IMAGE EVALUATION 
 TEST TARGET (MT-3) 
 
 A 
 
 
 1.0 
 
 I.I 
 
 ■ 50 '-^^ 
 
 ^ i4g 
 
 22 
 
 1.8 
 
 
 1.25 1.4 
 
 1.6 
 
 
 .4 6" — 
 
 
 ► 
 
 V 
 
 <? 
 
 /i 
 
 '^^1 
 
 
 
 Photographic 
 
 Sciences 
 Corporation 
 
 £: 
 
 'C 
 
 ,\ 
 
 « 
 
 v\ 
 
 \ 
 
 -'■'^ 
 
 ^9) 
 
 V 
 
 *> 
 <* 
 
 
 <^>".\ 
 
 .. ^o 
 
 %^ 
 
 "<?) 
 
 n? 
 
 23 WEST MAIN STREET 
 
 WEBSTER, N.Y. 14580 
 
 (716) 872-4503 
 
 W 
 
w. 
 
 CIHM/ICMH 
 
 Microfiche 
 
 Series. 
 
 CIHM/ICMH 
 Collection de 
 microfiches. 
 
 Canadian Institute for Historical Microreproductions / Institut Canadian de microreproductions historiques 
 
Technical and Bibliographic Notes/Notes tachniquas at bibliographiquaa 
 
 The 
 tot 
 
 Tha Instituta has attamptad to obtain the bast 
 original copy available for filming. Features of this 
 copy which may be bibliographically unique, 
 which may altar any of the images in the 
 reproduction, or which may significantly change 
 the usual method of filming, are checked below. 
 
 D 
 D 
 D 
 D 
 
 n 
 
 D 
 D 
 D 
 D 
 
 D 
 
 Coloured covers/ 
 Couverture da couleur 
 
 Covers damaged/ 
 Couverture endommag^e 
 
 Covers restored and/or laminated/ 
 Couverture restaur^e et/ou palliculie 
 
 Cover title missing/ 
 
 La titre de couverture manque 
 
 Coloured maps/ 
 
 Cartes giographiques en couleur 
 
 Coloured ink (i.e. other than blue or black)/ 
 Encre de couleur (i.e. autre que bleue ou noire) 
 
 Coloured plates and/or illustrations/ 
 Planches et/ou illustrations an couleur 
 
 Bound with other material/ 
 Relii avac d'autres documents 
 
 Tight binding may cause shadows or distortion 
 along interior margin/ 
 
 Lareliure serree peut causer de I'ombre ou de la 
 distorsion ie long de la marge interieure 
 
 Blank leaves added during restoration may 
 appear within the text. Whenever possible, these 
 have been omitted from filming/ 
 II se peut que certaines pages blanches ajouties 
 lors d'une restauration apparaissant dans Ie texte, 
 mais, lorsque cela 4tait possible, ces pages n'ont 
 pas iti filmias. 
 
 L'tnstitut a microfilm^ Ie meilleur exemplaire 
 qu'il lui a ^te possible de se procurer. Les details 
 de cet exemplaire qui sont peut-itre uniques du 
 point de vue bibliographique, qui peuvent modifier 
 une image reproduite. ou qui peuvent exiger une 
 modification dans la m^thode normale de filmage 
 sont indiquis ci-dessous. 
 
 □ Coloured pages/ 
 Pages de couleur 
 
 D 
 D 
 
 E 
 □ 
 
 D 
 D 
 □ 
 
 Pages damaged/ 
 Pages endommagies 
 
 Pages restored and/or laminated/ 
 Pages restauries et/ou pelliculees 
 
 Pages discoloured, stained or foxed/ 
 Pages ddcolordes, tacheties ou piquees 
 
 Pages detached/ 
 Pages d^tachees 
 
 Showthrough/ 
 Transparence 
 
 Quality of print varies/ 
 Quality inigale de {'impression 
 
 Includes supplementary material/ 
 Comprend du materiel supplementaire 
 
 Only edition available/ 
 Seule Edition disponible 
 
 Pages wholly or partially obscured by errata 
 slips, tissues, etc., have been refilmed to 
 ensure the best possible image/ 
 Les pages totalement ou partiellement 
 obscurcies par un feuillet d'arrata, une pelure, 
 etc.. cnt 4t6 film^es d nouveau de facon a 
 obtenir la meilleure image possible. 
 
 The 
 pos 
 oft 
 filr 
 
 Ori( 
 beg 
 the 
 sior 
 oth 
 firsi 
 sior 
 ori 
 
 The 
 sha 
 TIN 
 whi 
 
 Mai 
 diff( 
 enti 
 begi 
 righ 
 reqi 
 met 
 
 D 
 
 Additional comments:/ 
 Commentaires suppldmentaires.- 
 
 This item is filmed at the reduction ratio checked below/ 
 
 Ce document est filmd au taux de reduction indiqui ci-dessous. 
 
 10X 
 
 
 
 
 14X 
 
 
 
 
 18X 
 
 
 
 
 22X 
 
 
 
 
 26X 
 
 
 
 
 30X 
 
 
 
 
 
 
 
 
 J 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 12X 
 
 16X 
 
 20X 
 
 24X 
 
 28X 
 
 32X 
 
■e 
 
 Stalls 
 ts du 
 nodifier 
 ir une 
 ilmage 
 
 IS 
 
 The copy filmed here has been reproduced thank's 
 to the generosity of: 
 
 National Library of Canada 
 
 The images appearing here are the best quality 
 possible considering the condition and legibility 
 of the original copy and in keeping with the 
 filming contract specifications. 
 
 Original copies in printed paper covers are filmed 
 beginning with the front cover and ending on 
 the last page with a printed or illustrated impres- 
 sion, or the back cover when appropriate. All 
 other original copies are filmed beginning on the 
 first page with a printed or illustrated impres- 
 sion, and ending on the last page with a printed 
 or illustrated impression. 
 
 The last recorded frame on each microfiche 
 shall contain the symbol — ^ (meaning "CON- 
 TINUED"), or the symbol V (meaning "END"), 
 whichever applies. 
 
 L'exemplaire filmd fut reproduit grdce d la 
 g6n6rosit6 de: 
 
 Bibliothdque nationale du Canada 
 
 Les images suivantes ont 6t6 reproduites avec le 
 plus grand soin, compte tenu de la condition et 
 de la nettetd de l'exemplaire fiimd, et en 
 conformity avec les conditions du contrat de 
 filmage. 
 
 Les exemplaires originaux dont la couverture en 
 papier est imprimde sont fiimds en commenpant 
 par le premier plat et en terminant soit par la 
 dernidre page qui comporte une empreinte 
 d'impression ou d'illustration, soit par le second 
 plat, selon le cas. Tous les autres exemplaires 
 origirtaux sont film6s en commenqant par la 
 premidre page qui comporte une empreinte 
 d'impression ou d'illustration et en terminant par 
 la dernidre page qui comporte une telle 
 empreinte. 
 
 Un des symboles suivants apparaitra sur la 
 dernidre image de cheque microfiche, selon le 
 cas: le symbole — »► signifie "A SUIVRE ", le 
 symbole V signifie "FIN". 
 
 Maps, plates, charts, etc., may be filmed at 
 different reduction ratios. Those too large to be 
 entirely included in one exposure are filmed 
 beginning in the upper left hand corner, left to 
 right and top to bottom, as many frames as 
 required. The following diagrams illustrate the 
 method: 
 
 Les cartes, planches, tableaux, etc., peuvent §tre 
 film6s d des taux de reduction diff^rents. 
 Lorsque le document est trop grand pour dtre 
 reproduit en un seul clich6, il est film6 d partir 
 de I'angle sup6rieur gauche, de gauche d droite, 
 et de haut en bas, en prenant le nombre 
 d'images n6cessaire. Les diagrammes suivants 
 illustrent la mdthode. 
 
 arrata 
 to 
 
 pelure, 
 in a 
 
 n 
 
 32X 
 
 1 2 3 
 
 1 
 
 2 
 
 3 
 
 4 
 
 5 
 
 6 
 
4, 
 
 1^ 
 
 National Library Bibliotheque nationale 
 of Canada du Canada 
 
 ^ 
 
 WB 14^-6 tA(A l^^7 ;8fal 
 
 '^' 
 
MAEBHEAINN 
 
 AGUS 
 
 DANA SPORADAIL EILE 
 
 LB 
 
 lAm MOEASTA]^ 
 
 A BHA KA FHEAR — CEASXACHAIDH AIO AN BA0LAI3 
 
 SHAOm ANNS NA 
 
 H-EARRADH. 
 
 AQUS 
 
 lOMRADH AITHGHEARR 
 
 AIR 
 
 AN UQHDAIE 
 
 #■ >i 
 
 LB 
 
 ALASTAIR MAC 'ILLEAIN. 
 
 TORONTO: ^^ 
 
 CLODH-BHUAILTE LE LOVELL AGUS GIBSON. 
 
 1861. 
 
ach 
 ail 
 e r^ 
 laitl 
 laitl 
 cuai 
 frea 
 gha 
 — S 
 B 
 an 
 na ; 
 air, 
 
 Tig 
 dho 
 Acl 
 dhO 
 cha 
 bha 
 diu 
 chr 
 
lOMllADII AITHGHEARR 
 
 A in 
 
 IAIN MORASTAN, 
 
 Ughdalr na 'n Danaibh a Lianan, 
 
 
 1 
 
 r'-^. 
 
 —————— ;. , * .-.■^i 
 
 BuGADH Iain Morastan anna na H-earradh, acn an Siorram*^ 
 achd Inbhirnis, mu thimchioll a bhliadhna lYQO ; agus chaoch-- 
 ail '8 'a bhliadhna 1852. Agus gun teagamh dh' f heudadh 
 e ridh mar thubhairt lacob ri Pharaoh : "Bu tearc agus olc 
 laithean bhliadhnacha mo bheatha, agus e^a d' rainig lad: 
 laithean bhlianacha beatha m' aithriche ann an laitbibh an. 
 cuairte-san." — Gen. xlvii. 9. Bha briathran an t' Salmadair- 
 freagarrach dhj\ re a chuairtsan fhasach : '-'Is lionmhoramh- 
 gharan an f hirein, ach asda air fad saoraid'h an Tighearna e."' 
 — Salm xxxiv. 19. 
 
 Be ch^aird ris an do thogadh Iain Morastan ann an laithe- 
 an oige a ghoibhneachd. Lean © ch^aird so iomadh bliadh- 
 na ; agus bha e na ghobha ainmeil. Ge d' a bha mise eblnch 
 air, cha' n' eil fios agam co a bhliadhna san do dh' f hosgail an 
 Tighearna a thuigse, agus anns an robh e air iompachadh o 
 dhorchadas gu solus, agus o chumhachd Shatain gu Dia. 
 Ach tha tios agam nach robh e ach na dhuine 6g^ nuair a^ 
 dhdisg an Tighearna e. San km an d' rugadh an t-Ughdair, 
 cha robh an Soisgeul 's na H-earradh, no ann 's na h-Eileanaa 
 bha timchioU air. Be Eilean Leobhais (Lewis), a cljidnd aoa 
 diubh, dh' f hiosraich an Tighearn le solus Soisgeil glormhof 
 chriosd. San ^m so cha robh guth an turtuir ri chluinntlnn 
 
 ■*,_ 
 
 '"1 *». 
 
wv 
 
 lOMHADH AIR 
 
 m.: 
 
 's an tir, Gidheadli, bha Miuisteirean 's na ccurnan ud san am 
 80. Ach ma bha cha b' fhearr iad na Sagairt a Phapa. Se 
 bha annta na daill a treorachadh na 'n daill do 'n chhiis. 
 
 Cha mlio 's urramn mi radh co bha na mheadlioin fo laimh 
 an Tighearn air iompachadh. Ach se mo bheachd ma bha 
 ncach sam bith scasamh san daimh sin dha, gum be an t' 
 urramach agus an diadhair mor saothrachail Dr. Domh- 
 nuUach na Toisidheachd ; agus 's iomadh aon bharr air dan 
 robh scirbhis an t-soisgeiilaiche udairabheaunachadh. Niiair 
 l)ha an Dr. DomhnuUach air a thurus do Eilean Il-iorta thao- 
 ghail e 's na H-earradh agus shcarmonaich e ann ; agus air a 
 chuid is lugha feudaidh sinn a radh gun robli an Gobha air 
 urachadh gu mor leis na chuabi e uaithe. Feudaidh e bhith 
 gur ann ris an nra so tha briathran an ughdair anns an Dan : 
 " Tha Duin 6g a 's seann duin agam," 'g 'amharc mar tha 
 •e 'g radh: 
 
 " Nuair thainig an t-6g am ionnsaidh 
 Fhuair e 'n .Scann duine na dhusal, 
 'Sa cheud f hailte a rinn e dhusgadh 
 Sud fo luirich bheireadh braidean. 
 ^ Air a bhonn do chaidh an cdmhrag 
 
 Tjirruing lann ro ghleusd' air gheoiread, 
 - Fhuair an Seann duin buille-leonaidh 
 Nach cuir e ra bhco as altaibh." 
 
 Nuair chaidh Iain Morastan a dhusgadh chaidh a dhus- 
 gadh da rireadh. *' Is sibhsc," ars Criosd, " solus an t-saog- 
 hail, cha 'n f heudar baile a ta air a shuidheachadh air sliabli 
 f holach. Agus cha las daoine coinneal, chum gu 'n cuir iad i 
 fuidh shoitheach, ach ann an coinnleir, agus ni i solus do na 
 bheil a stigh." — Mata v 14, 15. Sann mar sin thachair do 'n 
 ughdair so : nuair a shoillsich an Tighearn e, thainig e gu 
 bhi ann 's na H-earradh na " loehran lasarach agus dealrach ;" 
 agus bha iomadh " toileach car tamuill gairdeachas a dhean- 
 amli 'ua sholus. Nuair dhamhairc e mu 'u cuairt agus a 
 
AK UailDAIH. 
 
 chnnnaic e dorchadas na Minlsteirean, aincolaa agus saobh- 
 chrcidimh an t' sluaigh, cosmhuil ri Samson : " Thoisich 
 Spiorad an Tighcarna r a bhrosnachadh air uairibli ;" at^us 
 coarahuil ri Pol ann an baile na li-Aitline, " blia a spiorad air 
 a bhrosnucliadh ann, do blu-igh gu 'm fac e am baile Ian 
 iodhol-aoraidh." — Gniomh. xvii. 10. Air ball shearinonaich e 
 Criosda don t-sliiagli, agus tling e rabhadli dhoibh gu teich- 
 eadh on f heirg a ta ri teaclid. J3lia e ris a ghoibhneachd re 
 an latha, agii3 a searmonachadh an t-Soisgeil mar bu trice na 
 h-uile oidhche. Dh' f Iieudadh e da rireadh radh mar thub- 
 hairt lacob ; " Mar so blia mi ; san lil cblaoidh an teas mi, 
 agus an reotha san oidhche ; agus dhealaich mo chodal ri m' 
 shuilibh." Ann an seirbheis an Tighearna bha e mar bha 
 luchd togail an teampuill ; " le aon laimh anns an obair, agus 
 leis an laimh eile chum e gath." — Neh. iv. 11. Ach bha lamh 
 an Tighearna gu cumhachdach raaille ris ; agus chreid air- 
 eamh mhor, agus phill iad thura an Tighearna. 
 
 Ach cha robh an obair bha so a cordadh ris na Ministeirean ; 
 agus uime sin cosmhuil ris na h-ard-shagairt agus na Phair- 
 isich " thubhairt iad, ciod a tha sinn 'a deanamh? Oir a ta 
 an duine so deanamh morain mhiorbhuile. M^ 1: igeas sinn 
 leis air an doigh so, creididh na h-uile dhaoine ann. — Eoin xi. 
 47, 48. Cha robh Ministeir soisgeulach aca riamh sna H-ear- 
 radh gu 's o chionn beagan bhlianacha. Agus be sin an t' ao- 
 bhar airson an deachaidh an gobha agus na Ministeirean an 
 aghaidh a cheile. Cha be a chreud no iarrtus bhi 'n 'aghaidh 
 Mhinisteirean, coslach ri siochairean bochda tha 'n dull gum 
 bheil iad nan daoine soilleir diadhaidh nuair tha 'm fein sp^is 
 agus an aineolas gam buaireadh gu eiridh suas an aghaidh 
 ordugh agus deagh-riaghhailt. Cha bann idir chum bhi na 
 dhuine mor os cionn sluaigh thug e rabhadh dhoibh thaobh 
 teagasgan mearachdach na Ministeirean ; ach thaobh a chu- 
 raim do ghloir Dhia, agus a thruais do n' anamana neo-bhas- 
 mhor. Bha e mar shalann anns an tir anns an robh a chomh- 
 
VI 
 
 TOMKADIt AIR 
 
 . «-' 
 
 nuidh. Bha beannachd nn Tighearna n' cois a slieirbhis, ngus 
 bha moran don t-sluagh air an toirt chum eolais na firinn air 
 chor agiis gu 'n do dh' flnig lad na Ministeirean. Ach chtk 
 robh iad gun Mhinisteir nuair bha o fein aca. Gidheadh bha 
 easan 'g 'ionndrainn gu mor nach robh fear-iuil soisgeulach 
 na 'm measg. 
 
 Thionndaidh an sluagh mu dhcireadh cho mor n' aghaidU 
 na 'n truaghain do Luch-tuarasdail Mhinistcirean bha a chl^ir 
 ttgus am Patron a suidheachadh nam measg, agus gum b' cigin 
 do 'n chl6ir na saighdeirean thoirt a Inbhirnis chum na gad- 
 aichean agus na fir-reubainn chur suas air sheol eile. — Eoin 
 X. 1. Ach cha d' eisd na caoraich ri guth na n' coigreach ud. 
 Bha pobuU p.n Tighearna s' na H-earradh sanam so, agus anna 
 na h-Eileanaibh mu 'n cuairt, ann an daorsa chruaidh Ic Minis- 
 teirean gun ghras. Bha eadhoin am beatha searbh dhoibh le 
 daorsa chruaidh. Sann an sin thubhairt an Gobha : 
 
 Ged tha sinn fo amh'ghar 
 
 A nis 's ro dhuilich : 
 
 'S luchd teagaisg gu 'n ghrds 
 
 Air teachd oirnn ga b' oil leinn, 
 
 Tha gealladh dhuinn nach fagair 
 
 Po chuing sinn aig luchd Patroin 
 
 Oir thig ar saors 'o 'n airde 
 
 Le slaint as sonas, 
 
 Tha ar Buachaill gaisgeil, 
 
 S bheir e buaidh a mach dhuinn 
 
 S leis fein ar coir fuasglaidh 
 
 'a daorsa air teachd oirnn. 
 
 'S feitheamaid gu ciallach 
 
 A nis car tamuill, 
 
 Gus an d' thig comhlionadh » 
 
 Dhuinn air a ghealladh, 
 
 'S nach bi cl^ir ann diadhaidh 
 
 Le aineart oirnn a riaghladh, 
 
AN UOIIDAIR. 
 
 Ml 
 
 Oir ghcibh sinii funsgladh fiorghlan 
 
 Ri 'n f liijich (lliuinn fiinluinn, 
 
 Tha 'n t-am ruinn a tcannadh 
 
 Faisg air laimh lo cabhaig 
 
 'S theid cinn-iuil na 'n dall 
 
 A raach o 'r cAmp a sgaradh. 
 Anns na h-anmnnan dorclia so, blia an tearc dhuisg Spiorad 
 an Tighearn gus an cimnart thaobh naduir fhaicinn sna cear- 
 nan ud agus a chuir gras Dhe gluasad air n' innigh airson 
 Chriosd, cosmhuil ris na Grcngaich bhochda bha " am measg 
 na muinntlr a duiidli Huaa chum aoradh dhcanamh aig aa 
 fh^ill," agus bha "ag r.idh," " A thighearna, bu mhiann linn 
 losa fhaicinn." — Eoin xii. 20. Bha iad gun amharus cosmhuil 
 ris na " Druidliean thainig o' n aird an ear gu lerusalem. 
 Ag radh, c' ait am bhoil Righ r/in nan ludhach a ta air a 
 bhreth, oir chunnaic sinne a reult san aird an ear, agus a ta 
 Binn air teaclid a thabhairt aoraidh dha." — Mata. ii. 1. Bu trie 
 bha na dcoiridhcan so an suidheachadh na h-Eaglais nuair 
 bha i 'g 'radh : " Air mo leabaidh anns an oidche dh' iarr mi 
 nn ti d' am bheil gnidh aig m' anam : dh'-iarr mi e, ach cba 
 d'fhuairmie. Eiridh mi a nis, agus theid mi mu 'n cuairt 
 anns a chaithir, anns na sraidibli, agus anns na slighibh far- 
 Ruinn, iarraidh mi easan d' am bheil gradh aig m' anam ; 
 dh' iarr mi e, ach cha' d' f huair mi e. Thachair orm an luchd- 
 faire k dol mu 'n cuairt anns a chaithir : Am faca sibh an ti 
 d' am bheil grklli aig m' anam." — Dan. iii. 1. Fhuair an 
 luchd-faire a bha dol air an cuairt sa' chaithir mi; bhuail iad 
 mi, lot iad mi ; thug luchd coimhid nam balla m' fhalluinn 
 dhiom." — Dan. v. 7. Sann mar so gun teagamh bhuin a chltiir 
 ris na h-anamanna bha gu bronacli, 'g iarraidh Chriosda sna 
 h-eileanan an iar sna laithean ud. Bha bruidealas agus aia- 
 gidheachd, misgearachd agus raoitealachd na cleir aig a 
 leithid dh' airde sna laithean so, agus nach creideadh daoino 
 nach f haca leithid, gur firinn tha ann ge d' chuireadh neach 
 fo 'o comhair e. Neach sam bith ghabhadh air fein urnuigh 
 
Mil 
 
 TOMUA-Dir ATTl 
 
 chur Sims ri Dlii, no na Sj:fri<)l)tniroan a kMiglmdli na tlicapli- 
 lacli, alicannonaiclu'iulh na Mini.stcircan air an t' sabaid air 
 raur clicalj^iiiro aj^iis niiir IMialriHcarli ; apfus dlionnadli iad an 
 uile dliicliioll chk'achdadli ris an Uaclidaran chiini aji tilgcadli 
 as an ti}j;li ajjfiis as am fcarann apus an cur air lalbh as an 
 diithaich. Ach burrainn am fnighcall blia ai<? an Tipfhcarne 
 a reir tai^hadh a glirais san tir a radii : " Ciia dcacliaidh mi 
 nch bcagan air nragliaidli iiatlia, 'nuair a fbiiair mi csan 
 d' am blieil gradli aig m' anam ; riiin mi greim air, agiis cha 
 leiginn as c, gua an d' tliiig mi c do thigli mo mhathar agus 
 d 'a sc()marri-a a rug mi." — Dan. iii. 4. Blia na ccud-lboraidh- 
 can bha nig an Tiglicarna sna tirean ud na muinntir threun : 
 " anmhuinneaclid a rinneadh ncartmhor, a dli' f has trenn 
 ann an catli a cluiir air tlieichcadli armailtc na coimheach." 
 Agus gun tcagamh cha robh neach dhiubh na bu gliaisgeile 
 na Iain Morastan ann an seirbliis an Tighearna. l?huilich an 
 Tighearaa air talanna mor agus grasan mora agus cha be 
 folach san talamh a rinn e. 
 
 Ach ann bhi labhairt air na ceud-thoraidhcan Idia aig an 
 Tighearna sna tirean so, fcumaidli mi iomradh aithgear 
 dheanamh air Fionnla Munro, duine bochd a Ihainig o thualh, 
 agus chaidh mun cuairt a scarmonachadh Chriosda 's na 
 h-elleanan an iar. 'nuair bha an sluagli gu spioradail fo dhor- 
 achadas dh' fheudtadh laimhsiehcadh. Cha'n'eil mi an amharus 
 nacb be gradh Chriosda agus truas do 'n t' sluagh 'dh 'eignich 
 e gu 's a dhol mun cuairt nam measg, Cha mho tha mi an 
 teagamh, o na chuala mi thaobh an duine so, nach robh cuid 
 «lo nitheana maille ris, nach bu mhisdc e bhi uaithe ; agus co 
 e an neach nach'eil sin fior mu thimchioll ann an tomhas mor 
 na beag. Ach gabhaidh cnise orm a radh gum 1)U duine «!iud- 
 mhor agus diadhaidh Fionnla Munro: agus a bharr air sin, 
 nach deachaidh duine riamh do 'n tir 's an do thogadh mi 's mo 
 bheannaich an Tigliearna shaothair 's an t' Soisgeul na 'u duine 
 bochd simplidh so. Feudaidh mi radh gur e chuir an siol air 
 tus san tir, agus gum bheil cuid da chloinn 's an Tighcai'na 
 
AN UOHDAin. 
 
 IX 
 
 tlieaj:fli- 
 t)iiid air 
 I ind iiii 
 il^cadh 
 li as an 
 lioarne 
 aidli mi 
 mi csan 
 ffus cha 
 ar agua 
 loraidh- 
 tlirenn : 
 IS trenn 
 dieach." 
 aisgeile 
 ilich an 
 cha be 
 
 aig an 
 litlipfeur 
 thuatli, 
 la 's na 
 o dlior- 
 inharus 
 eignich 
 
 mi an 
 bh cuid 
 
 LgUS CO 
 
 lus mor 
 le dud- 
 ^ir sin, 
 ni 's mo 
 II diiino 
 siol air 
 hcai'na 
 
 beo inntc fhathaat, ged tlia cuid Iha ni3 na 'n codal, Dh' 
 fiieiubidh ft radh riii mur thubhairt Pol ris na Corintianaicli : 
 *' Nach sibliHo m' obair 'k an Tigbeariia? Mur' oil mi a' m' Abatol 
 do dliaoinibli oilo, gidheadh gii cinnteach Iba mi dhuibhso ; 
 oir is sibiise sonla m' ab.itolachd ann '3 an Tigbcarna." Ach 
 f huair an duinc simi)lidb so a sliaruchudb sna coarnaii ud. 
 liha chloir air ))oile na aghaidh, agus bha an sluagli aineolacli 
 agus borb a buintinn gii bruideil ris anna gacb aito. Ach 
 dli-f hcudadh radii : " Tridheadh slicas an Tigiiearna b'limli 
 rium, agu3 neartaicii e mi, clium triomsa gu'm biodli an sear- 
 inonacliadh air a Ian f lioillseachacli ; agus gun cluineadh na 
 rinnich uile e ; agus sliaoradh mi a beul an Icomliain." — 
 2 Tim. iv. 17. Cha bann Ic oirdhcirceas cainnte, no gliocais 
 a cliaidh Fionnbi Munro a chur an ceill teiateis Dhe. San 
 a bha e cosmhuil ri Eoin Baiste, searmonaichc na fasaicli, 
 " Aig an robh chulaidh do f hionna chamhal : agu3 crio3 
 Icathair aige timchioU a Icasraidh ; agus d' am bu bhiadh 
 locuist agus mil-fliiadhaich.'' — Mata. iii 4. 
 
 Bha J)ombnuU iMunro san Eilean H-^iathanach (Skye) Tain 
 Moristan sna ll-earradh, agus beagan eile nach robh cho iom- 
 raideacli riusan, mur a " Ncul beag cosmiiuil ri bois duinc 
 a' g' eirigh as an f iiairge bha leigeadh ris gun robh uisge mor 
 faisg air laimli." Bha iad mar a chraoibh fhige bha nochdadh 
 gu 'n robh an samhradh am fagus, tliaobli an duillich a bha 
 iad a cur a raach. A reir siu tha Morastan 'g radh san dran : 
 
 Tha duillcach na craoibh f liige 
 
 Aig innse mar theachdair', 
 
 Gu biieil samhradh siochail 
 
 A tighin am fagus. 
 Cru a teagamh bha Domhnull Munro sna li-Eileanauan a niar 
 mur bha an colman a Ihainig a dli-ionnsuidh Noah le duilleag 
 craoibh ola na gliob, a bha leigeadh ris dha gun robh am 
 fhuasglaidh dlu do laimh. Bha an t-Eilean Sgiathanach san 
 ^m ud fo neul trom agus fo dhorchadas tiugh. Feudaidh e 
 bhith gun do leugh an leughadair mu thimchioll nigheaa og 
 
lOMRADR AIB 
 
 '■ 
 
 bha air a dusgadh 's an Eilean Sgiathanach a<^us air a gluasad 
 chum an Tighearna iarraidh. Bha i dol nui 'n cuairt san tir 
 Agus a feorach do gach aon am burrainn iad eolas sam bith 
 thoirt dhilh air Dia ; agus cha robh duine san tir da'm b'aithne 
 a trioblaid. Lean i air a cuairt do thirean eile, feorach mur 
 bha i falbh : " Ann faca sibh an ti d' am bheil gradh aig m' 
 anam?" Agus chaidhi air a h-aghaidh gus an d' f huair i 
 easan da 'n robh ^radh aig a h-anam ; rinn i greim air agus 
 cha leigeadh i as e, gus an d' thug i e do thigh a mathar, agus 
 da seomar-sa a rug i. B' iongantach da rireadh deiligein an 
 Tighearna ri Domhnull Munro, thug e uaithe a fhradharc 
 'nuar bha e na leanabh ; agus an deigh sin thug e dha leithid 
 do dh' ungadh on airde, maille ri cuibhrionn dhubailte da 
 Spiorad, agus nach robh duine ann na latha bu mho chaidh 
 mach ann an liinachd beannachaidh Soisgeil Chriosda no 
 easan. Rinnan Spiorad Naomha gun amharus an duine dal) 
 na Mhinisteir foghainteach an Tiomnaidh Nuaidh. Dh' f heu- 
 dadh e radh, " Air aon ni tha f hios agam ; air dhomh bhi 
 dall : gu bheil mi nis a' faicinn." Nach iongantach da rireadh 
 obair an Tighearna ; nuair chuir e Maois do' n Eiphit, bha 
 an duine ciuin a gearain agus ag radh, " Co mise, gu 'n 
 rachainn a dh'ionnsuidh Pharaoh, agus gu 'n tugainn a macb 
 clann Israeil as an Eiphit." " mo Thighearna, cha duine 
 deas chainnteach mi aon chuid roimhe so, no o'n am san do 
 labhair thusa ri d 'sheirbhiseach : do bhrigh gu bheil mi mall 
 ann an cainnt, agus mall ann an teangaidh." " Agus thub- 
 hairt an Tighearna ris, Co a rinn beul an duine "^ No co a 
 rinn am balbli, no 'ni bodhar, no 'n ti a chi, no 'n dall ? Nach 
 mise an Tigliearna." — Exodus iv. 10, 11. Bu mhiana loam 
 iomradh a dhean.xmh air an f hircan urrainach so, air an robh 
 mbr mheas aig Iain Morastan^ma' r chi sina o'n Mharhh-ranm 
 rinn e dha, agus a tha again n san Icabhar so, ach cha' n' f hcud 
 mi an cor a radh aig an am so, acli a mhain an leughadair 
 chur an cuirahne briatbran Phoil : " Ach roghnuich Dia nithe 
 ftiraeadach an t' Baoghhail, ehum gu 'n cuireadli e naire air na 
 
 a 
 
AK UOHDAIB. 
 
 Xl 
 
 daoinaibh glicc ; agus roghnuich Dia nithe anmhunn an t' 
 saoghail, chum gun cuireadh e gu uaire na nithe cumhach- 
 dach ionnus nach dea ladh feoil sam bith uaill na f hiannuis." 
 —1 Cor. i. 21, 29. 
 
 Ach chum pilleadh ri Tain Morastan. Bha easan nis gach 
 la sa chuing, a giulan uallach agus teas an la. Agus le beann- 
 achd an Tighearna air a shaothair, thainig na H-earradh ann 
 an tomhas mor gu eolas an t' Soisgeil. Thainig an sluagh an 
 coimeas ri cuid do na h-Eileanan eile ma 'n cuairt gu 's bhi mar 
 f hearann Ghoscn. Chaidh iomradh agus cliu a Ghobha 'nis am 
 fad 's am farsuinn. Bha a chleir Ian eagail roirahe ; agus bha 
 aobhar aca, oir cha b' f hearr iad na leanaban ri aghaidh. Dh' 
 f hag an sluagh na truaghain Mhinisteirean bha aca mar dhin- 
 nis mi cheanna agus lean iad easan, agus cha robh Ministeir 
 an Alba bu shaothrachaile am measg sluaigh no bha an Gobha 
 na measg san. 'Siomadh la fann agus sgith, bronach agus 
 dubhach bha aige airson aobhar Chriosda nam measg, 'g 
 amharc mach airson, agus a feitheamh, ri saorsa agus fuas- 
 gladh na h-Eaglais : agus pobuU an Tighearna uile san tir 
 "a deanamh bith-urnuigh ri Dia" gu'n cuireadh e Teach- 
 daire soisgeulach da 'n ionnsuidh leis am biodh iad air am 
 beathachadh. Ach bha gach Ministeir ur bha teachd nam 
 measg, taisbeanadh nach robh ann ach coigreach agus fear 
 tuarasdail. Agus do bhrigh gu 'm bu choigrich do Chriosda 
 iad, cha b' urrainn iad ionaltradh thoirt do na caoraich, agus 
 cha 'n eisdeadh na caoraich riu ; ach sann bha iad teicheadh 
 uapa. Agus chluinn sinn an Ghobha gearain air an doigh so : 
 
 " Tha sinn fann le stri 
 Sgith 's a gabhail fadachd, 
 Gus am faigh sinn sith 
 Le libhrigeadh farsuing." 
 
 Gidheadh bha Iain Moristan togail suas a shuilean chum nam 
 beann o 'n tigeadh a chabhair. Agus bha e mur an c6udna 
 cumail suas misiieach agus cridhe pobuill an Tighearn san tir, 
 ann bhi cur an ceill doibh mur labhair loseph ri bhraithribh^ 
 
xu 
 
 lOMRADH AIR 
 
 jru 'n arahairceadh Dia gii cinnteacb orra agus gu 'n fiosraicli- 
 oadh c iad: "Agus cha do chuir e an aniliarus gealladh Dhe 
 le mi-chreidimh ; ach bha e liiidir an creidirah, a toirt gloire 
 do Dhia." — Rom. iv. 20. Agiis mar tbubliairt Pol mu Mhaois 
 " bha e laidir na inntinn, mar weach a bha faicinn an ti a ta 
 Mco-f haic.=5inneach," — Eabh xi. 21. Agus air dha bbi mur so 
 " a tuigsinn combaran na h-aimsir ;" cosmbuil ri Eliab a thub- 
 bairt ri Ahab mu 'n d' thfiinig an t-uisge idir : " Eirich suas, 
 ith agus ol ; oir tlia fuaim pailteas uisge ann ;" bba e noch- 
 dadb da lucbd duthclia gu 'n robh am saorsa agus fuasglaidh 
 na h-eagbiis dliitb do laimb, agus gu 'n robh " fuaim siubbail 
 ann am muUach chraobh na smeur ;" agus iadsan bhi gluasad, 
 agus gu 'n rachadh an Tighearna mach rompa agus gu 'm buail- 
 cadh e feachd na " gaduicbean agus an luch reubainn" leis 
 Sin robh iad air an sarachadh. Agus labhair e air an doigh ao : 
 " Se nis an tim dlmibh bbi saothreach 
 
 Gun f hois 's gun sgios ach nar duisg, 
 
 Mar bha Daniel dilis 
 
 Bu trie na shineadh san smur, 
 
 A leugh san f haidh Irimia 
 
 Fior am an libhrig bhi dlu, 
 
 Tre 'n d' f huair e taisbeanadh cinnteach 
 
 Air aobhar aoibhnis o thurs. 
 
 Eaglais shaor a chaomh chairdean 
 
 'S gearr na biithibh gu It^ir 
 
 Gus an cluinn sibh Cdoidh Labain 
 
 Sibh air f liagail gun trend, 
 
 'S na faicinn an la sin 
 
 Raoibhinn gaire o 'ra bh^ul, 
 
 Bhi ga chluinntinn le Ard-ghuth 
 
 Ri gal sa ranaich na 'n d(^o. 
 
 Ged robh casaid a ntirahaid ' ' 
 
 i Ribh aig radh le buum 
 
 Gun do chreach sibh tigh Labain 
 ,, ,,^^ Dheth chuid dilleagan breig." 
 
AN UGHIDAIR. 
 
 Xlll 
 
 Slieall c dhoibh mar an ceudna anna iia briathran a leanas 
 )iiur rachadh an saorsaoibreachadli a mach, n^ns mur rachadh 
 na naimhdean a s.Cijapadh ; agiis mar gliabhadh Oriosda piirt 
 na h-Eaglais mar f h3ar-po3;la scasamli air.son a clioile : 
 " 'S gheibli a ch&il<3 a c )ir bhreitb 
 
 A dbeoin no a dlr aindcoin. 
 
 Bheir an Rigb a t(3racbd 
 
 A m icb le 'bmnaibb, 
 
 Leis gacli ait' a lionadb 
 
 Le corpaibli liichd-an-rlagblaidh, 
 
 A sbaruich i gii b-iosal 
 
 'S bba dian gii casgah-t: 
 
 Eisdidb c ri h-atlicbuhig, 
 
 'S tbeid a saors tboirt seacbad ; 
 
 Gad bbiodb full an-diadhacli 
 
 Cho ard ri srian na 'n eachaibb. 
 
 'S tbeid a cbleir a sgapadb 
 
 'S druidear beul na 'm madadb, 
 
 'S cba bin aon ag eisdcacbd 
 
 Liicbd reubainu no luchd gadacbd. 
 
 Cha bbi lucbd na 'n stipin 
 
 'S na 'n glibean farsning, 
 
 Gboid steacb o 's iosal 
 
 Airson am bcartas ; 
 
 Ri teumadb nam firean ' ■ 
 
 'Sa cbioidb na mninntir dbileas, 
 
 A sbeasa-! taobli na firinn 
 
 Gu diou mar giiaisgicb." 
 Ach cbaidb gbiodh agas osnaicli pobull an Tigboarna an 
 Alba, agus gu b-araidb ann.=! a gbacUachd sua^ gu I)ia airson 
 na daoria anns an robb iad AgU3 cbunnaic an Tigbearna 
 gu cinnteacli anihghar a sbbiaigb, agus cbuabi e' n gbvodb ; 
 oir baitlinc dlia an djilgb^a^. Dh' f liurtaicb ag.is db f buas- 
 gail an Tigbearna air oigbreacbd, agus i sgltb : agus dbeasaicb 
 ('. ua iiibaitbeas do na daoiuibb bocbda. Tbainig la an dear- 
 
XIV 
 
 lOMRADH ATU 
 
 bhjiicih mu tlheircaclh ; oir bu la, dearbhaidh e cho maith ri lA 
 saorsa ; agu3 bha moran an Alba dh' f heudadh a rAdh mar 
 thubhairt an t-ard-clieannard ri Pol ; " Is mdr an t-suim air 
 an do cheannaich mise an t-saorsa so." Tha mi ciallachadh 
 l!\ briseadh a mach, no la dealachaidh na h-Eaglais. Nuair a 
 threig Ministelrean na h-Eaglais Saoire am beathachadh air- 
 Bon crim Chriosda agus saorsa na h-Eaglais. Bha ioraadh do 
 phobull an Tighearna an Alba san am ud cosrahuil ri Simeon 
 agus Anna, da 'n do dh-f hoillsich an Spiorad Naomh nach 
 faiceadh iad bas gu 's am faiceadh iad saorsa na h-Eaglais air 
 oibreachadh a mach. Agus nuair chaidh innse dhoibh gun do 
 thilg Teachdairean Ohriosda cuing na staid dhiubh mar thilg 
 Daibhidh luireach Shauil dheth, agus cosmhuil risan gu 'n do 
 ghabh iad am bata na 'n laimh, bha iad cosmhuil ri lacob, 
 nuair chaidh innse dha gu 'n robh Joseph fathast beo, agus a 
 chunnaic e na carbadan chuir e ga ghiulan, dhath-bheothaich 
 an spiorad. Bha cuid nach do chreid an sgeul an tus, troirah 
 aoibhneas, oir bha iad Ian iongantais, cosmhuil ri Peadar 
 nuair thug an t-aingeal mach as a phriosan e, shaoil iad gu 'm 
 bu taisbean chunnaic iad. Ach thainig iad so gus a radh maiilo 
 ris an Eaglais o sliean : 
 
 " 'N 'tra thug lehobhah air a h-ais 
 
 Bruid Shioin, b' ionnan sinn 
 
 Is daoine chunnaic aisling mhdr 
 
 'Sa mhosgail as an suain. 
 
 Lidnadh ar beul le gAire an sin, 
 
 'Sar teangadh fos le ceol 
 
 Am measg nan cinneach thubhairt iad, 
 
 llinn Dia dhoibh bearta mor." 
 Cha rahor bha an Alba bu mho rinn ghairdeachas ria an lA 
 so na Iain Morastan, agus cha mhor bha innte bu mho dh' fhuil- 
 ing a reir a chranuchur airson na h-Eaglais-saoire, agus bu 
 mho rinn a rcir inbhe chum a ncartacliadli, no easan. Chaidh 
 e mu 'n cuairt troimh na h-Eilcanan an iar aig an am ud chum 
 an soilleireachadh agus an dleasdanas a chur fa 'n comhair 
 
AN ronDAiE. 
 
 X? 
 
 thaobh na h-Eaglais. Agus gu 'n tcagamh blia e 'g innse na 
 firinn gu 'n bhrosgal ri Ministeir no ri uachdaran. Ach nuair 
 phill e dhachaidh da thigh fvin f huair e doru3 a thigh-oibre 
 air a ghlasadh air. Dhruid am BUllidh dorus na ceardaich 
 air, agus cha 'n fhaigheadh e]|lamh chur air ord na air innean. 
 Ach rinn an Eaglais Shaor Ceisteir dheth, agus thog e tigU 
 air an taobh 'n Ear do na fl-earradh, agus be sin an tigh 'a an 
 do bhasaich e. 'S iomadh duine bochd chaill a thigh agua 
 f hearann 's an am ud sna h-Eileanan an iar, agus gu h-araidh 
 an Uist, airson na h-Eaglais Shaoir. Neach bheireadh a thigh 
 do na Ministeirean chum searmonachaidh ann, rachadh chur 
 as an duthach, agus bha aig an t-sluagh ashamhradh agus do 
 gheamhradh ri cruinneachadh chum sierbhis an Tighearna air 
 na cnoic agus air na sleibhtean. Tha e furasda an diugh 
 fualm agus boilich dheanamh mu Eaglais Shaoir thaobh agus 
 nach caill daoine ni ris, ach cha robh e cho furasda an U ud. 
 Thaobh staid na h-Eaglais steidhichte labhalr Iain Morastan 
 ris an t' sluagh air a mhodh so : 
 
 " Cha bheag am bron san cradh anama 
 
 Dhuibh san aimsir so fein, 
 
 Staid bhur mathar on d' f halbh sibh 
 
 Gu crion air seargadh o freumh, 
 
 Fo dhris na bagaidean searbha, 
 
 'Sa geugan aimrid gu leir, 
 
 'Sa faicinn aogais a meanbh-chruidh 
 
 Fo dhearcan marbhteach dol eug. 
 
 Tha droighneach 's feanntagach chiuirail 
 
 A nis na luchairtibh mor, 
 
 *Si na fardaich ro dhuldaidh 
 
 Do dhragoin lubach nan cos, 
 
 Sna faros talmhidh rO mhuchaidh 
 
 Do chomhachaig dhur a sgread phro^ 
 
 'S do bheathaichibh allta ro bhruideil 
 
 *S do shionnaich chuilbheirtich sheolt." «; ' ■ 
 
 Hhliadhna mu '3 do bhasaich an t-Ughdair chaidh e air 
 
 ..>tA-,.:.^Mi^iL;t-.. 
 
XVI 
 
 lOM RADII Alll 
 
 chuairt do 'n taobh deaa chruinneacliadh airgiod clium cnocli 
 chur air an Ktiglais blia iad togail 's na Il-earradli. Be so 
 feudaidh mi radii an t' seirbhis mu dhcireadh rinn e do 
 mhuinntir na H-earradh. Be so bhliadhna mu dhereadh bhu 
 rai san Oil-thigh an Diincidean, agvis bha Iain Morastan sea 
 seachduincan maille I'iiuii nuair bha e cniiuneachadh airson 
 na h-Eaglais, agus siomadh uaigheachd bhiodh aige san 
 f lieasgar air na thachair ria troimh 'n la. Be so mar an ceudna 
 sealladh mu dheireadh chiinnaic mi dhe 'a duine urramach 
 agus ainmeil so. Bhasaich e bhliadhna as deigh so — 1852 ; 
 agus thubhairt na h-uile da 'ra baithne e : " Nach 'eil fhios 
 agaibh gu 'n do thuit Uachdaran agus duine mor an diugh ami 
 an Israel." •' Agus chuala rai guth o neamh ag radh, Sgriobh. 
 Is beannaiehte na mairbh a gheibhb.js 's an Tighearna, a so a 
 mach : Scadh, a ta an Spiorad ag radh, chum gu faigh iad foia 
 o*n saoth'iir ; agus leanaidh an oibrc iad." — Tais xiv. 13. 
 
 Bu mhiann leam na 'n ceadaicheadh rum dhomh e beagan 
 fhacail a nidh mun Ughdair, mar dhuine.mar chriosdaidh, mar 
 f hear-teagaisg, agus mar Bhard. 
 
 Mar dhuiue, cha robh easbhuidh air Iain Morastan, aon chuid 
 
 am buill a chuirp na am buadhan inntiun. Bha e thaobh a 
 
 thalanua gu u;\durra a measg an t-sluaigh mar bha Saul an 
 
 Israel, " 0' gliuaillibh agus o sin suas b' airde e na 'n sluagh 
 
 uile." Bha e mar an ceudna na dhuine truacanta agus aoidheil, 
 
 agus cha b 'aithne da nadar spiocaiche sam bith. B' aoidheil, 
 
 fosgailte agas halaidh do na coigrich e ; agus bu lionmhor 
 
 iad dhiubh chuir seachad oidhche maille ris. Bha coigreach 
 
 aig am araidh dol man cuairt 's na H-earradh, agus chaidh e 
 
 steach do thigh an Stranta, agus dh' f heoruich e don teagh- 
 
 lach an cumadh iad e r^ na h-oidhche. Tlireagair bean an 
 
 tighe e gur h-ann aig a ghobha b-abhaist do na coigrich bhi 
 
 fuireach, agus gum b' fhearr dhasan dol ann. Chaidh an 
 
 coigreach do thigh a ghobha agus dhinnis e dha mar a labhair 
 
 a bhean, agus rinn e gaire nach bu bheag ris. Agus mar 
 chriosduidh bha briathran an Dr. DhomnuUaich da athair 
 urramach freagarach dha : 
 
AK UGHDAIE. 
 
 XVll 
 
 ini Ci-iocJj 
 ^' Be so 
 nn e do 
 ■eadh bha 
 ^stan sea 
 dli airson 
 ige sati 
 n ceiidna 
 m-amach 
 —1852 ', 
 eil f Lies 
 f"gh aim 
 Sgriobh. 
 a, u so a 
 iad foig 
 13. 
 
 beagan 
 idh, mar 
 
 Q chiiid 
 laobh a 
 5aul an 
 sluagh 
 )idheil, 
 >id]ieil, 
 nmhor 
 ?reach 
 aidh e 
 teagh- 
 !in an 
 h bhi 
 Ih an 
 bhair 
 
 mar 
 thair 
 
 
 ■>* 
 
 ij 
 
 '*,B' e 'a criosduidh suilbhir, faoilteach ej 
 
 Hiodli saorsa stigh, no cruas 
 
 Tra bhitheadh 'm fiannis dhaoine e 
 
 Cha 'n f haict' air eudan gruaira." 
 
 Mhar t'hear-toagai3g na mar Shearraonaiche bha e measg 
 
 na fir-cheaauachaidh mar bha an Dr. Domhmullach measg 
 
 na Ministeiroan. Cha do dheisd mi h-aon riamh dhiubh bha 
 
 cho toraadach, cho tabhachdach, agns cho domhain ris ann 
 
 an run diomhair an t'Soisgeil. Bha e na sgriobhaiclie fogh- 
 
 liiimte chum rioghachd nuimh, a toirt mach as 'ionmhas nithe 
 
 nuadh agus sean. Ach bha irioslachd agus a sheirc cho mor 
 
 ri thalanna, agus cha b' ann cur sios chaich agus ga thogail 
 
 foin bhiodh e : 
 
 " Ach b' e a mhiann bhi carthannach 
 An tabhairt breith air each, 
 S bhi fagail dha-s' d' am buineadh e^ 
 I3hi deanamh sgaraidh slan. 
 Oha bu toil leis riamh bhi fasganadb, 
 Le gaoith bhiodh bras, is dian : 
 'S le srannaibh ard, 's a h-osagan^ 
 A chasadh 'n cruithneachd sios. 
 Bu mho, gu m()r, bu shabhailt' leis, 
 Bhi fjlgail muill 's an t-siol ; 
 Na 'n si<)l — gu n' rachadh grainnean dlieth, 
 Le moll, gu brath a sios." 
 
 • 'S iomadh Ministeir chaidh air chuairt '3 na H-earradh air 
 
 an robh e na ro-churam searmonachadh an lathair Iain 
 
 Mhorastan ach '3 beag ruigeadh iadsan a leas sin, cha robli 
 
 dume eile san tir bu sheirceile chuireadh folach air easbhui- 
 
 dhean luchd labhairt an f hocail na easan. Bha urram rahor 
 
 aige do dheadh-riaghailt, agus do dh-orduighean follaiseacii 
 
 an t' Soisgeil, mar tha aig na h-uile Criosdaidh fallain agus 
 
 breithneachail. Tha cuid do dhaoine troicheil, gogaideach, agus 
 
 fein-speiseil gle thric measg na 'n Gaedhal feuchainn ri cliu 
 
 dhaoine eudmhor, soilleir, f haotainn lebhi deanamh, roinnean, 
 
 agus a sgapadh choimhthionalan, agus le bhi diomaladh 
 
 Mhinisteirean. Tha iad so feuchainn ri uisge thoirt gu 'm 
 
 Muileann fein le bhi suidhe ann am breitheauas air muinntir 
 
 eile, a bheil na nach 'eil gras aca. Cha' u' eil e idir na cbeist 
 
XVIll 
 
 lOMRADH AIll AK taHDAlB. 
 
 
 orra bheil grAs aca fein, ach tha e na chcist throm orra bheil 
 gras aig sluagh eile. Tha iad ard-ghuthach, agus ceann- 
 laidir : agus cha 'n f han a cosan 'na tigh fein. — Gnath. vii. 11. 
 Ach cha 'n' eil f hio3 aig a Mhuinntir so ciod a' ghne spioraid 
 d' am bheil iad. Cha 'tug agus cha' toir iad ionaltradh, togail 
 na arach do dh-Eaglais Chriosda. Ach cha bhuinneadh Iain 
 Morastan dhoibh sud, 's an theireadh e raa 'n timchioll : " Nan 
 diorahaireachd na tigeadh m' anamasa, ra 'n coiinhthional na 
 bitheadh m' onoirsa air a h-aonadh." — Gen. xlix. 6. Mar 
 Bh^rd dirtdhaidh se mo bheachd an aon f hocal nach d' ^irich 
 seach a 's mo na Iain Morastan sa Chinncach Ghaelach. 
 Cumaidh an leughadair na chuimhne mar an ceudna, nach d' 
 f huair Iain Morastan foghlum sam bith ach am beagan thog 
 e fein. Agus gun teagamh cha bhiodh easan fada togail 
 foghluim. Leughadh agus sgriobhadh e beurla agus Gaelic 
 gu maith mu dheireadh. 
 
 Rinn Ughdair an leabhair so moran do Dhanaibh eile bharr 
 orra so, ach thug an Dr. MacKay leis iad gu Australia ; oir 
 bha mor mheas aig an duine urramach sin, bha na charaide 
 mor do na Gaidlieil, air Iain Morastan. 'Nis 'se tha agam rl 
 mnse do Ghaidheil Chanada ma bheir iad an gnuis do 'n leab- 
 har 80, gu'n cuir raise air ball gu Dr. MacKay agus gum faigh 
 mi chuid eile do sgriobhaidhean Iain Mhorastan 'o Australia, 
 agus gu 'm faigh mi air a chlo-bhualadh e gu h-aithghearr. 
 Bha agam ri mi fein cheangal an suim mhor airgiod airson an 
 obair so f6in a chlo-bhualadh, ach tha mi an dochas nach bl 
 call agam dheth." Ma bhitheas corr airgiod ann air na phaig- 
 heas an coetus gheibh bantrach Iain Mhorastan e, agub a 
 teaghlach. 'Na 'm bitheadh an leabhar so na mheadhoin air 
 aon da mhic f hoghlum agus thogail chum na Ministreileachd 
 chuireadh e aoibhneas orm ; oir tha cuid da theagblach an 
 laithean an oige f hathast. 
 
 Cha'n'eil eolas aig a chld-bhualadair air a Ghaelic, agus bha 
 mise fada uaithe, agus mar sin feumaidh an leughadair ar 
 leisgeul a ghabhail Ihaobh mearachdan a chld-bhualaidU. 
 
 East Puslinch, December 20th, 1861. ' '^' 
 
AN CLAE-INNSIDH. 
 
 1. MARBH-RANN DO 'X DR. DHOMHNITLLACH. 
 
 2. MARBH-RANN DO DHOMHNULL MUNRO. 
 
 3. AM MELLENIUM. 
 
 4. GLEACHD AN T-SBANN DUINE AGUS AN 
 
 DUIN' OIG. 
 
 5. OURAM DHE DA PHOBULL. 
 
 •m 
 

 
 ix- 1 
 
 Ik a 
 
 x-i--; 
 
 I 
 
 } 
 
 v^" 
 
 rP^Stc^'^^-^^ 
 
 .•^ 
 
 L..^.. 
 
 y 
 
 >i 
 
 "/"/ 
 
 a' 
 
 ■L-L e 
 
MABHRANN 
 
 AIB 
 
 DR. DOMHNULLACH 
 
 NA TOISIDHEACHD. 
 
AN ROIMH-RADH. 
 
 Gha 'n ann idir air iarrtus Ughdair a' Mharbhrainn so, a tba 
 le a nis air a chur an clddh ; ach air iarrtus chairdean, a chuir 
 mpidh air, gu 'n ceadaicheadh an t-Ughdair dhoibh so a 
 dheanamh. 'S ann tha an t-Ughdair f6in a' faicinn mar gu 
 m biodh am Marbhrann neo-airidh. 'S i ar barail, gidbeadh, 
 nach i so a' bhreth a bheirear air, leo-san a chuir eolas air 
 Dr. Domhnnllacb, agus aig am faighear breithneachadh mu 
 a theagasg, mu a chaithe-beatha, 's mu a shaothairibh gun 
 sgios ann an seirbliis an Tighearna. Cha 'n f hiosrach leinn, 
 riamh o laithibh an Ath-leasachaidh, gu 'n d' thugadh do 'n 
 Eaglais 'n ar tir, tiodhlacan agus gras co-ionann riusan a 
 thugadh ann am pearsa an duine bheannaichte sin, gu h-4raid 
 as leth GMdhealtachd agus Eileana na h-Alba. Agus 
 mheasadh f ior chairdean na h-Eaglais agus an aobhair, gu 
 'm b' uireasbhuidh e, agus gu 'm bu chall e do 'n aobhar, 
 mur cuirteadh ni-eigin air chuimhnc 's an doigh so leis a' 
 ghinealaich a tha a l^^thair, mu dhuine, mu 'n aidich na- 
 b-uile, gu 'm bu " lochran lasarach agus dealrach e," ann«' 
 
■ />?< '«*? »T- svj)»ffi »H i'Wt 
 
 22 
 
 AN ROIMH-RADH. 
 
 an robh co iomadh " toileach car tamuill g^irdeachas a 
 dheanamh 'n a sholus." Tha sinn an dochas gur h-iomadh 
 iad, nach ann '• car tamuill" a mhain, a gheibhear an gAir- 
 deachas sin aca. Agus ged nach e ar n-iarrtus dol a 
 mholadh a' Mharblirainn roimli laimh dhoibh-san a leughas 
 e, — agus sinn fiosrach mar a rachadh sin an agliaidli iarrtuis 
 an Ughdair ; oir bliiodh e 'n a mholadh air a thiodhlacaibh 
 fein, ni air nach 'oil e idir an geall ; gidhcadh tha sinn an 
 dochas gun tcagamh, — iadsan a f huair bias air teagasgaibh 
 Dhr. Dhomhnullaichj agus d' an deachaidh iad sin a bhean- 
 nachadh, — gu 'm bi urachadh d' an cuimhne agus d' an 
 cridhc, ann an iomradh a theagasgan, 's a phearsa, 's a 
 ghiulain, a gheibhear 's a' Mharbhrann so, air an cuim- 
 seachadh, 's air an aithris, air dhoigh a tha a reir na f irinn 
 mar iomradh air an duine, agus a tha a reir an t-soisgeil 
 mar theisteas agus mar theagasg. 
 
 Bha eolos aig an Ughdair air Dr. Domhnullach urramach 
 fad iomadh bliadhna. Bhlais agus f huair e eifeachd 'n a thear 
 gasg ; agus iomadh uair misneachd agus comhf hurtachd 'n a 
 chomhluadar. Stiuir an Tighearn a sheirbhiseach gu h-iomadh 
 c^arn agus aite, far an do rioghaich dorchadas a rireadh a 
 measg sluaigh, gus an d' orduich an Tighearn, 'n a drd- 
 uachdaranachd agus 'n a ghradh, an Teachdair urramach ud 
 a ghairm 's a dh' ulluich e ft'in, a chur 'n an rathad, agus 
 Boirbheachadh a thoirt d' a shaothairibh graidh 'n am measg. 
 
 Is duilchinn le h-iomadh, nach 'eil iomradh sgriobhta air 
 Dr. Domhnullach, ni 's farsuinge na 's urrainn bhi ann am 
 Marbhrann 's am bith, air a chur a mach fathast. Tha sinn 
 an dochas gu 'm bi. Ach, f had agus nach 'ell, tha sinn an 
 
AN ROIM-HRADK 
 
 28 
 
 ddchas ga 'm faigh an oidhirp so air cuimhneachan graidh 
 dha chur suas, deadh-bheatha o chairdibh na f irinn ana ar 
 measg ; agus gu 'n aidichear a beannachadh do anamaibh. 
 
 Ann an clodh-bhualadh a' Mharbhrainn, chur sinn ann an 
 cumadh e, gu 'm feudar a cheangal suas 's an aon Leabhf : 
 maille ri Marbhrannaibh Dhr. DhomhnuUaich, a sgriobh e 
 f§in 's a chuircadh a mach leis. 
 
 Feudaidh gu 'n ruig am Marbhrann so air iomadh nach do 
 chuir eolas 's am bith air an Ughdair; agus a chrannchur 
 aige ann an cearna a tha iomallach. Agus ged nach 'eil 
 feum aige air ar teisteas-ne 'n am measgsan a chuir eolas air, 
 tha sinn 'g a ghabhail oirnn fein an teisteas a thoirt air, a 
 thugadh roimhe air cuid eile, Eabhr. x. 33, 34. 'S i ar barail 
 nach ann mall a bhiodh Dr. Domhnullach fein 's an teisteas 
 ceudna a thoirt dha. Tha fios againn gu 'm bheil storas eile 
 nach beag aig an Ughdair do Dhanaibh Spioradail, a dh' 
 f heudadh fo bheannachadh grais bhi tarbhach a chum comh- 
 fhurtachd agus oilein do theaghlach a' chreidimh 'n ar 
 measg, na 'n cuirteadh an clodh iad. 
 
 A nis, gu 'n deonaicheadh an Tighearn an oidhirp so a 
 bheannachadh, le iomradh tiodhlacan a ghrais a bhuilich o 
 air a sheirbhiseach, a dheanamh 'n a mheadhon a chum ur- 
 nuighean a phobuill fein a bheothachadh ; a' guidheadh gu 'n 
 deonaicheadh esan amharc oirnn, agus seirbhisich dha fein a 
 thogail suas, a bhiodh mar bha Dr. Domhnullach, air an 
 aideachadh leis ; agus gu 'm faigheadh an oighreachd fur- 
 tachd agus i sgith, fann, agus air a cuibhreachadh. 
 
 M. M. 
 
 A2 
 

MAEBHRANN. 
 
 EAERANN I. 
 
 I. 
 
 Do r^ briathraii a' Bhiobaill, 
 
 Bidh deadh chuimlin' air an f hirean a ghnkth, 
 
 *S le dearmad cha 'n f haodar, 
 
 Gil n' searg an clih naomha gu Ikr ; 
 
 'S do r^ir sin mu 'n aon so, 
 
 Bhios air ainmeachadh leamsa 'n am dhkn, 
 
 'S fad bhios 'iomradli gun di-chiiimhn' 
 
 Feadh gach aimsir, aig iochd'rainibh gr^is. 
 
 II. 
 
 An t-urramach iiilmhor 
 Bhi 'n a shineadh 's an iiir, 's e fo 'n bhbrd, 
 An t-OlIanih Dbmlinullaoh cliuiteach, 
 A bha dileas mar stiubhard gun ghb ; 
 Air an t-saoibhreas gun chaomhnadh, 
 A chuir Dia leat a dh'ionnsuidh nan slbgh, 
 'S iomadh ceud tha fo thuirse, ., ,^ 
 
 O 'n 1^ thriall thu, 's a dhtiin ort am fbd. 
 
.liliPr'"T"w?? ■>'ST(Vp.wvjt!^f;rwr^c^i^,iWTVJ^m 
 
 ujniw »f»irw i^nw 
 
 26 
 
 MABBHBANK AIB 
 
 III. 
 
 *S trom an osnadh 'g ad ionndrain, 
 
 'S frasach, silteach an shilean le debir ; 
 
 A* caoidh 's ag acain gii driiidhteach, 
 
 Ab do dheigh, fo mhbr chiiram 's fo lebin ; 
 
 ^S goimh 'n an kirnibh *g an ciurradh, 
 
 *n Ik dh* f halbh thu gun, dtiil riut ni *s mb ; 
 
 Gus an si^idear an trompaid, 
 
 Bheir na mairbh as an uir, gu teachd be6. 
 
 IV. 
 
 'S iad ag iondrainn na chual iad 
 
 Fo do theagasgaibh buadhach bha beb, 
 
 'Shaor an anama o chniaidh-chas, 
 
 lomadh uair bha 'g an tuairgneadh gu mbr ; 
 
 Bha do sgeul mu 'n krd-Bhuachaill, 
 
 Dhoibh mar ghaoith a bha fuadach nan neoil, 
 
 'S grian na f ireantachd uasail, 
 
 Toirt dhoibh aoiblineia le luathghair 's binn chebl. 
 
 V. 
 
 'S iomadh aon bha 'n cruaidh chks dheth, 
 
 Aig an lebmhan, g' am fksgadh mar uain, 
 
 Rinn thu 'shaoradh o 'mhkgaibh, 
 
 'S an creuchdan gu slkn dheanamh suas ; 
 
 'S o mhath-ghamhn:iibh 'g an tfearnadh 
 
 'n reubadh le dkmhair gun truas ; 
 
 'S an ioghnadh 'n dream sin an trk so, 
 
 Bhi 'gad chaoidh ; rin thu 'm fkgail, 's iad truagh ? 
 
DR. D6MnyULLA0H. 
 
 27 
 
 VI. 
 
 Thuilleadh Sgire na Tbiseachd, 
 
 'S iornadh sgir' tha fo bhron 'g ad a chaoidh, 
 
 do bheul leis 'm bu chbisir, 
 
 A bin *g disdeachd do sgebil a bha binn ; 
 
 Air grksaibh Ichobhali, 
 
 Do anainaibh bha lebiiit' agiis tinn, 
 
 Toirt geall-daingnich air trbcair, 
 
 Dhoibh an seilbh ann an dbchas le cinnfc*. 
 
 VII. 
 
 'S mbr am briseadh 's a bh^avna 
 
 Ann ar n-Eaglais, le bks do thoirt uainn, 
 
 Bu taic thu 'n ad Ik dhiiiim, 
 
 Ann an iomadaidh cks nach gabh hiaidh ; 
 
 *S anns an ni so gu h-kraid, 
 
 Mar aodhair 's oid'-kraich an t-sluaigh, 
 
 A bha ocrach is pkiteach, 
 
 Bo 'n do f hritheil thu mkua o shuas. 
 
 VIII. 
 
 'S mbr an iarguin 's gach cearna, 
 
 N' cualas riamh gu beb-bhlkth uait ard-ghlaodh 
 
 Guth na trompaid o n' tiirde, 
 
 Chuir crith-ghluasad air cnkmhaibh bha sgaoilt', 
 
 Tioram, cruaidh, 's a' ghleann f hksaicht', 
 
 'S le anail na fkisneachd gu saor, — 
 
 Thug thu beb dhiubh mbr kireamh, 
 
 Tha 'n an debraidh an drksda 'g ad chaoidh. 
 
28 
 
 MABBHEAKN AIB 
 
 IX. 
 
 Bha thu d' chobhar gii fuasgladh, 
 
 Air anamaibh bha buairte, 'g an claoidh ; 
 
 'S luchd-mortaidh mu 'n cuairt doibh, 
 
 'G an reubadh 'n an tniaghain gun chli ; 
 
 'S iomadh ^iro 's mbr nallach, 
 
 Bha trom air an gnaillibh 's iad sgith, 
 
 O 'n do shaor thu le buaidh iad, 
 
 Chum an aoibhneis, le suaimhneas is sith. 
 
 X. 
 
 Dh' ihhg sud goimh dhoibh 'n an kirnibh, 
 
 'S iad gun f hios co ni 'n t-kite dhoibh suas, 
 
 Chum an ionaltraidh Ikitheil, 
 
 Ann an innis nan grks 's nan deadh chluan, 
 
 Far a minic 'n do thkrladh, 
 
 Gu 'n robh 'n anam annt' sksaicht, 's le uaiU, 
 
 A' deanamh aoibhneis 's an t-slkinta, 
 
 Dh' oibrich Criosd dhoibh 'n a ghrkdh tha bithbhuan, 
 
 XI. 
 
 Tha do threud air am fkgail, 
 
 As do dhdigh mar am fksach lom, fuar ; 
 
 'S g^an a' ghrian orr' a' d^arsadh, 
 
 Ach fo neul, 's gun f hibs c' kit iad an gluais ; 
 
 'S dh' f heumas fantuinn rh Ikithibh, 
 
 A' sealltuinn ri Ard-righ nan sluagh 
 
 Gus an debnaich a ghrks dhoibh, 
 
 Neach 'n ad kite ni bhekrna dhoibh suas. 
 
DE. DOMHNULLA.0H. 
 
 29 
 
 XI 
 
 Ach an ti rinn a' bheh/rna, 
 
 That'll a chomas a caradh gu luath ; 
 
 Is ma dliebnaicli a ghrks e, 
 
 Gu 'n cuir t' f halluinn an Iknaclid a buadh, 
 
 Air an f hear thig 'n ad kite, 
 
 Gu bhi biathadh an klaich 's a' chluain, 
 
 Anns an d'f huair iad deadh krach, 
 
 Fhad 's a mheal iad thu 'n laithibh do cliuairt.' 
 
 XIII. 
 
 Tha ar peacaidhean 15-thail n', 
 
 An aghaidh naomh kitheanta Dhia, 
 
 A' tarruing gach plkigh' oirnn, 
 
 Gach smachd is geur kmhghair is pian ; 
 
 0, gu 'n tiodhlaic e 'ghrks oirnn, 
 
 Chum ar n-iimlach' 'n a Ikthair le fiamh ; 
 
 Deanamh brbin fo f hein-kicheadh, 
 
 Chum d' a f hireantachd ardaicht' bhi striochdt'. 
 
 >CJ3 
 
 XIV. 
 
 S'gu 'n luathaich e 'n Ik sin, 
 
 'S am-^bi challaid gu slkn dhuinn mu 'n cuairt 
 
 Leis gach briseadh a chkradh, 
 
 Ann an diongmholtachd Ikidir nach gluais 
 
 Is nach tuit le feachd nkmmhaid, 
 
 Ged a dh' iarradh iad fkth air tre f huath ; 
 
 Achl'gu 'm faigh an trend skmhchar, 
 
 Fo na beannachdaibh grksmhor 's nibr luach. 
 
If 
 
 t; 
 
 ?o 
 
 MABBHBANN AIB 
 
 XV. 
 
 Thaobh do theisteia thugg barr, 
 
 Air cuid mhbr aim ar Ik-ne 's 'n ar re, 
 
 Lkn do blmadhaibh 's do ghr^saibh ; 
 
 *S beag mo chomas gu 'n kireamh gu Mir ; 
 
 Ged iiach feiidar learn kicheadh, 
 
 Nach bu mhianu leam dheth pi\irt clmr an ceill, 
 
 Ach mo bhriathran ro-fhkill'neach, 
 
 Qu 'Ikii-iomradh gu kirde mo sgeil. 
 
 EARRAN II. 
 
 IS '?i 
 
 XVI. 
 
 Bha do chorp gii treiin Ikidir, 
 
 Amis gacli ball dheth Ian tkbhachd is luth 's, 
 
 Direach, iomchuidh 's gach paiit dheth, 
 
 ChUiU na criche an d' h,raiciTieadh thu, 
 
 'S bha do bhuadhanna nkduir 
 
 Farsning, fosgiiilt' a ghnatli anns gach ciiis ; 
 
 A bha feumail 'n ad la dhuit, 
 
 Gu toirt eblais do chich mai* cheann-iiiil . 
 
DB. d6mhnullaoh. si 
 
 XVII. 
 
 €ha robh smal orb thaobh cumaidh, 
 
 No 'n ud sg^imh o do mhuUach gu d' shkil ; 
 
 Gu deas, calma, mar chiiraidh, 
 
 Lan do mheanmnadh, 's ro-urrant' gim sgkth ; 
 
 Beothail, anamant' gu h-iiile, 
 
 Gu neo-chearbach ; — or b' urrainn mi 'rkdh.—- 
 
 Gu 'm b' ni ana-minic t' uiread, 
 
 No d' cho-dhealbh ort a b' urrainn toirt hkrr. 
 
 XVIII. 
 
 Bha do phearsa 's do ghluasad, 
 
 Co tlachdmhor, neo-thuairgneach, is tlkth, 
 
 Chor 's gur tearc iad thug fuath dhuit, 
 
 Ged bu lionmhor bha fuaidht' riut an grkdh ; 
 
 Aig na h-islibh 's na h-uaislibh, 
 
 Bha «p4\a dhuit, ged b' uaibhreach dhiubh pkirt, 
 
 Ni dh' f hkg t' iomradh 'g a luaidh ac', 
 
 Mar sgeul brbin o 'n la chual iad do bhks. 
 
 XIX. 
 
 Aghaidii lebmhain bha t' eudan, 
 
 'N uair a dh' direadh luchd-eucoir ort cek,rr ; 
 
 S' aghaidh duine thaobh reusoin, 
 
 Fearail, tuigseach, Ikn ceill' agus bkigh' ; 
 
 'S aghaidh laoigh a thaobh sbimheachd, 
 
 Ann an simpUdheachd, 's tr^ibhdhireas grkis ; 
 
 'S aghaidh iolair thaobh neamhachd, 
 
 '8 t' eblas diomhair air stdidhibh na slkint\ 
 
 B 
 
i 
 
 li" 
 
 ■! yf- 
 
 82 
 
 marbiiuann air 
 
 XX. 
 
 Bha do shuhhailceaii lioiiuihor, 
 
 Ann an gliocas, an ciall, 's an deatlli ghlous ; 
 
 Agus aignidhoan rianail, 
 
 'S glan intinn bha siochainteacli, rt^idh, 
 
 Air an cleachdamh gach ial leat, 
 
 Anns na nithibh bha ciatach aunt' fein, 
 
 Thnchioll reachdan na Diadhachd, 
 
 Ris 'n do chum thii do bhriathran 's do dieuin. 
 
 XXI. 
 
 'S e taitneas 's deadh-nihWnteachd, 
 
 Bha d' chleachdamh g-dcli taobh air 'n do ghbiaifl ; 
 
 Bha do chonaltradli iulmhor, 
 
 Le cathrannas urail gach uair ; 
 
 Do gach smachd a' toir' ilinhlachd, 
 
 'N nair a lamh Righ nan dul ort a bhnail, 
 
 'S fo gach f nlangas giiilaint' 
 
 Ann am macantas 's ciuineachd an uain. 
 
 XXII. 
 
 A thaobh t' oilein *n ad bige, 
 
 Rinn thu thogail an Oil-tliigh nan gall, 
 
 Cha do rinn thu riamh bbsd as, 
 
 Mar na feinealaich phrbiseil tha fealls* ; 
 
 Rinn thu feum dhetli gu foghlum, 
 
 Mu na nithibh bu ghlbrmhoire stamp : — 
 
 Feum nam peacach air trbcair, 
 
 'S na rinn Dia gu 'n toirt beb, o bhi caillt'. 
 
,#f 
 
 ui:. D()MiiNrM,Acn 
 
 33 
 
 XXTII. 
 
 liha do gliibhtean 'h do th^luit' 
 
 Chuir an Spiorad o 'n h,M' ort a nuas, 
 
 Le ath-nuadachadh gr^smlior, 
 
 A rinn feu mail 'n ad 1^ thu do 'n t-sluagh ; 
 
 Le do chbrdadh tre 'n ghr^dh sin, 
 
 Leis 'n do liouadh gu blh,th thu \h.n truais, 
 
 Ris na h-aiiamaibh neo-bhksmhor, 
 
 Fo do theagasg o *n bh^s f huair l^n bhuaidh. 
 
 XXIV. 
 
 Bha ionnlad air t' aodann, 
 
 'S t' agliaidh ungta le faoilte gun ghiuaini ; 
 
 Lion spiorad a' ghaoil thu, 
 
 *N ad inntiim le caomhalachd truais ; 
 
 'S bu shoilleir 'n ad aogas, 
 
 'N grMh thug thu do mhaoth cridh' I'o nliuaidh 
 
 *S mbr do ghl6ir an Fhir-shaoraidh, 
 
 A dhealraich an aobhachd do slinuaidh. 
 
 XXV. 
 
 Bha thu truacanta, cuimhneach, 
 
 Airbantraichibh 's dilleachdaibh fann, 
 
 'S air fialaidheachd d' inntinn, 
 
 Aig bochdaibh bha cinnt' air gach ^m ; 
 
 Do na coigrich toirt aoidheachd, 
 
 'S air a' mhuinntir bha tinn le do l^imh, 
 
 Bhiodh tu foirinn, 's toirt libhrig', 
 
 Do na mhuinntir bha 'm priosan gu teann. 
 
* 
 
 ['' ' 
 
 I I 
 
 34 
 
 MABBHBANy AIR 
 
 XXVI. 
 
 Lagh a' chaoimhneis bha d' bhilibh, 
 
 'S do briathran a' siloadh mar dhrtichd, 
 
 Air an f hoiiii a bha tiorain, 
 
 sheargadh toirt ciimeis as-tir ; 
 
 'S do chainut bha ro-mliilis, 
 
 Do anamaibh 'n an innibh ro-chihrrt', 
 
 'S fear an grkidh ac' 'g a shireadh, 
 
 A' caoidli a l^tliaireachd, tiuieach, 's fo thiiirs'. 
 
 XXVII. 
 
 Ri anamaibh nan debradh, 
 
 Bha thu iochdmhor, Ikn teo-chridheachd cri', 
 
 'N nair bha 'n truailleachd 'g an lebnadh, 
 
 'S ag iarruidh gu beb os an cinn ; 
 
 Bha thu d' bheannachd 'g an cbmhnadh, 
 
 'S gu 'n aiseag gu sblas a ris, 
 
 Trid na geallanaibh mbra, 
 
 Air 'n d' thug griis dhoibh \kn chbir ann an Criosd. 
 
 XXVIII. 
 
 Bha duinealas fuaidht' riut, 
 
 Anns gach ceura do do ghluasad 's gach km ; 
 
 Bha g^ir' air do bhuadhaibh, 
 
 Bha uUamh thoirt buaidh air hichd-feall ; 
 
 Le faobhar gun tuaireap, 
 
 'S nach feudadh luclid-fuath ort thigh'nn teann ; 
 
 Ko na toibheumaich shuarach, 
 
 Le anabas truaillidh an teang'. 
 
X)H. D(\MITVUMiAC'H. 
 
 35 
 
 XXIX. 
 
 Bhiodh do iiainihdoau fo lulifiiHeijG^, 
 
 Fo do Hiiiaohd, oir bha t' ii;ifli(larraH ti'eiin ; 
 
 'S ni^r a clutuadli 'ii ad j^hniiiH dheth, 
 
 *S anil an sealladh do ahiil a bha geiu' ; 
 
 Dheanadh 'n coguis dhiiit lubadh, 
 
 Ged bha 'iii nieinii oo (h'ooh-iiihuinteath gu g6ill, 
 
 'S rachadh 'ii aua-cainnt do 'u chhl-tigh, 
 
 Gun chead labhraidh no briichdaidh tro 'm beul. 
 
 XXX. 
 
 Anns gach coinumi bu ghaiibhe. 
 
 Gu 'n do tharruing do ghairin thu 'n ad r^ ; 
 
 Bu Ikn ghaisgeach fo t' airm thu, 
 
 Gu cur casg air gach peirbhe fo st^ill ; 
 
 Bha t' fhocal co cuiuiseach, 
 
 Gu 'm buailteadh gu bailbhe gach beul, 
 
 Bheireadh iomisuidli le coirbteachd, 
 
 Gu do chiurradh le 'n ana-gloir gun ch^ill. 
 
 XXXI. 
 
 Cha robh aon a dh' iarr fkth ort 
 
 Le faiioid, le tkire, no btiirt, 
 
 Do ua h-aingidh le 'm b'ghraiu 
 
 Na ghal)h e do dhknachd 'u a irhnuis, 
 
 Tigh'nn a chonnspoid 'ii ad lh,thair, 
 
 Gu do ribeadh le fal-chainnt 's mi-rtin, 
 
 Do nach d' rinn thu ball-^bliachd, 
 
 A' teicheadh uaite le nk,ir is beul dtiint'. 
 
35 
 
 MAUimUVNN AIR 
 
 ;;!i 
 
 I' 
 
 ' ■ ! ii'- 
 
 ■ [ 
 
 XXXII. 
 
 Cha bii lebmhan an leisg ovt, 
 
 Gu do chuniail o dhleasdanas ceuia ; 
 
 Ealamli, easguidli, gu teagas^g, 
 
 Do anamaibli a slieas aim a flieum ; 
 
 Bha thii glinath gu ro-dheasaicht', 
 
 Anns gacli cuis mar a fhreagradh do d' dhreuchd, 
 
 Chnireadh dhiot leat g.icli letli-trom, 
 
 'S 'm peacadh iadht' bha cur geilt ort 's an r^is. 
 
 XXXIII. 
 
 B' e anama a tli^arnadh, 
 
 An curam ri t' ^iriiibh blia dluth ; 
 
 Aig gacli ^m 's an do thkir tliu, 
 
 Ghabh thu 'n cothrom 's gacli kit ; oir b' e d* ibn 
 
 Saor shoisgeul na slkinte 
 
 Chur an celll aim an grkdh do gacli dilil ; 
 
 Ann an iimhlachd do 'n kitlin' sin, 
 
 A thug Criosda tre ghrks do chiim-iuil. 
 
 XXXIV. 
 
 Bu laoch thu bha duineil, 
 
 Mar lebmhan gun ghioraig gun fhiamh ; 
 
 Kach geilleadh, 's nach pilleadh, 
 
 Roimh naimhdibh bha fineachail, fiat' ; 
 
 Bu diomhain gacli inncal, 
 
 A dh' fheuch am fear-millidh riut riamh, 
 
 Chur mu d' thimchioll gu d' spionnadh 
 
 Dheanamh anfhann mar mhinisteir Chriosd. 
 
DR. DOMIIN'IJLLACH. 
 
 37 
 
 XXXV. 
 
 'N uair dh'fheuch lagh na Stride, 
 
 Gn cuing ort a chkramh nach b' fhiach, 
 
 Mar ghabh muiiiutir gun gliras rith', 
 
 Chaidh 'n an triiillibli ag aicheadh cuing Chriosd ; 
 
 'S ann rinn thusa le d' bhraithribli, 
 
 Mar rinn Daibhidli, 's b' e dha-s' an deadh ghniomh, 
 
 Thilg an luireacli gu \kr dlieth, 
 
 Blia 'n a cuibhreach dha, 'n ait bhi 'n a dion. 
 
 EARRANN III. 
 
 XXXVI. 
 
 Bo sholus bha fior- ghlan, 
 
 Mu aon bhith naomli Dhia na fior hlbir*, 
 
 Mu a Phearsaibh, 's mu 'n riaghladh, 
 
 Bu shoilleir o bhriathraibh do bliebil ; 
 
 Do anamannail)li slorruidh, 
 
 A ghrkdhaich e 'n Criosda co mbr, 
 
 Ghabh e -n n^dur bha iosal, 
 
 Chum *n an ait a thoirt dJplaidh 's an fhe6iL 
 

 1 
 
 I i: 
 
 
 38 MA.I.BHRANN ATK 
 
 XXXVII. 
 
 Bha do thh/laintean fiacluiil, 
 
 A chum grks air deadh rian aims gacli dbigh^ 
 
 Toirt bh,rr air ua ciadaibh, 
 
 A shaothraich 's au fhion-lios 'n ad 16 ; 
 
 Deanamh soilleir gu 'n d' fheiichadh 
 
 Do t' anam an diomhaireachd mhbr, 
 
 A dhaingnich do shiochaint, 
 
 Le dian-bheachd is Ikn-chinnteachd air cbir. 
 
 tii 19 
 
 XXXVIII. 
 
 Dh' flikg Slid thu ro phriseil, 
 
 Mar theachdaire dileas air gradh, 
 
 Is grks an Fhir shaoraidh 
 
 Do anamaibh nam miltean do chacli ; 
 
 'N ad theagasg o 'n Bhioball, 
 
 Le Spiorad na firinn o 'n h,ird', 
 
 Do 'n aingidh toirt saorsa, 
 
 Tre fhulangas Chriosda 'n a bhks. 
 
 XXXIX. 
 
 Bha do chomasan farsuing, 
 
 A ghabhail glan-bheachd anns gach pkirt ; 
 
 Air chomhpairt gach pearsa 
 
 Do 'n diadhachd, o eachdraidh na slh-int*, 
 
 A' saoradh nam peacach, 
 
 'n diteadh dh' fhkg glaist' iad an sks ; 
 
 An daors' fo bhinn ceartais, 
 
 'S nach feud fuasgladh air ais iad ach grh.3. 
 
DR. DOMHNULLAOH. 
 
 39 
 
 XL. 
 
 Air gliocas neHj-chriochnach, 
 
 An Athar, tha diomhair r' a luaidh, 
 
 Cur a Mhic an staid iosail, 
 
 Air a gliineamhuinn o mhnaoi, ach neo-thmaillf ; 
 
 Leis an Spiorad ro-naomha, 
 
 Ann an nkdur na daonachd a nuas, 
 
 Fo 'n lagh bhrist' air ar taobh-ne, 
 
 Gus 'a rahallachd, 'n a iobradh thoirt uainn. 
 
 XLI. 
 
 Gaol an Athar tha siorruidh, 
 
 Air a nochdadh 'n a mhiorl)huil ro mhbr, 
 
 A' dealbh a Mhic air nihodh dhionihair, 
 
 Leis an Spiorad ro-fhior-ghlan '« an 6igh ; 
 
 Thaobh a dhaouachd b' e 'siol-s' e, 
 
 Ach bha 'ghineanihiiinn o Uhia na h-h-rd ghlbir* ; 
 
 Gineil Dhaibhidh 's a fhreumh e, 
 
 Bara pearsa na Diadhachd gun ghb. 
 
 XLII. 
 
 God bu dioixiliair ar daoiiiibh, 
 
 'S air na h ainglibh ro-naoniha tha shuas, 
 
 'N dh, nkdur l^hi 'n aoiiachd, 
 
 Ann aui pearsa ro fhireant' an Uain ; 
 
 Eadar-dhctilaicht gun chaochladh, 
 
 Ann an diadhachd 's an daonachd bhith-bhuan, 
 
 Bu shoilleir o 'n fhirinn, 
 
 Ann do theagasg 'g a innseadh do 'n t-sluagh. 
 
 B2 
 
•«r"^-.-^. i;!4r*"-3 
 
 
 
 (1 *■ 
 
 i !i' 
 
 4)0 mahbhbann aib 
 
 XLIII. 
 
 Bu shoilleir o d' bheul e 
 
 Gu 'm b\i Dia e le f^ithibh is febil ; 
 
 'S le anam bha reusont*, 
 
 Ag osnaich ann f^in le mbr bhrdn ; 
 
 A bha ocrach is iotmhor, 
 
 'S bha skruicht' le agios is fo dheoir ; 
 
 'S a dh' fhuiling bks ; — 's e an iobairt, 
 
 Cuirp is anama, — gu sith thoirt d' a shldgh. 
 
 XLIV. 
 
 'S tu dh' flikgadh soilleir gur Dia e, 
 
 Leis an sgriobtiiir, 'n a mhiorbhuilibh mdr*, 
 
 Cur na fairge gu siothchaint, 
 
 'S gaoth dlioinnionnach, dhian, 'g a cur stdld' ; 
 
 'S ann an tilgeadh nan diabhull 
 
 A mach le naomh-bhriathraibh a bheoil ; 
 
 'S ann a aiseirigh sgiamhaich, 
 
 Air a' bhas toirt buaidh shlorruidh le gloir. 
 
 XLV. 
 
 'S mu' obair thri dhreuchdan, 
 
 Bu shoilleir o bhriatliraibh do bhedil ; 
 
 Mar fhkidh, toirt sgeula 
 
 Do an'maibh, — toil Dhe an toirt bed ; 
 
 'S mar Shagart, toirt diolaidh, 
 
 Do cheartas, 'u a iobairt 's an fheoil, 
 
 Chum an reite 's an siothchaint, 
 
 Bi Dia, dheanamh siorruidh fa dhedidh. 
 
DB. DOMHNULLAOH. 
 
 XL VI. 
 Mar Fhkidh 'g an saoradh, 
 O 'n aineolas baoghalt is bkth, 
 O 'n dorchadas millteach, 
 *S o dhoilP-inntinn le flrinn a ghrkis, 
 'S le 'Spiorad gu dileas, 
 A' nochdadh dhoibh innleachd na slkint* ; 
 'S toirt eolais le cinnt' doibh, 
 Air peacadh, is mi-run an n^mh. 
 
 XL VII. 
 
 Run dlomhair an fhocail, 
 
 Le 'Spiorad, 'g a fhosgladh dhoibh suas, 
 
 An solus an t-soisgeil, 
 
 Gu^ n anamanna chosnadh le buaidh ; 
 
 'S a' fosgladh na tuigse, 
 
 Gu eolas a ghliocais d' a shluagh, 
 
 'S 'n a throcair toirt fios doibh, 
 
 Air ted-chridheachd iochdmhor a thruais. 
 
 XLVIII. 
 
 'S mar shagart g' an t^arnadh, 
 
 O chiont is gath bhkis rinn an teum, 
 
 *S o 'n flieirg a bha tkmh orr', 
 
 'S 'g an aiseag gu f^bhar is rdit' ; 
 
 Tre 'fhireantachd shlMnteil, 
 
 A mheaa doibh gu Ikn, air gnmnd stdidh^cht*, 
 
 Tre chreidimh 'n a ghrkdh doibh, 
 
 Nach diobair gu brkth iad, 's nach treig. 
 
 41 
 
mgmmmmmmmmiiiiiilimM 
 
 42 
 
 MARBHBANN A.IB 
 
 w y 
 
 ] 
 
 k 
 
 i 1 
 I 
 
 !|li 
 
 i i 
 
 XLIX. 
 
 Ghabh am mallachd n' an kit air, 
 
 'S a chorruich 'n a Iku air a dhoirt ; 
 
 'Fhuil-fhallas 's a' glikradh, 
 
 A' taomadh gu \hn tre gach poir ; 
 
 'S b' e 'n t-ioghiiadh mar th5,rladh, 
 
 Gu 'n caidleadh a clikirdean fo chid, 
 
 D' am bnineadh an kmghair, 
 
 Thaobh nkduii", na 'm fkgtadh iad foidhpV 
 
 L. 
 
 'S geall-daingnich tha floi i, 
 
 Bba dhoibh-san air siothchaint is slkint*, 
 
 Trid esan bhi 'm piantaibh 
 
 A ghabh an gaol siorruidh 'n an kit ; 
 
 D' a bheannachdaibh tiodhlaict', 
 
 Gu 'm b' iadsan am fior luchd-comh-pkirt> 
 
 Chum an treibhdhireas fior-ghlan, 
 
 yVn iimhlachd do Dhia thoirt le grkdh. 
 
 LI. 
 
 Bu shoilleir 's bu chomhnard, 
 
 O liieagasg do bheoil e bhi ghnath. 
 
 Air deas-laimh na Diorachd, 
 
 A' tagradh an corach g-»oh Ik, 
 
 'S an t-Athair ro-ghl6rnihor, 
 
 Air caithir na trocair toirt dha, 
 
 Nam beannachdan oirdheirc, 
 
 Thoirt neirt agus treoir dhoibh gach Ik. 
 
DE. D6MHNULLA0H. 
 
 43 
 
 i' 'i 
 
 LII. 
 
 'S bu taitneach do chluinntinnj 
 
 Mu 'oifig mar Righ anns gach pkirt, 
 
 Toirt bruid ann am braighd'neas, 
 
 Is diabhiiil *g an stampadh fo 'shkil, 
 
 Ceangal sh^taiu fo 'n stamhnadh, 
 
 'S 'g a spuineadh d' a ann-toil le sph,irn ; 
 
 Chreach dhligheach le ainnert, 
 
 'G a fuasgladh, bh' air bhann aig', fo 'smkig. 
 
 LIII. 
 
 ^S a' fuasgladh nan geamhlan 
 
 Bhkrr chiomach bha teann aig an sks, 
 
 Fo dhaors', an staid chaillte, 
 
 Fo glilasaibh, 's fo chuibhreachaibh bkis ; 
 
 'S toiii) anaman bha amgidh, 
 
 'S l^n ceannairc', fo cheaiinsachadh dha, 
 
 'S gu striochdadh, o 'n naimhdeas, 
 
 Gu h-umhlachd gun fhoill, le fior ghrkdh. 
 
 LIV. 
 
 Bu leis fdin an coir fuasglaidh ; 
 
 Bha 'n anama ro-luachmlior 'n a l^th'r ; 
 
 *S an toil theid a bhuain leis, 
 
 'N la a chumhachd gu buadhach le ghrks ; 
 
 *S e togail na fuair dhealt, 
 
 'S eigh-reodhaidh a' chruais dhiubh, le *ghr^dh ; 
 
 Cur casg le trom bhualadh, 
 
 Air naimhdibh thug fuath dhoibh, is dha. 
 
 ^i 
 
■ / 
 
 ^i- ^!' 
 
 44 
 
 MABBHRAVK AIB 
 
 LV. 
 
 'S 'g an dideadh fo 'n armaibh, 
 
 Mar shaighdearaibh calma, nach eli, 
 
 Fo 'n tmsgaiiaibh dearbhta, 
 
 Nach teirig 's nach searg dhiubh le aois^ 
 
 'S e fein mar cheann armailt, 
 
 Le 'bhrataich, an tearmunn nach claon, 
 
 '0- an dion 's gach cath gailbheach, 
 
 Ged lotar, nach marbhar dhiubh aon. 
 
 LVI. 
 
 E toirt costuis is 16in doibh, 
 
 Gu cogadh gu bed air a thaobh, 
 
 Lagh is reachdan 'g an seoladh, 
 
 'G an riaghladh le orduighibh iiaomh' ; 
 
 ft 
 
 'S 'g an dion o luchd-fbirneirt, 
 'S 'g an cobhar le dochas na sith', 
 'S toirt dhoibh thiodhlacan dirdheirc, 
 Bheir dhoibh aoibhneas is sdlas 'n an cridh'. 
 
DE. d6mHNI7LLACH. 
 
 \ 
 
 EAERANN IV. 
 
 LVII. 
 
 'S mu obair an Spioraid, 
 
 'S tu labhradh gu sgileil is rdidh, 
 
 'S bu shoilleir 'n ad imeachd, 
 
 Gu 'n deach i troimh t' innibh gu treun ; 
 
 'S thug e fianuis gu minic, 
 
 Gu 'm b' fhirinn a dh' innis do bheul, 
 
 M' a thimchioll, — a' sileadh, 
 
 Toirt a Bithaireachd mhilis do d' bheul. 
 
 Lvm. 
 An Spiorad a ghluais 
 
 Air na h-uisgeachaibh buan, an ceud Ih,, 
 
 'S chuir mais' agus snuadh, 
 
 Air a' chruitheachd, le buaidh is le h-adh, 
 
 'S chuir 'anail a nuas, 
 
 Air beo-chreutairibh chuantan is bhllir, 
 
 'S nan speur a ta shuas ; 
 
 'S a chuir anam neo-thruaillidh an Adh'inh. 
 
IjgjjjgjP W M i .PH 
 
 » ■ I I . I II i m itrimmmmilimlm 
 
 wmtim 
 
 ;' ,r!i 
 
 !!; -A 
 
 46 MAEBHHANN AIB 
 
 LIX. 
 'S mar Spiorad na firinn, 
 Dheachd briathran a' Bhiobaill o \C Mrd, 
 'S a dhealbh 's a ghin losa, 
 'M broinn Mhuire le mlorbhuil a ghrkidh, 
 'S dh 'img nkdur a dhaoiiachd, 
 Gu ofig thri-fiUte le 'ghrks, 
 Chur an gniomli air son saorsa, 
 Do anamaibh o dhaors' air a sgkth. 
 
 LX. 
 
 ^S mar Spiorad an diisgaidh, 
 
 Tha reubadh 's a' rilsgadh brat sg^il', 
 
 Bh' air cridheachaibh duinte, 
 
 Bha mavbh ann an dusal a' bhkis. 
 
 'S ag oibreachadhdiirachd, 
 
 'N an anamaibh le ciiram mu 'n slkint', 
 
 Ag osnaich fo tliiiirse, 
 
 'S an coguis 'g an sgiiirsadh, gun bh^igh. 
 
 LXI. 
 
 Tha toirt aithne do thruaghain, 
 
 Air cionta is trnaighe le cheiU, 
 
 'S toii'L oolas mu 'n Uan doibh, 
 
 A tliliir.ig a dh' fhuasgbidh a throud, 
 
 'S air 'fhlieantachd uasail, 
 
 'N a h-iomlu.nachd bhuadhaich gu leir, 
 
 Tha slor tliabhairl shuaimhneis, 
 
 Do ^n pheacach is truaigh' tha fo 'n ghi6in. 
 
Dli, DOMHNULLACH. 
 
 LXII. 
 'S mar Spiorad an t-sohiis, 
 Tha foillseach' gaoil brollaich an Triath, 
 'S g' a nochdadh, — thoirt cothroim, 
 Gu aomadh na toile gu Criosd, 
 D' an obair 's d' an onoir, 
 Bhi co-chur na fola dhoirt los', 
 Ris a' choguis, — gu folach, 
 Gach peacaidh, chum sonais is dion. 
 
 LXIIl. 
 
 'S mar Spiorad an aonaidh, 
 
 Hi jDia ann an Criosda gu brkth, 
 
 'N co-cheangal na saorsa, 
 
 Le banntaibh nach sgaoil leis a' bhas, 
 
 'N cochomunn a' ghaoil sin, 
 
 Nach fuaraich, 's nach lughdaich le grkin. 
 
 ^S an co-chumadh na naomhachd, 
 
 An grks, 's ann am firinn a' fks. 
 
 LXIV. 
 
 'S mar Spiorad nam buadlian, 
 
 Tha nochdadh gach truailleachd is gaoid, 
 
 'S tha gintinn naomh fhuath dhoibh, 
 
 'S na h-anamannaibh hiachmhor *n an cridh', 
 
 'S tha 'g isleachadh uamhair, 
 
 Is krdain, 's fdin uaill, anns na naoimh, 
 
 *S a neartaicheas suas iad, 
 
 Gu taic dhoibh o bhuaireadh 's droch dhaoin*. 
 
 47 
 
48 
 
 MATlBltnAyV ATR 
 
 r. ill 
 
 H 
 
 1^ Vi 
 
 LXV. 
 
 'S luar Spiorjul na dilseachd, 
 
 'S an troil)li(l!iireis flilov tlia gun gliO, 
 
 'S tha cuin.iil gii flh'uach 
 
 Ri sgriijbtuir na firiiiu 's an r6d, 
 
 'S nach aontaich \o daoinibh, 
 
 No doii'uhnaibh, gu claonadh o 'n cliciir, 
 
 'S nach aichcidh cuing Chriosda, 
 
 Le t4ire, gu 'niiaun tlioirt do 'n fhooil. 
 
 LXVI. 
 
 Spiorad fair' ugus urnuigh, 
 
 Is furachrais dhhrachdaich, dhian, 
 
 Tha cur f reiceadain dubailt, 
 
 Air na h-anamaibh tha diiinte ri Criosd, 
 
 Cur an cridhe fo churam, 
 
 'S eagal tiamhaidh 'n a dhiiisg annt' roimh Dhia, 
 
 'S thig o 'n kird' dlioibli thoirt uraich, 
 
 Eagal cadail fo dhusal, 's ihs crlon. 
 
 LXVII. 
 
 Spiorad Dhd is na gloir' e, 
 
 Tha gabhail gnkth chomhnuidh 'n an cri' ; 
 
 Dh'uchd-mhacaich an tos iad, 
 
 Mar chomhfhurtair mor dhoibh toirt sith', 
 
 'S a' nochdadh dhoibh oirdheirceis, 
 
 'S saoibhreas an eolais tha 'n Criosd. 
 
 An geall nach bu mhor leo, 
 
 Na chain iad : — 's e 'n gldir bhi d' a dhith. 
 
 '*S^ 
 
':-2 
 
 DHL. d6M!INULIAC11, 
 
 LXVIII. 
 
 'S mar Spiorud an t-suaimhneia, 
 
 A labhras 'ii a thriiaa 's a' clmairt-ghaoith, 
 
 Hi aiuunaunaibli buairto, 
 
 Lo duiimiim ati uauihais 'g an claoidh. 
 
 'S bheir foistinn o shuas «lh*>i'>!i, 
 
 O Ard-rigli nan sluagU a' tuirt cinnt* 
 
 Air a* cho-cheangal bhuan sin, 
 
 Gu br^tli bhi do-ghluaiste d' an taoibh. 
 
 LXIX. 
 
 'S god bhiodh an geur h,nihghar 
 
 Ilo theinnteach, neo-ghnkthaicht', r' a luaidh, 
 
 Ni n' Comhfhurtair grkidh so, 
 
 An cumail an ska ria an Uan, 
 
 A their 's leoir mo ghrks duibh, 
 
 'S mo chiinihnaut iom-lan chumail suas, 
 
 Bhur u-anam nach fkllnich, 
 
 'S treun spionnadh mo ghkirdein mu *r cuaii't. 
 
 LXX. 
 
 'S mar Spiorad a' ghrkidh sin, 
 
 Tha 'g aonfi Ih 's a' tkthadh r' a cheil*, 
 
 Nam ball ri 'n Ceann krdaicht', 
 
 'S 'g an gabhail mar phkilliunn dha fein, 
 
 'S an coinnleir d' a Iknachd, 
 
 A* taomadh a ghnkth reir am feum* 
 
 N' a Idchran tha dekrsach, 
 
 Thoirt soluis do 'n kros gu l^ir. 
 
 49 
 
 ^mt. 
 
^50 MAfiBHRANN AIR 
 
 LXXI. 
 'S mar an Spioracl ro chaomha, 
 A ghlanas gach gaoid is droch call, 
 'S ni nkdur a chaochladh, 
 GvL maise na iiaomhachd a 'a kilt', 
 'S ni 'n taobh stigh 'n a mhaise, 
 A ghlanadh gu 'n guiomh bhi ni 's fearr, 
 'S ni taitneach araon iad, 
 'N an seirbhis 's 'n an inntinn a glinkth. 
 
 LXXII. 
 
 'S e ghin iad o n' kirde, 
 
 'S tha dortadh a mhan ann an cridh', 
 
 An ddchas nach nkraich, 
 
 Tha cinnteach nach fkilnich an tim, 
 
 Toirt fkth-uaill dhoibh 'n an kmbghar, 
 
 'N an trioblaidibh, skruicht' is claoidht', 
 
 'S o chorp peacaidh is bkis, 
 
 Ann am miann bhi gu slkn aig Ikn shaors'. 
 
 LXXIII. 
 
 ^S tha 'g an comhnadh gu Ikitheil, 
 
 'N an anmhuinneachd ghnathaicht' fo sgios, 
 
 Le osnaich do-rkitinn, 
 
 A* tagradh do ghnkth air sgkth Chriosd ; 
 
 theachdairibh shktain, 
 
 'S na sguilb tha 'g an crkdh gu ro dhian, 
 
 'S a toirt foillseachaidh krd dhoibh, 
 
 An cainnt ni nach dkna leo inns'. 
 
 m^ 
 
DB. sdMHiriTLLACH. 
 
 51 
 
 LXXIV. 
 
 A' toirt foiUsichidh'n mdr' dhoibh 
 
 'N an inntinn, air oirdheirceas caomh, 
 
 Ard Phkras na mdrachd, 
 
 Dh' ionnsuidh 'n gairmear fa dheoidh dhiubh gach 
 
 'S a ni 'n anama-san lonrach, [aon, 
 
 'N uair dheal'chas an ded riu le aog, 
 
 'S bheir aiseirigh bhed air 
 
 An corpaibh, le gl6ir tha ro naomh. 
 
 LXXV. 
 
 An Spiorad thug ckil 
 
 Do na h-anamaibh a ghrkdhaich e fein, 
 
 Nach riaraich 's nach sksaich, 
 
 Ach Criosd, is a Iknachd air n^amh ; 
 
 S' a ijieas mar ni 's ffearr dhoibh, 
 
 Bhi triall as am pailliunnaibh cr^, 
 
 Gu 'fhaicinn-s' mar tha e, 
 
 'S a mhealtuinn, gmi sgkil air an loirs'. 
 
 LXXVI . 
 
 'S 'g an deanamh fein-kicheil, 
 
 Is striochdta d' a kitheantaibh fein, 
 
 Gus nach toigh leis am fkgail 
 
 Ni 's fhaid' ann am fksach nan deur, 
 
 'N am fianuisibh dha-san, 
 
 Gu seirbhis d' a chks mar an ceudn', 
 
 Chum gloir' a shaor ghrkis-san. 
 
 Is comhfhurtachd kraich a threud' . 
 
ll 
 
 #'' 
 
 p 
 
 !' I 
 
 
 62 MARBHBANN AIB 
 
 LXXVTI. 
 An Spiorad, gu saoibhir 
 
 A dhoirt 1^ na caiiigis gu treun, 
 
 'S a labhair le teangaibh, 
 
 A thuilleadh air Eabhra 's air Ghveig ; 
 
 'S thug so mar gheall-daingnich 
 
 Nach pill e 's nach fanntaich a cheum, 
 
 Gus anil cluiiin cluasaii mall, 
 
 A bheo bhriathran 's gach cainnt tha fo *n ghr^in. 
 
 LXXVIII. 
 
 A Kgaoileas an fliirinn, 
 
 Gu soilleir feadh thiribh an ct^in, 
 
 'S bheir uachd'rain is riglirean 
 
 Gu stiiochdadh do riaghailt tigh Dhe, 
 
 'S nach bi mor-roinn na lioghachd 
 
 Nach aidich 'n an cridh' 's nach toir g^ill, 
 
 Do laghannaibh Chriosda, 
 
 'N a Eaglais, tre bhriathraibh a bh^il. 
 
 LXXIX . 
 
 'S cha blii High no fear-riaghlaidh, 
 
 Ag iarruidh an riaghailtean f^in 
 
 A mheasgadh le 'rian-san, 
 
 ('S bhi cheana 'g a dheanamh b' e 'm beud I) 
 
 Gheibh na ceannairceich tiodhlac, 
 
 Bheir fo siuachd iad, 's gu striochdadh gu leir, 
 
 'S bidh aonachd ion-mhiannaicht' 
 
 Gaoil Chriosda feadh chrioch chruinne-che. 
 
 i;!li! 
 
DB, DOMHNULLACH. 
 
 53 
 
 LXXX. 
 
 Cha b' e 'ghibhtean, ge li-6irdheirc, 
 Thug thu mar ghrunnd trOcair do chh,ch, 
 Dh' easbhuidh 'thoraidh, bu mhd leat, 
 An creidimh, an dochas, 's an grkdh ; 
 Tha n' an grksaibh sior bheothail, 
 Ann an anamaibh a' comhnuidh 's a' tkmh ; 
 Toirt dhoibh aoibhneis is solais 
 Ann an Criosda lehobhah an slkint\ 
 
 LXXXI. 
 
 .* r e dimh tha gabhail, 
 
 'S *«ii adchas tha daingoan an groim, 
 
 'S tha 'g earbsadh gu faireil, 
 
 'S a' feitheamh a' gheallaidh gun fhoill, 
 
 'S an gr^dh tha sior tharruing 
 
 A' mhiann sin nach fannaich a chaoidh, 
 
 'S ag iomchair gach oall.iich, 
 
 Gu 'n sealbhaich e ^m boanuachd gach linn. 
 
If 
 
 li 
 
 ii • 
 
 mm. 
 
 
 ff 
 
 rmi^ 
 
 w 
 
 MABBHBANN AIB 
 
 EAKRANN V. 
 
 LXXXII. 
 
 Bu ghaisgeach ro chalm' thu, 
 
 'N uair bhiodh tu fo t' armachd gu 'n mheang, 
 
 'S do shaighdean gun dearmad, 
 
 Dol bed n' an geur dhealgaibh gu teann, 
 
 Tre inntinnibh marbhant', 
 
 'G an dusgadh le farbhas o d' chainnt, 
 
 Fo 'n cliiont thug an fhearg orr', 
 
 'S fo 'n mhallachd tha leanmliuinn gach feall. 
 
 LXXXIII. 
 
 Bhiodh na naimhdean air bhall-crith, 
 
 'S cha b' ioghnadh, fo 'n arm dhuit bu lann, 
 
 Claidheamh liomhta, geur, earbsach 
 
 An fhocail, bha dearbht', ann do Ikimh, 
 
 Le 'dhh, fhaobhar gu marbhadh, 
 
 'S ath-nuadhachadh 'n an'm a bha caillt*, 
 
 An lagh, nach toir tearmunn, 
 
 'S an soisgeul gu 'n teanacsadh air ball. 
 
--, •\'~--';'iWfyy^".,-;^;rrr.':-'^-v'^V-r^---r'^''^ 
 
 DU. D^QNITLLAO?. 
 LXXXIV. 
 
 •S tn a lomadh 's a apiiilleadh 
 
 Fein mhealltairean diirr bhiodh ri uailj, 
 
 O 'n cuid luideag mhi-chubhraidh 
 
 'M f^in-fliireantachd, (luthrach gun bliju^idh }) 
 
 'S cha 'n fhkgadh tu cul-taic, 
 
 Aig aon diubh, gun tionndadh gu luath, 
 
 'S tu tairgseadh beath' an coist t' impidh, 
 
 Do gach tuigse, gun ionndas gun luach. 
 
 * 
 
 LXXXVI. 
 
 'N uair a sheideadh an anail 
 
 Gu treun ort, bhiodh t* anam cho be6, 
 
 *S bhiodh buaidh leat, 's cha b' ainneamh, 
 
 Air cluasaibh *s air faireachadh sldigh ; 
 
 'S crith-ghhiasad cur cabhaig 
 
 Le luasgadh is grabh ann am fedil, 
 
 Thoirt didean a' bhail' orr, 
 
 'S fear diolaidh na fol' air an toir. 
 
 LXXXVI. 
 
 'S bhiodh na mairbh air an diisgadh, 
 'S gheibheadh doill bha gun stiilibh an Idirs' ; 
 Agus lomnochdaich riiisgte 
 Deadh thrusgan na h-uir-mhais' 's glan sgeimh ; 
 'S neach bha *n dorchadas diildaidh, 
 Gheibheadh solus an iul d' a chos-cheuin ; 
 'S oighean cadail geur dhiisgadh, 
 'S badich, dannsadh, gu aunndach a* leura. 
 
 
 
 ^^> 
 
■niiiiiaiiii 
 
 60 
 
 MAPBHRANN AIR 
 
 m 
 
 m 
 
 km 
 
 LXXXVII. 
 
 'N neach bha caillt' bhiodh deadh sgeul air, 
 'S gheiblieadh anmhiiinneachd tr^ine is tredir, 
 'S neach bha buairte 's na ^igin, 
 Gheibheadh fiiasgladh o dheuchainn *3 o le6n ; 
 Gheibheadh ocraich deadh bhiadhtachd, 
 Agus lotmhor casg iotaidh 's r' a 61 ; 
 'S ciomaich ghlaiste fo fhiachiabh, 
 Saorsa Daisgt* le IJln dioladh is coir, 
 
 LXXPVIII. 
 
 Bhiodh na cridheacha cahna, 
 
 'G an sgoltadh 'n an spaalgaibh ^i an cliabh| 
 
 'S bhiodh inntinnean dalma, 
 
 'G an tionndadh o ana-gnath gii rian ; 
 
 *S na cuilbheirfcich chealgach, 
 
 'G an glacadh mar tharbh anns an lion ; 
 
 'S luchd mi-ruin is anamiann, 
 
 A* caoidh bhi gun tearmunn o Dliia. 
 
 LXXXIX. 
 
 'S na h-inntinnean tahuhaidh, 
 
 Bha feolmhor, *s a dhearmaid roimh 'n Jim, 
 
 Gu 'n do thoill iad an fhearg sin, 
 
 Bha nise 'g an leaninhuinn gu teann ; 
 
 A' caoidh fo 'n cor anama, 
 
 'S a nis an ceud earba' air a call ; 
 
 'S gun didean, gun tearmunn 
 
 'S ;.n am ac' an fcoilUi, o bhi caillt'. 
 
DB. DdMlINTLLACn. 
 
 57 
 
 xc. 
 'S na saoghaltaich mheallta, 
 
 Bha glonach gu saoibhreas is stOr, 
 
 'N an ^igin an teanndachd, 
 
 'S an ciidhe fo champar gii le^ir ; 
 
 'S a* choguis bha stainpta, 
 
 Toirt fianuis a naimlideas bhi mor ; 
 
 'S an cunnart tre *n aing*eachd, 
 
 Grad thuiteam an laimh an D^ bhed. 
 
 xci. 
 'S liichd-mi?g' agiis geocaich*, 
 
 'Shvchd-neo-ghloin' do *n ihedil tliuj am miann, 
 
 'S iuchd-bhreug is gaoh dO-bheirt, 
 
 Is f^inealach bhoadail gun chiall ; 
 
 Is saobh-chreidinhich ghorach, 
 
 Bha dorcha, gun eolas ac' riamh, 
 
 Ag acan gu bronach, 
 
 Mar shaltair iad fodhpa lagh Dhia. 
 
 XCII. 
 
 Ach, o iniiibh na trocair, 
 
 Bha 'n inntinn lehobhah d* an taobh, 
 
 Chuii' a Spiorad gu d' sheoladh-s'. 
 
 'S a lion thu lo teo-chridlieachd gaoil ; 
 
 Rinn dhiot teachdaire glormhor, 
 
 D* an anamaibh, — bha solasach, caomh ; 
 
 Dinn thu 'n gairm o *n staid bhroiiaich, 
 
 Dh'ionnsuidh coir, tre dheadh dhocha?, air Criosd. 
 
 I i,i 
 
KABBHItAKK ME 
 
 il 
 
 XOHI. 
 
 Mar bha n t-ionmhas neo-chriochnach, 
 
 Bha 'n tabhartas fialaidh d' a r^ir ; 
 
 'S cha bhiodh easbhuidh nach riaraicht' 
 
 Cia CO tartmhor, 's cia ciocrach 's bha 'n treud ; 
 
 'S tu mar stiiibhard, glic, rianail, 
 
 Cur nan geallaidhean lionmhor ri 'm feum ; 
 
 'S creidimh gabhail co-llonaidh, 
 
 Air na beannachdaibh Bioriniidh gu l^ir. 
 
 xciv. 
 Bha ^ifeachd n* ad lirnuigh, 
 Tre dheatach na tiiis* a' dol suas, 
 'S do chridhe 'n dian dhiirachd, 
 A* tagradh gu dluth trid an Uain, 
 Toirt silidh air suilibh, 
 'S toirt leaghaidh le srilladh air cruas, 
 ^S air inntinnibh briiideil, 
 Toirt taiseachd gu driiidhteach fo bhuaidh. 
 
 xcv. 
 
 'N km do naimhdibh bhi strlochdadh, 
 
 Air am bioradh fo phiantaibh gu geur ; 
 
 Aig do Ikimh bhiodh shr iocshlaint, 
 
 Chum an lotan a lionadh, 's an chreuchd ; 
 
 Fuil a' cho-cheangail shiorruidh, 
 
 Chaidh a dhortadh gu fial chum an r^it', 
 
 Leis an Spiorad gu siothchail, 
 
 Chuir an inntinn air rian *3 air dheadh ghleua. 
 
DB J)6'3SXmVhIiXCU, 
 
 : >■ 
 
 59 
 
 XCVI. 
 
 Air droch innleachdaibh Sh^tain. 
 
 Bn mhor t' edlas^ mar ukmhaid nan uan ;; 
 
 Tha mar ledmhan do-shkruicht', 
 
 Ann am miann bhi 'g an tkrisinn le 'chluain ;; 
 
 Dh* fhag sud curam ro araid, 
 
 Mu 'n chiiilc bhriiit' ort a ghnkth chumail suaa ; 
 
 'S mu 'ii chaol smilid, chum nach bkit* i, 
 
 Ann an tuiltibh nan ^mhgharan cruaidhf; 
 
 XCVII. 
 
 Bu sheannair glic thu 'n ad aimsir, 
 
 Chaidh tre mhoran do dhearbhadh thu i4m ;. 
 
 Chunnaic bl5,than a' seargadh, 
 
 Bha gun toradh is aimrid 'n an gn^ ; 
 
 'S geugan iosal nach aithnicht* orr* 
 
 M6ran coslais, 's bha tarbhach 'n a dhdigh ; 
 
 Dh' fhkg sud faic'leach *n ad ghairm thu, 
 
 Anmhuinn, dlleas, ro -earbsach, is treun. 
 
 XCVIII. 
 
 B' athair caomhail do chloinn thu, 
 Air do lionadh le caoimhneas is grkdh ; 
 'S tu 'g an iomchar *s an ancachd, 
 'S anns a* ghuth kit a dh' oidhche 's do 1^ ; 
 Leat a b* ionmhuinn *s a b' aoibhneach, 
 Bhi 'g am faiciun a' cinntinn 's a' ^a; 
 'S toradh t' timuighean diomhair. 
 ^uireadh suaa leat ri Dia as am pkirt. 
 
ii*i 
 
 CO 
 
 KAIIBTIR\NN ATS 
 
 i 
 
 ii| 
 
 f i 
 
 ;i 
 
 XOIX. 
 
 Bha thu 'n trna«» ris na h-aingidh, 
 
 Tearc no lionmhor blia iiaimhdoil do d* clilitij 
 
 Blia thu giiilan gu mallda, 
 
 Leia gach aoii dhnit bha 'n gamhlaa 's mi-rhn ; 
 
 Cham thu teiii' air an ceann-sany 
 
 Lois a* mhaith nochd thu 'n geall an droch dhiiil, 
 
 'S cha d' chair lasan no campar 
 
 Bheag do d' shijchaint an call ort d* an taobh. 
 
 c. 
 
 *S mur an t-urram chuir grJi3 ort, 
 Anns an t-saoghal so liithair 'n ad chiirs, 
 Claim do chloinne bhi fas ann, 
 'S ag diiigh an aii'd ri do ghltin ; 
 Toil-inntinn shi )thchail do d' ghriidh ann, 
 Chunncas snd leat mu 'n d' fh.\iluich do shtiil ; 
 'S aobhar dochais gu 'ni f5.s dheth, 
 Ni nacli fac thu 'n ad 15, fo bhl^th ciibhr'. 
 
 CT. 
 
 B' aodhair ath-fruasach, caomh thu, 
 
 Ilis na caoraich o raointibh an cluain, 
 
 Chaidh le seach'ran air faontratli, 
 
 Ann an rib' an droch aoin iad a bhuair ; 
 
 B' 'n ath-aiseag o 'n claonadh, 
 
 An t-aon ni d' an fa^bh a bha uait, 
 
 Chum an ionaltraidh daonnan, 
 
 Ann an innis na naomhachd 's na stuaim. 
 
DR. DdMHNULLACn. 
 
 61 
 
 CIl. 
 
 Oha b* 'n roubadh *s am pronnadh 
 
 Bu bheii3 dhuit, ach tairisnoachd truais ; 
 
 'S le t' impidii *s le t' earail, "• 
 
 An crciiclular, a glilanadli gu nuadh, 
 
 Ann an iocahlaint na fala, 
 
 Dheanadh sgiamhach is glan iad 'n an Hniiadb, 
 
 Lo deadh loiintibh gu h-aithreach, 
 
 Ghumadh dluth iad 'n an caithris o slmaiD. 
 
 ciir. 
 'N nail" a chnircadli in *n cdill doibh, 
 Cia mar mliill siad iad Min le dol cli, 
 *S anil bhiodh eangana genr* ort, 
 Gu3 an dealblit* 'n a dlidigli sin annfc' Crio3d ; 
 Spiorad tilgidh gu leir-sgrios 
 Cha b' c sud bha 'n ad chrd dhoibh ach sUh, 
 Spiorad cosnaidh tro dheadh-ghean, 
 Neacli *n an 5.it thuj an ^iric gu crlch. 
 
 CIV. 
 
 Bha thn d' nJtmhaid do 'n pheacadh, 
 
 Mar theine ro chaithteach is dian ; 
 
 Agus t' end 'n a glinJith-lasair, 
 
 Ag iarruidh cur as dha gun agios ; 
 
 S' nach fJigadh tu fasgadh 
 
 Aig aon bha 'g a clileachdamh 'n a ghnlomh ; 
 
 Gus an iompaicht' air ais iad, 
 
 Gua a fhreumh a ghrad chasgairt an Criosd. 
 
62 
 
 ytJLU^BRkVV' JLllC 
 
 1 
 
 
 ! '.! ^ 
 
 • 1 ii' ■ 
 
 1 
 
 cv. • 
 
 Bha do chjfcil CO beag tlachd dhetli, 
 
 Mar an nl bha mi-thaitiieach le Dia, 
 
 Leag a mhallachd mar stnachd air, 
 
 Air a leanmhuinn le masladh 's mdr phian ; 
 
 Ged a b' ionmhiiinn a Mhac leis, 
 
 Leag se 'fhearg air mar shac a bhruth sios ; 
 
 'S ann an b,ite nam peacach, 
 
 Cha robli feoirling dha maithte gun diol. 
 
 cvi. 
 Bha an ni sin dhnit grh.ineil, 
 A tharniing am b^s air Mac Dhia ; 
 Puinnsean nimheil an drJlgoin, * 
 
 Flor namhaid shil Adhaimh 's gldir* Chriosd ; 
 Air an aobhar 's cha b' kill leat 
 Annad fdin no do chkch bhi 'g a dhlon ; 
 Ach a dhxteadh tre 'n ghrh.s sin, 
 Thug \h.n bhuaidh air, 's a ghnkth-chur gu'<iithi 
 
 OVII. 
 
 Thaobh gu *n d' aon a ghrJis tfeatnaidh 
 
 Ris fdin thu, *n a ghr5.dh dhuit an Criosd, 
 
 Bha do thruas ri d' cho-bhrkithribh, 
 
 Obair Ikmh an Ti 's kird* ann an gaol ; 
 
 *S O ! b* e 'n anama neo-bhksmhor, 
 
 A th^amadh, riin-grJidhaicht' do chridh', 
 
 B' e do shaothair 'n ad Ih. sud, 
 
 Gus 'n do thriall thu 'n ludr thking do ohriboK' 
 
DB. d6mhnullaoh. 
 
 68 
 
 OVIII. 
 B' e 'n craun-ceusaidh do rlreadh, 
 A cheiis dhuit an saoghal 's an f hedil, 
 'M bonn teagasig gn daonnan, 
 'm bu inhiann leat bhi 'g innseadh do sgedil ; 
 
 G16ir an Uain air chaidh iobradh, 
 
 Bu shoilleir, *g a inns' o d* chainnt bheiiil, 
 
 *S feoil a mh^in ghabhadh sgioa dhiot, 
 
 'N km dhuit iomradh air 'fhireantachd mhdir. 
 
 oix. 
 Bu ghlormhor o d' bhilibh, 
 Ri ^isdeachd, le ciomaich bha truagh, 
 Mu 'n ghaol tha gun choimeas, 
 Tha chomhnuidh 'n a innibh bhith-bhua , 
 Do na thh.inig e 'shiroadh, < 
 
 'S a thfearnadh o mhilleadh le 'thruas ; 
 Fo theisteas an Spioraid, 
 Toirt leaghaidh le tiomachd aV uas. 
 
 ox. 
 Do mhacaibh nan tkirnep ;acli, .:• 
 
 B' aon thu bha laidir l^n luths ; 
 Gu daingnicheaii Sh5,tain 
 A leagadh gu liy: leat 'n an smiiir ; 
 'S am ballachan krda, 
 Bha a' cuniail a thrkillean gu d^r, 
 An glasaibh a bhkis leis, 
 
 Gun solus nan gras theachd gu 'n stiil. 
 
 C2 
 
lami-Muuim 
 
 i 
 
 Pi 
 
 its 
 
 - % ' 
 
 in 
 J'' I 
 
 ilif! 
 
 '■ : ) 
 
 !! It ! 
 
 64 MAEBHRANN AIR 
 
 CXI. 
 'S trie a thugadh leat bekrna, 
 
 Air a chaistealaibh Ikidir bha doirbh ; 
 
 'S a leig thu ghrian dekrsaidh 
 
 Tre 'sheomraichibh grkineil le toirm ; 
 
 ^M fear bii treise 's e Ikimh riiit, 
 
 'G a chreachadh dheth 'kirneis 's dheth 'airm, 
 
 'S an t-anam neo~bh^smhor, 
 
 'G a fhuasgladh *s 'g a thfearnadh o 'n fheirg. 
 
 CXII. 
 
 Ann am blkraibh a' chogaidh, 
 Bu deas thu fo d' chlogaid 's fo d' sgiatli ; 
 'S crios do leasraidh 's do choisbheart, 
 'S t' uchd-eididh o lotaibh 'g ad dhlon ; 
 'S claidheamh Homht' an naoimli fhocail 
 Ann ad Ikimh, gu glan nochd thu gach ial, 
 Chuir do naimhdean 'n an tosd dhuit, 
 Bh' air an gluasad o 'n t-slochd gu mi-rian. 
 
 CXIII. 
 
 Measg luchd-togail na h-uitreimh, 
 
 Leag thu bunaii gu taiceil, do-ghluaist', 
 
 'S chaidh thu dhusgadh nan clachan, 
 
 Bha 'n an diinaibh 'n an codal fqj 'n hiaithr* ; 
 
 'S bha do chlachaireachd snasmhor, 
 
 Beo-aointe, liin-uihaiseach 'n a snuadh ; 
 
 'S a' chlach-chinn is snaidhm glaic' aic', 
 
 Air an iomlau, thoirt neirt dhoibh, 's f^th-uailL 
 
DB. DOMHNrLLACH. 
 
 CXIV. 
 Cha robh togail gun ste'idheadh, 
 No dideana brdige gun stk, 
 Ris nach cuireadh tu seisdeadh 
 'G an tilgeadh gu treun air an Ikir ; 
 'S cinn-iuil dhall, na h-an-aoibhinn, 
 'S trie a ghlaodh thu 'n ad end riuth gu h-^rd ; 
 Chum daingnich na r^ite, 
 lad a philltinn, le hi treudaibh 's le 'n kl. 
 
 cxv. 
 'S cha b' end searbh a ba 'g ^irigh, 
 f heblmhoireachd f h^ineil, gun chonn, 
 Tre 'n do ghlaodh thu le d' bheul riu ; 
 Ach o 'n speis do ghlbir Dhe bha 'n ad chom ; 
 'S meud a' ghaoil ort chuir eigin, 
 'S luidh dliith fad do r^ ort gu trom ; 
 Gu an an'm thoirt o leir-sgrios, 
 Tre bheb-ghrksaibh an Ldigh' air deadh bhonn. 
 
 cxvi. 
 Bu tu 'n searmonaich' fosglaidh, 
 
 Air lagh is air soisgeul faraon, 
 
 Gu anama a mhosgladh, 
 
 Fo mhothachadh goirt bhiodh neo-chlaon, 
 
 Air 'a phuinnaein a loit iad, 
 
 S rinn an salachadh co olc leis gach gaoid, 
 
 'S air-aan,— -lobairt an cosnaidh, 
 
 *S Ikn iocshlaint am foistinn 's an slth. 
 
 DM 
 
 si 
 
 11 
 
MA-RBHHANN AIR 
 CXVII. 
 
 Sheirm thu trompaid Shinki 
 
 Mar ghuth criothnachaidh thaimeanaich chruaidh, 
 
 A chuir luasgadh air kireamh, 
 
 Do na h-anamaibh bh* aig S^tan 'n an suain ; 
 
 Bhiodh do shaighdean geur-sh^itht' annt', 
 
 'S iad 'g an lotadh 'n an kirnibh le buaidh, 
 
 Rinn dhiubh feumnaich air slkinte 
 
 Nach dean aon ach Imanuel suas. 
 
 cxvin. 
 'S trompaid Shioin gu 'n sheid thu, 
 Chuir an anail o n^amh gu treun, beb, 
 Thug gu tobar na h-^ifeachd 
 lad, gu 'n glanadh o 'n creuchdaibh 's an le6iu ; 
 'S rinn iad sgeadaicht' 'n an (^ideadh, 
 Fo 'n cuid armachd gu gleust' air deadh dhbigh : 
 Fo Ard-cheannard na r^ite, 
 'N aghaidh naimhdean 'n an d^igh bh' orr' an tbir. 
 
 cxix. 
 'S tu nach %gadh aon chomas 
 
 Aig lethsgeulaibh coUaidh gun rian, 
 
 Gu seasamh gu somalt, 
 
 Cur dkil dhol an coinneamh an Triath ; 
 
 'S tu cur teine ri 'm boimaibh, 
 
 'S do shaighdean 'g an tolladh 'n an cliabh, 
 
 Fearg tlheinnteach 'n a tonnaibh, 
 
 'S tein' ifrinn 'n an sealladh o dhlos. 
 
DB. DOMHNULLACH. 
 
 67 
 
 cxx. 
 
 Beath'an tairgse do dheis-laiiuh, 
 
 Do na h-anamaibh a chreideadh an Criosd ; 
 
 *S do na h-anamaibh nach creideadh, 
 
 Bhiodh am bks's gach mi-leas'n ad Ikimh chli ; 
 
 'S cha 'n fh^gadh tu teagmhaich, 
 
 Aig stairsnich 'n an seasamh, aig slth ; 
 
 Ach bhiodh t' impidh 'g an greasad 
 
 Gu an t^armuinn 's an teasairginn sior. 
 
 cxxi. 
 
 'S trie a ghlaodh thu gu dileas, 
 
 iochdar do chridh' riu gu h-krd, 
 
 Mar o Dhia as uchd Chriosda, 
 
 lad a philltinn gu 'n siothchaint gun dkil ; 
 
 *S iad gun fhios ciod a dh' fheudadh, 
 
 Uair do 'n uin' thoirt, gu crich dhoibh nach f^g 
 
 Uiread 's lethsgeul aig aon diubh, 
 
 Chum an dion o bhinn-ditidh Ik-bhrkth. 
 
 m^ 
 
 CXXII. 
 
 »o 
 
 S gur h-iomadh sgal cr^iteach, 
 Tha 'n ifrinn, is fksgadh nan deoir, 
 Aig muinntir chuir dkil, 
 Ann an gabhail ri slh,inte co mor, 
 O 'n diugh gus am mh,ireach, 
 An didl nach robh 'm bks orr' an toir, 
 Co dliith air an skiltibh, 
 Gu an sguabadh co trh, gu do-bhrdn. 
 
':;■• ) 
 
 68 MAEBHRANN AIB 
 
 CXXIII. 
 
 'S iomadh mac a bha strothail, 
 
 Is millteach le 'm feolmhoireachd thruaillt* 
 
 Fo do theagasg fhuair seoladh, 
 
 Gu pilltinn, d' a neo-ghloin' toirt fuath', 
 
 'S braon an aithreachais bheothail, 
 
 A' sgaaileadh nan dedir air a ghruaidh ; 
 
 'S bu mhdr t' aoibhneas mu 'n chdisir, 
 
 Air do 'n dannsadh 's do 'n chedl bhi dol suas. 
 
 cxxiv. 
 Cha bhiodh broineag no bkrlag 
 
 Dhiubh, nach tilgteadh le tkir air an cM, 
 
 'S cha bhiodh salchar co grkineil, 
 
 Nach biodh air ionnlad g^in dkil dhiubh, gach griiid, 
 
 'S trusgan fior-ghlan na slkinte, 
 
 Mar a' chulaidh a b' fh^arr a chnr ump' ; 
 
 'N cois 'n laoigh bhiata 'g an krach, 
 
 Bheirt' am f ion sin a b' fhekrr chum a bhilird. 
 
 cxxv. 
 Bha do bhriathran co cuimir, 
 
 Sgaradh ^n searbh o na mhilis gach uair ; 
 
 Agus cealgairean nimheil, 
 
 na h-anamaibh a ghineadh o shuas, 
 
 Agus fuirmealaich thioram, 
 
 an dream a bl^i 'g imeachd fo bhuaidh, 
 
 Saor ghrksan an Spioraid, 
 
 'S bha 'g an krach an inn^s nan uan. 
 
 ,,h 
 
DB. d6mhnullaoh. 
 
 CXXVI. 
 
 Bha do theagasg neo-fheallsa, 
 
 Glan, dileas, 's ro rannsuchail, geur ; 
 
 Air faireachduinn mhealltaich, 
 
 'S air mearachdaihh dall bha gun fheum ; 
 
 'S air barailihh fabhtach, 
 
 Bha 'g dirigh 's gach ceann bha gun cheill, 
 
 Chum an diteadh mar aimhleas, 
 
 Bh' air an dealbh le krd-cheann-ard nam broug. 
 
 cxxvii. 
 Bheirteadh mihs k searbh leat, 
 Agus sohis h, dorchadas diir, 
 Agus glan as an t-salachar, 
 Agus mil o 'n fhear gharg, gu glan, ciibhr*, 
 Agus spionnadh h, anmhunn, 
 Agus mbr as a' mheanbh, bha gun Itiths, 
 Agus cbmhnard k garbhlaich, 
 Agus direach k camachdaich nan Idb. 
 
 CXXVIII. 
 
 Chlteadh geal leat 's an sgkrlaid, 
 
 'S ann am fuath chiteadh grkdh leat fo theinn ; 
 
 'S ann am f uachd gheibhteadh blath's leat, 
 
 Agus urram .'s an tkire gun suim ; 
 
 'S ann an truailleachd fioi* killteachd, 
 
 Agus 's trite chiteasdh slkint' leat 's an tinn ; 
 
 Chiteadh beath' anns a' bhks leat, 
 
 Far nach faicteadh aon chail leis na doill. 
 
 69 
 
 I 'i- 
 
 , hi- 
 
 i'i 
 
.i': 
 
 
 |i! 
 
 ■ 
 
 'ml 
 
 70 MABBHBANN AIB 
 
 r 
 
 cxxrx. 
 
 Mar bha t* anfhannachd Ikitheil, 
 
 A* cur feum air iir ghrasaibh gach uair, 
 
 Fo 'n do chleachd thu f^in-kicheadh, 
 
 Anns gach ceum anns am b' kirde do bhuaidh ; 
 
 Cumail fein fo do shkiltibh, 
 
 XJiread 's dioghlum cha b' kill leat a bhuain ; 
 
 Bu le ainm an Ti 's kirde, 
 
 T' iobairt-mholaidh bha ghnkth dha dol suas. 
 
 cxxx. 
 'S iomadh teachdaire grkdhach, 
 Thaobh ghibhtean is grkis nach robh ell, 
 Leis 'm bu mhiann a bhi Ikimh riut, 
 'N km bhi 'g iomradh gu blkth air gaol Chriosd ; 
 Aig do chosaibh gu skmhach, 
 Gabhail oilein is kraich faraon, 
 Fo do sholus o 'n kirde, 
 Deanamh aoibhneis is gkirdeachais cridh. 
 
D^l J3MitVt&t,t^!(fiL. 
 
 n 
 
 EARRANN VL 
 
 ■hi 
 
 OXXXI. 
 
 Cha bu duirche do bliriathran, 
 Na do sholus, dh' fhkg diomhair air pkirt, 
 Cuid do d' phuingibh m\i 'n diadhachd, 
 'S mu oibreachadh miorbhuileach grkia ; 
 Ach am breithneacliadh iosal, 
 Air doimhne, fad, leud, agus ^ird', 
 Gliocais, gr^idh, tha neo-chiiochnach, 
 Nach tuig creutairean criochnach 'n a l^n* 
 
 CXXXII* 
 
 Fhuair thu comunn 's an Trianaid, 
 
 Nach robh aon uair 'n a cheud staid aig Adh'mh ; 
 
 Ged bu ghl6ir mhor 'n a iotnhaigh 
 
 E, lAti 'n d' thuit e, lo striochdad?i d* a nkmh ;' 
 
 *S ni bu dliiith' mar an ceiidna,' 
 
 Na bh* aig ainglibh 'n a fhianuia gu h-^rd ; 
 
 Ann ad aonadh ri Criosda, 
 
 Fhuair thu 'h n^iir na diadhacM c61^h^p&ii1ii 
 
 % 
 
 ! :l 
 
 ( s 
 
 
72 
 
 IIARBIIIIANN AIU 
 
 CfXXXiri. 
 'N uair a nigidh an Caud-g'iin, 
 
 'S 'n uair chiialas an Ephnvta 'n fhuaim, 
 
 Sheinn aingle nan nfeamhan, 
 Gu binn air hrd sgjnl nam bua.lh ; 
 Ach fliuair tlin^a mu 'n .sgii j1 sin, 
 Gu3 a ghnJith clmr an ceill bat do 'n t-sluagli^ 
 Ni nach d' flmair na naonli-olieruib, 
 God is mor tli' ac' do Icirsinn mu 'n Uan. 
 
 cxxxrv. 
 'S fear do gliibhtean do reir sin, 
 Clod an t-iognadh gad d!i' eiraadh e 'n aird*, 
 'N cuid do phongaibli, thai* lelrsinn 
 lomadh aoin do d' cho-cli rental ribh grJiidli ; 
 Dh' eashbuidh tuigse, 's lo *ii renson, 
 Kach cuniadh 'n ad choumaibh ort fiiir*, 
 Ach 'n a dhdigh sin, fhuair feum dheth, 
 'N uair a thuig iad uait fe'in o ni b' fhbarr. 
 
 cxxxv. 
 Chreid thu Dia theachd *n ad naduir, 
 
 Agns dh' fliairich thu 'n gi-^dh ud *n ad chrldh' ; 
 
 Agus innlcachdan Shiltain, 
 
 Biisgidh truailleashd an aird* gU3 a chlaoidh ; 
 
 'S mar tha Ceannard na slainte, 
 
 *N a chiil-taic do 'n dream ghriimhor tha eglth, 
 
 Fo na tuinn mar mhuir biliithte, 
 
 Tigh 'nn mu \i timohioU, *a 'g am f^gail gun chll. 
 
DR. D^MnNULLACU. 
 
 73 
 
 CXXXVI. 
 
 'S iomadh nair dhoibh a tharliis, 
 
 Mar bha bglach an fhaidhe fo theirs', 
 
 Fo g^.i3iir ULimhas 'g a fhiisgadh, 
 
 *N uair bh:x *n sliiagh ia feaclid n^mhaid air dltibh ; 
 
 *S g3d blia 'u staid teirnaidh, 
 
 B' i an truaigha a inli;i,in ri 'a i'.)b!i 'dhuil ; 
 
 Gu3 am fac o 'in feac'.id liiidir, 
 
 Blia m* a thimchioll o 'n ^irdo, lo shiiil. 
 
 CXXXVII. 
 
 Is bachd, mi-shualmlinaach, is brdnach, 
 
 Do chuspairibh ti'boair is truais, 
 
 Tro a3-ci'oidim!i 's mi-dhci^has, 
 
 'S da r^ir saallaidh, bhi 'm foii'-eigin c!irualdh, 
 
 Agu^ naimhdean an toir orr', 
 
 'S ann an clo3ras gii 'in bso-shlugidli sua3, 
 
 'N uair tli' aca tbaruinieachd ghlormhor, 
 
 Na 'm bu le'ir dhoibh, 'g an coJihnalh inu 'n cuairfc. 
 
 CXXXVIII. 
 
 'S 'm b3b-chreidLmh ni lh,idir, 
 
 Na h anaaiauna graimhor gii l^ir, 
 
 Ann an naavb an trdin ghairiean, 
 
 'S am mor iomlanachd h.rdaicht' Mhic Dhi ; 
 
 Thogas suas iad ri 'ghradh-san, 
 
 Is o 'n talamh gii 'Uith 'roashd air n^amh, 
 
 *N uair tha 'm faireachduinn criiiteach, 
 
 'S iad *n an anmhuinneachd sJiruicht' dhiubh fdiiL 
 
 
 1 sa 
 
 I'll 
 ■ Ivi 
 
 ^1 
 

 74 HABOHBAinr AIB 
 
 CXXXIX . 
 
 Thaobh an tairt *8 am mdr iotadh, 
 
 Bh' air an t-sluagh, air do bhriatbraibh an tdir, 
 
 Bhiodh na mlltean 's na ceudan, 
 
 As gach sgir' teachd le clocras 'n ad chdir ; 
 
 'S cha bu sglos le cuid lionmhor, 
 
 Fichead mile, ged dheanadh iad, 's cdrr, 
 
 Teachd a dh' ^isdeachd do sgeiila, 
 
 Bha 'n a slkinte, *n a dion dhoibh, 's 'n a Idnf. 
 
 CXL. 
 
 'S bhiodh gach tiormadair f^ineil, 
 
 Leis an f harmad, ^g an Mireadh 's 'g an lebin ; 
 
 'S an luchd-leanmhuinn 'g an trdigsinn, 
 
 Teicheadh as uath' mar thread o dhroch crcJ ; 
 
 'M freasdal iomraidh rahi-chdillidh, 
 
 Bha gun iiil, dh' easbhuidh cheud-faithean hedf 
 
 Ceang'lt' aig mealltair nam breugan, 
 
 *N inntinn, talmhaidh, gun speis ach do 'n fhedil. 
 
 CXLI. 
 
 Bha do theagasg co tarbhach, 
 
 Do mhor Jiireamh do anamannaibh caillt*, 
 
 'S nach robh ceum fhad ^s a dh' fhalbh thu, 
 
 Nach robh 'n sluagh air do sheanchas an geali ; 
 
 Ann an Sasunn luidh ainm dhuit, 
 
 Leis an uirighioU dhearbht' a bha d' chainnt ; 
 
 Ghoir iad Abstol na h-Alb' dhiot, 
 
 Thaobh na glbir' bha 'n tir-labhradh do theaog; 
 
SB. SdUHITDLIiAO^. 
 
 f» 
 
 CXLU. 
 
 'S fad 's is farsuing a egaoUeadh, 
 
 Odmhradh t' oibre, 's ua criochaibhjpiu !n jOUfkic^ ; 
 
 Chaidh e mach feadli gach tire, 
 
 Ann am Breatunn measg mhlltean do 'n t^sluAgh ; 
 
 Sasunn, 's Eirinn, 's tir iosal — 
 
 Na h-Alba, 's gach dithreabh mu thuath ; 
 
 S ghabh na h-Eortaich le milseachd, 
 
 Ei do theisteas ro dhlleas mu 'n (Jan. 
 
 CXLIII. 
 
 'S ni nach comas dhomh innseadh, 
 
 Dh' easbhuidh cainnt agiis inntinn g* a luaidh, 
 
 Leat mar slioirbliich an fliirinn, 
 
 Leis na beannachdaibh priseil 's mor luach ; 
 
 Cha b* ann a mhain anns an rioghachd-s', 
 
 Far am b' ait leinn blii cluinntiun a fuaim, 
 
 Ach do thoradh do shaothrach, 
 
 Chaidh a null do na h-Innsibh thar chuan. 
 
 cxiiv. 
 Toradh saothrach do ghaoil-sa, 
 Tha r' a fhaicinn 's na h-Iunsibh an uair-s' 
 Toradh umuigh o d' mhaoth cliridh', 
 Agus t' oileaiiaich naomha 'n am buaidh ; 
 Ais do cheud mhac, bha caomhail, 
 Measg nan anama thug gaol dlia gun fhiiaih, . 
 Fad a clmairt anns an t- saoghal, 
 Ged a chiiochnaich a shaothair co luath. 
 
 'it 
 
70 1IARBIIUA.NK Am 
 
 CXLV. 
 
 Ciod a thoir mi cha 'n eol domh, 
 
 Mu do shoirbheachadh mdv fad do chuairt, 
 
 Ann am flon-lios lehobliah, 
 
 Rinn thii dileas mar 'dglach-s' lo buaidh ; 
 
 Loam cha teagamh nach d' chomhlaich, 
 
 Cuid do d* chloinn le nior sholaa riiit shuaa, 
 
 *S cuid 'n ad dhdigh an gleann deoir dhiubh, 
 
 Bhio3 fa dhebidh dliuit 'n au gloir 's 'n an cmuuaiU. 
 
 CXLVl. 
 
 Ged is Uonmhor tha broiiach, 
 Tha *g ad chaoidh o chaidh f6d ort le h-eug ; 
 Cha *n *m bron tha gun dochas, 
 Tha 'g am fkgail co lejint' ann do dhdigh ; 
 Oir i3 ciunt' leo gur bso thu, 
 Ann am P5,rras na gl6ire air nfeamh, 
 Measg nan aiuglean thug comh-dhail 
 . Dhuit, 'n uair dhealaich an deb ri do chrd 
 
 CXLVII. 
 
 'N uair bha *m foghar tig'.i'nn dlhth ort, 
 
 Bha do bhagaidean cubhraidh ihs Ikn ; 
 
 Toradh trom ort 'g a ghiulan, 
 
 Mar liln arbhar a' lubadh gu \hv ; 
 
 Air do *n ghairm teachd do d' ionnsuidh, 
 
 Gu dol imrich do 'n luchairt a 's Mrd', 
 
 Dhol air falbli 's tu nach diultadh, 
 
 Gu liiu Lheilbh ann an ciiirt Fir do ijbriliidh. 
 
Dll. BdMIINULLACn. 
 
 77 
 
 CXLVIII. 
 
 Leis 11.1 h-airi^libh h\\ phriseil 
 
 Bhi 'g acl fhoitheamli, *n iiair llbhrig tliu 'u dod j 
 
 Air an sgiathaibh 'g ad dhireadh, 
 
 Chum an aoibhneia gun agios thar na ne6il ; 
 
 Chum a' chomuinn nach criochnaich, 
 
 Air an trie bha do mhiann, 'a tu fo bhr6n, 
 
 Anns an dealraich mar ghrian thu, 
 
 Ann am fireantachd fliior-ghlau gun sgled. 
 
 CXLIX. 
 
 Anns an fhircantachd dhealraich, 
 
 Anns an d' Jirdaich t' fhear-gri!iidh thu gu mdr ; 
 
 'S tu 'g a fhaicinn mar tha E, 
 
 Ann an iomlanachd iiillidh bhi-bhe6 ; 
 
 'S tha ris cosmhuil 'ii nd iih,dur, 
 
 Air do chauchladh o chJiileachd ua feol' ; 
 
 Tha do chiocrjis liin-ahJisuicht', 
 
 'S ioma-riaraicht' an IJith'reachd a ghloir*. 
 
 CL. 
 
 Glbir nach b* urrainn thu ghiulan, 
 
 Tre anfhannachd shul anus an fhebil ; 
 Ach bu trie ort bha druidhteach, 
 
 Mar bhlJith bhraonaibh ro cliubhraidh o ne6il ; 
 
 Air do chridhe maoth, brui e, 
 
 S* do ghruaidheau a' sruladh nan deoir ; 
 
 Ach cha 'n fheum thu nis giiuis-bhrat, 
 
 'G a liiii-mhealtuinn nn dliith *n a 12in-ch6ir. 
 
 *i 
 
 lij 
 
 a^ 
 
llPWl-H^ta 
 
 I'd I 
 
 1 
 
 r 
 
 r I 
 
 78 
 
 .fi 
 
 OfilBBHRANK ,AIB 
 
 ,CLI. 
 
 Ohaidh gach doilghios air chM dhuit, 
 
 Chaidh gach kmhghar is tiiirse mu l^r ; 
 
 Theich gach duibhre 's gach diddachd, 
 
 Theichgach buaireadh, 'sgach ciurradh, 'sgachcrMh; 
 
 Theich gach iomaguinn, 's gach ctiram, 
 
 Theich gach diomhanas siiibhlach, 's gach sgkil ; 
 
 Theich gach oaoidh leis gach ionndrain, — 
 
 'S tha gach sgios dhuit air tionndadh gu tkmh. 
 
 cm. 
 Sgaoil do ph^illiunn o chdile, 
 'S am bu trie bha thu deurach fo bhrtin ; 
 Sgith le osnaibh, fo chiurradh, 
 'S iomadh deuchainn bha dur 'g a do lebn ; 
 Ach tha thu nis 'li ad l^n eideadh, 
 Aig l^n shaora' 's an tigh neamhaidli, a^ 6l 
 As an Iknachd nach tr^ig thu ; 
 'S linn nan linn, cha tig eis air do stbir. 
 
 CLIII. 
 
 Thionndaidh bron dhuit gu h-aoibhneas, 
 
 Thionndaidh duibhre na h-oidhche gu 16 ; 
 
 Cha tig sgaail air do shoillse, 
 
 Tha do dhealradh 'n a bhoillsgeadh gun che6 ; 
 
 Thionndaidh t' hmuigh gu seinn dhuit, 
 
 Air a' cLlkrsaich ro bhinn, tha do 'n oir ; 
 
 Seinn nan dana 's nan laoidhean, 
 
 Air a' glirkdh rinn co-lionta thu le gloir. 
 
SB. SdMnKULLACn. 
 
 79 
 
 M^ 
 
 CLIV. 
 
 Fhuair thii crtin na Ian cluaise, 
 
 Mar an gleachdair a bhuadhaich 's an re'a ; 
 
 A' chlach gheal, 's an t-ainm nuadh oirr*, 
 
 Kach tuig aon, acli na fhuair i iad f^in ; , 
 
 'S an deis f hlor-ghlan- neo -thruaillidh, 
 
 Chaoidh nach caochail 'n a snuadh, 's 'n a glansgMnih, 
 
 'S craobh na beatha, bhitli-bhuan dhuifc, 
 
 Le naomh thoraibh ro luachmhor a gea;^. 
 
 CLV. 
 
 'N nair a sh^idear gu fuaimneach, 
 
 An trompaid le 'n luaisgear na sleibht*, 
 
 'S a dhCiisgaaa o 'n uaighibh, 
 
 Ka mairbh bha 'n an snain annt* gu leir ; 
 
 Chi na sleigh do ghl6ir nasal, 
 
 Air deas-laiinh an Uain, 's mar-ris f^in, 
 
 A 'toirt breth air na h-uaibhrich, 
 
 'N aghaidh t' iomraidh chnir suaracli an L^igli. 
 
 CLVI. 
 
 Sin an 1^ 'm bi do sholas, 
 
 Air a lionadh do ghloir 'n a llUn sgbimh ; 
 
 Anns an iomlanachd oirdheirc, 
 
 Anns an sgeadaich lehobhan a threud ; 
 
 'N nair theid diabhuil air fogradh, 
 
 'S na ahaltair fo *m brbgaibh Mac Dhd, 
 
 Fo bhinii-ditidh gu dblas, 
 
 Gu loch teino na duruinn 's na pt^in'. 
 
 
[Ilp*^ 
 
 •I 
 
 ill II 
 
 i 1 
 
 cLvn. 
 Chi na h-aingidh thu 'n uair sin, 
 
 *S bidh do glilbir 'u a mhbr uamhaa dhoibh f 6m ; 
 
 A' cur ri 'm piantaibh, *8 ri 'n truaighibh, 
 
 Nach do chreid iad na chual iad o d' bheul ; 
 
 Ach bidh aoibhneas le luathghair, 
 
 Aig a* mhuinntir thug duas do do sgeul ; 
 
 Toirt na glbir' do 'n Ard-uachd'ran, 
 
 Thug thu liamh dhoibh mar bhuachaille trend'. 
 
 CLVII. 
 
 'S dhuit cha 'n aithreach gach deuchainn, 
 
 Kinn thu ghitilan 'n a aobhur 's an f hedil ; 
 
 Shiab o d' shtiilibh na deura, 
 
 'S t* aghaidh nngt' le h-ol-aoibhneis gun sgled ; 
 
 'S cha tig neni air do Idirsinn, 
 
 O l^n mhealtuinn do Dh^ 'n a l^nchbir ; 
 
 Oir tha ghrian ort air eirigh, 
 
 *S tu mar Bhoillseadli nan speur *n an l^n ghlbir. 
 
 CLIX. 
 
 Deatach smtiididh am pian-san, 
 
 Bhios a' direadh, 's a sior dhol an h,ird', 
 
 Cha toir osnadh o d' chliabh-sa, 
 
 Ann an truas ruith', oir chrlochnaich dhuit crkdh ; 
 
 Oir bidh t' anam co lionta, 
 
 Leifl a* ghlbir air ^n d* rinn iadsan mbr thJiir, 
 
 'S t* Aleluia gu Biorruidh, 
 
 Bidh dol suas 'n uair tha 'm pian-s' n a Ikn &ird' 
 
"swr> 
 
 n|l. pdSdHNULLACJI. . il 
 
 Bidh an caochladh co iomlan, 
 
 Air na i^aoimh, nach gabh iomradh an dr^d i ♦ 
 
 'S nach tig gluasad le dnilchinn, -. 
 
 Air an sonas, le h-urchuidibh chMch ; 
 
 O ! faiceadh peacaich an iomrall, 
 
 Oabhail impidh le h-iomaguinn 'n a thr^ ; 
 
 Ann an dbchas 's am mninghinn, 
 
 Treigsinn uilc ann an ipmlaid saoir ghr^is. 
 
 CLIX. 
 
 Ach, tha sinn' air ar fagail, 
 
 As do dh^igh, ann am f^sach nan debir ; 
 
 Fosgailt', buailteach do Jimhghair, 
 
 'S do gheur-leanmhuinn tha ghnkth oirnn an tbir ; 
 
 Ach an trbcair nach f^ilnich, 
 
 Tha ni 's lebir ann a ghrks gu *r tokt beb ; 
 
 Chum ar n-anama *n a ch^s-san, 
 
 Chnmail snas ann an t^bhachd 's an trebir. 
 
 CLXII. 
 
 A Thi iochdmhor, 'n ad f hkbhar, 
 Dean 'a a' chreidimh sinn l^idir is beb ; 
 'S nochd gu treun dhuinn do ghairdean, 
 Toirt do naimhdean fo 'd sh^^il mar choa-stbl ; 
 'S liib do nbamhan o 'n ^irde, 
 Leig do dhealanach deklrach feadh shibgh, 
 *S cuir do shaighdean geur-sh^ithte, 
 Ann an cridhe t' eas>c^dean, 'g an ledn. 
 
 ! 
 
 Mi 
 
jMBpni^iMi^ 
 
 1 
 
 lit i 
 
 ; I 
 
 '\ 
 
 P 
 
 I 
 
 82 MABBnEAKN AIR DB. D^lTHNULLACn. 
 
 CLXIII. 
 
 Gus an Btiiochd iad^gu l^r dhuit, 
 
 Tre ghr5,s aithreachais shlii,iiiteil, d' an debin ; 
 
 Lo fdin-ghri\iii is fdin4h5.ire, 
 
 'S ann an timhlachd a* ghiiiidh mar bu chbir ; 
 
 Gabhail tlaclid ann do sth,tuibh, 
 
 ^S air son peacaidh fo n^ire 's fo blirbn ; 
 
 Dol fo d' chiiing gu f^in-^icheil, 
 
 Xe toil-inntinn is gairdeachas mbr. 
 
 CLXIV. 
 
 'S lendaich ionad ar pailliuinn, 
 
 'S brat ar biitha chiir sgh,il oirnn is dlon ; 
 
 Sgaoil ar ciiird feadh an f h5,saich, 
 
 Ann am farsuingeachd t5,irngte 'n ad rian ; 
 
 'S dean ar cuailleachan Eiidir, 
 
 Is do-ghluaiste 'n ad stcituibh gach ial, 
 
 'S thigeadh sliochd air gach l^imh oirnn, 
 
 Rcir do gheallaidh, le griidh dhuit bhios Uoat\ 
 
 CLXV. 
 
 'S mcudaich maoin do dheadh clih.irdean, 
 'S leat an t-aii*giod, an tain, is an t-bir, 
 'S dean iad fialaidh, pailt-l^mliacli, 
 Chiimail bidh ann ad f htirdoich mar stbr ; 
 Chum do theachdairean grh.dhach 
 Chumail suas chum do chh-s bhi dol leb ; 
 Sgaoileadh sge^-la na 8l«\inte, 
 Lo doadh shoirbheaH nau grh.3 chum do ghlbir*. 
 
MAEBHBANN 
 
 DO 
 
 DHOMHNUL MUNRO. 
 
 1. 
 
 1 
 
 Dl 
 
I 
 
 !l /■ 
 
 I* 
 
 i 
 
 BlN» 
 
 ftgna 
 dhiai 
 Horii 
 Uacl 
 "Ui 
 Ba C 
 thala 
 
 Ri] 
 Phor 
 na r 
 a Bfa 
 bhi a 
 Chri. 
 d'bh 
 An < 
 choii 
 ioma 
 
AN ROTMH-RADH. 
 
 KiNNXADH am Marbhrann a leanas air an "fhirrean choir" 
 agns ainmeil, DbmhnuU Munro, leis an duine chomasach 
 dhiadhaidh a dh ^ug o cheann ghoirid sna Hearp.db, Iain 
 Horistan, mu*m faoidte a radh'^an 1j\ dh'eug e, " gu'n do thuil 
 Uachdaran agus duine mor ana an Israel," agus d'am bfhearr 
 "U a bhiiiS; no la a bhreith," neach nach d'fhag a leithid eilo 
 Ba Chinneach-Ghaidhealach a thaobh a ghibbtean, agus a 
 thalann mar Bhurd. 
 
 Rngadh an duine cliuitoach so Domhnull Munro, an sgir©- 
 Phort-righ 'a an Eilean sgiatanach, mu'n cuairt do'n bhliadh- 
 na 1773. Agus chaill e 'f hradharc ann an laithean oige lois 
 a Bhric, mu'n d'f hosgaii an Tlghearna suilean inntinn, gu 
 bhi a faicinn agus a' cur an ceill, saibhrcas do-rannsachaidh 
 Chriosd d'a cho-pheacaich, a thaobh an robh iadsan dall go 
 d' bha fradharc an sul aca. Bhiisaich e air a bhliadhna 1830. 
 An doigh na stiubharJachd a f huair e o'n Tighearna a 
 choimblionadh gu dileas, a chum gloir Dhi', agus sluinU 
 iomadh annam neo-bhusmhor d'am bheil " a chuid is md bo^ 
 
86 
 
 AN ROIMH-RADH. 
 
 gas a nis, ach tha cuid diubh nan cadal." 'San U an robh- 
 aineolas agus dorchadas a cbmhdacbadh na Tire agiis nach 
 robh " gulh an turtuir, ach ainmig r'a chluinntinn innte," 
 gidheadh 'san \X dborcha sin thog e suas 'na aonar Bratacb, 
 agus Fianuis losa Criosd, agus chum e suas iad araon gu 
 treun gu la a chriche, an aghaidh iomadh doinionn uam- 
 hasach a sh6id air, is gann is urrainn do dhaoine, anns an U 
 mheagh-bhlnth so a thuigsinn, no a ghabhail a stigb, a 
 thaobh "gu'n do sheas an Tighearna laimh ris, agus g'un 
 
 do neartaich se e, do bhrigh gu'n do mbeas c dileas e." 
 
 * ' , 
 
 Gha bbiodh e dhombsa, ach lonann is diombain faca)) a 
 radh mu chliu an duine dhiadbaidh so '' oir bba deadb-itheist 
 ,^ge na b-uile dhaoine, agus o'n fhirinn fein" agus ge.d 
 bbithinnse cho comasach, agus cho fogbluimte ri aon duine 
 'san TiTf cha tigeadb aon ni a b'urrainn mi 'radh mudh^jib- 
 binn, ach fada, fada goirid air na tha'n Dan so fein a', cur an 
 e^ill d'a chliu. 
 
 I. M. G. 
 
ACROSTICK. 
 
 tin a', cur an 
 
 duM am hh^il a eheucl lif.ir do gach sreath a deanarith sueu na facaU 
 a leanas. Roimhradh do bheatha Dhomhnuil Muuro. 
 
 R uibhse tba g'uth anns an dkn so 
 
 ' luchd siubhail an fhasaich, 
 
 1 8 tha 'g imeaclid 'nar traillcan 
 M ar ri satan na tniuigh' ; 
 
 H ! nach gabh sibh gu trAthail 
 
 R is a' ghlaodh tha o'n »irdo 
 
 A nn an trocair sliaor grasmhor 
 
 D h6 trid f abhair an Uain ; 
 
 H -ar ro mlior, a's crcach laidir 
 
 D huibh bidh cinnteach miir tar sibh, 
 
 bhinn phcacannan graineil, 
 
 B ha 'gar taladh 's gach uair, 
 
 H -aon tha feumnch an trath 's air, 
 
 E isdibh cuircadh na slainto 
 
 A gus gealladh 'na ghradh dhulbh, 
 
 T hogas dhasan sibh suns. 
 
 n o! grad theich 's thig na chodhail 
 
 A ghabhail seilbh air a thnicair, 
 
 D haingnich briathran a bhebil dliuibh, 
 
 H -amhghar mbr bhi 'tcaehd diuth 
 
 'n tha gealladh a' ghlbire ; 
 M or mu ghabhas tu coir air, 
 
 H ! dean cabhag 's e'n t'bir ort, 
 
 N uair tha chomhla nco-dhuint', 
 
 U aith' bidh do sgaradh do-bhrbuach 
 
 1 meachd t-anma gu dbrninn, 
 L eis gach mallachd a's dblaa 
 M ar do thrbcair nach lub, 
 
 U ! bidh do leir-sgrios gu'n dbchas, 
 
 N i gu'n f heum bidh do dheoir dhuit, 
 
 R igh nan diil dheanamh trbcair 
 
 rt ma dbebnaich a rim, I. M. 
 
 
.W*"*' 
 
MAllBHRANN 
 
 DO 
 
 DHOMHNUL MUNRO. 
 
 Bidh cjimhn' is iomradh an cbmhnuidh 
 
 Air na fireauaibh cbire, 
 
 Dh-ullaich Criosd *na thrbcair 
 
 A' chhm na gldire tha shuas, 
 
 Is bidh an dkn so 'na chbmhradh, 
 
 A' cuir .in cdill ann an ordugh, 
 
 Cliii is b^us an deadh bglaich 
 
 Ddmhul Munro *na mor-bhuadh, 
 
 A dhaiugnich fianuis na chbir-san 
 
 Ann an los* f had's bu bheo e, 
 
 *Sa shaoithrich dian ann an cbmhrag, 
 
 Air taobh a* ghlbir' fad a chuairt' 
 
 Fo krd-bhrataich na mdrachd, 
 
 Sna ghabh e dion ann an dbclias 
 
 j i 
 
 ♦ J! 
 
 'it 
 
IMAGE EVALUATION 
 TEST TARGET (MT-3) 
 
 1.0 Hl^ 1^ 
 
 ■" Ki 12.2 
 
 I.I 
 
 1^ e^ 
 
 2.0 
 
 w^ UUi- 
 
 1.8 
 
 
 i-25 1.4 1 1.6 
 
 
 6" 
 
 ► 
 
 V] 
 
 <5» >• 
 
 / 
 
 '^ 
 
 
 # 
 
 c^y .>: 
 
 y 
 
 ^ 
 
 Photographic 
 
 Sciences 
 Corporation 
 
 23 WEST MAIN STREET 
 
 WEBSTER, N.Y. 14580 
 
 (716) 872-4503 
 
 V 
 
 v 
 
 L1>' 
 
 \\ 
 
 % 
 
 V 
 
 
 o^ 
 

 fc 
 ^ 
 
90 
 
 KABBnilAKN SO 
 
 Fo'n ghabh e fasgadh an cbmhniudU 
 'Sa bha ^ga chbmhdach mu'n cuairt. 
 'S aobhar iiindrain 'san nair's thu 
 Do mhdr kireamh mu'n cuairt duit, 
 A rinn thu f hkgail nan truaghain 
 Fo thrdm smuairin a'd* dh^igh, 
 Ka liona3 t'k.ite cha d'f huair iad 
 Ann an gibhtean 'sam buadhan : 
 Leis gacb tiodhlaca luachmhor 
 A thh-inig 'nuas ort o neamh, 
 'S mar rinn grks an ath-nuadhaich 
 Anns gach p^irt thu cho buadhach : 
 'S ni ro ^rd e r'a luaidh dhomh, 
 Gu a chuir 'san uair so an ceill ; 
 'S gu'n mo chomas ach suarach, 
 Gus do theist thogail suas learn, 
 'S gun mo chliii-s' ort ach luatha 
 G'a cur air snuadh do ghlan-sg^imb. 
 
 \ 
 
 Fhuaradh creidimh o Dhia leat 
 Air an lobairt choimhlionta, 
 Dhaingnich coir tha neo-chriochnach 
 Dhuit gu siorruidh 'na shith, 
 Fhuair thu'n Spiorad mar thiodhlac 
 A rinn do bhuadhan a riaghladh, 
 Chum an cleachdadh 'na rian-saa 
 A rinn do lionadh le 'ghaol : 
 
DHOMHNUL MUNBO. 
 
 Ghineadh clann ann an Criosd leat, 
 Air do bhroUach chuir ciochan 
 Chum an altrom mar chlochrain, 
 Le bainne fiorghlan gu'n ghaoid, 
 Lag a's Ikidir 's am meudachd, 
 A r^ir am fkis anns an diadhachd, 
 Mar stitibhard glic rinn thu'm biadhadh 
 Oir bha'n f hialachd dhoibh saor. 
 
 Bha thu 'd'f hirean treun buadhach 
 
 Air carraig slkinte do-ghluaiste ; 
 
 Bu shaighdeir dileas bha stuam' thu 
 
 Gu treun toirt buaidh air feachd n^mh 
 
 Gidheadh mar naomh fad do chuairte, 
 
 Anns an t-saoghal cha d'f huaradh 
 
 Aite fuirich bhiodh buan leat, 
 
 Gu gabhail suaimhneis no taimh, 
 
 Chum thu agad na f huair thu 
 
 'Sna h-uile ceum anns na ghluais thu, 
 
 'S tii coiseachd teann le dian luas-ruith 
 
 A chum na duals 'bha gu h-krd, 
 
 'S ge d' bha do naimhdean mu'n cruairt duit 
 
 A' cur nan* geimhlean gu cruaidh ort, 
 
 Do dhlighe Chriosd t-f hear c6ir-fua£g-laidh 
 
 Cha d'f huair an diabhul uat ckil. 
 
 01 
 
 Bha do bhuadhaunan nkdurr* 
 
 O's ceann mhdrain *nar Ik-ne, 
 
 B 
 

 
 92 MARBHRANir DO 
 
 m 
 
 Farsuing fosgailt' am p^irtibh 
 Mar thaisgeach Ikn bha do chridh* : 
 'S til gabhail beachd air mhodh kraid 
 Air glior a's mdrachd an ^rd-righ, 
 Air oibre criithaichte a Ikmhsan 
 'San doimhne, air Ikr, 's os do cheann, 
 'S do f hradharc siil ge do dh'f hkg thu 
 Ri aimsir t-6ige 'nad phkisde, 
 Fhuair thu dubladh na kite 
 Gu d' iingadh, slain te an High, 
 Och mo bhron 's m'aobhar nkire 
 Ge d' tha mi mealtuinn mo dhk shiil, 
 Nach robh mi faicinn mar bha thu 
 Ri fkicinn 's iad ort a dhith. 
 
 Leis mar ilonadh o'n aird' thu 
 
 Leis gach tiodlaca grksmhor, 
 
 A chur rian air do phkirtibh 
 
 A' theagasg chkich air gach km 
 
 Le faire dionaidh bu ghnath leat 
 
 Bhi cwx an cdill dha do chkirdean, 
 
 Gach inneal gleusaidh bha'n nkmhaid 
 
 A' cur an kird' gus an call, 
 
 'S til faicinn cuilbheartan shktain 
 
 A' sgrios na'm miltean gu^n teamadh 
 
 Bha t'anam fireanta crkiteach 
 
 'S do chridhe 'ga f hksgadh 'gu teann 
 
 'S a thaobh mar ghleusadh le gri s thu 
 
DHOMHNUL MUNBO. 
 
 03 
 
 'S le bed eud chum an slkinte, 
 
 'S trie a dh'eubh tliu nach b'f heaird iad 
 
 Luchd-teagaisg f^s nam balg mall. 
 
 Is aobhar nkire do mhoran 
 A shealbhaich tklannan mora, 
 'Sa thogadh suas ann am foghlum 
 Fo ainm bhi beo 's iad fo'n bMs, 
 Nach d' ruith a' choi-lige cdmhladh 
 A chumail coiseachd 'san rod ruit, 
 A ghlac an craim na do dhornaibh, 
 'S nach d' sheall ri d' bheo air do shkil 
 O nach do bhrist iad na cordaibh, 
 A cheangail teann ris an f heoil iad 
 A dh'f hkg neo-fheumail 'nan 16 iad, 
 Gu sliochd thoirt bed a' chum f^is, 
 Is nach robh 'n anmaibh an comhnuidh 
 Fo chumhachd teagaisg am beoil duibh, 
 A clh'f h^gadh eifeachdach beothail 
 E 'shluagh ro'-orduicht' saor ghr^is. 
 
 Is mar a lionadh le eud thu 
 Mar shearraig nuadh bhiodh gu reubadh, 
 Air taobh aobhar an Ldigh sin, 
 A leighis creuchdan do chridh' 
 Thogadh fianuis gu treun leat. 
 An aghaidh teagaisg 's mi-bheusan 
 Chinn-iuil nan dall bha gun leir-sinn, 
 'S nan naimhdean geur a bh'aig los' 
 
 
94 MABHHBANK DO 
 
 Mar bacadh trdcair Mhic Dhd lad, 
 Riiin thu dhearbhadh 'sa sheuladh 
 Air dhoibh bhi trom fo'n an-aoibhinn 
 6ur sgrios-Mir dhoibh bu chrioch, 
 'S cha b'ann a mhkin le do bheul 
 A rinn thu 'chaismeachd sin eigheach^ 
 'S do bheatha sir chur an c^ill doibh 
 Gu'm b*aon bha ceusd thu le Criosd. 
 
 
 \ \ 
 
 V- I 
 
 i 
 
 7 ' 
 
 *S ni bha ghnk,th 'ga'do lednadh 
 
 Bhi faicinn rian an iuchd-treoraich, 
 
 An aghaidh 'n teagaisg 's an edlais 
 
 Air reachdaibh giormhor 'n ^rd-righ, 
 
 ^Sa toirt dearbhaidhean mor air, 
 
 A* chUii th'air gr^san lehobhah 
 
 'S an gnkth toirt fianuis 'sa cdmhdach, 
 
 Nach b'ionann beoil doibh is cridh* ; 
 
 Freumh gach uilc bhi fo'n chleoca 
 
 Gaol an airgiod bu mho leo, 
 
 Mar shaibhreas 's buaunachd a b'oirdheirc 
 
 Na masladh 's bron fo chuing Chriosd, 
 
 'San cleachdadh f^in air an doigh sin 
 
 'Se toirt na brt^ige da'n comhradh, 
 
 'Sa mhuiimtir eudmhor au comhnuidh 
 
 Fo lotaibh mora da'n trid. 
 
 'S ge d' bha dlomhanas sgriobhta 
 'Na do shealladh gach aon uair, 
 
DHOMHNUL MUNRO. 
 
 95 
 
 ii, 
 
 Air gach ni bh*anns an t-saoghal 
 
 De'n d'rinneadh iodhail do mheall, 
 
 A*B anil bhiodh t'anam fo ioghnadh 
 
 Ag amharc nitheanaibh timeil, 
 
 'S tu faicinn Ikmh fir do ghaoil annt' 
 
 O ! b'e do shlochaint gach am 
 
 Bhiodh tu sealbhachadh milseachd, 
 
 Anns an trdcair a' b'isle 
 
 'S ann a mheasadh a pris leat, 
 
 'Se luach na h-iobairt a bh^ann 
 
 'S ged bu gheall-daingnich iad daonnan 
 
 Dhuit-s' air lh,nachd t'Fhir-saoraidh 
 
 Timchioll-ghearrta bha do chridh' leo, 
 
 Gu dliith air Criosd o's do cheann. 
 
 ch, 
 
 rdheirc 
 osd, 
 
 in 
 
 lidh 
 
 *Nuair bii dluith' bhiodh do chomhradh 
 Air nithe talmhaidh no feolmhor, 
 Bha 'n earail naomh a thug Pol dhuit 
 An cleachdadh beb na do chridh, 
 Bhiodh do chainnt an deadh ordugh 
 Fo bhlas iir-labhraidh an cdmhnuidh, 
 Le salann grkis a chum fdghluim 
 'S cha b'aun gu connspaid no stri, 
 Bhiodh t- inntinn shuas ris a' ghldir sin 
 Air *n do dhaingnicheadh cbir dhuit ; 
 Liont' le iongantas sdlais 
 'S tu 'mealtuinn dbchais Ikn-chinnt, 
 
9ft 
 
 MAl;BIIRANN DO 
 
 i ' 
 
 Air na beaiinachdan mbra 
 Tha'n cocheangal siorriiidh na trbcaiv, 
 Tre'n mheasadh tlm leat ro birdheirc 
 Ach air mhodh sonraicht' ro fhaui\'. 
 
 Ge d' mheasadh aimsir diom-bnan leat 
 
 Mheasadh tim leat ro hiachmhor, 
 
 A chleachdadh dichioU a's cruadail 
 
 Air taobh an Uain fad do Ik, 
 
 Do shtochaint fein 'dheanamh suas ris 
 
 Cha b'e a mix-in bh'ort mar uallach, 
 
 Ach anmaibh ghrksmhor a sWuaigh-san 
 
 A thogail suas dha do ghnkth, 
 
 'S 6*n ghabh thu chuing air do ghuailibh 
 
 Gu dol tre dheuchainnean cruaidhe 
 
 B'e do chrioch mar f hear-cuairte, 
 
 Do thoradh suas a bhi fks 
 
 'S do shiiil a ghnkth togta suas ris, 
 
 An dtiil ri grks an krd- bhuachaill' 
 
 A chum do shaothair 'bhi buadhach, 
 
 Gu anmaibh truagh 'thoirt gu slkint' . 
 
 Bha thu truacanta bkigheil 
 
 Ris na braighdean bu trkilleiP, 
 
 A bhk 'nan ciomaich aig Sktan 
 
 'Gan cumail Ikidir fo dhaors', 
 
 'S t'innidh throcair Ikn grkdh dhoibh 
 
 Ge d' b'iad do naimhdean 's t'easckirdean 
 
DllOMHNUI. MUNBO. 
 
 B*e t'fhlordhtirac tre ghras doibh 
 
 Gu sealbhaiclit' slkiut' leo gach aon 
 
 A thaobh du chaoinihneis do d' chh,irdean 
 
 A bha tre Chriosd duit na'm brkithrean, 
 
 'S ann bha do mhaoth-chridh' gu Ikthail 
 
 Cur thairis Ikn doibh le gaol, 
 
 'S tu giidan iomhaidh an t'Slknuighear 
 
 Anns gach buaidh agus pkirt dhiot, 
 
 'S mdr a chile 'na d'f hkiltibh 
 
 Dheth 'naomhachd 5<luinn ro chaomh. 
 
 Vtxi 
 
 Fhuair thu neart 'na do gh5,irdean 
 Gu bhi gleachd ann an tkbhachd, 
 Fo na h-airm nach do dh'f hailnich 
 Rinn treun thu 's Ikidir fo d* cheann, 
 A chaidh a mach 's gach cruaidh chSs leat 
 An aghaidh armailt an nkmhaid 
 Air 'n tugadh buaidh fad do Ik leat, 
 Ge d' bha e ghnkth ort an geall 
 Ach fo cheannard do shlkinte 
 Bhrtith do naimhdean fo d' shh^iltibh 
 Is chuir thu'n ruaig anus gach blkr orr', 
 'S do chlaidheamh skitht' annt gu teann 
 Bhiodh amhladh m6r air feachd Shktain, 
 Ag ^isdeachd gleusaidh do chlkrsaich, 
 Is t'ioUach f huaimneach buaidh -Ikraich, 
 'N uair bhiodh an kirc 'na do champ. 
 
i 
 
 n\ 
 
 (ii- 
 
 MAQBURA17N DO 
 
 'S mar bha t'anmhuinueachd Ikthail 
 A' cur feiim air dr ghrks leat, 
 B'e do bheiis bhi fein-kicheil 
 Cia cho krd 's bbiodh do bhuaidh, 
 'S faire shbnraicht' a ghnkth ort 
 Nach deanta dimeas no t^ire, 
 An cor iosal air gras leat 
 Ach g'a krdachadh suas : 
 Cha b*ann le lochran a mhkin 
 A dh*imich Ddmhull tre'n f hksach, 
 Ach ola an c6mhnuidh o'n Iknachd 
 Nach do thrkigh fad do chuairt, 
 Tre f h^in-f hiosrachadh grksmhbr 
 'S trie a theagaisg thu chkch e, 
 Nach b'ann uatha Mn a bh'an sHiinte 
 Ach tre f heartaibh blath f nil an Uain . 
 
 Do sholus naomh rinn thu leanmhuinn 
 Le cogais mhaoth agus anmhunn, 
 Is t-inntin chaomh cho neo-mharbhanV 
 O's ceann na talmhuinn do ghnkth, 
 Fhuair thu'n saoghal na chealgair 
 Le bhrionnal baoth cho neo-earbsach, 
 'S gun chuir thu thaobh e le 'shalchar 
 Mar phlaosgaibh falamha gun stkth, 
 Bu ghaisgeach treun thu 'bha calma 
 An aghaidh sdisdeadh nan garbh-chath, 
 'S tu air do ghleusadh fo t-armachd 
 Uchd-^ididh 's ceann-bheairt na slkinV, 
 
DIIOMHNUL MUNRO. 
 
 Gach ni bh'aii cMigh air Hgrioa t'unma 
 Rinn thu cheusadh 'a a mharhhadh, 
 Is chlaoidh thu'ii fh^in toirt beul balbh dhi 
 Gn'n chomas labhraidh ach grks. 
 
 Blia do bhiiadhaibh 's do ghrh,saibh 
 
 A' co-chdrdadli gun f lih.illiim, 
 
 Ged bha'ii f heoil 's a gath skithfce 
 
 Le teachdair Sh5<taiii a'd dht^ igh, 
 
 B'f hior f hear-leanmhuinn air Paul thu 
 
 Fad do cliuairte tre'n f hksach, 
 
 'Giiilan uallach an klaich 
 
 Is curam gnkthaicht' an trend, 
 
 Bha'n ro-chiirani-san Ikthail 
 
 A' luidhe dluth rint mu t-airnibh, 
 
 Is eallach trom aigcathair-grkis ort 
 
 Far 'm bu ghnkth leat bhi treun, 
 
 'San Spiorad uchdmhacaich o'n kird ort 
 
 Aig eigheach suas ri d' naomh Abba, 
 
 Gu'n cunita suas iad 's gach gkbhadh 
 
 A chum's nach tkrladh dlioibh bend. 
 
 99 
 
 Thugadh gUocas a's ciall duit 
 
 A ghlacadh shionnach chum dionaidh, 
 
 Dearcan og nan crann-fiona 
 
 Mu'n rachadh 'n crionadh 's iad maoth, 
 
 Bha do phuincibh cho fior-ghlan 
 
 'S cho geur-rannsachail diomhair, 
 
 E2 
 
100 MARBHRANN DO 
 
 'S nach tugta fasgadh do Bhion leat 
 A bhacadh diadhachd le daors* ; 
 Is t'f haicill dlilth mar an coudna 
 Nach mhchto grh,s cia cho iosal, 
 A dh'f haodadh Satan le liontaibh 
 A chumail shios fo chruth gaoid, 
 Ach 'cinnail taic' ris le dian-spaini 
 An aghaidh innleaclid an diabhuil, 
 'S an t-ionmhas l^n blia o Dhia dhuit 
 Cuir bull air t'ian*tuis gu saor. 
 
 'N uair dh'f hosgladh suas duit gu tialaidh 
 Stdr na'm beannaclidan siorruidh, 
 'S a rinneadh stitibhard le Dia dliiot 
 A chum a riagliladh gu saor, • 
 Bhiodh pailteas l6iu do na ciocraich 
 Is uisge bed do na h-iotmhoir, 
 'S do na leontaibh sar-iocshlaint 
 A ghlanadh iorbhail gach gaoid, 
 Gach soitheach falamh bhiod lionta 
 Dheth'n ola a' dhioladh na fiachan, 
 'S cha bhiodh aon diubh nach riaraicht' 
 A nuas bho liontachd na maoin 
 Oir bha'n t-ionmhas ud siorruidh, 
 Is creidimh 'gabhail coimhlionaidh 
 Air na geall'aibh ion-mhiannuicht' ; 
 A cuan neo-chriochnuicht' a ghaoil. 
 
DUOMHNUli MUNBO. 
 
 Gheibhoadh lomnochduich tJideadh 
 
 Is balbhaiii foagladh am h6i\ aim, 
 
 *S lotan chridheachan reubta 
 
 Leighcas chrouciidan in ledn, 
 
 A 'noach bha caillto bhiodh deadh-sgeul air 
 
 Is ghoibhoadh anmhuinnoachd tr^ine, 
 
 '8a neach bha'ii dorchadas leirsiiin 
 
 Is laigse an euslaintich tredir 
 
 Ts luibhre a' glaiiadh o 'br^ino, 
 
 '8 gach cneidh-ghalair no encail 
 
 Is uisgibh lordain \hn ^ifeachd, 
 
 Gu'n toirt gu sge'imh mar bn choir, 
 
 Dh'f h^a Abana neo-spdiseil 
 
 '8 f huaradh Parphnr gun f heum dhoibh 
 
 Bnailt' le plkighean na h-Eiphit, 
 
 'San uillt nach faoidte led an oh 
 
 101 
 
 'S an uair a shileadh an driilchd ort 
 Bu treim an gloachdair thu 'g urnuigh, 
 '8 do chridh' teth cho maoth-bhriiite 
 'S tu tagradh dldth trkl an Uain, 
 T'innidh ghrkidh an geur-dhiirachd 
 Fo f hrasaibh blktli nan grks tiraich, 
 A' mealtunn Ikthaireachd a' ghniiise 
 la deatach tiiise a' del suas, 
 B'f heairde neart na caol-stimid' sin 
 Is b'f heairde taic na cuilc bhriiite, 
 
102 MA.RBHRANN DO 
 
 Toradh blk t'iobairt-clifibhraiclh 
 Dheth 'ii ola ungaidh a nuas 
 Gheibheadh doill an sabh-shul aim 
 Is bacaich leumnaich gu sunntach, 
 S rach' oigliean cadail o dhilsal 
 Is niairbh a' dhusgadh o'n suain. 
 
 Leis clio eolach sa dh'ilia^. tlm 
 
 Air fear-casaid nam brkithreaii, 
 
 Tha ri foireigneadh an alaich 
 
 'S gan toirt a ghn^tli leis a thaoibh, 
 
 Bha do mhaoth-cliridh' cho bkiafheil 
 
 'S gu'n rack' tu sios air a sgathsan, 
 
 Do'n doimhne g'an tearnadh 
 
 'San toirt o mhkig an droch aoin, 
 
 'Ga leantuinn fein air an skiltibh 
 
 A chum 'nam baideal a b'kirde. 
 
 Do chrutli cliosamhlachd Shktain 
 
 Ri obair grc^is anns na naoimh, 
 
 "Is curam mor ort mu'n tkrladh 
 
 Le Prionnsa Thiruis an krdain, 
 
 Gu'n sgriosta a h-aon diubh le hh» 
 
 An neo-thimchioll-ghearrt ann an cridh. 
 
 Nuar ghairmeadh t'anam do'n t-suaimhneas, 
 Dh'ullaicli h,rd-rigli nam buadli dhuit 
 Bu ghoirt crtdteacli an shiagli sin, 
 A bha mu'n cuairt ort a ghnkth 
 
DIIOMHNUL MUNltO 
 
 Bu f hrasacli deoir sir an gruaidhean, 
 
 'San cridhe leointe fo cliriiaidh-chks 
 
 Do thigh bu Bhbchime'n iiair sin, 
 
 Le gal nan triiaghan thii dh'f hkg, 
 
 'S cha b'ioghnadh mor ged bu chruaidhe, 
 
 Air fuil 's air feoil do thoirt uatha 
 
 Skr oid'-altrum cho hiachmhor 
 
 A thogail suas uath' cho trath, 
 
 'S ge d' b'aobhar bhroin e cho luath led 
 
 'Sa chaill lad comunn an uasail, 
 
 Bha caoimhneil carthannoch truasail 
 
 S' an ai iiaibh fuaighte ruit an grkdh. 
 
 103 
 
 Bha thu'd chobl":air gu fuasgladh 
 Air na bochdan fo thuairgneadh, 
 Bhiodh aig osnaich fo smuairin 
 Fo thuinn 's ini-shuaimhneas an sas, 
 B'iuchair-f hosglaidh bha buadhach 
 Air cor nam deoraidh 's nan truaghan 
 A bhiodh le Satan g'ani buaireadli 
 'S 'gan cur 's gach uair fo chruaidh-chks 
 Is iomadh eire a's uallach 
 A bhiodh ro throm air an guaihiibh, 
 O'n d'fiiuaicidli saois' iomadh nair leb 
 'N uair ghlaoidhte suas loat nan ainm, 
 Sa spealgta an cuibhreach gu luath dhiu 
 Fo ghiallaibh bkis bhidh Ikn-bhuaidh ac 
 
 %M 
 
 
104 MAllBHUANN DO 
 
 'S bhiadh cliti saor ghrkis a dol suas leb 
 Chum gloir krd-bhuachaill an slkinte . 
 
 Nuair thigeadh 'n \hn sin a niias ort 
 
 Gheibheadh peacaich iom'-ruaigte, 
 
 Fo dliiteadh cogais 's l^n uamhais 
 
 'S fo throm uallach a'a sgith, 
 
 Fois do'n inntinn thonn-luaisgte 
 
 Saorsa o gheimhlichibh cruaidhe, 
 
 *San Spiorad naomli gu treun buadhach 
 
 'Gan toirt gu suaimhiieas le sith, 
 
 'San cridhe rebit bha fo'n fhua r-dhealt 
 
 Thigeadh beb le crith-ghluasad, 
 
 Is anail bheOil Righ nan sluagh ort 
 
 A' teachd a nuas mar threuu ghaoith, 
 
 'S am fear bu treise 'se *n uachdar 
 
 Is creach an t-Sktain ga fuasgladh, 
 
 'S bhiodh cebl do ghkirdeach ais fuaimneach. 
 
 Toirt sgrios air chiain an droch-aoin. 
 
 mi 
 
 : 
 
 H 
 
 Fhuair thu gealladh ro kraidh 
 A choimlilionadh a'd' Ik dhuit, 
 Clann do chloinne fo krach 
 An t-soisgeil ghrksmhoir ri d' linn, 
 Righ nan uamhas 'nuair thkinig 
 Cha d' chuir e fuathas no sgkth ort, 
 Cha robh gath anns a' bhas dhuit 
 Ach gairm o kmhghar gu sith, 
 
DIIOMHNUL MUNRO. 
 
 106 
 
 Jh. 
 
 Thkinig aamhradh an kigh ort 
 
 Theich gach duibhre agus sgkile, 
 
 'S cha tig oidhche gu brkch 6rt 
 
 Do sholus Ikn bidh a chaoidh, 
 
 Dh' fhh/g thu Senir 's Amana 
 
 'S gach lebmhan's bt^isd a bha tkmh aiint 
 
 Do bheinn a mhirr is ttiis aloes 
 
 Thug Aingle thu'n Ikthair an Kigh. 
 
 'S ged tha do chomhar air f hahnh' cha' 
 
 Shios fo f hbidean na talmhiiinn, 
 
 Tha t-f hianuis beb gu bith-labhraidh 
 
 Ris na h-aingidh 'san t-saoghal, 
 
 'S mar tig grks orr' ri aimsir 
 
 'Gan toirt bed tre'n ath-ghineamhuinn 
 
 Clii iad Domhul ge d d' h'f halbh e, 
 
 A' teachd an armailt nan naomh 
 
 A nuas o nfeamh chum a dhearbhadh, 
 
 Nach breug no sgleb bha na shean* chas 
 
 'Sa chur Amen ri binn-damnaidh, 
 
 An dream a dhearmaid an saors', 
 
 A dhionnsuidh le'ir-sgrios d'an anmaibh 
 
 Gu ifrinn-theinteach g'an tearbadh, 
 
 Gu cuan neo-chriochnach gu'n tean' caa 
 
 Do dh'ionmhas feirge nach trkigh. 
 
 il 
 
 'S sin an t-kit am bi a ghairstinn 
 Anns na lasraichean feirge, 
 
.1 t ' 
 
 106 MAUBIIKANN DO 
 
 Is gath na cogaia g'an teirbheart 
 
 'S Deimhnibh foireigneach g'an crkdh, 
 
 'N kmliiimi-ghoilteach is deirge, 
 
 Is tonn air tlionn a sior ghainii dhoibh 
 
 Air peanaa peacaidh ni's gairge, 
 
 'Sa dol an gairbhead gach trkth 
 
 O'n chiiir iad ciil ri san tairgse, 
 
 Bidh teas na furneis nis seirbhe 
 
 'Sa deatach smuidreach bidh doirbh dhoibli 
 
 Gun ddil ri teanacaa gii brkth, 
 
 'S ma mheas iad Domhul air mhearachainn 
 
 'Nuair chiiir e'n ceill doibh an amaladh, 
 
 Innsidh siorruidlieachd d'an anamaibh 
 
 Gu'r iad gu dearbh' a blia baoth. 
 
 Acli'n km bhi tional an iarmaid 
 
 A ghineadh I'esan an Criosda, 
 
 Na shaothair-ghrkidli anns an f hionlios 
 
 Tre fheartaibh siol-chur nan grks, 
 
 'Sa tht^id an gairm-san gii fialaidh 
 
 G'an togail suas anns na neulaibh 
 
 An codhail ard-righ na siochaint 
 
 An culaidh chiataich gun sal, 
 
 'Sa sheasas Domhul 'na f hianuis 
 
 Air ceann a shliochd nan cruth-fiorghlan 
 
 Na thrusgan maiseach geal sgiamhach, 
 
 Le gntiis gun f liiamh ach gean-graidh 
 
DHOMHNUL MUNBO. 
 
 'San Glaodh e*ii kird le beul llonta, 
 Feuch mis' sa chlann 'thug Dia dhomh 
 A' mhealtuinn s6lais ion-mhiannuicht', 
 An tobair shiorruidh nach traigh, 
 
 O'n f huair iad fois ann an Criosda 
 Le'n chuir iad dbchas 'na iobairt 
 Tre chreidimh hed air fuil phiiscil, 
 Bhiodh dhoibh mar ioc-slkint' an slkint' 
 Air dhoibh bhi 'g osnaich gu h-iosal, 
 Bha corp a bhkis dhoibh na Phriosan 
 'S ge d bha gleachd ris na phian doibh 
 Bha suaimhneas sior'uidh do'n ghrkdh, 
 B'e Bud an sblas a lion iad 
 An dtiil an cbmhnuidh Ikn mhiann air, 
 'S nuair thig c6-lkmh an triall dhoibh 
 'S iad Ikn choimhlionta na Ikthair, 
 Bithidh aobhar gldraich air Dia ac' 
 Feadh linn nan linntibh gu siorruidh, 
 Gu'n ghairmeadh Domhul g'an spionadh 
 A mach a liontan a hhkis. 
 
 107 
 
 Ach tha thu nis anns na neamhan 
 Le d chlkrsaich bir air iir-ghleusadh, 
 'S cha lagaich fuaim a cuid t^udan 
 O sheinn laoidh ^ibhinn an CJain, 
 Cha chuir sruth Bhabiloin ^is ort 
 O sheinn air gloir nan Ikithean^r^ite, 
 
•*■ 
 
 I 
 
 111 
 
 108; MARBHUANN DO 
 
 Ohriochiiuicli brdn buthaibh Ch^dair, 
 'S cha'n i tir Mhesech do chuairt, 
 Acli ionad cdmhnuidh au De aiu 
 A rinn le 'ghlbir do Ih-ii-^ideadh, 
 Clia tig sgleb air do leirsinn 
 'S cha'n f haicear deur air do ghruaidh, 
 Is gearain crkiteach fo dheuchainii 
 Cha tig gu brkch o do bheul ann, 
 Ach sonas Iknachd nach tr^ig thu 
 Le Aingle treun ort mu'n cuairt. 
 
 'S neo-f hoirfeachd an trkthsa 
 Tha mar easbhuidli a mhkin ort, 
 Nach robh Diomhair an t-Sl^nuighear 
 'Na iomlAineachd leat shuas, 
 Ach 'na km thig an \k sin 
 'S nach bi easbhuidh no fkilinn, 
 Air bhuill-ean dheth lh,nachd 
 Nuair thig an t'krd-Righ a nuas, 
 Bidh au cuirp mar ghlaine a' dearsadh 
 Air a ghlanadh 'san amhuinn, 
 'Sa'n loisgear suas na h-eas-ckirdean 
 Le'n d'rinneadh tkir air an Uan, 
 'S bidh an anma geal a sir dhealradh 
 'San com cho cuimte san aon nkdur, 
 An aonachd ghlbrmhor ro khiinn 
 Nach sgar am bks gu bith-bhuan. 
 
DIIOMHNUL MUNRO. 
 
 109 1 
 
 Ach tha sinue air ar fkgail 
 As do dheigh anns an f haaach, 
 A dol fo bhrbn tre ghleann-Bhkca 
 'Sa Dh^ bi ghnkth air ar stiuir, 
 \S lion do thobraichean Iku dhuinn 
 Slochdaibh diouach neo-thrkighte, 
 'S thor dhuinn ciochan bhioa slainteil 
 Mu'n teid sinn bks leis a ghruid, 
 Thoir sinn beb le t'ilr-ghrasaibh 
 'S daingnich cbir dhuinn na t'f hkbhar, 
 'S uliaich Ion dhuinn g'ar n'krach 
 'S bi f^in a ghnkth aig ar btiird 
 Thoir dhinn innealaibh-tkir'nidh 
 A chum gu'n debthlair ar skth leiun, 
 Do ionmhas solais na Iknachd 
 Tha'n cliabh an t-Slanuighear chiuin. 
 
 Cum bho dhiou u na tairbh sinn 
 Oir tha'n buireich a' seinn ruinn, 
 'S dion fo'd sgkil sinn o ghairbhinn 
 Droch cuideachd choirbte a mhi-riiin, 
 Dean ro chinnteach do ghairm dhuinn 
 Sgeaduich diongmhalt' f o t-airm sinn, 
 'S dean dhinn saighdearan eirmseach 
 Is aimsir dhoirbh oirnn teach d dliith, 
 Dion o chlosaich a' mhairbh sinn 
 'S dion o thrombaid na foirm sinn, 
 
 i 
 
 ** SI 
 
^: 
 
 
 110 MABBHBAKK DO DHOMHKUL HUNBO. 
 
 Na biodh t*f hacal gun tairbhe 
 Ach ro shoirbheasach dhuinn 
 Na fkg air cladach na failbh' sinn 
 Thoir fo sgkil nan craobh-pailme sinn, 
 'S bi na d' dhion o gach stoirm dhuinn 
 Is neul na feirge o's ar ceann. 
 
 t^. 
 
AM MELLENIUM. 
 
 ID 
 
v. J 
 
 AM MELLKNIUM, 
 
 I. 
 
 A CHoisiCHE bi treiin, 
 Ged tha geur aire ort, 
 Chionn mar chasaibh eild, 
 Nach robh do cheum farsuiiig, 
 'S mdr an comhar' slkint' 
 Ciocras bhi 'sa cli^il ; 
 ■ S Joseph cho Ikn bkigh ; 
 <xu sh,sachadli t'acrais : 
 Rach an sks ann 's tagair ; 
 'S cuir na Ikthair na th' agad 
 'S feuch nach ceil thu ckil 
 Glaoidh gn h-h,rd is abair : — 
 
 '^1 
 
 
 
 a ^ j 
 
 1 \: 
 
 ill 
 hi 
 
114 
 
 ▲M MILLENNIUM. 
 
 I I 
 
 II. 
 
 Tha mi tiirsach tinn 
 Tha mi sgith dochart, 
 'S ceangal air mo bhuill 
 'S cha dean mi coiseachd ; 
 Mallachd feadh gach linn 
 Air na h-uilu a mhill : 
 M' anam 's mi gun chlith 
 ^S mi ri sior osnaich, 
 Thug iad spuill is creach dhiom 
 'S dli' f hh.g iad mi Uin airtneil, 
 Thi thuii-t 's ledir mo ghrka 
 Their mi 'n h-ird* tharta. 
 
 III. 
 
 Thug e sud dhuit sgriobht 
 Ann an tri facail, 
 Thusa grha IS MI ; 
 Beatha 's brigh h, cho-chearigail, 
 Fhireantachd a chaoidh 
 Do chiil-taic' *s do shitii, 
 Chuir do n^mh fo chia 
 Bheir lils cri a's chas dhuit, 
 Thug thar Sustain feachd dhuit 
 Bhrtith fo shkil le neart e, 
 'N aghaidh thuiltean b^ 
 Thog ehi ^irde bratach. 
 
AM MFT.LENIUM 
 
 116 
 
 IT. 
 
 <led tha full as feoil, 
 Ri gr^ beb a' gloachdadh, 
 Trie 'gad' chur fo bhrdn 
 Dh'f hh-g thu looiiit as nieata ; 
 Ni a chumhauhd inhr 
 T'aiimhuiniieachd gun treOir, 
 Chumail suas ri d' bheb 
 Bho gach sgle6 as scachran, 
 'S gheibh thu I611 o 'f hacal 
 Fad do chuairt as t'astair, 
 Gu'n ruig thu fadhedidh, 
 A chum glbire dhachaidh. 
 
 V. 
 
 Biodh do chreidimh Ikidir 
 
 'S gu brkch na fannaich, 
 
 Buainidh tu mar fkilnich thu, 
 
 Sud an gealladh 
 
 Ctim agad na th5<rr thu, 
 
 'S dean f^um aig cathair grkia de 
 
 'S thig ort a nuas o'n ^ird* ; 
 
 Ni's fekirde t'anam 
 
 Biodh t^ilrnuigh 's do ghearan, 
 
 An ckraid ri faire 
 
 *S an co-pairt ri grkdh ; 
 
 Do'n t-Slknuighear bheannuicht. 
 
 P 
 
 m 
 
116 
 
 AM MELLENIUM. 
 
 ;4 
 
 t J 
 
 VI. 
 
 Na biodh geilt no sg^th ort 
 
 Gil dol dha'n goire, 
 
 'S e Boas t'f hear-dkimh 
 
 'S til threubh Elimelich ; 
 
 Se bheir dhuit corran fiaclach 
 
 Gu dlbghaibh 'leagadh sios leis, 
 
 Gu beathachaidh luchd-dioghluim 
 
 Nan diaaan foghair, 
 
 'S digin dhuit do ghreimibh 
 
 'San f hion-gheur a thiimadh, 
 
 Ni bhios dhuit ro-f heumail 
 
 Gn geurachaidh do ghoile. 
 
 VII. 
 
 Cha ruig thu leas bhi diuid, 
 'S dliith dhuit e mar charaid 
 'Se t' Athair e an tus ; 
 Trid na h-ilr blireith f hallain 
 T'fhear-pbsd nach cuir riut ciiL, 
 T'f hear-tagraidh sa chiiirt 
 'S dkna a dh'f haodas tii, 
 Dol dh'ionnsuidh na cathrach 
 'Se do bhrkthair barraicht' ; 
 T'urras Ikidir daingean 
 'S do bhreitheamh nach dit 
 'Thu chaoidh le binn-sgaraidh. 
 
AM MELLKNIl'M. 
 
 117 
 
 f I 
 
 VllJ. 
 
 O'n tliusr « (Uiuit e fein 
 
 Gil leir leis i<ach beanrjaclid. 
 
 Air talamh 's air neamh 
 
 Air son ere as anain ; 
 
 Ciod bhios ovt mar eis 
 
 'S e 'g radh riiit Ttacli treig, 
 
 Le focal a bheil 
 
 Ga sheulachadh dairigean, 
 
 Bheir creidiiiih e ceangailt' 
 
 Ann am b^mntaibh geallaidh, 
 
 Gu sliebmraichibh fein, 
 
 'S ciiiridh 'n f heiad ud gean ort. 
 
 'S bii nijiiachd dream d'an gfcidh e 
 
 Mar cheile falaicht', 
 
 Dh'f haodas dol 'na latliair 
 
 Le dflnachd anjim, 
 
 Ag imeachd tre'n f hasaich 
 
 An taice ri threim-ghairdean 
 
 'S e dli'f huasglas as gach cks iad 
 
 A thig na'n caraibh, 
 
 Ge nkr leis 'n aobhar ghearain 
 
 Ni do ch^ch nach aithne 
 
 Bheir e pog le failt dhoibh ; 
 
 'S bidh boladh grh-is d'a anail. 
 
118 
 
 AM MKLLENIUM. 
 
 X. 
 
 'S truagh nach robh mo glirkdh 
 
 Anns an ionad fhalaicht': 
 
 Linnigte rim' h,irnibh* 
 
 'Sa ikmh 'nam aiiam, 
 
 Gu peacadh mo nh,duir 
 
 'S gach gaoid a ta na plkigh dho' 
 
 A dh'f hkg gu tinn fo chkdh mi, 
 
 liin kmhghair 's carraid, 
 
 Uam an tiomchioll-ghearradh 
 
 'S m'aonachd ris a' ceangal ; 
 
 Spiorad naomh nan grhs 
 
 Bhi 'gam 'kiteachadh air talamh. 
 
 XI. 
 
 O ! nach ann tha'n druidheachd 
 Air daoine dalla, 
 Nach sealladh 'na aodann 
 Gu gabhail aithn air, 
 Fkgaidh sud fo dhaors' iad 
 Mar bhruid aig dia an t-sao'il, 
 Ged ghairmeir iad gu saorsa 
 Chh.idh daor a cheaimach ; 
 'S uamhasach an sealladh 
 Uaith 'n uair the id an sgaradh, 
 Dh'ionnsuidh leir-sgrios siorrui' 
 chomunn Dhia 's nan aingeal. 
 
 i * 
 
AM MELLENITJM. 
 
 XII. 
 
 119 
 
 S uamhassach gu siormidh 
 
 A bhios am peanas, 
 
 Anns an t-slochd gun iochdar 
 
 A' gul 's a' gearan, 
 
 'Sa giosganaich f hiacal 
 
 Gn brkch a measg nan diabhol, 
 
 Gun f huasgladh on geur-phiantan 
 
 A bhios do-labhairt ; 
 
 Teine ifrinn 'na lasair 
 
 'San cogais gan agairt, 
 
 'S fad linntibh nan saoghal, 
 
 Cha'n f haod iad teachd a mach m.. 
 
 XIII. 
 
 ! nach gabh sibh iompaidh 
 
 Le curam anam, 
 
 'S am bks a' tighin dltith dhuibh 
 
 Mar dean sibh cabhag, 
 
 Fhad's tha ghairm nar chiasaibh 
 
 Nach ^isdeadh sibh gu luath ris, 
 
 'Sa thrdcair cho Ikn truais dhuibh 
 
 Tha buan is maireann 
 
 'S leaghaidh 'ghaol 'tha tairis, 
 
 Cridh' tha cruaidh mar charraig 
 
 Thugadh buaidh air sluagh leis, 
 
 A bha cho truagh roibh cheana. 
 
 F8 
 
 "i i 
 
 iri 
 
 i: 
 
 Hi 
 
 i 
 
 ,j-''"f: 
 

 
 \ 
 
 
 1 
 
 t i 
 
 I 
 
 
 fi 
 
 I \ 
 
 :\ 
 
 120 
 
 AM MELLENIUM. 
 
 XIV. 
 
 'S iongantach an speis 
 
 Thug Mac Dhe da leannan, 
 
 Chuir a gaol e 'n digin 
 
 Gn teaclid g'a ceannach ; 
 
 Nuair dh'f hh,g e glbir na neamhan 
 
 Do phiaiitan ifrinn leiim e, 
 
 N i dhoirt mar thuil gu gdur air 
 
 'S gu le'ir a mallachd, 
 
 Churn an rdite a cheangal 
 
 Pbsd ris fein gu daingean, 
 
 'S cha'n ioghnadh a h-aoibhneas 
 
 Bhi saibhir aig a bhainis. 
 
 XV. 
 
 Cha b'e *cuid maoin no saibhreis 
 
 A thug a tlilachd dhi, 
 
 Cha b'e h-inbh no h-oighreachd 
 
 No loinn a pearsa, 
 
 Cha b'e dreach a h-eudainn 
 
 No'n teist 'bha air a beusaibh, 
 
 As cha b'e clid a cdille 
 
 No sgdimh a maise, 
 
 Ach grkdh 'bha do cheannuicht, 
 
 Nach cualas a shamhuil, 
 
 Thaobh a dhoimhne is kird', 
 
 Oridhe nkdurr cha ghabh aithn air. 
 
 I i 
 
AM MELLElflDM, 
 
 121 
 
 XVI. 
 
 'S gradh os ceann gach cainnte 
 A bh'ann gii beachdaidh, 
 Cha ruig eblas ainglean 
 Air dol a steach arm, 
 Gaol siomiidh bha do-raiinsaicht 
 Neo-chriochnuiclit gun cheann air, 
 A raiiiig air na h-aiugidh 
 'Nam braighdibh i)eacach ; 
 'S grkdh iiacli gabhadh casg e 
 Thug o dhaors air ais iad 
 Dh'ionnsuidh sith do-labhruidh, 
 Ri Dia 's e'n daingneach neart'or. 
 
 l^ 
 
 XVII. 
 
 Grkdh iougaiitach d'a-rireadh 
 
 Thug Criosd d'a leannan, 
 
 Fhuair e i 'na striopaich 
 
 lAn mi-chliu as Sgannail ; 
 
 'N cuibhreach fo bhinn-ditidli 
 
 Na ban-mhortair sa phriosan, 
 
 Gu'n d'leig e fein fa sgaoil i 
 
 'S bu daor dha h-anam, 
 
 Aice cha robh tochradh 
 
 'S ann 'dh'ioc e gu goirt e, 
 
 'S i gun ghr^dh ach naimhdeas, 
 
 Gu'n cheannsuich e a droch-bheart. 
 
 r 
 t 'I 
 
i 
 
 n i 
 
 f 
 
 \ 
 
 ' n 
 
 122 
 
 AM MELLENIUM. 
 
 XVIII. 
 
 'Se 'thug an gaol nach treig e, 
 
 D'a cheile caidreach, 
 
 Ri 'glaodh rinn e eisdeachd, 
 
 'S gacli ^igin 's airce, 
 
 'G itealaich air sgiathaibh. 
 
 Na gaoith go toirt a d^uchainn, 
 
 As lub e fos na neamhan, 
 
 'S air cherub mharcaich, 
 
 Dorchadas 's du-aigean, 
 
 Chnir e sios fo 'chasaibh, 
 
 'S chriothnuich sleibhte indra 
 
 Roimh 'ghloir nuair leig e'faicinn. 
 
 XIX. 
 
 'Nuair thainig e o Edom 
 
 Le 'chulaidh dhaithte, 
 
 'Se sgikmhach na eideadh 
 
 Mar thr^un-f hear neartmhor, 
 
 Tighin seachad le cruinn-l^umaibh 
 
 Air tulaichibh a h-^uceart, 
 
 Is tarsuing le buaidh-thr^ubhaich 
 
 Air sldibhtibh peacaidh, 
 
 Fhuil na braonaibh frasach 
 
 Shruth troimh'n aodann mhaiseach 
 
 An t-amar fion na aonar, 
 
 Mar laoch 'nuair rinn e 'ahaltairt» 
 
 [, il 
 
AM MELLENIUM. 
 
 123 
 
 XX. 
 
 Sgiamhach air na sldibhtibh 
 
 Tha c^um a chasaibh, 
 
 Mar theachdair an deadh-sgt^il 
 
 Tha 'g eubhach caismeachd, 
 
 An t-soisgeil da cli^ile 
 
 *Bheir ona gu'm briosg Mum i, 
 
 *Sa lionas i le aoibhneas 
 
 Nach mill ^m peacadh, 
 
 'S mor a bhios a h-aiteas 
 
 Sa \hn mhiann ga mhealtuinn, 
 
 Cuartaichte ]hn solais 
 
 Na gloir 'tha aic' fo bhrataich. 
 
 XXI. 
 
 'S iongantas air neamh i 
 Do r^ir an taisbein, 
 Sgeaduicht' leis a ghrein 
 Flmair i 'n re fo 'casaibh ; 
 Ged 'bha tiiil na beisde 
 Ga riiagadh 's i na h-digin, 
 Ghrad shluig na talamh fein i 
 Na bhenl gn h-aith-ghearr, 
 'N uair bu mho 'bha a h-airce 
 'S ann bu dluithe bha 'h-asaid, 
 An drh,gon cha d'thug buaidh, 
 Phronn an t-Uan a chlaigean. 
 
i 
 
 5 
 
 i| 
 
 II i I :l 
 
 1 
 
 \ \ 1 
 
 1 
 
 i ^ 
 
 1 
 
 1 .' 
 
 1 
 
 1 ' 
 
 'it 
 
 121 
 
 AM MKLLKNIDM. 
 
 XXI 1. 
 
 Acli () I nach sinii tlia ft^uinach 
 A iiis air cveidimh, 
 Gu'in faigh sinn siiiii feiii 
 Leis a glirein ud s;j;eadiiicht ; 
 Fireantachd Mliic Dlie 'bin 
 Mar thriisgan a cuir sgeimh oirim 
 A dli'i hkgadh sinn geal gM-ghlan 
 Gun smal gun phreasadh, 
 Na'm bu le ^.i an deise ud 
 Ged' rinn daoine sgeig dirnn, 
 Glieibhte sinn mar laochraidh, 
 Os ceann an t-saoghail seasmhach. 
 
 XXIII. 
 
 Ged' tha sinn fo ^mhghar 
 
 A nis 's ro dhuilich ; 
 
 'S luchd teagaisg gii'n ghrks 
 
 Air teachd oirnn ga b'oil leiiin, 
 
 Tha gealladh dhuinn nach fkgair 
 
 Fo chiiing sinn aig Itic Ph,troin, 
 
 Oir thig ar saors' o'n airde 
 
 Le slkint as sonas, 
 
 Thk ar 'Buachaill gaisgeil, 
 
 'S bheir e buaidh a mach dhuinn 
 
 'S leis ft^in ar coir fuasglaidh, 
 
 O'n.daorsa chruaidh air teac oirnn. 
 
AM MKLLENIUM. 
 
 \2f> 
 
 XXIV. 
 
 ^S feitheainaid gii ciallach 
 
 A nie car tamiiill, 
 
 G(i8 an d'thig coimhlioiiadh 
 
 Dhninn air a ghealladh, 
 
 'S nach bi cieir an-diadhaidh 
 
 Lc aimoart (Mrnn a riagliJadh, 
 
 Oir gheibh sinn fuasgladli fiorghlan 
 
 Ki'n fhiach dhuiini I'aiitriiun, 
 
 Tiia'ii t-aiii niiuu a teaniiadU 
 
 Faisg air laimh le cabhaig, 
 
 \S theid cinii-iiiil na'n dall 
 
 A mach o'r ckmp a sgaradh. 
 
 XXV. 
 
 Tha sinn fann le stri 
 Sgith 's a gabhail fadachd, 
 Gu8 am faigh sinn sith 
 Le libhrigeadh farsuing ; 
 'S ar cridheachan gu miannach 
 'S a plosgartaich le ciocras, 
 Ag iarriiidh saors o'n diabhol 
 *S o fhiaclaibh casgraidh, 
 Fois o 'shaighdean sgaiteach 
 Saors o gheimlilibh peacaidh, 
 'S ar n-anma fo ghenr iota 
 , Tliriath nach leag thn dealt oim 
 
126 
 
 AM MELLENIUM. 
 
 XXVI. 
 
 11 A 1 
 
 :il 
 
 Cha do dhniid thii trocair 
 
 Suas a'd chorruich, 
 
 Gu'n bochdan an 6traich 
 
 A thoirt gu sonas, 
 
 'S fireantachd lehobhah 
 
 'N uair 'shaoras e na deoiridh, 
 
 *Bha'm braighdeanas gu bronach 
 
 Tre dhortadh fhala, 
 
 Gu'n chaochladh air ouair 
 
 Am firinn no'n cothrom, 
 
 Tha'n ceartas Ikn riaruicht* 
 
 An lagh 's a mhiann Ian toilicht\ 
 
 XXVII. 
 
 Deanadh claim a chilmhnant 
 Si'r tirnuigh 's faire, 
 'S tagradh iad gu diiith ris 
 Air son a glieallaidh, 
 Gun chid 'thoirt do'n suilibh 
 Gu'm faic iad gloir Jerusalem ; 
 A sgaoileadh feadh gach dh' cha 
 'S na cliti air talamh, 
 Gus am brist a mach dhi' 
 Fireantachd ro unhaiseach ; 
 Bhios mar sholus dealrach 
 S a slkinte mar Idus lasrach. 
 
 
AM MELLENITTM. 
 
 .r, r. 
 
 XXVIII. 
 
 'S gheibh a ch^ile a c6ir-bhreith 
 A dheoin no a dh'ain deoiii, 
 Bheir an Righ a torachd 
 A mach le 'lannaibh, 
 Leis gach ait' a lionadh 
 Le corpaibh luchd-an-riaghlaidh. 
 A sh^niich i gu h-iosal 
 'S bha dian gu 'casgairt ; 
 Eisdidh e r' a h-athchuing 
 'S theid a saors 'thoirt seachad, 
 Ged' bhiodh full an-diadhach 
 Cho krd ri srian na'n eachaibh. 
 
 
 XXIX. 
 
 Tha diiilleach na craoibh fhige 
 
 Aig innse mar theachdair', 
 
 (tu bheil samhradh siochail 
 
 A tighin am fagus, 
 
 Sa'm bi gloir is rioghachd 
 
 An t-soisgeal a craobh-sgaoileadh, 
 
 A mach air feadh an t-saoghail 
 
 Gu chriochaibh f arsuing, 
 
 Cha chum naimhdean bacadh 
 
 No feachd Shatain casg air, 
 
 Aig Criosd bidh buaidh Ikraich 
 
 Air raoin gach blair as batail. 
 
 G 
 
128 
 
 AM MELLENIUM. 
 
 XXX. 
 
 Bn ghlormhor a iii learn. 
 
 A bhi 'ga fhaicinn, 
 
 Air ceann a dheich miltibh 
 
 'S mi 'bhi fo bhrata'ch, 
 
 Le'n claidheainh air a liobhadh 
 
 'S an saighdibli le'n geur-rinnibh 
 
 'Toirt buaidh air dia an t-saoghail, 
 
 Le sgribb 'ga chreachadh 
 
 Carbaid theine as eachaibh 
 
 Cuartachadh ar feachdiabh, 
 
 'S armailtibli do ainglibh 
 
 Mu 'r c^mp mar theine laarach. 
 
 XXXI. 
 
 'N uair theid an Ceann-armailt 
 
 A mach air toiseach, 
 
 Eideir iad fo 'n armaibh 
 
 Na 'n carbaid cliogaidh 
 
 Sgeaduichte le ceann -bheairt, 
 
 Le'n sgiath 3 le'n sieagh s le'n taraid 
 
 A naimhdeaii th^id air bhall-chrith 
 
 Le farbhas romhpa, 
 
 'S leomhant iad na'n coslaia 
 
 Uamhasach fo'n clogaid, 
 
 Cuiridh glbir an gnilise 
 
 G^ur mhuiseag air luchd-drochbheairt. 
 
AM MELLENIUM. 
 
 120 
 
 XXXII. 
 
 'S glormhor am feaclid righ iad 
 
 Air raoin ri'm faicinn, 
 
 'N uair a th«^id gach aon diubh 
 
 Fo'n Rcgemental ; 
 
 Le'n claidheamb dJi-fhaobhair 
 
 Slioa crioslaichte le firiun, 
 
 'S iichd-eididh an fliior ionracais 
 
 'S laoicli nach meata iad, 
 
 Tha'n ceann-feadlma gaisgoil 
 
 Air each-geal a marcacbd, 
 
 'S dileas agus fior e 
 
 Oil 'bbriathran thoir:, gu teach dhoibh. 
 
 XXXIII. 
 
 Na Ikgaicheadh ar lh,inhan 
 
 A iiis le gealtachd ; 
 
 Ged' bliiodh fearg an drkgoin 
 
 Le rh-s a' lasadh : 
 
 Ged' bhe'ucadh e gu Ikidir 
 
 Le ainneart gu ro-dhkna, 
 
 'S e feuchainn co na th arias dha 
 
 An trktli's a ghlacadh, 
 
 'S fios dha fein gur faisg air 
 
 Am a chur 's na glasaibh, 
 
 'Sa'n ceanglair gu teann e 
 
 Gu'n chomas feall a chleachdadh. 
 
fe i 
 
 I I 
 
 130 
 
 AM MELLENITJM. 
 
 XXXIV. 
 
 Na'm faicinn e 's na geimhlibh 
 
 S aim learn a b'ait e, 
 Ceangailt leis an t-slabhruidli 
 Sa'n t-slochd gun aigeal, 
 'S mo chasan a bhi stampadh 
 Air miiinealaibh mo naimhde^ 
 As m'anam a si'r dhannsa 
 Neo-fhann gun airtneal ; 
 'S Emanuel na'm beannachd 
 Faigliinn glbir o'n talamh, 
 Is uil luchd-kitich 
 A seinn le Iknachd anam. 
 
 
 f '1 
 
 XXXV. 
 
 Ach tha'n t'km a luathacha' 
 
 'S cha dean e maille, 
 
 Gus am faigh sinn buaidh air 
 
 Le fuasgladh ealamh, 
 
 'S gach rigli chuir losa suarrach 
 
 Sa spealg a chuing da'n guailnibh 
 
 Sa thaiabein da naomh-shluaghsan 
 
 Geur fhuath 'bha uimheil ; 
 
 Cuiridh Triath na'm feartaibh 
 
 Sios iad na'n stbl chas dha, 
 
 'S nairahdean a chruinn-ch^usaidh 
 
 Nach d'thugadh g^ill da f hacal. 
 
 ■ twwwiiWM ^11,1 
 
 ) W W»" " ' *WW « IJWM l 
 
AM MELLENIUM. 
 
 131; 
 
 1 , ' 
 
 XXXVl. 
 
 Theicl prionnsachan 'chinu-lkidir 
 Gu tkir as masladh, • 
 
 'S uachdarain an krdain 
 On Ihr a shaltairt ; 
 ^S tilgear sios am Pkp' 
 Le 'chiiid Easbuigibh gun ghrks, 
 'S fkth'n eagail gu'm bi kireamh . 
 Gheibh bks gun sagairt, 
 'S th^id a ChMir a sgkpadh 
 'S druidear beiil na'm madadli 
 'S cha bhi aon a 'g eisdeaclid, 
 Luchd-r^ubainn no luchd-gadachd. 
 
 xxxvii. 
 
 'S e'nis an seathamh Ik dhuinn 
 
 'S na bitheamaid Ikpach, 
 
 'Dh'ullachadh do'n t-sk,baid 
 
 'Bhios air an t-seachdamh ; 
 
 Gu Bibbaill chur's gach cknain 
 
 Ts ch-innt 'tlia fo na h-krdaibh, 
 
 Ga'n pgaoileac'.h feadh gacli cearnuldh , 
 
 Do'n f hasach thartmhor, 
 
 Chiim tre ghrks an f hacail 
 
 'S le ^ud blh. na'n teachdair, 
 
 Gu 'm bi rilm is kite 
 
 Do'n l^n a ta ri teachd oimn. 
 
 I 
 
i S- 
 
 132 
 
 AM MELLENIUM. 
 
 XXXVIII. 
 
 Tha mile iia sh-mhchair 
 
 A nis air teachd oirnii, 
 
 lubile na slh,intQ 
 
 Ki tighin am faie^g oivnii, 
 
 Sa'm bi glbir an Ard-Righ 
 
 A' comhdachadh gacli cekriiuidh, 
 
 'S a lionadh gach tir fhh,sail 
 
 A bha gu'n tkisbean, 
 
 'S lionaidh grksaibh pailte 
 
 'N cridh' le gradh ro laiste, 
 
 A' sdinii gu binn *nan dh-nnsadh 
 
 Air cliu saor-ghrkis le h-aiteas. 
 
 XXXIX. 
 
 'S th^id gach cridhe bha calma 
 
 Gu dealbh gach droch-bheairt, 
 
 A sgoltadh na sgealbaibh 
 
 Gu'n anma a chosnadh, 
 
 'S leaghair iad le aithreachas 
 
 'S le gaol do'n Uan a mharbhadh 
 
 A dhbirt dhoibh f huil gu'n teancadh 
 
 O'n f hearg bha goirt dha, 
 
 'S cuiridh e gu sdcair 
 
 loc-shlkinte ri'n lotaibh, 
 
 'Ghlanas iad o'n salchar 
 
 A bha ro shearbh r'a nochdadh. 
 
AM MFLLENIUM. 
 
 133 
 
 XL. 
 
 '8 cha bhi sannt no favmad 
 
 Nach d'tht^id a dhochann, 
 
 'S cha chlnimiear fear-feargach 
 
 A bhios ri trodan ; 
 
 'S th^id an f hein na balbhan 
 
 'S cha'n ^isdear ra ciiid ana-glbir, 
 
 Oir gheibh i buille mharbhtach 
 
 Bheir searg is clos orr', 
 
 'S theid gach krdan 's sodal 
 
 Suas le tair a clirochadh, 
 
 Sgriosar gaoid gach an-meinn 
 
 As cealg theid a troimh-lotath. 
 
 XLI. 
 
 'S bidh bilean na'm balbhan 
 
 An sin ga'm fosgladh, 
 
 'S le'n teangaibh binn labhrar 
 
 Gu'n cheilg na'm focail ; 
 
 'Ni gach aon diubh searmoin 
 
 Le spiorad na h-ath-gliineamhuinn, 
 
 Le'n diiisgear suas na marbhaibh 
 
 'Bha seargt' air grodadh, 
 
 Eiridh bacaich bhochda 
 
 'S crioplaich air an cosaibh, 
 
 'S leumaidh iad le aoiblmeas 
 
 Ri fiiaim ro bhinn an t-soisgeil. 
 
i 
 
 H ' ' m 
 
 I' ' ' i 
 
 p .1 
 
 nil 
 
 184 
 
 
 AM MELLENIUM. 
 
 XLII. 
 
 ^N uair chluicheas na leanbaibh 
 
 Ri toll na nathrach, 
 
 Bidh gach aon diubh 'sealbhachadh 
 
 Dearbh-bheachd anam, 
 
 Ban-righrean Ikn oircheis 
 
 Aig aitrom clann ath-ghineamhuinn, 
 
 'S gach righ na oide tearmuinn 
 
 Neo-f heargach tkiris, 
 
 S bidh aonachd co-cheangailf 
 
 Measg gach treubh is teangaidh ; 
 
 'S^bidh liidhaich 's Gr^ugaich 
 
 Na'n trdiid aig an aon mhainnir. 
 
 XLIII. 
 
 Cha bhi luchd na'n stipin 
 
 'S na'n glibean farsuing, 
 
 'Glioid a steach o's iosal 
 
 Air son am beartais ; 
 
 Bi teiimadh na'm firean 
 
 'S a claoidh na mninntir dhileas, 
 
 A sheasas taobh na firinn 
 
 Ga dion mar ghaisgeich, 
 
 'Cha bhi iad ga'.i lotadh 
 
 'N aghaidh solus cogais, 
 
 Mar tha cuid an trkths 
 
 Tha f o mheas luchd-grJiis thaobh coslais. 
 
▲M UtSaUKSlJlUm 
 
 18$ 
 
 Cha bhi Righ no Pricmiiaa 
 Ko 'Dihm air talamli, 
 Nach hi aemn 's a 'g tummdh 
 'S mar thdds bidh 'n anail, 
 'S naglklaurean 's gach diithaioh 
 QvL siochainteach Ikn dtdne, 
 'S gach aearmonaich sa ohtibaid 
 Fo dhriiichd na'm beannachd, 
 'S iochdarain gu oeanalt 
 Biaghailteach gun oharraid. 
 'G altram an f hior-chiiraia 
 Le tlachd is diUrachd anam. 
 
 1! 
 
 XLV. 
 
 Gha bhi cnirp no anamannaibh 
 
 Annankinnis, 
 
 Bidh beannachdaibh idmsireil 
 
 Ann gun ghainne, 
 
 Bidh toraidhean na talmhuinn 
 
 Ni's pailte gu ro ahaibhir ; 
 
 'S bidh gaoh gleann 's garbhlaoh 
 
 UmL krbhair f aluichte, 
 
 Sruthaidh mil o*n charraig 
 
 ' Sa 1^ fion 'aan dabhaioh, 
 
 'S oha bhi buar air sl^ibhtibh 
 
 Na treud naoh d'thoir am bainne. 
 
136 
 
 AM M£LLENIUM. 
 
 XLVI. 
 
 Bidh ola a chruinn-urail, 
 
 Bhios ctibhraidh fallain, 
 
 Figean is glan siigh 
 
 Ublilan is Pomgranait ; 
 
 'S cruithneachd bhios ro shbgbmhor, 
 
 'S spiosraidh is glan bbltrach 
 
 'S gach ni 'bhios maith gii 16n doibh^ 
 
 'S gu'n cbmhdach thairis 
 
 Teichidh gnikim as gearain ; 
 
 'S cha bhi luaidh air aim-beairt, 
 
 'S cha bhi mianii no ciocras 
 
 Nach riaraichear le beannachd. 
 
 i 
 
 :1)S 
 
 t . 
 
 \ 
 
 ■«7mfpa«nif«MkwMMH|M* 
 
GLEACHD AN T-SEANN DUINE 
 
 AGUS 
 
 AN bmw OIG. 
 
 "Gu'n cuir sibh dhibh, thaobh a' cheud chaithe-beatha 
 an seann duiue, a tha truaillidh a reir nan ana-miann ceal- 
 gach : Agus gu'n cuir sibh uraaibh au nuadh-dhuine a tha air 
 a chruthachadh a reir Dhe am fireantachd agus am fior- 
 naomhachd." — Ephesianaich iv. 22, 24. 
 
 
 ■M- 
 
GLEACHD AN T' SEANN DUINE 
 'S AN DUIN' OIG. 
 
 Tha duin' 6g a's seana duin' agam, 
 Tha duin' 6g a's seann duin' agam : 
 Nach robh 'n seann duin' air mo chulthaobh, 
 'San duin og ni's muirnich agam. 
 
 Seann duin' mi o leasradh Adhamh 
 O'n do shiolaich mi thaobh nkduir, 
 Ach duin' og tre Leigh na slkinte 
 Shaor o'n bhks mi tre ghrks naisgte. 
 
 Nach rqbh seann duine 'na ghrain domh 
 'S an duin' og 'na ghradh ni's faisge. 
 
 Rinn an seann duine daor-thrkill dhiom 
 Thug mi 'm braighdeanas do Shktan, 
 'S e'n duin' og a shaor o mhkig mi ■ ^ 
 
 Dh 'ionnsuidh slkint' o phlkigh a' pheacaidh,- 
 Leag an seann duin' anns an uir mi 
 'Se'n duin' og a dhuisg a mach mi. ''- 
 
 t' 
 
 V- 
 
 ..„*, 
 
 . - *>'^'* 
 
140 
 
 QLEACUD AN T-SEANN DUINE 
 
 I 
 
 ii a- 
 
 ,L ii 
 
 .1 (1 
 
 I I 
 
 'N uair thh,iiiig an t-cig am ioimsaidh 
 
 Fhiiair e'n seann duine na dhiisal, 
 
 *Sa cheiid f hailte a rinn e dhhsgadh 
 
 Sud fo Kiirich bheireadh braidean. 
 Chaidh an seann duine fo luirich 
 '^ e'n duin' ur a ruisg am brat dheth. 
 
 Air a bhonn do chaidh an comhrag 
 Tarriiing lann ro ghleusd' air gheoiread, 
 Fhiiair ann seann duin' buille-leonaidh 
 Nach cuir e r'a bhed as altaibh. 
 
 Chaidh an seann duin' a gheur chiurradh 
 Sheas an t-og a chuis mar ghaisgeach. 
 
 Riamh o sin cha'n f heud iad cbrdadh 
 
 'N r^ite cha'n imich iad colamh, 
 
 'S cha'n kraichear le aon sogh iad 
 
 'S iad an comhnnidh a' co-ghleachdadh. 
 Ach tha'n seaini duine cho bruideil 
 'San duin' og cho cliuiteach tlachdmhor. 
 
 Dithis iad nach cord an ckraid 
 
 Ged tha'n comhnuidh san aon kros, 
 
 Gu leagar a nuas am pkilliun 
 
 Anns na ghabh iad tamh mar chairteal, 
 'N seann duine gu carach lubach 
 'S an duiii' ur toirt cuis gach gleachd dheth. 
 
 Cha dean iad imeachd mar chairdean 
 
 Ged shaoilte gum b'iad na brkithrean, 
 
 Bhiodh co-chordfcdh an aon nkdur 
 
 An taobhsa do'u bhks cha tachair. 
 
 'N seann duin' Ian do chail na breine 
 'San duin' og 'na bheus cho maiseach. 
 
 
 ^f-"**, 
 
AQUS AN DUIN' OFO. 141 
 
 'S e'n seann duiiie neach is goiaich, 
 
 Ach 'se Aoad' nan laithean m'6ig-f hear 
 
 Rioghaich an seann duine a,n tos orm, 
 
 'S bheir an t-6ig-f hear na stol-chas e, 
 'Seann duine 'sa lus ga f hagail 
 'S an duine' og a' fas ni's noartmhoir. 
 
 Se'n seann duine leam is annsa 
 Ach 'se cusbair m'f huath is m'anntlachd, 
 'S mi do'u 6ig-f hear am bith naimhdeis 
 Ged 'se ni'annsachd e 's mo cl.aidreamh, 
 Sea in duine na ghalair bais domh 
 'S an duin' og lo ghras 'ga m' altrum. 
 
 Tha mi baite an cluain an t-seann duin, 
 Fo gheur f huar-dhealt 's fuachd a' gheamhraidh 
 Thig an t-6g 'na ghloir gu theampuU 
 Chuireas mi dhanns' kir mo chasaibh . 
 
 Se'n seann duin' a chuir fo iieoil mi 
 
 'Se duin' og mo lochran laiste. 
 
 Ged is duilich leam an sgeula 
 
 An seann duine bhi dol g'a cheusadh, 
 
 Aig'an og bidh buaidh an t-s^isdidh 
 
 'S ann leam fein gun bhreug is maitli sud. 
 Bidh an seann duine fo mhuiseag 
 'S cuiridh an t-og an cuil gu grad e. 
 
 Bheir an t-6g fo bhuaidh an seann duin, 
 
 'S ni e bglach dheth fo cheannsail, 
 
 'S leagaidh e dhidean 'sa dhaingneach 
 
 'S le thr^in laimh gu'm prann e chlaigeann. 
 Seann duine ri dealbh dhroch innleachd 
 'S au duin' og a' sior chur as doibh. 
 
 
 rtvJISrL^ 
 
11 
 
 I 
 
 
 142 GLEACHD AN T-8EANN DUINK 
 
 'S ioghiiadh tha ro inhbr lo reuHun 
 
 Teagasg dioinhair so mo sgeula. 
 
 Na leth-aoiii so bhi 'na m' chre\il)haig 
 
 'S pir mi ft^in le ch(^il' iiiu seacli iad. 
 Seaiin duine mi do thaobh nadnir 
 Ach diiiri' og tre ghriis a nasgaidh. 
 
 Mar tha'n seaiin diiiii' 'a an duin og iid 
 Ann an aon a' gabhail ci)iuhniiidh 
 Aon diubh neamhaidh 's aon diubh feolmhor 
 'S toimhseachan ro mhor gun ag e. 
 Seann duine do reir na feola 
 'S an duin' og cha chord ris srad deth. 
 
 Aon air Mana a' teachd beo dhiubli 
 'S aon eil' air duslach an otraicli, 
 'S mis' an cuinirigeadh an comhnuidh 
 'San aon Ion dha chord ri neach dhiubh. 
 Seann duine miannachail geocach 
 San duin' og o ghloir na feartaibh. 
 
 Ged a rinnan seann duin' m' fhkgail 
 'N culaidh bhreun mo bheusaibh grkineil 
 Spionaidh an t-6ig-fliear mar kthaiim 
 A mach mi o'n kmhuiim lasraich. 
 
 Dh'f hag an seann duine gun lus mi 
 'San duin' og as ur 'ga m' neartach. 
 
 'S mi-shona an creutair am beo e 
 'S i thoil-inntinn meud a dholais 
 Sonas ri chkileachd cha chord e 
 'S miannaibh a shdlais 'ga chreachadh 
 
 Seann duine 'ga ni' chradh le bhuairibh 
 'San duin og 'ga m' f huasgladh asda. 
 
 ■<<WII>lHWWii i l |i.l-l-m>»»i| wiiri » w« p. :o »- 
 
AOUS AN DUIN OlO. 
 
 Aon ni ach corniich cha'n 6] e 
 Ioc-Bhlh,int' cha'n iarr o ach dbniinn 
 *S a chh,il mhiannach chiochrach f heohnhor 
 Mhisgeach ghebcach 'ii tOir air mallachd. 
 Seann duine cho salach gruideil 
 'San duin' og cho cubhraidh fallain. 
 
 'S e Min-nihealltair th'ann an c<5mhniiidh 
 
 'S i thoil fdin is iodhal mhbr dha, 
 
 A mhiann a riarach 's e dheoin e 
 
 Ged bheir e doniinn do-chaisgt' air. 
 
 Seann duin' ga mo chlaoidh la mhiannaibh 
 'San duin' og le chiall 'ga chasg dhiom. 
 
 'N uair lionas e bhrii gu skthach 
 
 Le chuid f dinealachd 'ga krach, 
 
 Eiridh e suas gu ro-dhkna 
 
 A shraidimeachd air bharr nam baideal. 
 Seann duinn' ag iarraidh an aird orm 
 'San duin' og le ghras 'ga bhacadh. 
 
 143 
 
 Cia cho mor 'sa thogta an kird e 
 
 Chionn nach 'eil caochladh 'na nadur 
 
 Tliuiteadh e sios mar a b'kbhaist 
 
 Ga eabradh a sks sa' chlabar. 
 
 Seann duin' aig na poitean feola 
 'San duin' og ri gloir dlu-bheachdaidh. 
 
 Fhuair mi 'na mhealltair e'n cdmhnuidh 
 
 Le chuid gealltannasaibh mdra, 
 
 'S le dheise ghil a' cur sgleo air 
 
 'S mi'n duil gu'm b'e'n t-6ig-f hear macant' 
 Seann duin' ga m' mhealladh le dubhradh 
 'S an duin' og toirt suil domh a dh'f haicinn. 
 
fl! 
 
 I 
 
 ■•! 
 
 144 GLEACUD AN T-SEaNN DUINE 
 
 Dh'f hi!ig a chleasachd mi clio baoghalt' 
 
 'S gu'n creidiun a bhriathra faoiue, 
 
 'S e rkdh 'n uair bha m'6ig-f hear gain shaoradh 
 
 Uaith' giir e sgriob m'aoig bha'm fagiis. 
 
 Seanii duin' a' cur orm droch ghniiis-bhrat 
 'San duin' og 'ga rusgadh sraiehte. 
 
 Dh'fhag sud m'f haireacliduinn neo-stblda. 
 
 Uair ag itealaich 's iia ueoltaibh 
 
 'S uair 'gam iomairt san dun btraich 
 
 Ri faire cblamh 's am chadal. 
 
 Seann duine 'ga m' f hagail tonn-luaisgt' 
 'San duin' og mo shuaimhneas caidreach. 
 
 Uair 's mo chas air carraig chomhnard 
 
 'S mi gu binn a' seinn an drain, 
 
 'S uair a' seinn air teud ro bhronach 
 
 A's bilean mo bheoil gun ghabadh. 
 
 'N seann duin' dh'fhag mo bhuadhan duinte 
 'San duin' og toirt dhiubh nan glasan. 
 
 'S 'nuair thigeadh an t-og gu sheomar 
 
 Rachadh an seann duin' a lebnadh, 
 
 Shaoilinn gu marbhta gun deo e 
 
 'S nach tigeadh e beo le graide. 
 
 'N seann duine ri call a dheorachd 
 
 'S an duin' og tigh'nn beo air th'apadh. 
 
 Gus an tigeadh e na dhe'igh sin 
 Le chuid arm gu h-ur air ghleusadli, 
 Feuchainn ionnsuidh ni bu trdine 
 Le geal sg^imh an ^ididh-bhradaich. 
 Seann duine 'ga mholadh fein domh 
 'S un duin' og gu treun cur smachd air. 
 
AGUS AS DUIN' OIQ. 
 
 145 
 
 Chuirinn feum air an ol-ungaidh. 
 Thogail nan lann far mo shuilean, 
 'S gii'n amhairciini le genr-dhurachd 
 Mu'n aithnicliin ann guiiis a' mhadaidh, 
 
 'N seaim duin' 'ga m' charadh le cuilbheart 
 'S an duin' og ri m' chul air f haicill. 
 
 Ged is trie a rinn e traill dhiom 
 
 Thoirt aobliair casaid do Shktan, 
 
 Dh' iunseadh an duin' 6g gu skmhach 
 
 Nach robh st^tli dha blii ri tagradh. 
 
 Seann duin' a cur liontaibli bais domh 
 San duin' og ga m' tliearnadh asda. 
 
 Ged tha mo pheacadh mar scilrlaid 
 
 'S mar an corcair tre ro-dhknachd, 
 
 Rinn trusgan sgiamhach na slkinte 
 
 M'6ig-f hear na Ikthair mi maiseach. 
 
 Dh'f hag an seann duin' tinn le plaigli mi 
 'San duin' og toirt slaint' air ais domh. 
 
 'N uair a dh'f hoillsicht' a ghnuis birdheirc 
 Rachadh an seann duin' air fogradh. 
 Mach as a' chuirt le cheaun comhdaicht' 
 'Shaoilt' nach tig e m' choir ni b' f haide. 
 
 'N seann duin' a teicheadh fo mhuiseag 
 'San duin' og toirt luths a neart as. 
 
 Ach bha chealgaireachd cho lubach 
 
 Sedlta mar shionnach nan cuiltean, 
 
 'S ann gheibhte am meirleach na liugair 
 
 Ann an seomar ciiil Bhenhadaid. 
 
 Seann duin' ga f halach an cuiltean 
 O'n duin' og *s e'n dull nach faict' e. 
 
 

 u 
 
 146 ^ GLEACHD AN T-SEANN DTJItTE. 
 
 Oir tha iimleachdan cho dilbailt 
 'Se'n cruth-ckirdeis ach droch-ruiiach, 
 'S e ghlain-amhairc dheanadh ciiis domh 
 Rannsachadh cuir l^b an t-sladair. 
 
 Seann duin 's e ghnath droch-ruiiach 
 'San duin' og 's gach cuis tighin trasd air. 
 
 Tha bhraighdeanas 'ga mo chiurradh 
 'S anail bhreun a chMibh 'ga m' mhiichadh, 
 Dh'f hkg mi fann an ceann na h-iimuigh 
 Dh'easbhiiidh driuchd an uraich neartaich. 
 
 'Se'n seann duin' a dh' f hag gun luths mi. 
 
 'San duin' og cur sugh na m' anail. 
 
 Ged tha mi 's an seann duin' graineil 
 A' co-chordadh san aon nkdur, 
 'Se duin' hg mo threoir 's mo shlkinte 
 Ceol mo ghairdeachais a's m'aiteas. 
 
 Se'n seann duin' a chlaon o'n choir mi 
 'S bheir an t og le chord mi faisg oirr' 
 
 Chuir an seann duin' mi 'san Ikthaich 
 'Ga m' shior aoineagraich sa' chlkbar, 
 Chuir an t-big-f hear suas mi skbhailt' 
 Chor's nach do tharr e's mo thachdadh. 
 'N seann duin' ag imlich na h-urach 
 'San duin' og gu dhith ri tagradh. 
 
 'S e'n duin' og an treun-f hear gl6rmhor 
 Do r^ir m'fheumsa bheir e trebir dhomh, 
 Seasar eadar mairbh a's beb leis 
 'S bheir e Ibn is sdgh do m'altrum. 
 
 'Seann duine ga m' bhualadh 'dhomaibh. 
 
 'San duin' og le treoir ga chasg dhiom. 
 
AGUS AN DUIN OIG. 
 
 M 
 
 147 
 
 F5,ilte a ghndis is iirach bed e 
 Chuireadh lilths am dhiiim gu cbmhrag 
 Clniir air cul an truth air seolta 
 Le f hiaclaibh le'in b' dheoin mo chasgairt. 
 Bhiadh an seann duiii* mi air plaosgan 
 'S ghabh an t-og na ghaol dhiom ath-thruas. 
 
 'N uair bhiodh m^anmhuinneachd gun tJibhachd 
 'S mi gu'n airm 's tre f hailbh' air fkilinn, 
 Thigeadh m'6ig-f hear le ghniiis f hailticht' 
 'Sa lann th,irngt' le'n geairrt' righ Agag. 
 Dli'f hag an seann duin' mi Ian failinn 
 j ;hug an t-og le ghrasaibh neart dhomh. 
 
 'S mbr mo chall le easbhuidh grkidh dha 
 Ged 's trie a shaor e o'n bhks mi, 
 Toirt neart dhomh, eolas, a's slh,inte, 
 Mo Righ e, m'Fhkidh, 's mo Shagart. 
 
 'N seann duin' a' cur bac' air m'urnuigh 
 'San duin og cur tuis air m'altair. 
 
 'S aobhar bhroin ro mhbr dhomh 's nkire 
 
 Cho lion uair 'sa rinn mi tkir air, 
 
 Tionndadh mo chul ris 'nuair bha mi 
 
 Gu sabhailte fo sgh-il a bhrataich. 
 
 'N seann duin' a toirt nam mo dhochais 
 'Se'n duin' og mo chord a's m'achdair. 
 
 'S trie a shaoil mi gu'm b' chrioch bais domh 
 'N uair bha dheiligeadh 'n riin-grkidh dhomh, 
 Glauadh a chruithneachd o'n chkthaidh 
 'S a ghuit' 'na Ikimh gu fasgnadh. 
 
 'N seann duin' a meudjichadh m'uamhais 
 'San duin' og toirt suaimhneas ceart dhomh. 
 
148 GLEACHD AN T-SEANN DTTINE 
 
 'S cainnt an t-seann dnin' ga m' thaladli 
 Le droch mhuinn-teachd 's griiid an krdain, 
 'G iarruidh mo sliiiil thoirt deth f hkbhar 
 'N nair b'e ghairdean mo chul-taice. 
 
 'N seann duin' a' deanamh daor-thraill dhiom 
 'San dnin' og toirt aite Mhac dhomh. 
 
 Dh'f hh;g an seann duine cho baoth mi 
 Fulang calldaich a' toirt sgath dha, 
 'Sa deanamh dimeas air m'aon-grkdhach 
 A bheireadh dhomh Whs fo f hasgadh. 
 Dh'f hag an seann duine mi gorach 
 'S gUocas an duin' oig sior phailt dhomh . 
 
 Is olc an companach seann Adhamh 
 Beul gun bhreug thug corp a' bhkis air, 
 Cha shoinn e leam air a' chlarsaich 
 'N uair bhios mo ghkirdeachas fallain. 
 
 Tha duin' og is seann duin' mar rium <fec. 
 ^ Seann duin' a' bacadh mo sholais 
 
 San duin' og cur beo na m'anail. 
 
 Ach 's trie a sheirm e 's nach b'f heairde 
 
 Mise, a bhrionnal baoth gun stk dhomli 
 
 Se ghuth a chluinnte ni b'h-irde 
 
 Ri cluicheadh air dkn a mheallaidh. 
 
 *N seann duine 'ga m' dheanamh baoghalt 
 ^S m oig f hear 'ga m' shaoradh o charachd. 
 
 Dh'f hkg sud mi tonn-luaisgt' an cbmhnuidh, 
 
 Thuige is uaithe mar na Locuist, 
 
 Acrach iotmhor air son trocair 
 
 'S iomlaineachd mo stoir gun ghainne. 
 Se*n seann duin aobhar mo luasgaidh 
 Se4i duin og mo shuaimhneas fallain. 
 
AGUS AN DUIN OIG. 
 
 149 
 
 Tha mi aineolacli 's \hn eolais 
 Tha mi dubh ach 's geal gun sgled mi, 
 'N dorchadas fo dhuibhre an comhnuidh 
 Solus mo lochrain sior lasadh. 
 
 'N seann duin' 'ga m' charadh an comhnuidh, 
 San duin og na rod gam thai'niing. 
 
 Tha mi bochd 'sa ghnh,th Ikn saibhreis 
 
 Brbnach an comhnuidh 's Ikn aoibhneis, 
 
 Bacach leointe 's mi Ikn-choimhliont 
 
 Mall 's a ruith gu teann le cabhaig. 
 
 *N seann duine 'ga m' fhagail daibhir 
 San duin' og mo shaibhreas falaicht. 
 
 Tha mi dall 's mo f hradharc diibailt 
 
 Tinn mi slhn 's a ghnh,th 'ga 'm chiurradh, 
 
 Sblassach 's an comhnuidh tiiirseach 
 
 Gaoideil gruideil is glan fallain. 
 
 Seann duine a dalladh mo shuilean 
 *San duin' og toirt dhiubh nan laiman. 
 
 Tha mo lotan mbr 's mo chreuchdan 
 'S mi slkn gun chail do gach encail, 
 lomlan 's neo-f hoirfe le ch^ile 
 Sksaichte gun eis 's mi falamh. 
 
 'ga m' f hagail craiteach 
 
 'N seann duine 
 
 San duin og mo shlaint o ghalair. 
 
 Tha mi f uathar is ro glu^kdhach 
 
 Tha mi duaichnidh ach ro killidh, 
 
 'G imeachd ris an iiir a' snkgadh 
 
 'S a marcachd krd le bnaidh-chaithream. 
 'N seann duine ga m fhagail f uathar 
 'S ni 'n duin og mo shnuadh a ghlanadh. 
 

 I 1 
 
 160 GLEAOHD AN T-SEANN DUINE 
 
 Tha mf siochanteach 's f o amhladh 
 Air bheag dbcliais ach lan-earbsach, 
 Tuisleach tuiteamacli 's Ih-n-dearbha 
 Nach sleamhnnich air falbh mo chasaibh. 
 'N seann duine gam f hagaii anmhunn 
 San duin og gu calm' gu m' neartach. 
 
 Tha mi Ih-g ach treuii is Ih-idir 
 Creachte spiiillte a's m'ionntas Ian domh, 
 Sileadh dheur ^s a deanamh gkire 
 Maille ri Siirah tre ghealladh. 
 
 'N seann duine 'ga m' lot le bheumaibh 
 'Se'n duin og mo Leigh o'n ghalair. 
 
 Amaideach ach glic a ta mi 
 Aon air faondradh mi san f hh-sach, 
 Ach do-ghluaiste air carraig slkinte 
 Bimaite laidir nach carraich, 
 
 'N seann duin 'ga m' f hagaii fo luasgan 
 San duin og gach uair mo charraig. 
 
 Tha m'iobairtean grkineil is m'urniiigh 
 Ach ged tha tha m'f hkile cubhraidh, 
 Is theid e'n kird mar dheatach tuise 
 A philleas le driuchd na'm beannachd. 
 
 'N sean duine 'ga m' fhagail muchaidh. 
 
 San duin og tbirt luth'sdo m'anail. 
 
 'S cuspair feirge mi do'n kiVi-Righ 
 Cuspair a dheadh-ghean is f hkbhair, 
 Tha mi mallaichte na Ikthair 
 Is beannaiclite a ghnkth na shealladh. 
 Thug an seann duin mi fo dhiteadh 
 'S shaor an t-og mi le daor-cheannach. 
 
AOUS AN DUIN OTO. 
 
 151 
 
 'S oighre mi air ifrinn 'a leir-sgrios 
 
 Oighre air grh,s 's air Parras De mi, 
 
 Air na h-aingidh 's mi'n cdann-feadhna 
 
 'S mi airidh air neamh 'nan aingeal. 
 
 Thng an seann duin mi gu leir sgrios 
 
 Is dhoirt an t-og fhuil-f hein 'ga m' cheannach. 
 
 'S peacach gr^ineil a's mi iirean 
 
 'S mi Satan do reir na firinn, 
 
 *S gineil an ard-Righ gu dircach 
 
 Cliaoidh nach ditear le binn-sgaraidh. 
 
 Dh'fhag an seann duin naimhdeil geur mi 
 Is rinn an t-og dha fein mi*m charaid. 
 
 Is creutair truagh mi tha do-bhronach 
 
 Ach sona suaimhneach le sblas, 
 
 'S cha dlighear urram no bosd dhomh 
 
 Ged 's leam oighreachd glor is talamh. 
 
 Dh'f hag an seann duin mi cho truaillidh 
 San duin og gach uair 'ga m' ghlanadh. 
 
 Is creutair tha gu'n bhuaidh gu'n f heum mi 
 
 Gidheadh cho hiachmhor 's gur eigin, 
 
 Nach bi mhuinntir f hoirfe 's na nekmhan 
 
 lomlan as m'eugmhaise mar-riu. 
 
 Rinn an seann duine cuis-ghrain diom 
 Se'n duin og a ghradhaich m*anam. 
 
 Fhuair mi suilean leis am feud mi 
 
 Sealltuinn air an ti nach leir dhomh, 
 
 'S amharc airsan anns an eudann 
 
 Roimh 'n teich neamh nan speur is talamh- 
 Thug an seann duin nam mo shnilean 
 Is thug an t-og dhomh ungadh seallaidh. 
 
 U 
 
U I 
 
 162 GLEACHD AN T-8EANN DTJINE 
 
 'S e bhi 'g amharc iia ghiiuis ghlorinhor 
 Sdlas mo shlainte f had is beb mi, 
 Ach na'm faicinn a ghnuis oirdherc 
 Cha 'n fheudainn bhi bed na shealladh. 
 Leag an seann duin mi'n an-docha» 
 *S thug an t-og mi beo o'n talamh. 
 
 Chi sibh gnr mi'n creutair neonach 
 Cnspair amharc ainglean 's sloigh mi, 
 Anabas na h-iiile fbtais 
 Ach ni's glormhoire no aingeal. 
 
 Rinn an seann duin cnspair fuatli dhiom,. 
 
 San duin og thug buaidh ah* thairis. 
 
 Nach ioghnadh leibh mar a tha mi 
 
 Mi bhi tinn le galair sl^inte, 
 
 *S m'aon-ghaoil na'm anam bhi tkmhachd 
 
 S gun kite agam dha gu ghabhail. 
 
 Tha'n seann duin a fas leam suarrach 
 San duin og na luach do-cheannuicht 
 
 'S ge d' is oigh mi tha ro fhior-ghlan 
 Rinn mi striopachas le briodal, 
 An t-seann duin a chuir fo nebil mi 
 Ni tharuing orm freumh a chadail. 
 Rinn an seann duine mo thaladh 
 'N uair bha m*oig-f hear graidh na chadal. 
 
 Mar churaidh a dhuisg o dhaoraich 
 Dh'eirich m'fliear-fair' agus fraoch aii', 
 Fhuair e aig Eglon fo dhaors mi 
 Is leig e fa-sgaoil mi gu h-aith-ghearr. 
 
 Fhuair mi fuasgladh o'n t-seann laoch ud 
 Leig an t-og a ghaorr ma chasaibh. 
 
 mm^muimbimiiaMi^t^if^ f mt m^^M^M m 
 
AGUS jLN DUIN OIG. 
 
 'S ghlac na Canaanaicli Hii'ii uair sin 
 'S rinn iad braighdeanach gu hiath dhiom. 
 Sheid iad an trompaid gu fuaiinneach 
 Is thog iad bratach siias le caithream. 
 
 Chuir an seann duin onn droch-bhuaire;i« 
 A mhill mo shuainilineas car tamuill. 
 
 Tha mi fosgailt' do gach bnaireadh 
 
 'S mar tlibbar seiilaicht' neo-thruaillte, 
 
 'S mo chridhe briste trom-buailte 
 
 Gun aobhar gruatnain no gearan. 
 
 Seann duine ag iarruidh srian-fhuasgailt 
 'San duin' og le buaidh 'ga cheangal. 
 
 lodhaU 'ga m' tharruing o'm shuaimhneas 
 'S mi air mo sgarradh o luaidh dhoibh, 
 S mi aite tkimh gach eun fuathar 
 Ge d' tha iad uam air an sgaradh. 
 
 'N seann duin 'ga m' cheangal ri'm iodhail. 
 
 San duin og o'm miann ga'm sgaradli. 
 
 Ge d' is mi ciomach na doarsa 
 Is braighdeanach a bhkis gach aon uair, 
 Cha reicinn cuibhreach mo shaorsa 
 Air saibhreas gach maoin air talamh. 
 
 'N seann duine ceangailte fo dhiteadh 
 
 Aig an og fo dhaorsa-creanihail. 
 
 Tha mo chnamhan sgaiiite o cht^ile 
 
 Mar shoitheach briste do chre mi, 
 
 Ach dlii-cheangailte ra chkile 
 
 Eadar altan, fh^ithean, 's bhannan. 
 
 Dh*f hag an seann duine mi 'm eigin 
 'S shaor an t-og mi le treun tliarruing. 
 
 153 
 
 ^^1 
 
164 QLEAOnD AN T-SEANN DUINB 
 
 Tha mi lom-ruisgte gun chomhdach 
 
 'S fo dheis iir do eideadh gloriiihor, 
 
 ^S mi daor thiiiill air dim an otraich 
 
 'S Prionnsa ro oirdheirc a dhealras. 
 
 Dli'fhag an seann duin loninochd ruisgtmi 
 San duin og as ur 'ga m' f halach. 
 
 Is creutair marbli mi chaoidh nach b^saich 
 
 Sior theachd beo air Ibn deadh-h<raich, 
 
 Bk^achadh gacli la le slainte 
 
 Seargta 's a fas fo bhlath f allain. 
 
 'N seann duin' a' seargadh o fhreumhaibh 
 Is fas an oig gu .sgiamliach sgeanail. 
 
 'G ed tha mi saor o gach truaighe 
 'S digin domli gu'm faic mi truailleachd, 
 'S ged nach adhlaicear san uaigh mi 
 Gu Ik bhrkch tighinn uaip' cha'n fhaigh mi. 
 Thug an seann duine do'n uaigh mi 
 'Se 'u duin' og thug buaidli air thairis. 
 
 Tha mo chaoile dhomh iia reamhrachd 
 
 'S mo ghorta daonnan na saill domh. 
 
 Mo 'shith a meudachadh m'ann-sith 
 
 'S naimhdeas ri m'annsachd 'ga m' cheangal. 
 'N seann duine a sas anns an t-saoghal 
 'San duin' og o ghaol 'ga m' sgaradh. 
 
 Ged fhuair mi m'aon-gaoil gum iarraidh 
 
 Tha mo shiiil na dheigh gu cianail, 
 
 Ged 's dliith e eadar mo chiochan 
 
 'S fada cian e as mo shealladh. 
 
 Dh'fhas an seann duin' na chuis-ghrain: domh 
 'San duin' og le ghradh 'ga m' tharruing. 
 
 i: : 4 
 
AGU8 AN DUIN' OIG, 155 
 
 'S mi deanaiuh a ni uach b'kill learn 
 
 *Sa toirt fuath do'n ni a b'fhearr leam 
 
 'Sa toirt gaol do'n fhior chuis ghr^in 
 
 'S gur e mo shl^inte mo ^;halair. 
 
 Tha'n seaiin duin' air fas na phlaigh dhomh 
 'Se 'n duin' og aon-gradhach m'anam'. 
 
 'S gun mi 'g amharc air ni's leir dhomh 
 
 'S mi faicinn an ni nach leir dhomh 
 
 Ach tha mi senlltuinn 's cha \4ir dhomh 
 
 Ged tha mi gu geur 'ga amharc. 
 
 Dh'fhag an seann diiine cho dall mi 
 
 Is thug an t-og glain-aimharc ghlan domh. 
 
 Cha mhi-fein mi fein oir tha mi 
 
 'M neo-ni 'se n Ti'a mi is fearr dhomh, 
 
 ^S mo chaithe-beatlia anns na h-krdaibh 
 
 'S mi m'fhear-aiteachaidh air talamh. 
 
 'K seann duinn' triall gu tir na di-chuimhn 
 'San duin' og ri Criosd dlu-cheangailt. 
 
 Sheann duine tha ri eisneachd m'orain 
 
 'S nach do shealbhaich deadh-ghean m'oig-fhear 
 
 Mur gabh thu ri gairm a throcair 
 
 Fhearg bidh dbruinneach do t- anam 
 
 Cha'n 'eil og'ach seann duinn' mar riut, <fec. 
 Tilg an seann duin air do chultaobh, 
 'S gabh an t-og as ur mar t-earradh. 
 
 Faigh foghlum air brigh mo chomhraidh 
 *S feuch e gu reusanta 's gu cbmlmard, 
 'S mar treabh thu le m'agh gu seblta 
 Bidh mo thbimhseachf^n's ort falaicht. 
 
 H i 
 
i 
 
 I- ^ 
 
 I 
 
 i-Sl i 
 
 166 GLEACUD AN T-8EA^N DUINE, ETC. 
 
 Cuir an seaiin dniii' uait gu h-oalamh <fec. 
 Fas m^m t-seaim dnine caoin-shuarach, 
 'S bhoir an t-og dhuit bnaidh le caithream. 
 
 Gabh sh,r-bheachd air luach na trbcair 
 
 Bheir peacaich o bhruaich na doruinn, 
 
 A steach tre dhenchaiunibh mbra 
 
 Gn fairge ghlbrmhor mar ghlaine. 
 
 Mu'n toir an seann duin' do'n naigh thu 
 Grad theich naithe a chum na carraig. 
 
 Far an seinn iad gu Inath-ghaireach 
 Air clkrsaichean Dht5 nan Ih^mhan, 
 Oran Mhaois 's an Uain a ghrkdhaich 
 lad 'sa shaor o'n bh^s trid f liaF iad. 
 
 Dh'fhag an seann duin' thu fo'n triiaighe 
 Teich gu luath oir 's luachmhor t'anam. 
 
 Na raeaa fonn' an t-seann duin eutrom 
 Ge' b'krd fhuaim am beul an t-saoghail 
 Fhuair mis' e cho trom 's gun shaoil leam 
 Gum slil^nte dhomh saorsa o 'eallach, 
 
 4, 
 
CUEAM DUE DA PHOBULL. 
 
AN EOIMH-EADH. 
 
 Tha mi airson innseadh don leugbadair nach do shaoil mi an 
 toiseach na rainn a leanas a chlodh-bhualadh idir ; agus sin 
 do bhrigh agus nach do rinn mi ach an criiiuneachadh an so 
 agus an sud a measg cuid do na sgriobhaidhean a db' f hag 
 an t-ughdair. Bha eagal orm thaobh s' nach' eil tuigse agam 
 air bardachd gu 'n d^anain coire do chliii an ughdair, ni nach 
 bu mhaith leam ; gu h-araidh do bhrigh agus nach do dh' f hag 
 e fein na sgriobhaidhean thainig dh' ionnsuidh mo laimhsa 
 ann ar uidheam airson a chlodh-bhuailaidh. Gidheadh 
 smuainich mi gu 'm bu mhor an call cuid do na rainn a leanas 
 chumail air ais. Chuimhnich mi air briathran an t-slanuig- 
 hear : '* Cruinnichibh am biadh briste a ta thuilleadh ann, 
 chum nach caillear a bheag." — Eoin. vi. 12. 
 
 Cha' u' eil ceangal na aonadh eadar cuid do na rainn a 
 leanas airson an aobhair a dhainmich mi cheana, agus mar 
 sin, cumaidh an leughadair na chuimhne nach robh iad air an 
 cur an ordugh a chlodh-bhualaidh ieis an ughdair e fuin. 
 
 A. M. I. 
 
 

 1 
 
 1 i 
 
 Ill 
 
 ■ 1 
 
 
 J. 
 
 1 
 
 
 % 
 
 1 1 
 
 ¥m\ :i^ 
 
 '^is ^ 
 
 IMK \; 
 
 ' " i 
 
 B ' 
 
 1 
 
 
 
 ■ ■ ' 1 Tt 
 
CUR AM DHE DA PHOBULL 
 
 EARRANN I. 
 
 I. 
 
 Am broinn na daorsa ged' bha thu, 
 Ann, an caraid ri streap 
 Ri do bhrathair Esau, 
 Ghlac thu shkil le greim geur, 
 'S ged a dh' fhogair a ghrain duit 
 Thu gu 's fhagail car r^ ; 
 Thig thu dhachaidh 's maoin Labaiii 
 Leat, 's Ian kl aig do threud. 
 
 II. 
 
 5t! 
 
 S iomadh doinionn 's fiiachd geamhraidh 
 Bhuail mu d' cheann thu, 's gaoth reot, 
 Tiormachd tart is grian skmhraidh ; 
 'S iomadh teanntachd ro mhor, 
 Toirt a mach cusbair t-annsachd, 
 Ghabh thu teann le snaim pbsd', 
 ^S thug thu leat i le ainneart 
 A dhaindeoin naimhdeis le cbir 
 
1 1 
 
 '*i! 
 
 11 
 
 ■U 
 
 162 CURAM DHi DA PHOBULL. 
 
 III. 
 Ge d' bhuin Lkban gu meallt' riut ; 
 
 Chum le feall ^lat do choir ; 
 
 'R chor 'sam fiannuis do naimhdibh, 
 
 Beag 'san am bha do stor ; 
 
 Slatan glas na craoibh challdainn, 
 
 Chritheanij cham is gheanm-chno, 
 
 'S ged' bii dorch' iad ri 'n amharc, 
 
 Bha 'u gill annta fo sgleo. 
 
 IV. 
 
 Fo 'n a riisg bha 'n geal gle ghlan, 
 Soilleir, reth mar bii lebr 
 E do shuilibh an treud' 
 'Nam gu leir dhoibh bhi 'g ol , 
 'S nuair a shiolaich an spreidh sin, 
 Ged' bha 'n gMus n' aghaidh nois 
 Bha na stiallan geal ceudna 
 Ceart da reir 'san hi 6g. 
 
 V. 
 
 Faic mar dhiol Righ na 'n sluagh dha, 
 Reir mur bhuannaich e ghna 
 Ann an creideamh, 's an cruadal 
 Fo gJich tuairgneadh, 's cruaidh-chks ; 
 'S ge do mhiith e a dhuais air, 
 Na deich uairean le th,ir, 
 Thionntaith Dia sin gu bhuannachd, 
 'S bha l^n thuarasdal pki't. 
 
L. 
 
 CUHAM DHK DA. PIIOBULt. 
 
 IGJi 
 
 'SJge bu dorchxi bha 'n msg ac', 
 Ki tha dniidhteach is geur, 
 Eadhoin faireachduinii chiiiirteaciL 
 Diiibhrc dliuldaidh gu *n lens ; 
 Teagamli, cruas, *s ea^al diiimaidh 
 Bron ^s tursa fo ii*^ul, 
 <) naimhdibii ! iffiiineacli, liibacli, 
 Tha deaJbli gach cuilbheart ro ghleasd*. 
 
 vif. 
 
 A«h thig ail geal lis ri 'n riisgadh^ 
 
 Oradh deadh run is naomh e'ud, 
 
 '8 na^omli bh<30 iarrattis duraclidj 
 
 Aslaich iirnuigh ri neamlt, 
 
 'S grks an fkukiigais chliiiticKj 
 
 Is doclias dlu ri am feum, 
 
 Is seamhaclid mhaxj^niiini cliiuiiiek 
 
 A' ni .so-gliiullainnte 'a cranii-ceusd. 
 
 VIIE. 
 
 ^S aig na h-aniair glirais iiraich, 
 
 Bidh fia h-iir ghil so treuii ; 
 
 Tha na geallaidit' ro dhlu dhaibb 
 
 \S biodii bliiir 11-u.rmiigh 's air glileu-^, 
 
 "8 thig iad ciirbli mar fJiras chubhraidk 
 
 '8 mar rubaofch dhriuchd air an fheur, 
 
 is bidh bhiir g^irdeaclias dubailt , 
 
 A' seiuij) air cliu an Ard Leigk 
 
 I 
 
r 
 
 11 
 
 .'It 
 
 lG4i 
 
 CUfiAM DHE DA PHOBULL. 
 
 IX. 
 
 Eaglais Shaor, a cliaomh chkrdean 
 'S gearr na laithibh gu l^ir 
 Gu 's an cluinn sibh caoidh lAban, 
 Sibh air fhkgail gu *n tr^ud ; 
 'S ! nam faicinn an Ih. sin, 
 B' oibhinn gaire bho* m' blienl, 
 Bhi ga chluinntinn le ^rd ghnth 
 Ri gul 's a rknaich na 'n Dee, 
 
 X, 
 
 Ge d' ro casaid a namhaid 
 
 Ribh aig r^itinn le beiim, 
 
 Gu 'n do chreach sibh tigh Lh,bain 
 
 Dlieth chnid ailieagan br( ig ; 
 
 Ach ge d' dh' fholaicheadh le Rachel 
 
 lad ^s an h.irneis, fo sgeith, 
 
 Cha robh cionta ann do lacob, 
 
 Nach d' iig grkdh dhoibh no g^ill. 
 
 xr. 
 
 'Se bha ann fnileach a nhdair 
 
 Bh' ann an Rachel 'i fein, 
 Fhuair 'i 'n leasraidh a p5.rrant', 
 Dh' fh^ na ghrhin dhi na dhdigh ; 
 'S nuair a lorgadh le lacob 
 lad, cha babhar dhoibh e ; 
 Thilg e mach chum na faimh iad. 
 Is ghleidh e Rachel dha fein. 
 
*<. 
 
 CUBAM DHB DA. PHOBULL. 
 
 xir. 
 Be 'n t-iognadh m6r do shuilibh 
 Fior luchd do dhiomaidh is t-fhuath, 
 Gu 'm biodh do bhacaich' 's do chrubaich' 
 Na spioiinadh liiis duit 's fkth uaill ; 
 Ach siol do leasraidh blia' n luda, 
 *Se ghleachd gu dluth riut o shuas ; 
 'Se rinn cho anfhann 's Ian luis thu 
 'S reir t' ainm rinn prionnsa dhiot thug buaidh. 
 
 XIII. 
 
 Ge b' mhor do gheilt 's t-eagal trailleil 
 Ro bhagar Esau 'b ro laoich, 
 'S ann air do ghluinean b' fhearr thu 
 Gu casg a rais riut 's a chaoich ; 
 'S cha be do thiolac a mhain d'a 
 A chorruich krd riut a thraogh ; 
 Ach toradh t- urnuigh na d' ghasaid, 
 Rinn gniiis.do namhaid leat caomh. 
 
 XIV. 
 
 '»? bu bheag a smuanich luchd niuiseig, 
 D' am baithn' o 'n tus do dhian luatlis' 
 Gu 'm bu flireagradh dha t-iirnuigh ; 
 Ach comharradh diumaidh is fuath 
 A bha na d' shliasaid bhi criibach, 
 Ach mheall an duil orr' na triiaigh 
 A shaoil gu' m chreach d' am mi-run thu, 
 'Nuair o 's an ceann bha d' Ian bhiiaidh. 
 
 165 
 
 li 
 
iiili 
 
 ;iii 
 
 iiii 
 
 166 
 
 CUBAM DUE DA PHOBULL* 
 
 XV. 
 
 Oir cha do mheas iad i-iiu kraid 
 
 An Tl a ghrkdhaich thu 'n tiis ; 
 
 A cliiiir t-fheiii earbsa mn lar dhuit, 
 
 O 's e do narahaid bu iiih6, 
 
 A chum do thaic bhi ri ghras-san ; 
 
 Be iieart a ghairdean do threoir, 
 
 A bha ga d' dhion o gach namhaid, 
 
 'S thug dhut biiaidh laraich fadheoidh. 
 
 EARRANN II. 
 
 XVI. 
 
 Sibh dha mar Rut, a chaomh 6g bhean 
 
 A dh' fliag fir Mhoab s' a slhagh, 
 
 'S a rkinig achaidhean Bhoas, 
 
 A dhiolum loin measg na 'ii sguab ; 
 
 'S gu achadh coigreach nach b' eol dith, 
 
 Nach deachaidh i roinnag air ruaig ; 
 
 Be fein fear fiiasglaidh a corach, 
 
 'S ghabh e' m bann posd' 1 gu luath. 
 
 ii 
 
CURAM DUE DA. rnOBULL. 
 
 167 
 
 XVII. 
 
 'S ge bu spuillto Naomi, 
 Bha Dia 'a a thiocair dhi buan 
 Is ghrMhaich Rut a Dia indr-se, 
 *S cha bu shaibhreas feolmhor bha iiaip' ; 
 Oir 's ann fo sgail chuir i dbchas ; 
 Mar nochd beul Bhoais dhi duaia ; 
 Ach ghih,dhaich Orpa siiill Mhoab, 
 Tre 'n phill i g' orag gun bhuaidh. 
 
 XVIII. 
 
 'S mar sin tha ghnJi mhuinntir fheolmhor, 
 
 Tha 'n duil an stor bhi do-ghlilaist, 
 
 'S a tha na 'n saill 's na 'n suit gedcach, 
 
 A d^anamh bosd is mor-uaill ; 
 
 A«h druididh an t-saill sin mu 'n dorn-chur, 
 
 *S theid gaoth na mor bhroinn le fuaim, 
 
 Tre' m brist an salachar 's a neoghlain' 
 
 A mach na bhr^in an sronaibh an t-sluaigh. 
 
 XIX. 
 
 *S ge d' is druidte iad na 'n seom'raibh, 
 
 Na 'n daigneach mor dhoibh mu 'n cuairt ; 
 
 Theid Ehud thuc' gu seblta, 
 
 Fior theachdir beb Righ na 'n sliiagh, 
 
 'S a chlaidheamh sinte fo chbta 
 
 Gu 16t Righ Mhoab trom bhuailt*, 
 
 Is s^ididh an trom paid 's thig mor shliiagh 
 
 Na* m feachd gu gloirmhor thoirt btiaidh. 
 
 'SI 
 (Hi 
 
1C8 
 
 CTJRAM DUE DA PnOBULL. 
 
 II I 
 
 ■.S:u 
 
 XX. 
 
 An sin bidh ciiimhne 'a an \h sin, 
 
 Nach fuilgte Moab, no tlireubh 
 
 A theachd a riaghladh no sheoladh 
 
 An tigh na'n orduigliean Dhe' ; 
 
 Is ge d' bha 'm fearg, *8 an cuid morchuis, 
 
 San uabhar bosdail ro threun ; 
 
 Nach ro'n spionnadh gu costri 
 
 A faisg an coir bhi da reir. 
 
 XXI. 
 
 Ach thig an t-ordiigh mu'n teampnll, 
 Chur leis an t-sreing air deadh slieol, 
 'San t-slat thomhais neo-mhealta 
 An laimh dheadh Aingle gu'n gho ; 
 'S gach dorus, cuirt agus altair 
 Le reachd gu'n mheang chur air doigh ; 
 'S gach aon ni uaithe ghrad adhlac 
 Bha togail campair do'n t-slogh. 
 
 XXII. 
 
 'S theid e suas na ghloir aillidh ; 
 Bidh neart an lamhan an t-sloigh ; 
 'S ge d' ro Tobia 'u caraid 
 Ri Sanbalat le'm pr6is ; 
 Cha bhac iad clachairean araidh 
 Dh'flias end na'n grh^ cho fior bhe6, 
 'S aon Ikmh cumail sgath saiteach . 
 'S Ikmh 4i\e ska aig an ord. 
 
CURAM DHE DA IHOBDLL. 
 
 XXIII. 
 
 'S iomadh Esra 's Haggai 
 
 Is Senibabel bhioa be6, 
 
 Is lesliua bharr orr*, 
 
 ^S Nehemiah bhios Ian tredir, 
 
 A dbiiagadh chin n each o'n trh,illeachd 
 
 Na'm feivchd ro thabhachdach mor, 
 
 'S bidh sluagh an fhearainn thar kireamh 
 
 ^!N cobhoiuu 's an gradh riu da'n deoin. 
 
 XXIV. 
 
 'S bidh gart ghlanaidh an la sin 
 Air coimeasg grkinail an t-sloigh ; 
 An leth hhriod iieoghlan a tharmaich 
 An aghaidh aithne an D4 mhoir, 
 Bha eadar Indhaich *s clann Amoiu, 
 Is Mhoab 's Asdoid, (droch bhriod,) 
 Nach labhradh Eabhra mar ch^nain^ 
 No'n teangaibh math'rail ni's mo. 
 
 XXV. 
 
 ^S air air an aobhar 'so fagar 
 
 Dhnibh iomadh falaid gu'n dlo, 
 
 ^S cinn gu'n ghruaig na*n sgaill bh^na 
 
 'S cha'n aim miu* Nasarich fo bhoid ; 
 
 'S bidh 'n gn-uis ro mhugach *s nial hhls orr* 
 
 Fo mhasla nkire *s trom bhron ; 
 
 Cha ghabh na h -Indhaich co- phairt riu 
 
 'S cha d' thig mic Asdoid na'n coir. 
 
 1G9 
 
170 
 
 CUnAM DIIB DA. FUOBULI* 
 
 EARRANN ITI. 
 
 XXVI. 
 
 Cloacliduibh faireachd a chairdean ; 
 'S ioiiiadh iiairihaid ni beul 
 ' Farauiiig, foogailt, gii'r ch,ineadh 
 Leis gacli fath gu'a bhu'r t^um : 
 O ninih ! innlcachdach, Shataiu, 
 A tha cur hivd air gach gleua 
 Gu's bliur rnisgadh gu graineil, 
 Le earbull siiil dlieth chur foiii. 
 
 XXVII. 
 
 Is cuiiiilm' libh fein 'iiuair bha Pharaoh 
 
 Fo na plkighean '» an Eiphit, 
 
 Gu'n do mheasg dheth chuid traillibh 
 
 Le cloinn lacob iad fein ; 
 
 'S iiuair ghlac ciocras 's an fhh,sach 
 
 An cumasg graiinda 'sin gu geur, 
 
 Thainig breitheanas l^dir 
 
 Air gineil lacoib ua dheidh. 
 
CUEAM DHE DA. PHOBULL. 
 
 XXVIII. 
 Tha nuadh chroidmliich, gii gnathaicht' 
 Mar cliuir Pol dlniibh an coill, 
 Fosgailt' 's buailltcach do *n h>rdan 
 Mar bac grks o o neamli ; 
 ^S tha ciiniiard iiior bhi cur lamh on* 
 Tuilleadh 's trh,tli mar luchd dreuchd, 
 Dhoasblmidh dearbhaidh is lh,idir* 
 No faoineia sgailean do sgeimh, 
 
 XXIX. 
 
 Is flor a sg^ul e ra radii* 
 
 Gil blieil a cht\\ air gach d^is, 
 
 'S g\i bheil cogull a namhaid 
 
 A measg sluaigh araidh mhic Dh^, 
 
 'S craiiin fige chrion gii 'n bheo fasmhor 
 
 A bacadh ihis na naomh gheug, 
 
 A tha toirt leatrom *s mor th^ire 
 
 Do chlann na gras is b§ol bheum. 
 
 XXX. 
 
 Sin, naimlidean gu 'n ghrksan 
 D' an cuspair grain' sliiagh Dhd 
 ^S ard a dhuisgeadh an ^rdan 
 Na 'n deante t5,ir air an spreidh : 
 Air son reitheachan fasaich 
 Bhi milleadh hW an cuid thr^ud, 
 Is air son seotaclian granna, 
 Nach togadh Ian phris aig f^ill. 
 
 171 
 
172 
 
 CITEAM DHE DA jpHOBTJil^ 
 
 ,s 
 
 m I 
 
 \^ 
 
 ff 
 
 XXXI. 
 
 'S ge d' ro^ coimeasg 's a mheall acV 
 Tha ghliocas annta 's do cheill 
 Kach cuir am fior bliriod le an-tlachd 
 Fo 'n aon cheann ri 'n droch spreidh ; 
 Is 'nuair chruinnicliear gii faiiig iad, 
 '& a chuid bheil meang chuir o*n tr^ud 
 Cha 'n abair aon neach gn 'n ghamhlasy 
 Gu 'r garrlig tha annta gn leir.. 
 
 XXXII. 
 
 ^Kiiafr tliagras Dia le stri laidir 
 
 A niias o 'n aird ris gach febil, 
 
 Le teine lasara smalaidh 
 
 *S le eiaidheamh dealrach a bheoil, 
 
 'S da f haobhar geur air, gu tearnadfr^ 
 
 Do mhac a ghraidh 'na bbeir pbg, 
 
 'S gii sgrios a naimhdean 's eascardean 
 
 Nacb geil 'b am fagail gu 'n dGO. 
 
 ifti 
 
 1 
 
 i 
 
 xxxin. 
 S' bidh aoiblineas ann 'san Ih sin 
 Do ^n chuid, o laithibh an dig* 
 A ghabh a clming ann an grii-dh dlia, 
 Gu dol tro amghairean mhr ; 
 Bidh 'n triisgain \naiseach a dealradh 
 'S an ciilaidh aillidh gn 'm brojg, 
 Le laoighibh 'm bilibh luath-ghaireach 
 A seinn na 'n dana 's binne c^oL 
 
<?irRAM DHE ©A. PHOBULL. 
 
 173 
 
 XXXIY, 
 
 €ha bheag am bron, 's an cvhdh. aifma 
 
 Bhuibh 's an aimsir ^so fein, 
 
 Staid bhtir mathar* o 'n dh' f halbli sibk ; 
 
 On ericn air seargadli o fremmh, 
 
 Fo dhris na 'm bagaidean searbha 
 
 'Sa geiigan aimrid gn leir, 
 
 ^Sa faicinn aogaie a meanbh-chruidk 
 
 IFo dhearcau marbliteach dol eug, 
 
 XXXV. 
 
 Tha drGighneacli ^tj feanntagacli cliiurall, 
 A nis 'na luchairtibh mor ; 
 ^Si 'na fkrdaich re dlmldaidh 
 Do dliragoin lubach na 'n cos, 
 'S 'na faros taimliidh ro mbuchaidh 
 Do chomhaciiaig diiiir, a sgread pbro, 
 'S do bheathaichibh allta ro bliriiideil 
 'S do sliionnaicli cliuObheartach, sheolt'. 
 
 XXJIVI, 
 
 'Se nis is ainm dliiili Lo-ammi, 
 A cliionn gu 'n dh' f hag i fear p^sd'^ 
 ''S gu 'n d' lean i coigreach 'i\a aite 
 Da 'n d' ng i grk,dh air Json fioigh ; 
 An geall a h- krain 's a dibh Mdir, 
 A h- olainn thla ^a a cuid cloimh ; 
 ' S bha 'n th,m ann dnibhse uaipe tairsina 
 S' gu *D bhi eopairteach dhe+h doigh. 
 ".^n Eaglais) Sluiidhichta 
 
174f 
 
 CURAM DHE DA PHOBULL. 
 
 Ml*' 
 
 i:ii;i 
 
 XXXVII. 
 
 S' tu linit do gliliocas, 'miair dh' eisJ ihu: 
 Ki glmth dheigh riut iia gliaol, 
 ^S a cuid neoghlaine a tlireigsinn, 
 Is dol 'na dlieidh air a ghlaodh, 
 Is teach a mach clu^ni an t-sleibhe 
 R\ h\ do naisg e 'n fheiitsda gu saor ; 
 ^S a chiiirm sho-bhlasda 's ro eibhiDn^. 
 Lan smior ro reth, 's do f hion aosd^ 
 
 XXXVIII. 
 
 'Se sin cliuirm ^s am bi mliillseaclid 
 Aig fleadh an High thug dhnibh buaidh, 
 'Nuair chi sibh a Ldiloir 'na lan aobhachd, 
 Le gean is f aoilte air a ghruaidh ; 
 'Sa dheadhghean graidh do gach aon dibh,, 
 'Sa bhrh,tach ghaoil duibh mu 'n cuaiut, 
 Cha bhi amghair na 'r cuimhne 
 Nach sluig toilinntinn le buaidh. 
 
 XXXIX. 
 
 '^^N sin theiy e, ithibh a chiiirdean 
 
 *S olaibh ghnkth, luclid mo ghaoil, 
 
 'S 'na cuiribh 'n teagamh gu biath mi^ 
 
 Thug dhuibli xia 'm ghrkdli fuil mo chri,. 
 
 Ma 'r dheoch da 'r 'n anjuna ph,iteach, 
 
 Ka cuau do lanaclid nach traogh, 
 
 *S mo chorp ma 'r bhiadh gu 's bhu \' 'n uracic 
 
 Le 'm bi sibh sasaichte a chaoidh. 
 
CUEAM DHE DA. PnOBULL. 
 
 175 
 
 Do 'm fhion a mheasg mi, slaintc, 
 
 Chur gean is graidh ann bliur cridh* ; 
 
 O gabhaibh, 's m' f idalachd cho iiln duibli, 
 
 'S ar 'naiteas ]hn biodh gach linn, 
 
 'S bhiar 'n uile chiocras biodh sasuicht' 
 
 Le mianii fo 'm sgaile bhi gach tim, 
 
 'Snio thoradh milis da 'r caileachd, 
 
 \S da 'r bias Rach sasiiich aeh mi. 
 
 XLI. 
 
 'S cha 'n iognadh e ge d' ro 'n trasa, 
 Bhur spicnaird ii latliair bhnr Righ, 
 A sgaoileadh cubhraidheachd failidli, 
 Tre speis do luthaireadid mo ghaoil 
 A dluiom mo chluas o m^ ehaomh airnibh 
 Ri 'r mi ami: O ! gh radii, ^luair ghlaodh 
 Sibh, g' iarraidh poig o bheul grasmhor ; 
 Mo gUeallaidh ghna dhuibh tha saor. 
 
 SLJ 
 
tl 
 
 •»■ ■!'? 
 
 176 
 
 ©¥BAM BHE BA PHOB^LIL, 
 
 EAERANN IV. 
 
 XLir. 
 
 O ! clihirdibh gaoi}, bithibh dileas -; 
 'S ar misneachd cii' bi<)tOi 'n ia mo, 
 Tha 'n tarn tionail tigliiuii direacli 
 Ma 'r tluibhairt am PiobiiU, o 'n to» 
 'Na c^isd tkoraid?! chaidb iobradh. 
 A cheana, 'n kmsibl* na 'n slogh. 
 Ma 'r ghfcalla^ibli daignich tha 'g inns© 
 ^Ka meill bhi naomha f adSieoidk, 
 
 1 1-'' 
 
 ill' 
 
 is''' 
 
 w 
 
 
 m 
 
 Tlia Blgli. tha Piioansa deadli mMlidh 
 A nis 'a na b-Innsibh tigh'nn b^o, 
 'S tha Diucaibh ' s Morairibk siobhalt* 
 A gabkail taoibh rihh lo deoin ;, 
 'S do annailt' steighicht' ar Kighachd^ 
 Tha sdreamh mMllteaai eloadh sheoid 
 A teachd a dh' aoradh do Cbriosdi 
 Do 'ii Eaglaia Shaor ma 'c bi* choir. 
 
CUBAM DUE DA PHOBULL. 
 XIIV. 
 
 Tha 'na nitlie 'so 'g innse 
 Gu'm bheil an tim teachd oimn, 
 ^S gn bheil bliadhna 'na saors a 
 A teannadh ruinn 'na h-krd-.glil6ir ; 
 'S am bi gach Righachd 's an t-saoghal 
 An aonachd ghaoil 'na naomh shlogh, 
 A seinn Ikn aoibhneis na'n cri dha, 
 'S hosanna bhinn ann na'm beoil. 
 
 177 
 
 XLV. 
 
 *8e nis an tlm dhuibh blii saoithreach 
 
 Gu'n fhois, s gu'n sgios, ach na'r duisg 
 
 Mar blia Daniel dileas, 
 
 Bu trie 'na shineadh 's an smur ; 
 
 A leagh 's an Fhaidh Eremiah 
 
 Fior km an liblirig bhi dlu ; 
 
 Tre'n d'f liiiair e taisbeanadh cinnteach 
 
 Air aobliar aoibhneip 'o thiirs, 
 
 Ach ge d' 's denrach do shuilibh, 
 'Nam frasibli dlu air do ghruaidh, 
 S do thrbm osna ri buireaah, 
 S do chridhe tursach ri fiiaim, 
 'S do chulaidh bhrdin ort ri tiichan, 
 Saic eididh duinnt ort 's an luaith'r ; 
 Thig do sholaa 'n gearr iiin ort 
 Aig iadhadli dlu ort mu'n cuairi. 
 
 ♦ C3 
 
 ?CJ 
 
178 
 
 GUBAM DHE DA PUOBULL. 
 
 ■lii 
 
 xLVir. 
 
 Do dheoir tha'm biiideal lehovah, 
 'Sri t-osna bhroin tha cliaomh chluas ; 
 Hi glaodh na'ni bochd tJia e teo -cliridhcach 
 'S thig e ga'n comhnadh 'na tliruaa ; 
 A chum a fiirtaclid 's am faicinn, 
 ^S an dion o'n foireigin chruaidh 
 ""S gu'n togail suas ann a tlirocair — 
 Dha fcin bidli gloir 'na l^u bhuaidh, 
 
 XLVIII. 
 
 'N ti ghradhaich naimhdean a ghloire ; 
 
 Le f hiiil a dhortadk 'iia tliruas, 
 
 'S thug giiidh na'u aire do mhie shrbthail 
 
 A teachd le poig thuc' gu'n gbruaim ; 
 
 ''S nach saor e cheile 'sa h-oigridh 
 
 '-'S a ghaol dhith 'n coinhnuidh do-ghluai»t, 
 
 "S e dlu ri ciochan gu'n f hogradh 
 
 ^S an oidhch is reota a gliaoth tuath, 
 
 XLIX. 
 
 So 'n tioghnadh ard nach tuig nadar, 
 O ghloir cho aillidh ri neanih, 
 Ou 'n gbiaiseadh airnibh 'na ghr^idh e, 
 «Gru teaclid do f hasiich nan deur 
 A dh'fhulang bais ann na'u aito. 
 Fo mliasla niiir is mbr phein 
 Ou 'n togail suas leis gu Paras, 
 Miir sht^udan 'a ailleagain fcin- 
 
CUEAM DHE DA PHOBXJLL. 
 
 179 
 
 Nuair thig na cinnich da ionnsuidh, 
 Theid Soisgeiil driiiteach na'm buadh 
 Le cumliaclid, iompachaidh, 's dusgaidh 
 A ghairm na'n liidhacli o*ii siiain, 
 G.U Tarsus, Pul, is gu Tubal, 
 'S gu Lud, a liibas gu cruaidh 
 Am boglia stailinn le diiraclid 
 Gu lot is ciuradh luclid fuatli. 
 
 LI. 
 
 'S air feadh na'n criochaibh nach cnala, 
 Deadh iomradh 's fuaim an deadh sgeoil, 
 Bidh chomliar oilltcil bheir luasgadh 
 Le iomaluaths air mbr sloigli ; 
 \S a chuid theid as diubh o'n uambas, 
 Tre gheill do 'n Uan ga'n toirt bed, 
 Bidh iad le'n iolachaibh luathghair 
 A. seinn 's a luaidh air a ghloir. 
 
 LII. 
 
 'Se sin 'nuair chruinnich ^na braitlirean 
 
 Bha feadh ma'ni fasach fo neol, 
 
 'S air an sgapodh, 's air an sganradh 
 
 Fo dliuibhre bais 's dubh cheo ; 
 
 A mcasg na'n cinneach, 's gach canain 
 
 Le'n d' mheasgaich iad le'n droch nos, 
 
 Gu sliabh ro naomh na slainte 
 
 ■ S bidh 'n anama sasaicht' le sogh^ 
 
Ml 
 
 
 Er- * 
 
 180 CUBAM DHE DA PnOBITLL. 
 
 LIIL 
 la bidh 'n toilinntin an comhnuidh 
 An ciiilm ro shoghmhor nach trdis; ; 
 l8 ann an saibhreas a gloire, 
 Ni iad mor bhosd gu'n f hein speis ; 
 'S bidh sitli mar abliainn ga'n comhdach 
 'S an lilacli 6g fo ghlan sgeimh, 
 Is gloir na'n cinneach a' na'n sloighibh 
 Mar shruth tigli'n comhladh na'n deigh. 
 
 LIV. 
 
 ' S bidh cuid mar Ephraim gu sh,ruichte, 
 Mar Dhaimh nach d' ghnathaich a chuing ; 
 Is iad a gul fo ghuiir amhghair, 
 Fo smachd ga'n cradh 's iad ri caoidh ; 
 Ach innidh chiiira na'n caomh airnibh, 
 Da'n leir an ciiamhan bhi claoit, 
 Bheir e Ihn dearbhadh mu ghras doibh 
 '^S air iochd gu brath nach pilL 
 
 LV, 
 
 ■'S bidh cuid dheth chusbairean graidh-san, 
 
 A dh'ith 'na lathair aig feusd 
 
 'Sa bhuail droch ghalair thug bas orr', 
 
 Fo bholadh graneil ro bhreun ; 
 
 'S au t-suil a ghuil as cionn Lasaruis, 
 
 Dha fein iad bu leir ; 
 
 'Se mliosglas suas le hr-ghras iad 
 
 ^S be'n t-io<?nadh ard e'm beachd cheud : 
 
CURAM DHE DA PHOBULl. 
 
 181 
 
 LVT. 
 
 '8 bidh cuid mar lob blia Ian iomlan, 
 Coimhliont', 's co-chuirate ri lagh Dh^'; 
 ^Sa spiiill Satan dheth 'n ionmhas, 
 Ga'n cnr fo urchadaibh g^ur ; 
 'S na'n sgeig do'n cairdibh mu'n timchioU 
 Nach d' thuig run tiom-chridheach Dh^ ; 
 Ach gloir a ghrais rinn 'n iomchar 
 Bidh ard ri iomradh na^m beul. 
 
 to 
 
 tVII. 
 
 S bidh cnid fo lotaibh nach fnilgte, 
 
 Ma'n bhord aig cnirm 'no ai^ feisd ; 
 Ach chum na'n dorsaibh a thilgeadh, 
 'S na madaidh 'g imlich an crenchd ; 
 Ach Aingle treun bidh mu'n timchioll, 
 'S iad muinntir ionmhuim Mhic Dhe, 
 Is aiseag slh-inte dhoibh cha'n iomrall, 
 Oir chuir iad muinghin 's an Leigh. 
 
 LVIII. 
 
 'S bidh cuid fo 'n eididhean dearbhto, 
 'Sa ruith na'n carbaid na'n deann, 
 Is iad na'n treun fheara cahna, 
 Nach pill le cealgairibh raeallt'; 
 Is dianihain naimhdean bhi sealg orr* 
 Le'n innleachd dhealbh o run fealis', 
 Is iad cho dian fo 'n cuid armachd, 
 Ou'n lot, 'sa marbhadh tro'n ceann. 
 
/ , -T 
 
 ,a f 
 
 , 'I 
 
 i^' 
 
 
 ; 
 
 182 OTJEAM DHE DA PH0BT7LL. 
 
 LIX. 
 'S bidli cuid a marcachd each meanmnach, 
 Na'n leiim a falbh 's nach dean inaill, 
 'S nacli gabli eagal ro armailt 
 Luclid breabadh dhealg le (^ud d^ll ; 
 'San colg mar leomhannaibh garga, 
 Nach meataich fearg a droch namhaid, 
 'S bhe'ir buaidli tre fhulangais searbha 
 Le leumaibh garbh' an geur lann. 
 
 LX. 
 
 'S na'n ruith air inuileidean ainmeil, 
 Le luath's chas ainmhidh nach mh,ll 
 On Dioghaltair fola tha ga'n leanmhuinn 
 Le inneal marbhaidh na laimh. 
 A dh'ionnsuidh 'n didiun gu'n teancadh 
 'S an daighneach tearmuinn nach ihniu 
 T(3irt gloir do'n ullachadh earbsach 
 A dhion an anaraa gu'n chall. 
 
 LXJ. 
 
 'N sin deothalaidh sibhse gu sunndach 
 
 Do'n bhainne is siighara buaidh, 
 
 'S do mhll fliallain is ciibhraidh, 
 Do'n chridh bhruit tha fo ghruaim ; 
 
 Is luaisgear sibh air na gluinibh, 
 
 Le oran ur is binne fuaim 
 
 Fo bhraonaibh bl^th na'n gras uraich 
 
 Ghur smior is lughs anns na h-uain. 
 
CTJEAM DHE DA PHOBULL. 
 LXII. 
 
 A ciian neochriochnach na Iknachd, 
 
 A dhullaich graa dhuibh mar stor, 
 
 A shileas fialaidh on airde 
 
 Air 'n d'thugadh dhuibh Ikn ch6ir ; 
 
 Bheir neart is spionnadh da'r cnamhan, 
 
 Bha brist Ian fkilUnn is leon, 
 
 Le'm f^ iad urail is l^idir, 
 
 'S bheir taic da'r 'n airnibh le treoir. 
 
 183 
 
 LXIII. 
 
 Mar innidh theochridheach mkthar 
 Da gineil graidh bhios fo leon, 
 Le clus is comhfhurtachd bhaigheil, 
 Bheir fois o amhghair dha 's fbir ; 
 Mar sin 'nuair dh'fhoilsichear gairdein 
 Bo neartmhor Ard High na glbir, 
 'N sin thig bhur fuasgladh o'n airde 
 Tre'n Spiorad ghrasmhor shior bheo. 
 
 LXIV. 
 
 Is deas-ginn cuaiche 'na ball-chrith, 
 
 'S 'na corruich gharg sibh cha 'nbl ; 
 
 Ach theid i 'n laimh hichd genr-leanmhuinn, 
 
 Bha crkdh bhu'r 'n anama 's ga'n lebn ; 
 
 'S bidh 'n leasraidh f^nn fo mhor fliarbhas, 
 
 S bidh cupan searbh dhoibh Ian lebr, 
 
 Mar amhuinn theintich bidh fhearg dhoibh, 
 
 Nach miich 's bidh 'n gairbh-shian ro mhor. 
 
 L 
 
s.a. 
 
 
 IMAGE EVALUATION 
 TEST TARGET (MT-3) 
 
 
 1.0 
 
 2,5 
 
 I.I 
 
 1^ i;£ 12.0 
 
 i.8 
 
 1.25 
 
 U i 1.6 
 
 V] 
 
 <^ 
 
 /2 
 
 v: 
 
 
 Cf' c^*^.?^'' 
 
 '5'^/ «.°^ 
 
 W^f 
 
 ^i^ 
 
 '/ 
 
 y^ 
 
 Photographic 
 
 Sciences 
 
 Corporation 
 
 23 WEST MAIN STREET 
 
 WEBSTER, NY. 14580 
 
 (716) 872-4503 
 
 ^ 
 
 V 
 
 :\ 
 
 \ 
 
 w^ 
 
 " % 
 
 ^. 
 
 ^.% 
 
 ^ 
 
 
 V 
 
 6^ 
 

 
hU 
 
 CUEAM DHB DA PHOBTJLL. 
 
 LXV. 
 Bidh bhu'r gairdeachas dubailt, 
 Seallbhach ilr-ghr^s duibh fein, 
 Ni dh'ibh gleachd-fheara siubhlach, 
 A ruith gu dliith 's a bhikr reis : 
 'S a mealtuinn lathaireachd a ghnuise, 
 A toirt grais a dhusgadh na'n ceud, 
 A chreachadh Shatain, toirt spuill dheth, 
 Is luchd mi-niinn fo ghoidh gheur. 
 
THE 
 
 CHRISTIAN'S nm BAM. 
 
THE 
 
 CHRISTIAN'S PIRM BANK. 
 
 By the Rev. Zachlan Mackenzie^ of Lochcarron. 
 
 I HAVE a never-failing bank, 
 
 A more than golden store ; 
 No earthly bank is half so rich — 
 
 How can I then be poor ? 
 'Tis when my stock is spent and gone, 
 
 And I without a groat, 
 I'm glad to hasten to my bank, 
 
 And beg a little note. 
 
 Sometimes my banker, smiling, says, 
 
 " Wliy don't you oftener come ? 
 And when you draw a little note, 
 
 Why not a larger sum ; 
 Why live so niggardly and poor — 
 
 Your bank containeth plenty ? 
 Why come and take a one pound note, 
 
 When you might have twenty ! 
 
188 
 
 THE OHEISTIAN*S BANK. 
 
 " * Yea twenty thousand, ten times told, 
 
 Is but a trifling sum 
 To what your Father has laid up, 
 
 Secure in God, His son/ " 
 Since, then, my banker is so rich, 
 
 I have no cause to borrow ; 
 I'll live upon my cash to-day. 
 
 And draw again to-morrow. 
 
 I've been a thousand times before, 
 And never was rejected ; 
 
 Sometimes my banker gives me more 
 
 Than ask'd for or expected ! 
 Sometimes I've felt a little proud, 
 
 I've managed things so clever ; 
 But, ah ! before the day was gone, 
 
 I've felt as poor as ever. 
 
 Sometimes with blushes in my face, 
 
 Just at the door I stand ; 
 J know if Moses kept me back, 
 
 I surely must be damned. 
 I know my bank will never bre^— 
 
 No ! it can never fail : 
 The firm — three persons in one God — 
 
 Jehovah — Lord of all ! 
 
 Should all the banks in Britain break. 
 The bank of Enjjland smash — 
 
THE christian's BANK. 
 
 Bring in your notes to Zion's bank, 
 
 You'll surely have your cash ; 
 And if you have but one small note, 
 
 Fear not to bring it in ; 
 Come boldly to this throne of grace — 
 
 The banker is within. 
 
 All forged notes will be refused, 
 
 Man-merits are rejected ; 
 There's not a single note will pass, 
 
 That God has not accepted. 
 'Tis only those beloved of God, 
 
 Redeemed by precious blood, 
 That ever had a note to bring — 
 
 These are the gift of God. 
 
 Though a thousand ransom'd souls may say 
 
 They have no notes at all, 
 Because they feel the plague of sin, 
 
 So ruined by the fall : 
 This bank is full of precious notes, 
 
 All signed, and sealed, and free : 
 Though many doubting souls may say 
 
 There is not one for me. 
 
 Base unbelief will lead the child 
 
 To say what is not true ; 
 I tell the soul that feels self-lost, 
 
 These notes belong to you. 
 
 189 
 
190 THE CHEISTIAN's BANK. 
 
 The leper had a little note — 
 " Lord, if thou wilt, thou can !" 
 
 The banker cashed his little note. 
 And healed the sickly man. 
 
 iv 
 
 We read of one young man, indeed, 
 
 "Whose riches did abound ; 
 But in the banker's book of grace 
 
 This man was never found. 
 But see the wretched dying thief, 
 
 Hang by the banker's side, 
 He cried, *' Dear Lord, remember me !" 
 
 He got his cash — and died. 
 
 Lovell and Gibson, Printers, Toronto.. 
 
 ,^^""* 
 
 !>**% 
 
 
I ^^JtajJ!^' ' 
 
 r