Subsidium ad bullarium patronatus Portugalliæ Olispone, typographia nationali editum annis 1868, 18 0. C ^ ' h ^ i ’ { I vt. CaAhoUc Church . Pope.— S 0 i‘ cl i rr\ «-ci Qul\ a ir l y t-yi . SUBSIDIUM AD BULLARIUM PATRONATUS POETUGALLIj; Olisipone, Typographia National! editum annis 1868, 1870, 1872 , 1873 , 1879. ALLAPPE Orphanotrophii typographia Seminario Cochinensi adnexa. 190 3 . M i SUBSIDIUM AD BULLAEIUM PATRONATUS FORTUGALLIvT SUBSIDIUM AD BULLARIUM PATRONATUSPORTUGALLI^ Olisipone, Typographia Kationali editum annis \m, 1870 , 1872 , 1873 , 1879, ALLAPPE Orphanotrophii typographia Seminario Cochinensi adnexa. 1903 . Digitized by the Internet Archive in 2016 i' y ' https://archive.org/details/subsidiumadbullacath In modum praefationis ET APPROBATIONIS Quum InBULLABIO PATRONATUS PORTU- GALLl^f Olisipone, TypograpMa Nationali edito, an- nis 1868, 1870, 1872, 1873, 1879, et adhuc incompleto, aliqua desint, vel tantum memorata non tamen trans- cripta sint documenta, digna quae in illa Collectione compilentur, factum est ut a quibusdam criticis in du- hifiini revocentur, sub pretextu etiam defectus latini eorum apographi, Inde, mihi opportunuyn visum est, ne in oblivio- nem adducantur, ut typis mandarentur qtice sequun- tur documenta, in archivo Dioecesis Cochinensis asser- vata, et eruditis (si de eorum authenticitate certiores fleri velint) omnino patentia, Cochini, die 3 Julii, anno Dni, 1903. ^ MATHEUS, Episcopus Cochinensis. tix. ^r. 'it- •v. h'1 - . . -V .IV < - . , ; / ' , • c' ' ' •• -"J' 3 1^ 1-" BuUd Confirmatichns Simonis Sulaka tamquoLin PatriciTclia do Muial {MossuV) in Assyria ( Ad Bullarium Patronatus Portugalliae Tom. II. pg. 239, Nota 2 ) fiCOLESiA PAl^ElARCHALIS DE MUZAL IN ASSIRIA JULIUS EPISCOPUS SERVUS SERVORUM DEI Dilecto filio SIMONI SDLAKE DE DANIELIS DE DOMO BELLU electo de Mucal in Asyria «riciltall salntem et apostolicam Oenedictioneni. JnliuB iil JJlViNA disponente cle- 1553 m e n 1 1 a cujus inscrutabili providentia ordinationem sus- cipiunt univepsa, in apostoliCae Sedis culmine meritis licet insufficientibus constituti ad universas orbis ecclesias aciem nostrae considerationis extendi- mus et pro earum statu salubriter diri- g^endo apOstolici favoris auxilium adhi- bemus sed de illis propensius nos cogi- tare convenit quas propriis carere pas- toribus intuemur, ut eis juxta cor nos- trum pastores pneficientur idonei qui comissos sibi populos per suam cir- cumspectionem providam salidiriter dirigant et informent, ac bona ecclesia- rum ipsarum non solum gubernent uti- liter sed etiam multis modis efferant incrementis. Dudum siquidem jirovi- siones ecclesiarum omnium tunc va- cantium et in antea vacaturarera ordi- nationi et dispositioni nostrae reserva- vimus decernentes ex unc irritum et inane si secus super his per quoscum- que quavis auctoritate scienter vel i- gnoranter contingeret attentai i. Bost- modum vero ecclesia patriarchali de Muzal in Syria orientali cui bo. memo- riae Simon Maria Patriarcha deMuzal et insulae Tigris ac caeterarum civitatum et terrarum orientalium eidem Patri- archae subjectarum, necnon monaste- riorum ejusdem nationis in Sui Massin et Calicuth ac tota India existentium eidem etiam Patriarchae subditorum dura viveret praesidebat per obitum ejusdem Simonis Patriarchae qui ex- tra Eomanam Curiam debitum natu- rae persolvit pastoris solatio destituta. Nos vacationi hujusmodi fidedignis relatibus intellecta ad provisionem e- jiisdem ecclesiae celerem et felicem, de qua nullus praeter nos hac vice so intromittere potuit sive potest reser- vatione et decreto obsistentibus su- pradictis, ne ecclesia ipsa longae va- cationis exponatur incommodis pater- nis et sollicitis studiis intendentes post deliberationem, quam de prieficiendo ( 1 ) In aliquibus Scriptoribus. -Simon Mamma. 4 eidem ecclesiae personam utilem ac e- tiam fructuosam, cum fratribus nostris habuimus diligentem. Demum ad te monachum monasterii Ilormisd ordinis .Sancti Basilii Muzal dioecesis ordinem ipsum expresse professum in quadra- gesimo vel circa tuae aetatis anno et presbyteratus ordine constitutum ac de legitimo matrimonio procreatum, de cujus integriiate, doctrina, puritate, sinceritate, fidei constantia, religionis zelo, vitae ac morum honestate et deni- que in omni virtute summa conspicui tatc dilecti filii universi clerus et po- pulus illius regionis per eorum litte- ras nobis testimonium perhibuere di- reximus oculos nostrae mentis. Quibus omnibus debita meditatione pensatis ac confessione tua quam praesentibus de verbo ad verbum inseri et annotari volumus et mandamus prius audita et in scriptis redacta ac diligenter exa- minata et in Consistorio nostro per- lecta, et ea catholica, teqne per eam fidei capace ct vero fideli ac idoneo repertis horum intuitu te a quibusvis excommunicationis, suspensionis et interdicti aliisqne ecclesiasticis senten- tiis, censuris et poenis a jure vel ab- hornine quavis occasione vel causa latis si quibus quomodolibet innodatus existis ad effectum praesentium dnn- taxat consequendum harum serie ab- solventes et absolutum fore censentes de persona tua nobis et fratribus ob tuorum exigentiam meritorum accepta eidem ecclesiae de eorundem fratrum consilio apostolica auctoritate provi- demus teqne illi in Patriarcham prae- tieiinns et pastorem curam et adminis- t rationem ipsius ecclesiae tibi in spi- ritualibus et temporalibus plenarie committendo in Illo qni dat gratias et largitur praemia confidentes quod dirigente Domino actus tuos prtefata ecclesia sub tuo felici regimine regetur utiliter et prospere dirigetur ac grata in eisdem temporalibus et spirituali- bus suscipiat incrementa. Quocirca discretioni tuae per apostolica scripta mandamus quatenus ejusdem ecclesiae curam et administrationem praedictas sic exercere studeas sollicite fideliter et prudenter quod ecclesia ipsa guber- natori provido et fructuoso adminis- tratori gaudeat se commissam, tu- que praeter aeternae retributionis prae- mium nostram et apostolicae se- dis beredietionem et gratiam exinde uberius consequi merearis, necnon venerabilibus fratribus nostris univer- sis snffraganeis ac dilectiis filiis ca[)i- tnlo et vassallis dictae ecclesiae nec- non Clero et Populo civitatis et dioe- cesis de Muzal quatenus suffraganei tibi tamquam membra capiti obse- quentes, et Capitulum tanquam patri et pastori ammarum suarum similiter intendentes exhibeant sibi obedien- tiam et. reverentiam debitas et devo- tas ita quod mutua inter te et ipsos suffraganeos gratia gratos sortiatur ef- fectus et nos devotionem ipsorum pos- simus propLerea in Domino merito commendare, nec non Clerus te pro nostra et dietre Sedis reverentia beni- gne recipientes et honorifice per- tractantes tua salubria monita et mandata suscipiant humiliter et effi c a e i t e r ailimplere procurent. Populus vero te tanquam patrem et pastorem animarum suarum devote suscipientes et debita honorificentia proseqnentes tuis monitis et mandatis salubribus humiliter intendant ita quod tn in eis devotionis filios et ipsi in te per consequens patiem benevolum invenisje gaudeatis. Vassalli autem 5 prcefati te debito honore prosequentes tibi fidelitatem solitam ac consueta servitia et jura tibi ab eis debita inte- gre exhibere studeant alioquin senten- tiam sive poenam quam rite tuleris seu statueris in rel>elles ratam habebimus et laciemus auctore Domino usque ad sa- tisfactionem condignam inviolabiliter observari. Tenor vero dictae confes- sionis sequitur et est talis: Ego Symon Sulaka dc Danielis de Domo Bellu ex civitate Muzal et Assyria Orientali oriundus, monachus monasterii Ilor- misd ordinis Sancti Basilii Muzal dioe- cesis, ordinem ipsum expresse profes- sus credo ex corde et confiteor ore quod unus s'dus est verus Deus omni- ])otens incommutabilis qui est incom- })rehensibilis, ineffabilis et oeternus. Pater et Filius et Spiritus Sanctus unus in essentia, trinus in personis, Pater ingenitus. Filius a' solo Pa- tre genitus. Spiritus Sanctus a Pa- tre Filioqae procedens non sicut aduo- bus principiis sed ab utroque tanquam ab uno princijrio. Pater non est Filius aut Spiritus Sanctus, Filius non est Pater aut Spiritus Sanctus, Spiritus Sanctus non est Pater aut Filius sed Pater tantum Pater est, Filius tantum Filius est et Spiritus Sanctus tantum Spiritus Sanctus est, nullus alium aut priccedit ceternitate aut excedit ma- gnitudine aut superat a3ternitate abs- (pie initio semper est et sine fine. Pa- ter est generans, Filius nascens. Spiri- tus Sanctus procedens, consubstantia- J es, caqnales, coomnipotentes, et cooeterni hccc tres personae sunt unus Deus, non tres dii, una essentia, una substantia, una immensitas, unum principium, unus creator visibilium omnium et invisibilium corporalium et spiritualium, qui quando voluit uni- versas condidit creaturas sua bonitate, quas et valde bonas voluit. Et ideo reprobo et anathematizo omnes hse- reses ac haereticos sentientes et do- centes contraria. Firmiter etiam cre- do et profiteor quod Unigenitus Dei Filius Patri consubstantialis semper cum Patre et Spiritu Sancto exis- tens in plenitudine tem[)oris quam divina3 inisericordise consilium inscru- tabile disposuit ut nos a peccato Adee ac cteterarum culparum nostrarum sor- dibus mundaret et a morte et inferno liberaret incarnatus est de Spiritu Sancto in immaculato Utero Marim semper Virginis veram et integram hominis naturam assumpsit Corpus videlicet et animam rationalem in uni- tate persom» divinse tanta nn itate ut unus et idem Christus sit Deus et homo Dei hllius et hominis Filius^ Ita quod una natura non confunditur ab altera, nec una transit in alteram, nec una miscetur alteri nec altera evii- nescit, sed in persona omnino una sint duse naturae perfectcC scilicet divina et humana salvis earundern naturarum proprietatibus, duse voluntates, duae operationes ita ut Christus sit tantum unus et sicut formam servi Dei forma non adimit, ita formam Dei servi for- ma non minuit. Qui enim verus Deus est, idem verus est homo, Deus per id quod in principio erat Verbum et Ver- bum erat apud Deum et Deus erat Verbum, homo per id quod verbum caro factum est habitavit iii nobis. Dens per id quod ile quinque panibus quinque milia hominum satiavit, quod Sama- ritanas aquam salientem in vitam ae- ternam promisit, quod Lazarum cyia- triduanuin a mortuis resuscitavit, ho- mo })er id quod esurivit, sitivit, fati- gatus est et in ligno clavis transfixus est. Unus et idem secundum divinita- tem, equalis sterno Patri; immorta- lis, impassibilis, secundum, vero huma- nitatem minor Patri, mortalis et passibilis. Insuper firmiter credo et predico eundem Dei Filium incarna- tum vere natum esse ex Maria sern- per Virgine et ideo ipsam Virginem fateor Dei matrem atque genitricem. Item vere passum,, vere mortuum et sepultum vere cum anima descendisse ad inferos ad liberandum paties et ad ligandum insatiabilem homicidam. Et subinde vere ex mortuis resurrexisse et per quadraginta dies apostolos do- cuisse de Regno Dei, mox que ad Coe- los ascendisse, sederequead dexteram Patris et venturum in fine saeculorum ad judicandum vivos et mortuos. Credo et profiteor nullum unquam hominem ex semine Adae conceptum et natum fuisse salvatum aut fore salvandum nisi per fidem mediatoris Dei et hominum Domini Nostri Jesu Christi in sanguine et morte ipsius qua nos reconciliavit aeterno Patri et delevit chirographum iniquitatum nostrarum aeterna redemptione inven- ta. Item firmiter credo legalia omnia Veteris Testamenti seu Mosaicae Legiso quia Christum figurabant, licet divino cultui illa aetate congruerent, ipso ad- veniente cessasse, et jam promulgato Evangelio servari non posse sine inte- ritu salutis aeterne. Omnes igitur post illud tempus Circumcisionis sabbati ciborum eadem lege prohibitorum re- liquarumque legalium observatores a- lienos a fide denuntio et salutis aeter- nae non posse esse participes nisi ali- quando ab his erroribus resipiscant, ab his enim omnibus liberavit nos Christus et septem Novae Legis Sa- cramenta instituit, quae veneror. Cre- do et profiteor videlicet Baptismum,. Confirmationem, Eucharistiam, Poe- nitentiam; Ordinem, Matidmonium et Extremam Unctionem, quae omnia nobis gratiam Dei conferunt, et virtu- te passionis Domini Nostri Jesu Chris- ti ea SLimmentibus applicant, ista sep- tem Sacramenta perficiuntur tribus verbo videlicet et rebus ac ministro, rebus in. materia, verbis in forma, mi- nistro qui facere intendat quod facit ecclesia. Recipio insuper quicquid de eisdem Sacramentis Sancta et Catho- lica Ecclesia Romana docet et prae- dicat. Credo quod =i vere Dei poeni- tentesinDei charitate decesserit, ante- quam dignis poenitentiae fructibus de commissorum et commissorum poenis satisfeceriut coram justitia divina,, eo- rum animas poenis Purgatorii post mortem purgari, utque a poenis hujus- modi releventur prodesse eis fidelD um vivorum suffragia, missarum scili- cet sacrificia, orationes et elemosinte ac alia pietatis officia quae- a fidelibus pro aliis fidelibus fieri consueverunt secundum Ecclesiae instituta, iliorum- que animas quae post Baptismum sus- ceptum nullam omnino peccati macu- lam incurrerunt, illas et quae post eon- tractam peccati maculam, ut dictum est purgatae sunt, in coelum mox re- cipi et intueri clare ipsum Deum tri- num et unum sicuti est pro meritorum tamen diversitate alium alio perfectius. Illorum vero animas qui in actuali mortali peccato vel solo originali dece- dunt mox in infernum descendere poe- nis tamen disparibus perpetuo punien- das. Firmiter etiam teneo et credo Simbolum fidei a trecentum et octo patribus Concilii Niceni acceptatum et usque in haec tempora servatum in Ec- clesia in hac forma videlicet: Credo in 7 linum Deum, Datrem Omnipotentem, factorem coeli et terrae visibilium om- nium et invisibilium et in unum Domi- num Jesum Christum P’iliuraDei uni- genitum et ex Patre natum ante om- nia saecula, Deum de Deo, lumen de lu- mine, Deum verum de Deo vero, geni- tum non factum, consubstantialem Pa- tri, per quem omnia facta sunt, qui pro- pter nes homines et propter nostram salutem descendit deCcelis et incarnatus est de Spiritu Sancto exMariaVirgine et homo factus est, qui conceptus et natas crucifixus etiam pro nobis sub Pontio Pilato, passus et sepultus est, et resur- rexit tertia die secundum Scripturas et ascendit in Coelum, sedet ad dexteram Patris. Et iterum venturus est cum gloria judicare vivos et mortuos, cu- jus regni non erit finis. Et irt urtuni Spiritum Sanctum, Spiritum veritatis Dominum vivificantem, qui ex Patre Filioque procedit, qui cura Patre et filio simul adoratur et conglorificatur qui locutus est per prophetas et apos- tolos. Et unam sanctam Catholicam et apostolicam Ecclesiam. Confiteor u- nurn Baptisma in remissionem peccato- rum et expecto resurrectionem mortu- orum et vitam venturi sfi^culi. Arnen. Confiteor, teneo et praedico unum eun- demque Deum Veteris et Novi Testa, menti hoc est Legis et prophetarum atque Evangelii auctorem esse quoni- am eodem Spiritu Sancto inspirante utriusque Testamenti sancti loquuti sunt. Itaque suscipio omnes libros cano- nicos quos suscipit sacrosancta Romana et Catholica Ecclesia quorum tituli sunt hii videlicet: Quinque libri Moy- si id est liber Genesis, Exodi, Levitici, Numeri, Deuternomii, Josue, Judicum, Ruth, Quatuor libri Regum, duo Para- lipoinenoH, Esdrae primus et secundus qui dicitur Neeniias, Tohiee, Judith, Job, Psalmorum David, liber Poverbi- orum, Ecclesiastes et Cantici Cantico- rum, Sapientise, Ecclesiastici, Isayaj, HierenTiae, Baruth, Ezechielis, Danielis* Teneo etiam libros duodecim prophe" tarum minorum id est Osese, Iodis, Arnos, Abdiae, lonse, Michese, Naim, Abacuc, Sephoniae, Agei, Zachariae, Malachiae, et duos libros Macbabeo- rum. Etiam teneo quatuor libros E- vangeliorum, Matbaei, Marci, Lucae et. Joaniiis. Accepto quatuordecim epis- tolas divi Pauli, unam videlicet ad Ro- manos, ad Corinthios duas, ad Galatas unam, ad Epbe.sios unam, ad Philippen- ses unam, ad Colossenses unam, ad Thessalonicenscs duas, ad '^'"iraotheum duas, ad Titum unam, ad Philemonem unam, ad Hebraeos unam. Item sus- cipio epistolam Jacobi unam. Petri duas. Joannis apostoli tres, .ludse u- nara. Librum actuum apostolorum et Apocalipsim Joannis Apostoli. Item amplector, suscipio et approbo sanc- tam Nicenam synodum trecentorum decem et octo patrum, et profiteor ac sequor quicquid illa decrevit, et repro- bo ac damno quicquid illa damnavit et maxime impiam hseresiin Arriano" rura cum suo auctore Arrio. Item amplector suscipio et approbo sanctam Constantinopolitanara synodum pri- mam centum quinquaginta patrum, et credo quicquid illa decrevit, et repro- bo quicquid illa reprobavit, et maxi- me impiam liseresira Macedonii cura ipso auctore. Item suscipio, amplec- tor et approbo primam Ephesinain sy- nodum ducentorum patrum et credo q licquid illa decrevit et reprobo quic- quid illa reprobavit, et maxime bsere- siin Nestorianain cum suo auctore Nes- [torio. Item suscipio, amplector et ap- 8 probo sanctam Chalcedonenscm syno- dum, quartam in ordinem generalium Synodorum et credo ac sequor quic- quid illa decrevit et ref)robo ac damno quicquid illa iepr'diavit et maxime im- piam hieresim Euticetis et Diosccri et reprobo secundamEphesinam synodum. Item suscipio, approbo et amplector quaecumque alia Concilia quae reci- ]ut et approliat sancta et Catholica ec- clesia Romana ac damno et reprobo omnes hcereseset auctores earundem quas et quo? reprobat et damnat dicta Sancta et Catholica ecclesia, necnon quicquid tenet et docet sancta Sedes Ajiostolica et Komana ac Catholica ecclesia cum omni devotione et reve- rentia suscipio et accepto illos quo- que doctores et sanctos patres quos ecclesia Romana approbat reverenter suscipio, teneo et Confiteor Sanctam Apostolicam Sedem et Romanum Pon- tificem in universum orbem tenere jirincipatum et ipsum Romanum Pon- tiricem successorem esse beati Petri principis apostolorum et verum Chris- ti Vicarium totiusque ecclesias esse cajnb et omnium Christianorum pa- trem ac doctorem existere et ipsi in l)eato Petro pascendi, regendi et gu- bernandi uni versalem ecclesiam a Do- mino Nostro Jesu Christo plenam po- testatem traditam esse cujus ecclesiae unitatem et congregationem tam val- de credo ut nullos extra dictam ec- clesiam Catholicam eXistentes aeternae vitae participes fieri posse confiteor. Insuper promitto me lanquam obedi- entiee filium ordinationibus, praecejitis, censuris ac jussionibus Papae Julii iij moderni et successorum suorum Roma- norum Pontificum canonice intrantium et Sedi Apostolicae fideliter et semper obtemperaturum. Ita Deus me adjuvet et sancta Dei Evangelia, et Deus testis est mihi quod corde credo, confiteor ore hanc confessionem fidei mere sinceram et veram quam scribi feci ac manu propria subscripsi, et humiliter Pa- tri Sanctissimo Julio iij Pontifici ma- ximo ad pedes ejus prostratus obtuli die quinta decima mensis Februarii anni millesimi quingentesimi quinqua- gesimi tertii. P) Ego indignus Symon Sulak(2) foci scribere hanc fidem et manu propria subscripsi. Datum Romee- apud Sanctum Pe- trum anno Incarnationis dominicae millesimo quingentesimo quinquage- simo secundo, decimo calend. Martii pontificatus nostri anno tertio, (i) Ia. Garcl. Puteus L. t S. A. Diaz. Arcli. Secrt. Apost. Vatie. Ex Archiv'. Vatie. Reg. Vatie. Julii iij Seerct. an, iij Toni. 70 11 .'' 1793 fol. 235-238v. (1) Sic in opogr. ^ idetnr iamenjrrepsisse eiTorew, 1553 pro 1552. (2) Hic prtMus chuUlaeorum Patriarcha catholicus, iii patrium: suam Roma rei'vsus, guiuto viense tantum elapso, Fatriarcl:ae Schismatici Nestoriuni iustigntionUnis a 'Parcorum tiiran:io Muza. Ie:tsi, Pacha Curdo, per quadraginta dies i:i puteo detentus, postea vicus in sacco inclusus et i:i laciv submersus, vita functus est, ^ (3) Pontifex Arcldepoj Goano committit ut in vitam et doctrinam May' A^yvaliam Archiepii A»^amaleiisis in recidivos Nestorianae haeresis e)'roi'es prolapsi impiirat; et ad ejusdem ecclesiae gubernationem provideat, etc. fAcl Bull. Patron. Portug. Tom. I. pag. 259, Nota. CLEMENS PP. VIII Venerabili Fratri AECHIEPISCOPO GOANO Clemens VIII. VE^^^ERABILIS Frater salutem et Apostolicam be- nedictionem, Nuper non sine gravi animi Nostri dolore ad Nos perlatum est Mar Abraliam Archie- piscopum Angamalensem in regno Co- cini et in Malabari seu Indiis S. Tho- nicG Apostoli qui alias Catholicam do- ctrinam amplexus Apostolicm Sedi o* bedientiam praestitit, et in Synodo provinciali Goana de reductione ad Ca- tholicam fidem eiusdemque Sedis obe- dientiam universae ipsius dioecesis tractavit novissime in recidivos Nesto- idanse hseresis errores misere prola- psum fuisse, nec monitum resipiscere voluisse minusque permisisse libros Caldaicos eisdem erroribus refertos qui in eius dioecesis et provincim ec- clesiis leguntur emendari et corrigi ac praeterea plures simonias commisisse. Nos qui ob iniuncti in Nobis Aposto- lici muneris debitura in eam potissi- mum curam et solicitudinem incumbe- re tenemur ut ecclesiarum pastores praesertim in tam remotis ab Aplica. Sede regionibus sanam doctrinam te. neant ct commissas sibi oves Catholi- cae doctrinae salutari pabulo reficiant et pascant, in praemissis ea qua decet ratione consulere volentes ac de tua fide, integritate et catholicae religionis zelo plurimum in Domino confisi, Fra- ternitati tuae per praesentes committi- mus et mandamus, ut in ipsius Mar Abrahae vitam, mores et doctrinam diligenter inquiras, et si per inquisiti- onem huiusmodi illum in priemissis culpabilem esse repereris illum ad te Goam venire iubeas et facias, ibique sub tuta et honesta custodia retineas, et processus per te faciendi exemplum in authentica forma ad Nos etAplicain Sedem transmittas, ut ipso processu diligenter inspecto et examinato ipsiu^ Mar Abrahae Archiepiscopi causam prout i ustum fuerit terminare valea- mus. Interiin vero ne ecclesiastica dioe- cesis et provincia praefatae Angama- len ipso Archiepiscopo absente et er- roribus implicato in spiritualibus vel temporalibus aliqua patiantur detri- menta in eadem ecclesia et dioecesi per- sonam aliquam ecclesiasticam ex ritu latino, qui si fieri possit linguam Cal- deam seu Syriacam calleat in Vicarium Apostolicum cum facultate ad omnia 10 quae iurisdictionis sunt non autem or- dinis faciendi deputes et constituas, ac illum toties quoties expedire indi- caveris removeas et alium semel et ])luries in eius locum surroges et de- mio deputes et constituas nec absente aut decedente ipso Mar Abraha Archi- episcopo alium Archiepiscopum eli- gi vel quoquo modo deputari aut ibi- dem admitti permittas nisi quem Apostolica foedes iuxta decretum prae- fatae Synodi provincialis Goanae &b ipso Mar Abraba eiusque ecclesia et dioecesi acceptatum elegerit. Si quos vero alios quoscumque in dioe- cesi et provincia j)raefatis similis erroris labe irretitos reperiri contin- gat in eos per te aut Vicarium Apos- tolicum a te ut praefertur deputan- dum inquiras et procedas seu inquiri et procedi facias iuxta canonicas san- ctiones, super quibus omnibus et sin- gulis plenam et amplam tibi faculta- tem et auctoritatem Apostolica au- ctoritate tenore piaesentium conce- dimus et impertimur. Non obstantibus quibusvis Apostoli- cisacin provincialibus et synodalibus conciliis editis generalibus vel specia- lii.ms constitutionibus et ordinationibus ac nominatim concilii Tridentini de- creto quo disponitur quod processus etiam infofmativi Contra Episcopos formari non possint nisi vigore cons- titutionis manu propria Romani Pon- tificis signatae, nec non praefatae ecclesiae Angamalensis etiam iuramen- to, confirmatione Apostolica vel qua- vis firmitate alia ruboratis, statutis et consuetudinibus ac privilegiis, indui- tis et literis Apostolicis in contra- rium praemissorum quomodolibet con- cessis confirmatis et approbatis, qui- bus omnibus, illorum tenores praesen- tibus pro expressis babentes, bac vice dumtaxat specialiter et expresse de- rogamus, ceterisque contrariis quibus- cumque. Volumus autem ut praesen- tium transum})tis manu alicuius No- tarii publici subscriptis et sigillo ali- cuius personae in dignitate ecclesi- astica constitutae munitis eadem quae praesentibus ipsis fides adhibeatur. Datum Romae apud S. Petrum sub annulo Piscatoris die XXVII Januarii MDXCV Pontificalis Nostri Anno Tertio. (D {pro signatura') Vidi et hene liahet Jul: Caid: S. Severince L. t S. Secret. Brev. (In pergamena cliarta) (1) Huic Jirevi et insequenti praesertim alludit Pont. Pins IX, fel. rec. in suo lireci Speculatores super, suh annulo piscatoris, infesto Sancti Patri in Vineolis (die prima mensis Augusti) anno Dni. 1874-, ubi legitur: “Equidem ubi primum Malabarica gens Nestovianam haeresim ejuravit, omnes ejus- dem regionis sacerdotes, cassanarii, cliamatii, cleiici nec non et electi procuiatores popu- lorum, in synodo Diamperitana auctoritate Ciementis VI II fel. rec. predessessoris Nostri ann.1599 celebrata convenientes, promiserunt et jurarunt veram obedieutiam Papae seu Romano Pontifici.” Pontrfdx Avchiepiscopo Goano facultatem concedit ut si contingat Archiepiscopiim Ec- clesiae Aiigamaleiisis e vivis decedere Vicarium Apostelicum ccnstUiiat ad eamdem eccle- siam !juberhiandam. (Ad Bull. Patron. Portug. Tbm. I. pag 259, Nota 1.) Tenerabili^Fratri ARCHIEPISCOPO OOANO iu ludiis Orientalibus Clonicns VIII. VENERABILIS Frater salutem et Apostolicam be- nedictionem. Cupientes statiu EcclesicC Angamalensis oppor- tune providere, Fraternitati tiue ut si contingat modernum Arcbiepisccpum Angamalensem ab humanis decedere, ne dum eidem ecclesise de alio pastore canonice providetur, illa propter tem- poris et locorum distantiam in spiri- tualibus vel temporalibus aliqua detri- menta sustineat, quamcumque perso- nam ecclesiasticam prudentia pietate et doctrina insignitam, quae tibi idonea videbitur in ipsius ecclesiae in eisdem spiritualibus et temporalibus vicarium Apostolicurn Apostolica auctoritate constituere et deputare valeat donec Nos eidem ecclesiae de pastore pro- viderimus auctoritate praefata teno- re praesentium facultatem concedi- mus. Non obstantibus constitutio- nibus et Ordinationibus Apostolicis ac eiusdem ecclesiae Angamalensis etiam iuramento, confirmatione Apostolica vel quavis firmitate alia roboratis, sta- tutis et eonsLietudinibus, quibus omni- bus, illorum tenores praesentibus pro expressis habentes, illis alias in suo robore permansuris hac vice dumtaxat specialiter et expresse derogamus, ce- terisque contrariis quibuscumque. Da- tura Romae apud S. Petrum sub an- nulo Piscatoris die XXI Januarii MDXCVII Pontif: Nostri Anno Quinto. M. Vestrius Barhianus L.. t S. Secret.- Brev. (Ia pergamena charta)' Utterae Archkptseopi Goani Fr. AUxn de Menezes ad Fatriarcham stata religioso Fcdesiae A ngamali, Malabar. Hierusalem, de (Ad Bull. Patron. Portug. pag. 259.) Littera: Archiep. Goan. Di Goa il di 19 di Dicembre 1597. In un’ altra (lettera) di V. S. mi avvisava di un breve, che S. fece diretto a me sopra il governo del- la Chiesa di Angamalo, per il timore che si havea della morte delEArcives- covo per essere di molta etd, et che per questo il Patriaica Alessandrino j)otesse lentare di provedere a quella Chiesa, come fece altre volte, in che si vede chiaramente 1’ assistenza dello Spirito Santo nel capo della Chiesa, et la vigi.lanza et cura pastorale, che S. S.ta tiene di tntte le Ohiese, perche al tempo che io liebbi il breve, 1’Arcives- covo era niorto. et la Chiesa stava in potere deirArcidiaeono, al quale tutti avevano giurato obedienza per la morte deU’Arcivescovo, et come quei Christiani sono nodriti da molti anni in heresia et errori de nestoriani, che sempre tennero, con tutto che li Por- tughesi han travagliato sempre perche dessero obedienza alia Chiesa Romana, et sforzarono aquesto 1’Arcivescovo con rnolti sacerdoti haveano fatto una giunta con giuramento, che se S. mandaria loro un Prelato Soriano, 1 obidiriano, et se fusse latino (che e quel che importa il tutto) pigliarianoj il suo consiglio, et medesimamente seppi, come norninandosi il nome dei Papa nostro Sig™ nelle orationi della Chiesa, un sacerdote dei suoi si levo pubh-camente et prohilii, che non si nominasse il detto Papa Nostro Signo- re. Sopra di che io scrissi ali’ Arcidia- cono, et trattai di gastigarlo. Et per rimediare a tutti questi mali, et prove- dere a fatto a tante migliaia di anime, et far che la S. Madre Chiesa Romana sia obedita per tutto il mondo, non ho voluto far provisione alcuna di Gover- natore nel Vescovato, ma andare io proprio in persona a mettermi fra lo- ro et visitar per me stesso tutte le lor Chiese, che stanno sparse per ducento leghe (ii terra per diversi luoghi d’in- fedeli, ma amici e confederati di ques- to stato, per poter cosi con la mia au- torila, (essendo io la seconda persona di questo stato, et che li Re infetTdi pretendono haver per amico per lo- ro interessi) andar purgando tutte le Chiese ddieresie et di errori che ten- gono, dando loro la dottrina della fe cattolica, et levargli tutti i libri, che tengono heretici, et alia fine congre- gare una sinodo di tutti 1 i sacerdoti et fargli dare obedienza alia Chiesa Romana cun giuramento di ricevere il prelato, che S. Sta. gli dard. Conduco 13 meco persone letterate^, et alcunl Pa- dri della compagnia pratichi in ques- ta christianitd et in quella lingua. Cre- do che Sara viaggio d’un gran servitio di Dio et della Chiesa Romana, an- corche di molto travaglio et pericolo per essere sforzato di mettere tempo di sei o sette mesi inquesta visita, per- cbe mi parto di qua d’Aprile per es- ser tempo che cessaho i negozii di questo stato con Fentrata delFinverno e staro la fino a ottobre aspettando di veder se con le navi vien Vescovo per quella Chiesa, per farlo introdurre con facilita nel suo Vescovato. Et av- verto V. S. 111 ma. che se ancora non ^ fatto vescovo di questa Chiesa, saria cosa di molta importanza essere alcu- no della compagnia di Gesu, per an- dare li Padri gid, per quella Christiaci- ta, et similmente se gli deve dare or- dine, che vada a poco a poco estin- guendo la lingua Soriana, la quale non d naturale, et li suoi sacerdoti Fimparano come la latina, perche quel- la d il canale per onde corre tutta quella heresia, et in luogo di quella vada introducendo la latina per met- tere conquella tutto il buon governo et sopratutto importa che il vescovo, sia sufraganeo di questa citta stando appresso al Vescovato di Cochin, ch’ d il pili vicino Suffraganeo. La provisio- ne di questa Cuiesatin’ hora non e sta- ta dei Patriarca Alessandrino, come la si pensa ina d’altro aneor peggiore, et pili pieno d’errori et dhgnoranza, il Patriarca di Babilonia publico creti- co nestoriano con altri mille errori, perche nega la confessione, et so’ pub- blici scismatlci, et tal fu FArcives- covo passato (i) et cosi mori et visse senza volersi confessare, ni mai volse ricevere il giubileo di S. ch’ io portai, ancorche dal suo popolo nelle chiese piii vicine a noi si publico et si ricevd con molta devotione perche io lo raccomandai aci aleoni prelati della compagnia che hanno un colle- gio ivi vicino. Tutto questo Oriente patisce grande incomodo di haver e ricorrere alia Se- de A{)Ostolica per le dispense per estar tanto lontano, et per perdersi tante na- vi nel viaggio, et per non aver li pove- ri huomini rimedio di andare a ricer- carle, donde nasce che stan molti anni in grandissimi peccati, et altre mille necessita, sopra di che scrissi F an- no passato a S. et saria cousa di grande importanza, che il Prela- to di questa Chiesa, dove concorro- no tutte le cose delF Oriente aves- se facoltd da S. S. da poter dis- pensare nel jus positivo con la limita- zione, che le paresse cosi delle dis- pense, come dei voti et irregolarita et censure et assolutioni di casi etiam in bulla Ccena Domini intorno a che po- tria servir qui di suo collettore o le- gato, di che V. S. 111™^. ( 2) pg^ R suo molto zelo dovria dar conto a S. per- chd cosi nelle religioni, come con i Vescovi succedeno alie volte cose, che se havessero appresso qualche modo di ricorso havriano il rimedio piii fa- cile. Etc. Alesslo, Arcivescovo primas. f'Ex Archiv. Apostolic. Vatican. Nuntiatura Portugal. Tom. 6 pag. 340) (2) Mar Abraham. (2) Qui Romae commorabatur. Laudat PoiilifeM Ai'(^hiepiscopum Goanuin oh ejus zelum in convertendis Indice gentibus^ et ejus laboribus benedicit. (Ad Bull. Fatron, Portug. Pag. 259 Nota 1) CLEMENS PP. VIII Clemens VIII 1599 M.ULTAM in Domino voluptatem ccopimus ex iis, qucB de tuse Fraterni- tatis pietate et pastorali vigilantia, gravi nobis testimonio, relata sunt; nomi nati m quod, zelo honoris Dei et salutis animarum incensus, in conver- tendis gentibus istis ad Incera evange- licae veritatis strenue laboras. Gra- tulamur tibi, frater, piam hanc sedu- litatem, qua animas, immaculati Agni sanguine redemptas, Deo lucrari stu- des, id nobis [lergratum est, idque, ut ex nostris litteris cognosceres, ,jVolui- mus, ut tanto ardentius 0[)us Dei, di- vina adjutrice gra.ia, urgeas et perse- quaris. Benedicat Deus piis laboribus tuis, tiliique tribuat, ut exutam magna mes- se manipulos multos inferas in horre- um coeleste; et nos Fraternitati tuao^ et clero ac j)opulo tuo fideli nostram Apostolicam benedictionem imperti- mur. Datum Romae apud Sanctum Petrum, sub annulo Piscatoris, kalendas Apri- lis MDLXXXXIX, Pontificatus nostri anno octavo (1 de abril de 1599). (i; Sglvins Antonianus, S. R. E. Cardinalis. ( Archiv. Apastol. Vatican. Brevium ad Prin- cipes viros et alios. Toin. Arm. 44. f. lol) fl) Patnt Tlauliu irrepsisse errorem, signatimque fuisse hoc Breve anno priori, sc . 159S, contra Gotivea, q\ii ei assignat annum 1599. Manifestum tamen est guod, revera, signatum et missum fue- rit anno 1599. LITURGIAE’* Chaldceo—Malabarica et Chaldaeo—Nestoriana comparatae. fA(l Bull, Patroix. Fortug. Appv Tom- IL post liturguim et documenta Habessina et Cuptita) AD LECTORFAL Privrhnnc fecit cowpnrationem P. Petrus Le Brun, o- raforionns, in onere vnlde laudato cui titulus litterale, historiqiie et dogmatique des prier^s et des ceremonies de la messe,, Parisiis edito, anno 1716, de quo altera editio (jam exhausta) an. 1843 excusa fuit. In hoc opere, Dissert. XI, art. XII, suh titulo “Liturgies des Nestoriens” Le Brun utramque liturgiam, ut scribit, Malabaricam et Chaldaicam (2) facie ad faciem in duabus columnis comparat. (1) Fro liturfjia nihil amplius hic intelUgitur quam Ordo missae pe?ie iavariahilis in ordinaria celehratiove Divinorum Mysteriorum. (2) Animadv erienium quod chaldaeus idem sonat ac christianus Nesforiamis, aut e Nestorianis aliquando conversus. Ita communis sententia per illorum regiones. Itaque, Nesioriani vel Catholici a scriptoribus indistincte Chaldaei appellantur. J‘ostremis tamen temporibus, pro distinctione facienda, scriptores praesertim catholici illius riti Christianos, si catholici, Chadaeos-OatholicoSj vel Syro-Chaldaeos, vel simpliciter Chaldaeos nun-' cupare inceperunt; et, si Nestoriani, Cbaldajos-Nestorianos, vel simpliciter Nestorianos, 16 Pro lilurgia Mala1)arica utitur latina versione e syriaco codice vel missali arno 1599 in Synodo Diamperitana ah Archiepiscopo Goano Fr. Alexio de Me- nezes correcto et expurgatu ('d), Conimhricoe edita anno 1606 in Appendice ad ipsam Synodum (rarum hodie opusculum)', et pro Nestnriana adhibet latinam versionem e codice Syriaco a P. Eusehio Renaudot e Nestcrianis obtento, qui eum versit et in lucem edidit in suo opere “Liturgiarum Orientalium Collectio,” Parisiis, an. 1716. f4^ Notetur quod in versione P. Menandot communiores preces, v. gr. Gloria in excelsis, Pater Nosler, Responsoria, Psalmi, etc. tantum indicantur a primis ver- bis. Praeterea, responsa Diaconi vel Ministri omnino omittuntur; non erant in sy^daco codice quo usus est; quia Nestoriani separatim habent duos codices, u- num tantum cum precibus a Celebrante dicendis, alterum cum iis qucead Minis- trum pertinent. Inde evenit quod Malaburica liturgia per extensum et integre transcripta^ valde extensior appareat quam Nestoriana, partim tantum qoraesentatn. Duabus inspectis, parva prorsus inter ipsas apparebit textus discrepantia. Attenta namque conformitate in latinis versionibus quoad sensum (si non sem- per quoad verba ne miremini, eo qaod versiones factae sunt a personis tempore, loco, natione et idiomate valde distantibus, in linquam valde diversam), in sy- riacis codicibus, malabarico et nestoriana, verba ad verba generatim respondere debent. Sequitur transcriptio duarum liturgiarum secundum P. Le Brun textum, ordinem et methodum: (3) Hoc ipso viissaU, sic correcto utuntur usque ad praesentem diem Christiani Syro-Malabares, cum aliquibus fortasse modificationibus, tribus hisce postre^nis seculis introductis. Actualia volumina, saltem quae vidi, in typographia Congregationit. de Propaganda Fide, Romae, excusa fuerunt. (i) Praeter has liturgias duae aliae similes hodie existuat, quae parum inter se differunt, utra- que in, antiqua nestoriana falta, sensu Catholico correc*a: — Una, sc a catholicis sub jurisdictione patriarchae Catholici de Mossul usitata; altera a catholicis ejusdem riti in parte praesertim Mesopo- tamiae superiore et Persia degentibus. Respondent circiter statui, quo liturgia nestoriana iiivenie~ hatur, quum ad Catholicam Ecclesiam, decursu temporum, reversum est. Audivi quod tertia alia parabatur a Patriarcha Chaldaeo-Chatholico, propinquior nestoriana actuali, in minimis verbis sensu catholico correcta, ad facilius alliciendos Nestorianos, qni adhuc hodie pene vigecies centena millium ifi.OQO.OOO) numerantur. Utrum a Sede ApostoUca upqnobata jam fuerit, nescio. LITURGIA LITURGIA CHRISTIANORUM MALABAREN- SIl M IN IFSA REGIONE TRANS* LATA. ORDINARIA CHALDAEORUM NES- TORIANORUM A P. RENAUDOT TRANSLATA. SACRUM BEATORUM APOSTOLORUM. Sacerdos indutus vestibus sacris cum diacono, vel alio ministro habente tku- ribulum cum incenso continuo thurife- rante, accedens ad gradus altaris in primo gradu ronstitutus, elevatis mani- bus facta prius altari raverrentia abso- lute dicit: Sac. Gloria in excelsis Deo, Diae. Arnen. S. Gloria in excelsis Deo. D. Amen. LITURGIA APOSTO- LORUM SANCTORUM SEU ORDO SACRAMENTORUM. ! Gloria in excelsis Deo, etc. Pater noster, ete. S. et D. simul. Et in terra pax et spes bona hominibus, Pater noster qui es in coelis, sanctificetur nomen tu- um, sanctus, sanctus, sanctus: Tu Pater noster qui es in coelis, pleni sunt coeli et terra magestatis gloriee tuse, et an- geli et homines clamant ad te sanctus, sanctus, sanctus, tu Pater noster qui es in coelis, sanctificetur nomen tuum, adveniat regnum tuum, fiat volun- tas tua sicut in coelo et in terra, da nobis hodie panem necessitatis nostree, et dimitte nobis debita et peccata nostra sicut et nos dimittimus debitori- bus nostris, et ne nos inducas in tentationein, sed libera nos a malo, quoni- am tuum est regnum, virtus et gloria in ssecula saeculorum Amen. Oratio. S. Robora Domine Deus noster infirmitatem nostram benignitate tua, ut ministremus sacramentis tuis san- ctis quae nobis data sunt in naturae nostrae salutem, et innovationem per amores Fili tui dilectissimi, 6 rerum omnium Domine Pater, Filius et Spi- ritus sanctus. D. Amen. Robora Domine et Deus noster in- firmitatem nostram per misericordiam tuam, ut administremus mysterium sanctum quod datum est ad renovatio- nem, et salutem naturae nostrae humi- lis: per miserationes Filii tui dilecti, omnium Domini. 18 Malab. S. Ailoretur et glorificetur, honore- tur et exaltetur, laudetur et ber.ediea- tur in coelo et in terta supergloriosum nomen Trinitatis tuae praeclarissimae ontni tempore rerum omnium Domine Pater et Filius et Spiritus sanetus. Z>. Arnen. S. Domine quis habitabit in taber- naculo tuo, et quis requiescet in monte sancto tuo? S. Qui ambulat absque macnla et facit justitiam, et lotjuitur veritatem in corde suo et non dolum per lin- guam suam. B. Et non facit proximo suo et mu suum. Nestor. Biehus Cowmviiibn». Adoretur, glo' rificetur, laudetur, celebretur exalte- tur et benedicatur in ccelo et in lerra nomen adorandum et gloriosum Trini- tatis tua?, sempergloriosae. Domine omMiiim. Diehus comrnvvihtis clicunf psnlmnm Domine, quis habitabit in tabernaculo tuo, integrum cum su,o canone, myste- rii sacramentorum.. Elevatio vocis. Quis praebebit jubi- lum, etc. IUS non accipit contra proximum S. Et qui reprobat oculis suis irritatorem, et timentes Dominum glori- ficat. D. Et jurat proximo suo et non mentitur, et pecuniam suam non dat ad usuram. S. Et munus contra proximum innocentem non accipit, qui facit baec jnstns est et non commovetur in aeternum. D. Glorificate eum in virtute ejus, glorificate eum in magnitudine ma- jestatis ejus. S Glorificate Dominum in sanctitate ejus, glorificate eum in firmamen- to fortitudinis ejus. D. Glorificate eum in voce tubae, glorificate eum in citharis et psal- teriis. S. Glorificate eum in tympanis et organis, glorificate euin in vasis sua- vibus. D. Glorificate eum in cymbalis benesonantibus, glorificate eum in voce et vociferatione, omni spiritu glorificamus Dominum. S, Laudate Dominum omnes gentes, laudate eum omnes populi. D. Quoniam confirmata est super nos gratia ejus, vere Dominus es in aeternum. iS. Gloria Patri et Filio et Spiritui sancto, a seculo, et usque in seculum. xAnien et Arnen. JK Mundis cogitationibus constitue me Domine coram altari tuo. A. Domine qui.s habitabit in tabernaculo tuo, et quis requiescet in monte sancto tuo? Quam gloriosum, et decorum est sanctuarium tuum; Deusomui- uin sanctificator rerum. JJ. Pax nobis curii. 19 Malab. S. Coram throno superglorioso ma- jestatis tuae Domine mi, et excelsa su- |)remaque sede domirtationis tuae, et ara expiationis, qyam fixit volantas tua in loco habitationis gloriae tuae, nos po- pulus tuus et oves pa‘sc'oae' tuae cum seraphinorum ii illibus te laudantium, et decies angelorum et archangelorum millibus tibi ministrantium' genua co- ram' te flectimus, adCramus et glorifi- camus semper patrem filium et Spi- ritum' sanctum in secula seculcrum. Arnen. S. Nonnni magno, formidabili, sanc- to, laudabili, incomprehensibili Tri- nitatis tuae supergloriosae misericor- diae etiam tuae, quam erga genus nostrum ostendisti, gratias referre de- bemus incessanter, adorationem quo- que et laudem tribuere: o rerum om- nium Domine, Pater et Filius et Spi- ritus sanctus. D. Arnen. S. Te Dominum omnium laudamus et te Jesum Christum glorificamus, qu miam tu es suscitator corporum nostrorum et salvator optimus anima- rum nostrarum, lavi pure manus meas et circumdedi altare tuum Domine. i>. Te omnium Dominum laudamus, te Jesu a Chi&tum glorificamus, quoniam tu es suscitator corporum nostrorum et Salvator optimus anima- rum nostrarum: gloria Patri et Filio et Spiritui sancto a seculo et usque in seculum. Arnen et Arnen. Sac. et Diae, simul iterum repetunt. Te Dominum omnium laudamus: te Jesum Christum glorificamus, quoniam tu es suscitator corporum nos- trorum et Salvator optimus animarum nostrarum: lavi pure manus meas et circumdedi altare tuum Domine. Iterum repetit Sac, Te omnium Dominum laudamus, te Jesum Chris- tum glorificamus, quoniam tu es suscitator coj-porum nostrorum et Salva- tor optimus animarum nostrarum. D. Pax nobiscuni. S. Tu es vere Dominus meus, et suscitator corporum nostrorum, et salvator bonus animarum nostrarum, et custos assiduus vitae nostrae, te- que omni tempore laudare et glorificare debemus, Pater et Filius et Spi- ritus sanctus. D. Arnen. Nestor. Oratio. Coram throno, Domine, praeclaro majestatis' tuae, et solio excelso, at- que sublimi gloria;e tuae, et in sede terribili fortitudinis caritatis tuae, al- tari que propitiatorio, quod voluntas tua stabilivit in regione pascuae tuae. Cum' millibus eherubimlaudantibus te, et decies millibus seraphim sanctifi- cantibus te, accedimus, adoramus, confitemur et glorificamus te, semper, Qimnium Domine. Tn memoriis, et sextis Feriis. No- men tuum magnum et sanctum, prae- clarum et benedictum, beatum et in- comprehensibile Trinitatis tuae glo- riosae, et gratiam tuam erga genus nostrum, debemus quocumque tempo- re confiteri, adorare et glorificare, om- nium Domine. Eeponsortum ad cancellos, ut supra. Quis praecepit. Pontifici. 20 Malab. S. Domine Deus noster quando spi- rabit in: nobis. odor suavissimus boni- tatis et charitatis tuse et cum corpora nostra veritatis tuae splendore fue- rint illustrata, tunc occurremus dilec- tissimo Filio tuo qui e coelo revelabi- tur, et in ecclesia tua quae jam corona donata est, colla' dabimus te incessan- ter quoniam tu es Dominus et Creator c mnium, Dater et Filius et Spirtus sanctus. D, Arnen afferte voeem vestram, et collaudate omnes populi Deum vivum. S. Sancte Dens, Sancte fortis. Sanc- te immortalis miserere nobisrGloria Pa- tri et Filio et Spiritui sancto. D. Sancte Deus, Sancte immortalis miserere nobis. iS. A seculo usque in seclum. Arnen, et Arnen P. Sancte Dens Sancte fortis Sancte immortalis, miserere nobis. Nestor. Quam spirat in nobis Domine et Deus noster odor suavis dulcedinis ca- ritatis tuce: illuminatae sunt animae nos- trae, per cognitionem veritatis tuae: di- gni efficiamur suscipiendi manifesta- tionem dilecti tui, de coelo sancto tuo: illic confitebimur tibi, et (interea) glo- rificabimus te indesinenter in ecclesia tua coronata et plena omnibus auxiliis et omnibus bonis, quia tu es Dominus et Creator omnium Pater. Oratio incensi. Referemus hymnum Trinitati tuae gloriosae, Pater, Fili et Spiritus sancte. Diehus jejimii. Et propter. In commemoratione Sanctorum, Domine, vere es suscitator corporum nostrorum: tu es Salvator bonus anima- rum nostrarum, et conservator securus vitae nostrae: nosque oportet fe perpe- tuo confiteri, adorare et glorificare omnium Domine. Ad Lectiones. Sanctus, laudandus, potens, immortalis, qui in sanctis ha- bitas, et requiescit in eis voluntas tua: respice Domine, propitius esto et miserere nostri, sicut in omnibus au- xiliator es omnium Domine. Sac. versus populum. Stemus nos omnes pulchre et cnin laetitia et hilari- tate petamus et dicamus. Domine noster miserere nobis. {3) Populus et si non adest Diae. Domine noster miserere nobis. D. Pater misericordiarum, et Dens totius consolationis te rogamus. Pop. Domine noster miserere nobis. D. Salvatorem nos‘rum, nostraeque salutis dispensatorem et rerum om- ni nm ducem te rogamus. Pop. Domine noster miserere nobis. {1) Ante Diamper. correctionem legebatur: “Et cum animae nostrae veritatis tuae scientia fuerint illustratae. Facta est correctio ne censeretur quod justoi-um animae Peurn non vident ante nopisshmm judicium. (2) Respondet supi\i in Malab. Liturg. “Tu es vere DcHninu» Deus ete^, pag. anUc- {2) Subseqnentia ad Diae, et Pop. pertinentia^ non dantur in Lit. Nestor. , 21 Malab. Z). Pro pace et unitate, totiusque mundi et omnium ecclesiarum consis- tentia te rogamus. Pop, Domine r oster miserere nobis. D. Pro aeris salubritate annique ac proyentuum ubertate et totius orbis or- natu te rogamus. Pop. Domine noster miserere nobis. D. Pro sanctis patribus nostris, beatissimo papa nostro N. et episcopo hujus metropolis N. et ministris ipsorum, ut prospera valetudine perfruan- tur te rogamus. Pop. Domine noster miserere nobis. D. Misericordem Deum qui amore tuo omnia gubernas te rogamus. Pop. Domine noster miserere nobis, D. Pietate divitem, et benignitate diffusum te rogamus. Pop. Domine noster miserere nobis. D. Essentia bonum et omnium donorum largitorem te rogamus. Pop. Domine noster miserere nobis. D. In coelo supergloriosum, et in terra superlaudabilem te rogamus. Pop. Domine noster miserere nobis. D. Natura immortalem, iucemque splendidissimam inhabitantem te roga- mus: Salva omnes Christe Domine Deus noster gratia tua, et multiplica in nobis pacem et charitatem, et miserere nobis. Pop. Domine noster miserere nobis. D. Oremus, pax nobiscum. Oremus obsecremusque Dominum Deum omnium, ut audiat vocem ora- tionum nostrarum et auscultet preces nostras et misereatur nostri. Oremus et pro ecclesia sancta catholica, quae in toto terrarum orbe dis- persa est, ut pax illa quae est a Deo in ea permaneat usque ad seculi con- summationem. Oremus etiam et pro sanctis Patribus nostris episcopis, ut absque macu- la et querela omnibus diebus vita suae in capite ecclesiarum suarum con- sistant: praecipue vero oportet nos orare pro incolumitate Patrum nostro- rum sanctorum, domini nostri Papae N. et domini nostri episcopi hujus metropolis: Oremus ut custodiat eos Dominus, ac conservet in capite gre- gum suorum ut pascant, et administrent, ac praeparent Domino plebem perfectam aemulatricem bonorum operum. Oremus et pro presbyteris, et diaconis qui in ministerio hoc veritatis consistunt, ut corde optimo, et concientia pura ministerium suum coram Deo expleant. Oremus etiam pro omni congregatione sancta et sobria filiorum ecclesiae (1) Ante Diamper. correct. lejebafur : “Pro sanctis patribus nostris patriarcha nos- tro pastore universali totius Ecclesiae catholicaj et episcopo hujus metropolis, etc.” (2) Ante correct : “Domini patriarchae totius Ecclesiae pastoris." 22 Malab. sanctas catholicae, ut scilicet cursum optimum sanctitatis consumment et spem ac promissionem a Domino in regione vivorum recipiant. Commemoremus autem beatissimam dominam Mariam, (^) matrem Dei vivi, et Salvatoris, ac Redemptoris nostri: Oremus igitur ut Spiritus sanctus qui in ea habitavit, gratia sua nos sanctificet, et voluntatem suam in nobis miimpleat et veritatem suam irr nobis signet omnibus diebus vitas nostree. Menioriain etiam veneremur prophetarum apostolorum ac martyrum, confes- sorumque; Oremus ut ipsorum precibus, ac passionibus, quas sustinuerunt, faciat nobis Deus cum eis spem optimam ac salutem, efficiamur quoque digni eorum commemorationibus benedictis, et veris ac vivis promissionibus in regno coelorum. Commemoremus quoque Patres nostros ( 2 ) santos et veritatis doctores santum Cyrillum, sanctum Athanasium, sanctum Basilium, sanctum E- piiiem, sanctum Augustinum, sanctum Leonem, sanctum Gregormm, om- iiesque doctores et presbyteros veritatis doctores; Oremus ut i()Sornm oratio- nibus veritas pura, et sincera doctrina quam ipsi docuerunt, et professi sunt in omni Ecclesia sancta custodiatur usque aci secali consummationem. Recordemur etiam et patrum fratrum nostrorum fidelium, qui ex hoc seculo in orthodoxa fide transierunt; Oremus, inquam, Dominum ut illos absolvat, eorumque peccata et praevaricationes dimittat et efficiat eos di- gnos, ut curn justis et rectis, qui divinae voluntati obtemperaverunt, laeten- tur in secula. ?ro hac etiam provincia, et civitate, et pro his qui in ea degunt, pra?ser- tim vero pro congregatione hac oremus ut Dominus noster per gratiam -suam avertat a nobis gladium, captivitatem, praedam, terrae raotur.n, fa- mem, ac pestem et caetera quae animae et corpori adversantur. Pro his quoque qui a vera fide' aberraverunt, et laqueis satana? irretiti tenentur: Oremus ut convertat Dominus Deus corda eorum, et agnoscant nn"m esso Deum Patrem verum et Filium ejus Dominum nostrum Jesura Christum, Oremus et pro infirmis, praecipue ver6 pro 'his, qui morbis difficillimis cruciantur, et a pessimis spiritibus tentantur: Oremus, ut Dominus Deus noster mittat eis angelum santum amorum, et salutis, visitet, sanet, adju- vetque cos magnitudine gratiae et misericordiae suae. Pro egenis etiam, orphanis, viduis et afflictis, [et his qui persecutionem patiuntur: Oremus, Dominus gratia sua regat eos, ac nutriat, pietateque sua consoletur, et benignitate sua eos liberet ab inferentibus illis vim. (i) corvect. : “beatissimam Mariam virginem matrem (fiiristi et Salvatoris” (T-) Ante covrect,; “(Jom memoremus quoque Patres nostros sanctos et veritatis doctores domiumn et sanctum Nestorium, S. Deodorum, S. Theodorum, S. Ephrem,^ S. Abraham, S. Narcisum, omnes quoquo doctores, et presbyteros veritatis cultores”. Sancto Ephreni excepto, omnes alii sv2>ra memorati celeberrimi Eestorianismi corpplaei fuerunt. - 23 Malab. Orate postulateque a Deo omnium Domino amores, ut sitis illi regnum sacerdotium, et populus sanctus: clamate ad Dominum Deum fortem toto corde vestro et tota anima vestra, quoniam Deus Pater benignus ac miseri- cors est, ac clemens, et non vult perire plasma suum, sed ut convertatur et vivat; super omnia vero decet et oportet ('Unos orare, laudare, et adora- re, glorificare, et honorare, ac exaltare unum Deum Patrem Dominum, omnium adoratione dignissimum, qui per Jesum Christum J'ilium suum Do- minum nostrum fecit nobis spem bonam, et salutem animabus nostris, nt scilicet ipse gratiam suam amoresque in nobis perficiat usque in fi- nem. Arnen. Pop. Arnen. Dum heee diaconus recitat, stans sacerdos in medio altaris accipit patenam et preehente thura diacono, et tenente ihurihvlum ambabus manibus cum igne, immittit incensum in ignem in formam crucis, et patenam thuris odore im- buit dicens: S, Domine Deus noster odoriferam fac patenam hanc in modo patenae Aaron sacerdotis clarissimi in tabernaculo foederis, tu qui es creator, et Dominus radicum aromatum suavissimum odorem spirantium in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Arnen. Deinceps velum, quo cooperit calicem dicens: Domine Dens noster odoriferum fac velum hoc in modum pallii, quo Elias propheta veritatis operiebat in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Deinde calicem, dicens. Domine Deus noster odoriferum redde calicem hunc, in modum calicis Aaron sacerdotis in tabernaculo foederis, tu qiii es creator radicum et aro- matum suavissimum odorem spirantium in nomine Patris et Filii et S[>iri- tus sancti. Mittens vinum in calicem, dicit sacerdos: Misceatur vivum in calice Domini notri Jesu Christi in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Infundens aquam, dicit: Venit unus ex militibus, et percussit lancea latus Domini nostri Jesu Christi, et continuo exivit sanguis et aqua, et qui vidit testimonium perhi- buit, et verum est testimonium ejus. Rursus infundens vinum, dicit: Misceatur aqua vino, et vinum aqua in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Sacerdos ponens calicem coopertum super altare versus austrum pjocedit versus aquilonem ad cornu evangelii, et sumit hostiam, ac su~ perponit patence, et ambabus manibus elevans procedit ad medium altaris; et praeparatum calicem manu dextra accipiens, manus in formam crucis com- plicatas super oram extendens dicit: (1) Ante correct. : “ Oportet nos orare et exaltare unum Deum Patrem, Dominum omnium adoratione dignissimum, qui per Christum fecit nobia spem bonam.” (SJ Ante correct. : “Misceatur pretiosus sanguis in calice Domini nostri Jesu Christi.” 24 Malab, S. Ex?pectans exspectavi Dommum, panem sanctum ( i ) , et calicem pre- tiosum super sanctum altare, omnes offeramus timore pariter, et honore, et cum argelis clamemus, Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus noster. D. Edent pauperes et saturabuntur: panem sanctum ( 2 ; et calicem pre- tiosum super sanctum altare, omnes offeramus timore pariter, et honore, et cum angelis clamemus, Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus. Oremus, pax nobiscum. Sacerdos silentio dicit: Offeratur, et gloria immoletur Trinitati tUcC super- gloriosa3 in secula seculorum, et Jesus Christus Dominus noster. Dei Fili- us, (-) qui oblatus est pro salute nostra et praecepit nobis ut sacrificemus in memoriam passionis, mortis, sepulturae, ac resurrectionis ejus, siiscijiiat sacrificium lioc de manibus nostris per gratiam et amores suos in secula seculorum. Sacerd. superponens altari ohlata, silentio dicit: S. Constituantur et ordinentur mysteria haec supergloriosa, et sancta vi- tam conferentia, et divina super altare sanctum Christi usque ad glorio- sum e ccelo ipsius adventum, cui est laus, gloria et adoratio modo, et omni tempore, et in secula seculorum. Ele'>'nns vocem dicit: Gloria Patri, et Filio et Spiritui sancto, super altare sanctum fiat com- memoratio Virginis Mariae G) matris ipsius Dei et Domini nostri Jesu Christi. D. A seculo et usque in seculam. Arnen ct Arnen, Apostoli ijisius fili Dei, g; et amici unigeniti orate ut fiat pax in creatura. S. Dicat omnis populus Arnen et Araen: commemoratio tua, sancte Tho- ma apostole Pater noster sancte, super altare sanctum cum justis qui vice- runt, et martyrilms cui corona donati sunt. D. Dominus fortis nobiscum, rex noster nobiscum, angelus noster,et ad- jutor noster Deus Jacob. .S*. Pusilli cum majoribus, ecce spe bona dormierunt omnes fideles, qui immanitatis debitum persolverunt, et per resurrectionem G) tuam super- gloriosam suscitabis eos ad gloriam tuam. D. Effundite coram illo corda vestra, jejunio, oratione, et poenitentia, pla- caverunt C) patrem, Filium et Spiritum sanctum. Operiens ohlata sacerdos dicit: S. Amictus es lumine sicut vestimento, et extendisti coelum sicut cortinam, nunc et semper et in secula seculorum. Dum sacerdos lavat manuSs dUit diaconus: {1) Ante correct.: ‘-Corpus Christi ct sanguinem ejus pretiosum super sanctum altare offeramus.” (2) Ante correct.: “Corpus Christi et sjinguinem ejus pretiosum super sanctum altare offeramus.” {3)In correct. odd.: “Jesus... Coiiiinua noster Dei Filius.” {/f) Ante correct.; “...Matris Christi.” {3) du correct. add.: Dei . (6) Ante correct.: “Et resurrectione tua supergloriosa rcssuscitabis eos ad glormtn tuam.” (7) Ante correct.: “Placaverunt Christum, Patrem quoque et Spiritum ejus:’, 25 Malab. D. Prece et obsecratione angelum pacis et amorum postulemus. Pop. A te Domine. D. Xccte et die, et omnibus diebus vitee nostrae sempiternam pacem Ecclesiae tuae et vitam absque peccatis, postulamus. Pop. A te Domine. D. Peccatorum remissionem, et quae vitae nostrae emolumenta praebent, et divinitatem suam placant, pustulamus. Pop. A te Domine. D. Misericordias Domini, et ejus t>enignitatem, et semper et omni tem- pore postulamus. Pop. A te Domine. J). Nos et animas nostras Patri, Filio et Spiritui sancto commendemus. Pop. Tibi Domine Deus. S. Rogamus, et obsecramus te Dominum Deum, fortem, perfice in nobis gratiam tuam, et per manus nostras dona tua effunde, amoresque tuos, et deitatis tuae benignibitem, et sint in propitiationem debitorum populi tui et remissionem iieccatorum omnium ovium pascuae tuae, quas per gratiam, et amores tuos tibi elegisti: o omnium Domine Puter, et Filius et Spiritus sanctus. D. Arnen, D. Inclinate capita vestra in manus impositionem et accipite benedictio- nem. Sacerdos in silentio dicit’. Domine Deus fortis, tua est Ecclesia sancta cathopea, quae admirabili Christi Filii tui passione empta est: oves paocuae tuae, per gratiam autem Spiritus sancti qui est aequalis tibi deitate supergloriosa, ordines veri sa- cerdotii conferuntur: tu vero Domine mi per clementiam tuam effecisti di- gnam exiguitatem naturae nostrae miseriae, ut possimus homines membra praeclarissima fieri corporis magni, quod est Ecclesia catholica, et ministe- rio tuo aniraabus credentium spiritalia auxilia conferamus: tu ergo Domine mi perfice in nobis gratiam tuam, et per manus nostras dona tua effunde, fiant quoque super uos amores tui, ac pictas deitatis tuae super populum hunc quem elegisti tibi. Sacerdos elevat vocem. Da etiam nobis Domine mi benignitate tua, ut omnes nos, omnibus diebus vitae nostrae deitati tuae qualiter placeamus o- peribus nimirum optimis justitiae, quae supergloriosae voluntati misericordiae tuae nos reddunt acceptos, et in hunc modum auxilio gratiae tuae digni effi- ciamur ad offerendum tibi carmen, honorem, et laudem et adorationem, Do- mine omnium Pater, et Filius, et Spiritus sanctus. B. Amen. Qui non suscepit baptismum, discedat. Chorus, Verd. D. Qui non accepit vitae signaculum, discedat. Chorus. Ver4. B. Qui non suscepit illud discedat. S. Ite audientes, et videte ostia. f1Ji In correct. add: ‘*Filii’h 2G Malab. Orenins pax nobiscimi. S. Illumina Domine Deu? noster motus cogitationum nostrarum ut aus- cultemus, et intfclligamus vocem sua- vissimam praeceptorum tuorum vitam conferentium, ac divinorum: da ouo- (|iie nobis per gratiam tuam et amores tuos ut ex eis emolumentum discerpa- mus, charitatem nimirum, spem et sa- listem, quoB aninice corporique expedi- unt et decantemus tibi semper laudem al)sque cessatione omni tempore. Do- mine omnium Pater, et Filius et Spi- ritus sanctus. 1). Arnen. Te sapientissimum gubernatorem, et admirandum domesticorum tuorum cu- Nkstok. Ad Apostolum. Illumina nobis Donvne et De- us noster, motus cogitationum nos- trarum ad audiendum tt intelligen- dum auditiones suaves mandato- rum tuorum vivificantium et divino- rum: et concede noliis per gratiam et misericordiam tuam, ut ex illis colliga- mus argumentum dilectionis et spei; salutemque animae et corpoti conveni- entem: canemusque tibi gloriam perpe- tuam indesinenter, et semper, omnium Domine, Diebus jejunii. Tibi gubernator sapiens, etc. r;atorem, et gazophilatiiun magnum cx quo omne bonum auxiliumque pietate tua procedit; obsecramus, convertere Domine mi, et propdius esto nobis, miserereqne nostri semper sicut et soles Domine omnium Pater, et Filius et Spiritus sanctus. D. Silete. S. Paulus apostolus epistola ad Corinthios, fratres mei, benedic Domine mi. D. Benedicat te Christus, Scimus enim quod et si domus nostra, quae in terra est corporis hujus dissolvatur, {2.Gor.N.v. 1—10) sive bonum sive malam. Vivus est enim sermo i[)sius Dei et omnium operator, et penetrabilior omni gladio an- cipiti, et pertingens usque ad divisionem animae et spiritus, compagum quo- que, et medullae, et ossium, et judicans cogitationes et intentiones cordis, et non est creatura abscondita a conspectu ejus, sed omnia nuda, et aperta sunt coram oculis ejus, cui reddemus rationem. D. Gloria Christo Domino. Sacerdos in medio altaris scans ali- quantulum inclinatus dicit: Te splen- qui salvavit homines per misericor- diam suam, et prostitit gratiam ma- gnam erga mortales. Majestatem tuam Domine benedicunt et adorant: niillies milleni superni(spiritus)et decies mille rayriades angelorum sanctorum, exer- citus spiritualium, ministri ignis et spiritus; cum cherubirn sanctis, et se- raphim spiritualibus, nomen sanctifi- cant et celebrant, clamantes, et laudan- tes, indesinenter clamando alter ad alterum: Dicunt alta voce: Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus potens, pleni sunt coeli et terra gloria ejus, etc. Sacerdos secreto: Sanctus, Sanctus, Sancfus es. Domine Deus j)Otens cu- jus gloria pleni sunt coeli et terra et natura substari tiee ejus: ut honore splen- doris ejus gloriosi: (sicut scriptum est) Coelum ‘-t terra plena mei sunt, di- cit Dominus potens. Sanctus es Deus Pater, vere solus, a (juo omnis paterni- tas in coelo et in terra nominatur. Sanctus es Fili aeteruo, per (juem om- nia facta sunt. Sanctus es Spiritus sancte, aetern«, per quem omnia sanctificantur. Vae mihi, vae mihi, qui ob:tupui, quia vir pollutus labiis habito, et re- gem Doniiuiim potentem viderunt o- culi mei. Quam terribilis est hodie locus iste: non est hic aliud idsi do- mus Dei et porta cadi, (juia oculo ad oculum visus es Domine nunc vero adsit nobiscnin gratia tua. Domine. J^unc vero adsit nobiscum gratia tua Domine, purga immunditias nostras et sanctifica labia notra. J unge voces 33 Malab. Nesto». laudibus, et archangelorum, qui decan- tenuitatis nostrae, cum sanctificatione tant amori tuo gloriam, homines enim I seraphim et archangelorum. €iloriami- corporeos spiritibus sociasti; serationibiis tuis, quia terrenos socias- ti cum spiritualibus. Et porseq. secr. dicens inclinatus hanc orationem: Et cum illis potestatibus coelestibnS confitemur ^ibi, nos etiam servi ti.i^ tenues, imbelles et infirmi, quia prae^ stitisti nobis gratiam tuam magnam, quae rependi non potest. Nempe indu- isti humanam naturam: ut vitam nobis praestares per divinitatem tuam: exal-, tasti humilitatem nostram: erexisti ru- inam nostram: ressuscitasti mortalita- nobis debita nostra, et justificasti nosjtem nostram: dimisisti peCcata nostra ])eccata nostra delens, illuminasti sci- et justificasti reatum peccatorum nos- entiam nostram et inimicos nostros ! trorum: illuminasti intelligentiam nos- Domine Deus noster reos esse demon- j tram, et condemnasti Domine Deus strasti, et ob sujiereffnsos amores gra-i noster inimicum: et triumphare fecisti Cum his igitur coelestibus exerciti- bus^ etiam nos servi tui miseri, debiles, et inutiles laudamus te Dominum me- um, quoniam fecisti nobiscum miseri- cordiam maximam, cui re[)t?ndere gra- tiam nequimus: indutas es enim huma- nitate nostra, ut Deitate tua vivificares nos, et exaltasti humilitatem nostram, et erexisti casum nostrum, dimisisti tiae tuae exiguitati imbecillae naturae nostrae victoriam tribuisti: Pro omnibus igitur auxiliis et mise- ricordiis nobis exhibitis offeramus tibi carmen, honorem et laudem, ac adora- tionem. nuncetsemper et in secula se- culoruni. Signat his verhis svper oblata: D. x\men: Orate mentibus vestris: pax nobiscum. tenuitatem natune imbellis nostrae. Per miserationes effusas gratiae, o cle- mens, remitte delicta et peccata: dimit-* te delicta mea, in judicio. Et pro[>ter omnia auxilia tua, et gratias tuas erga, nos referemus tibi hymnum, honorem, confessionem, et adorationem, nunc et semper, et in secula seculorum. Sacerdos signat sacramenta. Respon-> detur Arnen. Diaconus. In menti- bus vestris. Orate pacem nobiscum. Saa, dicit hanc orationem^ inclinatus et submissa voce: Domine Deus po- tens suscipe hanc oblationem, pro omni Ecclesia sancta catholica et pro omnibus [latribus piis et justis qui placiti fuerunt tibi et pro omnibus prophetis et apo.stolis, et pro omnibus martyribus et confessoribus, et ]>ro omnibus lugentibus, angustiatis et aegrotis, et pro omnibus necessita- tem et vexationem patiewtibus, et pro omnibus infirmis et oppressis; et pro omnibus defunctis, qui d nobis se[)arati migraverunt: tum pro omnibus qui petunt orationem al) infirmitate nostra, et pro me peccatore humili et infirmo. Domine Deus no.ter, secundum miserationes tuas, multitudinemque gratia- rum tuarum, aspice populum tuum, et me infirmum, neque secundum peccata mea et insipientias meas, sed ut digni fiant remissione peccatorum suorum, per corpus hoc sanctura quod cum fide accipiunt, per gratiam misericordiae tuse, in s.cula seculorum. Arnen, 34 Malab. S. Domine Deus exercituum audi Ajocem clamoris mei nunc in ccnspectu tuo, et ausculta Domine ini, et audi ge- mit us rneos atque suspiria, quibus eti- am dominatione tua ingemisco,: susci- peque preces mei peccatoris: hac enim hora, qua Patri tuo sacrificium offer- tur, rogo gratiam tuam, miserere om- nium creaturarum,dimitte debitoribus, Nestor. In alio codi'-e ita incipit illa oratio: Domine Deus potens, exaud: vocem clamoris mei coram te hoc tempore; intende Domine et audi gemitus meos coram majestate tua, suscipeque de- precationem mei peccatoris, qua inter- pello gratiam tuam, hac hora qua of- fertur sacrificium Patri tuo. Miserere omnium creaturarum: parce reis, con- verte errantes; o]»pressos recrea; tur- reduc errantes, solare afflictos: pertur- ^batis quietem prsesta:sana infirmos,con- batis pacem dato, infirmos sana, spiri- solare afflictos; et jierfice eleemosy- tu tribulatos audi, et lenimen illis im- ! nas eorum qui operantur justitiam, oro- ])crtire, eleemosynas justitiam operan- { pter nomen tuum sanctum. Mei quo- que peccatoris miserere jier gratiam tu- am, Domine Deus potens: Suscipiatur oblatio heec pro univer. sa Ecclesia sancta catholica, et pro sacerdotibus, regibus, principibus. Ut relufaa ut supra. tium perfice, et propter nomen san- ctum tuum propitius esto et mihi pec- catori per gratiam tuam. Etiam Domine Deus exercituum, sus- cipiatur oblatio haec pro omni Eccle- sia catholica et pro sacerdotibus, et principibus^^^catholicis pro pauperil)us| quoque oppressis, lugentibus ac miseris, et pro fidelibus defunctis, et pro omnibus illis qui orationem imbecillitatis meae expectant et jrro peccatis meis: etiam Domine Deus meus secundum amores tuos et multitudinem mi- sericordiae tuae populum tuum visita, et meam infelicitatem, et quidem non secundum peccata nostra, et iniquitates meas, sed digni efficiamur remissione peccatorum nostrorum, per sanctum corpus, quod fide suscipiemus, per gra- tiam quae est a te. Arnen. ,,Sacerdos profunde inclinatus orat: Tu Domine mi propter plurimos amo- res tuos suscipe commemorationem optimam et acceptabilem patrum qui justi et recti fuerunt et tibi placuerunt, recordationis corporis et sanguinis Oluisti Filii(2)tui, quod super altare jm rum ac sanctum offerimus tibi, sicut edocuisti nos et fac nobiscum pacem, et tranq uillitatem tuam omnibus diebus seculi: Etiam Domine Deus noster fac no- biscum [lacem, ut cognoscant omnes liabitatores, terrae, quia tu es Deus, Sacerdos dicit hanc orationem inclina'^ tionis secreto: Tu Domine per miserationes tuas multas et inenarrabiles, fac memori- am bonam et acceptaoilcm omnibus partibus piis et justis, qui placiti fue- runt coram te in commemoratione cor- poris et sanguinis Christi tui, quod of- ferimus tibi super altare tuum [luruui et sanctum, sicut docuisti nos: et praj- sta nobis livuiquillitatem tuam, omni- bus diebus seculi hujus. Prosequitur. Domine Deus noster praesta nobis tranquillitatem et pacem tuam, omnibus diebus seculi hujus; ut f ( J ) In correct. add. “catholicis”. (2) In correct. add. “Filii”. 35 Malab. Pater solus veritatis, e’ lu inislsli Je- sura Christum dilectissimum Filiun* tuu m, et i{ise Dominus Deus noster ve- nit et docuit nos omnem sanctitatem, ac munditiem prophetarum el aposto- lorum, martyrum et confessorum, epis- coporuui et doctorum, presl)yterorum et diaconorum, etonmium filiorum Ec- clesiae sanctae catholicae, qui signo vitae, baptismo nimirum sancto signa- ti sunt: Nos igitur, Domine mi, servi tui debiles, et inutiles, qui in nomine tuo congregati hoc tempore stamus co- ra m te, et traditione sancta exemjilum didicimus a te, cum exsultatione et gaudio glorificamus, exaltamus, et ve- nerantes memoriam sacrificamus mys- terium hoc magnum, ac formidabile, sanctum, et divinum, passionis et mor- tis, sepulturae et resurrectionis Domi- ni nostri et Salvatoris Jesii Christi. Veniat ergo Domine mi Spiritus tuus sanctus, et requiescat super oblationem lianc servorum tuorum, et sanctificet eam, ut sit nobis Domine mi in debito- rum solutionem, et peccatorum remis- sionem, et in maximam spem resurre- ctionis ex mortuis, et vitam novam in regno coelesti cum omnibus qui placue- runt: Insuper et pro omni admirabili dis- pensatione tua, quae erga nos facta est, laudemus, et glorificemus te abs- que cessatione in Ecclesia tua, sangui- net Christi Filii^^^ tui redempta, {deuat vocem) apertoque ore, ac facie revelata offerimus tibi carmen et honorem, lau- Nestor. cognoscant te omnes habitatores terra?,' quia tu es Deus Pater verus solus: et tu misisti Dominum nostrum Jeswrn' Christum Filium tuum et dilectum tuum: et ipse Dominus Deus noster venit et docuit nos omnem puritatem et sanctitatem; memoriam fac prophe- tarum, apostolorum, martyrum, con- fessorum, episcoporum, doctorum, sa- cerdotum, diaconorum et omnium fili- orum Ecclesia) sancta) catholiccc, qui obsignati sunt signo vita), baptismatis sancti. Prosequitur. Servi tui humiles, imbe- cilles et infirmi, qui congregati sumus in nomine tuo nuncque stamus coram te et accepimus cum jubilo formam qute a te est, laudantes, glorificantes et exaltantes, commemoramus et cele- bramus, mysterium hoc magnum et tremendum, sanctum et divinum, pas- sionis, mortis, sepulturae et resurrec- tionis Domini, et Salvatoris nostri Je- su Christi. Et veniat Domine spiritus tuus sanctus, et quiescat super oblationem hanc servorum tuorum, quam offerunt et eam benedicat et sanctificet, ut sit nobis Domine, ad propitiationem delictorum, et remissionem peccato- rum, spemque magnam resurrectionis a mortuis, et ad vitam novam in regno coelorum cum omnibus qui placiti fue- runt coram eo. Et propter universam dispensationem tuam miserabilem er- ga nos, confitebimur tibi et glorificabi- mus te indesinenter, in ecclesia tua, re- dempta per sanguinem pretiosum Ch- risti tui, oribus apertis, et facie libera: Canoir. Referentes hymnum, lioncrem, (i) lu correcL add. ‘'Filii”. 36 Malab. . dem et adorationem nomini tuo vivo, sancto et vivificanti, nunc et semper et in secula seculorum. D. Arnen, Sacerdos procumbit et dicit: Mise- Nestor. confessionem et adorationem nomini tuo sancto vivo et vivificanti, nunc et semper, et in secula seculorum. Sacerdos signat cruce mysteria: [et respondent: Arnen. Sacerdos inclinat se et osculatur r, Ita- re primum in medio, tum ad duo latera dextrum et sinistrum, dicitque hanc ora- tionem. In alio codice: dicit psalmum Mise- rere mei Deus secundum rniserieor- j rere mei Deus, acZ /^cec verba, ai diam tuam, et secundum multitudi-i iniqui ad te convertentur, nem amorum tuorum dele peccata mea: muiti{)licare lavare me ab iniquitate mea, et a peccatis meis munda me, quoniam delicta mea ego scio, et peccata mea coram me sunt in omni tem- pore: tibi soli peccavi et mala coram te feci, ut justificeris in verbo tuo, et vincas in judiciis tuis: quoniam autem veritatem voluisti, et occulta sa- pientiae tuae manifestasti mihi, asperge me hyssopo, et munda me, ct su- ))cr nivem dealbabor, reple me suavitate, ac laetitia tua, et delectabuntur ossa mea humiliata, averte faciem tuam a peccatis meis, et omnia illa de- licia mea dele, cor mundum crea in me Deus, et spiritum praeparatum innova intra me, ne projicias me a cons[)cctu tuo, et Spiritum sanctum tuum ne au- feras a mc‘, sed redde mihi suavitatem tuam et salutem tuam et Spiritus tuus gloriosas stabiliat me, ut doceam ini- quos viam tuam, et peccatores ad te convertantur: ad te levavi oculos meos habitator cadi, sicut occuli servorum ad dominos suos, et sicut oculi ancil- he ad dominam suam. Sint occuli nostri ad Dominum De- um nostrum donec tu miserearis nos- tri: miserere nobis, miserere nobis, Do- mine extende manum tuam, et salvet me dextera tua Domine, })ermaneant super me Domine amores tui in secu- lum, ct opera manum tuarum ne de- relinquas. Surgens dicit: Christus pax superio- rum, et quies magna inferorum stabili- re, Domine, pace et quiete tua quatu- or orbis regiones, praecipue vero Ec- clesiam tuam sanctam catholicam, et Ad te levavi oculos meos, usque ad miserere nostri Domine, miserere nos- tri. Extende manum tuam, et salvet me dextera tua Domine; permaneant su- per me Domine miserationes tuae, in secuUim et opera manuum tuarum ne despicias. Tunc dicit hanc orationem' Christe pax superiorum, et tranquillitas magna inferiorum, fac ut habitet tranquillitas et pax tua in quatuor partibus numdi, praecipue autem in Ecclesia tua tan- 37 Malab. destrue bella, ac praelia a finibus ter- rae, et disperge gentes, quae bella vo- lunt, et paciHca benignitate divinitatis tuae sacerdotium et regnum ad invi- cem, ut si nobis secura habitatio cum omni sobrietate, ac pietate; relaxa quoque debita, peccata vita functorum per misericordiam et amores tuos in secula. Sacerdos benedicit incensum, et mit- tens in thuribidiirn dicit: Offeramus carmen Trinitati tuae supergloriosae omni tempore et in secula, suavem fac Domine Deus noster odorem anima- rum nostrarum, suavi odore benigni- tatis caritatis tuae, et inunda nos per eam ab inquinamentis peccati. Et incensat ter oblata dicens etiam ter: Domine Deus noster praebeat nobis accessum clementia misericordiae tuae ad sacramenta haec supergloriosa, sancta, vivificantia, et divina, quoniam nos non sumus digni. In veritate non sumus digni. Osculatur ier altare dicens. Sumens ambabus manibus hostiam dicit: Gloria nomini tuo sancto, acloratio- que divinitati tuae omni tempore Do- mine JesLi Christe, panis vive, vitam praestans, qui descendisti de coelo et u- niversum mundum vivificas, qui vero hunc panem'comedunt, non morientur; et qui vera fide illum suscipiunt, libe- rantur et sanctificantur per illum,raun- dsnturque et vivunt in oeternum: Dominus noster Jesus Christus in illa nocte qua tradebatur, accepit panem hunc sanctum in sanctas ac puras manus suas et elevavit oculos suos in coelum, et Nestor. cta catholica: fac ut pacem habeat sa- cerdotium, cum imperio: cessare fac bella a finibus terrae et dissipa gentes quae bella volunt: ut habitatione tran- quilla et pacifica fruamur in omni tem- perantia, et timore Dei. Parce delictis et peccatis defunctorum per gratiam et miserationes tuas insecuta. Et ad illos qui sunt circa altare di- ci7: Benedic Domine. Benedic Domine: Imponitque incensum, quo se ipsum perfundit, et dicit: Suavem fac Domine Deus noster, odorem jucundum anima- rum nostrarum, per suavitatem cari- tatis tuae; et per eara munda me a maculis peccati, et parce mihi deli- cta et peccata mea, tam quae scio, quam quae ignoro. Iterum accipit incensum ambabus ma- nibus, et incensat mysteria: mox dicit: Accessura det nobis clementia gratiae tuae Domine et Deus noster, ad myste- ria haec praeclara,'sancta, vivificantia et divina, quamvis indigni simus. Hoec verba sacerdos semel atque ite- rum repetit, et ad singula intervalla- jungit manus suas super pectus suum in formaon crucis. Osculatur altare in medio accipitque ambabus mani- bus oblatam superiorem , et sursum as- piciens dicit: Laus nomini tuo sancto Domine Je- su Christe, et adoratio majestati tuae semper et in secula. Arnen. Panis e- nim vivus est et vivificans qui descen- dit de cmlis et dat vitam mundo uni- verso, quem qui edunt non moriuntur; et qui illum recipiunt per illum salvan- tur, nec corruptionem sentiunt, et vivunt per illum in aeternum, tuque es antidotus mortalitatis nostrae, et resurrectio totius figmenti nostri. I In alio codice aliter haec leguntur:. ;lGloria tibi Deus Pater qui misisti Fili- 38 Malab„ gratias egit Deo Patri omnium rerum creatori, et benedixit ac fregit, deditque discipulis suis, et dixit: Accipite et co- medite ex hoc pane omnes vos. Hoc EST ENIM CORPUS MEUM. Nestor. um tuum unigenitum ad salutem nos.- tram, et ipse priusquam pateretur, etc. ( 1 ) ( /) Desunt in hac versione verha consecrationis; non quia non sint, sed quia forsan pro ve- neratione tantum ex memoria servarentur, aut scripta sint in aliqua tabula in altari coram celebrante. Inveniuntur tafnen in duab2is aliis Uturgiis, vel melius missis, quae hanc Litur- giain Apostolorum in codicibus nestorianis committantur, una a Theodoro, aha a proprio Nestore confectae. Hae duae missae a P. Renaudot integrae translatae, in opere supra laudato, incipiunt paulo ante Praefationem, et finiunt paulo post Consecrationem. Reliqua secundum Missam A])ostoloruin perficiuntur, et in certis tantum anni diebus in usu sunt. Haec verha consecrationis in missa Theodori: “Qui (JesusJ cum apo.stoIis suis ea nocte qua traditus est, celebravit mysterium hoc magnum, tremendum, sanctum, divinum; accipiens panem benedixit et fregit deditque disci])ulis suis et dixit: Hoc est corpus meum quod pro vobis frangitur, in remissionem peccatorum. Similiter et calicem: Gratias egit et dedit illis dixitque: Hic est sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effunditur in remissionem peccatorum. Accipite igitur vos omnes, edite ex hoc pane, et bibite ex hoc calice, et ita facite quotiescumque congregamini in mei memoriam. (Sequitur longa oi^atio et postea-.) Et veniat super nos et super oblatio- nem hanc gratia Spiritus sancti habitetque et illabatur super panem hunc et Super cali- cem hunc, benedieatque, et sanctificet et obsignet illos in nomine Patris et Filii et Spiri- tus Sancti: fiatque panis per virtutem nominis tui, panis, inquam, iste corpus sanctum Domini Nostri Jesus Christi, et calix iste, sanguis Domini Nostri tlesu Christi: ut qui- cumque cum fide vera ederit ex hoc pane, et biberit ex hoc calice, fiant illi, Domine, ad veniam delictorum et remissionem peccatorum, ad spem magnam resurrectionis a mortuis ad salutem animae et co)-poris, et ad vitam novam in regno coelorum.''' Verha Consecrationis in missa Nestoris: “Et (Jesus) reliquit nobis commemorationem salutis nostrse, mysterium hoc quod offe- rimus coram te; cura enira advenisset tempus quo tradebatur pro vita mundi, postquam cam.avit in paschate legis Moysis, accepit panem in manus suas sanctas, immaculatas et im- pollutas benedixit et fregit et comedit deditque discipulis et dixit: Accipite et edite ex eo vos omnes; Hoc est corpus meum quod pro vobis frangitur in remissionem peccatorum. Simili modo et calicem miscuit vino et aqua, et benedixit et bibit, deditque discipu- lis suis et dixit: Bibite exeo vos omnes: Hic est sanguis meus Testamenti novi, qui pro multis effunditur in remissionem peccatorum atque ita facite in mei memoriam donec veniam. Quotiescumque enim manducaveritis ex hoc pane et biberitis ex hoc calice mor- tem meam annuntiabitis usque ad adventum meum. Itaque quicumque cum fide vera accedet et participabit ex illis, sint ei, Domine, in veniam delictorum et remissionem pec- catorum, spemque maguam resurrectionis a mortuis, et ad vitam novam in regno Coelorum- (Sequitur longissima oratio et postea:) Et veniat Domine gratia Spiritus Sancti, habi- tetque et requiescat super oblationem hanc quam offerimus coram te, et sanctificet earn et faciat eam, panem scilicet, et calicem hunc, corpus et sanguinem Domini nostri Jesu Chris- ti, transmutante ea te, et ea sanctificante per operationem Spiritus Sancti: ut susceptio mys- teriorum istorum sauctorum sit omnibus ea accipientibus, ad vitam aeternam et ad resur- rectionem a mortuis, ad expiationem corporum et animarum, ad illustrationem cognitionis, ad confidentiam coram te, et ad salutem aeternam.” 3^ MAlab. Prolatis verhis consecrationis, siatim hostiam consecratam genujlexo ado~ rat, surqens ostenditpopulo, reponit super altare,iterum adorat; tunc elevans aliquantulum calicem, dicit: Similiter postquam caenavit accepit hunc calicem manibus suis puris, et gratias egit, et benedixit, et dedit discipulis suis dicens: Accipite et bibite omnes vos ex hoc calice; quotiescumque enim comederitis panem hunc et bi- beritis hunc calicem, mei memoriam recoletis. Hic est enim calix sangui- nis MEI novi et aeterni TESTAMENTI, MYSTERIUM FIDEI, QUI PRO VOBIS ET PRO MULTIS EFFUNDETUR IN REMISSIONEM PECCATORUM, (l) Prolatis verbis consecrationis de- ponit calicem super corporale, genu flexo adorat, surgit et ostendit populo, et ponens calicem super altare dicit: Hoc erit nobis pignus usque ad consummationem seculi. Gloria tibi Domine mi, gloria tibi Domine mi, gloria tibi Domine mi, propter ineffabile donum tuum. Dum sacerdos elevat corpus et san- guinem, diaconus cum choro alternatim decantat: D. Ego sum panis vivus qui de coelo descendi, ege sum panis qui ex su- peris descendi, dixit Salvator noster in mysterio discipulis suis, omnis qui in caritate accedit, et suscipit me, vivit in me in seternum, et haereditate acquiret regnum. Nestor. Sacerdos oscidatur hostiam in mo- dum crucis, ita tamen ut labia ejus ad eam non pertingant, sed quasi osculan- do: et dicit: Gloria tibi Domine; gloria tibi Domine, propter donum tuum er- ga nos inenarrabile in secula. (1) Ut patet, verha consecrationis ex missali romano usurpata sunt. Ante correctionem alia, nunc ignota, erant. Tantum scimus quod in consecratione calicis intrahant verha: “No- vi testamenti qui pro vobis”; et haec tamquam a Christo dicta: “Hoc erit vobis pignus in secula seculorum”. Facta, fuit correctio ex eo quod “cum sacerdos non propriis ipsius verbis sed verhis tantum Christi consecret, non licet addere in forma consecrationis verha aliqua quamtumvis optima verhis iis quae Christus protulit, nisi apostolica traditione confirmata, v. g. “Mysteiium fidei”. Servata tamen fuerunt illa verha “Hoc erit vobis” ete, modificata, post consecrationem, ‘•'•quum in se pium et laudahilem sensum contineant” . In aliis liturgus hodie in usu a Catholicis chaldaeis {supra Pag. 16, not. If) similiter cor- recta fuit plus minusvs, secundum missale romanum, forma consecrationis et introducta fuerunt verba “Mysterium fidei.,, ( Le Brun, Diss. XI, art. XIV. ) Fx dictis quoque patet quod in liturgia malah. verha consecrationis non erant proprie erro- nea, multo minus haeretica. Potuerat aliquando sacrificium esse nullum defectu materiae; igno- rantia etenim, autpenuriapropriae materiae, ad usum deventumfuerat celebrandi in coctis libis vel placentis farinae {fortasse ex orysa vel aliis granis, quum triticum non esset ctdtivatum in India australi, et communicationes tunc temporis difficiles) cum sale et oleo pistae, et pro vi- no in uvis passis aqua dilutis, aut etiam in liquore e palmis detracto. {P.Franciscus de Sou- sa, Oriente eonquistado, T. II, pag. 73). Non autem proprie defectuosa erat forma. Decursu temporum, in tantis vicissitudinibus constituti,' Christiani malahares fidem in Eucharistiam servarunt. 40 Malab. Clior. Ministri ejus, qui faciunt voluntatem ejus, clierubim et seraphim, et archangeli cum timore coram altari stant et sacerdotem intuentur, quan- do frangit et dividit corpus Christi in delictorum propitiationem. D. Aperite mihi portas justitise benignus, cujus ostium apertum est pce- ninentibus, et peccatores ad se, ut accedant, vocant; aperi nobis, Pomine mi, januam amorum tuorum, ut ingrediamur, dieque nocteque tibi laudem decantemus. Clior. Pone Pomine custodiam ori meo, gloria Patri et Filio et Spiritui sancto. iSocerdos quando sanctum altare ingreditur, manus suas C) pure protendit in coelum et consecrat corpus et sanguinem Oluisti. D. Misericors ])ropitius esto nobis, et miserere nostri, et ne despicias nos in tempore afflictionis, quoniam nocte ac die in te speramus et speran- tes in te non confundentur. C/mr. Picat omnis populus Arnen, et Arnen. Ignem in ignito carbone Isaias osculatus est, et labia ejus exusta non sunt, sed iniquitas ejus remis- sa est, ignem in ipso pane suscipiunt mortales, et ipsorum corpora cus- todit, et delicta eorum exurit. P. A seculo usque in seculum: Altare est ignis,ignis in igne, ignis involvit illud: caveant sacerdotes a terrifico et formidabili igne, ne cadant in eum et Nestos. comburaiitur in secula. ISacerdos frangens hostiam, per medi- j um dicit: Tunc accedit ad hostiae fractionem, j quam ambabus manibus facit dicens: Accedimus Pomine mi fide veritatis i Accedimus Domine cum fide vera, nominis tui ad haec sancta mysteria, frangimusque cum confessione, etsi- ac j)ietate tua frangimus, et miseri- : gnamtis per misericordiam tuam, cor- cordia tua signamus corpus et sangui-,pus et sanguinem vivificatoris nostri nem Salvatoris nostri Jesiv Christi, in , Jesu Christi, in nomine Patris, et Filii, nomine Patris, et Filii, et Spiritus san- cti. Sacerdos partem hostiae quam ma- nu sinistra tenet imponit patenae, ali- am vero sanguine intingit usque ad me- dium aiceris: Signetur sanguis pretiosus corpore sancto Domini nostri Jesu Christi in nomine Patris, et Filii, et Spiritus san- cti. Et particula sanguine inducta si- gnat alteram partem, et superponitpate- nae dicens: et S})irltus sancti. Et nominata 7'rinifate, frangit hosti- am quam manibus tenet induas paries et eam quce est in manu ejus sinistra deponit in disco: altera quam manu dextera tenet signat calicem dicens: Signatur sanguis pretiosus corpore sancto Pomini nostri Jesu Christi, in nomime Patris, et Filii, et Spiritus •sancti. Et respondent. Arnen. Tam intingit eam usque ad medium in calice, et signat cum ea corpus quod est in patena, dicens: (1) Ante correct: “Manus suas pure protendit in coelum, et invitat [invocat) Spiri- tum , qui de superis descendit et consecrat corpus et sanguinem Christi, a seculo et usque in seculum 41 Malab. Signetur corpus sanctunr» sanguine propitiationis Domini nOstri Jesu Christij in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti. Et conjungens ambas 'particulas ad invicem dicit: Praedestinata sunt consecrata, per- fecta, absoluta et conjuncta ad invicem mysteria haec supergloriosa sancta et vivificantia et divina in nomine vene- rabili, et praeclaro Trinitatis super- gloriosae, ut sint nobis Domine mi in propitiationem delictorum, et in spem magnam resurrectionis ex mortuis, et in novationem vitae in regno coelesti. Nestor. Signatur corpus sanctum sari- guine propitiatorio Domini nostri Jesu Christi. In nomine Putris, et Filii, et Spiritus sancti. Et respondent: Amen. 0'^njumjitque ambas partes, una'm cum altera dicens: Divisa sunt sancti- ficata, completa, perfecta, unita et commista mysteria haec praeclara, sanc- ta, vivifcantia et divina, unum cum al- tero, in nomine adorando et glorioso Trinitatis tuae gloriosae Pater, Fili et Spiritus sancte, ut sint nobis Dcmine in propitiationem delictorum, et remis- sionem peccatorum, in spem quoque magnam resurrectionis a mortuis, et vitae novae in regno coelorum, nobis et Ecclesiae sanctae Christi Domini nostri, istic et in quacumque regione, nunc et semper, et in secula seculorum. Interea signat hostiam pollice dextro in formam crucis, ab inferioriparte ad superiorem et a dextra ad sinistram; et ita levem fissuram iri ea format, qua 2^arte intincta est in sanguine. Partem ejus mittit in calicem,in formam crucis: pars inferior posita est versus sacerdotem, superior versus calicem ita ut locusfissurae spectet calicem. Inclinatur et surgens dicit: Gloria tibi Domine Jesu Christe, qui me indignum licet, constituisti per gratiam tuam, ministrum et mediatorem mysteriorum tuorum praeclarorum, sanctorum, vivificantium et divinorum; per gratiam misericordiae tuae fac me di- gnum venia delictorum et remissione peccatorum. Signat se signo crucis in fronte simiUterque circumstantes. In alio codice: Signat fronteni siiam signo crucis et dicit : Gloria tibi Domine , qui creasti me per gratiam tuam. Gloria tibi Do- mine , qui vocasti nie per misericor- diam tuam. Gloria tibi Domine, qui constituisti me mediatorem doni tui: et propter omnia beneficia tua erga imbecillitatem meam, referatur tibi laus, honor, confessio , et adoratio nunc, etc. Accedunt diaconi, et signat unumquemque eorum in fronte, dicens: Christus suscipiat ministerium tuum: Christus illustret faciem tuam: Chris- tus conservet vitam tuam: Christus crescere faciat juventutem tuam. Et respondent: Christus suscipiat oblationem tuara. Omnes redeunt ad locum suum: sacerdosque facta inclinatione, surgit et dicit tono euangelii : S. Gloria libi Domine mi, quoniam creasti me per gratiam tuum: gloria ti- bi Domine mi, quoniam vocasti me per misericordiam tuam; gloria tibi Domine mi quoniam posuisti me me- diatorem donorum tuorum et pro om- ni dispensatione, quae erga imbecillita- tem meam facta est ; ascendat ad te carmen, et honor, et laus, et adoratio nunc, ft in secula seculorum. Elevans vocem in tono evangelii dicit et signat seipsum: 42 Malab. Gratia Domini nostri Jesu Christi, et charitas Dei Patris, et communicatio sancti Spiritus sit cum omnibus nobis nunc et semper, et in secula seculoruin. D. Arnen. Nestor. Gratia Domini nostri Jesu Christi , et caritas Dei Patris, et communicatio Spiritus sancti, sit cum omnibus nobis. Sacerdos signat, seipsum, et elevat manum suam super caput suum, tit sit in aere^ et jpopulus particeps sit si~ gnationis : Dicit diaconus :Omnes nos cum ti-D. Omnes nos timore pariter et ho- nore accedamus ad mysterium corporis ' more, etc. et sanguinis pretiosi Salvatoris nostri,! cordeque mundo, et fide vera in memoriam reducamus passionem et resur- rectionem ipsius, eamque perspicaciter intelligamus : propter nos enim unigenitas Dei mortale corpus ex filiis hominum, et spiritualem, rationalem immortalemquc animam suscepit, et in praeceptis suis, quae vitam conferunt et lege sua sancta ab errore ad veritatis congnitionem nos reduxit; et post omnem dispensationem quam pro nobis operatus est, naturae nostrae primitias in cruce in sacrificium obtulit, et mortuis resurrexit, in coelnmque ascendit et tradidit nob^s sacramenta sua sancta, quibus re- cordaremur ornnis gratiae, quam erga nos ostendit. Nos igitur charitate prolusa et humili voliintate donum vitae aeternae suscipiamus, et oratione pura, et vehementi dolore peccatorum nostrorum, participes efficiamur mysteriorum sanctorum Ecclesiae, et spe poenitentiae ab iniquitatibus nostris convertamur, et pro peccatis nostris doieamus; insuper amores, et mise- ricordiam postulemus, rogemusque Deum omnium Dominum, et conservis nostris eorum debita dimittamus. Gkor. Propitiare peccatis et delictis servorum tuorum. D. Mundemus conscientias nostras a divisione et contentionibus. Clior. Domine propitiare peccatis ct delictis servorum tuorum. D. Sint animae nostrae perpolitae, et ab omni odio et inimicitia alienae. Chor. Domine propitiare peccatis et delictis servorum tuorum. D. Suscipiamus sanctitatem et sancto Spiritu conservemur. Chor. Domine propitiare peccatis et delictis servorum tuorum. D. Mentium nostrarum unanimitate ct pace ad invicem ipsorum mys- teriorum societatem suscipiamus. Chor, Domine propitiare peccatis et delictis servorum tuorum. D. Et sint nobis Domine in resurrectionem corporum nostrorum, et , animarum nostrarum salutem, et vitam seculi seculoruin. Arnen. Jnterim dicit sacerdos: Benedictus es Domine Deus patrum nostrorum, et superexaltatum, et supergloriosum est nomen tuum in secula, quoniam non secundum peccata nostra fecisti nobis, neque secundum iniquitatem nostram retribuisti nobis, sed secundum multitudinem amorum tuorum lij corree^.: “Unigenitus Dei mortale corpus et spiritualem rationem, immorta- Icmque animam ex filiis hominum suscepit.” 43 • Malab. libeivisti nos a potestate tenebrarum, et vocasti nos ad regnum filii tui di- lectissimi Domini nostri Jesu Christi, per quem denudasti, et in nihilum reduxisti potestatem tenebrarum, et vitam incorruptibilem nobis es elar- gitus, et nunc etiam Domine qui dignum me fecisti, ita ut constitueres me coram altari tuo mundo et sancto ad offerendum tibi sacrificium hoc vivum et sanctum; dignos nos etiam effice pietate tua, ut omni munditia, et sanctitate donum hoc suscipiamus, et non sit nobis in iudicium et vin- dictam, setl in amores pietatem, et peccatorum remissionem, et ex mortuis resurrectionem, et in vitam aeternam, ita ut simus omnes plenissimi testes gloriae tuas, et tmnpla munda honoris tui, et sacr^ basilicae in habitaculum tuum, ut postquam adhaeserimus corpori et sanguini Christi tui cura omnibus sanctis tuis luce fulgeamus in revelatione ejus supergloriosa et praecelsa: tibi enim, eique et Spiritui sancto gloria, et honor, et laus, et adoratio, nunc et semper et in secula seculoru m. Dele, Domine mi, pietate tua pecca- ta et delicta servorum tuorum et sanc- tifica labia nostra canticis S})iritus sancti, ut divinitati tuae praecelsae cura omnibus sanctis tuis fructos gloriae et laudis conferamus; Effice etian: uos dignos Domine De- ns noster ut semper absque macula ste- mus in conspectu tuo corde mundo et facie revelata, et confidentia illa. Nestor. Ad verha: dedit nobis mysteria sua, incipit sacerd, frangere corjms, et dicit: Propitiare Domine per tiam peccatis ct insipientiis scrvornni tuorum, et sanctifica labia nostra per gratiam tuam, ut dent fructus gloriae et laudis divinitati tuae, eum omnibus sanctis tuis in regno tuo. Et elevans vocem dicit : Et fac nos dignos Domine Deus noster, ut per- petuo absque macula, coram te con- sistamus cura corde puro, facie a [terta quae per amores tuos nobis coliaia est, jet cura fiducia quae a te est inisericor- omnes simul invocemus te, et hoc mo- do dicamus: Pater noster qui es iii coelis,,, sed libera nos a malo, Amen. N. Etiam Domine Deus virtutum, Deus noster optime, et Pater noster vis- cerum plene obsecramus, postulamus, rogamusque clementiam bonitatis tuse, ne Domine mi inducas nos in tentatio- nein, sed salva et libera nos a malo, et ab exercitu ipsius, quoniam tuum est regnum et virtus, gloria, et potestas, imperium et fortitudo in coelo et in ter- ra, nunc et in secula seculoriiin. D. Amen. S. Pax vobiscLim. D. Et tecum et cum spiritu tuo. diter nobis data ; ct omnes j)aiiter invocemus te et sic dicamus, Pater noster, etc. Populus dicit i Pater noster. Sacerdos. Domine Deus potens, Do- tnine et Deus noster bone, qui es ple- nus misericordia, rogamus te Domine Deus noster et deprecamur clementiam bonitatis tuse . ne nos inducas Domine in tentationera, sed libera et salva n,.s a malo et ab exercitibus ejus, quia tuum est regnum, virtus, robur, for- titudo et imperium in coelo et in tena, nunc et semper. Signat seip^sum., et respondent: Amen. Ei prosequitur : Pax vobiscuin. Bespondent: Tecum et cum spi- 44 Malab. Nestor. Sanctura sanctis decet Domine mi in consummatione. D. Ter adorat sacramentum dicem-. Unus Pater sanctus, unus Filius sanc- tus, unus Spiritus, Gloria T'atri, et Fi- lio, et Spiritui sancto, in secula secuto- rum. Arnen. Accedens diaconus ad altare, sacer- dos apprehendit manum ejus dexteram et infert in paten»7n dicens: D. Gloria Domini nostri. S. Sit tecum et nobiscum in re- gno coelesti gloria Deo vivo. D. Glorificate Deum vivum; ritu tuo. Prosequitur: Sancta sanctis decet in perfectione. Et dicunt: Unus Pater sanctus: unus Filius sanctus; unus Spiritus sanctus. Glo- ria Patri et Filio, et Spiritui sancto in secula seculorum. Arnen. Diaconus. Laudate. Et dicunt res- ponsorium. Cumque venit diaconus ad portandum calicem di- cit: Precemur pacem nobiscum. Sacerdos dicit: GrsLtiii Sjuritus san- cti sit tecum, nobiscum, et cum susci- pientibus illum. Et dat diacono ca- licem-, diaconus dicit: Benedic Domine. nec vero est jus- t'ropitiationis, nec ut meam, et sanet corpus Dum haec sacer- Ghor. Gloria ipsi et Ecclesice tiiae^ amores et misericordia ejus. Arnen. Sae. dicit ter: Domine Deus meus, non sura dignus, tum ut ego sumam corpus tuum, et sanguinem tangam ea, sed verbum tuum sanctificet animam meum in nomine Patris et Fili et Spiritus sancti. dos dicit, decamtat, diaconus: D. Suscipiatur heoe oblatio sursum in excelsis cum ea, quara'Abcl, Xoe et Abrahain obtulerunt in regnum coeleste. Sacerdos: Donum gratiae vivificato- ris et Domini nosti i Jesii Christi com- {ileatur in miserationinus, cum omni- bus. Post sumptionem corporis dicit sa- cerdos: Donum gratiae ipsius Salvato- toris nostri Jesu Chisti perficiatur per amorem in omnibus nobis. , D. In secula seculorum. Amen. Sumens sanguinem dicit Postcom- munionem. Sanguis pro()itiationis Do- mini nostri Jesu Christi nutriat a- nimam meara et corpus meum in hoc seculo et in futuro. D. Fratres mei, suscipitecorpusip- siusFilii Dei, dicit Ecclesia, et bibi- te ipsius calicem. D. Conforta Domine noster manus, quae extensae sunt ut sanctum acciperent, dignas eas effice, ut diebus omnibus di- vinitate tua fructus conferant, et omnia quae decantarunt libi laudem intra sanctuarium digna per te efficiantur, ut semper laudent te: insuper et aures, quee vocem carminum tuorum audic- Et signat cruce populum. Interea dicun- tur responsoria: Fratres suscipite eo r- pus Filii, clamat Ecclesia: Et bibite calicem ejus cum fide in regni domo. Diebus festis. Robora Domine. Dominica. Domine Jesu Christe. Quotidie. Mysteria quae suscepimus- (Ij In correct. add.: “Dei.” 45 Malab. nint, ne quaeso audiaiit, Domine mi, vocem clamoris et jurgii: oculi etiam qui vilerunt pietatem tuam, magnam videant quoque tuam benedictam spem: linguae, quae Sanetus clamaront, composite veritatem loquantur: pedes, qui in ipsa Ecclesia ambularunt, in lucis regione fac eos ambulare: corpora, quae corpus tuum vivum degustarunt, vitae novitate reparentur: super congregationem quoque nostram, quae divinitatem tuam adorat, auxilia tua multiplicentur, et nobiscum permaneat charitas tua magna, et per te ad persolvendam gloriam abundemus, et aperi ostium preci- bus omnium nostrorum: nos om- nes igitur, qui per donum gratiae Spi- ritus sancti accessimus, et digni effecti sumus, et socii in sumptione mysteriorum horum praeclarissimorum san- ctorum divinorum, vitamque conferentium laudemus omnes simul et ex- sultemus Deo largitori ipsorum. Nestor. Finitis responsor, diaconus diciti Omnes igitur, etc. Soc. Ipsi gloria ))ropter ineffabile ejus donum Sac. etiom. Decens, justum et di- gnum est. Domine, ut omnibus tempori- bus, et diebus, et horis laudemws, ado- remus, et glorificemus terrificum no- men majesiatis tuae, quoniam per gra- tiam, et amores tuos Domine mi, na- turam imbecillem, filiorum homi- num mortalium, dignam effecisti, ut cum spiritibus nomem tuum sanctifi- cent et mysteriorum doni tui efficiamur jiarticipes, et dulcedine sermonum tuorum vitam conferentium, etdivino- rum delectentur, et voces laudis divi- nitati tuae excelsae offerant semper Pater, et Filius, et Spiritus sanctus, Alia gratiarum actio. Christus Dous noster, et Dominus noster, et rex noster, et salvator noster ^'t suscitator noster, qui per gratiam suam dignos nos fecit, ut sumeremus corpus suum, et sanguinem pretiosum qui sanctificat omnes, ipse det nobis placere illi verbis operibus et cogita- tionibus nostris, ut sit nobis hoc sa- cramentum, quod sumpsimus et sume- mus, pignus remissionis debitorum nostrorum, et peccatorum speique ma- gnae ressurectionis ex mortuis, et inno- vationis vitae e regno coelesti cum om- Et respondent: Gloria ipsi propter donum suum ineffabile. Diaconus. Frecemur pacem nobiscum. ISac. in medio altaris dicit hanc orat. Dignum est Domine, justum et ae- quum omnibus diebus, temporibus et horis confiteri, adorare et laudare no- men timendum majestatis tuae, quia dignos fecisti nos Domine per gratiam tuam, homines mortales imbecillaeque naturae, ut cum spiritualibus nomen tuum sanctificaremus, et mysteriorum doni tui fieremus participes, et suavi- tate eloquiorum tuorum delectaremur. Et voces gloriae et confessionis divini- tati tuae, sublimi semper referimus Domine. Alia. Christus Deus noster, Domi- nus, Rex, Salvator et Vivificator nos- ter, per gratiam suam dignos fecit nos suscipiendi corpus ejus, sangui- nemque ejus pretiosum et omnia sanc- tificantem: ipse det nobis ut placea- mus illi, verbis, operibus, cogitationi- bus et factis nostris, adeo ut pignus istud quod accepimus, sit nobis ad ve- niam delictorum, remissionem pecca- torum, et spem magnam resurrectio- nis a mortuis, vitamque novam et ve- ram in regno coelorum, cum omnibus qui coram eo placuerunt; per gratiam 46 Malabo Nestor. nibiis, qui ei placuerunt per gratiam, ejus et miserationes eius in secula, et amores suos in secula. Anien. Diebus Laudem Domine, L7 077???es: Pater noster, etc. | honorem, confessionem et gratiarum actionem debemus referre Trinitati tuae gloriosae, pro dono mysteriorum tuorum sanctorum, quae dedisti nobis ad j)ropitiationem delictorum nostrorum, Domine omnium. Alia. Benedictus sit honor tuus adorandus, ex loco two glorioso Christe propitiator delictorum nostrorum, f.eccatorumque nostrorum quique aufers insipientias nostras per mysteria tua praeclara, sancta, vivifica et divina: Ciiristus s{)es naturee nostrae, seraper et In secula. Arnen. Obsignatio seu ultima benedictio: Dominus noster Jesus Christus cui ministravimus, quem sensimus et honoravimus in mysteriis suis pieeclaris, sanctis, vivificantibus et divinis, dignos ipse nos efficiat gloria splendida regni sui, et Iretitiacum angelis suis sanctis, et ad contidentiam coram eo, ut stemus ad ejus dexteram. Et super congregationem nostram universam miserationes et misericoidia ejus perpetuo effundantur nunc et semper, in secula. Sac. versu fi iwpulnrn benedir.H dicens: Il!e qui Ijenedicit nos omni benedictio- ne in cxlis per Filium suunP^) invitavit nos ad regnum, et suavitatem aeternam- l'lta[)ostolic3econgregationi fecerat [iro- missiomun, et etiam iu veritate signa- vit verbum, ut non sit in illo dubitatio* Dicetis vei-e, vero dico, et inverita- tf* verba mea signo; omnis qui inand.u- eai corpus meum vivificans, et bibit sanguinem meum calicis salutaris. Dimitto omnia illius debita, et om- nia illius peccata deieo, et ad regnum voco illum, et ab afflictionibus liberet vos. et ab scandalis vos salvet. Benedicat semina agrorum vestro- rum, benedicat fructus ariiorurn ves- trarum, bedicat substantiam vestram, et per charltatem suam longam vitam Iril.ujut vobis. Deus Idominus lioniimun benedicat liane congregationem, »'t det virtutem imln cillo, quia ecce a principio incipio. cpie signo cnicis dominic.ie sitis obsi; secretis et apertis, nunc et semper. Diebus dominicis et festis. I[)se qui benedixit nos omnibus be- nedictionibus Spiritus in coelis, per Je- SLim Christum Dominum nostrum, et praeparavit nos ad regnum suum, vo- cavit que nos ad bona desiderabilia, quae nec desinunt, nec pereunt, sicut pollicitus est nobis in evangelio suo vivificante, dixitque congregationi be- nedictos disci pidorum saorutn: A.men, amen dico vobis quia omnis qi.ii man- ducat corpus uieuin, ct bibit sanguinem tneum in me manet, et ego in eo; et ego ressuscitabo eum in novissmo dio et in judicium non v('nit, sed Transire illinin faciam dc morte ad vitam aeter* nam: Ipse nunc benedicat congregationi nostrae, et conservet statnm nostrum et gloriosum faciat {topulum nostrum qui venit et ketatns est in susceiitione mysteriorum ejus [)reclar(U'um, saiieto- rum, vivificantium et divinorum, vjvo- prati et custoditi ab omnibus fraudibus Fin is Litur(jia: Ncstoriunce. (I) ' Ante co"reol: “Por filium Humanitatis.” 47 Malab. Per signum vivum Christi benedicatur cathedra gloriosa romatia ut oriatur et splendeat in illa justitia. Pater splendore plenus, pastor et dominus gregis Christi Papa N. ple- nus sobrietate una ciim bono doctore episcopo nostro N. custodiatur a malo. Benedic presbyteros sanctos, et clericos et ministros; liberentur a pericu- lis, et a daemoni 's, et hominibus pcvssimis. Antiquis vero dierum, et senibus senectute praeclaris faciat Dominus illis 0[)timum finem, et ad regnum vocet eos. Statura quoque pulchros adolescentes possidentes fortitudinem faciat il- los crescere in splendore, et castitate eos adimpleat. Natura etiam fragilis mulierum, virgines etiam, et nuptae custodiantur a casu et a laqueis, et a scandalis. Sedens in caelo Dominus det nobis pacem quietem, ot pacem bonam; et dulcem, ut gaudeamus die ac nocte. Det vobis placata tempora, ut sitis semper gaudentes, et non turbulenti et inquieti, sed per charitatem diligentes. Et quoniam congregati estis hodie ad celebritatem oblationis hujus, crux regis coelestis custodiat vos. Susci[)iat Dominus oblationem vestram, et sacrificia vestra, et orationes vestras, et quiescat Spiritus ejus super eleemosynas vestras, et intret petitio vestra in cons{)ectu ejus illustris in congregatione sanctorum sanctissimas apostolus Tbomas(^) sanctitas sanctitatum custodiat vos a plagis, et a daj- moniis (t hominibus pessimis. Oret quoque super hanc turbam pauperem, et miseram, et afflictam: sunt enim discipuli hujus sancti, ut sic a plagis liberi fiant. Praeterea illi, qui modeste laboraverunt, et in simplicitate servierunt in hoc mundo, in justitia custodiantur a maio. £t qui in nobis sunt extranei, et a domo sua longinqui. Rex seculi secu- lorum in pace faciat illos n verti. Hoc festur.li sit sanctum super vos o popule humilis, et Dominus sit stabi- liens, et ad bona consiliarius. Modo et nunc, et omni tempore, et occasione, noctibus quoque et diebus, et usque in secula seculoruni. Benedictio in diebus solemnihns. Carmen et adorationem nunc offeramus Deo, sancto Filio, qui factus est homo, et operuit divinitatem suam humilitate nostra. W Et in humanitate nostra sustinuit passionem per manus populi mali, ut (1) Ante correct.: “Benedicatur cathedra gloriosa Catholicorum orientalium. {3) Ante correct. diceh. tantum pro episcopo diocesano: “Dominus totius gregis episcopus, plenus sobrietate custodiatur. (3) Ante correct: “Illustris in congregatione sanctorum religiosus Ilovmisdas sanctitas sanctitatum, etc. (4-) Ante covrect:‘^Opex\iit speciem suam in Filio hoinliiia.” 4S Malab. liberaret Adamiirn rationalem, et converteret filios ejus ab errore. Benedic Domine co","regationem nostram debilerr., corpore simul, et ani- ma, facque nos socios illius congregationis angelorum coelestium absque macula. Benedic et nunc sacerdotes, et remove ab illis omnes casus infestos, et eorum voces admitte snctificationibus justorum splendentium sicut sol. Benedic terra, qu® bellorum infestatione a regibus conturbatur, et paci- fica eos per signum crucis luminis sancti. Benedic Ecclesiam tuam, qu® {latitur (i) infestationes; a pessimo d®mo- ne libera illam, qu® ad ostium tuum pulsat mane, et vespere simul. Et circumda illam gladio acuto per chaiitatem tuam sanctilicantem, ut psallet tibi gloriam disEnctam Pater, et Filius, et Spiritus sanctus, Benedicdextera tua. Domine Jesu Christe, congregationem hanc illus- trem, ut splendeat donis Spiritus sancti in modum solis clarissimi. Benedic Domine mi virtute tua doriosa congregationem nostram, et am- plifica illam omni pompa, et da illi l®tum tempus, et habitaculum quietum, et abundans. Benedic Domine mi congregationem nostram nobilem dextera tua, rex vivens, et effunde super illam benedictionem tuam Domine in longitudinem temj)orum et annorum. Benedic dextera tua Domine noster congregationem nostram omni spiritu et benedictione, et libera eam ab omnibus malis, et remove ab illa flagellum. Benedic et custodi Salvator noster invitatos ab omni nocumento, et 1®- tifica eos omnibus bonis nomine tuo vivo, liberator noster. Benedic Domine noster antistites nostros, et gubernatores nostros, et doctoies nostros, et salva reges nostros fideles, et duces nostros Catho- licos, et reduc ad nos judices nostros servos tuos. Benedic etiam Domine mi pueros nostros, et eos qui nos docent, et eru- diunt, et sapientes fac doctrina tua infantes nostros, et illustres fac senes et adolescentes nostros. Benedic et parce defunctis, et dimitte debita et peccata nostra, et protege nos sub pennis tuis, et revela faciem tuam et libera nos. Benedic infirmos et orphanos, et miserere afflictis, et calumniam sustinen- tibus, et responde turbatis, et miser.s, et veni in auxilium eorum, et ne ne- gligas. Et da nobis Domine tempora sana, ut vivamus coram te absque labe et inveniamus gratiam, et atnores coram throno tuo dominatur seculorum. Benedic dextera tua, et adjuva congregationem nostram hanc, et custodi etiam illam ab adversario qui circumdat eam, fortitudine tua magna, quae ncn minuitur. (I) Ante correct.: ‘‘quae patitur ct in ovili pessimi daemonis ecce compreLenditur.” {fi) In correct. add. ‘•Christo.” (J) Ante correct.: “Salva reges nostros ct duces nostros.’’ 49 Malab- Et fac nos digrtos per amores tiros in illo die, quo signum tuum orietur e Coelis super justos, qui passi sunt sestum, et vigilias, et jejunium. Et egrediemur in occursum tuurn cum jubilo, et ingrediemur tecum in Iseiitiam, et tibi sancto et excelso psallemus gloriam interminabilem. Vos quoque o congregatio redempta, popule sancte et praeclare qui ad- fuisti hodie, sicut decet coram ipso Jesii Domino Deo Salvatore. Suscipiat Dominus oblationes nostras, et det duplicem mercedem vestram, ct dignos vos efficiat promissonibus suis, quos promisit vobis in evangelio suo. Scilicet semper dico vobis, qui comedit corpus meum vivificans, et bibit ex sanguine meo sanctificante, habet vitam^^-* aeternam. Et eritis signati, et protecti ab omnibus infestationibus signo crucis nunc et post omne nunc, et in omni tempore, et in secula aecuiorum. Arnen. Alia benedictio in diehm ferialibua. Causa quae benedixit nos omnibus bendictionibus per Filium suum vi- vum qui propter salutem nostram seipsum inclinavit e coelis coelorum, et assumpsit corpus nostrum et dedit nobis corpus suum Jesus Dominus, et sanguinem suum venerabilem sanguine nostro miscuit, mysterium propi- tiationis. Revelavit in nobis virtutem suam, et ostendit gloriam suam, et figura- vit in nobis imaginem suam, et mundavit, et sanctificavit nos virtute abs- condita, et amovit a nobis dubietatem in hac promissione, quod omnis sci- licet qui comedit corpus meum, et corde puro bibit sanguinem meunz, ipso manet in me et ego in illo, et sucitabo illum in die novissimo, non judica- bitur omnino sicut peccator, et exaltabo illurn super aera sicut justum, et faciam illum hseredem regni coelestis quod non dissolvitur. Seminate confessionem ejus in cordibus vestris sic illustrem, et fidem ejus quae non abolitur in animabas vestris, et virtus, quae in apostolis habi- tavit, habitet in vobis, et adjuvet vos in manifesto et in abscondito. Narrationes pessimas afflictionis, et detractionis, ne audiatis, et ab omni- bus scandalis det vobis statim redemptionem, et dies bonorum occurat vo- bis per virtutem Excelsi, et virtutem donorum suorum effundat super nos usque ad perfectionem. Christus qui sanguine suo emit oves suas, et passus est caliininiam, ipse liberet nos ab adversario, et a captivitate; pastores quoque virtute sua cus- todiat, quia non habent finem, ut pascant oves suas in modum filii Jonoe et Tarsensis. Presbyteri qui in domo s^inctitatis pulchre sacerdotio funguntur et sunt sacerdotes prajclari, digni efficiantur illo convivio pleno guudii, ut coram illo pulchre ministrare [xissint in loco suo excelso pro ministerio, qno mi- nistrarunt in hoc seeulo alj^que intermissione et cunctatione. [1) In correct. add. “Domino Deo.’’ (2) Pro “habet vitam aeternam,” dicebatur: “Liberabitur ab inferno per me.” 50 Malab. Senes illustres qui in Ecclesiu senuerunt, et ingressi sunt annos, confor- tet eos Dominus super virgam pacis et requiei, et adolescentes, qui in vobis ornatu praeclaro incedunt, ui virtute placeant Dornino. Os puerorum vestrorum benedicat vos in gloria, in vo"'ibus dulcibus e- ti am fseminae vestrae per verecundiam incul[)abilem: oratio \estra sicut Da- nielis justi prophetae sit, ingrediatur coram eo, ut det solutionem iniquita- tibus vestris. Resurrectionem facit defunctis vestris in die novissimo; et dignos faciat illos regno incorruptibili Spiritus sanctus, quem induistis per aquam, in quo ac«epistis gradum excelsum adoptionis filiorum. Pax, et requies, et charitas, et s[)cs bona, et pura sit mter vos et in do- mibus vestri-» usque ad consummationem: gloria illi ex omni ore Jesu Do- mino Deo (1) su[)er donum ejus ineffabile linguis creatis nunc, et post omne nunc, et semper, et in secula seciilorum. Arnen. Benedictio in missa pro defunctis. Exaudi Domine mi vocem orationis m-stroe, et intret in conspectu tuo de- jirecatio nostra, et susci{)e sacrificia et oblationes nostras, et propitius esto delictis defunctorum nostrorum, sicut oblatio prima, quam obtulit Abel incaeptor, et Noe simplex et innocens, et Abraham fidelis in Domino. Et Job qui sustinuit afflictionem, et Elias propheta veritaHs, et Apcstoli in medio casnaculi, et sicut minuta illius viduae; sic Domine mi in misericor- dia tua suscipe oblationem servi tui, et dignum fac illuni thalamo regni cum omnibus justis, qui placuerunt tibi, suscipe Domine noster sacrificium ejus, et pro})itius esto, et dimitte debita illius, et dele omnes iniquitates e- jus, et omnium sociorum ejus. Et dignum fac Domine misericors hunc servum tum pauperem thalamo illo spirituali cum justis filiis dexterae. Assigna illi ab huc die quietem simul, et memoriam, et suavitatem illam stabilem in loco glorioso et beato. Et tibi retribuit confessionem, et gloriam et honorem, et adorationem naturae tribus personis sine intermissione. Et omnes qui laboraverunt in hoc opere parvis, et magnis hujus diei, et qui loquuntur in hac congregatione digni fiant remissione in misericordia. Benedic Domine mi benedicationibus hanc congregationem in aequalita- te et domum, et homines et omnes nos in unitate, nunc et semper. Arnen. Finis Lituryuie M Goan. Fr. Ah dc Alenczes propositae et sancitae in Diamperitana Synodo. Actio V. Doctrina de sancto sacrificio Beer. II. Praecipit Synodus^^^: “Quum in missalibus hujus Episcopatus nonnullae {!) Inepte Synodus Dlamp. detrahitur, sub pretextu ejus non-approhationis a S. Apos~ toUca. Certe, 7iumquam fuit approbata directe, neque poterat, secundum legem canonicam communem, cwn illa Spiodus tamtum sit diaresana. Olim Concilia tantum Oecumenica a Pontifice Rom. erant approbata. Postea vero Pont. Sixtus I’, Bulla Iinmens i aeterui, 1587, 5. Congregationi Cone. Trident. interpreti com- misit: “Provincialium (Conciliorum), ubivis terrarum ilia celebrentur, decreta (Confjre- aatio Concilii) ad ae mitti praecipiet eaque aineula expendet et recognoscet”. Et Beae- dictus XIV explicat: “Non quidem ut postea a Sede Apost. confirmationem reportent, sed ut corrio-antur, si quid fortasse in eisdem aut nimis rigidum, aut minus rationi congruum deprehendatur”. Circa Synodos Dioecesanas, iq>sa Congr, Cone., teste Card. Petra, declaravit: “Nou est usus Patrum Illuitris., S. Congr. Cone, Interpretum, Synodos Dioecesanas revisere; illi tantum corrigunt acta Syn. Provincialium”. Card. Bellarminus addit: (Svn. Diocoesaiiae) inveniuntur in Collectionibus conciliorum; et ne miremini, quia in illis neuio ordinarie invenitur jurisdictione fungens, nisi Episcopus, qui praesidet.” Cfr. Bouix, De Cone, qrrovinciali, 3a. edit., pag, 9, 371, 373. Indirecte tamen Sedes Apostolica Diamp. Synodum saepe recognovit et laudavit, ei in multis jussit speckitim observari; ne longius nunc vadam, actuales Constitutiones I'erc- Regat. Sgrian. Malabar., a Pont. Leone XIII, 1885, approbatae, circa jegunia ita sta- tuunt: “Item ex Reguiajejunabunt omnibus diebus quibus Diamp. Synodus praecipit vel consuiit jejunium’’. Plura de hac re infra patebunt. Calumniose quoque a Protestantibus presertiin auctoribus asseritur quod per vim et vio- lentiam Archiep. Menezes Diamp. Sgnodum Iliomaeis Christianis imposuerit. Nihil fAsius. Archiepiscopus in suis diffcilimis peregrinationibus per Malaharem di- miserat etiam, ne videretur apparatu bellico adesse, aliquos paucos ‘tui corporis custodes, erat etdm tuuc bellam inter finitimos regulos. Bcontra Archidiaconus qxd tunc praeerat 'Jhomaeis Christianis sese, pruna vice, praesentavit Archiepiscopo stipat us“tn\mti\\o'\dm\n\ millibus ense clypeoque instructis, duobu.-’ Punicalibus (gladltoria^ artis magistris) ducibus,” Similiter valida militum manu ensibus, clypeis, lanceis, igneisque armis munita ad Archiepiscopum venit pro illa celebri et publica disceptatione, quam humiliter Archep. acceptavit, in Cranganorensi rivo; in qua Archidiaconus ejusque partes, meliores ex eis 52 existant missae quaeNestorium, aliae Theodorum, aliae veroquaeDiodonim^-) ipsius magistros, auctores habent; quae certis diebus recitari jubentur praedictorum auctorum titulum prae se ferentes, et in quibus plurimi errores atque haereses reperiuntur; praecipit Synodus ut omnes prout jacent inte- grae praescindantur a missalibus et comburanturt^b Itaque jubet in virtute flipoloyt, sese victos fassi sunt, nescientes quid responderent verbis Ev. S. Joan. “Et Ver- l)uin c.iro factum est”, /lrc/^ius suam eti- am condidit Uturgiam ut testatur Sobensis; et Leo Bgsantinus lib. III. adversus eam ait: “Audet et aliud malum, aliam enim missum effuti\it. in qua missu blasphemiis non precationibus Eucharistiae mysterium opplevit.” Aliae exstant apud yestorianos liturgiae Narsetis, Barsumae, et aliorum, quarum ixiras aut wdlus est usus.” (3) Quod ab Archiep. Ale.v. de Menezes in Malabari, id similiter factum fuit in aliis regionibus, ubi nestoihani ad Ecclasiam catholicam redierant. lAturgiae yestotuR Theodori, etc., a codicibus avulsae fuerunt et in usu tantum remansit JJturgia Aposto- lorum correcta. Ait enim Le Brun, Diss. XI, art. XI V: “LiTCllGie DES Apotkes. C est la premiere des trois qui sont en usage chez les Nestorians, et la seule que les xsestoriens reunis a l’%!ise romaine aient conservee. 11 est ^vident q\i’ccr missale Roni.ad linguam aeihiopicatn translatum eis responsum Juit: ’‘Ser\etur missa aethio- |jica, aethiopico idiomate, a Paulo III pro usu nationis illius enuuulata . Triginta circiter ante annis. Tertiarii Conv. Syriati. Malah. sponte sua et propria voluntate, dc adoptando Romano Breviario et Missali, syriace translatis, curarunt. IA eti.an in Conientu Cmie- mao, in ti/pograi hia Vcrapolitana, Breviarium in pluribus exemplariorum centenis e.rcusum Juit. Sancta Sedes tamen conatui denique obstitit, requisitam facuUalem denegando. Xou raro tamen, adhuc hodie, in casibus et pro personis jjartiadanbus concediluv facultatem celebrandi ia duobus ritibus. Cnus saltem ex aetna ibus bu/ienonuus ipsorum byi lanoi um toni, hanc facultatem obtinuit et ea aliquando usns est. 55 Adnotatio FiNALis. Sicut patet ex correctionibus et dispositionibus, ut ifa dicam, Menesianis in missa malaharica supra, indicatis, si quatuor aut quinque excipias, omnes aliae non sunt essentiales, ix. de erroneo aut 'haeretico tn catholicum sensum invcctce. —De mera convenientia et opportunitate, tunc /emporis, erant od mehnsfirmandum catholicum dorjma^ hhm Archiepiscopus hanc distinctionem innuit in Synodo, Doctr» de SacriL inisscc, Decr. I: “Quamobrem in missa syriaca, quae in hac Dioecesi recitatur, nonnulla minus considerate efferuntur, quae errores inducere et favere possunt, alia impia penitus et hecretica, etc.”. Insuper, usus missalis in Synodo correcti in tempus tantummodo ordinatus fuit “quandiu Dom. noster Papa quid agere oporteat aliter non decreverit, aut juissalia chaldaice conscripta, prout instanter ac humillime Synodus supplicat, non miserit.” Non constat tamen, quod sciam, de ulla aliter a S. Apostolica ordinata, dis- positione. Ii contra leyitur in Gouvea, Joayi.KDK DO Ahceb., L. III, Cap, 3, in fink: “.‘i Santidade do Papa Clemente S.” ...sendo informado de tiido o que o Arce- hispo fizera por mandad j seu teve muito contentamento e deu por isso infini- tasgracas a Nosso Senhor, mandando sua Apostolica bencao ao Arecebispo com nniitos agradecimeutos dos traballios que peio bem destas almas tinba levado e inultos parabens de Ibe Deus fazer merc^ de colher os fructos d’elles, havendo por bem feito tudo o que nesta christandade tinba ordenadoo E como uina d.is eoiisas que ibe o Arcebispo pediu por carta foi que Ihe mandasse Breviarios e Missaes em lingua chaldaica para os Ecclesiasticos da Serra, tomados das na- ooes que celebrarn os officios divinos na mesma lingua chaldaica sugeitas a Se Apostolica, visto os que nVlle havia estarem borrados todos com as emen- das dos erros e em muitas partes cortados: prevendo nisto Sua Santidade man- doii urna impressao de caracteres chaidaicos, com que se imprimissem todas as cousas que importassem a esta egreja e se provesse tudo o que no culto divino fosse necessario.” Et F. Petrus DuJarric {loc. cit. pag. 185) “Scripsit proinde (Archiepiscopus) Clementi VIII Pont. Max. ut de Bteviariis Missalibuscjue chaldaicis..,])ro8pice- ret. Visum est Pontifici minime e re futurum, tot eddem libros mittere; sed per Albertum Laertium Soc. Jesu magnam earacterum cbaldaicorum copiam in Indiam submisit, quibus varii excuderentur libri, ita namque fore nt et plnres et commodius habeat. Excusi hactenus aliquot et etiamnum hodie (1610) excuduntur. Primum e praelo prodiit Rituale.” Insuper, seculo cum dimidio transacto, cam GarmeUiae Yerapolltani, qui tunc preeerant majori Syrianorum parti, curarunt de excudendo, expurgan- do, et definitive fixando missali malabarico, ad correctiones Menesiunas reverti jussum est, ut patet ex sequenti: INSTRUZIONE Per Mgr. Vicario Apostolico deela Serra del Maeabab. 11 P. Ignatio di S. Ippolito presento un foglio con alcuni Dubbi e qucsitl 56 ptoposti d;i V. S. a questa S. Congregazione {De propaganda Fide)^i\ oggeto di ricevero d’alla mcdesinia le risoluzione necessarie II 5® proj)one la necessita di farstampare im missalecaldeo purgato e cor- reto d‘ogni errore, preso degrEcclesiastici di codesti parti. In torno a che se le fa noto che avendo questa S. Congr. riinessa 1’istanza alia Congr. depu- tata “«opio Ia correzione de libri antici Orientali, questa ha determinato che si stampe la messa o liturgia calde-i, secondo le sole correzione fatte da Mgr. Arcivescovo di Goa, Alessio Menezes nel Sinodo Diamper. Sara per tanto cu- ra de V. S. di procurare detta Liturgia caldea o malabarica con le correzione e inutazioiii fatte in detto Sinodo, e di trasmetterla qu;i scritta in lingua cal- dea e con la sua verzione latina, affinche possa darsi alie stanipe. Roma, 3 settembre 1757. S. Card. Spinnlli, Jh'efetto. S. I. AnfonelU, Segr, Enimvero et vicissitudinibus temporum vel scribarum incuria, et maxime spiritu reactionis in Cranganorenses Archiepiscopos, contra quos plerique iSgrO' Mnlahares sese concitarunt ah anno 1653, aliquid innovatum et immutatum erat in missali malabarico. Menesianae correctiones partim ohliteratae, aliqua oratio supressa, commemoratio pro pontifice deleta, etc. Potest etiam acci- disse ut inconsulta et inscia S, Aqros^tolica aliquod ex congeneribus missali- has mesopotameis introductum fuisset, saltem ia parte. In archivo Dioec. Co- cliin. exemjilar servatar, valde bene manuscriptum, ignoto anno, maculatum ah •usu, diferens tamen in aliquo ah actuali missali malabarico tt a Menesiano primitivo. Re ad Romam delata, inde emanarunt sequentia: Domino Episcopo Florentio, Vic. Apostol. (Malab.) Ulmo, e Rmo. Mons, e Eratello. Mentre due anni si sta... (desunt ve~rh,, sicut infra, documento a tinea roso) ...lu stuiiipa dei tiiissale caldeo malulsarcse portato dal Ih Carolo de S. Conrado, nacque ad alcuni dubhio se questo fosse veramente quello di cui indifferentemente si segue... le Chiese Caldee esistente entro i confini di codesto Vicariato Apostulico, oppure fosse in uso presso soltanto di alcune. Diede niotivo al Dubbio 1’essersi osservato che anni sono...un altro P. Caimelitano ritornando dal Malabar porto un messale caldeo perche si stam- paase per uso dei cah’ei di eosti, il quale e molto diverso da quello esibito dal detto^P. Carlo. Altre di che lo stesso P. Carlo porto il suo messale come in due esseinplari. 11 primo di qualque antichita ed intiero, Paltro dt carattere recente e inancante Quandb altriinde tiascessero le difificolta e queste si stimassero iiisupe- 57 rabile, dovrebbe loro proporsi la menesiana Liturgia. Ma siccome gia si sa 1’opposizione grande clie hanno...dimostrato verso di essa, si stima inutile di farlo.... Roma, 8 Gennaio 1767. J. M. Oard. Castelliy Prefetto. 2.0 DECRETUM Sacrae Congregationis Particularis de Prop. Fide super correctione Librorum Ecclesiae Orientalis habitae die prima Junii 1766. Propositis per Rev. P. D. Marium Marefuseum Secretarium Dubiis super correctione missalis chaldeorum malabariei a P. Carolo a S. Conrado Ordinis Carmelitaruni Discalceatorum Romam allati ut typis a S. Congregatione ede- retur, videlicet: I. In liturgia chaldeorum Mesopotamiae nec non in liturgia Menesiana, cum sacerdos ascendit ad altare dicit orationem quandam quae incipit — Coram throno—quaecjue deest in Liturgia nostra, quaeritur an ea sit addenda? Oratio sic se habet ex versione Renaudotis — Coram throno Domine 'praeda- ro, etc. {Vide supra pag. 19). II. An oratione 2''*' Tihi splendor Patris tui et imago Personae Genitoris tui loco vocis quae significat personam substituenda sit alia vox quae significet substantiam? III. Cum in tota hac liturgia nullibi legatur commemoratio Romani pontifi- cis, quaeritur an ea apponenda sit eo modo quo exprimitur in missali chaldaeo Mesopotamiie, et quo loco? In missali chaldieo Mesopotamiae ita legitur: — Ita Domine et Deus Noster sit aceeptabile apud te hoc sacrificium pro Summo Pontifice Rectore totius mun- di N.N. et pro Patriarcha nostro N.N. IV. An, quemadmodum in ista Liturgia, elevatio Hostiae et Calicis sit statim post consecrationem, quod videtur noviter invectum, cum ex ritu Ec- clesiae Orientalis sacramenta elevanda sint paulo ante communionem. Emi. Patres responderunt: Ad I. Affirmative. Ad II. Nihil innovandum. Ad III. Affirmative, apponatur ubicumque fit commemoratio Patriarchae et episcopi cum expressione quae continetur in missali chaldaeo Mesopotamiae. Ad IV. Affirmative. Datum Romae ex aedibus dictae S. Congregationis, die 28 Januarii, anno 1768. J'. M. Gardlis Castelli, Praefectus. M. M. Iffanus, Segr. 5S Postremo, et ut melius exihlicem nunc quod dixi supra, pag. 16 nota 3, opere et labore Patrum Carmelitorum VerapoL, re bene perpensa., attenta animorum dispositione, et statu quo tuncinveniehainr missale malaharicum,fuit hoc denique an- 1774" 1775, typis mandatum, in typograpliia Lfe Propag, Fide, ^'purgatum et correctum ah omni errore”.—In toto, substantialiter, constituitur ah antiqua liturgia chaldeo-nesioriana, correcta et amplificata, 1. cum corree- tionihus Menesianis essentialibus, 2. cum amplificationibus factis ab Archiep. Cranganor., Frnncisco Boiz ejusque forsan successoribus, v. gr. caeremoniarum Hehdomadce Sanctae, Sabbato excepto. Proprii Sanctorum qui tunc temporis commemorabantur in Missali Romano {quae omnia desunt in missali Mesopo- tam. chaldeo-catholico, saltem in illo quod vidi, mere feriali, et cujus volumen non attingit dimidiam partem missalis malaharici ), 3. cum aliquibus'p'*’af io- nihits etc. desumptis ex missali Mesopotamico, 4. cum aliis forsan correctio- nibus et amplificationibus a Ga-rmelitis introductis, praesertim rubricis (quae magna ex parte deerant in codicibus antiquioribus) fixando caeremonias. Al- tera editio aw.l844 excusa fuit. (1) yrroprnuu et Tmpom In missali malabarico tantum constituitur ab “Epistolis et Evangeliis”, genoraiisn desumptis a missali lioinano: De cactero, nulla a- lia allcratio lii in Ordine .Missae, (piae semper incipitur a Gloria in czrelsis it Paler Pos- ter (supra pag. 17), semper cum Credo et Denedictione, etiam in missis defunctorum, etc. FINiS. (Altera Dorumnit . seriet sequetur, si tempus s.ippe ditaverit) 59 ERRATA 3 columna la. linea 2 = 1552 corrige == 1553 3 99 2a. 9) 5 = Maria „ = Mama. >> 3 99 2a. 99 9 = Sui „ = 8in(®') 5 99 la. 99 38 = coequales ,, = coaequales. 6 99 la. 99 35 = aeterne ,, = aeternae. y nota (1) 99 1 = irrepsisse er- = non irrepsis- rorem, 1553 se, etc.^^^ pro 1552 10 nota (1) 99 2 = Patri ,, = Petri. 10 99 99 6 = predessessoris = predeces.soris. >> 13 col. 2a, 99 11 = e ricorrere ,, = a ricorrere. 15 Ad lectorem 99 2 = Ex[)tication ,, = Explication >> 15 99 99 3 = ceremonies „ = ceremonies. >> 16 nota (.3) ^9 2 = fortasse „ = fortuitis. 18 col. la. 99 22 = jnstus = justus. 18 99 2a. 99 7 = psalmnum ,, = psalmum. 19 99 la. 99 27 = Chistum „ = Christum. >> 20 99 la. 99 10 = Spirtus „ = Spiritus. >> 23 99 27 = vivum „ = vinum. 29 99 2a. 99 26 = Iclinat „ = Inclinat. n 30 99 2a. 99 32 = ajutorium ,, = adjutorium. 31 99 2a. 99 30 = sacrifium ,, = sacrificium. >> 32 •9 2a. 99 ultima = notra „ = nostra. 35 99 la. 99 36 = sanguinet, „ = sanguine. > 36 99 2a. 99 ultima = tan- „ = san- 5» 40 99 5 = poeninentibus = poenitentibus. 46 99 la. 99 33 = bedicat ,, = benedicat. 47 99 27 = maio = malo. 99 48 99 37 = dominatur ,, = dominator. 99 54 nota (1) 99 18 = missale „ = missali. 99 54 99 99 26 = Breviario „ = Breviario, et et Missali nescio si Missali (a) Hoc nomine Sin in antiquioribus documentis designabatur Cbina, vel Sina, regio Sinarum, in extremo Oriente. (b) Plerique scriptorum annum 1552 assignant Confessioni Simonis Sulakae tanquam Patriarcha de Musal (Mossul), procul dubio eo illusi, quod ejusdem Bulla confirmationis habeat datum ab anno 1552 Incarnationis Dominicae, Debet tamen attendi quod in Doc. Pontif. datum ab Incarnatione differt et in una unitate imminuitur, ala. die Jan. usque ad 25a. Martii, relate ad an. vulgarem Nativitatis Domini.—Itaque, in Bulla Sulaka; datum anno Inearnat. dominica3 1552, decimo kal. Martii (supra pag, 8) realiter respondet 20aj. Februarii 1553 Dni. , secundum vulgare computum.