key: cord-0066384-nkzdhgrv
authors: Smits, Marleen; Konings, Marijn; Klabbers, Laura; Fleerakkers, Lenneke; Giesen, Paul
title: Het gebruik van videobeelden bij triage op de huisartsenpost
date: 2021-08-03
journal: Huisarts Wet
DOI: 10.1007/s12445-021-1240-x
sha: 0645e1a3063b1b37fd0102271a9f68a6d8869fa9
doc_id: 66384
cord_uid: nkzdhgrv

Bij een deel van de patiënten die de huisartsenpost bellen, kunnen triagisten de klacht niet goed beoordelen omdat ze de patiënt niet kunnen zien. Dan wordt er een consult afgesproken, terwijl dat achteraf niet altijd nodig bleek te zijn. Het gebruik van videobeelden kan dit probleem mogelijk oplossen, maar er zijn vragen over de toegevoegde waarde van deze methode. In dit artikel geven we antwoord op vragen als: hoe vaak worden videobeelden ingezet bij triage, wat is daarvoor de indicatie en is het gebruik doelmatig, effectief en veilig?

Telefonische triage op de huisartsenpost moet ervoor zorgen dat de patiënt op het juiste moment de juiste zorg ontvangt. Anders dan fysieke triage kent telefonische triage beperkin gen omdat visuele beoordeling niet mogelijk is. Bovendien gaat het meestal om onbekende patiënten en is dossierinzage dikwijls onmogelijk. Telefonische triage is daarom kwetsbaar.

Dit leidt bij triagisten geregeld tot defensief gedrag en achteraf onnodige consulten. 1, 2 Het gebruik van videobeelden zou dit probleem deels kunnen oplossen. Technisch is dat meestal uitvoerbaar, want 84% van de Nederlanders heeft een smart phone en kan live videobeelden versturen. 3 Internationaal is er steeds meer ervaring met het gebruik van beeldmateriaal, ook in de spoedzorg. 4, 5 Sinds de coronapandemie maakt driekwart van de Neder landse huisartsenpraktijken meer gebruik van ehealthtoepas singen dan voorheen. 6 Beeldbellen is hierbij de allergrootste stijger en het beperkte onderzoek hiernaar wijst op (zeer) positieve ervaringen bij triagisten, huisartsen en patiënten. 2, 7, 8 Triagisten op huisartsenposten zetten steeds vaker beeldbellen in. Een voortrekker hierbij is de huisartsenpost Oosterhout, waar de triagisten al sinds 2019 videobeelden gebruiken, dus nog vóór de coronapandemie [kader] . Uit onderzoek kwam naar voren dat triagisten en patiënten in Oosterhout hiermee HUISARTS EN WETENSCHAP maand 0000 overwegend positieve ervaringen hadden. 2, 9 Voordelen waren volgens hen (reis)tijdbesparing, gebruiksgemak en een groter vertrouwen in de triageinschatting. Belemmeringen betroffen vooral technische beperkingen en extra tijdsinvestering tijdens de triage. 9 We wilden meer kwantitatief inzicht krijgen in hoe vaak en wanneer triagisten videobeelden inzetten, en welke invloed deze hebben op de zorginzet en veiligheid. Tussen 25 mei en 13 juli 2020 voerden we daarom een observationeel dwars doorsnedeonderzoek uit, dat bestond uit een dossier en vragenlijstonderzoek. We maakten een uitdraai van routine matig geregistreerde, anonieme patiënt en contactgegevens uit het huisartsinformatiesysteem. Triagisten vulden na iedere triage met videobeelden een papieren vragenlijst in, waarbij ze noteerden welke zorginzet ze hadden gekozen en wat deze zou zijn geweest wanneer alleen telefonische triage mogelijk zou zijn geweest. 9 Ten slotte beoordeelden twee huisarts experts onafhankelijk van elkaar de registratiegegevens van een random steekproef van 100 patiënten op veiligheid, waarbij ze de criteria uit de NHGTriageWijzer hanteerden. Onveiligheid werd hierbij gedefinieerd als (risico op) schade aan de patiënt.

In de onderzochte periode vonden 5230 triagecontacten plaats, waarbij de triagisten 515 keer (9,8%) videobeelden inzetten. Per triagist varieerde het aantal keer dat ze video beelden gebruikten van 2 tot 25 keer (mediaan 14). De triagisten gebruikten videobeelden vooral bij trauma's van de huid (zoals wonden en beten; 33,8%), huiduitslag (bijvoor beeld impetigo, erysipelas en urticaria; 28,4%), trauma's of klachten van het bewegingsapparaat (18,9%) en oogklachten (4,7%). [Tabel 1] toont de aandoeningen (ICPCcodes) waar bij de triagisten het meest videobeelden inzetten. Scheur/ snijwonden (S18) en beten/steken van insecten (S12) voeren de lijst aan.

Van alle onderzochte patiënt, triagist en contactkenmerken bleken alleen leeftijd en tijdstip gerelateerd aan de inzet van videobeelden [tabel 2]. Bij patiënten van 65 jaar of ouder gebruikten de triagisten significant minder vaak videobeel den dan bij jongere patiënten. In de nacht gebruikten ze in significant minder gevallen videobeelden dan in het weekend overdag, en in de avond juist significant meer. Het geslacht van de patiënt, de afstand tot de huisartsenpost, drukte op de huisartsenpost en de onderzochte kenmerken van triagisten hingen niet significant samen met de inzet van videobeelden.

Van de contacten waarbij de triagisten videobeelden inzet ten, kreeg de grootste groep urgentie U5 (65,9%; in de totale populatie 48,0%). Bij het gebruik van videobeelden rondden de triagisten het contact vaker af met een telefonisch advies (69,8%) dan in het hypothetische geval zonder videobeelden (36,4%). Patiënten kregen met videobeelden minder vaak een consult op de huisartsenpost (24,2%) dan zonder videobeel den (59,4%). Beide huisartsexperts beoordeelden alle triagecontacten met videobeelden van de steekproef als veilig. De urgentie en zorg inzet waren volgens de beoordelaars in 95% van de contacten in overeenstemming met de NHGTriageWijzer.

Dit is het eerste kwantitatieve onderzoek naar de inzet van videobeelden tijdens de triage op huisartsenposten. Voor het onderzoek analyseerden we gegevens uit het patiëntenregistra tiesysteem. De verkregen resultaten zijn objectief en vormen een mooie aanvulling op enkele kwalitatieve evaluaties. 2, 9 De uitkomsten van ons onderzoek liggen in lijn met ander Tabel 1

Scheurwond/snijwond (S18) 11,8 (35) Beet/steek insect (S12) 10,5 (31) Brandwond/verbranding huid (elke graad) (S14) 5,4 (16) Gegeneraliseerde roodheid/erytheem huid (S07) 4,4 (13) Lokale roodheid/erytheem huid (S06) 4,4 (13) Hand/vinger symptomen/klachten (L12) 4,4 (13) Voet/teen symptomen/klachten (L17) 4,4 (13) Impetigo/impetiginisatie (S84) 3,7 (11) Erysipelas (S76.01) 3,7 (11) Schaafwond/schram/blaar (S17) 3,0 (9) Beet mens/dier (S13) 3,0 (9) Urticaria (S98) 2,0 (6) Been/dijbeen symptomen/klachten (L14) 2,0 (6) Ander letsel van de huid/subcutis (S19) 1,7 (5) Koorts (A03) 1,7 (5) ICPC-codes met een frequentie < 5 zijn niet opgenomen in de tabel.

HUISaRTSEnPOST OOSTERHOUT (nOORd-BRaBanT) 2 onderzoek waarbij met de toepassing van videobeelden in de triagesetting fysieke consulten werden voorkomen. 4, 5, 7 Het onderzoek heeft enkele beperkingen. Zo zijn de uitkom sten niet zonder meer representatief voor de Nederlandse huis artsenposten, omdat we het onderzoek uitvoerden op 1 huis artsenpost met specifieke kenmerken [kader] . Bovendien was er sprake van seizoensbias, want we deden het onderzoek in de zomer, met relatief veel contacten vanwege insectensteken. Ook vond het onderzoek plaats tijdens de COVID19pande mie, met toch al relatief veel telefonische contacten. 11 Voor de analyse van de voorspellers van de inzet van videobeel den gebruikten we de gegevens van meer dan 5000 triagecontac ten. Voor de indicaties voor de inzet van videobeelden beschik ten we over ongeveer 300 videotriagecontacten. Voorafgaand aan het onderzoek instrueerden we de triagisten om bij de inzet van videobeelden in de journaalregels 'WSD' als markering te noteren, zodat we deze videotriagecontacten later konden selecteren en analyseren. In slechts 57% van het totale aantal inzetten noteerden de triagisten in het patiëntendossier dat het een videotriagecontact betrof. Mogelijk is er daarom sprake van selectiebias. 

Nurse telep hone triage: good quality associated with appropriate decisions

Videotriage is nuttig, veilig en efficiënt

Individuals used a mobile phone (or smart phone) to access the internet

Exploring patients' and clinicians' experiences of video consultations in primary care: a systematic scoping review

Can telemedicine improve triage and patient satisfaction in urgent care settings?

Toe name gebruik ehealth in de huisartsenpraktijk tijdens de coronapandemie: organisatie van zorg op afstand in coronatijd

Het implementeren van enkelzijdig beeldbellen

Beeldbellen wordt een blijvertje

Videotriage op de huisartsenpost [scriptie

Voor triagisten van huisartsenposten

Toename telefo nische consulten en visites op de huisartsenpost in coronatijd

Het gebruik van videobeelden bij triage op de huisartsenpost

Scientific Center for Quality of Healthcare (IQ healthcare), Radboud Institute for Health Sciences

basisarts (destijds coassistent); dr. P.H.J. Giesen, huisarts, senior onderzoeker