^, 
 
 ^^,^ 
 
 V^.V^, 
 
 IMAGE EVALUATION 
 TEST TARGET (MT-3) 
 
 1.0 
 
 I.I 
 
 11.25 
 
 IA£12.8 12.5 
 
 m "^^ nil 
 ^ Bii |22 
 
 
 7 
 
 
 ^ 
 
 
 ^-^'*' 
 
 *> 
 
 >" 
 
 ^ 
 
 y 
 
 Photographic 
 
 Sciences 
 
 Corporation 
 
 23 WIST MAIN STREIT 
 
 WIBSTER.N.Y. MSW 
 
 (716) S72-4503 
 
 4fS 
 
%0 
 
 CIHM/ICMH 
 
 Microfiche 
 
 Series. 
 
 CIHM/ICMH 
 Collection de 
 microfiches. 
 
 Canadian Institute for Historical Microreproductions / Institut Canadian de microreproductions historiquos 
 
 C 
 
Technical and Bibliographic Notes/Notes techniques et bibliographiques 
 
 The Institute has attempted to obtain the best 
 original copy available for filming. Features of this 
 copy which may be bibliographically unique, 
 which may alter any of the images in the 
 reproduction, or which may significantly change 
 the usual method of filming, are checked below. 
 
 Coloured covers/ 
 Couverturo de couleur 
 
 n 
 
 D 
 D 
 
 Covers damaged/ 
 Couverture endommagde 
 
 Covers restored and/or laminated/ 
 Couverture restaur6e et/ou pellicul6e 
 
 Cover title missing/ 
 
 Le ti;re de couverture manque 
 
 □ Coloured maps/ 
 Cartes giographiques en couleur 
 
 □ Coloured ink (i.e. other than blue or black)/ 
 Encre de couleur (i.e. autre que bleue ou noire) 
 
 D 
 D 
 
 n 
 
 n 
 
 D 
 
 Coloured plates and/or illustrations/ 
 Planches et/ou illustrations en couleur 
 
 Bound with other material/ 
 Reli^ avec d'autres documents 
 
 Tight b'.iding may cause shadows or distortion 
 along interior margin/ 
 
 La reliure serrde peut causer de I'ombre ou de la 
 distortion le long de la marge inldrieure 
 
 Blank leaves added during restoration may 
 appear within the text. Whenever possible, these 
 have been omitted from filming/ 
 II se peut que certaines pages blanches ajouties 
 lors d'une restauration apparaissent dans le texte. 
 mais, lorsque cela 6tait possible, ces pages n'ont 
 pas it6 filmdes. 
 
 Additional comments:/ 
 Commentaires suppl4mentaires: 
 
 L'Institut a microfilm^ le meilleur exemplaire 
 qu'il lui a 6t6 possible de se procurer. Les details 
 de cet exemplaire qui sont peut-dtre uniques du 
 point de vue bibliographique, qui peuvent modifier 
 une image reproduite, ou qui peuvent exiger une 
 modification dans la m6thode normale de filmage 
 sont indiqu6s ci-dessous. 
 
 □ Coloured pages/ 
 Pages de couleur 
 
 □ Pages damaged/ 
 Pages endommagdes 
 
 □ Pages restored and/or laminated/ 
 Pages restaurdes et/ou pelliculdes 
 
 □ Pages discoloured, stained or foxed/ 
 Pages d6color6es, tachetdes ou piqu^es 
 
 Prges detached/ 
 Pages d6tach6es 
 
 Showthrough/ 
 Transparence 
 
 Quality of prir 
 
 Quality in6gale de I'impression 
 
 Includes supplementary materii 
 Comprend du materiel supplementaire 
 
 Only edition available/ 
 Seule Edition disponible 
 
 I I Prges detached/ 
 
 r^ Showthrough/ 
 
 I I Quality of print varies/ 
 
 I I Includes supplementary material/ 
 
 I — I Only edition available/ 
 
 □ 
 
 Pages wholly or partially obscured by errata 
 slips, tissues, etc., have been refilmed to 
 ensure the best possible image/ 
 Les pages totalement ou partieilement 
 obscurcies par un feuillet d'errata, une pelure, 
 etc., ont dt6 filmdes d nouveau de fapon d 
 obtenir la meilleure image possible. 
 
 This item is filmed at the reduction ratio checked below/ 
 
 Ce document est film6 au taux de reduction indiqu6 ci-dessous. 
 
 
 10X 
 
 
 
 
 14X 
 
 
 
 
 18X 
 
 
 
 
 22X 
 
 
 
 
 26X 
 
 
 
 
 30X 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 • 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 12X 
 
 16X 
 
 20X 24X 28X 32X 
 
 
The copy filmed here hes been reproduced thenks 
 to the generosity of: 
 
 Thomas Fisher Rare Boole Library, 
 University of Toronto Library 
 
 The images appearing here are the best quality 
 possible considering the condition and legibility 
 of the original copy and in keeping with the 
 filming contract specifications. 
 
 L'exemplaire film* fut reprodult grAce A la 
 g6n4rosit6 de: 
 
 Thomas Fisher Rare Book Library, 
 University of Toronto Library 
 
 Les Images suivantes ont «t6 reproduites avec le 
 plus grand soin, compte tenu de la condition et 
 de la nettetd de l'exemplaire filmi. et en 
 conformity avec les conditions du contrat de 
 filmage. 
 
 Original copies in printed paper covers are filmed 
 beginning with the front cover and ending on 
 the last page with a printed or illustrated impres- 
 sion, or the back cover when appropriate. All 
 other original copies are filmed beginning on the 
 first page with a printed or illustrated impres- 
 sion, and ending on the last page with a printed 
 or illustrated impression. 
 
 The last recorded frame on each microfiche 
 shall contain the symbol —►(meaning "CON- 
 TINUED"), or the symbol V (meaning "END"), 
 whichever applies. 
 
 Maps, plates, charts, etc., may be filmed at 
 different reduction ratios. Those too large to be 
 entirely included in one exposure are filmed 
 beginning in the upper left hand corner, left to 
 right and top to bottom, as many frames as 
 required. The following diagrams illustrate the 
 method: 
 
 ': 1 
 
 2 
 
 3 
 
 Les exemptaires originaux dont la couverture en 
 papier est imprimio sont f iimis en commenpant 
 par le premier plat et en terminant soit par la 
 derniftre page qui comporte une empreinte 
 d'impresslon ou d'Sllustration, soit par le second 
 plat, salon le cas. Tous les auires exemplaires 
 originaux sont fiimds en commenpant par la 
 premiere page qui comps« .e une empreinte 
 d'impresslon ou d'illustration et en terminant par 
 la dernidre page qui comporte une telle 
 empreinte. 
 
 Un des symboles suivants apparaftra sur la 
 derni^re image de chaque microfiche, selon lo 
 cas: le symbols — ► signifie "A SUIVRE", le 
 symbols V signifie "FIN". 
 
 Les cartes, planches, tableaux, etc., peuvent fttre 
 film^s A des taux de reduction diffirents. 
 Lorsque le document est trop grand pour Atre 
 reprodult en un seul clich6. il est film6 d partir 
 de Tangle supArieur gauche, de gauche A droite, 
 et de haut en bas, en prenant le nombre 
 d'images nAcessaire. Les diagrammes suivants 
 illustrent la mAthode. 
 
 1 
 
 2 
 
 3 
 
 4 
 
 5 
 
 6 
 
rn 
 
 Al 
 
 
 
 i 1. 
 
 i 
 
 i 
 
 H 
 
 . . . UV 
 
 REV. NEIL MACNISH, B.D., LLD. 
 Cornwall, Ont. 
 
 Preached before the Gaelic Society of Toronto 
 14th June, 1896 
 
 Toronto : 
 
 
 Lmuif, Graham tS: Co., Pkinteus and Puulishers 
 
 1896. 
 
 V 
 
NOTE.T— This sermon is the first of a series preached before 
 the Gaelic Society of Toronto, in connection with the 
 Gaelic Lectureship Fund in the Presbyterian College, 
 Montreal. It has been published with the author's 
 consent. A. F 
 
SEARMON GHAIDHLIG. 
 
 "RiNNthu an samhradh agus an geamhradh" 
 — Salm LXXIV : 17. 
 
 Tha an salmadair ann an aite eile, an deigh dha 
 beachd sonraichte a ghabhail air an tuigse, air a 
 mhaittieas, 's air a chumhachd a tha air an noch- 
 dadh le dealbh s^iamhach, iongantach a chruinne- 
 che, ag eigheach a mach *'Cia lionmhor d'oibrean 
 a Thighearna ! ann an gliocas rinn thuiad gu ieir ; 
 tha 'n talamh Ian de d' shaoibhreas. " Is ann le bhi 
 rannsachadh gu dichiollach agus gu mionaideach 
 gne 'us feum 'us eifeachd nan nithean a chruthaich 
 Dia 's a tha sgaoilte 'n an uile ailleachd 'us mais- 
 ealachd fa chomhairarsuilean, a tha e 'n ar comas 
 dearbh-bheachd a 's airde 's a's soilleire a thrusadh 
 mu dheidhinn an Dia oirdheirc, ghlormhoir sin a 
 ghairm air tus gach neach 'us ni a neoni, agus 
 anns a bheil againn uile ar bifch, ar beatha agus ar 
 comas gluasad. Ma dhearcas sInn air lochran 
 aghmhor nan speur le 'ghnuis ghrianach, chair- 
 deil, agus ma bheir sinn fainear gur i a ghrian a 
 tha ruagadh air falbh dorchadas na h-oidhche ; 
 ma ghleidheas sinn air chuimhne gur ann bho 
 mhac nan speur a tha blathas a' tighinn ag?is, mar 
 an ceudna, an solus glan, aoidheil, aidichidh sinn 
 fLU ball gu bheil na sochairean araon lionmhor a^us 
 
priseil a tha gathannan dealrach na greine a' 
 frasadh air an t-saoghal. Tha 'm buannachd fein 
 Siig an oidhche 's aig an dorchadas. Is anns an 
 trath a tha teas *us treise na greiue a' fannachadh, 
 agus i fein a deifireachadh a dh' ionnsuidh a 
 leabaidh anns an airde 'n iar, a tha *n driuchd a' 
 braonadh air gach learg 'us comhnard, air gach 
 lus 'us torn, air gach feur 'usfochann, air gach slios 
 *us cladach. 
 
 Tha 'shochair, a shugradh, 'us aighear fein a* 
 leantuinn gach trath de 'n bhliadhna. 
 
 Anns an earrach tha gach ni mar gu 'm b'ann a' 
 dusgadh bho chadal, fada, trom ; tha 'n talamh ag 
 ath-nuadhachadh a thrusgain gu hiomlan. Tha 
 guirmead 'us boidhichead a* cur sgeimh air gach 
 fonn 'us faiche, air gach gleann 'us glaic. Tha 
 urachd 'us ailleachd r' am faicinn air gach coille 's 
 preas 'us magh. Tha dichioU 'us dealas 'us tapadh 
 mor air an nochdadh leis na tuathanaich am feadh 
 a tha iad a' deasachadh an fhearainn airson an t sil. 
 Tha eoinbhuchullach an adhair a 'deanadh gniomh 
 gu dichiollach 'n an obair uaigneach, sheolta fein 
 ann am mile craobh 'us Ion 'us creag. 
 
 Thig an samhradh le greadhnachas 'us aoibhneas 
 agus thig gach geug 'us crann gu luath fo bhiath. 
 Comhdaichidh trusgau eireachdail ann an uine 
 ghearr nabiaran a bhadubhach, gruamach roimhc 
 Cluinnear guth binn, ceileireach nan eun ag eiridh 
 bho iomadh crann 'us preas ; agus fasaidh suas gu 
 sgipidh toradh brio^hmhor nt^ talmhaii^n, 
 
 \ 
 
.3 
 
 Thig" am foghar, ag>us tha obair fein afge r* a 
 dheanadh. Tha an t-arbhar ann an deich mile 
 achadh a nis abaich agus tha na buanaichean le 
 farum taitaeach 'g a ghearradh sios. Is firinneach 
 agus is foghainteach briathran an t-salmadair, 
 ** Crunaidh thu, a Dhe, a bhliadhna le d' mhaitbeas, 
 agus silidh do cheuman saill. Silidh iad air 
 cluainibh an f hasaich agus ni na cnuic gairdeachas 
 air gach taobh." 
 
 Ach anns an fhogharadh ged tha broilleach na 
 talmhainn sgeadaichte le culaidh riomhach, lurach, 
 tha sanas air a thoirt seachad nach eil an uine ach 
 gearr gus an caill an snuadh dreachmhor so a 
 shnasmhorachd. Tha na craobhan a' crathadh an 
 duilleagan gorma, 's thabarr an fheoir a' seargadh ; 
 oir tha 'n geamhradh fuar a' tighinn gun moille 
 'dheanadh. Is e so an trath de 'n bhliadhna anns 
 a bheil dubhachas sgriobhta air aghaidh naduir 
 Tha maise nam beann 's nan comhnardan air falbh. 
 Tha na sruthan brasa, fuaimneach, air an cuibh- 
 reachadh le geimhlean cruaidh. Gidheadh tha 
 ailleachd 'us eifeachd fein aig a gheamhradh ; oir 
 nach e 'n Dia a tha mor 'us glic 'us tuigseach a 
 rinn an st^mhradh agus a rinn an geamhradh mar 
 anceudna? 
 
 Binn thu an samhradh. Tha sinn mar so ?/ 
 tuigsinn gurann bho Dhia, a mhain, a tha sonas 
 'us soirbheachadh a sruthadh. Is Esan a dheasaich 
 solus agus grian agus a shuidhich uile chriochan 
 pa talnihainn. Thug Dia dhuinn biiadhap 
 
inutinn leis am faod sinn toileachas nach 'eil g^ann 
 DO faoin fhaotainn bho na seallaidhean gasda, 
 ciatach leis a* bheil an saog^hal comhdaichte. Tha 
 gliocas mor r*a fhaicinn leinn ann an trathan na 
 bliadhna ; oir nam bitheadh an g^eamhradh daonnan 
 ann le 'reothadh cruaidh, le *stoirmean beacach 's 
 le 'ghaothan iargalta, dh'fhasamaid sgith, airs- 
 neulach, agus bhitheadh ar comas air sonas 
 saoghalta fhaireachdainn 's a mhealltainn gu 
 h-anabarrach air a lughdachadh. Tha againn ann 
 an so fein dearbhadh laidir air cia co grasmhor, 
 glic 'us cothromach 's a dh* ordaich Dia gach ni. 
 Rinn Dia an samhradh. Is e so an raidh anns a 
 bheil tlus 'us blaths 'us aghmhorachd a' deanadh 
 aghaidh naduir suilbhir, aighearach, 'us tlachdmhor 
 ann an tomhas sonraichte. Tha sunnd 'us gean 
 'us subhachas a' lionadh an t-saoghail gu leir. 
 Cha-n 'eil e comasach do neach air bith ged dh' 
 f haodas e bhi air a chradh le trioblaid no le euslaint, 
 gun agh 'us tlachd 'us faochadh a thrusadh agus 
 fhaotainn bho lionmhorachd nam beus agus nam 
 feart a bhuineas do'n t-samhradh. Tha 'ghrian 
 anns an iarmailt shuas gun sgios a' dortudh a nuas 
 a gathannan priseil agus a' giulan aiteis do gach 
 magh 'us aonach, do g«.ch cnoc 'us slios, do gach 
 raon 'us ard-bheann. Tha 'n cuan mor, farouing, 
 luasganach gua ghruaim, gun stoirm. Tha 
 'thorman, a stri, 's a bheucaich a nis aigfois. Tha 
 sobhraichean agus neonainean maiseach agus 
 (ionmhor anns na h-achaidhean. Tha 'm fraoch 
 
 <u 
 
<bi 
 
 gfagfanaeh, badanach a* sgreadachadh mullach nam 
 beann le culaidh riomhach, agus a' crathadh a 
 chinn 's ag cromadh ann an osaig chiuin an 
 anmoicb, a* deanadh gairdeachais do bhrigh gv 
 bheil e fein co boidheach, co anabarrach boidheach. 
 Tha gach faillean 'us fiuran urail, dosrach ; agus 
 tha 'n og-mhadainn, mar an ceudna, boillsgeanta 
 le driuchd a tba 'dearrsadh ann an solus og na 
 greine. Co a ghabhas beachd air an t-sealladh 
 riomhach so nach aidich le ioghnadh gur a Dia a 
 rinn an samhradh. 
 
 Is e Dia 'thug dhuinn *n a mhor chaoimhneas 
 comas air sonos baigheil, gasda 'thrusadh agus a 
 shealbhachadh. Ma dh' fhaoidte gu bheil tlachd 
 mor, eadhon aig bruidean na machrach am feadh 
 a tha 'n samhradh blath 'us carthannach. Tha iad 
 'n an doigh bhalbh fein a coimhlionadh ruin an 
 Ti a chruthaich iad : ach tha iad aineolach air fior 
 ailleachd 'us maisealachd nan seallaidhean a tha 
 m' an cuairt daibh. Nam bitheamaid-ne as 
 eugmhais nam buadhan arda fiachail a tha 'g ar 
 togail OS ceann ainmhidhean na machrach, cha 
 bhitheadh comas againn air fiamh 'us guirmead 
 'uf. ciatachd an t-saoghail fhaicinn no mhealltuinn, 
 nu subhachas inntinn a tharruing asda. Ach 
 chruthaich Dia sinn 'n a dhealbh agus a reir a chos- 
 lais fein, agus air an aobhar sin is urrainn duinn 
 beachdachadh le tlachd air a liuthad, comharradh 
 air gliocas 'us caoimhneas an Tighearna 'tha 
 trathan na bliadhna 'nochdadh. Is urrainn duinn 
 
6 
 
 ar naire 'shocrachadh gu durachdach air 
 sgeadachadh fonnmhor, briagh na talmhuinn, agus 
 eigheach a mach le cridheachau iriosal, taingeil, 
 gur e Dia a rinu an Samhradh. 
 
 Is ann bho Dhia a tha gach sonas fior 'us ceart 
 'us seasmhach a' tighinn. Tha morau de'n chinne 
 daoine a dearbhadh gu soilleir le 'n comhluadar 
 mi-naomha 's ceannairceach, nach ann a'n coiinh- 
 ionadh toil an Tighearna a tha iad deonach agus 
 iarrtasach air sonas soghmhor a' shireadh agus 
 fhaotainn. Tha iomadh dearbhadh muladach agus 
 cianail agaiun nach 'eil ach faoineas agus amaid- 
 eachd uamhasach a bhi 'g iarraidh sonais ann an 
 gnathachadh no ann an gniomh air bith a tha 
 deanadh dimeas air reachdan naomha an Tig- 
 hearna. Is e so aideachadh muladach Sholaimh an 
 deigh dha imeachd 'n a ruith 'us 'n a dheann-ruith 
 anns gach ruidhtearachd 'us mi-bheus 'us ana- 
 measarachd— nach robh ach diomhanas 's an 
 iomlan, agus buaireadh spioraid, agus nach robh 
 tairbhe ann fo 'n ghrein. Saoilidh daoine, gu 
 minic, gu bheil agh 'us sonas fior 'us cinnteach 
 aca, an uair a tha iad air an cuairteachadh le 
 saoibhreas, le urram 'us le onoir. ' Ach cia mar is 
 urrainn do 'n spiorad neo-bhasmhor a bhuineas 
 duinn a bhi air a shasachadh gu buileach leis gach 
 ni ris an canaraighear saoghalta. Is ann bho Dhia 
 a mhain a tha gach sonas glan 'us maith 'us ceart 
 a' tighinn. Is E fein an tobar siorraidh bho 'm 
 bheil gach slainte 's sonas 'us seasgaireachd a 
 
sruthadh le foun milis, ceolmhor, diadhaidh. Ni 
 Esan, da rireadh, samhradh grianach dhoibhsan a 
 choimhideas a reachdan gu dichiollach agus gu 
 faicilleach. 
 
 Rinn thu an samhradh. Is e Dia, mar an 
 ceudna, ughdair gach soirbheachaidh. Ged 
 dheasaicheas an Tuathanach am fearann agus a 
 chuireas e an siol ann, cha tig fochunn no toradh 
 trom, liontach, tiugh, as eugmhais nam frasan 
 blatha, ciuine. Ni dichioll, 'us dealas, 'us durachd, 
 moran gun teagamh, ann an gnothaichean 
 saoghalta, agus is trie a tha daoine lamhacb, 
 easgaidh, aghartach, a' ruigheachd air inbhe uasal 
 's air soirbheachadh paillt, gidheadh cha-n 'eil ach 
 sonas mealltach, a' tighinn bho aimhnichean 
 truaillidh an t-saoghall so. Thugamaid fainoi : 
 a 'chrioch thursach, narach gus an d' thainig 
 righrean amaideach nan Eabhruldheach a shaoi), 
 ann an ardan an spioraid, agus ann am morachd 
 an neirt fein, gu robh gach eolas 'us tuigse aca 
 fein as eugmhais stiuraidh an Tighearna Dia. 
 Kach minic a dh' eirich gu h-olc daibh an uair a 
 dh' inntrig iad truscan ciar a' chomhraig an 
 aghaidh feachdan meamnach an naimhdean. Nach 
 iomadh bron 'us tuireadh 'us iarguin chraiteach 
 a thug baoghaltachd nan uachdran air na h- 
 Eabhruich bhochda. An uair a rinn iad dearmad 
 air stiuradh an Tighearna iarraidh *s a leantuinn, 
 cha do bhuaidhich iad thairis air an naimhdean, 
 ni mo a phill iad gu 'n ionadan comhnuidh fein le 
 
f 
 
 caithreani 'us iolach ard Dan laoch. Lecomhluadar 
 mi-naomha, mi-bheus ach'us ardanach, cha shoir- 
 bhich Dia am feasda. An dream a ^hluaiseas gu 
 geamnaidh, direach, coir, meallaidh iadsan soir- 
 bheachadh bunailteach, tlachdrahor, oir rinn Dia 
 samhradh do'n duine ionraic, umhal, stuama. 
 Tha na deuchainnean leis a' bhell sluagh an 
 Tighearna gu minic air am fiosrachadh a' coimh. 
 lionadh crich araidh ann an run diomhair an 
 Tighearna ; oir is e Dia a rinn an geamhradli. Is 
 i an raidhe de *n bhliadiina anns a' blieil dorchadas 
 'us dubhachas duaichni air sliabh ard 's air ailear 
 iosal, air sgairneach nan clach 's air traigh nan 
 tonn. Tlia caochladh tiamhaidh a' tighinn, anns a 
 gheamhradb, air gach aighear 'us gean, 'us 
 toiieachas a bhuineas do bhiathas min 'us malda 'n 
 t-samhraidh. Tha gach ius a seargadh agus a' 
 crionadh. Tha na craobhan a bha comhdaichte le 
 deise co lurach re uine co fada 'crathadh an 
 duillich diutha, 'us a' comhdach an lair leis na 
 nithean urail, grinn a thug doibh boidhichead 
 roimhe. Na sruthan a bha le torman ceolmhor a' 
 ruith bho na h-aonaichean, agus ann an slighean 
 cam-lubach ag imeachd air feadh nam fonn 's nan . 
 achaidhean— tha iad anns a gheamhradb a fas mall 
 nan gluasad, agus gu minic tha 'n reie air a stad 
 gu buileach. Air magh. air cluain ,s air achadh, 
 cha^n 'eil four no arbhar, cha-n 'eil asbhuain no 
 pailteas r' am faicinn. Tha nadur feiu sprochdach, 
 smalanach, au deigh pailteas mor an fhogharraidh, 
 
 I 
 
 I 
 
1 
 I 
 
 agua g-nuis thaitneach an t-samhraidh. Anns an 
 t-sealladh so fein, anus an atharrachadh mhor a tha 
 teachd a gheamhraidh fhuair' ag oibreachadh air 
 feadh an t-sao^hail gu leir, tha samhladh laidir 
 againn air sean aois maille ri triobla'd agus 
 deuchainn. Ged tha 'm has, an teachdaire cruaidh- 
 chridheach, neo-bhaigheil nach gabh leisgeul no 
 diultadh, a* gearradh sios gun truas, gun 
 acarachd, aireamh mhor de 'n t-sluagh anns gach 
 mios, gidheadh is ann an uair a tha 'n geamhradh 
 am fagus 's a tha 'm boidhichead a' trelgsinn nam 
 beann 's nan achaidhean, 's a tha guirmead grinn 
 nam blar 's nan raon a' gabhail seachad, agus 
 duilleagan nan craobh 's nan doire 'tuiteam thun 
 an lair, a's lionmhoire 'tha na braighdean a tha 
 air an tasgadh ann an cuibhrichean an-iochdmhor 
 a bhais. Tha anns a gheamhradh cumhachd 
 laidir, dubhacb, mar gu 'm b' ann, a' folach nan 
 spearan gorma, 'deanadh a chuain luasganacb, a' 
 glaodhaich a mach ann an gaoth stoirmeil ns, h- 
 oidhche, a' goid 's a spionadh air falbh gu h-obann 
 blath an t-samhraidh bho ghruaidhean an leinibh, 
 agus a' toirt air sean aois fein criothnachadh ; oir 
 tha corran geur a bhais siubhlach agus guineach 
 aig an am so. Tha comh-chordadh eadar an 
 geamhradh, a tha giulan dreach 'us aogais mar 
 gu 'm bitheadh nadur fein a' call a threoir 's a 
 shuaicheantais, agus eadar an duine aosmhor liath 
 a tha aig ceann a thuruis talmhaidh, a chiabhan 
 geal le sneachd nam bliadhnachanj oir chunnaic 
 
10 
 
 e chean/i tri fichead bliadhna. 's a deich. Teagais- 
 gidh solus ar-u inntinn agus ar cogais fein duinn, 
 CO fada 's urrainn d* a imeachd, na nithean ceudna 
 *tha solus dealrach a Bbiobuill a buileachadh oirnn. 
 A' bheil Dia 'n a fhocail ag iarraidh oirnn maith a 
 dheanadb agus cul a chur ri aingidheachd 'us ri 
 ana-measarrachd, a' bheil E 'g innseadb dhuinu 
 gur ann a dh' ionnsuidh bochdainn agus Iruaighe 
 'tha ruightearachd 'us peacadh a' treorachadh ; tha 
 na tirinnean ceudna air an teagasg duinn le solus 
 naduir fein. Tha dearbhadh diongmhalta againn, 
 mar so, gur e 'n aona ghliocas a dhealbh maise 's 
 riaghailtean iomadach na talmhuinn agus a thug 
 seachadlfaidhean 'usfilidhean,a fhuair comhnadh 
 o'n Spiore Naomh, foillseachadh air a chaitheamh- 
 beatha adtha taiineach ann an suilean an 
 Tghear a Co fada 's is urrainn do sholus naduir 
 ideachdana. ghleidheadh ri solus maiseach a 
 Bhiobuill ; cha-n 'eil dealachadh eadar iad. Mar 
 so, chi sinn gu bheil an geamhradh a tha ag 
 eideadh na talmhainn le trusgan sneachdach, 
 reothach. a' giulan samhlaidh laidir air laithean 
 Hatha a tha 'g innseadh gu bheil an duine deas 
 airson na h-u; ighe amhuil mar tha 'n t-arbhar 
 craobhach a' fas deas airson corran a bhuanaiche. 
 Ach ged is e dubhachas an sgail a ehithear air 
 tus anns a gheamhtadh, ged a shaoileas sinn nach 
 'eH brigh, no sunnd, no comhfhurtachd idir ann an 
 luib a gheamhraidh is eiginn gu bheil an raidhe 
 so 'coimhlionadh aobhair sonraichte, oir nach eil 
 
 1 
 
II 
 
 tios agalnn gur e Dia 'rinn an gfearahradh. 
 Ged tha*n talamh a reir coslais a' gabhail fois 
 anns a gheamhradh. ged tha cinneas marbh, 'us 
 lusan na macharach 'us craobhan nam frith air 
 seargadh 's air crionadh, ged nach eil feur anns ua 
 lointean no ionaltradh anns na comhnardan, tha'n 
 grunnd a' trusadh buannachd 'us beairteis biio 
 shuain 'sb^o thamh a gheamhraidh. Na'mbitheadh 
 an talamh gun fhois idir ann an uine ghearr cha 
 ghiulaineadh e tovadh, cha bhitheadh brigh, no 
 dreach, no buannachd ann. Tha raidhe fhuar 'us 
 thosdach a gheamhraidh a' deanadh seirbhis 
 fheumail agus luachmhoir ann am Fresdal an 
 Tighearna. Leis an t samhchair a tha sgaoilte air 
 cnoc 's air sratb, air muir 's air tir, air loch 'us 
 learga, tha'm fearann air uidheamachadh airson 
 barr brioghmhor, trom a thoirt seachad a rithisd. 
 Eadhon an sneachd a tha 'g amharc co fuar 's co 
 mi-chaoimhneii, agus co neo-tharbhach, thaesan a' 
 gleidheadh uchd nan achaidhean blatb, agus a' 
 toirt tearuinteachd bho gach stoirm 'us gailiion, 
 bho gach faachd 'us reothadh do 'n bharr a dh' 
 fheumas dubhlachd na h-aimsir fhulang, mar tha'n 
 cruinneacbd geamhraidh anas an duthaich so fein. 
 Le tosdachd tiamhaidh a gheamhraidh tha moran 
 maith air a dheanadh agus tha beartas an 
 t-saoghail gu leir air a mheudachadh gu mor. An 
 trath a smuainticheas neach aig a' bheil 'n 
 a dhachaidh fein tearmunn 'us seasgaireachd 'us 
 comhfhurtachd 'us dion bho fhuachda gheamhraidh 
 
12 
 
 air a liuthad creutair diblidh, suarach, bochd aig 
 nach 'eil fardach, no doigh, no aite air bith anns an 
 faud iad fasgadh ftiaotainn, fasaidh a chridhetairis 
 agus seirceil, agus bithidh miann diloas aige air 
 comhnadh a' dheanadh leis an duine bhochd aig 
 nach 'eil maoin no caraid fiughantach am feadh 
 'tha dubhiachd a gheamhraidh a' toirt a db' 
 ioniisuidh a theaghlaich deuchainn ghuineach 
 agus uireasbhuidh eagalach. Cuiridh trioblaid 'us 
 an-shocair snuadh dorcha 'us smuaireau bochd air 
 gach aighear, 'us sunnd, 'us slainte 'mheallar 
 roimhe. Tiormaichidh reothadhcruaidh 'us searbh 
 na h-iargainn, na sruthan seimh, baigheil a 
 b' abhaist agh 'us subhachas a thoirt d' ar cridh- 
 eachan. Thig teachdaireachd uamhasach a 
 ghairmeas air falbh gun iochd, gun truacantachd 
 ceann-teaghlaich no neach a bha ro mheasail ; 
 neachd' am bu nos le 'chairdeas fior, caidreamhacb, 
 cridheachan a luchd-daimh a dheanadh ait 'us 
 aoibhneach, neach a choisinn le 'chomhluadar 
 stuama, beusach, mor-mheas 'us speis doibh. Tha 
 coinneach nan laithean aosmhor a' caramh meas 
 'us uaill airseanachas aon de chairdean loib. " Ged 
 nach tig amhghar a mach as an duslach agus nach 
 fas carraid as an talamh, gidheadh rugadh an 
 duinne chum carraid mar a dh' eireas na sradan 
 suas." Odd a bha lobco diadhaidh, ionraic, bha e 
 air fhiosrachadh le deuchaihnean craiteach. 
 Fhuair efuasgladh, fa-dheoidh, as gach teanntachd 
 anns an robh e ; dh' eirich grian an t-soir- 
 
^3 
 
 bheachaidh air a rithist, agus 'bheannaich an 
 Tigfhearna deireadh loib ni *s mo na t:hoiseach. Is 
 iomadh cradh *us aimhreit 'us drag^h a bha aig 
 Daibhidh,SalmadairbinnIsraeil,g:aisgeachcuranta 
 nan lann. Gidheadh tha e 'g radh. " Is math 
 dhomhsa gu robh mi ann an amhghar chum gu 
 foghlumainn do reachdan." "Thafhios agamsa, 
 a Thighearna, gubheil do bhreitheanais ceart agus 
 gur ann am firinn a chlaoidh Thu mi." " Is ann le 
 moran fulangais a gheibh sinn an oighreachd sin 
 a tha neo-thruaillidh, neo-shalach, agus nach searg 
 as. Bu deurach, bronach, mi-cheisteach a chaith 
 losa Criosda. Ceannard ar Slainte, a laithean air 
 an talamh. Bha e 'na dhuine dhoilghiosan agus 
 eolach air bron. '* A mhuinntir mo ghraidh" tha 
 Peadar a' sgriobhadh, "na biodh iongantas oirbh a 
 thaobh na deuchainntheintich a thig oirbh a chum 
 ur dearbhadh, mar gu'n tarladh ni-eiginn neo- 
 ghnathach duibh, ach do bhrigh gu bheil sibh n' 
 ur luchd comhpairt de fhulangasaibh Chriosda, 
 deanaibh gairdeachas ; chum mar anceudna ann an 
 am foillseachaidh a ghloire gu'n dean sibh gair- 
 deachas le h-aoibhneas ro-mhor." 
 
 Faodaidh sinn samhladh air gras foghainteachan 
 Ti^hearna 'fhaicinn anns a gheamhradh. " Co 
 geal ris an t-sneachd." Is e so gnath-fhacal air a' 
 bheil sinn uile min-eolach. An uair a thuiteas e 
 gu pailt air cnoc 'us comhnard, air fardach 'us 
 faiche, air na craobhan arda 's air na sruthan 
 f aaimneach ; an uair a tha e gea'achadh aodann 
 
14 
 
 na talmhainn gn h-iomlan, ciod e 'n ni a chuireas 
 sinn ann an coimeas ris airson sgeimh 'us gloineid ? 
 Chan 'eil smal no sal no sgleo ra'm faicinn am 
 foadh a tba e mar bhrat u illach, no mar thrasgan 
 eireachdail a' comhdachadh nam beann 's nan 
 srathan, 's a' cur sgeimh lurach air gach 
 aitreabb, *8 air gach slig^be. Nach diloas 'us nach 
 boidiieach an samhladh e air fireantached loas 
 Criosda, an fhireantachd sin airson an tug E a 
 bheatha luachmhor, an t-ionmhas spioradail sin a 
 a shaoras sinn bho lagh a pheacaidh agus a bhais. 
 Cha-n 'eil eideadh a gheamhraidh, an fhallainn 
 gheal shneachdach air a sgaoileadh thairis air 
 cuibhrionn no air cearn de 'n duthaich — tha e 
 sgeadachadh le 'chuiaidh gheal na tire gu leir, 
 agus air a mhodh so tha e 'n a shamhladh iomchuidh 
 air cia CO iial, farsuing. fiughanta 's a.thateach- 
 daireachd na sithe. Cha-n 'eil eadar-dhealachadh 
 air bith air a dheanadh anns a chuireadh 
 ghrasmhor, charthunnach a tha losa 'toirt seachad. 
 Tha E air a thairgseadh gu fialaidh us gu saor, gun 
 airgiod] 'us gun luach do gach ncrach 'us fine, do 
 gach uachdaran 'us iochdarau :— eadhon mar an 
 Bneachda, comharradh cinuteach agus compauach 
 dileas a gheamhraidh anns an duthaich fharsuing 
 anns a 'bheii sinn (ein a' tuineachadh ; a' tuiteam 
 's a laidhe airgachbruthach corrach, 's air gach 
 macbair leathann, reidh. Bithidh an geamhradh 
 statail re a mhiosan fein. Fa-dhooidh, leaghaidh an 
 sueachd 's an reothadh air falbh. Cha bhl culaidh 
 
IS 
 
 gheal,bhoidheach ni 's moa'sgeadacbadhnan sUabh 
 'us nan lear'us nan learg 'us nan ionadan iosal 
 Mosglaidh gach magh, 'us srath, 'us ailean, 'us 
 airidh, 'us craobh, 'us lus, as a cbadal dhomhainn 
 anns an robh iad. Atb-nuadhaichear aghaidh 
 shnuadhmhor naduir gu buileach, agus toisicbidh 
 saothair 'us dichioll le duracbd ur' gus am faicear 
 ann an uine ghearr snuadh dreachmhor aoidheil 
 air gach dail 'us ionaltradh, air gach fraoch 
 'us feur, air gacb caol 'us cuan. Ach cba-n ann 
 marsoidira tba 'n geamhradh a tha 'm bas gle 
 thric 'us gun bhaigh air bith a' toirt a dh' ionn- 
 suidh iomadh neach 'us teaghlach. An uair 'tha 
 neach air a thasgadh ann an tigh cumhann, 
 samhach abhaischa-n ath-nuadhaichear a neart 's a 
 bheatha le teachd no le blaths cairdeil caraid no 
 samhraidh. Caidlidh e gu ciuin ann an suain a 
 bhais— suain nach aithnich bruadarnofaireachadh. 
 Ni cluarain an raoin uchd na h-uaighe sgiamhach 
 agus ur, agus seididh fafan maoth an anmoich gu 
 malda 'us gu cairdeil thairis oirre re iomadh la 'us 
 oidhche, ach cha-n fhairich fear comhnaidh 
 an tighe gheamhraidh anail chubhraidh nan 
 cluaran 'us nan osag. Ach bithidh, fa-dheoidh, 
 dusgadh mor agus iomraiteach ann, anns an 
 liobhair gach uaigh na fhuair i fein. Is ann 
 suilbhir agus aoibhueach a bhitheasfaireachduinn 
 an duine sin aig an robh a cheann geal le sneachd 
 nam bliadhnachan a bha air an caitheamh ann an 
 eagal agus ann an seirbhis an Tighearna. Bithidli 
 
i6 
 
 samhradh acasan a bha umhal, measarra, stolda, 
 Diadhaidb, agus a chaidh 'ghearradh sios ann am 
 moch-thrath an treoir *s an laithean. Gheibh iad 
 faiite 'us furan rioghail caidreamhach bho 'nArd* 
 bhritheamh fein— iadsan a bha mearganta ann an 
 stri chriosduidh, agus a bha daonnan eudmhor air 
 sgath na firinn 'us na corach. 
 
 Rinn Dia an samhradh agns rinn e *n geamhradh. 
 Thig e dhuinn a bhi taingeil ann am raeadhon gach 
 sonais agus soirbheachaidh a bheir Dia dhuinn. 
 Thig e dhuinn a bhi daonnan iriosal agus dileas 
 dasan, ar-n-athair neamhaidh. Thig e dhuinn a 
 bhi gun mhonmhur, gun luasgadh anma ged a 
 dh' fhaodas geamhradh nadeuchainn agus aileadh 
 searbh na h euslainte a bhi cruaidh oirnn agus 
 neo-chaoimhneil ruinn. Nach e Dia 'rinn an 
 samhradh agus an geamhradh. Gabhamaid 
 misneach bho 'n fhaidh Habacuc an uair a tha e 
 'g radh ; " Ged nach toir an crann-fige uaith blath 
 agus ged nach fas air an fhionain cinneas, ged 
 f haiinich meas a chroinn olaidh, agus ged nach toir 
 na machraichean uatha Ion, ged ghearrar an trend 
 as o'n mhainnir, agus ged nach bi buar air bith 
 anns na buailtibh ; gidheadh ni mise gairdeachas 
 anns an Tighearna, ni mi aoibhneas ann an Dia 
 omshlainte." Amen. 
 
 "^Sscse 
 
 5i>?""