Cannogait wes abefoir callit Harhargaiy, and swa is reput and haldin be the anciant inhabitaris thairof. Alwayis quliidder Harbargary be ane nowne or the name of ane toun or ane verb, that disputatioun makis na defence or exceptioun aganis the summondis as it is consavit, berand speciall that the boundis now callit the Cannogait wes the toun and boundis quhilk wes erectit in ane frie burgh at the tyme libellat, and that the inhabitaris of the boundis lies bene continwallie in pos- sessioun of the preuilegiis libellat during the space mentionat in the saidis summon- dis, and thairfoir quhidder Harbargary be ane propir name of burgh than ane verb signifiand power to big ane burgh, yit insafar as the samyn wes to be biggit within the boundis libellat now callit the Cannogait, and erectioun of the said burgh maid within the boundis libellat, as the saidis summondis beris, the titill producit is suffi- cient titill to persew the saidis summondis as it is consavit : and albeit the saidis boundis be now callit the Cannogait and swa hes bene past memor of man, nocht- theles it may sua be that the saidis boundis had bein callit Harbargary the tyme of the erectioun of the burgh libellat, as Ediuburgh beis uocht all the verry propir name quhilk it had at the tyme libellat, for be impositioun of men the names of boundis and landis ar changit according to thair fantase : and ferder quhair it is c PREFACE. [Appendix. said all wes wildirness betuix the abbay of Halyrodhons and the burgh of Edin- burgh at the cyme of the making of the infeftment libellat, trewlie we beleif the contrar to be of veritie, for thair wes na wildimes bot plenissit ground within the boundis foirsaidis. Alwayis that exeeptioun and argument nowther assoilyeis nor elydis the said pretendit precept. SECtTNDLlE ansuerand to the second pretendit exeeptioun, menyngthat it is nocht certane be the extract of the infeftment gevin to the saidis provest and bailliea pro- curatour qubair the boundia libellat 1 vis, is na way relivant, in respect of the dracht foirsaid berand in the begynning that our Bouerane ladeis predicessouris for the tyme gaif disponit dotit and confirmit to tlie kirk of Ilalyrudhous omnia in infeo- famento et carta subtcripta contenta, amangis the qnhilkia thair is diueris vthir small kirkis dotit thairto sic as is namit in the said pretendit exeeptioun, and thair- eftir erectis and gevis preuilege of burgh to the boundis and toon than Hand betuix the said kirk and the toon of Edinburgh, and qohair it is allegit that insafar as thair is diners kirkis mentionat in the said infeftment and thairfoir it is vncertano betuix qnhilkia of the saidis kirkis and the said burgh of Edinburgh the boundis erectit in burgh at the tyme libellat lyis ; that is ane sempill argument, for sen tlie hail] in- feftment fra the begynning is maid expreslie to tlie kirk of Halyrudhous and all the vthir kirkis annixt thairto as patrimony thairof, and alsiia the erectioun of the said burgh libellat maid to the said kirk and channonis thairof, the said infeftment berand the said erectioun to be of the boundis Hand betuix the kirk of Ilalyrud- hons and the said burgh, as may cleirlie appeir he tlie inspectioon thairof, compre- hendis onlie the principal) kirk ; ami sua tlie saidis boundis ar certane. Attoor thair is na kirk Bpecifeit in the said extract except the kirk of I lalyrudhous : and further in respect of the continwall posseasioun libellat be vertew of the infeftment foirsaid within the boundis of the t'anuogait the said titill is vcrry Sufficient ; for as is befoir relicrsit sic small streittis takis and changifi names at tlie pleSOUT and impositiotin of men as is befoir writtin and oft tynies since in moiiy caussis and oft lies the Cauno- eail bein hard callit of the anld Barbargary. And thairfoir your L. takand consi- deratioun of the saidis summondis and titill the said exceptions is BWa frevoill that thair nedit na ansuer thairto and Stlld he repellit &0. Ttiumui: ansuerand to the thrid pretendit exeeptioun berand that the fumliuient Appendix.] PREFACE. ci and narrative of the said summondis differris fra tho said titillis, is na way relivaut in respect of the saidis titillis quhilkis gevis sic power sufficientlie as is crualifeit in the saidis Summondis to the inhabitaris of the burgh lihellat : becaus the said power mentionat in the said pretendit exeeptioun berand quod princeps concessit ut bur- genses burgi libellati hdbeant communionem vendendi et emendi res suas vena/ex in foro reglo libere sieut burgenses regij, gevis power & libertie to the saidis burgessis to by and sell as the summondis beris in all our soueranis mercattis quhilkis ar the mercattis of all burrowis, be ressoun that all burghis of the realme and mercattis thairof ar callit our soueranis burghis and mercattis : and thairfoir the preuilegc of selling and hying grantit to the iuhabitaris of Harbargary can uocht be astricted to be in publict faires alanerlie as the said pretendit exeeptioun beris, becaus the worde forum is ane generall worde signifeand all kynd of mercattis : and thairfoir the saidis titillis contenis als largo general power as is libellat And sua the said pretendit ex- eeptioun awcht and suld be repellit &c. Ferdlie the ferd pretendit exeeptioun fundit aganis that parte of the said suni- mondis berand the iuhabitaris foirsaidis to be frie of all custumes & exactiones baitli to burgh and land that the said titill beris nocht sa large ane preuilege to the saidis burgessis and inhabitaris of the Cannogait as is libellat, hot oulie to the channonis, sayis the said pretendit exeeptioun is to be repellit in respect of the saidis titillis, becaus thair is ane vthir particular tytill producit by the titill contenand the elaussis mentionat in the said pretendit exeeptioun, berand the said immunitie and libertie of customes & exactiones to the saidis inhabitaris as the saidis summondis beris, at the leist the said titill wes in dew tyme offerit be maister Dauid Borthuik procuratour for the saidis commendatar and convent to maister thomas M c calzanc procuratour for tho saidis provest and baillies &c. reallie and with effect ; quhilk yit is reddy be sehawin and producit and red gif neid beis. And thairfoir the said pre- tendit exeeptioun is to be repellit. . Fyftlie acceptand the fift pretendit exeeptioun proponit for the parte of the saidis provest baillies counsall and comniunitie insafar as it makis for us &c, sayis it suld be repellit, albeit the clame mentionat thairiutill had bein first intentit lik as it is nocht, be ressoun that baith the saidis caussis specifeit in tho said pretendit exeep- tioun being callit in the moneth of Julij last bipast or thairby, thair wes ane tenne cii PREFACE. [Appendix. aarignit be your L. in Nouembei last bipast to baitli the Baidia pairteis to geve in all defenssis agania vtheris Bummonda and clamee ; and sen the saidis provest & bailliea hea r-ut it na ferder diligence in perauit of thai* said clame, thair slewth suld nocbt preiudge aa, quia eigilemtibus frie burrowis within all the boundia specifeit iu the said pretendit exceptioun becaus Item it may stand that the saidis provest bailliea counsel! and communitie had vsit the saidis preuilegiia within all the saidis boundis becaus all burgessis lies libertie be preuilege of thair burgh in all partis to vse trafect as merchandis : and nochttheles the inhabitaris and burgessis of the Cannogait to half vsit thair preuilegis libellat semblablie ; for baith the saidis vsia may stand togidder: and thairfoir that point of the said pretendit exceptioun elidis na way the saidis sumniondis. Item the seeund parte of the said pretendit exceptioun berand the impediment maid be the saidis provest bailliea counsall and communitie to the saidis burgessis of the Cannogait to vse the preui- legiis foirsaidis, and the saidis burgessis of llarbargarie acquiescing thairto, is iulikwayis vnrolevant, in respect of the saidis summondis berand the infeftmentis iibellat with possessioun as is contenit in the saidis summondis, quhilkis standing, the impedimenl gif ony wea be the saidis provest and baillies, it wes done be way i oppressioun and tyrannic ; and gif the said burgessis of the Cannogait aequiescit thairto be ony space to ane burgh or thairby, quhilk we grant nocht, that wes onlie for fcir of the said tyrannic and crucltie to be vsit be the saidis burgessis of Edinburgh being ane greit multitude with ressone reddy to opprea thair jmir aychtbouria : and .sua the saidis impedimentia indncia na sufficient fundimcnt to elyid the said summondis as it is cousavit &c. Item the said exceptioun in that parte is na way relivant as it is proponit in respect of the saidis summondis baring ane continwall possessioun of the preuilegia libellat be the space nf xx yeris at the leist ten yeria last bipast; and thair ia na continwall impediment libellat nor yit continwall acquiescing thairto be the saidis inhabitaris of the Cannogait during the said space; nor yit is it allegit ony impediment and acquiescing thairto maid or had be ony space; nor yit ia it mentionat nor expremit at quhat tyine wes the said impediment maid, [tern attour, the making of the impediment induces na rycht to the makar of the impediment nor yit can preiuge the rycht of him quhem to it is maid, vthrrwnyis ony persone be troubling of his nychtbour iu brouking of his [andia ami rowmes suld obtene ane pretendit rycht to the saidis nyohtbourie Appendix.] PREFACE. cv landia and rowrues in the quhilkis he lies vsit sic trouble and impediment aganis all law and ressoun equitie and conscience. Item the said pretendit exceptiouu is direct eontrar to the saidis summondis quhilk beris the said burgessis of the Cannogait to haue bein continwallie during the space libellat in peceabill possessioun of the prcuilegiis libellat during the space contenit in the saidis summondis, vnto the quhilk the said haill exccptioun is direct eontrar becaus it can nocht stand of veritie that the saidis burgessis of Edinburgh broukit the saidis prcuilegiis within all the bouudis libellat, and that thaj maid impediment to the saidis burgessis of the Cannogait to vse the liberteis libellat, and that the saidis inhabitaris acquescit thairto, and that the saidis burgessis of the Cannogait broukit continwallie the preuilegis foirsaidis during the space libellat. And thairfoir the said pretendit exceptioun is to be repellit. Item as to the occasioun of the Franchemen mentionat in the said pretendit exceptioun, that is na ansuer, for the possessioun libellit is begun or thair cuming heir in multitude &c. Nyntlie ansuerand to the nynt pretendit exceptioun sayis it is ane expres negative and vnrelevant, for ane preuilege or libertie grantit to ony personis boundis or commonitie expiris nocht be the non vsing thairof during the space libellat ; attour it is direct eontrar to the saidis summondis berand continwallie vsing and possessioun of the saidis preuilegis and liberteis libellat during the space mentionat as in veritie the saidis inhabitaris vsit continwallie at all tymes be the space foirsaid ; and thairfoir the affirmative of the said exceptioun is nocht onlie of veritie hot is alsua libellat &c. Item as to that parte of the said pretendit exceptioun bering that the said Cannogait wes nocht nemmit nor repute as frie burgh nor send commissionaris to parliament and stentit with frie burrowis, that parte is nocht relivant in respect of the saidis summondis f'undit in mero possessorio vpon the truble done in possessioun, libelland alsua coutiuwall possessioun of the liberteis and preuilegiis libellat, quhairunto the saidis allegeances makis na sufficient ansuer. Attour the burgh is erectit to the prelatis vse, nocht to stent with the kingis burrowis nor send commissioun in parliament ; the prelat satisfeis in the parliament for all his preuilege and patrimonie. Nor yit is it nocht ony argument to elyid the saidis summondis that the dischairgeairis thairof may nocht cntir frelie to o cvi PREFACE. [Appendix. tliair landis but precept of the ouirlonl, for that is for tlie weill of the superiour, quhilk is retenit for hie particular proffeit, and the retentioun thairof makis na dirogatioun to the remanent preuilegiis specialie in respect of the summondis foirsaidis and possessioun libeliat thairintill &c. Tentlie ansuerand to the tent exceptioun fundit vpoun ane argument berand that the generall infeftment of burgh is nocht sufficient infeftment for broukin of tin- preuilegiis of burgh &c., that is vnralevant, for the kingis grace erectand ony towne or boundis in ane burgh ami calling it ane burgh hut mair expressioun, the Baidia towne & boundis will and awcht to brouk and joyss the preuilegiis and liberteis of burgh, quia conrctmi a/'n/no omnia sine quibtu id expedire rum i")te$t coneetsa videntur, and theirfoir sen ane burgh can nocht be without the saidis liberteis and preuilegis, the prince erectand the saidis boundis in ane burgh bes thairby alsua gevin and grantit the preuilegis foirsaidis. Attour in all the aid infeftmeutis of this realme the princes thairof for the tymc erectand ony boundis in burgb thocht it sufficient to expreme the saidis boundis to be burgh allanerlie but mair, lyk as it is of verilie that the expressioun or erectioun of ony boundis in burgh is sufficient to geve & grant all preuilegis of burgh. Item the said pretendit aiisuer is na way relivant in respect of the saidis summondis contenand per expreuum the preuilegis of burgh with the power of hying and selling frelie with inhibitions to all pereonis to molest or trouble the burgessis ami inhabitaris of the boundis foirsaidis in selling of breid elayth or ony vtber sellabill with iliuers vtheris preuilegis contenit in the said summondis with possessiouu continwallie following thairvpoun conforme to the saidis summondis. Item as to the last parte of the said pretendit exceptioun berand that the burgh uf Edinburgh wes lang befoir the tyme libeliat erectit in ane frie burgh and that thairfoir our Boueranis predicessouris mycht nocht grant the preuilegis foirsaidis, ansnerand thairto -avis the said pretendit exceptioun in that parte is verry irrelevant, for albeit our souenmis maist nobill predicessouris had of befoir orcetit the tOUD uf Edinburgh in ane burgh thay have nocht thairby thirlit and astriotit their Liberteis ami auctoritie royal] safarae thaj bene nocht ahill to grant preuilegis to ony vthir persotiis, nor In- the granting of preuilegiis or erecting of the totin of Edinburgh in ane trie burgh the prince is not secludit thairthrow fra granting of Appendix.] PREFACE. cvii sic preuilegis to ony vthir personis dwelling without the said hurgh of Edinburgh, becaus all sic concessioun and erectioun is done be the prince gratiose, and thairfoir thair handis can nocht be closit fra all vthir benivolencis to thair vthir subiectis, speciallie be ressoun that in the said pretendit exceptioun it is nocht allegit that our souerane ladeis predicessouris at the tyme of the erectioun of the said burgh of Edinburgh in ane frie burgh secludit or abdicat thair hienes power fra granting of ony liberteis within the boundis specifeit iu the said pretendit exceptioun, or thai the fredome thairof wes grantit be sic preuilegis as na persoun within the boundis of the Cannogait mycht or suld be abill to vse sic preuilegiis as is libellat. Item the said pretendit tent exceptioun in the parte foirsaid is na way relivant in respect of the said suuimondis, becaus the said pretendit exceptioun tend ... to the ground rycht of the causis libellat albeit the said summondis onlie intent . . . vpoun ane verry possessour allanerlie, for geving and nocht granting that our souer- ane ladeis vmquhil predicessouris had erectit the burgh of Edinburgh as the said exceptioun beris, swa that thair mycht na preuilege be grantit to the boundis of the Cannogait, yit insafar as the saidis boundis wes thaireftir erectit in ane burgh, and the said erectioun standand as yit vnreducit and be verteu thairof the inhabitaris and burgessis of the saidis boundis hes bene in vse and possessioun of the liberteis and preuilegis libellat as the saidis summondis beris, the saidis jjrovest and baillies did wrong in the molestatioun libellat without ordour or cognitioun in the caus nochtwithstanding ony pretensis of rycht or lit ill that thaj mycht have thair, lik as it is nocht permittit of the law to ony man to trouble ane possessioun quhilk hes indurit be the space libellat albeit he wer ane violent possessour. In respect of the quhilk the said pretendit haill exceptioun awcht and suld be repellit. HEIR FOLLOWIS ANSUERIS TO THE PRETENDIT EXCEP- TIOUN PROPONIT AGANIS THE SECUND PARTE OF THE SAIDIS SUMMONDIS. Item the first exceptioun proponit aganis the said secund parte quhilk is intentit vpoun the truble done to the saidis commendatar and convent anent the payment cviii PREFACE. [Appendix. of oust. lines is na way relivant in respect of the titillis prodncit for the parte of the said commendatar and convent, and specialie of the tit 111 mentionat in the said pretendit exceptionn allegit maid be vmqnhil Robert crll of Fyfe duik of Albany cjiiliilk is ane confirmatioun and approbatioun of the infeftmentis and charteria maid !»• vmqnhil King Dauid fundatour of the abbay of Ilalyrudhous and his successouris contenand sio clausis as followis viz, /•/ canonici monastery sancte cruris et eorum /i<>iniii> s in omnibus burgis et per totum regnum Scotie el per tota/m terram regiam ul nm a! theloneo et consuetudine sint quieti, crahilk is sufficient titill for that parte of the saidis summondis; nor can it nooht bo allegit that the said clausis (homines) comprchondis nooht the burgessis of the Cannogait or \thir tennentis of the said commendatar & conventis boundis of Innerleith, bot onlie is extendit and to be vndcrstand to comprehend the said commendatar and conventis honshald men. be ressoun that the said clans ^homines] comprehendis all thair tennentis alswcill as thair houshald men, specialie in the auld maner of speking quhair the honshald men at callit seruandis and tennentis, and duellaris vpoun ony lordis landis ar callit coram homines, quhilk may cloirlio appeir be the tennour of the saidis titillis and diners vtheris infeftmentis gevin to the said commendatar and convent, and -peeiallie be the charter gevin be our sourauis vmqnhil maist nobill gudsir Bayand, et prohibeo firmiter //. aliquis canonicos sine homines eorum qui' in eadem terra hi, i, tint iniusti grauarent, be (pihilk it may Weill appeir that the word homines comprehendis the tennentis duclland vjion thair ground. Attonr thair is ane cxpres titill by the titill foirsaid producit berand the burgessis of the said burgh of the Cannogait w*' quietus ,/,■ muni consuetudine /<■ omni theloneo in omnibus burgis t , totam Scotiam thame in vsing of thair possessiounes, (juhilk can nocht stand with ane ressoun equitie or conscience, as is befoir rehersit in the ansuer maid to the audit exceptioun proponit aganis the first parte of the saidis summondis. Item as to that parte of the said pretendit exceptioun, berand that na pienilege mycht be grantit be princes within the boundia libellat in diminutioun hurte or preiudice of the toun of Edinburgh, I ansuer thairto as I did laitlic abefoir that we ar nocht now vpoun ane questioun of the ground rycht, nor yit ar we hahlin to dispute quhidder that princes mycht geve the saidis preuilegeis or nocht, or gif the infeftmentia and erectioun libellat wes weill gevin and maid or nocht, be ressoun that the said summondis is allanerlie foundit in possessorio super turhata posses- none as is befoir contenit, in the quhilk ony titill with sa lung possessioun as is libellat is sufficient to the complinaxis; for ony man or persone broukand landifi rowmes or preuile.uis he sic continwall .... as is mentionat in the saidis summon- dis be ony titill may nocht be troublit thairintill vthorwayis nor be ordour of law, and incaifl ony trouble be maid to thame in thair possessioun be way of deid, thaj ar and sold be without disjmtatiouu vjion the validitie of the titill quhairby the samyn is broukit and possidit, as at tenth is contenit in the ansuer laitlic maid of befoir to tin- secund exceptioun proponit aganis too Becund parte &e. [tern thair is na sic titill allegit for the parte of the said luirirh of Edinburgh as may be sufficienl to Beclude the handia of the prince Era granting of the preuilege libellat, ami quhair it is .said that the Kingis grace mycht no! exoner the saidis in- habitaris of ony vthir CUstomes nor he than had in his handia, the contrar is of veritie, becaus the cuatomes quhilkia the inhabitaris of Edinburgh pretendis rycht vnto, nocht granting the samin to bene grantit to thame befoir the saidis infeft- mentis libellat, ar hot the small customes of vnfremenis iruddis. and quhen ony man i maid bnrgeasu of ony bnrgh he is exonerit thairof; swa that and onr Sonerane wald erect ane bnrgh in ony parte in Scotland now, the burgessis thairof will noclit be subied to pay the saidis customes. lyk as the bnrgeasis of nil burrowis of this realme erectil in burgh Ben tin- erectioun of the said btirgh of Edinburgh, ar fre of Appendix.] PREFACE. cxiii all tho saidis customes, and payis nane thairof in the bavin of Leith ; and tliairfoir our Soueranis predicessouris mycht, be erectioun of the saidis boundis in frie burgh or vtberwayis as ho plcsit, have exonnerit the tennentis and inhabitaris libellat for the customes libellat ; at the leist, in respect of tho saidis titillis standand with pos- sessioun following thairvpoun continwallie during the said space, the saidis provest and baillies mycht na wayis have maid the impediment libellit, and eonrpellit the personis foirsaidis to have paid the saidis customes. Item, as to the lattir parte of the said pretendit execptioun, berand that the saidis boundis wes nocht erectit with preuilege of burgh per expression, ansueris that is nocht necessar to be done, as is befoir rcssnnit ; and attour thair is diners preuilegiis of frie burgh expremit in the said infeftment. And tliairfoir the said pretendit exceptiouu audit and suld be repellit, &c. ANSUERIS TO THE PRETENDIT EXCEPTIONES MAID AND PRODUCIT AGANIS THE THRID PARTE OF THE SAIDIS SUMMONDIS AND TAKING OF JAMES HWME. Item the first ansuer maid thairto is not relivant in respect of the saidis summondis berand the preuilege and libertie grantit to the saidis commendatar and conventis predicessouris contenand expres inhibitioun to all maner of personis to molest dis- tribull or tak ony of the saidis commendatar and conventis men within the saidis boundis, or in thair passing be quhatsumeuir partis within this realme, for ony caussis except thift and effusioun of bluiil, vnto the tynie the saidis commendatar had bene requirit to do thame iustice and refueit, couforme to the quhilk thair is sufficient titillis producit to geve actioun to persew the said thrid parte of the saidis summondis, and forder, ma titillis reddy to be producit thairanent, gif neid beis. And ferder, thair wes manifest wrang done in taking of the said James furth of the boundis libellat, at the tyme specifeit in the saidis summondis, the saidis boundis beinc vnder the regalitie and patiimonie of the Abbay of Halyrudhous as is libellat, quhairin the provest and baillies of Edinburgh can nocht pretend jurisdictioun, it being regalitie and patrimonie of the said abbay of Halyrudhous. In respect of the quhilkis tlie said first exceptioun is alluterlie to be repellit, &c. P cxiv PREFACE. [Appendix. Secundlie ansuerand to the secund pretendit exceptionn sayis it ua way inditis nor elydis the said summondis, for albeit the said James had offendit to the said Frances Tennent at the place specifeit in the said exceptionn as the samyn beris, yit that wes na sufficient cans to the said Frances to have apprehendit the said James and brocht him to the burgh of Edinburgh and thair to haue causit him nnderly the sensamcnt of the jurisdictioun of Edinburgh, bccaus nocht onlie be the preuilegis of the said regalitie but alsua vpoun the commoun law the said Frances awcht and suld first have complenit vpon the said attemptat to the said James ordinar juge foirsaid, insafar as the said allegit offens is allegit to haue bene committit within the boundis of the said regalitie, tlie said James then being induellar thairof: And thairfoir the said Frances provest foirsaid for the tyme did manifest wrung in takking and apprehending of the said James and careing of him to the said burgh of Edinburgh, vsing jurisdictioun and tryall of the allegit attemptat foirsaid at the tyme libellat as being his ordinar Jugo, specialie nocht requirand the ordinar Juges of the said regalitie to minister iustiee anent the fait foirsaid: for following the commoun devisioun of the municipal] law, ane trespassour deservand deid fleand furth of ane schire to ane vther, the schirref of the schyre quhairfra be is fled suld inquire the schirref of the Bohyre quhairinto t lie said trespassour is fled to apprehend him be his auctorite within his awin jurisdictioun foirsaid; and thairfoir gif the said Frances Johnnestoun had fled fra the said Frances Tennent as is allegit, t lie sai' Ch. vietuall. Johnston of Shyns his teynds of 20 ackors of the old lewd Burrowrauire of Edin- burgh, worth 12 Bolls. M c Culloch his teynds of Guttries worth 13 Bolls payes to the Minister of Liber- tun 1 Boll. Borthwick his teynds of Todshills worth 8 Bolls vietuall. I 1< rk Provest of Edinburgh his teynds of Why t house worth 13 Bolls vietuall. Preston of Craigmillar his teynds of C'raigmillar Cairnstows Bridgend I Cameron worth 72 Bolls, payes to the Minister of Liberton 8 Bolls bear. Crichtou of Lugton his teynds of the lands of St. Leonards worth 40 Bolls. Bowman his teynds of Southhouse worth 8 Bolls. Litle his teynds of ye Halfe Lands of Libberton worth 24 Bolls vietuall. Edgar bis teynds of Peppermilne and Kings Meadow worth 12 Bolls. Aikenhead his teynds of Ackers in the Burrowmuir worth 4 Bolls vietuall. 1 ' I" The second of these stent rolls is printed 31. 3. 13.) and the figures especially are to be from a careless transcript, (Adv. Library M.S.S. distrusted. APPENDIX, No. III. DECREE OF THE LORDS OF COUNCIL.* 1 B. Orknav v. Barrie. Septimo Marti) 1 5$ %. Anent the supplieatioun gevin in be Adame bischop of Orknav commendater of Halyrudhous and convent thairof and als M r Johnne Spens of Condy aduocate to our souerane lord for his graces entres, and the induellaris and inhabitants of the Cannogait benetli the girth cors thairof* for their entres, aganis Williame Barrie and Henrie Sincler broder to vmquhil Sincler of Gosfurde, makand men- tioun that quhair our souerane lordis predicessouris kingis of Scotland for the tyme hes of auld at the fundatioun of the said abbay of Halirudhous grantit the priuilegc of the girth and immunitie to the haill boundis of the said abbay anrl to that pairt of the burght of the Cannogait fra the girth cors doun to the C'lokisholow mylne, quhilk priuilege of girth hes bene inuiolablie obseruit to all maner of personis cumand within the boundis foirsaidis, not committand the crynies expreslie exceptit fra all maner of girths, and that in all tymes bigane past memorie of man ; nochttbe- les Williame Barrie messinger accumpaneit with certane men of weir armeit with culveringis daggis swerdis and vtheris wappynnis invasiue come to the duellintr hous of Thomas Hunter within the boundis foresaidis, and vnbeset the same round about, and perforce brak vp the durris thairof baith one the bak syde and foirsyde, vnder and aboune, and enterit in weir maner thairintill and ryippit the said haill lugeing, for quhat caus we knaw nocht, and that vnder cullour of sercheing for sum persone allegeit committar of sum cryme ; quhilk hous within the boundis foirsaidis ! " Register of Decreets, lib. xlvi. fol. -216. cxxiv PREFACE. [Appendix. ; 1 1 1 c- 1 1 1 iustl'u' to haue bene girth and place of eurenes to quhatsumeuer personis re- Bortand thairto quhilkis lies uocht committit tressoun murthour or sic vther crymea exceptit fra the priuilege of girth. And siclike Thomas Barrie messinger vpoun the viij day or thairby of Februar instant, accnmpaneit with xvj or xvij men of weir mini! with wapponia foirsaidis, come to the same duelling hous of the said Tliomas lluntar and ala to the houses of Andi-o Chalmer and sir Johnne Stevinsoun, within the boundia foirsaidis, and maisterfullie and perforce brak vp the durris thairof and enterit within the samin, eercheit and socht the said houses vnder cullour of seiking of sum persone quhome they knaw nocht ; and sua hee violat the priuilege of the girth grantit to the boundia foirsaidis, in hie contemptioun of our sonerane lordis authentic, and thairthrow lies incurrit the panis of violatioon of girth. And anent the warning maid to the saidis personis to compeir befoir the lordis of counsale at ane certane day bipast to lieir and se thame and ilk ane of them be decernit be decrete of the lordis of counsale to haue violat and brokin the priuilege of girth within the boundia writtin at the tymes foirsaidis, and thame thairfore to haif incurrit the panis of violations of girth and tobepnnist thairfore in t'nair personis and guddis as effeiris; lvk as at mair lenth is contenit in the said Bupplicatioun ; The said Adame bischop if Orknay being pcrsonalie present, the said .lames Sinclare being alsua personalie present, and the saidis Williame and Thomas Barries being baith lauchfullie sum- mond to thi- actioun oftymes callit and nocht comperit, The parties presentia riohtis ressonis, &c. The Lordis of Counsale nochtwithstanding diners allegeancea proponil for the )>art of the saidis personis defendaria aganis the said Adam bischop of Orknay in the said mater, quhilkis wer repellit, hes assignit aad assignis to him the tent day of Aprile niztoeum with continewatioun of dayia for preving of the poinctis of tin' said Bupplicatioun; and to that effect ordanis him to have letteris to summond sic witnessis and probatiouu and to produce sic writtis richtis ressonis and docu- mentis a- he hes or will vse for proving thairof agane the said day; and in the mene tyme continevi i- the said mater in the samin forme force and effect as it is now, bul preiudice of partie. And the parties comperand as said is ar warnit heirof aptid acta. APPENDIX No. IV. ROYAL WARRANTS OF CHARLES II. AND JAMES VII. ('( >N- CERNING THE PALACE AND CHAPEL OF HOLYROOD. To our right trusty and welbeloved Cousins and Councello™, and to out- right trusty and welbeloved Councello™ The Lords Com" of our Trea r> in Scotland. CHARLES. R. Right trusty & welbeloved Cousins & Counsellor and right trusty & welbe- loved Counsello™, Wee Greet you well. Having seriously perused the Plan of the Ground together with the Drawght of our intended Palace of Holyroodhouse, Wee doe here inclosed Send you our Directions for purchasing Such adjacent grounds as wee think necessary for the same, As alsoe concerning such alterations as wee doe Judge convenient ; In pursueance of which wee doe by these presents authorise you to proceed in the purchase of the Grounds & houses belonging to the Bishop & Dean of Edinburgh adjacent to the sd Palace ; and in mortifieing & legally secureing an equivalent yeerly value to the Bishop & Dean and their Successo™ in due forme of law ; which when you have finished, wee will signe the securityes as you send them up, and take care to have them ratified in the next Session of our Parliament. Yow shall alsoe proceed as soon as yee can in what concernes the buriall-places and new Passage to the Church according to our inclosed Directions : Yow shall alsoe consider of the purchase of the other Grounds therein mentioned, and Send to us your advice concerning the same, to the end that wee may Give our positive Orders. As to the alterations wee propose in the outer fabrick & Dis- poning of the Apartements, yow shall returnc to us your opinions after advice had with S r W m Bruce, whom wee have Commissionated to be our Generall Surveyor of the whole works at the s d Palace, and such others of our Castles & Palaces as wee shall give order to have repaired. And yow shall make due payment of the Salary which wee have granted to him yeerly & termely vntill wee Shall Discharge the Same, and that out of the Moneys granted to us by the late Session of Par- liament ; For all which this shall be to yow a sufficient warrant : And Soe wee cxxvi PREFACE. [Appendix. bid yow heartily Farewell. Given At our Court At Windesor Castle the thrid day of Jane 1"? I. And of our Reigne the 23 year. By his Maj" es command LAUDERDAILL. His Maj tie " Directions concerning his Palace of Halyrndehous. To be ordered hy the L ds Commissioners of his Th rie after they have considered the same after advice had with his Surveyor S r William Bruce. (U The King haveing seriously considered the Plan of the Ground in and about his Palace of Holyroodhouse together with the several] designes of the severall stories of the Palace itselfe, His Maj" hath commanded me to signifie his Approbation of the Designe of the House in Generall as being well suted to the Ground and to that parte of the House which is to stand as now it is amending, and to declare his further pleasure as to the Alterations which he proposes. 1 lire will suspend the buying of those houses and grounds marked with the figure 3 and will continue the Entrie at this time as now it is. 2 Ilee desires that there be noe buriaUs in the places marked 18 and 1!*, but that the bodies there buried remaine, the ground covered to be plaine, And another convenient buriall-place with anc entrie to the Church be provided for the people of the Canon Gate. •'! That the grounds and bouses belonging to the Bishop and Dean of Edenburgh marked with the figures 11. 12. 13. 14. 15. 28. be purchased for his Maj Ue * vse, and sufficient and equivalent satisfaction given and mortified to the Bishop Dean of Edenburgh and their successo™ in due forme of law perpetually, to be ratified in the nc. i Session of Parliament. V His Mai'" Designe is by this purchase to have ane accesse from his new Gar- den marked 10. into the irreat Park ; and therefore it would be seen to whom the >unds marked 16. and 1?. doe belong; that if they be not the Kings already, they may be purchased together with the ground on the East side betwixt the Deanes [louse and the old Park-dyke as fane as the Clockmill, to the end the Kings pas- sage to the Greal Park-may be vninterrupted. I'l Enclosed in the preceding letter. Appendix.] PREFACE. 5 The grounds belonging to the Earle of Roxburgh marked 29. and the ground, on the hack of the South-garden may be also considered. Now as to the House itselfc within. 6 In the Ground Plane, that W> is designed for the low Chappell is to be made a large vaulted cellare ; For bis Maf will have noe Chappell in this new house, bui ane entrie from the Guarde Chamber on the Royall Apartement towards the East into the Church, and his private family prayers in or near the Presence as n> * bite- hall and his other houses here. The rest of his Directions as to the first Story will be better vnderstood when mentioned in what concerns the second Story. 7 As to the second Story his Maf does noe way approve of three Royall Aparte- ments, they being absolutely unnecessary : For he will only have his oune Great Apartement to the East upon the new Privy Garden and the old Royall Apartement where it now is, the Privy Chamber of it being enlarged as is proposed, and the Drawing roome and Bed Chamber to be as it now is in the North-towr. His Mai- ^es alsoe much dislike his Privy Gallery, and would have it converted into conveniencyes for Robes and back staires for the Royall Appartement to the East. And becans the staires marked with the Crosse (x) are too litle for that Royall Apartement, his Maj- would have a large paire of Staires made to come to the second Storie at the North end of the Privy Gallery, and the other back staires marked with ane O may be further advanced Northward. By this meanes the whole North and South sides of the Court in the second Storie may be devided into convement apart- ments which his Maj- ™U «"»» t0 serve the C ° Urt ' iD tbe SeC0Dd anJ tbrd St0ne when he is there, and to serve for convenient apartements when he is not there to such officers as he shall appoint them for. 8 The upper Storie of the Chappell above the Great Celler Ins Maf mtends for a Conncell-Chamber with ane outer roome, and the Closets for Clerks. And that the lowe Kitchines and Cellers in the ground Storie may remaine for the vse of the South and North apartements in the second and third Stories; but his Maj- Great Kitchins and other Offices to be without the Squair towards the Chancellors Court. Concerneing the outward Fabrick. 9 His Maf likes the front very well as it is Designed. Provided the Gate where cxxviii PREFACE. [Appendix. the Kings roach is to come in, be large enough, As also he likes the taking doune of that narrow upper parte which was built in Cromwells time. Hee likes not the covering of all that betwixt the two Greai toures with platform at the second Storie, but would have it heightened to a third Storie, as all the Inner Court is, and sklaited with skaily as the rest of the Court is to lie ; By which meanes a whole Storie will be gained, only with the expense of the heightning of ane aisler wall. His Maj"" thinks the way proposed for the Inner Court would be very noble; but he will not goe to that charge, and therefore his pleasure is that it be plaine aisler, as the front is, with table divisions for Stories; And if that be judged too great ane expense, he will nst satisfied that it be good handsome rough work with handsome moulderings for tlir windowes, and table divisions for tin; Stories. III. His Maj tlc likes very well to have chimneys in the corners of roomes where it is not soe convenient to sett them in any of the sides ; and hath made his new House ;n New Markett with all the chimneys in the corners. I 1 His .Mai 1 " 'eaves the ordering of that which is vnder the Kings Iioyall Eas- tern Apurtement, as also the apartcments of the second Storie in the South and North sides, together with the third Story all round the Court, together with the Back atairee mid other conveniences, to S' W* Bruce, his Maj"" Surveyo" contrivance. It i> his Maj"" pleasure that the Lords Commissioners of his Trea^ consider these alterations and directions with the advice of S' William Bruce, and returne ane ansswer accordingly, yet that preparations be made, and the tirork goe on with all the speedy dispatohe possible: And that a full Drawght of the whole Deeigne bo sent to the King soe soone as it can conveniently he made ready. These orders were read againe to his .Maj"" ami approved, with this addition, that a little gallerie lor .-, passage bo made betwixt his Maj"" old appartcment and his ; ' "t on the blast, blither to goe from the old drawing roome to the new gard chamber, or from the privie chamber in the old appartememt to that uov. gard chamber. The rest of the north side of the Court to be disposed a i aid. \i his .Maj"" Castle of Windesor the 3* day of June 1671. By his .\l:ij'" oommand LAUDERDAILL. Appendix.] PREFACE. CXX1X To our right trusty and welbeloved Cousins and Couneello™, and to our right trusty and welbcloved Councello r , the Lords Commissioners of oui Trea' T of our ancient Kingdome of Scotland. CHARLES R. Eight trusty and welbeloved Cousins and Councellors, and right trusty and uel- beloved Couneello', Wee Greet you well : Wee have seen and considered yours of the 15 th instant to the Duke of Lauderdale, in answer to our letter of the 23 lh Decern'- last, with the Estimate made by you of the charge requisite for finishing of the work at our Palace of Holyroodhouse ; And wee doe approve of the totall Summe mentioned in your Estimate (being four thousand three hundred and seaventy-foiu- pounds, three shillings and four pence sterline money) as necessary for buying the Materialls yet to be provided for the finishing of the worke, for the Charges and Expenses of the workmanship thereof, and for the arreares of workmen, and fees and salaries due for worke done before the first day of this instant ; as also for levelling the Gardens, Gravell and Grasseworks and bringing in the water to the House ; of all which you are more proper Judges than wee ; And therefore wee doe hereby authorise and require you to advance the said Summe for compleating the said works ; not doubting but you will take special care that the money be layd out at such times and in such manner as the Materialls may be bought to the best advantage, both as to their cheapnes and usefulness for the buildings, that the worke be as well and handsomely finished as that Charge will allow, and that if you shall find any unnecessary Fees or Salaries you will cut them off. Wee have received information from the Duke of Lauderdale concerning the West quarter of that our Palace, and wee doe hereby order you to cause that parte thereof which was built by the Usurpers (and doth darken the Court) to be taken downe, To the end the inside of that quarter may be finished in Pillar-worke agreeable with the other three quarters. The undermost storie of w ch west quarter being already ordained to be in Pillar-worke, conforme to the rest, as is contained in the Mason's first con- tract, to be done by him for the Summe then agreed upon, there wilbe only a second r exxx PREFACE. [Appendix. storie of Pillar-workc to bo built at our Charge. You shall Joe well to consider if it is not tit that the Gate be passable for a Coach to goc into the Court, and that the great I run-win. lows in the Front be taken away and made handsom. Wee have also considered what you write in that letter concerning the several] applica- tions made unto you by Robert Milne Master-mason of that worke, in reference to his losses upon that occasion, together with your opinion given thereupon unto us, and wee doe hereby allow and authorise you, when the whole worke shalbe finished as it is undertaken by him in the Contract, to give him the Summe of five hundred pounds stcrline money (scing you think it reasonable) besides what is conditioned to be payed unto him by the contract. For doeing all which, this shalbe your warrant ; and so wee bid you Farewell. Given at our Court at Whitehall the 2 1 th Day of February 167f, and of our reigne the 2S th year. By his Maj" c * command LAUDERDALE. To our right trusty and right welbeloved Cousins & Councellors, our right trusty & entirely beloved Cousins & Councellors, and our right trusty & welbeloved Cousins & Councellors, James Earle of Perth our Chancellor, and the rest of the Lords Commissioners of our Treasury of our ancient Kingdomc of Scotland. JAMES R. RlOHT trusty & right welbeloved Cousins & Councellors, right trusty and entirely beloved Cousins cH: Councellors, and right trusty & welbeloved Cousins & Coun- cillors, Wee greet you well. Whereas wee hauc resolved that our Chappell at Holyroodhouee (formerly made use of as the Parish Church of the Canongate) be repaired and put in order with all possible expedition, To the end it may be fitted io all things for being our own Catholick Chappell where divine Service may be performed ; And likewise be made capable of the ceremonies & Solemnities of the moat ancient & most noble Order of the Thistle : And whereas Wee doe well know that the much greater part of the Work & Materialls needful] for this Re- Appendix.] PREFACE. cxxxi paration can be had much better and cheaper at London than in Scotland ; And therefore haue ordered our right trusty & right welbeloved Cousin and Counsellor Johns Earle of Melfort one of our Principall Secretaries of State to engage M* James Fowlis Merchant in London to become bound to the Carvers, Joyners & other workmen here to be employed in and about the said AVork & Reparation, who would not undertake the same without good Security in our City of London for performance of the Conditions that are agreed on with them for that effect. In order whereunto the said Earle of Melfort having by our expresse Order & speciall Command, signed the severall Bills of Exchange here undermentioned drawn by him upon Maxwell of Kirkonnell & John Drummond two of our Receivers & Paymasters, for the punctuall payment whereof the said Earle has given his own private security to the said M r James Foulis, viz' One Bill for nine hundred twenty two pounds & six shillings sterling payable here the 20 th day of January next ; Item a Second Bill of Exchange for four hundred & Seventy pounds & eight shillings Sterling payable here the 20 th of February next ; Item a third Bill for four hundred & ten pounds Sterline money payable at Edinburgh the first day of May next ensuing the date of these presents: In which three Bills (all payable to the said M r . James Foulis or his order) the Exchange & other reasonable Allowances being already included, It is now our expresse Will & Pleasure, and Wee doe hereby authorise & strictly require yotf to make or cause to be made exact & punctuall payments of the severall summes mentioned in the said Bills upon the respective days aforesaid when they shall become due. Wherein you are not (upon any consideration) to fade, not only for the reason of our having obliged the said Earle of Melfort to engage his own private Credit for the punctuall performance of the same, but also because Wee are obliged to pay Interest to the said M' James Foulis from & after the respective days aforesaid so long as the said Summes, or any of them shall remaine unpaid ; which Wee doe hereby recommend unto your speciall care to prevent, as that which will be very un- acceptable unto Us. And in regard that for compleating the said Works & Reparations there wilbe a further Charge & Expence of moneys needfull for Mason Work, Paving, Glasing, Sarking, & Roofing, It is our further expresse Will & Pleasure that you pay or cause to be paid such Summe or Summes of money cxxxii PREFACE. [Appendix. i- shalbe from time to time needfull for the same, or for any other Necessaries that wilbe requisite for tliat eil'eet, So as the whole Work & Reparation may be fully compleated, ami our own said Chappell bo exactly put in order for the purposes already mentioned before the first day of May next to come precisely: In failour of which Wee cannot but be highly displeased: And therefore doubt not you wilbe most carefull to have the same fully performed. For all which these presents shalbe to you, and all others respectively who may be therein any way concerned, Particularly to the Lords Auditors of your accompts for allowing the payments of the several] Summes, and the other Charges & Expences already mentioned, a sufficient Warrant. And so Wee bid you heartily Farewell. Given at our Court at Whitehall the 3 d day of December 1687, and of our Beigne the 3" year. By his M 8 command MORRAY. J I m .Jtinjjtt trgiilfl fri mrjiifhiri cpi tr uttn mnotnm irguliuiimi/ I fttromntflfor mfcpjftrmtifS .ty 11 * ^ ^icrpto fu iff ^mnpriin iob ft Tmn, %>cr i0inn* flint fftic lit obffiiitfi* 431c ripiiiiiift »n ttiotiftflio fDiiftrfim Jfbnmijijpi qiio& nt btrii eftift co mi tomo ,t fir nobi* mn mih <* cozbnij urtra-J*tiioDimf(frrtli qiiift^m - fd) fiitt nobis 0111111 flrouiumfl. APPENDIX No. V. NOTICE OF THE CALENDAR AND RITUAL BOOK OF HOLYROOD. This volume, which seems to be the Martyrologimn quoted by Father Hay, is the same from which the miraetdoga fundacio was lately printed. 1 " It is now in the possession of Mr. Pringle of Whytbank, and for several reasons deserves a more minute description here than it has hitherto received. It is a large folio volume of 132 leaves of thick vellum, in oak boards covered with stamped leather, which re- sembles the binding of the 16th century. It consists of three principal parts, a calendar, a martyrology, and ritual. Perhaps the first of these 12 ' has not been constructed for Holyrood nor for any Scotch church, as none of the Scotch saints are commemorated, and the name even of St. David does not occur. This is ren- dered more remarkable by the insertion, in comparatively a modern hand, perhaps of the 16th century, of two feasts : — On the 19th June, after the ancient patrons of the day, Sanctorum (StrbajStt et $rotf)adtt fHartnnim, — are inserted the words — Maryarete Reglne ; — and on the 13th of October we find, in a faint modern ink, though in imitation of the older hand, — lirtrttatto etrteSfe— prime iJtrpiitaiis. The Martyrology,' 3 ' which follows, is for the whole year, the Great feasts omitted. The preceding calendar has not been made in reference to it. It is followed by lessons and prayers for particular Sundays and Feasts.' 4 ' The rule of the Order of St. Augustin, the founder and patron of the Canons Regular, follows. 15 ' (ii Bannatyne Miscellany, vol. ii. p. 11. M) Fol. 51-65. ffl The calendar occupies the first ten leaves. I s ' Fol. 66, a fac-simile of the commencement (3i Fol. 10-^SO. is given opposite. cxxxiv PREFACE. [Appendix. The historia miraculose fundationis is the next article. 111 This has been printed in the Bannatyne Miscellany. The next entry 1 - 1 which is unfortunately imperfect, is the fundacio prioratus insula tie Traill, (St. Mary's Isle,) and is printed along with the miracidosa fundacio. The List of Abbots* 3 ' follows, the imperfection of which is even more to be re- gretted. The early part, which is most inaccurate, is alone preserved. The later series of Abbots could scarcely have failed to be correct and valuable. The next part' 41 consists of a formulary or ritual for the Great Festivals, with minute directions for ornamenting the Church, and for processions and other ceremonies. Lessons ami Psalms appointed for particular days are placed next.' 5 ' Then follow ; — Tempora feriandi — a ne Judaismo capiantur."^' De Festivitatibus prime dignitatis.^' De Festis secunde dignitatis. 1 ® De honore Sancte Cruris^ — "[quiavero ecclesia nostra in honorem Sancte Cruris consecrata est, in ejus festivitate que iiilcr sujiradicta festa tniuunierata stat, hoc •idditur, quod tola ecclesia ornalur, quod etiam infesto sancti patris nostri Augus- tini observatur." De Duplicibus Frstis.< ] "> De Festis CommiuiilmsS ll) De Festis novem lectionum.™ De Privatis Festis trium lectionum.* 13 Ordo ad visitandum infirmumW The service for the 'lead, and funeral service."* 1 "I Fol. G9-71, a fac-simitc of the beginning il < > Pol. 111. given opposite. II Fol. 112. <»> Fol. 72. I "" Fol. 112 i'. <»> Fol. 72, o. It is printed in the Miscellany. I") Fol. 118 ». <«> Fol. 74-103. "»' Fol. 114. (si Fol. 103». to loft. I"! Fol. ll."><. <«> Fol. 109. '"' Fol. 117 Ifl Ibid. PoL 121. T 1 i 1 ■ ■ i OS ftn eft t)Utem timactihft fun fttomua moiiafterij fatictr mm!) rmtmu ttpcttifommin t 1 1 fi tuftifld 1 1 m ac trtt axitftu ta film tttnlrolnii ramop2 tt(p& fcoiap t[fcf mmgittrtr u#uic tynifc miffem fine c&jjrni fihj ^^^^ ^:olomiG ^ n ^jjjoittftttt fetes tin (imrftnti^otmub; fettaftlrfecfittfrilf ttbti^hfrrczimr.cr ntt tnnhtt tiaiifuuiirtt U06 qui rcridnt fttutii 6 ftcH iftiift iimrmie qui nt cjrflifr crrifaftuw cv iftinrt:r|imntil4DrtiniH rtW trtrtrtmis atfrqncte0 tioc^Df ten uti que a fiipi cjinb; f brn* tto tftleihfc Intcijrftn ftwt .jnf tmwi tcpiaina tttitlfttfti*iiicUa£ jit cDuibitrtjti mtno quarto itgr C/ m fti. JI5d trutfDic trp> float oat unuoioffl f mninifl ftiritn tiiur (nitpm Dirtfl Ditmifcttti o&mrrhtr cp^h w nuftnili wife cdinbtir0iuintm.nl qua flat m|)i*fiffitni filuffbiiMtitthq row tnun mmioh uutftf ftpu mtmittti i ftlitcfttte t tjimmufl DilrftirncuabiUH. ^mimelb) rcfftun teuid . O)dcoluti >[lf«iitOri1JoIwiMwtiiD. tote tt it iambi c t mtiitttt hairici + fitilril^tfnimfltri/.ftHfetit (bar \ Am/com wAp tcfiutov .• ct mhj fc^\6iM)tvdh Moltaub\ f rt lmtf tiiiiibjomifrfifitoi f -tnbu At (p ct6 :pio fan ^ietefr tiftom tttmm.£ *) £ 2IJ Appendix.] PREFACE. cxxxv Commemoratio animarum. w Benedictio carnium et oeorum — super butirum et caseum — ad omnia que volucris — super cibum et potum, {2) — a series of graces. A service, pro itinerantibus.W Litany, in a modern hand.' 4 ' Inventarium jocalium, &c., <5 > printed in the Bannatyne Miscellany. On a leaf which follows the Calendar, are forms of excommunication (for theft) and of absolution from that sentence; after which, in a more modern hand, is written, — " Ac est confederacio inter canonicos de Karliolo et canonicos de Saw/a < 'nice de Edinburgh, ut pro fratre defuncto unum plenarium sercicium in contentu fiat. Siwjuli auteni sacerdotes tres missas dicant. Ceteri rero clerici unum psal- terium. Ac annuali officio conjunc/atur." Of the age of the different parts of this volume, it is not very easy to determine. It is written tliroughout in the square large character, best suited for the use of the altar or reading-desk, and which continued to be used for service books long after a smaller hand had become common. Its different parts however, have been written at different times. It is possible that the Kalendar and one or two other leaves may be older than the specimens here copied, but these give the character of the great mass of the contents. In the same hand with them, and certainly as old as the history of the foundation, and the imperfect list of the Abbots, is an entry which fixes its date satisfactorily. It is the prayer for the Benefactors of the Monastery ; — (6) Propicietur clementissimus deus animabus regum Dauid . Malcolmi . Alexandri . Roberti . Dauid . Roberti iacobi et comitum Henrici et dauid et animabus episcoporum . abbatum . confratrum . patrum . matrum . fratrum et sororum nostrarum congregacionum . parentum et amicorum nostrorum defunctorum . et animabus fergusij . vchtredi . Rollandi . et alani . et animabus omnium defunct- orum . tribuatque eis pro sua pietate uitam eternam . amen . The terms of this prayer (which oddly omits the name of King William) leave 0) Fol. 1-25 r. m Fol. 127! (=i Fol. 126. 'J' Fol. 129. (») Fol. 126 v. w Fol. 1. cxxxvi PREFACE. [Appendix. do doubt that it must have been written after the death of ltobert III. ; while, from :\ preceding prayer for the King, the Queen, et Uberos eorum, on the same page, it might lie referred to the period after the return of James I. from his English captivity ; unless, indeed, that be considered a general formula, rather than a style adapted to the particular circumstances of the Royal family. The latter part of the volume is in a less careful hand, but probably not much more recent, with the exception of the Inventory of 1493, which is written on a fly leaf, in the current hand of thai period. Erratum. — Page xlix. line 9,/or I 116, read 1430. ... IiiiwnSntdi'tinnitiuvpiXiii!wiiKc sec cruets.* $5 aiajuctutgitiif.mimiuuiq: f^.^.^tfigatprforao? ngaluucco nracc.aflhiftikiinci ftf„ „ flvqjVrcgm mct.Comtnnn quocp baronmncp coirfmnanont ottdrimonto. clew Coam acqetamx ci ppptb . diiimo iiifhnrfu.- omnia ftmf • i concede ccctie $« tttius dwiucf-burgniu. & pacrppenra cotmrmo.lict itacj; fimt qtic actff prcfaic & cancmi _ n<. regulavib,' , tl far ]' *f fcvuicitnk mbbeiaut *$pcnu dmiofmam coiicerfmms.ttffamfcthxr cartrlh cum cmmik au^Kiis.ctmb-mcmutv furs. ctCwtticu rf T/ aqttc * fern calidi qWn adec— ckftafhcani dignitatem pettier, * mm fatcchuiaji funs verbs dunfas.tf cede- f ulll sc -j c^^ ^ ' '^ " qfmatbccbcK. odem^ccfi^ dedtc^^ toficeffi.^ccfTam dc/bcrab m itrra qurad esmdem jctKa ^tict.ctcum nrca * eiaummraunSdedi fiatrmmtmi macyjbilwmiiies|ftmbulauafttaafJi-dmintalWttio dWran.ciMinafalina tn bcrcrii # ,xxv "'"l"'^" rt^c6m*tmam^wimrat3tn uolourratiomufcccroeismicattrtfpofM^ ugt qm tucadem na mancuc mniftt graiimr aiirdiihtri'cm.ita); abqs apaome fiiic auritaGue ronuictudtiics fctanes imuV ab nf pagaircVoIo era wOe^ uiiwiualwbcaiirhbctTatrnuilfiidmi faaetuk ratadem naiuthabcaitttiilicrrf) omfcoitfucruttnes u^s cnctbmdmts & aa&mmtudekccmaquiCtttutfcia, ^unvranMitpafouCctmotmbus alti.«ncccfldnisn*;(ifiwli , babnmmrrf 1 f lUaqiuillawlwluu mmwdonimw:(tliwc-mnafmnfiusttcasdunfisif'i i^- UtiUattSiuciuioi eft pomu cuirras duufis fms «t at tpfo pomi.&ta mrdicraTC piimnoniOSamtwra drama waits pifcarm- raf qiiradaeccJiatti Sa Cttdibcmpni (Kcteudrtfam turn tuts tttcts duubs. &' Wwnt fonton rum fuif waif duiifis . (£bofpnale ami uni «nuatatit.l(' quadra -gurraioWos demw tamp de fcJnefoui {mgiilti amui.&iJtddmicanimi foluW fmgubs auras adttidimTta cauotuco^ dm — nomw depot* Wc dcptmftiawb? que negiraantmis caiifa uctmmt adpotr ft (tfoac tumuewmpotued* pfoe «cli«^me&teddwdecdwuu^iTOjqua dragrraa^Udos.&deftriuebne.vugutatili— dos.&depcrtquadtaguiatib^s.. (J tnui rofnmi m uruicUne itutum ua'i mrf ad piffandum^iinum wfnwi tnbwgi' mca df (dwnnefbiug-.bbctu «quicnim ab omra confueuidmc ci cjcattionc. iS umim rommi inbetBWICKfcTOum duof tctuiiiiinfq'pwclivraiurofalratrai- fry qumq;^imw-*fcnj«iwfimfanTal-raones.&ib!pigetl.C\.«ms pdlesancmtaCci-omuaf.atajninaf.dccaftcllfl cvrdcliubiruqueuionuiir^mco dtfiu Oi:ocTOdicbMStoox-otroXfatitta.*Kgutra(amiaSb«(d)cdfhbnmtiC.iitiu^ bur£.Ck%rmmiarfqtmimSlubeomii»d^ mf«iidcfcclii^tnaibuigti'.(S,«ii«cdo I poffidw^uotoiirabbafttinafiia naltbe «tplenantlm) «Tof " d 1 Y fp'ofdafgvwfulmnci'WiomwVttc) nepirainw\adwai^canuUanoi)trebTOa-nicmntf;fillnriichieironVCo(p^ iinulc.pcrwdcbrvs.HomMiniomttw-mKe.Ogyu. LcifmgrCilliscrWiliidcybani. Titrfbtio dc crcnuntBlniit' arandiaamo. Jlrlfr-ift) cap dhno.' ^ Ulciatn io tapdtaiw. I i MUNIMENT A ECCLESIE SANCTE CRUCIS DE EDWINESBURCt. MUNIMENTA SANCTE CRUCIS. Carta magna Regis David ■ 1. In nomine dfii nfi iftu xpi ■ =t in honore See Crucis ■ t See OQaRie uirginif • omnium^ fcoi/ • Ego • »© • 3i gra rex fcotto^ re^ali auftoritate • afienfu henrici filii mei • \ epOT/ regni mei • Comitum quoq,, baronumq., confirmatione 3 decimis 1 rectitudinib3 tam de uiuis q' r m dc mortuis de legbernard q^s macbetber eidem ecclie dedit • t ego conceffi • t eccliam de heretli cu terra que ad eandem ecctia ptinet • t cum tota terra q' r m ego ei aumentaui t dedi fieut miniftri mei t pbi bomines pambulauert t tradideruut Alwino abbati • cu una falina in liereth • ^t • xx-vi • acrif terre • Qua ecctam "t terrain fmominatam uolo ut canonici Ice crucis teneant t poffideant inppetuu libere "t quiete • "t phibeo firmiter ne aliquif canonicof fine lioies eoty qui in eadem era manent iniufte grauent aut difturbent • neq, aliq^s opationes fiue auxilia fiue confuctudines fctares liufte ab eif exigant • Volo etia ut idem canonici habeant libertate molendini faciendi in eadem era • "t ut liabeant in hereth oflls confuetudines illas "t rectitudines 1 aciiaiTita uidelicet in aquif • in pifcationib3 ■ in pratis • in pafcuif • "t in omibus aliis neceflariis reb, fie meliP babuerunt die ilia qua illam habui in moo dominio • "t broftuna cum luis reclis diuifis • t innerlet illam que uicinior eft portui cu red is diuilis luis "t cu ipfo portu • t cu medietate pilbationif • t cum tota decima tocius pifcationis que ad a.>eciiam Sci Cuthberti ptinet • T; p tendreiam cum due reclis diuilis • "t hamere "t fordam cum fuif reftis diuilis ■ i hofpitale cum una carucata ere • ~i quadraginta reg. david. SANCTE CRUCIS. .5 folidos de meo burgo de ewinefburg fingulis annis • "+ redditu centum folido^ fingulis annis ad indumta canonico - !/ de cano meo de pert • \ hoc de phnif nauibj que negotiations caufa ueniunt ad pert ■ "t fi forte non uenerint r 1 concedo pYate ecctie de meo redditu de edwinefburg quadraginta folidos • ~t de ftriueline uiginti folidos • t de pert quadraginta folidos • \ unu toftum in ftriueline . t t' r 6tum uni? retif ad pifcandum . t unura toftum in burgo meo de edwinefburg t 1 Iiberu t quietum ab omni confue- tudine t exaftionc • 1 unum toftum in berewic • 1 fftum duo^ retium in fcypwel • ~\ unu toftu in reinfry quinq,, pticaru • t toftum unius retif ad falmones • t ibi pifcari ad allechtia libere • t phibeo ne aliquis inde a uob fiue ab homing uris aliquaf confuetudines exigat • Concedo eciam ffratif canonicis de camera mea fingulis annis decern libras ad luminaria ecctie • t ad operationes eiufdem ecctie • t ad reparacione earudem opationu Ippetuum • Precipio etia omibs miniftrif meif t foreftariis de ftriuelin fire t de clacmanant q°d abbas t conuent? habeant libera poteftatem in omib3 nemorib3 meif 1 foreftif capiendi tantu de materia q' r ntu eis placuerit t uoluerint ad edificatione ecclie fue 1 domo^ fuo^ t ad quelibet negotia fua facienda • "t pcipio q°d homines eoi/ qui ad eoi^ negotia in eifdem nemorib} materiem capiunt mea firma pace habeant • T: ita q°d h pmittatif q°d in aliq" diflurbent 2 • "t porcof dominios fupradicte ecctie in omnib3 nemoribus meif concedo effe q^tos de padnagio • Concedo etia pVatif canonicis medietatem fepii • t unfti • T; corio^ de occifa de edwinefburg • 1 decima. de orhib? cetis t marinif beluis que m a eueniunt ab avin ufq,, ad colb' r ndefpade • \ decimam omiu placito-y meo^ t lucro^ ab avin ufq-, ad colb"ndef- 6 MUNIMENTA sec. xii. pade • 1 medietate mee decime de raeo cano • ~t de meif placitif "t lucrif de kentyr t de errogeil • 1 oihs pelles arietinaf • t ouinaf • "t agninaf • de caftello t de linlitcu que moriunt 2 d meo dnio • "t ofto cheldras d b^sio • T: ofto d farina • 1 ^ginta carratas d bufche de libtune • t unu d meis molendinis d dene • t decima molendini d libtune • ~t d dene • t noui molendini d edwinelburg • t c^ggenemarf q^ntu inct liabeo I meo dnio • 1 q"tu vineth alb? eis de eode c' r ggo i elemofina dedit • Concedo % eis hbgare q°dda burgu int eande ecetia t meii burgu • "t concedo ut burgenfef eo^ habeat eomunione uendendi ref iuaf uenalef t enidi I foro meo libe 1 abib^ calupnia t cfuetudine fie inei ppH burgenies . "t phibeo ne aliqV I burgo eo^ pane ut ciiifia. aut pannu aut aliqM uenale capiat p uim aut fine uoluntate burgenfiu ■ Concedo % canonicos • ee • q a etos de theloneo t 6! 6i cfuetudine I oinib3 burgis meif- "t p tota tra mea fcit d oib? rub q"s ement t uendet • 1 pliibeo ne aliqT capiat panda flip tra. ice crucif n 1 abbas ei'Me loci reftu t iuf face recufauerit • Volo au ut oia pYe n pta ita libalit t q'ete teneant fie ego meas pp n as rras poflideo • t uolo ut abbaf curia fua ita libe \ plenarie \ honorifice habeat fie epc fci andree T: abbas d Dvnfermelin • 1 abbas d Kelcov curiaf fuaf lint • Ilif teftib? • Rodbto epo fci andree • Jonc epo glalgvenfi • Henrico filio meo • Witto nepote meo • Eadwardo cancellario • Herebto camerario • Gille- niichael coin • Gofpafcio fre dolfini • Rodbto de monte acuto • Rodbto de burneuile • Petro de brvs • Normanno uicecomite • Oggu • Leifing • Gillife • AV'itto de g'liam • Turftano de crec- tune ■ Bleino archidiacono • Aclfrico capellauo • Walcranno capeUano • reg. david. SANCTE CRUCIS. 7 Rodbti epi ^firmaco de ecctiif nrif • 2. 0mnib3 filijf fee mat*f ecctie • Rodbt? cti gra minifr humit ecctie fci ANDRee fat • T: epalem biidiftione • Nofcat ura frnitaf iiof aflenfu toci? capti nfi conceffifle t carta nra confirmafle ea omia que rex dauid in elemofina ppetua dedit ecctie fee crucif de edenefbuRc • Scit • ecctiam de caftello cu faletunia • t oi}>3 alijf ei? appenditiif • t ecctiam fci cutbti cu omib? ad ea ptinentib? ■ 1 ecctia. de croftorfin • cu duab3 bouatif T; fex acrif tre T; cetif reb? ad ea ptinentibs • Et ecctia de ereth cu fuif appendicijf 1 in eade uilla duaf carrucataf tre • Et una falina cu uiginti fepte acrif ere • Et ecctia de uilla leuingi cu dimidia carrucata tre 1 oib9 alijf q ad ea ptinet • t ecctia de hamere cu 5ib3 appendicijf fuif • t hamera t forda, cu reftif diuifif earu • Broftuna cu reftif diuifif fuif • "t Tnuerlet "t pendendreia cu reftif diuifif • T: oia qcq,, carta regif teftat 2 t fie teftat 2 • hec ut f^diftu * pceffim? t ^cedendo ^fir- mauim? • Et oia alia q ffrata ecctia in fut 2 um i5»te adqVere potit - falua dignitate :r> ct ecctia fci eudbti de p r to fub caftello • 3. B- Rex Scot Onibs pbif hoib3 fuif toti? Lodofi • Clericif t Laicif • Franc t Anglic fat • Sciatif me dedifle • t Conceffifle 8 MUNIMENTA sec. xii. Ecetic Sci Cudbti Juxta cafteH • Tota era fub eod caftello videlicet • a fonte q a oritur Juxta angulu Gardini reg • p via qua itur ad eanct Ecetiam • Et ex alta parte fub cafteH viq, puenitur ad yna via q eft fub eoct cafteH ufus oriente • T- Henr • filo Reg • Et WiHo de Graha • Et TUor de TraSnent • Et 0)albead de Libtona • 3>J> ne quis capiat aliquid fup tram nram • 4. ©• rex ScottoT; • OTb5 pbif hominib} fuif de Edeneiburc Sira • fat • phibeo ne aliqT fup era aliqM accipiat qua dedi I elemofma ecctie ice Crucif ct edeneiburc i n 1 p licentia 1 conceffu canonico^ ibide deo t fee Cruci feruicntiu • fcit nee I lierba • nee I cefpitib3 • fiue I aliif reb5 n a p conceifu canonico^ pdi&oty • T- Jobc epo • Ap Edeneiburc . Lititaf <1(t rej> 3 Comitib3 Juftic Baronib3 Vic • t Ofnib3 fidelib3 fuis Clericif • t Laicif • tam pYentilrj quani fut 2 is toti? Regni fui • fat Sciatif me dedifie t ConceffifTe • p animab3 anteceflb^ \ fucceflbr meo^ • in perpetuum • deo "t See Cruci de Edeneburc • t Canonicif frib3 nrif eiufdem loci • vide- licet • lij • acras de tra de Dolcbet inter nemuf • t plana • terra • in efcambio de Rhucbale i quam Ct)onachif de Nwebotle in per- petua elemofina donaui • Concedo eciam pnominatif Canonicif fee Crucif • Omne decima nouj Molendini de Dene • t Burgi mei de Edeneb • "t Libertonie in perpetua elemofina • Prefentib? Teftib? • Jone Epo • Edwardo Cancer] - • Dunec Comite • Hugoe de Moruirr • Wittmo de Lindetf • Wal?o de Ridat • Thor de Treuernent • Malbet de Libertoii • apd • Caftellnm puellaRum • Notificatio Alwini abbatis • Ego abbaf Alwinuf de fca Cruce notifico regib} epifcopif • comi- tibuf • baronib3 de fcocia poll me uenturif • me t captm nrm Radulfo abbati \ conuentui de Newebothla conceffifie D 1 ©- rege hoc t' r ctante t ploquente fcilicet pettenreT uilla nram nmiq^m ppiuf erga Newebothla remotura q^m fuit illo die q' r ndo cnent 9 primu illuc ad uenit • fundata eni fuit eccta ilia a ©'©' rege annc ab incarnacione dfii millefimo • c mo - xli mo - B 10 MUNIMENTA sec. xii. De croflorfin • s. Xon"ii vicccoinel' de Berewic • Oniib3 hominibj fuif de Croftorfin i fat • Sciatif me concefiiffe • t in perpetua elemofina dediffe • See cruci de Edeneb • \ Abbi • T: fratrib5 ibidem deo feruientib; ■ Capella meii de Croftorfin cii oiriib5 re&itudinib^ eapelle eide ptinentibj • T • herico Coin t Edwardo Cancetto • t Turoldo Archidiaeono Lodonie • "t Ricardo Clerico de Edeneb" • Ap • Berewic • Karedyfi • !). Rodbt. di gfa humilif minifter ecctie Sci Andree • Omnibuf fee matrif eccte filiji 'i fat • t epale bencdiftione • Seiant omf ta pfentef qua futuri me dediffe t pfentif carte munimine confirmaffe eccte fee crucis de cdenefburch • "t canonicif ibide deo feruientib3 ecctam de karreden cii duob3 carrucatif terre • \ cu omnib:, ad ea iufte ptinentibj • Scilicet in decimif • in pratif • in pafcuif • in molendinif • t in omnib} aliif re&itudinibuf fuif • ita liba "t ex omni exa&ione quieta" fie aliq'm in tota diocefi nra eectia liberie \ quieti? poffident • Hifteftibus • Gaufrido abbe de dunfermelin • Alwredo abbe de ftriuelin • Rodbto p'We de Sco AndreA • Sam- fone t Alano monaehif dunelmi • T • Arcbid • Aiulfo decano • Gaufrido de lafwade • Magift- Andrea • Ada t Ricardo capellanif epi • Gaufrido clerico • Pet de StfWin • 1 plenaria fynodo • 4 * -V t ** *■ r...r rc.tr. ,1.j«rt-- LJtL**** .4»*«11r»1»iiitinr(irtir reg. david. SANCTE CRUCIS. H De leuinef tun • 10. • R • cti gra fci andree humilif minif? i Omi\r fee matrif ecctie filiif J fat • t bndidione • Innotefcat tarn gfentibs q' r m futurif nof conceffiffe t dediffe eccliara de uilla leuing ficut ipie conceffit Abbi t canonicif de fca cruce • falua refientia ecctie fci andree i t epali dignitate • cu omU>3 reb3 eidem ecctie iufte ptinentibs • Hif pYentib 3 teftib 3 • T ■ orchid • A • decano ■ O) • Thoma • W • capel- lano • OQagiftro • H • R • de boileftunea • Vat • De ecca de TraSnent • 11. Thor filiuf Swani • Omnib? amicis fuis Et dnis fat • Sciant tain pofteri qua pYentef me confilio Et conceffu heredum meoT/. dediffe Et conceffiffe p falute anime mee Et anteceffo^ meoij in ppetuam elemofinam deo Et ecctie fee cruris de Edenefbure Et frib 3 ib- idem deo feruientib3 • totu illud donationis q°d uidebar habere in ecctia de Treuernent in terrif • Et pafcuis • Et decimis • libere Et quiete ab omni fctari dominatione Et exadione • Et pVr ilia que anteceffores mei gdifte ecctie de Treuernent contuleruttt i do Et concedo • Et p prefentem cartam confirmo pdifte ecctie duas domof cum duab 3 toftif • pdi6tif canonicif cum prefata ecctia in ppetuam elemofinam confirmatas • filiis meif mecu predifta omnia concedentib 3 Et confirmantibs • hif teftib 3 Witto 0)orauenfi epo • Ofbno abbe de Jaddeuurd . Thor Arch ■ Aiolf dec • Nicholao cler regif • Neif fit Chilu • Edmund filio forn • Bernardo tit Tocce • Gilandrea e\9 dapifero • iEdmundo de fagefule • Alden • 12 Ml' N I ME. VTA sec. xn. Do fugitiuif • 1 2. CO • Rex Scott • Jufticiif fuif • Vicecomitibj • jppofitif • COiniftT • CTictiiq, aliif pb h5il>3 totl? terre fue • falute • COando T: firmitr pcipio ut in cui^ciiq-, rra aut poteftate Abbaf de Sea Cruce luenirc potit Natiuos holel* terre fue aut fugitiuof fuof^ eof iufte habeat ■ Nullufq., ei aut feruienti fuo qcf ex itt liufte detineat i i'up mea plenaria foriiraclura • T" ErS Epo de Sco And? • Johe- Ab"be de Calcbou • Galfr Abbe de Diif^mt • Ap Caftellii puellar • Confirmaco Richardi Epi de Ecctijs nfis ■ 1 ; Ricarduf di gra Sci Andree minifter humilif • dile&if in xpo fee matT ecctie filijs falute t epalem bencdiftione • Nofcat ura frnitaf nof concefiiffe T: carta nra confirmaffe omf ecctiaf quaf in nra diocefi rex Dauid • t rex COalcoluV • 1 bone memorie Rodbt? epc • 1 Ernalduf epc • uel alij xpi fidelef in elemofinam ppetuam dedert ecctie See Crucif de edenefburch • fcilicet ecctiam de eaftello cu faletunia • t oiiiib3 alijf eiuf appenticijf • t ecctiam Sci Cudberti • cu duab3 carueatif terre • t cu alijf re&itudinibg fuif- 1 ecctiam de Croftorphin cu duab, bouatif • t fex acrif terre • 1: cetil' it'l>3 ad earn iufte ptinentib3 • t ecctiam de heretb • cu duab3 carueatif terre ■ "t cetif appenticiif • t unam falinam cu • xx' 1 - fepte acrif terre • 1 ecctiam de uilla Leuing • cu dimidia carucata terre • t oiTiih, aliif que ad earn iufte ptinent • t ecctiam de kinel • cu una carucata terre • "t decima molendini • t lalinaru eiufde uille . keg. malc. SANCTE CRUCIS. 13 t ecctiam de hamara cu omibj appenticiif fuif • 1 ecctiam de kar- redeN • cu terra que iufte ad earn ptinet • t omibj re&itudinib-, fuif • "t ecctiam de Trauernent cu terra t omib3 ad earn refte ptinentib^ • t ecctiam de Bathchet cu una carucata terre • 1 oiliib:, ad earn iufte ptinentib3 • t omnia queciiq^ fJfata ecctia ex alicui? donatione iufte poffidet • ficut caRta regif • ©"& • "t carta regif COalcolcoj • t carta Rodfati epi • t carta Arnaldi epi ■ teftant 2 1 confirmant • Uolumuf itaq^, "t affenfu totiuf captj nri concedim? • \ concedendo confirmamus • pMi&am See Crucif ecctiam • uniuerfal fWminataf eccliaf • ceterafq^ fuaf poffeffionef • cu omnibuf re&itu- dinib3 fuif liberaf tenere t quietaf • t ab omni exactione tutaf t inconcuffaf • faluo iure epifcopali • Hif teftil:>3 • ANdsea arcbidiacono • Aiulfo decano • Rodbto capellano fre epi • Gaufrido pfbito de lafwadc • Rodbto canonico fci Andree • Alexandre capellano epi • OQagiftro Hereto • OQagiftro abraham • cticif epi • Herebti caniarij ^firmacio de ecctia de Kinel ■ 14. Herb • Cardan? Reg Scot • vniufif catholice corif Ecctie filiif fat • Notu fit uob me pceflifle T; mea carta pfirmafle Ecctie fee crucif de caftro puellar • ''t Canonicif ibid do feruientibj Ecctiam de Kinel cu oniib3 re&itudinib3 fuif • I decimif • I terrif • I bofco ~t piano • I pafcuif 1 p^tif • I ppetua Elemofina • pfenfu T: pfilio filio^ rneoTj Stephana t With • Volo igit 2 ut p\li&i Canonici pnolata Ecctiam ita libe t quiete poftideant i fie aliq^ Ecctia I tota Lodonia libiuf 1 q\ti9 poffidet 2 • Saluo tenore dni WiHi Nepotif mei i U MUNIMENTA sec. xn. c/diu ipfe fmoiata Ecctiam tenere uoluerit • Teftibj ■ • • • f Hugone Giffard • Terrico Nepote meo T: Pet • "t Ric Clerico • Ap Kinel • Cofirmaco eccte De kinel • 15. CI) • Rex Scott • Epif • Abbib3 • Jufticiif • Comitib3 • Baronib3 • Vicecomitib3 • ppofitif • OOinifVs • cuftifq^ aliif pbif boib3 tot\9 i re file faluE • Sciant cooderni \ p^teri • Clerici "t Laici • me ^ocefiifle \ regie poteftatif muniirito plirmafle Deo t Ecctie See Crucif • de Caftello puellar "t Willo abbi ei9& loci • t eiM fuccefforib^ • 1 canonicif ibid do "t fee Cruci feruit 2 if t feruien- tib3 • Ecctiam de Kinel cu oib3 ei9 ptinetiif q.' r herbt? Camari^ meuf eif dedit I libam 1 ppetua Elemofina • "t carta fua ^firmau • Steph t Witto el? filiis ide < pcedntib3 • Volo itaq s 't pcedo "t tirniit fjcipio • ut p\li&? Abl)af "t canonici pYati eand ecctiam cu oiTiib3 e\9 rettitudinib} • trrif • decimif • eetifq,, ei9 ptinetiif omibj ita libe t t^ete teneat *t poffideant J . (ic berbt? ij)fe ea eil' dedit meli? "t plenarL *t carta fua pfirmau • 1 fie aliqd ecclie biificifi I tra mea libl? t q^eti^ tenet 2 1 poflidet 2 • Salua teneura Willi elici Nepotif Caniarii Herbti • q' r diu ipfe Ecctiam pfata tenere uoluerit • T" Ern Epo de Sco Andrea • Jorie abbe de kelcho • Ofbto Abbe de Jeddewr • Engelra Archidiac^ ■ Rob a uenel • WiHo • de veti ponte • Ap Caftellu puellarum • keg. malc. SANCTE CRUCIS. 15 Conf m° Epi de ecctia d kinel • 16. Ric di gra ecctie beati Anda humit niinift • vniiffis fee mafs ecctie filiis i fat • Sciant tarn pofteri q' r m pYentes nos conceffiffe t pYentis fe a pti niunimine confirmafTe deo t canonicis apd Edenburg deo feruientib3 t feruit 2 is ecctiam de kynal cu omnib3 eidem i?te ptinentib3 tenendam in libam "t ppetuam elemofinam • Quare uolum? 1 au&oritate epali mandam? ut pMci canoniei fmoiata ecctiam adeo libe teneant cfete t honorifice poffideant • ficut libius • quieti? • "t honorificenti? alic^ ecctiam in tota diocefi nra tenent t poffident • faluis epalib3 • Hiif teftil:>3 • A • arch Laodonie • AValto arcb de fco andrea • J- p^re de Hadintime • Rogo p 1 ore de Infula • Robto ctico de peRt • Alexaudro t Wirro caperHs epi • GalfR dapif°o • ft)agro Abralia • Odone dapif^o • hugone plena • Ecctie de uilla leuing • ] 7. Turftan? fili? leuig • vniSfis fee mat's ecctie filiis 1 Sat J . Notii fit uob me conceffiffe t hac mea carta pfirmaffe do t ecctie See cruris de caftello puellaru t canonicis ibide do feruientib? ecctiam de leuiggeftun cu dimidia carucata rre t uno tofto T; cu oib9 refti- tudinib? t ptinentiis suis • fie pr iris eis dedit • in libam elemofinam t ppetuam • Volo g a ut p\ti&i canoniei prenominatam ecctiam ita libe t q a ete poffideant i fie aliq* ecctia in tota laudonia liberius \ q\?tius poffidet 2 . His teftib? • Gaufrido abbe de dunfm • Anfrido de neob • Walro mon \\\\9 • Gaufrido de lefiew • Pet capet d 16 MUNIMENTA sec. xii. louw • Walto cap comitis • Simundo de Eamefie • Rogo diacono • Dauide fit Gaufridi • COartino clerico • Wal?o carriario reg de Rokeffe • WiHmo de aldri • pfinnatio regif COalc ct t un • IN. CO • Dei gfa Rex Scot • Epif • Abtnb, • Comitib3 • Baroib3 • Juft° • vicecomit . t Omibj fidelibs fuif i fat . Sciant ta pofteri q' r prefentef me dediffe t ConceffifTe in ppetua elemofina • deo t Ecctie fee crucif d edeneburc 1 Canonicif deo ibi feruietib^ • p l'alute antecefio^ t fucceuoi/ meoT/ • ecctiam d traunant cu • omib3 Jufte ad earn ptinetib3 • fie Walerann? capellan? unq* rnell ea huit T: tenuit • falua tenura ipfi? Waleranni capellani q' r ndiu in conuerfatide feculari manferit • Volo itaqj ut fxli&i Canonici ecctia ilia in perpetuif tpib^ poft Waleranni diceffu ita libe t qVtc obtineat fie aliaf fuaf tint t tenent elemofinaf "t pofieffioef . Tell Ada Comitifla matre mea • Hug de COorcuiH • Walto CanceHo • Walro fito alani • Nicolao clerico • ipfo Waleranno pYcntc "t h poftu- lante • ap EdeneBVBO • Carta Rodbti epi de treuernent • 19. Rodbt? cti gra fci ANDRee epc • Oiiiibj fee matT eccte filijl 'i falute "t biidiftione • Sciiit tarn polti qua f>fentef me concetti lie in ppetua elemofina 3 libam '± ab omi exa&ione q a eta • fie Walerann? capel- lan.? unqf meli? ea. habuit 1 tenuit • i'alua tenuria ipi? walernni capellani g^diu in ^ufatioe fctari maferit • fie rex ft)alcolni p\li6ta ecctam de t r uernet eccte fee cRueis 1 canonicif ibjdem do feruietibj cofilio baron iuoif. dedit t carta fua pfirmafi • Volo ita% ~t hac plenti carta mea pfirmo ut pdi&i canonici ecctam ilia. p° walerani dieeflu ita libe t q 1 ete obtineat faluo epalj iure fie aliaf fuaf lint t tenet elemonaf fnaf t pofleffiones • Hifteftibj • tboro arcbidia- cono • aiulfo decano • ipo walerano pYente "t b postulate • Sueino de rifivic • wirlo capellano epi • ailuuardo capetto • Johe nepote epi • Radulfo nepote epi • De tofto t redditu do karel • 20. -CO- Rex Scott OiT\ib3 pbif hoib3 tociuf terre fue falute • Sciant Clerici t laici me Coneeffifle 't bac pfenti Carta ofirmafTe deo r t ecleie See c 2 cis de edenesb t Canonicif ibide cto feruientibj dona- cioem illam cf ■ a • Coitifla mar mea eis fee de uno tofto I karel • ^ de redditu dimid marce de firma ej5\le uille anuati pcipiendo • "t de uno tofto I hadit' • cu decima olm lucro^ 1- placidoT/ q .pueniut de hadint" fcire • Tened s 1 1 liabend I libam t ppetua elemofina lie carta • a • Coitifie matT mee teftat 2 • T" Eng CanceHio ■ Walt fit alani Dapo • Rob Auenel • ap ffuelyN • 18 MUNIMENTA sec. xii. Cl) • (1 inuerchet • ' 1 . CO Rex Scott • 0mib3 pbif hoib3 toti? terre fue • falut • Sciant Clerici ~t laici me I ppetua Elemofina dediffe t hac mea carta pfirmaffe Deo t Sec Cruci de Edeneb \ Canonicif ibide do feruien- tibj • unii toftu plenariii I Burgo meo de Inukethin • Tenedii fibi ita libe "t q^ete i lie aliqd toftu I eoct Burgo libi? *t qVti? I elemo- fina tenet 2 ^ pofiidet 2 • T° Eng Cancettio • Walro filio Alani dapo • Rob Auenel • Ap Linlidcu • pfinnaf reg 1 COalc • de tra de rumenac • CO • Rex Scott • vniufif catbolice Ct)atT Ecctie filiif • Cuftifq, fidelib3 fuif • falut • Sciant Clerici ~t Laici |>fentef "t p5>teri me oceffiffe t hac mea carta pfirmafFe Deo t See Cruci de Caitello puellar 1 Canonicif ibide deo feruientibj i tra ilia cj' r Philipp? de Euermele eif I Elemofina dedit "t carta fua pfirmau • Scilict una carrucata terrc I feudo de Rothmaneic i eu paftura Cl)ille ouiu • Teneda ipfis i fie eif teftat 2 carta ipfi? Pliilippi • Saluo m 1 feruitio meo I eact tra i q' r n? m 1 pthvt de tanto rre • fi pliilippV de feruicio qd m 1 debuerit face: 1 defecit • T° Engt Glafgucfe Epo • \ViH<» afifce cl COelrof • Nicot Caneett • Walro fit alani dapo . D» • Olif 9 • Wali Corbet • Ap Selefc . REG. MALC. SANCTE CRUCIS. 19 Carta Uchtredi de ecclefia de Colraanele • 23. Uhftredus filius fergufi ■ Omib3 fee mrif ecce filiif Salt • Sciant omf tarn pofteri q'm Rentes me dediffe in ppetua elemofmam pro ialute anime mee 3 eif collata ft tueri • concecPe t confirmare • Unde t dignu duxi • oia fie fub- fc'pta ft • que a bonif antecefforil^ meif fcilicet rege Dauid • \ dilecto fre meo rege Ct)alcolcoo • t ab aliif di fidelibuf ecctie See CRvcif de edenefburcb • "t canonicif eiufde loci data ff concefia aut contirmata • fie in autentieif cotj fefptif cu omni ilia plcnitudine 1 integritate continet 2 i regia auftoritate confilio pboij hoTum meoij. pdifte ecctie "t frib3 concede T: confirmare • Inp^mif J . de dono regif ©"©" • aui mei • Ecctiam caftelli cu Sale&una p reftaf diuifaf fuaf • t cu cetif appenticiif cide ecctie ptinentibs • Et ecctiam Sci Cutbti cu parrochia t omnibj que eide ecctie pti nent • Tr Broftuna cu fuif reclif diuifif • t Inverlctb • ilia uidet queppinq'or eft portui cu fuif reclif diuifif- t medietate pifcationif • \ terrain illS in q^ abbatia fita * • cu parte Cragge que ad earn ptinet • Et q' r draginta folidof de burgo meo • de edenefburcli • Et unii plenariu toftu in code burgo • Et inter burgii 1 abbatiam lierbgare o°ddain burcru • concedendo bareeniib? e\9ie burgi melioref cuftu- maf q'T bt aliij' ccctia in terra mea • Et unii toftu in ftriuelin • "+ ani? retif traclfi ail pifcaridu • Et ecctiam de beret cu parrocliia reg. wil. SANCTE CRUCIS. 23 t ofaibj que eide ecctie ptinent • t terra rnea de heret eifde diuifif quib} Gillebt? uicecomel' t alij miniff de ffuelinefchire pambu- lauert T: tradiderunt • Alwino abbi • t in eade uilla unam falinam cu uiginti fepte acrif • Et in bofco dnio meo ibi eis necefiaria lumere concedo • ubi ad mea pp^a negotia necefiaria fumunt 2 • Et porcof dniof eiufde ecctie concedo ibi ee quietof de padnagio • Et unu toftii in linlitcu • Et unum toftii in rinfriu q 1 ^ pcarii • "t pifcatione de falmonif • Et petbendreiam cu fuif reftif diuifif • Et Hameram T; Fordam cu fuif re&if diuifif • Et ecciiam eiufde uille • cu omnib3 que ad earn ptinent • fie karta Rodbti epi de Sco Andrea teftat 2 • Et unu toftii in Berewic • t tra&ii duoij. retifi in fcypwel • Et medietate fepi T: unfti T: corio^ de occifione de edenefburcb • Et decima oiriium placitoi; meoij. ab avin flumine • ufq, colbrandefpetb • Et medietate decime de cano de ChentyR • ^t de Erregail • Et medietate decime de eifde locif placito^ meo^ • t oinf pellef arietinaf • ^ ouinaf • t agninaf • de caftello puellarii • t de Linlitcu que moriunt 2 de meo dnio • Et unu de meif molendinif de dene • t decimam de meif molendinif de dene • t de libtuna . T: o6to celdras de brafio • 1: ofto farine • de dnio de libtuna • 1 tVinta careif de bufche • Et quod nulluf capiat aliq e m de boib3 abbif ei?de ecctie errante p uiam p aliquo forifa&o uel p aliqua calumpnia • excepto latrocinio • t effufione fanguinif • anteq' r m cu abbe p^uf inde loquat 2 t requirat • 1 abbaf faciat plenii re&ii calumpnianti de hole fuo • t fi abbaf ei a refto deficiat • tc uice- comef t Jufticia faciant ei reftu fcclm qd calumpnianf bomine abbif iufte calumpniauit • Et ne quif capiat pandii fup terra. See crucif • n a Abbaf reftu ^ iuf facere recufauerit • Et ut quieti fint de theloneo • t de oirii confuetudine • de ppriif catellif p tota 24 MUNIMENTA bec. xn. terrain meam • Et ut nulluf retincat natiuoi' out fugitiuof ei°3 filijf fuif • Stepliano • 1 Witto • Et ecctia de kerredeu • cu terrif 1 lititatib^ ad eande ecctia ptinentiif • Et ecctiam de paxftuna • cu omib3 ptinenciif ~t libtatib p q e ecctie pdifte iuftc ptinent • Et ecctia de Crauford cu duab° carrucatil terre • "t ofnib} reftitudinibj fuif • Et de dono Ferguf • Dunroden ■ cum ecctia "t oinib3 appenticiif fuif- "t infulam Trail • cu terra de Galtweied p rectaf diuifaf • Et de dono Vftredi ecctia Sci Cutbti de defenefmor • Et ecctiam de Tungeland • cu decimif t pifca- tionibuf • 1 ornnibj reftitudinib3 eifde ecctiis iufte ptincntib, • Et unfi toftii in Inverchethix • Et unii in Iladigtun • Ex dono philippi de Euermele una carrucata terre 't paftura mille ouiu in ruinanach • Uolo ante ut omnia plc'pta ita libaliter "t quiete tcneat • ficut ali(|ua ecctia uel abbatia in toto regno meo liberiuf \ quietiuf ref fuafpofiidet • Ilif teflibuf • Nieholao cancellario • i~l)atheo archi- diacono • Ol'btn abbe de Jedeuurde • Ricardo capellano regif- Ada comitifla • Waltero filio Alani . Ricardo de moreuila • Robto de i| nci • Philippo de valuincf • Ricardo Cumix • Bernardo tit BrieN Witto carpentario • Gilleftto de umframuitt • Witto de aldri ■ reg. wil. SANCTE CRUCIS. 25 Galfrido de coaleuiN • Serlone de edenefburch • Rodbto Janitore caitelli • Rodbto *t Waltero de Berchelaj • Apud edexesbvRch ■ De namo n capiedo • 28. -W?- di gra Rex Scott • Omib3 pbif hoibus tociuf tre fue Satt • Sciatif me conceffifTe Abbi 1 Conuentuj de Sea cruce ut nfts fup eof aut fup holes fuof namii capiat nifi p dominicif debitif fuif aut p debitif hominii fuoi; • Quare phibo firraiter neqT ut i Scotia • ut apd Infula de OQay • cu holes pMci Abbis illuc ad pifcand ueflW • fup canonicof de f ca cruce aut fup eo^ holef namfi capiat nifi fit p dominicif debitif fuif • aut p debitif hoinii fuo^ • Sup meii foriffa& 2 am • Teflr • Hug • Canceftio meo • Ric • de Prebnda ctico meo • Apd Hadint* • De exfeambio • 29. -W- di gfa Rex Scott • OiTiibj pbif hoib3 toti? terre fue fat • Sciant pYentef t pofleri me dediffe 1 conceffifTe • 1 hac mea carta confirmaffe • do t ecctie See crucif de edenburc • t canonicif ibide deo feruientib^ • I exfeambio elemofinaf q' r f p caftellanof amifert i iiij • - pleniuf 1 honorificenci? poffident • Saluo i Radulfo de feo Martino Jure iuo I ead Ecctia in uita fua • Teft" Matfco Epo de AbredeoN • Walro de Berket cam • philippo de vatt • Walro olif • Joftne de vatt • witto de Lindefej apd Munros • De bothelt • 32. Ric dei gra Ecctie Sci Anda humilis minifr vniufis fee matril ecctie filijf: 1 fat • Sciat tarn pofteri q^m pYentes nof dedifle 1 con- ceflifie t hac carta nni connrmaffe Ecctie See Crucif de Edenburg • t canonicif ibide deo feruientib3 Ecctiam de Botheltune tenendam in libam t perpetuam • elemofinam • Quare uolum? \ au&oritate epali mandam? ut jpdei canonici pnoiata ecctiam libe teneant • q 1 ete T: honorifice poffideant cu omnib3 ad earn iufte ptinentib} • Saluo iure epali • t lalua tenura Radulfi de Sco roartino • bijs teftib? ft)agro • A arch Laodonie • Walto arch de Sco Anda • Jofie nepote Robti epi • A • dec Laoct • Alexandro t Witto capetiis Ric epi • Galfft dapif^o epi • Cl)agro Abraham • Rofeto capetto • God- wino capetto • Dauid capetto • hugone pincna epi • t aliif q^ pluribuf boni teftimonij uiris • 28 MUNIMENTA sec. xii. Dc Ecctia 3 • Tenendam fibi ■ t fuccefTorib3 fuii' in omni ecctiaftica libtate inppetuum babendam i adeo • libe • folute ■ pacifice • 1 quicte i vt aliqua ecctia in tota laodonia ex alicui 9 dono liberius • quiets • foluci?- tenetur aut poffidetur • uel teneri debet ant poffideri • vt carta patrif mei r t confirmatio illuttrif fcotr, Regif Witti • teftant 2 "t confirmant • Hiif teftib} • CDagro • J • archkt laod • Philipp de Cl)ubraj • E • dc baiH • Witto CQedio • 1 Witto Juniore fril>3 meif • &&• CQarfcatt • A • vicec • de ftVett • Ric dc CDalouitt vie de lillidq • Henr de brade vie de edeb 2 g • Hug tit • Witti • Thorn de laftalr • Johe COarfeatt • Witto nobit • Racl britoii • Rog de lacrej • Witto de clieihe • Hug de uitt dodin • "t aliif quam pluribvs • keg. wil. SANCTE CRUCIS. 29 De fex acT r re de Gorgin • 34. Omnibul' see matrif ecctie filijs • Adam fili? sefilonif de Edenef- burg • sat • Sciant "t pYentef 1 fut 2 i me dedifTe t hac carta mea confirmafTe Deo 1 ecctie See Crucif de Edenefburg • 1 canonicif ibidem do feruientib? illaf fex aeraf rre de tra mea de Gorgin • que funt infra cultram illo^ de salecbtune iuxta leth • ficut ego ipfe cum aliif pbif hominib? illaf pambulauj • p anima patrif mej 1 matrif mee t ff if mei • 1 p frnitate ei^dem domuf micbi T: uxori mee t libif meif • tenendaf de me T; de heredib? meif in ppetuam elemofinam libaf t abfolutaf ab omni feruicio fectari t exa&ione • Hiis Teft" • Andrea decano de Loeneif • Laurencio filio iEdmundi • Laurencio dapifo abbis • Hug • de uilla DodiN • Bartliolomeo filio Ade de lundres • Henitico de halintuN • Randulfo de Infula • Godardo Burgeufi abbis • Alexandre filio Turftanj • Leiulfo miniftro abbis • Symone filio OiN • Rob • filio Wirhnj • clernte hole abbis • HenRico filio Bernaitdi • de Edenefburg • iElredo ppofito de GorgiN • pfirmacio regif Witti d t^UNeNT . 35. Wilis di gfa Rex Scott"- Epif- Abbib3 • Comity • Baronib3 • Juft" • Vicecomitib3 • 't omib3 fuif pbif hoib3 ta fut z if q^m |Jfentib3 fat • Sciatif me conceffiffe "t hac mea carta confirmafTe ecctie See cRvcif q e eft iuxta edenefburch t frib3 ibide do feruientib? • Ec- ctiam de treuernent • q' r m eif Cl)alcolm? Rex fr meuf ad indu- menta eo^ dedit in ppetuam elemofinam • t carta fua confirmauit • 30 MUNIMENTA sec. xii. cu ofnil)3 ptinentiif t 1 ititat ib3 q c pdi&e eeciie iufte ptinent • rrif uidet "t aq n f ■ pafcuif t p' r tif • bofco 1 piano • ita libam i q^etam ut aliqua elemoiina in tota rra mea liberie r t q a eti£ poflidet 3 • \ fie WalerannP capellan 9 B'B' Regif ea meli? • unq ' m t liberie tenuit • Hif teftib3 • Nicholao canccllario • Ricardo capellann Regif • Walto dapifero • Ricardo de moreuila • del olifard • otirmatio R tt qnci ic $<«* ran* ^muRr «**"$« ^ ** ^^"^owpmaj ^Wbe«,>» jemwrn^ — 1 LJ. 1 reg. wil. SANCTE CRUCIS. 33 De rra Malcolmi armigi de lilethcu • 40. Oiiiib3 fee mrif Ecctie filiif ad quof pYenf fcriptu puencrit $fentib3 t fut z if • Malcolm? Armig 1 Dm Reg Scot? fatt • Nouerit uniuYitaf ura me p falute Ale mee t omniu anteceflb^ "\ fucceflb^ meoi/ dediffe t conceffifie 1 hac carta mea pfirmaffe deo t ecclie fee crucif de EdenburG t canonicif ibide do feruientib^ I libera t pura t ppetua. elemofina tota terra mea q iacet ante porta I linlidehu ex aquilonali pte uiuarii mei ficut ego eif ipfa terra I cofpe&u pbo^ uiroTf pambulaui • Qf uolo ut pdi&i canonici fmoinata term cii fuif ptineciif adeo libere t quiete Ippetuu teneant • ficut aliqua elemofina I regno Scottoi/ libe • • • • q • • • • tenet 2 1 poffid • • • Hii ft teftes 1 pambulatoref ipfi? terre Witts t Ofbert? t alexand capellani de linlidchv • Jobs et Petr5> filii Erlbricht • Elflan? fit Jobs nig" . Robt? fili? Robti • helia • Jordan • Robt? feruientef Dni Reg • Erlbaci? • t alii q^ptimi • valt • De decima carbonarii de karedin • 41. Omib3 xpi fidelib3 pYenf fcriptum vifuris vt audituris • W • de vePi ponte p'mogenit? fum filio^ Dne Emme de fanfto Hylario Satt • NoSit uniSfitas vra me caritatis Intuitu dediffe pceffiff'e "t bac pYenti carta pfirmaffe ecctie fee crucis de Eden(b 2 g 1 ca- nonicis ibidem do feruientib3 totam decima de carbonario meo de kareddin • t decimu denariu de oiiiib3 nauil)3 "t bateit oneratis T- exoneratis In tVa mea de blackenis In puram 1 ppetuam Elemo- E 34 MUNIMENTA sec. xii. linam • Q vt firmum pfeueret In poftum f>fens fc'ptum ligillo meo coroboraui • Hijf Teftib3 Witto Cl)edio • \ W • Juniore ffilr, meif • Rogo de la crai • Radulfo bret ■ \ mitis aliis • CoPmaco de Kinard ■ 12. • W • di gra Rex Scott • Oinib? pbis hoib? Toci? tre lue Cticis t Laicis Salt • Sciant pYentes t fut e i me pceffifle • t hac Carta mea pfirraaffe do t Ecclie See c u cis d Edeneb £ g . 1 Canoicis ibide do feruientib 9 ■ donacbem ilia q* Gilebt? d vrofravilla eis fecit • de una Carukata tre in Kinard • ficud eis p pbos boles pat*e pambu- lata fuit • cu comunj paftura lie in Carta f>di&i • G • ^tinet 2 • Et cii libtate coulture lue 1 bom 1'uot/ tup tra ilia fedentiu i fie i Carta p'di&i • G • ^tinet 2 • Tenend i libain ~t q n eta t ppetufi ele- moyfina • Ita libe • t q a ete • plenarie • t bonorifice • fie alias tras • T: tenuras luas tenet t poftidet • t fie Carta p\li£ti • G • teftat 2 • faluo feruicio meo • Teft° Hug" Cancetto meo • Robto Captto meo • Joe Archid Dunk" • Rieard d fibnda ciicis meis • Philipp d valon • Walt" d berch Cam • Rieard fit Hugois Witto d Ramefeia Ada d Sireis ap Edeneb 2 g • *e* Wiflmi de veti ponte • de forefta i Witim de veti ponte omib3 hoibs ~t amicif fuif • "t omib3 fee matT ecelie filiif clericif "t laieif • salt • Sciant prefentes t f'ut 2 i i coe in libam t perpetua elemofina dedifie t hac ma carta confir- reg. wil. SANCTE CRUCIS. 35 maffe decimaf maf de rra ma d oGGelfaft • t de venacone ilia • 1 deciraaf honiinu illo^ q a fup rram ilia, habitauerint do t eectie fee crucif de edenesburc • t canonicis ibidem do feruientibj ita liberas 1 q^taf ficut aliq* elemofina liberior in tota rra regif fcocie tenet 2 uel habetvR • T • Forno capettno • Radulfo capetto • Ricardo de veri ponte • Rog'o qVeni • Reginaldo de puntiv • Rogero de Care- den • Godwino de careden • Adam de hele • Teodbaldo piftore ■ Wittmo de butemund • vat . DeOkelfaf- 44. • W9- de ueteri Ponte fili? Witti de ueteri Ponte t Emme de fco hilario • Omib? amicif 1 vicinif fuis faltm • Sciant pYentef t fut 2 i • me conceffifle 1 hac Carta mea Confirmafle deo T; fee eruci de Edeneb 2 g • t canonicif ibidem do fuientib? t feruituris • dona- tions ilia, q^m • W? • de ueteri ponte pater meuf eis fecit de tota rra de Ogelfaf • p reftaf diuifaf fuaf • "t cum omibP Juftis ptinentiif fuis • Tenend • fibi de me 1 ftedib? meif in liberam T: puram t ppetuam Elemofina cum oib? ad fJdcam rram iufte ptinentib? • Ita libe t Q^ete • Plenarie 1 lionorifice • ficut Carta Willi de ueteri ponte pafs mei eif inde data teftat 2 • faluo fuicio dni Reg de me t hedibP meif • Hiis Teftib? • Witto t waiter • capttanis dm' Reg • Witto de Bofc . Rob • de london • fit dni Reg ■ Ph • de valon • Camar • dni Reg • Witto Cumin • ph • de mubr' r • Enger • de Baillot ■ Witt • Gifard • Witto medio de ueteri ponte • 1 Witto Juniore fra^b? meis • fucon • de ueti ponte • Roger • de la craye • waldeu • de aula de Berewic • Rad • Britone • t mttif aliis • 36 MUNIMENTA sec. xii. DeOkelfef- 45. W • (tj gra. Rex Scott • Omib^ pbif hoib3 Toci? Terre fue ciicif t laicis • Satm • Sciant p^intef t fut 2 j me cocefliffe * hac carta mea confirmaffe • donacionem q' r m Witts de vePi Ponte fecit do \ See Cruci de Edeneb • t canonicif ibidem do femientibj de terra de Okelfaf • p re&af diuifaf fuaf t cum oiuib3 iuftif ptinenciif fuif • Tenend • S 1 • in libam • t puram t ppetuam elemofinam • cu oibul ail pdcam Terra iulle ptinentib? • Ita libe • "t Q a ete plenarie t lionorifice i Sicut carta pMcj witti de verj ponte eif inde fa6ta Teftat 2 • Saluo feruicio nro de tVa ilia t I auxiliis ^ I aliis de hedibs fifati w itti • Teftib3 • Walt • Capttan mo • pft • de valon • Cam • mo • Witto Cum • Witt • de BofcTi • dd • de haia • Witto de Morau • Ri? • Keuei • fanric • Reuel • Apd forf ■ iiij' - die noueb • Dat • p manii Wittj de Bofch • tpr flor • Cancttij • ano ab Icarne diii • co • cc • iij°- p frea de Torpheyn • de capita de Ogilfas • W. Hec e conuenco fca Inr Dnm • W • Abate t conuentu fee cRucif de Edinb 2 g • ex una parte 1 waltum roagiftru t fres de Torphean • ex alta parte de cont°9fia que utebat 2 in? eof t cora iudicibj de- legatif diu uentilabat 2 iup decimif t ouentionibo de Ogilfas • qd $d\tti abbs t conuent g ofenfu 1 autoritate iudicum delegate^ in pYencia dni • w • de Bol'cb • dni regif cancellarii 't alioi/ p"detu iiii<>v p bono i>acif pcefferut p\li6tif frib3 omf decimacioncf I reg. wil. SANCTE CRUCIS. 37 ouetionef eccliafticas quaf ipi habebant T; pcipe folebaut de tra de Ogilfaf • p\li6li u° fref tenebt "t inppetuu poffidebiit pmoiataf decimal" libe t q a ete plenarie 1 honorifice reddendo Ide Abbi ~t ouentui fee c u cii' de Edenb 2 g finglis anif quatuor ft)arcaf argenti • duaf ad pentecofir 't duaf ad feftu lei martini • Ut au ft puencio rata t inpculfa pmaneat inppetuu figna iudicii de pdea ca dele- gatOTj 1 capituli puent" fci andree t capituli dom? hofpitai lundon • pfenti uVpto in teltimoniii t ^firmacione \au9 puencionif apponiit 2 ne I irritu point reuocari • Confmacb capli S a And? 1 Archidiacono^ fup deciiri de Kyngom W • miferatioe diuina Eectie • Sci • Andree minifteR Humilis omibuf Has litteras uifurif uel auditurif eternam in dno saltm • Ad uniuerlitatif ure noticiam uolumuf deuenire • nof de comuni affenfu 1 uoluntate CapiOi nri t archidiacono^ Sro^ • dedifle t conceffilfe • Abbi • t canoicif de San&a cruce et eo^ lucceflbrib? inppetuu in puram T; ppetuam elemolinam • totam medietate Decime Bladi ptinentif ad ecctiam de KyngoR ad fuftentatioem predcorum canoico - ^ et paupum et pegrino^ • Q^re uolumuf at predi&i canoici et eoi/ fuccelforef eafdem decimaf teneant et poffid- eant in ppetuu noTe fimplicis bnficij • ado libe • integre • et honorifice • ficut aliq°d limplex bnficium in toto regno Scotie • liberiuf quietiuf t honorificentl? tenet 2 et poffidetuR • Et ut hee nra conceflio rata t inconcufTa perfeueret J earn prefentif pagine teltimoio • T: figilli nri t figilloi; Capitli 1: Archidiaconov nro^f ap- politioe corroborauimuf • Hiif teftibuf • rnagro Laurentio • Archid . 38 MUNIMENTA sec. xii. Sci Andree • W • de Bofco • Archicl • Laodoii ■ Rad • nig • decano Laodon ■ Rad • decano de Karel • roagro • Alexandro de Sco martino • roagro • Dauid de Bernham • Symone de Noifi • Witt • de Golin • Symone capttano dni epi • Rjcardo de Kalcou • ctico • Jofte ctico dni epi • \ ffiltis aliis • OOelgineh • 18. • W9 • di gra Rex Scott • Omib3 pbif hominibs tocius terre iue cticis 1 Iaicis i Saltm • Sciant pYentes t fut 2 j me conceffi fie • t hac carta mea eonfirmafie do \ ecctie see crucif de Edeneb • 1: canonicif ibide deo feruientib3 ecctiam de Melginche cum oiiiibs iuftif ptineciis sui s T: cum rra que fcotice uocat 2 Abthen • 1 cu rra que uocat 2 petfrethin que iac^t ex occidntali parte ecctie de Melginche t cum decimif 't oblatioib3 1 oiTiib, aliis re&itudinibui ecctiafticis 1 cu oiTiib} ad eande ecctiam iufte ptinentib, • Tcnenda in litiam ^t ppetuam elemolina • Ita litie • Quiete • Plenarie 1 honorifice • Sicut carta Johis Dunkebt Epi teftat 2 • Teft° Hug- Can- cettio meo • Ric • de p^benrla ctico meo • HenR de Graha • Witto de Ramefliej • Ric • fit Hug • Philipp • Marefc • Herb Marelc • Apud Edeneburg • Conrmacb eccai/ gahveth ■ 49. Joties Dei gra Candide cafe Eps Omnib3 see coat's Ecctie filijs t fidefibg fahitem • Nouerint fnentefT: fut 2 i • nof totiui' oapituli nri reg. wil. SANCTE CRUCIS. 89 afTenfu p falute anime nre Omniuq, IJdeceflbT; nroi/ fuccefibi/q, Animai/ • falute i concefliffe t Epali au&oritate pYentifq, fc'pti teftimonio confirmafle Deo T: Ecetie See crucif de edenb 2 g • t Canonicif ibide Deo Seruientib3 1 feruit 2 if in libam t puram 1 ppetuam Elemofinam • Oms Ecctias q"s bone memorie FeRGus t fili? ei? Hu&Redus • t B'B' fili? TeRRi cii trif eifdem Canonicif diuine remunaconif intuitu afTenfu diocefani Epi contulerut r 1 T: Cartif fuif eofiRmaueriit • Ex donatione Scilicet feRGUS r 1 Ecctiam de DunRODeN cu tota uilla de DunRoDen t Omnib3 ptinencijs fuis • T; Infulam de TRahil • T: Galtweith cu EccJia eifdem uille 1 Oinib3 ptinenciis suif • Ex donacione u° huftredi filij el? i Ecctiam Sci Cutbbti de Defnefmor • "t Ecctiam de Tuncgeland • t Ecctiam de Twenham • T; Ecctiam sci AnDRee • \ Ecctiam de lockelletun • t Ecctiam de kyrkecormac cu Capella de BalnecRos • Et ex dona- cione ©•B' filij TeRRi i Ecctiam de Anewitb cu Capella de Culenes i 1 oib3 ptinenciif fuif • QuaRe uolum? t Epali auftoritate pcedim.9 i ut fxlci canonici Oms pnoiataf Ecctias cu Caper! 1: Omib} obuen- conib3 fuif • t cu t'rif 1 Omib3 ptinencijs fuif i put s 1 placuerit in ufuf ppW totalit coutant • t eas libe t q^te t folute ab oiiii pcuracione t pfuetudie 1 exa&ione inppetuum teneant 1 poffid- eant i Eafdemq, Ecctiaf p Capellanos s 1 congruof nob ut fucceflbrib} nris phis pYentatof • ut p femet ipos put s 1 expedire uiderint : deferuiri faciant • rninufq, idoneof pfulto tn Epo J . amoueant • Saluis nob t fuccefforibs nris tantu finodalib3 1 comunib3 auxilijf raconabilib3 de p\li&if Ecctiis • exceptif de kyrkecormac cu Capella de Balnefcors • t lockelletun Ecctijs i que p pdeeeflbre nrm bone memorie xpianum Epm t p nof a finodalib3 1 cetis Epalib3 penituf funt exempte • Hiif teftib, • rnicri p^re de WytheRne "t ei?de loci to MUNIMENTA sec. xii. rapitulo • Dno Alano filio Roladi • Conftabulario Dni Reg ScoUot/ • Johe Archict • CDatheo decano dc Defnef • Witto decano de farenef • Gilftto decano de Rennef • Wait pfona de kyrcand r s • DuRando pfona de COagof • COartino clieo de kyrkecuthbt ^ Alijs quam pluRibus • De eccif de Galeweia ■ 50. • W?- dei Gra Rex Scotf • OmmbP probif Homib? Tocius Terre sue • Ciicif t laicif c 1 Saltm • Sciat prefentef t fut 2 i • me Concefiifie • t Hue Carta mea ConfirmafTc • Deo "t Ecctie See crucif de Edenb a g • t Canonicif ibidem deo fuientib? T: feruit 2 if :* Eceiiaf illaf in Galweia • q*f ferguf • 't vchtfduf fili5» e\P • t &©• • fili? Terri • eif dederunt • Q' r s Eccfiaf i 1 Jobs Candide Cafe Epc • eifdem Ca- nonicif Carta fua Confirmauit • t I pp 1 of ufuf Conuertend • con- ceffit • Tenend • I liberam t puram T: ppetuam Elemofina. • cum ( )mib g iuftif ptinenciis fuis . ita libere t QVte • plenarie t Ho- norifice • fieut Carta predci Joh • Epi teftat* • Ted" Walter • Epo Glafguen ■ Hug • abbate de Jedd • Oliuer • Capellano ino • Philipp • de valon • Carrier • mo • Witt • Cumin • Juftic Scott • Witt (t Bolcb • Ciico mo • Witt • de valon • Ric ■ Reuel • Aprt Jeddewrtfo • xviij • die Aprilis • reg. wil. SANCTE CRUCIS. 41 Ecclefiarii de iikolukil • 51. W • Rex Scott • Epif Ab~bib3 • Comitib3 • Baronil)3 • Jufticiif ■ Uiceeomitib? • MiniftY- 1 Omib3 pbif hoib3 toti? terre fue Clericil '• t Laicif i fat • Sciant pYentef "t futuri me dedifle "t conceffifie "t liac carta mea confirmaife • do t ecctie See Crucis de edenefburch t canonicif in eade ecctia do feruientib3 • in libera t ppetua ele- mofina • ecctiaf fiue capellaf in Galweia • q e ad.iuf abbatie de hij Columchille ptinent cii omib3 decimif t aliif beneficiif ecctiafticif Scilicet ecctia q e dr kircbecormacli • t ecctia Sci Andree • t ilia de balencrof • t ilia de cbeletun • Uolo itaq,, ut p\li£ti canonici pdiftaf ecctias flue capellaf cii terrif t omib3 re6titudinib3 t libtatib} fuif • In bofco • "t. piano • In pafcuif 1 Pratif • In aqY t pifcationib, 9 • *t in omib3 p\li6taru ecctiarii iuftif ptinentiif teneant 't poffideant • ita libe 1 q a ete • plenarie t honorifice i fie aliaf elemofinaf fiiaf libiP • q a eti? • pleni? t honorificentl? tenent • Hif teftib3 • Matno epo d abdon • Andrea epo de Cateri • Walto Cancett • Johe abbe d chelcho • H p\>re d Cold • Comit Dunec • Nefio fit Willi • Hug clerico regif • Hugo caperr • Hugo clerico cancellarij • Johe clerico canceH • Ap forfaR • Confirmatio Ingelrami Epifcopi Glafguenfis • 52. Ingeram? di gra Glafg • epc 3ib3 fee OQrif ecce filiif tarn fut 2 if q^m |>fentib3 Sal? • fciatif me ^ceffifle • t epali auftoritate pfinnaffe ecce fee Crucif de Edenb -1 canon • ibidem do feruieutibs ecctiam F 42 MUNIMENTA sec. xii. fee Brigide de blachet cu una car • tre T: decimif • 't cetif aifiamtif eide ecce iufle ptinentib3 Et eccam de Colraanel cu capHa l'ci Conftantini • de Edigh • Et • i • car • rre • t cu oib3 reftitudinib3 1 aifiamtif in nemore t ])lano • in pifcationibj t p' r tif • \ cu coi pailura • Et in oib3 aliif reb} • lie carte diii Vtredi pdcif can • pfirmat t teftantur • Hif teftib3 • Rob • Archict • de Galu" Salo- mone dec • Cl)acbeth dec • Elia ctico • Ingilr • eapett • epi • Rad- ulplio facerdotc de lintona • Confirmatio Epifcopi Jocelini • 53. Jocelini* di gra Glafguenfif epc • 5ib3 fee iririf ecclie filiif Sail • Xouit uniufitaf ura me epali au&oritate pfirmaue t pfentif carte atteftacione corroboraffe ecctie fee crucif de Edenburcli 1 can ibidem do feruientib3 eecliaf quaf in nra dioc • tenent fcil • ecliam l'ci pftantini de Crauforde cii capella de caitello 1 dnffibg caru- catif rre cu Aliif iuftif ptinenciif fuif • T: ecctiam fee brigide de blachet • cum una carucata rre • 1 decimif- 1 Aliif Aifiamtif fuif- "t eccam de Colmanele cu capella lei eoftantini de edigbam "t una carucata tre • t cu oib^ Aliif aifiamtif pdee ecclie iulle ptinenciif 4icut carte dm Vh&rcdi qui pdcif caii pfataf dedit eecliaf con- firmaiit t corrol)orant 1 fie carte pdeceuoi/ nro^ epoi/ Hereb • 1 Inger • illif oiirmat 1 teftant z • Hiif tefiib^ • Job Abbe dedielcho- Laur • abbe de Gpailrof • Ainfredo abbe de Neubotblc • Rie • Abbe de Gedeworthe • Symone arcbid • de Glafgu • Ct)agro Job • Elia clico • Waldeuo dec • de Dunfref • pet dec • de ftupbo • reg. wil. SANCTE CRUCIS. 43 Cofirmaco Pons fratru hofpitat de Jertm • de irton* 1 birton* • 54. Notii fit Omib3 tam pYentib3 q*m fut a if quod Ego fa Alan? p a or ffm Hofpitat Jertm I Angi • de comuni confilio T; affenfu ffm capitli nr i conceffi t pYenti carta confirmaui Canonicif fee Crueif de edeneiburg" traf firaf q' r s in Galeweia bmf fcit artun 1 birtun cu fuif reftif diuifif ■ ^ cu omil:>3 ad pMcaf rras ptinentib3 babendaf 1 tenendaf de domo nra Sibi inppetuu libe T: qVte ab orni feruitio 't confuetudine ad nof inde ptinente • Eade fcit libtate "t dignitate q* Rolland? nob illaf donauit 1 confirmauit • reddendo finglis annis domui nre q' r draginta fot • ad duos tminof • medietate fcit ad letare Jertm ^ t medietate ad arfumptione beate roaRie • Hiif teft '• fae rt)atbo • fre Witto • fre Rob de Lindes" • ffe Rob pcio capellanif • fre Gillibto de ver • fre Robto fit Ric • fre Rob p • • • ffe Simone Scotie p qm hec carta fca fuit • fre Samfone • Simone ctico • ad capittm fc.i Cl)ichaet Anno Incarn diii • o)°- c°-xc°ii- De ecca de Dalgernoc • 55. Oib? See 0)at n f Ecc e filiif et fidelib? Edgar? fili? Dofnaldi • Salt • Sciat oes ta pYetef q" 7 fut 2 i me Cofefu filii T; heredif mei ferguf dedifTe T: Coceffiffe T: hac pYeti Carta pfirmaffe Deo t ecc c See c 2 cif de EdeVc t Canonicif ibide deo feruietib? t feruitMf ecc^m de Dalgarenoc cu tota tra ad eade ecc^m ptinete "t cu comuni paft 2 a p\lc-e ville T: o\h9 aliif re&itudinib? t ptineciif fuif ta I decimif q* I aliif ouecioib? ad eade ecc^m \9te ptinetib? • teneda H MUN1MENTA sec. xn. fibi I libam pura 't ppetua elemofina p ialute aia^ dnoij raeo^ Regu ScotE T: p aiab° pfif mei t rofif mee T; oium anceflb^ \ fucceflb^ nicoT/ • Q' r re volo ut p\lci Canoici pYata ecc^m cii tra ^ oibu? Iit>tatib? fuif ita libe q a ete plenarie t bonorifice i ppctuii teneat i poffideat Sic aliq^ ecc* I toto regno fcot? libi? dat 2 qY>ci? t pleni? tenet 2 1 poffidet 2 • faluo p' r tu • G • p e "\ ppetua nicaria Enoc • lliif teft° f°guf fit dni Edgari • coartino p* de Duf 5 • Enoc ctico • Jobc fit Radulfi decani de Dufr • Gillec a t Judice • Gilleconel \ Dofnalt fit edgari t cottif aliis boi teftimonii viris • Cofirmacb • Reg WifH de Carucata Pre de Dalegernoc • 56. W • dei Gra Rex Scott • Omnib? probif homib? Tociuf Terre i'ue • cticif 1 IaicifV SaKm • Sciant pYentcf 1 fut 2 i • me ConcefiifTe • 1 hac Carta mea confirmafTe • donationem ilia q' r m iEdgarus • fib? Douenalct fecit deo t Ecciie See crucif de Edenb 2 g • "t Canonicif ibidem deo feruientibuf t fuit z if • de una Carrucata rre in tri- torio de Dalegernoc . Tenenct in liberam t pura 1 ppetuam Ele- mofinam • cum piicariafup Nil • t cum coiiiuni paftura ad viginti • quatuor • animalia • "\ ad Centum • Ouef • *t cum Omib? aliis aifia- mentif • t cum libertate faciendi 1 habendi molendinum • ita libciv 1 Q a ete t honorifice • ficut Carta pdifti ./Edgar • teftat 2 • Saluo luicio irio • Teft • Coite Patric • Philipp • de valon • Camef • mo • Witt • Cumin . Juft • Scott • Witt- de Bofch • t Ilugon . de figitt • eticis meif • Witt • de Dunegt • Thorn • Tancarct • Thorn • de laftalric • 1 1 dm • de Brade • Apct Edenbg • xxiij • die maij • reg. alex. ii. SANCTE CRUCIS. 45 Carta de decimis de Baueley • 57. Omib3 haf littaf uifurif ui auditurif Henric? de Bradc roilef fait • Nouitif me dediffe • t coceififie caritatif intuitu deo 1 Ecctie See crucif de Edenburg • t Canoicif ibidem deo feruientib3 t feruiturif decimaf toci? uafti mei t rre mee de Baueley q^m teneo de Dno Rege in uafto fuo de Penteland • in libera t pura 1 ppetua elemo- fina • Tenendaf t habendaf Ad fuftentacione diuini officij Capfte beate katerine in Penteland • inppetuu • Quare uolo qd ifta donatio 1 coceflio mea rata fit 1 firma inppetuu p anima prif mei t Anceflb^ t fuccefib^ meo-y • t teneant pdiftaf decimaf • ita libere • pacifice • t honorifice • ficut Aliquis milef in regno fcocie • liberiuf • quieci? • t honorificenci? • Aliquaf decimaf ui elemofina dare t cocedere poteft • In hui? au donacoif t coceffionif teftimoniu lmic fcripto i figillum meu Appofui • Teftib3 r 1 iHB' • marefcatt • "t R • filio eiP • Ric • de Dodlgftun • Henric • de Edmundiftun • Witt • Byfet • Rad • de Cler • Henrico de Goger • Witt • fit • Alwin • Gal- frid • fenescatt • de Sea Cruce • t alijs • Confirmatio de decimis de Baueley • 58. • A • Dei Gra Rex Scott • Omnib? probif hominib? Tociuf Terre sue saltm • S conceffifle • 1 hac carta nra confirmaffe donaconem illam quam Henric? de B crucif de Edinburc de decimif tociuf vafti eiufdem Henric • 1 terre fue de B L6 MUNIMENTA sec. xiii. de nobif in vafto nro de Pentland • Tenend • habend • eifdem cauonicis ppetuam elemofinam ad fuftenta- coem diuinj offieij capelle beate Katerine in Pentland ficut carta eifdem • H • inde pleni? confca dcif cauonicis iufte teftat 2 • Saluo seruitio nro Dunbar • M • Comit • de f yf • M • Comi! • de Aneg? • B • Frafer • apud Kelkou Ann Regn • Dni Regif vicefimo f cdo • De Pentland ■ 59. Alex Dei Gratia Rex Scotf • Omnibus probif boniinib3 Toci 9 Terre sue salt • Sciant pYentes t fut 2 i nof diuine caritatif intuitu dedifle • pccffifle ■ t bac carta ^firmafie canonicif de fanfta cruce tref acraf terre ad capellam fua de Pent quaf Roger? Auenel vicecomef nr de Edinb 2 c • \ alij probi bomles nrj eif • • • - • epto nro aflignauerut • Et paftura ad fex vaccaf • Tenend • T: babend • dcif canonicif in libam puram 1 ppetuam elemofina • ita libg • quiete • plenarie • t bonorifice • Sicut aliq' r elemofina ab aliquib? uirif religiofif in regno nro libiuf quieti? • pleni? t bonorificenti 9 • tenet 2 't pofiulet 2 • Teft • A • epo Morau • Ptl • de Mub' r y • In- -i rani • de Baitt • Dauid Marfcallo • "Witto de Lyndefeya • Witto de Mar • Roger • de Mub^y • apd Edinb 2 c vicefim • qVito die Aug • Ann • regn • dni reg • vicefim scdo • reg. alex. ii. SANCTE CRUCIS. 47 Copofico inr nof 1 afebm de Dufmelyn t Reftore de halif • 60. -J- Dei Gra Abbs De Lundorf "t • H • Eadem G?a prior De Sco Andrea ■ *fc ■ • p^r de lundors vniulif xpi fidelibs Ad q°s ffrenf fc'ptum puenerit i Sail Ernam In dno • NoSit vniuMtaf ura quod cum De mandato Dni • pp • quedam ca uertere? Inr Abbem t Conuentu de Dunfmell t Magfm Ric • re&orem ecctie de Halef ex vna pte • t abbem t conuentu de Sea cruce ex alra fup decimif de Craggif de Gorgin • Tanct de confenfu ptium lif Inr ptef niota r 1 fie fopita amicabilir conq a euit • f • quod fnlci • Abbs t conuentu de Dunf" • 1 Magr • R • re&or Dee ecctie de halef • p fe 1 fuccefibrib3 fuif Inppetuu pMce liti renuciauerut • fub hac forma • f • quod pdei Abbf ^ Conuentu de lea cruce dabunt p bono pacif fingulif annif unu Bizanciu ut duof folidof ad feftum fci Martini ad luminaria inuenienda In ecciia Sci cutbbti de halef • 1 fie oiliif cont"9fia In? eccliaf fci cuthbti de halef • t fci euthbti fubt? caftellu de Edeneft/c celfabit Inppetuura • Nof 8o Judicef Dele- gate • hac pdcam amicabilem copoficioem au&oritate dni • pp • qua fundi fuimuf tempe iftiuf copoficionif cofirmauim? t figillo-y n?oi£ corroboracione eomuniuim? • vna cum figitt venerabil j > r- i i " nfi Epi Sci And? • t capituli fui • 1 figillif abbis t conuentuf de Duf" • 1 figillo Magri • Ric re&orif dee Ecclie de Halef • Teftib3 • H • Epo Dunkeldens" ■ Magro Laur Archid Sci And? • Magro Matheo Cancer! Dili Reg • W • de Bofco • Archid Laud • Rad Nigro decan Laud • Magro petro do Rames" • Gilleb • de ft 1 uell • 1 Andrea cticif dni Reg • Ric • \ hug cticif • W • de Bofco • Et Multif Alijs- 48 MUNIMENTA sec. xm Confirraaco de copoe fact inr nof et monaehof de Neubott • 61. Alex • doi gra Rex Scott • Oinibuf probifhominibuf fue cticif *k laicif • Salt m • Sciant prefentef 1 futuri nof concefiiffe • 1 hac carta noftra confirmaffe • amicabilem component que fca eft in? abbem t roonachof de NeubotI • ex una parte • "t abbem "t canonicof de Edenburg • ex altera • fup caufif que uertebantur inr eof fup decimif de Prefton • t decimif terre eo-^dem coon- achoij q' r m liabent in karf> • 1 de Crauforct • t de comuni paftura de Rumanocn • t de decimif falinar de Preftoii • T; de kars • Quare volume • t auftoritatc Regia precipim? • q^tin.? amicabilif coni- poficio predi&a ficut inr predcof roonachof t fJdcof Canonicof fca eft • *t auctoritate iudicum fup eifdem caufif delegate^ • felt • de Cupf • t de Dunferrnet- t de Scon • abbatu • confirmata • t coram nobif in curia nra a ptibuf recitata "t prefentata 1 firmit "t inuiol- abilit futurif Tempibuf obferuetur • ficut in fcriptif inr ptef inde confeftif pleniuf continetur • quibuf appofita funt figilla predcov Judicum delegatorum • t figilla • W ■ Epi fci Andf ■ 1 W • de Bofch • Cancer! • Archidiac ■ Laodon • Saluo feruicio nro p illof p quof feruiciuni noftruni nobif inde debetur • TeH • Witt • de Bofch • Cancer! • Magro Math • ffcoto • Ad t Rao! • Capellanif • Ingelr • de Bait! • Hen? de Bait! • Camer • Job • de Haya • Tb ■ do fft a uet- 1 Gilleb • Cticif • Walt • Cumyn • Apud ffelefchr • xxix • die Maij • Anno Regni noftri Nono • reg. alex. ii. SANCTE CRUCIS. 49 De copoe It nof t Rog tie quinci de mltura • 1 decis bladi de t'Snet • CYROGRAPHUC0. 62. Anno ab Incarnacione dni • ro° ■ cc° • xx° • ij° • Conuenit int • W • Abbem de Sea Cruce de Edinb z c 1 eiufdem loci Conuentum ex una pte • t Dnm Rog\im de quinci ex alra • fcii q, Diif • R • de quinci dimifit 1 conceffit p\lcif canonicif caritatif intuitu omf decimaf bladi ad fe fpeftantef de parrochia de t' r uernent Iibaf • Ita q rciam ptem ducent lifoam quocumq^ uoluint fn multura • Duaf u° ptef molent ad molendinum de t' r uernent T: de Nodrif q^mdiu aliqui molere poflunt femp ad • xvi • uaf • Et pdei Canoici molent pximioref blado quod eft in t^mello poft diim • Refiduum u° bladi qd ibi molere non poflunt • molent eodem modo ad molendinum qd uocatur fhireuif milne • ptea jpdi&uf Roguf dedit T; conceffit pdcif Canoicif p falute anime fue t ancenorum 1 fuccefTorii fuorum decimam molendinoij fuoi/ de t^uernent t de Nodrif libam t quietam • Et ut ifta conuenco rata in pof rum pmaneat r 1 altutra pf altiuf fc'ptum frgilli i'ui appone confirmant • Hiif teftib3 • Witto de Selford • Witto de chaumunt • Dauid Giffard • Milone cornet • p^re de f co Germano • Rob de Auinion • Aluredo de pftona • Jofoe de trumpenton • Jone fauuage • Johe Captto de t' r uernent • Et mJtif aliif boni teftimonii uirif • 50 MUNIMENTA sec. xiii. Deeima feni de Traunent • 68. Alexand • Dei Gra Rex Scoc • Omnib, pbif hominibj tociuf t re file Satt • Sciant pfentef t futuri nof eoceffiffe t hac carta nra eonfirmaffe donationem illara quam Rog • De Queney fecit can- ouicis De Sea Cruce De Edenburg • de decima feni fui de trauer- nent • 1 de viginti duab3 acrif rre culte in Excambium illiuf bouate tre quam Ricarduf Alius Adoen • dedit dcis Canoicif De Sea Cruce iuxta fluuium De Gogef • in Hirdmaniftu t de prato t Marefio que funt iuxta eandem tram • p duab} acrif rre q' r ntum ptendunt fe uerfus occidente ad ppinquioref diuifas pMce rre • Tenend • "t babend • di&if Canonicif "t l'uis iuccefforib3 de predco Rogo • De Queney "t heredibj fuis • Ita liberc • quiete • plenarie • ~t lionorifice Sicut carta f^dc-i Rogi • De Queney hide plcniuf conf'ta dcis Canonicif de Sea Cruce iufte teftatur • Saluo feruicio nfo • Tef t • W • de Bondigtun • Cancer* • Wait* • Olifarcl . Juftic • Laodon • Pbilippo • de Mubray • Rog • Auenct • Radulf • de Campari • Rog • fit • Giay • Dauid olifard • Robert • De meyners • Apd Edenburg • feptimo die febr • Ann • regni eiPdem • Nono decimo . Confirmacio Nefi de Lundr de molendino in Lyntun • 64. Oinnilr-, Bee coatrif ecctie tiliis t lidelil>3 pfentibj "t fut 2 is • Nefuf de lundr Salt • Sciatif me conceffiffe t pfenti carta mea conrirmaile deo 1 ecctie see crucif de edenetVg "t canonicif ibide deo feruien- reg. alex. ii. SANCTE CRUCIS. 51 tibj t feruit 8 is p falute anime mee "t fponfe mee t p falute animal dnoi; meoT/. t p\leceiToT£ t fucceflb^ meoT/ coolendinu illud in lyntun • qd Nefuf pdecefibr meuf eifdem canonicif dedit • t carta fua confirraauit • cii afiarnto aque de tyne t meiuagio eif afiignato • Tenend s 1 in pura r t ppetuam elemofina • in omni libtate ecciiaftica ficut aliq'm elemofina ex alicui^ dono liberie quieci? plenari? t honorificenci? tenent t pofiident falua coultura coolendino^ meoi; • Ita tain qd nulluf meo^ ad coolendinu pdi&oi^ canonico^ molat • fine licencia coolendiiiarij canonico^ • Si uero coolendinari? pdieto^ eanonicoT; aliqct bladu ad p\li6tii coolendinu coolat excepto blado canonico^ t blado honiinu fuoT/. • Ego 1 riedef mei medietate toci? illi? mult 2 e pcipiemus • His teftib3 i Walro de lindefei • Witto nobili • Walro de congeltu • Alano de crahoc • Robto fit pafcij • Joce de fortu • witto de ereimecbei t covltis aliis • P^ia lira Infeodaco in la Kars • 65. Alex dei Gratia Rex Scott • Omnibus pbis hominibus toci? terre sue clicif "t laycif saltm • Sciant Rentes t fut 2 j nof tradidifle ad feodofirinam canonicis de san&a cruce de Edinb 2 c in ppetuu totam Pram nram de kalentyr • quam in manu nra tenuim? die qua affignauim? JMalcoliii • quondam Tliano de kalentyr • Quadra- oint libratas terre in kalentyr • Tenend • "t habenct • di&is canonicil' in ppetuu de nob • 1 heredib? nris p re&af diuilas suas t cum omnibj iuftis ptinetiis suis • In Bofco 1 piano • in terris 1 aquis ■ in pratis "t pafcuif in Morif t marefiis • in stagnis t molendinis • Cum furca t fpffa • Cum focco t sacca • Cu Tol "t Them • 1 52 MUNIMENTA sec. xiii. Infangandtbef • "t cum omnibui* aliis ad eandem terrain iufte ptinetib - Reddendo inde annuati Oftiefvigint Mareas • Medietate scit ad Pentccoft • "t aliam medietate ad feft san6tj Martin • saluif nob querelif t placitis de eifdem terrif ad coronani Dram ptinetib? ■ Et saluis dco thano fxli&is q' r dragint libratis tre • Et salua mon- achis de Neubotil una carucata terre mefurata in kalentyr ■ p eai'dem diuifas p q^s abbas de sea cruce • T: Bernard 9 frafer ■ "+ alii pbi homies nri earn eif de preeepto nro aflignauerut • Quare uolum5>"t pcipim? • vt dej Canonicj dcam tram de kalentyr teneant 1 habeant in ppetuu ad feodofirmii • reddendo O&iesvigint Marc • Sicut dem eft • libam "t q'etam ab ofiii seruitio • auxilio • confue- tudie • t exaccoe • salua regni defennone • Iidem • auf Canonicj oms alias ?raf suas nob obligaueft ad fxliftam firma singlis annis fuftinendam • Telb • W • Epo Glafg • cancer! • W • tit ■ Alan • senefcati • Juft" • Scoc • W • Olifard • Juftic • Laodon • Walter Cumyn • Comit de Menotetb • A • boftiar • Comite Atbot • W • do IVtyn • Dauid de haftengys • apd lanarc • Nono die Januar • Ann reen • dni re«rif vicefimo • Copia inftrumentorum de eccleiia de CQegginche • 66. Omib3 fee matM' ecctie filijl' r t tidelib:, Dauid huniet Salt • Sciant tarn futuri q' r m pYentef me de aflenfu Alex • heredif mei coceffifle • t hac mea carta eotirmafle deo t fco Columbe • 't Epo Jobi • eiulq, luccefioribi inppetuu Ecctiam de ilVlginge cu omibj ad earn iufte ptinentibs • "t quicquid iurif in ea babebat ut hre uidebar ■ quiet fi clamafle de me "t lieredib, meif in ppetuu • Quare uolo "t pcipio reg. alex. ii. SANCTE CRUCIS. 53 q^tin? earn ita libe t c^ete tcneat 1 poffideat ficut aliq r m eccliam in toto fuo epatu libiuf 1 qVci? tenet ut poffidet • Hijs teftib^ i Alexandro t Philippo filijs ei?dem • B'B' • fmoiati • Rogo Canoico i!f Sco Anct^ • Alano f>fbiro de Ct)ufcleb° • Jone filio CQichael clici • Robto clico de Wemef • Symoe Blacario de Sco ancti; • Of- mundo de Golin • H • Dei gracia Dunkeldenf • Epc • Omib3 See matrif • Ecclie filiis \ fidelib3 etnam in dno Salt • Nouit uniufitaf ura nof de co- fenfu \ afienfu Capituli nri dedifle \ coceffiffe \ hac carta nra confirmaffe • Canonicif See crucif de Edinburg Eccliam de COel- ginge . cu tra que fcottice dieit 2 Abachain • 1 cu oiiiib^ alijf iuftif ptinencijs fuif tenenda fibi T ppetuu t totatr • in ufuf pp a of co- uertenda put melius fibi uil'um fuerit • ita libere • plene quiete 't honorifice • ficut aliqua ecctia • liberiuf • pleni? tfeci9 ^ honorifi- cenci? in epatu Dunkeldenf • tenet 2 t poffidet 2 • Saluif finodalib;-, tantu • Ad \m'\° an donacois \ conceffionif ppetua firmitatem vna cu figillo nro Sigillii capituli Dunkeld • liuic inftrumto eft appen- lum • Hijf teftibj i coagro • H • Archidiac • coagro Robto cantore li^lem ecclie • coagro Jobe Gilbto pfona de forgrunt • Adam de pbenda • Svmone de lyndefeia • Canoicif Dunkeldenfib, • Hugone pinna de fern ■ (YVilifco pfona de Cref • Ric • pfona de Huftartule • I'ntVin pfona de cnelmanrad ■ Tb • pfona de coucrofin . 1 mnltif alijs- Gregori? Epc feruuf feruoi/ dei dile&if filijf Abbi t Conuentui .-, 1 MUNIMENTA sec. xiii. monaf tij See Crueif de Caftro puellarii ordinif Sci aug?tini Sci Andree dioc • Salt t aplicam benedi&ione • Cii a nob petit 2 qd iuftum eft t honcftum tam uigor equitatif qm ordo exigit racionif • ut id p officij nri ad debitu pducat 2 effectii • Ea ppt dilecti in duo filij uRf iuftif poftulacionibj grato cocurrentes Eceiiam dc roelginge • 1 tram que dicitur fcottiee abchein quaf uefiabilif frat nr Dunkeldenf" • Epc ipectantef ad eii capituli fui accedente affenfu roonaf tio uro pia t puida libalitate donauit • nee no decimaf vafti t rre de Bauelay . ac alia bona ura ficut ea omia iuftc ac pacifice poflidetif uobif t p uof eidem roonaf tio auctoritatc aptica cofirmamuf • t pYentif fcripti patroeinio comu- nimP ■ Nulli ergo omnino hoinum lieeat banc pagina nre ofirma- cioif int'ringere • ut ei aufu temario cotraire • Si quif au boe attemptare pfumpferit i indignacoem omipotentif dei • t beatoq Petri "t Pauli aptov eiuf fe nouerit incurfurum • Dat • Real • Non • Sept • Pontificate nfi Anno Decimo • [nnocenci? Epc l'eruuf feruo^ dei Dileftif filijs Canoicif See Crucif de Edenburg Salt • 1 aplicam bnd • Juftif peteneiii defideriif dignum eft nof facilem prebere eofenfuin • "t uota que a racionif tramite no difcordant i effectu pfequente coplere • Ea ppr dilecti in diio filij urif iuftif poftulacionib} gratii impcientef affenfum • Eeeliam de roelginge • ficut cam iufte ac pacifice poffuletif • auftoritate uob aplica cofirmam? • 1 pfentiffcripti patroeinio pmunimuf- Nulli g* • ufnino hoinii lieeat lianc pagina nfe ofirmacoil' ifringe • ul ei aufu temario cotraire • Si quif au hoc atteptare pfumferit i in- dignacoem oinipotentif dei "t beatoi; petri "t pauli aptoi/ ei? • fe reg. alex. ii. SANCTE CRUCIS. 55 nouit incurfuru • Dat • Reat v • kl Aug • Pontificate nfi anno I> a mo Ego Baldred? Decani Laodonie teftificor T; teftimoniu pkibeo qct talia funt inftrumta canoico-;/. See Crucif de Ecclia fua de coelginge • "t hoc pfenti figillo meo affirmo • Similic t hoc idem ego Jobs Ecciie Sci Egidij de Edenburg • ppetuuf vicari" figillo meo teftificor t affirmo • Confirmatio de ecclefiis in diocefi Glafguenii • 67. Vniufif fee mr if ecce filiif Waltr • miferacione diuina Glafg • ecce coinift? humil • etna in dno fait • Nouit uniufitaf ura nof epali Au&oritate pceffifie • T: hac carta nra ofirmafie • ecce fee crucif de edinburch • 1 can • ibidem do feruientib3 eccaf q' r f in nra dioe tenent • fcil • ecciiam fei pftantini de Crauforde eii capella de caftello 't • ii • carucatif rre ex utraq,, pte fluminif Clud • "t • ii • acT rre mx* caftellu • cu aliif iuftif utinenciif fuif • Et ecciiam fee Brigide de blachet • cu una carucata rre • t decimif t aliif aifiamtif fuif . Et eccam de Colmanel cu capella fei oftantini de edigham • 1 una carucata rre "t cu omib3 aifiamtif aliif pdee rre i"te ptinen- tib3 • fie carte pronoTjf quaf fup 11 jJdcif eccliif ftnt illif ofirmat • t fie carte pdeceftb^ nro^ Herb • Ingerami • t Jocelini • Glafg • epoi/ illif ^firmant • "t teftant 2 faluif epalib, • Teftib} Hour • Abbe de kelchou • Hug abbe de Gedewrthe • henr Archid • Dunkeld • Rob archid Glafg • OOagro Nich • de ft)ufet • COagro OQichaele • Pet" capellano • Clericif dni epi fei Andree • COagro yfaac • 56 MUNIMENTA sec. xiii. C0agro Witto • de Grenet • t tt)agro "Witto de Edinham • COagro Adam de Walpol ■ clicif nrif • Gilberto de ftriuet • ctico dni Reg ■ "t roultif aliif • Dalgnocfc • 68- Wittm? di gra abbaf de fca cruce t conuent? eiufde dom? oiiiib^ fidelib3 fait • Sciant tarn poffi q^m prefentef ■ nof conceffifTe "t hac carta nra confirmaffe Diie Aufrice filie eadgari totam tram nram q'm habem? ex donacoe prif i'ui in titorio de dalgarnoc teneda de nobis in tota uita fua • reddendo inde nobif pVif quatuor annif annuati una. marcam argenti • medietate ad feflu fci martini • t medietatem ad pentecoften • Poll quatuor u° annof ad eofdem tWnof in tota uita fua uiginti folidos • Qct fi forte p\li&a tra in- culta fuerit t uafta nobif una marca. argenti ad pfatof tminof qfdiu ilia ?ra uafta fSit \ inculta • fJdida • A • annuati pfoluet fca eft Anno ab incarnacoe dni millefimo ducentelimo uicefimo p^no-t in teftimoniu hui5> couencoif figillum nrm jpdicle aufrice f)fenti fcripto appofuimus • Telle con- uentu • Tax ecc"aTj in epatu glalg • 69. Yniulis see COatrif Ecciie filiis pYentibs 1 fut 2 is • WalP • roifera- tione diuina eccte Glalg coinifr etnam in dno • fatm • Nouit uniulitas nra nof de confenfu decani et capitti Glalguens • caritatif reg. alex. ii. SANCTE CRUCIS. 57 intuitu decline et concefliflTe • et hac pfenti carta nra confirmaffe • deo et Ecctie See Crucif de Edinburc • et Canonicif ibidem deo seruientib3 et feruit 2 is Quod de quatuor ecetiis quaf habent in diocefi nra fub hac forma imppetuum taxent 2 uicarie • scilicet • de ecctia de kyrkecok J . pcipiat uicariuf decern marcai* in alt agio eiufdem ecctie s 1 afRgnandas p vifum magri • II ■ Archict • Glafg • et COagroTj • Ricardi de Brade • et Ricardi de Harhati • ciicoi; nfoT; • De ecctia u° de Crauford pcipiat uicariuf centum folidof in alt agio eiufdem ecctie • fibi afiignandos p eofdem • De ecctia u° de ilalgernoc 1 pcipiat uicariuf decern marcaf in bonis altagii eiuf- dem ecctie s a affignandas p eofdem • In ecctia u° fee B^ide de Loublaket r 1 pcipiat uicariuf centum folidos i in alragio eiufdem ecctie s 1 affignandos p eofdem • vicarii u° dca^ ecctiai/ de Epalib} et horiifo ordinariis et confuetif diftaf ecctiaf contingent^ re- fpondeant • De ext^ordinariis au abbaf et conuentuf dee ecctie fee Crucif de Edenburc • Et dcai^ ecctia^ uicarii p porconib3 in fup' r fc 1 ptif ecetiis fe contingent^ J . equatr refpondeant • Et cum aliq* dcaT; ecctia^ uacauit i conceffimuf fup^dcif Canonicif ut earn line aliqua cont' r diccone et difficultate ingrediant 2 • eamq,, in ufus pp a os i p uoluntate fua conutant • falua nobif et fuccefforib} cuftodia uicaria^ cum uacauint don c cappthn ydoneum ut canonicu fi maluint Jux* canonicaf fanccionef nob ad eafdem pfentauint Qui dcam uicariam dum calte et bonefte fe habuit i tempore fuo poffideat IN huiuf au rei teftimoniu et ut ifta conceffio rata et firma maneat inppetuuin pYenf fc'ptum ligillo nro lignamP • Hiis Teftib3 0)agro ■ H . Archid Glafg • Magrif R • et R • de Brade 't de Harhatt OQagro fymoii medico de Bygre • Dno • Ric • capptto \ uicario de Glafg • Dno • Ric • vicario de Dunoglaf • Dno Walto ctico de Ledeme • Et aliif • H 58 MUNIMENTA sec. xiii. Confirmaco De kirkecofteti • "t de kirkebride • 70. Vniuerfis fee mrif ecctie filiii' liaf litraf uifurif ut auditurii' • En- o-elrand? de Bayft • Salt in dho • Cu cont°uerfia q utebat 2 inr me ex una pte • t abbem 1 couentu • See crucis de Edeneb 2 c ex altra • fup Antiq* tenura fua et diuifis t raf eccliar fuar • de kircoftenti T: de kirkebrid • diuti? inr nos agitata eet • tand finali amore t co- cordia • fedatis omib? qrelis • pmiffis • T: demandif in biic modu ibpita q'euit • f • qd pdei abbs 1: couent? tenebunt tra fua q ptinet ad ecctiam fua de kircoftenti p antiq' r tenura p q' c m illam temurt "\ tenet • Terra. u° fua q fi/tat ad ecclia fua de kirkebrid • tencbiit p illaf diuifas p q"s illam helye abbi t canoicis fuif pambulaui cu militib? t pbif hoibP meif • f • a fonte q dr tibereba • ~t anglice Cuwellc • afcendendo ad cruce ppe fonte ■ 1 fie a c u ce ilia afcend- endo p lapides poitos i moticut • ufq, ad uia q uenit de kirkepatV ulq,, kirkebrid • t fie t^nfeundo uia illam p moticulos t lapides pSitos ufq, ad c°ce fita. iux* uia ex aqMonali pte anbanfehereb • "t fie a cruce ilia p lapides cumulatos iux* uia ufq, ad alia cruce q fita e iux* limites c z 3 t fut E is • Wittmus fili Gamelli de tuinhaco fait • vniufitati vre fignifico me ofenfu dni mei Alani filii Rollandi • t affenfu Walteri filii t beredis mei dedifle t concefbffe t hac carta mea pfirmaflTe deo \ ecctie fee crucif de edenb 3 e 1 canonicis ibide do feruientib3 i libera t pura. 't ppetuam elemofinam totfi ius q bre uidebar I ecctia de Tuenba • t Ippetuu p me t heredity meif abrenuneiafTe clamori que clamaba I aduocatione ipfi? ecctie • Pre- rea do 1 ^cedo aflenfu ipfi? Walri filij mei pMce eccte t p\li6tif canonicis I ppetua ellemofina iiii or • acras terre I territorio ei?de ville • eifde diuifis p qT ego ipfa terra I pfpeftu prudentu viroi/ Ipfis canonicis tenendaf pambulaui t domii una I ipfa uilla de qua pdcos canonicof faifiaui pdee eccte do T: cocedo cu comuni paltura ei?de uille ad fexdecT aueria "t ad unu equu • t cu ofiiib:, nliis comunibj aifiamentif ei?de uille • Qr volo ut pdifta ecctia pnoiati canonici cu oiTiil>3 iuftif ptinenciif fuis libere 1 qV'te I ppe- tuam elemofina 1 pura teneant I ppetuii • t poffideant • Iliis teftibs • Siluellro • 1 Andrea • 1 thoma capellanis • OQatbo decano • Robto ftico • Robto halfcbniht • Robto T- Gamello frib^ • Robto filio Miitiltlis • "t Aliif q' r mptiboa • reg. alex. ii. SANCTE CRUCIS. 61 Confirmacio Alani filii Rolandi Conftabularii • 73. Omib3 fee mrif eccttie filiis Alanuf filiuf Rolandi Conftabularii domini Regif Scotto-^ Salt • Seiant tam pofteri q^m pYentef me de- diffe t pceffifle T: bac mea carta confirmaffe do T: ecclie fee Crucis de Edenefburch t canonicif ibidem do ferurentib3 in liberam t ppetuam elemofina oiiiia que pauuf meuf ferguf t Auuf meuf vcbtreduf eifdem canouicif dederunt T; cartif fuif cdfirmauunt ex donacio# ferguf i tota Dunroden cu ecetia eifdem uille p reftaf diuifaf fuaf in bofco • in piano t p ff tif t pafcuif t ouiib3 ad eande tram ptinentib3 libera 1 q 1 eta ab oi cano T; Cuneveht • t ab alia qualibet exa&ione t ^fuetudine • t feruicio fectari • Ex donacione vchtredi Aui mei ecctiam fci Cuthberti de Denefmor • cu oin i 1 >3 re6titudinib3 1 ptinenciif fuif • in aquif in pifcacionib3 • in rris in p^tif • in pafcuif • in decimif libera • "t ab oi fctari exafitione quieta • t ecctiam de tungeland t ecctiam de twenham cu ofiiilr} refti- tudinib3 ad eaf iufte ptinentib3 • fcii • in rrif • decimif • pafcuif • p"tif • aq a f • pifcacionib3 • cnolendinif • in bofco T; piano • liberal' t ab oi exa&ioe fctari quietaf • Et ecctiam Colmanele • cu Capella fci Conftantini • t una Carucata rre ■ T: ecctiam fee Brigide de Blakbet • cu una carucata rre • t cu oinib3 rectitudinilrj fuif* • fcilicet • in rrif • in p' r tif • in aquif t pifcacionib3 • in bofco • "t piano t COolendinif • \ cu coi paftura • Et ecctiam de loeheletun t ecctiam de kirkecormac • T: ecca fci Andree • t ilia de Balnecrof • cu trif 1 decimif r t oib3 aliif bnficiis eccafticif • in bofco • in piano- in pratif • in pafcuif in aquif • in pifcacionib3 liberal' t ab oi fctari exa&ione quietaf • Concedo pterea pdcif can • aifiamta de oib^ 62 MUNIMENTA sec. xm. dnicii" nemoribj meis • t foreftis totif rre mee • fcit ut ipi habeant libera facilitate fumdi matiem • t oia necefiaria ad uiuf fuof • Et porcof eoy. pcedo ee quietof ab oi padnagio • in dnieif nemorib3 meif ■ 1 foreftif ■ Uolo itaq., ut pdci can oiiiia fup^dca ad fulten- tamtum frm qui in ecciia fee crucil* commanent • ita libe • quiete \ honorifice teneant ficut carte ferg? proaui mei • t uh&redi aui mei • 1 Rolandi prif mei teftant 2 1 pfirmant • Hiif tellibus ■ De placito I Gal\vyd' r ad tened curias I Dunroden p Reg§>Alex • 74. A • di grii Rex Scott • Vicecoiii l'uo t battis fuif de Dumfres l'altin • Sciatis q. infpexim? cartas illuftriu Regu Dauid t Malcolm Ancel- foij. nroT^ • t diii Wirli regis patris nri in quib} continetur • q • Abbas \ ConuentP de Sea cruce curiam libam hre deb • • t tarn in tra de Dunroct quam tenet in Galuuath de dono fergi" t lieredu luo-^ • quam in alijs trif quas liabent de dono Anteeefibi/ riroij. • feilic3 I Brochtun "t hamera • Vnde uob mandam? "t firmit pYipim? • quatin? nullo modo pmittatis ut aliquis lieredu Galuuath • aut eo% batti dcos Aftbem t conuetu impediant • quin Curiam l'uam libam habeant in dca tra de Dunrod de omnib3 q ad ipoi' iufte debet ptinere • Till facientes • nc

f'atis ecctijs t eai/ ptinencijs dcis Can- onicif collatis extirit J . ego ofiiem defeftum supplere volens r 1 diftas ecctias eifdem dono 1. Concedo 1 pfentis fcripti mei au&oritate confirmo • In cuiuf rei teftimoniu pfentibus littis figillum niefi appofui • Teftibus dno • H • dei gra Epo Candide Cafe i Diiis Gilbto de Culewen t Hugone de Keam militibus • Jobe vicario de Hur • Dno Bartbolomeo canonico t Diio Wiftmo tunc tenipis eaptto dni H • Epi Gahvethie • Ada clerico • Hugone fprot Bur- genfibus de Hur • Rogo de Crawford • t multis alijs • Dat apud Hur die sabbati px' r poll decollacione sci Jobis Baptift" Anno gre cd° cc° sexagefimo secundo • reg. marg. SANCTE CRUCIS. 71 CoPmacS ecctie de Melging • 82. Vniufis xpi fidelib3 p'sens sc a ptum vifur vel audituf CQatheuf pmiffone diuina Dunkeldens" Epc salm in dno sempitnam • vni- ufali ecce tanto nos pfice vehemencius credimus q' r nto viros reli- giofos bona fibi caritatie collata optine inconcuffibilir q' r ntu ad nos ptinet pcuremus vt g 1 donacones conceffones ct confirmacbnes ecce de melgyng" lire dyoc" • cu omib3 iuribs suis et ptinenciis see conggacSi canoico^ mo^f rii see Cruc" de Edinburgh sci andr dyoc" p p\leceffores nros de confenfu et affenfu capituli nri Dun- keldens" fcas faciamus inconcuffibiles ato^, firmas pdcas donacones concefliones et confirmacbnes roemoratis canoicis supdea ecca de melgyng" cu omib3 iurib3 suis et ptinenciis in pp 1 os vfuf ppetuo poffidenda p dcos fxleceftbres nfos et quofcumq^ alios necnon et p caphn nrm Dunkeldens" sup' r dcm fcas • ratas et firmas nntes p f^sentes confirmam? • Et fi quis defcus in aliq^ p\lan/ donaconii concefTonu feu confirmaconum fuit ilium et illos fi plures front tiita fup hoc delibacione et t^ftatu cu nro confilio diligenti virtute pYentis pagine q' r ntii in nob eft caritatis intuitu au&^e pontificali supplemus et emendamus • Salua tame nob et succefToril^ nfis • iurifdiccone ordinar" et dyocesana • In cuius rei ppetuam firmita- tem • pYenti sc a pto figillu nrm fecimus apponi • Dat" ap Houthyr- tullech • ij • Idus Augufti Anno gre • co° • cc° • oftog' • Nono • 72 MUNIMENTA sec. xiii. Conrmai-o Tup Kelton 't Kirkandr • 83. VniSfis see coat 1 * ecce filiis ad quos pYens sc*ptu pueriit Hen? misacoe diuina Candide Cafe Epc salt • cii biidiccoe diuina • Nouit vniufitas vfa quod nos diuine pietatis Ituitu infpe&is inftru- metis pdceelTo^ n?OT/ sup donacoib} \ coceffionib3 eccaif de Kel- leton" r 1 de Kircandr balemakethe quas dile&i filij nri abbs 1 puetP de sea cruce de Edinburg in Dioces° nra babet pfeftis • dcas don- acoes 1 ^ceffioes dcaif ecca^ ratas habentes • tenore pfeneiii p&naamP • Si quis aute in inftrumetis dcoT/ p\leecflb^ nfoi/ dcis abbi "t puetui sup dcis eccijs _pceflis t collatis • defect 9 extitit i omne defectii supplere uolentes f)dcas eccaf cu oiiiib^ ptinecijs suis deo "t ecce see cruc° de Edinb 2 g "t canonicif ibide deo s v uietib3 T: s\iituf epali au&oritate dam? t pcedim? ■ ~t pYenti s^pto pfirm- am? put h x placSit i vfus pp n os totalir ^Stendas • fjdei u° abbs 1: puet9 qui pro tepore f8int p\lcis eccijs de Keleton* t de Kircandr p ydoneos capites ^ducticeos facient deSuiri • pdcas u° eccas ab affingnacoe vicaria^ "t vicario-y inftitucoe p nos ul sueeeftbres nfos facied • Volume t ordinam? ee Tniunes ppr eai/ exilitate • 1 ppt orVofani hofpitu 1 paupu fufcepcoem ad q"m fuftined t ad alia onera dee ecce see c"cis incTibencia fupportanda i facilitates ipi ecce see crucis 't canonicis ibide deo suietib} affignate vix fufficiut • p eo % qd dca ecca de Keleton' pijs vfibj inppetuu integralit eft affignata videlicet fabrice ecce see crucis de edlburg • ad cui5> pfumacione buna fabrice dee ecce specialr deputata no lufticiut • "* p eo qd dca ecca de Kircandr coanfu feu dote no ht s 1 affignatu feu affignata in quo vicari? ppetes receptaculu s a face \i parare potit reg. marg. SANCTE CRUCIS. 73 nee bonefte vt tene a pfonatr ibid refidere • t ut ifta nra donaco ppetua fit t iirmai pYens sc a ptu sigilli iiri inp^ffide roborauim? Dat in monaf rio see crucis de Edinb z g Id^ May • Anno g e • ro° • ee° • lxxx° • septimo • pPmaco i'up eccaf Kelto"" t Kyrcandrif balmeget in pp l of vius • 84. Omnib3 xpi fidelity has tras viliir ut auditur Frar • Tbomas di gra p a or Candide Cafe t eiulde loci couet? humilis ernam in dno salt • Nouit vniufitas veftra nos tras venabilis pris nri dni • Henr eade pmiffioe eiulde loci Epi infpexifie in bee uba • Vniufis see coat's ecce filiis ad quos ^fes sc^tii puenit • Henricuf misacoe diuina Candid Cale epc • [§ce. ut fupra, N. 83.] Nos u° jJdca^ ecca'v collacoes Rat" \ g^tas hntes pYenf sc a ptu I teftimoniu figilli nfi pmunis Ipffioe roborauim? • Teft" capitulo nro Da? K 74 MUNIMENTA sec. xiv. Confirmaco Roberti Regit' tup carta nfa originali • 85. Robertas Dei gra Rex Scoto"^ omnibus probis hominibj tociut" terre fue tam clicis q.' r laicis Salutem • Sciatit'nos cora confilio nfo diligenter infpexifie ac ueracir intellexiffe Cartam bone memorie Domini Dauid Reg Scoto^ illuffs fxleceflbris nri fa&am Religiotis viris Ar3bi T; Canonicif regularibj Ecetie Sanfte Crucis de Edin- burg non abolitam no eancellatam nee in aliqua tin pte uieiatam (3 vero sigillo dei dni Reg tignatam in hec vba • In nomine Domini • nfi ihu xpi "t in honore See Cruc' ■ \ See ft)arie v a ginis Omiu q, Sco^ • Ego Dauid dei gfa Rex Scotto^ • Regali auctori- tate • affenfu Ilenrici filii mei "t Epo^ Regni mei • Comitii quoq v baron u q, confmacone t teftimonio • Clero eeiam acquiefeente t popto • [Sfce. ut fupra, N. 1.] Q r m quide cartam • In ofnib^'t p omia g falute anime nfe t aiarii 01m anteeetlb^ r t iucceflb'v nro^ Regii Scoeie appbam? • Ratificam? • 1 pYenti carta nfa confmam, 9 • coan- damPl tfmir f)cipim? Jufticiariis vicecomitib3 ppoitis 1 eoy ballis ad quoT/ noticia pYcntis carte infpeftio puenit q Abbem t canonicos >up r dcos conf" tenore carte sup' r dce 1 cof maebnis nre regie con- ceffione nullaten? g' r uare feu moleltari plumant liufto sup Dram plenariam foriff' turam • In cui" Rei Tcftimolm pYenti Carte nre Sigillu nrm pcepim? apponi • Tcftib^ venabilibs in xpo pat^b^ WiHo Sci Andree \ Witto Dunkcldcii dei gfa Epis ■ tinardo Abbe de Abirbrothoc Cancellario nro • Thoma Ranulplii comite morauie dno Vafl Anandie "t toannie • Walro Senefcallo Scoeie • Jacobo dno de duglas • Jofie de CDcncteth • Gilbto de Haya eonftabulario Scoeie • Rtfbto de Ketb Cttarcfcallo Scoeie • t Allex" de Seton" roilitib; t ninltis aliis • keg. rob. i. SANCTE CRUCIS. 75 De efeaetif Laudonie • 86. Rote dei gracia Rex Scotto^ • • Carnar • Jufticiar • vicecomitiL>3 • f>pofitis • • Efcaetariis et eo^ baHis ceris q, coiniftris nris quibufcumq, ad quos pYentes litre puenint saltm Quia p inquificbnem de man- dato nro faftam et ad capllam iiram retornatam compim? • q • Abbs et Conuentus See Cruc" de Edenburgn confueuerunt pcipe tempe bone coemorie dni Alexi Regis Scoc" t alioT/ ^deceflb^ nfoT^ ex infeodacone eoijct • deciam ptem oiura lucroi/ • efcaeta^ et finium de quibufcumq, placitis nfis • feu alio quocumq, modo uos contigenciu inr aq^m de Auyn t Colbrauncepetn • Vob man- damus 1 pcipim? quatin? declam ptem de pdcis eifdm Abbati "t Conuentui vi eo^ coiniftro pYentes iras exhibenti fine diffieultate aliqua integre pfoluatis / Quam quiet declam ptem vob in compotis vris / annuis volume plenius allocari • Telle meipo ap 11 Inukethyn • xx° • die Septembf • Anno regni nfi decimo ■ De ftagno molendini de Salchton • 87.0mnil>3 hoc fc a ptum vifur vel auditur Willms de Lewvngltoii o)iles / dns de Gorgyii • l'alutem ■ in dno fempiternam Veftra nouit vniufitas me infpexilTe et diligent examinaffe Cartam Religion^ viro^ Abbif 1 puent9 Ct)onal'tii see Cruc de Edinburg • non abolitam / no Rafam • no Cancellatam • n c in aliqua fui parte viciatam • Quam quid Cartam deif Religiofis dedit • "t pceffit dns Fergufy? Cumyii coiles • quonct dns de Gorgyii • pdecefibr me" • in 76 MUNIMENTA sec. xiv. hec verba • • Omnib5 hoc ic'ptum viliir vel audituf • Fergus Cumvn miles • dns de Gorgyii • latm • etnam • in domino • Nouit vniufitas • vra me diuine pietatif intuitu p me t heredibj meis t suecefforib3 • in ppetuu ^ceffiffe • t q 1 etu clamaffe • deo t domui See Cruc de Edinbr • t Canonicis ibid deo suientib5 • t i ppetuu suitur • senti sc'pto sigillu meu appolui • hiif teftib3 • dno Wrftmo de Lytiir • Ic ^ftablar • Caff puelhvv • Serlone de Setona • t Alex tilio suo Ct)agro Johe de Elfyngftoii • hugoe de Dudyngfton • thoa de benacbetyn tiic senei'e Abbil" de sea Cruc • patV fit Symon • Ric • de St 1 uel\ n • Wittmo fit • Wiffi • filii barth • b 2 genfib3 de Edinburg et multifaliis • Ego vero des wirlms de lewynfton • diis de Gorgyii • Cartam f>dcccffbris mei diii f'-'gufii de Cumyii (juonct dni de Gorgyii dcif Religioi' datam • t pceflam • f'up deo ftagno • Ratifico I oib3 ei? pii&is • t I fingiis eiuf artictis • bac mea plenti Carta • banc eifd p me 1 fcedib3 meis affignatis t fuccefforib3 I ppetuu pfirmo • Cocedo infr dcil'Rclig p me t hedib3 meif affignatis "t fucceftoril^ I ppetuu vt si pt'mgat ftagnu Eotj antedem p Tranl- curfu vt erupebnem aque de lyeth aliquo tepe in futuru dilriipi seu ipediri ■ vt aliq'lit peiorari • quomin? dem Cl)olendinu mote poffit ad eo^j comodu vt voluntatem ut liceat fc dcis Relig dem ftagnu p t'nsiii'uin aque de lyeth lup tram meam de Gorgy firmare vbicuq, • q'cienfcuq, 1 de Edinbr 1 mitis aliis • Conrmaco epi iup pYentacoe ecce de Kynel • 88. Vniufis see matris ecce filiis ad quos pYentes ire puem'nt • Wil- lms mifacone diuina ecciie Sci And? cninifr humilis i Saltm in ctno sempitnam • vniufitati • vre ffrentibs innotefcat • nos diuine ])ietatis intuitu dedifle conceffiffe t hac pYenti • Carta nra confir- lriafTe • Religiofis viris Abbi t couentui • coonafrij See Crucis de Edinb t eoi; fuccefTorib3 inppetuu • q. • • flint vnu de l'uis conca- nonicis ad vicariam ecciie iue de Kenel quociens de iur" vacaSit p eo-y voluntate fucceffiue pYentare • eo^q,, pYentat? • a dyocefano qui • p tempe fuit • benigne recipiat 2 ad dcam vicariam • 1 in pibn- alem poftemonem • canonice in ead inftituat 2 • Conf'dicentes ante banc nram donaconem \ pcefiionem fi • q 1 f'uerint in futuru aut Rebelles i epifcopali • autoritate copefcant 2 • In Cui? Rei • tefti- moniii pYentib3 figillu nfm apponi fecim? • Hiis teftib3 coagro Alex de Kyninmonth tunc Arcbidiacono Laudonie coagro Adam de cnorauia tunc offic° iiro • magro Symone de Karale clerico t multis aliis • Dat" apud Keldeletb die roartis in craftino Sci Lau- rencij martins • Anno dni foillefimo fcentefimo vieefimo feptimo • 78 MUNIMENTA sec. xiv. Sup eeca de Kvnel • 89-VniSfis See (oatris ecctie filiis • |>fens fc'ptu viiiir vel auditur Jotics diuina pmifliono ■ Prior Sci Andr 1 eiufd loci couent? ■ ernam in dno fait m i vniulitati • vre plcntib3 innotefcat • nos de vnanimi • cofenfu "t affenfu toci? capli • nri • Conceffiffe 1 bac pfenti • Carta nra cofirmafle • eccte See Crucis de Edinburgh • "t canonicis ibide deo feruientib3 t inppetuu i'eruitur i donaconem "t eoceffio- nem (pjas fecit eis coagifter Willms do Lambirton • dei • gra Epc Sci Andr • fup iur pYentandi • fucceffiue vnu de fuis cocanonieis ad vicariam eccte lue de Kvnele • p eo^ volutate quociens de iur vacauit • put mcli? t libi? in Carta qua dei canonici • a deo dno Epo habent fup boc • ppetuo p a uilegio ^tinct 2 • In Cui9 Rei • tef- timoniu huic pi'enti • fc'pto^ figHm nfm pmune appofuiml • Dat apud coonat'tiu nrm die dnico in ■ Craftino aflumpconis be marie virginis • Anno dni • roillio TVentefimo vicefnno feptimo • Confirmacio opi l'anctj Andree de barrw • f)O.Vniufis See roatria eccte filiis ad quo - !/ noticiam pYens pagina puenit • Willma diuina coifacone Sci Andr Epc" • Salfin in dno fempirnam • vniufitati vfe pfentibj innotefcat • nos • de vnanimi cofenfu t afTenfu toci p capli nri pceffiffe cotuliffe "t otirmad'e deo t eccte See Crucis de Edinburgh t canonicis ibide deo l'eruientib;-, "t inppetuu feruitur • Ecctam de Barv iire dyoc" cu omibj fuis ptinenciia libtatibj "t ayliamentis ad dcam ecctam ptinentibo feu aliquo iure ptinere valentibv Qua qMe ecctam dei canonici habent reg. rob. i. SANCTE CRUCIS. 79 ex donacSne bone memorie ctni thorae de ft)orhame roilitis in puram t ppetua eleraofina in pp'os vfus dco^ canonico^ inppetuu <>uertenda put in Cartis quas dci canonici • a dco dno thoma fup donacbne iur patronat? dee eecle habent melius pleni? t libi? cotinet 2 • In Cui5> Rei teftimoniu sigrrm nrm pYentib3 feeim? ap- poni ■ Hiis teftib3 coagro Alexandro de Kynimonth tunc archidia- cono Laudonie • coagro Adam de Cl)orauia tiic officiali • nro • magro Symone de Karale Clerico • Dno Alex de Lambirton fratre nro vtino • ctno Wittmo de Kambov coilitibs ^ coultis aliis • Dat" apud Scm Andream die dnico in Craftino afT'upconis be (Dane virginis • Anno dni coillio tVentefimo vicefimo i'eptimo. Ada fup tra abbvs Var capelle • 91. Act com nob Witto dei gra Epo Sci And? in Capella Cl)anij nri de Lifton die Satibi px^ ante dnica qua cantat 2 Q' r si modo geniti • inr donoca filia Jobis filij Heruei Ab de Varia capella aftVe plbna- lir ppente ex pte vna • 1 Abbm See Crucis Reii pfonalir ppente ex alta • Dixit T; ppofuit cora nob dca donoca pt* dem Abbm • q oil tra que vocat 2 Abland in Vaf capella ptineret ad ipam tore bereditario eo q fuit filia 1 heres Jobis filij Heruei Ab • de Var capella quiquid Jobs fuit dns dee rre • id Abbs dcam rra detinuit t detinet ab ipa iniufte • petens eunde pdepnari ad reftitued s 1 hercditate sua. pdcam ■ des u° Abbs refpondens • dixit dcam tra efie eccie Var capelle • T; q fi quid iuris ftuit des Jobs par dee Donoce in dca rra illi iuri renuciauit p le t bedib^ fuis fide t iurameto t Cl)onai'rio see Cruc° eand rra relignauit • Infup dixit id Abbs q ead donoca fimile renuciacom fecit monaftio see Cruc 80 MUNIMENTA. sec. xiv. ac refignacom • fide t iurameto intpoitis T; flip hoc habuit 1 habet inft"meta legie ^pfecta figitt autenticis 'X aliis ^pfignata vnde dca tlonoca in sua peticoe de iure no debuit exaudiri • Auditis ppoitis hincinde pfixim? die CCP cut" ffcc'in fequete in ecca pocti de Lifton Yt'q s pti t aeceptanti die t loeu Abbi fcils ad oftendenct inft u meta l'ua q dixit se here • dee donoce ad inpugnand eact 1 ad pponend p declaracione iur fui q s a vidit expedire • 1 ad audienct sneiii diffi- nitiua fup pdcis • quo die Cl) 9 curij copuit Abbs cora. nob in ecca 8dca ■ dca donoca legie vocata • t expe&ata no ^pente fij ptumacif abfentc vnde id Abbs tfa inftrumeta exhibuit cora nob \ oflendit p online p'mo • inftrumetii fem p Joftm patre donoce cuii> tenor tat eft • Omibus see mat's eccie filiis pYens fc a ptu vifur ut auditur Jones lilius Heruei Ab de Var capella etna in diio Salt • Nouit vniitfitas vra me dnis meis Abbi T: ouetui See Crucis de Edinbr refignafie t q a etu clamafte pmel hedib3 meis oe ius meii in plena curia dci Abbis ad fpina • qd ppofui me nere ut here potui quociiq, iure ut titto in ?ra dci Heruei q°nd pris mei in dca Var capella p vna celd' r farrine t tbus ulnis blueti m 1 in tota vita mea ab eild fingtis annis pcipiend • Ad cui9 rei sec 2 itate t ad oia s' r dca t fingla fideli? 1 fine f r ude obfuanda corpali iurameto pftito fide mea in manu venabilis pats H • Epi Gahvithie affidaui • In cui9 rei tefti- moniii • q 1 figillu pp 1 *! no hui pYenti sc 1 pto ad mea. inftante peti- 66m Sigillu dci Epi vna cu Sigitt CV)agri Gilbti de Kircudbrich • t CQagri Robti de Appilby 1 Radi vicar Var capelle "t Stephani de IJIauntyr "t Witti Scott appendit 2 • Dai apct Polmuth ad fpina die Sci Gregor pp c ■ Anno gre • tt)" • cc° • q'nq^g- feptlo Teflabj Hen? i Robto §uientib3 Regis \ Nigello de Ritbin 1 Gilbto de fonte 1 Aland suiete "t multis aliis • scdo exhibuit inft°mentii fem p dcam 'Innoca cu\9 tenor tat eft • Omib3 see mat's eccie tiliis pfens Bc'ptu reg. rob. i. SANCTE CRUCIS. 81 vifur ul auditur Donoca filia Johis filii q°nd Heruei Ab de Varia capella Salt in dno • NoSit vniSfitas vfa me cum pfenfu ^ aflenfu mariti mei ad filij Henricj dnis meis Abb 1 _puetui fee Cruc~ de Edinbf refignafle 1 q a etu clamaffe pure • T: libe t siplici? in? viuos ac irreuocabilit* t ppetuo pmet hedibs meis feu aflignatis quib;,- cuo^, • oe ius meii in pleno pfiftorio tento apd Edinburgh in ecca sci Egidij die Sabbi px* an feftfi sci tbome apti anni gre co 1 • cc 1 • nonog* ?cij • qd fkendeba me here in pte ut in toto ut here potui ex pfona mea ut aliquo^ pdeceffo^ meo^ q°cuq^ iure ut titto in Pra q dicit 2 abland pdei Heruei q°nct pat's pdei Johis pat's mei In dca Var capella • pm'tens p me heredibusq, meis dec- dno Abbi p fe suoq,, puetu ftipulanti Imiiftam refignacom "t oia "t lingta supTc'pta ppetuo g^ta t rata • firma here • tenere 1 no pffaSe ut venire p me ut p aliu aliq* ca ut ingenio de iure ut de fco • sub pena cents lib' r ^ in subfidiu Pre see applicandav rato manete p'ncipali • Et ad maiore bui? rei fecuritate ^ ad oia t fmgta sup'Tc'pta fideliP t sine Fude obfiuanda corpali iurameto |5ftito fide mea in manu veSabilis viri Cl)agri Alpini thefaurar scocie affidaui In eui? rei teftimoniu pYenti sc'pto q 1 sigillu pp'u no habui ad inftante peticbm mea COagr Alpin? thefaurar Scocie figillii thefaufie Regni Scoc" appofuit • vna cu figitt Ct)agri Johis de Tin- wald iur ciuit pfefforis • OQagri Tbome de bonkill t Ct)agri Ad de ketb Re&or eccie de keth q 1 simitr figilla fua pfenti sc'pto appo- fuerut • Dal apd Edinbr in dco cofiftorio die 1 anno s^dcis • Deinde Pciii inft u metu exhibuit • cu\9 tenor tat eft • Ofiiibs see mat's eccie filiis pfens sc'ptu vifuris ut auditur Ad fit benr marit? donoce filie q°nd Johis filii beruei ab • de Var capella Satt in dno • Nouit vni- Sfitas via me ex pfenfu t affenfu t ex mera voliitate donoce fponfe L 82 MUNIMENTA. sec. xiv. inee • dnis meis Abbi 1 puetui See Cruc" de Edinbr refig^fle 't q^etu clamaffe ]>urc • libe • t slplicit int viuos ac irreuocabitr "t ppetuo ■ p me "t heredib3 meis feu affignatis q^ufeuq^ oe ius meii in pleno pfiftorio teto apd Edinbr in eccia Sci Egidij die Sabbi px'' an feftQ sci Tbome apti anni gre rb 1 • cc 1 • nonog" teij • qd pten- deba me here roe fponfe mee donoce in pte ut in toto ut nere potui ex pfona fponfe mee fJdce ut aliq"'? pdeceffo^ fuoi/ quocuq,, iure ut titto in tra q dicit z Abland in dca Varia eapella pm'tens fidetr p me hercdib^q^ meis • dec- dno Abbi p fe fuoq,, puetui ftipulanti pmifikm refignacom "t oia t fingta s' r dca ppetuo g"ta t rata 1 firma here tenere 1 no p'Tace ut venire • p me ut p alia aliq' r ca ut in- genio de iure ut de fco Sub pena Centu lib' r ^ in fubfidiii tre see applicanda'9 Rato manete p^cipali • Et ad maiore hui? rei scc z itate r t ad oia "t fingta fupTc'pta fidelit 1 fine f' r ude obfuanda • eor- pali iurameto pftito fide mea. in manu venabilis viri Cl)agi Alpini thefaurarii Scocie affidaui • In eui? rei teftimoniu q a figillii pp a u no habui ad inftante peticom mea • roagr Alpini thefaurar' Scoeie sigillu Tliefaurarie Scoc~ appofuit • Vna cu Sigirl roagri Jobis de Tinwaid iuris eivilis pfefforis t coagri Tbome de bonkill • "t roagri Ad de keth Rcftor eccie de keth q 1 fimilit sigilla sua pYenti sc^ito appofuerunt • Dat apd Edinbr in pleno confiftorio • die t anno s'dcis • Nos ig r in dei nole vifis t audit is left is 1 intelleftis deis iniV'mcntis c3 sigitt integ\s sup* deis coram nob 1 pluribus fide- dignfe pat 1 c p nos ad boc specialit voeatis • Recognolcenteq x Ct)agro Johanne de Tinwalct pluries com nob apd scam Cruce figillii dco inft a meto appoitfi sun efle l de fco teftimoniu pbibentc • Licet dca donoca q*ntu de iure debuit expeftata abfens fuit p ptumacia • no itbftante c'\? abfentia • replente eand ac repfentate diuina pfentia keg. rob. i. SANCTE CRUCIS. 83 ac iufticia i dcm Abbm ab inpeticoe dee donoce abibluim? • *t rra pdcam Eccie Var Capelle pnficiam? • 1 ad Abbm "t roonaf tiii sec Crucis pleno iure ptinere declaram? • Ipi% j^dce donoce t heredibus l'uis lup pdea rra ppetuu silenciu imponim? infuturu • Dat t A6ta in Ecca pochiali de Lifton die co curij px* poft dominica qua can- tat 2 Quafi modo geniti • Anno gre or • ccc° • nonodecimo • Ordinatio inter Sanctam Crucem et Neubotil • !>2. ft)' 1 q d ante Religiofi viri Abbas et Conuentus See Crucis de Edinburgh ad feodofirmam ppetuam • penfata utilitate fui mona- irij • cepiflent et p fexaginta annos et amplius tenuiffent a Reli- gions viris Abbate et conuentu de Neubotil • ofiies tras et falinas quas habuerut in carfo de Kalentyr • ex donis Regum Scocie • Dauid • OOalcolmi Witti et Alxndri • Abbatu de Dunfermelyn et de Celcou magri et fratru de Baltrodoc • et Dauid de Lvndefai • pro fexaginta q a nqn, m^rcis et viginti denariis stlingoTf • ad ctos rmlos annuati soluend" • Idem dem abbas • • • conuentus fee Crucis le et ecctiam fuam in ipo cont' r 6tu fore lelbs enormit afferentes • ob hoc fup refticone ipius et reftitucone I integrum cont^ lefionem predcam • ad Abbates de Abbroth • • Celcou et de Lindors aplieas tras impet' r runt mota q,, confuerfia sup ipis inr eofdem coram dele- gatis a dno pp' r Judicib3 fup^dcis • et diuci 9 agitata . Tandem pre- dcoT/ monafrio^ See Cruc" et de Neubotil Abbates • coram nob Witto de Lambirton* dei gra Sci Andree Epo utHifq,, monaftij dvocefano^ pfonalir conftituti pro monaftiis fuis et couentib3 fpeciale sup hoc hntes et ordinacoi nre renuciato 84 MUNIMENTA. sec. xiv. liti ab ufq^ pte • fe submiferiit totalir in predcis • corpali pftito sac' r mento in animaf fuas et in animas linglo^ de coucntib3 fuis • 3d ipi in hac pte fine cont r diccone aliqua acceptarent • et earn in oibus et p oia • abfq, fraude uel malo ingenio in ppetuii obferuarent • vnde nos attentis expenfis et laborib3 ut^ufq, ptis in lite 1 occafione litis fcis • n e non dampnis • dii'pendiis fut 2 is q, piclis • que p uarios litis amfra&us p succeffus tempum durante lite diucl? • ut\ pti potut puenire • voletes ut ex officij debito tenem 2 subditoi/ nfo^ piclis • et eoT; quieti et indempnitati con- i'ulere • pro pace et quiete u^ulq, ptis • dcam ordinacom in nos admifim? pfentib3 Abbatib3 u^ul'q, monaftij ut'ufq, conuentus pc 2 atoril)3 • pitoribus de confilio i'uo eif affiftentib3 • de confilio et afTenfu Capli nri • fie ordinauim? et ordinam? p prefentes • videl} q d dci Abbas et couet? See Crucis • dcas tras in earfo cum falinis et ce?is ptinencijs • quas Abbas et Conuentus de Neubotil babueriit ex donis Regu predcoi/ • et alio?/ nolato - !/ supius • ficut ab inicio a dcis monacliis ceput et a&en? tenuut de ceto abfq,, oi cenfu uel penfione annua tamq r m l'uas teneant et habeant in ppetuu • cum fuis emolumentis ct de^mentis sb qui^cumq,, piclis pacis fiue guerre • p quam quid ordinacom nfam nolum? antiquis compo- ficttibj in? dcas ptes initis tup duab3 falinis cum ptinenciis • quas dci candid de dcis abbate et conuentu de Neubotil prius ad fir- mam ppetuam tenuerut in eodem carlo et ad buc tenent preiudiciu aliqd genari • aut eas inf* prefente ordinacom aliquatenV includi • Pro illis uero tVis et falinis quas dci canoici p'us de dcis monacliis ad firmam ppetuam tenSiit • uolum? et ordinam? p prefentes • qd ijdem Abbas ct conuent? de Neubotil pofiideant et babeant in ppetiu'i cum fuis emolumentis 1 piclis ofiies et finglos exitus red- reg. rob. i. SANCTE CRUCIS. ditus fru&us et puentus ecctie de Bathket • ius uicarie eiufdem ecctie • qd nole fruftuu intelligim? contineri • Iuribj nris epifcopalib3 in eifdem nob et fuccefibri^ nris p oia referuatis et faluis • tram dee que uoca^ Kyrkton"" cum ptinenciis • viceffimam garbam rritorij g^ngie de Prefton* • et viginti folidos annuos de falinis eiufdem loci • quas et quos dci cano monachis pcipe folebant annuatim virtute cui^dam compoficois inr ipos inite ab antiquo • 83 dci Abbas et conuetus See Crucis eofdem Abbate et con de Neubotil de pcuracoib3 dni Epi que annuatim contingut ecctiam antedcam libof f'acient et in— dempnes • cera v° ona eide ecctie inciibencia • ad dcos Abbate "t couetu ordinam? infup qd fjfati abbas et eouentu* de Neubotil • ipis Abbati et couentui fee Crucis • p bono pacis arreragia firme predce • vna cu penis pmiflif ante pre- fentem • • • dinacom nfam fub rem'tant • ita tn • q (i ptingat ipos abbate et couentu See Crucis qui p tempe fuint • p" prefente ordinacom ad alique a&Q ad • hoc ordinatu in aliquo machinari • abbas et couentui* de Neubotil arreragia sic remiffa vn cu penif pmiffif leuare • Et qd nos t fucceflores nfi • dcos Abbatem et ^uentu See Cruc • ad folucom arreragioi/ s c remiffo^ vn cu penis p abfq, quociiq, iudiciali ftrepitu uel figura • pprle poffim? et poflint ■ refe'pto dni pp e impefto uel impet^ndo • preuileg 1 ut iur remedio no obfta in aliis nichilomiy in fuo robore duratura ■ Et qd ut^q, ps pcuret prefente ordinacom nram expeii pib$ utHifq, monafrij in forma fpeciali a fede aplica co fiat hinc inde p q^m nra ordinaco in 6ib3 fuis articlis firma "t flabit ppetuo pfeueret 4 banc ordinacom nram inr ptes pdcas pro eaT; 86 MUNIMENTA. sec. xiv. q*ete • t'ecini laudauim? 1 appba ad eiul' obfiiaeiam 1'entencialiV ct diffi c codempnauim? et pdepnam? in hiis sc^ptis • ptes v° p\lce audita h^i ordinacone nra • cofidantes et cofitentes I ipa equate in ptc suari • n c fe uel ecciiaf ledi aliqua- ten, 9 uel decipi in hac pte • cam acceptauut laudaueriit appbauut et futMs tempil>3 in vHutc iuraiiiti pftiti • I oib^, et nob feruare promiferut • In quo-?/ oium teftimoium figillu nfm vn cii iigillo comuni capli nfi prefentibj eft appeniuni • Dat° 1 act de coni'enfu pciii • die Iou" px an Ap d Deruofy • Anno dni oV ccc° fextodecimo • Confmaco rra^ card p rege robtum fcocie • 93. Robtus Dei gra Rex Scottorura Omnibus probis homing tocius Vie fue laltm • Sciatis nos infpexifle ac veracir intellexifle • Car- tam Religion^ viro?; Canonicoij See Crueis de Edinburgh • Sup tradicone ilia ad feodofirmam • quam bone memorie • Alexr dei gracia Rex ScottoT/ pdeceftor fir eis fecit de rra de Calentir cii ptinenciis ini' 1 vicecomitatum de Striuelyn • no abolitam non can- cellatam nee in aliqua sui parte viciatam in hec verba i Alexr dei gracia Rex Scottoij • [fyce. utfupva, X. b'5.] Quamquidem Cartam in Oinib3 t Singulis fuis articulis vt pdicit 2 conceding T; confirmam? p plcntes • Et ob specialem deuocionem quam babem? erga • deum • beatam virginem Mariam • et Scam Cruce ac oiiies Scos dam? • concedim? 't confirmam? p Rentes pdcis Religions totii tram l'uam pdcam • in libam puram t ppetuam elemofinam • Reddendo inde annuatim Robto Senefcallo Scot; • et hedibs luis de Corpore liio reg. rob. i. SANCTE CRUCIS. 87 legittime pcreatis sexies viginti 1 o&o Marcas ftcrlingoi/ nolo albe tirme tantu • ad Aminos eonfuetos • Et deficientrtr, illis hedibs • Red- dendo nob t hedib3 nfis • Siimam pecunie • Sup^diaam pro offii alio suicio • oSe • exa&ione • confuetudine feu demanda • Et volum? • ac conceding pro nob t hedib3 nfis • q. tota 9ra sua p\lca fit liba • quieta • et exempta ab oiiiib3 prifis • capcionib3 • Cariagiis • et ce£is seruiciis quibufcumq, nos vt hedes nros contingent^ exccptis oracbnu Suffragiis tantu • In cui° Rei teftiom fnenti Carte lire Sigillum nrm fkepim? apponi • Teftil>3 • venabilib} in xpo patril>3 Wittmo Sci And? • Jobe Glafg et Wittmo Dunkeldens ecciia^ dei gracia epis • Bernardo Abbate de Abirbrothoc" Cancellario nro • tboma Ranulphi Comite Morauie • Dno vallis Anandie et Mannie Nepote nro • Ducano Comite de Fyf Jacobo Dno de Duglas • Gilbto de baya Conftabulario nro Robto de ketft Marefcallo nro et Alexo de Seton Militibs Apud Edinburgh • Septimo decimo die jMarcij • Anno Regni nfi vicefimo secundo • De Decimis placitorum inter aquas de Cretb "t de Nith o a 4 ottoTj • Omnib3 probis Hominibus • toeius tre fue • Clericis T: Laicis / Saltm • Sciatis Nos • pro falute a^ • oium anteceflbij • t Succeffoi/ nroT/ Regum Scocie • dediffe • Concefiifie / "t hac deo "t beate • 0)arie • virgin i • et Religiofis viris • Abbati • et Conuentui • See Crucis de Eden • • T: Canonico^ • comoranciii • apud Infulam ■ beate Marie • de Trahitt • ibidem deo feruienciu plaeito^ nroi/ • tenendoi; • inter Aquas • de Cretb • et de Nith • Tenend t 88 MUNIMENTA. sec. xiv. hndas ib3 • in liberam purain 1 ppetuam • elemofinam / Quare coandam? t Tmir ^cipimP Jufticiariis ceVia q-, minittris nris Gahvidie • quoij inreft qui pro tempore fuerint • (j deis Canonicis t Singulis huiufmodi decimis • iuxta • Conceffiouem • ~t infeodacionem nram • Refponderi • ac plent Quas • in Compotis l'uis annuis • volumus • pro Nobis ~t Heredib3 nfis • plenius allocari -In Carte nre Sigillum nfm fecimus apponi • Teftib5 Bernardo Abbate de Abirbr Caneetto nro • Wal?o t Alexo Fras Cam nfo Seer • CQilititg • apud Berwicu sup tweet • primo die Oflaij / Anno Regni reg. dav. ii. SANCTE CRUCIS. 89 Carta confirmationis Regis David ■ 95.Dauid dei gracia Rex Scotto^ Omnib, probis homing tocius terre sue Clericis t Laycis / Salutem Sciatis nos infpexiffe ac veraeit intellexiffe cartam confirmacionis clare memorie dni patris noftri non abolitam • non cancellatam nee in aliqua sui parte viciatam in hec verba Robertus dei gracia Rex Scotto^ Omib3 probis hominib3 tocius terre sue tam clericis c^ laycis saltm Sciatis nos coram confilio nfo diligent* infpexiffe ac veraeit intellexiffe car- tam bone memorie dni dauid Regis Scotto^ illuftris ^decefforis nri faftam religiofis viris Abbati t canonicis regularib3 ecclefie Sanfte crucis de Edynburgh non abolitam non cancellatam • nee in aliqua sui parte viciatam set vero sigillo di&i dni Regis signatam in hec verba In nomine dni nfi imi xpi 1 in honore san&e crucis 't sanfte marie virginis oimq, sanfto^ Ego Dauid dei gra Rex Scottoi; regali au&oritate affenfu Henrici filii mei t Epifcopo^ regni mei • comi- tum quoq,, baronuq,, confirmacione t teftimonio • clero eciam ac- quiefcente t populo diuino inftin&u oiiiia subferipta concedo ecclefie san6te crucis edwynefburgenfi 1 pace ppetua confirmo Hec ita% sunt [4'C. ut supra N. 1.] Quam quidem cartam in omit>3 t p omia pro salute anime nre T; anima^ oiin anteceffo^ 1 succeffo^ nf oij. regum Scocie approbam^ratificam? 1 pYenti carta nra confirmam^CDandam? eciam 1 firmir f}cipim? Jufticiariis viceeomitib3 fJpofitis t eoi; balliuis ad quoi/ noticiam pfentis carte infpe6tio puenit ut Abbatem t can- onicos supradiftos cont* tenorem carte supradifte t confirmacois nre regie conceffionem nullaten? grauare • seu moleftari pfumant in- iufte sup nfam plenariam foriffafturam • In cui? rei teftimoniu pre- M 90 MUNIMENTA sec. xiv. fenti carte nfe sigillu nrm |)cepim? apponi Teftib5 vcnabilib3 in xpo patribi • Willfrio san&i Andree 1 Witto Dunkelden dei gfa Epis • Bernardo Abbate dc Abirbrothoc eaneellario nfo Thoma Kanul])hi eomite morauie dno vallis Anandie t Ct)annie • Waltero Senefcallo scocie • Jacobo dno de Douglas • Jofre coenynteth • Gilbto do Ilaya conitabulario Scocie • Robto de Ketri roarefeallo Scocie Alixandro de Seton coilitibs et coultis aliis • Nos vero iura \ lib- tates pdi&i coonafterii in omib3 coni'eruare volentes illibatas ac beneficia p pdeceflbres nros reges Scocie deo 1 ecce collata aug- mentare cupientes i iugib$ gfai/ incrementis i predi&am carta confinnacionis diii patris nfi in omib3 puftis articulis condicionib; t circumftaciis fuis quibufcumq,, forma \ effectu • appbam? ratiri- cam? et pro nobis "t heredib} ufis eifdem Abbati "t conuentui \ 607/ succefforib3 inppetuu confirmam? • Et volum? q omnes tras fuas pdittas habeant teneant t poflideant in libam regalitatem cum plena adminiftracione eiui'dem in omihg "t p omia adeo libe 1 qniete sicut aliqua regalitas in regno nfo tenet 2 sou poflidet 2 p quofcumq-. Volume eciam q dicti Abbas t conuent? liabeant et poflideant capellaniam capelle nfe ita q Abbas difti coonafterii qui pro tem- )>ore fuerit sit capellan? noftcr principalis \ vnu canonicu sua sub- ftituat in nfa capella loco sui ■ qui oblaciones obuenciones \ oinia alia que dci f?d • • ius pat°nat5> pdce eccie de Baru ■ cu rra ecclefiaftica eide eccie annexa cii omib3 alijs suis ptinencijs pdcis Abbi 1 conuentui T: eoTj succefforibus cont^ oiiies gentes warandizabim? acq^etabim? t imppetuu defendem? • In Cui? Rei teftiom pYentib3 figillu rneii appofui Et ad maiorem hui5> rei fec z itate figillu veriablis in xpo pat's dni witti de Laundelys Epi fci Andf pfentib3 apponi pcuraui Dat 1 apud Baru scdo die De- cembr Anno dni millefimo Tricentefio q^cTgefimo qnto Hiis Tef- tibus vertabilibus in xpo Pat'bus dnis Alex 1 Witto Abbibj de Dunf^melyne \ de Neubotyl tVio Coite Cl)' r rch dno witto de Vatt • roberto Cl)autalent • Johe fre eius t multis aliis • p Robtu coite de Strathern })8.0inib3 hoc scriptu vifur vel auditur Robtus Senefcallus Scoc" ac Comes de St^thern saim in dno • NoSitis q, nos hito fup hoc dili- genti t^&atu cu delibacbe inatura nri confilii sup solucbe annualis redditus de firrais terras del eariS infra vicecoitatii de Stfuelyn p religiofos viros Abbm t Couetu coonTtn See Cruc" de Edinburgh nob 1 hedib3 iiris anuatl de pdi&is terris imppetuu faciendis • confiderantes ftatum diftoi/ religiofos neeno di&aT/ terras de le Carfr tenuitate tu ppr guerra^ difc 1 mina cu aliis peftilenciis pce- dencia q* ppr in fut e um q° abfit confequenda cnera deuocoe T: copal- fione hit" ad eofde religiofos T; eoT/. cnonafPiu ta p salute ale aui nri dni Robi pie reeordacois quond Regis Scor T: antecefloT/ 1 succefToT/ fuo^ regu Scoc" n c no p falute ate nre antecefib^ 1 «uc- 94 MUNIMEXTA sec. xiv. ceffoi; nfo'v predicts solucom illa^ tra^ de le Carfi nob t heredibus nfia j' prediftos religiofos do terris predi&ie ppetuis futuris tempibj faciend ad terminos euiuflib3 ani vfualea pro nob heredibs t affig- natis nfia fieri cocedimus "± imppetuu relaxamus in hunc modu • videlic3 q pdifte tcrre de le CarfS fut 2 is tempib3 afledent 2 anu- ati p prediftos Religiofos sii fraude vel dolo 1 q firme ilia'/ terras p eof3 affedata^ nob heredity *t affig' r tis nfis plenar sint folute tante videl, quante de diftis terris scdm afledacbm anuati faeienct fidelit potunt acq\ri t sine fraude leuari • Et quia tempib:, pie me- morie ctni Robi reg" Scoc° aui nri sup^difti predi&i Religioli pofle- derut terras ctnicaa dicta?/ terra^ de le CarfS cu amnio g^ngis t ptinenc* infra g^ngia 1 cu vno p^to quod vocatur le Dubet" in coil roanib3 anuati allocat" ppr t a ginta duas o)' r rcas SterlingoT/ in i[uil>3 ide dns Robtus Rex Scoc° auus nr t sui anteceflbres reges Scoc de eoT/. cofris anuati pdcis Religiof soluere tenebant 2 put in eoij. cartis "t inft u nientis inr quond Reges Scoc 1 T; diftos religiofos confect" picnic cotinet 2 • Volume 1 p nob "t ftedib3 T; aflig^tis nris p pYent" cocedimus q pYate terre dnice difta^ terras de le Carft cu amnio g^ng" t ptinenc' infra g^ngia. t cu ditto p' r to quod vocat 2 le Dubet ad vfum "t vtilitate difto^ rcligiofo^ T: ootj. succefToi/ libe intog' t paciHcc |uuaneant 't imppetuu cdutant 2 • In Cui? Rci tefti- mo™ Sigillu nfm pntib, c appenlu • Dat" apud villa nram de Rayn- fru Secundo die coenfi Februarii Anno ctni oriltimo t^centefimo Sex- agefnno Secundo • reg. dav. ii. SANCTE CRUCIS. 95 Confirmaco regit' del tup condonacoe annui Reddit? carti • 99. Dauid dei gfa Rex Scottoi; Oinib3 probis bomib3 tocius terre fue eficis t laicis saltrn Sciatis nos inspexifle • quafdam tras fcmi nepotis nri Robti senefeatt Scocie Comitis de Stratfcne no Raias • no abolitas • no cancellatas n c in aliq* i'ui pte viciatas • aut sufp c tas tenorem qui seqt 2 - continentes • Omibs boc se a ptu vifuT vel auditur • Robt? senefeatt scocie • ac comes de Stratbne • saltm in dno [fyc. ut supra N. 98.] Quas qMemtras • donacoem • conceffionem • et con- uent in eifdem content in ofiiib} fuis puftis • artictis • condicoib3 modis et e'euft/ncijs fuis quibscuq,, forma pi? et effcu in omibj 1 p oiiiia appbam? • Ratlficam? et p nob et ftedib3 nris ffratis Eeligiofis et eo^ succefforib3 in ppetuu cof mam? • Saluo fuicio nro • In Cm? Rei teftiom • pntib3 Sigillfi nrm jJcepim? apponi Teftibs ven in xpo pfib3 • Wiiimo Epo sci Andf et PatVio Epo Brecbin • Can- cel! nf o • Patfcio coite mrcbie et morauie • Wifto coite de Douglas • Robto de Erfkyne camar nfo • et Wittmo more militibs • Ap d Edinb 2 gb, xvj'. die Julij Anno Regni nri • Tcefimo q"rto . Cofmaco Simon Epi de Kyrcudbritb • lOO.VniuYis See coaPs Ecctie ftliis ad quo^ noticiam pYens sc'ptum pueSit • Symon coifticSne diuina Candide Cafe Eps • Salm in dno ■ No8it vniSfitas vfa nos inftrumeta fnleccnoij nfov Candide Cafe Epo^ diligent 1 infpexiffe fup p a uilegiis Ecctia^ dno^ Abbs t couent? monaf?ij See Cruc" de Edinburgh inf r dyocefim nfam Galwydie 96 MUNIMENTA sec. xiv. exiftenciu p fedem aplicain corroborata "t cofirmata ■ no eancella- ta • no abrafa • no abolita n c in aliq^ fui pte viciata • Nos vero eade p'uilegia illeia obfuare volentes • vtilitate Ecctie pir t honef- tatc pfidatis ■ in augmetacSem eoT/d diuine pietatis intuitu ex comuni cofenfu Capituli nfi g^ciofe eocedimus • t au&oritate Epali cofirmamus • q. canoici pdci coonaftij honefte vite T: coufaconis nob vt fuccefforib^ nfis p 1 us pYentati ad vicariam Ecctie de Kyrcud- bryth de Defnefrnor admittantur inppetuu • Nullo p a uilegioij abufu ppr guerraij difcrimia 1 male.; tepu mometa infuturii eifdem Re- ligions obftante • In cui? Rei teftimoniii pYentib} Sigillu nfm eft appenfum • Dar apd roanium nrm de Kyrccriftr die venis in fefto Sci CQartini Epi t cofefforis • Anno gre coilefimo tfcentefimo qMra- gefimo q^ito • Aptica Confirmaco Donaconum Regu Scocie fup Regalitate "t capellania roonafterij fee crucis de Edynburgch pro ppetuo concefla • 101. In dei nomine amen • Anno ab inearnacone eiufdm roillcfimo trecen- tefimo Septuagefimo fecundo vndecio die roenfis Januarij Indic- cione • xj ma • Pontificatue i'ciliimi in xpo pris et dni iiri • dni Gregorij diuina prouidencia p'pe xj" 1 ' • Anno tercio • In mei notarij pablici et teftin fubferiptoru pntia pfonaliter conftitutus • Venera- bilis "t difcretus vir • diis Joftnes dei gracia Abbas coonafterij fee crucis de Edynburgch • ordinis beati auguftini fci andr dyoc* i qoamdam bullain plumbeam cum fillo ferico Sigillatam • felicis E&ecordac'ois fciffimi in xpo patris t dni nri dni dementis diuina prouidencia p'pe Scxti non cancellatam non abolitam ncc in aliqua reg. rob. ii. SANCTE CRUCIS. 97 fui pte fufpe&am oi profliis vicio 7: fufpcione carentem produxit t oftendit cui? tenor fequitur et eft talis ■ • Clemens • eps fuus fuorii dei • Dilcis filijs Abbati t conuentui coonafterij fee crucis de Edyn- burgen ordinis fci auguftini fci andree dyoc" in Scocia Saltm 1 aplicam benediceonem • Hiis que ad dei laudem et profecucoem ac ftatum illorii qui ei fub Religionis obfuancia deuoto famulantur obfequio t ainif. faltm pia difpoficione fidelium ordinantur vt ppetua ftabilitate fubfiftant libenter adicimus aptici rouniminis firmitatem Ex tenore fiquidem peticionis pro parte ura nobis oblate percepiin" qd clare cnemorio Dauid • Rex • Scottoru gerens ad coonafterium vfum fpecialis deuocionis affectum • quedam terras poffeffiones t bona immobilia ac Iura fuis uocabulis ac finib3 defignata ad ipm Regem fpectancia et nonnullas immunitates et libtates uobis et coonafterio vro conceffit imppetuum et donauit et quod poftmoduin indite roemorie Robtus • Rex Scottoru eiuictm Dauid fucceffor "t tandem • cariffimus in xpo filius nr Dauid • Scocie Rex illuftris eiufdmRobti fucceffor conceffiones et donacones buiufnioi fucceffiue confirmarut t Ratificarut expreffe ac nichilomin? dcus Dauid • Rex • fupftes eciam qd uos t dem roonafterium terras fie uobis donatas haberetis "t poffideretis in liberam • Regalitatem cum plena admi- niftracione Regalitatis buiulmoi in omib3 t p oinia adeo libe et quiete ficut aliqua Regalitas p quofcunq^ in • Regno • Scocie tene- tur feu eciam poffidetur • ac nichilomin? qd abbas dei coonafterij qui pro tepore foret eiufdm Dauid Regis fupftitis Principalis eapel- lan p exifterett vnii canonicum dei coonafterij in capella eius Regis fubftitueret loco fui qui oiiiia que de lure aut confuetudine ad capellam fpectant eandem cum integritate perciperet et haberet Au&oritate pdea conceffit que in patent^ dcis hide confectis N 98 MUNIMENTA sec. xiv. eiufdm Dauid Regis fupftitis figillo munitis plenius continentur Cum autem ficut eadm peticio fubiungebat • tam uos fitis • quani f)decenores uri Abbates t conuentus dci raonafterii fuerint • a tem- pore donaconii "t conceifionum kuiulinoi in paeifica pofleffione uel quafi bono - !/ libtatum immunitatum ac iurium fie uobis conceflb^ t donatoi/ nobis pro pte ufa extitit liumiliter fupplicatum vt predfta oiiiia ex eerta fciencia eonfirmare de lpeciali gracia dignaremur • Nos itaq., Dauid Regis predci fupftitis necnon cariflime in xpo filie nre Jolianne confortis eius Regine Scocie illuftris nobis flip liijs liumilir fupplicancium ufiiq., fupplicacoibj inclinati • concef- fiones t donacones predcas Ratas t gratas bntes illas au&oritate aptica ex certa fciencia cofirniamus et pntis fcripti patrocinio com- niuninius Nulli Ergo omnino hominum lieeat banc paginam nre confirmacois infringere vel ei aulu temerario contraire Si quis autem boc attemptare prefumpferit indignacionem omnipotentis dei 1 beatorum petri T: pauli apto^ eius le nouerit incurfurum • Dat~ Auinioii • xiiij • Kt Julij Pontifieatus ilri Anno Septimo • Sun quibj omibj t fingtis Requiiiuit Idm Abbas cum inftancia me no- tariu publicum fufcriptum vt fibi publicum inde conficerem inftru- mentum • Ada funt I Ice Apud coonafterium fee crucis de Edyn- burgch • Anno die roenfe indiftione t pontificat" Supradcis • Piitib;-, Religiofis viris dnis Wittmo de Heton' r Wittmo bcW Johne de qwynkyrftanys canonicis roonafterij fee crucis fxlci Prouidis viris t difcretis Johne de Fawfyd Johne de lynton* armigeris • 1 coultis aliis teftib, ■ ad pViifta vocatis fpeciair t Rogatis • Et ego Johes Rollo cticus morauien dioc" publicus aptica aucte notarius fxlcis pduccoi et oftenfioni vna cum fuiolatis reg. rob. ii. SANCTE CRUCIS. 99 teftil:>3 pns pfonalit intfui piis inftf m exinde confe&u manu mea tenes et plegens cum originate diligent exaiaui que concordancr inueni • quod me alijs negocijs occupat" p aliii fcribi feci t ad inftancia requirentis in banc publica forma redigi bic me fubfc'pn Signuq, meu conluetu manu mea pp 1 a appofui vocatus Spalir T: rogatus in teftiom on in fmiiffoT/ • De domo nra infra caftru de Edinburgh • 102. Robtus dei gra Rex Scottoi; / Omib3 probis homib3 toci? tre fue clericis T: laycis / Saltm / Sciatis nos dediffe eoncefflffe t bac pnti carta nra confirmafTe Reuendo in xpo patri / Dauid abbati mo'Ttij see crucis de Edynburgb dilco ^ ftdeli nro de coni'enfu t afTenfu cariffi p^mogeniti nri / Jobis coitis de carrik vna pecia tre con- tinetem in longitudine oftogint" pedes t tantu in latitudine / inf caft™ nrm de Edynburgb vbi ex* locu manerij nri sibi eligo voluit in qua confl u ere potit vna domii sufficient" cu dornib, officio^ ne- cefiarijs in qua se et canoicos fuos cu fua familia recipe potit bonefte / tempe guerre t pacis CuiP q a dm dom9 nullus cuftodia habeat / n c fe intfm'tat aliq^lit de ead / nifi ad hoc p dem Abbm fuit fpatr defaitatus flue in pacis tempe flue guerre • Tenend t babend dco A febi "t succefforib3 fuis canoice int' r ntib3 / in feodo "t bereditate in ppetuu in longitudie t latitudine de nobis "t hedib3 nris cu omib3 t flngut libtatib3 comoditatib} / ayflament" / et iuftis ptinencijs quibscuq^ Ita (J de vi&ualib} fuis % alijs reb} que inf* dem caft" 1 du§e voluit / ipe libe abduce / et de eifctni dilpone potit p fue 100 MUNIMENTA sec. xiv. libito voluntatis ' Reddendo inde nobis T: bednbj, nris / dcus abbas 't suecefTores fui vnu denariii argnti ad feftii penteeoft" / annuatim fi petat 2 apud dcm call m tantu p ofiii alio fuicb exaceone vt de- manda Ita videlicj q dcus abbas et succeflbres fui p\lci / et eoi^ luitores / qui ad fecuritate dci cad 1 fidelitate debita ipis euftodib3 / qui p tempe fuint / face teneant 2 • liberu infitii / et exitii beant in dcm caft m horis debit" t opportiuns / In Cui? rei teftiom pnti carte fire nfra pVepim? apponi figillu Teftib3 veil in xpo pat 1 b3 / Witto ~t Johe Canc° nro Sciandre t dukelden ecciia^ epis / Johe p^iogenito nro de Carrik Sen Scoc" / Robto de ffyff "l de coenteth filio nro dilefto / Witto de douglas t de coarr eonfang a neo nro coitib3 / Arcbebaldo de douglas t Robto de Erfkyne confang^eis nris militib3 / Apud Ptb • oftodecio die Januarij Anno Regni nri rciodeclo • Quieti a teloneo • 103.Robertus • Scnefcalli Comes de fyff et de Meneteth ac CarSarius Scocie Vniufis 1 fingtis • f>poitis • Balliuis • euftumarijs • tarn magne cuftume q^ pue ac cetis alijs mlftris dni nri Regis Scocie in burgis Regni Scocie vbilibet conftitutis • qui pro tempe fuerint Salfm-Quia nobis plene conftat • p diligentcm infpe&ionem quarunct cartas Recolende memorie • diii Dauid Regis fcottoi/ fundatoris mo'Trij fee crucf de Edynburgft • t alio - !/ fucceflbi/ fuoTj de diiifts libtatibj conceflis pYlitto mo'lrio fee crucis "* canoicis ibidm deo fuicntib} t fuituris imppetuu qua^ cartas claufula vna talis eft vt canoici pdi&i moTrii fee cruet" • et eo^ bomines in oiiiibus burgis eeg. rob. ii. SANCTE CRUCIS. 101 p totfi Regnu Scocie t p totam Pram Regiam • ab offii theloneo t confuetudinefintquiti-nos volentes hui?modi lifctates pdi&omo'Ttio t canoict in omibus fuis pundf t articut tenere t confuar Vobis oinib3 ^ fingtis • fJpoitis balliuis • cuftumarijs tam magne cuftume q"" pue ac cePis alijs mift's dni nfi Regis Burgos Regni Scocie qui p tempe fuerint • firmi? pcipim? 1 mandam? quat? n c vos neq, aliquis vru in vris ballijs feu burgis a canoicf moTpij fee crucf de Edyburgh T: hoib3 eo% de quibufciiq, Rebus quas in? vos in vris ballijs feu burgis ement vi vendent aliquod theloneu • ut confue- tudine • ab eijs exigatf ut exigant • recipiatf ut recipiant • ita q p\li6ti canoici t eo^ holes in vris ballijs feu burgis ca empcionis t vendicionis tociens eijs videbit 2 oportunu • lifoe veniant "t recedant imppetuu fub pena amiffionis oiu que erga dhm nf m Regem t nos am'?e po?itis ut po?int q°modolibet in futuru • In CuiP Rei teftimo- niu figillu nrm pntib} apponi fecim? apud Edynburgh • duodecimo die mentf Maij Anno dni Mittmo ccc mo odogefimo odauo • Carta Abbatis et conventus See Crucis de Edinburgh • 104. Omnibus hoc sc'ptum vifuris vel auditing Beatrix de bofco filia t hes dni q°nd Thome de bofco militf Satfm in dno fempi¥na / Notfit vniuYitas vra me p falute ale mee dci q°nd dni Thome pat's mei 1 mat's mee anteceflb^ t fucceffo^ meo^ I mea pura "t fimplici vidui- tate no vi dufta. n c errore lapla n c ad informacone cui^cuq, f3 motu pp'o t fpotanea voluntate ex pura deuocone refignafTe \ p me hedib3 meis t affignatf p fufte *t baculum furfum reddidiffe i maib} veSabilis I xpo pat's t dni mei dni Johis mifaebne dia abbatf 102 MUNIMENTA sec. xiv. mo'T tij See Cruc" de Edinburgh dni mei fupiorf. oiiie Jus clamed "t titulu Jurf que ego hedes mei vel aflignati liabem? habuim? vl fare porim? q°m°lib3 I futuij I rris cu ptinecijs de la llratb de o-gil- face moledino eiuftt roukrath brighous t ortu andree inf* baronia. de ogilface inf r vicecomitatu de Edinburgh Tenend 1 hnd dcas V ras cu ptin pdeo dno abbati t eius couetui canonief. a^ ibid deo fuietib, t Ippetuu fuiturf I pura t ppetua elemofina cu oimod libtatib} comoditatilrj aifiametf t Juftf ptin quib^cuq, ad dcas rras fp'tantib; feu q°uis modo fp c tare valentib3 I futuTf I jftt palcuis 1 pafturf. molendinis multurf T; eo-q. fequelis culturf moris marrefijs turbarijs petarijs filuis bofcis planis aucupaconib3 vena- conib} bondagiis natiuis camificijis bracinis piilrinis curijs \ curiae oxitil>3 t fequelis ac oimod alijs comoditatib3 ta no noiat" cf r noiat" ta fub tra JJ* fup' r rra ta futur q a pntib:; til babend q' r habitf ad dcas tras cu ptin quocuq^ titulo fp c tare valentib3 adeo libe quiete pacifice bn 1 1 pace ficut ego vel anteceflbres mei dcas rras cu ptin q°cuq, tepe ptito poffedim? q°quo modo Ita , ego hedes mei T: affignati p\lci ab oi ^dcone t ipedimto dcis dno abbati 1 eouentui i dcis rrf cu ptin faciedo cefiauim? t defiftimi' ex toto ipi q^ abbas t couent? dcis rrf cu ptin libe gauifi fuerint abfq, Ipediiiito q°cuq, / dciq,, abbas t couent^ nichil oino reddent p dcis rrf cu ptin m 1 hedib3 aut affignatf meis Ippe- tuu nifi tatu oraconu fuffragia deuotaif p oimoda exaccone clameo vel demada que de dcis rrf cu ptin q°m°libet porut exigi vel Re- quiri Subicies me i hac parte hedes meos executores 1 affignatos Jurifdicconi T: coherconi dni Epi Sci andree t eius officialis qui • pe fuerint vt nos ta. p maiore (j* miorem excoicacois sen- tencia. ad oia t fingula fupi? exfJffii fidelir t sri fraude obfuanda de die in die coherceat \ ^pellant Renuciando in hac pte oi Jurf Remedio fubfidio auxilio excepconi eauillaconi dilaconi a q°ciiq, Judice ecctiaftico vel ciuili ipetratf vel ipetrandf publice vel oc- culte quib3 tenori pnc° in toto vel i pte £' r diei porit vel i aliquo derogari Ad que oia t fingula fidelir obfuanda taftf scis ewangelijs corporale f)ftiti Jurametii et pntib3 figillii meu appofui ap d monaf- fiv'i fup' r dcm o&auo die maij Anno dni Ct)ilIefIo CCC mo • o&uage- fimo sexto • 104 MUNIMENTA sec. xiv. Confirmaco Regis Dauid fiidatoris monafrij fee Crucis de Edin- burgh per Regem Robertum • quefit" per Afebteui Jone3 de Leth • l()5.Robertus • dei • gfa Rex Scottorum omnibus probis hominibus tocius terre fue Clericis et Laycis Salutem Sciatis q Infpexim? q'dii carta eofirmaconis Recolende memorie q°ndam dni Dauid BroyceRegis Scottorum illuftris no Ralam no abolitam no cancellata uec in aliqua fui pte viciatam forma que fequitur de verbo in verbum cotinentem Dauid dei gfa Rex fcottoru omnibus pbis homibus tocius tre fue cticis 1 laycis falute Sciatis nos InfpexifTe ac vera- cif intellexiffe carta. cofmaebnis clare memorie dni patris nri no abolita no cancellata nee in aliqua fui parte viciata in hec verba • llobt? dei gra Rex fcottoi/ oibi P^is hoibus tocius tre Sue til cle- ricis q' r laycf falute Sciatf nos cora cofilio nro diligent InfpexifTe ac veracit Intellexiffe carta bone memorie dni Dauid Regis fcot- toT/ illuftris pdecefforis Tiri faftam Religiofis viris abbati et cano- nicis regnlaribj ecctie fee Crucf de Edinburgh no abolita no cancellata nee in aliqua fui pte viciatam f5 vero figillo di&i dni Regis fignata in liec verba • • In noie dni nri Jnu xpi 1 in honore See Crucf 't See Ct)arie virgis oiumq,, Scot/ Ego Dauid dei gra Rex ScottoT/ Regali au&oritate affenfu Ilerici filij mei 1 Epifcopo^ Reg- ni mei Coinitum q"q^ baron ii % eoPmaebne et teftionio Clero ecia acquiefcente t populo [$c. utjupra N. 1 .] Qua quid! carta in oib:, t p oia p falute ale nre "t aiaT/ oium anteceffoTj t fucceffoi/ nroij Regu Scocie approbam? Ratincam? "t pnti carta nfa eofmanx? CDandam? ecia "t fmir pcipim 9 Jufticiarijs \ieec0itib3 ppofite t eov balliuis ad quo 1 / noticia pntis carte Infpecco puenit q Abbate "t reg. bob. in. SANCTE CRUCIS. 105 canonicos fup^di&os contra tenore carte fupradicte t cofirmaconis nfe Regie coceffione nullaten? grauare feu moleftari pYumat iiufte fup nfam plenaria. foriffa&ura, In Cui 9 Rei teftioniu pnti carte nre Sigillii nrm pcepim? apponi Teftib3 venabilibs in xpo pat 1 ^ Wittmo Sci andree t Wittmo dunkeldefi dei gfa EpTs Bernardo abbate de Abyrbrothoc cacellario nfo Thoma Ranulpbi Coniite morauie dfio vallis anandie t manie Waltero Senefcallo Scocie Jacobo dfio de douglas Jone de Cl)enynteth Gilbto de haya coftabulario Scocie Rofcto de ketb marefcallo Scocie 1 alexandro de Seton' r militib} t multis alijs i Nos v° Iura \ libtates fxlci monaf rij in oil>3 cofuare volentes illibatas ac bfificia p pdecefibres nfos Reges Scocie deo T: ecciie collata augmentare cupientes Jugib3 gfa - ^ increments fxlcam Cartani cofmacbnis dfii patris nfi in ofiiibs puftis articulis codi- conib3 1 cVuftancijs fuis quibufcuq,, forma 1 effeftu approbam? Ratificam? 't p nob t hedib3 nfis eifde abbati "t couentui T: eoTj Succeflbrib3 I ppetuii cofirmam? Et volume q onies tras fuas f)dcas habeant teneant t poffideat in libera Regalitate cii plena admini- ftracone eiufde regalitatf I oibus t p oinia adeo libe t quiete ficut aliqua regalitas I regno nro tenet 2 feu poffidet z p quofciiq,, Volum? ecia q dci abbas 1 couentP habeant t poffideant capellaniii capelle nre ita q abbas dci monaf tij qui p tepore fuerit fit capellan? fir principalis t vnii cocanonicu fuii fubftituat in nra capella loco fui qui oblacbnes obuecbnes "t oia alia que de lure aut cSfuetudine ad nrarn capellam fpe&ant integre pcipiat In Cuii' Rei teftioniii pnti Carte nre figillu nrm f>cepim? apponi Teftib3 venabili in xpo patre dfio Wittmo dei gra Epo Sci andree Robto Senelcallo nepote nfo Duncano comite de ffyf Johe Ranulpbi Comite Ctjorauie dfio vallis anandie 't roannie Pafco de Dunbarr comite CDarcliie CDaurico de o 106 MUNIMENTA sec. xiv. CRorauia ft)aleolmo flemyng et thoma de Carnoto cancellario nfo militib, Ap d monafriu de dunfermelyne penultlo die decembris Anno Regni nri quartodecimo • • Quam quide Cartam In oibus puftis t articulis l'uis ac circuftancijs vniiifi forma parit t effe&u pfc'ptis p nobis "t heredibus firis approbam? Ratificani. 9 T: i ppetuu eofirmam? . In Cui? Rei teftlonium pnti carte nre eorirmaconis nfm pcepim? apponi Sigillum Teftibj venerabilibus in xpo patrib3 Waltero et OQatheo Sci Andree "t glafguefr ecciiaT/ Epifcopis Robto Comite de ffyf et de Ct)enteth fratre nfo cariflimo Archebaldo Comite de Douglas dno Galwydie cofanguineo nfo Jacobo de douglas diio de Dalketb Thoma de Erfkyne confanguineis nfis dile&is militibj et Alexandro de Cokburne de langton' r cuftode magni Sigilli nri Apud Edynburgb quinto die Aprilis Anno Regni Nri Primo i De brocbton • de i'efta curie • quefit* p Afebtem Jofreni de letb • 106. Robtus dei gfa Rex fcottorum Omnibus Probis bominibus fuis ad quos pntes lfe puenerint lalutcm Sciatis q. p etas euidecias t Cartas ecia confirmacones diu'ib'ty fJdeceffoT; nfoi/. Regii Scocie nobis oftenfas \ cora nobis pleftas ad plenfi cocepim? q Religiofi viri Abbas \ couentus Monafterij fee Crucis de Edynburgti de nobis tenent "t poffident terras fuas de Brocbton cu ptinecijs iacetes infra vicecomitatii de Edynburgti in libera Regalitate t libera baronia adeo libe t quiete ficut aliqua regalitas vel Baronia in Regno nro fcocie tenentur vel poffident? p quofciiq, fine aliqua fe&a curie exigenda vel vendicanda de eifde TamC- ox Relacone dco^ Reli- reg. rob. in. SANCTE CRUCIS. 107 giofo-^ viro-v Abbatis 1 conuentus dci mo^ftPij nup aceepim? q no obftatibs libtatib3 Regalitatis t Baronie predide vicecomes noft de Edynburgn t eius balliui copelliit Pras fupradiaas ad reddendo de dca Baronia de Brocbton vnii fe&atore in qualibet curia vicec* de Edynburgh tenenda in ipoi; ReligiofoT/. viro^ t sue infeodaconis nobis oftenfe piudiciu no niodicii atque dapnum Quare vicecomiti nfo de Edynburgn 1 balliuis fuis qui p tepore fuerint tenore pre- fenciu firmi? inhibemus ne dcas tVas de Brocbton cii ptinecijs p dca fe&a Curie amodo pfumat copellere q°quo modo fub 6i pena que exinde debeat puenire In Cui? Rei teftlonium has ]fas penes dcos Religiofos viros ppetuo pmanfuras fieri fecim? patentes Apct Edynb 2 gh quarto decio die mefis Junij Anno Regni nri Tercio • Carta dauid flemyng • 107. Omibus hanc carta vifuris uel audit 2 if • Dauid Flemyng filius et heres Dili 0)acolmi Flemyng 1 dni de Byger militf Saltm in dno ePna Nouerit vniSfitas vfa me in honore dei oiiiipotentf T: gtofe matrif fue beate AQarie femp virginif See cruet de Edynburcn t oim San&oT/. / dedifTe / conceffifle / t bac pfenti Carta mea con- firmative Religioft viris ReSendo patri in xpo Dno • • Johi pmiflione diuina Abbati AOo^fterij See cruet de Edynburcn / et eiufdm loci couetui p Salute ale mee • aia^ oim anceffoij • t fucceffoi; meoTf \ oim fideliu defudo^ dece libras Sterlingo^ vfualiu anui redditus de terris dco-y religiofos viro^ Baronie de le kers inf* • vicecoitatu de StWlyne anuati pcipiend t leuanct • de anuo redditu milii debito p di&os viros Religiofos de fidiftf terris cum pt" difte baronie 108 MUNIMENTA sec. xiv. ex dono Dili nfi Regis Tenedum \ find diftfi anuu redditu dece librae St ling vfuat dc jJdco anuo redditu meo p\lca7/ terras ba- ronie de le kers anuatl pcipiend • leuand • 1 Remaned • fJdiftf religiofi viris et fuis SuccefTorib^ • in libera • pura *t ppetua ele- mollam pporconatr ad duos ani trios confuetos • Scitt pentecoftes 7c sci ft)artini in yeme • adeo libere • quiete • honorifice • integre • bene • 1 in pace • in feodo T: neditate imppetuu Sicut aliq^ ele- mofina • inf' r Regnii Scotie • dat 2 • concedit 2 • feu poffidet 2 • a quocuq^ fine cont' r dcbe • obftaculo • uel impedimento aliq' r li p quofcuq, ipofte^ faciend • Nichil inde facientes di&i religiofi viri nifi tantii orationu Suftragia • p omi alio • onere • exaccone • con- fuetudie • seculari suicio feu demand • que de difto anuo Redditu p quofcuq,, in futin/ • cxigi poterut aliquair seu requiri • Queq\tm anuu redditu dece lib*'? StlingoTj vfuat in omib3 ut Sup^d! eft • Ego di&? Dauid • T: hedes mei pMi&f. religioft viris t suis succef- forib} • cont' r ofiies boles t feminas • waratifabim? • acquietabim? "t imppetuu defendem? • Eiufdmq, anui redditus poffeflione • scdm tenore • pntf carte • tempore • cofeccois eiufd • pdi&t Dno Abbati • note difto^ religiofo^ viroi/ • tradidi corporate • In cu\9 rei teftiom Sigillu men pfentibj eft append Apud Sfuelyne viceflo die menft odtob anno dni • mitio • ccc° • nonage™ • Secundo 1 Hiis tef- tib3 • Diio Jobne de Edynburch cano co • t terrario dci fl)o' r frij See cruet Jofae de Ocbyltr • Jobne Breton^ • t Jofte beryce cu mit? aliis • BEG. rob. nr. SANCTE CRUCIS. 109 Confirmaco Reg Robti de xx marcf de anuali de kers • 108. Robertusdei gracia Rex Scotorum Omnib3 probis hominibus tocius terre fue clericis et Laicis Salutem Sciatis nos quandam cartam dile6ti confanguinei noftri Dauid fflemyng de Bigare de viginti marcis fterlingorum vfualium anui redditus • firma^ de la kers con- fe&am religiofis viris Abbati et Conuentui monafterii fan&e crucis de Edinburgh de mandato nfo vifam • le&am • infpeftam • et dili- genter examinatam • no rafam no abolitam no cancellatam nee in aliqua fui parte viciatam • infpecciffe et veraciter intellexifle de verbo ad verbum fub hac forma Omnib3 banc Cartam vifuris vel audi- turis Dauid fflemyng dominus de Bigare et de Leigne falutem in dno Nouerit vniuerfitas vfa me cum confenfu et affenfu Malcolmi filii mei et beredis in honore Dei oipotetis beate marie virginis fan&e Crucis de Edinburgh et omium fanftoi; dedifle concefiifle et hac pnti carta mea • ad manu mortua confirmafle Religiofis viris Ab- bati et Conuentui Monafterii fan&e crucis de Edinburgh • et fuis fuccefforib3 pro falute excellentiffimi Principis anime • ac metu- endiflimi dni mei dni Roberti dei gfa Regis ScotoT; illuftris et ani- marii anteceftbru et fuceefforii fuoi; Regum Scocie et pro falute ale mee et Ifabelle fponfe mee • et alarum quod dni Malcolmi fflemyng patris mei et Criftiane matris mee et aia^ antecefio^ et fucceffoT/ meoru et omniu fidelium defun&o^ • viginti marcas fter- lingoru vfualium anui redditus de terris di&o^ religiofo-yi viroru baronie de la kers infra vicecoitatu de Streueling anuatl leuandas et pcipiendas de anuo redditu michi debito de di&is terris cum 110 MUNIMENTA sec. xiv. ptineii difte baronie • Cuius fume volo et concedo q, conuentus difti monafterii liabeant quinq, marcaa ad fuam petanciam anuatim Tencncl et habenct cliftii anuu redditu viginti marcaru fterlingoTj vfualiu de fnlifto anuo redditu meo diftarii terras baronie do kers anuatim peipiend" • leuanct et remanenct • diftis religiofis viris et fuis fucceflbrib3 in liberam puram et ppetuam elimofinam ppor- tionaliter ad duos ani terminos coni'uetos • fcilieet • Pentecofir et fanfti Martini in byeme • adeo libere • quiete • honorifiee integre bene et in pace • in feodo et bereditate imppetuii • fieut aliqua elimofina infra Regnum Scocie datur et conceditur feu ]>offidetur a quociiq^ line contradiccoe obftaculo vel Ipedimento aliquali p quofcuq,, Tpofterum facientt • nichil inde facientes difti religiofi viri et fui fucceffores nifi fmgulis dieb, oracionu fuff'ragia • et vnam miffam p vnu canoicum ad altare fanfti Nicbolai in di6to monaf rio ppetuo celebrand vbi ego et difta fponfa mea • dante dno nfam elegimus • fepulturam • qui locus vocabitur cborus Dauid ffleming infuturu • p ofiii alio onere exaftione confuetudine • lcculari fer- uicio feu demanda • que de difto annuo redditu p quofcuc^ infu- turum exigi poterunt aliqualitcr feu requiri Quemquitt anuu red- ditu viginti marcaru vfualiu in omibj vt fupradiftum eft ego diftus Dauid et bcredes mei fxliftis religiofis viris et fuis fuccefiorib:; contra omnes bomines et fcminas warantizabimus acquietabimus et imppetuii defendemus • Eiufttniq^ anui redditus poffeffionem et layfinam bereditariam • fecudum tenorem pntis Carte tempore confeccois eiufd venerabili in xpo patri Johanni pmiffione diuina difti monafterii Abbati nomine diftoTj religiofoT; viroru et fuo"v fuccefforfi tradidi corporalem • Conceffi ecia eifttm religiofis viris ad facientt ipos racionabiliter adeo tutos firmos et fecuros de pre- reg. rob. in. SANCTE CRUCIS. Ill di6to anuo redditu put eis p fuum confilium melius viderit expedire • et hoc tociens quocies inde fuero requifitus temporil)3 oportunis • In cuius rei teftimolm • figillum meum p appenlum liiis teftibj • venerably in xpo patrib5 • dnis Waltero ■ Matheo • Gilberto Cancellario Scocic et Roberto Sciandree Glafguen Abre Dunkelden eecia^ Epis necno magnifice poteftatis dno Roberto Duce Albanie Coite de ffyt et de Menteth • dnis Patrico Graham dno de kynkardyn • Thoma de Erfkyne dno eiufct • Jobanne de leuingftoii dno de kalendare militib3 Patrico fflemyng dno de Kyrkmyckell Simone fflemyng dno de Baruchane • et Johe de vcbiltre pub co au&oritate ap ea Notario • cii aliis- ■ Quam quid cartam donacione et conceflionem in ead content" • in ofiiibj punftis fuis et articulis • condicoib3 et modis ac circuftanciis fuis quibufcuq,, forma piter et eifeftu in omib3 et p omia ap- probamus ratificamus et p nobis et beredib3 nris vt fmiiflum eft ■ ad manii mortua Ippetuu confirmamus • p oracionu fuf- fragia tantii deuotai^ In cuius rei teftiomi pnti carte noftre confirma- cois • sigillum nf m fecimus apponi Teftib3 venerablib^ in xj5o pf ib^ Waltero epo lciandree Gilberto epo Aftdonen cancellario nf o • Car- iflimo primogenito nro Dauid duce Rothefaye Comite de Carr c et Atbolie • et Senefc • Scocie • Roberto duce Albanie coite de ftvf 1: de Menteth • ffe nfo germano Archibaldo Coite de Dwglal 5 dfio Galwydie • Jacobo de Douglaf> • dno de Dalketb 1 Thoma de Erfkyne conlanguineis nfis dile&is militib3 • apud Lynlithqw • vicefimo quarto die menft • Nouebris • Anno gracie • Millefimo ccc mo - nonogefimo nono Et Regni nfi Anno • decimo • 112 MUNIMENTA sec. xiv. Indentour with Davi Flemyng lorde of Bigare and of Lenge • 109. pis pnt writ made at Streveling pe • xxv » dai of nouebir pe yhere of oure lorde • l m • iij c • nynty and nyne betwene Religious men pe abbot and pe cSuet of pe balirudhous on pe ta pt and Davi flemyng lorde of Bigare and of lenge on pe top 5 pt cotenis t beris witnes p' pe faid Davi lias giffin in pure t ppetuale almous to pe laid Re- ligious men twety mark of Annuale Rent be bis chartir doand na nop* 3 tblg p 5 fore bot p lI yere 1 a cbanon fingand ppetuali at pe altare of fante nicholas in pe faid abbay • qware p' pe faid bas ordanit bis fepulture • It pe faid Davi has giffin to pe laid Religious men • fife mark of anuale Rent 1 pure t ppetuale almous be a nop 5 char- tir of bis pai doand na nop 5 thig" pare fore bot ppetuale p r yere T: Repacon of fant nicbolas altare bath with in "t with oute with pe glaifin widows t bis armys in pal • Alfwa pe faid Davi bas giffin to pe laid Religious men I pure and I ppetuale almous ten ponde of anuale Rent be a nop 5 chartir of his pai doand na nop 5 ting" p 5 fore bot ppetual p' r yere for pair faulis i p' ilke chart ^tenit pe qwilk anual Rent of ten pond t pe chart p 5 of made pe laid abbot 1 couet for pai T: pair fucceffours has g' r ntit freli "t qwitli to gif agal to pe laid Davy his ayris or til his afllgnes qwat tyme p l he or pai fall bate payd to pe faid abbot or couet or to pair affignes a po pe he altare of pe faid abbai a hudir ponde of vfuale monay as it is co- tenit I a lett to pe faid davi p 5 of made trhow pe laid Religio? men vndir pair comon fele • Alfwa pe faid Davi wil t g' r ntis for liim t his ayris t his affignes \ be pis pnt writ gifff t ^)fermys til pe laid Religious men 1 til pair fucceffourf freli of his gift t of his gud wil reg. rob. in. SANCTE CRUCIS. 113 to pe vphalde 1 to pe werk of pair abbai T; to pe maltenas of pe altar forlaid al J>* anuale of ten ponde forlaid Raifit or to be Raifit on to pe tyme p' pe faid fo u me of a hudir ponde be pait I maner for- nemit T: natblg of p l forlaid anual lal be cotit na afkit to be alowit I pe faid paymet of pe forlaid hudir ponde pe qwilk hudir ponde pe laid Religio? men pair fucceffourf; or affignes fal Reclili Refafe and gudli qwat tyme p l it be Redi to be payd but fraud • Alfua gif pe fiffe mark p' is c5tenit I pe chartir of pe faid Davi excedand pe fome cotend I pe cbartir of pe faid Religio? men mai be Recuverit of hi or his airf; be pe lach or gif pe king afithis hi of als mekil ]P- fore it fall be likand to pe laid Davy "± his airf p l pe faid Religious me hafe and Jois freli pe laid fife mark • Alfwa gif pe defefance of foure fcore of pondf; made throw pe faid Religio? men to pe faid Davy mai be fudl or gottl in tyme to cu be him his airf or his af- fignes it fall be of na valow na bere forfe bot be qwit of it felfe and be giffi to pae freli a gal for caufe p' it is afitht before tyme and vn giffin vp throw pe faid Davi • In witnes of pe qwilk thing to pe pti of pis writ Remanand with pe faid Religious men pe tele of pe faid Davy is to put and to pe pti Remanand with pe faid Davi pe comon fele of pe cbapetir of pe faid Religious men is to put pe fled dai and yhere beforfaid • Proceffus faftus p ab' 6 de Cl)clroff> sup confirmacoe eccte fee CQarie de Hamer* • quefit" in pp^s vfus p Abbtem Johem de Letht roo' r fte° nro fee Cruc° • 110. Reuerendo in xpo patri dno Dei gratia epo Sanftiandree ae vene- p 114 MUNIMENTA sec. xiv. rabilibus \ iris dins Priori ct Capitulo Singulis q, canonicis et plbnis ecclene fciandree nee nodignitates pfonatus adminiftraebnes et of- ficia optinentihP in eadem ae illi vel ibis ad que vel ad quos in fanfti- andree dyoc ecclia^ pochialiu leu beneficio'v cofto pntacio puifio leu quelt alia difpoico ptinet eoiuufti vel diuifim ofiiibusq, alijs et fingulia quoif inreft leu intent et quos infra fcriptu tangit negoriu feu tange potrit quolibet infutur Fratr Dauid eadem gra abbas nuVitorij de coelrol*l> glalguen" dyoc" executor ad infra fcripta a fede apptica Specialir deputatus Salute in duo et man- datis oris ymoverius appo 018 firmit obedire Iras fciffimi in xpo pat a s ac dni ufi dni Biidi&i diuiua prouidencia ppe tercij decimi eius vera bulla plubea in cordula canapis impenden" more Rone curie Bullatas lanas et intcgras oini vicio et fufpicione carentes nobis i\ pte duo?/ abbatist couentus coonafterij lee cruris de Edinburgh ordinis fci auguftini fciandree dio' s cora no'rio publico et teftibus infrafcriptis piitat' Nos cii ea <|iia decuit Reuerencia Recepiffe nouitis in hec verba Benedi&us epc feruus l'eruo^ Dei Dilecto filio abbati roonafterij de roelroS glafguen dio to Salute et A plica benediccSem Aptice fedis benignitas cireufpe&a vota pfonav hu- miliu diuinis laudibus facreo^ Religionis obferuacie dedita^ gra- ciotf libenl fauore profequit 2 et ipaif nccita 1 ™* occurrit puilionis g?a fpecialis • Exhibita fiquidem nobis pro pte dileclo^ filio^ abba- tis el couentus coonafterij fee crucis de Edynburgb ordinis lancti Auguftini Sciandree dyoc peticio continebat q abbas et couetus pfati monafterij pochiali occlie fee marie de lianier difte dioc" fcfic ad cos fpe&anti p capellanii condu&ieiii dofmiri face et eius fruc- tu> redditus et prouentus pcipe et in fuos et difti ownallerij vfus couerre a tanto tempe de cui^ confrio holm memoria non exiftit reo. rob. in. SANCTE CRUCIS. 115 folebant ad id Regis fcocie pro tempe exiftentis ad que ius pafnatus difte ecctie afterebat 2 antea pti§e femp accedente confenfu et q f'ruftus redditus et puetus eiufdem mo r fterij q d ppe marchias An- glico-^ fituatu exiftit ppP coriidem Anglicorum inc z fus qua plurimu diminuti Quare cii abbas et couentus de Jure perceptionis hui?modi dicere no poffunt p pte cariffimi in xpo filij nri Roberti Reo-is fcocie Illuft's nee no abbatis et couentus predi&o? nob ex- titit liumiliter Supplicatu ut diftam pocbiale ecciiam menfe comuni di6to^ abbatis et couentus imppetuu annecte et vnire de benigni- tate ap ca dignarem 2 Nos igit 2 de pmifiP certa noticia no habentes difcretioni tue p aplica fcripta mandamus quat? fi eft ita et ad hoc prefiiti Regis accedat afienfus diftii pocbiale ecciiam cii ofnibi Juribus et ptineciis fuis eidem menfe au&o tc nfa imppetuu vnies annexes et ecifi incorpes ita q liceat eifdem abbati et couentui corpale poflefiione pocbialis ecctie Juriuq, et ptinenciav predi&oi/ aueto 10 pp a a de nouo ap^hende et ppetuo Retire fru&us q., Reddi- tus et prouentus iura et obueciones eiufdem in fuos ufus couerte dyocefani loci et cuiufciiq,, al?ius licecia minime Requifita non ob- ftantib3 quibufeunq, conftitucoibus aplicis ac ftatutis et confuetu- dinibs coonafterij et ordinis pdifto^ cont"riis iurameto confirma- cone aplica vel quacuq^ firmitate alia Roboratis Aut fi aliqui fup prouifionibus fibi faciendis de pocbialilvj eeciiis aut aliis beneficiis ecclefiafticis in illis ptibus fpeciales uel generales di&e fedia vel legato^ eius lfas impet' r runt eciam fi p eas ad inhibicione Refua- cione et decretu vel alias quolibet fit proceflum quas quide lfas e( proceffus habitos p eafde ad prefata, ecciiam volum" no extedi fed nullu p boc eis quo alfccucoem pocbialiu ecctiai/ aut benefico^ alioTf piudiciu generari et quibuflibet priuilegiis indulgences ac 116 MUNIMENTA sec. xiv. Iris apticis generalib} vel fpalibus quoT/ciiq, tenof exiftant p que pntibus no expreffa uel totalit no inferta effeftus ea^ impediri valeat quolibet uel di Herri et tie quibus quo^ q^ totis tenorib, babenda fit in nris Iris mencio fpecialis • Volumus tn q prefati abbas et couentus p vnu capellanu condu&iciii feculare vel Reli- giofum difti monafterij cura alaij di&e pochialis ecctie ex^eere ac eidem in diuinis laudabilit' defuiri face iura epalia folue et alia eidem ecctie inciibencia onera fupportare teneat 2 Et infup ex nuc irritu decernimus et inane fi fecus fup biis a quoqua quauis aufto te fcienr uel ignorant contigerit attemptari • Dat" Auinion iij kal • coaij Pon tus nri Anno tercio Poft q^ quide lra^ ap'a^ pntacom et Recepcom fuim? ex pte di&oi; dnoTj. abbatis et con- uetus cu dcbita Requifiti inftancia quaf ad execucom dca^ lfaij ap c a^ et cotento^ in eifdem forma et tenore pcede digna- rem 2 Nos igit 2 Dauid abbas et executor pfatus volentes mandatis ap cis nob in hac pte dire&is Reuenr atq, diligent exequi ut tenem* fup fuggeftis 1 expofitf in diftis Iris ap c ' 8 inquifiuimus et de eifct plene t fufficient nos ifor"uim? p teftes fide dignos et qx p inq'ficoera bui^modi Repim? fuggefta et propofita 8dca veritate ftdfiri po lc ' ecctiam ice marie de bamer fup' r di6ta cu ofiiilr, iuribj et ptineciis fuis abbatf et puetus aufto'" ap ca nob in hac pte comifia imppctufi vniuim 9 incorporauim? anexauim? et tcnorc pnciu vnim? incorpam et anneftim" Dantes et £>cedetes eade aufto" eifde abbati "t couentui plena liceciam et libera facul- tate p li' aim vel alios corpale poff" c ipius ecctie fie p nos in mefe ijiu?/ comune Annexe vnite et icorpate Juriii et ptinen p\lco^ au&o ,c nfa ynio verius ap™ appbend et p ppe° • Retinend fru&us Ui idditus t puet? iura et obuccioncs Recip d et bend et in reg. rob. in. SANCTE CRUCIS. 117 l'uos "t dco^ ecctie t coonafterij vfus "t mefe coem couertect epi fci andree pro tpe exiftentis et cui?cuq>, alrius licecia fup pmiffi minime Rcquifita Et inf'up eade au te ap c * ftatuim? et ordinam? q, cura aia^ difte po 1 ' 3 eccie p vnu capellanu condu&iciu feculare vel Religiofum dci mo' r fte ij ex^ceat 2 et q pYati abbas 1: couentus p eudem cape" eitt eccie in dls laudabilit defuiri face Juraq, epalia folue et alia eide eccie incubecia onera fupportare teneant 2 Que oia t fingta fup' r difta uofo dne epe fciandree et oibj aliis ^ fingulis q*bus pntes lfe rife dirigunt 2 et vrm cuitt intimam? infinuam? et notificam? ac ad vfam t cui^it vrm noticia deducing? pu ce p pntes • Non obftantityomibus illis que dMs nr p^pa voluit no obftare Quoc a ca vos dnos epm et p 1 orem ac capitulu oiiieso^ alios fup' r dictos quibus pntes nfe lfe dirigunt 2 t vfrn quelibet au tc predicta coir et diuifim tenore pnciu ReqVim? 1 monem? p a mo f° t rcio ac pemptorie vobis q,, n'oml? in virtute fee obediecie et fub penis infrafcriptis diftrifte pei d ° madamus quat* prefatos dnos abbate 1 couetum feu vnu vel plures eo^ pc 2 atore vt p 1 catores p eis ipius ecctie ac Juriu 't ptinen prediftoif Reale "t corpale poffeffione apphende 1 ppetuo Retine t pacifice poffidere ipo^q,, fructus Redditus t puetus fcre ac in fuos t dcoTj ecctie "t mo' r fte' j vfus ac mefem coem couerte pmittatis ipisq^dnis abbati et couetui vel eoi/ pc 2 atori vel pc 2 a bus p eis q°mi? ecclie po Iis fee marie do hamer* ac Juriu et ptinen p\li6toT£ Reale et corpale poffeffione vt jmiittit 2 appbentPe 1 tene fruct? q> Redditus et puetus eo^de Recipe t lire iposq, in fuos t dcoi; ecctie 1 mobile'' 1 vfus menfe coi ^ute poffint in nullo impediatf n c impedietib5 ipos uel ipo^ pc 2 atores p\lcos feu altu ipo^ preftetis auxiliu cofiliii uel fauore directe uel indire&e pu cc uel occulte Q d fi forte mandatf "t moni- coibs nris huL?moi ymo veri? ap cLs no pueritis cu effcu feu aliquid 118 MUNIMENTA sec. xiv. in pt*r\u fecitis q°rul? vnio incorpaco et anexio bui p moi fufi debitu forciant 2 effeftfi in vos oiiies t fingnlos fup^diftos \ alios quol'cuq^ Rebellea t c a ca pmiffa dnos abbate et couentu feu pc 2 atores pdic- tos ucl altera ipov impedien ac i7npedietib5 ipis dant" auxilifi cofiliu uel fauore nin inf' r fex die^ fpacifi a die noticie pmifloq ^pu' 1 Ime te feqciu q°^ duos p p'mo duos p fi° 1 Reliq°s duos dies g tcio T: pemptorio tmlo ac moicoe can" • vob t c a libet vfm fJfig- hn" et affignam? a Rebellione "t Ipedi' is pdiftt diftititt? ac ma- • latis nris plene pueritf. cii effcu fingularit in fingfos exco nis In capitn vero dee ecctie fciandree fufpen is "t in ipam ecciam intdifti lnias ferim? in hijs fcriptf. "t pmulgamus • Vobis vero dno epo fciandree cui ob Reilencia potifical dig" 8 differre volume fi cont* pmiffa uel aliq' 1 pmiffov f'ecitf p vos uel fubmiffa p"m dca fex die"v can ca moicoe pmiffa ingffu eccie Irdicim? t fi bui^mo 1 in- rdiftfi p alios fex dies diftos fex ime tc feqtes fuftinueritf vos ful- pendiin^ a dis et fi bui^mo 1 intdifti T: fufpen" lnias p alios lex dies ffratos duodeci ime te feqtes aio fuftinueritf indurato vos ex n fir put ex tfic t ex tfic put ex nfic exeo n " l'fiia inodamus in hiia fcriptf. Abiulu'" v" olm t fingulo"!/ qui pfatas nfas lnias uel ea^ aliqua inherit notS aut l'upiori firo dutaxat Refuates In quoij oim tide t teftio" 1 fing rCl piitcs nfas vnionis Icorpa" et anexiiiis Iras p ao'riu pu ™" infrafc' ( ptu fubfc a bi t publi" madamm" nriq^ f7gilli appen"' muniri Acta fuerfit bee in coo' r fte° nro de Cl)elros fub ano dfii coille 1 " tVetcfimo no7ioge mo oftauo fi m computa"* ecctie fcoti- cane indcoe feptia menfi Januarij die oftauo pon tUs dni nri p'pe Biidifti tcij decimi Anno Quito • Pntit>3 vene*™ virf Johe de Halis atfete iU- Neubotil dopnia Johe nobil t diio Jofte dc wedal Religiofi child 7iio r !ii M inu'rliis Richardo de Ridale Adam Ilangalfydc i reg. rob. in. SANCTE CRUCIS. no •Tone Lam fcutiferf I teftio m p\nino^ vocatf ^t Rogatis • Et Ego Dauid de trebru cleric^ morauien" dioc pu cus impiali autoritate no' r ri? dca^ lra^ appiica^ pntacoi recepcoi vnioni incorpacoi t anexoi ac omit>3 alijs t fingtis du fie ut fnnit- tit 2 p dcm dnm abbtem executore pfatii fieret t ageretur vna cu pnoiatf teftib3 pns intermi ea% fie fieri vidi 1 audiui pnsq^ infirm p aliii ex madato meo fc'ptu me in alijs arduis negoeiis ocupato in bac pu ca forma redegi meq^ hie pp a a manu fbfiVpfi t fignu meu eofuetii appofui rogat 9 1 req a fit? in teftiom oim 1 fingloT^ pinifio^ • Dauid Trebrun. Vnio Ecctie de Kingorn fca p Abbem de Ct)elros qfita p abbem Jobem de Letb ■ lll.Reuendo in x° patri dno Dei gfa Epo Sanctiandree ac venabilib^ viris dnis Priori t capto fing is q,, can t pfonis ecctie fciande n c non dignitates pfonat? adminiftracoes 1; officia obtinen in eade ac illi vel ift ad que vel ad quos in fciande dyoe* ecciia^ procbialiu feu bnfi- cot^ colto pntaco puifio feu qit alia difpoico ptinet coiufti vel diuifim oibsq,, aliis t fing is q°% inrcft feu intcrit 1 quos infrafc q ptu tagit negociu feu tange potit q°m°tt in futur flrar Dauid cad gfa abbas mo'Trij de coelroffi glafgueir dyoc" executor ad infral^pta a fede ap ca fpalir deputat? Sim in dno "t madatf nfis ymovi? ap n0 ccctie Juriiiq,, 1 ■ • • p\lcbT£ auc^te ppria appreliend'-e 1: ppetuo retine fru& 9 q,, reddit? 1 puet 9 Jurat obuocoes ipius I fua't dee ecctie ac mo'Ttij vfus coute diocelani loci 1 cui?cuq> alti? licen minime reqTita Et Infup auc*te ftatuas p\lca q cura aiai/ dec pro 1 eccie p vnu ppetuu vicariu qui dci uio'Ttij canonic 9 exiftat execeat 2 1 q ei 9 pntaeo ad reg. rob. in. SANCTE CRUC1S. 121 dcam ecciiam q°ciens ipam vacare cotigit ad ipos abbate 1 eouetu coit ptineat pleno Jure ac eide vicario tup fru&ib3 redditib3 et puetib3 ecctie pMce pefione anua viginti marca^ i'tlingoi/ ex qua fufletari Jura epalia folue t alia fibi Icubecia ona fupportare valeat coftituas t ecia deputes fibi poftq.' r vnio hmoi fortita f'uit effcm p dcos abbate "t couetu integ c pfoluend no obftaii quibufciiq, colli- tu b 5 ap c ac llatutf t cofuetudinib} mon t ordis pdcoTg p' r rijs Juramto cofirmacoe ap ca vel quacuq,, firmitate alia Roboratf Aut li aliq 1 fup puifionib3 fibi faciendf de prol b 3 ecclijs aut aliis bnficiis ecc c f T illis ptib} fpales vel gnales dee fedf. vel legator ems Iras Ipetrarint ecia fi p eas ad inhibicom refuacbem 1; decretu vel at q°m°it fit pcefiu quas quid Iras t pceff hitos p eafde ad pfata ecciiam pro"' volum? non extendi I3 nullu p hoc eis quo ad affecucoem pro- chialiu eccliaT; aut bnficoT; alioi; fmidiciu gnari "t quibuflibet p a ui- legiis indulgeciis T: Iris ap c f gnalib3 vel fpalib3 q^cucj, teno^ exif- tat p que pntib3 n ° expfla vel totalir no infta effcus ea^ Ipediri valeat q°modoit vel differri t de quib} q ^ totf tenorib^ habenda fit 1 nris Iris mefio fpai nos eni ex nuc irritu decnim? t inane fi fee? lup biis a q°qua quauis auc^te fcier vel ignorat c5tigit atteptari / Dat" auinion ft Idus Decembrf pontific nri Anno rco Poll quav quid Ifai^ ap cannn pntacoem =1 recepcoem fuim l? ex pte dco^ dnoT; abbatf T: puet? cu debita requifiti inllafi eft? ad execu- coem dca^ lrai/ ap canim *t cotentoi^ 1 eifde iux"" ipai/ form 1 tenore pcecPe dignarem 2 / Nos igit 2 Dauid abbas T: executor pYat? volent" mandatf ap c t nob I hac pte dire6tf reuenr atq,, diliget exequi ut tenem 2 fup fuggeflf t expofitis in dcis Iris ap c f in- quifiuim? diliget 1 de eifde plene ^ fufficiet nos infor'uim. p teftes fidedignos 1 qr p inq a ficoem T; infor' r eonem huLPoi reppim? fuggefta Q 122 MUNIMENTA sec. xiv. i expofita pdca vitate fulfiri procliialom ecctiam de Kingorne lup'dcam cii oil), .Turil>3 't ptinen fuis dco moii Ice cruet" auc^te ap ca not) in hac pte comiffa imppctuii vniuim? incorporauim? t anexauim? t tcnorc pnciu vnim? ineorpam? t ane&im? • Dant" t coeedent" cact auc^te eifde abbi "t couentui plena licecia T; libam facultate cedent e vel decedente reftore dee ecctie qui nuc e aut ecctiam ipam q"ni n tt dimittete p fe alift vel alios corpale poffne ipius ecctie Juriii \ ptinen jpdcoT/ aue^te nra Imo v'\9 ap ca apphen- dend t ppetuo retinend fruct? reddit? t puet? Jura t obueciones ipius recipiend t liabend 1 in fuos t dca^ ecctia^ mo' r ltij vfus coutend Epi Sciancte p tepore exiften "t cui^cuq,, alt i? licecia tup pmil'l ; minime Requifita Et inlup ead auc' r te ap ca ftatuim? ^ ordi- nam" q eura alai/ dee prochiat ecctie p vnu ppetuu vicariu qui dci mon can cus exiftat execeat 2 "t ei° piitaco ad dcam ecctiam q°ciens ipam vacare cotigit ad ipos abbcm "t couentu coif ptineat pleno Jure Ite coftituim ^ ecia deputam? eide vieario fup fructib3 red- ditib; t puetibj ecctie pdee pefione anua viginti marca^ l'tlingo'v ex qua iuftetari Jura epalia folue t alia libi inciibecia ona valeat fup- ptareeide pollq' vnio hui?oi lbrtita fuit effem p dcosabbateT: co- uetum integ- pibluend ml obftatiln, oib; illis que tins iir p' r pa voluit no obftare que oTa t ling' lup' r dca vofe diio Epo fciaiute ac oib^ alijs t ling" quity pntes nfe Ire dirigut 2 t vrni cuitt Intimam* infi- nuam° "t notificam? ac ad vfam 't cui^tt vfm noticiii dedueim? |iu" p pntes Quoc a ca vos diios epm 1 priore ac capitulfi ofiiefq,, alios iup' r dcos quib3 pntes nre Ire dirigunt 2 t vfm quelibet auc^te pdca coir "t diuifim tenorc pnciu Requiring t monem? p'mo 1 ! ° 1 rco ac pemptorie votJ q^, nichiloi? in uHute fee otiie t tub penis inlialc^ptf diftcHe jScipiendo mandam? q*f pfa- reg. rob. in. SANCTE CRUCIS. 123 tos dnos abbate t couentu feu vnii vel ptres eoij. peuratore vel pcures p eis cedente vel decedente dee prochiat eccie reftore qui nuc e feu ipam q°modott dimitteute ipius ecctie ac Juriu T; ptinen jpdeaf reale t corpale poffeffione appbend^e t ppetuo retine et pacifice pofluPe ipo^q,, fru&>> reddif t puet? habere • ac in fuos t dco"¥ ecctie t mob vfus coute pmittatf ipisq^ dnis abbati "t eouetui vel eoij pc z atori vel pcuf ib3 p eis quomin? ecctie prochiat de Kingorne ac Juriu t ptinen pdcoij reale t corpale poffeffione ut fnnittit 2 apphend^e 1 tene fruct^q, reddit? "t puet? eai^de recipe t babe ipofq, in fuos t dcoTj eccie ac moil vfus coute poffint in nullo impediatf n c impedientib3 ipos vel pcures pdcos feu altum ipoij pftetis auxiliu cofiliu vel fauore direfte vel in- dir c te pu ce vel occulte Q d fi forte mandatf "\ monicoibus nris huL?oi ymo verii* ap c f no parueritf cii effcu feu aliq d i cotrariu fecitf q°min>> vnio incorpacb t anecco hui?oi fuu debitu forciant 2 effcm in vos oes t fingulos fup' r dcos t alios qTciiq, rebelles t c a ca pniifia dnos abbem T: couetum feu pcures pdcos vel altum ipo"v Ipedien ac Ipedientib3 ipis dant" auxiliu cofiliu vel fauore nifi intra fex dieTj fpaciii a die noticie pmifloTj cSputand Imediate fequeciu q°Tj. duos p primo duos p fedo 1 reliquos duos dies p tco t peraptorio rniio ac monicoe can ca vofe t cuitt vfm pfigim? t affig' r m? a Rebellione "t Ipediintf fxlcis diftiritf ac mandatf t monicoilr} firis pdcis plene parueritfeii effcu fingularit in fing os excoisln capittm v° dee ecctie fciandree fufpen t i ipam ecctiam inrdifti fiiias ferim? in hiis fc a ptf Et ecia. pmulgam? vob v° dno Epo fciande cui ob Reuencia potificat dignitatf diiferre volume fi cot^ pmiifa vel aliquod pmiffov fecitf p vos vel fubmifla pfona dca Sex dieij can ca monicoe pmif- la • • greffum ecctie inr/dicim? Et fi huiPoi inrdiftu p alios Sex 124 MUNIMENT A sec. xiv. dies dcos Sex imediat* fequent fuftinueritf vos fufpendim 9 a diuinis t fi hui°oi intdci t fufpen l'nias p alios fex dies pfatos duodece Imediate fequetes aio q°d abfit fuftinueritf indurato vos exnuc put extuc T: extuc put exnuc excois fnia inodam? in liiis f^ptf • Ab- folucoem v' J oim t fing" rum qui fxlcas nras fnias vel eaij aliqua inc 2 re- rint q°uifin" nob aut fupiori nro diitaxat refuant" In q°T/ oim fide t teftiom pntes nras vnionis Icorpaconis ^ anexionis bras p no'riu pu ca infral'c^ptu fubfcribi 1 publican madauirn? nfiq., figilli fecim? appen muniri Dat" T: aft" 1 1 moT rio nfo de coelroffi fub ano dni co°ccc mo nonogc m0 Septimo fcdm coputacbem eccie Scoticane In- diccoe fexta mef> febf die oftauo pontific dci dni nfi p*pe Anno quarto Pntibj drio "Witto Gaw pbro Wiftmo Keir Alex de Newton Wittmo de lithq w t adam cnene fcutiferis Glaiguen dyoc" teftib3 ad fnniffa vocatf fpalit et Rogatis • Et Ego nicbolaus de burn ctic" Glafguen dioc* pu cus ap ca auc^te no"n? difta^ Irani aptica^ pntacoi recepcoi vnioni incorpaeoi t anneccoi ac omil>3 alijs t fingtis dii fie vt premittit 2 p dem dnm Abbate executore pfatu fieret "t agent 2 vna cu fioinatf tcftil)3 intfui eaq,, fie fieri vidi "t audiui eaq, alijs arduis occu- pat5> negociis p aliu sc"bi feci t ex auc^te t mandato dci dni executoris publicaui \ in hac pu CJ forma redegi 1 figno raeo folito 1 cofueto lig' r ui rogat>> in fide T: teftiom oim pmiflb'V • reg.jac.i. SANCTE CRUCIS. 125 De folucione procurationu in Galwidia • 112. Vniufis ad quoru noticias pntes lfe pueriint Alex mifacoc diuina Epus • Candide Cafe • Salute in dno fempitnam Cum als int nos Alexin Epm pdcm ac nros predeceffores ex vna / et venerablem patrem Patriciu pmiffione dla Abbate roonafterij fee cruef de Edinburgh 1 eius predeceffores t conuentu loci eiufct / ptibus ex alta fup folucoe procuracionu ecciai/ infra Dram dyocefim fitarii / et ad f&atos Abbate 1 couentu fpeftanciu queftiones lites \ contro- uerfie fepius ac frequeei? vertebantur • Nos volentes huiufmodi controuei fiaru matiam tollere / ac dubietates que de cero fupuenire poterint finatr extirpare p bono ^cordie et vt finis ppetuus fup folucoe dca^ procuracionu futurf litib3 prebeatur / Noititf Nos cii confenfu t affenfu nri Capti ad hoc t ppt hoc folempnir *t capitu- lariter eogregati p nobis t fuccefforib3 nris cu abbate t conuetu prefatis eo^q,, fuccefforib} traftaffe / copofuiffe / cocordaffe / et fup dcai/ pcuracbnu folucoe ppetuis futurf temporibj approbaffe fub modo / forma / condicoe 1 articlis infrafc 1 ptf / Primo videi3 q Abbas ^ conuetus coonafterij fee cruet predci eoi/o^ fuceeflbres qui p tepe fuerint nobis Alexo Epo fupradco nrisq,, fuccefforib3 p ouiib3 t finglis pcuracoib3 oim t fingiarii eccia^ pfatf Abbati t conuetui infra nfam dyocefim p\lcam "\ fituata^ fingtis annis t in quol3 anno femel quinq^ marcas vfualis monete regni fcocie p tempe currents folum t dutaxat foluent / 1 de illis quinq, marcis fatiffa- cient / cu effe&u / Sic q amplius de cero Nos aut nri fucceffores a pYatis Abbate et conuetu eoi/q,, fuccefforib} nurl vnq^ futurf tem- pib3 / occafione / caufa / feu racoe pcuracionu huiufmodi feu Jurf 126 MUNIMENTA sec. xv. cuiufeiiq,, titulo plus q' r pYatas quinq^ marcas vt premittitur no valeam? ncq^ valeant pere exig'e feu quomodot} vcndicar Preterea vt firmior concordia crcfcat maiorq^ dileccio inr nos vtrobiq s oriatur limitr pro nobis t nris fuccelforibi imppetuu Abbati t conuentui pdi&fConcedim? nfmq,, confenfum t affenfii eifct eo^q,, fuceefforib^ ppetuo 1 liberatr Lmpartim 2 vt ipi Abbas "t conuetus/ eoT/o^ fuccef- forcs pdci habeant teneant t poffideant in fuos pprios vfus oim 1 lingular eeciai/eis ptineciu infra nram dyoeefim vt pmittitur oiiies t fingulos fruft? / ta, maiores q' r minores ct ipis fruftib^ gaudcant ppctuo t libc in pace t quiete iuxta t fcdm forma, effeftii t tenore cuiufdam indulti aplici eifd Abbti "t conuentui fpalit t g^ciofe coceffi / Nosq,, eofd Abbate 1 conuetu oot^ fuccefTores in dci indulti aptici poifeffione feu q' r fi inducing et tenore prefenciu fpalit inueftim? ac pYatos fruft? vniufos *t fingtos vt fupius conti- netur dcis Abbati "t couentui \ eo% fucceflbrib; Fineftim? t vnim? Capellanis in curis aia-g \igilantib5 t in pfatis ecclefiis miniflran- tib3 iuxta fua"!/ pntacbnu vim effeftu 1 tenorem pmiifis n5 obftan- ti}>3 firmiP remafurf i In quorii 01m tidem t teltiom Sigillu nfm vna cu Sigillo dci Cajiti piitib:, fiit append apud roonaftium Candide Cafe predcm quarto die menfis Augulti Anno Dni coille- fnuo quadringetefimo vicefimo nono • Endentur anent the Canoune mills • 113. pis endentur made at Edinburgh Jk> tuelf day of be moneth of Septcmbr pe gbere of our Lorde god a thoufand four liondr tuenti tlire gere be turx a Reuerend fadrc Dene John of Leth quhylu reg. jack SANCTE CRUCIS. 127 abbot of Halirudehouf 5 of pe tapt and honorable3 men John of Leuyntofi ald^man Thomas of berwyk dene of pe gilde Richarde Lamb t Robert of bonkyl • baylges of Edinburgh and lindri of pe comons on pe topir pte contenis pportis t beris witnes pat pe faide Dene John has let and to ferme latin to pe faide alcPman baylges t dene as to pe comon pfite of pe burgh • pe Canoune millis pe quhilk ar affignit to hym in his penfione • witht pe landis houfi t gardis ptenand to pir mill and with pe fuckins thryl rnultr° and al freedome3 langand fTor pe tme3 of fyve gheres • enterand pe faide alderma dene t badges of pe comons behalfe at martimes next to come efter pe date of • • • • ndentur and Joyfand ghere be ghere and rjme in tme freeli quitli continuali • wele "t in pece • quhil pe faide fyve ghere be fulleli bi- paffit • pe baylges • • pe faide burgh payand of pe c • • • • n purfe 1 of pe comons behalf to pe faide Dene John or til his affigne gherli • nyne ponde t tenne fchillingf at pe feftis of pe purifieacion of o • • • • dy faint mari }^e virgine and faint petris day Lafiies be twa evin porcions / pe faide Dene John grauntf hy ne3- pelef^ tobe pay • • • • beforhand pe male 1 pe hale paymet aucht • • • • • • • of pe faide fyve ghere • of pe quhilk • • haldf hy contet 1 fulleli paijt T; pe faide aid ene baylges 1 al pe comons of Edinburgh for at pe faide mill may langto quitclamis be p r endenturf • It falbe leeful hera • • • r to pe faide Dene John 1: to pe abbot of Ilalirudehouf air corne grudin at pe faide mitt til pair durand pe faide tak payand of pe chaldre as vfe 1 cuftume is 't as pai war wont to pay rman pe baylges T: pe • • • fal deliu uppe pair Vmes pe faide mill free as pal aw ado • Alfua pe faide Dene John fal warand 128 MUNIMENTA sec. xv. acquit fende pe faide tak His til pe ene pe baylges t to pe coite of pe faide burgh agaynes al deedeli but fraude 1 ghile A of qubat gud • • • • ocbt be pe burges burgb of lchippis cuman of auetur • pe faide dene John fal haf til his ppir vfe as afF pe p a ce made to ge comon pfite of pis condicions fermeli tobe kepit pe feelis of pe faide Dene John and pe of Edynburgh to pir Endenturis gin pe place pe day nioneth and ghere befor expremit • Augmentatio Stipendij de Baro • 114. Vniufis fee mat's eccie filijs / ad quo^ noticia pntes Ire puenint / Pat'cius pmiffione ctina Abbas coonaltij See crucC de Edynburgh 1 eiufS loci couentus Salute in olm faluatore Cu fedm aptm • qui altari foit • viue debet de altari / et qui ad onus eligit 2 • repelli no debeat a rncede / dignu enl eft vt clerici eccie ftipedijs iuftentent 3 • in qua t p qua diuinis obfequijs afcributur Vnde confiderantes "t diligent attedentes fruft? vicarie eccie Mre de Baro nimis exiles t min? lufficientes efle ad iuftentacoem conn , at 1 s iiri vicarij eiullt qui pro t e fuit cii ex fructib^ ipis neo^ fuftentacoem debita 1 lionefta corpis pprij neq, hofpitalitate cogruente habere pot it aliquale / ne igr cofratres iiri qui ad onus t cura aia^ dee fire eccie de Baro eligutur i cogant 2 in obprobriu ordinis cticalis t hitus iiri medicare / et ne vitupetur mo'fteriii nfm / Nos Pat'ci 9 Abbas cu confenfu couentus hri aiidieti ppt hoc caplarir congre- gati viiiuliuii deciam garbalem integ'lir de vubaro Linplum t reg.Jac.i. SANCTE CRUCIS. 120 Wynden vna cii decla garbali rre ecciaftice que ptinet vicario fiue ipammet / colat flue alijs ad firnia conceffit excolenda anis fingulis in augmetacoej iuftentacois vicarij modern 1 fuccefib^ qui p tpe fuerit irreuoeablr duxim? cocedend / Quafquid decias garbalcs de v8baro Linplum "t Wynden vna cu decla garbali rre ecciaftice ficut p\lcm eft vicario 1 vicarie memorate eccie • quatu de Jure po?im? p ppetuo anectiro? T: vnim? / Sic q, nee Nos Pat T cius Abbas neq,, nri fucceflbres aut couent? piis aut future • in vel ad • pdcas decias garbales vel aliqua ptem earud ius • pofleffione aut pp^etate po?im? feu pofint / vendicare quomodol3 in futuru / Jure fn nri moTrij • quatu ad pcepcoem oim aliarum dedai/ garbaliu dicte nre eccie de Baro femp faluo nobis T: caplo nro remanete / cui p coceffione donacoern t vnione fJdcas in nullo volume nee intedim? derogare • In quo^ oim teftiom 1 euidencia. bas Iras patetes figillo coi capli nri andci fecim? figillari in domo caplari mo' r fterij nri die qulto coenft Septembrf / Anno dni coillefimo quadringetefinio t a cefimo qulto / Pntib3 venabli viro omgro Johe de roetbffen can- oico glafguen Officiali Laudonie / Jone de Wardlaw p\>r clauftrali T: toto couentu / dno Jofre Wynton • vicario de Levynfton dno Jofre Ct)afon • vicario de Crawfurde Lyndyffay • dno Henrico clerici notario dno Wittmo bothvile capellano cu multf alijs / Vnio eccie de kingorn p Epm Henricu . 115. Henricus Dei et apiice fedis gracia Epus San&iandree vniuerfis fancte matris ecclefie filiis ad quoi; noticias pntes littere puenerint falute cum benedictione diuina Nouerit vniSfitas ueftra nos vna 130 MUNIMENTA sec. xy. cum capitulo nro ac de nri capituli ad lioc capitularit congregati coi confenfu piter et affenfu carta quonda bone memorie Witt Regis Scotto^ illuftria vna cu confirmaconibj diuerfo^ alio^ Regum Scocie facta ecclefie monaftij fee Crucis de Edinburgh et canonic? ibide feruietib3 et imppetuii feruituris in pura et ppetua elemofina de et fup tota et integra ecctia procbiali de Eftirkyngorne noftre die. " cu omnib5 iuftis ptinenciis fuis in capellis tris decimis elimo- finis ac oimodis oblaconilr} ectifej, oib3 et fingulis reftitudinib^ ad dicta ecciiam de Eftirkyngorne iufte ptinetib3 feu iufte perti- nere valentib3 in futuru necno confirmaeoes quonda bone memorie Roberti Arnaldi Ricbardi Hugonis et alio^ diufo^ Epo^ antecef- ioij. nroi/ cu confenfu et affenfu capituli fupradicti • ac ecia cofir- macoes aplicas quonda felicis recordaconis fan&iflimo^ in xpo patrfi ac dnoi/ Celeftini Honorij et alioi/ diuerfc? fumoi/ pontificu et tande vnione annexions et incorpacione totalis pdee eccie de Eftirkyngorne p quoda bone memorie venerabile in xpo patre Dauid pmiilione ctina Abbate Monaftij de Melros ordis Ciftercien Glafguen dioc" executore ditto ecclefie monaftij fantte Crucis et canonicia fpaliter deputatii virtute bullae aptica^ quonda felicis recordaconis olim dhi Benedicti decimi tercij pdiftf ecctle monaftij Ice Crucf et canonicis eiufd" ibide Deo fuientib3 et imppetuu fuituris edeeffas 't fcas qua^ oim 1 lingular/ cartas confirmaconii i al'iaif euidencia - ;/ pdittav tenure pntil>3 baberi volum? pro expreflb limas et integras non viciatas non cancellatas non abolitas ncc in aliqua ipa-y parte fufpoftas f3 omni prfus fufpiebne et vicio carentes vidiffe infpexifle plegiffe et ad plenfi intcllexiffe • Vnde nos Hen- ricus Epos Sciandrec fuprades de coi confenfu toti? capituli noftri pfati pdcas cartas confirniaebnes ac conceffiones aplicas necnon keg.jac.i. SANCTE CRUCIS. 131 oiriia alia et fingula inde fecuta prefat" ecctie monaftij fee Crucis t canonicis ibide Deo feruietib3 t p ppetuo feruituris fedm forma et tenore ea^de de et fup totali ecciia de Eftirkyngorne necno de et fuper vicaria prochialis ecctie varie capelle nucupate faftas et coneeffas ac etia tota ipam ecctiarn de Eftirkyngorne et vicaria ecctie prochialis varie capelle fupradi6te cum omnib} Jurib3 et ptinenciis fuis et pofleffionib3 earude tang,* pdi&aT/; ecclefia'V re6to- ril>3 necno vnione annexione et incorpatione pdictas in oniib3 et p ola put in ipis Cartis confirmacbnib3 Iris apticis et aliis euidenciis quibufcuc^ in omib3 fuis circuftanciis punfitis modis t articulis vna cu omib3 aliis ecclefiis et tris quas infra dyoc* nram poffident de pnti prefatf ecclelie monafterij fee Crucis et canonicis ibidem deo feruientib3 T: imppetuu feruituris p nobis et fucceftbrib3 nfis app- bam? ratificani? et imppetuu conflrmam 9 dicta*}, tota T; integra ecctiam proekiale de Eftirkyngorne cu omib3 fuis Jurib3 et ptinen- ciis necno ipam vicaria ecctie varie capelle fupradicte diet" ecclie monalrij fancte Crucis t canonicf ibid deo feruietib^ et p ppetuo feruituris quatu in nobis eft aut de iure ptine dinofcit 2 vnini? an- nectim? et p ppetuo incorporam? Saluis tn nobis et fuccefTorib^ nfis Jurib3 epalib3 et fynodalib3 et nfis Archidiaconis ackidiaeona- libj Jurib3 et dictai; ecclefta^ de Eftirkyngorne et de varia capella vicarioi; quociens ipas vel ipa^ aliqua vacare contigerit prouilione collacbne t inftitucone tempib3 profuturis • fie q dicti canonici ad ipas ecctias quociens et qn ipas vel eaT? aliqua vacare contigerit vnu vel plures de conffib3 fuis pntandi libera habeant poteftate • faluis ecia fru6bit>3 obuenconib3 et oblacoib3 di6tai£ vicaria^ qui pro fuften- taconevicario^ qui pro tempe fuerint remanebunt In quoTj olm fidem 132 MUNIMENTA sec. xv. t teftiom premifTov figillii nfm auftenticu vna cii figillo coi capi- tuli nri San&iandree piitibus eft appenfuni apud Sanftiiandream fato Camario nro aut I curia fua tliantur aut coueniat 2 eximim? Quaf vol)is "t vfni fingtis • pcipim? 1 madam ' ; ne pdi&f Abbi aut lioib3 fuis fuliAf malii moleftia feu g' r uame Tferatf feu aliquis vfm Iferat aut p\li&as nras pteccoem feu • re- lpectuacbein violar* jpfumatf quoquomodo • fub oi pena • qua erga • nos • potitf • feu aliquis vfm potit incurrer' • in bac parte Pntil>3 ul ; l ad tmir.ii fepte iuwy. pxio futur' in fuo Robor duraturf Dat" reg. jac.i. SANCTE CRUCIS. 133 fub nro p^ato figillo A pud Edynburgch vicefimo feptio die mefis feptebrC Anno • dhi millefio quadrigeteflo viceflo nono • t regni nri ano xxiiij 10 • Refignacb fra^ de ogilface quefita p abbatem Jonem leth • 117. Omnibus hanc Cartam vifuris vel audituris Johes de Ct)orauia dris de Ogylface Salute in dfio fempitnani Nouitf me no vi neq>, metu duftu nee errore lapfum fy motu pprio et mera et fpontanea volun- tate et vtilitate mea vndiq,, penfata p falute ale mee t aiai; patris et matris mee ac anteceffo^ et fueceffo^ meo-^ dediffe coeeffiffe et hoc pfiti fc^to meo p ppetuo furfum reddidiffe libe et quite p fuflu et baculum p me nedibus meis fuccefforilrj t affignatf vena- bili in x° pat a dfio J obi pmiff> e dia abbati mo^irij See cruet de Edinburgh dfio capitali 01m traTj de ogilface et dci mo'Trij couentui • omne Jus clameu et poffeffionem quod vel qua babeo habui vel hre poro in futuTj. leu quod par meus vel mar mea feu f)de- ceffores eo^de teporib3 fuis habueriit in tris hie fubic'pt.t infra dem dominiii de ogilface exiftentib3 V3 de Strath /coukrath orto and'e et molendino / et de brighows que e ex pte oxidentali riuuli et cu omib3 ptinecijs eaT^dem Tenendas et habendas dcas tras de Strath mukrath orto and e e et molendino et de brighows p\lcis abbati et couentui fuis fuccefforib, et affignatf a me bedib3 meis et meis affignatC p ppetuo sfi aliq retinemeto libe quiete plenarie integ 1 honorifice bfi et I pace i ofnibj reftis metf et diuifis fuis in longi- tudine et latitudine ta fub tra q.' r flip* tra in moris marrefijs pratt 184 MUNIMENTA sec. xv. pafcuia et pafturis molendinis multurf et eo-q. fequelis t z bariis petarijs filuis bofcis planis aucupaconilr^ venacoib3 brafinis piftrinis curiis et ea^f exitibj et cu oib3 alijs libtatil>3 comoditatibj aifiametf et iuftf ptin q'bufcuq^ta no noiatf (j' r noiatf ad dcas tras cu ptin fp c tantil>3 feu fp c tare valentibs q°m°Iibet in futu^ Infup do et cocedo appbo ac ratifico et hac pnti carta mea cofirmo oiiies donacones et cocef- ftones fc^pta et euidencias fcas datas et coceflas de pdcis trf dcis abbati et couentui |>dci mo'Trij p patre meu vel inatre mea. vel p fxleceflores fuos q°fcuq > Et fi cotingat me hedes meos fucceffores vel affignatos vel alique noTe meo vel noie eoi; cotra pfitem carta vel cotenta in eade I aliq p'uenire vbo vel fco I Judico vel ex"" vel I p\lcis tris aliquod Jus vel clameii vendicare que ego hedes mci fucceftbres vel affignati I fuis dcis vel fa&f. ratificauo appbaub ratificauint vel appbauint obligo me et fpote cocedo p me ftedibj meis lucce(Torib3 et aflignatf q tota rra mea de ogilface qua teneo de dco diio abbate See cruet dno meo capitali eide dno abbati *t fuis fuccenorib3 cadat 1 comiftu hoc e q. ide dns al)bas et fuccef- fores fui poffint extiic de dca rra mea difpone et I neditate ppetua retine ac I vfum et comodum dci rno'T tij coutere p ppetuo In cui? rei teftiom Sigillu meu pntil>3 eft appenfii Et qv figillu men eft min? cognitu Sigilla dife'to? viro-v onagri thome de Stramyglo officialis laudonie Dauid de Ramfay dni de garmylton nobil et fergufij de haliburton pfitil>3 apponi cu inftantia pcuraui ca teftlonij maioris ap d dem mo^iriu qulto die mef> augufti Anno dni oiillelimo cccc mo nono • reg.jac.i. SANCTE CRUCIS. 135 Procuratoriu J obis do murray ad refignad tras de ogilface T mfiil>3 abbis 1: puetP ■ 1 1 8. Venerabii in xpo pri ac dno iuo diio patVno pmiffioe dia abbati mo- nafrij ice crucf de Edynburgeh t eiufct loci puentui vei't in oib} Jobes de coorauia de ogyllface reuencias debit" t bonores fcire dignetur vra reiienda parnitas T; vfi venabii puetus dilcreco me no vi aut metu duftu nee errore lapfu ih, mea pura mera ac fpontanea voluntate fecifl'e conftituiffe 1 ordinance n c no per pntes face conftitue ^ ex eta fcia ordinare dilcm meii 1 fpealem mauriciu filiu iris mei valti de morauia meii verb legitimu t indubitatu pcuratore ad refignand in manib3 vris pure T; iimplicir oiiis iftas tras meas fubic'ptas de ogillface cum ptinen quas de vobis teneo in capite videlic3 Culycanty Cragyngall Weyt akyf 1 litill brighowi* vnacu libtate tenedi T; pafcendi tot alalia in eoi' paftura dominij mei de ogillface quot vobis puentui t fucceiibrib3 vfis qui p tpe fuerlt placuerit fine impedimeto vel contradiccoe aliqli mei vel hedum meoty nulla piuetudie in contrariu obftante dantem t con- cedente eid mauricio pcuratori meo mea. plena T: libam poiteflate t mandatu fpeciale ad furfu dand p me t he^dib-i, meis t noie meo t be^du meo^ per fuftem t baclm et per banc Irani mee refignacois purecj, iimplicir refignand in manibus vris fupioru dnoi^ rneoT/ oiiis "t finglas ac integras tras meas pdcas cum ptinen fuis quibuicuq, jacent" in diiio de ogilface infra conilabularia. de Lynlytbcow "t vicecoitatu de Edynburgcb cum libtate p\lca pafcedi aialia ut fidr ad quietu elamad vobis i ppetuu p me t lie^dib^ meis t affig' r tf totu ius t clameu que in dictf terris de ogillface cu ptinen 136 MUNIMENTA sec. xv. iig^ hui heo feu q°uiihiodo here poro in futuru quas ec" terras cit ptinen ex babiidante vobis de fafto furfu reddo t per fufte \ baclm 1 banc Irani mee refignacois pure t fimplicir refigno de pnte ac infuper totu ius t clameu que in dcis tris cii ptinen heo hui uel hre poro p me t be^dib3 meis vobis dnis meis fupiorib3 pure t fimplicir refigno ita q. nee ego nee he^des mei vel aliqs alius noie nro aliquod ius uel clameu pp a etate uel poffeflione in dcis tris cu ptinen aliqualit vendica 9 poro porint feu porit q°uifmodo in futuru fet ab 6i titio iuris 1 clameo ta petitorio q* poffefibrio fim? exclufl in ppetuii penit^t 010 Ratii t gratii fmu "t (labile hntem t hituru p ppetuo totu t quicq, 1 di&us mauricius me9 pcurator in furfu reddicoe t refignaeoe pdcis dux- it faded In cniP rei teftimoniii pnti Ire mee refignacois T: pcuratorij figillu meu aj)pofui apud ogyllface vicefimo oftauo die mef> augufti anno diii millefio quadrlgeteflo vicefio fexto • Refignaco pcuratorf Johis de roorauia de rris de Ogilface • 1 19- Pateat vniuerfis per pntes me roauriciu de roorauia pcuratore nobit viri Johis de roorauia de ogillface in bac parte u'tute cui^ct Ire pcuratorij et refignacois dci Johis de coorauia de ogillface figillo eius figillate per fufte t baclu furfu reddidifie ac pur t fimplicir in capitto nio'f'tij fee crucf de Edynburgch refignafie ac p ppetuo oio qHfi clamaffe noie "t ex parte t de mandato ipeciali dci Johis de roorauia in manib3 venabiliu viroru abbatf * pucnt9 monaf rij fee crucf andce fupioru dnoT/ oim rraru de ogillface iftas terras infrafiVptas "t libtate tenedi 1 pafcedi alalia tot quot reg. J ac. i. SANCTE CRUCIS. 137 placuerit dcis abbati ~t ^uentui in coi paftura doinij fui de ogill- face vi3 culycanty cragygall weyt ak° T: lytill bryghowf quas dcus Joties de coorauia tenet in capite de eifd Mm tenore forma "t effedu dee Ire pcuratorij t refignacois \ mandati inde micbi traditi viceflo o&auo die mef> augnfti In cui? rei teftiom qr pp\"i figillu ad pns no nui figillu puidi viri Jonis de landaft pntibj appoi cii inftacia pcuraui coram biis teftib3 vj Dauid de turrib3 dno de blakburne dno Wittmo clerk vicario de Crawfurd Lyndifiay dno berico tbome capellano tboma wreth t Johe pliimar burgen- fibj vici canoico^ de Edynburgcb apnd monaftiu Ice crucf andem decio die meO feptebrf ano dni millef Io quadrlgetef io vicef io fexto • • • • • vicariam de Balui c cetb . 120. VniSfis pateat per pntes nos Alexrm mifocoe dia Epm Candide Cafe cu confenfu et affenfu capli nri ad hoc captarit congregati p nobis 1 fuccefToribs firis quibufciiq, qui p tpe fuerit I ptemplacoem religiofo^ viro^ abbis 1 couent? moTftj fee crucf de Edynburgch conceffiffe ac p pntes pced°e nrmq, cofefii plenariu t irreuocabile imptiri q vacante vicaria de Balmagye nf e dioc~ a&f con- fueta p religiofos dci monaf?ij gubnari p ceflu ut decefiu dni Gil- berti mocPni vi nobis ut fuccefiorib} nris reli- o-iofii virii dicti mo^ffti quecuck ydoneii p abbat icos ut eo% fucceflbres qui p tpe fuerit ad dcam vicaria de Balmagye ctit nob pri caria iuriiiq, 1 ptineciai/. eiufd corpalif inducem? ut inducet inductuq, nra ex de iuf pot im? ptra quof- cuq, can5ice defendem? feu defendent ut aut hec nfa pcclY s 138 MUNIMENTA. sec. xv. t Lrreuocabii confenC t aflenC I oib3 "t p oia ut fup* diftu e ohi'uei 1 fie q nuH vnq,* per nos ut fucceftbres nros valeat reuocari quomodolibj ut irritari iigillu nrra autenticu vna eu ligillo capti Rri piiti feature Ippetuu durature fut appela • • • • • • • • Candide Cafe pdi&fi q^rto die mef> augufti Anno Dni millefio quadrlgeteiio vieefio reg.jac. ii. SANCTE CRUCIS. 139 Confirmatio Regis • 121. Jacobus Dei gratia Rex Scotorum Omnibus probis hominibus tocius terre fue clericis et laicis falutem Sciatis nos duas cartas confirmaconis cariffimoru predeceflorum nroTj Vnam videlib3 dni Dauid Regis icotorum et aliam eartam dni Roberti Scoto^ Regis fa&as t conceffas Religiofis viris Abbati et couentui monafterij fande crucis de Edinburgh t eoi/ fuccefforibus de mandato nfo vifas ledas infpedas t diligenter examinatas fanas integras non rafas rion cancellatas nee in aliqua ipa^ parte iuipe&as ad plenu intellexiffe quaru tenor carte confirmacionis di&i quond dni Dauid Regis fequitur et eft talis Dauid dei gracia [fyce. tit fupra N. 95 ufque ad verba] In cujus rei teftiom pnti carte nre iigillum nrm precepim? apponi • Teftibus venerabili in x° patre dno Wittmo dei gracia Epo Sandiandf Roberto fenefcallo Scocie nepote nro • duncano comite de fyffe • Johanne Ranulphi Comite morauie dno vallis anandie et mannie patricio de dunbarre Comite marchie • mauricio de morauia • Malcolmo flemyng et thoma de carnoto cancellario nro militibus • apud villain de Are fexto die Junii anno Regni nfi quartodecimo • Alterius vero carte confirmationis difti quond dni Roberti Regis tenor fequitur Tub hac forma Robertus dei gracia Rex Scotorum [8spe. ut fupra N. 105.] Quas quid cartas confirmacionis ac omnia et fingula in eis contenta in offii- bus luis pun&is et articulis condicionibus et modis ac circiiftanciis luis quibufcunq,, forma pi? et effedu in omibus et p omia appro- bam? ratificamus ac pro nobis et fuccefforibus nfis ut pmiffum e p ppetuo ofirmanms Saluis et Referuatis nobis heredibus "t luc- 140 MUNIMENT A sec. xv. cefforibue nris di&oru ReligioforO et fuorum fucceflbru oronii fuflragiis deuotarum In cuius ltei teftiom pfiti carte nfe confir- macionis magnu Sigillum nrm apponi pcepim? Teftibus Reueren- dis in xpo patribus Jacobo et Wittmo Sci andr et glafguen eccia^ cpis Wittmo duo creicbtoune nro cancellario et confangbieo predilefto carf mo confang a neo nfo Wittmo Comite de Douglas et de Auandale dno galwidie tc" venerabili in xpo patre Andrea abbate de Melros nfo confeffore et tbefaurario dile&is pfang 1 neis nris Patricio Domino Glammys magiftro bofpicij nri Wittmo dno Somvile Andrea domino le gray magris Jobanne Arous Arcbi- diacono et georgio de lchorifwode restore de cult clerico nfo apud Edinburgh vicefimo die mens Aprilis Anno dni millefimo quadrin- gentefimo quiquagefimo Et Regni noftri decimo quarto • Confirmatio Regis • 1 22. Jacobus Dei gracia Rex Scotorum Omnibus probis hominibus tocius terre fue clericf et laicis falutem Sciatis nos quand cartam connrmacionis quoud Dni Dauid Regis Scotorum predeceflbris noftri fub Magno Sigillo figillatam de niandato noftro vilam lectam infpoi"tam "t diligenter examinatam fana integram non rafam non cancellata nee i aliqua fui parte fulpe&am ad plena intellexilfe 1'ul) bac forma Dauid dei gratia [Sfce. utfupra N. 95.] Qnam quid carta ^firmaebis ac oniia et fingla in eo ptenta in omibus fuis punctis et artictis pdicionibj et modia ac circumftanciis fuis qui- bufcuq^ forma pit et effeftu in omibus et p oniia ratificamus ac p nobis et fucceflbribus nris ut pmiftfi eft p ppetuo confirmam? reg.JAC.ii. SANCTE CRUCIS. 141 Saluis nobis hcredibus et fueceflbribus nris diaorum Religioforum et fuorum fuccefibru ofonii fuffragiis deuotarum In eui? Rei tefti- moniii pnti carte nfe pfirmacionis magnu Sigillum nfm apponi pcepirn? Teftibs Reuerendis in xpo patribus Jacobo et Wirrmo fanftiandr et glaiguen eecia^ Epis Willo dno creichtoune nro cancellario t eoni'ang'neo predilefto cariffimo confang'neo nfo Willmo comite de Douglas 1 de Auandale dno galwidie to" vene- rabili in xpo patre Andrea abbate de melros nro confeflbre et thefaurario dileftis confang a neis nris patricio dno Glamys magro hofpicij nri Willmo dno SoiSvile Andrea dim le gray Magiftris Johanne de Arous arcliidiacono glaiguen et georgio de Scboril- wode redore de Cultre clerico nfo apud Edinburgh vicefimo die menus aprilis Anno dni millefimo quadringentefimo qulquagefimo Et Regni noftri decimo quarto • Carta terrarum vocat" le Kingis Inclie • 123. Jacobus Dei gracia Rex Scotorum Oiiiibus probis h5inib3 tocius terre fue clericis T; laicis falutem Sciatis nos dediffe conceffiffe t liac pnti carta nra confirrnaffe venerabili in xpo patri ac Religions viris Abbati t couentui monafterij fanfte crucis de Edynburgli totas t integras illas terras nras vulgari? vocatas le kingf Inche cum ptinen Jacen in dominio de Bothkenare infra vicecoitatu de llreuelyne in? terras diftoru abbatis t couentus ex pte orientali ex pte vna 3 in villa de Letn in baronia de leftalrik als p dittos abbatem "t eouentu quod pgenitori nro bone memorie fuilq-, heredibj "t aflignatis p ppetuo concerns t alienatis Tenenct et liab- enct omes t lingfas prefatas terras de le Inehe cu fuis ptinen pre- diftis ablmti t couentui di6ti monafterij fan&e crucis de Edynburgh t eoru fuccciTorib3 in feodo 1 hereditate imppetun p oines reftas metas lhas antiquas t diuifas put Jacent in longitudine 1 latitudine In bofeis planis moris vijs lemitis aquis ftagnis riuolis pratis paf- cuis 1 pafturis molendinis niulturis \ eoru l'equelis aucupacoifr, \1nacoib3 pifcacoib3 petariis turbariis carbonariis lapide "t calce fabrilib3 bracinis brueriis t geneftis cu euriis t earn exitil>3 liery- ^eldf bludewitis t mercbetis mulieru Ac cu omibj aliis "\ fingulis libertatibus comoditab, \ afiamentis ac Juftis ptinen fuis quibul- caq, tain no noiatis q^ noiatis ad dcas terras cum ptinen lpcftan- til>3 leu quouifmodo Jufte fpe&ar valentib, in futurii libere quiete plenarie integre honorifice bene t in pace line aliquo retinemeto feu obftaclo iiuocuq., Quas terras de le Incbe predcas ane&im? vnim? t incorpam p Regalitati baronie de Kers diftis abbati t co- uentui pertinen Et quas ecia terras prefatis abbati 1 couentui t eorum fuccefforib3 amortizamus t p nobis "t fucceirorib3 nris ad niaiifi mortmain concedimua p perpetuo S • • • ■ nobis heredib • • • • "t iucceU'orib, nris dictorfi Rclijjiolbrfi viroru oraconii fufrragiis de- uotarn In cuius Rei teftioni pnti carte nfe magnu Sigillum nfin appoui precepimus Teftib3 Reuerendis in xpo pribjJacobo • WiHnio fciandf • • • glafguen eccliag Epis Wittnio dno Crechton nro can- cellario 1 plag^neo pdilco cariflimo conlaiu/neo nro Wittmo comite de Douglas 1 de Auendale duo Galwidie venabili in xpo pre Andrea abbate de Melros nro thefaurariol cofeffore dilectis cofang 1 neis iiris reg. jac. ii. SANCTE CRUCIS. 143 Patrico dno Glainis magiftro hofpicij nri WiHmo dno fomuile dno le gray Magris Johanne Arous archidiacono Glafguen reftore de Cultre Apud Edynburgh vicefimo quarto die mef> Aprilis Anno Dni millefimo quadringentefimo quinqua- gef • • • Et Regni noftri decimo quarto . Carta abbatf de Sea c 2 ce de Edinburgh • cocefT" regi • de le o kingf werk 124-. Omnibus hanc Cartam vifuris vel audituris Jacobus pmiffione diuina abbas monafrij fee Crucf de Edinburgeh ac eiufd loci _puetus falutem in domino fempiterna nouit vniverfitas vra nos abbatem t couentum fupra dcos vnanii ^l'eniu "t ailenfu cum niatura delibacione tocius capituli iiri adlioc fppter hoc capitu- lariter cong e gat" vtilitateq, monal'tij noft 1 andci vndiq,, puifa T: penfata Dediffe pceffiffe et hac pnti carta nfa cofirmafle excellen- tiflimo t metuedifiimo phicipi t dno nro dno Jacobo dei gfa Regi fcotorum illuffffimo totam t integram illam terrain nram vulgaris nuc nucupata pe kingf werk" Jacente ex pte auftrali aque de Leitht infra baronia de Reftalrig T: vicecoi 10 de Edinburgeh ta terram conftru6ta q* vafta In Excambio pro trf pfati Excelle- tiftimi "t metuediflimi phicipis dni iiri Regf vocatf in vulgari pe kingf Inche Jacentibus in Dominio de buthkennar t vicecoitatu de Sfvylyn inter terras nras ex pte orien 1 ' ex pte vna et terra de Weftkers t aqua de Caroim ex pte occiden" ex pte alt' r Et terras nfas ex auft^li t boriali ptibus Tenenda "t habenda. tota "t integra pdcam terra, vocata le Kingf Werk ta terra ^ftru&Fi q' r vafta. cu U4 MUNIMENTA sec. xv. pti c f fuis pYato dno nro Regi bedibus fuis fuccefforibs et affig'tf a nobis monafterio nfo et fuccefforibus nris qui p tepe fuerint in f'eodo 1 neditate imppetuii per ofnes Rectas metas atiquas "t diui- las fuas In Excambio p ut Jacet In longitudle 1 latitudine In domibus Edificiis maris meremiis lignis lapidibus 1 calce cum libero Int'itu "t exitu ac cu omibus alijs "t fin 1 " libtatibs .pniodi- tatib3 ayfiaraetis ac Juftf fuis ptif quibufciiq,, ta non noiatf q' r noiatf tarn fubtus q' r fupra ppe ~t pcul ad tota fnlcam tram ta coftructii q' r vafta fp'tantibus feu Jufte fp^tare valentit>3 quomodo- libet infuturu adeo libe quiete integre lionorifice bn 1: in pace fine Retinemeto vel Reuocacone aliquali Sicut aliqua terra infra Regnu Scocie In Excambio alicui p alique libius quiecius Integius hono- riticecius oceditur datur feu aliqualit In Excabio alienat 2 Et nos vo pdcus Jacobus abbas t ^iietus pfatP et fuccefibres nri totam T: integrant plibata terra vocata le kingf werk" ta oftru&a q' r vafta cu fuis ptif pYato diio nro Regi ftedibus fuis fuccefforibus et af- fig' r tf adeo libe 't q^ete in omibj 1 per ofiiia ficut j)dcii eft ptra omes mortales waraiizabim? acqVtabini? "t Imppetufi defendem? In Cuius Rci teftio™ Sigillu ^iraunc capituli nri pntibus e appefum apud ruo'Ttiii fnlcii vicefimo fexto die meii ap 1 lis ano dni mil- le mo quadringe" 10 quinquagefimo hiis teftibi vi, thoma de Crycb- toun de burniftoun Jacobo de preftoun patVio de Craufurd Johe talgefir fcutifts dnis Wittmo Botlnvill "t Wittmo Hare-art 1 cap" 1 ' Robto micliaelis de liinlmaftoun 1 thoma lange norijs pu c f cii Multf alijs trflib;, . REaJAC.ii. SANCTE CRUCIS. 145 Carta de Ie Souliflande ■ 125. Omnibus hanc carta vifuris uel auditurf Alexander de Broyfe de ftanhoufe Salute in diio fempitna, Nouitf me dediffe concefnffe t hac pnti carta mea pfirmaflb Religiofis viris Abbati t ^uetui monafterij fee crucf de Edinburgh p fuis auxilijs t benemeritf michi fa6tf in affedacone feodifirme terras fua^ de Erth tota t integra ilia bouata tre mee wlgarir noiai le fouliflande cii ptinen Jaceii in rritorio de le redheuch infra vicecoitatvi de Striuilyng Tenen 1 haben tota. 1 Itegra predi&a bouata Pre cu ptinen diftis abbati 1 puetui 1 eoi/. l'uccefforib^ qui p tepe fuerint a me heredib; meis 1 affignatf de drio fupiore eiufd in feodo "\ heditate Ippetuu p omes re&as metas antiquas "t diuifas fuas p ut Jacet in longi- tudie et latitudine In bofcis planis moris marrefijs pratf pafcuis 1 pafturis viis femitis Riuolis lacubus cu coi paftura et libero in- troitu T; exitu ac cu omib3 aliis T; finglis pmoditatibs libertatib^ pficuis t ayfiametf ac Juftis fuis ptinen q^ufcuq^ tarn no noiatf tf noiatf tam fub tra <£ r fupra rra, pcul t ppe ad pdi&a bouata tre cii pti c f fpe&antib3 feu Jufte fpeftare valetib3 quoraodolibct in futuru libere quiete plenarie integre honorifice bii t in pact- line retinemeto ul reuocacone aliquali Et ego vero di&5> alexandiT t hedes mei tota. "t integra predi&a bouata tre cii ptinen p\li&t abbati et couetui T; fuis fuccefforib3 qui pro tepe fuerlt adeo libere t quiete I omib3 T; p ofiiia ficut di&u eft contra ofiies mortales warantizabimP acquietabim? 1 Ippetuu defendeni? In CulP rei teftioniu Sigillu meu huic pnti carte mee eft appenfu apud Edin- burgh vicef lo rcio die mefi marcij Anno dni roillefio quadrige- T 116 MUNIMENTA sec.xv. tei'Io qulquagef lo fcdo Hiis teftibus videlicet Johe de caletyr macolmo foreftaf Roberto de Kyneade miebaele androibn Roberto boyde Alex° foreftare "t roberto de Kenadee cii mitt alijs • Carta Marie Regine fcotie de vno annuo redditu xx d folidorii • 126. Maria Dei gracia Regina Icocie Omnibus banc Cartam vifuris vel audituris eternam in domino falutem Sciatis nos de fpeciali licen- cia excellentiffimi et ferenifTimi principis ac domini mei Jacobi lecundi Dei gracia fcotorum Regis illuftriffimi dediffe conceffiffe et bac prefenti carta noftra confirmaire Religiofis viris Arcbibaldo abbati monafterij fan&e crucis de Edinburgh et eiufdem loci con- uentui ordinis lanfti Auguftini fan6ti andree dioc° vnum annuum redditum viginti folidorum \lualis moncte fcocie in verum purum liberum *t legittimum excambium ac in feodo et hereditate imper- petuum leuantt pcipienct annuatim ad fefta Pentbecol't et fan&i martini in byeme per equales porciones de omnibus et fingulis terris noftris Baronie noftre de Ballernoch cum ptineii luis Jacen infra vicecomitatum de Edinburgh Tenendum et habendum totum et integrum predi&um annuum redditum vigenti folidorum cum per- tiuenciis prefatis abbati et conuentui et eorum fucceflbribus qui pro tempore fuerint a nobis beredibus et fuccefToribus nfis in purum vnum liberum et legittimum excambium pro illis duabus acris terre diftorum abbatis et conuentus elimofinatis nobis per diftos abbatem et conuentu rum et liberum excambium dat et conceffi Jacen in territorio fuo de Brochtoune infra vicecomitatum de Edinburgh inter nierreiium fub di&o burgo ex par reg. jac. ii. SANCTE CRUCIS. 147 ex parte vna et terrain Thome Olifant ex parte borcali ex parte altera prout in carta di&oruni abbatis et conuentus nobis inde con- fefta pleniu de difto dno nro rege et fuis fuccef- foribus in feodo et bereditate imperpetuum cum omnibus 1 fingulis libertatibus commoditatibus afiament bufcunq, tam non nominatis q x nominatis ad predi&um annuum redditum vigenti iblidorum cum ptinenciis fpe&antibus f modolibet infuturum Adeo libere quiete plenarie hon- orifice integre bene et in pace fine retinemento vel reuocatione alicpiali in om aliquis annuus redditus di&is abbati t conuentui et eorum fucceflbribus qui pro tempore f'uerint in purum verum liberum et legittimum ex alien- atur feu qualitercunq^ conceditur vel ficut difti abbas et conuentus aut eorum predeceflbres aliquo tempore retroa6to prefatas duas acr nte pns excambium liberius quiecius integrius et honorificencius tenuerunt babuerunt leu poflederunt Et nos vero difta Maria regina fcocie he • • • • et fucceflbres noftri totum et integrum predi&um annuum redditum vigenti folidorum cum pertinen prefatis abbati et conuentui difti monafterij canonicis et fuis fucceflbribus qui pro tempore fuerint adeo libere et quieti- in omnibus et per omnia ficut di6tum eft in verum purum liberum et legittimum excambium pro di6tis duabus acris terre contra omnes mortales warantizabimus acquietabimus et imperpetuum defen- demus In cuius Rei teftimonium figillum nrm huic pnti carte nre apponi fecimus vna cum noftra fubfcriptione manuali ajmd Edin- burgh decimo fexto die menfis Aprilis Anno dfii millefimo quad- ringentefimo quinquagefimo nono Teftibus Reuerendis in crifto patribus Georgeo Epo Brechinen cancellario fcocie Thoma ejio 148 MUNIMENT A sec. xv. Abirdonen Niniano Epo candidecafe Jacobo de levingftoune magno camcrario fcocie Patricio Domino Grahame Willelmo murray de Tulybardin magiftro Jolianne arous fecretario difti fuppremi dni mei regis et Jobanne tire cum multis alijs • Marie R • Licentia permutandi vicariam penfionariam de Crawfurdlindefay cum reftoria de Ranpatrik • 127- Reuerendo in xpo patri ac dno domino Andree dei 1 aplice fedis gfa epo Glafguen fui builes et deuoti tilij Archebaldus pmiflionc dina Abbas moaftij ice cruet et eiuf'ct loci puent9 fci xVuguftini Reuerecias cu lionore debitas quia dni Jobanis pbri vicarij pen- lionarij ecciie pro' 18 de Crawfurdlindefay relatione concepim? q (liftii fuam vicariam penfionariam ecciie fupradce vfe dio c f qua obtinet cu difcreto viro dno Duncano gbalulob Reftore ecciie pro lis de Rapatrik difte vfe dio c f et ead ecciia de Rapatrik defuftit pmutare fed quia ipfius vicarie penfionarie ecctic de Crawfurd- lindefay cu vacauerit Jus pronatus ad nos ptinere dinofcitur hnioi fuum defideriu abf% nfo ^fenfu no poterit pimplere nos igitur ^templatione amicitie qua erga fua pfona babuim? et babemus fuo in hac pte defiderio Inclinati vt biiioi fua vicariam penfionaria ecctic fupradiftc vfe dio c f cu pfato diio ducano et eius Reftoria predifta pmutare valeat et Refignatione eiulct vicarie penfionarie caufa pmutacionis et no ais I manib3 vfis feu veftri in bac pte ptate hntf p ipfii dnm Jobane feu eius procurator^ legitime _pfti- tutu fienda et per vos ordinaria ptate admittenda q cand vicaria pefiouaria ecctic pro 11 " de Crawtardelindefay 0c cfi vacauerit cu reg. jac. ii. SANCTE CRUCIS. 1 49 omibj Juribus fuis et ptineciis prefabo dno Ducano pferatf Ipi'umq, de ead Inueftire licite et libe valeatf quatu in nobis eft vel efie potent pfentim? ac plena licencia pro nobis et fuccefforibus nfis pced\m9 ve imptim 2 fie q prefatu diui Ducanvi ad di&a vicaria penfionaria ecctie fepedifte vre dio c t ex refignatione renuciacione feu dimiffione eiui'd caufa pmutatiois 1 no ats per pfatf. ctnfi Johane ant eius pcuratore fiendC cu vacauerit m\P Jus patronat? ad nos dinofcitur ptinere hac vice dutaxat vfe reuerende patnitati exnuc prout extQc cfl offiibus fuis Juribus et ptineciis irreuocabil.s pntamus In Cutf Rei teftioiu figiUu coe nri Capituli pntib 3 fecim? apponi apud moaf?iu gdcm quite die menfis Septembrt Anno dni millefimo quadringen 1 " qulquage™ nono ■ 150 MUNIMENTA sec. xv. Carta bovate tcrre de le Sowlis lande • 128. Omnibus hanc Cartam vifuria vel audituris Alexander de Broys de ftanehoufi Salutem in dno fempitna Nouitf me no vi aut metu duftu nee errore lapfum ft mea mera pura et fpotanea volutate vtilitatcq, mea vndiq, p\iila T; pefata dediffe conceffiffe et liac pnti Carta mea in pura et ppetua elimofina pfirmafle Deo t ecctie monaftiali lande Cruet de Edinburgch Ac Abbati t conuentui ciulit ibid deo luientib^ t Imppetuu fuiturf totam t Integra illam bouata terre mee cu ptinenciis difta. in uulgari le fowlis lande cu ptineciis Jaceii in baronia de Inuavane infra vicecoitatu de Lyn- litbqwo Caufa oceffionis arTedaconis t ad feodifirma dimiffionis quinq, bouatai/ terraru dittos Abbatf "t puentus cu ptineciis fuis micbi heredibj meis t affignatf in feodifirma hereditarie pceft 1 afledatf Imppetuu Jacen in villa 1 territorio de Erth maior in baronia de Brocbtoune infra vicecoitatu de flriuelyn Tcnend 1 habend totam "t integra predi&a bouata terre cu ptinen Deo t ecctie monafteriali grace Abbati \ couentui child ibide deo fuien- tib3 1 imppetuvi fuiturf a me heredib3 meis 1 afTig' r tf in pura et ppetua eliofina p oilies reftas metas antiquas t diuifas fuas p ut jacet in Iongitudine 1 latitudine in bofcis planis morf marrefijs vijs lemitf arpiis ftagnis Riuolis Iacub3 motib^ petarijs turbarijs carbonarijs colubarijs colubis pratf pafcuis 1 pafhirf moledinis lnulturf 1 eoru fequelis aucupaconib3 vcnacoib3 t pilcacoib; fabri- libj bralinis brueriis "t geneftf cu curiis t earii exitib;, bludwytf herieldf "t mclietf mulicru lapicidiis lapide 1 calce cu coi paltura ac libero introitu t exitu Ac cfi oiiiib} aliis t fingulis libertatib. reg.jac.iii. SANCTE CRUCIS. 15] pmoditatib3 "t aifiametf ac Juftf. ptineciis fuis quibulciiq., tarn no nolatis gf notatf ta fub terra gf l'upra fra pcul t ppe ad difta tra cu pti c f fpe6tantil>3 feu jufte fpe&are valetib3 quomodolibet in futuru Adeo libere quiete plenarie integre honorifice bene "t in pace fine retenemeto vel reuocacone quacuq^ Sicut aliqna terra infra Regnu Scocie in baronia vel in burgo Deo "t alicui ecctie infra Regnu Scocie liberius datur aut pceditur vel dari aut pcedi potit qualitciiq,, in futuru in pura "t ppetua eliofina Faciendo inde anuatim difti Abbas *t puetus T: fui fucceffores qui p tepore fuerit tantu oracones fuffragia p alab3 oifi fideliu defunctoi/ tatu p omi alio one exaccbne fuicio fclari feu demada que de difta bouata rre cu pti c f p quofcuq^ Jufte exigi porut q°modolibet vel requiri Et ego vero di&us Alexander heredes mei "t aflignati totam t integra pdcam bouata rre cu ptinen Deo t ecctie monaf- riali Abbati T: puetui eiufd" T: fuis fuccefforib} qui pro tempore I pura t ppetua eliofina. adeo libere t q a ete i omibj t p oiiiia forma pit "t effe&u ficut di6tii eft contra ofiies mortales waratizabim? acq^tabim? 1 Imppetuu defendem? In Cui5> Rei teftloniii Sigillii men pnti carte mee eft appenfu Apud Edinburgch vicefio phno die meft Augufti ano dni roillefimo quadrigentefimo fexagefimo phno biis teftib3 vij Jacobo dno Levingfton camario fcocie Jacobo Hamilton magfo Roberto Hamilton rectore de monyabrok Wittmo levyngftoun Roberto farefytli fcutiferf Tlioma layng notario publico t Roberto mfcbel cu mttf aliis • 152 MUNIMENTA sec. xv. Prote&ion "t saulfgarde to Archibald Abbot of Halirudchous • L29. James be the grace of God king of Scottis Till all ancle findiv oure licgis ande fubditis to quhais knaulagis thir oure Lfes lalcum greting Wit 3c • • pat foralfmekie as a venerable fadir in crifte ande our weilebelouet oratour Archibalde Abbot of our abbay of Halirudehouf> has beine • • all tymys thankfull till ws, ande for fingulef fauouf ande gude zele that we haue to him ancle our faide Abbay Ande becauf that now pe faide venerabil fadir is cumyn til clde ande in grete wakenes of his perfon be diuers infir- miteis We haue takyn the i'aide venerabill fadir ande our deuote oratours the convent of our faide Abbay his kyu procuratours fa&ours familiaris freindis tennandf ande -ruandf And vith his gardingf ande gardis ande all ande findri his teyndis landis Rentis ande gudis movable an uale and temporale vndir our fpa • • • pteftion faulfgarde matenance fupplie ande of pe Reflate ande l'uftenig of hors halkis ande al vthir fie chargis for all the dais of his lyf Quhairef commandis all ande findri our liegis ande fubditis forfaide that na man tak apon hande to do ony maner of harm diftroublans in priue or apperte to the faid vener- able t'adir or hia convent his kyn procuratours faftours familiaris ft fuandis his faide mano 2 place gardingf or gardis his kirkis teyndis landis Rentis or gudis mouebte or vnmouebte or ony - • • • his poffeflions fpuate or temporale qubarefaeu pai be within our Realme or vex him with hors haulkis or vthir fie chargis endu- lifftyme vndir all the hielt payne ande charge that ye ande reg.jac.iii. SANCTE CRUCIS. L53 ilkane of 3011 may comyt ande Inrin agaynes our inaiefte Gevin vnd • • • our prive Sele at Edinburgh the xxviij day of the moneth of Marche The gere of our Lorde a thoufande four hundreth and fevinty ande thre geris Ande of our Regne the threttene gher • 154 MUNIMENTA sec. xvi. Saifina de Beircroftis • 130. In Dei noine Amen Per hoc pns publicum Inftrumetum Cunfctis pateat euidenter q. Anno Inearna°nis dnice mittmo quigen mo qua- dragefimo primo meni> vero mercij die vigefimo fecundo Indiftione decima quita pont? i'anctiflimi in xpo patris ac dni iiri dni pauli diula puidencia pape tercij ano octauo In mei no rij pub ci ac teftiii l'ubfc'ptoru piicia pfonaliter conftitutus Honorablis vir Wittmus burn in hill habens et tenens in manih? fuis quod faifine pceptum terrarum iubhVptaru de Beircroftis cu ptinen Tub figillo et manuali iubi'c 1 ptione venerablis patris Alexandri permiflione diula mona- llerij de Cambufkynnetri abbatis figillatura ac roboratum di&oq,, Wiihno in hac pte balliuo pro faifina hereditaria pYatarfi terra- rum de Beircroftis in eod contentaru Roberto Craufurd filio et heredi quond Roberti Craufurd de Beircroftis tradenda directum mihi no™ pub 00 fubfc'pto plegcnd publicand et in vulgari ordinand pntauit et tradidit cuiul'quid pcepti tenor de verbo in verbum fequitor Robertus eomendatarius ppetuus monafterij ian&e crucis ppe Edinburgh Alex? pmiffione diula abbas monafterij de Cam- bufkinnetn eius coadiutor et administrator in fpiritualibP et tem- poralib? eiuid monafterij au ta apKca conftitut 9 et per fupmii diini nfin regem ad hoc fpecialiter eleGt9 dileitis nfis Roberto Brni ; de Arth Wiftmo Craufurd Roberto Wedd^fpoun balliuis nfis rega- litatis et baroniaru noftrarii de Brochtoun et Kerf fpecialiter con- ftitutis Necno dilectis nfis Wittmo Burn Jacobo Metetft ac eorii cullibet coiunftim et diuifim balliuis nfis de Kerf in hac pte fpalit coftitutis liittcin quia per autcntica documeta clarecollat el reo.jac. v. SANCTE CRUCIS. 155 eft notum q quonct Robert? Craufurd de Beircroftis pater Roberti Craufiird de Beircroftis latoris pntium obiit vltimo vcftit? et faifit" vt de feodo ad pacem fupmi dni nfi regis de bina pte oim et fingtarum terrarum de Beircroftis continen feptem bouatas terraru cu mafione domib? edificiis toftis croftis earund necno de bina pte vni? bouate terraru vulgariter nucupat fowlifland cu fuis ptinefi jacen in dca regalitate et baronia pdifta infra vicecomitatii de ftriueling Et q dcus Robertus eft legittim? et ppinquior lieres eiufd quond Roberti de p\li6ta bina pte oim et fingtarum pdic- taru terraru de Beircroftis cu mafione domib? edificiis toftis croftis earund Necn5 de bina pte ffrate bouate terraru nucupat fowlifland cu fuis ptineii Et q eft legittime etatis Et q de nobis et fucceflbri- bus iiris tenetur in capite Vobis Igitur et vrm cuilibet eoiunctim et diuifim pcipim? et firmiter mandam? q^tus vifis pntib? faifina ftatum et pofleflione hereditaria totalis et integre pdifte bine ptis oim et fingtarum di&aru terraru de Beircroftis cu mafione doniib edificiis toftis croftis earund Necno bine ptis |>fate bouate terre nucupat fowlifland cu fingtis fuis ptineii pdifto Roberto Craufurd fcdm tenore atiqui infeofameti pfataru terraru cu ptineii prius defup cofefti vel fuo certo a&ornato latori pntiu jufte deliberetis et haberi faciatis fine dila°ne Et lioc nullo modo omittatis ad q d fa- ciend vobis et vrm cuilibet coiunftim et diuifim nram plenaria et irrevocablem tenore pntiu comittim? ptatem faluo Jure cuiuflibet In cmP rei teftimoniu figillu nfm vnacu nfa fubf'ptione manuali pntib? eft appenfu apud Edinburgh vltimo die metis februarij aiio diii mithno quigen" 10 quadrage" 10 primo Poft cuiufquid pcepti pnta°ne publica°nem et pleftione Idem Wifhn? Burn balliu? in bac pte atedc? ftatii faifina hereditaria ac pofleflione reale aftuale 156 MUNIMENTA sec. xvi. et corporate totius et integre bine ptis oim et fingiarum terraru de Beircroftis cii mafione domib? edificiis toftis croftis earund Necno bine ptis pfate bouate terraru niicupat ibwlifland cu fingtis l'uis ptinen honorafeli viro Roberto Craufurd fcdm tenore atiqui infeo- fameti fibi deiup c5fe6ti ac vigore et virtute fup' r fc 1 pti ficepti per terre et lapidis traditions ut moris eft faluo jure cuiuflibet dedit tradidit pitenj, cu effe&u deliberauit De et fuper quib? omib^ et fingiis prefat? Robert? Craufurd a me no™ pub 00 fubfc a pto fibi fieri petijt pub cQ vel pub ca Inftrrn aut Inftra Ada erant fucceffiue fup fola pfataru terraru de Beircroftis et fowlifland cu fuis ptinen bora fcda poll meridie vel eoc'ca fub aiio die mefe Indiftione et pont? quib? fup' r Pntib? ibid puidf et honeftis viris Jacobo Jobn- ftoun feniore Wittmo Pantoun Jacobo Jobnftoun juniore Henrico Aitkin Roberto Jobnftoun Thoma Crifti Tboma Broun et Andrea Jobnftoun cu diuP alijs teftib? ad pmifia vocatis fpecialiter atq,, rogatis Et Ego Alex' Roberti pbr fciandf dio c t facraq,, aptica au ,e no- ta? pub ? pmiffis oiiiib? 1 fingtis du fie vt fmiittit 2 diceret 2 age- ret 2 1 fierent vna cu pnoiatt teftib? pns pfo lr Iterfui Eaq-, oia "t fingla fie fieri vidi lbiui et audiui ac in nota recepi Ex qua boc pns pub ca Inftrm alt? manu (me aliis occupato) fidelit Upturn cofeci In tidem t teftioim veritatf 01 "t lingtoru fmiifib^ rogat? 1 reqYit? fignaui 1 fubfiVpfi • Alex* Robertsone N • P • in reg. marie. SANCTE CRUCIS. 157 Tack of the lands of Bowhouf • 131. Be It kend till all men be pir piit Ires Ws robert be pe permiffion of God c5mendato r of pe abbay of Halliruydhouf 5 befyde edinburcbt and pe cowent of pe famy cheptarlie gadderit, pe vtilite and proffit of vs and o r faid abbay beforefene and pfiderit all w* ane awif> 1 pfent To hawe fett and for ferine lattin And be pir pnt Ires fettis and for ferme lattis to owre louittis andro callendar his airis male and failgeing p^of to James callendar and his airis male and to pe laid Andro affignais and fubtenentf ane or ma all and hale owre landf of bowhoufi quhilkf Willia crawfwrd occupijs lyand w'in o r manis of pe carfS and barrony of the famy and fefdom of ftriueling ffor all pe dayis and termes of nyntene geris fullely to be copleit and to giddyr outrun fra pair entre p 9 to quhilk entre falbe and begyn at pe day of pe dait heirof and paireftyr to Indure and peciablie to be brukit and Jofit be pame pair airis male and pe faid Andro aflignais and fubtenentis forfaidf vnto pe Ifche and full copleit end of pe faidf nyntyne geris as pe faidis landis lyis in lentht and breid Be all rycht rrichis auld and deuifit In howfis bigglnis boundis feildis pafturis and lefaris \v l comounp afture fre Ifche t entre and w' all and findrie proffitis and dewiteis p°to ptenig alfS weill no namit as namit frelie quietlie wele t in peax But reuocatioun ipedimet or agane calling quhatfueu Payand lieir- for geirlie Indwring all pe faids termes of nyntene geris The faid Andro callendar t his airf male and failgeing p^of pe faid James and his airf male and pe faid affignais forfaid to vs our fucceffourf chalmerlanis and fafto" 8 for pe faidf landf of bowhoufi thre chaldir 158 iMUNIMENTA sec. xvi. twelf bollf aitis and fourtene bollis beir fufhcient ftufe of pe boft pat growis vpofi pe ground geirlie betuix pe feftis of gwle and candihnes • And for pe faid Andro trew and tliankfull fuice done to vs The faid pmendator aliS weill In pe realme of france as fcot- land and to be done as efferis / And we forfuitht pe laid robert oinendatoure of pe faid abbay puent of pe famy and oure fucceflb™ all and bale )>e tak and affedatioun of all and bale pe faidf landf of bowhoufl w* pe ptinetf to pe faid Andro callendar his airis male and farcing p°of to pe faid James callendar and his airis male and to pe faid Androis affignais t fubtenetf forfaidf Induring pe faidf termes of nyntene geris alfi freile t quietlie In all and be all as is aboue vrettin aganis all deidlie fall warrand acquiet and defend lelely t trewly but fraude or gyle • In Witnes of pe quhilk tiling to pii pnt Ires fublbryvit w' owr bandf pe eonion fele of pe ehepto 2 of our laid abbay is to hungin At our faid abbay pe Twenty Audit day of .Julij The ger of god I f0 \ re " and fyfty twa geris Robert comendato 1 of Ilalyruid- dene fteue Litftar • lions . Dei! James abarcruby • Dene .Inline liainliiv pV • Deii danid aiulfone • Dns Alcx r • • ■ tliberd • dene Andro Villon • I) • Hew Lamb • Den Jhone ged • 1) • Alex' Ilarkar- Sexto die metf decebrf aiio dhi l m v c 1 fcdo Indi&ioe vndeela pon liiiKtifl' in clirifto pfis 't dni hri Julij pape tercij aiio tercio • In mei no^ pub ci et teftiii fublcriptoT/ pncia plb' coftitutus retro- lirijitus Andreas kaledar de borddy acceffit ad retrofcriptas tras eeg. marie. SANCTE CRUCIS. 159 de bowhoufi et ad mafione frmoi Et Ibi Intimauit In T: pub" plegi caufauit retrofcripta afl'edacione In oiiiib3 fuis puftis t claufulis t vigore eiufde poffeffione hmoi terraru de Bowhoufi p deliberations lie crwk 1 help de maib3 Johis aitkin in maib3 fuis vt moris eft t defiip di&us Andreas a me notario fubfcripto fibi fieri petiit Inftru™ feu Inftru ta pub cfl feu publica A&a erat bee apud manfione diclai; terras fub ano die mefe Indi&ioe poii quib} fup" bora feda poll meridie pntib3 Ibid Johne Aitken Johe Morefone teftibf ad pmiffa • Ita e Jobanes Crag no rIua in pmifP • Ane Ire of pennon • 132. Be it kend tyll all men be pir pnt Ires Ws Robert be pe pmiffioun of god comendato 2 of pe abbay of halycroce befyd Edinburgh ffor pe gud trew and thankfull fuice to ws done and to be done- be ane honorabyll man george towris of InSley' To baif gevyn and grantyt and be pir pnt Ires gevys and grantis To tbe fayd george four cbalder of aittis to be vptane reffauit and allowyt to hym gerlie In paymet of his teynd Aittis awand to ws and our fayd abbay for our teynd fchawys of his land? of InSley 4 werde and dairy induryng all pe days of pe fayd georgt lyftyme and ouris Begynnand in pe fyi-ft paymet of allowance p 9 of to pe fayd george of pis inftant crope of pe ger of god l m v c and fyfty four geris and be pir pntes for ws and our fucceffo z f. for pe fayd georgis towris of InSley 1 gud fuice done and to be done difchargys hym of pe laid four cbalder Aittis gerlie in pe fyrft paymet of his fayd teynd Aittis of pe faydf landys induring pe fayd georgt Iyf tyme and ouris And alP ordanys 160 MUNIMENTA sec. xvi. and chargys our chalmlanys piit and tocum till allow pe faydf four chalder aittis gerlie to pe layd george in paymet of his layd teynd Aittf duryng pe forfayd lpace quhilk fall be allowyt to pal in pair comptis makyn takand his acquittans to fchaw vpoun compt for pair Maraud In wytnes herof we haue fubfcreuit pir pntis w l 6 i band our leall is affixit At kyrkcutbbry' pe fyveteyn day of noueber pe ger of god j m v c and fyftyfour geris befor pir wytnes James landelandf of fanftmyanis robert carmychaell of wrycbtif- land Willia broun viker of barrow and fir James Deneftoun plbun of ardownan and notar publice w' vp is diuf> . Robert Comendato r of Halyrudbous • reg. jac. vi. SANCTE CRUCIS. 161 Tak Laird of Nudry • 133. Be it kend till all men be J>ir pnt Ires ws Robert eomendatar of the abbay of Halie croce befide Edinburch and conuent of the famyn pe vtilitie and proffect of ws and o z faid abbay befoir fene and con- fident w* ane confent and afient To haue fett and be thir pntis fettis to o z louittis gilbert wauchop of Nudriemfchell Williame Wauchop of Honftonn his fone and apperand air pe langar levand of thame twa pe faid Williame airis and aflignais ane or ma All and Ilaill oure teind fchevis of all and findrie pe landis of Nudry- merfchell and manis pairof w 4 all and findrie pair pendiclis and pertinentis quhatfumeuir q^ pe laid gilbert lies in tak and afieda- tiouii at pe making heirof pertenand to o z perfonage of o z parroche kirk of libertoun hand w»in pe fefdome of Edinbur* ffor all pe dayis fpace and tennis of Nynetene geris fnllelie to be compleit and togidder owtruin fra pair entre pairto q lk entre falbe and begin at pe feift of Lambes in pe geir of god ane thouland fyve hundreth threfcoir nyne geris And thaireftir till induir and peciabillie to be broukit joifit led gadderit intromettit w* and difponit be pe faidis gilbert Williame his fone the langar levand of pame twa pe faid Williame airis and alfignais ane or ma vnto pe ifche and full com- pleit end of pe faidis nynetene geris with fre ifche and entre and w l all vper and findrie fredomes comoditeis proffettis and ry'tuis pertinentis quhatfumeuir frelie quietlie weill and in peace but ony reuocatioun impediment or agane calling quhatfumeuir And ficlik and alft frelie in all thingis as pe laid gilbert and his precefibT broukit and jofit J)e famyn of befoir Payaxd heirfoir geirlie indur- x 162 MUNIMENTA sec. xvi. ing pe faidis nynetene geris pe faidis gilbert wauchope williame his fone and apperand air pe laid williame airis and affignais quhat- fumcuir To ws o 2 fucceffoT chalmerlanis and fa&oT in o 2 name Ane chalder quheitt twenty fourc bollis heir gude and fufficient and for pe teind aittis p 9 of Ten pundf vfuall money of fcotland to be deliuerit at oure girnall of Halyrudhous and to be owtpayit betuix pe feiftis off guill and candilmes allanerlie The quhilk tak and afTedatioun of all and haill pe faidis teindfchevis of all and fin- drie pe foirnemit landis of Nudrymerfchell and manis pairof w l all and findrie pair pendiclis and pertinentis quhatfumeuir Ws pe laid comendatar and conuent and o 2 fuccefibf fall warrand acquiet and defend to pe faidis gilbert williame his fone pe langar levand of pame twa pe faid williame aris and affignais ane or maa Induring pe faid fpaee of nynetene geris alffrelie in all and be all thingis as is abonewHin aganis all deidlie as law will but fraud or gyle In witnes heirof to pir pnt Ires of affedatioun fubfcriuit w' oure handis pe eomoun feall of pe chepto 2 of oure faid abbay is to hungin At oure faid abbay the nynetene day of Auguft The geir of god ane thou- fand fyve hundrcth threfcoir audit geris Befoir pir witneffi henry menteith williame menteith James bruce williame ferguffoun ftii- to r f to us pe faid comendatar and robert mowbray fuand to pe faid \X m w l vp 9 is di&f • Robert Stewart Petir Blakwod David Androw Blakhall Alexander Forefter Thomas James Abercruby • APPENDIX. BULLAE ROMANAE. Inftrumentum fuper ecclefia de vr • 1. Uniuerfis San&e matris ecclie filiis ad quorum noticias pntes littere peruenerint Johanes de Otirburu licenciatus in decretis Re&or ecclie prochialis de Libertone glafgueri dio eps Ego Joravus tuiculah eps Ego guido pbr cardinal^ tt fci grofogoni Ego otto caret diac/ sci georgij Ego hubaldus pbr card tt lee praxedf Ego guido caret diac° Scot/ cofme t damiani Ego ottonian? diac" card in carccre tulliano Dat futrij iij non Maij • Tenor vero altei-ius Ire talis ell ALEXANDER Eps fortius feruo^ dei dileftis filiis Wittmo abbati ice crucf de caftello puellaru eiufifc fribus tarn piitibg q futuris cano- nice fubftituendis Ippctuu Qui fine vero cultu religionis nee cari- tatis vnitas poteft ful)fiftere nee dco gratii exhiberi fuiciii Expcdit apliec au&oritati religiol'as pl'onas dcligere t earn quieti auxiliante diio puidere Eapropter dilecti in duo filii vris iuftis poftulacbib} element anuim? et pfatii fee cruet" ecctiam in qua dino mafipati eftis obleqnio l'ub beati petri et nra pteccione iufcipim? "t pntis l'c'pti p'hiilegio omunim, 9 In phnis fiqd flatuentes vt ordo canoicus <[ui i'cdm dcii et beati auguftinj regula in eadem ecciia inftitutus eft ppetuia ibidem temporibj inuiolabilir piaeha Preterea qnaibfrj poflefliones quociKjv bona eadem ecciia inpneiaru iufte T: canonice poffidet aut in fiitu^ conceffione pontificii largicione regu vel prin- oipu ol)latione rideliii leu aliis iuftis niodis preftante diio potent adepifci firms vobis vfilq., (uceefforibj et illibata pmaneant In Appendix.] ROMANAE. 169 quib3 bee ppHs duxim? exprimenda vocabulis Ecclefiam dc Caftello cum fale&una Ecclefiam fan 61 i cuthberti cu duabus carucatis tre Ecctiam de corftorfin cu duabus bouatis et fex acris tre Ecclefia de Hereth cu duab3 carucatf tre 'i vna falina cu viginti feptem acris terre in eadem villa Ecctiam de villa leuing cu dimidia caru- cata tre Ecctiam de kynnele cu vna carucata terre et decima mo- lendini et falinaru eiufdem ville Ecctiam de bamara Ecclefia de Carredyn cu terra que ad ea iufte ptinet Ecclefia de Trauernent cu rra que ad earn iufte ptinet t duab3 tofftf? in trauernent Ec- ctiam de batbcat cu vna carucata rre Ecctiam de Egelilbrich cu capellis 1 rra que ad earn jufte ptinet Ecctiam de Craufurde cu duabus carucatis rre Ecctiam fci cuthberti que eft in defnefmor cu rra et pifcacbibus que ad ilia iufte ptinent / Ecclefiam de Tunge- land cum terra que ad earn iufte pertinet Ecctiam Sanfti conftan- tini de galveia cum ecctia de Colmanele cum vna carucata rre Ec- ctiam de dunroden et Ecctiam de galtweid cu oinibus re6titudinib3 predi&arum ecctiarum in bofco in piano in aquis in pafcuis ficut carte illorum per eafdem pofleffiones in ppetuam elimofinam pfatis canonicis donauerut confirmant 'H: teftificantur • Broftuna cu i'uis reftis diuifis et Innerlede ilia que ppinquior eft portui cu medie- tate pifcaconis et burgum inter abbaciam "t burgu regis fitii Quadraginta lblidos de ednelburgh quos Dauid Rex ^fatis canoicis dedit in ppetuam elimofina Vnu toftu in Stryuelyne "t \n'\9 retis traftu ad pifcandu t in bofco regis fumere necefiaria vbi rex ad j)ro- pria negocia fumere facit et porcos dominios quietos efie de panna- gio • Vnu toftu in bervvic et tractus duoru retiu in fcipwele vnu toftu in Rynfri petendi-ia cu fuis reclis diuifis hamera t forda cu fuis re&is diuifis Medietatem fepi T; vnfti de occifa caftelli et corioru Y 170 BULLAE [Appendix. de Ednefburgh et decima oim placidoru ab avin flumie ufq^ ad col- brandifpeth * * * * * * * Medietatem decime regis de cano de kyntyre t de heregail Et medietatem decime oim placidoru regis de eifd locis Ofiies pellea arietfi ouiu t agnorii de caftello puellaru et de linlitcu que moriutur de dominio Regis • Craginmarf • vnu de molendinis de den 06to celdras de brafio et ofto farinas de libertuna vnii toftu in hadynthun vnu in linlitcu vnu in Innerechetheie t vnu in Ednef- burgh Dunroden cum fuis re&is diuifis Infula trayl terrain de galtweie inclufam magna via \ mari ex altera parte decima molen- dinoru de den et decima molendini de libertuna Rationabiles pre- terea libertates quas bone memorie Dauid Rex fcotoru vobis con- ceffit *t fcripto autentico roborauit Vobis auAoritate aptica jjfir- iiiam? • Cum aute coune intdi&ii terre fuerit liceat vobis claufis januifl non pulfatis tintunabilis exclufis excoicatis et interdictis fupprefia voce clina ofticia celebrare • Obeunte vero te niic eiufdem loci abbatc vel tuorii quolib:, fuccefforii nullus ibi qualib} furrep- tionis aftucia feu violencia jpponatur nifi que fires comuni confenl'u vel frin pars fanioris confilii fcdm dei timorem et beati auguftini regulam preuiderint eligenct • Decerning ergo vt nulli oiiiino holm liceat pYatii ecctiam temere pturbarc aut eius poffeffiones auferre vel ablatas retinere miuuere aut aliquibj vexationibus fatigare Seel oniia integra conferuetur corn pro quoru gubcrnacione et fuften- tacoe concefla funt vfibus omimodis profutura Salua in omibj apiice fedie aucfe et diocefani epifcopi canonica iufticia Si qua igitur in futurii eectiaftiea fetalis ve perfona hanc lire conftitucois pagina l'cieiis contra earn temere venire temptauit / Scdo tercio ue comonita fi non rcatii fuii latisfaftione congTiia emedauit poteftatf Appendix.] ROMANAE. 171 honorific fui dignitate careat reamq,, fe diuino iudicio exiftere de ppetrata iniquitate cognofcat / et a facratiffimo corpe t fang a ne dei 't dni redemptoris uri dni Jhu xpi aliena fiat atq^ in extremo examine diftri&e vltioni fubiaceat Cnnftis autem eidem loco fua iura fuan- tibj fit pax dni noftri Ihu xpi quatin? et hie fru&u bone a&ionis pcipiant et apud diftriftu Iudicem pmia eterne pacis inueniat Amen Amen Amen • Erant autem fcripta de fubtus 1 Rotudo hec vocabula cu figno cruet Scs petrus Scs Paulus • Alexander p^pa tertius Et in circulo rotundo • Vias tuas domine demonftra michi • Sequiitur fubferipcoes manuales Ego Alexr catholice ecclie Epus S f et fie ad finem cuiuflib3 fubferipcionis Ego hubaldus Hoftienft ops • Ego barnardus portueffi et ianfte Rufine Eps Ego gualderius albanenfi eps Ego hubaldus pbr cardinal tt fee crucf in Ierhn Ego Henricus pbr cardinal tt fcoiz nerej et achillei Ego Iohannes pbr cardinalis 11 fee anaftatie Ego guil tt fci petri ad ulcla pbr car- dinal Ego Iacintus diac° card fee marie in cofmedin Ego oddo diac cardinal fci Nicolai in carcere tulliano Ego Bofo diac caret fcoT; cofme ~t damiani Ego cinthius diac" caret fan&i adriani Ego petrus diac" cardinalis fci euftachij iuxta templu agrippe Ego manfredus diac" cardinal lei georgij ad velu aureu S f Dat fenoii per mania Nerinani fee Romane ecclie fubdiac" et notarii iiij° kl Augufti indiftione duodecima Incarnacionis dnice Anno ro° c° Ixiiij 10 Pontifi- cate vero diii Alexri pp iij ano v • QUIBUS sic copiatis tranlTumptf feu exemplatf Nos Judicialit de hfrioi tralTupto copia et exemplo ad ipfas Iras originales deligente per notariu infrafe'ptu cum pfona nobis fideli t abili fieri feeim? collacionem quafquict Iras originates et tranlTupta ac plata infiml pcordare repim? nichil addito vel remoto quod fa6ti fubftacia 172 BULLAE [Appendix. intelle&u Ideoq^ pntibus iris nfis tranffuptum exemplii t copia dcarii Ifa? apticarii in fe continen ct eifdem pritib • • tranffupto feu tranficripto tanta t limile fidem in Judiciis t extra adhihenda t adliibc • • cbere Ac pntes tantam t talem vim fimileq^ effeftu ae idem robur fie vbiq^ opti eifd Iris originalib^ • • • vt pYertur in eifd Judicii oftenderentur Piites t effe&u fupradi&as publicam et auftoritate nram eifdem Intpofuim? t Inrponim? p pntes In quoru oim T; fingiorum fidem t tef • pntes lfas in banc publicam tariii publicu infra- fc a ptu officialatus San&iandree infra partes laudonie ac figno et fubferipcone pdei notarij iuffim? appenfione pmuniri Dat ^t act in ecclia pro 11 Beati egidii de Edinburgb Sci- andr dioc" vndecimo die menfis Maij Anno domini millefimo qua- dringentefimo quinquagefimo fexto Indiftione quarta Et pontificate Sanftiffimi in xpo patris et domini noftri tlni Califti pape Anno fecundo Pntibus venabilibus et difcretis viris Magiftris WiHmo forman Canoico Dunkclden decanoq,, xpianitatf de lin- lithqw Jobanne laurecij licenciato in decretf gilberto Heryng de vicarijs dnis Wittmo Wricbt Jone cokburn pbris puidis viris Alexro Scheie vno balliuoru burgi de Edinburgh Johane Ilaucarftone Johane Robertfone et Alexro Richardfone burgenfibus di&i burgi de Edinburgh Cum diuerfis alijs teftibus ad premifia vocatis fpecialiter t rogatis • Et ego Ricardus Roberti pbr Sanftiandree dioc" publicum aucte Impiali notarius Curieq,, Sciandr infra partes Laudonie fcriba predittarii irarum citatoriarii repduccoi et lefture Appendix.] ROMANAE. 1 73 Citatoru3 In eifdem vocaconi eorii non ppenciu ptuma- ciarum accufationi Ac prefcriptarii lfarum apiicarum tranf- fumenda^ tradiconi recepcoi aicultaconi examinacoi t le&ure ac earii cu piiti tranffumpto earumdem collationi ac prefcripti dry pmiffij decreto Cerifq^ oiTiibus et fingulis dvi fie vt pVittitur dicerentur agerentur t fieret vnacu fmoiatt teftibus pns interfui eacj, fie fierj t diei vidi 1 Audiui ac in Notam recepi Ideocj, de mandato t decreto ffrcripti dni Judicis t pmiflarij pns inftrumetu per mod tranflupti con- feftu manu mea pp 1 a fcriptu fubferipfi t I hanc publica forma. Redegi Signo^ et nomie meis folitis "t confuetf Sigil- liq^ officij officialatus Sanftiandr infra partes Laudonie ap- penfione Signaui et comuniui Rogatus et requifitus in fidem t teftiom oim t fingto^ fmiiffo^ • Illud vero vacuu Inr hec vocabula Colbrandifpeth et Medietatem in linea tricefima quita ^putado a capite Cu Ceteris appbo et Ratifico. R. Roberti'onne. Confirma- Ecctie de Boultoune V • 2. ALEXANDER eps feruus feruo^ di • Dile&is filiis • Aftbi "t Conuen- tui See Crucis de Edenefburch • sal! • t apiicam ben ■ Qm tenemur iuftis omnium petitionibus condefcendere • petitiones ufas tanto libentius exaudire debemus i quanto eftis ar&ius omnipotentis dei feruitio deputati • Eapropter dilefti in domino filij ueftris iuftis poftulationib? grato concurrentes aflenfu • Ecclefiam de Botbel- 174 BULLAE [Appendix. tun de au&oritate uenerabilis fratris noftri R epi ianfti Andree • et afienfu • W • de Veteri ponte domini fundi inonafterio ueftro conceffam • ficut earn canonice poflidetis • uobis et eidem 3 grato concurrentes affenlu perfonas uras et locum in quo diuino eftis obfequio mancipati cum omibj bonis que imprelentia^ rationabiliter poffidet aut in futu- rum iuftis modis preftante domino poterit adipiici fub beatj Petri et nra prote&ione fuicipiui? • Specialiter autem ecctiam de Ct)elhing cum pertinentijs fuis quam canonice uos proponitis obtinere ac alia bona ura ficut ea ofiiia iufte canonice ac pacilice poflidetis nobis et per uos coonafterio uro auctoritate apiica confirmam? et prefentis fcripti patrocinio communing ■ Nulli ergo oiiiino bominum liceat banc paginam nfe protectionis et confirmationis infringere uel ei aufu temerario contraire • Siquis autem hoc attemptare pre- lumpierit indignationem omipotentis dei et beatoi/. Petri et Pauli apio^ eius fe incurl'urum • Dat Lateral) xij kt Junij Pontifical nrj Anno Decimo • ('nprnaco ecce de COelgyns 1 GREGORIUS eps feruus feruo?/ dei ■ Dileftis filijs • • Abbati et Conuentui fee Crucis de Edenburcb ordin lei Auguftini Sci Andree Appendix.] ROMANAE. 177 dioc i Salt et apticam ben • Cum a nobis petitur quod iuftum eft T; honeftum tam uigor equitatis quam ordo exigit rationis ut id p follicitudine officij nfi ad debitum pducatur effe&um • Eapropt dilefti in dno filij uris iuftis poftulationib3 grato eoneurrentes af- fenfu^ ecciiam de Cflelkinche 1 terram que abathain uulgariter appellatur cum ptinentijs eai/dem i quas venerabilis frar nr • • Dukelden Eps fpe&antes ad ipni Capituli fui accedente confenfu fl)onafterio ufo pia "t prouida libalitate conceffit in ufus pprios retinendas prout in litfts confe&is exinde dicitur plenius contineri • ficut eas iufte ac pacifice poffidetis i uobis t p uos ipi CQonafterio au&oritate apiica confirmamus t prefentis fcripti patrocinio eomu- nimus • Nulli ergo ofnino bominum liceat banc paginam nfe contir- mationis infringere uel ei aufu temerario contraire • Siquis autem boc attemptare prefumpferit indignationem omipotentis dei • et beatoi^ Petri et Pauli apoftolorum eius i'e nouerit incurfurum • • Dai Anagnie Non Septimo • 1 ^fSS;? \m 178 BULLAE [Appendix. ConfirmacS fr ta de kelnut • 6. GREGORIUS eps feruus feruo^ dej • Diledis filiis • Abbati et Conuentui coonafterij fee Crucis de Edenburk ordinis f ci Auguftiii • Sci andree dioc • Salt et apticam ben • Cum a nob petitur qct iuflum eft et boneftum tam uigor equitatis quam ordo exigit rationis ut id per follicitudinem officij iirj ad debitum perducatur effe&um • Eapropr Dilcfti in dno filij uris iuftis poftulationib3 grato concurrentes affenfu ten-am de kelnut quam ex conceffione Carii- fimi in xpo filij nrj • • Regis Scotie Illuftris cnonafteriuin urm legitime proponitis afiecutum ficut illam iufte ac pacifice poflidetis uob et per uos eidem coonafterio auctoritate apfica confirmam? ■ et prefentis fcripti patrocinio comunim? Nulli ergo oiiiino liominu liceat banc paginam nfe confirmationis infringere uel ei aufu teme- rario contraire Siquis aut boc attemptare prefupferit indigna- tionem ofiiipotentis dei et beato^ Petri ct Pauli aplo^ eius fe nouerit incurfurum • Dat Reat ki • Septemb • Pontifieat nrj anno Decimo . Confirmaco fup donacoe Reg Scoc* videl^ • x - lib • t noue coarc • 7- GREGORIUS eps feruus feruoi^ dei • Dile&is filijs • Abbati et Conuentui coonafterij fee Crucis de Edenburk ordinis fci Auguftin • Sci andree dioc • Saft t apticam beii • Cum a nobis petitur quod iuftum eft t honcftum tarn uigor equitatis quam ordo exigit rationis ut id p follicitudine officij firi ad debitum pducatur effeftum • Eapropt dilefti in dno filij uris iuftis poftulationibus grato concurrentes aflenfu • annuum redditum decern librae "t nonem Appendix.] ROMANAE. 179 roarca-v Serligno^ quern CarifFim? in xpo filius fir - Rex Scotie Illuftris coonafterio uro pia t prouida liberalitate donauit ficut ilium iufte ac pacifice obtinetis i uobis et per uos eidem coonafterio au&oritate apiica confirmam? et prefentis fcripti patrocinio comu- nimus Nulli ergo omino hominum liceat banc paginam nre confir- mationis infringere uel ei aufu temerario contraire • Siquis autem boc attemptare prefupferit J . indignationem omipotentis dei i et beatoT? Petri et Pauli aptoif eius fe nouerit incurfurum • • Dat Reate nofi Septembu Pontificat nrj Anno decimo . Bulla pro oib3 preuilegiis • 8. INNOCENTIUS EPS SERUUS SERUORUM DEI DILEC- TIS FILIIS ABBATI SCE CRUCIS DE HEDINBURCH EIUSQUE FRATR1BUS TAM PRESENTIBUS QUAM FUTURIS REGULAREM UITAM PROFESSIS IN P P tt) • Religiofam uitam eligentibj apticum conuenit adefle prefidium ne forte cuiuflibet temeritatis incurfus aut eos a propofito re- uocet aut robur qct abfit facre religionis infringat • Eapropter diledi in domino filij Oris iuftis poftulationibus clementer an- nuimus et Ecctiam fee Crucis de Edinburcb Sanfti Andree dioc" in qua diuino eftis obfequio mancipati fub beati Petri et nra prote&ione fufcipimus et prefentis fcripti priuilegio co- munimus • In primis fiquidem ftatuentes ut ordo Canonicus qui fecundum deum et beati Auguftini Regulam in eadem ecctia inftitutus effe dinofcitur perpetuis ibidem temporibus inuio- labiliter obferueter • Preterea quafcumqv poffeffiones / quecumq, bona eadem Ecclia imprefentiarum iufte ac canonice poffidet / aut 180 BULLAE [Appendix. in fiiturum concefllone Pontiticum largitione Regum uel principum oblatione fidelium feu aliis iuflis rnodis preftante domino poterit adipifci firma uobis ueftrifq,, fuccetforibus et illibata pcrraaneant • In quibus hec propriis duximus exprimenda uocabulis Locum ipm in quo prefata Ecctia lita eft cum omnibus pertinentiis luis • de Caftello et fci Cutbberti ecctias cum Capellis ab ipis dependetib? T: ptinetijs fuis • de Herth et de villa Leuig ecctias cum ptinentiis luis • de Kynel et de Hamer ecctias cum pertinentiis fuis • de Kare- den et de Trauernent ecctias cum pertinentiis earundem • de Bath- keth et de Boultona ecctias cum pertinentiis earundem • Ecctiam de Eglefbrich que uaria Capella dicitur cum pertinentiis fuis • Ecctiam de Cl)onte Laodonie cum pertinentiis fuis • Capellam de Penteland cum pertinentiis fuis • foedietatem decimarum de Gar- bis et Tres acras terre quas liabent apud villain de Kingorn cum pertinentiis terris nemoribus ufuagiis et pafcuis in bofco et piano in aquis et molendinis in uiis et femitis • et omnibus aliis libertatibus et imniunitatibus fuis • Sane noualium ueftrorum que propriis manibus uel fumptibua colitis de quibus aliquis liaftenus non percepit fiue de ueftrorum aniinalium nutrimentis nullus a uobis decimas exigere uel cxtorquere prefumat • Liceat quoq, uobis cticos uel laicos liberos et abfolutos e feculo fugientes ad conuer- fionem recipere et cos abfq, contradittione aliqua retinere • Pro- bibemus infuper ut nulli fratriini ueftrorum poll fa&ain in ecctia ueftra profeUionem fas fit fine Abbatis fui licentia niii artioris religionis obtentu de eodem loco difcedere • Difcedentem uero ablq, comunium litterarum ueftrarum cautione nullus audeat retinere • Cum aut generale interdictum terre fuerit liceat uobis claufis ianuis cxclufis excdmunicatis et interdi&is non pulfatis campanis diuina officia cek-brare dummodo caufam non dederitis intordifto • Appendix.] ROMANAE. 181 Crifma uero oleum f cin / confecrationes altariuni leu bafilica^ / ordi- natios clicoi/ qui ad ordines fuerint pinouendi a diocefano l'uf- cipietis Epo fiquidem catholicus fuerit t gram "± comunione facro- l'anfte Romane fedis habuerit et ea uobis uoluerit line prauitate aliqua exbibere • Probibemus infup ut infra fines parrocbie ufe nullus line alTenfu diocefani Epi 1 uro Capellam feu oratoriuni de nouo conllruere audeat • Saluis priuilegiis pontificum Romano^ • Ad bee nouas et indebitas exa&iones ab Arcbiepis Epis Archi- diaconis feu Decanis aliisq^ omnib3 eccliafticis fecu]arib3ue per- fonis a uobis omnino fieri prohibemus • Sepulturam quoq^ ipius loci liberam elfe decernimus ut eorum deuotioni et extreme uoluntati qui fe illic fepeliri deliberauerint nili forte excomunicati uel inter- difti lint aut etiam publice ufurarij nullus obliftat • Salua tamen iuftitia illarum eccliarum a quib^ mortuo^ corpora alTumuntur • Decimas ura^ fpeftantes que a laicis deti- nentur redimendi et legitime liberandi de manib3 eoii et ad ecclias ad quas ptinent reuocandi libera lit uobis de nfa au&oritate facul- tas • Obeunte Abbate uel tuorum quolibet fuccef- lforum nullus ibi qualibet fubreptionis allucia feu uiolentia propo- natur nili quern fratres communi confenfu uel eoij maior pars con- lilij Regulam prouiderint eligendum • Paci quoq,, et trauquillitati ueftre paterna in polterum folicitudine puidere uolentes au&oritato apoftolica prohibe • • • nullus rapinam feu furtum facere • • • • em apponere ianguinem fundere hominem temere capere leu uiolcnciam audeat exercere • Preterea omnes liberta Romanis Pontificib3 ecclie ueftre eoncelfas necnon libertates et exemptiones fecularium exa&ionum a Regibus et Principibus uel aliis fidelib^ rationabiliter uobis au&oritate apoftolica confirmamus et 182 BULLAE [Appendix. prcfentis fcripti priuilegio communimus • Dccernimus ergo ut nulli omnino hominuih liceat prcfatam ecctiam temere perturbare aut eius pofiefliones auferre uel ablatas retinere minuere feu quibuilibet uexationibus fatigare fed omnia integra conferuentur eorum pro quorum gubernatione ac fuftentatione concefla funt ufibus omni- modis profutura Salua fedis apoftolice au&oritate et diocefani Epi cauonica iuftitia et in predictis decimis moderatione Concilij generalis • Siqua igitur in futurum ecciiaftica fecularifue perfona hanc noftre conftitutionis paginam fciens contra earn temere uenire tcmptauerit fecundo tertioue commonita nifi reatum fuum congrua fatisfaftione correxerit poteftatis honorific fui careat dignitate reamq^ fe diuino iudicio exiftere de perpetrata iniquitate cognofcat et a facratiffimo corpore ac fanguine dei et domini redemptoris nri ibu xpi aliena fiat atq,, in extremo examine diftrifte fubiaccat ultioni • Cunftis aut eidem loco fua iura feruantibus fit pax domini nri itiu xpi / Quatinus et hie fruftum bone a&ionis percipiant et apud diftri&um iudicem premia eterne pacis inueniant • Amen • Amen • Ajien • ■; nnocentii'O carfioucc- ccdic Appendix.] ROMANAE. 183 Ego Innocentius catholice ecciie eps • S • Ego petr? fi fan&i ft)arcellj pb r card • S • Ego Wtts bafilice duodecim aptoty pbr card • S • Ego frater lories • 11 • fci Laurentij in Luciii pbr Cardinalis • S Ego frater Hugo tt See Sabine pbr cardinalis • S • Ego Oto potuen t see Rufin Eps • S • Ego Witts fci Euftachij diacon? Card • Dat Lugdun p manum coagri Cl)anni fee Roman ecctie vicecan- cellarij • ij • Non Septembr • Indi&iofi • v* • Anno dnice Incarna- tionis • ni° • cc° • xlvij • Pontificatus uero domini INNOCENTIJ pp iiij • Anno Quinto • Cofmacb taxacionif oim eccai/: inf* Epatii lei And? 9. INNOCENTIUS eps feruus feruoij dej Diledis filijs • Abbati "i Conuentuj tt)onafterij fan&e Crucis ordinis fanfti Auguftin in Scotia fci andree dioc • Salt "t apticam ben • Juftis petentium defiderijs 184 BULLAE [Appendix. dignum eft nos facilcm prebere aflbnium et uota que a rationis tramite non difcord • • • • effe&u proiequente complere • Sane oblata nobis ufa petitio eontinebat qA cum uos in fanfti Andree dioc plures eeciias • • • etis fuper quai/ vicarijs inter uos t vicarios cai/dem multiplices mote fuerunt pro tempore queftiones • venabilis frater nr fan&i Andree Eps Capituli fui accedente confenfu ad amputandam inter uos t eofdem vicarios huiuimodi materiam queitionum pie ac prudenter intendens / taxatione prouentuum ecctia^ ipaij iuxta facultates cuiuflibet rite fafta / fufficientes t congruas deputauit eifdem vicarijs de illarum prouentibus por- tiones / ultra quas nicbil ufurparj debet per vicarios uel citra minuj per patronos / prout in litteris confeftis exinde dicitur plenius continerj • Nos itaq,, ueftris fupplicationibus inclinati / qd ab eodem Epo fuper boc prouide faftum eft ratum et gratum habentes illud au&oritate apoftolica confirmamus et prefentis fcripti patrocinio communimus • Nulli ergo omnino bominum liceat banc paginam noftre confirmationis infringere uel ei aui'u teme- rario contrairc • Siquis aut boc attemptare prcfumpferit indigna- tionem omnipotentis dej et beatoTj Petri et Pauli Apoftoloi/ eius fe nouerit incurfurum • Da? Perufij xij kl Julij • Pontificatus nrj anno Nono • Confirmacb diii pp e de ogilfas • et de decima balenarum int coll/nddiipeth "* auin • ' IIONORIUS eps feruus i'eruo^ dei • Dile&is filijs • • Abbati et Con- uentuj see Crucis de Caftro puelhirum ordinis sci Augultinj salt 't Appendix.] ROMANAE. 185 apiicam ben • Sacrof ca Roman ecctia deuotos et humiles filios ex afTuete pietatis officio propenfius diligere confueuit • t ne prauorum hominum moleftijs agitentur eos tamquam pia mater fue prote&ionis munimine cofouere • Eapropt dilefti in domino filij uris iuitis poftu- lationil:>3 grato concurretes affenfu • perfonas ufas ~t monafterium in quo diuino eftis obi'equio mancipati cum omibus que imprefen- tiaru rationabilir poffidetis aut in futurum iuftis modis preftante domino poteritis adipifci • i'ub beati Petri et nra proteftione lufcipi- mus • Specialiter aut Infulam in Galweia que dicitur Inchetrail cum ecciijs • capellis • terris • pafcuis • pifcarijs • "t bonis alijs pertinentibus ad eandem • Vaftuco quod dicitur Okelfas • et unam carrucatam terre in Dalgernoc • roolendinum unum in Linton cum omibus decimis que proueniut de dominio regis de pentland • unam carrucatam terre in fawefide • Redditum dimidie marce in molendino de Alftanef- ford • dimidiam carrucatam terre in Nodrif • domii unam in Suberewic fuper lenes cum duabus bouatis terre in Gorgin • coedie- tatem portus de Leth • Decimas marinarum beluarum et omium lu- crorum que Scotorum Regi proueniunt inter Auin t kolebrandel- pathe • ficut ea oiTiia iufte ac pacitice poffidetis • uobis et per uos eidem monafterio uro auftoritate aptica confirmamus et prefentis i'cripti patrocinio communim! , • Specialiter inbibentes ne quis a uobis uel hominibus uris de pifcibus quos proprijs manib3 aut l'ump- tibus capitis • uel de nauiculis uris • decimas exigere uel extor- quere prefumat • Inbibemus infup ne quis infra fepta monafterij uri uel Cimiteriorum leu Grangiarum ipius • rapinam • uel furtum comitre • ignem apponere • fanguinem fundere • bominem temere capere • feu uiolentiam aliquam audeat exercere • Nulli ergo ofiiino hominum liceat hanc paginam nre protcftionis confirmationis "t in- 2 A 186 BULLAE [Appendix. hibitionis infringere • uel ei aufu temcrario contraire • Si quis aut hoc attemptare prefumpferit indignationem omipotentis dei et beatorum Petri "t Pauli aplorum eius fe nouerit incuri'urum • Dat Lateran xiij kt April Pontificate nri Anno prinio • Confirmacio de Dalgemoch • 11. CLECl)ENS eps feruus feruoi/ dei Dileftis filijs Abbati et Conuen- tui coonafterij fan&e crucis de Edinbnrg ordinis fan&i Auguftini San&iandree dioc in Scotia Salt et aplicam ben • Ad continue deuo- tionis augmentum propiciante deo uobis cedere credimus fi in hijs (pie rationabiliter petitis nos inuenilfe benignos uobis ad gracia gaudeatis ■ Sane petitio pro parte ufa nobis nuper exhibita contine- bat qd venerabilis frater Mr Johannes Eps Glafguen diuini amoris intuitu de unanimi confenfu pariter et affenfu dilefto^ filio^ capi- tuli fue ecclie Glafguen perpetuam vicariam ecclie Dalgarnoch Glafguen dioc ad eum ordinario iure fpe&antem / fabrice tanien difte ecclie Glafguen quatuor coarcliaT/ annua penfione ac eidein Epo et fuccelforibus fuis Epis Glafguen qui elfent pro tempore iurifdi&ione tarn ordinaria quam extraordinaria referuatis / uobis et nionaflerio ufo in puram et perpetuam elemofmam abfq, oinni cxactione diininutione • • • fubtraftione donauit pariter et con- ceffit a uobis et fuccelforibus firis regcndam et gubernandam • • per vimni Capellanum ydoneum ibidem perpetuo in diuinis Domino feruiturum ]>rout in diuerfis eoTjdem Epi et Capituli litteris inde confe&is plenius continetur • et qd a tempore donationis et concef- Appendix.] ROMANAE. 187 fionis hui?modi predeceffores uri poffederunt et uos poffidetis vicariam prefatam pacifice et quiete • Quare ex parte ufa nobis ex- titit humiliter fupplicatum ut donationem et conceffionem predic- ts eonfirmare ex certa fcientia dignaremur • Nos itaq^, confidera- tione cariffimo'V in xpo filioi/ nroT; D • • • d Regis et Jobanne con- ibrtis eius Regine Scotie Illuftrium pro uobis in hac parte nobis humiliter fupplicantium lmiufmodi eiufdem Regis et Regine ac uf is i'upplicationibus inclinati donationem et conceffionem prediftas / claufula in litteris donationis et confirmationis di6ti Epi appofita uidelicet qd di&i Canonici deferuire faciant di&e ecctie de Dalger- noch per vnum Capellanum ydoneum fumptibus eo^dem duntaxat excepta / ratas et gratas habentes illas ex certa fcientia confirma- mus et prefentis fcripti patrocinio communimus de- fectum liquis forfan inuenerit de apiice plenitudine potefta- tis • Volumus autem qct ex ipius vicarie prouentibus fi parrochi- alis exiftat perpetuo capellano inibi feruituro congrua portio per Epm Glafguen qui eft pro tempore affignetur ex qua idem capel- lanus ualeat comode i'uftentari / EpSlia iura foluere et alia fibi incumbentia onera fupportare • Tenor uero littera^ di&i Epi talis eft • Uniuerfis fan&e matris ecctie fllijs prel'ens fcriptum uifuris uel audituris Johannes Dei gratia Eps Glafguen Sail in Do- mino fempiternam • Vniuerfitati ure prefentibus innotefcat Nos unanimi confenfu et affenfu Capituli nri diuine caritatis intu- itu dediflb conceffifle et hac prefenti carta nfa confirmarfe Deo et ecctie fan&e Crucis de Edinburgh et Canonicis ibidem Deo feruientibus et imperpetuum feruituris vicariam ecctie de Dal»-ar- noch nfe dioc in puram et perpetuam elemofinam ad fabricam ecctie fan&e crucis predi&c totaliter conuertendam • ita uidelicet 188 BULLAE [Appendix. qct difti Canonici deferuiri faciant elide ecctie de Dalgarnoch per capellanum ydoneum fumptibns eoi/dem habendam et tenendam di6tam vicariam cum omnibus fuis pertinentiis diftis canonicis et uorum fuccefforibus imperpetuum in puram et per])etuam ele- mofinam ut premittitur fine exactione diminutione uel fub- tra&ione lalua penfione Quatuor coarcha^ fabrice ecctie Glafguen preferuata fecundum qd in litteris di&o^ canonico^ inde con- fe&is plenius continetur adeo libere quiete plenarie pacifice et honorifice ficut aliqua vicaria in •. Glafguen ecctie liberius quietius plenius et honorificencius tenetur feu poffuletur faluis etiam nobis et fuccefforibus nris ordinariis et extraordinariis im- perpetuum • In cuius rei teflimonium figillum nrm autenticum huic prefenti fcripto fecimus apponi Dat apud Edinburgh primo die roenfis coarcij Anno domini coillefimo Trecentefimo vieefimo fecundo • Hiis teftibus dompno Bernardo tunc cancellario Scotie domino Roberto de Peblis Camerario eiuldem • domino Wirhno de Lindeiy canonico Glafguenfi et multis aliis • Nulli Ergo omnino boium paginam uel ei aufu temerario contraire ■ Siquis autem hoc attemptare pre- fumpferit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli aploi; • • • te nouerit incurliirum • Dat Auinion xiij kt Julij Pontificatus nri Anno Septimo • • R • p • C • de Hugac" • Tranfmontan • Appendix.] ROMANAE. 189 Secunda Bulla de Craufurd • 12. Clemens eps feruus feruo^ dei Venerabili fratri • • Epo San&i andree in Scotia Salt et aplicam ben • Aptice fedis copiofa benig- nitas perfonas fub religionis obferuantia uacantes affidue ftudio pie uite congruo fauore profequitur / et ut decentius 1111 impendere ualeant famulatum cui humanis abie&is illecebris fe fpontanee deuouerunt in ipaT; neceflitatibus eis libenter fue munificentie gratiam impertitur • Sane petitio pro parte diledo^ filioTj Abbatis et Conuentus a)onafterij fande Cruris de Edinburg ordinis fanfti Auguftini tue dioc~ nobis exhibita continebat / qd olim pro ipoi; parte expofito felicis recordationis Jobanni pp xxij predeceflbri nro difturn O)onafterium in quo regularis obferuantia cultus diuinus ac hofpitalitas et alia multa opera pietatis conl'ueuerant laudabiliter exerceri ac etiam reflorere / propter guerrai/ turbines et predonum fpoliationes que in illis partibus diutius ingruerunt adeo erat in fuis edificiis bonis et pofleffionibus multipliciter diminutum qd perfone degentes in eo non poterant bofpitalitatem nee alia inibi fieri coni'ueta pietatis opera exercere / et qd guerris durantibus antedi&is Grangie aliaq,, edificia et bona alia quam plurinia ad di&um CX)onafteriuin fpe&antia fuerant ignis incendio concremata calices quoq,, libri ueftimenta et nonulla ornamenta alia diuino cultui deputata fuerant per predones ipos nequiter afportata / et qd Clauftrum eiufdem coonafterij extiterat totaliter diflipatum / qdq^ ad reparationem deftrufto^ et deuaftato-^ hui?modi / licet ea reedificare aliqualiter incepiffent / proprie no fu petebant illis temporibus facultates idem predeceffor • • Epo San&iandree in 1 90 BULLAE [Appendix. Scotia qui tunc erat dedit fuis litteris in mandatis ut fi ita efiet parrocbialem cccliam de Crauforth Glafguen dioc" in qua difti Abbas et Conuentus ius obtinent patronatus / cum omnibus iuri- bus et pertinentijs fuis prefato monafterio imperpetuum annefte- ret et uniret prout in eiufdem predecefforis litteris inde confec- tis plenius continetur • Cum autem ficut eadem petitio fubiungebat ijdem Abbas et Conuentus huiufmodi litteris per fui fimplicitatem / pro eo qd quandam ponfionem decern et ofto marcha^ argenti luper fruftibus et redditibus difte ecclie ratione Reftorie eiufdem recipere confueuerant de qua penfione nulla mentio in prediftis litteris fafta fuit / ufi non fuerint nobis pro parte ipoi; Abbatis et Conuentus extitit bumiliter fupplicatum ut diftam parrocbialem eccliam eifdem Abbati et Conuentui ac eoT^ monafterio unire et anneftere de benignitate aplica dignaremur • Nos igitur uolentes eofdem Abbatis et Conuentus ac roonafterij neceffitatibus quatum cum deo poflumus de alicuius fubuentionis auxilio prouidere / hui?- modi fupplicationibus inclinati fratcrnitati tuc de qua plenam in domino fiduciam obtinemus per aplica fcripta comittimus et man- damus quatinus fi eft ita prediftam parrocbialem ecctiam cum omnibus iuribns et pertinentiis fuis ipis Abbati et Conuentui / ac monafterio auftoritate aplica imppetuu anneftere et unire procures ita qct Reftore ipius ecclie vicario uulgariter nuncupato cedente uel decedente feu eccliam ipam alias quomodolibct dimittente liceat eifdem Abbati et Conuentui ac eoT; fuccefforibua auftoritate propria poffeiuonem corporalem ipius ecclie recipere et apprebendere ac retinere fruftufq, et ]>rouentus ipius in fupportationcm necefTi- tatum et one - !/ et alias in utilitatem difti roonafterij conuertere ualeant loci diocefan uel cuiufcunq v alterius fupei boc licentia Appendix.] ROMAN AE 191 minime requifita/ referuata tamen prius de ipius eccfie prouentibus pro perpetuo vicario/ ad prefentationem ipo^ Abbatis et Conuentus per eundem diocefan in ipa ecctia inftituendo cpiotiens ipani uacare contigerit / inibi domino perpetuo feruituro congrua portione dio- cefan predi&i arbitrio taxanda ex qua poffit idem vicarius congrue iuftentari Epalia iura foluere aliaq^ fibi incumbentia onera fuppor- tare • Non obftantibus fi aliqui fuper prouifionibus fibi faeiendis de liui^modi ecciiis uel aliis beneficijs ecciiaiticis in illis partibus ipeciales uel generales di&e fedis uel legator eius litteras impe- trarint etiam fi per eas ad inbibitionem referuationem et decretum uel alias quomodolibet fit proceflum / quas litteras et procerus babitos per eafdem et quecunq,, inde fecuta ad prefatam parrochia- lem ecciiam uolumus non extendi / fed nullum per boc eis quo ad affecutionem ecctia^ et beneficio^ alioi/ preiudicium generari Aut quibuflibet priuilegiis et litteris aplicis generalibus uel fpecialibus quo^cuq^ tenoT; exiftant per que prefentibus non exprefia uel totaliter non inferta effe&us e&% impediri ualeat quomodolibet uel differri et de quibus quo^q,, totis tenoribus de uerbo ad uerbum babenda fit in bui^modi nfis litteris mentio fpecialis • Contradic- tors auftoritate nra appellatione poftpofita compefcendo • Nos enim irritum decernimus et inane fi fecus fuper biis a quoquam quauis auftoritate fcienter uel ignoranter contigerit attemptari • Dat Auinion v Id Augufti Pontificatus nfi Anno nono ■ 192 BULLAE [Appendix. Bulla lup ecclefie de Kyngorn • 13. Benedi&us ops feruus i'eruoi^ dei Dile&o filio • • Abbati coonafterij de ft)e!ros Glafguen clioc Salt et aptieam ben ■ Aptice fedis benig- nitas circunfpecta uota perfonav humilium diuinis laudibus facreq^ religionis obleruancie dedita^ graciofo libenter fauore profequitur / et iparum necefiitatibus occurrit prouifionis gracia lpecialis • Exlii- bita fiquidem nobis nuper pro parte dile&o^ filio^ • Abbatis et Conuentus coonafterij lan&e Crucis de Edinburgh ordinis ian&i Auguftini San&iandree dioC peticio continebat qct fru&us di&i coonafterij cui diuerla incumbunt onera propter guerras et alias l'unt non modicum diminuti et qcl prefati Abbas et conuentus red- ditufi et prouentus parrochialis ecctie de kyngorn difte dioc" in proprios ufus di&i coonafterij antiquitus ut afieritur tenuerunt licet medietatem decimal garbalium duntaxat percipiant de pre- fenti • Quare pro parte dittos Abbatis ct Conuentus nobis fuit hu- militer fupplicatum ut parrochialem eccliam prcdictam eidem coon- allcrio impcrpetuum unire annectere et eciam incorporare de benignitate aplica dignaremur • Nos igitur hui. p modi necnon Caril- fimi in xpo filij nri Robert] Regis Scotie Illuftris l'uper boc nobis humiliter fupplicantis fupplicaeionibuB inclinati diferecioni tue per aptica fcripta mandamus quatinus li oft ita diclam parrochialem ecctiam cum omnibus iuribus et pertinencijs fuis eidem coonafterio au&oritate nra imperpetuum unias annectas et eciam iucorpores i ita i|d cedente uel decedente Reftore di&e ecctie qui nunc eft aut ec- ctiam ipam quomodolibet dimittente liceat eifdem Abbati et Con- uentui per fe uel alium feu alios corporalem pofleflioneni ecctie Appendix.] ROMANAE. 193 iuriuq, et pertinencia^ predictor au&oritate propria apprebendere et perpetuo retinere / fruftufq^ redditus et prouentus iura et obuen- ciones ipius in fuos et difto^ ecctie ac Ct)onafterij ul'us conuertere diocefani loci et cuiufcunq,, alterius licencia minime requifita / Et infuper auftoritate ftatuas predifta qd cura anima^ di&e parrocbi- alis ecctie per vnum perpetuum vicarium qui di&i coonafterij Canonicus exiftat exerceatur et qd eius prefentacio ad diftam ecctiam quoeiens ipam uacare contigerit ad ipos Abbatem et Con- uentum communiter pertineat pleno iure / ac eidem vicario fuper fru6tibus redditibus et prouentibus ecctie predi&e penfioneru an- nuam viginti marcha^ Sterlingo-^ ex qua fuftentari iura epalia foluere et alia fibi incumbencia onera fupportare ualeat con- ftituas et eciam deputes fibi poftquam unio huiufmodi fortita fuerit effe&um per diftos Abbatem et Conuentum integre per- foluendam / Non obftantibus quibufcunq,, conftitucionibus apticis ac ftatutis et confuetudinibus roonafterij et ordinis predifto^ con- trary's iuramento confirmacione aptica uel quacunq-, firmitate alia roboratis / Aut fi aliqui fuper prouifionibus fibi faciendis de par- rocbialibus ecctijs aut alijs beneficijs ecctiafticis in illis partibus fpeciales uel generates difte fedis uel legato^ eius litteras impe- trarint / eciam fi per eas ad inbibicionem referuacionem et decretum uel alias quomodolibet fit procefium / quafquidem litteras et pro- cefius babitos per eafdem ad prefatam parrocliialem ecctiam uolumus non extendi / fed nullum per lioc eis quo ad aftecucionem parrochialium ecctia^ aut beneficioT/ alioT; preiudiciu generarj / et quibuflibet priuilegijs indulgences et litteris apticis generalibus uel fpecialibus quo^cunq^, teno^ exiftant per que prefentibus non exprefia uel totaliter non inferta efFe&us eaTj impediri ualeat 2 B 194 BULLAE [Appendix. quomodolibet ucl differri • • de quibus quo^q, totis tenoribus babenda fit in iiris litteris mencio fpecialis / Nos enim ex nunc irritum decernimus et inane fi fecus fup a quoquam quauis au&oritate icienter uel ignoranter contigerit attemptari • Dat Auinion ij Id Decembu Pontificatus Sri Anno Tertio • Kyngorn • 1 4. Benedi&us eps i'eruus ieruoT/. dei Dile&o filio • • Officiali Glafguen Salt et apiicam ben • Dignum arbitramur et congruum ut illis fe reddat fedes apiica graciofam quibus ad id propria uirtutum merita laudabiliter fuffragantur • dudum fiquidem pro parte diledl- &% rilio^ • • Abbatis et Conuentus roonafterij fanfte Crucis de Edynburgh ordinis fan&i Auguftini San&iandree dioc nobis ex- pofito qd fruttus di&i coonafterij cui diuerfa incumbunt onera propter guerras et alias erant non modicum diminuti et qd prefati Abbas et Conuentus redditus et prouentus parrochialis ecciie de kyngorne ditte dioc in proprios ufus di&i roonafterij antiquitus tmuerant licet medietatem decimal garbalium duntaxat per- ciperent tunc Nos dile&o filio • • Abbati roonafterij de OOelros Glafguen dioc eius proprio nomine non expreflo per nras dedimus litteras in mandatis ut fi effet ita dictam parrocliialem ecctiam cu omnibus iuribus et pertinencijs fins eidem roonafterio au&oritate nra in perpetuum uniret annc&eret et etiam incorporaret ita qct cedente uel decedente Re&ore difte ecctie qui tunc erat aut eecHsm ipam quomodolibet dimittente liceret eifdem Abbati et Conuentui per fe uel alium feu alios corporalem pofieflioncm Appendix.] ROMANAE. 195 ecctie iuriuinq,, et pertinenciaij predictor au&oritate propria ap- preliendere et perpetuo retinere fru&ufq^ redditus et prouentus iura et obuenciones ipius in fuos et ecctie ac roonafterij predi&o^ ufus conuertere diocefari loci et cuiufcunq., alterius licencia minime requifita et infuper auftoritate predi&a ftatueret qd cura anima^ dicte parrocliialis ecctie per vnum perpetuum vicarium qui di&i roonafterij canonicus exifteret exerceretur ac eidem vicario iuper fru&ibus redditibus et prouentibus ecctie predifte penfionem an- nuam viginti roarcha^ Sterlingo^ ex qua ipe Rector fuftentari iura epalia foluere et alia fibi incombencia onera iupportare ualeret couftitueret et eciam deputaret fibi poftquara vnio huiuf- modi fortita foret effe&um per diclos Abbatem et Conuentum integre perfoluendam / Et deinde dileclus Alius Dauid Abbas dicti roonafterij de fl)elros ad execucionem dictaij littera^ pro- cedens quia per informacionera buiufinodi repperit premifla ueritate fulciri dicta parrochiale ecctiam cu omnibus iuribus et pertinencijs fuis didlo roonafterio fandte Crucis aucloritate predicta imperpetuu incorporauit annexuit et uniuit et infuper eadem audloritate ftatuit et ecia ordinauit qct cura animai/ dicle parrocbialis ecctie per vnum perpetuu vicarium qui dicli roonafterij fancle Crucis Canonicus exifteret exerceretur ac ecia ftatuit eidem vicario fuper fruclibus redditibus et prouentibus ecctie predi&e penfione annuam viginti roarcba^ Sterlingo^ ex qua fuftentari iura epalia foluere et alia fibi incumbencia onera fupportare ualeret ei poftquam unio hui^modi fortita foret effectum per dictos Abbate et Conuentu integre perfoluenda. prout in nris et autenticis difti Dauidis Abbatis inde confeftis litteris plenius 196 BULLAE [Appendix. continetur • Cii autem nuper dile&us filius Waltus Belle olim ipius ecciie Reftor eandera ecciiam quam tempore unionis huiuf- modi et ecia tunc obtinebat per dile&u filiura Willermu de Ct)anuel coonacliu difti cnonafterij de Cl)elros procuratorem fuu ad hoc ab eo fpecialiter conftitutii in manibus venerabilis fratris Bri Francifci Epi Imolen apud fede apiicam libere refignauerit idemqv Eps refignacione huiufmodi de fpeciali mandato nfo fafto fibi Taper hoc oraculo uiue uocis apud i'edem admiferit eandem et propterea unio huiufmodi fuum fit fortita effe&um / Nos uolentes dilettum filium Johannem de Wedalle Canonicu difti coonafterij iancte Crucis qui in pbratus ordine conftitutus exiftit apud nos de religionis zelo uite ac mo^ honeftate aliifq^ probitatis et uirtutum meritis multipliciter commendatu hcy^ intuitu fauore profequi graciofb difcrecione tue per apiica icripta mandamus t|uatinus fi de vicario eidem ecctie nondu fit prouilum et poll diligeatem examinacione diftu Joliannem qui ut afTerit Canonicus ecia exprefle profeffus di&i cnonafterij fanfte Crucis exiftit ad hoc ydoneum efle reppercris l'uper quo tua confciencia oneramus ac perpetua vicaria in prefata parrochiali ecclia fit cauonice inftituta vicaria ipam dummodo tempore dat prefenciu non fit in ea alicui fpecialitei ius quelitum li uero inftituta non fuerit vicariam Imhifmodi in eade ecciia aufitoritate nra inftituas et demfi poftquii inftituta fuerit vicaria ipam cii omnibus iuribus et pertinencijs ibis di&o Johanni cadcm au6toritate conferas et aftignes Inducens per te uel alium feu alios eundem Johanne uel procurator^ fuum eiua nomine in eorporalem poneilionem vicarie iuriumq,, et per- tinenciai/ predictor eadem autforitate et defendens induclu amoto Appendix.] ROMANAE. 1 97 exinde quolibet illicito detentore ac faciens ipm uel procurator^ fuum eius nomine ad huiufmodi vicariam admitti fibiq, penfionem predi6lam integre exbiberi Non obftantibus quibufcunq^, ftatutis et confuetudinibus coonafterij fancle Crucis et ordinis predictor contrarijs iuramento confirmacione aplica uel quacunq,, firmitate alia roboratis Aut fi aliqui fuper prouifionibus fibi faciendis de huiufmodi vicarijs aut alijs beneficijs ecctiafticis in illis partibus fpeciales uel generates di6le l'edis uel legato^ eius litteras impe- trarint eciam fi per eas ad inbibicionem referuacionem et decretuni uel alias quomodolibet fit procefliim quibus aflecucione dicle vicarie eundem Jobannem uolumus anteferri fed nullu per hoc eis quo ad aflecucione vicaria^ aut beneficioT/. alioTj preiudi- cium generari Seu fi Epo Sancliandree pro tempore exiftenti uel quibufuis aliis communiter uel diuifim a predidta fit fede indultum qd ad recepcione uel prouifione alicuius minime teneantur et ad id compelli aut qd interdici fufpendi uel excommunicari non poflint • qdq, de vicariis huiufmodi aut alijs beneficijs ecctiafticis ad eoTj collacione prouifionem prefentacione feu quamuis aliam difpoficionem coniunftim uel feparatim fpeftantibus nulli ualeat prouideri per litteras apticas non facientes plenam et expreflam ac de uerbo ad uerbum de indulto huiufmodi mencionem et qualibet alia dicle fedis indulgencia generali uel fpeciali cuiufcunq, tenoris exiftat per quam prefentibus non expreflam uel totaliter non infertam eifectus eaT/ impediri ualeat quomodolibet uel differri et de qua cuiufq^ toto tenore habenda fit in nris litteris mencio fpecialis • Nos enim fi diftus Johannes ad hoc repertus fuerit ydoneus ut prefertur ex nunc perinde irritum decernimus et inane fi fecus fuper hiis a quoquam quauis auftoritate fcienter uel 198 BULLAE [Appendix. ignorantor contigerit attemptari ac fi die daf prefencium eidem Johanni ad hoc reperto ydoneo de huiufmodi vicaria cum inter- poficione decreti mandauiftemus prouideri • Dat Auinion vij kl Decemba Pontificatus nri Anno Nono ■ BENEDICTUS • PP . XIII • Confirmacio Ecclefie de Barw • 15. JOHANNES eps feruus feruoT; dei Dile&is filijs Abbati et Conuen- tui monafterij fancle Crucis de Edinburg ordinis fancli Auguftini Sancliandree dioc / Salt et apiicam ben • Cum a nobis petitur quod iuftum eft et honeftum / tarn uigor equitatis qua ordo exigit rationis ut id per folicitudinem officij iiri ad debitum perducatur effeclum • Sane petitio ufa nobis exhibita continebat qtt olim Thomas de Cl)orram miles Saneliandree dioc / de propria falute cogitans / et cupiens terrena in celeftia et tranfitoria in eterna i'alubri comcrcio comutare ius patronatus ecctie de Barovv di6le dioc tunc ad eum pertinens pro fue ac parentum iuo^ anima^ re- medio / uobis et coonafterio ufo pia et prouida liberalitate douauit prout in patentibue litteris inde confeftis eiufdem militis figillo munitis dicitur pleniofi contineri • Nos itaq^ uris fupplicationibus inclinati quod lliper hoc ab eodem militc pic ac prouide faftum eft ratum et gratum babentes id au&orate apiica confirmamus / et prefentis fcripti patrocinio comunimus • Nulli ergo omnino Appendix.] ROMANAE. 199 hominum liceat hanc paginam nre confirmationis infringere / uel ei aufu temerario contraire • Siquis autem hoc attemptare prefump- ferit indignationem omnipotentis dei et beato^ Petri et Pauli aptoi^ eius fe nouerit incurfurum • Dat Auinion xv kt Pontificatus nri Anno • Bulla Eugenii pape 16. Eugenius eps feruus feme?/. Dei Dile&is filijs • • Abbati Cl)onafterij de Newbottill San&iandree dioc" et Johanni Cl)ethfen Canonico Glaiguen SalE et apticam ben • Quia mundo poiito in maligno nonnulli ceca cupiditate fedu&i non dil'cernentes inter bonum et malum tanto ad inuadendum et rapiendum bona ecctiaftica irreue- rencius improbas manus extendunt quanto rariores qui ea rapiunt inueniunt obieftores nfa intereft ut hui^modi prauoi/ conatibus re- fiftamus • Cum itaq^, dilefti filij Patricius Abbas et Conuentus roonal- terij fanfte crucis de Edynburgh Sanftiandree dioc a nonnullis qui nomen domini inuanum recipere non formidant grauibus ficut afle- 200 BULLAE [Appendix. runt affligatur iniuriis et iafturis Nos eoi/dem Abbatis et conuen- tus prouidere quieti et malignancium malicijs obuiare uolentes dif- cretioni ure per aptica fcripta mandamus quatinus diftis Abbati et Conuentui contra predonum et inuafo^ audaciam effieaeis defenlion- is affiftentes prefidio non permittatis eos in perfonis et bonis ad coonafterium ipm fpe&antibus a talibus indebite moleftari / molef- tatores bui^modi per eenfuram eceiiafticam appellacione poftpo- fita compefcendo / Attentius prouifuri ne de hijs fuper quibus lis iam forte mota eft feu que caufe cognitionem exigunt ac perfonas et bona hui^modi non contingunt / uos aliquatinus intromittatis / nee in Epos uel aliofue fuperiores prelatos excomunicationis uel fulpenfionis aut in vniuerfitatem aliquam feu Collegium interdifti fententias promulgare prefumatis • • Nos enim 11 fecus prefump- feritis tam prefentes literas qua eum proceffum quern per uos illa^ auftoritate babere contigerit omnino carere iuribus et nullius fore decernimus firmitatis / HuL 9 modi ergo mandatum nf m fie prudenter et iideliter exequamini qd eius fines quomodolibet non excedatis • Prefentibus poll Triennium minime ualituris • Q d fi non ambo bijs exequendis potueritis interelfe alter urm ea nihilominus exequatur- Dat Rome apud Sanftumpetrum Anno Incarnationis dominice Ct)illefnnoquadringentefimotricelimotercio Pridie Non Junij Pontificatus nri Anno Tercio • Vnio Jaeobi Coitf de Morto • 17. Sixtus eps feruus feruoT; dei Dileftis filijs fanfte Crucis de Edim- burgbt et de Ct)eleros Sanftiandree et Glalgueii dioc Cl)onafterioT/ Appendix.] ROMANAE. 201 Abbatibus et Archidiacono ecctie Sancliandree infra partes Lau- donie Sal? et apticam ben • Decorem domus dei quam decet lanc- titudo et uenuftatem ecliaTf qua^libet prefertim infignium Col- legiata-^ ac diuini cultus augments intenfis defiderijs affectantes uotis illis gratum preftamus aflenfum per que deuotio fidelium erga illas adaugeri et ecctie ipe ad laudem illius qui habitat in excelfis diuinis preconijs ualeant iugiter refonare • Sane pro parte diledi filij nobilis viri Jacobi Comitis de 0)orton et domini loci de Dalkeith Sandiandree dioe° nobis nuper exhibita peticio con- tinebat qd ipe ob fingularem quam ad ecctiam fandi Nicolai didi loci de Dalkeith que Collegiata exiftit et a fuis progenitoribus cum vna Prepofitura et Quinque Canonicatibus et todidem pre- bendis de bonis ipis a deo collatis ab antiquis temporibus fundata et dotata extitit gerit deuotionem / defiderat ftatum dide ecctie in melius reformari et augeri qdq,, pro reformatione et augmento huiuf- modi frudus redditus et prouentus Trium parrochialium ecctia^ uidelicet de Neulandis et de Kilbouchow Glafguen ac de Cl)ordin- tun dide Sandiandree dioc / que de iure patronatus didi Comitis exiftunt uidentur fore plurimu oportuni • Quare pro parte didi Comitis nobis fuit humiliter lupplicatu ut de frudibus redditibus et prouentibus dida^ parrochialium ecclia^ / referuatis tamen fuper eis et ea^ fingulis portionibus congruentibus pro Tribus perpetuis Vicariis qui in didis parrochialibus ecctijs deferuire habeant in diuinis / et curam anima^ parrochiano^ ea^dem exercere / et de quibus fe congrue fuftentare poffint / in dida ecctia landi Nicolai aliquos canonicatus et prebendas de nouo erigere / illiiq,, pro dote de frudibus predidis iuxta eoii neceflitate affignare applicare ac appropriare : ac fibi et i'uccefibribus fuis ius patronatus tam in Vi- 2 c 202 BULLAE [Appendix. cariis qua in Canonicatibus et prebendis erigendis huiufmodi rei'er- uare : ac alias in premiffis decori et uenuftati difte ecctie prouidere de benignitate aptica dignaremur • Nos igitur/ qui dudum inter alia uoluimus qd petentes beneficia ecctiaftica alijs uniri / tenerentur exprimere ueru ualore fecundu comunem extimatione tam bene- ficij uniendi qua illius cui uniri peteretur Alioquin unio non ua- leret : quiq^ felicem ecctia^ qua^libet ftatum intenfis defiderijs affectamus / ueru ualore annuu tam coenfe Capitularis di£te ecctie fantli Nicolai ac Canonicatuu et prebendai; et beneficicv erigendoi/ huiufmodi qua. dicla^ parroehialiu eecliaij prefentibus pro exprefib habentes . huiufmodi fupplicationibus inclinati / difcretioni ure per aptica fcripta mandamus quatinus uos uel duo aut vnus ufm / uocatis quoi/ intereft / de premiffis omnibus et fingulis eoT/q,, cir- cumftantiis uniuerfis au&oritate nra uos diligenter informetis : et li per informatione ipam ita efle reppereritis / cum confilio et con- fenfu di&i Comitis de fru&ibus redditib? et prouentib? diftaij par- rocbialiu ecctiaT/ / referuatis tamen fuper eis et ea^ fingulis portio- nibus congruentibus pro Tribus perpetuis Vicariis qui in di&is par- rochialibus ecetijs deferuire habeant in diuinis et cura. anima^ par- rochianoT^ ea^dem exerccre / et de quibus fe congrue fuftentare poffint in di&a ecctia fan&i Nicolai aliquos Canonicatus et pre- lx'iidas cum infignijs et iuribus Canonicalibus de nouo erigere : illifq^ pro dote de fruftibus predi&is prout uobis uidebitur fufficere affignare applicarc et appropriare / ac ctia dotem Prepofiture di&e ecctie faneti Nicolai li uobis uidebitur augere : et de diftis fruc- tibus parrochialiii ecctia^ aliquid illi applicare et appropriare / et etia de eifdem fruftibus fi ad hoc fufficientes erunt aliqua perpetua beneficia ecctiaftica line cura in di&a collegiata ecctia pro aliquibus Appendix.] ROMANAE. 203 cticis feu pbris in ilia inftituendis de nouo creare et inftituere : al- alia facere et ordinare prout uobis cum confilio et afienfu prediftis ac fecundum decus et honeftate difte ecctie fanfti Nicolai uidebitur falubriter expedire auftoritate nra curetis/ ita qd fimul uel fucceffiue cedentibus uel decedentibus difta-!/ parrocbialium eccliaT/ Reftoribus aut illas alias quomodolibet dimittentibus / liceat Prepofito Canonicia de nouo creatis / ac cticis et pbris inftitutis prediftis portione leu parte fructuu et reddituu prediftoi/ eos et fingulos eo^ iuxta ap- plicatione approbation? et ordinatione tunc faftas hui^modi tan- gentiu pofi'eflione auftoritate propria apprebendere et perpetuo retinere / diocefani loci et cuiufuis alterius licentia fuper boc minime requifita / necnon prefato Comiti eiufq>, beredibus et fuc- cefibribus ius patron atus feu prefentandi perfonas ydoneas tarn ad portiones feu Vicarias in fingulis parrocbialibus ecctijs prediftis re- feruandas qua ad Canonicatus et prebendas de nouo erigendos ac per- petua beneficia ecctiaftica inftituenda hui^modi tarn pro hac pri- maria uice qua alias quotiens ilia uacare contigerit eadem auftoritate nra referuare curetis : Ita tamen qd diftus Comes et eius fucceflbres perfonas per eum pro tempore ad Canonicatus et prebendas vica- rias et beneficia hui?modi prefentandas Prepofito difte ecctie qui erit pro tempore prefentare habeat : ipeq,, Prepofitus illas fi alias fuerint ydonee inftituere teneatur et debeat • Non obftantibus uoluntate nra predicla / necnon de certo Canonico^ nuinero difte ecctie fanfti / Nicolai ac Conftitutionibus et ordinationibus apticis/ necnon difte ecctie fanfti Nicolai / iuramento confirmatione aptica uel quauis firmitate alia roboratis ftatutis et confuetudinib? con- trariis quibufcunq,, / Aut fi aliqui fuper prouifionibus fibi faciendis de huiufmodi uel alijs beneficiis ecctiafticis in illis partibus fpe- 204 BULLAE [Appendix. ciales uel generates apiice fedis uel Legato^ eius litteras impetra- rint etia fi per eas ad inhibitions referuatione et decretum uel alias quomodolibet fit proceflum : quafquidem litteras ac procefius ha- l)itos per eafdem et quecunq, inde fecuta ad prcfatas ecctias uolumy non extendi : fed nulla per hoc eis quo ad afiecutione beneficioT/ alioi; preiudiciu generari: et quibuflibet privilegiis in- dulgentiis ac litteris apticis generalib? uel fpecialib? quoT^cunc^ tenof exiftant : per que prefentib? non exprefla uel totaliter non inferta effeft? eai/ irupediri ualeat quomodolibet uel diiferri et de quib? quoi/q^ totis tenorib? de uerbo ad uerbum habenda fit in nf is litteris mentio fpecialis • Prouifo qd di6te parrochiales ccctie propter ereftione liuiPmodi debitis non f'raudentur obfequijs et animal; cura in eis nullaten? negligatur • Nos enim ex nunc irritu decer- ning et inane ii fecus fuper hijs a quoqua quauis auftoritate fcienter uel ignoranter contigerit attcmptari • Dat Rome apud Sanftum- petrum Anno incarnationis dominice iDillenmoquadringentefimo- feptuagefnnoquiuto Quinto let Nouembii Pontincatus iiri anno Quinto ■ Q d Abbati liceat vti mitre annulo et ceterf id genus • 18. CLEMENS eps feruus fernof- dei Dile&is filijs Dauid Abbati et Conuentui it)onafterij ian&e Crucis de Edinburgh ordinis lanfti Auguftini Sanc-tiandree dioc" Salf et apticam ben • Expofcit ufe deuotionis finceritas et religionis promeretur honeftas ut tain uos quos fpeciali dilectione profequimur qnam CQonafterium urin dignis honoribus attollamus Hinc eft qd nos Carifiiini in xpo Appendix.] ROMANAE. 205 Hlij nri Roberti Regis Scotie ac Oris in hac parte fupplicatioui- bus inclinati ut tu fili Abbas et fuceeffores tui Abbates di&i ft)onafterij qui pro tempore fuerint roitra anulo et aliis ponti- ficalibus infignijs uti libere / necnon qd in di6to Cl)onafterio / cuius Abbates qui fuerunt pro tempore principales Capellani difti Regis effe coni'ueuerunt ficut afleritur / et prioratibus eidem coon- afterio fubie&is ac parrochialibus et alijs ecctijs ad uos comu- niter uel diuifim pertinentibus quamuis uobis pleno iure non fub- lint / benediclionem folennem poll coilTa^ veipero^ et coatutina^ folennia dummodo in benedic~lione huiul'modi aliquis Antilles uel fedis aplice legatus prelens non fuerit elargiri poffis felicis recor- dationis Alexandri pp iiij predecefforis nri (pie incipit Abbates et alijs quibufcunq,, Conllitutionibus apticis in contrarium editis nequaquam obllantibus / uobis et eifdem fuccelToribus aucloritate aptica de lpeciali gratia tenore prefentium indulgemus • Nulli ergo omnino hominum liceat banc paginam nfe conceflionis infi'ingere uel ei aufu temerario contraire Si quis autem hoc attemptare pre- fumpferit indignationem omnipotentis dei et beatoi^ Petri et Pauli ApioT^ eius fe nouerit incurfurum • Dat • Auinioii vj kl Augulli Pontificatus ri Anno Primo • CLEMENS • PP. VII- CARTAE EX VARUS APOGRAPHIS. Confirmatio Roberti Epiicopi de eeelefia de Bathkate • 1. Robertus Dei gratia liumilis minifter eclefie Sancti Andree omnibus fan&e matris eclefie filijs falutem ct Epifcopalem bene- di&ionem • Seiant oranes tam prefentes quam futuri me dedifTe et prefentis carte munimine eonfirmaffe eclefie fan&e crucis de Edinburgh et canonicis ibidem Deo fervientibus ecclefiam de Batli- kate • cum una carucata terre et cum omnibus ad earn jufte per- tinentibus icilicet in decimis in pratis in palcuis in molendinis et in omnibus alijs re&itudinibus fuis • Teftibus his T. Archidia- cono Laudonie • Cl). Archidiacono San6ti Andree • magiftro Hene- rico • Johanne nepote Ej)ilcopi • R • de Boiled • Nicolao clerico • Thore de Nafone de Lynton • R • janitore do Edinburgh • 208 CARTAE EX [Appendix ii. Carta Galfridi de OQalevil de duabus bovatis terre • 2. Galfridus de Ct)alevil omnibus bominibus fuis amicis et vicinis i'ahitcm • Sciant tam futuri quam prefentes me conceffifie et hac niea carta confirmaffe ecclefie fan&e crueif de Edinburgh et can- onicis ibidem Deo servientibus • ii • bovatas terre de terra que fuit OQaluet uer et de alia terra que propinquior jacet illi terre in perpetuam elimofinam ficut illam perambulavi coram Willelmo abbate eclefie fan&e crucis et Willelmo priore ejufdem loci et Roberto fratre Richardi epifcopi fan&i Andree et Rogero fratre de Newbotle • Willelmo capellano de Libortun • Willelmo prepofito vicecomitis de Alexandre bumio • Vicecomite Galfrido • Tenendam ita libere et quiete ficut liberius et quietius dare pofium • Teftibus Randulpho de Sulis • Radulpbo Abbate • A • • • • de Edinburgh • Gregorio filio Galfridi Vicecomitis • Ricbardo bangeduel • apud Caftellum puellarum • Carta i\)alcolmi Regis • 8. Cl)alcolmus Rex Scotie omnibus probis hominibus totius terre fue clericis et laicis lalutem • Sciant prefentes et futuri me in perpe- tuam elymofinam dediffe et bujus mee carte teftimonio connr- niafTe Deo et eclefie fan&e crucis de Caflello puellarum et Willelmo Abbati et ejus fuccefToribus et canonicis ibidem Deo lirvientibus eclefiam de Backet cum terra ilia tota quam Galfri- di^ • !• Malvil et Algray vicccomes de Lynlythcw jjrefato Abbati Appendix ii.] APOGRAPHIS. 209 perambulaverunt die ilia qua eos mifi videre terram eandem • quare volo et firmiter precipio ut idem Abbas Willelnms et ejus fuc- ceflbres cum canonicis prefatis eclefiam prenominatam cum ter- ris et decimis et cum omnibus aliufmodi re&itudinibus fuis et pertinentiis ita libere et quiete ita plenarie et pacifice habeant et poffideant ficut aliqui eclelie prelati aut canonici five monacbi in terra mea liberius et quietius plenarius melius et pacificentius eclefiam aliquam habent et pofiident • Teftibus Alfrido abbate de Strivelyne • "Waltero filio Alani dapifero • Nicolao camerario • Ricardo capellano • Galfrido de Malveill • apud caltrum puellaruni • Carta Ricardi epilcopi fancti Andree de Eiglefbrec • i. Ricardus Dei gratia ecclefie fan&i Andree lmmilis minifter uni- verfis fan&e matris ecclefie filijs totius diocefis lue lalutem • Sciant tarn pofteri quam prefentes nos in plenario capitulo noftro cum concilio et affenfu cleri noftri dedifle et prefenti fcripture munimine confirmafle eclefie Sancte Crucis et canonicis ibidem Deo fervientibus ecclefiam de Eiglefbrec que Varia Capella dici- tur • et totam terram quam nos ibi liabuimus vel aliquis ante- cefibrum noftrorum • cum omnibus eclefie et terre prenominatis jufte pertinentibus • pro animabus regum David JNIalcolmi et antecefibrum noftrorum Roberti Arnoldi et avunculi noftri Alu- uini et cunftorum fidelium in perpetuam elemofinam fingulis annis Reddendo de terra iupradi6ta unam petram cere capelle noftre et fucceffbrum noftrorum ad Pentecoften • Quare volu- mus et precipimus ut predictam eclefiam et terram prenomina- 2 D 210 CARTAE EX [Appendix ii. tarn liberam et quietam ab omni exa&ione habeant et poffi- deant • falvis epifcopalibus de ecclefia et redditu prenominato de terra • His teftibus Galfrido abbate de Dumfermeline • Jobanne abbate de Caleho • Ofberto abbate de Jedewurde • Andrea arehi- diacono • Cl)agiftro Ofberto de Merty • Waltero priore de Caleho • Aiulfo decano • Roberto fratre Epifeopi • Jobanne nepote Roberti epifcopi • Roberto Sewlfi filio de Pert • magiflro Ofberto • Alex- andre capellano • magiftro Abraham • Henrico capellano Arehi- diaconi • Hec donatio facia eft in plenario capitulo apud Berwick celebrato anno Incarnationis Domini OQCLXVI • De Slepariffeld - "). Ricardus Cumin omnibus filiis see matris ecctie i sat • Sciant tain polri qm ^sentes me afienfu \ confilio Heftikt uxoris mee t he- redum meoT/ dedifle T: hac carta mea eonfirmaffe deo "t ecctie Sanfte crucis de Edenefburc t canonicis ibidem deo fervientibns in libam \ ppetuam elemofinam p anima regis David "t henrici Comitis \ Regis OQalcolmi t p ialute reg Wifti T: BrD fris fui T: p falute mea T; uxoris mee 1 heredum meoi/ t omnium anteceflb^ t fucccftoi/ noftroi/ totam rram ab capite Kingefeteburne ficut defcendit in Linam 1 ficut Lina defcendit uiq, ad Biggeresford • \ fie p magnam viam usq,, ad proximum torrentem iuxta crucem T: ficut torrens defcendit in Pollentarf t ficut Pollentarf ad magnum CQob defcendit "t fie p magnum ft)os ufq,, ad Alreburne t ficut Alreburne afcendit ad occidentem Cl)enedi6te • t ita ad loca vetuni scallgaruin • "t ita ad lapidem Catti • "t ita ad cape! Pollen- Appendix ii.] APOGRAPHIS. 211 tarf ■ 1 ita ad Kingeffeteburne • Volo itaque ut p\li&i Canonici pnominatam tram p fnlictas diuifas habeant t poflideant cum libtate faciendi molendinum "t cetis libtatib? uniufis q"s aliq^ elemofina meli 9 habet in regno Scocie • et ita qct ego 1 heredes mei tram p\iominatam T: canonicos fJfatos erga nos de omi seruicio t consuetudine q^etos elamauimus t erga regem 'i balliuos fuos adq'etabim? de ofiii seruicio t fclari exa&ione ad tantum rre ptinenti • Hiis Teftib3 Rodbto filio Seulfi 3 Pert • BB ffrbiPo de linlidcu • Rodbto capellano • Odinello t Simone filiis meis • T: Henrico Reuel • Laurencio clerico • Rogero psona de Rule • Hel^i fenefcallo de Lintun • t aliis q"m plurimis boni teftimonii uiris • Donaco de Slepfeld • 6. B'B' de Lyndefey omib3 filiis fee mat a s ecciie fall • fciant tarn pofteri q' r m pYentes me conceffiffe t bac carta mea confirmaffe deo 1 ecciie fee crucis de Edenb z c • t canonicis ibidem deo feruientib3 1 feruit z is • In liberam t ppetua elemofina totam illam rram fcilj de Slapfeld q' r m Ricard? cumin eis in liberam elemofinam dedit t carta fua confirmauit • Hiis videlicet diuifis • Totam tram a capite Kyngeffeteburne ficut defcendit in linam • *t ficut lina defcendit vfq,, ad Biggerefforde t fie p magnam viam ufq,, ad pximfi torrentem iuxta cruce • T; ficut torrens defcendit in Pollentarf • \ ficut Pollentarf ad magnum mos descendit • \ fie p magnum mos usq, ad Alreburne • t ficut Alreburne afcendit ad occidentem OQenedifte • t ita ad loca ue?um fcalingarii • 1: ita ad lapidem Catti • 1 ita ad capct Pollentarf • t ita ad Kingeffeteburne ■ Volo 212 CARTAE EX [Appendix n. itaq^ ut fnlci Canonici fmominatam tram p fnVptas diuifafl quiete habeant libere poffideant cum libertate faciendi molciuliimm 1 cetis libertatib^ uniufis q' r s aliq* elemofina melius habet in regno Scocie • Et ita qd ego T: heredes mei tram fmolatam • "t eanonicos pYatos erga nos de omi seruicio t conluetudine qVtos "t liberos clamauim? • t erga diim Regem 1; balliuos eius de oini feruicio t fclari exaceione ad tantu tre ptinenti adquietabim? ficut in cartis Ricardi Cumin \ Wirli Cumin fit fui continet 2 • Hiis teftil>5 Walto de Kungeltun Johe 1 Rolando militib3 • Rad t Robto capptis • .Tobe Albo • Rad de Ribeft • Oliuero i'enefcallo • t multis aliis • Carta Willelmi de Veteri ponte de Okeleffas • 7. Omnibus fan&e matris ecclefie filijs et fidelibus Willelmue de Veteri ponte l'alutem • Notum fit tarn prefentibus quam futuris me pro lalute domini mei regis Willelmi et regine et filij eorum Alexandri et pro lalute animarum regis David et regis A)alcolmi et comitis ITcnrici et pro lalute anime mee et pro animabus patris mei et matris mee et pro lalute animarum predeeeflbrum meorum et fuceefforum univorlbrum dedifle et conceffiffe et hac mea carta confirmafiTe Deo et Sancte Cruci de Edeneburg et canonicis ibidem Deo l'ervientibus et fervituris in puram et perpetuam ele- mofinam totam terram meam de Okellias cum omnibus juftis divilis l'uis et rationabilibus pertinencijs in boico et piano in prajbis et pafcuis in moris et ninrdijs in vijs et femitis in aquis et itangnis in lacubus et petarijs in terra culta et inculta • Tenendum fibl jure perpetuo adeo libere honorilice plenarie quiete et lblute Appendix ii.] APOGRAPIIIS. 213 ab omni fervicio confuetudine auxilio exercitu et exa&ione at aliqua elemofina in toto regno fcotie tenetur et poffidetur aut teneri debet vel poffideri • lalvo fervicio domini Regis de me et heredibus meis • Ita tamen quod medietas redditus tocius hujus terre annuatim dutur ad Mandatum pauperum quod fit in Cena Domini • altera medietas ad opus ecclefie ufque ad ipfius operis confumacionem • que tunc per confilium Abbatis et conventus in majoribus domus neceflarijs diftribuatur • Hijs teftibus Michaele fflandrenfe vicecomite de Edeneburg • Waltero capellano Regine • Walro et Hutredo de Hadintoun et Boultoun capellanis • Walto Giffard • Walt o medio de Veteri ponte • Adam de Haftinges • Arke- tillo de Mannvers • Herberto de camera- Ricardo Flintbard- Wal- deuo de aula de Berewic • Dikin incifore • Hugone Flintbard et alijs quampluribus • Carta Edgari filij Dofnaldi de ecclefia de Dalgarnoc • 8. Edgarus filius Dofnaldi omnibus in Cbrifto fidelibus tarn pre- fentibus quam futuris in Domino falutem • Noverit univerfitas veftra me dediffe conceffine et hac prefenti carta mea contir- mafie Gilliberto nepoti meo ecclefiam Sancli Cl)ichaelis de Dal- garnoc in liberam et puram quietam et perpetuam elemofinain • cum terris et capellis • cum decimis et oblationibus • cum obventionibus et ceteris omnibus ad eandem ecclefiam pertinen- tibus • Tenendam de me et heredibus meis adeo libere et quiete semper et perpetue plenarie et honorifice ficut aliquis in epif- copatu Glafguenfi liberius et quietius plenarius et honorificen- 214 CARTAE EX [Appendix ii. tius aliquam ecclefiam tenet et pofiidet • Teftibus hiis Waltero de Wellam • Radulfo decano de Diimfreis • Ada filio Hawis • Gillioneill filio meo • Dofnaldo filio meo • ft)atheo clerico • Gille- crift Judice • Patin M c Gillenef • Aliuegan capellano de Killof- l)ern • ft)urcbereacb prefbitero S. Carpre de Dunefcor • Confirmatio regis Alexandri de terra de Kynard • 9. Alexander Dei gratia rex Scotorum omnibus probis hominibus totius terre fue falutem • Sciatis nos conceflifle et hac carta noftra confirmafle conventionem faftam inter Abbatem et conventum de Sanfta Cruce ex una parte et Willelmum de Kolevile ex altera de tota terra ejufdem Willelmi de Kynard quam idem Willelmus dimilit ad firmam prediftis Abbati et conventui • tenendam eifdem a termino Pentecoftes anni gracie millefimi ducentefimi vicefimi noni ufque ad terminum fex annorum eompletum ita libere et quiete ficut cyrographum inter cos confeftum jufte teftatur • falvo fervicio noftro • Teftibus • CI) • Cancellario • Thoma de Laftalrick • Thoma de Haya • David CVhriicallo • Johanne de Haya • (X)alcolmo Lockard • Alexandre de Lambertun • apud caftrum puellarum xv die Septembris anno regni domini Regis quinto decimo • Carta David CDariichalli in efchambium prati de Ilarde ISIedwe • 10. Omnibus Crifti fidelibus prefens fcriptum viluris vel audituris David Marifchallus domini regis falutem • novcritis me conceffifle Appendix ii.] APOGRAPHIS. 215 et hac prelenti carta mea confirmafie Deo et ecclefie San&e Crucis de Edeneburg et canonicis ibidem Deo lervientibus et fervituris • in efchambium duarum acrarum terre que pertinent ad capellam de Croftorfin que jaeent inter culturam meam de frumento • pratum illud quod jacet inter divifas fuas de Salcut quod Angliee vocatur Harde Medwe • Quare volo quod di6ti canonici teneant illud pratum in perpetuum fine calumpnia ita libere fieut ipfi tenuerunt prediftas duas acras que pertinebant ad predi&am capellam luam • et in hujus rei testimonium figillum meum huic fcripto appofui • Teftibus Fergufio de Glencarn • Thoma de Laftal- rick • Henrico de Brad • Ricardo de Dodinifton • Waltero Marif- cballo • Ricardo filio meo • Gerardo de Cory • et Johanne de Quenci • Roberto de Fontibus et multis alijs • Carta Philippi de Euermel de terris de Romanoch • 11. Philippus de Euermel fecundus omnibus lanfte matris ecclefie filijs lalutem • Sciant tam futuri quam prefentes me dedifle et hac mea carta confirmafie Deo et ecclefie San&e Crucis de Eden- burgh et canonicis ibidem Deo fervientibus totam illam terram quam tenuerunt de patre meo in Romanoch et coluerunt i]»fi et homines fui • ficut melius earn tenuerunt die uua aut nofte tempore patris mei • Preterea do eis in incrementum pro anima patris mei et pro animabus predecefibrum meorum et pro l'alute anime mee et animarum fuccefibrum meorum terram que jacet contennina et proxima terre eorum ex aquilonali parte totam ficut extendit fe ad latitudinem terre fue ufque ad divifas terre mee 216 CARTAE EX [Appendix ii. et Lynton • Similiter et illam que eft contermina et proxima terre fue ex auftrali parte totam fcilicet ficut extendit fe per lon- "itudinem terre fue ufcme ad divifas et terminos terre mee • Et com- munem pafturam in tota Romanoch ad raille oves et ad fexaginta animalia et ad haracium fuum et ad pecunias hominum luoruni in fupradicta terra manentium • et fi ipfi forte non habuerint ibi oves i coneedo ut babeant ibi centum animalia in loco mille ovium • et fi habuerint ibi oves et non plenarie mille i quotquot defuerint in loco decern ovium unum animal habeant • et fi haracium fuum ibi non fueruit i in loco unius cujufque eque unum animal habeant • Et coneedo ut ipfi five homines fui colant incrementa predic- tarum terrarum ubi potuerint et voluerint ficut reliquam terram fuam • Volo itaque et coneedo ut ipfi fupradiftam terram cum incrementis et cum communi paftura ut fupradictum eft pofii- deant et teneant de me et heredibus meis cum ayfiamentis fills omnibus in bofco et piano • in aquis et pratis et pafcuis • in focali • in liberam et puram et pcrpetuam elemofinam liberam et quiotam ab omni exercitu et expeditione et omni forinfeco fervitio et auxilio et operatione et feculari exa&ione ita quod ego et heredes mei poll me adquietabimus in perpetuum et re- fpondebimus de omnibus fervitijs et accidentijs que ipe&ant vol fpcitare potcrunt verfus predi&am terram aut animalia que in oa funt vel erunt ita quod prefati canon ici aut fui qui in terra ilia manebunt nicliil michi vel heredibus meis aut alicui viventi de predicta terra faciant • nifi cum ad molendinum meum venerint ibi ad fextumdecimum vas molont fine aliqua molendini operatione • hiis teftibus domino Willelmo cancellario domini Regis • Ilugone de Prebenda et aliis • Appendix ii.] APOGRAPHIS. 217 Carta Radulphi de Eucrmel • j a Omnibus fanfte matris eclefie filijs prefens fcriptum vifuris vel audituris Radulphus de Vermel filius Philippi fecundi de Ver- mel eternam in Domino falutem • Noverit univerfitas vcftra me pro anima Philippi patris mei et antecefforum meorum et pro fa- lute mea propria et omnium fucceflbrum meorum concefliffe et carta prefenti confirmaffe Deo et San&e Cruci de Edenburgh et canonicis ibidem Deo fervientibus donationem quam eis fecerunt avus et pater metis fuper terra de Romanoch cum augmento quod ego eis addidi et omnibus pertinentijs ad illam fpe&antibus per omnia licut carta et confirmationes cartarum quas hide habent teftantur • Tnfuper conceffi et ratam et gratam habui et prefenti carta confirmavi compofitionem faftam inter ipfos canonicos San&e Crucis et monachos de Neubotle fuper excambio jam difte terre de Romanoch pro terra de ft)unclouen • et ad inftitutionem eorundem canonicorum admifi prediftos monachos de Neubotle in veram et plenariam poffeflionem omnis terre et omnia juris quod habuerunt canonici in terra de Romanoch focundum tenorem cartarum et confirmationum quas inde habuerunt et ipfi monachi refignaverunt • Et ego et heredes mei totam fupradiftam terram de Romanoch cum omnibus pertinentijs fuis ficut liberam et puram et perpetuam elemofinam antecefTbrum noftrorum et noi- tram fupradi&is monachis de Neubotle et fuccefforibus fuis in per- petuum warantizabimus contra omnes homines et omnes feminas et de omni fervitio defendemus • In cujus conceflionis confirma- tions warantizationis et defenfionis teftimonium prefens fcriptum 2 E 218 CARTA E EX [Appendix ii. figilli mei munimine roboravi • liiis teftibus domino Willelmo epif- eopo Sancli Andree • domino Hugone epifcopo Dunkeldenfi et aliis • Inflrumentum Ct)atthei decani Dunkeldenfis de ecclefia de roel- ginge • 1 3. Sciant omnes tarn futuri quam prefentes ad quos prefentes littere pervenerint quod ego Cl)attheus decanus domini Hugonis Dei gratia epifcopi Dunkeldenfis prefens fui in villa de roellginge in die Sanfti Nicolai eodem anno quo mortuus fuit comes CV)alcol- mus de fyfe et ibi vidi et audivi tam in prefentia mea quum in pre- fentia domini Stephani domini de Ct)elginge et multorum aliorum virorum ubi Walet perfona de Ct)elginge renunciavit perlbnatui ecclefie ville predifte et eandem eeclefiam in manum domini Willelmi filij Nicolai canonici iacrifte ecclefie Sanfte Crucis re- fignavit per clavem et feram et per calicem predifte ecclefie • Ego vero • Ct) • decanus ex precepto domini mei Epifcopi ftatim pod refignationem difto domino Willelmo faftam de eadem ec- clefia prediftum dominum Willelmum canonicum in prediftam eeclefiam feifivi et eundem ficut perfonam autoritate domini mei Epifcopi in pi en am pofieflionem illius ecclefie inflitui • Qui poft refignationem ei faftam et pofiefiionem eidem autoritate epifco- pali reformatam prefentiam domini Pape appellavit ne quid liceret in prejudicial!] juris fui de predifta ecclefia • fubjiciens tam fe quam ecclefiam prediftam proteftioni domini Pape • Ifta et vidi et audivi ego Ct)attlieus decanus domini Epifcopi Dunkeldenfis una cum domino Willelmo tunc temporis capellano de Cl)elginge et Appendix n.] APOGRAPHIS. 219 domino Stephano de OQelginge et cum multis alijs • Et in hujus rei teftimonium prefens fcriptum figillo meo corroboravi • Indent z a it? abbate fee c u cf t d m Jacobu de Douglas de Pris de Petyndrech • 1 4. Hec indentura facta apud roonafleriu fancle crucis de Edynburgfc xviij die mens Maij anno dni miltmo trecetefimo feptuagefio lep- timo teftat 2 q talis couencio facia fuit inter venerabil viru dfim Johem pmiffione diuina abbate coonafterij fee crucis de Edynburgfc ex pte vna et nobile dfim Jacobu de Douglas dfim de Dalkeitb milite ex pte altera videlicet q, dcus dns Johes abbas cu cofenfu et afT uentP affedauit et ad firma dimifit dco diio Ja- cobo de Douglas tota. Pra fua de Petyndrech ad tminu qui annoru plenarie coplendo-^ p dece Iibris fterlingo^ didto dno abbati vel fuo certo actornato fingiis anis f ad fefta Pen- tecofb 1 fci coartini in hyeme p equales porciones faluis tn dco dno abbati coolendlo bladoi/ cu quatuor vaccis t vno equo roolen- dino fullatico cu quatuor vaccis et uno eq° • tra bracina cu quatuor vaccis t vno equo 1 rra ad fe ptinete I coi paftura carbonaria cu nemore t merica quas dcus dns Jacob? tenebit 2 defende coalefcores fures T; alios delinquetes punire t caftigare tanq^ p fuis tris fi (jui fuint Ifra rminu fmotat • Et fi liceat dco diio abbati infra dem ter- minum fodere aliqua. carbonariam feu alias carbonarias vbi melius fibi placuerit faciet fine ipedimento dci diii Jacobi vel alterius pfone ex pte fua • Etia. dcus dns abbas babebit liberu int"itu 1 exitu et paftura T coi paftura cii alalib3 ppMs p tepore ibide exiftent necef- 220 CARTAE EX [Appendix ii. faria cariando ad pprios vfus • venietes aute ad emedu carbones libera habebunt int°itu "t cxitu line ipedimento alicuius pfone • Ter- mino vero int°it? dci dni Jacobi I dcam tra incipiente ad fellu pen- tecoft 3 px futuf poll da? pnciu • Termino vero p a me folucois eiufde ad fellu pentecolles proximii inde feques Et li pdcus dns Jacobus de Douglas infra termlu p commune guerra Ipediat 2 quomin? dca Vra gaudere potit q. fiet libi p dcm dnm abbem fonabilis allocacb p vifii t iudiciu fidedignoij circuvicino^ • Et li cotingat ipm dnm Jacobu Ifra fJfatu terminu ab hac luce decedere quod ablit p dcum dnm abbem nc p alique aliu noie fuo aliquod fet dca tra de petindrech libere et quiete line ipedimeto ali- cuius pfone ex pte dci diii de Douglas ad man? dci dni atjbis t puetus • In cu\9 rei teftiom huic pti indenture • • • figillu dci dni abbatis ell appefu dat loco \ die t anno fup' r di£t° • Carta David Flemyng de quinquaginta libris del Carfs • j. Robertus Dei gratia rex Scotorum • omnibus Sciatis nos dediffe • • • • dilefto confanguineo noftro David Flemyng pro fervi- tio fuo nobis impenfo et pro toto tempore vite fue impendendo quinquaginta libras fterlingorum annui redditus nobis debiti et exeuntis per manus religioforum virorum Abbatis et conventus et eorum fuccefforum monafterij Sancle Crucis de Edinburgh qui pro tempore fuerint annuatim de dominio terrarum fuarum del Carf cum pertinentijs infra vicecomitatum de Stryvelyne pro- portionaliter ad fefta Pentecolles et Sancli Martini in hyeme Appendix ii.] APOGRAPHIS. 221 Tenendas et habendas diclas quinquaginta libras annui redditus eidem David et heredibus fuis de nobis et heredibus noftris in perpetuum in feodo et hereditate libere quiete plenarie integre et honorifice bene et in pace annuatim et proportionaliter levan- das et percipiendas per manus dictorum religioforum virorum qui pro tempore fuerint de diclo dominio ad fefta fupradi&a in uluali moneta re nulla fit ipfo jure • Item quod dictus capellanus fiic inftitutus teneatur ad perfonalem et oontinuam refidentiam in capellania predifta non obftante qua- cunque difpenfatione alias capellania vacet ipfo fafto • Et fi capellanus prediftus ad aliquod beneficium curatum promoveatur et illud acceptaverit eo ipfo capellania predifta fit privatus • Item quod capellanus prediftus omni die quo difpofitus eft per fe ipfum unam miffam celebret alias per alium faciat celebrari quamdiu facultates difte capellanie ad lioc fuppetere poterunt fine fraude et quod dicat cotidie Placebo et Dirige cum Commendatione animarum exceptis diebus privilegiatis pro animabus fupra- diftis ■ Et fi contigcrit diftum capellanum concubinam publice detinere per annum predifta capellania lit privatus anno revoluto line pluribus • quod diftus capellanus non fit preibyter parochialis quomodocunquc ■ quod fi contrarium fecerit noftre ordinationi lupradiftc capellaniam ipfam vacare decerno eo ipfo ut premit- titur ■ In cujus rei tcflinionium figillum meum prefenti carte mee eft appenfum apud Edinburgh primo die menfis Decembris anno Domini Millefimo quadringentefimo vicefimo tertio • Quam qnidem cartam et fingula contenta in eadem in omnibus punftis fins et articulis modis conditionibus ac circumftantijs fuis qui- buscunque forma pariter et effeftu in omnibus et per omnia pro falute anime noftre et animarum omnium predecefiorum et (be- Appendix ii.] APOGRAPHIS. 233 cefibruni noftrorum ac omnium prefcriptorum approbamus ratifi- camus mortifamus et ad manum mortuam in perpetuum con- firmamus • nihil faciendo di&us capellanus qui pro tempore fuerit nobis et fuccefforibus noitris nifi tantum orationum fuf- fi-agia devotarum • In cujus rei teftimonium prefenti carte noftre figillum noftrum fecimus apponi • hijs teftibus reverendo in Chrifto patre Johanne epifcopo Glafguenfi eancellario noftro • magiftro Willelmo Foul noftri privati figilli cuftode • Johanne Forreftar camerario noftro Waltero Ogylvy thefaurario noftro Roberto Law- eddre jufticiario noftro militibus • Jacobo de Dundas et Georgio de Creichton fcutiferis • Apud Edinburgh primo die menfts Sep- tembris anno regni noftri vicefimo primo • Carta confirmationis Johanni Forftare de terris de Badlormy • 22- Jacobus Dei gratia rex Scotorum omnibus probis hominibus totius terre fue Clericis et Laicis falutem • Sciatis nos approbate ratificaffe et per prefentes confirrnafle donationem illam et con- ceflionem ac venditionis titulo alienationem illas quas fecit Jo- hannes de Murrefe de Ogylface dilefto et fideli noftro Johanni Forftare militi magiftro hofpitij noftri / de totis terris fuis de Badlormy cum pertinentijs intra vicecomitatum Laudonie in con- ftabularia de Linlithgu • Tenendis et habendis predifto Johanni heredibus fuis et affignatis de Abbate monafterij Sanfte Crucis de Edynburgh in feodo et hereditate in perpetuum • per omnes re6las metas et divilas fuas cum omnibus et fingulis libertatibus commoditatibus ayfiamentis et juftis pertinentijs quibufcunque 2 G 234 CARTAE EX [Appendix n. ad eafdem terras fpe&antibus feu jufte fpe&are valentibus quo- modolibet in futurum adeo libere et quiete pleriarie integre et honorifice bene et in pace ficut carta difti Jobannis de Murref fibi exinde confe&a in fe jufte continet et proportat / falvo fervitio noftro • In cujus rei teftimonium prefenti carte noftre confirma- tionis magnum figillum noftrum apponi fecimus • Teftibus reverendo in Clirifto patre Willelmo epifcopo Glafguenfi cancellario Scotie / carifiimo avunculo noftro "Waltero comite Atholie / Johanne de Setun / Waltero de Ogylvy militibus / et magiftro Jobanne Came- roun fecretario noftro • Apud Edynburgh decimo die menus Julij anno Domini millefimo quadringentefimo vicefimo quarto et regni noftri decimo nono • Confirmatio fuper carta mortificationis Abbatis Sancte Crucis facta pauperibus in capella San6ti Leonardi • 23. Jacobus Dei gratia rex Scotorum omnibus probis bominibus totius terre fue Clericis et Laicis ialutem • Sciatis nos quandam cartam fundationis donationis et conceffionis fa&am per venera- ltilem in Clirifto patrcm Robertum Bellanetyn abbatem monaf- terij noftri Sanfte Crucis prope Edinburgb et religiofos viros conventum ejufdem unanimi confenfu et aflenfu capitulariter ertno-rofratos ac cum confenfu et aflenfu reverendiflimi in Clirifto patrie noftrique confiliarij predilefti Willelmi arcbiepifcopi Sanfti Andree totius regni noftri primatis ac legati nati eorumque ordi- narij fub ipforum abbatis et conventus figillo communi ca])ituli ac figillo communi capituli di&i reverendiflimi patris / in laudem Appendix ii.] APOGRAPHIS. 235 et bonorem Dei omnipotentis gloriofiffnneque Virginis. Marie et San&i Leonardi confefforis ac omnium fan&orum / pro falute ani- marum in ipfa carta fpecificatarum , fex pauperibus fenibus et vale- tudinarijs viris et eorum fuccefforibus in domo eleemofynaria ex auftrali parte capelle di6te San6ti Leonardi prope Edinburgb fundata refidentiam facientibus de et fuper eorum le&is lodicibus coopertorijs et ceruicalibus et de quatuordecim folidis eis beb- domadatim dandis et de duabus croftis terre ac viginti folidis annui redditus cum pertinentijs inferius clare lpecificatis etiam eis datis et conceffis in puram et perpetuam eleemofynam / necnon cuidam capellano et fuis fucceflbribus in prefata capella San&i Leonardi divina celebranti et in perpetuum celebraturo de quadam magna manfione terra five edificio fubtus et fupra cum ortis ejufdem et fuis pertinentijs/ actriginta tribus folidis et quatuor denarijs an- nui redditus annuatim de alia terra levandis / prout fubtus patet de mandato noftro vifam le&am infpeftam et diligenter examinatam fanam integram non rafam nee cancellatam nee in aliqua fui parti; fufpe&am ad plenum intellexiffe fub hac forma • Omnibus banc cartam vifuris vel audituris Robertus Bellanetyn permiffione divina abbas monafterij Sancle Crucis de Edinburgb et ejufdem loci con- ventus ordinis San6ti Auguftini Sancli Andree diocefis falutem in Domino fempiternam • Cum viros ecclefiafticos et precipue re- ligiofos incumbit aclibus maxime virtuofis ac pijs caufis et meritorijs infiftere / bine eft quod donlus eleemofynaria ex auftrali parte capelle Sancli Leonardi confefforis prope burgum de Edinburgb infra noft- rum territorium et baroniam de Broucbtone de fuftentatione fex pauperum fenum et valetudiuariorum virorum cum fuis leftis et lodi- cibus ad baec aptis ab antiq'uo fundata / tandem progreffu temporis 236 CARTAE EX [Appendix ii. per guerras et alia ineommoda diruta inculta ct inhabitabilis fafta et pio dereli&a ab ufu et babitatione dimifTa et ut fie per prede- eeflbres ufucapta a tempore de eujus contrario memoria bominum non oxiftit. Quam quidem capellam ejufque domum eleemofynariam in domibua edificijs ceterisque fuis pertinentijs reparare reficere et quodammodo in datum priftimim Domino duee reftituere et fex viros pauperes fenes et valetudinarios in eadem inftituere et imponere intendimus / quos die date prefentium nominavimus et in dicta domo eleemofinaria impofuimus et unicuique eorundem inium leftum ligneum cum lodicibus et eoopertorijs ad hoc aptis aflignavimus et dedimus • Eapropter noveritis nos unanimi confenfu et aflenfu capitulariter congregatos devotionifque pietatis et cbaritatis zelo niutos / et ad hoc accedente confenfu et aflenfu reverendiflimi in Cbrifto patris et domini noftri domini Willelmi miferatione divina archiepifcopi Sanfti Andree legati nati et primatis totius regni Scotie noftrique ordinary / in laudem et honorem Dei omnipotentis gloriofeque Virginis Marie et San&i Leonardi confeilbris ac omnium fanftorum necnon pro falute animarum recolendememorie .lacobi tertij regis Scotorum et Margarete fue confortis et regime ac illuihifiinii principis et domini noitri Jacobi quarti moderni regia Scotorum fuorumquc fratrum predeceflorum et fucceflbrum fuorum necnon fundatorum ditti loci ac pro falute animarum noftra- runi predeceflorum ct fucceflbrum noflrorum abbatum et conven- tuum dicti noftri monafterij eorumque omnium pro quibus debitores fumus et omnium fidelium dcfunclorum ' dedifle conceflifle et bac prefenti carta noftra confirmafle necnon dare conceaere et bac pre- fenti carta noftra confirmare prediclis iud nos detineamus five detineant vel in noftros feu fuos ufus convertere prefumamus feu prefumant ' fed ad fuftentationem diclorum fex pauperum et fenum virorum et capellani difte capelle qui pro tempore fuerint ut pre- mifl'um eft integre conferventur • Et volumus quod difti pauperes et fenes difte domus eleemofinaric et fimiliter ipfe capellanus difte capelle qui pro tempore fuerint poffint et valeant fupradiftae terras ipforum Patricij Bichardfon et Thome Carfen cum per- tinentijs de quibus difti annul redditus debentur in defeftu non folutionis eorundem in forma et effeftu juris lucrari et pro pre- Appendix, ii.] APOGRAPHIS. 241 di&is annuis redditibus diftringere et namare totiens quotiens eis vifum fuerit opportunum / et quod di&i pauperes et fenes ad con- tinuam refidentiam apud dictam capellain et domum eleemo- fynariam arceantur / et quod nee ipfi nee capellanus difte capelle qui pro tempore fuerit habeat feu babeant poteftatem loco fui alium feu alios in eifdem fubftituere fed tenebuntur per fe perfo- naliter apud predictam capellam et domum eleemofinariam divina et orationes miniftrare et fundere • Tenebitur etiam dictus ca- pellanus qui pro tempore fuerit cum difpofitus fuerit mifTam cotidianam infra dictam capellam celebrare • Et fi remiffus fuerit et non celebraverit per fpatium quindecim dierum cum fanus et incolumis fuerit extunc dicta capellania vacabit et alter capellanus in eadem ut premiffum eft inftituetur • Et fi ipfe capellanus qui pro tempore fuerit focariam feu concubinam detinuerit hoc cognito et notorio vacabit ipfius capellania predicta • Et fi contigerit ipfum capellanum ad aliquod aliud uberius beneficium aut aliquam aliam curam aliquatenus promoveri volumus quod immediate poft hoc va- cabit ipfa capellania et quod alter capellanus ad eandem ut dictum eft inftituatur qui quidem ad divina fervitia modo fupradicto arceatur • Et volumus quod dictus capellanus et fui fucceffores qui pro tempore fuerint in principio fue miffe teneantur populum exorare ut dicant unum Pater nofter cum falutatione angelica pro fuis fundatoribus et animabus omnium prediftorum • Tenebitur etiam dictus capellanus omni bebdomade femel videlicet feria fexta per fe vel cum focio privato modo celebrare Placebo et Dirige cum novem lectionibus pro animabus omnium predictorum et cum dif- pofitus fuerit omni fecunda feria miffam de Requie pro defun6tis celebrare nifi duplex feftum live novem lectionum aut legitimum 2 H 242 CARTAE EX [Appendix n. impedimentum interveniat • Et etiam tenebitur idem eapellanus in die obitus noftri abbatis antedifti fingulis annis Placebo et Dirige cum mifta de Requie in craftinum privato modo celebrare et in fine lue miffe poft evangelium in principio dicat pfalmum E profnndis / et fie afpergendo aqnam benedi&am dicat liunc verfum Afperges me domine etc. Et ulterius volumus et ordinamus quod nnus ydoneus et fidelis queftionarius feu procurator j>er nos et fucceffores noftros abbatem et conventum difti noftri monafterij eligatur ad pro- curandas querendas et recipiendas omnes et fingulas oblationes difte capelle fan&i Leonardi et quod eafdem fub fuo juramento firmiter et fideliter confervet et cuftodiat ad ufus et utilitatem difte capelle /et quod diftas oblationes temporibus futuris in reparatione et fuftentatione difte capelle luminis et ornamentorum ejufdem videlicet libri calicis et veftimentorum et aliorum neceftariorum ac predi&oram fex pauperum et fenum et eorum ledlorum lecli- fterniorum et aliorum fuorum neceftariorum fideliter erogentur et expendantur • Et nos vero di&us Abbas et fucceflbres noftri diftos quatuordecim folidos ebdomadatim fingulis annis in futurum una cum prediftis duabus croftis et annuo redditu viginti folidorum prcdictis dittis fex pauperibus fenibus et valetudinarijs viris et eorum fucceflbribus in prefata domo eleemofinaria refidentiam tacientibus necnon totam et integrant antediftam magnam man- fionem terram five edificium fubtus et fupra cum ortis ejufdem et fuis pertinentijs didlis capellano et fuis fuccefibribus capel- lanis in dicta capella Sanfti Leonardi divina celebrantibus et in porpetuum celebraturis pro animabus omnium prediftorum adeo libcre et quiete in omnibus et per omnia forma pariter et effectu ut premiffum eft contra onmes mortales warrantifabimus Appendix ii.] APOGRAPIIIS. 243 acquietabimus et in perpetuum defendemus • In cujus rei tefti- nionium figillum commune capituli di6ti nollri monafterij lmic pre- fenti carte noftre eft appenfum una cum figillo capituli di&i re- verendiffimi in Chrifto patris in lignum fui confenfus et affenfus ad premiffa / fupradi6tam donationem et conceffionem approbando et ratificando ac pro fe et fuccellbribus fuis archiepifcopis San6ti An- dree noftris ordinarijs admittendo et pro perpetuo confirmando apud monafterium noftrum antedi&um decimo o&avo die menlis Julij anno Domini 1 493 • Coram hijs teftibus videlicet Magiftro Ricbardo Lawfone Clerico jufticiarie fupremi domini noftri regis generali • Mattheo Forefter de Barnetoune • Henrico Naper • Johanne Inglis de Langlandbill • Georgio Kinked ballivo noftro • Johanne Halcar- ftoun • Johanne Creightoune • Gilberto Foreftar • Patricio Bellane- tyn • Johanne Crawford et Jacobo Yong notario publico cum diverfis alijs • Quam quidem cartam et fundationem donationes conceffiones ordinationes ftatuta regulas et obfervantias ae omnia alia et fingula in eadem contenta in omnibus fuis punftis et ar- ticulis conditionibus et modis ac circumftantijs fuis quibuscunque forma pariter et effectu in omnibus et per omnia approbamus rati- ficamus et pro nobis ac fuccefforibus noftris admortifamus et ad manum mortuam pro perpetuo ut premiffum eft confirmamus • Salvis nobis et fuccefforibus noftris predi&orum pauperum et ca- pellani et eorum fuccefforum in perpetuum orationum fufFragiis devotarum tantum • In cujus rei teftimonium prefenti carte noftre admortizationis et confirmationis magnum figillum noftrum apponi precepimus • Teftibus reverendiffimis in Chrifto patribus Willelmo archiepifcopo predi6to / Roberto archiepifcopo Glafguenfi / di- leftis confanguineis noftris Archibaldo comite Angufte domino 244 CARTAE EX [Appendix ii. Douglas cancellario noftro / Patricio comite de Bothwell domino TIalys magno admirallo regni noftri ac guardiano occidentalium et mediarum marchiarurn ejusdem verfus Angliam/ Alexandre domino Hume magno camerario noftro / Roberto domino Lile / Johanne domino Glamys / jufticiarijs noftris / Andrea domino Gray magiftro hoipitij noftri • venerabilibus in Chrifto patribus Henrico abbate de Cambufkynith thefaurario noftro / Jacobo abbate de Scona / et dileftis clericis noftris magiftris Ricbardo Murhede decano Glaf- guenfi fecretario noftro et Jobanne Frefale decano de Leftalrig noftrorum rotulorum et regiftri ac concilij clerico • Apud Edyn- burgh quinto die menfis January Anno Domini 1493 et regni noftri i'exto • Confirmatio mortificationis fafte de capella Sanfti Niniani ad finem pontis de Leith. ~4. Jacobus Dei gratia rex Scotorum omnibus probis bominibus totius terre fue clericis et laicis falutem • Sciatis nos quandam cartam fundationis donationis ct conceffionis faftam per venerabilem in Chrifto patrem Robertum de Bellanetyne abbatem monafterij Sanfte Crucis prope Edinburgh cum confenfu et affenfu conventus ejufdem capitulariter congregati ac cum confeniu et aflenfii rever- endillimi in Chrifto patris noftrique confiliarij prediletti Willelmi archiepifcopi Sanfti Andree totius regni noftri primatis ac legati nati eorundem ordinary fub projirio figillo ipfms abbatis et figillo communi difti noftri monafterij ac figillo communi capituli predifti reverendiffimi patris in laudem et honorem Dei Omnipotentis glori- Appendix ii.] APOGRAPHIS. 245 ofiffimeque Virginis Marie ac Sanfti Niniani epifcopi et confefforis et omnium fanftorum / ad fuftentationem duorum capellanorum fecularium divina celebrantium et in perpetuum celebraturorum pro falute animarum in ipfa carta fpecificatarum ad altare infra capellam difti Sanfti Niniani per ipfum venerabilem patrem noviter con- flru6tam ad finem pontis de Leith ex parte boreali aque ejufdem / de tota et integra terra five edificio fubtus et fupra cum pertinentijs per ipfum abbatem etiam noviter conftrufta ad finem auftralem difti pontis ac de quatuor libris annui redditus annuatim levandis ex certis alijs terris jacentibus infra villain de Leith inferius fpecifi- catis / de mandato noftro vifam leftam infpeftam et diligenter ex- aminatam fanam integram non rafam non concellatam nee in aliqua fui parte fufpeftam ad plenum intellexifTe fub bac forma • Omnibus banc cartam vifuris vel audituris Robertus permiflione divina abbas monaflerij Sanfte Crucis de Edinburgh ordinis Sanfti Auguflini Sanfti Andree diocefis falutem in Domino fempiternam • Noveritis nos cum confenfu et afTenfu totius conventus noflri capitulariter congreg-ati ac cum afTenfu et confenfu reverendiffimi in Chriflo patris Willelmi Dei et apoftolice fedis gratia archiepifcopi Sanfti Andree totius regni Scotie primatis et apoftolice fedis legati noftri ordinary / in laudem Domini noftri Jefu Chrifti et beatiflime Vir- ginis Marie matris fue et Sanfti Niniani epifcopi et confefforis ac omnium fanftorum Dei / pro falute anime recolende memorie illuf- triffimi principis domini noftri domini Jacobi tertij quondam Regis Scotorum ac anime illuftriffime prineipifle Margarete Regine con- fortis fue et pro falubri ftatu fereniffimi principis domini noftri domini Jacobi quarti Scotorum Regis illuftriffimi et pro falute animarum antecefforum et fuccefforum fuorum et pro falute anime 246 CARTAE EX [Appendix ii. di&i reverendiffnni in Chrifto patris "Willelmi archiepifcopi ante- difti antecefforum et fuccefforum fuorum ac pro falute animarum noftrarum patrum et matrum noftrorum omniumque antecefforum et fuccefforum noftrorum abbatum et conventuum di&i monaftcrij pro falute omniumque quibus debitores fumus ac penes quos aliqualiter in hac vita deliquimus et pro falute omnium fidelium defun&oruin / in puram et perpetuam elemofynam dediffe conceffiffe et bac prefenti carta noftra confirmaffe necnon dare concedere et bac prefenti carta noftra confirmare omnipotenti Deo et beate Marie Virgini et San&o Niniano ad fuftentationem duorum capellanorum fecularium in perpetuum celebraturorum in capella San&i Niniani per nos noviter conftru&a et edificata ad finem pontis noftri de Leitb ex parte boreali aque ejufdem / totam et in- tegram illam noftram terrain five edificium fubtus et Copra cum pertinentijs per nos noviter conftruftam et edificatam ad finem auftralcm dicli pontis prout jacet in longitudine et latitudine in re- galitatc noftra de Broucbtoun et infra vicecomitatum de Edin- burgh ' ac totum et integrum ilium noftrum annuum redditum quadraginta folidorum ufualis monete regni Scotie quern babemus ex noftro conqueftu exeuntium annuatim et levandorum ad duos anni tcrminos confuetos fefta videlicet Pentecoftes et Sanfti Mar- tini in byeme per equales portioncs de toto et integro tenemento terre Alexandri Browne et Margarete Lyndcfaye ejus Sponfe de nobis in ca]>itc tento cum fuifl pertinentijs jacente in villa de Leitb ex parte auftrali aque ejufdem infra terras noftras Sancli Leonardi in difta regalitate de Broucbtoune et infra vicecomitatum ]>re- didum inter terrani quondam Jobannis Logane de Cotefelde ex parte oriental] ex parte una et terrain quondam Willelmi Bell ex Appendix ii.] APOGRAPHIS. 247 parte occidentali ex parte altera et terrain quondam David Browne ex parte auftrali et communem viam de le Shore ex parte boreali / necnon totum et integrum ilium noftrum annuum redditum viginti folidorum monete predifte quern habemus exeuntem annuatim et levandum ad terminos antedi&os et per equales portiones de tota et integra pecia terre Donaldi Wrielite cum pertinentijs jacente fuper diftum noftrum pontem ad finem borealem gabelli difte noftre terre five edifieij per nos eidem Donaldo et Margarete ejus fponfe in feodifirma hereditaria affedata pro di&is viginti folidis/ et totum et integrum ilium noftrum annuum redditum viginti foli- dorum quem habemus ex noftro conqueftu exeuntium annuatim et levandorum ad terminos antediftos et per equales portiones de tota et integra terra Willelmi Pendreich ante et retro cum pertinentijs jacente in villa noftra de Leith ex parte boreali aque ejufdem in difta regalitate et baronia noftra de Brouchtoune et infra vice- comitatum predi&um inter terram Johannis Mar ex parte orientali ex una parte et terram Willelmi Scerat ex parte occidentali ex parte altera • Tenendam et habendam totam et integram prediftam terram five edificium fubtus et fupra cum pertinentijs et amnios redditus prenominatos cum fuis pertinentijs omnipotenti Deo beate Marie Virgini et San&o Niniano / ad fuftentationem duorum capellanorum fecularium ad altare infra diftam capellam divina celebraturorum et in perpetuum celebrantium in puram liberam et perpetuam elee- mofynam et in manum mortuam in feodo et hereditate in per- petuum / cum omnibus et fingulis libertatibus commoditatibus pro- ficuis et afiamentis ac juftis pertinentijs fuis quibufcunque tam non nominatis quam nominatis ad dictam terram feu edificium et an- 248 CARTAE EX [Appendix ii. nuos redditus fuprafcriptos cum pertinentiis fpettantibus feu jufte fpeftare valentibus quomodolibet in futurum et adeo libere quiete plenarie integre bonorificc bene et in pace in omnibus et per omnia ficut aliqua terra et annui redditus infra regnum Scotie aliquibus capellanis altari feu capelle in puram et perpetuam eleemofynam liberius dantur five conceduntur aut dari vel concedi poterunt qualitercunque in futurum ac fine retinemento revocatione aut con- tradiclionc quacunque • Volumus tamen et ordinamus quod donatio et prefcntatio di&arum capellaniarum ad nos et fuccefibres noftros pertineant totiens quotiens vacare contigerint et quod collatio et in- ftitutio carundem capellaniarum ad Archiepifcopum Sancli Andree prediclum et fuos fuccefibres pleno jure pertineant et fpe&ent / et quod fuccefibres noftri intra viginti dies poftquam vacaverint five aliqua carum capellaniarum vacaverit unum fufficientcm et idoneum capellanum ad eandem capellaniam vacantcm prefentari curaverint/ et fi elapfo tcrmino viginti dicrum poft vacationem alicujus capel- lanie capellaniarum prediftarum di&i noftri fuccefibres de dona- tionc et prcfcntatione di&e capallanie vacantis deficiant volumus tunc quod donatio collatio et inftitutio prcdictarum capellaniarum aut unius earundem fie vacantis ad diftum dominum Arcbiepif- copum et fuos fuccefibres ilia vice pertineat tantum / ita tamen quod nee nos nee fuccefibres noftri ncque dittus dominus Archiepil- copus aut fuccefibres fui qui pro tempore fuerint prefatam terrain five cdiiicium nee annuos redditus prefcriptos feu aliquam partem eomm apud nos dctineamus feu detincant vel in nofiros feu fuos ufus converterc prcfumamus vel prcfumant fed ad fuftentationem di&orum duorum capellanorum ad diftum altare intra di&am ca- Appendix ii.] APOGRAPHIS. 249 pellam pro perpetuo celebraturorum ut premiffum eft integre con- ferventur • Et volumus quod predicti capellani qui pro tempore fuerint poffint et valeant fupradi&as terras cum pertinentijs de quibus difti annui redditus debentur in defeclu non folutionis eor- undem in forma et effectu juris lucrari et pro prediftis annuis red- ditibus diftringere et namare totiens quotiens eis vifum fuerit op- portunum / et quod dicti capellani ad continuam refidentiam ar- ceantur / et quod nunquam habeant poteftatem loco fui alium ful> ftituere in diclis fervitijs fed tenebuntur in eifdem fervitijs ad al- tare prefcriptum infra di&am capellam peribnaliter miniftrare • Tenebuntur etiam di&i capellani cum difpofiti fuerint miffam co- tidianam intra diftam capellam celebrare videlicet / unus eorum in hora fexta de mane et alter eorundem in hora decima et hoc ebdo- madatim alternatis vicibus • Et fi ipfi capellani vel eorum alter incolumis exiftens per quindecim dies continuos non celebraverit vacabit ipfius capellania • Et fi ipfi capellani vel eorum alter focariam feu concubinam detinuerit hoc cognito et notorio vacabit ipfius capellania predicta • Et fi contingat ipfos capellanos vel eorum aliquem [ad] aliquod aliud uberius beneficium vel ad aliquam aliam curam aliquatenus promoveri volumus quod immediate poft hoc vacet ipfa capellania et quod alter capellanus ad eandem capellaniam ut dictum eft inftituatur qui quidem capellanus ad continuam refidentiam modo fupradieto arceatur • Et volumus quod predicti capellani in principio fue mine teneantur populum exhortari ut dicant unum Pater nofter cum falutatione angelica pro fuis fundatoribus et animabus omnium prediftorum • Tenebuntur etiam dicti capellani qui pro tempore fuerint omni ebdomada femel videlicet feria fexta per fe vel cum focio privato modo celebrare 2 I 250 CARTAE EX [Appendix n. Placebo et Dirige cum novem ledionibus pro animabus omnium predidorum / et cum difpofiti fuerint omni fecunda feria miffani de Requie celebrare pro defundis nifi duplex feftum five novem lec- tionum aut aliquod aliud legitimum impedimentum interveniat • Et ulterius volumus quod didi capellani et eorum fuccefTores qui pro tempore fuerint levabunt et percipient annuatim viginti quatuor marcas de didis terris et edificio / videlicet unufquifque eorum duodecim marcas l et quod unus eorum levabit et percipiet didos quadraginta lblidos de dido tenemento ipfius Alexandri Browne et alter eorundem fimiliter levabit et percipiet didos viginti folidos de terra dicli Donaldi Wrichte et etiam viginti folidos de terra dicli Willelmi Pendreich ad terminos antedidos modo et forma ut didum eft • Infuper damus et concedimus excrefcentiam que ex- cedit vel excedere poteft viginti quatuor marcas predidas de dicta terra five edificio et fimiliter omnes oblationes dicle capelle et devoria feu proficua que oriri feu pertinere poterunt ad didam ca- pellam feu pontem quoquomodo in futurum ad reparationem luminis dide capelle et etiam reparationem corredionem et fuften- tationem eorundem capelle pontis tcrrc five edificij predidorum et (juod excrefcentie dide tcrre feu edificij ultra diftas viginti quatuor marcas annuatim una cum oblationibus di6te capelle ac devorijs et proficuis ad didum ]>ontem et capellam oriri contingentibus per didos capellanos et eorum fuccefTores congregentur et recipiantur et fub fuis juramentis veraciter et fideliter in pixide feu capfula vulgariter le OfFerand Stok aut alio inftrumento ad boc neceftario coram diclo altari in dida capella ]>onantur et conferventur que quidem pixis capfula aut inftrumentum aliud neceftarium pre- didum erit feratum cum duabus clavibus quarum una erit in Appendix ii.] APOGRAPHIS. 251 noftra cuftodia et fuccefforum noftrorum et altera erit in cuftodia diftorum capellanorum et fuorum fuccefforum / et tempore necef- fario videlicet tempore reparationis corre6lionis et fuftentationis difte cajielle et luminis ejufdem feu pontis terre aut edificij prediftorum aperiantur et quod pecunie in eifdem exiftentes et prout neceffe fuerit cum noftro avifamento et fuccefforum noftrorum per unum ydoneum virum per nos et fucceffores noftros ad hoc eli- gendum et deputandum fuper di&is reparatione corre&ione et fuf- tentatione difponantur / et quod remanentia di6te pecunie non dif- pofita largiatur pauperibus ubi melius vifum fuerit et opportunum per dictum virum per nos Abbatem conventum et fucceffores noftros lie ut premittitur eleftum et per diftos capellanos ex avifamento et ordinatione noftris et fucceflbrum noftrorum • Tenebuntur etiani difti capellani qui pro tempore fuerint in die obitus noftri fingulis annis Placebo et Dirige cum miffa de Requie in craftino privato modo per fe celebrare et in fine fue miffe dicat poft evangelium In principio commemorationem animarum fundatorum dicendo Requi- efcant in pace amen Domine exaudi et Clamorem oramus / Abfolve quefumus Domine animas famulorum tuorum etc. et fie afpergendo aquam benedi&am dicant hunc verfum Afperges me Domine etc. Et nos vero di&us abbas et conventus et fucceffores noftri totam et integram di&am terram five edificium fubtus et fupra et annuos redditus prenotatos cum pertinentijs fupradi&is duobus capellanis et eorum fuccefforibus altarique et capelle prediftis adeo libere et quiete in omnibus et per omnia forma pariter et effe&u ut premif- fum eft contra omnes mortales Marrantifabimus acquietabimus et in perpetuum defendemus • In cujus rei teftimonium figillum nof- trum {>roprium huic prefenti carte noftre eft appenfum una cum 252 CARTAE EX [Appendix n. figillo eommuni capituli difti noftri monafterij in fignum confenfus et afienfus totalis conventus ejufdem ac etiam figillo eommuni ca- pituli di&i reverendiffimi in Chrifto patris in fignum i'ui confenfus et afienfus ad premiffa / fupradi&am donationem et conceffionem adprobando et ratificando ac pro fe et fuccefforibus fuis Arcbiepif- copis San&i Andree noftris ordinary's admittendo et pro perpetuo confirmando / apud monafterium noftrum antedidlum decimo octavo die menfis July anno Domini millefimo quadringentefimo nona- gefimo tertio coram bijs teftibus videlicet/ magiftro Ricbardo Law- lone clerico jufticiarie fupremi domini noftri Regis generali . Mat- theo Foreftar de Barnetoune / Henrico Naper / Jobanne Inglis de Langlandhill / Jobanne Hallcarftoune Jolianne Creicbtoune / Gil- berto Foftar / Patricio Bellanctyne / Jobanne Crawfurde / Georgio Kynked / et Jacobo 3 on S° notario publico cum diverfis alijs • Quam quidem cartam ac fundationem donationes conceffiones or- dinationcs ftatuta regulas et obfervantias ac omnia alia et fingula in eadem contenta in omnibus fuis pun&is et articulis conditionibus et modis ac circumftantijs fins quibufcunque forma pariter et efFeclu in omnibus et per omnia approbamus ratificamus et pro nobis et fucceflbribus noftris admortilhmus et ad manum mortuam pro perpetuo ut premiffum eft confirmamus / falvis nobis et fuc- cefioribus noftris duorum predi6torum capellanorum et eorum fuc- cefforum in perjietuum orationum fuffragijs devotarum tantum • In I'ujus rei teftimonium prefenti carte noftre admortifationis et con- firmationis magnum figillum noftrum apponi precepimus • Teftibus ut in carta prelcripta • Datum apud Edinburgh quinto dei menfis Januarij anno Domini millefimo quadringentefimo nonagefimo tertio et regni noftri fexto • Appendix ii.] APOGRAPHIS. 253 Sentencia arbitralis et Decretum fuper vicaria penfionaria ecclefie de Crafurd Lindiffay • 25. Crifti nomine invocato / Nos Jacobus miferacione divina eleftus confirmatus Sanfti Andree dux Roffie etc. etc. ac judex arbiter et amicabilis compofitor ad infra fcripta fpecialiter de confenfu ven- erabilis in Crifto patris Roberti abbatis monafterij Sanite Crucis prope Edinburgh ordinis Sanfti Auguftini noftre diocefis ex una et magiftri Patricij Donaldi Prefbyteri dicle diocefis partium ab al- tera conftitutus in quadam queftione feu contraverfia inter prefatas j>artes orta feu verifimiliter orienda de et fuper vicaria penfionaria ecclefie parochialis de Crafurd Lindiffay Glafguenfis diocefis et fuper quadam collacione jam fafta fibi magiftro Patricio per reverendum in Crifto patrem dominum Glafguenfem ratione fue alternative ut afferitur de difta vicaria et illius occafione fuper quota annua feu penfione vicarii dicle ecclefie qui pro tempore fuerit per prefatos abbatem et conventum annuatim folvenda et fuper alijs annexis et connexis fuis procedente/ auditis liinc inde partium predi&arum allc- gationibus probacionibus juribus racionibus et documentis I foluni Deum pre oculis habentes / jurifperitorum communicato confilio et fecuto / per banc noftram fentenciam arbitralem decretum et laudum decernimus et declaramus prefatum magiftrum Patricium Donaldi debere pro nunc pure et fimpliciter omne jus feu juris clameum quod fibi competit aut quoquomodo pro mine competere poteft in vel ad diftam vicariam coram notario et teftibus aftu realiter et effeftu re- nunciare dimittere et litteras collacionis et inftitucionis fibi facias de di&a vicaria Abbati prefato reftituere / quo fafto prefatum Abbatem 254 CARTAE EX [Appendix ii. et conventum novam prefcntacioncm fibi magiftro Patricio de di&a vicaria in forma confueta tradere et deliberare et prefatum magif- trum hujufmodi prefentacionem ab eis recipere et fe cum eadem dicto domino Glafguenfi prefentare et collacionem defupei ab eodem juxta et fecundum tenoreru hujufmodi prefentacionis ac colla- cionem alias de hujufmodi vicaria fuperioribus annis predecefforibus fiiis faftam et non alias aliter aut alio modo petere et in quantum in eo eft recipere / et hec omnia premifTa realiter aftuque facienda infra menfem inftantem bine inde fieri / prefatofque Abbatem et con- ventum infuper detineri et annuatim obligari ad folvenda jura epifcopalia et fibi magiftro Patricio feu alio cuicunque pro tempore vicario pcnfionario dicte ecclefie annuatim de antiqua quota feu penfione hoc eft de quindecim marcis pro fe dum perfonaliter non exercet coram et pro curato a&u miniftrante duodecim marcis 1'miilibus/ et fi ipfe vicarius perfonaliter in cura miniftrare voluerit de viginti feptem marcis ufualis monete regni Scocie libere citra onera quecunque prefer regimen animarum loco habitacionis crofta et paftura duobus vaccis ficut alias ab immemoriali tempore citra et fupra et in viridi memoria ba&enus obfervatum extitit • De qua qui- dem quota feu penfione pro tempore fuo ftabit ipfe magiftcr Pa- tricius contentus et eofdem Abbatem et conventum ad folucionem cjufdem quote feu penfionis compellendum fore et compelli debere el quantum in nobis eft compellimus • Et boc omnibus quorum intereft notum facimus per prefentes • Lefta et lata fuit hec noftra fentencia arbitralis five decretum intra locum fratrum predicatorum de Edinburgh decimo tertio dei menfis Septembria anno Domini millefimo quadringentefimo nonagefimo oftavo indi&ione prima pontificates fan&ifiimi in Chrifto patris et domini domini Alexandri Appendix ii.] APOGRAPHIS. 255 divina providencia Pape fexti anno feptimo • Prefentibus ibidem venerabili in Chrifto patre Jobanne priore eeclefie metropolitane San&i Andree ac fede vacante vicario generali ejufdem / venerabili- bus viris dominis et magiftris Roberto de Fontibus archidiacono San&i Andree principali / Willelmo Wallace ofBciali San&i Andree infra partes Laudonie / Georgio Broun camerario San&i Andree canonico Dunkeldenfi ' Jobanne Scheves / Johanne Brady rectoribus de Inchbrice et Kirknewton et Willelmo Preftoune cum diverfis alijs / et ad majorem premifforum fidem noftrum figillum rotun- dum prefentibus eft appenfum una cum fubfcripcionibus notariorum infra fubfcribencium • Et ego Jacobus Graye magifter in artibus clericus Dum- blanenfis diocefis publicus lacris imperiali et regali au&ori- tatibus notarius quia predi&e fentencie arbitralis feu decreti prolacioni caeterifque premiffis omnibus et fingulis dum fie ut premittitur agerentur dicerentur et fierent una cum notario fubferipto et teftibus prenominatis prefens interfui eaque omnia et fingula fie vidi fcivi et audivi ac in notam cejii ideoque boc prefens publicum inftrumentum manu mea pro- pria fideliter fcriptum fignavi et fubferipfi una cum appen- fione figilli di&i illuftriffimi principis in fidem et teftimonium veritatis omnium et fingulorum premifibrum • Et ego Nicolaius Greynlaw artium magifter publicus imperiali regalique au&oritatibus notarius prefbyter San&i Andree dio- cefis quia predi&e fentencie arbitralis feu decreti prolacioni ceterifque premiffis omnibus et fingulis dum fie ut premittitur 256 CARTAE EX [Appendix ii. agerentur dicerentur et fierent una cum michi collega et teftibus prenominatis prel'ens interfui eaque omnia fie fieri vidi leivi audivi ac in notam cepi ideoque hoc prefens pub- licum inftrumeiitum manu college fcriptum fignavi et fub- fcripfi cum appenfione figilli rotundi difti illuftriffimi principis in fidem et teftimonium omnium premiflbrum rogatus etc. Confirmatio Henrico Henrilbn fuper officio magifterij eruditionis in fchola gramaticali de Edinburgh • 26. Jacobus Dei gratia rex Scotorum omnibus probis hominibus totius terre fue clericis et laicis falutem • Sciatis nos quandam literam donationis faftam per reverendum in Chrifto patrem Georgium Dunkeldenlem epifcopum abbatem monafterij noftri Sanfte Crucis propc Edinburgh pro tempore cum conlenfu et aflenfu conventus ejuidem fub eorum communi figillo dile&o noftro magiftro Henrico Henrifoun fuper officio magifterij eruditionis inftruftionis et prin- cipalis gubernationis Schole Grammatical burgi noftri de Edin- burgh durante vita fua cum omnibus feodis privileges devorijs et proficuis eidem officio pertinentibus de mandato noftro vifam leftam inl'peftam et diligenter examinatam fanam integram non rafam non cancellatam nee in aliqua l'ui parte fulpeftam ad plenum intellexifle Tub hac forma • To all and l'yndry to quhais knawledge thir preient lettres fal cum We George be the permiffioune of God abbot of the abbay of pe haly croce befyde Edinburgh and be conuent of pe famyn chapterlie gaddcrit J^airto, greting in God euerlaftyng • Forfamekle as it is cleirlic knawin and wnderftanden to us, pat our Appendix ii.] APOGRAPHIS. 057 louit dark and oratour Maifter Dauid vocat principale maifter and techour of our Grammar Scule of the burgh of Edinburgh lias chofin his louit freinde and difcipill maifter Hary Henrifoun to be commaifter with him into pe fayd fkule and to haif pe haff profitis theireof during pe lyfetyme of pe faid maifter Dauid / and is content pat eftir his deceifs pe faid maifter Hary fuccede and be fucceffour to him / and heirupon has enterit him into pe faid fkule as autentik inftruments and wrytings made thairupon proportis / and becaufs we the faidis Abbot and conuent underftandis pe faid maiftir Hary is abil and fufficiantlie qualyfyit therto / has mede under him gude and perite feolaris now laitlie pe tym that he was maifter of our fcule whithin our burgh of pe Canongate / heirfor we for us and for our fucceffouris wit ane confent and affent hes ratifyit and ap- prouit and be pir prefentis ratifyis and approuis pe faid admiffioune of pe faid maifter Hary to be commaifter of pe faid Gramar Skule / and pe appuncluament maid betwix pe faid maifter Dauid and him pairwpon • And mair efter we for pe caufs forfaidis now as than and pan as now hes geuin and grantit and be pir prefentis for ws and our fucceffouris geuis and grantis frelie to pe faid maifter Hary Henryfoun powir and licenfe to be principale maifter of pe faid Gramar Skule eftir pe faid maifter Dauid deceiffis and fucceffour to him and nane utheris alanerly for all pe days of his lyftyme / to be halden and to be had all pe faide fkule and maifter- fchipe thairof wit all and fyndrie profitis commoditiis and dwitieis perteining or pat may pertene pairto in tym to cum to the faid maifter Hary Henryfoun during all pe dayis of his lyfe forfaid of ws and our abbay and fucceflburis to be pecebilly brukit and joifit be him as frei and ficlyke as pe faid maifter Dauid brukit and 2 K 258 CARTAE EX [Appendix ii. jofit the famyn of befor / bot ony reuocatioune impediment or ob- ftakill quhatiumevir / and difchairgis all utheris of ony teching of Gramar Skules within pe faid burgh except pe teching and lering of lectouris alanerly under pe panys contenit in pe Papis bullis grantit to ws perupon • And we will pe faid maifter Hary Hcnry- foun heirfor be ane gude trew and thankfulle fervitour to ws and our fucceflburis enduring his lyftyme and to be at hie folempne feftiual tymes with ws pe faid abbot and our fucceflburis at be mefs and ewin fang with his furplis wpon him to doe ws feruice pe tyme pat we fall doe diuine feruice within our faid abbay as efferis • The quhilk donatioune and gyfte of the faid Gramar Skule with all profittis parof we and our fucceflburis fall warrend acquiet and defende to pe faid maifter Hary Henryfoune during all pe dayis of his lyfe as faid is als frelye in all thingis as is abone wryttin agains all deidle bot fraude or gyle • In witnes of pe quhilk thing to pir prefent letteris the commoune faill of owr chaptour of pe faid Abbay is to hungin at our faid Abbay be ferd daye of September pe yeir of God 1 M fyfe hundredth and twenty foure seris. Quam qui- dem littcram ac donationem in eadem contentam in omnibus fuis pun&is et articulis conditionibus et modis ac circumftantijs fuis qui- bufcunque in omnibus et per omnia forma pariter et effeclu appro- bamus ratificamus et pro nobis et fucceflbribus noftris pro perpetuo ut provifum eft confirmamus falvis nobis et fucceflbribus noftris juribus et fervitijs de dicto officio ante prefentem confirmationem nobis debitis et confuetis • In cujus rei teftimonium huic prefenti ooftre littere magnum ligillum noftruin apponi ]irecepimus Apud Edinburgh vicefimo primo dei mentis Martij anno Domini mille- fimo quingentefimo vicelimo nono et regni noftri decimo feptimo Appendix ii.] AP0GRAPH1S. 259 Prefentatio Thome Criftafoun ad ecclefiam de Whitkirk • 27. Venerabilibus in Chrifto patribus Jacobo permiffione divina ecelefie metropolitane Sancli Andree commendatario perpetuo feu priori et domino Jobanni Wynrame ejuidem fubpriori viearijs generalibus difte metropolitane ecelefie ejufdem fede vacante conjunftim fpeci- aliter conftitutis Robertus eadem permiffione commendatarius per- petuus monafterij Sanfte Crucis in Domino falutem et fraternam cbaritatem • Ad vieariam perpetuam ecelefie parocbialis de Quhite- kirke San6ti Andree diocefis per deceffum quondam domini AVill- elmi Santclere ultimi vicarij et poffeflbris ejufdem de fafto et de jure vacantem ad noftram prefentationem veftramque collationem ordinariam pleno jure fpe6tantem dileftum nobis in Chrifto domi- num Thomam Criftafoun animo non variandi tenore prefentium prefentamus / eafdem veftras paternitates humiliter exhortando et rogando quatenus diftum noftrum prefentatum in et ad prediclam vieariam perpetuam ecelefie parochialis de Quhitekirke recipiatis et admittatis eandemque fibi canonice conferatis et ipfum vel pro- curatorem fuum ejus nomine in corporalem aftualem et realem pofieffionem hujufmodi vicarie inducatis et inftituatis induclumque et inftitutum canonice defendatis fibique et procuratoribus fuis fuo nomine de univerfis et fingulis fruftibus redditibus decimis obven- tionibus oblationibus et emolumentis di6te vicarie integre faciatis refponderi ac confirmationem veftram ordinariam eidem defuper conftituatis/ contradiftores quofque et rebelles fi qui forian fuerint authoritate veftra ordinaria arftius compefcendo ceteraque omnia et fingula faciendo que vobis ex officio veftro incumbunt peragenda • 260 CARTAE EX [Appendix ii. In cujus rei teftimonium prefentibus nianu noftra fubfcriptis figillum noftrum eft appenfum apud di&um noftrum monafteriuin dei menfis anno Domini niillefimo quingentefimo quad- ragefimo quinto • Prelentatio domini Henrici Dwn ad eccleliam de Kirkecormok • 28. Reverendiffimo in Chrifto patri domino Andree Candide cafe et capelle regie Sterlingenfis epifcopo Robertus permiflione divina commendatarius monafterij Sanfte Crucis prope Edinburgh et Alexander de Cambuikeneth adminiftrator et conventus ejufdem reverentias debitas et bonores • Ad vieariam perpetuam ecclefie parocliialis de Kirkormok veftre Candide cafe diocefis cum vacare contigerit per dimiffionem aut refignationem faftam per dominum Herbertum Dwn nunc vicarium perpetuum et pofieftbrem ejufdem ad noftram prefentationem veftramque collationem ordinariam pleno jure fpe&antem dileftum noftrum dominum Ilenricum Dwn capellanum animo non variandi feu accumulandi tenore prefentium prefentamus veftram reverendifiimam paternitatem humiliter ex- hortantes et rogantes quatenus di£tum dominum Henricum Dwn noftrum prefentatum in antcdi6tam vieariam recipiatis et admittatis eandem fibi canonice deferatis ac ipfum vel procuratorem fiium ejus in nomine in corporalem aftualem et realem pofTeflionem liujui- modi vicarie inducatis et inftituatis induftumque et inftitutum can- onice defendatis fibi vel procuratoribus fuis ejus nomine de uni- vcrfis et fingulis fruAibus et emolumentis difte vicarie integre faeiatis refponderi eontradidores - et rebellcs fi qui forfan f'uerint Appendix ii.] APOGRAPHIS. 261 aucloritate veftra ordinaria artius compefcendo ceteraque omnia et fingula faciendo que vobis ex officio veftro paftorali incumbunt peragenda • Iu cujus rei teftimonium figillum noftrum commune una cum fubfcriptionibus manualibus noftrorum commendatarij et adminiftratoris fubfcriptis prefentibus eft appenfum apud didlum noftrum monafterium San&e Crucis vicefimo primo die menfis Novembris anno Domini millefimo quingentefimo quadragefimo fexto • Prefentatio magiftri Alexandri Hamiltoune ad ecclefiam paro- cbialem de Karridden • 29. Venerabili in Cbrifto patri Jacobo commendatario perpetuo mon- afterij Sanfti Andree et domino Johanni Wynrame fubpriori ejuf- dem San6ti Andree jam fede vacante vicarijs generalibus Alexander permiflione divina abbas monafterij de Cambufkenetb in fpirituali- bus et temporalibus monafterij Sancie Crucis prope Edinburgh coadjutor et adminiftrator et ejufdem loci conventus reverentias debitas et honores • Ad vicariam perpetuam ecclefte parochialis de Karridden Sancli Andree diocefis cum per reftgnationem aut dimif- fionem domini Archibaldi Wetberfpune ultimi vicarij et pofTeftbris ejufdem feu alias quovis modo vacare contigerit ad noftram pre- fentationem veftramque collationem pleno jure fpedantem difcre- tum virum magiftrum Alexandrum Hamiltoune capellanum veftris paternitatibus tenore prefentium prefentamus / eafdem paternitates veftras humiliter requirendo quatenus difto magiftro Alexandre) prefenter prefentato prefatam vicariam cum fie ut premittitur 262 CARTAE EX [Appendix ii. vacare contigerit eonferre et de eadem providere fibique de illius I'ructibus redditibus juribus et obventibus univerfis integre re- fponderi f'acere velitis/ contradi&ores fi qui forfan fuerint veftra authoritate compelcendo ceteraque omnia alia et fingula in pre- miffis fibi magiftro Alexandre faeiendo que ex officio veftro pafto- rali incumbunt peragencla • In cujus rei teftimonium figillum com- mune noftri capituli San6le Crucis prefentibus manu noftra didli domini Adminiftratoris fubfcriptis eft appenfum •' Apud idem monafterium die menfis anno Domini mil- lefimo quingentefimo quadragefimo fexto • Prefentatio domini Georgij Ker ad canonicatum divi Matthei in ecclefia bcate Marie de campis • 30. Venerabili et egregio viro magiftro Richardo Botbwell in utroque jure licentiato facreque tbeologie profeffori ac prepofito ecclefie collegiate dive Virginis de campis infra muros de Edinburgh Sandli Andree diocefis necnon canonico difte ecclefie collegiate etc- Robertus permiffione divina commendatarius perpetuus monafterij Sancle Crucis prope oppidum de Edinburgh Alexander ejufdem permifl'miie abbas de Cambufkennetb necnon prefati monafterij Sanfte Crucis adniiniflrator principalis et conventus ejufdem falutem in Domino et finceram dileftionem • Ad canonicatum five prebendam Sancli Matthei aj>oftoli ajmd altare ejufdem fundatum infra diftam ecclefiam collegiatam de jure et fafto vacantem jier dimiffionem fartam per dominum Jacobum Halden ultimum paci- ficum prefentatum prebendarium et poffefforem ejufdem fecundum Appendix ii.] APOGRAPHIS. 263 vim formara et effeftum fundationis et ercftionis difte prebende five canonicatus feu alias quovis modo apud eundem ad noftram donationem provifionem et admiffionem veftramque collationem pleno jure fpeftantem difcretum virum dominum Georgium Ker prefbiterum difte diocefis et idoneum ad eundem vobis tenore prefentium fecundum formam tenorem et effeftum fundationis prefentamus/ attente fupplicantesveftram dominationem requirendo et rogando quatenus diftum dominum Georgium Ker noftrum prefentatum ad prefatam prebendam five canonicatum divi Matthei admittere et providere velitis ipfumque in realem actual em et cor- poralem pofiefiionem ejufmodi canonicatus et prebende cum uni- verfis et fingulis fuis feodis fruftibus annuis redditibus proventilius juribus obventionibus et proficuis quibufcunque ceterifque pertinen- tijs induci induftum defendi faciatis ftallumque in choro et locum in capitulo cum plenitudine juris canonici affignetis / contradicentes ii qui forfan fuerint ecclefiallicis armis compefcendo ceteraque faciendo que vobis incumbunt ex officio • In cujus rei testimonium figillum noftrum commune prefentibus eft appenfum • Datum apud Edinburgh decimo quarto dei menfis February anno Domini mil- lefimo quingentefimo quadragefimo fexto ■ Obligetur fupradiftus dominus Georgius Ker prefentatus ad reportandum fecum inftrumentum inftitutionis fuper hujuf- modi prebenda infra ofto dies • Georgius Ker • Ita eft Joliannes Ker notarius publicus requifitus • 264 CARTAE EX [Appendix ii. Prefentatio Davidis Carmicbael ad vicariam de Dunrod • 31. Reverendiftimo in Chrifto patri ac domino domino Andree mifer- atione divina Candide cafe epifcopo veftri devoti et humiles oratores Robertus permifiione divina commendatarius monafterij Sanfte Crucis prope Edinburgh et conventus ejufdem ordinis Sanfti Aug- uftini Sanfti Andree diocefis reverentias debitas et bonores • Ad vicariam perpetuam ecclefie parochialis de Dunrod veftre diocefis nunc vacantem per decefium quondam venerabilis viri magiftri Georgij Ogylby ultimi vicarij et poffefibris ejufdem ad noflram pre- fentationem veftramque collationem ordinariam pleno jure ipec- tantem venerabilem et egregium virum Davidem Carmicbael animo non variandi feu accumulandi tenore prefentium prefentamus / ex- hortando et rogando quatenus diftum Davidem noftrum prefenta- tum in et ad diftam vicariam ficut premittitur vacantem recipiatis et admittatis eandemque fibi conferatis ac ipfum vel procuratorem fuum ejus nomine in realem aftualem et corporalem poffefiionem ejufdem inducatis induftumque et inftitutum canonice defendatis / fibique vel procuratoribus fuis de univerfis et fingulis fruftibus rcddi- tibus proventibus juribus et emolumentis difte vicarie faciatis integre refponderi contradiftorefquc et rebelles fi qui forfan fuerint veftra nutboritate ordinaria arftius compefcendo ceteraque faciendo que vobis in premiffis de jure ex officio veftro paftorali incumbunt pera- genda • In cujus rei teftimonium figillum commune capituli noftri una cum noftris fubfcriptionibus manualibus prefentibus eft appen- fum • A pud diftum noftrum monafterium diemenfis anno Domini millciimo quingentefimo quadragefimo feptimo • Appendix ii.] APOGRAPHIS. 265 Carta magiftri Johannis Douglas de penfione annua de redditibus de Kerfs et decimis re&orie de Falkirk • 32. Univerfis et fingulis i'anfte matris ecclefie filijs ad quorum no- titias prefentes littere pervenerint Robertus commendatarius per- petuus monafterij SanAe Crucis prope Edinburg / Alexander per- miffione divina Abbas monafterij de Cambufkenneth nofter coad- jutor et adminiftrator in fpiritualibus et temporalibus ejufdem monafterij autboritate apoftolica conftitutus et per quondam lii- premum dominum noftrum Regem ad hoc fpecialiter ele&us cum confenfu et afl'enfu difti Alexandri et ejufdem loci conventus or- dinis Sanfti Auguftini Sanfti Andree diocefis fempitemam in Domino falutem • Noveritis nos unanimi confenfu et afl'enfu ad infrafcripta capitulariter congregatos / certis caufis animum noftrum moventibus utilitate etiam noftra et noftri monafterij previfa / penfionem annuam oftoginta marcarum Scote monete de redditibus proventibus quibufcunque noftre baronie de Kerfs ac decimis re&orie de Falkirk fitarum in vicecomitatu de Stryvelyng diocefis vero San&i Andree per nos et fucceflbres noftros dilecto noftro magiftro Johanni Douglas clerico Dunkeldenfis diocefis quoad vixerit annuatim in feftis Pentecoftes et Sancli Martini in hyeme per equales portiones perfolvendam ultra ipflus et fer- vitorum ac equorum quotidianos fumptus quamdiu noljifcum per- manferit ferviendo / quoad ipfos quotidianos lumptus dedifle con- ceffifle et aflignafle • idque facimus quia ipie ex multis conquilitis folus ydoneus repertus eft qui noftrum tenellum animum et lcieutijs et virtutibus formet ac qui omni alia fpe et expeftatione poft- 2 L 266 CARTAE EX [Appendix ir. habita promiferit nos comitari in Gallias quando nobis vifum fuerit expediri quamvis id ei quidam nobiles viri confanguinei et benevoli maxime diffuaderent • Preterea facimus eidem magiftro Jobanni poteftatem percipiendi levandi et exigendi dictam penfionem a conductoribus firmarijs ct parochianis totius baronie de Kerfs ac re&orie de Falkirk ad ipfms arbitrium i aceedente ad hoc authori- tate fan&iffimi domini noftri Pape aut honorandiffimi domini Car- dinalis Sanfti Andree legati de latere / integre perfolvendam et ten- endam ipfius magiftri Johannis arbitrio concedimus coni'entimus confenfufque et affenfus noftros pro nobis et fucceflbribus noftris pre- dicts ad bujufmodi damus et exbibemns per prefentium tenorem • Et quatenus omnia et fingula preniiffa et fubfcripta fuum debitum fortiantur effeclum omnibus melioribus modo via forma jure et caulk quibus melius et eflicacius de jure pofTumus et debemus facimus conftituimus ereamus et folemniter ordinamus noflros veros legitimos et indubitatos procuratores aelores faftores et ncgotiorum noftrorum infrafcriptorurn geftores ae nuncios fpeciales et generates/ ita tatnen quod fpecialitas generalitati non derogetnec e contra et quod non fit melior conditio primitus occupantis ncque deteriorfub- fequentis fed quod unus eorum inceperit alter eorundem profequi mediare terminare valeat et finire et ad cfFe&um producere ipeci- aliter et expreffe videlicet venerabiles et difcretos viros et dominos Jacobum Salmond Johanem Jobnftoune canonicum Aberdonenfem et commendatarium monafterij de Mouymuik magiftros "\\ r i llol— mum Mcldrum vicarium de Petercultir Andream Olypbant / Gul- lielmum Fogo dando et concedendo diftis meis procuratoribua et eorum cuilibet in folidum noftram veram legittimam et omni- modam poteftatem et mandatum fpeciale noftrum conftituentium Appendix, ii.] APOGRAPIIIS. 267 norainibus et pro nobis in Romana curia et cancellaria feu ca- mera apoftolica ejufdem coram faiiAiffimo domino noftro Papa feu vicecancellario aut cancellariam pro tempore regente aut quo- cunque alio ab eodem fanftiffimo domino noftro Papa ad hoc po- teftatem babente aut coram reverendiffimo domino cardinali Sancti Andree legato de latere in Scotia ubicunque prefens fuerit com- parendi et ibidem fupradi&e pennoni annue o&oginta marcarum predi&e monete fuper fru6tibus redditibus et proventibus diftarum noftre baronie et re&orie per ipfarum condu&ores firmarios pa- rocbianos decimarum debitores refpe&ive pro tempore exiftent<^ eidem magiftro Jobanni Douglas quoad vixerit vel procuratori legittirno ejus nomine fub cenfuris et penis ecclefiaftieis in talibus apponi folitis et confuetis annis iingulis etiam litteris non expeditis integre perfolvende per prefatum dominum noftrum Papain feu quemeunque alium ad hoc ut premittitur poteftatem habentem re- ftituende refervande et affignande necnon litterarum apoftolicarum fuper hujufmodi penfione affignanda expeditioni et confe&ioni ex- preffe libere et fpontanee confentiendi noftrofque confenfum et affenfum ad hujufmodi dandi et exbibendi • Et pro di&a penfione annua affignanda in terminis et termino et locis feu loco fupradirtis integre perfolvenda nos et fuccefiores noftros di6ti monafterij / ab- bates feu commendatarios pro tempore exiftentes ac etiam di&os condudores firmarios parochianos decimarum debitores preterea omnes fruclus et firmas di6tarum baronie de Kerfs ac decimas pa- rochialis ecclefie de Falkirk refpe6tive fubmittendo et efficaciter ypothecando et obligando cum renunciationibus et claufulis ad lioc necenarijs et ppportunis donee et quoufque difto magiftro Jobanni provifum fuerit medijs noftris ac fucceftorum noftrorum de benefici<> 268 CARTAE EX [Appendix ii. valoris centum librarian fupradicte monete annuatim aut eo circa extendente et ad preftandum in animas noftrum conftituentium ad fanfta Dei evangelia corporate juramentum de tenendo et obfer- vando omnia et fingula que litteris apoftolicis fuper penfione hu- jufmodi conftituenda condifta fuerint feu exprefla jurandoque in animas noftrum conftituentium quod in hujufmodi penfionis affig- natione et confenfu non interveniet nee interveniat fraus dolus fymonie labes feu quevis illicita paftio aut corruptela et generali- ter omnia et fingula faciendo gerendo dicendo exercendo aut pro- curando que in premiffis et circa ea neceftaria fuerint feu quomodo- libet opportuna et que nos conftituentes faceremus et facere pof- fimuB ft premiffis omnibus et fmgulis perfonaliter interefiemus / pro- mittentes nos ratum gratum atque firmum perpetuo babituros totum id et quicquid per di6tos noltros procuratores feu eorum al- terum aftum diftum faftum vel procuratum fuerit in premiffis feu quolibct premifforum fob hypotbeca et obligatione omnium bon- orum noftrorum mobilium et immobilium prefentium et futurorum ac fob omni juris et facli renunciatione ad boc neceffiaria pariter et cautcla • Quibus omnibus et fingulia figillum commune noftri capituli una cum fulifcriptionibus noftris manualibus prefentibus clt appenfum apud diftum noftrum monafterium San6te Crucis die mentis anno Domini millofimo quingentefimo quadrageiimo fcxto Indiftione quarta pontificatus fanftiffimi in Cliriftopatris et domini noftri domini Pauli divina providentia Pape tertij anno duodecimo • Prefentibus ibidem Appendix ii.] APOGRAPHIS. 269 Afiedatio Alexandre Naper decimarum garbalium de Merchanifton • 33. Univerfis et fingulis fanfte matris ecclefie filijs ad quorum notitias prefentes littere pervenerint Robertus commendatarius perpetuus monafterij Sanfte Crucis prope Edinburgh Alexander permiffione divina abbas monafterij de Cambufkeneth nofter coadjutor ac difti noftri monafterij in fpiritualibus et temporalibus adminiftrator au- thoritate apoftolica conftitutus et per quondam fupremum dominum Regem ad hoc fpeeialiter eleftus et ejufdem loci conventus fempi- ternam in domino falutem • Noveritis nos unanimi confenfu et af- fenfu ad hoc capitulariter congregatos diligentibus traftatibus et maturis deliberationibus prehabitis in evidentem utilitatem difti noftri monafterij vigore etiam indulti feu facultatis apoftolice etc • et in regiftro feu libris dominorum concilij quondam fupremi domini noftris Regis tranfumpti dedifle conceflirTeafledaffe arrendane locafle et ad firmam dimififle tenoreque prefentium dare concedere aftedare arrendare locare et ad firmam dimittere dileftis noftris Alexandre Naper de Merchaniftoun Archibaldo Naper ejus filio et heredi ap- parenti et Andree Naper ejus fratri germano et eorum diutius vi- venti fuifque aflignatis pluribus aut uni fe omnino inferioribus pro fuis erga nos bene meritis etc. omnes et fingulas noftras decimas garbales totalium et integrarum terrarum de Merchanifton cum fingulis fuis pendiculis et pertinentijs jacentes in parochia Sanfti Cuthberti et infra vicecomitatum de Edinburgh pro terminis et fpatio novemdecim annorum plenarie vicifftm et fucccffive com- plendorum / termino vero introitus diftorum Alexandri Archibaldi et Andree in et ad diftas decimas garbales et earundem affeda- 270 CARTAE EX [Appendix ii. tioncm in fefto ad vincula San&i Petri ultimo elapfi incipiente et inclioante • Tenendas et habendas totas et integras predi&as decimas garbales prodi&arum terrarum de Merebaniftoun cum fingulis fuis pertinentijs prefatis Alexandre Naper / Arcbibaldo Naper / et An- dree Naper ejus filijs et eorum diutius viventi et afiignatis fuis antedictis de nobis et fuccefforibus noftris pro fpatio novemdeeim annorum predi&orum cum omnibus fuis commoditatibus proficuis ayfiamentis et libertatibus quibufcunque libere quiete etc. Solvendo inde annuatim difti Alexander Archibaldus et Andreas ac eorum diutius vivens i'uique affignati prefcripti nobis et fuccefforibus noftris uoftrifque et eorum pro tempore granatarijs feu fa&oribus novem bollas frumenti et quatuordecim bollas ordei ad feftum Sancti An- dree apoftoli necnon duas celdras avenarum ad feftum purificationis Virginia Marie beate tantum ad noftrum granatarium vocatum Le Grange dicli noftri monafterij • Et nos vero Robertus commen- datarius Alexander adminiftrator conventus prediftus et fucceflbres noftri diftas decimas garbales di&arum terrarum de Merehaniftoun cum fingulis fuis pertinentijs prefatis Alexandre Naper Arcbi- baldo Naper et Andree Naper fuis filijs et eorum diutius viventi et afiignatis fuis antediftis adeo libere et quiete in omnibus et per omnia forma pariter et effedu ut premiffuin eft contra omnes mor- tales \varrantifal)imus acquietabimus et durantibus didis novem- deeim annis defendemus • In cujus rei teftimonium etc. apud idem monafterium penultimo die menfis Julij anno Domini milk-1 i m< quingentefimo quadragefimo fexto • Appendix ii.] APOGR APHIS. 271 Afiedatio Alexandri Naper de Wrichtifhoufis • 34. Univerfis et fingulis fan&e matria ecclefie filijs ad quorum notitias prefentes littere pervenerint Robertus commendatarius perpetuus monafterij San6te Crucis prope Edinburgh / Alexander permiffione divina abbas monafterij de Cambufkenneth nofter coadjutor ac difti monafterij in fpiritualibus et temporalibus pro tempore ad- min iftrator et ejufdem loci conventus fempiternam in Domino falutem • Noveritis nos unanimi confenfu et affenfu ad hoc ca- pitulariter congregatos utilitateque noftra et di6ti monafterij noftri undique previfa et penfata diligentibus traftatibus et maturis deliberationibus prehabitis vigore etiam indulti feu facultatis apof- tolice nobis Alexandre adminiftratori antedi&o in modum brevis per fan&iffiinum dominum noftrum Paulum Papam tertium divina providentia modernum lub annulo pifcatoris ex data Rome apud fan&urn Marcum vicefimo fecundo die mentis Augufti anno Do- mini millefimo quingentefimo trigefimo nono et pontificatus ejuf- dem domini noftri Pape anno fexto conceffi et in regiftro feu libris dominorum concilij quondam fupremi domini Regis tranl- umpti affedafle locaffe et ad firmam dimififfe tenoreque prefentium afTedare locare et ad firmam dimittere dilefto noftro Alexandre Naper de Wriehtis houfis heredibus fuis et aflignatis pro fuis erga nos bene meritis et pro quadam gratitudine feu pecunie fumma nobis feu noftris faftoribus gratanter perfoluta totas et integras noftras decimas garbales omnium et fingularum terraruin de Wriehtis houlis cum fingulis fuis pertinentijs jacentes in parochia ecclefie parochialis Sanfti Cuthberti tub muro caftri Edinburgi et 272 CARTAE EX [Appendix 11. infra vicecomitatum de Edinburgh pro terminis et fpatio novem- decini annorum plenarie viciffim et fucceffive poll difti Alexandri heredum fuorum ct aflignatorum ad diftas decimas introitum de- cnrfurorum • termino vero introitus difti Alexandri in et ad diftas decimas srarbales diftarum terrarum de Wriebtis houfis et earun- dem afl'edationem de data prefentium incipiente et inclioante • tenendas et babendas totas et integras prediftas decimas garbales omnium et fingularum terrarum de Wrichtis houfis cum fingulis l'uis pertinentijs prefato Alexandro Naper heredibus fuis et aflig- natis de nobis et fuccefforibus noftris pro terminis et ipatio novem- decim annorum prcdiftorum cum omnibus et fingulis libertatibus commodis et proficuis ad diftas decimas garbales cum pertinentijs lpeftantibus feu jufte ipeftare valentibus quomodolibet in futurum liberc quiete plenarie integre bonorifice bene et in pace fine aliquo impedimento revocatione contradiclione aut obftaculo quocunque • Solvendo inde annuatim diftus Alexander heredes fui et aflignati nobis et fuccefl'oribus noftris noftrifque et eorum pro tempore camerarijs feu faftoribus quatuordecim hollas ordei et quatuor l)ollas frumenti boni et fufficientis mercimonii annuatim apud granata- rium Doftrura Sancle Crucis prout ufus folutionis eorundem antea fiiit deliberandas tantum • Et nos vero Robcrtus commendatarius Alexander adminiftrator conventus prediftus et fucceffores noftri totas et integras prediftas decimas garbales omnium et fingularum prediftarum terrarum de Wrichtis houiis cum fingulis fuis per- tinentijs prefato Alexandro Naper heredibus fuis et affignatis adeo libere et quiete in omnibus et per omnia forma pariter et eH'eftu ut premiffum eft contra omnes warrantifabimus acqnietahimus et durantibus diftis terminis novemdeeim annorum defendemus • In Appendix ii.] APOGRAPHIS. 273 cujus rei teftimonium figillum commune capituli di6ti noftri mon- afterij San&e Crucis prefentibus manibus noftris i'ubfcriptis eft appenfum apud dictum noftrum monafterium feptimo die menfis Junij anno Domini millefimo quingentefimo quadragefimo fexto • Affedatio decimarum garbalium de Mortoun magiftro Hugoni Rig de Carberey • 35. Univerfis et fingulis • • • Robertus commendatarius perpetuus mon- afterij San&e Crucis prope Edinburgh / Alexander permiffione di- vina abbas monafterij de Cambufkennetk nofter coadjutor ac dicti noftri monafterij in temporalibus et fpiritualibus pro tempore admi- niftrator authoritate apoftolica conftitutus (etc. as at Merchanifton tak) et maturis deliberationibus prehabitis / vigore etiam indulti feu facultatis apoftolice nobis Alexandra adminiftatori antedi&o in modum brevis per fanctiflimum dominum noftrum Paulum Papain tertium divina providentia modernum fub annulo pifcatoris ex data Rome apud Sanctum Marcum vigefimo fecundo die menfis Augufti anno Domini 1539 et pontificatus domini noftri Pape anno fexto conceffi etc. dedifie concefliffe affedafle (as in Merchanftons tak) dilectis noftris magiftro Hugoni Rig de Carberey / Janete Hopper fue fponfe ac eorum alteri diutius viventi heredibus fuis et afiignatis pluribus aut uni pro fervitijs fuis nobis impenfis et impendendis totas et integras decimas noftras garbales terrarum et ville de Mortoun rectorie noftre de Libertoun pertinentes et fpedlantes quas difti magifter Hugo et Janeta nunc in afiedatione tempore confeitionis prefentium habent cum fingulis fuis pertinentijs jacen- 2 M 274 CARTA E EX [Appendix ii. tes in parochia de Libertoun et infra vieecomitatum de Edinburgh pro terminis et fpatio novemdecim annorum plenarie viciffim ct fucceffive comj)lendorum termino vero introitus dictorum magiftri Ilugonis et Janete in et ad diftas decimas garbales et earundeni affedationem die date prefentium incipiente et inchoante • Tenendas et habendas totas et integras predictas decimas garbales terrarum et ville de Mortoun cum fingulis fuis pertinentijs prefatis magiftro JIugoni Rig et Janete Hopper fue lponfe ac eorum alteri diutius viventi heredibua l'uis et affignatis prefcriptis de nobis et fuccef- foribos noftris pro terminis et fpatio dictorum novemdecim an- norum cum omnibus et fingulis proficuis commodis et ayfiamentis ad diclas decimas garbales cum pertinentijs fpectantibus (as at the tak of Wrichtis liouffis) • Solvendo inde annuatim difti magifler Hugo Janeta ejus fponfa heredes fui et affignati fuprafcripti etc. lex bollas frumenti fex bollas ordei et duas celdras avenarum ad terminos ufitatos et confuetos fecundum formam et tenorem noftri rentalis tantum • Infuper nos pro bono fidelique fervitio nobis el noflro monafterio temporibus retroa&is per eundem magiflrum llugoncm impenfo et in futurum impendendo allignamus ditto magiftro Ilugoni annuatim diftas duas celdras avenarum loco fue penflonis annue et eundem ab omni folutione earundem durante vita fua exoneramus per prefentes • Et nos vero Robertus commen- datarius etc. j)rcdiclas decimas garbales terrarum ct ville de JSJor- toun reftorie noftre de Libertoun ut premittitur pertinentes et fpeAantcs cum lingulis fuis pertinentijs prefatis magiftro JIugoni Rig et Janete Iloppare fue fponfe ac eorum alteri diutius viventi hcredibus fuis et affignatis prefcriptis adeo Iibere etc. contra omnes mortales warrantifabimus etc. In cujus rei teftimonium figillum Appendix ii.] APOGRAPIIIS. 275 commune capituli noflri prefentibus manibus noftris fubfcriptis eft appenfum apud di&um noftrum monafterium ultimo die menfis Julij Anno Domini millefimo quingentefimo quadragefimo fexto • Prefentatio domini Ilugonis Riddall ad ecclefiam de Airth • 36. Vicarijs generalibus ecclefie metropolitane San&i Andree fede ejufdem vacante Robertus permiffione divina commendatarius per- petuus monafterij San&e Crucis prope Edinburgh et conventus ejufdem falutem in omnium falvatore • Ad vicariam perpetuam ecclefie parocliialis de Airth infra diocefim San&i Andree nunc vacantem / aut cum eadem vacare contigerit per refignationem feu dimiffionem magiftri Andree Riddaill nunc vicarii et pofleiforis ejufdem ad noftram prefentationem pleno jure patronatus veftram- que collationcm ordinariam fede San&i Andree vacante fpe&antem dile&um noftrum oratorem dominum Ilugonem Riddaill capel- lanum fratrem prefati magiftri Andree animo non variandi five accumulandi vobis tenore prefentium prefentamus / exhortando et rogando quatenus di&um dominum Ilugonem prefentatum noftrum in et ad hujufmodi vicariam recipiatis et admittatis eandemque fibi conferatis ac ipfum vel procuratorem fuum ejus nomine in realem aclualem et corporalem pofleffionem ejufdem inducatis et inftituatis induL-tumque et inftitutum cauonice defendatis fibique vel procuratoribus fuis de univerfis et fingulis juribus fruclibus redditibus emolumentis decimis et proficuis ejufdem integre re- fponderi faciatis / contradiftores et rebelles fi qui forfan fuerint veftra authoritate arctius compefcendo ceteraque faciendo que vobis 276 CARTAE EX [Appendix ii. in premiffis incumbunt peragenda • In cujus rei teftimonium pre- fentibus mann noftra fublcriptis figillum commune capituli noftri eft appenfum • Apud di&um noftrum monafterium vicefimo fexto die menfis Novembris anno Domini millefimo quingenteiimo quadragefimo feptimo • Carta feudifirme terrarum in baronia de Kerfe domino Gubernatori vi3 Domino Hammyltoun. ;>7. Omnibus banc cartam vifuris vel audituris Robertus permiffione diuina monafterii Sanfte Crucis prope Edinburgb commendatarius perpetuus et eiufdem loci conuentus ordinis San&i Auguftini Saudi Andree dioceiis falutem in Domino fempiternam ■ Quia regni Scotie retro principes diuerfis in fuis parliamentis cum tri- bus ipfius ftatibus ad hoc conuocatis ac affiftentibus et defuper a&is ftatutii'que publicis editis et promulgatis que nobis pro legi- bus babentur de huiuimodi regni republica deceiitantes turn pro incitamento policie bonefte eiuldem ac editiciorum non modo vti- lium verum etiam neceffariorum confti-uttione et reparatione ac arborum plantatione et pifcium in aquis dulcibus inftauratione ac terrarum fterilium melioratione et precipue illis ex iuiliftnnis re- Ijn'ctibus que facris itidem canonibus terras ecclellafticas in emphi- teofim locari permittentibus omnino quadrant et conformia l'unt Nicbilominus premiffis maximopere nos iuadentibus ad ea potiffi- inuni que pro di6ti noftri monafterii commodo et vtilitate fore et effe nolcuntur ut amplioris nofter rentalis redditue annuatim iiii- cipiat augment urn Noueritis nos propterea vnanimi confenfu et Appendix ii.] APOGRAPHIS. 077 affenfu capitulariter congregatos noftrumque et eiuf'dem noftri mo- nafterii aut fuccefforum noftrorum vtilitate et commodo vndique previfis peni'atis et confideratis ac longo tra&atu et matura deli- beratione prehabitis ac annui eeiifus fiue rentalis dicti noftri monafterii in notabilem ac evidentem augmentationem ad fum- mam annuam viginti quinque librarum et o&o denariorum vfualis raonete regni Scotie plufquam vnquam fubfcripte terre cum fuis pertinentiis et refpe&iue pendiculis antea feu prius nobis aut pre- deceflbribus noftris perlbluerunt infimul computatis graflumis et omnibus aliis prouentibus annuis cenfibus deuoriis et aliis emolu- ments quibufcunque in noftro rentali contentis et expreflatis aut quouifmodo alias pro huiufmodi terris prius debitis folutis et receptis Necnon pro magnis pecuniarum fummis extendentibus ad quatuor mille librarum prefate monete nobis et noftris creditori- bus pro noftro releuamine fa&oribus feruitoribus et adminiftratori- bus rerum et prouentuum difti noftri monafterii noftro nomine numeratis realiter et cum effe&u traditis et deliberatis nomine et ex parte illuftris et magnifici principis Jacobi ducis a Cbattella- ralt comitis Arrauie domini ab Hammyltoun fereniffime domine noftre Regine tutoris ac prote&oris 'tc. ac in noftram et di&i noftri monafterii omnimodam vtilitatcm in vrgenti noftra cognita neceflitate conuerfis expofitis et deburfatis vna vi3 pars eiufdem in fuftentatione di6ti Commendatarii dum Parifiis operam Uteris dabat vt in virum tali minifterio dignum euaderet alia vero pars foluta reuerendiflimo domino noftro domino Johanni archiepi- fcopo Sandti Andree modcrno jiro noftro releuamine ad manus iplius de fubfidio fuo cliaratiuo ac diuerfis colleeloribus variarum taxationum feu taxarum pro noftro releuamine plurimarum taxa- 278 CARTAE EX [Appendix n. tionum dicto noflro monafterio impofitarum ad maims prefatorum collectorum per nos et monafterium noftrum ipfis debitarum de quibus i'unimis nos et noftri fucceflbres exonerati et quiete cla- mati fumus virtute prefate folutionis Reliqua vero pars in reedifi- catione et reparatione ecclefie dieli noftri monafterii hofpitii clauftri eiufdem ac veterum domorum regulariuni huiulinodi peni- tus ruinofarum et caducarum prius armata vi lioftium in tantum de- ftructarum coniumatarum et dampnificatarum fie ut nifi remedium feftinum fuiffet adhibitum funditns corruiffent quod ex redditibue et omnimodia emolumentis ex dicto noftro monafterio annuatim prouenientibus vltra ea que nobis ad victum et i'uftentationem 1'unt neceftaria comparari non poterat caufante deuaftatione magne partis patrimonii difti noftri monafterii inikniente bello crudeli in- ter hoc regnum et veteres Anglie hoftes Neenon pro aliis grati- tudinibus benemeritis et auxiliis nobis et eidem monafterio noftro iua gratia et fauore erga nos preftitis et gratiofe conceffis Loeaffe arrendaffe et ad fcudirirmam et in perpetuam emphiteofim diniifdie et liac prefenti carta noftra confirmafle neenon locare eoncedere arrendare et ad feudifirmam et in perpetuam emphiteofim dimit- tere hereditarie et bac prefenti carta noftra confirmare prefato illuftri principi Jacobo duci a Cbattellaralt comiti Arranie domino ab Hammyltoun 1c. et beredibus iuis quibulcunque in feodo et bereditate imperpetuum omnes et (ingulas terras noftras fubferip- tas vi3 terras de Eiftir Saltcottis terras de Wefter Saltcottis ac trea bouataa et dimidiam bouatam terre ac cum tribus lie coit- landis terraruni vocatarum etiam Saltcottis occupatarum per quon- dam Dauid Forefter ac etiam terras de Carrounflat terras de Dara- tbo terras de Incbe terras de Kerfte bank terras de Polmond tani Appendix ii.] APOGRAPIIIS. 279 luperiores quam inferiores cum molendino et terris molendinariis multuris et fequelis eiufdem terras de Litill Kcrfe terras tie Ilill Ouir Gilftoun Brokin Ileuke et Reidhuche terras de Litill Gilftoun terras de Netliir Gilftoun terras de Quhitfide terras de Ridding terras de Middilrig terras de Lethame et Lethamedaill cum mo- lendinis terris molendinariis multuris et iequelis eiufdem terras de Munmerrallis terras de Clerkftoun terras de Elrisr terras de Cauldcottis vnacum ])ifcaria terrarum de lie Reidcobill uecnon communi pifcaria terrarum de Huke et aliarum noftrarum terra- rum infra limites et bondas noftras dominii noflri de Keri'e tain in aqua dulci quam in mari de Forth Referuata pifcaria noftrarum terrarum de Grange necnon aliis pifcariis quibufcumque prius per nos in emphiteofim dimifiis cum vniuerfis et iingulis fuis pendi- culis refpectiue pertinentiis annexis connexis tenentibus tenandriis et feruiciis libere tenendum quibufcumque jacentibus infra viceco- mitatum de Linlytbqw et Striueling refpectiue ad prediftas terras tantum Tenendas et habcndas omnes et fingulas prenominatas terras de Eiftir Saltcottis terras de Wefter Saltcottis ac tres bouatas et dimidiam bouatam terre cum tribus lie coitlandis terrarum vo- catarum etiam Saltcottis occupatarum per quondam Dauid Forefter ac etiam terras de Carrounflat terras de Daratho terras de Inche terras de Kerffy bank terras de Polmond tain fuperiores quam infe- riores cum molendino terris molendinariis multuris et fequelis eiuf- dem terras de Litill Kerf terras de Hill Ouir Gilftoun Brokin Huke et Reid Iluche terras de Litill Gilftoun terras de Nethir Gilftoun terras de Quhitfide terras de Ridding terras de Middilrig terras de Lethame et Lethamedaill cum molendino terris molen- dinariis multuris et fequelis eiufdem terras de Mummerallis terras 280 CARTAE EX [Appendix n. ile Clcrkftoun terras tie Elrig terras de Cauldcottis vnacum pifca- ria de lie Reidcobill necnon communi pifcaria terrarum de Huke et aliarum noftrfirum terrarum infra limites et bondas dominii noftri de Kerf tarn in aqua dulci quam in mari de Forth Refer- vatis pifcariis fuperius refervatis cum vniuerfis et fingulis iuis pen- diculis refpe&iue pertinentiis annexis connexis tenentibus tenan- driis ac feruiciis libere tenentium quibufcumque jaeentibus in dominio et vicecomitatu prediftis prefato illuftri et magnifico prin- cipi Jacobi duci Chattellaralt comiti Arranie "to. et beredibus iuis fuprafcriptis de nobis et fuccefibribus noftris preditti monafterii Sanfte Crucis commendatariis feu abbatibus et conuentu eiuf- dem in feudifirma et perpetua emphiteofi hereditarie imperpetuum per omnes re&as metas luas antiquas et diuifas prout jaeent in longitudine et latitudine in domibus edificiis bofcis planis moris marrffiis viis femitis aquis ftagnis rivolis pratis pafcuis et pafturis molendinis multuris et eorum fequelis aueupationibus venationi- bus pifcationibus petariis turbariis carbonibus carbonariis cuni- eulis cuniculariis colunibis columbariis fabrilibus brafinis brueriis geniftis filvis nemorilms et virgultis lignis lapicidiis lapide et ealce cum curiis et earum exitibus ameriiamentis herezeldis blud- wittis et mulierum mercbetis cum communi paftura libero introitu rt exitu ac cum omnibus aliis et fingulis libertatibus commodita- tibus proficuis et afiamcntis ac juftis pertinentiis fuis quibufcum- que tarn non nominatis quam nominatis tain fubtus terra quam fupra terrain procul et prope ad predi&as terras molendina et pit <-arias cum univerfis et fingulis fuis pendiculis rcfpettive pertinen- tiis annexis connexis tenentibus tenandriis et feruitiis libere ten- entium quibufcumque fpcttantibus feu jufte fpe&are valentibus Appendix ii.] APOGRAPHIS. 281 quomodolibet in futurum libere quiete plenarie integre honorifice bene et in pace fine aliquo impedimento revocatione contradic- tione aut obftaculo quocunque Reddendo et Solvendo inde annu- atim prefatus illuftris dux Jacobus de Cbattellaralt comes Arra- nie dominus ab Hammyltoun tc. et heredes fid fuprafcripti nobis et fucceflbribus noftris commendatariis leu abbatibus pro tempore exiftentibus difiti nollri monafterii San6te Crucis et conventui eiufdem noftrifque et eorum camerariis faftoribusve pro predi&is terris de Efter Saltcottis cum fuis pertinentiis fummam quatuor- decim librarum vfualis monete predifte tanquam pro annua firm a greffumis et omnibus aliis devoriis in noftro rental i expreflatis aut prius iblvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Wef- ter Saltcottis cum fuis pertinentiis fummam oftodecim librarum trefdecim lblidorum et quatuor denariorum monete predifte tan- quam pro annua firma greflumis et omnibus aliis devoriis in noftro rentali fpecificatis aut prius folui folitis et confuetis Ac pro tribus diftis bouatis et dimidia bovata terre et cum tribus lie Coitlandis et earundem pertinentiis wulgariter vocatis etiam Salt- cottis fummam quatuor librarum trefdecim folidorum et quatuor denariorum monete prefate tanquam pro annua firma ac etiam fex folidorum pro devoriis eorundem et pro fex caponibus fex folido- rum quorum pretia duodecim denariorum pro omnibus aliis devoriis et greflumis in noftro rentali expreflatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Carrounflat cum fuis pertinentiis fummam quadraginta folidorum monete prefate tan- quam pro annua firma et omnibus aliis devoriis et greffumis in noftro rentali expreflatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Daratbo cum fuis pertinentiis fummam quadra- 2 N 282 CARTAE EX [Appendix ii. ginta folidorum monete prefate tanquam pro annua firma et omni- bus aliis devoriis et grcffumis in noftro rentali fpecificatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro predi&is terris de Inche cum this pertinentiis duas celdras farine avenatice et pro feptem caponibus feptem folidos pretio fuperius allocato tanquam pro annua firma et omnibus devoriis et greffiimis in noftro rentali exprefiatis aut prius lolvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Carfybank et terris de Polmond tarn fuperioribus quam inferioribus molendino terris molendinariis multuris et fequelis eiufdem et earundem re- fpedtiue pertinentiis fummam feptemdecim librarum decern folido- rum et octo denariorum monete prefate tanquam pro annua firma refpeftiue earundem et viginti trium folidorum et quatuor dena- riorum pro devoriis earundem refpe&ive et pro oftodecim caponi- bus oclodecim folidos pretio fuperius allocato tanquam pro omnibus aliis firmis greflTumis et devoriis in noftro rentali fpecificatis aut 1 >i - iiis folvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Litill Kerfe quadraginta folidos monete predi&e tanquam pro annua firma et quinque folidos et lex denarios monete prefate pro devoriis earun- dem et pro quatuor caponibus quatuor folidos pretio fuperius allo- cato pro omnibus aliis firmis greflTumis et devoriis in noftro rentali fpecificatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Hill Ouir Gilftoun Brokin huche et Reidliuche et earundem re- fpe&ive pertinentiis fummam octo librarum fex folidorum et o&o denariorum prefate monete tanquam pro annua firma earundem et quatuor folidorum pro devoriis earundem et pro fex caponibus lex folidos pretio fuperius allocato pro omnibus aliis firmis devoriis el greffumis in noftro rentali exprefiatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Litill Gilftoun cum pertinentiis Appendix, ii.] APOGRAPHIS. 283 l'unnnara quinqnaginta trium folidorum et ofto denariorum nionete prefate cum fervitiis debitis et confuetis tanquam pro annua firma pro omnibus aliis greffumis et devoriis in noftro rentali fpecificatis aut prius iblvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Nethir Gilftoun cum pertinentiis fummam lex librarum treidecim folido- rum et quatuor denariorum monete prefate cum duodecim bollis ordei et pro grefTuma earundem fummam viginti fex folidorum et ofto denariorum monete prelate inde iblvi folitis et confuetis tan- quam pro annua firma et ceteris aliis devoriis et greffumis in noftro rentali fpecificatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro pre- fatis terris de Quliitfide cum pertinentiis fummam fex librarum et quatuordecim folidorum tanquam pro annua firma eiufdem et viginti fex folidorum et ofto denariorum pro devoriis Luiufmodi et pro oftodecim caponibus oftodecim folidorum pretio fuperius allo- cato unacum fex lie mure foulis et pro greffuma earundem viginti fex folidorum et decern denariorum monete prefate pro omnibus aliis fervitiis et greffumis in noftro rentali fpecificatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Ridding cum per- tinentiis fummam quindecim librarum decern folidorum et ofto denariorum monete predifte tanquam pro annua firma earundem et fummam quatuor librarum decern folidorum et ofto denariorum monete prefate pro devoriis earundem et pro fexaginta fex caponi- bus fummam trium librarum et fex folidorum pretio fuperius allo- cato et pro greffuma earundem fummam trium librarum duorum folidorum et duorum denariorum monete prefate pro omnibus aliis devoriis greffumis et firmis in noftro rentali fpecificatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Middling terris de Lethame et Letbamedaill et molendino terris molendinariis 284 CARTAE EX [Appendix ii. inulturis et fequelis eiufdem et earundem pertinentiis fummam quatuordccim librarum et fex folidorum moncte prefate cum fer- uitio debito et confueto tanquam pro annua firma et omnibus aliis grefTumis et devoriis in noftro rental i fpecificatis aut prius lblvi folitis et confuetis Et pro predictis tends de Mummerallis cum pertinentiis fummam duodecim librarum decern folidorum et o&o denariorum monete prefate tanquam pro annua firma earundem et viginti quatuor folidorum pro devoriis huiufmodi et pro triginta duobus caponibus triginta duos folidos pretio fuperius allocato pro omnibus aliis devoriis grefTumis et firmis in noftro rentali exprefTa- tis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro terris de Clerkftoun cum fuis pertinentiis fummam quatuor librarum monete prefate tanquam pro annua firma earundem et feptemdccim folidos et (juatuor denarios pro devoriis huiufmodi et pro fexdecim caponibus fexdecim folidos pretio fuperius allocato et pro grefTuma earun- dem fexdecim folidos pro omnibus aliis devoriis firmis et grefTu- mis in noftro rentali fpecificatis aut prius folui folitis et confuetis Et pro prefatis terris de Elrig cum fuis pertinentiis fummam decern librarum monete prediete cum duobus lie will geis duodecim lie mure foulis et viginti quatuor lie chekingis et vna petra butyri recentis tanquam pro annua firma ceteris devoriis et grefTumis in noftro rentali expreffatis aut prius folvi folitis et confuetis Et pro predictis terris de Cauldcottis cum pertinentiis fummam fex libra- rum quatuordecim folidorum et quatuor denariorum monete pre- late et pro triginta caponibus triginta folidos pretio fuperius allo- cato tanquam pro annua firma et devoriis ac grefTumis in noftro rentali fpecificatis aut prius folvi folitis et confuetis Ac pro dicta pilcaria de lie Reidcobill necnon communi pifcaria tcrrarum de Appendix ii.J APOGRAPHIS. 285 Huke et aliarum noftrarum terrarum dominii noltri predi&i Re- fervatis pifcariis noftris fuperius refervatis viginti quatuor lal- mones tanquam pro annua firma ceteris devoriis ct greffumis in noftro rentali expreffatis aut prius folvi iblitis et confuetis Vnaeum dicta fumma viginti quinque librarum et o&odeeim denariorum monete prefate ratione augmentationis difti noftri rentalis et huiul- modi infeodationis conceffionis et Iocationis cuius fumme tertia pars prefato conventui ac eorum fuccefforibus ad eorum pittancias vulgariter alias vocatas lie pitte communis applicanda et annuatim perfoluenda Extendentes in toto in pecuniis ad fummam ducen- tarum librarum monete antedi&e annuatim levandam et percipien- dam de predi6tis terris molendinis pifcationibus et luis refpeetive pertinentiis ad duos anni tcrminos fefta vi3 fancli Martini in hieme et Pentbecoftes per equales portiones cum prediclis farina avena- tica ordeo lie mure foulis will geife lie chekynnis ac cum difta petra recentis butyri et prediclis viginti quatuor ialmonibus antedi&is Et preftando tres feftas curie ad noftra tria placita capitalia regalitatis noftre prefate apud monafterium noftrum feu alibi aut in pretorio infra diftam noftram regalitatem feu Vicum canonicorum annua- tim tenenda nomine feudifirme tantum Infuper heredes fuprafcripti duplicando feudifirmam unius anni in introitu cuiuflibet heredia fuprafcripti qui intrabit ad prenominatas terras molendina et pil- cationes cum fingulis refpeftiue pertinentiis ut premillum elt fub fubfcriptionibus manualibus didorum commendatarii et conventus eiufdem ac eorundem figillo communi Preterea referuamus nobis et fuccefforibus noftris et eorundem camerariis et fa6toribus que- cumque areas aut ortos quarumcumque terrarum aut terre predifte vbi nobis aut illis magis commodum equum et expediens videbitur 286 CARTAE EX [Appendix n. ducere vehere et locarc decimas garbales ecclefiarum noftrarum infra dominium noftrum fictas et noftro patrimonio fpe&antes et (juod occupatores huiufmodi feu tenentes non preftabunt aliquod im- pedimentum feu obftaculum in loeatione duxatione et trituratione earundem noftrarum decimarum garbalium predictarum fub pena folutionis dampni expenfarum interene et principalis in duplo liquidande coram ballivis noftris regalitatis noftre antedi&e per dictum illuftrem Ducem et heredes fuprafcriptos nobis i'oluende • Prouifo etiam ft duo termini currant in tertium terminum folutione minime facta de canonc et feudifirma fupra fcriptis in parte aut in toto ad terminos folutionis fuprafcriptos eo cafu volumus quod dicta locatio feudifirme nullius fit roboris aut momenti et vacabit de cetero ac fi difta prefens locatio minime fuiffet facta fine aliquo procefiu aut ftrepitu juris Et referuamus quod non licebit dicto illuftri Duci et lieredibus fuprafcriptis alienare aut vend ere aliquas t huiufmodi terras leu aliquam partem earundem line licencia noftra aut fuccefforum noftrorum defuper prius babita petita et obtenta tub pena forilfacture et amiffionis illius partis aut terrarum alie- natarum feu venditarum fecundum tenorcm prefentis carte noftre fine aliquo proeeffu Tnfuper volumus et pro nobis et fucceflbribus noftris concedimus prefato Jacobo duci a Chattellaralt et lieredibus fuis fuprafcriptis quod fafina hereditaria nunc et in futurum per ipfos feu ipfum de predictis omnibus et fingulis terris molendi- nis pifcationibus et earum univerfis et omnibus fingulis liiis per- tinentiis pendiculis partibus annexis et counexis refpeftiue qui- bufcumque apud fundum terrarum de Hill aut aliquam partem earundem capienda Habit et fufficiens erit lalina et pofleilio jir<» omnibus et fingulis predictis refpeftive terris molendinis et pifcatio- Appendix ii.] APOGRAPHIS. 287 nibus Refervatis prius referuatis cum pertinentiis ut premiffum eft abfque ulla alia particular! fafina defuper capienda valebit in omni tempore affuturo pro omni alio onere exa&ione queftione demanda feu feruicio feculari que de predictis terris molendinis et pifcationi- bus cum pertinentiis fupradictis et earum fingulis reipe6tive pen- diculis jufte exigi poterunt quomodolibet vel rcquiri Et nos ver<> Robertus commendatarius et conventus predifti ac fueceilbres uoftri predicti monalterii San&e Crucis omnes et fingulas prenominatas terras noftras vi3 terras de Efter Saltcottis terras de Welter Saltcottis ac tres bovatas cum dimidia bovata terre cum tribus lie coitlandis terrarum vocatis etiam Saltcottis terras de Carrounilat terras de Daratbo terras de Incbe terras de KerfTebank terras de Polmond tam fuperiores quam inferiores cum molendino terris molendinariis multuris et fequelis eiufdem terras de Litill Kerfe terras de Hill Ouir Gilftoun Brokin huclie et Reidheuche terras de Litill Gilftoun terras de Nethir Gilftoun terras de Qubitefide terras de Ridding terras de Middilrig terras de Lethame et Le- thamedaill cum molendino terris molendinariis multuris et l'e- quelis eiufdem terras de Mummerellis terras de Clerkftoun terras de Elrig terras de Caldcottis unacum pifcaria de lie Reidcobill necnon communi pifcaria terrarum de lluke et aliarum noltra- rum terrarum infra limites et bondas noftras dominii noftri de Kerfe tam in aqua dulci quam in mari de Forth Et referuatis pifcariis prius refervatis cum vniuerfis et fingulis fuis pertinentiis pendiculis dependentiis annexis connexis tenentibus tenandriis ac feruitiis liberetenentium quibufcumque memoratis illuftri Jacobo duci a Chattellaralt et heredibus fuis fuprafcriptis adeo libere et quiete in omnibus et per omnia forma pariter et effectu quibus 288 CARTAE EX [Appendix n. fupra contra omnes mortales warantizabimus acquietabimus et imperpctuum defendemus In cuius rei teftimonium buic prefenti carte noftre manibus noftris fubicripte figillum commune difti noftri monafterii eft appenfum apud liuiulmodi noftrum monafteri- uni Sanfte Crucis die primo menfis Oftobris anno Domini I m V c • quinquagenmo fecundo coram biis teftibns vij venerabilibus in Chrifto patribus Willelmo commendatario de Culroi's Jacobo Abbate de Newbottill Roberto Recbertlbun decano Tevidalie magiftris Alexandra Forreft reftore de Logy Montroi'e ac lecre- tario reuerendiffimi domini Sanfti Andree Georgio Cok vicario de Pertb domino Hugone Curry reftore de Efle et bonorabilibus viris Andrea Johneftounc de Elpbingftoune magiftro Dauid Bor- tbuik de Locbbill Patricio Bellendene Joanne Hammyltoun de Rofyline Roberto Kirktoun Georgio Hwme et Willelmo Lauder notario publico cum diuerfis aliis teftibus ad premifla vocatis pari- ter et requifitis • Conhrmatio carte Jacobi ducis de Cbatellerault retmi oubernatoris O O de terris in le Kers . 88. Maria Dei gratia regina Scotorum omnibus probis bominibus totius terre fue clericis et laicis ialutem • Sciatis quod nos cum avifamento confenfu et auftoritate cariilimi noftri conlanguinci et tutoris Jacobi Ducis de Chattelarault comitis Arranie domini Hamiltoun regni noftri proteftoris et gubernatoris ratificamus aji- probamus ac pro nobis et iucceflbribus noftris pro perpetuo con- tirmainus cartam et feodifirmam in eadem contentam faftam per Appendix it.] APOGRAPIIIS. 289 venerabilem in C'krifto patrem Robertum commcndatarium mon- afterij noftri San&e Cruris et conventum ejufdem prefato noftro chariffimo tutori ct gubernatori et heredibus fuis quibufcunque in feodo et bereditate de omnibus et fingulis terris videlicet terris de Eifter Saltcottis terris de Wefter Saltcottis / tribus bovatis et una dimidia bovata tribus coitlandis etiam Saltcottis nuncupatis per quondam David Forefter occupatis / terris de Carronflat / terris de Daratho / terris de Kerfebank / terris de Polmond ovir et nethir / cum molendino terris molendinarijs multuris et le fuckin earundem / terris de Litill Kerf / terris de Hill / Over Gilftoun / Brokinheuch et Reidheuch / terris de Litill Gilftoun / terris de Netbir Gilftoun / terris de Qubytfyde / terris de Ridding / terris de Middilrig / terris de Letbame et / Letbamedaill cum molendino terris molendinarijs multuris et le fuckin earundem / terris de Mun- merallis / terris de Clerkiftoun / terris de Elrig terris de Cauld- cottis ' una cum pifcatione terrarum de Reidcobill / ac cum com- muni pifcatione terrarum de Iluke aliarumque terrarum jacentium intra bondas dominij de Kerf tarn in recenti aqua et in Forth / refervando pifcationes terrarum de Grange ac alias pifcationes quaf- cunque prius in feodifirma alTedatas et locatas cum omnibus et fingulis fuis pendiculis pertinentijs annexis connexis tenentibus tcn- andriis et libere tenendum fervitijs earundem / jacentes intra vice- comitatus noftros de Lynlithgw et Striueling refpcriive / de prefato commendatario ac conventu et eorum fucceiTbribus in feodinrma et hereditate tenendas / de data apud Halyrudhous prhno die men- fis Oftobris anno Domini millefimo quingentefimo (juinquagefimo fecundo uti in dicta carta defuper confefta plenius continetur / falvis nobis et fuccefioribus noftris juribus et fervitijs omnium et fingu- 2 o 290 CARTAE EX [Appendix ii. larum terrarum molendinorum et pertincntium oarundem iupra Ipecitieatorum ante banc prefentem noftram confirmationem nobis debitis et coniuetis • In cujus rei teftimonium bnic prefenti carte noftre confirmation is magnum figillum noftram apponi fecimus ■ teftibus reverencliffimo in Cbrifto patre Jobanne arehiepilcopo San6ti Andree etc. dile&is conlanguineis noftris Georgio comite de Huntlie ac Moravie domino Gordoun et Badgenach cancellario noftro / Arcbibaldo comite Ergadie domino Campbel et Lome Gilberto comite de Caffilis domino Kennedy thefaurario noftro venerabili in Cbrifto patre Donaldo abbate monafterij noftri de Cupro noftri feereti figilli cuftode dile&is noftris familiaribus magiftris Jacobo Makgill de Rankelour Netbir noftrorum ro- tulorum regiftri ac confilij clerico Jobanne Bellendeu de Achnonle noftre juftieiarie clerico et Alexandro Leuingfton de Donypace noftre cancellarie directore • Apud Edinburgh pcnultimo die menfis January anno Domini 1553 et regni noftri duodecimo • The Cordinaris letter of licence to big bare alter . ■">!>• Be it kend till all men be }>ir prefent lettres ws Robert be )>e per- niiflioun of God commendatour of ]>e abbay of Holie Croce befvde Edinburch and convent of f>c lamyn cbeptourlie gadderit greitting in God evirleftviig • ^'ittis your univerfiteia )\at pe day of pe date of pe making of pir prefentis comperit befor ws Andrew Pnrwes dekia and kirkmafter of the Gordinar crawft within our burchf of pe Cannowgate of our l'ayd abbay / and with hym certanc mafters of the lamyn crauft within pe l'ayd burchf and expooit Appendix ii.] APOGRAPHIS. 291 to ws that qubare firft for the lowing of God Almyttye / pe honour of pe realme / he worfchip and proffeit of our faid hurcht / and pe proffeit of all our Souerane Ladeis liegis and upiris reparand perto/ and for augmentatioun of dyuine feruice at ane alter to be biggit within our fayd abbay / quhare Sancl Crifpine and Crifpiniane per patronis fall ftand and for efchewing of unfufficent craftifmen of pare occupatioun lies deuifet and ordanit certane gude ftatuts articulis and reulis to be obfervit and kepit amangis pame in tyme to cum / as at mayr lentht is contenit in pare letter of gift maid and giffin to pame be our baillies and communite of our laid burcht under pare commoun fele perof perupoun / And als it is our will pat pe G'ordinaris dwelland within our regalite within pe town of Leyth upoun the northt fyde of pe watter of pe famyn / Sancl Leonardis gate / and beiyde our chapell of Sanft Niniane outwith Sanft, Androws port befyde Edinbureht be in brether- heid and fallowfchipe with pe faid dekin and mafteris of pe laid Cordinar crauft within cfur laid burcht of the Cannowgate / and to pay pair dewiteis with pame to uphalding of diuine feruice and to pe alter quhilk falbe biggit liklike as pai fuld do • Heirfor we haf geuin and grantit be pir prefentis letteris and for ws and our fuc- ceffours frelie gevis and grantis full fredome and licence to the laid dekin and to pe mafteris of pe faid crawft of Cordinaris and pair l'ucceffouris qwilkis for pe tyme falbe / to refave and uptake fra all maner of perfounes of the Cordinar crawft inhabitantis within our laid toune of Leyth San6t Leonardis gate and all uperis of thame inhabitantis within our laid baronie of Brochtoun liclike proffeitis and dewiteis as pai take vpe fra pe inhabitantis within our faid burcht of pe Cannowgate / according to pe tenour of pare ftatutis 292 CARTAE EX [Appendix ii. contenit in pare laid letter maid to panic perupoun / but onye ftop or impediment and gif neid beis / commandis and chargis our baillies and officiaria prefent and tocum of our fayd baronie of Brocditoun to pas with pame and poynd and diftrenge for tbe faid dewiteis in all tymes to cume / providing alwayis pat pe faid dekin kirkmafteris and brether of pe faid crawft big pe forfaide alter within our faide abbay within lex yeris nixt eftir pe date heirof and fee and uphald ane fufficent chaplane parat to do yeirlie in all tymes to cum diuyne feruice and prayeris for our noble fadir quhome God affoilgie and for ws and our fuceeiTbris commenda- touris abbots and conuent of our laid abbay / principales fundatoris of pame / and pat pe money to be refauit be pe dekin rind mafteris of pe faid crawft be warit upoun pe reparatioun and uphaldin of pe laid alter / chaplane and diuyne l'eruice to be downe perat but fraude or gile • In witnefs of pe quhilk thing to pir prefent let- teris l'ubfcriuit be ws pe faid commendatour pe commoun feill of )"• cheptour of our faid abbay is to hungin At our laid abbay pe day of Auguft the yer of God ane thowfand five hunderth and fiftye fowr yeris • Ane letter of the Tailgouris • 40. Be it kend till all men be pir prefent lettres ws Robert be the permiffioune of God commendatowr of the Abbay of Halyrwdhws befyd Edinbrwch and conuent of the famyn ceptowrlie gadderit gretin in God cuerlciling • AN'ittis yowr uniuerlities pat J>e day of pe dait of pc making of pir prefentia comperit befoir ws James Appendix ii.] APOGRAPHIS. 293 Galbrat dekin of pe Tailgour crawft within our faid brwclit of the cannogait of our faid abbay and with hym certene maifteris of the faniyn craft within pe faid brwch and exponit to ws pat quhair firft for the lowing of God Almychty / pe honor of pe realme pe wirfliip and profet of our faid brucht and pe profet of all owr Sowerane Ladeis legis and wperis reparand perto and for augraen- tatioun of diuine feruice at ane altar biggit within our faid abbay quhair San6l An pair patrone now Hands / and for efchewing of unfufficient crawftfmen of pair occupatioune lies diuiiit and ordanit certane gwd ftatutis articulis and rewlis to be obferuit and kepit amangis pame in tyme tocum as at mair lenth is contenit in pair latir of gyfft maid and gewin to thame be our bailyeis and com- munite of our faid brwcht wnder thair commone feill thairoft' therapoun And als it is our will pat pe Tailgouris dwelland within our regalite within the towne of Lyth upone pe north fyd of pe watter of pe famyn / Sanft Leonardis gait and befyd our Chapel! of San6t Niniane outwith San6t Androws porte befyd Edinbrwch be in the bretherheid and fallowfchyp with the faid dekin and maifteris of the faid Tailgour crawft within our faid brucht of the Cannogait / and to pay pair dewities with thame to uphalding of diuine feruice at pe faid alter fiklyk as pai fwld do / heirfor we haue gewin and grantit and be pir prefent letteris for ws and our fucceffouris frelie geuis and grantis full fredowme and licence to the faid dekin and to pe maifteris of pe faid craft of the tailgouris and thair fucceuouris quhilkis for pe tyme fall be to refawe and wp tak fra all maner of perfonis of pe tailgour craft inhabitantis within our faid towne of Leyth Sanft Leonardis gait and all uperis of pame inhabitantis within our faid barronie of Browchtoun fiklyk 294 CARTAE EX [Appendix ii. profeitis and dewtis as pai tak vp fra pe inhabitants within our laid browch of the cannogait according to pe tenor of pair ftatutis contenit in pair faid letter maid to J)ame perupoune bwt ony Hop or impediment • And gyff neid beyi' commandis and chairgis our bailgeis and officiaris preient and to cum of our faid barrony of Brochtone to pas with pame and pwnd and diftrenge for pe laidis dewtcis in all tymis to cum Providing alwayis pe faid dekin and breder of the faid crowft fee and uphald ane fufficient chaplene at the faid alter to dow yeirly in all tymes to cum dywiiie feruice and prayaris for our nobill fader quhome God affolge and for ws and our fucccfforis commendatoris abbotis and conuent of our faid abbay principal] fundatouris of pame and pat pe money refawit be the laid dekin and maifteris of the faid crawft be warit upon pe reparatioune and uphalding of the faid alter / chaplane / and diuine fcrwice to be downe perat but frawd or gyle / In vitnef of pe quhilk thyng to pir prefent lettres fubfcriuit be ws pe faid com- mendatour pe commoune feyll of pe cheptour of our laid abbay is to hungin at our faid abbay pe faxt day of Nouember pe yeir of God ane thoufand fiff hundryth aud fiffity four geris • Carta de ecclefia de Dunrod collata Collegio de Biggar • H. Re vin ndo in Chriilo patri ac domino domino Andree permiffione divina Candide cafe et Capelle regie Striuilingcnlis epifcopo feu cuilibet alio ad infrafcripta poteftatem habenti veftri devoti filij RobertuB commendatariua monafterij Sanfte Crucis prope Edin- burgh Sanfti Andree dioccfis ordinis Sanfti Auguftini canoni- Appendix ii.] APOGRAPHIS. 295 corum regularium et conventus ejufdem falutem • Quia omnes honefti conatus ad cultum Dei omnipotentis ejufdemque honorem fufcepti ab omnibus fidelibus laudabi liter funt extollendi et appro- bandi ac pro virili a quolibet adjuvandi / nos itaque animadvert- entes fingulare ftudium et caritativam pietatem in Deum ac ec- clefiam catholicam quondam nobilis ac potentis domini Malcolmi in humanis agentis domini Flemyng qui illis mileris et Lutberanis temporibus preteritis fuis impends magnificum in honorem Dei omnipotentis et beatiffime Virginia Marie in villa de Biggar Glafguenfis diocefis extruxit templum Tub titulo vocabulo et invo- catione ejufdem beatiffime Virginis Marie afiumptionis patrone / collegium Beate Marie de Biggar vulgariter nuncupatum / in quo quidem collegio feu templo unus prepofitus et certus numerus pre- bendariorum aliorumque miniftrorum de confenfu epifcopi ordinarij erefti conftituti et ordinati Deo omnipotent ac beatiffime Virgini Marie perpetuis temporibus futuris fervituri / [et] dotavit • Et nobis nuper pro parte nobilis ac potentis domini Jacobi domini Flemyng regni Scotie magni camerarij filij et beredis di&i quondam Mal- colmi exhibita petitio continebat quod ipfe boni patris veftigia pic devotionis zelo motus inherens dictum collegium ad laudem gloriam et honorem fumme et individue Trinitatis patris V13 filij et fpiritus fan6ti beatiffimeque et intemerate Virginis Marie Dei et domini noftri Jefu Chrifti falvatoris genetricis ut premittitur erectum fundatum et dotatum manutenere et in melius quantum in eo eft indies reformare vigilanti ftudio non defiftit / Nobis igitur humiliter fupplicavit quod cum jus patronatus feu jus prefentandi vicarie per- petue parochialis ecclelie de Dunrod veftre Candide cafe diocefis et nil aliud ipfius vicarie ad nos et abbates dicii monafterij prede- 296 CARTAE EX [Appendix n. i-i '(lores noftros collatio ad vos revercndc pater et epifcopos Candide cafe pro tempore fpeftabat feu fpeftat / et ut divinus eultus hija malis temporibus augeatur et per nos quantum in nobis eft ad requifi- tionem et fupplicationem difti Jaeobi domini Flemyng confanguinei noftri aliquantulum adjuvetur / et nc diftus Jacobus a tarn bono propoiito et confilio abfterreatur neve etiam ex magno numero niiniilrorum in difto collegio miniftrantium ac propter eorundem difti prepofiti et prebendariorum cjufdem macram dotationem tcmutatemque fruftuum nimium fentiat incommodum / Nos prop- terea Robertus commendatarius difti monafterij Sanfte Crucis et conventus ejufdem capitulariter ut moris eft cogregati maturo el deliberate) confenfu liabito zelo devotionis incenfi ac etiam fpecifico et expreffo confenfu et aflenfu venerabilis viri magiftri Jobannis Stevinfon protlionotarij apoftolici ecclefie metropolitane Glafguenfis precentoris ac difti collegij primi prepofiti difteque ec- clefie parocbialis de Dunrod vicaxie prefentia vicarij omnefque et fingulos fruftus redditus proventus jura obventiones et emoluments quecunque difte vicarie de Dunrod quovifmodo fpe6tantes pertin- entcs feu fpeftantia et pertinentia prepofiture dieli collegij quantum ad nos fpeftat et pertinet poteftatcm damus et concedi- iii us uuiendi annexandi et in perpetuus! incorporandi / provifo tamen ne dicla ecclefia de Dunrod fuis defraudetur olifequijs fed quod provideatur in cadcui de vicario penfionario qui folita et debita obfequia et fervitia parocbiania exhibeat et obeat nec- i j r > 1 1 procurationes vifitationes fynodalia et alia jura epifcopalia di&e ecclefie de Dunrod rations difte vicarie quovifmodo incum- bentia et pertinentia ut moris eft perfolvat pro viginti marcia monete regui Scotie annuatim fibi perfolvendia ex promptioribuE Appendix ii.] APOGRAPHIS. 297 fru&ibus et redditibus ditte vicarie de Dunrod una cum domo et horto ac una acra agri arabilis pro ejufdem vicarij penfionarij an- nuo ftipendio • Cujus quidem vicarie penfionarie quoties in futurum contigerit / jus prefentandi ordinario epifcopo alium vicarium pen- fionarium ele&um et nobis et fuccefforibus noftris per doniinura Jacobum dominum Flemyng et fuos heredes nominatum / penes nos et fucceffores noftros volumus in perpetuum remanere • Quare reverende pater veftram paternitatem omnefque alios qui prefens pofTunt attorizare negotium bumiliter rogamus ut bunc noftrum confenfum admittentes diclam nominationem vicarie penfionarie et fru&uuni reddituumque di<5te vicarie ut prefertur di&o Jacobo dornino Flemyng et difte prepofiture unionem et ineorporationem ceteraque premiffa ut prefertur approbetis et confirmetis et fi que omifTa lunt dignemini veftra autoritate ordinaria lupplere et fub- lcriptos noftros procuratores nomine noftro quoties opus fuerit / etiam fi omiffa magis fpeciale mandatum requirant / admittere et perficere et quatenus opus fuerit per prefentes noftros veros noftros veros et legitimos irrevocabiles procuratores fyndicos ac- tores fa&ores et negotiorum noftrorum ut l'upra geftores ad com- parendum quoties opus fuerit coram vobis reverende pater feu quovis alio ad premifla exequenda poteftatem babente ibique ea facere agere exercere et confentire que nos faceremus ageremus et confentiremus fi prefentes perfonaliter intereffemus / promit- tentes ratum et gratum totum id et quicquid difti procuratores aut eorum aliquis nominibus noftris in premiffis aut circa ea dux- erint feu duxerit facienda fub ypotheca et obligatione omnium 2 P 298 CARTAE EX [Appendix ii. bonorum noftrorum mobilium et immobilium prefentium et futuro- rum • In quorum omnium et fingulorum fidcm hec prefens fcriptura eft noftrum ct dieti noftri conventus et dicli Johannis precentorie fubfcriptionibus lioftrorumque figillorum appcnfione munita apud diftum noftrum monafterium Sanftc Crucis prope Edinburgh die quinto menfis Maij anno Domini millefimo quingentefimo quin- quagefimo quinto • Prefentatio ad vicariam de Twynham • 42. Reverendo in Chrifto patri et domino domino Andree Dei et ap- oftolice fedis gratia epifeopo Candide cafe et Capelle regie Striue- lingenfis dominus Alexander Smeberd vicarius ecclefie paroeliialis de Wr Glafguenfis diocefis ac yconomus monafterij Sanftc Crucis prope Edinburgum Sanfti Andree diocefis ct conventus ejufdem honorem et reverentias debitas • Reven-nde pater et dominc nuper intelleximus quod vicaria perpetua parochialis ecclefie de Twvnlnin veftre diocefis vacabat prout vacat ad prefens per dimiflionem feu refignationem difcreti viri Edwardi Machanne clerici Sandli Andree diocefis ultinii vicarij et poflefibris ejufdem • Et cum ad vicariam ipfam quando vacat jus prefentandi perfonam idoneam nobis com- mendatario et conventDU predicts epifeopo qui pro tempore eft ct (idem domino Epifeopo lnijufinodi prefentati receptio et admiffio necnon collatio et provifio difte vieario de approbata et antiqua confuetudine pertineat i ad vicariam iplam vcnerabilem virum magiftrom Jacobum Mowtray vicarium deCarnbe difte Sanfti An- Appendix ii.] APOGRAPHIS. 299 dree diocefis habilem et ydoneum veftre reverende paternitati pre- fentamus exhortando et rogando veftram reverendam paternitatem quatenus prefentationem recipere et admittere diftamque vicariam fie ut premittitur vacantem cum omnibus juribus et pertinentijs fuis pref'ato magiftro Jaeobo vicario predi&o conferre et affignare et de ea fibi providere velit et dignetur / fibique vel fuis procuratoribus legitimis de univerfis et fmgulis fruclibus redditibus proventibus juribus oblationibus emolumentis et proficuis quibufcunque integre refpouderi facere / contradiaores vero et rebelles fi qui forfan fuerint veftra auftoritate ordinaria arftius compefcendo • In cujus rei teftimonium prefentibus manibus noftris fubferiptis figillum commune capituli difti noftri monafterij Sande Crucis eft appen- fum apud diaum noftrum monafterium Sanae Crucis die oaavo menfis Junij anno Domini millefimo quingentefimo quinquage- fimo fexto. Schir James Balfouris penfioun • 43. Be it kend till all men be tbir prefent letters ws Robert Commen- datar off Haljrudhouf and convent thairof tbe vtillitie and proffett of our place allways forfene and wnderftand the greit commodities gratituddis and plefouris quhilkis We and our faid place hes reftauit be the meanis foliftatioun deligence and procurment of the rycht wirfchippfull Sir James Balfour off Pettindreich knycht qubairl.y we find nocht onelie our felffis bot our fucfeffouris addettit wnto him in mair than gudlie at this prefent we can recompance him 300 CARTAE EX [Appendix ii. git nochttbeles in remembrance off his gude trew and thankfull leruice gratitudis and plefouris forfaidis to liaue gewin granttit and difponit and be tbe tennour heiroff gewis grantis and difponis to the laid Sir James ane geirlie penfioun off ten chalderis wittuell half qulieit half beir geirlie to be vpliftit be him for all the dayis off his lyfe off the readieft fmittis fermes teyndis and vtheris pro- ffittis quhatfumeuir off our laid Abbay off Halyrudhouf his entrie thairto to be and begin vpoune this inftant erope and geir off God ane thoufand fywe hundreth thre fcoir levin geiris and fra thyne furth to indure for all the dayis of his lyffe and for niayr fure pament to him of his faid penlioun haue gevin difponit and aflignit and be the tennour heiroff gevis diiponis and affignis to him tbe radieft ferme and teynd quheit and beir oft' our landis and teyndis of Auldhammer alias Quhitkirk with all pendiclia and pertinentis thairoft' and be thir prefentis bindis and obliffis ws faythfullie and our fucceflburis that we fall caus the fewaris fermoraris and parro- chiners thairof quhatfumeuir prefent and to cum mak full fatif- fa&ioun pament and deliuerance oft' the faid penfioun off" ten chal- ders wittuell foirfaid to the faid Sir James his fa&ouris or ferui- touris in his name during the haill fpace aboun lpecifiet betuix the feifts of gule and candilmes fre vpoun the fchoir of Leyth fre of all chargeia but frawde or gyill and attoure we tbe laid com- mendatour and our fucceflburis bindis and obliflis ws faythfullie to warrand tliis our prefent gyft and penfioune in all and be all tbineis as is aboun mentionet to the laid Sir James during tbe bail! f|>ace aboune lpecifiet but intervptioune moleftatioune reuo- catioune or againe calling qubatfumeuir • In witnes (|uliairoff to Appkndix II.] APOGRAPHIS. 301 tliir prefentis fubfcriuit with our liandis oure feall is to traneia At the Cannogait the xxvij clay of Julij the geir off' God ane thowfand fywe hundreth thre icoir iewin geris befoir thir witnes Adame Bel] our chalmerlane Williame Fergelbne James Kennaty George Dundas our feruitouris and James Logane noter public . * ?&■■*' y INDEX NOMINUM ET LOCORUM. INDEX. Abcrbrothoc, Abbas de, 74, 83, 87, 88, 90. Abarcrumby, Dene James, 158. Abercruniby, James, 1G2. Aberden, 60. Abcrdonensis Episcopus, 27, 41, 111, 147- 148, 226. Abland, terra vocata, 79, 82. Abrabam, Magister, 13, 15, 27, 210. Abtlien, ^Abathain, Abacbain,] terra Scotice vocata, 38, 53, 54, 177. Achnoule, Joannes Bellenden de, 290. Ada, filia Alexandri de Sancto Martino, 26. Ada Comitissa, mater Malcolmi Regis, 1C, 17, 24. Adam de Lnndres, 29. Adam clericus, 70. filius Hawis, 214. capellanus, 10, 48. de Ele, [Hele,] 20, 35. de Hastinges, 213. filius Henrici, 81. de Ketb, 81, 82. magister, de Morauia, 77, 79. de Prebenda, 53. magister, de Selekirc, 66. filius Serlonis, 29. de Sireis, 34. Adam de Walpol, clericus, 56. iEdmundus de Fayeside, 11. ^Edmundus, filius Forn, 11. Aelfricus capellanus, 6. iElredus prepositus de Gorgin, 29. Ailuardus capellanus, 17. Ainfredus, Abbas de Neubotble, 42. Airtlij ecclesia de, 275, 276. Aitkin, Henricus, 1 56. Aitken, Jobannes, 159. Aiulfus decanus, 7, 11, 13, 17, 30. Alanus Dapifer, 209. de Crahoc, 51. monacbus Dimelmensis, 10. Prior fratrum de Jerusalem in Anglia, 43. Presbitcrus in Muscleburgb, 53. Constabulaiius, filius Rolandi, 40, 60, 61. semens, 80. Albaniae, Robertus dux, 111. Albericus, Episcopus Hostiensis, 168. Albus, Jobannes, 212. Aldcn, 11. Aldri, Willelmus de, 16, 24. Alexander, Rex Scottorum, 45, 46, 48, 50, 51, 59, 62, 69, 83, 86, 214. 2 Q 306 INDEX. Alexander tertius, Papa, 166, 168-71, 173-4. sextus, Papa, 254-5. capellanus, 210. Abbas de Cambuskenetb, 154, 260-2, 265, 269, 271-4. EpiscopusCandidae casac,125-6,l 37-8. Abbas de Dunfernieljne, 93. capellanus Episcopi Sancti Andreae, 13, 15, 27. — de Edenburg, magister, 63, 65. — Dominus Hume, 244. — bcres Davidis Huniet, 52, 53. — de Kyninmonth, 77, 79. — de Lamberton, 79, 214. — capellanus de Linlidchu, 33. — de Newton, 124. — de Sancto Martino, 26, 38. G5. — filius Serlonis de Setona, 7'!. — de Setona, 60, 74, 77, 87, 90, 105. — filius Turstani, 29. — filius Willelmi Regis, 28. Alf'ridus, Abbas de Strivelyne, 209. Alieuegan, capellanus de Killosbern, 214. Alpinus, magister, Tbcsaurarius, 81, 82. Alreburne, 210-11. Alstanesford, molendinum de, 26, 1M5. Aluredua do Preston, 49. Aluuinus, avunculus Ricardi Episcopi Sancti Andreae, 209. Alwrcdus, Abbas de Striuelin, 10, 21. Ahvinus, ^Alvinus,] Abbas Sanctae Crucis, 4, 9, 23, 167. Anabilla Kcgina consors Roberti Tertii, 225. Anandiae, Dominus, 74, 87, 90, 105, 139. AnarguSj 59. Amlersone, Dene David, 158. AndrosoDj Micbacl, 146. Andreas, Arcliidiaconus, 13, 210. Andreas capellanus, 60. magister, 10. Episcopus Candidae casae, 260, 264. 294, 298. Episcopus de Catenes, 41. Episcopus Glasguensis, 148-9. Dominus Le Gray, 140, 141, 143. Dominus Gray, 244. Decanus de Loeneis, 29. Abbas de Melros, 140, 142. Episcopus Moraviae, 46. clerieus Regis, 47. Ancgus, M. comes de, 46. Anewitb, ecclesia de, 39. Angusiae, Archibaldus dc Douglas Comes, 243-4. Anhanscherech, 58. Appilby, Magister Robcrtus de, 80. Archibaldus de Douglas, 100, 106, 111, 221. 222-3, 226, 227, 243-4. Arcbibaldus, Abbas Sanctae Crucis, 146, 148, 152-3. Ardownan, Sir James Denestonn, Pcrsoun of, 160. Are villa de, 139. Arketillus de Mannvere, 213. Arnaldus, Episcopus, 13. Arnaldus, Episcopus Sancti Andreae, 209, 130. Arnaldus, bostiarius, 20. Arous, Jobannes, arcliidiaconus Glasguensis, 140, 143. Arous, Jobannes, Secretarius Jacobi Secundi. 148. Arraniae, Jacobus Comes, Dux a Cbattella- ralt, &c.j 276-188, 288-290. Artb, Robertus Brus de, 154. Artun, [Irtona,] 43. INDEX. 307 Atholiac, David Comes, 111. Atholiae, Walterus Comes, 234. Auandale, Willehnus Comes de, 140-2. Audoenus, 30, 175. Auenel, Robertus, 14, 17, 18. Auenel, Rogerus, Vicecomes de Edenburgh, 46, 50. Aufrica, filia Eadgari, 56. Aufridus de Neobotle, 15. Amnion, 98, 191, 194, 198, 205. Amnion, Robeitus de, 49. Auldhammer, alias Quliitkirk, 300. Avin, flumen, 5, 23, 75, 91, 170, 185. Badlormy, terrae de, 233. Badyenacb, Georgius Dominus Gordon et, 290. Bailloll, Engeramus de, 35, 46, 48, 58, 59, 60, 6.9. Baillol, Henricus de, Camerarius, 48, 62. Balliol Eustachius de dominus de Turribus, 69. Baldredus, decanus Laodoniae, 55. Balfour, Sir James of Pettindreich, 299-300. Ballernoch, baronia de, 1 46. Balmagye [^Balmeceth^, vicaria de, 137. Balnecros capella de, 39, 41, 61. Baltrodoc, Magister et Fratres de, 83. Barnardus, Episcopus Portuensis et Sanctae Rufinae, 171. Barnetoune, Matbeus Forester de, 243. Barre, Johannes de, burgensis de Edinburgh, 227, 228. Barou [Baru], ecclesia de, 78-9 92-3, 128- 9, 198-9. Barrow, William Broun, viker of, 1 60. Baru, Eufemia GyfTard, domina de, 92. Bartholomeus, dominus, canonicus, 70. Bartholomew, filius Adae de Lundres, 29. Baruchane, Simon Flemyng, dominus de, 111. Bathchet f_Batkeht], ecclesia de, 1 3, 24, 63. 64, 66, 85, 169,180, 207. Baueley, 45, 54. Beati Egidii, ecclesia, 166; c/rfeSancti Egidii. Beatrix de Bosco, 101. Beircrofts, 154-6. Bell, Adame, chalmerlane, 300. Belle, Walterus, Rector de Kyngorne, 196. Bell, Willelmus, 246. Bell,Willelmus, canonicus Sanctae Crucis, 98. Bellanetyne, Patricius, 243, 252. Bellanetyne, Robertus, Abbas Sanctae Crucis. 234, 244. Bellenden, Joannes, de Achnoule, Justiciarius Clcricus 290. Bellendene, Patricius, 288. Benachetyn, Thomas de, senescallus Abbatis Sanctae Crucis, 76. Benedictus, Papa, 114, 120. Benedictus, decimus tertius, Papa 130, 192-8. Berchelai, Robertus de, 25, 26. Berchelai, Walterus de, 25, 26. Berchelai, Walterus de, Camerarius, 27, 34. Bcrewick, 5, 10, 23, 169, 210. Berwic super Twede, 88. Berewic, Normanus, vicecomes de, 10. Berwyk, Thomas of, Dene of the gilde, 127. Berewic, Waldeuus de Aula de, 35. Bernardus Abbas de Abirbrothoc, Canal- larius, 74, 87, 8 8, 90, 188. Bernardus clericus, 59. Bernardus filius Brien, 24. Bernardus filius Toccae, 11, 30. Bernham, David de, 38. Biggar, collegium Beatae Mariae de, 294-8. 308 INDEX. Bigare, Fleming dominus de, 107, 109, 112, 226-7. Biggcresford, 210, 211. Blacarius, Symon, dc Sancto Andrea, 53. Blachet, Eeclesia Sanctae Bridgidae dc, 42, 55, 01, OS. Blackburnc, David dc Turribus Dominus de, 137. Blackcnis, terra de, 33. Blakhall, Andrew, 162. Blakwod, Pctir, 102. Blaraltan, 58. Blanntyr, Stephanus de, 80. Blcinus, Arcliidiaconus, 0. Blundus, Rodbcrtus, 30. Boilestunea, Magister, R. do, 11, 207. Bondington, Willelmus de, Canccllarius, 50. Bonkyl, Robert of, bailze of Edinburgh, 127. Bonkill, Thomas de, 81-2. Borddy, Andreas Kalcndar de, 158. Borthuik, David, de Lochhill, 288. Bosco, Beatrix de, 101. Bosco, Thomas dc, 101. Bosco, Willelmus de, 31, 32, 35, 30, 40, 41, 47. Boscho, Willelmus dc, Canccllarius, 20, 30, 48. Bosco, Willelmus dc, Archidiacanus Lao- doniac, 37- Boso, Sanctorum Cosme ct Damiani Cardi- nalis, 171- Bothkenare f^Buthkcnnar], Dominium dc, 141-3. Bothvile, Willelmus, capellanus, 129. Bothwcll, Patricius comes dc, Dominus de Halys, magnus Admirallus, 244. Bothwcll, Richanlus, Propositus ecclcsiae Divac Virginia, 262. Bothwill, Willelmus, capellanus, 144. Bowcltun [Boteltune, Boeltnn, Botheltona], eeclesia de, 20, 27, 28, 63, 04, GG, 173- 174, 180. Bowhouse, lands of, 157, 159. Boydc, Robertus, 146. Brade, Henricus de, 44, 45, 215. Brade, Henricus de, Vicecomes de Edenes- burg, 28. Brade, Ricardus de, clericus, 57. Brady, Johannes, rector de Kirknewton, 255. Bran, filius Macgillegunnin, 20. Brechinensis episcopus, 95, 147. Brighous, 102, 133. /5tT Breton, Johannes, 108. Broctuna [Brochtuna], 4, 7, 22, 62, 146, 109. Brochton, Baronia de, 100, 107, 150, 154, 235, 291, 293, 294. Brouchtoun, Regalitas de, 240, 247. Brokin Huko, 279, 282, 287, 289. Bromholm, eeclesia Sancti Andreae de, 67- Broun, Georgius, canonicus Dunkeldensis, 255. Broun, Thomas, 150. Broun, William, Viker of Barrow, 160. Brounc, Adam, 230. Browne, Alexander, 246, 250. Browne, David, 247. Brownclerk, Johannes, 228. Broyso, Alexander de, de Stanhouse, 145- 140, 150-1. Bruce, James, servitor, 102. Bits, Petrus dc, 6. Brus, Robertna, dc Arth, 154. Buchan, Willelmus Cumin comes de, Justici- arius, 59-60. Burn, NicholauB de, notarius, 124. Burn, Willelmus, in Hill, 154-6. INDEX. 309 Burnestoun, Thomas de Crychtoun, de, 144. Burneuile, Rodbcrtus de, 6. Butemund, Willelmus de, 35. Byger, Fleming Dominus de, 107, 109, 112. Bygre, Symon, Medicus de, 57. Byset, Willelmus, 45. Calchou, Johannes Abbas de, 12. (Vide Kelkov). Caldecotis fJCauldcottis], terrae de, 225, 280, 284, 287, 289. Calentyr, Johannes de, 146. Callendar, Andro, 157-9. Callcndar, James, 157-9. Cambuskeneth, Alexander, Abbas de, 154, 260, 261, 262, 265, 269, 271-4. Henricus, Abbas de, 244. Cameroun, Magistcr Johannes, secretarius, 234. Campan, Radidfus de, 50. Candidae Casae Episcopus, 20, 38, 40, 70, 72, 73, 95, 125-6, 137-8, 148, 260, 264, 294, 298. Candidae Casae Trior, 73. Canongate, Burgh of the, 257, 291, 293-4. Canonicorum Vicus, 230, 237, 238. Canoune Millis, 127-8. Carberey, Hugo Rig de, 273-4. Careden, Godwinus de, 35. Careden, Rogerus de, 35. (Vide Karedyn.) Carrie, David, Comes de, 111. Carik, Johannes Comes de, filius Roberti Regis, 99, 100. Carmichael David, 264. Carmychacll, Robert of Wrychtisland, 1 60. Carnbe, Jacobus Mowtray, vicarius de, 298-9. Carnoto, Thomas de, Cancellarius, 90, 106, 139. Caron, aqua de, 141. Carrounflat, 278, 279, 281, 287, 289. Carsen, Thomas, 238-240. Carss, terrae del, infra vicecomitatum de Streuelyn 93, 94, 95, 107, 220-227. Cassilis, Gilbertus Comes de, 290. Castellum (Edinense), 7, 8. Castellum QCastrum], Fuellarum, 9, 1 2, 1 3, 14, 18,23, 54, 208, 209, 214. Castello, capella de, 42, 55. Castello, ecclesia de, 3, 7, 1 2, 64, 66, 1 69, 180. Catenes, Episcopus de, 41. Catti Lapis, 210-11. Celestiuus, Papa, 130. Chatellerault, Jacobus Hamilton Dux de, 276-288, 288-290. Chaumunt, Willelmus de, 49. Chelco, vide Kelcho. Cheletun, 41. Chentyr, 23. Chcsnc, Willelmus de, 28. Christianus Candidae casae episcopus, 20, 39. Christiana, mater Davidis Fleming, 109. Cinthius, Sancti Adriani Cardinalis, 1 T 1 - Clacmanant, 5, 21. Clemens, homo Abbatis, 29. Clemens, Papa, 97, 3 86-191. Cler, Radulfus de, 45. Clerenbaud, Firma de, 25. Clcrkstoun, 279, 280, 284, 287, 289. Cloy MacGilernanth, 58. Chid, flumen, 55. Cludan, 19. Cludesdalia, 21. Coekburne, Alexander de Langton, Custos Magni Sigilli, 106, 221, 223, 226, 227. 310 INDEX. Cokburn, Johannes, 172. Coitlandis, 278, 281, 287, 289. Cok, Georgius, vicarios t.dnk [Restalrig], Baronia de, 142-3. Leetalrig, Johannes Fresale, Decanua de, .Ml. I.^talric, Thomas de. 28, 41, 214, 215. Leigne QLenye], Fleming, Dominus de, 109- 111, 112-13. Leiulfus, Minister Abbatis, 29. Leith [Leth, Lyth, Leyth], 29, 245, 291, 293, 300. Lyth, Aqua de, 76, 143, 291. Leth, Johannes de, Abbas Sanctae Crucis, 104, 106, 113, 126-7, 133-4. Leith, Pons de, 244-52. Leth, Portus de, 1 85. Lethame, Terrae de, 279, 283, 287, 289. Lethamcdaill, 279, 283, 287, 289. Levin, Insula de, 66. Leven, Insula, Prior de, 66. Leuingi Villa [Leuinestoun], 7, 11, 12, 15, 24, 64, 66, 169, 180. Leuingi, Turstanus, filius, 7. Leuingston, Alexander, de Donypace, Can- cellariae Director, 290. Levingstoune, Jacobus de, Magnus Carnera- rius, 148, 151. Leuingstone, Johannes de, Dominus de Ka- lendare, 111. Levynston, Johannes de Wynton, vicarius de, 129. Lcvyngstoun, Willelmus, 151. Lcwyngston, Willelmus de, Dominus de Gor- gyn, 75-6. Leuynton, John of, Alderman, 127. Libertonia, 9. Libertune, Capella de, 4. Libei'timu, Kirk of, 161. Libertune, Molendinum de, 6, 23, 25, 170. Libertoun, Rectoria et Parochia de, 273- K Libertone, Joannes de Otirburn, Rector de, 165. Libertona, Malbead de, 8, 9. Libertnn, Willelmus Capellanus de, 208. 321 INDEX. Lile, Robertus Dominus, 244. Lina, 210. on -2 Lindesei, David de, b0,83, 211-/J. Lyndesaye, Margareta, 246. Tindpsie. Robertus de, id. . ■ Lyndeseia, Syrnon de,Canonicus Dunkeldensia.b*. Lyndesie, Walterus de,51. * Willelmus de, 9, 27, 3*, 46. "filliam de,Canomcus de Glas.,ibb. Linlitcu,6',lB, 23,33, 111,169 172 Constabulary of, loO,«soo. Vicecomes de, 24,28,208. Lynlythcow, Constabularia de,12o,^o^. Lithqueu, Willelmus de,124. Linplum, 128-9. Lvnton,216. Lyntun,Molamdinum de,50-l, 18b. Lintona, Sacerdos de, 42. Lintun, Helyi, benescallus de,£ll. Lyntona, Johannes de, Armiger,98. Lynton,Naso de,207. Lysur, Dominus Willelmus de,7b. Li st on, Ecclesia de,80,83. ass siass:3S;w.887 fB 89. Litil Kerse, 279, 282, 287,289. Lit star, Dene Steuen,158. Locbhill, David Borthuik de,288. Lochlan, Heres Uctredi,l9. Lockard, Malcolmus, 214. Lockelleton, Ecclesia. de, 39, 61. Lodonia ,7,13,15,19,172. 2g 57 .47 ,48, 62,77 , Lodoniae Archidiaconus, 10,15,27 , 79 207 • L doniae Decanus ,27, 47, 55 ,65,66. Loeneis Decanus de,29. Logane, James, Noter Public,300. Logane, Johannes, deCotef l^ &e > if \ ectov de , 2 88. Londin, Philippus de,32. 32 k. INDEX. Loublakit, anctae Brigidoe de, Ecclesia,57. Lundoni, Domus Hospitalis,37. Lundors, Abbas de,47. Lundres, Ada de, 29. acanargus, Gillepatric, 59* I acbetber,4. Macbeth, Decanus,42. Makgill de Rankelour Nethir, Jacobus, Clericus Registri ac Consilii,290. McGillenef, Fatin,214. . acGillegunnin,20. :..achanne,Edwardus, Vicarius de Twynhera,298. MacMares, Judexml9. . ■ acraith de Ospitali,2o. ;of, Persona de,4o. Malbet Xepos Episcopi Candidae Casae,2o. icolraus Rex ocottorum, 12, 13,16, 17,18,21,22, 24, 29,30, 62, S3, 208, 209, 212. Malcolmus, Xhanus de Falentyr,51. ; alcolmus, Armiger Willelml Regis, 33. Malevil, Galfridus de, 208-9. aleuin, Philippu& da, Galfridus de, 24-25. aleuill, Philippus de, Vicarius de Aberden,60. Malvill, Ricardus de, Vicecomes de Lillidquo, 28. page 322. Liseus, Persona de Cref,53. dluet uer,208. nfridus, oancti Georgii Cardinalis, 171. Manniae, Rannulphus Dominus ,74,87,90,105.139. finvers, Arketillus de,213. Manuel, 'Villermus de, i.onachus de iielros, 196. Mar, Johannes, 247. . ,-, Willelmus de,46,100. Marchiae, Dunbar Comes, 90, 93, 95,105,139. I.argareta Regina, consors Jacobi ^jecuudi ,14C-14fr tertii,236,245. •ia Regina Scotorura, c8& . iria Regina, consors Jacobi oecundi, 146-148 . INDEX. Mariota, filia Jonannes Eldar de Corstorfin, 227-8. Ma sescallus, David, 28, 45,46,214-15. ' ' , Herbert us, 3-: . 1 , Johannes, 28. 1 ,Philippus,38. 11 ,R, filius Lavldus,45. Marischallus , Walter, 215. 1 ' , Ricardus,215. Merschell, Robertus , 151. Mart inus, Clericus, 16. 1 ' , :., agister, Medieus Willelmi Regis, 26. '' , Clericus de I\yrkecuthbert, 40. Mason, Dominus Johannes, Vicarius de Crawfurde Lyndyssay,129. l.'.artinus de Dumf ermeline,44. Matheus, Aixhldiancuw Archidianonus ,24. , Cancellarius, 47, 59,214. , Clericus ,214. , Episcopus Aberdonensis, 27,41. , Decanus de Desnes,4o. , Episcopus Dunkeldensis,71. , Decanus Dunkeldensis,218 . , Episcopus Glasguensis,106,lll,221,222, 226,227. ' ' , Frater Hospitslis, 4- . Ilaltilda, Mater Roberti,60. Mauricius de Morauia, 90,105,106,139. Maut a lent, Robert us, 93. May, Insula, 25. Mai, Robertus, Prior de,21. L'.eldrum, Willelmus, Vicarius de Petercultir , 226. Melginche, (i:egginche,i;elchinche, Melhing, Metginge, ) Ecclesia de,c8, 52-04,71, 175-7,218. Iginge, Villa de,218. 11 , otephanus Dominus de, 218-9. 11 , Walet, Persona de, 218-9. Melleburne, ;. agister H. de,65. Melmanrad, Patricius Persona de,53. Melros, Abbas de, 18,42,113-124, 130, 140, 141,142, 194,195,200-204. BIDEX . Mene,Adam, Scutif er, 124. M en edict e, 210-11. l.enynteth, Johannes de,90,105. I enteith, Henry, Servitor, 162. Menteth, Jacobus, 154. Meneteth, Johannes de,74. Menteth, Robertus de, 100, 106, 111, 221, 222,226,-^27. nteith, William, Servitor, 162 . rchanistoun, Terra e de, 269 -70, 273 . Merchanistoun, Alexander Maper de, 269-270. I erihennest , Firma de,25. ■tyr, Osbertus de,2l0. Pa^e 323. ethffen, Johannes de, Caninicus Glas ., 129, 199-200. Methfen, R. de, Capellanus ^piscopi ^ancti Andrea e, 65. Meyners, Robertus de,50. Michael, Clericus,53. .ichael, Clericus ^piscopi oaneti Andrea e, 55. Michael, Prior d- /ythern ,39. Michaelis, Robertusm,de Hirdmanstoun,144. iddilrig,279,283,287,289. onte Acuto, Rodbertus de,6. Hontlauthian, (Monte Laodoniae ), Hcclesia de,63,180, .onyabrok, Robertus Hamilton, Rector de,151. ymusk, Johannes Johnstoune, Commendatarius de,256. Morauia, i ;ister Adam de, officialis Hpiscopi bancti Andreae,77,79. . orauiae, Ranulphus Comes, 74, 87, 90, 139. Moravia e,Epi a copu i, 11,46. . oravi3e,Geor ; ^iU3 Dominus Gordon, Comes de,290. •aula, Johannes de, Domini 3 Ogyllf ace, 133-137, 233-4. Morauiae, auricius de, 90,105-6,139. Morauiae, Patricias, Comes,. Morauii , ' Imus de,36. •dintu , ^cclesia d^,;;0l-2°4. ; <:ore, v .'illelmus , -iles,95. . ore 3 one, Johanr i,] 9. Llle, i.e,9,16. INDEX . /uoreuila, Ricardus de,24,30. Morhame, Eufemia Gyffard Domina de,92. I. orhame, Thomas de, Miles, 79, 92 ,198. Mortoun; Terrae et Villa de, 272-4. Morton, Jacobus Comes de, 200-204. Mortuo mari, Rogerus de,32. Mortuo mari, Walterus de, 65. Mowbray, Robert, oervand,16^. Mowtray, Jacobus, Vicarius de Carnbe, 298-299. i.ubray, Phillipus de, 26,28,32,46,50. Mubray, Rogerus de,46. Mucrosin, Th. , Persona de,53. Mufet, Magister Nicholaus de,55. Mukrath, 102,133. Mulinans, Viuianus de,59. Mummerallis, Terrae de, 279,284,287,289. Muncluen, Terra de,217. ■:unfichet, Willelmus de,60. Munros,27. Murchereach, Presbyter oancti Carpre de Dunescor, 214. Murdach, V/alterus,32 . Murhede, Richardus, Decanus Glas.,244. Murray, Willelmus, de Tulybardin,148. Murrefe, Johannes de, de Ogylf ace, 233, 234. Musclebroch, 53. Naper, Alexander, de Merchanistoun, 269,270. • Taper, Alexander, de Wrichtis Housis, 271-3. Naper, Andreas, Frayer Alexandri, 269-70. Naper, Archibaldus, Filius Alesahdri, 269-70. Naper, Henricus, 243,252. Naso de Lynton,207. Neis, Filius Chilv' ,11. Nerinanus, Notarius , 171. Nesius, Filius Willelmi,41. Nesus de Lundres,50. 324 INDEX. Nether Gilst oun , 279 , 262 , 287 , 269 . Newbitill (Nv/ebotle, Nev/ebothla ),9,32. Neubothle, Abbas de, 42, 48,93, 118, 199, 288. Neubotil, Abbas et Conventus de,83-5. Neubotle, "..onachi de, 15, 48, 217. ulandis, Ecclesia de, 201-204. Newton, Alexander de,124. Nicolaus, Camerarius ,209. Nicholaus , C3ncellarius,16,24,30. 1 ' , Clericus,7,ll,15,207. 11 , de Burn, 124. 11 , laagister, de Mufet,55. 1 ' , Nepos Episcopi Candidae Casae,20, I ' , Pater Si llelmi,21 . II , d Sulis,62. • ellua de Rithin,80. Niger, Radulfus, Decanus, Laudonae,47. Ninlanus, Epiacopus Candidae Sasae,148. ■ th,Fiumen,19,87-8. Nobil, Johannes, Monachua" de Neubotil, 118. Nobilis, v;illelraus,51. Nodrif, Terra de, 31, 32, 49, 185. Noiai, oyrnon de, 38. Norraannu3, Vicecoraes, 6, 10. Nudrymerschell, Wauchop of,161-. . Ochyltyre, Johannes de,lC • Oddo, 3ancti Nicolai Cardinalis,172. Odinellus, Filius Ricardi Cumin, 211. Odo, Dapifer,15. 0ggu,6. Ogilface (Oggelfast, Okelfas ), Terrae de, 35-37,136,212-13,225. Okelfas, Vastum quod dicitur,185. lface, Baronia dt-,102. ' Iface, Molindinura de la Strath de,102. Ogylface, Johannes de Morauia, Dorninus de, 133-137,233,234. Ogylby, Georgius, Vioarius de Dunrod,264. INDEX. Ogylvy, Walterus de, , ilea, -34. Ogylvy, Walterus, Thesaurarius , 233. Oin, Pater 3ymonis,29. Olifant, Thomas, 147. Olifard, David, 30, 50. Olifart, Walterus, Justiciarius Laodoniae,26,27, 50, Olyphant, Andreas, 266. Oliuerus, Capellanus Regis, 31, 32, 40. Oliuerus, Senescallus,212. Ortus Andreae,l02,133. Osbertus, register, 210. M (Osbernus), Abbas de Jedewurde, 11,14,210. ' ' , Capellanus de Linlidchv, 33. 1 ■! , de Mertyr,210. Osmundus de Golin,53. Otirburn, Johannes de, Rector de Libertone, 165. Oto, Sancti Rufinae Episcopus,183. Otto, Sancti Georgii Cardinalis,168. Ottonianus, Cardinalis , 168. Paganus de Kanle,30. Pantoun, Y.'illelmus,156. Pabricius, Comes, 44. 1 ' , Comes de Bothwell,244. 11 , Episcopus Brechinensis, Cancellarius,95. 11 , de Craufurd,144. 11 , Dorninus Glammys, 140,141, 143. ' ' , de Graham, 67. 11 , de Dunbar, Comes Marciae, 90,93,95, 105, 139. i t j Page 325. Patrici s, Persona de I.'elmanrad, 53. 1 ' , Pater Roberti,51. 11 , Abbas Sancti Crucis, 125, 128,135,199 . 11 , Filius Symonis,76. Paulis Tertius, Papa, 268, 271, 273. Paxstuna, Ecclesia de, Camerarius ,188.24. Peblis, Robertus de, Camerarius, 188. INDEX. Pendreich, Willelmus ,247,250. Pentland, Capella de, 64, 66, 180. Penteland, Vastum de,45-6. Percius, frater Robertus,43. Pert, Perth, 5, 100. Perth, Georgius Cok Vicariu • de,288. Pert, Seulfus, de, 210, 211. Petendreia (Pendendreia, Petfcenreia, Petyndrich), 4,7,9,23,169,219-20. Pettindreich, sir James 3alfour of, 209-300. Petercultir, '..illelmus j/Ieldrum, Vicarius de,266. Petfrethin, Terra de,36 . Petrus Capellanu .-, , 15. , Clericus Fpiscopi oancti Andreae,55. 11 , Pilius Erlt>right,33. , de Rameseia,47. , oancti Eustachil Cardinalis,171. , oancti Marcelli Cardinalis,183. , Decanus de otupho,42. Phillppus filius Davidis Huniet,53. 11 , de T uermele,18,24,215,216. , de Londin,3- . , de Maleuill, Vicarius de Aberden,60. , de .\ubray,26,28,32,46,50. 1 ' , de Valuin-s Caraerarius,24,34,35,36, 40,44. Plumar, Johannes , Eurgensis de Edynburch, 137. Pollentarf, 210-11. Polmor.d, Terrae de, 278, 279,282, 287, 289. Polmunth ad opinam,80. Prebenda, Ada::] cU , "anonicu Dunkeldensis, 53. Prebenda, Hu ;o de,216. Prebenda, Ricardus de, 25, 32, 34, 38. Preston, 48. Preston, Aluredus d r , 49. Presto ;n, Jacobus de,144. Prestoune, Willelmus ,255. Preston, ;ia d . Puntiv, Reginaldua de,35. Purwea, . ndrew, Dekin odT the Cordinar Crawft,290. i i i i i t i i > i i INDEX. Quhitkirk,300. Quhitekirk, ("hitkirk), F.cclesia de, 259-60. Quhitside, 279,283, 287, 289. Quenci, Johannes de,215. Quenci, Robertus de, 24,30,32. Quenci, Rogerus de,49,50. quenci, Rogerus de, Comes Wyntoniae, Constabularies, 67. Quenci, ueier de, Comes Wintoniae,30,31. Qwynkyrstanys, Johannes de, Canonicus,98. Radulphus , Abbas, 208. Radulfus, Capellanus,35,48,212. Briton' ,28,35. de Campan,50. de Cler,45. Decanus de Dumfreis, 44,214. Filius Dunegal,21. de Euermel, 217-18. de Insula, 29. Decanus de Karel,38. Page 3^6. Radulfus, Niger, Decanus Laodoniae,^' • Radulphus, Sacerdos de Lintona,42. 11 , Abbas de rlewebothla, 9. 11 , de Rib est' ,212. I ■ , Nepos "Episcopi Sancti Andreae,7,l r , II , de Sancto Martino,27. 1 ' , Vicarius Variae Capella e,8o. ^ Ranulphi, Johannes, Comes Morauiae, 00, 10u,l j9 Dominus Vallis Anandiae et Mannlae, 90,105,139. RanulpM, Thomas Comes Moraviae,74,87, 90, 105. Randulphus de oulis,208. Ranulfus, Pater Thomae,67. Kamaay, David de, Do-.-inus de Garrnylton ,134. say, Dene John, 158. I-iDEX. Rameseia, Petrus de,47. Rarnesie, oimundus de,16. Rameseia, V.'illelmus de, 34, 38,77. Ranpatrick, Ecclesia de, 148-9. Rankelour-Kethir, Jacobus Makgill de,290. Rechertsoun, Robertus, Decanus Tevidaliae,288. Reginaldus de Cross eby, 67. Reginaldus de Funtiv,35. Regius Vicus de Edinburgh, 23b. Reidcobill, 279, 280, 284, 287, 289 . Reidhuche,279,289,282,2&' . Renfru, (Reinfry, Ranf ru) , 5,23, 67,94, 169. Rennes, Decanus de,40. Reuel, Kenricus ,36, 211 . Restalrig, vide Lestalrick. Reuel, Ricardus,36,40. Rib: st', Radulphus de,212.' Ricardus Capellanus,l0,209. Clericus,10,14,47. Filius Aunoeni,50,175. de Brade, Clericu3,57. de Dudingstune, 45,215. Vicarius de Dunoglas,57. Abbas de Gedev/orthe, 42. Vicarius de Glasgu,57. Rector Ecclesia e de Ha lis, 47. de Harhall,57. Persona de Kuctartule, 53 . Filius Hugoni3,26,34,38. de Kalcou, Clericus, 38. de I^'aleuill, Vicecomes de Lillidquo,28 ' oreuilla, 24,30. de Prebenda, Clericus Willelmi Regis, 25,32,34,38. de Ridale,118. Pater Roberti Fratris Hospitalis,4 . Episcopus oancti Andriae, 12, 15, 2 r , 13 0, 209. de jtreuelyn/i . d Veteri ponte,35. INDEX. Ricardus Capellanus Regis Willelmi,30. 1 ' , Clericus Willelmi d- Bosco,47. Richardsone, Alexander, Burgensis de Edin- burgh, 172. Richardson, Patricius,237,240. Riddaill, Andreas, VicariUs de Airth,275. Riddaill, Hugo, Capellanus ,275. Ridale, Richardus de,118. Ridall, Walterua de,9. Ridding, Terrae de, 279, 283, 287, 289. Rig, Hugo, de Carberey, 273-4. Rithin, Nigellus de,80. Robert of Bonkyl, Bailze or Edinburgh, 127. Robertus, Rex 3cotorum,74,75,86,87,89,93. Page 327. Robertus i i Secundus, Rex Scotorum,97,99, 104. Tertius, Rex ocotorum, 104-106, 109-111, 115,120,192,205,220-7. Capellanus, 212. 3enescallu 3 ,86,90,93,95,105,139. Dux Albaniae, Comes de Fyf et de Menteth, 111. de Appilby,80. de Auinion,49. de Berchela j,25,26. Janitor Castelli,25. de Copland, 30. Presbyter, filius Dolfin,20. Episcopus Dunkeldensis,lll. Cantor Dunkeldensis , 53. de Erskyne,100. de Fontibus,215. de Fontibus, Archidiaconu -•; oancti Andreae,22 255. de Fyf, et de Ivionteth, 100, 106,111,221, 222,226,227. Archidiaconus de GalU' i ,42. Archi episcopus Glas.,243. )EX. .obertus Archidiaconus Glas.,55. Halfchniht,60. Frater Hospitalis, 43. de Eenadee,14S. de : b , : arescallus,74,8' ,90,105. de i-'yncade, 146. Dominus Lile,244. de Lindesie,43. de Londonia, filius Regis V.'illelmi, 31, o 207,255. Sancti Andreae Com nendatarius,259,261 . Sancti Andreae capitulum,37, 47. Sancti Andreae conventus,37. oancti Andreae Prior, 10, 47,7c, 255, 259. oanct,! Amdreae Subprior,2.j9,2 61. oancti Lridgidae de Blatchet, Ecclesia, 42, 55, 61, 68 . oancti Bridgidae de Loublaket, Ecclesia, ^7. Sancti Bruoc de Dunrod, Fcclesia,2o. Sanctus Columba,52. Sancti Constantini Capella, 19, 61,69. Sancti Constantini de Colmanele, Ecclesia,19, 61,69. Sancti Constantini de Crauforde, Ecclesia , 42, 55. Sancti Constantini de Edigham, capella , 42,55. Sancti Constantini de Hur, Ecclesia, 68. Sancti Crucis Abba s, 4, 9, 14,23,56, 56, ^=^= 8^ - 75- 79-83,99,101-2,104-6,107-8,110,113,125, 126-7, 128, 133-4, 135, 143-4, 146, 148, 152-3, 167,166,199,208,209,234,244,245,256-8. oancti Crucis Commendatarius, 154,157-9, 161 , 260, 2 62, 264, 265, 269 , 2 r < 1-3, 289 , 290-2 , 294-8. INDEX. Sancti Crucis Prior, 201 • Sancti Cuthberti (Cudberti ) ,Ecclesia,3,4,7, ! ,12,22,63,64,66,180. oancti Cuthberti Capella , 4, 180. oancti Cuthberti, Johannes do Innerkeithin, vicarius,229. INDEX. 329- Saucti Cuthbcrti de Halis, Ecclesia, 47. Sancti Cuthberti de Dencsmor, Ecclesia, 24, 39, 61, 169. Sancti Egidii Ecclesia, 81, 82. Sancti Egidii vicarius, i."<. Sancto Germano, Prior de, 49. Sancto Hylario, Emma de, 28, 33, 35. Sancti Leonardi, Domus Eleemosyuaria ex Australi parte capellae, 234-244. Sanctae Mariae de Dunrod, Ecclesia, 20. Sancto Martino, Alexander de, 26, 38, 65. Sancto Martino, Radulfus de, 27. Sancti Michaelis de Dalgarnoc, Ecclesia, 213. Sancti Nicolai Ecclesia, 201, 202. Sancti Niniani capella, 244-52. Sanctmynauis, Sandelands of, 100. Sandelandes, James, of Sanctmynanis, 160. Santclerc, Willelmus, 259. Sauuage, Johannes, 49. Scerat, Willelmus, 247. Scheie, Alexander, Balivus de Edinburgh, 172. Scheves, Johannes, Rector de Inchbrice, 255. Schoriswode, Georgius de, Rector de Cultre, 140, 141, 143. Scypwel, 5, 23, 169. Scona, 221, 223. Scona, Jacobus Abbas de, 244. Scott, Willelmus, 80. Scotus, Magister Matheus, 48. Selford, Willelmus de, 49. Selekirc, Magister Adam de, 6C. Selescric pSeleschric], 1 8, 48. Serlo de Edenesburch, 25, 29. Serlo de Setona, 76. Seton, Alexander de, 60, 74, 77, 87, 90, 105. Setun, Johannes de, 234. Setona, Serlo de, 76. Seulfus de Pert, 210, 211. Shireuis Milne, 49. Silvester, capcllanus, 60. Simon, capellanus, 38. Clericus, 43. Episcopus Candidae Casae, 95-6. Archidiaconus de Glasgu, 42. Magister, medicus de Bygre, 57. Filius Ricardi Cumin, 211. de Karale, clericus, 79. ■ de Lyndeseia, 53. de Noisi, 38. Filius Oin, 29. Pater Patricii, 76. Blacarius dc Sancto Andrea, 53. Fratcr hospitalis, Scotiae, 43. Sireis, Adam de, 34. Sleperfeld, terra de, 211-12. Smeberd, Dominus Alexander, vicarius tie Wr, 298. Somervile, Willelmus Dominus, HO, 141, 143. Soulislande, terra vulgariter nominate le, 145, 150-1, 155-6. Spina, 80. Sprot, Hugo, Burgensis de Hur, 7". Stanhouse, Alexander de Broys de, 145-6, 150-1. Stephanus, Dominus, de Melginge, 218-19. Stevinson, Johannes, Prothonotarius Aposto- licus, Precentor Glasguensis, 296, 298. Stewart, Robert, 162. Stephanus de Blauntyr, 80. Stephanus, filius Hcrberti eamerarii, 13, 14, 24. Stramyglo, Thomas de, Officialis Landotu'ae, 134. Strath, tcrrae de, 133. 2 T 330 INDEX. Strathern, Robertus comes de, Senescallus, 93-4. Strivelinc, 5, 8, 17, 22, 23, 112. Striveline, Abbas dc, 10, 21, 209. Striuelin, Gilbertos de, clericus Regis Wil- lelmi, 26 17, 56. Strivellin, vicecomes de, 28. Streuelyn, Ricardus dc, 76. Streuclin, Tb. de, clericus, 48. Streuelenschire, 8, 23, 93. Stuplio, Petrus dccanus de, 42. Subcrwic, 185. Sucinus dc Fiswick, 17. Sulis, Nicholaus de, 62. Sulis, Randulphus dc, 208. Swani, Thor filius, 1 1. Talyefir, Johannes, Scutif'er, 144. Tancardus, Thomas, 44. Terri, David filius, 39, 40. Tevidaliae Dccanus, Robertus Rechertsoun, 288. Theobaldus, Pistor, 35. Tibereba Fons, 58, 59. Tinigham, 64, 65. Tiinvald, Johannes de, juris civilis profes- sor, 81. Tire, Johannes, 148. Thomas, capellanus, 60. Episcopus Abcrdoncnsis, 147-8. de Bcnachctyn, 76. of Berwyk, Dene of the Gildc, 1 27- de Bonkill, 81-2. dc Bosco, 101. Candidac Casae Prior, 73. de Carnoto, canccllarius, 90, 106, 139. dc Cranstone, 228. Thomas de Erskyne, 106, 111, 221, 223, 226, 227. de Haya, 214. de Lastalric, 28, 44, 214, 215. de Morhame, Miles, 79, 92, 198. Persona de Mucrosin, 53. Filius Ranulfi, 67. de Stramyglo, 1 3 1. Thorn, Henricus, capellanus, 137. Thor, filius Swani, 1 1 . Thor de , 207- Thor, Archidiaconus, 11, 17. Thor de Trauemcnt, 8, 9. Toccac, Bcrnardus filius, 11, 30. Toraldus [Turoldus], Archidiaconus Lodo- niae, 7, 10. Torpcnnoth, Ecclesia dc, 19. Torphcan, Walterus, Magister de, 36. Towris, George, of Inuerleyt, 159. Trahil, Insula Beatae Mariae de, 87- Trail [Trahil], Insula, 24, 39, 170. Vide Inch-Trail. Trauemcnt, 49, 50, 68, 180. Trauemcnt, Ecclesia de, 11, 13, 16, 24, 29- 32, 63, 64, 66, 67, 169. Trauemcnt, capellanus de, 49. Trauernent, Thor de, 8, 9. Trcbrun, Dauid, Notarius, 119. Treuccocr, Persona de, 20. Tmmpenton, Johannes de, 49. Tuinhani [Tuignain, Twcnham], Ecclesia de, 20,39, 60, 61, 298-9. Tuinham, Gemellus de, 60. Tulybardin, Willelmus Murray de, 148. Tungeland, Ecclesia dc, 24, 39, 61, 169. Turribus, David de, Dominus de Blakburne, 137. Turribus,EustachiusdeBalliol,Dominnsde,69. INDEX. 331 Turstanus, 29. Turstinus, filius Leuing, 7. Uchiltre, Johannes tie, Notarius, 111. Uchtredus, QUhctredus, Huctredus, Vtredus], filius Fcrgusii, 19-21, 24, 39, 40, 42, 61, 62, 69. Uctred, vicecomcs de Linlitcu, 24. Umframuill, Gilbertus de, 24, 34. Ur QWr], Johannes viearius de, 166. Ur, Alexander Smeberd viearius de, 298. Vallibus, Johannes de, 21, 27, 62. Vallibus, Willelmus de, 32, 93. Valterus, frater Episcopi Candidae Casae, 20. {V.ide Walterus.) Valuines, Philippus de, 24, 27, 34, 35, 36, 40, 44. Valouines, Willelmus de, 40. Varia Capella, 79-81,83. Varia Capella, Ecclesia dicta, 209. Ver, Gillibertus de, Frater Hospitalis, 43. Veteri Ponte, Fucon de, 35. Veteri Ponte, Walterus medius de, 213. Veteri Ponte, Willelmus de, 14, 28, 33-36, 212-13. Veteri Ponte, Willelmus junior de, 28, 34, 35. Veteri Ponte, Willelmus medius de, 28, 34, 35. Vilson, Dene Andro, 158. Viuianus de Mulinans, 59. Waldevus de Aula de Berewick, 35, 213. Waldcvus, decanus de Dunfres, 42. Waldevus, [Waldef], 19, 20. Walensis, Magistcr Symon, 66. Walerannus capellanus, 6, 16, 17. Walerannus capellanus David Regis, 30. Walet persona de Melginge, 218. Wallace, Willelmus, omcialis Sancti Andreae, 255. Walpole, Magister Adam de, clericus, 56. Walterus, cancellarius, 41. capellanus, 16, 59. Dapifer, filius Alani 16, 17, 18, 21, 24, 30, 209. — — - Senescallus, 74, 105. Comes Atholiae, 234. de Berchelaj, 25, 26, 27, 34. de Rokesbroch, camerarius, 16. Prior de Calcho, 210. de Congeltun, 5 1 . Episcopus Glasguensis, 40, 55, 56. Capellanus de Hadintoun, 213. avus Jacobi Senescalli, 67- Persona de Kirkandrcs, 40. de Kungeltun, 212. Clericus de Ledemcre, 57. de Lindesei, 51. de Mortuo mari, 65. Monachus de Neubotle, 15. de Ogylvy, 234. — — Capellanus Reginae, 213. Capellanus Regis, 35, 36. Archidiaconus Sancti Andreae, 15, _?. Episcopus Sancti Andreae, 106, 221, 222, 227. Magister do Torphean, 36-7. Filius Willelmi de Tuinham, 60. medius, de Veteri Ponte, 213. de Wellam, 214. Wardlau-, Johannes de, PriorClaustralis, 1 29. Wauchop, William, of Houstoun, 161-2. 332 INDEX. Wauchop, Gilbert, of Nudricmershell, 161- 162. Wedalle, Johannes de, canonicus Sanctae Cruris, 186, 197. Wedul, Johannes de, Monachus de Neubotil, 118. Wedderspoun, Robertas, 154. Weyt akyr, 135. Wellam, Walterua de, 21 4. Wemes, Robertus, clericus de, 53. Werde, Landes of, 159. Wester Saltcottis, 278, 279, 281, 287, 289. Westkers, Terra de, 141. Wetherspunc, Archibaldus, viearius de Kar- ridden, 2C1. Wigmer, Johannes, Burgensis de Edinbroeh, 77. Willelmus, Rex, 22, 25, 26, 28, 29, 30, 31, 34, 38, 40, 44, 62, 69, 83, 130, 212. Cancellarius, 2 1 (»'. Propositus, 208. de Aldri, 16, 24. Filius Ahvini, 45. de Hondingtoun, cancellarius, 50. dc Bosco, 31, 32, 35, 36, 37, 40, 44, 47. de Boscho, cancellarius, 26, 36, 48. de Biittniund, 35. Carpcntarius, 24. dc Chesne, 28. Viearius de Crawford Lyndissay, 137. de Creimehel, 51. Nepos Davidis Regis, <>'. Comes de Douglas, 95. de Douglas et Mar, 100. Abbas de Dundrainarj, 2n. de Duneglas, 1 t. Episcopus Dunkeldensis, 74,87,90, 105. Willelmus, Basilicae Duodecim Apostolorum Cardinalis, 183. dc Edinham, Magister, 56. ■ de Fayrly, 77. Decanus dc Farenes, 40. Dominus, Capellanus Episcopi Gal- wethiae, 70. Filius Gamelli de Tuinham, 60. Episcopus Glasguensis, 68, 140, 141, 142, 234. de Golin, 38. de Grcnelau, Magister, 56. dc Haia, 26. de Hetona, 98. Filius Herberti Camerarii, 13, 14, 24. Dominus, Nepos Herberti Camerarii, 13-14. Frater Hospitalis, 43. Pater Hugonis, 28. de Kambov, ?!•• dc Kertmcl, 20. dc Koleville, 214. Aichidiaconus Laodoniae, 63. dc Lewyngston, 75-6. Capellanus de Libertun, 208. dc Lithquew, 124. Capellanus de Linlidcu, 33. de Lindcsie, 9, 27, 32, 46, 188. de Lysur, Dominus, 76. de Mar, 46, 1 00. Abbas de Melros, 18. dc Morauia, 36. Episcopus Morauiensia, 1 1 . de Muntichet, 60. — — Pater Nesii, 41. Abbas de Neubotyl, 93. Filius Nicolai, 218. de Rameseia, 34, 38, 7T. INDEX. 333 Willelmus, Capellanus Regis, 31, 32, 35. Pater Roberti, 29. Archiepiscopus Sancti Andreae, 234, 236, 343, 244, 245. Episcopus Saneti Andreae, 37, 66, 74, 77-9, 83, 90, 93, 95, 100, 105, 139, 218. Capellanus Episcopi Sancti Andreae, 7, 15, 17, 27. Abbas Sanctae Crucis, 14, 36, 49, 56, 168, 208, 209. Prior Sanctae Crucis, 208. Sancti Eustacbii Cardinalis, 183. de Selford, 49. Dominus Somerville, 140, 141, 143. de Vallibus, 32, 93. de Valouines, 40. de Veteri Ponte, 14, 28, 33-6, 212- 213. medius, et Willelmus junior, fratres Willelmi de Veteri Ponte, 28, 34, 35. Filius Willelmi, filii Bartl), Burgensis de Edinburgb, 76. Willi rams de Manuel, 196 Wyld, Ingerarmis, 237. Wynden, 129. Wynrame, Johannes, Sub-Prior Sancti An- dreae, 259, 261. Wynton, Johannes de, vicarius de Levynston, 129. Wintoniae, Seier de Quinci, comes, 30, 31. Wytherne, Prior de, 39. Wreth, Thomas, Burgensis de Edynburgh, 137. Wrichte, Donaldus, 247, 250. Wrichte, Margaret, 247. Wricht, Willelmus, 172. Wrichtis-housis, Terrae de, 271-4. Wrichtis-housis, Alexander Naper de, 271- 273. Wrychtisland, Robert Carmychaell of, 160. Yardus, Dominus, 59. Yester, Hugo Gyffard, Dominus de, 92. Yhaluloh, Duncanus, Rector de Ranpatrick, 148-9. Yong, Jacobus, Notarius, 243, 252. Ysaac Magister, 55. EDINBURGH: PRINTED RY T. CONSTARLE. PRINTER TO HER MAJESTY. &a* 'As v i > / *s A IS THE LIBRARY UNIVERSITY OF CALIFORNIA Santa Barbara • I THIS BOOK IS DUE ON THE LAST DATE STAMPED BELOW.