Amore - Wikipedia





	
	

	
	

	Amore

	
		Dae Wikipedia, s'entziclopedia lìbera.

		

		

		
		

		Jump to navigation
		Jump to search
		



Articulu in logudoresu





  
Pierre Auguste Cot (1873)



Su amore (o sa istìma) est unu sentìdu de affettu, simpatia e aderimentu profundu pro un'attera persòne, un'animale, unu ozètu o fìntzas unu cuntzèttu, una bidèa. Oppuru si pòdet intènder, dae su puntu de bìsta iscientìficu, comènte una impéllida chi ispìnghet s'òmine a una persòne.

S'amore "romanticu" tènet unu signìficu pretzìzu: cando s'amore tra duos èsseres umanos tènet caratteres chi lu accùrtzient a su romanticìsmu (consuntziòne, comunione, affettu e carìgnu, passione fisica, limerence), custu si nàrat "amore romanticu" pro lu istesiàre dae s'istìma chi s'omine tènet pro sa famìlia sua e atteros esseres umanos o animales. Su faèddu si impitat fìntzas pro definire una passione pro càlchi cosa (un'attividade, unu ozètu) o una daidùra a un'ideale, pro esèmpiu religiòsu.

S'amore, in sardu, tènet unu campu denotativu ampiu meda, coberìnde tottu custas cosas:


	Amore pro sa famìlia.
	Amore pro sos amìgos.
	Amore pro isse etòttu.
	Amore romanticu.
	Amore sessuale.
	Amore platonicu, amore in ue sa fisicidàde est unu mèdiu ebbìa pro s'amore ispirituale.
	Misericordia empatica abìa sos famìdos, sos animales fèrtos e sos bisonzòsos.
	Amore ideale pro punnàre a un'idea.
	Amore politicu e sotziale pro sos printzipios chi sa persòne sìghit, pro sa natzione o sa patria sua, s'onore e s'indipendèntzia.
	Amore de fìde, intèsu comènte daidùra profunda a (unu) Deus.


In grègu antìgu bi nd'at medas de faèddos pro inditàre sas parìtzas castas de amore.


	Agape (αγάπη) est un'amore de resòne, chène cunditziòne, fìntzas cando non si bì lu tòrrat: est s'amore chi b'at in su Vanzèliu.
	Philia (φιλία) est s'amore de affettu e piaghère: dae cùe si bi aisètat chi sìat torràdu, pro esèmpiu tra amìgos.
	Eros (έρως) est s'amore sessuale.
	Anteros (αντέρως) est s'amore chi in s'attera persòne agàtat currispondèntzia.
	Himeros est su disìzu fisicu chi chèret a bi lu torràre a lèstru.
	Pothos est sa bràma pro unu bìsu o idèa pro chi bi punnàmus.
	Stοrge (στοργή) est s'amore de appartenèntzia, pro esèmpiu tra parèntes e carrales de su matèssi sàmbene.
	Thelema (θέλημα) est su piaghère de fàgher càlchi cosa.


A dòntzi mòdu, fìntzas in grègu antìgu est màlu a distìngher bene sos sentìdos varios e, de gai, a bòltas agatàmus "agape" cun su matèssi signìficu de "eros", e su verbu "agapào" chi bòlet nàrrer sa matèssi cosa de "philèo" (comènte in sa Bibbia de su Testamentu Antigu).

S'ebràigu tènet sa paràula ahava pro affettu e favore, ma sa chi tènet prus impòrtu est sa paràula khesed chi pònet a pàre sos cuntzètos de affettu e cumpassiòne e, a bòltas, si bòrtat a "bonucòro".









Bogadu dae  "https://sc.wikipedia.org/w/index.php?title=Amore&oldid=167857"


		Categoria: 	Logudoresu




	




	





	Menu pro navigatzione

	
		

	
		Ainas personales
	

	
			Non ses intradu
	Cuntierras
	Contributziones
	Registra·ti
	Intra


		
	



		
			

	
		Nùmene-logos
	

	
			Pàgina
	Cuntierras


		
	



			

	
	
		Variantes
	

	
		

		
	



		

		
			

	
		Vìsitas
	

	
			Leghe
	Modìfica
	Modìfica còdighe de orìgine
	Càstia istòria


		
	



			

	
	
		More
	

	
		

		
	



			
	
		Chirca
	

	
		
			
			
			
			
		

	




		

	

	

	
		
	

	

	
		Navigatzione
	

	
			Pàgina printzipale
	Ùrtimas mudàntzias
	Pàgina a sa tzurpa
	Agiudu


		
	



	

	
		Comunidade
	

	
			Tzilleri
	Portale comunidade
	Donatziones


		
	




	
		Ainas
	

	
			Pàginas chi ligant a custa
	Mudàntzias ligadas
	Càrriga documentu
	Pàginas ispetziales
	Ligàmene permanente
	Informatziones pro sa pàgina
	Tzita custa pàgina
	Elementu Wikidata


		
	




	
		Imprenta/esporta
	

	
			Crea unu libru
	Iscàrriga comente PDF
	Versione de imprenta


		
	




	
		In àteros progetos
	

	
			Wikimedia Commons


		
	



	

	
		Àteras limbas
	

	
			Afrikaans
	Akan
	Alemannisch
	አማርኛ
	Aragonés
	Ænglisc
	العربية
	الدارجة
	مصرى
	অসমীয়া
	Asturianu
	Azərbaycanca
	تۆرکجه
	Башҡортса
	Boarisch
	Žemaitėška
	Беларуская
	Беларуская (тарашкевіца)‎
	Български
	বাংলা
	བོད་ཡིག
	Brezhoneg
	Bosanski
	Буряад
	Català
	Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄
	Нохчийн
	کوردی
	Corsu
	Čeština
	Чӑвашла
	Cymraeg
	Dansk
	Deutsch
	Ελληνικά
	English
	Esperanto
	Español
	Eesti
	Euskara
	Estremeñu
	فارسی
	Suomi
	Français
	Frysk
	贛語
	Kriyòl gwiyannen
	Gàidhlig
	Galego
	Avañe'ẽ
	गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni
	ગુજરાતી
	Hausa
	客家語/Hak-kâ-ngî
	עברית
	हिन्दी
	Fiji Hindi
	Hrvatski
	Kreyòl ayisyen
	Magyar
	Հայերեն
	Interlingua
	Bahasa Indonesia
	Igbo
	Ilokano
	Íslenska
	Italiano
	ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ/inuktitut
	日本語
	Patois
	Jawa
	ქართული
	Қазақша
	ភាសាខ្មែរ
	ಕನ್ನಡ
	한국어
	कॉशुर / کٲشُر
	Ripoarisch
	Kurdî
	Кыргызча
	Latina
	Ladino
	Lëtzebuergesch
	Limburgs
	Ligure
	Lumbaart
	Lingála
	Lietuvių
	Latviešu
	Македонски
	മലയാളം
	Монгол
	मराठी
	Bahasa Melayu
	Malti
	Mirandés
	မြန်မာဘာသာ
	Nāhuatl
	नेपाली
	नेपाल भाषा
	Nederlands
	Norsk nynorsk
	Norsk bokmål
	Occitan
	ଓଡ଼ିଆ
	ਪੰਜਾਬੀ
	Picard
	Polski
	Piemontèis
	پنجابی
	پښتو
	Português
	Runa Simi
	Română
	Русский
	Русиньскый
	Саха тыла
	ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ
	Sicilianu
	سنڌي
	Srpskohrvatski / српскохрватски
	සිංහල
	Simple English
	Slovenčina
	Slovenščina
	Soomaaliga
	Shqip
	Српски / srpski
	SiSwati
	Svenska
	Kiswahili
	தமிழ்
	Тоҷикӣ
	ไทย
	Türkmençe
	Tagalog
	Türkçe
	Xitsonga
	Татарча/tatarça
	ئۇيغۇرچە / Uyghurche
	Українська
	اردو
	Oʻzbekcha/ўзбекча
	Vepsän kel’
	Tiếng Việt
	Walon
	Winaray
	吴语
	მარგალური
	ייִדיש
	中文
	文言
	Bân-lâm-gú
	粵語


		Modìfica sos ligàmenes

	









		 Ùrtima modìfica su 27 Aus 2020, a is 11:53.
	Su testu est disponìbile segundu sa litzèntzia Atributzione Creative Commons-Cumpartzi a sa pròpria manera; si podent aplicare prus cunditziones galu.
Abbàida is cunditziones de impreu pro is particulares.



		Polìtica pro is datos privados
	A propòsitu de Wikipedia
	Avertèntzias
	Mobile view
	Isvilupadores
	Statistics
	Cookie statement