იმანუელ კანტი - ვიკიპედია
იმანუელ კანტი
მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სტატიის შეუმოწმებელი ვერსია
Jump to navigation
Jump to search
სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ კანტი.
იმანუელ კანტი
გერმ. Immanuel Kant
დაბ. თარიღი
22 აპრილი 1724(1724-04-22)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [14] [15] [16] [17]
დაბ. ადგილი
კენიგსბერგი[1]
გარდ. თარიღი
12 თებერვალი 1804(1804-02-12)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [14] [14] [15] [16] [17] (79 წლის)
გარდ. ადგილი
კენიგსბერგი[1]
დასაფლავებულია
კალინინგრადის საკათედრო ტაძარი[18]
მოქალაქეობა
პრუსიის სამეფო
პრუსიის სამეფო
ეროვნება
გერმანელები
სამეცნიერო სფერო
ეპისტემოლოგია, მეტაფიზიკა და ეთიკა
მუშაობის ადგილი
კენიგსბერგის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი
კენიგსბერგის უნივერსიტეტი
განთქმული მოსწავლეები
იაკობ ზიგმუნდ ბეკი[19] , კრისტიან იაკობ კრაუსი, იოჰან გოტლიბ ფიხტე და Markus Herz[20]
მამა
იოჰან გეორგ კანტი
გავლენა მოახდინეს
დევიდ იუმი, ჯორჯ ბერკლი, კრისტიან ვოლფი, ჟან-ჟაკ რუსო, ფრენსის ჰატჩესონი, ისააკ ნიუტონი, პლატონი, Johannes Nikolaus Tetens, მიშელ დე მონტენი, რენე დეკარტი, გოტფრიდ ლაიბნიცი, ჯონ ლოკი, ნიკოლა მალბრანში და ბარუხ სპინოზა
ხელმოწერა
იმანუელ კანტი ვიკისაწყობში
იმანუელ კანტი (გერმ. Immanuel Kant; დ. 22 აპრილი 1724, კიონიგსბერგი — გ. 12 თებერვალი 1804, იქვე) — გერმანელი ფილოსოფოსი, თანამედროვე ფილოსოფიის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი წარმომადგენელი. გერმანული კლასიკური ფილოსოფიის, გერმანული იდეალიზმის ერთ-ერთი დამაარსებელი. მისი აზრები და იდეები დღესაც დიდ გავლენას ახდენს მეტაფიზიკის, ეპისტემოლოგიის, ეთიკის, პოლიტიკური ფილოსოფიისა და ესთეტიკის მიმართულებებით.
სექციების სია
1 ბიოგრაფია
2 კანტის მოძღვრება
3 დროის ცნების მეტაფიზიკური ახსნა კანტის მიხედვით
4 რესურსები ინტერნეტში
5 ლიტერატურა
ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კანტის ბიუსტი ბელუ-ორიზონტიში, ბრაზილია
იმანუელ კანტი დაიბადა 1724 წლის 22 აპრილს ქალაქ კიონიგსბერგში, ახლანდელ კალინინგრადში. სახელი დააარქვეს წმინდა იმანუელის პატივსაცემად. გარდაიცვალა იმავე ქალაქში 1804 წლის 12 თებერვალს. 1745 წელს დაამთავრა კიონიგსბერგის უნივერსიტეტი. პირველი ნაშრომი „ცოცხალ ძალთა ჭეშმარიტი შეფასების“ შესახებ გამოსცა 1747 წელს. ხელმოკლეობის გამო 9 წელი კერძო მასწავლებელი იყო. ამ ხანებში გამოაქვეყნა ათამდე ნაშრომი. „ცის თეორია“ (1755) რასაც ენგელსმა „გენიალური აღმოჩენა“ უწოდა. 1755 იყო კიონიგსბერგის უნივერსიტეტის პრივატ–დოცენტი, 1770–დან პროფესორი. ამავე წლიდან ხელმძღვანელობდა კათედრას. ორჯერ (1786 და 1788) აირჩიეს რექტორად. ლექციებს კითხულობდა მეტაფიზიკაში, ლოგიკაში, ეთიკაში, ფიზიკაში, ფიზიკურ გეოგრაფიაში. 1781 წელს გამოვიდა მისი პირველი ნაშრომი „წმინდა გონების კრიტიკა“, 1783– „პროლეგომენები“, 1788– „პრაქტიკული გონების კრიტიკა“, 1790– „მსჯელობის გონების კრიტიკა“. 1794 წელს მთავრობამ აკრძალა მისი ნაშრომი „რელიგია მხოლოდ გონების ფარგლებში“. 1797 წელს თავს ანებებს ლექციების კითხვას. 1793 წელს განიზრახა თავისი თხზულებათა სრული კრებულის გამოცემა, მაგრამ ვერ განახორციელა. 1838 წელს დაიწყო კანტის ნაშრომთა გამოცემა (როზენკრაბტის და შუბერტის, აგრეთვე ჰარტენშტაინის რედაქციით). 1910 წელს გამოვიდა კანტის აკადემიური გამოცემის პირველი ტომი. 1898 წლიდან გამოდის სპეციალური ჟურნალი „Kantstudien“.
კანტის მოძღვრება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კანტის ქანდაკება კალინინგრადიში, რუსეთი
როდესაც კანტი სამოღვაწეო ასპარეზზე გამოვიდა, ევროპული რაციონალიზმი და ემპირიზმი ჩიხში იყო მოქცეული. კანტი წერდა, რომ იგი ჰიუმმა გამოაღვიძა „დოგმატური ძილისაგან“, ე. ი. დააეჭვა ლაიბნიც–ვოლფის ფილოსოფიის სამართლიანობაში. მან ერთმანეთისაგან განასხვავა ლოგიკური და რეალური საფუძველი, შემოიტანა ფილოსოფიაში უარყოფითი სიდიდეების ცნება, დაანახა კავშირი მეტაფიზიკასა და მისტიკურ მეოცნებობას შორის. იუმის სკეპტიციზმი კანტისთვის მიუღებელი იყო, ამიტომ იგი ცდილობდა მეტაფიზიკისათვის ეშველა, ერთი მხრით მათემატიკასა და ნიუტონის ფიზიკასთან დაკავშირებით, მეორე მხრივ, ღვთის არსებობის ახალი, უეჭველი დასაბუთების გამონახვით. ამდენად კანტი მაინც ლაიბნიც–ვოლფის სკოლის წარმომადგენელია, მიუხედავად იმისა, რომ იგი ამ სკოლას აკრიტიკებდა. როცა კანტი შემეცნების ახალ პრინციპებს დაადგენს და ღვთის არსებობის თეორიის დასაბუთების შესაძლებლობას უარყოფს იწყება მისი ფილოსოფიური განვითარების მეორე, ეგრეთ წოდებული პრაქტიკული პერიოდი. პირველ პერიოდს ეწოდება დოგმატური, რადგან კანტი მაშინ აღიარებდა შემეცნების შესაძლებლობას წინასწარი შემოწმების–კრიტიკის გარეშე.
კანტის მტკიცებით მათემატიკისა და ფიზიკის მეცნიერებათა არსებობა იმას ნიშნავს, რომ არსებობს ჭეშმარიტება. ფილოსოფიას უფლება არ აქვს უარყოს ეს ფაქტი. მას შეუძლია დაადგინოს მხოლოდ მისი შესაძლებობის პირობები. კანტის აზრით ეს საკითხი ძველმა ფილოსოფიამ ვერ გადაწვიტა, რადგან მისთვის ამოსავალი იყო ის, რომ ჭეშმარიტი აზრი საგანს უნდა ეთანხმებოდეს. კანტი მოითხოვს საპირისპირო პრინციპის დაშვებას, რის მიხედვითაც საგნები ექვემდებარება ჩვენს შემეცნებას. ამ რადიკალურ შემობრუნებას ფილოსოფიაში იგი უწოდებს „კოპერნიკისებურ რევოლუციას“. მისი შეხედულებით ახალმა ფილოსოფიამ ეს პრინციპი უნდა დაუდოს საფუძვლად შემეცნების ბუნების ახსნას, მისი საზღვრების დადგენას, აგრეთვე იმის გარკვევას, თუ რისი ცოდნაა ამ საზღვრების მიღმა. ამრიგად, კანტის მიზანი საერთოდ მეტაფიზიკის უარყოფა კი არ, არამედ მისი ახლებური დასაბუთება არის.
მსჯელობათა სახით არსებული მეცნიერებათა შემეცნება არ შეიძლება დაყვანილ იქნას ანალიზურ მსჯელობებზე, რომლებშიც მხოლოდ სუბიექტის ცნებაში ნაგულისხმევის ცხადყოფა ხდება. შემეცნებაში უნდა დადგინდეს ახალი; მსჯელობის სუბიექტს რაღაც მისგან განსხვავებული უნდა მიეწეროს და თან აუცილებლობით. ამგვარ მსჯელობას კანტი სინთეზურ მსჯელობას უწოდებს. კანტის სინტეზურ მსჯელობას მხოლოდ ცდისეულად, აპოსტერიორულად თვლიდნენ. „წმინდა გონების კრიტიკის“ ამოცანაა დაასაბუთოს სინთეზური მსჯელობის შესაძლებლობა აპრობირებულად, ცდისაგან დამოუკიდებლად.
ამ ამოცანის განსახორციელებლად კანტი ერთმანეთისგან თიშავს მეცნიერულ შემეცნებასა და მისგან დამოუკიდებელ სინამდვილეს, რასაც ნოუმენების ანუ თავისთავადი ნივთის სფეროს უწოდებს. თავისთავადი ნივთი მოქმედებს ჩვენზე; მისგან გამოწვეული შეგრძნებები მხოლოდ მასალაა, რაც მოწესრიგდება გრძნობადის აპრობირებულ ფორმებში(დრო და სივრცე ) და შეკავშირდება განსჯის აპრობირებული წესებით. ასეა აგებული შემეცნების საგანი, ანუ მოვლენა, რაც თავისთავადი ნივთის შესახებ მხოლოდ იმას გვეუბნება, რომ იგი არსებობს. სხვანაირად შემეცნების საგანი შემეცნებაშივე აიგება. ამ საგანში ამოვიკითხავთ მხოლოდ იმას, რაც ჩვენმა შემეცნებამ არაცნობიერად შეიტანა მასში. ყველაფერი, რასთანაც შემეცნებას მიმართება აქვს (საკუთარი მე-ს ჩათვლით), იქცა მოვლენად, რაც ვერაფერს გვეტყვის იმავე საგნის, როგორც თავისთავადი ნივთის შესახებ.
თეორიული გონების ყოველგვარი ცდა სცილდება ცდის ანუ მოვლენების სფეროს, კანტის მიხედვით, წარმოშობს გარდაუვალ წინააღმდეგობებს, რაც საფუძვლად დაედო რაციონალურ ფსიქოლოგიას (პარალოგიზმები), რაციონალურ კოსმოლოგიას (ანტინომიები) და რაციონალურ თეოლოგიას (ჰიპოსტარიზებული იდეა). კანტის ამ კრიტიკის მიზანი იყო არა ღვთის თავისუფლების და სულის უაროფა, არამედ მათ შესახებ მეცნიერული ცოდნის შეუძლებლობის დასაბუთება. მაშინდელმა გერმანულმა სოციალურ–პოლიტიკურმა ჩამორჩენილობამ თავისი დაღი დაასვა კანტის თეორიას. „ჩემი მიზანი იყო შემეზღუდა ცოდნა, რათა ადგილი მიმეცა რწმენისთვის“, – წერდა იგი. დუალიზმმა, რაც კანტის შემეცნების თეორიაში აგნოსტიციზმში გადაიზარდა, განაპირობა მისი ეთიკის აბსტრაქტული ხასიათი და სხვა ნაკლოვანებანი.
კანტის ეთიკის თანახმად, ადამიანი თავისუფალია გადაწყვეტილებათა მიღებაში. მას შეუძლია არ დაემორჩილოს მოვლენათა სფეროს აუცილებლობას, იმოქმედოს კატეგორიული იმპერატივის მიხედვით. კატეგორიული იმპერატივი მოითხოვს: „მოიქეცი ისე, რომ შენს მოქმედებაში ადამიანი ყოველთვის იყოს აგრეთვე მიზანი და არასდროს მხოლოდ საშუალება„
კანტმა ვერ შეძლო მოვლენებისა და თავისთავადი ნივთის, არსისა და ჯერარსის, თავისუფლებისა და აუცილებლობის სფეროს დაკავშირება. ამას თავადაც გრძნობდა. ამიტომ 1787 წელს, როცა მიიჩნია, რომ აღმოაჩინა მესამე სახის, სიამოვნება–უსიამოვნების აპრიორული პრინციპეპი. შრომაში „მსჯელობის უნარის კრიტიკა“ სცადა საძიებელი კავშირის დადგენა. მსჯელობის უნარის ძირითდი ობიექტი(მშვენიერი) არის ის, რაც არსებობს არსის სფეროში, მაგრამ მაინც თავისთავადი ღირებულება აქვს. მშვენიერის აუცილებლობა არც თეორიულია და არც პრაქტიკული. იგი ნიმუშისაგან, მისაბაძისაგან გამომდინარე აუცილებლობაა. მშვენიერის გარდა თავაისთავად მოწონებას იმსახურებს ამაღლებულიც, მაგრამ თუ მშვენიერი ისე ზემოქმედებს ჩვენზე, თითქოს ბუნებაში მიზანშეწონილობას ჰქონდეს ადგილი, ამაღლებულის გამომწვევი ჩაგრავს ჩვენს გრძნობებს, რაც გვაქეზებს დავტოვოთ გრძნობადობის სფერო და გონების მაღალ მიზანშეწონილობას მივენდოთ.
ადამიანის ყველა უნარს შორის პრიმატი აქვს პრაქტიკულს, ამიტომ კვლევის საბოლოო მიზანია ადამიანი, როგორც მორალური ანუ თავისუფალი არსება. საზბის ისტორია კანტს ესმის, როგორც ადამიანის თავისუფლების მზარდი გამოვლინება. ადამიანთა თავისუფალი გადაწყვეტილებების გადაჯაჭვა ბუნების ზოგადი კანონზომიერების გარკვეულ ფორმას იღებს.
დროის ცნების მეტაფიზიკური ახსნა კანტის მიხედვით[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1.დრო არის ემპერიული ცნება, გამოყვანილი რაიმე გამოცდილებიდან, ვინაიდან ერთდროულობა თუ თანამიმდევრობა არც კი აღიქმებოდა ა პრიორი საფუძვლად რომ არ ედოს დროს წარმოდგენა, მხოლოდ ამ პრობით შეიძლება წარმოდგენა იმისა, რომ რაღაც არსებობს ერთსა და იმავე დროს (ერთდროულად)ან სხვვადასხვა დროს (ერთმანეთის შემდეგ)
2. დრო აუცილებელი წარმოდგენაა, რომელიც ყველა მჭერეტელობას საფუძვლად უდევს, საერთოდ მოვლენების განხილვისას თვით დროის გამორიცხვა შეუძლებელია, თუმცა მოვლენების სრულიად თამამად შეიძლება მოცილდეს დროს. მაშასადამე დრო ა პრიორი მოცემულია. მხოლოდ მასშია შესაძლებელი მოვლენათა მთელი სინამდვილე. ყველა ისინი შეიძლება უარიყოს, მაგრამ თვით დრო(როგორც მოვლენათა შესაძლებლობის საყოველთაო პირობა) არ შეიძლება მოიხსნას.
3. ამ აუცილებლობას ა პრიორი ემყარება აგრეთვე აპოდიქტურ ძირითად დებულებათა შესაძლებლობა დროის მიმართებათა ან დროის აქსიომათა შესახებ საზოგადოდ დროს აქვს მხოლოდ ერთი განზომილება: სხვადასხვა დრო ერთად როდია, არამედ ერთმანეთის შემდეგ (ისე როგორც სხვადასხვა სივრცეები, ერთმანეთის კიარა, ერთდროულად არიან). ეს ძირითადი დებულებანი გამოცდილებიდან არ გამოიყვანება, რადგან გამცოდილება ვერ მისცემდა ვერც მკაცრ ზოგადობას და ვერც აპოდიქტურ უტყუარობას. ჩვენ შეგვეძლო მხოლოდ გვეთქვა: ასე გვასწავლის ამას ჩვეულებრივი აღქმა, მაგრამ ვერ ვიტყოდით: რომ ასე უნდა იყოს, ეს ძირითადი დებულებანი ითვლებიან წესებად, რითაც საერთოდ შესაძლებელია გამოცდილება; ისინი გვასწავლიან გამოცდილებამდე და არა გამოცდილების საშუალებით.
4. დრო არ არის დისკურსიული, ან როგორც უწოდებენ, ზოგადი ცნება, არამედ გრძნობადი მჭვრეტელობის წმინდა ფორმა სხვადასხვა დრო ერთი და იმავე დროის მხოლოდ ნაწილებია, მაგრამ წარმოდგენა, რომელიც შეიძლება მოცემული იყოს მხოლოდ ერთადერთი საგნით, ჭვრეტაა, ზოგადი ცნებიდან არ გამოიყვანება აგრეთვე ის დებულება, რომ სხვადასხვა დრო არ შეიძლება ერთად იყოს, ეს დებულება სინთეზურია და ხმოლოდ ცნებიდან ვერ წარმოდგება. მაშასადამე, უშუალოდ მოცემულია დროის მჭვრეტელობასა და წარმოდგენაში.
5. დროის უსასრულობა სხვა არაფერს ნიშნავს, თუ არა იმას რომ დროის ყოველი განსხაზღვრული სიდიდე შესაძლებელია მხოლოდ საფუძვლად მდებარე ერთი დროის შემოფარგვლით, ამიტომ დროის თავდაპირველი წარმოდგენა მოცემული უნდა იყოს როგორც შესამოუსაზღვრელი, მაგრამ თუ საგნის ნაწილები და მისი ყოველი სიდიდე მხოლოდ შემოზღუდვის გზით შეიძლება განსაზღვრულად წარმოვიდგინოთ, მაშინ მთელი წარმოდგენა არ შეიძლება ცნებების საშუალებით (რადგან ცნებები შეიცავენ მხოლოდ ნაწილწარმოდგენებს), რამეთუ მათ საფუძვლად უნდა ედოს უშუალო ჭვრეტა.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ვიკიციტატაში არის გვერდი თემაზე:
იმანუელ კანტი
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
იმანუელ კანტი
ტრანსცედენტალური ესთეტიკა - იმანუელ კანტი
იმანუელ კანტი - შემეცნების თეორია
Kant Studies Online დაარქივებული 2013-01-28 საიტზე Wayback Machine.
Kant and Transcendental Philosophy
Routledge Encyclopedia of Philosophy (14 sections on Kant)
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
წმინდა გონების კრიტიკა.თბილისი.1979წ.
Beck, Lewis White. Early German Philosophy: Kant and his Predecessors. Harvard University Press, 1969. (a survey of Kant's intellectual background)
Beiser, Frederick C. The Fate of Reason: German Philosophy from Kant to Fichte. Harvard University Press, 1987.
Beiser, Frederick C. German Idealism: the Struggle against Subjectivism, 1781-1801. Harvard University Press, 2002
Cassirer, Ernst. Kant's Life and Thought. Translation of Kants Leben und Lehre.
ხ • გ • რ
ფილოსოფია
აღმოსავლური ფილოსოფია
დასავლური ფილოსოფია
ისტორია
ანტიკური
ბუდისტური
ჩინური
ბერძნული
ელინისტური
ინდუისტური
ინდური
ჯაინისტური
სპარსული
შუასაუკუნეების
ქრისტიანული
ძველისლამური
ისლამური
ებრაული
იუდეო-ისლამური
მოდერნისტული
ემპირიზმი
რაციონალიზმი
თანამედროვე
ანალიტიკური
კონტინენტური
სიები
ძირითადი საკითხები
საკითხების სია
ფილოსოფოსები
ფილოსოფიები
სიტყვარი
მიმდინარეობები
დამატებით
განშტოებები
ეთიკა
ეპისტემოლოგია
ესთეტიკა
ლოგიკა
მეტაფიზიკა
ფილოსოფიები
მოქმედების
განათლების
ეკონომიკის
გარემოს
გეოგრაფიის
ინფორმაციის
ჯანდაცვის
ისტორიის
ადამიანის ბუნება
იუმორის
ენის
სამართლის
ლიტერატურის
მათემატიკის
გონის
მუსიკის
ყოფიერების
ფილოსოფიის
ფიზიკის
პოლიტიკის
ფსიქოლოგიის
რელიგიის
მეცნიერების
სოციალური მეცნიერების
ტექნოლოგიის
ომის
სკოლები
არისტოტელიზმი
ავეროიზმი
ავიცენიზმი
კრიტიკული თეორია
ცინიზმი
დეკოსნტრუქტივიზმი
დეონტოლოგია
დიალექტიკური მატერიალიზმი
დუალიზმი
ეპიკურეიზმი
ეპიფენომენალიზმი
ეგზისტენციალიზმი
ფუნქციონალიზმი
ჰედონიზმი
ჰეგელიანიზმი
ჰერმენევტიკა
ჰუმანიზმი
იდეალიზმი
კანტიანიზმი
ლიბერალიზმი
ლოგიკური პოზიტივიზმი
მარქსიზმი
მატერიალიზმი
მონიზმი
ნატურალიზმი
ნეოპლატონიზმი
ახალი ფილოსოფია
ნიჰილიზმი
ყოველდღიური ენა
პარტიკულარიზმი
პერიპათეტიკა
ფენომენოლოგია
პლატონიზმი
პოზიტივიზმი
პოსტმოდერნიზმი
პოსტსტრუქტურალიზმი
პრაგმატიზმი
წინარესოკრატელები
რეალიზმი
რელატივიზმი
სქოლასტიზმი
სკეპტიციზმი
სტოიციზმი
სტრუქტურალიზმი
თომიზმი
უტილიტარიზმი
სათნოების ეთიკა
ცნებები და ტერმინები
აბსოლუტი
აბსოლუტიზმი
აბსტრაქცია
აზროვნება
ანალოგია
ანტინომია
არგუმენტი
გონი
დიალექტიკა
დრო
თავისუფლება
თვისება
იდეალი
ინტუიცია
კატეგორია
კონცეფცია
ლოგიკა
მატერია
მეთოდი
მოდელი
მოვლენა
მორალი
მოძრაობა
ნივთი
ნორმა
ობიექტი
პიროვნება
პრინციპი
რაციონალიზმი
საგანი
სამართალი
სიკეთე
სილამაზე
სუბიექტი
სუბსტრატი
სული
სულიერება
უარყოფა
ფაქტი
ფორმა
ღირებულება
ღმერთი
ყოფიერება
ცნობიერება
ცოდნა
ჭეშმარიტება
ჰიპოთეზა
პორტალი
კატეგორიის შიგთავსი
↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა, ბერლინის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა, ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა და სხვ. Record #118559796 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
↑ 2.0 2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
↑ 4.0 4.1 Find a Grave — 1995.
↑ 5.0 5.1 IMSLP — 2006.
↑ 6.0 6.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
↑ 7.0 7.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
↑ 8.0 8.1 Vegetti Catalog of Fantastic Literature
↑ 9.0 9.1 BeWeB
↑ 10.0 10.1 Grove Art Online, Grove Dictionary of Art Online / J. Turner — OUP, 1998.
↑ 11.0 11.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
↑ 12.0 12.1 Indiana Philosophy Ontology Project
↑ AlKindi
↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 Babelio — 2007.
↑ 15.0 15.1 Proleksis enciklopedija — 2009.
↑ 16.0 16.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — Leksikografski zavod Miroslav Krleža, 1999. — 9272 გვრ. — ISBN 978-953-6036-31-8
↑ 17.0 17.1 Bibliothèque interuniversitaire de Santé — 2011.
↑ https://fr.wikipedia.org/wiki/Cath%C3%A9drale_de_K%C3%B6nigsberg
↑ State Budget health agency Moscow region Moscow Regional Research Clinical Institute — 1773.
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=იმანუელ_კანტი&oldid=4087677“-დან
კატეგორია: დაბადებული 22 აპრილი
დაბადებული 1724
გარდაცვლილი 12 თებერვალი
გარდაცვლილი 1804
გერმანელი ფილოსოფოსები
განმანათლებლობა
გერმანელი ნაციონალისტები
დამალული კატეგორია: გვერდები, რომლებიც იყენებენ ISBN magic ბმულებს
სანავიგაციო მენიუ
პირადი ხელსაწყოები
შესული არ ხართ
განხილვა
წვლილი
ანგარიშის შექმნა
შესვლა
სახელთა სივრცე
სტატია
განხილვა
ვარიანტები
გადახედვა
კითხვა
რედაქტირება
წყაროს რედაქტირება
ისტორია
მეტი
ძიება
ნავიგაცია
მთავარი გვერდი
თემატური ძიება
რჩეული სტატიები
შემთხვევითი გვერდი
ახალი გვერდები
მონაწილეობა
ინფორმაცია
დახმარება
ფორუმი
ბოლო ცვლილებები
შემოწირულობები
ხელსაწყოები
ბმული გვერდზე
დაკავშირებული ცვლილებები
სპეციალური გვერდები
მუდმივი ბმული
გვერდის ინფორმაცია
ამ გვერდის ციტირება
ვიკიმონაცემები ელემენტი
ბეჭდვა/ექსპორტი
წიგნის შექმნა
გადაწერა PDF ფორმატში
დასაბეჭდი ვერსია
სხვა პროექტებში
ვიკისაწყობი
ვიკიციტატა
სხვა ენებზე
Afrikaans
Alemannisch
አማርኛ
Aragonés
العربية
الدارجة
مصرى
Asturianu
Aymar aru
Azərbaycanca
تۆرکجه
Башҡортса
Žemaitėška
Bikol Central
Беларуская
Беларуская (тарашкевіца)
Български
भोजपुरी
বাংলা
Brezhoneg
Bosanski
Буряад
Català
Chavacano de Zamboanga
Нохчийн
Cebuano
کوردی
Čeština
Чӑвашла
Cymraeg
Dansk
Deutsch
Zazaki
Ελληνικά
Emiliàn e rumagnòl
English
Esperanto
Español
Eesti
Euskara
Estremeñu
فارسی
Suomi
Võro
Føroyskt
Français
Arpetan
Nordfriisk
Frysk
Gaeilge
贛語
Kriyòl gwiyannen
Gàidhlig
Galego
ગુજરાતી
עברית
हिन्दी
Fiji Hindi
Hrvatski
Magyar
Հայերեն
Interlingua
Bahasa Indonesia
Interlingue
Ilokano
Ido
Íslenska
Italiano
日本語
Patois
Jawa
Qaraqalpaqsha
Taqbaylit
Kabɩyɛ
Қазақша
ಕನ್ನಡ
한국어
Kurdî
Кыргызча
Latina
Lëtzebuergesch
Лезги
Lingua Franca Nova
Limburgs
Ligure
Ladin
Lumbaart
لۊری شومالی
Lietuvių
Latviešu
मैथिली
Malagasy
Македонски
മലയാളം
Монгол
मराठी
Кырык мары
Bahasa Melayu
Malti
Mirandés
မြန်မာဘာသာ
Эрзянь
Nāhuatl
Plattdüütsch
नेपाली
नेपाल भाषा
Nederlands
Norsk nynorsk
Norsk bokmål
Occitan
Livvinkarjala
ਪੰਜਾਬੀ
Polski
Piemontèis
پنجابی
پښتو
Português
Runa Simi
Rumantsch
Română
Русский
Русиньскый
Kinyarwanda
संस्कृतम्
Саха тыла
Sardu
Sicilianu
Scots
Srpskohrvatski / српскохрватски
Simple English
Slovenčina
Slovenščina
Shqip
Српски / srpski
Sunda
Svenska
Kiswahili
தமிழ்
తెలుగు
Тоҷикӣ
ไทย
Tagalog
Tok Pisin
Türkçe
Татарча/tatarça
Українська
اردو
Oʻzbekcha/ўзбекча
Vepsän kel’
Tiếng Việt
West-Vlams
Volapük
Winaray
吴语
მარგალური
ייִדיש
Yorùbá
Zeêuws
中文
文言
Bân-lâm-gú
粵語
ბმულების რედაქტირება
ეს გვერდი ბოლოს დარედაქტირდა: 22:26, 1 იანვარი 2021.
ტექსტი ვრცელდება Creative Commons Attribution-ShareAlike ლიცენზიით;
და შესაძლოა არსებობდეს დამატებითი პირობები.
იხილეთ გამოყენების პირობები დამატებითი ინფორმაციისთვის.
ვიკიპედია® არის არამომგებიანი ორგანიზაცია Wikimedia Foundation, Inc.-ის რეგისტრირებული სავაჭრო ნიშანი.
დაგვიკავშირდით
კონფიდენციალურობის პოლიტიკა
ვიკიპედიის შესახებ
პასუხისმგებლობის უარყოფა
მობილური ვერსია
შემქმნელები
Statistics
Cookie statement