ਇਮੈਨੂਅਲ ਕਾਂਤ - ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇਕ ਅਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਗਿਆਨਕੋਸ਼





	
	

	
	

	ਇਮੈਨੂਅਲ ਕਾਂਤ

	
		ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

		

		

		
		

		Jump to navigation
		Jump to search
			ਇਮੈਨੁਅਲ ਕਾਂਤ
	
	ਜਨਮ	(1724-04-22)22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1724
ਕੋਇੰਗਜ਼ਬਰਗਜ਼, ਪਰੂਸੀਆ ਦਾ ਸਾਮਰਾਜ
(ਹੁਣ ਰੂਸ)
	ਮੌਤ	12 ਫਰਵਰੀ 1804(1804-02-12) (ਉਮਰ 79)
ਕੋਇੰਗਜ਼ਬਰਗਜ਼, ਪਰੂਸੀਆ ਦਾ ਸਾਮਰਾਜ
	ਰਿਹਾਇਸ਼	ਪਰੂਸੀਆ ਦਾ ਸਾਮਰਾਜ
	ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ	ਜਰਮਨ
	
	ਕਾਲ	18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਫਲਸਫਾ
	ਇਲਾਕਾ	ਪੱਛਮੀ ਫਲਸਫਾ
	ਸਕੂਲ	Kantianism
Enlightenment philosophy
	ਮੁੱਖ ਰੁਚੀਆਂ
	Epistemology · Metaphysics
Ethics
	ਮੁੱਖ ਵਿਚਾਰ
	Categorical imperative
Transcendental idealism
Synthetic a priori
Noumenon · Sapere aude
Nebular hypothesis
	
ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ

	Wolff, Baumgarten, Tetens, Plato, Aristotle, Epicurus, Ibn Tufail, Hutcheson, Empiricus, Montaigne, Hume, Pythagoras, Descartes, Malebranche, Spinoza, Leibniz, Locke, Berkeley, Rousseau, Newton, Emanuel Swedenborg, Shaftesbury





	
ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ

	Virtually all subsequent Western philosophy, including: Fichte, Schelling, Jacobi, Reinhold, Schiller, F. Schlegel, A. Schlegel, Hegel, Schopenhauer, ਨੀਤਸ਼ੇ, Peirce, Schleiermacher, Husserl, Heidegger, Sartre, Cassirer, Habermas, Rawls, Chomsky, Piaget, Nozick, Popper, Kierkegaard, ਜੁੰਗ, Searle, Mises, Avenarius, Mach, Helmholtz, Ørsted, Hilbert, Brouwer, Poincaré, Foucault, Arendt, Gentile, Weber, Tönnies, Jaspers, Bergson, Ayer, Emerson, Weininger, Strawson, Strauss, Putnam, McDowell, Durkheim, Simmel, Kelsen, Spir, Apel, Guyer, Seung, Sandel, Malabou





	

	ਦਸਤਖ਼ਤ
	


ਇਮੈਨੁਅਲ ਕਾਂਤ (22 ਅਪਰੈਲ 1724 - 12 ਫ਼ਰਵਰੀ 1804) ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਫਿਲਾਸਫਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਫਲਸਫੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਉਹਦਾ ਮੱਤ ਸੀ ਕਿ ਮਾਨਵੀ ਸੰਕਲਪ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਵਰਗ ਜਗਤ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਸਾਡੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਤਰਕ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਸਮਕਾਲੀ ਚਿੰਤਨ ਤੇ ਉਸਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ, ਖਾਸਕਰ ਤੱਤ-ਮੀਮਾਂਸਾ, ਗਿਆਨ ਮੀਮਾਂਸਾ, ਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਰਸ਼ਨ, ਅਤੇ ਸੁਹਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ।[1]


ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]

ਇਮੈਨੁਅਲ ਕਾਂਤ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ, ਕੋਨਿਗੁਜਬਰਗ (Königsland) ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਘੋੜਿਆਂ ਦੇ ਸਧਾਰਨ ਸਾਜ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਘਰ 22 ਅਪਰੈਲ 1724 ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕੋਨਿਗੁਜਬਰਗ ਸ਼ਹਿਰ ਅੱਜ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਕਾਲੀਨਿਨਗਰਾਦ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਅਰੰਭਕ ਸਿੱਖਿਆ ਆਪਣੀ ਮਾਤਾ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਮਾਂ ਦੇ ਪਵਿਤਰ ਪੰਥ (ਪਾਇਆਟਿਜਮ) ਨਾਮਕ ਧਾਰਮਿਕ ਅੰਦੋਲਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਹ ਧਾਰਮਿਕ ਆਚਰਣ, ਸਰਲ, ਨੇਮਬੱਧ ਅਤੇ ਘਾਲਣਾ ਭਰੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਕੋਨਿਗੁਜਬਰਗ ਤੋਂ ਦਸ ਮੀਲ ਤੋਂ ਪਾਰ ਤੱਕ ਯਾਤਰਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕੀਤੀ।[2] 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਕਾਲੇਜੀਅਮ ਫੀਡੇਰਿਕਿਏਨਮ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਖ਼ਤਮ ਕਰ, ਉਹ ਕੋਨਿਗਜਬਰਗ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਛੇ ਸਾਲ (1746 ਤੱਕ) ਉਸਨੇ ਭੌਤਿਕ ਸ਼ਾਸਤਰ, ਹਿਸਾਬ, ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਧਰਮਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ।


ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]


	↑ "Immanuel Kant (Stanford Encyclopedia of Philosophy)". Plato.stanford.edu. 20 May 2010. 

	↑ Lewis, Rick. 2005. 'Kant 200 Years On'. Philosophy Now. No. 49.











"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਇਮੈਨੂਅਲ_ਕਾਂਤ&oldid=527028" ਤੋਂ ਲਿਆ


		ਕੈਟੇਗਰੀਆਂ: 	Biography with signature
	ਜਰਮਨ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ


ਲੁਕਵੀਂਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ: 	Pages with script errors
	Articles with hCards




	




	





	ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਮੇਨੂ

	
		

	
		ਨਿੱਜੀ ਸੰਦ
	

	
			ਲਾਗਇਨ ਨਹੀਂ ਹੋ
	ਗੱਲ-ਬਾਤ
	ਯੋਗਦਾਨ
	ਖਾਤਾ ਬਣਾਓ
	ਦਾਖਲ


		
	



		
			

	
		ਨਾਮਸਥਾਨ
	

	
			ਸਫ਼ਾ
	ਗੱਲਬਾਤ


		
	



			

	
	
		ਬਦਲ
	

	
		

		
	



		

		
			

	
		ਵਿਊ
	

	
			ਪੜ੍ਹੋ
	ਸੋਧੋ
	ਅਤੀਤ ਵੇਖੋ


		
	



			

	
	
		More
	

	
		

		
	



			
	
		ਖੋਜ
	

	
		
			
			
			
			
		

	




		

	

	

	
		
	

	

	
		ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ
	

	
			ਮੁੱਖ ਸਫ਼ਾ
	ਸੱਥ
	ਹਾਲੀਆ ਤਬਦੀਲੀਆਂ
	ਹਾਲੀਆ ਘਟਨਾਵਾਂ
	ਰਲ਼ਵਾਂ ਸਫ਼ਾ
	ਮਦਦ
	ਦਾਨ ਕਰੋ


		
	



	

	
		ਵਿਕੀ ਰੁਝਾਨ
	

	
			ਵਧੇਰੇ ਵੇਖੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਫ਼ੇ
	ਹਮੇਸ਼ਾ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ


		
	




	
		ਸੰਦ
	

	
			ਕਿਹੜੇ ਸਫ਼ੇ ਇੱਥੇ ਜੋੜਦੇ ਹਨ
	ਸਬੰਧਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ
	ਖ਼ਾਸ ਸਫ਼ੇ
	ਪੱਕੀ ਲਿੰਕ
	ਸਫ਼ੇ ਬਾਬਤ ਜਾਣਕਾਰੀ
	ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿਉ
	Short URL
	Wikidata ਆਈਟਮ


		
	




	
		ਛਾਪੋ/ਬਰਾਮਦ ਕਰੋ
	

	
			ਕਿਤਾਬ ਤਿਆਰ ਕਰੋ
	PDF ਵਜੋਂ ਲਾਹੋ
	ਛਪਣਯੋਗ ਸੰਸਕਰਣ


		
	




	
		ਹੋਰ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ
	

	
			Wikimedia Commons


		
	



	

	
		ਹੋਰ ਬੋਲੀਆਂ ਵਿੱਚ
	

	
			Afrikaans
	Alemannisch
	አማርኛ
	Aragonés
	العربية
	الدارجة
	مصرى
	Asturianu
	Aymar aru
	Azərbaycanca
	تۆرکجه
	Башҡортса
	Žemaitėška
	Bikol Central
	Беларуская
	Беларуская (тарашкевіца)‎
	Български
	भोजपुरी
	বাংলা
	Brezhoneg
	Bosanski
	Буряад
	Català
	Chavacano de Zamboanga
	Нохчийн
	Cebuano
	کوردی
	Čeština
	Чӑвашла
	Cymraeg
	Dansk
	Deutsch
	Zazaki
	Ελληνικά
	Emiliàn e rumagnòl
	English
	Esperanto
	Español
	Eesti
	Euskara
	Estremeñu
	فارسی
	Suomi
	Võro
	Føroyskt
	Français
	Arpetan
	Nordfriisk
	Frysk
	Gaeilge
	贛語
	Kriyòl gwiyannen
	Gàidhlig
	Galego
	ગુજરાતી
	עברית
	हिन्दी
	Fiji Hindi
	Hrvatski
	Magyar
	Հայերեն
	Interlingua
	Bahasa Indonesia
	Interlingue
	Ilokano
	Ido
	Íslenska
	Italiano
	日本語
	Patois
	Jawa
	ქართული
	Qaraqalpaqsha
	Taqbaylit
	Kabɩyɛ
	Қазақша
	ಕನ್ನಡ
	한국어
	Kurdî
	Кыргызча
	Latina
	Lëtzebuergesch
	Лезги
	Lingua Franca Nova
	Limburgs
	Ligure
	Ladin
	Lumbaart
	لۊری شومالی
	Lietuvių
	Latviešu
	मैथिली
	Malagasy
	Македонски
	മലയാളം
	Монгол
	मराठी
	Кырык мары
	Bahasa Melayu
	Malti
	Mirandés
	မြန်မာဘာသာ
	Эрзянь
	Nāhuatl
	Plattdüütsch
	नेपाली
	नेपाल भाषा
	Nederlands
	Norsk nynorsk
	Norsk bokmål
	Occitan
	Livvinkarjala
	Polski
	Piemontèis
	پنجابی
	پښتو
	Português
	Runa Simi
	Rumantsch
	Română
	Русский
	Русиньскый
	Kinyarwanda
	संस्कृतम्
	Саха тыла
	Sardu
	Sicilianu
	Scots
	Srpskohrvatski / српскохрватски
	Simple English
	Slovenčina
	Slovenščina
	Shqip
	Српски / srpski
	Sunda
	Svenska
	Kiswahili
	தமிழ்
	తెలుగు
	Тоҷикӣ
	ไทย
	Tagalog
	Tok Pisin
	Türkçe
	Татарча/tatarça
	Українська
	اردو
	Oʻzbekcha/ўзбекча
	Vepsän kel’
	Tiếng Việt
	West-Vlams
	Volapük
	Winaray
	吴语
	მარგალური
	ייִדיש
	Yorùbá
	Zeêuws
	中文
	文言
	Bân-lâm-gú
	粵語


		ਜੋੜ ਸੋਧੋ

	









		 ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਆਖ਼ਰੀ ਸੋਧ 15 ਸਤੰਬਰ 2020 ਨੂੰ 07:01 ਵਜੇ ਹੋਈ।
	ਇਹ ਲਿਖਤ Creative Commons Attribution/Share-Alike License ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਪਲਬਧ ਹੈ; ਵਾਧੂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਤਫ਼ਸੀਲ ਲਈ ਵਰਤਣ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਵੇਖੋ।


Wikipedia® ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਨਾ ਕਮਾਉਣ ਵਾਲ਼ੀ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਫ਼ਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਇਨਕੌਰਪੋਰੇਟਡ ਦਾ ਰਜਿਸਟ੍ਰਡ ਟ੍ਰੇਡਮਾਰਕ ਹੈ।



		ਪਰਦਾ ਨੀਤੀ
	ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਬਾਰੇ
	ਦਾਅਵੇ
	ਮੋਬਾਈਲੀ ਦਿੱਖ
	ਵਿਕਾਸਕਾਰ
	Statistics
	Cookie statement